PROJEKT DYPLOMOWY
description
Transcript of PROJEKT DYPLOMOWY
PROJEKT DYPLOMOWY
dr inż. Piotr LUBIŃSKIPolitechnika Poznańska
ul. Strzelecka 11 pok.312www.fem.put.poznan.pl
Treści programowe
zasady i etapy realizacji projektu dyplomowego
formalna strona projektu dyplomowego
kryteria oceny projektu dyplomowego
kryteria obrony projektu dyplomowego
metoda projektu
praktyczny i teoretyczny problem badawczy
metody i techniki badawcze
rodzaje i opracowanie materiałów źródłowych
prezentacja wstępnego planu realizacji projektu dyplomowego
Zadanie na zaliczenie przedmiotu
grupa studencka (2-4 osobowa) przygotowuje wstępny/próbny plan realizacji projektu dyplomowego - propozycja:
tytuł projektu
cele i zakres projektu
najważniejsze zadania oraz czas i warunki ich wykonania
sposób monitorowania wykonywanych zadań i ewaluacji(oceny tego co zostało wykonane)
analizę możliwości wykonania projektu w praktyce (co ułatwi wykonanie projektu, jakie trudności mogą się pojawić w trakcie prac i jak sobie z nimi poradzić)
metody i techniki badawcze służące realizacji projektu
propozycje zasad działania grupy, w tym komunikację pomiędzy członkami grupy
Informacje ogólne
Student kończący studia pierwszego stopnia zobowiązany jest do przygotowania projektu dyplomowego, którym może być rozwiązanie lub koncepcja rozwiązania problemu praktycznego lub teoretycznego z zakresu studiowanego kierunku
Informacje ogólne
Przykłady projektu dyplomowego:
projekt eksperymentu
opracowanie modelu
opracowanie i analiza wyników badań
koncepcja wykorzystania analiz i wyników badań
case study
opracowanie oprogramowania
projekt techniczny
studium porównawcze / ewolucyjne
Struktura projektu dyplomowego strona tytułowa
spis treści
streszczenie
wprowadzenie (cel i zakres projektu, uzasadnienie wyboru problemu)
opis problemu (diagnoza sytuacji w ujęciu praktycznym i teoretycznym)
metody i techniki badawcze (wykorzystywane na potrzeby projektu)
przyjęte rozwiązanie (opis i uzasadnienie)
wnioski
bibliografia
załączniki (zależnie od charakteru projektu, obowiązkowo harmonogram prac nad projektem)
Informacje ogólne
w semestrze IV, Studenci zapoznają się z zasadami przygotowania projektu dyplomowego (przed rozpoczęciem prac nad projektem dyplomowym)
pod koniec semestru IV Studenci dokonują wyboru grupy seminaryjnej (zasady wyboru będą dostępne w Extranecie)
podczas V i VI semestru studiów (logistyka inżynierska semestry V, VI i VII) studenci uczestniczą w wybranym Seminarium dyplomowym, w ramach którego przygotowują projekty dyplomowe
Informacje ogólne
studencka grupa projektowa dokonuje wyboru problematyki projektowej w porozumieniu z promotorem - przedstawiając kilka propozycji
projekty przygotowywane są przez studentów w zespołach 2-3 osobowych lub w uzasadnionych przypadkach indywidualnie - pod kierunkiem promotora
w uzasadnionych przypadkach dopuszcza się zmiany w składzie grupy projektowej (za pisemną zgodą promotora/dziekana)
Informacje ogólne
tryb prac nad projektem zatwierdza promotor
oceny projektu dokonuje promotor i recenzent zgodnie z przyjętymi kryteriami
średnia arytmetyczna ocen projektu dyplomowego (promotora i recenzenta) stanowi 20% ostatecznego wyniku studiów wpisanego na dyplomie
Kryteria oceny projektu przez promotora i recenzenta
problem badawczy
przyjęte rozwiązanie
metody i techniki wykorzystane do rozwiązania problemu
wymogi formalne
indywidualna praca Studenta
Kryteria oceny projektu przez promotora i recenzenta
Problem badawczy
• poprawność sformułowania problemu
• odpowiada na zapotrzebowanie praktyki / teorii
• wskazuje na potencjalne potrzeby
• oryginalność, złożoność, aktualność problemu badawczego
Kryteria oceny projektu przez promotora i recenzenta
Przyjęte rozwiązanie
• rozpoznanie i uwzględnienie uwarunkowań mających wpływ na rozwiązanie problemu
• kompleksowość proponowanych rozwiązań
• możliwość zastosowania
• spójność projektu
• oryginalność rozwiązań
• poprawność sformułowanych wniosków i ustaleń
• uzasadnienie wyboru wariantu rozwiązania problemu
• wpływ projektu na otoczenie gospodarcze i społeczne
Kryteria oceny projektu przez promotora i recenzenta
Metody i techniki wykorzystane do rozwiązania problemu
• adekwatność doboru metod, technik i narzędzi do problemu
• umiejętność poprawnego wykorzystania metod, technik i narzędzi
• dobór i wykorzystanie źródeł
Kryteria oceny projektu przez promotora i recenzenta
Wymogi formalne
• poprawność językowa
• poprawność redakcyjna (błędy korektorskie, błędy edycyjne i ..ortograficzne)
• przestrzeganie standardów edycyjnych
Kryteria oceny projektu przez promotora i recenzenta
Indywidualna praca Studentaopinia promotora w oparciu o opinię członków zespołu projektowego:
• realizacja harmonogramu działań
• zaangażowanie Studenta
• systematyczność
• odpowiedzialność (wywiązywanie się z powierzonych zadań i etyka pracy)
Kryteria oceny projektu i ich wagi
kryterium oceny projektu waga kryterium
Problem badawczy …. x 0,1 = ….
