PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU · powiĄzania zawodu ratownik medyczny z innymi zawodami ...

Szkoła zawodowa szkołą pozytywnego wyboru

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU

RATOWNIK MEDYCZNY, 325601

O STRUKTURZE PRZEDMIOTOWEJ

wersja przed recenzją (wersja robocza) z dn. 30.06.2012

Warszawa 2012



1

SPIS TREŚCI 1. TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY .................................................................................................................................................................................................................. 2

2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY ......................................................................................................................................................................................................................... 2

3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA: ................................................................................................................................................................... 2

4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO ........................................................................................................................................................................................ 2

5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO .................................................................................................................................................................................................... 3

6. PRZEDMIOTY ROZSZERZONE W TECHNIKUM NIE DOTYCZY ............................................................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.

7. KORELACJA PROGRAMU NAUCZANIA DLA ZAWODU RATOWNIK MEDYCZNYZ PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO ............ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.

8. INFORMACJA O ZAWODZIE RATOWNIK MEDYCZNY .......................................................................................................................................................................................... 3

9. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE RATOWNIK MEDYCZNY ............................................................................................................................................... 5

10. POWIĄZANIA ZAWODU RATOWNIK MEDYCZNY Z INNYMI ZAWODAMI ............................................................................................................................................................ 5

11. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE RATOWNIK MEDYCZNY ........................................................................................................................................................ 6

12. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU RATOWNIK MEDYCZNY ................................................................................................................................................................................. 8

13. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW .................................................................................................................................................................. 12 1. Stany zagrożenia życia ................................................................................................................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 2. Zarys medycyny ratunkowej i katastrof ..................................................................................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 3. Medyczne zabiegi ratunkowe...................................................................................................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 4. Anatomia, fizjologia i patologia ................................................................................................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 5. Psychologia z elementami komunikacji interpersonalnej ........................................................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 6. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia ............................................................................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 7. Język migowy .............................................................................................................................................................................................. Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 8. Język obcy ................................................................................................................................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 9. Zabiegi ratownicze w stanach zagrożenia życia .......................................................................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki. 10. Zabiegi ratownicze w medycynie ratunkowej i katastrof ............................................................................................................................ Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.

11. Medyczne zabiegi w ratownictwie .................................................................................................................................................................................................................... 12. Opieka nad chorym w stanach zagrożeniażycia ................................................................................................................................................................................................ 13. Praktyki zawodowe ..................................................................................................................................................................................... Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.

ZAŁĄCZNIKI ..................................................................................................................................................................................................... 118



2

TYP SZKOŁY: szkoła policealna

1. TYP PROGRAMU: PRZEDMIOTOWY

2. RODZAJ PROGRAMU: LINIOWY

3. AUTORZY, RECENZENCI I KONSULTANCI PROGRAMU NAUCZANIA:

Autorzy: mgr Agnieszka Piórkowska, mgr Jolanta Sieplińska, mgr Krzysztof Cis (język migowy) Recenzenci: … Konsultanci: mgr Urszula Wojtkiewicz

4. PODSTAWY PRAWNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

1) Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)

2) Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012r. poz. 7)

3) Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 184)

4) Rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 204)

5) Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007r. w sprawie warunków i sposobów oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.)

6) Rozporządzeniem MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487)

7) Rozporządzeniem MEN z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.)

8) Rozporządzenie MEN w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (projekt).

9) Ustawa z dnia z 8 września 2006 roku o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. 06. 191. 1410. z dnia 20 października 2006 r. z późn. zm.) 10) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 grudnia 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu medycznych czynności ratunkowych, które mogą być

podejmowane przez ratownika medycznego (Dz.U. z 2007 r., Nr 4, poz. 33),



3

5. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO

Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego:Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy.W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki.Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego.

6. INFORMACJA O ZAWODZIE RATOWNIK MEDYCZNY

Na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia, w Polsce powstał nowy zawód Ratownik Medyczny. Kształcenie ratowników medycznych rozpoczęło się w

Medycznym Studium Zawodowym im. PCK w Poznaniu dnia 1 września 1992 roku zgodnie z Zarządzeniem nr 15/92 wojewody poznańskiego. Poznańskie

doświadczenia oraz pozytywnie zaopiniowana podstawa programowa kształcenia w wyżej wymienionym zawodzie. Od 1993 roku nastąpiło tworzenie na obszarze

całego kraju wydziałów Ratownik Medyczny w ramach Medycznego Studium Zawodowego.

Edukacja ratowników medycznych jest ukierunkowana na rozpoznawanie stanów zagrożenia życia i zdrowia oraz podtrzymywanie podstawowych funkcji

życiowych. Podjęcie tych działań umożliwia Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym z dnia 8 września 2006 roku, (Dz.U. Nr 191, poz. 1410), i

rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 grudnia 2006 roku, która określa: kto może wykonywać zawód ratownika medycznego, mówi o szczegółowym zakresie

medycznych czynności ratunkowych, które mogą być podejmowane przez ratownika medycznego (Dz.U. z 2007 r., Nr 4, poz. 33), a także o ochronie prawnej jaka

przysługuje ratownikowi medycznemu podczas udzielania pomocy.

Ratownik medyczny to zawód zaufania publicznego. Jest to osoba bardzo dobrze wykształcona, potrafiąca komunikować się z poszkodowanymi, powinna

charakteryzować się umiejętnościami elastycznego działania, odpowiedzialnością za podejmowane działania ratownicze, sumiennością i zdyscyplinowaniem.

Zróżnicowane warunki pracy, w jakich zachodzi potrzeba wykonywania zadań zmuszają ratowników medycznych do odpowiedniej kondycji fizycznej, aby był to



4

człowiek zdrowy potrafiący radzić sobie ze stresem oraz posiadający indywidualne predyspozycje i motywację do wykonywania medycznych czynności ratunkowych

w wypadkach masowych i katastrofach. Po zdaniu egzaminu absolwent otrzymuje dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe i tytuł zawodowy ratownika

medycznego wraz z certyfikatem ,, EUROPASS” , który jest licencją na wykonywanie zawodu ratownika na poziomie technika w krajach Unii Europejskiej.

W świetle przepisów prawnych zawód ratownika medycznego może wykonywać osoba, która:

1) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2) posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie tego zawodu;

3) wykazuje znajomość języka polskiego w stopniu wystarczającym do wykonywania tego zawodu;

4) spełnia następujące wymagania:

a) ukończyła studia wyższe na kierunku (specjalności) ratownictwo medyczne lub

b) ukończyła publiczną szkołę policealną lub niepubliczną szkołę policealną o uprawnieniach szkoły publicznej i posiada dyplom potwierdzający uzyskanie tytułu

zawodowego „ratownik medyczny”, lub

c) posiada dyplom wydany w państwie innym niż: państwo członkowskie Unii Europejskiej, Konfederacja Szwajcarska lub państwo członkowskie Europejskiego

Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równoważny z dyplomem

uzyskiwanym w Rzeczypospolitej Polskiej, potwierdzającym tytuł zawodowy ratownika medycznego, lub

d) posiada kwalifikacje do wykonywania zawodu ratownika medycznego nabyte w państwie członkowskim Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub

państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, uznane w

Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z ustawą z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do

wykonywania zawodów regulowanych (Dz. U. Nr 87, poz. 954, z późn. zm. 5) ).

Absolwenci kierunku ratownik medyczny mogą podjąć pracę w następujących placówkach:

Stacje pogotowia ratunkowego, szpitalne oddziały ratunkowe, centra powiadamiania ratunkowego, oddziały szpitalne, jednostki straży pożarnej, jednostki policji,

stacje GOPR, WOPR, w lotniczym pogotowiu ratunkowym (LPR), jednostkach ratowniczo-gaśniczych (PSP), górniczym ratownictwie medycznym, zakładach

produkcyjnych utrzymujących jednostki ratownicze (np. rafinerie, stocznie)

jednostkach ratowniczych przy policji, straży pożarnej, wojsku i lotnictwie, placówkach szkoleniowych

jako pomoc medyczna na obozach koloniach i szkoleniach, jako ratownik górski i wysokościowy

Zgodnie z ustawą wykonywanie zawodu ratownika medycznego polega na:

1) zabezpieczeniu osób znajdujących się w miejscu zdarzenia oraz podejmowaniu działań zapobiegających zwiększeniu liczby ofiar i degradacji środowiska;

2) dokonywaniu oceny stanu zdrowia osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego i podejmowaniu medycznych czynności ratunkowych;



5

3) transportowaniu osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego;

4) komunikowaniu się z osobą w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego i udzielaniu jej wsparcia psychicznego w sytuacji powodującej stan nagłego zagrożenia

zdrowotnego;

5) organizowaniu i prowadzeniu zajęć z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych.

7. UZASADNIENIE POTRZEBY KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE RATOWNIK MEDYCZNY

Na skutek narastającej fali wypadków drogowych, masowych, katastrof i ataków terrorystycznych koniecznością staje się odpowiednia pomoc medyczna. Z badań wynika, iż decydujący dla zdrowia i życia jest czas od momentu zdarzenia do rozpoczęcia udzielenia pierwszej pomocy i powiadomienia służb specjalistycznych. Pamiętać należy, że z każdą sekundą zmniejszają się szanse na skuteczne udzielenie pomocy. Narasta niebezpieczeństwo utraty życia i zdrowia osoby poszkodowanej lub wystąpienia obrażeń mogących skutkować niepełnosprawnością. Ratowaniem takich poszkodowanych, którzy są niejednokrotnie w stanie bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia, wymaga właściwego przygotowania kadry medycznej pracującej w systemie ratownictwa.

8. POWIĄZANIA ZAWODU RATOWNIK MEDYCZNY Z INNYMI ZAWODAMI

Podział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów to: BHP, PDG, JOZ, KPS, OMZ oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów z branży medyczno – społecznej:

Kwalifikacja Symbol zawodu

Zawód Elementy wspólne

Z.1. Świadczenie usług w zakresie masażu 325405 Technik masażysta PKZ(Z.a)

Z.2. Wykonywanie i dobieranie przedmiotów ortopedycznych oraz środków pomocniczych

321403 Technik ortopeda PKZ(Z.a)

Z.4 Świadczenie usług osobie chorej i niesamodzielnej 532102 Opiekun medyczny PKZ(Z.a)

Z.9. Świadczenie usług w zakresie terapii zajęciowej 325907 Terapeuta zajęciowy PKZ(Z.a)

Z.10. Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki 325906 Ortoptystka PKZ(Z.a)

Z.11. Świadczenie usług opiekuńczych i wspomagających rozwój dziecka 325905 Opiekunka dziecięca PKZ(Z.a)

Z.14. Prowadzenie działalności profilaktyczno-leczniczej pod nadzorem i na zlecenie lekarza dentysty oraz utrzymanie gabinetu w gotowości do pracy i prowadzenie promocji zdrowia

325102 Higienistka stomatologiczna

PKZ(Z.a)



6

Z.15. Asystowanie lekarzowi dentyście i utrzymanie gabinetu w gotowości do pracy 325101 Asystentka stomatologiczna

PKZ(Z.a)

Z.16. Świadczenie usług w zakresie dietetyki 322001 Dietetyk PKZ(Z.a)

Z.17. Wykonywanie i naprawa wyrobów medycznych z zakresu protetyki dentystycznej, ortodoncji oraz epitez twarzy

321402 Technik dentystyczny PKZ(Z.a)

Z.18. Świadczenie usług medycznych w zakresie protetyki słuchu 321401 Protetyk słuchu PKZ(Z.a)

Z.19. Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu środkami farmaceutycznymi i materiałami medycznymi

321301 Technik farmaceutyczny

PKZ(Z.a)

Z.20. Wykonywanie dezynfekcji i sterylizacji medycznej 321104 Technik sterylizacji medycznej

PKZ(Z.a)

Z.21. Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii

321103 Technik elektroradiolog

PKZ(Z.a)

9. CELE SZCZEGÓŁOWE KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE RATOWNIK MEDYCZNY

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie ratownik medyczny powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych:

1) oceniania sytuacji oraz identyfikowania zagrożeń wtórnych dla pacjenta i służb ratunkowych na miejscu prowadzenia działań ratowniczych;

2) oceniania stanu poszkodowanego w celu ustalenia postępowania ratunkowego;

3) wykonywania medycznych czynności ratunkowych i innych świadczeń opieki zdrowotnej w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

4) prowadzenia działań ratunkowych, w tym segregacji medycznej w wypadkach masowych i katastrofach;

5) komunikowania się z poszkodowanym, jego rodziną (opiekunem), świadkami zdarzenia, członkami zespołów ratownictwa medycznego, pracownikami szpitalnego oddziału ratunkowego oraz ratownikami innych służb powołanych do niesienia pomocy;

Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie ratownik medyczny:



7

efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BHP, PDG, JOZ, KPS, OMZ);

efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru medyczno – społecznego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów PKZ(Z.a);

efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie Z.12. „Wykonywanie medycznych czynności ratunkowych i innych świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego oraz prowadzenie edukacji w tym zakresie”.



8

10. PLAN NAUCZANIA DLA ZAWODU RATOWNIK MEDYCZNY

Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w policealnej szkole zawodowej z rocznym dwuletnim cyklu kształcenia minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1180 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych 590 godzin i na kształcenie zawodowe praktyczne 590 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie ratownik medyczny minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: - na kształcenie w ramach kwalifikacji Z.12 przeznaczono 950 godziny;

- na kształcenie w ramach efektów wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia przeznaczono 430 godzin.

Tabela 3. Plan nauczania dla programu o strukturze przedmiotowej

Lp. Nazwa przedmiotu

semestr Liczba godzin w cyklu kształcenia

I II III IV tygodniowo łącznie

Kształcenie zawodowe teoretyczne

1 Stany zagrożenia życia 3 3 2 4 128

2 Zarys medycyny ratunkowej i katastrof 5 4 4 6,5 208

3 Medyczne zabiegi ratunkowe 2 2 2 3 96

4 Anatomia, fizjologia i patologia 6 3 4,5 144

5 Psychologia z elementami komunikacji interpersonalnej 2 2 2 64

6 Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 3 1,5 48

7 Język migowy 2 1 1,5 48



9

8 Język obcy zawodowy w ochronie zdrowia 2 2 2 64

Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe teoretyczne 20 18 12 0 25 800

Kształcenie zawodowe praktyczne

1 Zabiegi ratownicze w stanach zagrożenia życia 2 2 3 3,5 112

2 Zabiegi ratownicze w medycynie ratunkowej i katastrof 1 2 2 2,5 80

3 Medyczne zabiegi w ratownictwie 2 3 3 4 128

4 Opieka nad chorym w stanach zagrożenia życia 5 25 15 480

Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe praktyczne 5 7 13 25 25 800

Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe 25 25 23 25 50 1600

Praktyki zawodowe 2 tyg. 2 tyg. 160

**zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. Egzamin potwierdzający kwalifikację (Z.12.) odbywa się pod koniec drugiej klasy.



10

Wykaz działów programowych dla zawodu ratownik medyczny

Nazwa przedmiotu Nazwa działu Liczba godzin przewidziana na dział

1. Stany zagrożenia życia 1.1 Stany naglące w internie, psychiatrii i neurologii 50

1.2 Stany naglące w chirurgii 50

1.3 Stany naglące w pediatrii, położnictwie i ginekologii 28

2. Zarys medycyny ratunkowej i katastrof 2.1 Ratownictwo medyczne 56

2.2 Ratownictwo w zagrożeniach cywilizacyjnych i środowiskowych 96

2.3 Dydaktyka ratownictwa 32

3. Medyczne zabiegi ratunkowe 3.1 Zasady medycznych czynności ratunkowych w obrażeniach 32

3.2 Zasady podawania leków 42

3.3 Zasady medycznych zabiegów ratunkowych w obrębie układów 22

4. Anatomia, fizjologia i patologia

4.1 Anatomia i fizjologia 96

4.2 Promocja zdrowia i profilaktyka 16

4.2 Patologia 32

5. Psychologia z elementami komunikacji interpersonalnej

5.1 Psychologia z elementami socjologii i etyki 40

5.2 Komunikacja interpersonalna 24

6. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 6.1 Rynek świadczeń zdrowotnych 16

6.2 Przepisy formalno-prawne dotyczące działalności zawodowej 16



11

6.3 Zasady prowadzenia działalności gospodarczej 16

7. Język migowy

7.1 Niesłyszący i język migowy 4

7.2 Daktylografia 8

7.3 Ideografia 36

8. Język obcy zawodowy w ochronie zdrowia 8.1 Terminologia medyczna w pracy ratownika medycznego 32

8.2 Porozumiewanie się z pacjentem i współpracownikami w języku obcym 32

9. Zabiegi ratownicze w stanach zagrożenia życia

9.1 Działania ratownicze w internistycznych, neurologicznych i

psychiatrycznych stanach zagrożenia życia 40

9.2 Działania ratownicze w urazowych i chirurgicznych stanach zagrożenia życia 40

9.3 Działania ratownicze w pediatrycznych, położniczych i

ginekologicznych stanach zagrożenia życia 32

10. Zabiegi ratownicze w medycynie ratunkowej i katastrof

10.1 Organizacja akcji ratunkowej 30

10.2 Działania ratownicze w stanach zagrożenia życia i zdrowia 32

10.3 Edukacja w ratownictwie 18

11. Medyczne zabiegi w ratownictwie

11.1 Medyczne czynności ratunkowe w obrażeniach 28

11.2 Farmakoterapia w ratownictwie 80

11.2 Medyczne czynności ratunkowe w obrębie układów 20

12. Opieka nad chorym w stanach zagrożenia życia 12.1 Opieka nad chorym w Zintegrowanym Systemie Ratownictwa 300

12.2 Opieka nad chorym w oddziałach intensywnej opieki medycznej 180

13. Praktyki zawodowe 13.1. Praktyki zawodowe w oddziałach – OIOM/OIOK 80

13.2. Praktyki zawodowe w Stacji Pogotowia Ratunkowego / Szpitalny Oddział Ratunkowy 80



12

11. PROGRAMY NAUCZANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH PRZEDMIOTÓW

W programie nauczania dla zawodu ratownik medyczny zastosowano taksonomię celów ABC B. Niemierko.

1. Stany zagrożenia życia 128

2. Zarys medycyny ratunkowej i katastrof 208

3. Medyczne zabiegi ratunkowe 96

4. Anatomia, fizjologia i patologia 144

5. Psychologia z elementami komunikacji interpersonalnej 64

6. Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia 48

7. Język migowy 48

8. Język obcy zawodowy w ochronie zdrowia 64

9. Zabiegi ratownicze w stanach zagrożenia życia 112

10. Zabiegi ratownicze w medycynie ratunkowej i katastrof 80

11. Medyczne zabiegi w ratownictwie 128

12. Opieka nad chorym w stanach zagrożenia życia 480

13. Praktyki zawodowe 160



13

1. Stany zagrożenia życia

1.1. Stany naglące w internie, psychiatrii i neurologii

1.2. Stany naglące w chirurgii 1.3. Stany naglące w pediatrii, położnictwie i ginekologii

1.1. Stany naglące w internie, psychiatrii i neurologii

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi:

Poziom wymagań

programowych (P lub PP)

Kategoria taksonomiczna

Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(6)1 scharakteryzować internistyczne stany zagrożenia życia P B Badanie internistyczne pacjenta ABCDE

Nagłe zatrzymanie krążenia

Resuscytacja krążeniowo oddechowa: podstawowe i zaawansowane zabiegi resuscytacyjne ( BLS i ALS) i opieka poresuscytacyjna.

Stany zagrożenia życia w obrębie układu oddechowego.

Wstrząs: hipowolemiczny, anafilaktyczny, septyczny, kardiogenny.

Stany zagrożenia życia w obrębie układu sercowo naczyniowego.

Stany zagrożenia życia w obrębie układu pokarmowego.

Stany zagrożenia życia w obrębie układu endokrynnego i chorób metabolicznych.

Stany zagrożenia życia w obrębie układu moczowego.

Posocznica.

Ostre zatrucia.

KPS(6)1 przedstawić gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego

P C

KPS(6)2 wykorzystywać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych

P C

Z.12.1(5)1 określić przyczyny nagłego zatrzymania krążenia. P B

Z.12.1(5)2 wyjaśnić objawy nagłego zatrzymania krążenia. P C

Z.12.1(6)1 wyjaśnić przyczyny utraty przytomności. P C

Z.12.1(6)2 wyjaśnić objawy utraty przytomności P C

Z.12.1(6)3 określić utratę przytomności z użyciem skal punktowych P B

Z.12.1(10)1 określić algorytm wykonywania podstawowych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

P B

Z.12.1(10)2 przestrzegać zasad wykonywania podstawowych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia

P C

Z.12.1(10)3 określić algorytm wykonywania zaawansowanych zabiegów P B



14

resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

Zespół nabytego niedoboru odporności: AIDS

Neurologiczne stany zagrożenia życia: zapalenie opon mózgowo -rdzeniowych, drgawki, zaburzenia świadomości, choroby naczyniowe mózgu, ból głowy.

Psychiatryczne stany zagrożenia życia: klasyfikacja, objawy, ocena stanu chorych z zaburzeniami psychicznymi, chory agresywny, chory z tendencjami samobójczymi, zaburzenia organiczne, zaburzenia schizofreniczne, zaburzenia afektywne ( zespoły depresyjne i maniakalne), zaburzenia reaktywne, zaburzenia nerwicowe, zaburzenia psychosomatyczne, uzależnienia. Aspekty prawne dotyczące pacjenta psychiatrycznego.

