Powierzchnia 34,14km2 Ludność 50 000

Dębica leży w dolinie Wisłoki na granicy dwóch krain geograficznych Są to: Pogórze Karpackie zawierające południowa część powiatu, północna wchodzi w Kotlina Sandomierska. Obie te krainy są urozmaicone pod względem krajobrazowym i różnią się od siebie zasadnie.: Na terenie powiatu występują równiny, faliste

pagórki. Płaskowyż Tarnowski oraz Kolbuszowski są to równiny o wysokościach od 200 do 260 m n.p.m. Obniżeniem jest pradolina podkarpacka ciągnąca się wzdłuż podnóża Karpat, od Dunajca za Tarnowem, po Dniestr na Ukrainie. Wyższe wzniesienia występują na Pogórzu Strzyżowskim i Ciężkowickim. Wynoszą one od 350 do 500 m n.p.m., a najwyższy punkt w powiecie dębickim to pasmo Klonowej Góry(525 m n.p.m.).

Powiat graniczy od zachodu z powiatem tarnowskim i dąbrowskim, od północy - z mieleckim, od wschodu - z ropczycko-sędziszowskim, od południowego wschodu - ze strzyżowskim, od południa - z jasielskim.

Położenie powiatu na szlaku komunikacyjnym: kolejowym i drogowym (trasa E-4) sprawia, iż spełnia on ważną rolę zarówno w krajowym jak i międzynarodowym systemie komunikacyjnym. W przyszłości przez powiat dębicki przebiegać będzie autostrada A-4.

1939 – 1 września, pierwsze bombardowanie miasta

1939 – 8 września, Niemcy wkraczają do miasta – rozpoczyna

się okupacja hitlerowska

1942 – Niemcy utworzyli getto dla Żydów w Dębicy

1944 – egzekucja 53 więźniów koło torów kolejowych

1944 – akcja „Burza” na terenie Dębicy

1944 - 23 sierpnia, wyzwolenie miasta przez Rosjan

1947 – początki szpitala powiatowego w Dębicy

1948 – do Dębicy przenosi się 13 Samodzielny Batalion Saperów „Kołobrzeski”

1955 – powstały zakłady Jajczarsko-Drobiarskie

1959 – powstanie Zakładowej Orkiestry Dętej

1977 – oddanie do użytku Zakładowego Domu Kultury i Sportu „Mors”

1978 – powstanie Kombinatu Rolno-Przemysłowego „Igloopol” w Dębicy

Dębica w momencie wybuchu II wojny światowej - była dla Niemców ważnym ośrodkiem strategicznym. Już drugiego dnia na miasto spadły pierwsze bomby, a odziały lądowe dotarły nad brzeg Wisłoki 7 września 1939 r.]Dębica przynależała administracyjnie do ziem Generalnego Gubernatorstwa jako jedno z 12 starostw powiatowych. W pierwszych dniach wojny na terenie Dębicy zginęło ponad 20 osób. W czasie okupacji społeczność była podawana wielu restrykcjom okupanta, całkowicie zlikwidowano społeczność żydowską miasta, w obozach zginęło wielu dębiczan. Jednocześnie bardzo aktywnie działał ruch konspiracyjny - ZWZ – AK, ruch ludowy. Dębica została wyzwolona 23 sierpnia 1945 r.

Podczas okupacji hitlerowskiej w Dębicy znajdował się obóz pracy przymusowej i getto

W połowie lat 70. w północnej części miasta powstał Kombinat Rolno Przemysłowy Igloopol, który zdynamizował dalszy rozwój Dębicy, zwłaszcza północną część miasta.

Od 1999 Dębica stała się ponownie siedzibą powiatu (trzeciego co do wielkości powiatu województwa podkarpackiego pod względem liczby ludności).

Powstające pierwsze bloki przy ulicy Robotniczej.

1372 założenie miasta Dębica 1554-1650 budowa nowej świątyni pw. Świętej Jadwigi 1856 otwarcie lini Kraków-Dębica 1900 początek działalności pierwszego gimnazjum w Dębicy 1914 I wojna światowa przyniosła duże zniszczenia 1937 Dębica stała się siedzibą powiatu w woj. Krakowskim

Położenie Dębicy na styku dwóch jednostek geomorfologicznych tj. Kotliny Sandomierskiej oraz Pogórza Karpackiego.