Przyjęte rozwiązanie …. x 0,4 = ….
Metody i techniki wykorzystane do rozwiązania problemu
…. x 0,1 = ….
Wymogi formalne …. x 0,1 = ….
Indywidualna praca Studenta …. x 0,3 = ….
suma …………
ocena ..………..
Ocena projektu dyplomowego
wyliczona wartość ocena słownie ocena cyfrą
do 2,99 niedostateczny 2
od 3,00 do 3,24 dostateczny 3
od 3,25 do 3,74 dostateczny plus 3+
od 3,75 do 4,24 dobry 4
od 4,25 do 4,74 dobry plus 4+
od 4,75 bardzo dobry 5
Obrona projektu dyplomowego
obrona odbywa się podczas egzaminu dyplomowego i obejmuje prezentację projektu oraz odpowiedzi na pytania komisji egzaminacyjnej
prezentacja projektu odbywa się zgodnie z przyjętymi standardami
obrona projektu oceniana jest zgodnie przyjętymi kryteriami
każdy Student oceniany jest indywidualnie
ocena z obrony projektu dyplomowego stanowi 20% ostatecznego wyniku studiów wpisanego na dyplomie
Kryteria oceny obrony projektu dyplomowego
prezentacja
argumentacja
formułowanie wniosków
wykorzystanie wiedzy
Kryteria oceny obrony projektu dyplomowego
Prezentacja
• struktura wypowiedzi
• komunikatywność
• wykorzystanie czasu prezentacji (organizacja)
• sposób opracowania materiałów wizualnych
Kryteria oceny obrony projektu dyplomowego
Argumentacja
• dobór rzeczowych przesłanek wypowiedzi
• opieranie się na właściwych danych źródłowych
• umiejętność skoncentrowania się na istotnych elementach podejmowanego problemu
• konsekwencja / logiczność wypowiedzi
Kryteria oceny obrony projektu dyplomowego
Formułowanie wniosków
• wyczerpujące wnioski
• logiczna poprawność wniosków
Wykorzystanie wiedzy
• umiejętność wykorzystania wiedzy zdobytej podczas studiów
Kryteria oceny obrony i ich wagi
kryterium oceny obrony waga kryterium
prezentacja …. X 0,4 = ….
argumentacja …. X 0,4 = ….
Formułowanie wniosków …. X 0,1 = ….
Wykorzystanie wiedzy ze studiów …. X 0,1 = ….