Z.12.1(10)4 przestrzegać zasad wykonywania zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

P C

Z.12.2(6)3 określić medyczne czynności ratunkowe podejmowane w przypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dorosłych;

P B

Z.12.2(6)4 zastosować medyczne czynności ratunkowe podejmowane w przypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dorosłych;

P C

Z.12.2(14)1 przedstawić przyczyny wstrząsu; P C

Z.12.2(14)2 wyjaśnić objawy wstrząsu; P C

Z.12.2(14)3 określić rodzaje wstrząsu; P B

Z.12.2(22)1 wyjaśnić zasady podawania leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego

P C

Z.12.2(22)2 scharakteryzować zasady działania leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego

P B

Z.12.2(22)3 zróżnicować postacie leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego

P B

Z.12.2(22)4 zanalizować drogi podawania leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego,

P B

Z.12.2(22)5 porównać interakcje leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego

P B

Z.12.2(22)6 określić wskazania do podania leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego

P B

Z.12.2(22)7 obliczyć dawki leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego

P C

Z.12.4(2)1 określić problemy poszkodowanego P B

Z.12.4(2)2 wyjaśnić problemy grupy społecznej; P C

Z.12.4(14)1 określić przepisy prawa związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi

P B

Z.12.4(14)2 zastosować przepisy prawa związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi

P C



15

Planowane zadania Postaw diagnozę ratowniczą oraz zaplanuj medyczne działania ratunkowe wobec pacjenta z wybranym internistycznym stanem zagrożenia życia na podstawie opisu przypadku: Dyspozytor pogotowia ratunkowego otrzymał wezwanie do domu 65 letniego mężczyzny, który nagle zasłabł podczas pracy. Informacje dyspozytorowi przekazała żona chorego. Po przyjeździe zespół karetki pogotowia w składzie dwóch ratowników medycznych i kierowca zastał mężczyznę leżącego na łóżku, przytomnego, zdenerwowanego. Po wstępnym badaniu stwierdzono, że mężczyzna od 20 lat choruje na nadciśnienie tętnicze, ma chorobę wieńcową mięśnia sercowego, obecnie pacjent ma CTK 165/95mmHg, z trudem mówi, czuje zdrętwienie po lewej stronie ciała, ma trudności z poruszaniem kończyny górnej i dolnej po stronie lewej. Widoczna asymetria twarzy. Informacje dyspozytorowi przekazała żona chorego pacjenta.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego, wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny. Środki dydaktyczne Tablica interaktywna z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny, prezentacje multimedialne, foliogramy, tablice i plansze dydaktyczne, filmy dydaktyczne Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być: wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, dyskusja dydaktyczna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie zbiorowej (wykład)

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Uczeń potrafi:

– określić internistyczne stany zagrożenia życia – przedstawić neurologiczne i psychiatryczne stany zagrożenia życia. – podać przyczyny i objawy utraty przytomności – wskazać przyczyny i objawy nagłego zatrzymania krążenia – znać algorytm wykonywania podstawowych i zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie: odpowiedzi ustnych, sprawdzianów pisemnych, testów dydaktycznych, opracowanych projektów, oceny opisowej, samooceny uczniów, oceny koleżeńskiej, informacji zwrotnej.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



16

1.2. Stany naglące w chirurgii


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(6)2 przedstawić chirurgiczne i urazowe stany zagrożenia życia P B – Badanie urazowe poszkodowanego ITLS – Urazy czaszkowo mózgowe. – Urazy kręgosłupa i rdzenia kręgowego,

wstrząs rdzeniowy. – Urazy w obrębie kończyn. – Urazy miednicy. – Urazy klatki piersiowej i płuc. – Urazy jamy brzusznej. – Urazy wielonarządowe. – Wstrząs mechaniczny. – Wstrząs rdzeniowy. – Podstawowe określenia chirurgiczne. – Zagrożenia termiczne: oparzenia,

odmrożenia, udar cieplny i słoneczny, hipotermia, hipertermia.

– Ostre nieurazowe stany w obrębie jamy brzusznej.

– Ostre nieurazowe stany urologiczne. – Ostre chirurgiczne stany w obrębie naczyń. – Podstawy anestezjologii: przygotowanie

pacjenta do zabiegu operacyjnego w trybie pilnym i planowym, rodzaje znieczuleń, środki farmakologiczne stosowane w anestezjologii ( w premedykacji, anestetyki, analgetyki, zwiotczające…), aparatura monitorująca, wywiad anestezjologiczny, analgezja i sedacja w oddziale ratunkowym, opieka

Z.12.2(1)1 określić rodzaje urazów i obrażeń ciała; P B

Z.12.2(1)2 wyjaśnić przyczyny urazów i obrażeń ciała; P C

Z.12.2(1)3 przedstawić objawy urazów i obrażeń ciała; P B

Z.12.2(2)1 określić zasady badania poszkodowanego według ITLS (ang. International Trauma Life Support);

P B

Z.12.2(2)2 scharakteryzować wykonanie badania poszkodowanego według ITLS (ang. International Trauma Life Support);

P B


P C

Z.12.2(14)1 przedstawić przyczyny wstrząsu; P B

Z.12.2(14)2 wyjaśnić objawy wstrząsu; P C

Z.12.2(14)3 określić rodzaje wstrząsu; P B


P C


P B

Z.12.2(22)3 różnicować postacie leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego

P B


P C



17

pooperacyjna, powikłania pooperacyjne i profilaktyka, dokumentacja.


P B


P B


P C

Planowane zadania Wymień i scharakteryzuj poszczególne etapy badania urazowego pacjenta ITLS.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny. Środki dydaktyczne Tablica interaktywna z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny, prezentacje multimedialne, foliogramy, tablice i plansze dydaktyczne, filmy dydaktyczne Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być: wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, dyskusja dydaktyczna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy zbiorowej (wykład)


– określić chirurgiczne i urazowe stany zagrożenia życia – przedstawić badanie urazowe poszkodowanego ITLS – omówić zagrożenia termiczne – znać podstawy anestezjologii





18

1.3. Stany naglące w pediatrii, położnictwie i ginekologii


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(6)3 określić położnicze i ginekologiczne stany zagrożenia życia P B

Wywiad położniczy.

Nagły poród prawidłowy

Nagły poród powikłany.

Ocena stanu noworodka i matki.

Postępowanie z noworodkiem i matką bezpośrednio po urodzeniu.

Resuscytacja noworodka.

Stany naglące w położnictwie: stan przedrzucawkowy, rzucawka, zespół HELLP, małopłytkowość, psychozy okołoporodowe, urazy u ciężarnej, Nagłe Zatrzymanie Krążenia u ciężarnej.

Stany naglące w ginekologii: urazy narządów płciowych, przemoc seksualna, krwawienie z pochwy, ostre schorzenia ginekologiczne.

Badanie PALS

Resuscytacja niemowlęcia i dziecka.

Urazy u dzieci.

Stany naglące w pediatrii: zespół nagłej śmierci niemowlęcia, niewydolność oddechowa, niewydolność krążenia, drgawki, ostre zagrożenia infekcyjne, ostre zatrucia, ból brzucha, zespół maltretowanego dziecka.

PKZ(Z.a)(6)4 scharakteryzować pediatryczne stany zagrożenia życia P B

Z.12.2(6)1 określić medyczne czynności ratunkowe podejmowane w przypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dzieci

P B

Z.12.2(6)2 zastosować medyczne czynności ratunkowe podejmowane w przypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dzieci;

P C

Z.12.2(6)3 określić medyczne czynności ratunkowe podejmowane w przypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dorosłych

P B


P C


P C


P B


P B


P C


P C


P B


P C

Planowane zadania Rozpoznaj stan i zaplanuj działania ratownicze w przypadku potrzeby przyjęcia porodu w warunkach pozaszpitalnych uwzględniając zabezpieczenie dziecka i matki.



19

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego w grupach nie przekraczających 10 osób wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny. Środki dydaktyczne Tablica interaktywna z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny, prezentacje multimedialne, foliogramy, tablice i plansze dydaktyczne, filmy dydaktyczne Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być: wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, dyskusja dydaktyczna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy zbiorowej (wykład)


– określić stany naglące w pediatrii, położnictwie i ginekologii – przedstawić wywiad położniczy. – omówić Badanie PALS – znać algorytm resuscytacji niemowlęcia i dziecka. Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie: odpowiedzi ustnych, sprawdzianów pisemnych, testów dydaktycznych, opracowanych projektów, oceny opisowej, samooceny uczniów, oceny koleżeńskiej, informacji zwrotnej.




20

2. Zarys medycyny ratunkowej i katastrof

2.1. Ratownictwo medyczne

2.2. Ratownictwo w zagrożeniach cywilizacyjnych i środowiskowych

2.3. Dydaktyka ratownictwa

2.1. Ratownictwo medyczne


Poziom wymagań



Materiał nauczania

Z.12.1(9)1 określić wskazania do udrażniania górnych dróg oddechowych;

P B – System Ratownictwa medycznego.

– Udrażnianie dróg oddechowych metodami bezprzyrządowymi i przyrządowymi podstawowymi i zaawansowanymi.

– Zabiegi resuscytacyjne według wytycznych PRR.

– Zaawansowane zabiegi resuscytacyjne.

– Tlenoterapia bierna powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod.

– Wspomaganie oddechu powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod.

– Wentylacja zastępcza powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod

– Organizacja akcji ratunkowej.

– Układanie poszkodowanych w zależności od stanu i obrażeń.

– Przenoszenie i ewakuacja poszkodowanych w zależności od ich stanu ogólnego, doznanych obrażeń ciała, rodzaju zagrożenia, liczby osób

Z.12.1(9)2 określić metody udrażniania górnych dróg oddechowych;

P B


P B

Z.12.1(10)2 zastosować zasady wykonywania podstawowych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

P C

Z.12.1(10)3 określić algorytm wykonywania zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

P B

Z.12.1(10)4 przedstawić zasady wykonywania zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

P C

Z.12.1(14)1 wyjaśnić zasadność podjęcia tlenoterapii biernej powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P C

Z.12.1(14)2 zinterpretować zasadność podjęcia wspomagania oddechu powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P C



21

Z.12.1(14)3 określić zasadność podjęcia wentylacji zastępczej powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P B uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów do podejmowania medycznych czynności ratunkowych i kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz posiadania przyrządów pomocniczych.

– Transport chorych i poszkodowanych.

– Wyposażenie ambulansów.

– Zadania dyspozytora medycznego Centrum Powiadamiania Ratunkowego.

– Korzystanie z programów komputerowych podczas nauki w zakresie ratownictwa medycznego

– Rozwiązywanie sytuacji trudnych na miejscu zdarzenia;

– Współpraca z psychologiem;

– Ustawa o zdrowiu psychicznym- stosowanie przymusu bezpośredniego

Z.12.3(3)1 wyjaśnić zasady przenoszenia i ewakuacji poszkodowanych w zależności od ich stanu ogólnego, doznanych obrażeń ciała, rodzaju zagrożenia, liczby osób uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów do podejmowania medycznych czynności ratunkowych i kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz posiadania przyrządów pomocniczych;

P C

Z.12.3(3)2 dobrać sposoby przenoszenia i ewakuacji poszkodowanych w zależności od ich stanu ogólnego, doznanych obrażeń ciała, rodzaju zagrożenia, liczby osób uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów do podejmowania medycznych czynności ratunkowych i kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz posiadania przyrządów pomocniczych;

P C

Z.12.4(8)1 ocenić zachowania osób znajdujących się w strefie zagrożenia P C

Z.12.4(8)2 zastosować działania zapobiegające wystąpieniu paniki; P C

Z.12.4(9)1 określić zasady współpracy z innymi członkami jednostek systemu P B

Z.12.4(10)1 komunikować się z pracownikami służb powołanych do niesienia pomocy poszkodowanym;

P C

Z.12.4(10)2 komunikować się z organizacjami powołanymi do niesienia pomocy poszkodowanym;

P C

Z.12.4(11)1 wyjaśnić skutki wpływu sytuacji trudnych na poszkodowanych; P C

Z.12.4(11)1 wskazać skutki wpływu sytuacji trudnych na uczestników akcji ratunkowej;

P B

Z.12.4(12)1 określić sposoby radzenia sobie ze stresem związanym z uczestniczeniem w akcji ratunkowej;

P B

Z.12.4(12)2 zastosować sposoby radzenia sobie ze stresem związanym z uczestniczeniem w akcji ratunkowej;

P C

Z.12.4(13)1 przedstawić zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla ofiar zdarzenia

P B

Z.12.4(13)2 zastosować zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla ofiar zdarzenia

P C

Z.12.4(13)3 określić zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla uczestników akcji ratunkowej;

P B

Z.12.4(13)4 zastosować zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla P C



22

uczestników akcji ratunkowej;

Z.12.4(14)1 określić przepisy prawa związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi.

P B

Z.12.4(14)2 zastosować przepisy prawa związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi.

P C

PKZ(Z.a)(24)1 zastosować program Microsoft Office Word w prowadzeniu dokumentacji medycznej;

P C

PKZ(Z.a)(24)2 zastosować program Power Point wspomagający pracę ratownika medycznego;

P C

PKZ(Z.a)(24)3 zastosować program Microsoft Office Excel wspomagający pracę ratownika medycznego;

P C

PKZ.(Z.a)(24)4 zastosować programy komputerowe podczas wykonywania czynności ratowniczych;

P C

Planowane zadania Rozpoznaj stan i zaplanuj działania ratownicze na miejscu zdarzenia na podstawie opisu przypadku: Dyspozytor pogotowia ratunkowego przyjął wezwanie do poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym 50 letniego kierowcy auta. Do wypadku doszło na drodze publicznej. Pojazd kierowany przez mężczyznę wpadł na przydrożne drzewo. Poszkodowany jest oparty o kierownicę, nieprzytomny, ale oddychający 35 oddechów na minutę, HR 130/min., CTK 95/55mmHg, skóra blada zlana zimnym potem.



– przedstawić System Ratownictwa Medycznego – zanalizować dane o poszkodowanym i postawić diagnozę ratowniczą na podstawie opisu przypadku – zaplanować działania ratunkowe – określić metody przenoszenia i ewakuacji poszkodowanych – omówić metody udrażniania dróg oddechowych – znać system organizacji akcji ratunkowej



23

– wyjaśnić Zadania dyspozytora medycznego Centrum Powiadamiania Ratunkowego. – scharakteryzować sposoby układania poszkodowanych w zależności od stanu i obrażeń. – objaśnić podstawowe i zaawansowane zabiegi resuscytacyjne. – wskazać sposoby i metody tlenoterapii i wspomagania oddechu





24

2.2. Ratownictwo w zagrożeniach cywilizacyjnych i środowiskowych


Poziom wymagań



Materiał nauczania

BHP(1)1 wyjaśnić zasady ochrony przeciwpożarowej w Zakładzie Opieki Zdrowotnej;

P C

Bezpieczeństwo i higiena pracy, ochrona przeciwpożarowa, ochrona środowiska i ergonomia

Zagrożenia środowiska

Wpływ czynników szkodliwych na organizm człowieka

Zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce

Prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

Pierwsza pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia

Wypadek, wypadek masowy i katastrofa

Bezpieczeństwo sanitarno - higieniczne w czasie akcji ratunkowej

Zestawy ratunkowe

Segregacja medyczna

Dekontaminacja wstępna poszkodowanych

Organizacja systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne

BHP(1)2 wyjaśnić pojęcie ergonomii; P C

BHP(1)3 rozróżnić pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz ochroną środowiska;

P B

BHP(2)1 scharakteryzować zadania instytucji oraz służb działających w ochronie pracy i ochrony środowiska;

P B

BHP(2)2 scharakteryzować uprawnienia instytucji oraz służb działających w ochronie pracy i ochrony środowiska;

P B

BHP(2)3 wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

P A

BHP(2)4 zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy; P B

BHP(3)1 wskazać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

P B

BHP(3)2 wskazać prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

P B

BHP(3)3określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw i obowiązków pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

BHP(5)1 rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe występujące w środowisku pracy P C

BHP(5)2 scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy

P B

BHP(5)3 zapobiegać zagrożeniom wynikającym z wykonywania zadań zawodowych

P C

BHP(6)1 określić czynniki działające szkodliwie na organizm człowieka; P B

BHP(6)2 scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

P B



25

BHP(9)1 określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

P B

BHP(9)2 zastosować zasady ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych;

P C

BHP(10)1 zapobiegać zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych.

P C

BHP(10)2 zabezpieczyć miejsce wypadku. P B

BHP(10)3 ocenić stan poszkodowanego, P C

BHP(10)4 wezwać wykwalifikowaną pomoc medyczną. P C

BHP(10)5 udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia zgodnie z obowiązujący zasadami udzielania pierwszej pomocy.

P C

Z.12.5(1)1 przedstawić pojęcie wypadku P A

Z.12.5(1)2 wyjaśnić pojęcie wypadku masowego P C

Z.12.5(1)3 wyjaśnić pojęcie katastrofy; P C

Z.12.5(2)1 określić zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu wypadku P B

Z.12.5(2)2 wyjaśnić zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu wypadku masowego

P C

Z.12.5(2)3 przedstawić zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu katastrofy;

P A

Z.12.5(2)4 zastosować zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu wypadku

P C

Z.12.5(2)5 zastosować zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu wypadku masowego

P C

Z.12.5(2)6 zastosować zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu katastrofy;

P C

Z.12.5(3)1 zidentyfikować czynniki wpływające na bezpieczeństwo sanitarno-higieniczne w czasie akcji ratunkowej;

P C

Z.12.5(3)2 zadbać o bezpieczeństwo sanitarno - higieniczne w czasie akcji ratunkowej;

P C

Z.12.5(4)1 rozróżnić zestawy ratunkowe P B

Z.12.5(4)2 omówić przeznaczenie zestawów ratunkowych P B



26

Z.12.5(4)3 scharakteryzować możliwości wykorzystania zestawów ratunkowych P B

Z.12.5(4)4 wyjaśnić zasady użycia zestawów ratunkowych P C

Z.12.5(5)1 ocenić sytuację dla ratowników na miejscu wypadku, wypadku masowego i katastrofy;

P C

Z.12.5(5)2 ocenić sytuację dla poszkodowanego na miejscu wypadku, wypadku masowego i katastrofy;

P C

Z.12.5(5)3 określić zagrożenia dla ratowników na miejscu wypadku, wypadku masowego i katastrofy;

P B

Z.12.5(5)4 określić zagrożenia dla poszkodowanego na miejscu wypadku, wypadku masowego i katastrofy;

P B

K.12.5(6)1 określić strefy bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia; P B

K.12.5(6)2 określić zasady wyznaczania stref bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia;

P B

Z.12.5(7)1 podjąć działania zapobiegające zwiększeniu liczby ofiar zdarzenia P C

Z.12.5(7)2 podjąć działania zapobiegające degradacji środowiska; P C

Z.12.5(8)1 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku P C

Z.12.5(8)2 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku masowego

P C

Z.12.5(8)3 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu katastrofy; P C

Z.12.5(9)1 wyjaśnić pojęcia segregacji medycznej P C

Z.12.5(9)2 scharakteryzować oznaczenia i karty segregacyjnej P B

Z.12.5(9)3 wykonać wstępną segregację medyczną poszkodowanych; P C

Z.12.5(10)1 określić pojęcie dekontaminacji wstępnej poszkodowanych; P B

Z.12.5(10)2 wykonać dekontaminację wstępną poszkodowanych; P C

Z.12.5(11)2 określić postępowanie ratunkowe na miejscu zdarzenia w zależności od rodzaju zagrożenia;

P B

Z.12.5(11)1 zmodyfikować postępowanie ratunkowe na miejscu zdarzenia w zależności od rodzaju zagrożenia;

P C

Z.12.5(12)1 określić zasady organizacji systemu Państwowe Ratownictwo P B



27

Medyczne;

Z.12.5(12)2 wyjaśnić zasady funkcjonowania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne;

P C

Z.12.5(13)1 rozróżniać zasady organizacji innych systemów i organizacji ratowniczych w Polsce i Unii Europejskiej

P B

Z.12.5(13)2 scharakteryzować zasady współpracy w zintegrowanym systemie ratownictwa;

P B

Z.12.5(14)1 określić zasady komunikowania się z podmiotami wchodzącymi w skład zintegrowanego systemu ratownictwa;

P B

Z.12.5(14)2 komunikować się z podmiotami wchodzącymi w skład zintegrowanego systemu ratownictwa;

P C

Z.12.6(6)1 wskazać działania zapobiegające zagrożeniom ekologicznym; P B

Z.12.6(6)2 zmotywować ludzi do zapobiegania zagrożeniom ekologicznym; P C

Planowane zadania Dokonaj wstępnej segregacji poszkodowanych oraz zaplanuj działania na miejscu wypadku na podstawie opisu przypadku: Dyspozytor z CPR przyjął wezwanie do wypadku drogowego, w którym zostały poszkodowane trzy osoby: potrącony przez samochód pieszy 20 letni mężczyzna, który jest nieprzytomny, oraz kierowca auta kobieta, która na skutek ostrego hamowania doznała urazu odcinka szyjnego kręgosłupa, jest przytomna, w szoku. W samochodzie znajduje się również 8 letnie dziecko, zapięte pasami, płacze.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny. Tablica interaktywna z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny, prezentacje multimedialne, foliogramy, tablice i plansze dydaktyczne, filmy dydaktyczne Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być: wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, dyskusja dydaktyczna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy zbiorowej (wykład)


– przedstawić System Państwowego Ratownictwa Medycznego – scharakteryzować bezpieczeństwo i higienę pracy, ochronę przeciwpożarową, ochronę środowiska i ergonomię – omówić zagrożenia środowiska – określić zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce



28

– znać system organizacji akcji ratunkowej – wyjaśnić prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy – wskazać sposoby i metody pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia – scharakteryzować wypadek, wypadek masowy i katastrofę – objaśnić bezpieczeństwo sanitarno- higieniczne w czasie akcji ratunkowej – wymienić zestawy ratunkowe – omówić segregację medyczną – opisać dekontaminację wstępną poszkodowanych





29

2.3. Dydaktyka ratownictwa


Poziom wymagań



Materiał nauczania

Z.12.6(1)1 określić zasady nauczania stosowane w dydaktyce pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych;

P B

Zasady nauczania

Metody nauczania stosowane w dydaktyce pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych

Treści nauczania,

Cele i zadania pracy dydaktyczno-wychowawczej, organizacji i środków dydaktycznych,

Planowanie i organizacja zajęć z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych

Popularyzowanie wiedzy z zakresu pierwszej pomocy i kwalifikowanej pierwszej pomocy w różnych środowiskach

Dobieranie treści nauczania do rodzaju planowanych zajęć dydaktycznych

Dobieranie celów i zadań pracy dydaktyczno-wychowawczej,

Organizacja środków dydaktycznych do rodzaju planowanych zajęć

Programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

Z.12.6(1)2 przedstawić metody nauczania stosowane w dydaktyce pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych;