Pierwsza strefa cieplejsza , należy do Kotliny Sandomierskiej , która bardzo ogólnie mówiąc jest w Polsce zaliczana do jednych z najcieplejszych regionów naszego kraju . W tej strefie panuje klimat łagodny .Poziom wilgotności należy do umiarkowanych .Okres wegetacyjny tych obszarów należy do najdłuższych w Polsce . Roczne średnie zachmurzenie waha się w granicach 64%,zatem pozostałą część dni w roku można zaliczyć do słonecznych. Roczna średnia suma opadów wynosi około 600–700 mm słupa wody na m2 . Wiatry w tym rejonie należą do słabych , wiejących głównie z kierunków : zachodniego i północno – zachodniego . Prędkość wiatru wynosi tutaj średnio 3 m/s.

Drugą ministrefę klimatyczną można wydzielić w rejonie Pogórza Karpackiego , gdzie średnia roczna temperatura wynosi około 7 °C , wilgotność jest tutaj znacznie większa i rośnie na terenach wyżynnych , suma opadów wynosi rocznie średnio 800 mm słupa wody na m3. Również okres wegetacyjny jest tutaj krótszy ze względu na dłuższy czas zalegania pokrywy śnieżnej . Pokrywa śnieżna utrzymuje się tu nawet przez 65 dni w roku. Roczne średnie zachmurzenie sięga 70% . Wiatry wieja tu w kierunku południowym i południowo-zachodnim . Zatem są to warunki klimatyczne już typowo podgórskie także dlatego , że wczesna wiosną wieje tutaj niekiedy ciepły wiatr południowy tzw. halny. Nasłonecznienie i usłonecznienie tego obszaru jest przeciętne. Niekorzystne warunki występują w obniżeniach terenu, gdzie wody gruntowe stabilizują się płytko.

Główną i największą rzeką regionu jest Wisłoka.

Obszar obejmuje rzekę Wisłokę na odcinku od ujścia lewostronnego dopływu, potoku Chotowskiego w m. Chotowa do ujścia lewostronnego

dopływu, cieku w miejscowości Grabiny.

Rzeka Wisłoka jest prawobrzeżnym dopływem Wisły. Górna część zlewni Wisłoki to górzyste tereny leśne.

Prawie wszystkie pozostałe rzeczki i potoki znajdują się w jej dorzeczu. Jej długość w rejonie to 52,8 km. Rzeka jest dość znacznie zanieczyszczona. 70 % to wody 3 klasy, a 30% pozaklasowe. Do Wisłoki

wpadają m.in. Kamionka, Dulcza, Ostra, Czarna, Wielopolka .

Odbudowa uzdrowiska w Latoszynie

Wójt od kilkunastu lat zabiegał o rekonstrukcję latoszyńskich obiektów, zrujnowanych podczas II wojny światowej. Chciał przywrócić im lata dawnej

świetności, kiedy to na początku XX wieku, miejscowy Zakład Zdrojowo -Kąpielowy z powodzeniem konkurował z uzdrowiskami w Krynicy i

Szczawnicy.

Goście, którzy przyjeżdżali do Latoszyna z Polski i zagranicy, leczyli tutaj m.in. reumatyzm, artretyzm, zapalenie stawów, a nawet otyłość. A wszystko

dzięki bogatym zasobom wód mineralnych, których obecność, w 1999 r., potwierdziły badania Ministerstwa Ochrony Środowiska i Zasobów

Naturalnych. To, że w Latoszynie są wody lecznicze wiedziano już w XVII wieku. Dlatego mieszkańcy z nadzieją czekają na odbudowanie uzdrowiska

na wzór tego, które działało tu przed wojną.

Dębickie Wodociągi istnieją już niemal pół wieku. Za początek ich historii przyjmuje się rok 1958, kiedy to rozpoczął działalność Zakład Uzdatniania Wody w Dębicy.

W trosce o czystość środowiska naturalnego w 1983 roku staraniem Gminy Miasta Dębica rozpoczęto budowę miejskiej oczyszczalni ścieków, która została zakończona rozruchem w 1995r.