suma …………
ocena …………
Fazy rozwoju grupy
faza orientacji
faza konfrontacji i eksploatacji różnic
faza współpracy
faza kończenia
Faza orientacji okres formowania – poznawania się członków grupy, wstępnej często
pobieżnej autoprezentacji, określania zasad i celów funkcjonowania grupy, przełamania barier psychologicznych, ustalenie relacji wobec innych uczestników grupy oraz własnego miejsca w grupie
w tej fazie wyłania się lider oraz podstawowe role społeczne, grupa nie realizuje zadań twórczych, uczestnicy starają się znajdować podobieństwa i niwelować różnice, nie są ujawniane wzajemne niechęci, obawy i niepokoje, relacje pomiędzy członkami mają oficjalny charakter
następuje integracja grupy najczęściej wokół celów i/lub problemów; rozmowy dotyczą raczej obaw grupy - nie emocji; grupa unika wzrostu napięcia, które rozładowywane jest w konwencjonalny sposób (np. śmiech)
celem grupy jest poznanie się, rozpoznanie zasad, norm, granic, ról, koalicji oraz budowanie poczucia bezpieczeństwa
Faza konfrontacji i eksploracji różnic
bardzo dynamiczny okres kiedy grupa eksperymentuje, ścierają się cele i interesy jednostkowe, toczy się walka o władzę i pozycje w grupie
etapy: ogólne zakłopotanie, opór, opis dawnych odczuć, wyrażenie nieprzyjemnych emocji wobec trenera i członków grupy, powstają podgrupy (różne powody i zasady)
następuje spadek zaufania i poczucia bezpieczeństwa; uczestnicy bardziej jawnie wyrażają nadzieje na uzyskanie sympatii innych oraz obawiają się odrzucenia; następuje destabilizacja pierwotnych ról w grupie, mogą powstać nowe role, pomyślny rozwój grupy powoduje zanik ról destruktywnych
celem grupy jest testowanie granic, ustalanie norm, badanie autentyczności uczestników, zdobycie poczucia bezpieczeństwa i wzajemnego zaufania, konstruktywne rozwiązywanie konfliktów i antagonizmów oraz ustalenie swojej pozycji i własnych potrzeb; w efekcie końcowym znacznie wzrasta spójność grupy
Faza współpracy
okres ujednolicania funkcjonowania grupy kończy się normalizacją jej działalności, kiedy na nowo zostaną ustanowione wspólne cele i wartości; następuje ustabilizowanie wewnętrznej struktury grupy, rozwija się grupowa solidarność, zaufanie i współpraca, wzrasta poziom otwartości, pojawiają się twórcze pomysły, zapał i energia do pracy
uczestnicy grupy są w mniejszym stopniu osadzeni tylko w jednej roli, są bardziej niezależni od trenera i postrzegają go bardziej realistycznie
celem grupy w tej fazie jest integracja poprzez m.in. wspólną realizację zadań, obecność w grupie oraz osiąganie z tego powodu satysfakcji, zwiększenie produktywności zespołu oraz równoległe zaspokajanie potrzeb jednostek i grupy
Faza kończenia
w grupach, które mają z góry wyznaczony czas trwania, okres kończenia pracy grupy (a nawet samo przewidywanie rozstania) zwykle wywołuje u uczestników smutek, niepewność i niepokój
w tej fazie zazwyczaj omawiane są plany na przyszłość, zmiany jakie się dokonały podczas pracy grupy oraz wspomnienia wspólnych przeżyć
następuje spadek aktywności i zaangażowania, wzrost indywidualnych zainteresowań oraz pragnienie przedłużenia kontaktu; niektórzy uczestnicy jawnie wyrażają rozczarowanie i żal wobec trenera z powodu mniejszych niż się spodziewali efektów pracy
celem grupy w tej fazie jest rozstanie się, podsumowanie pracy grupy, domykanie relacji i zadań oraz znalezienie innych
Dziękując za uwagę..
..proszę świadomie utworzyć
2-3 osobowe zespoły projektowe
METODA PROJEKTÓW
metoda projektówwprowadzenie
podział na 2-3 osobowe grupy projektowe
każda grupa otrzymuje arkusz A4
otrzymany arkusz proszę podzielić na cztery pola (ćwiartki)
w pierwszej ćwiartce, każdy uczestnik grupy rysuje swój znak rozpoznawczy
metoda projektówwprowadzenie
drugą ćwiartkę dzieli się na tyle pól, ilu jest uczestników grupy
w każdym z pól, każdy uczestnik rysuje swój znak
metoda projektówwprowadzenie
trzecia ćwiartka:
wszyscy uczestnicy grupy równocześnie rysują „na wyścigi” jak najwięcej swoich znaków
metoda projektówwprowadzenie
czwarta ćwiartka:
wszyscy uczestnicy grupy wspólnie rysują historyjkę wykorzystując swoje znaki
następnie wspólnie budują opowiadanie na podstawie przygotowanego rysunku
metoda projektówwprowadzenie
Analiza działań członków grupy:
Kto wybrał najskuteczniejszy symbol?(jednoznaczność, łatwość rysowania..)
Kto narysował najwięcej swoich znaków?(łatwość rysowania znaku czy sprawność rysującego?)
Czy wszyscy członkowie grupy grali fair?(Najszybciej rysował czy powiększał rozmiar zajmując większą
powierzchnię blokując pozostałych?)
Kto został liderem grupy?(Jak do tego doszło?)