P C

Z.12.6(2)1 zorganizować zajęcia z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych;

P C

Z.12.6(2)2 przeprowadzić zajęcia z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych;

P C

Z.12.6(3)1 wskazać odpowiednie metody nauczania z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych w zależności od wieku uczniów;

P B

Z.12.6(3)2 wskazać odpowiednie metody nauczania z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych w zależności od treści nauczania;

P B

Z.12.6(3)3 dobrać odpowiednie metody nauczania z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych w zależności od celów i zadań pracy dydaktyczno-wychowawczej,

P C

Z.12.6(3)4 dobrać odpowiednie metody nauczania z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych w zależności od organizacji i środków, które zamierza użyć w trakcie szkolenia;

P C

Z.12.6(4)1 przedstawić efektywne metody nauczania zasad zachowania bezpieczeństwa w miejscach publicznych i w domu

P C

Z.12.6(4)2 zastosować efektywne metody nauczania zasad zachowania bezpieczeństwa w miejscach publicznych i w domu

P C

Z.12.6(4)3 określić efektywne metody nauczania zasad postępowania w przypadkach nagłych i nadzwyczajnych zagrożeń środowiskowych, klęsk i katastrof;

P B



30

Z.12.6(4)4 zastosować efektywne metody nauczania zasad postępowania w przypadkach nagłych i nadzwyczajnych zagrożeń środowiskowych, klęsk i katastrof;

P C

Z.12.6(5)1 popularyzować wiedzę z zakresu pierwszej pomocy w różnych środowiskach;

P C

Z.12.6(5)2 popularyzować wiedzę z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy w różnych środowiskach;

P C

Z.12.6(6)1 wskazać działania zapobiegające zagrożeniom ekologicznym; P B

Z.12.6(6)2 zmotywować ludzi do zapobiegania zagrożeniom ekologicznym; P C


P C

Planowane zadania Przedstaw cele szczegółowe, oraz zaplanuj zajęcia z I pomocy dla pracowników przedszkola. Opracuj konspekt do zajęć dydaktycznych z zakresu udzielania pierwszej pomocy dla uczniów Iii klasy gimnazjum oraz przeprowadź zajęcia na podstawie opracowanego konspektu.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego w grupach nie przekraczających 10 osób (na ćwiczeniach), wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych. Środki dydaktyczne Tablica interaktywna z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, zegar ścienny, prezentacje multimedialne, foliogramy, tablice i plansze dydaktyczne, filmy dydaktyczne. Fantomy do nauki resuscytacji krążeniowo oddechowej, gaziki, środek dezynfekcyjny, Pocked mask, torba opatrunkowa, apteczka pierwszej pomocy Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być : wykład konwersatoryjny, dyskusja dydaktyczna, pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, pogadanka, dyskusja, metoda projektu (konspekt) i metody eksponujące Formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne odbywają się w formie zbiorowej (wykłady) oraz grupowej (ćwiczenia)


– przedstawić zasady nauczania – scharakteryzować cele dydaktyczno - wychowawcze – omówić metody nauczania – określić zadania nauczyciela i ucznia w procesie nauczania – wyjaśnić wpływ czynników na efektywność uczenia się



31

– wskazać środki dydaktyczne w zależności od rodzaju zaplanowanych zajęć – dobrać treści nauczania – zaplanować szkolenia z zakresu dydaktyki ratownictwa – określić cele i dobrać metody i środki dydaktyczne w zależności od rodzaju zaplanowanych zajęć – dobrać treści nauczania – opracować konspekt do zajęć z dydaktyki ratownictwa – przeprowadzić zajęcia w ramach dydaktyki ratownictwa.

Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie: testów dydaktycznych, opracowanych konspektów, przeprowadzonych zajęć dydaktycznych, oceny opisowej, samooceny uczniów, oceny koleżeńskiej, informacji zwrotnej.




32

3. Medyczne zabiegi ratunkowe

3.1.Zasady medycznych czynności ratunkowych w obrażeniach

3.2.Zasady podawania leków

3.3.Zasady medycznych zabiegów ratunkowych w obrębie układów

3.1. Zasady medycznych czynności ratunkowych w obrażeniach


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PKZ(Z. a)(9)1 określić pojęcie materiał biologicznie skażony; P B

Szpital jako środowisko zakaźne

Podstawowe pojęcia związane z profilaktyką zakażeń

Niebezpieczeństwa związane z materiałem zakaźnym

Zasady postępowania ze zużytym sprzętem i materiałem

Medyczne czynności ratunkowe w zranieniach

Medyczne czynności ratunkowe w krwawieniach i krwotokach

Medyczne czynności ratunkowe w amputacjach

Medyczne czynności ratunkowe w urazach kostno-stawowych

Opatrunki i sposoby ich zakładania

PKZ(Z. a)(9)2 scharakteryzować sposoby postępowania z materiałem biologicznie skażonym;

P B

PKZ(Z. a)(10)1 określić zasady bezpieczeństwa związane z materiałem biologicznie skażonym;

P B

PKZ(Z.a)(10)2 określić materiał biologicznie skażony; P B

Z.12.2(5)1 omówić zasady aseptyki; P C

Z.12.2(5)2 przestrzegać zasady aseptyki P C

Z.12.2(5)3 określić zasady antyseptyki; P B

Z.12.2(5)4 przestrzegać zasad antyseptyki; P C

Z.12.2(6)1 określić medyczne czynności ratunkowe podejmowane w przypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dzieci;

P B


P C


P B

Z.12.2(6)4 zastosować medyczne czynności ratunkowe podejmowane w przypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dorosłych

P C



33

Planowane zadania Wymień wskazania, obowiązujące zasady, trudności i niebezpieczeństwa związane z wykonywaniem medycznych czynności ratunkowych w obrażeniach

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny. Środki dydaktyczne Tablica interaktywna z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny, prezentacje multimedialne, foliogramy, tablice i plansze dydaktyczne, filmy dydaktyczne Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być: wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, dyskusja dydaktyczna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy zbiorowej (wykłady)


– przedstawić zasady profilaktyki zakażeń – zaplanować medyczne czynności ratunkowe w obrażeniach – znać zasady medycznych czynności ratunkowych w obrażeniach – omówić postępowanie ratownicze w zranieniach, amputacjach, krwawieniach i krwotokach i urazach kostno-stawowych – określić zadania ratownika medycznego podczas wykonywania medycznych czynności ratunkowych – wskazać środki antyseptyczne – dobrać materiały i sprzęt do wykonywania medycznych czynności ratunkowych





34

3.2. Zasady podawania leków


Poziom wymagań



Materiał nauczania


Ogólne zasady przechowywania, przygotowywania i podawania leków różnymi drogami

Zasady profilaktyki zakażeń przy podawaniu leków różnymi drogami

Materiał biologicznie skażony

Podawanie leków drogą wziewną

Podawanie leków na skórę i błony śluzowe

Podawanie leków dorektalnie

Wstrzyknięcia śródskórne

Wstrzyknięcia podskórne

Wstrzyknięcia domięśniowe

Insulinoterapia

Pobieranie krwi włośniczkowej do badań laboratoryjnych

Wkłucie obwodowe

Wstrzyknięcia dożylne

Kroplowy wlew dożylny

Płyny infuzyjne

Zasady krwiolecznictwa

Dostęp doszpikowy


P B


P B






Z.12.2(20)1 wskazać wartości prawidłowe poziomu glukozy i elektrolitów w surowicy oraz badania gazometrycznego krwi włośniczkowej;

P B

Z.12.2(20)2 zinterpretować wyniki badań poziomu glukozy i elektrolitów w surowicy oraz badania gazometrycznego krwi włośniczkowej;

P C


P C


P B


P B


P C


P B



35


P B


P C

Planowane zadania Wymień wskazania, przeciwwskazania, obowiązujące zasady, trudności i niebezpieczeństwa związane z podawaniem leków różnymi drogami.



– przedstawić istotę i cel podania leku – scharakteryzować zadania ratownika medycznego podczas podawania leku – omówić zasady związane z podaniem leku – określić trudności związane z podaniem leku – wyjaśnić niebezpieczeństwa związane z podaniem leku – wskazać techniki iniekcji – dobrać zestaw do wykonania zadania – zaplanować medyczne czynności ratunkowe podczas podawania leków – znać zasady profilaktyki zakażeń





36

3.3. Zasady medycznych zabiegów ratunkowych w obrębie układów


Poziom wymagań



Materiał nauczania


Profilaktyka zakażeń podczas medycznych zabiegów ratunkowych w obrębie układów

Medyczne zabiegi ratunkowe w obrębie układu oddechowego

Medyczne zabiegi ratunkowe w obrębie układu pokarmowego

medyczne zabiegi ratunkowe w obrębie układu moczowego


P B


P B




Z.12.2(5)3 określić zasady antyseptyki; P C



P B


P C


P B


P C

Planowane zadania Wymień cel, wskazania, przeciwwskazania, zasady, trudności i niebezpieczeństwa związane z założeniem sondy do żołądka i płukaniem żołądka pod nadzorem lekarza systemu.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny. Środki dydaktyczne Tablica interaktywna z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych,



37

negatoskop, zegar ścienny, prezentacje multimedialne, foliogramy, tablice i plansze dydaktyczne, filmy dydaktyczne Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być: wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, dyskusja dydaktyczna. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy zbiorowej (wykład)


– przedstawić istotę i cel zabiegu – określić wskazania i przeciwwskazania do zabiegu – omówić zasady związane z zabiegiem – określić zadania ratownika medycznego w związku z zabiegiem – wskazać trudności związane z zabiegiem – wyjaśnić niebezpieczeństwa związane z zabiegiem – zaplanować medyczny zabieg ratunkowy – dobrać materiały i środki oraz sprzęt do wykonania zadania





38

4. Anatomia, fizjologia i patologia

4.1.Anatomia i fizjologia

4.2.Promocja zdrowia i profilaktyka

4.3.Patologia

4.1. Anatomia i fizjologia


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(1)1 określić terminologią z zakresu anatomii i fizjologii; P B

Terminologia z zakresu anatomii i fizjologii;

Budowa i funkcja komórki;

Budowa poszczególnych, tkanek, narządów i układów;

Funkcja poszczególnych poszczególnych, tkanek, narządów i układów;

Parametry życiowe;

Topografia poszczególnych układów i narządów

PKZ(Z.a)(1)2 wyjaśnić ogólną budowę poszczególnych układów i narządów; P C

PKZ(Z.a)(1)3 określić ogólną funkcję poszczególnych układów i narządów; P B

PKZ(Z.a)(7)1 ocenić stan świadomości; P C

PKZ(Z.a)(7)2 ocenić oddech; P C

PKZ(Z.a)(7)3 ocenić tętno; P C

PKZ(Z.a)(7)4 dokonać pomiaru ciśnienia tętniczego krwi; P C

Z.12.1(1)1 określić strukturę komórek i tkanek; P B

Z.12.1(1)2 określić strukturę narządów i układów; P B

Z.12.1(2)1 wskazać położenie poszczególnych narządów; P B

Z.12.1(2)2 wskazać położenie poszczególnych układów; P B

Z.12.1(3)1 określić rolę poszczególnych narządów w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka;

P B

Z.12.1(3)2 wyjaśnić znaczenie poszczególnych układów w funkcjonowaniu organizmu człowieka;

P C



39

Planowane zadania Określ budowę i funkcję poszczególnych układów i narządów, wskaż położenie poszczególnych narządów na podstawie szkieletu człowieka, fantomu mięśniowego, fantomów narządów wewnętrznych modeli anatomicznych, tablic i plansz anatomicznych, foliogramów, atlasów, filmów dydaktycznych, programów komputerowych.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne odbywają się w pracowni anatomicznej wyposażonej w nowoczesne audiowizualne środki dydaktyczne do prowadzenia zajęć oraz urządzenia multimedialne, w grupach nie przekraczających 10 osób na ćwiczeniach. Środki dydaktyczne fantomy anatomiczne niemowlęcia, dziecka i osoby dorosłej, fantom głowy – przekrój, fantom rozwoju płodu, modele anatomiczne kości (długich, czaszki, kręgosłupa), plansze anatomiczne, radiogramy, foliogramy, atlasy, albumy anatomiczne, programy komputerowe anatomiczne, szkielet człowieka, modele poszczególnych kości i stawów, fantom mięśniowy człowieka, modele układów i narządów, plansze anatomiczne, radiogramy, prezentacje multimedialne, filmy dydaktyczne, książki, czasopisma, opisy anatomiczne, karty pracy uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Metody dydaktyczne powinny być dostosowane do wieku uczniów, możliwości percepcyjnych uczniów. Dział programowy „Anatomia, fizjologia człowieka” wymaga stosowania aktywizujących metod nauczania, a w szczególności metody pracy w grupie, dyskusji dydaktycznej, wykładu konwersatoryjnego. Formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w formie zbiorowej (wykłady) oraz formie grupowej (ćwiczenia)

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom opanowania przez uczniów poszczególnych uszczegółowionych efektów kształcenia z zakresu działu. Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - określić budowę komórki, tkanek, narządów i układów; - określić funkcję komórki, tkanek, narządów i układów; - wskazać położenie poszczególnych narządów, - cenić i zinterpretować podstawowe parametry życiowe. Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie przeprowadzonych sprawdzianów ustnych, pisemnych, testów, informacji zwrotnej, samooceny oraz aktywności na zajęciach edukacyjnych.




40

4.2. Promocja zdrowia i profilaktyka


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(2) określić pojęcia z zakresu zdrowia; P B

Pojęcia z zakresu zdrowia, profilaktyki i promocji zdrowia;

Zasady, obszary i poziomy promocji zdrowia;

Zdrowy styl życia ;

PKZ(Z.a)(2)określić pojęcia z zakresu promocji zdrowia; P B

PKZ(Z.a)(2) wyjaśnić pojęcia z zakresu profilaktyki zdrowia; P B

PKZ(Z.a)(3)1 wyjaśnić zasady, obszary i poziomy promocji zdrowia; P B

PKZ(Z.a)(3)2 określić zasady zdrowego stylu życia; P B

PKZ(Z.a)(3)1 wyjaśnić zasady promocji zdrowia; P B

PKZ(Z.a)(3)2 określić zasady zdrowego stylu życia; P B

Planowane zadania Obejrzyj film dydaktyczny przedstawiający osoby, które mają różne podejścia do własnego zdrowia, zastanów się nad problemami zdrowotnymi współczesnego człowieka, sporządź schemat wzorca zdrowia, skonfrontuj swoje wyniki pracy z wynikami innych uczestników ćwiczenia oraz zaprezentuj swój wzorzec na forum grupy

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne odbywają się w pracowni anatomicznej wyposażonej w nowoczesne audiowizualne środki dydaktyczne do prowadzenia zajęć oraz urządzenia multimedialne, w grupach nie przekraczających 10 osób na ćwiczeniach Środki dydaktyczne Tablice, plansze, programy komputerowe, prezentacje multimedialne, filmy edukacyjne, opis przypadków, pakiety edukacyjne dla uczniów, instrukcje do ćwiczeń, zestawy do ćwiczeń, komputer z odtwarzaczem CD lub DVD, rzutnik, ekran ścienny, czyste arkusze papieru, przybory do pisania, literatura dotycząca współczesnych problemów i trendów zdrowia. Zalecane metody dydaktyczne Dział programowy " Promocja zdrowia i profilaktyka" wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, ze szczególnym uwzględnieniem metody ćwiczeń, metody przypadków, mapy "myśli", dyskusji dydaktycznej, gry dydaktycznej, ćwiczeń. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy zbiorowej (wykłady) oraz grupowej (ćwiczenia)



41

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania: uczeń potrafi: - określić znaczenie zdrowia, promocji i profilaktyki zdrowia dla człowieka; - określić wzorcowy schemat zdrowia, - wskazać problemy zdrowotne współczesnego człowieka.

Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie przeprowadzonych sprawdzianów ustnych, pisemnych, testów, informacji zwrotnej, samooceny oraz aktywności na zajęciach edukacyjnych.




42

4.3. Patologia


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(4)1 wyjaśnić pojęcia z zakresu patologii; P B

Pojęcia z zakresu patologii;

Przyczyny, objawy, patomechanizm zmian chorobowych ze strony układów i narządów;

Zaburzenia w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych chorobą i urazem.

PKZ(Z.a)(4)2 scharakteryzować przyczyny i objawy zaburzeń w budowie i funkcjonowaniu układów i narządów;

P B

PKZ(Z.a)(4)3 wyjaśnić patomechanizm zmian chorobowych ze strony poszczególnych układów i narządów;

P B

Z.12.1(4)1 wyjaśnić zaburzenia występujące w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych chorobą;

P B

Z.12.1(4)2 określić zaburzenia występujące w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych urazem;

P B

Planowane zadania Określ przyczyny, objawy zaburzeń ze strony poszczególnych układów i narządów, wyjaśnij patomechanizm chorób na poziomie komórkowym, tkankowym, narządowym oraz układowym na podstawie opisu przypadków.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne odbywają się w pracowni anatomicznej wyposażonej w nowoczesne środki dydaktyczne do prowadzenia zajęć z anatomii, fizjologii i patologii oraz urządzenia multimedialne, w grupach nie przekraczających 10 osób na ćwiczeniach. Środki dydaktyczne tablice anatomiczne, modele układów i narządów, atlasy, radiogramy, plansze anatomiczne, programy komputerowe, wydruki elektrokardiogramów, prezentacje multimedialne, filmy edukacyjne, opisy przypadków, karty pracy uczniów. Zalecane metody dydaktyczne Metody dydaktyczne powinny być dostosowane do wieku uczniów, możliwości percepcyjnych uczniów. Dział programowy „Anatomia, fizjologia człowieka” wymaga stosowania aktywizujących metod nauczania, a w szczególności metody pracy w grupie dyskusji dydaktycznej, wykładu konwersatoryjnego, metody przypadków. Formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w formie zbiorowej (wykłady) oraz formie grupowej(ćwiczenia)



43

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania powinny uwzględniać poziom opanowania przez uczniów poszczególnych uszczegółowionych efektów kształcenia z zakresu działu. Kryteria oceniania - uczeń potrafi: - określić objawy, przyczyny i patomechanizm zmian chorobowych ze strony poszczególnych układów i narządów; - określić zaburzenia w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych chorobą; - określić zaburzenia w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych urazem; Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie przeprowadzonych sprawdzianów ustnych, pisemnych, testów, informacji zwrotnej, samooceny oraz aktywności na zajęciach edukacyjnych.




44

5.Psychologia z elementami komunikacji interpersonalnej

5.1.Psychologia z elementami socjologii i etyki

5.2.Komunikacja interpersonalna

5.1. Psychologia z elementami socjologii i etyki


Poziom wymagań



Materiał nauczania

KPS(1)1 przestrzegać zasad kultury podczas relacji z pacjentami i współpracownikami

P B

Procesy poznawcze, emocjonalne i motywacyjne,

Cechy osobowościowe ratownika medycznego

Umiejętności psychologiczne niezbędne w pracy ratownika medycznego,

Sytuacje trudne i kryzysowe,

Stres w pracy ratownika medycznego,

Zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla człowieka w stanie zagrożenia życia i zdrowia,

Uwarunkowania społeczne człowieka,

Przemoc - interwencje,

Etyka w pracy ratownika medycznego.

KPS(1)2 przestrzegać tajemnicy zawodowej podczas wykonywania zadań zawodowych

P B

KPS(1)3 dbać o poszanowanie godności drugiego człowieka podczas wykonywania zadań zawodowych

P C

KPS(2)1 realizować zadania w sposób twórczy i oryginalny; P C

KPS(2)2 dążyć konsekwentnie do osiągnięcia postawionego celu podczas realizacji zadań zawodowych.