Sieć wodociągowa z przyłączami o łącznej długości prawie 200 km,

Z usług spółki korzysta 85 proc. mieszkańców niemal 50 tys. miasta oraz kilkuset mieszkańców gminy Dębica. Oczyszczalnie ścieków obsługują 40% mieszkańców objętych systemem kanalizacji.

Oczyszczone ścieki trafiają do Wisłoki nie zagrażając środowisku naturalnemu

Jerzy Żuławski - (ur. 14 lipca 1874 w Lipowcu, zm. 9 sierpnia 1915 w Dębicy) -Znakomity pisarz okresu modernizmu, autor licznych utworów poetyckich, dramatów i powieści, w tym pierwszej polskiej powieści fantastycznonaukowej "Na srebrnym globie". Urodził się w majątku w Lipowcu, ok. 15 km od Dębicy. Od lat młodzieńczych na stałe związany z Krakowem, a później Zakopanem, w Dębicy znalazł się jako oficer polskich legionów w czasie I wojny światowej. Zmarł w tutejszym szpitalu na tyfus 9 sierpnia 1915 i został pochowany na dębickim cmentarzu wojskowym, gdzie spoczywa do dziś.

Waleria Szalay-Groele - (ur. 12 marca 1879, zm. 4 marca 1957 w Dębicy) – polska powieściopisarka, pedagog, reportażystka.Ukończyła studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu we Lwowie; studiowała również polonistykę. Po 1919 nauczała w Poznaniu. W latach 1920-1922 wchodziła w skład redakcji "Kłosów Polskich", współpracowała również z "Kurierem Poznańskim" i "Małym Światkiem". W latach II wojny światowej działa w polskim ruchu oporu, wspierała harcerstwo. W latach 50. pracowała w Dębicy, ponownie jako nauczycielka. Związana z Dębicą od końca II wojny światowej. Nauczycielka dębickiego gimnazjum, działaczka ruchu harcerskiego, autorka poczytnych książek historycznych, m.in. "W orlim gnieździe", "Sokół królewski", "Straszne dziedzictwo", a także licznych felietonów, reportaży. Jest autorką libretta do opery Feliksa Nowowiejskiego pt. "Legenda Bałtyku".

Jan Wiktor - (ur. 1 listopada 1890 w Radomyślu nad Sanem zm. 17 lutego 1967 w Krakowie) - pisarz urodzony w Radomyślu Wielkim koło Dębicy, uczeń Gimnazjum im. Króla Władysława Jagiełły. Autor znanych powieści społecznych: "Wierzby nad Sekwaną", "Orka na ugorze". Jako publicysta zadebiutował w 1912 w radykalnej prasie w Galicji. Pracował w "Gazecie Podhalańskiej" i brał udział w akcji w czasie plebiscytu na Spiszu i Orawie. Był posłem do Krajowej Rady Narodowej i na Sejm I kadencji (1952–1956). Został wyróżniony m.in. Złotym Wawrzynem Polskiej Akademii Literatury (1937) i Nagrodą Państwową I stopnia (1964).

Ks. Prof. Alojzy Franciszek Nosal - Urodził się w 14.01.1910 r w Dębicy. Dzieciństwo spędził na Wolicy razem z 7 rodzeństwem. W latach 1916 – 1920 był uczniem Szkoły Ludowej.Stopień magistra teologii uzyskał w 1936 r na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W 1938 r rozpoczął studia na Uniwersytecie w Louvain w Belgii. Pracował w Polskiej Misji Katolickiej, brał tez czynny udział we Francuskim Ruchu Oporu. Aresztowany przez Niemców 2 lata spędził w obozie koncentracyjnym w Troyes. Po uwolnieniu pracował jako Dziekan Duchowieństwa Polskiego. Po przejściu na emeryturę w 1976 r mieszkał w Stanach Zjednoczonych i we Francji. Przyznaną emeryturę profesorką przeznaczył m.in. na wspieranie szkół, do których uczęszczał, na budowę szkoły w Wolicy. W 1989 roku odwiedził Dębicę. Gromadzoną przez siebie kolekcję obrazów Zofii Stryjeńskiej ofiarował muzeum w Tarnowie. Zmarł 13.11.1995 roku w Paryżu. Zgodnie ze swoją wolą został pochowany na cmentarzu parafialnym w Dębicy.