metoda projektówwprowadzenie
Praca zespołowa
• szybkość
• skuteczność
• innowacyjność
• efektywność
metoda projektów samodzielne działanie uczestników
grupy na wybrany temat(indywidualne lub zespołowe),sprzyjające osiąganiu celów kształcenia
to metoda nauczania kształtująca wiele umiejętności i integrująca wiedzę z różnych przedmiotów dla osiągnięcia unikalnego efektu(łącząca wiedzę teoretyczną z działaniem praktycznym)
metoda projektówProjekt jest odbywającym się w oznaczonym terminie zadaniem
wymagającym podejmowania różnorodnych działań,
realizowanym przez Studentów samodzielnie,
jednak pod kierunkiem opiekuna
oraz według przygotowanego wcześniej planu
metoda projektów
Działania przygotowujące Studentów do pracy projektowej
wprowadzenie do zasad pracy zespołowej
wspomaganie w nabywaniu umiejętności skutecznego porozumiewania się
rozwijanie umiejętności podejmowania decyzji zespołowej
wspomaganie w rozwiązywaniu problemów grupie
metoda projektówCechy dobrego projektu
cele są jasne i możliwe do osiągnięcia
uczestnicy uczą się czegoś nowego oraz użytecznego
jest dobrze rozplanowany w czasie
zadania są jasno rozdzielone, zgodnie z zainteresowaniami, predyspozycjami i możliwościami uczestników
metoda projektówrola opiekuna
Wybór tematu projektu
Ogranicza się do wskazania Studentom obszaru tematycznego, zakresu zagadnień spośród których wybierają oni szczegółowy temat możliwie dokładnie go precyzując
Przygotowanie kontraktu
Zadanie zwykle realizowane wyłącznie przez opiekuna
Zbieranie i opracowanie materiałów, wykonanie projektu
Opiekun może wspierać grupę jako konsultant, odpowiadając na ewentualne pytania i prośby;konsultacje mogą odbywać się regularnie, a ich czas i miejsce powinny być określone w kontrakcie
Prezentacja Opiekun ogranicza się do podania czasu i ewentualnie formy prezentacji oraz szczegółów przygotowania technicznego sali, środków audiowizualnych..
Ocena Opiekun podejmuje decyzję czy ocena będzie wystawiana tylko przez niego czy też włączy on do tej czynności Studentów – członków grupy projektowej
metoda projektówInicjacja projektu
określenie obszaru problemowego
wybór tematu• pomysł• selekcja• wybór
uzasadnienie wyboru tematu
Temat określony pytaniem?
metoda projektówplanowanie projektu
• Zdefiniowanie celów• Cel główny• Cele szczegółowe
Planowanie projektu Dekompozycja celów do zadań Przydział zadań do uczestników zespołu
• Analiza ryzyka • Ustalenie harmonogramu prac projektowych (na piśmie)
Weryfikacja - przeformowanie celów, zmiana tematu?..
metoda projektówprzykład
obszar problemowy/tematyczny
OCHRONA ŚRODOWISKA
temat UDZIAŁ CZŁOWIEKA W KSZTAŁTOWANIU KRAJOBRAZU
cel główny STWORZENIE PLANU ZAGOSPODAROWANIA TERENU W OBRĘBIE PÓŁNOCNEJ CZĘŚCI MIASTA DO ROKU 2015r
cel szczegółowy UTWORZENIE TERENU REKREACYJNEGO W OBSZARZE 100 ha WRAZ Z JEZIOREM.. I LASEM DO KOŃCA maja 2018r
metoda projektówformułowanie celów
S – szczegółowy, konkretny
M – mierzalny
A – ambitny
R – realny
T - terminowy
metoda projektówanaliza ryzyka
Zagrożenia
brak funduszy na realizację zadań
choroba członka zespołu
nieterminowość
brak kontaktu z opiekunem..
Kierowanie / odpowiedzialność za projekt powinna być przekazywana czasowo dla każdego członka zespołu projektowego
kontraktKONTRAKT NA WYKONANIE PROJEKTU zawarty w dniu …..pomiędzy …(imię i nazwisko opiekuna) …a zespołem w składzie:………………………………..………………………………..………………………………..Temat projektu: ……….Cele projektu: ……..Formy realizacji: ……..Efekt końcowy projektu: ………Termin rozpoczęcia projektu: ………Termin zakończenia projektu: ……....
Na mocy niniejszego kontraktu:1. Studenci zobowiązują się do wykonania
działań zgodnie z ustalonym harmonogramem realizacji projektu zgodnie z założeniami zawartymi w kontrakcie.
2. Studenci mają obowiązek uczestniczyć w konsultacjach z opiekunem
3. Studenci zobowiązują się do zaprezentowania publicznie efektów swojej pracy4. Opiekun prowadzący projekt zobowiązuje się do prowadzenia konsultacji ze Studentami w ustalonych terminach oraz służenia pomocąw sytuacjach, gdy zespół wykonujący projekt tego potrzebuje,ustala się termin konsultacji: ……..…
Konsekwencje nieprzestrzegania zobowiązań1. W przypadku jednorazowego
niedotrzymania terminu wykonania zadania Student otrzyma ustne upomnienie opiekuna
2. Jeśli pomimo upomnienia, licznych rozmów, Student nadal nie wywiązuje się z przydzielonego zadania, może zostać wykluczony z zespołu i nie zaliczyć projektu
Prowadzący projekt Wykonujący projekt
……………………… …………………...... …………………….. ……………………..
opis projektuprojekt powinien zawierać
Szczegółowy temat projektu
Cele projektu (jasne i mierzalne)
Przewidywaną formę realizacji i prezentacji (wybraną w drodze dyskusji w grupie, biorąc pod uwagę: realność, możliwość realizacji, ryzyko, spodziewane rezultaty, atrakcyjność..)