P B

KPS(2)3. zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy P C

KPS(3)1 przewidzieć skutki podjętych działań pod kątem zagrożenia dla życia i zdrowia poszkodowanego;

P C

KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań dla zdrowia i życia współpracowników;

P C

KPS(3)3 przewidzieć skutki podejmowanych działań dla życia i zdrowia własnego; P C

KPS(4)1 analizować poprawność i zasadność propozycji innych dotyczących planowania i realizacji zadań zawodowych;

P B

KPS(4)2 wykazywać chęć doskonalenia pracy ratownika medycznego; P C

KPS(4)3. podejmować nowe wyzwania P C

KPS(5)1 rozróżnić biologiczne i psychiczne reakcje stresowe. P C



45

KPS(5)2. przewidywać sytuacje wywołujące stres P C

KPS(5)3 określić skutki stresu P B

KPS(5)4 określić mechanizmy obronne stosowane w procesie radzenia sobie ze stresem;

P B

KPS(5)5 stosować różne techniki relaksacyjne w celu redukowania stresu; P C

KPS(7)1 nie ujawniać powierzonych mu informacji wynikających z wykonywania zadań zawodowych;

P C

KPS(7)2 postępować zgodnie z zasadami etycznymi; P C

KPS(7)3. określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej P B

KPS(8)1. ocenić ryzyko podejmowanych działań P B

KPS(8)2 wykonywać w sposób kompetentny powierzone zadania; P C

KPS(8)3 ponosić konsekwencje za wykonanie powierzonych zadań zawodowych; P C

KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności P C

KPS(10)2 KPS(10)2. uwzględniać opinie i pomysły innych P C

KPS(10)3. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko P C

KPS(10)4. rozwiązywać konflikty w zespole P C

KPZ(Z.a)(5)1 przestrzegać norm postępowania - w przypadku podejrzenia wstępowania przemocy

P C

KPZ(Z.a)(5)2 stosować się do ściśle określonych reguł w przypadku podejrzenia występowania przemocy;

P C

PKZ(Z.a)(12)4 przedstawić strukturę grupy społecznej; P B

PKZ(Z.a)(12)5 zinterpretować zachowania społeczne jednostki i zbiorowości; P B

PKZ(Z.a)(12)6 scharakteryzować więzi społeczne oraz proces socjalizacji; P B

PKZ(Z.a)(22)1 przestrzegać zasad etyki w działalności zawodowej; P C

PKZ(Z.a)(22)2 postępować zgodnie z Kartą Praw Pacjenta. P C

PKZ(Z.a)(22)3 respektować normy moralne przejawiające się wrażliwością na P C



46

potrzeby pacjenta i jego rodziny;

PKZ(Z.a)(22)4 kierować się wartościami moralnymi w relacjach z współpracownikami;

P C

Z.12.4(1)1 wskazać uwarunkowania psychologiczne zachowań indywidualnych w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

P B

Z.12.4(1)5 określić relacje społeczne w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia; P B

Z.12.4(2)1 zidentyfikować problemy poszkodowanego P C

Z.12.4(2)2 zidentyfikować problemy grupy społecznej; P C

Z.12.4(8)1 określić zachowania osób znajdujących się w strefie zagrożenia P B

Z.12.4(8)2 zastosować działania zapobiegające wystąpieniu paniki; P C


P B


P C

Z.12.4(13)1 wyjaśnić zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla ofiar zdarzenia akcji ratunkowej;

P B

Z.12.4(13)2 zastosować zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla ofiar zdarzenia akcji ratunkowej;

P C

Z.12.4(13)3 omówić zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla uczestników akcji ratunkowej;

P B

Z.12.4(13)4 zastosować zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla uczestników akcji ratunkowej;

P C

Planowane zadania Przeanalizuj własne reakcje psychiczne, określ techniki radzenia sobie w sytuacjach trudnych, przeanalizuj prawa pacjenta, oceń stan psychiczny podopiecznego zorganizuj wsparcie psychologiczne dla ofiar zdarzenia i uczestników akcji ratunkowej na podstawie kwestionariuszy wywiadu, opisu przypadków i sytuacji.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w klimacie zaufania, otwartości i partnerstwa Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu oraz z projektorem multimedialnym. Podstawową formą nauczania powinny być ćwiczenia przedmiotowe realizowane podczas zajęć warsztatowych w grupie do 10 osób na ćwiczeniach, zalecana jest również praca w zespołach 2-3 osobowych. Środki dydaktyczne Foliogramy, opisy przypadków, prezentacje multimedialne, opisy sytuacji, scenariusze ćwiczeń, filmy dydaktyczne, kwestionariusze wywiadów, stanowisko komputerowe dla



47

nauczyciela z dostępem do Internetu, projektor multimedialny, książki, czasopisma o tematyce psychologicznej. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami nauczania powinny być – wykład problemowy, dyskusja dydaktyczna, pogadanka, metoda przypadków, metoda sytuacyjna, inscenizacja, ćwiczenia przedmiotowe. Formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w formie grupowej oraz w formie zbiorowej

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - analizować i rozumieć własne reakcje psychiczne, - radzić sobie w sytuacjach trudnych, - zinterpretować reakcje poszkodowanego na zagrożenia zdrowia i życia - określić więzi społeczne, grupę społeczną - interweniować w sytuacji podejrzenia przemocy, - analizować prawa pacjenta, - ocenić stan psychiczny podopiecznego, - zorganizować wsparcie psychologiczne dla ofiar zdarzenia i uczestników akcji ratunkowej Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie poprawności i samodzielności wykonywanych ćwiczeń, samooceny, informacji zwrotnej oraz aktywności na zajęciach.




48

5.2. Komunikacja interpersonalna


Poziom wymagań



Materiał nauczania

KPS(9)1. stosować techniki negocjacyjne P C Komunikacja – style, techniki,

Zachowania asertywne,

Problemy w komunikacji wynikające z przewlekłej choroby i niepełnosprawności,

Pozawerbalne sposoby porozumiewania się,

Zasady porozumiewania się z poszkodowanym, rodziną i świadkami zdarzenia.

KPS(9)2. zachowywać się asertywnie P C

KPS(9)3 proponować konstruktywne rozwiązania P C

PKZ(Z.a)(12)1 określić pojęcie komunikacji i style komunikowania się; P B

PKZ(Z.a)(12)2 zastosować techniki ułatwiające komunikowanie się oraz ćwiczeń zachowań asertywnych;

P C

PKZ(Z.a)(12)3 nawiązać i podtrzymać kontakt z chorym i jego rodziną (grupą społeczną);

P C

Z.12.4(1)1 określić relacje z poszkodowanym w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

P B

Z.12.4(1)2 przedstawić relacje z rodziną lub opiekunem osoby poszkodowanej w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

P B

Z.12.4(1)3 wyjaśnić relacje z najbliższym otoczeniem poszkodowanego w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

P B

Z.12.4(1)4 określić relacje społeczne w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia; P B

Z.12.4(3)1 określić problemy w komunikacji; P B

Z.12.4(3)2 wskazać problemy w komunikacji wynikające z niepełnosprawności; P B

Z.12.4(3)3 rozróżnić problemy w komunikacji wynikające z choroby przewlekłej; P B

Z.12.4(4)1 wymienić rodzaje pozawerbalnych sposobów porozumiewania się; P A

Z.12.4(4)2 scharakteryzować sposoby pozawerbalnego porozumiewania się; P B

Z.12.4(5)1 komunikować się z poszkodowanym P B

Z.12.4(5)2 komunikować się z rodziną lub opiekunem poszkodowanego P B



49

Z.12.4(5)3 komunikować się ze świadkami zdarzenia; P B

Planowane zadania Zróżnicuj problemy w komunikacji z pacjentem i jego rodziną spowodowane chorobą przewlekłą, niepełnosprawnością i stanem zagrożenia zdrowia i życia, zastosuj odpowiednie do sytuacji techniki i style komunikowania się na podstawie kwestionariuszy wywiadu, opisu przypadków i sytuacji

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w klimacie zaufania, otwartości i partnerstwa Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu oraz z projektorem multimedialnym. Podstawową formą nauczania powinny być ćwiczenia przedmiotowe realizowane podczas zajęć warsztatowych w grupie do 10 osób na ćwiczeniach, zalecana jest również praca w zespołach 2-3 osobowych. Środki dydaktyczne Foliogramy, opisy przypadków, prezentacje multimedialne, programy komputerowe, opisy sytuacji, scenariusze ćwiczeń, filmy dydaktyczne, kwestionariusze wywiadów, stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu, projektor multimedialny, książki, czasopisma o tematyce psychologicznej. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami nauczania powinny być – wykład problemowy, dyskusja dydaktyczna, pogadanka, metoda przypadków, metoda sytuacyjna, inscenizacja, ćwiczenia przedmiotowe. Formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny być prowadzone w formie grupowej ( ćwiczenia) i zbiorowej (wykłady).

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - określić i zastosować odpowiednie style i techniki komunikowania się, - zróżnicować problemy w komunikowaniu się z pacjentem i jego rodziną, wynikające z choroby przewlekłej, niepełnosprawności i stanu zagrożenia życia i zdrowia, - scharakteryzować pozawerbalne sposoby komunikowania się, - komunikować się z poszkodowanym, jego rodzina(opiekunem) i świadkami zdarzenia. Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie poprawności i samodzielności wykonywanych ćwiczeń, samooceny, informacji zwrotnej oraz aktywności na zajęciach.




50

6.Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia

6.1.Rynek świadczeń zdrowotnych

6.2.Przepisy formalno-prawne dotyczące działalności zawodowej

6.3.Zasady prowadzenia działalności gospodarczej

6.1. Rynek świadczeń zdrowotnych


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PDG (1)1 określić działanie mechanizmu rynkowego w branży medycznej; P B

System ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce,

Mechanizm rynkowy w branży medycznej

Finansowanie świadczeń zdrowotnych,

Standardy ochrony zdrowia w Polsce,

Organizacja ochrony zdrowia w Polsce i w Europie,

Zakłady opieki zdrowotnej,

Umowy na świadczenia zdrowotne z NFZ.

PDG(1)2 omówić rynek świadczeń zdrowotnych; P B

PDG(1)3 określić podmioty uprawnione do świadczeń usług medycznych; P B

PDG(1)4 scharakteryzować konkurencję na rynku świadczeń zdrowotnych: P B

PDG(4)1 scharakteryzować system organizacji ochrony zdrowia w Polsce; P B

PDG(4)2 określić podstawowe obszary funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej;

P B

PDG(4)3 rozróżnić rodzaje zakładów opieki zdrowotnej funkcjonujących na rynku świadczeń zdrowotnych Polsce;

P B

PDG(4)4 określić wzajemne powiązania między zakładami opieki zdrowotnej funkcjonujących na rynku świadczeń zdrowotnych w Polsce;

P B

PDG(5)1 wyjaśnić działanie publicznych zakładów opieki zdrowotnej; P B

PDG(5)2 wyjaśnić działania niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej; P B

PDG(6)1 wskazać pozytywne aspekty współpracy z innymi zakładami opieki zdrowotnej;

P B

PDG(6)2 inicjować wspólne przedsięwzięcia podnoszące jakość świadczeń medycznych;

P C

PDG(6)3 inicjować wspólne działania na rzecz profilaktyki i promocji zdrowia; P C



51

PKZ (Z.a) (18)1 określić standardy opieki w ochronie zdrowia w Polsce; P B

PKZ (Z.a) (18)2 określić rodzaje zakładów opieki zdrowotnej; P B

PKZ (Z.a) (18)3 opisać urządzenie i wyposażenie zakładów opieki zdrowotnej; P B

PKZ (Z.a) (18)4 przeanalizować ustawodawstwo dotyczące organizacji opieki zdrowotnej;

P B

PKZ (Z.a) (19)1 określić zasady funkcjonowania powszechnego ubezpieczenie zdrowotnego;

P B

PKZ (Z.a) (19)2 wyjaśnić pojęcia : obowiązkowe i dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne;

P B

PKZ (Z.a) (19)3 dokonać analizy świadczenia zdrowotnego w odniesieniu do sposobu finansowania;

P C

PKZ (Z.a) (19)4 scharakteryzować zasady udzielania świadczeń zdrowotnych; P B


P B


P B


P C

PKZ (Z.a) (19)4 scharakteryzować zasady udzielania świadczeń zdrowotnych; P B

PKZ (Z.a) (20)1 wymienić źródła finansowania świadczeń zdrowotnych; P A

PKZ (Z.a) (20)2 wymienić sposoby finansowania świadczeń zdrowotnych; P A

PKZ (Z.a) (20)3 scharakteryzować zasady zawierania umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ);

P B

PKZ(Z.a)(20)4 wyjaśnić różnice w formach organizacyjno – prawnych udzielania świadczeń zdrowotnych

P B

PKZ (Z.a) (21)1 scharakteryzować cechy rynku usług medycznych; P A

PKZ (Z.a) (21)2 określić rodzaje świadczeń zdrowotnych; P A

PKZ (Z.a) (21)3 określić zasady powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego P B

PKZ(Z.a)(21)4 wskazać zakres świadczeń w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego

P B



52

Planowane zadania Scharakteryzuj rynek usług medycznych i organizacje ochrony zdrowia w Polsce; ustal czynniki wpływające na podaż i popyt usług zdrowotnych oraz różnicuj dostawców i odbiorców usług medycznych.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Rynek świadczeń zdrowotnych” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do pełnienia funkcji na rynku pracy jako, przedsiębiorcy. Szczególną uwagę należy zwrócić na system organizacyjny ochrony zdrowia oraz powszechne ubezpieczenia zdrowotne jako główne źródło finansowania świadczeń zdrowotnych w Polsce. Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu oraz z projektorem multimedialnym. Zajęcia powinny być prowadzone w grupach nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu oraz z projektorem multimedialnym, foliogramy, filmy dydaktyczne, prezentacje multimedialne, opisy przypadków, tekst przewodni Zalecane metody dydaktyczne Dominująca metodą kształcenia powinna być metoda tekstu przewodniego, która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji dotyczących funkcjonowania rynku usług medycznych, oraz metoda przypadku. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupie.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - scharakteryzować rynek usług medycznych i organizacji ochrony zdrowia w Polsce i w Europie - ustalić czynniki wpływające na podaż i popyt usług zdrowotnych, - różnicować dostawców i odbiorców usług medycznych, Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie poprawności i samodzielności wykonywanych ćwiczeń, samooceny, informacji zwrotnej oraz aktywności na zajęciach.




53

6.2. Przepisy formalno-prawne dotyczące działalności zawodowej


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PDG (2)1 określić przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

P B

Etyczno-prawne uwarunkowania zawodu,

Działalność zawodowa,

Prowadzenie i archiwizowanie dokumentacji

medycznej,

PDG(2)2. określić skutki nieprzestrzegania przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego

P B

PDG(3)1. stosować przepisy prawa dotyczące podejmowania działalności gospodarczej w branży medycznej

P C

PDG(3)2. określić przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej w branży medycznej

P B

PKZ(Z.a)(13)1 określić prawne uwarunkowania zawodu; P B

PKZ(Z.a)(13)2 określić etyczne uwarunkowania zawodu; P B

PKZ (Z.a)(14)1 wyjaśnić miejsce i rolę zawodu w polskim systemie ochrony zdrowia;

P B

PKZ (Z.a)(14)2 przedstawić miejsce i rolę zawodu w europejskich systemach zdrowia;

P B

PKZ(Z.a)(15)1 sporządzić dokumentację medyczną zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa;

P C

PKZ(Z.a)(15)2 prowadzić dokumentację medyczną zgodnie z przepisami prawa; P C

PKZ(Z.a)(15)3 archiwizować dokumentację medyczną zgodnie z przepisami prawa;

P B

PKZ(Z.a)(16)1 zastosować przepisy określające kompetencje zawodowe ratownika medycznego;

P C

PKZ (Z.a)(16)2 wyjaśnić znaczenie przepisów prawa w pracy z poszkodowanym w stanie zagrożenia życia i zdrowia;

P B

PKZ (Z.a)(16)3 wskazać podstawowe dokumenty regulujące wykonywanie P B



54

zawodu ratownika medycznego;

Planowane zadania Zaplanuj działania związane z poszukiwaniem pracy oraz sporządź dokumenty związane z zatrudnieniem. Wskaż dokumenty prawne regulujące wykonywanie zawodu ratownika medycznego.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Dział programowy „Przepisy formalno-prawne dotyczące działalności zawodowej” wymaga stosowania aktywizujących metod kształcenia, zaplanowane do osiągnięcia efekty kształcenia przygotowują ucznia do funkcjonowania na rynku pracy jako, przedsiębiorcy. Powinny być kształtowane umiejętności analizowania przepisów prawa, a także postawy odpowiedzialności za działanie niezgodne z przepisami prawa. Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu oraz z projektorem multimedialnym. Zajęcia powinny być prowadzone w grupach nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne Komputer z dostępem do Internetu (minimum 1 stanowisko dla dwóch uczniów), urządzenia multimedialne. Instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, zbiory przepisów prawa w zakresie działalności zawodowej i prawa pracy . Zalecane metody dydaktyczne Dominująca metodą kształcenia powinna być tekstu przewodniego, która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji dotyczących przepisów działalności zawodowej, oraz metoda przypadku Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - zaplanować działania związane z poszukiwaniem pracy i sporządzeniem dokumentacji związanej z zatrudnieniem, - stosować przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa, - określić prawne i etyczne uwarunkowania zawodu, - wskazać miejsce i rolę zawodu w ramach organizacji systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i europejskim; - sporządzić, prowadzić i archiwizować dokumentację medyczną zgodnie z przepisami prawa; - stosować przepisy prawa dotyczące realizacji zadań zawodowych’ - wskazać dokumenty prawne regulujące wykonywanie zawodu ratownika medycznego. Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie poprawności i samodzielności wykonywanych ćwiczeń, samooceny, informacji zwrotnej oraz aktywności na zajęciach.




55

6.3. Zasady prowadzenia działalności gospodarczej


Poziom wymagań



Materiał nauczania


P C

zasady planowania określonej działalności,

formy organizacyjno-prawne działalności przedsiębiorstwa,

Formy pozyskiwania kapitału,

Rejestrowanie działalności.

dokumentacja dotycząca podejmowania

działalności gospodarczej.,

opodatkowanie działalności gospodarczej.

Wydajność pracy, systemy wynagrodzeń

pracowników.


P B

PDG(6)1 wskazać pozytywne aspekty współpracy z innymi zakładami opieki zdrowotnej;

P B


P C

PDG(6)3 inicjować wspólne działania na rzecz profilaktyki i promocji zdrowia; P C

PDG(7)1. wyznaczyć kolejne etapy czynności mających na celu ustanowienie działalności gospodarczej w branży medycznej

P B

PDG(7)2. skonstruować spójny i realistyczny biznesplan dla działalności gospodarczej w branży medycznej

P C

PDG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia działalności gospodarczej w branży medycznej

P C

PDG(7)4. sporządzić dokumenty niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej w branży medycznej

P C

PDG(8)1. wykonywać czynności związane prowadzeniem korespondencji w różnej formie

P C

PDG(8)2. sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej P C

PDG(9)1 obsługiwać podstawowe urządzenia biurowe niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej;

P C

PDG(9)2 stosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

P C

PDG(10)1. opracować plan marketingowy dla prowadzonej działalności gospodarczej

P C

PDG(10)2. dobrać instrumenty marketingowe do prowadzonych działań P C



56

PDG(10)3. podejmować współpracę z przedsiębiorstwami funkcjonującymi w branży marketingowej P C

PDG(11)1. dokonać analizy kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej

P B

PDG(11)2. oceniać efektywność działań w zakresie kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej

P B

PDG(11)3. wskazać możliwości optymalizacji kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej

P B

Planowane zadania Opracowanie poradnika „Zakładam własną działalność gospodarczą”. Zadanie powinno być wykonywane w grupach pod kierunkiem wybranego lidera. Grupy powinny zaprezentować swoje opracowania w formie prezentacji (w dowolnej formie, np.: prezentacja multimedialna,). Po prezentacji, powinna być przeprowadzona dyskusja w celu zweryfikowania przedstawionych propozycji i ustalenia wspólnej procedury. Na podstawie opracowanej procedury grupa uczniów opracuje poradnik.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela z dostępem do Internetu oraz z projektorem multimedialnym. Zajęcia powinny być prowadzone w grupach nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne Komputer z dostępem do Internetu (minimum 1 stanowisko dla dwóch uczniów), urządzenia multimedialne, filmy dydaktyczne, foliogramy, prezentacje multimedialne, zestawy przepisów prawa, zestawy ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, Zalecane metody dydaktyczne Dominująca metodą kształcenia powinna być tekstu przewodniego, która ułatwi uczniom samodzielne zbieranie i analizowanie informacji dotyczących zakładania własnej działalności gospodarczej, oraz metoda projektu. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - opracować poradnik „Zakładam własną działalność gospodarczą” i zaprezentować projekt, - przygotować dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; - prowadzić korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; - obsługiwać urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; - planować i podejmować działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; - optymalizować koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie poprawności i samodzielności wykonywanych zadania, zaprezentowania wykonanego zadania, samooceny, oceny koleżeńskiej oraz aktywności na zajęciach.



57




58

7.Język migowy

7.1.Niesłyszący i język migowy

7.2.Daktylografia

7.3.Ideografia

7.1. Niesłyszący i język migowy

Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: P

ozi

om

w

ymag

ań

pro

gram

ow

y

ch (

P lu

b P

P)

Kat

ego

ria

taks

on

om

icz

na

Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(12)1 określić pojęcie komunikacji i style komunikowania się;

P B

Ogólna problematyka uszkodzeń słuchu – terminologia i dane liczbowe. Konsekwencje głuchoty w sferze fizycznej, psychicznej, zawodowej i społecznej.

Osoby niesłyszące w odbiorze społecznym – mity i fakty. Tożsamość środowiskowa i kulturowa niesłyszących.

Komunikacja interpersonalna osób niesłyszących – środki porozumiewania się, rola i znaczenie języka migowego, komunikacja totalna.

Werbalne i niewerbalne metody porozumiewania się z niesłyszącymi. Mowa dźwiękowa, język migowy, język migany, pismo i inne środki porozumiewania się w praktyce zawodowej pracownika służby zdrowia.

Kształcenie osób niesłyszących w Polsce, szkolnictwo specjalne i kształcenie integracyjne, kształcenie na poziomie ponadpodstawowym, kierunki kształcenia.

Niesłyszący jako pracownik niepełnosprawny – możliwości zatrudniania.

Ochrona zdrowia niesłyszących. Niesłyszący, jako pacjent.

Środki techniczne stosowane w leczeniu, rehabilitacji, kształceniu i zatrudnianiu osób z uszkodzeniami słuchu. Zaopatrzenie i zasady finansowania środków technicznych.

Rehabilitacja społeczna – działalność organizacji pozarządowych, uczestnictwo w kulturze, sport niesłyszących, duszpasterstwo niesłyszących.

Działalność Polskiego Związku Głuchych oraz współpraca jego organów ze służbami społecznymi samorządów lokalnych i innych instytucji w zakresie rozwiązywania problemów osób


P C


P C

PKZ(Z.a)(23)1 opisać wybrane problemy środowiska niesłyszących

P A

PKZ(Z.a)(23)2 wymienić potrzeby osób niesłyszących ze szczególnym uwzględnieniem komunikowania się

P A

PKZ(Z.a)(23)3 wyjaśnić pojęcia z zakresu języka migowego

P B



59

PKZ(Z.a)(23)4 scharakteryzować sposoby komunikacji z osobami niesłyszącymi

PP C

niesłyszących.

Planowane zadania (ćwiczenia) Określenie sposobów komunikowania się osób niesłyszących. Na podstawie sporządzonych notatek dokonaj klasyfikacji metod i środków komunikacji pomiędzy osobami niesłyszącymi oraz osób niesłyszących z osobami słyszącymi. Dokonaj samooceny w oparciu o porównanie odpowiedzi z kluczem nauczycielskim. Wybór sposobu komunikowania się osoby słyszącej z osobą niesłyszącą. Zadaniem ucznia jest dokonanie wyboru środków i metod komunikacji w zależności od poziomu kompetencji językowych i możliwości technicznych, aby nawiązać konwersację z osobą niesłyszącą o określonym stanie sprawności. W oparciu o załączony kwestionariusz wywiadu opisujący osobę niesłyszącą wykonaj analizę przypadku i zaproponuj formę prowadzenia rozmowy z tą osobą. Dokonaj samooceny w Karcie samooceny ucznia.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia prowadzone w klasie wyposażonej w sprzęt audiowizualny. Po zapoznaniu się z treściami nauczania oraz obejrzeniu filmu prezentującego możliwości w zakresie komunikowania się osób niesłyszących, uczeń dokonuje realizacji zadań ćwiczeniowych. Aby zapewnić odpowiedni poziom kształcenia w zakresie języka migowego zajęcia mogą być prowadzone przez osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie metodyki nauczania języka migowego i posiadają ważny certyfikat CEJM przy ZG PZG. Jest to związane ze specyfiką języka migowego, który różny jest od innych języków poprzez kinestetyczny charakter. Środki dydaktyczne

Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, karty samooceny ucznia, karty pracy ucznia.