Wilhelm Mach - (ur. 1 stycznia 1917[1] w Kamionce k. Ropczyc - zm. 2 lipca 1965 w Warszawie)- polski prozaik, eseista i krytyk literacki. Związany bezpośrednio z miastem w okresie międzywojennym, kiedy chodził tutaj do szkoły średniej. W swoich powieściach bardzo często wracał do ziemi swego dzieciństwa i młodości, opisując uroki Rzeszowszczyzny. Najważniejsze powieści Macha to: "Rdza" (1950 ), "Życie duże i małe" (1959), "Agnieszka, córka Kolumba" (1964). Ponadto Mach pisał i publikował opowiadania, felietony, reportaże, szkice. Część z nich ukazała się w tomie zatytułowanym "Doświadczenia i przypadki" (1954).

Józef Buszko - (ur. 2 września 1925 w Dębicy, zm. 22 października 2003 w Krakowie), polski historyk, wybitny badacz dziejów społecznych i ruchów politycznych, znawca historii Polski i historii powszechnej XIX i XX wieku, wieloletni redaktor „Studiów Historycznych”, nauczyciel akademicki i wychowawca wielu pokoleń historyków. wykładowca Uniwersytetu Jagiellońskiego (w latach 1978-1981 dyrektor Instytutu Historii). Specjalizował w dziejach Polski nowożytnej i nowoczesnej.

Krzysztof Penderecki - (ur. 23 listopada 1933 w Dębicy) - współczesny polski kompozytor, dyrygent i pedagog muzyczny, wybitny kompozytor o międzynarodowej sławie, autor takich dzieł jak "Stabat Mater", "Ubu Król", "Pasja wg św. Łukasza", "Tren ofiarom Hiroszymy" czy "Siedem Bram Jerozolimy". Urodzony przed wojną w Dębicy, w rodzinie inteligenckiej. Uczeń dębickiego Gimnazjum im. Króla Władysława Jagiełły. Młody Krzysztof pobierał u Stanislawa Darłaka lekcje gry na skrzypcach. Po złożeniu egzaminu dojrzałości Krzysztof Penderecki wyjechał z Dębicy do Krakowa, gdzie rozpoczęła się jego wielka kariera.

Edward Brzostowski - (ur. 1 stycznia 1935 w Straszęcinie) – polski polityk, poseł na Sejm IV kadencji, samorządowiec, przedsiębiorca i działacz sportowy.Kierował zarządem miejskim ZMP. Od 1953 do rozwiązania należał do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Był sekretarzem Komitetu Powiatowego, a następnie Komitetu Wojewódzkiego PZPR. W latach 1983–1988 zajmował stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. W 2001 uzyskał mandat posła na Sejm IV kadencji z ramienia koalicji SLD-UP, z rekomendacji Sojuszu Lewicy Demokratycznej w okręgu rzeszowskim. W listopadzie 2002 złożył mandat poselski w związku z wyborem na burmistrza Dębicy.W styczniu 2003 został zatrzymany przez funkcjonariuszy Centralnego Biura Śledczego.

Wojciech Kawiński- (ur. 22 maja 1939 r. w Dębicy) - polski poeta.Ukończył filologię polską na Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie. Od 1958 mieszka i pracuje w Krakowie. Poeta, dziennikarz, współpracownik pism literackich m.in. "Magazynu Kulturalnego", "Literatury", "Poezji". Studiował też na Uniwersytecie Jagiellońskim. Debiutował na łamach tygodnika "Życie Literackie" jako poeta. W latach 1971-1985 był dyrektorem Estrady Krakowskiej. Był także redaktorem miesięcznika "Pismo".

Józef Lipień - brat bliźniak Kazimierza Lipienia, urodził się 6 lutego 1949 roku. Józef jest zapaśnikiem w stylu klasycznym. Czterokrotnie brał udział w Igrzyskach Olimpijskich (1968, 1972, 1976, 1980). Srebrny medalista z Moskwy (1980), mistrz świata (1973) i wicemistrz (1974), (1975), brązowy medal ME (1978). Wieloletni trener Wisłoki Dębica.