Plan pracy grupy – zakres zadań dla każdego z uczestników (harmonogram)
Przygotowany przez grupę opis przedstawiony zostaje opiekunowi, wspólnie z nim przeanalizowany, zaakceptowany po uwzględnieniu wynegocjowanych poprawek
metoda projektówharmonogram
zadania formarealizacji
potrzebne środki
osoby odpowie-dzialne
dokumen-towanie
termin wykonania
metoda projektówco kontrolować?
Realizacja i kontrola
harmonogram
jakość
zakres
ryzyko
metoda projektówocena
Składniki oceny projektu
samoocena wykonawców
społecznościowa zewnętrzna
opiekuna
metoda projektówprezentacja
Prezentacja projektu
wewnętrzna
publiczna
metoda projektówocena projektu
ocena pracy Studenta powinna być rzetelna;musi odbywać się w sposób ciągły na poszczególnych etapach projektu, a kończyć oceną zbiorczą
arkusz oceny projektu, zawierający oceny cząstkowe umożliwia wystawienie oceny końcowej (obejmujące on jak największy zakres zdobywanych umiejętności, czynności Studenta oraz ocenę jego zaangażowania, a także samoocenę i ocenę innych osób biorących udział w projekcie)
metoda projektówocena projektu - przykład
50% ocena opiekuna
30% średnia ocen wystawionych przez członków grupy
20% samoocena
ocena projektu przykład samooceny 1/2
lp. kryterium tak częściowo
nie
1 Uczestniczyłem w wyborze tematu pracy projektowej
2 Uczestniczyłem w opracowaniu opisu projektu
3 Uczestniczyłem w planowaniu pracy zespołu
4 Poszczególne etapy projektu wykonywałem systematycznie
5 Zaplanowane zadania wykonywałem terminowo
6 W pełni zaangażowałem się w prace projektowe zespołu
7 Motywowałem kolegów do podjęcia działań związanych z wykonywaniem projektu
ocena projektu przykład samooceny 2/2
lp. kryterium tak częściowo
nie
8 Unikałem tworzenia konfliktowych sytuacji (??!!)
9 Pomagałem kolegom w przypadku kiedy mieli trudności
10 W realizacji projektu korzystałem z różnorodnych źródeł
11 Jestem zadowolony z mojej pracy w zespole
12 Moje refleksje i uwagi związane z wykonywaniem projektu w zespole
Moja praca zasługuje na ocenę
2 3 4 5
ocena projektu co podlega ocenie?
wybór tematu i jego ujęcie, zrozumienie zagadnienia
realizacja zamierzonych celów
poprawność merytoryczna
dotrzymywanie terminów
dobór i wykorzystanie różnych źródeł
estetyka wykonania prac
sposób i forma prezentacji
umiejętność współpracy w grupie oraz organizacji pracy
metoda projektówplan sprawozdania z projektu
STORNA TYTUŁOWAzawiera nazwę projektu, imiona i nazwiska autorów oraz opiekuna (koordynatora), datę złożenia projektu, nazwę szkoły (instytucji) w której projekt zrealizowano
PODZIĘKOWANIA(dla osób, instytucji, konsultantów mających wpływ na końcowy efekt projektu)
SPIS TREŚCI(sporządzony na końcu sprawozdania)
metoda projektówplan sprawozdania z projektu
STRESZCZENIE PROJEKTUW skondensowanej formie (do jednej strony A4) przedstawia cele, warunki i podstawowe wnioski płynące z projektu oraz uwypukla jego osiągnięcia
WSTĘPA. warunki projektu
określa się cel, temat i czas wykonania projektu; w tym miejscu należy poinformować dlaczego temat projektu warty jest zainteresowania, należy przedstawić problem, który jest tematem oraz dotychczasowe próby jego rozwiązania; jakie aspekty problemu zostały przebadane i dlaczego; należy podać dla kogo projekt jest przeznaczony
B. procedury badańokreśla się zakres badań, metody zbierania informacji i uzasadnienie ich wyboru
metoda projektówplan sprawozdania z projektu
CZĘŚĆ GŁÓWNA – ODKRYCIE i INFORMACJEnależy podzielić tę część na mniejsze, logicznie uporządkowane; przedstawia się tu istniejące rozwiązania, analizę wyników, pomiarów, badań, opis sposobu dojścia do rozwiązania, opisuje uzyskane efekty; najważniejsze rysunki, tabele, wykresy..