Filmy i prezentacje multimedialne o tematyce z zakresu języka migowego i niepełnosprawności słuchowej.

Świdziński M., Gałkowski T. [red.] Studia nad kompetencją językową i komunikacją niesłyszących. UW, PKA, Warszawa 2003

Szczepankowski B.: Niesłyszący – głusi – głuchoniemi: wyrównywanie szans. WSiP Warszawa, 1999

B. Szczepankowski, D. Koncewicz: Język migowy w terapii, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi, Łódź 2008

Otwarte drzwi – podręcznik multimedialny do nauki języka migowego, PZG O/Łódź 2003 Zalecane metody dydaktyczne

wykład konwersatoryjny

opis

wyjaśnienie Formy organizacyjne Zajęcia z zakresu języka migowego powinny mieć formę grupową. Grupa nie powinna przekraczać 16 osób między innymi dlatego, że układ sali do prowadzenia zajęć z tego przedmiotu ma formę audytorium siedzącego na wycinku koła (półkole), tak aby nauczyciel był dobrze widoczny przez wszystkich uczniów i miał łatwy dostęp do każdego ucznia



60

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru z zakresu teorii języka migowego i niepełnosprawności słuchowe.

Formy indywidualizacji pracy uczniów



61

7.2. Daktylografia


Po

zio

m w

ymag

ań

pro

gram

ow

ych

(P

lub

PP

)

Kat

ego

ria

taks

on

om

iczn

a

Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(23)5 odczytać znaki polskiego alfabetu palcowego oraz liczebników głównych i porządkowych

P B Prawidła przekazywania alfabetu palcowego. Ćwiczenia usprawniające palce i nadgarstki. Znaki liter A, L, I, B, R, W, E, Y.

Znaki liter C, P, O, S, T, M, N, U.

Znaki liter K, G, F, Z, D, H, J, Ł.

Znaki liter i digrafów Ą, Ę, Ć, Ó, Ś, Ń, Ź, Ż, CH, CZ, SZ, RZ, X.

Prawidła przekazywania liczebników głównych i ich znaki od 1 do 999. Znaki liczebników głównych tysiąc, milion i zero. Znaki liczebników porządkowych. Znak %.

PKZ(Z.a)(23)6 posługiwać się czynnie polskim alfabetem palcowym oraz liczebnikami głównymi i porządkowymi

PP D

Planowane zadania (ćwiczenia) Odczytywanie i przekazywanie komunikatów w zakresie daktylografii. Zadaniem ucznia jest odczytywanie i przekazywanie komunikatów w oparciu o polski alfabet palcowy i znaki liczb. Opis pracy: Uczniowie zajmują miejsca w zespołach 3 – 4 osobowych, tak aby siedzieli naprzeciw siebie. Jeden z uczniów przekazuje bez artykulacji alfabetem palcowym wyrazy lub liczby zapisane na karcie ćwiczeń, a pozostali członkowie zespołu starają się odczytać nadawany komunikat. Po odczytaniu wszyscy w zespole powtarzają przekaz migowy jednocześnie artykułując. Uczniowie dokonują samooceny w Karcie samooceny ucznia w oparciu o ilość prawidłowych odczytów i bezbłędnych przekazów. Autoprezentacja/dane personalne Zadanie ucznia polega na płynnym przekazaniu swoich danych personalnych, adresu i nr telefonu kontaktowego. Opis pracy: Uczniowie zapisują na kartce papieru swoje dane osobowe, takie jak: imię i nazwisko, datę urodzenia, adres zamieszkania, kod pocztowy i nr telefonu komórkowego, a następnie w parach ćwiczą przekazywanie tych informacji między sobą danych własnych i współćwiczącego. Następnie prezentują je na forum grupy bez korzystania z karty ćwiczenia. Ocena wykonania ćwiczenia opiera się o liczbę popełnionych błędów.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia prowadzone w klasie wyposażonej w sprzęt audiowizualny. Wprowadzanie nowych znaków łączy się z wysłuchaniem instrukcji ze strony nauczyciela, obserwacją wykonania znaku, odtworzeniem znaku, korektą ewentualnych błędów oraz przećwiczeniem odczytu i przekazu znaku w wyrazach wyświetlanych na ekranie. Za każdym razem blok nowych znaków jest ćwiczony przez miganie każdego ucznia przed grupą. Ćwiczenia konwersatoryjne prowadzone w zespołach 3 – 4 osobowych dają możliwość większej liczby ćwiczeń na odczytywanie.



62

Aby zapewnić odpowiedni poziom kształcenia w zakresie języka migowego zajęcia z tego przedmiotu mogą być prowadzone przez osoby, które ukończyły szkolenie w zakresie metodyki nauczania języka migowego i posiadają ważny certyfikat CEJM przy ZG PZG. Jest to związane ze specyfiką języka migowego, który różny jest od innych języków poprzez kinestetyczny charakter. Środki dydaktyczne


Filmy i prezentacje multimedialne z zakresu daktylografii.

Hendzel J. K.: Słownik polskiego języka miganego. OFFER, Olsztyn 1995





instruktaż

pokaz

ćwiczenie Formy organizacyjne Zajęcia z zakresu języka migowego powinny mieć formę grupową. Grupa nie powinna przekraczać 16 osób, między innymi dlatego, że układ sali do prowadzenia zajęć z tego przedmiotu ma formę audytorium siedzącego na wycinku koła (półkole), tak aby nauczyciel był dobrze widoczny przez wszystkich uczniów i miał łatwy dostęp do każdego ucznia

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testu praktycznego w formie dyktanda migowego oraz praktycznych zadań migowych.

Formy indywidualizacji pracy uczniów W przypadku uczniów, którzy mają problemy z koordynacją wzrokowo – ruchową, bądź z percepcją i odtwarzaniem znaków migowych, należy prowadzić zajęcia w formie indywidualnej, tj. gdy są prowadzone ćwiczenia w 3 – 4 osobowych podgrupach nauczyciel prowadzi zajęcia ćwiczeniowe z wybranym uczniem. Jeżeli zachodzi taka potrzeba, to powtarza je wielokrotnie z poszczególnymi uczniami, jednak nie zaniedbując kontroli działań pozostałych uczniów.



63

7.3. Ideografia


Po

zio

m w

ymag

ań

pro

gram

ow

ych

(P

lub

PP

)

Kat

ego

ria

taks

on

om

iczn

a

Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(23)7 odczytać i zaprezentować 300 podstawowych znaków pojęciowych języka migowego

P B Celem zajęć dydaktycznych z ideografii jest poznanie przez uczniów 300 znaków pojęciowych języka migowego i posługiwanie się nimi w sposób zgodny z zasadami systemu językowo – migowego. Treści kształcenia, czyli słownictwo są zgodne z kierunkiem kształcenia. Znaki wprowadzane są w 24 jednostkach zajęć dydaktycznych i utrwalane w 12 jednostkach ćwiczeniowych w formie konwersatorium migowego.

PKZ(Z.a)(23)8 przekazać 300 podstawowych znaków pojęciowych języka migowego zgodnie z zasadami systemu językowo – migowego w formie uproszczonej

PP D

Planowane zadania (ćwiczenia) Odczytywanie i przekazywanie komunikatów w zakresie ideografii. Zadaniem ucznia jest odczytywanie i przekazywanie komunikatów w oparciu o znaki pojęciowe języka migowego, polski alfabet palcowy i znaki liczb przekazywane w uproszczonej formie systemu językowo – migowego. Uczniowie zajmują miejsca w zespołach 3 – 4 osobowych, tak aby siedzieli naprzeciw siebie. Jeden z uczniów przekazuje bez artykulacji zdania zapisane na karcie ćwiczeń, a pozostali członkowie zespołu starają się odczytać nadawany komunikat. Po odczytaniu wszyscy w zespole powtarzają przekaz migowy jednocześnie artykułując. Uczniowie dokonują samooceny w Karcie samooceny ucznia w oparciu o ilość prawidłowych odczytów i bezbłędnych przekazów. Uczniowie otrzymują karty ćwiczeń z zawartością 10 zdań związanych z tematyką bieżących zajęć. Po samodzielnym opracowaniu materiału prezentują go przed grupą. Ocena wykonania ćwiczenia opiera się o liczbę bezbłędnie przekazanych zdań.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia prowadzone w klasie wyposażonej w sprzęt audiowizualny. Wprowadzanie nowych znaków łączy się z wysłuchaniem instrukcji ze strony nauczyciela, obserwacją wykonania znaku, odtworzeniem znaku, korektą ewentualnych błędów oraz przećwiczeniem odczytu i przekazu znaku w zdaniach wyświetlanych na ekranie. Za każdym razem blok nowych znaków jest ćwiczony poprzez miganie każdego ucznia przed grupą. Ćwiczenia konwersatoryjne prowadzone w zespołach 3 – 4 osobowych dają możliwość większej liczby ćwiczeń na odczytywanie.



64

Aby zapewnić odpowiedni poziom kształcenia w zakresie języka migowego zajęcia z tego przedmiotu mogą być prowadzone przez osoby, które ukończyły szkolenia w zakresie metodyki nauczania języka migowego i posiadają ważny certyfikat CEJM przy ZG PZG. Jest to związane ze specyfiką języka migowego, który różny jest od innych języków poprzez kinestetyczny charakter. Środki dydaktyczne


Filmy i prezentacje multimedialne z zakresu ideografii.

Hendzel J. K.: Słownik polskiego języka miganego. OFFER, Olsztyn 1995





instruktaż

pokaz

ćwiczenie Formy organizacyjne Zajęcia z zakresu języka migowego powinny mieć formę grupową. Grupa nie powinna przekraczać 16 osób, między innymi dlatego, że układ sali do prowadzenia zajęć z tego przedmiotu ma formę audytorium siedzącego na wycinku koła (półkole), tak aby nauczyciel był dobrze widoczny przez wszystkich uczniów i miał łatwy dostęp do każdego ucznia.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów proponuje się przeprowadzenie testu praktycznego w formie dyktanda migowego oraz praktycznych zadań migowych.

Formy indywidualizacji pracy uczniów W przypadku uczniów, którzy mają problemy z koordynacją wzrokowo – ruchową, bądź z percepcją i odtwarzaniem znaków migowych, należy prowadzić zajęcia w formie indywidualnej, tj. gdy są prowadzone ćwiczenia w 3 – 4 osobowych podgrupach nauczyciel prowadzi zajęcia ćwiczeniowe z wybranym uczniem. Jeżeli zachodzi taka potrzeba, to powtarza je wielokrotnie z poszczególnymi uczniami, jednak nie zaniedbując kontroli działań pozostałych uczniów.



65

8.Język obcy zawodowy

8.1.Terminologia medyczne w pracy ratownika medycznego

8.2.Porozumiewanie się z pacjentem i współpracownikami w języku obcym

8.1. Terminologia medyczna w pracy ratownika medycznego


Poziom wymagań



Materiał nauczania

JOZ(1)1 posługiwać się zasobami leksykalnych środków językowych związanych z wykonywaniem zadań zawodowych

P C

Części ciała.

Środowisko szpitalne.

Diagnoza ratownicza, planowanie czynności ratowniczych

Materiały, środki, przybory i sprzęt ratowniczy niezbędne do wykonywania zadań zawodowych.

Instrukcje do posługiwania się sprzętem ratowniczym

Korzystanie z dokumentacji i dokumentowanie czynności zawodowych wobec pacjenta.

Wiedza o produktach leczniczych i wyrobach medycznych stosowanych podczas wykonywania zadań zawodowych.

Organizacja stanowiska pracy

JOZ(1)2 posługiwać się zasobami gramatycznych środków językowych P C

JOZ(1)3 posługiwać się zasobami ortograficznych środków językowych P C

JOZ(1)4 posługiwać się zasobami fonetycznych środków językowych P C

JOZ(3)1 analizować krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych

P B

JOZ(3)2 interpretować krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych

P B

JOZ(5)1 wyszukać w różnych obcojęzycznych źródłach informacje zawodowe P B

JOZ(5)2 wykorzystać informacje zawodowe pozyskane z różnych obcojęzycznych źródeł

P C

Planowane zadania Zapoznaj się z opisem przypadku i na jego podstawie oraz wypisz i przedstaw sprzęt niezbędny do wykonania zaplanowanych czynności ratowniczych.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela i uczniów (minimum 1 stanowisko dla 2 uczniów) z dostępem do Internetu oraz z projektor multimedialny, foliogramy, filmy dydaktyczne, programy komputerowe. Zajęcia powinny być prowadzone w grupach nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne



66

Komputer (minimum 1 stanowisko dla dwóch uczniów), foliogramy, filmy dydaktyczne, programy komputerowe, opisy przypadków, plansze anatomiczne Zalecane metody dydaktyczne Dominują metodą powinna być metoda ćwiczeń oraz przypadku. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie grupowej.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Kryteria oceniania – uczeń potrafi: -wykorzystać zasoby środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych, - analizować i interpretować krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; - korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się odpowiedzi ustne i pisemne.




67

8.2. Porozumiewanie się z pacjentem i współpracownikami w języku obcym


Poziom wymagań



Materiał nauczania

JOZ(1)1 posługiwać się zasobami leksykalnych środków językowych związanych z wykonywaniem zadań zawodowych

P C

Zastosowanie zwrotów grzecznościowych.

Słownictwo związane z wykonywaniem zadań zawodowych,

Rozmowa z pacjentem i jego rodziną,

Porozumiewanie się ze współpracownikami

JOZ(1)2 posługiwać się zasobami gramatycznych środków językowych P C

JOZ(1)3 posługiwać się zasobami ortograficznych środków językowych P C

JOZ(1)4 posługiwać się zasobami fonetycznych środków językowych P C

JOZ(2)1 zrozumieć wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych

P B

JOZ(2)2 zinterpretować typowe wypowiedzi dotyczące wykonywania czynności zawodowych;

P C

JOZ(4)1 formułować krótkie i zrozumiałe wypowiedzi umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

P C

JOZ(4)2 formułować krótkie i zrozumiałe teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

P C

Planowane zadania Postaw diagnozę ratowniczą na podstawie opisu przypadku oraz dokumentacji oraz zaplanuj czynności ratownicze wobec poszkodowanego.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia powinny odbywać się w pracowni wyposażonej w stanowisko komputerowe dla nauczyciela i uczniów (minimum 1 stanowisko dla 2 uczniów) z dostępem do Internetu oraz z projektor multimedialny, foliogramy, filmy dydaktyczne, programy komputerowe. Zajęcia powinny być prowadzone w grupach nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne Komputer (minimum 1 stanowisko dla dwóch uczniów), foliogramy, filmy dydaktyczne, programy komputerowe, opisy przypadków Zalecane metody dydaktyczne Dominują metodą powinna być metoda ćwiczeń oraz przypadku. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie grupowej.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Kryteria oceniania – uczeń potrafi:



68

-wykorzystać zasoby środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych, - interpretować wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; - formułować krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się przeprowadzenie testu wielokrotnego wyboru




69

9.Zabiegi ratownicze w stanach zagrożenia życia

9.1.Działania ratownicze w internistycznych, neurologicznych i psychiatrycznych stanach zagrożenia życia

9.2.Działania ratownicze w urazowych i chirurgicznych stanach zagrożenia życia

9.3.Działania ratownicze w pediatrycznych, położniczych i ginekologicznych stanach zagrożenia życia

9.1. Działania ratownicze w internistycznych, neurologicznych i psychiatrycznych stanach zagrożenia życia


Poziom wymagań



Materiał nauczania

OMZ(2)1. rozpoznawać kompetencje i umiejętności osób w zespole P B Wykonanie badania internistycznego pacjenta ABCDE

Postępowanie w nagłym zatrzymaniu krążenia

Wykonywanie resuscytacji krążeniowo oddechowej: podstawowe i zaawansowane zabiegi resuscytacyjne ( BLS i ALS) i opieka poresuscytacyjna.

Ocena stanu świadomości i podstawowych funkcji życiowych.

Współpraca poszczególnych członków zespołu.

Wykonywanie zabiegów w stanach zagrożenia życia w obrębie układu oddechowego.

Postępowanie we wstrząsie: hipowolemicznym, anafilaktycznym, septycznym, kardiogennym.

Postępowanie ratownicze w stanach zagrożenia życia w obrębie układu sercowo naczyniowego.

Podłączenie elektrod i wykonanie badania EKG

Obsługa kardiomonitora – defibrylatora.

Postępowanie ratownicze w stanach zagrożenia życia w obrębie układu pokarmowego.

Postępowanie ratownicze w stanach zagrożenia

OMZ(2)2. rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu

P B

OMZ(3)1 mobilizować współpracowników do wykonywania zadań P B

OMZ(3)2 wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania P B

OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań P B

OMZ(4)2. ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów P B

PKZ(Z.a)(7)1 ocenić stan świadomości; P B

PKZ(Z.a)(7)2 ocenić oddech; P B

PKZ(Z.a)(7)3 ocenić tętno; P B

PKZ(Z.a)(7)4 dokonać pomiaru ciśnienia tętniczego krwi; P B

PKZ(Z.a)(17)2 współpracować z innymi członkami zespołu w wykonywaniu czynności diagnostycznych;

P B

BHP(7)1 zorganizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w pracowni zabiegów ratunkowych;

P B

Z.12.1(8)1 ocenić podstawowe funkcje życiowe poszkodowanego metodami P B



70

nieinwazyjnymi; życia w obrębie układu endokrynnego i chorób metabolicznych.

Postępowanie ratownicze w stanach zagrożenia życia w obrębie układu moczowego.

Postępowanie ratownicze w ostrych zatruciach.

Postępowanie ratownicze w neurologicznych stanach zagrożenia życia: zapalenie opon mózgowo -rdzeniowych, drgawki, zaburzenia świadomości, choroby naczyniowe mózgu, ból głowy.

Postępowanie ratownicze w psychiatrycznych stanach zagrożenia życia w tym procedury użycia przymusu bezpośredniego.

Z.12.1(8)2 zmonitorować podstawowe funkcje życiowe poszkodowanego metodami nieinwazyjnymi;

P B

Z.12.1(11)1 wykonać podstawowe zabiegi resuscytacyjne u osób w różnym wieku w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego zgodnie z algorytmem;

P B

Z.12.1(11)2 wykonać zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u osób w różnym wieku w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego zgodnie z algorytmem;

P B

Z.12.2(3)1 rozpoznać stany nagłego zagrożenia zdrowotnego pochodzenia internistycznego;

P B

Z.12.2(3)4 rozpoznać stany nagłego zagrożenia zdrowotnego z psychiatrii i neurologii;

P B


P B


P B

Z.12.2(15)1 scharakteryzować postępowanie przeciwwstrząsowe; P B

Z.12.2(15)2 wdrożyć postępowanie przeciwwstrząsowe; P B

Z.12.2(16)1 wykonać zapis EKG; P B

Z.12.2(16)2 zinterpretować zapis EKG w zakresie podstawowych zaburzeń przewodzenia serca i rytmu serca;

P B

Z.12.2(17)1 wykonywać pod nadzorem lekarza systemu kardiowersję elektryczną P B

Z.12.2(17)2 wykonać pod nadzorem lekarza systemu i elektrostymulację zewnętrzną;

P B

Z.12.2(26)1 określić drogi wnikania trucizn do organizmu; P B

Z.12.2(26)2 zastosować zasady postępowania ratunkowego w przypadku zatruć; P B

Z.12.4(6)1 określić poszkodowanemu istotę jego dolegliwości; P B

Z.12.4(6)2 uzasadnić poszkodowanemu decyzję o sposobie dalszego postępowania w przypadku dolegliwości;

P B

Z.12.4(7)1 określić cel i zasady wsparcia psychicznego; P B

Planowane zadania Postaw diagnozę ratowniczą, zaplanuj i wykonaj medyczne działania ratunkowe na miejscu zdarzenia, oraz przygotuj pacjenta do szpitala na podstawie opisu przypadku:



71

Dyspozytor pogotowia ratunkowego przyjął wezwanie do kobiety z objawami ostrego bólu wieńcowego. Po przyjeździe specjalistyczny zespół karetki pogotowia zastał pacjentkę nieprzytomną, po wstępnej ocenie stwierdzono, że kobieta nie oddycha, brak tętna na tętnicy szyjnej. W skali GCS 3 punkty, źrenice szerokie , równe. Po podłączeniu kardiomonitora stwierdzono migotanie komór.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego w grupach nie przekraczających 10 osób, wyposażonej w: stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny. Środki dydaktyczne Stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżko dla pacjenta dorosłego, łóżeczko dla dziecka, stoliki przyłóżkowe, leżankę, parawany, stoliki zabiegowe, tace na leki, statywy do kroplówek, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, fantomy do podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej niemowlęcia, dziecka i osoby dorosłej, Fantom Vital - Sim, fantomy do: intubacji osoby dorosłej i dziecka, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, nakłucia jamy opłucnowej, cewnikowania, wkłuć podskórnych, domięśniowych, dożylnych, doszpikowych, szycia ran oraz fantom położniczy, symulatory obrażeń, symulator górnych dróg oddechowych, kaniule dożylne, strzykawki różnej pojemności, igły różnych rozmiarów do wstrzyknięć podskórnych, domięśniowych, dożylnych, zestawy do przetaczania płynów infuzyjnych, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, wkłucia doszpikowego, deskę ortopedyczną ze stabilizatorem głowy i kompletem pasów dla dziecka i osoby dorosłej, nosze podbierakowe, kołnierze ortopedyczne, kamizelkę Kendricka (KED), folię termiczną NRC, urządzenia ssące elektryczne i ręczne, maski Venturiego, worki samorozprężalne z maskami twarzowymi i rezerwuarem tlenu, butlę tlenową, laryngoskopy, rurki intubacyjne, rurki ustno-gardłowe, maski krtaniowe, rurki krtaniowe, rurki Combitube, kapnograf, torby ratownicze PSP-R1, torby ratownicze PSP-R2, zestawy do segregacji poszkodowanych (triage); pulsoksymetry, aparaty tradycyjne i automatyczne do pomiaru ciśnienia, stetoskopy, glukometry z pełnym oprzyrządowaniem, elektrokardiograf, defibrylator automatyczny, defibrylator z kardiomonitorem, respirator ratowniczy, środki antyseptyczne do skóry i błon śluzowych, środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, ręczniki, ścierki, atrapy środków farmakologicznych (do znieczulenia miejscowego i ogólnego, przeciwwstrząsowych, nasercowych, rozszerzających oskrzela, moczopędnych, płynów infuzyjnych), rękawiczki jednorazowe, maseczki do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki ochronne, fantomy anatomiczne niemowlęcia, dziecka i osoby dorosłej, fantom głowy – przekrój, plansze anatomiczne, radiogramy, foliogramy, atlasy, albumy anatomiczne, filmy dydaktyczne dotyczące ratownictwa medycznego, medycyny ratunkowej, medycyny katastrof, pierwszej pomocy, interny, toksykologii, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentację medyczną, foliogramy, plansze, ryciny, foldery dotyczące ratownictwa medycznego. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być: pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne indywidualne i grupowe 2-4 uczniów. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.