Anna Augustynowicz - (ur. 1959 w Dębicy) należy do najlepszych polskich reżyserów teatralnych młodego pokolenia, dyrektor artystyczny szczecińskiego Teatru Współczesnego. Wyreżyserowała m.in. "Moja wątroba jest bez sensu albo zagłada ludu" Wernera Schwaba, "Młoda śmierć" Grzegorza Nawrockiego, "Popcorn" Bena Eltona, "Tylko ta pchła" Naomi Wallace. Dębiczanka od urodzenia, absolwentka tutejszego Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Władysława Jagiełły.

Przeważającą część powierzchni powiatu dębickiego zajmują użytki rolne (64%), co określa podstawowy dział gospodarki powiatu jako rolniczy. Tereny wiejskie zamieszkuje 60% ogółu mieszkańców powiatu.80,6% gospodarstw posiada powierzchnię mieszczącą się w przedziale 1,01 - 4,99 ha. Przeciętna powierzchnia jednego gospodarstwa kształtuje się na poziomie 3,5 ha. Warunki glebowe powiatu dębickiego odznaczają się dużą różnorodnością. Zróżnicowanie to spowodowane jest rzeźbą terenu, warunkami hydrologicznymi oraz użytkowaniem ziemi. Żyzne gleby oraz dobrze zachowane środowisko naturalne stwarzają możliwości rozwoju różnorodnej produkcji rolnej, a w szczególności „zdrowej żywności”. Użytki rolne stanowią 63,7 % powierzchni powiatu, w tym: grunty orne - 49,5 % sady – 0,8 % łąki – 6,9 % pastwiska 6,5 %.

Sztuk : owiec : 11 bydło : 1693 trzoda chlewna :4312

Gmina wykonuje zadania własne, mające na celu zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty gminnej. Należą do nich zadania z zakresu:

● infrastruktury technicznej gminy (gminne drogi, ulice, wodociągi itd.) ● infrastruktury społecznej (oświata, kultura, ochrona zdrowia itd.) ● porządku i bezpieczeństwa publicznego (np. organizacja ruchu drogowego) ● ładu przestrzennego i ekologicznego (np. ochrona środowiska)

wspólnota samorządowa- tworzą wszyscy mieszkańcy miasta. Podejmuje rozstrzygnięcia bezpośrednio w głosowaniu wyborczym, w referendum, w drodze konsultacji z mieszkańcami gminy oraz za pośrednictwem organów gminy (rada gminy i zarząd gminy)

Wójt -Stanisław Rokosz

Zadania Samorządu Terytorialnego Powiatu:

Powiat zajmuje łączny obszar 4,3% powierzchni województwa. Zamieszkuje go 6,2% ludności województwa

Samorząd powiatu dębickiego

Starosta- Wiesław Bielawa Siedziba- Miasto Dębica

Leży w pasie trzech powiatów:

-mieleckiego

-jasielskiego

-dębickiego

-Edukacji publicznej -Ochrona zdrowia -Pomocy społecznej -Kultury -Transportu i dróg publicznych -Kartografi i zagospodarowania przestrzennego -Inwestycje -Prowadzenie polityki rozwoju

Samorząd województwa podkarpackiego

Województwo podkarpackie – jednostka podziału administracyjnego Polski, - jedno z 16 województw - utworzonych w 1999 roku.

Samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze regionalnym w zakresie: infrastruktury technicznej, infrastruktury społecznej, bezpieczeństwa publicznego oraz ładu przestrzennego i ekologicznego.

Dębica

Woj. podkarpackie

Kościół Farny pw. św. Jadwigi w Dębicy ( 1558-1650. )

Synagoga Nowomiejska

Kaplica grobowa Raczyńskich 1880r

Plac Gryfitów wraz z Figurą Matki Boskiej Niepokalanej

Cmentarz wojskowy

Kirkut

Cmentarz żydowski w Dębicy

Dwór na przedmieściu Wolica

Budynek I Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Władysława Jagiełły

Kaplica obok kościoła pw. Matki Boskiej Anielskiej