WNIOSKIkonkluzje wynikające z przeprowadzonych badań, eksperymentów lub innych działań oraz omówienie wad i zalet rozwiązania
REKOMENDACJE – ZALECENIAzapisuje się je w przypadku , gdy opisana w projekcie sytuacja nie jest satysfakcjonująca lub wykazuje warunkowość czy też niestabilność; zawiera sugestie dotyczące działań w celu naprawy istniejącej sytuacji
BIBLIOGRAFIA(powinny do niej nawiązywać odsyłacze w tekście)
ZAŁĄCZNIKI(wzory ankiet, kalkulacje ekonomiczne..)
metoda projektówzadanie
Pracując w ramach grupy projektowej proszę przygotować pisemnie i przedstawić na następnych zajęciach (w formie krótkiego referatu) następujące zagadnienia:
określenie obszaru problemowego
wybór tematu (pomysł, selekcja, wybór)
uzasadnienie wyboru tematu
szczegółowy temat projektu
cele projektu (jasne i mierzalne)
przewidywaną formę realizacji i prezentacji (wybraną w drodze dyskusji w grupie, biorąc pod uwagę: realność, możliwość realizacji, spodziewane rezultaty, ryzyko, atrakcyjność..)
plan pracy grupy – zakres zadań dla każdego z uczestników (harmonogram)
oraz zastanowić się wstępnie nad wyborem metody badawczej?..
Dziękując za uwagę....życzę Państwu Dobrego
Dnia
METODY BADAŃ NAUKOWYCH
METODY BADAŃ NAUKOWYCH
Jako metodę naukową rozumie się:
całokształt sposobów badawczego docierania do prawdy i pojęciowego przedstawiania jej
sposób uzyskiwania materiału naukowego do prowadzenia badań
METODY BADAŃ NAUKOWYCHetapy pracy naukowej
ustalenie i uzasadnienie problemu oraz dostrzeżenie zagadnień pochodnych
krytyka problemu w świetle dotychczasowych osiągnięć nauki (analiza literatury przedmiotu)
wyliczenie niezbędnych założeń lub twierdzeń, czasem także hipotez
ustalenie metod roboczych, obejmujące krytykę metod dotychczasowych i wybór lub konstrukcję metod nowych
przeprowadzenie badań naukowych: wykonanie czynności wynikających z postawionego problemu i wybranej metody roboczej
opracowanie materiałów zebranych w czasie badań i ich synteza
pisemne opracowanie wyników badań aż do stanu pracy gotowej do druku, po czym ujawnienie ich w publikacji naukowej
krytyczna ocena przebiegu własnych badań i pisemnego opracowania wyników
METODY BADAŃ NAUKOWYCH
METODA OBSERWACYJNA
METODA INTUICYJNA
KRYTYKA ŹRÓDEŁ
METODA ANKIETOWA
ANALIZA KRYTYCZNA
METODA EKSPERYMENTALNA
METODA STATYSTYCZNA
METODA MONOGRAFICZNA
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA OBSERWACYJNA
sposób prowadzenia badań, w którym obserwacja odgrywa istotną rolę i którego stosowanie nie pociąga za sobą zmian w środowisku lokalnym (w odróżnieniu od metody eksperymentalnej)
jest celowym poszukiwaniem faktów, celową czynnością poznawania za pomocą zmysłów
stanowiąca jej część obserwacja naukowa to proces uważnego i celowego spostrzegania; rezultatem obserwacji naukowej są spostrzeżenia naukowe; wartość poznawcza metody obserwacyjnej polega na opisie zjawisk, od którego często zaczynają się badania naukowe
jest najstarszą metodą roboczą pracy naukowej jej elementy występują w wielu innych metodach
należyte przygotowanie do obserwacji wymaga określenia punktów widzenia i kwestii, na które odpowiedzieć można przy pomocy obserwacji; tworzą one schemat obserwacyjny lub przewodnik obserwacyjny;podczas obserwacji znajduje się potwierdzenie lub zaprzeczenie hipotez postawionych w przewodniku
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA OBSERWACYJNA
niektóre obserwacje dokonywane są przy pomocy instrumentów naukowych (środków technicznych do różnego rodzaju badań ) spełniają one często funkcję pomocniczą, umożliwiając dokładną obserwację
pozwalają one nie tylko na dotarcie do pewnych zjawisk, ale również na udokumentowanie ich; ważne więc jest poznanie specyfiki działania poszczególnych instrumentów naukowych, ich właściwy wybór i właściwe użytkowanie(np. internet – przeglądarka internetowa)
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA OBSERWACYJNA – klasyfikacja metod
obserwacja bez interwencji – jej celem jest opis naturalnie występujących zachowań bez ingerowania w nie przez badacza. Jest to metoda charakteryzująca się wysoką trafnością ekologiczną (kiedy taka obserwacja odbywa się w warunkach naturalnych, nazywamy ją obserwacją naturalną), ta metoda jest wykorzystywana głównie w psychologii
obserwacje z interwencją – obejmują sytuacje, gdy badacz ingeruje w spontaniczny tok zdarzeń, wyróżnia się trzy typy tego rodzaju obserwacji: • obserwację uczestniczącą – badacz sam uczestniczy w sytuacji,
która jest przedmiotem jego obserwacji• obserwację ustrukturowaną – może być prowadzona w warunkach