– przedstawić zasady obowiązujące podczas wykonywania czynności ratowniczych – zdiagnozować stan pacjenta w wybranych internistycznych, neurologicznych i psychiatrycznych stanach zagrożenia życia – zaplanować, zorganizować, wykonać czynności ratownicze, zabezpieczyć i uporządkować sprzęt, oraz udokumentować wykonane zadania. – dobrać sprzęt ochrony osobistej, oraz sprzęt do wykonywanych czynności ratowniczych



72

Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie: wykonanego zadania praktycznego, odpowiedzi ustnych, opracowanych projektów, oceny opisowej, samooceny uczniów, oceny koleżeńskiej, informacji zwrotnej.




73

9.2 Działania ratownicze w chirurgicznych i urazowych stanach zagrożenia życia


Poziom wymagań



Materiał nauczania

OMZ(1)1 określić rodzaj zadania, czas i niezbędny sprzęt na wykonanie zadania; P B

Wykonanie badania urazowego poszkodowanego ITLS

Postępowanie ratownicze w urazach czaszkowo - mózgowych.

Postępowanie ratownicze w urazach kręgosłupa i rdzenia kręgowego, wstrząs rdzeniowy.

Postępowanie ratownicze w urazach w obrębie kończyn.

Postępowanie ratownicze w urazach miednicy.

Postępowanie ratownicze w urazach klatki piersiowej i płuc.

Postępowanie ratownicze w urazach jamy brzusznej.

Postępowanie ratownicze w urazach wielonarządowych.

Postępowanie we wstrząsie mechanicznym.

Postępowanie we wstrząs rdzeniowym.

Podstawowe określenia chirurgiczne.

Postępowanie ratownicze w zagrożeniach termicznych: oparzenia, odmrożenia, udar cieplny i słoneczny, hipotermia, hipertermia.

Postępowanie w ostrych nieurazowych stanach w obrębie jamy brzusznej.

Postępowanie w ostrych nieurazowych stanach urologicznych.

Postępowanie w ostrych chirurgicznych stanach

OMZ(1)2 zaplanować miejsce i technikę wykonywanego zadania zawodowego; P B

OMZ(1)3 stworzyć bezpieczne warunki do wykonania zadania, zgodne z obowiązującymi przepisami;

P B

PKZ(Z.a)(17)3 współpracować w zespole interdyscyplinarnym podczas wykonywanie czynności ratowniczych w zakresie swoich kompetencji zawodowych;

P B

BHP(7)3 sprawdzić stan sprzętu przed wykonywanymi przez ratownika medycznego zadaniami zawodowymi;

P B

Z.12.1(7)1 rozróżnić sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych;

P B


P B

Z.12.2(2)2 przedstawić wykonanie badania poszkodowanego według ITLS (ang. International Trauma Life Support);

P B

Z.12.2(3)2 rozpoznać stany nagłego zagrożenia zdrowotnego pochodzenia urazowego;

P B

Z.12.2(4)2 posłużyć się wyposażeniem zestawów ratunkowych; P B

Z.12.4(7)1 zapewnić poszkodowanemu wsparcie psychiczne; P B


P B

Z.12.4(10)2 komunikować się z pracownikami organizacji powołanych do niesienia pomocy poszkodowanym;

P B



74

w obrębie naczyń.

Podstawy anestezjologii.

Planowane zadania Na podstawie opisu przypadku postaw diagnozę ratowniczą oraz zaplanuj medyczne czynności ratunkowe na miejscu zdarzenia. Wykonaj zabieg zaopatrzenia amputacji w obrębie przedramienia lewego, oraz zaopatrzenie ran w obrębie dłoni prawej na fantomie dorosłego człowieka. Opis przypadku: Dyspozytor pogotowia ratunkowego przyjął wezwanie do poszkodowanego 35 letniego mężczyzny, który doznał obrażeń obu kończyn górnych na wskutek nie przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas naprawy maszyny rolniczej.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego w grupach nie przekraczających 10 osób, wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny. Środki dydaktyczne Stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżko dla pacjenta dorosłego, łóżeczko dla dziecka, stoliki przyłóżkowe, leżankę, parawany, stoliki zabiegowe, tace na leki, statywy do kroplówek, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, fantomy do podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej niemowlęcia, dziecka i osoby dorosłej, fantom Vital – Sim, fantomy do: intubacji osoby dorosłej i dziecka, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, nakłucia jamy opłucnowej, wkłuć podskórnych, domięśniowych, dożylnych, doszpikowych, symulatory obrażeń, symulator górnych dróg oddechowych, materiały opatrunkowe (gaza, kompresy gazowe, opaski gazowe, dziane podtrzymujące, elastyczne o różnych szerokościach, codofixy, chusty trójkątne, przylepce na tkaninie, elastyczne z opatrunkiem, venoplasty), kaniule dożylne, strzykawki różnej pojemności, peny, igły różnych rozmiarów do wstrzyknięć śródskórnych, podskórnych, domięśniowych, zestawy do przetaczania płynów infuzyjnych, zestawy do: nakłuwania jamy opłucnowej, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, wkłucia doszpikowego, pozoracji obrażeń; opatrunki wentylowe Ashermana, szyny do unieruchamiania złamań, skręceń, zwichnięć, deskę ortopedyczną ze stabilizatorem głowy i kompletem pasów dla dziecka i osoby dorosłej, nosze podbierakowe i próżniowe, kołnierze ortopedyczne, kamizelkę Kendricka (KED), koce przeciwwstrząsowe, folię termiczną NRC, urządzenia ssące elektryczne i ręczne, maski Venturiego, worki samorozprężalne z maskami twarzowymi i rezerwuarem tlenu, butlę tlenową, laryngoskopy, rurki intubacyjne, rurki ustno-gardłowe, maski krtaniowe, rurki krtaniowe, rurki Combitube, kapnograf, torby ratownicze PSP-R1, torby ratownicze PSP-R2, zestawy do segregacji poszkodowanych (triage); pulsoksymetry, aparaty tradycyjne i automatyczne do pomiaru ciśnienia, stetoskopy, glukometry z pełnym oprzyrządowaniem, elektrokardiograf, defibrylator automatyczny, defibrylator z kardiomonitorem, respirator ratowniczy, środki antyseptyczne do skóry i błon śluzowych, środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, atrapy środków farmakologicznych (do znieczulenia miejscowego i ogólnego, przeciwwstrząsowych, nasercowych, rozszerzających oskrzela, moczopędnych, płynów infuzyjnych), rękawiczki jednorazowe, maseczki do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki ochronne, fantomy anatomiczne niemowlęcia, dziecka i osoby dorosłej, fantom głowy – przekrój, plansze anatomiczne, radiogramy, foliogramy, atlasy, albumy anatomiczne, filmy dydaktyczne dotyczące ratownictwa medycznego, medycyny ratunkowej, medycyny katastrof, pierwszej pomocy, chirurgii, anestezjologii, toksykologii, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentację medyczną, foliogramy, plansze, ryciny, foldery dotyczące ratownictwa medycznego. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być: pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne w grupach 2-4 uczniów. Formy organizacyjne



75

Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.


– przedstawić zasady obowiązujące podczas wykonywania czynności ratowniczych – zdiagnozować stan pacjenta w wybranych chirurgicznych i urazowych stanach zagrożenia życia – zaplanować, zorganizować, wykonać czynności ratownicze, zabezpieczyć i uporządkować sprzęt, oraz udokumentować wykonane zadania. – dobrać sprzęt ochrony osobistej, oraz sprzęt do wykonywanych czynności ratowniczych

Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie: praktycznego wykonania zadania, odpowiedzi ustnych, opracowanych projektów, oceny opisowej, samooceny uczniów, oceny koleżeńskiej, informacji zwrotnej.




76

9.3 Działania ratownicze w pediatrycznych, położniczych i ginekologicznych stanach zagrożenia życia


Poziom wymagań



Materiał nauczania

OMZ(5)1 wykorzystać nowe skuteczniejsze rozwiązania techniczne poprawiające warunki i jakość pracy;

P B

Wywiad położniczy.

Przyjęcie nagłego porodu prawidłowego

Postępowanie ratownicze w Nagłym porodzie powikłanym.

Ocena stanu noworodka i matki.

Postępowanie z noworodkiem i matką bezpośrednio po urodzeniu.

Resuscytacja noworodka.

Postępowanie ratownicze w stanach naglących w położnictwie

Postępowanie ratownicze w stanach naglących w ginekologii.

Wykonanie badania PALS

Resuscytacja niemowlęcia i dziecka.

Postępowanie w urazach u dzieci.

Postępowanie ratownicze w stanach naglących w pediatrii.

OMZ(5)2 wprowadzić ulepszone techniki organizacyjne w celu podniesienia wydajności i jakości pracy;

P B

OMZ(6)1 przekazywać informacje dotyczące wykonywanych zadań zawodowych za pomocą raportów pisemnych i ustnych;

P B

OMZ(6)2 rozmawiać konstruktywnie ze poszczególnymi współpracownikami na temat organizacji i wykonywania zadań zawodowych.

P B

PKZ(Z.a)(17)1 współdziałać z innymi członkami zespołu w celu osiągnięcia celu, z którym wszyscy identyfikują się;

P B

BHP(7)2 dokonać analizy wszystkich zaprezentowanych zasad organizacji stanowiska pracy w pracowni zabiegów ratunkowych;

P B

Z.12.1(7)2 zastosować sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych;

P B

Z.12.2(3)3 rozpoznać stany nagłego zagrożenia zdrowotnego pochodzenia pediatrycznego i położniczo-ginekologicznego;

P B

Z.12.2(4)1 rozróżnić wyposażenie zestawów ratunkowych; P B


P B


P B

Z.12.2(27)1 zabezpieczyć noworodka po porodzie w warunkach pozaszpitalnych; P B

Z.12.2(27)1 zabezpieczyć matkę po porodzie w warunkach pozaszpitalnych; P B

Planowane zadania Postaw diagnozę ratowniczą, zaplanuj i wykonaj medyczne działania ratunkowe wobec 4 letniego dziecka na podstawie opisu przypadku: Dyspozytor pogotowia ratunkowego przyjął wezwanie do dziecka, które się zakrztusiło i ma trudności w oddychaniu. Po przyjeździe zespół specjalistyczny karetki pogotowia



77

stwierdził, że dziecko nie może mówić, oddycha z trudem, oddech świszczący, nie może połykać śliny, jest przerażone, brakuje mu siły do kaszlu.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego lub medycznych zabiegów ratunkowych w grupach nie przekraczających 10 osób, wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny. Środki dydaktyczne Stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, negatoskop, zegar ścienny, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżko dla pacjenta dorosłego, łóżeczko dla dziecka, stoliki przyłóżkowe, leżankę, parawany, stoliki zabiegowe, tace na leki, statywy do kroplówek, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, fantomy do podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej niemowlęcia, dziecka i osoby dorosłej, fantomy do: intubacji osoby dorosłej i dziecka, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, wkłuć podskórnych, domięśniowych, dożylnych, doszpikowych, Taśma Broselova, fantom położniczy, zestaw porodowy, symulatory obrażeń, symulator górnych dróg oddechowych, materiały opatrunkowe (gaza, kompresy gazowe, opaski gazowe, dziane podtrzymujące, elastyczne o różnych szerokościach, codofixy, chusty trójkątne, przylepce na tkaninie, elastyczne z opatrunkiem, venoplasty), kaniule dożylne, strzykawki różnej pojemnościigły różnych rozmiarów do wstrzyknięć podskórnych, domięśniowych, zestawy do przetaczania płynów infuzyjnych, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, wkłucia doszpikowego, pozoracji obrażeń; deskę ortopedyczną ze stabilizatorem głowy i kompletem pasów dla dziecka i osoby dorosłej, nosze podbierakowe i próżniowe, kołnierze ortopedyczne, kamizelkę Kendricka (KED), folię termiczną NRC, urządzenia ssące elektryczne i ręczne, maski Venturiego, worki samorozprężalne z maskami twarzowymi i rezerwuarem tlenu, butlę tlenową, laryngoskopy, rurki intubacyjne, rurki ustno-gardłowe, maski krtaniowe, rurki krtaniowe, rurki Combitube, kapnograf, torby ratownicze PSP-R1, torby ratownicze PSP-R2, zestawy do segregacji poszkodowanych (triage); pulsoksymetry, aparaty tradycyjne i automatyczne do pomiaru ciśnienia, stetoskopy, glukometry z pełnym oprzyrządowaniem, elektrokardiograf, defibrylator automatyczny, defibrylator z kardiomonitorem, respirator ratowniczy, środki antyseptyczne do skóry i błon śluzowych, środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, atrapy środków farmakologicznych (do znieczulenia miejscowego i ogólnego, przeciwwstrząsowych, nasercowych, rozszerzających oskrzela, moczopędnych, płynów infuzyjnych), rękawiczki jednorazowe, maseczki do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki ochronne, fantomy anatomiczne niemowlęcia, dziecka i osoby dorosłej, fantom głowy – przekrój, fantom rozwoju płodu, plansze anatomiczne, radiogramy, foliogramy, atlasy, albumy anatomiczne, filmy dydaktyczne dotyczące ratownictwa medycznego, medycyny ratunkowej, medycyny katastrof, pierwszej pomocy, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentację medyczną, foliogramy, plansze, ryciny, foldery dotyczące ratownictwa medycznego. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami powinny być: pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.


– przedstawić zasady obowiązujące podczas wykonywania czynności ratowniczych – zdiagnozować stan pacjenta w wybranych pediatrycznych, położniczych i ginekologicznych stanach zagrożenia życia – zaplanować, zorganizować, wykonać czynności ratownicze, zabezpieczyć i uporządkować sprzęt, oraz udokumentować wykonane zadania. – dobrać sprzęt ochrony osobistej, oraz sprzęt do wykonywanych czynności ratowniczych –



78

Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie: wykonania zadania praktycznego, odpowiedzi ustnych, opracowanych projektów, oceny opisowej, samooceny uczniów, oceny koleżeńskiej, informacji zwrotnej.




79

10.Zabiegi ratownicze w medycynie ratunkowej i katastrof

10.1.Organizacja akcji ratunkowej

10.2.Działania ratownicze w stanach zagrożenia życia i zdrowia

10.1. Organizacja akcji ratunkowej


Poziom wymagań



Materiał nauczania


Zapewnienie bezpieczeństwa sanitarno – higienicznego w czasie akcji ratunkowej

Posługiwanie się zestawami ratunkowymi

wyposażenie specjalistycznego środka transportu sanitarnego

przenoszenie, ewakuacja i transport poszkodowanych

współpraca z innymi jednostkami zintegrowanego systemu ratownictwa

komunikowanie się z poszkodowanymi, świadkami zdarzenia i współpracownikami

ocena sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu wypadku, wypadku masowego i katastrofy

przeprowadzenie dekontaminacji wstępnej

przeprowadzenie segregacji medycznej

dekontaminacja wstępna poszkodowanych



P B

OMZ(2)1. rozpoznawać kompetencje i umiejętności osób w zespole P B


P B

OMZ(3)1 mobilizować współpracowników do wykonywania zadań P B

OMZ(3)2 wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania P B

OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań P B



P B


P B


P B

OMZ(6)2 rozmawiać konstruktywnie ze poszczególnymi współpracownikami na temat organizacji i wykonywania zadań zawodowych

P B

Z.12.1(7)1 wskazać sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów P B



80

ratunkowych;

Z.12.1(7)2 wymienić sprzęt ochrony znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych

P A


P B

Z.12.3(1)1 skompletować sprzęt stanowiący wyposażenie specjalistycznego środka transportu sanitarnego;

P B

Z.12.3(1)2 wykorzystać sprzęt, aparaturę, zestawy leków oraz innych środków i materiałów stanowiących wyposażenie specjalistycznego środka transportu sanitarnego;

P B

Z.12.3(2)1 scharakteryzować zadania dyspozytora medycznego i środki łączności; P B

Z.12.3(2)2 wykorzystać środki łączności na stanowisku dyspozytora; P B

Z.12.3(3)1 określić zasady przenoszenia i ewakuacji poszkodowanych w zależności od ich stanu ogólnego, doznanych obrażeń ciała, rodzaju zagrożenia, liczby osób uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów do podejmowania medycznych czynności ratunkowych i kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz posiadania przyrządów pomocniczych;

P B


P B

Z.12.3(4)1 przygotować poszkodowanego do transportu sanitarnego; P B

Z.12.3(4)2 zapewnić opiekę medyczną podczas transportu poszkodowanego; P B

Z.12.3(5)1 przygotować poszkodowanego do transportu w niekorzystnych warunkach i w nocy;

P B

Z.12.3(5)2 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanego podczas transportu w nocy i w różnych niekorzystnych warunkach atmosferycznych;

P B

Z.12.3(6)1 przekazać informacje o poszkodowanym personelowi szpitalnych oddziałów ratunkowych;

P B

Z.12.3()62 przekazać informacje o wykonanych medycznych czynnościach ratunkowych personelowi szpitalnych oddziałów ratunkowych;

P B



81

Z.12.3(6)3 przekazać informacje o poszkodowanym personelowi innych zespołów ratownictwa medycznego;

P B

Z.12.3(6)4 przekazać informacje o wykonanych medycznych czynnościach ratunkowych personelowi innych zespołów ratownictwa medycznego;

P B

Z.12.3(7)1 dokumentować wykonane medyczne czynności ratunkowe; P B

Z.12.3(7)2 dokumentować wykonane inne świadczenia w zakresie opieki zdrowotnej;

P B

Z.12.4(7)1 określić cel i zasady wsparcia psychicznego; P B

Z.12.4(7)2 zapewnić poszkodowanemu wsparcie psychiczne; P B

Z.12.4(10)1komunikować się z pracownikami służb powołanych do niesienia pomocy poszkodowanym;

P B

Z.12.4(10)2 komunikuje się z pracownikami organizacji powołanych do niesienia pomocy poszkodowanym;

P B


P B


P B

Z.12.5(2)1 określić zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu wypadku P B


P B

Z.12.5(2)3przedstawić zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu katastrofy;

P B


P B


P B


P B

Z.12.5(3)1 zidentyfikować czynniki wpływające na bezpieczeństwo sanitarno -higieniczne w czasie akcji ratunkowej;

P B

Z.12.5(3)2 zapewnić bezpieczeństwo sanitarno - higieniczne w czasie akcji ratunkowej;

P B



82

Z.12.5(4)1 rozróżnić zestawy ratunkowe, ich przeznaczenie, możliwości wykorzystania

P B

Z.12.5(4)2 rozróżnić zestawy ratunkowe, ich zasady użycia; P B


P B


P B


P B


P B

Z.12.5(7)1 podjąć działania zapobiegające zwiększeniu liczby ofiar zdarzenia P B

Z.12.5(7)2 podjąć działania zapobiegające zwiększeniu degradacji środowiska; P B

Z.12.5(8) zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku P B

Z.12.5(8) zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku masowego

P B

Z.12.5(8) zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu katastrofy; P B

Z.12.5(10)1 określić pojęcie dekontaminacji wstępnej poszkodowanych; P B

Z.12.5(10)2 wykonać dekontaminację wstępną poszkodowanych; P B

Planowane zadania Zadbaj o własne bezpieczeństwo zabezpiecz miejsce zdarzenia, postaw diagnozę ratownicza, dokonaj wstępną segregacje poszkodowanych na podstawie wybranych opisów przypadków.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego wyposażonej w: tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych niezbędne środki dydaktyczne, w grupach nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, fantomy do podstawowej izaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej niemowlęcia, dziecka i osoby dorosłej, fantomy do: intubacji osoby dorosłej i dziecka, konikopunkcji, zestaw do konikopunkcji, deskę ortopedyczną ze stabilizatorem głowy i kompletem pasów dla dziecka i osoby dorosłej, nosze podbierakowe i próżniowe, kołnierze ortopedyczne, kamizelkę Kendricka (KED), koce przeciwwstrząsowe, folię termiczną NRC, torby ratownicze PSP-R1, torby ratownicze PSP-R2, zestawy do segregacji poszkodowanych (triage); środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki ochronne, książki, czasopisma, filmy dydaktyczne dotyczące medycyny ratunkowej, medycyny katastrof, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentacja właściwa dla zawodu, foliogramy, przeźrocza, plansze, ryciny, prospekty, foldery akcji ratunkowej.



83

Zalecane metody dydaktyczne Osiągnięcie efektów kształcenia umożliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania i ćwiczeń w grupach. Dominującymi metodami kształcenia powinny być: pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, metoda sytuacyjna, metoda przypadku. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.