naturalnych lub w laboratorium, badacz wywołuje interesujące go zdarzenia
• eksperyment naturalny – badacz manipuluje wieloma zmiennymi w warunkach naturalnych i określa ich wpływ na zachowanie
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA INTUICYJNA
metoda intuicyjna to sposób pracy naukowej, w którym argumenty do twierdzeń ogólnych są czerpane z doświadczenia osobistego
sprawdzianem ostatecznym dla prac naukowych opartych na tej metodzie są wyniki badań późniejszych;
częściowo można już się przekonać o wartości takiej pracy według stopnia zgodności zawartych w niej twierdzeń z ustaloną już wiedzą naukową i z bieżącym stanem problematyki naukowej
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA INTUICYJNA
rozumie się jako pracę naukową, czysto umysłową;
polega ona wtedy na rozważeniu pojęć, przypuszczeń, problemów, projektów lub innych elementów szeroko pojętej pracy naukowo-badawczej
jest składnikiem zawsze i koniecznie obecnym w każdej metodzie badan naukowych
staje się niezbędna do uzasadnienia problemu, wyboru metody roboczej, wskazania założeń, ustalenia hipotez
tożsama z myśleniem?..
METODY BADAŃ NAUKOWYCHKRYTYKA ŹRÓDEŁ
polega na stwierdzeniu autentyczności śladów pewnej działalności ludzkiej (źródło historyczne) oraz odczytaniu ich znaczenia (wydarzenie historyczne) w świetle przyczyn i warunków ich powstania w procesie historycznym
niezbędna w poznawaniu przebiegu minionej aktywności (np. chronologia) i jej wytworów
w procesie oceny jakości źródła pomocnych jest szereg metod, tzw. Nauk Pomocniczych Historii,
ma fundamentalne znaczenie w metodologii badań historycznych
uwaga na fałszerstwa.. (MRP, H. Ford..)
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA ANKIETOWA
metoda ankietowa i metoda wywiadu to metody badań naukowych polegające na stawianiu pytań, a następnie – na opracowywaniu uzyskanych odpowiedzi (próbka reprezentatywna?)
stanowią one trzon metodologiczny nauk społecznych
ankieta jest zbiorem pytań stawianych pisemnie, celem uzyskania odpowiedzi mających służyć do rozwiązania pewnego problemu; odpowiedzi te są następnie opracowywane statystycznie, a wyniki objaśniane / interpretowane
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA ANKIETOWA
odpowiedzi na pytania często bywają niedokładne lub kłamliwe czy zwodniczeistnieją jednak sposoby na uzyskanie prawdy z takich wypowiedzi, w ankietach tym sposobem jest odpowiednie ułożenie pytań, na przykład zadawanie parokrotne pytań różnie sformułowanych, które jednak powinny dać tą samą odpowiedź
ankiety mogą być niedokładne lub wręcz nieprawdziwe z tego powodu, że pytania zostały źle ułożone: ankietowany nie rozumie ich lub jego odpowiedź leży poza przyjętym zestawem odpowiedzi (w pytaniach zamkniętych)
wartość poznawcza w badaniach naukowych obu metod jest ogromnie zmienna, w zależności od jakości przygotowania ankiet i od praktycznego zastosowania jednej z nich
METODY BADAŃ NAUKOWYCHANALIZA KRYTYCZNA
metoda analizy i krytyki piśmiennictwa albo analiza krytyczna jako metoda badań naukowych jest stosowana do prac naukowych i badań innych naukowców
jest metodą stosowaną powszechnie w nauce
powstają dzięki niej publikacje oparte nie tylko na badaniach własnych, lecz na pracach i badaniach cudzych
elementy tej metody są stosowane również w innych badaniach
istotą metody naukowej jest przystosowanie nowego problemu do wiedzy dotychczasowej, a więc niezbędnym etapem jest analiza i krytyka literatury przedmiotu
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA EKSPERYMENTALNA
charakteryzuje się innym niż w obserwacji stosunkiem osoby badanej do zjawiska badanego; obserwując nie zmienia się badanego zjawiska - natomiast eksperyment naukowy polega na czynnej modyfikacji zjawiska stanowiącego przedmiot badania, dążąc do poznania zależności przyczynowych pomiędzy składnikami lub warunkami przebiegu badanego zjawiska
dzięki eksperymentom powstała większa część odkryć w fizyce, chemii, biologii i innych dziedzinach naukowych
metoda ta najlepiej nadaje się do badań nad zjawiskami powtarzającymi się w warunkach przynajmniej częściowo takich samych (nadaje się więc także do badań nad zjawiskami społecznymi, politycznymi lub gospodarczymi)
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA EKSPERYMENTALNA - etapy
wyodrębnienie zjawiska mającego stanowić przedmiot badania, nazywane stwarzaniem układu odosobnionego
ustalenie zmiennych warunków danego zjawiska i wyodrębnienie warunków mających stanowić przedmiot czynnej ingerencji prowadzącego eksperyment
wywołanie zmian wyodrębnionych warunków zjawiska.
stwierdzenie rodzaju zmiany czynnie wywołanej
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA EKSPERYMENTALNA
do pomiaru wielkości zmian służą instrumenty naukowe możliwy jest jednak eksperyment naukowy bez instrumentów, pod warunkiem możliwie dokładnego opisu warunków zmiennych
podobnie jak w metodzie obserwacyjnej do badań przystępuje się z przygotowanymi punktami widzenia i założeniami
niezbędnym jest także rejestrowanie przebiegu eksperymentu oraz uzyskanych wyników; metoda jedynej różnicy
obserwacja stanowi część składową eksperymentu; wiele prac badawczych prowadzi się metodami obserwacyjnymi i eksperymentalnymi łącznie,niejako podchodząc z dwóch stron do studiów nad tą samą sprawą
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA EKSPERYMENTALNA
eksperyment naturalny jest analizą przebiegu zjawiska, wywołanego i kontrolowanego, ale w warunkach naturalnych, między innymi w warunkach działalności ludzkiej uprawianych z innych względów niż poznawanie prawdy naukowej; stosuje się tu na przykład grupy równoważne: grupę eksperymentalną i grupę kontrolną, by porównać zachowanie pewnej zbiorowości gdzie wprowadzony zostaje nowy czynnik i zbiorowości, gdzie zmiana taka nie nastąpiła
Eksperyment laboratoryjny wykonywany jest w sztucznie stworzonym środowisku – tradycyjnie w ograniczonym zaopatrzonym w przyrządy miejscu jakim jest laboratorium, z zastosowaniem odpowiednich instrumentów;istotą takich eksperymentów jest izolacja zjawisk w postaci układów odosobnionych; jest szeroko stosowany w naukach ścisłych, naukach technicznych, naukach biologicznych i w naukach medycznych
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODY STATYSTYCZNE
stosuje się wszędzie tam, gdzie chodzi o poznanie prawidłowości w zakresie zjawisk masowych – tam, gdzie bada się problemy demograficzne, ekonomiczne, socjologiczne (oraz w innych naukach)
dzięki danym statystycznym można ustalić zmienność zjawisk masowych, tendencji ich przekształceń w czasie (sporządza się w tym celu wykresy, ilustrujące krzywą rozwoju danego zjawiska czy też to, jaką część stanowi większej całości)
część danych dostarcza badanie metodą grup reprezentatywnych (zbiera się dane nie od wszystkich, ale od odpowiednio wybranej grupy, określanej jako grupa reprezentatywna)
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODY STATYSTYCZNE
celem analizy statystycznej jest pozyskanie jak największej wiedzy z pozyskanych danych
aby zbiór danych był dobrą bazą do analizy statystycznej należy:• zaplanować badanie• podsumować zbiór danych z obserwacji, podkreślając
tendencje, ale rezygnując ze szczegółów• uzgodnić, jaką wiedzę o badanym zjawisku mają dostarczyć
dane.
powyższe punkty odpowiadają działom statystyki:• metoda reprezentatywna• statystyka opisowa• wnioskowanie statystyczne
METODY BADAŃ NAUKOWYCHMETODA MONOGRAFICZNA
należy do metod obserwacji częściowej
polega na wszechstronnym opisie i szczegółowej analizie pojedynczej jednostki lub niewielkiej liczby charakterystycznych jednostek badanej zbiorowości statystycznej (w związku z tym, że badaniu poddaje się pojedynczą jednostkę obejmuje ono na ogół bardzo szeroki zakres zagadnień, co sprzyja wnikliwej analizie; przy tego typu badaniu oprócz charakterystyki liczbowej uwzględnia się informacje w formie jakościowo-ilościowej)
w metodzie monograficznej, badana jednostka dobierana jest w sposób świadomy (wybiera się jednostkę typową, taką, która występuje powszechnie; czasem bada się jednostki skrajne lub też przodujące)
z uwagi na to, że na podstawie badania jednostki ocenia się całą zbiorowość, ważne jest by dokonać poprawnego doboru
Dziękując za uwagę..
..proszę o przygotowanie.. (na piśmie, 2-3 str)..
..planu realizacji próbnego projektu dyplomowego
(spis treści ww. planu jest dostępny na slajdzie nr 3)