– zorganizować akcję ratunkowa w przypadku wypadku, wypadku masowego i katastrofy – posługiwać się zestawami ratunkowymi, – przenosić, ewakuować i transportować poszkodowanych – współpracować z innymi jednostkami zintegrowanego systemu ratownictwa – komunikować się z poszkodowanymi, świadkami zdarzenia i współpracownikami – zadbać o bezpieczeństwo własne i poszkodowanych w czasie akcji ratunkowej – przeprowadzić segregację medyczną – przeprowadzić dekontaminacje dekontaminację wstępną poszkodowanych

Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie: opracowanych projektów, oceny opisowej, samooceny uczniów, oceny koleżeńskiej, informacji zwrotnej.




84

10.2. Działania ratownicze w stanach zagrożenia życia i zdrowia


Poziom wymagań



Materiał nauczania


P C – Udrażnianie dróg oddechowych metodami

bezprzyrządowymi i przyrządowymi podstawowymi i zaawansowanymi.

– Wykonywanie podstawowych zabiegów resuscytacyjnych.

– Wykonywanie zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych.

– Stosowanie tlenoterapii biernej powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod.

– Wspomaganie oddechu powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod.

– Wentylacja zastępcza powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod

– Organizacja akcji ratunkowej.

– układanie poszkodowanego w zależności od rodzaju schorzenia lub odniesionych obrażeń ciała;

– Udrażnianie dróg oddechowych (bezprzyrzadowe i przyrządowe) różnymi metodami

– Unieruchamianie kręgosłupa i miednicy

– Dokumentowanie zabiegów ratowniczych

– Korzystanie z programów komputerowych podczas nauki w zakresie ratownictwa medycznego


P C


P C


P B


P B

BZ.12.1(11)2 wykonać zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u osób w różnym wieku w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego zgodnie z algorytmem;

P B

Z.12.1(12)1 określić zasady odsysania dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;

P B

Z.12.1(12)1 wykonać odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;

P B

Z.12.1(13)1 zapewnić drożność dróg oddechowych metodą bezprzyrządową; P B

Z.12.1(13)2 zapewnić drożność dróg oddechowych metodą przyrządową; P B

Z.12.1(14)1 przedstawić zasadność podjęcia tlenoterapii biernej powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P B

Z.12.1(14)2 przedstawić zasadność podjęcia wspomagania oddechu powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P B

Z.12.1(14)3 wyjaśnić zasadność podjęcia wentylacji zastępczej powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P B

Z.12.1(15)1 scharakteryzować tlenoterapię bierną, powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P B



85

Z.12.1(15)2 podjąć wentylację zastępczą powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P B

Z.12.1(16)1 określić zasady intubacji dotchawiczej w laryngoskopii bezpośredniej, bez użycia środków zwiotczających i prowadzić wentylację zastępczą;

P B

Z.12.1(16)2 wykonać intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej, bez użycia środków zwiotczających i prowadzi wentylację zastępczą;

P B

Z.12.1(17)1 określić zasady intubacji dotchawiczej w laryngoskopii bezpośredniej pod nadzorem lekarza j z użyciem środków zwiotczających i prowadzić wentylację zastępczą.

P B

Z.12.1(17)2 wykonać pod nadzorem lekarza intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej z użyciem środków zwiotczających i prowadzić wentylację zastępczą.

P B

Z.12.2(4)1 określić wyposażenie zestawów ratunkowych P B

Z.12.2(4)2 posługiwać się wyposażeniem zestawów ratunkowych P B

Z.12.2(5)1 omówić zasady aseptyki; P B

Z.12.2(5)2 przestrzegać zasad aseptyki P B

Z.12.2(5)3 określić zasad antyseptyki; P B

Z.12.2(5)4 przestrzegać zasad antyseptyki; P B

Z.12.2(7)1 podjąć decyzję o zastosowaniu medycznych czynności ratunkowych; P B

Z.12.2(7)2 podjąć decyzję o odstąpieniu od medycznych czynności ratunkowych; P B

Z.12.2(8)1 zanalizować sposoby ułożenia poszkodowanego w zależności od rodzaju schorzenia lub odniesionych obrażeń ciała;

P B

Z.12.2(8)2 dobrać sposoby ułożenia poszkodowanego w zależności od rodzaju schorzenia lub odniesionych obrażeń ciała;

P B

Z.12.2(12)1 wykonać unieruchomienie kręgosłupa z wykorzystaniem dostępnego sprzętu ratunkowego;

P B

Z.12.2(12)2 wykonać unieruchomienie miednicy z wykorzystaniem dostępnego sprzętu ratunkowego;

P B



P B



86

Planowane zadania Oceń stan poszkodowanego kierowcy auta, ustabilizuj głowę i kręgosłup za pomocą kołnierza ortopedycznego i kamizelki Kendricka, ewakuuj poszkodowanego na deskę ortopedyczna i ustabilizuj na desce oraz przygotuj poszkodowanego do transportu .

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego wyposażonej w tablicę interaktywną z oprogramowaniem, stanowisko komputerowe z pakietem programów biurowych oraz z oprogramowaniem do kształtowania umiejętności zawodowych, w grupach nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne negatoskop, zegar ścienny, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, fantomy do: intubacji osoby dorosłej i dziecka, konikopunkcji, deskę ortopedyczną ze stabilizatorem głowy i kompletem pasów dla dziecka i osoby dorosłej, nosze podbierakowe i próżniowe, kołnierze ortopedyczne, kamizelkę Kendricka (KED), koce przeciwwstrząsowe, folię termiczną NRC, urządzenia ssące elektryczne i ręczne, maski Venturiego, worki samorozprężalne z maskami twarzowymi i rezerwuarem tlenu, butlę tlenową, laryngoskopy, rurki intubacyjne, rurki ustno-gardłowe, maski krtaniowe, rurki krtaniowe, rurki Combitube, kapnograf, torby ratownicze PSP-R1, torby ratownicze PSP-R2, zestawy do segregacji poszkodowanych (triage); środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, ręczniki, ścierki, rękawiczki jednorazowe, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki ochronne, książki, czasopisma, filmy dydaktyczne dotyczące ratownictwa medycznego, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentacja właściwa dla zawodu, foliogramy, przeźrocza, plansze, ryciny, prospekty, foldery dotyczące ratownictwa medycznego. Zalecane metody dydaktyczne Dominującymi metodami są: pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne w grupach od 2-5 osób, metoda przypadku, metoda sytuacyjna Formy organizacyjne Zajęcia dydaktyczne prowadzone są w formie grupowej.


– przedstawić System Ratownictwa Medycznego – zanalizować dane o poszkodowanym i postawić diagnozę ratowniczą na podstawie opisu przypadku – zaplanować i przeprowadzić działania ratunkowe – zapewnić bezpieczeństwo ratującym i ratowanemu na miejscu zdarzenia – przenosić i ewakuować poszkodowanych – udrożnić drogi oddechowe za pomocą różnych metod, – ustabilizować głowę, kręgosłup i miednice poszkodowanemu – unieruchomić na desce ortopedycznej poszkodowanego – zastosować odpowiednia pozycję złożeniowa poszkodowanemu w zależności od stanu i obrażeń. – zastosować tlenoterapię i oddech zastępczy, – współpracować w zespole w czasie akcji ratowniczej

Osiągnięcia uczniów można oceniać na podstawie: wykonanych czynności praktycznych,, opracowanych projektów, oceny opisowej, samooceny uczniów, oceny koleżeńskiej, informacji zwrotnej.



87




88

11.Medyczne zabiegi w ratownictwie

11.1.Medyczne czynności ratunkowe w obrażeniach

11.2.Farmakoterapia w ratownictwie

11.3.Medyczne czynności ratunkowe w obrębie układów

11.1. Medyczne czynności ratunkowe w obrażeniach


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(11)1 przestrzegać zasad aseptyki podczas wykonywania czynności zawodowych;

P B

Zasady aseptyki i antyseptyki podczas wykonywania zabiegów,

Medyczne czynności ratunkowe w zranieniach,

Medyczne czynności ratunkowe w krwawieniach i krwotokach,

Medyczne czynności ratunkowe w amputacjach.

Medyczne czynności ratunkowe w urazach kostno-stawowych,

Wykonywanie opatrunków.

PKZ(Z.a)(11)2 przestrzegać zasad antyseptyki podczas wykonywania czynności zawodowych;

P B

Z.12.1(7)1 wskazać sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych;

P B


P A


P B


Z.12.2(4)2 posługiwać się wyposażeniem z zestawów ratunkowych; P B

Z.12.2(9)1 zaopatrzyć rany różnych okolic ciała; P B

Z.12.2(9)2 zabezpieczyć amputowane części ciała; P B

Z.12.2(10)1 przestrzegać zasad postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku zewnętrznego;

P B

Z.12.2(10)2 przestrzegać zasad postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku wewnętrznego;

P B

Z.12.2(13)1 wykonać unieruchomienia kończyn w przypadku złamań; P B



89

Z.12.2(13)2 wykonać unieruchomienia kończyn w przypadku zwichnięć i skręceń; P B

Z.12.2(28)1 przestrzegać zasad podczas asystowania przy małych zabiegach chirurgicznych pod nadzorem lekarza systemu;

P B

Z.12.2(28)2 asystować przy małych zabiegach chirurgicznych pod nadzorem lekarza systemu;

P B


P B

BHP(7)1 zorganizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w pracowniach szkolnych i placówkach kształcenia praktycznego;

P B

BHP(7)2 dokonać analizy wszystkich zaprezentowanych zasad organizacji stanowiska pracy w pracowniach szkolnych i placówkach kształcenia praktycznego;

P B


P B

Planowane zadania Skompletuj zestaw, wykonaj medyczny zabieg ratunkowy w zależności od rodzaju obrażenia, uporządkuj zestaw po wykonanym zabiegu oraz udokumentuj wykonanie zadanie. Zadanie wykonaj przestrzegając obowiązujących zasad i przepisów.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego lub pracowni medycznych zabiegów ratunkowych wyposażonej w niezbędny sprzęt ratowniczy. Zajęcia powinny odbywać się w grupach ćwiczeniowych nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne negatoskop, zegar ścienny, szafę zamykaną na bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, bieliznę osobistą, ręczniki, ścierki, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżko dla pacjenta dorosłego, łóżeczko dla dziecka, stoliki przyłóżkowe, leżanka, parawany, stoliki zabiegowe, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, fantomy do podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krążeniowo-oddechowej niemowlęcia, dziecka i osoby dorosłej, fantomy do: szycia ran oraz symulatory obrażeń, symulator górnych dróg oddechowych, materiały opatrunkowe (gaza, kompresy gazowe, opaski gazowe, dziane podtrzymujące, elastyczne o różnych szerokościach, codofixy, chusty trójkątne, przylepce na tkaninie, elastyczne z opatrunkiem, venoplasty), narzędzia chirurgiczne, strzykawki, zestawy do: nakłuwania jamy opłucnowej, pozoracji obrażeń, szyny do unieruchamiania złamań, skręceń, zwichnięć, urządzenia ssące elektryczne i ręczne, stetoskopy, środki antyseptyczne do skóry i błon śluzowych, środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pakiety do przygotowywania narzędzi, bielizny operacyjnej, materiału opatrunkowego do sterylizacji (samoprzylepne lub rękawy do zgrzewania), pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, ręczniki, ścierki, rękawiczki jednorazowe, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki ochronne, radiogramy, programy komputerowe, filmy dydaktyczne, instrukcje: normy, procedury, regulamin pracowni, instrukcje obsługi sprzętu ratowniczego, dokumentacja medyczna, foliogramy, przeźrocza, plansze, ryciny, prospekty, foldery dotyczące medycznych zabiegów ratunkowych. Fantom Vital-Sim



90

Zalecane metody dydaktyczne Osiągnięcie efektów kształcenia umożliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania i ćwiczeń w grupach. Dominującymi metodami kształcenia powinny być: pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne uczniów, Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - organizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z obowiązującymi zasadami i przepisami, - przestrzegać zasad podczas wykonywania czynności zawodowych, - przeprowadzić dekontaminację wstępna, - skompletować zestaw do wykonania zabiegu medycznego, - zaopatrzyć krwotok, - zaopatrzyć kończyny w przypadku zwichnięć, złamań, skręceń, - zabezpieczyć zranienia, - zaopatrzyć amputowaną kończynę, - uporządkować zestaw po zabiegu, - udokumentować zabiegi medyczne. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanych zadań praktycznych, samoocenę, informacje zwrotną, ocenę koleżeńską oraz aktywności na zajęciach.




91

11.2. Farmakoterapia w ratownictwie


Poziom wymagań



Materiał nauczania


P B Materiał biologicznie skażony

Przestrzeganie zasad aseptyki i antyseptyki

Podawanie leków drogą wziewną

Podawanie leków na skórę i błony śluzowe

Podawanie leków dorektalnie

Wstrzyknięcia śródskórne

Wstrzyknięcia podskórne

Wstrzyknięcia domięśniowe

Pobieranie krwi włośniczkowej do badań laboratoryjnych

Wykonanie wkłucia obwodowe

Wykonanie wstrzyknięcia dożylnego

Stosowanie isulinoterapii

Podłączenie kroplowego wlewu dożylnego

Wykonanie dostępu doszpikowy

Dokumentowanie zabiegów

PKZ(Z.a)(10)2 scharakteryzować materiał biologicznie skażony; P B


P B


P B

Z.12.2(18)1 wykonać kaniulację żył obwodowych kończyn górnych i dolnych P B

Z.12.2(18)2 wykonać kaniulację żyły szyjnej zewnętrznej; P B

Z.12.2(19)1 pobrać krew żylną do badań laboratoryjnych; P B

Z.12.2(19)2 pobrać krew włośniczkową do badań laboratoryjnych; P B

Z.12.2(21)1 skompletować zestaw do dojścia doszpikowego; P B

Z.12.2(21)2 przestrzegać zasad podczas wykonywania dojścia doszpikowego; P B

Z.12.2(23)1 podawać leki różnymi drogami przy użyciu gotowego zestawu na zlecenie lekarza systemu;

P B

Z.12.2(23)2 przetaczać płyny różnymi drogami przy użyciu gotowego zestawu na zlecenie lekarza systemu;

P B



P B

BHP(8)1 używać jednorazowych rękawiczek ochronnych podczas wykonywania czynności zawodowych;

P B

BHP(8)2 używać odzieży roboczej i obuwia roboczego zgodnie z obowiązującymi przepisami (normami);

P B



92

BHP(8)3 dobierać rodzaj środka ochrony indywidualnej w zależności od stopnia i rodzaju zagrożenia w środowisku pracy;

P B

Planowane zadania Skompletuj zestaw, załóż obwodowe wkłucie dożylne, wykonaj zleconą iniekcję oraz podłącz kroplowy wlew dożylny, uporządkuj zestaw po wykonanym zabiegu oraz udokumentuj wykonanie zadanie. Zadanie wykonaj przestrzegając obowiązujących zasad i przepisów.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego lub pracowni medycznych zabiegów ratunkowych wyposażonej w niezbędny sprzęt ratowniczy. Zajęcia powinny odbywać się w grupach ćwiczeniowych nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne zegar ścienny, szafę zamykaną na bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, bieliznę osobistą, ręczniki, ścierki, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżko dla pacjenta dorosłego, łóżeczko dla dziecka, stoliki przyłóżkowe, leżanka, parawany, stoliki zabiegowe, tace na leki, statywy do kroplówek, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, fantomy do: żyły szyjnej zewnętrznej, wkłuć podskórnych, domięśniowych, dożylnych, doszpikowych, materiały opatrunkowe - gaza, kompresy gazowe, venoplasty; kaniule dożylne, strzykawki różnej pojemności, peny, igły różnych rozmiarów do wstrzyknięć śródskórnych, podskórnych, domięśniowych, zestawy do przetaczania płynów infuzyjnych, zestawy do: kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, wkłucia doszpikowego; glukometry z pełnym oprzyrządowaniem, środki antyseptyczne do skóry i błon śluzowych, środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, atrapy środków farmakologicznych (do znieczulenia miejscowego i ogólnego, przeciwwstrząsowych, nasercowych, rozszerzających oskrzela, moczopędnych, płynów infuzyjnych), rękawiczki jednorazowe, filmy dydaktyczne dotyczące medycznych zabiegów ratunkowych, instrukcje: normy, procedury, regulaminy, dokumentację medyczną foliogramy, przeźrocza, plansze, ryciny, prospekty, foldery dotyczące medycznych zabiegów ratunkowych. Fantom Vital-Sim Zalecane metody dydaktyczne Osiągnięcie efektów kształcenia umożliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania i ćwiczeń w grupach. Dominującymi metodami kształcenia powinny być: pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne uczniów, Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - organizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z obowiązującymi zasadami i przepisami, - wykonać medyczne zabiegi:, kaniulację żył, podanie leków różnymi drogami, dożylny wlew kroplowy, wkłucie doszpikowe, pobranie krwi na badania laboratoryjne, zastosowanie insulinoterapii. -- uporządkować zestaw po zabiegu, - udokumentować czynności ratownicze, Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanych zadań praktycznych, , samoocenę, informacje zwrotną, ocenę koleżeńską oraz aktywności na zajęciach.



93




94

11.3. Medyczne czynności ratunkowe w obrębie układów


Poziom wymagań



Materiał nauczania

Z.12.1(12)1 określić zasady odsysania dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;

P B

Profilaktyka zakażeń podczas medycznych zabiegów ratunkowych w obrębie układów

Medyczne zabiegi ratunkowe w obrębie układu oddechowego

Medyczne zabiegi ratunkowe w obrębie układu pokarmowego

medyczne zabiegi ratunkowe w obrębie układu moczowego

Z.12.1(12)2 wykonywać odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;

P B

Z.12.2(5)1 omówić zasady aseptyki; P B

Z.12.2(5)2 przestrzegać zasady aseptyki P B


Z.12.2(5)4 przestrzegać zasad antyseptyki; P B

Z.12.2(11)1 scharakteryzować odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej;

P B

Z.12.2(11)2 wykonać odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej; P B

Z.12.2(24)1 założyć cewnik do pęcherza moczowego pod nadzorem lekarza systemu;

P B

Z.12.2(24)2 monitorować diurezę; P B

Z.12.2(25)1 zakładać sondę żołądkową pod nadzorem lekarza systemu; P B

Z.12.2(25)2 wykonywać płukanie żołądka pod nadzorem lekarza systemu; P B


P B

Planowane zadania Skompletuj zestaw, wykonaj medyczny zabieg ratunkowy na wskazanym układzie, uporządkuj zestaw po wykonaniu zabiegu oraz udokumentuj wykonanie zadanie. Zadanie wykonaj przestrzegając obowiązujących zasad i przepisów.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne odbywają się w pracowni ratownictwa medycznego lub pracowni medycznych zabiegów ratunkowych wyposażonej w niezbędny sprzęt ratowniczy. Zajęcia powinny odbywać się w grupach ćwiczeniowych nie przekraczających 10 osób.



95

Środki dydaktyczne zegar ścienny, szafę zamykaną na bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, bieliznę osobistą, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżko dla pacjenta dorosłego, łóżeczko dla dziecka, stoliki przyłóżkowe, leżanka, parawany, stoliki zabiegowe, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, fantomy do: nakłucia jamy opłucnowej, cewnikowania, wkłuć symulator górnych dróg oddechowych, kompresy gazowe, przylepce na tkaninie, venoplasty, opatrunki wentylowe Ashermana, narzędzia chirurgiczne, zgłębniki, cewniki (Tiemanna, Nelatona, Foleya), strzykawki worki Foleya; zestawy do: nakłuwania jamy opłucnowej, stetoskopy, pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, ręczniki, ścierki, rękawiczki jednorazowe, maseczki okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki ochronne, książki, czasopisma, filmy dydaktyczne dotyczące medycznych zabiegów ratunkowych, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentację medyczną, foliogramy, przeźrocza, plansze, ryciny, prospekty, foldery dotyczące medycznych zabiegów ratunkowych. Fantom Vital-Sim Zalecane metody dydaktyczne Osiągnięcie efektów kształcenia umożliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania i ćwiczeń w grupach. Dominującymi metodami kształcenia powinny być: pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne uczniów, Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - organizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z obowiązującymi zasadami i przepisami, - przestrzegać zasad podczas wykonywania czynności zawodowych, - wykonać zabiegi medyczne: nakłucie odmy prężnej, założenie sondy, płukanie przez sondę, cewnikowanie pęcherza moczowego, toaleta drzewa oskrzelowego -- uporządkować zestaw po zabiegu, - udokumentować zabiegi medyczne, Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanych zadań praktycznych, samoocenę, informacje zwrotną, ocenę koleżeńską oraz aktywności na zajęciach.




96

12.Opieka nad chorym w stanach zagrożenia życia

12.1.Opieka nad chorym w zintegrowanym systemie ratownictwa medycznego

12.2.Opieka nad chorym w oddziałach intensywnej opieki medycznej

12.1. Opieka nad chorym w zintegrowanym systemie ratownictwa


Poziom wymagań



Materiał nauczania

BHP(7)1 zorganizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w pracowniach szkolnych oraz placówkach kształcenia praktycznego;

P C

Organizacja stanowiska pracy ratownika medycznego zgodnie z wymogami ergonomii

Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska w pracy ratownika medycznego

Zasady aseptyki i antyseptyki

Zasady postępowania z materiałem biologicznie skażonym

Wyposażenie zestawów ratunkowych

Tlenoterapia różnymi metodami

Wentylacja zastępcza różnymi metodami

Medyczne czynności ratunkowe w stanach zagrożenia życia u dzieci i dorosłych

Zasady postępowania ratunkowego w krwotokach

Zasady unieruchomiania zwichnięć, skręceń i złamań kończyn

Zasady wykonywania EKG – interpretacja w podstawowym zakresie

Kaniulacja żył obwodowych

Zasady podawania leków i płynów różnymi

BHP(7)2 dokonać analizy wszystkich zaprezentowanych zasad organizacji stanowiska pracy w pracowniach szkolnych oraz placówkach kształcenia praktycznego;

P B


P B


P C


P C


P C

BHP(9)1 dokonać analizy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych ratownika medycznego;

P B

BHP(9)2 przestrzegać wszystkich zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych ratownika medycznego;

P C

BHP(9)3 przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych ratownika medycznego;

P C



97

KPS(8)2 wykonywać w sposób kompetentny powierzone zadania; P C drogami

Współpraca z innymi członkami systemu

Dokumentacja medyczna w zintegrowanym systemie ratownictwa medycznego

Bezpieczeństwo poszkodowanego podczas wykonywania czynności zawodowych

Zasady komunikowanie się z poszkodowanym, jego rodziną, grupą społeczną oraz z podmiotami wchodzącymi w skład zintegrowanego systemu ratownictwa;

Segregacja medyczna

Dekontaminacja wstępna

Postawa zawodowa ratownika medycznego

KPS(8)3 ponosić konsekwencje za wykonanie powierzonych zadań zawodowych; P C

KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności P C

KPS(10)2 uwzględniać opinie i pomysły innych P B

KPS(10)3. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko KPS(10)4. rozwiązywać konflikty w zespole

P B




P B

OMZ(2)1. rozpoznawać kompetencje i umiejętności osób w zespole P B


P C

OMZ(3)1 mobilizować współpracowników do wykonywania zadań P C

OMZ(3)2 wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania P C

PKZ(Z.a)(8)1 zidentyfikować stany zagrożenia życia i zdrowia; P C

PKZ(Z.a)(8)2 ocenić stan osoby poszkodowanej P C

PKZ(Z.a)(8)3 zastosować działanie ratownicze zgodnie z kompetencjami zawodowymi;

P C



P B


P C


P C


P C

PKZ(Z.a)(17)2 współpracować z innymi członkami zespołu w wykonywaniu P C



98

czynności diagnostycznych;


P C


P B


P A

Z.12.1(7)3zastosować sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych;

P C


P B


P B


P B


P B

Z.12.1(15)1 zastosować tlenoterapię bierną, powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P C

Z.12.1(15)2 podejmować wentylację zastępczą powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

P C




P B


P C


P B


P C

Z.12.2(10)1 określić zasady postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku P B



99

zewnętrznego;

Z.12.2(10)2 zastosować zasady postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku zewnętrznego;

P C

Z.12.2(10)3 określić zasady postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku wewnętrznego;

P B

Z.12.2(10)4 zastosować zasady postępowanie ratunkowego w sytuacji krwotoku wewnętrznego;

P C

Z.12.2(13)1 przestrzegać zasad postępowania podczas unieruchomienia kończyn w przypadku złamań;

P C

Z.12.2(13)2 wykonać unieruchomienia kończyn w przypadku złamań; P C

Z.12.2(13)3 przestrzegać zasad postępowania podczas unieruchomienia kończyn w przypadku zwichnięć i skręceń;

P C

Z.12.2(13)4 wykonywać unieruchomienia kończyn w przypadku zwichnięć i skręceń;

P C

Z.12.2(16)1 wykonać zapis EKG; P C


P C

Z.12.2(18)1 przestrzegać zasad kaniulacji żył obwodowych kończyn górnych i dolnych;

P C

Z.12.2(18)2 wykonać kaniulację żył obwodowych kończyn górnych i dolnych; P C

Z.12.2(18)3 przestrzegać zasad kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej; P C

Z.12.2(18)4 wykonać kaniulację żyły szyjnej zewnętrznej; P C

Z.12.2(23)1 podać leki różnymi drogami przy użyciu gotowego zestawu na zlecenie lekarza systemu;

P C

Z.12.2(23)2 podać płyny różnymi drogami przy użyciu gotowego zestawu na zlecenie lekarza systemu;

P C


P C


P C


P C



100

Z.12.3(6)4 przekazać informacje o wykonanych medycznych czynnościach ratunkowych personelowi szpitalnych oddziałów ratunkowych;

P C

Z.12.3(7)1 dokumentować wykonane medyczne czynności ratunkowe; P C


P C


P C


P C

Z.12.4(12)1 komunikować się z pacjentem; P C

Z.12.4(12)2 komunikować się jego rodziną; P C

Z.12.4(12)3 komunikować się grupą społeczną; P C

Z.12.5(8)1 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku; P C

Z.12.5(8)2 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku masowego;

P C


Z.12.5(9)1 wyjaśnić pojęcia segregacji medycznej P B



Z.12.5(10)1 określić pojecie dekontaminacji wstępnej poszkodowanych; P B



P B


P C


P B

Z.12.5(14)2 komunikować się z podmiotami wchodzącymi w skład zintegrowanego systemu ratownictwa.

P C



101

Planowane zadania Postaw diagnozę ratowniczą, zaplanuj czynności ratownicze, wykonaj zaplanowane czynności ratownicze u poszkodowanego na miejscu zdarzenia oraz podczas transportu do szpitala, przestrzegając zasad aseptyki i antyseptyki, ergonomii, przepisów BHP, przeciwpożarowych oraz ochrony środowiska.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Kształcenie praktyczne w ramach zintegrowanego systemu ratownictwa może odbywać się: w pracowniach szkolnych, stacjach pogotowia ratunkowego, centrach powiadamiania ratunkowego, jednostkach ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej. Zajęcia odbywają się w grupach nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne wyposażenie jednostek zintegrowanego systemu ratownictwa, w których odbywają się zajęcia: negatoskop, szafę zamykaną na bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, bieliznę osobistą, ręczniki, ścierki, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżko, parawany, stoliki zabiegowe, tace na leki, statywy do kroplówek, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, materiały opatrunkowe (gaza, kompresy gazowe, opaski gazowe, dziane podtrzymujące, elastyczne o różnych szerokościach, codofixy, chusty trójkątne, przylepce na tkaninie, elastyczne z opatrunkiem, venoplasty), narzędzia chirurgiczne, zgłębniki, cewniki (Tiemanna, Nelatona, Foleya), kaniule dożylne, strzykawki różnej pojemności, peny, igły różnych rozmiarów do wstrzyknięć śródskórnych, podskórnych, domięśniowych, zestawy do przetaczania płynów infuzyjnych, worki Foleya; zestawy do: nakłuwania jamy opłucnowej, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, wkłucia doszpikowego, pozoracji obrażeń; opatrunki wentylowe Ashermana, szyny do unieruchamiania złamań, skręceń, zwichnięć, deskę ortopedyczną ze stabilizatorem głowy i kompletem pasów dla dziecka i osoby dorosłej, nosze podbierakowe i próżniowe, kołnierze ortopedyczne, kamizelkę Kendricka (KED), koce przeciwwstrząsowe, folię termiczną NRC, urządzenia ssące elektryczne i ręczne, maski Venturiego, worki samorozprężalne z maskami twarzowymi i rezerwuarem tlenu, butlę tlenową, laryngoskopy, rurki intubacyjne, rurki ustno-gardłowe, maski krtaniowe, rurki krtaniowe, rurki Combitube, kapnograf, torby ratownicze PSP-R1, torby ratownicze PSP-R2, zestawy do segregacji poszkodowanych (triage); pulsoksymetry, aparaty tradycyjne i automatyczne do pomiaru ciśnienia, stetoskopy, glukometry z pełnym oprzyrządowaniem, elektrokardiograf, defibrylator automatyczny, defibrylator z kardiomonitorem, respirator ratowniczy, środki antyseptyczne do skóry i błon śluzowych, środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, bieliznę pościelową, ręczniki, ścierki, atrapy środków farmakologicznych (do znieczulenia miejscowego i ogólnego, przeciwwstrząsowych, nasercowych, rozszerzających oskrzela, moczopędnych, płynów infuzyjnych), rękawiczki jednorazowe, maseczki do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki, ochronne, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentację właściwa dla zawodu i jednostki Zalecane metody dydaktyczne Osiągnięcie efektów kształcenia umożliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania i ćwiczeń w grupach. Dominującymi metodami kształcenia powinny być: metoda projektu, metoda przypadku, ćwiczenia indywidualne uczniów, praca w grupach, Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - organizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z obowiązującymi zasadami i przepisami, - przestrzegać zasad podczas wykonywania czynności zawodowych, - określić skład i przeznaczenie zestawów ratunkowych, - rozpoznawać stany zagrożenia i zdrowia,



102

- planować czynności ratownicze w zależności od stanu poszkodowanego, - wykonać czynności ratownicze: tlenoterapię, zastosowanie oddechu zastępczego, udrożnienie dróg oddechowych, kaniulację żył, podanie leków i płynów, zatamowanie krwotoku, unieruchomienie zwichnięć, skręceń i złamań, EKG (interpretacja zaburzeń w podstawowym zakresie), - wykonywać medyczne czynności ratunkowe w stanach zagrożenia życia u dzieci i dorosłych, - przeprowadzić dekontaminację wstępna, - przeprowadzić segregację medyczną na miejscu zdarzenia, - zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanego podczas wykonywania czynności zawodowych, - udokumentować czynności ratownicze, - współpracować z innymi członkami zintegrowanego systemu ratownictwa, - komunikować się z poszkodowanym, jego rodziną, grupą społeczną oraz innymi członkami zintegrowanego systemu ratownictwa, - prezentować postawę zawodową ratownika medycznego Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanych zadań praktycznych, opracowanego projektu działań ratowniczych, samoocenę, informacje zwrotną, ocenę koleżeńską oraz aktywności na zajęciach.




103

12.2. Opieka nad chorym w oddziałach intensywnej opieki medycznej


Poziom wymagań



Materiał nauczania

BHP (4)1 przewidzieć zagrożenie zdrowia i życia wynikające z działania środków dezynfekcyjnych;

P C

Zagrożenia zdrowia i życia w środowisku pracy ratownika medycznego

Zasady aseptyki i antyseptyki oraz postępowania z materiałem biologicznie skażonym

Monitorowanie podstawowych funkcji życiowych

Zasady odsysania dróg oddechowych

Zapewnienie drożności dróg oddechowych różnymi metodami

Intubacja dotchawicza różnymi metodami

Diagnoza stanów zagrożenia życia


Podawanie leków i płynów różnymi drogami

Cewnikowanie pęcherza moczowego

Sonda żołądkowa – zakładanie, płukanie żołądka

Asystowanie przy małych zabiegach chirurgicznych

Dokumentacja medyczna

Komunikowanie się z pacjentem, jego rodziną i grupą społeczną

Postawa ratownika medycznego

BHP (4)2 zinterpretować zagrożenia wynikające z ekspozycji na materiał zakaźny; P B

BHP (4)3 rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy ratownika medycznego;

P C

BHP (4)4 dokonać analizy możliwych zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

P B

BHP (4)5 określić typowe choroby zawodowe, na które narażony jest ratownik medyczny;

P B

BHP(5)1 określić stopień zagrożenia związany z ekspozycją na promienie RTG, pole elektromagnetyczne, środki dezynfekcyjne, substancje trujące;

P B

BHP(5)2 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy ratownika medycznego;

P B

KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego

P C

KPS(6)2. wykorzystać różne źródła informacji w celu doskonalenia umiejętności zawodowych

P C


OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań P C



P C

OMZ(5)2 wprowadzić ulepszone techniki organizacyjne w celu podniesienia jakości pracy;

P C


P C



104

OMZ(6)2 rozmawiać konstruktywnie ze poszczególnymi współpracownikami na temat organizacji i wykonywania zadań zawodowych;

P C


P B



P C


P C

Z.12.1(8)1 ocenić podstawowe funkcje życiowe poszkodowanego metodami nieinwazyjnymi;

P C


P C

Z.12.1(12)1 określić zasady odsysania dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;;

P B

Z.12.1(12)2 przestrzegać zasad podczas wykonywania odsysania dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;

P C

Z.12.1(13)1 zapewnić drożność dróg oddechowych metodą bezprzyrządową; P C

Z.12.1(13)2 zapewnić drożność dróg oddechowych metodą przyrządową; P C

Z.12.1(16)1 określić zasady wykonania intubacji dotchawiczej w laryngoskopii bezpośredniej, bez użycia środków zwiotczających;

P B

Z.12.1(16)2 wykonać intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej, bez użycia środków zwiotczających;

P C

Z.12.1(17) określić zasady wykonania pod nadzorem lekarza intubacji dotchawiczej w laryngoskopii bezpośredniej z użyciem środków zwiotczających i prowadzić wentylację zastępczą;

P B

Z.12.1(17) wykonać pod nadzorem lekarza intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej z użyciem środków zwiotczających i prowadzić wentylację zastępczą;

P C

Z.12.2(3)1 rozpoznać stany nagłego zagrożenia zdrowotnego pochodzenia internistycznego

P C


P C



105


P C

Z.12.2(3)4 rozpoznać stany nagłego zagrożenia zdrowotnego w psychiatrii i neurologii;

P C


P C




Z.12.2(19)1 pobrać krew żylną do badań P C

Z.12.2(19)2 pobrać krew włośniczkową do badań; P C


P C


P C


P C

Z.12.2(24)2 zmonitorować diurezę; P C


P C


Z.12.2(25)1 założyć sondę żołądkową pod nadzorem lekarza systemu; P C

Z.12.2(25)2 wykonać płukanie żołądka pod nadzorem lekarza systemu; P C

Z.12.2(28)1 przestrzegać zasad podczas asystowania przy małych zabiegach chirurgicznych pod nadzorem lekarza systemu.

P C


P C



P C



106




Planowane zadania Postaw diagnozę ratowniczą, zaplanuj czynności ratownicze, wykonaj zaplanowane czynności ratownicze u chorego hospitalizowanego w oddziale intensywnej opieki medycznej w stanie zagrożenia życia, przestrzegając zasad aseptyki i antyseptyki, ergonomii, przepisów BHP, przeciwpożarowych oraz ochrony środowiska.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Kształcenie praktyczne z zakresu działu może odbywać się w szpitalnych oddziałach . Zajęcia odbywają się w grupach nie przekraczających 10 osób. Środki dydaktyczne wyposażenie oddziałów szpitalnych, w których odbywają się zajęcia: negatoskop, zegar ścienny, szafę zamykaną na bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, bieliznę osobistą, ręczniki, ścierki, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżka dla pacjentów dorosłych, łóżeczka dla dzieci, stoliki przyłóżkowe, leżanka, parawany, stoliki zabiegowe, tace na leki, statywy do kroplówek, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, materiały opatrunkowe (gaza, kompresy gazowe, opaski gazowe, dziane podtrzymujące, elastyczne o różnych szerokościach, codofixy, chusty trójkątne, przylepce na tkaninie, elastyczne z opatrunkiem, venoplasty), narzędzia chirurgiczne, zgłębniki, cewniki (Tiemanna, Nelatona, Foleya), kaniule dożylne, strzykawki różnej pojemności, peny, igły różnych rozmiarów do wstrzyknięć śródskórnych, podskórnych, domięśniowych, zestawy do przetaczania płynów infuzyjnych, worki Foleya; zestawy do: nakłuwania jamy opłucnowej, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, wkłucia doszpikowego, pozoracji obrażeń; opatrunki wentylowe Ashermana, szyny do unieruchamiania złamań, skręceń, zwichnięć, deskę ortopedyczną ze stabilizatorem głowy i kompletem pasów dla dziecka i osoby dorosłej, nosze podbierakowe i próżniowe, kołnierze ortopedyczne, kamizelkę Kendricka (KED), koce przeciwwstrząsowe, folię termiczną NRC, urządzenia ssące elektryczne i ręczne, maski Venturiego, worki samorozprężalne z maskami twarzowymi i rezerwuarem tlenu, butlę tlenową, laryngoskopy, rurki intubacyjne, rurki ustno-gardłowe, maski krtaniowe, rurki krtaniowe, rurki Combitube, kapnograf, torby ratownicze PSP-R1, torby ratownicze PSP-R2, zestawy do segregacji poszkodowanych (triage); pulsoksymetry, aparaty tradycyjne i automatyczne do pomiaru ciśnienia, stetoskopy, glukometry z pełnym oprzyrządowaniem, elektrokardiograf, defibrylator automatyczny, defibrylator z kardiomonitorem, respirator ratowniczy, środki antyseptyczne do skóry i błon śluzowych, środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, bieliznę pościelową, ręczniki, ścierki, atrapy środków farmakologicznych (do znieczulenia miejscowego i ogólnego, przeciwwstrząsowych, nasercowych, rozszerzających oskrzela, moczopędnych, płynów infuzyjnych), rękawiczki jednorazowe, maseczki do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki ochronne, maseczki, ochronne, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentacja właściwa dla zawodu i oddziału. Zalecane metody dydaktyczne Osiągnięcie efektów kształcenia umożliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania i ćwiczeń w grupach. Dominującymi metodami kształcenia powinny być: metoda projektu, metoda przypadku, ćwiczenia indywidualne uczniów, praca w grupach, Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania – uczeń potrafi:



107

- organizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z obowiązującymi zasadami i przepisami, - przestrzegać zasad podczas wykonywania czynności zawodowych, - rozpoznawać stany zagrożenia życia, - planować czynności ratownicze w zależności od stanu poszkodowanego, - wykonać czynności ratownicze: udrożnienie dróg oddechowych, odsysanie dróg oddechowych, intubację dotchawicza, kaniulację żył, podanie leków i płynów, założenie sondy żołądkowej, płukanie żołądka, asystowanie przy małych zabiegach chirurgicznych - udokumentować czynności ratownicze, - komunikować się z poszkodowanym, jego rodziną, grupą społeczną, - prezentować postawę zawodową ratownika medycznego. Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanych zadań praktycznych, opracowanego projektu działań ratowniczych, samoocenę, informacje zwrotną, ocenę koleżeńską oraz aktywności na zajęciach.

Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: – dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia,

– dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia.



108

13.Praktyki zawodowe

13.1.Praktyki zawodowe w oddziałach: OIOM/OIOK

13.2.Praktyki zawodowe w placówkach: SOR/Stacja Pogotowia Ratunkowego

13.1. Praktyki zawodowe w oddziałach: OIOM/OIOK


Poziom wymagań



Materiał nauczania


P C Zagrożenia zdrowia i życia w środowisku pracy

ratownika medycznego

Zasady aseptyki i antyseptyki oraz postępowania z materiałem biologicznie skażonym

Monitorowanie podstawowych funkcji życiowych

Zasady odsysania dróg oddechowych

Zapewnienie drożności dróg oddechowych różnymi metodami

Intubacja dotchawicza różnymi metodami

Diagnoza stanów zagrożenia życia


Podawanie leków i płynów różnymi drogami

Cewnikowanie pęcherza moczowego

Sonda żołądkowa – zakładanie, płukanie żołądka

Asystowanie przy małych zabiegach chirurgicznych

Dokumentacja medyczna


P C



P B



P C


P C


P C


P C

Z.12.1(12)1 określić zasady odsysania dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;;

P B


P C



109

Z.12.1(13)1 zapewnić drożność dróg oddechowych metodą bezprzyrządową; P C Komunikowanie się z pacjentem, jego rodziną i grupą społeczną

Z.12.1(13)2 zapewnić drożność dróg oddechowych metodą przyrządową; P C


P B


P C


P B


P C


P C


P C


P C


P C


P C




Z.12.2(19)1 pobrać krew żylną do badań P C

Z.12.2(19)2 pobrać krew włośniczkową do badań; P C


P C


P C



110


P C



P C


Z.12.2(25)1 założyć sondę żołądkową pod nadzorem lekarza systemu; P C


P C


P C



P C




Planowane zadania Doskonalenie umiejętności: oceny stanu pacjenta, stawiania diagnozy ratowniczej, zaplanowania czynności ratowniczych, wykonywania zaplanowanych czynności ratownicze u chorego hospitalizowanego w oddziale intensywnej opieki medycznej oraz oddziale intensywnej opieki kardiologicznej w stanie zagrożenia życia, przestrzegając zasad aseptyki i antyseptyki, ergonomii, przepisów BHP, przeciwpożarowych oraz ochrony środowiska.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Kształcenie praktyczne z zakresu działu może odbywać się w szpitalnych oddziałach - OIOM/OIOK . Zajęcia odbywają się w grupach nie przekraczających 10 osób. Przed rozpoczęciem praktyki zawodowej szkoła powinna podpisać umowy o realizację praktyki . Plan i organizację zajęć w ramach praktyki należy dostosować do możliwości danego punktu, mając na uwadze realizację założonych celów kształcenia. Należy stworzyć uczniom możliwość wykonywania wszystkich prac zaplanowanych w programie praktyki zawodowej. Kształcenie powinno odbywać się w warunkach rzeczywistej pracy ratownika medycznego Przed przystąpieniem do zajęć należy zapoznać uczniów z obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz podkreślić konieczność ich stosowania. wyposażenie oddziałów szpitalnych, w których odbywają się zajęcia: negatoskop, zegar ścienny, szafę zamykaną na bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, bieliznę osobistą, ręczniki, ścierki, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżka dla pacjentów dorosłych, łóżeczka dla dzieci, stoliki przyłóżkowe, leżanka, parawany, stoliki zabiegowe, tace na leki, statywy do kroplówek, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki



111

do rąk, materiały opatrunkowe (gaza, kompresy gazowe, opaski gazowe, dziane podtrzymujące, elastyczne o różnych szerokościach, codofixy, chusty trójkątne, przylepce na tkaninie, elastyczne z opatrunkiem, venoplasty), narzędzia chirurgiczne, zgłębniki, cewniki (Tiemanna, Nelatona, Foleya), kaniule dożylne, strzykawki różnej pojemności, peny, igły różnych rozmiarów do wstrzyknięć śródskórnych, podskórnych, domięśniowych, zestawy do przetaczania płynów infuzyjnych, worki Foleya; zestawy do: nakłuwania jamy opłucnowej, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, wkłucia doszpikowego, pozoracji obrażeń; opatrunki wentylowe Ashermana, szyny do unieruchamiania złamań, skręceń, zwichnięć, deskę ortopedyczną ze stabilizatorem głowy i kompletem pasów dla dziecka i osoby dorosłej, nosze podbierakowe i próżniowe, kołnierze ortopedyczne, kamizelkę Kendricka (KED), koce przeciwwstrząsowe, folię termiczną NRC, urządzenia ssące elektryczne i ręczne, maski Venturiego, worki samorozprężalne z maskami twarzowymi i rezerwuarem tlenu, butlę tlenową, laryngoskopy, rurki intubacyjne, rurki ustno-gardłowe, maski krtaniowe, rurki krtaniowe, rurki Combitube, kapnograf, torby ratownicze PSP-R1, torby ratownicze PSP-R2, zestawy do segregacji poszkodowanych (triage); pulsoksymetry, aparaty tradycyjne i automatyczne do pomiaru ciśnienia, stetoskopy, glukometry z pełnym oprzyrządowaniem, elektrokardiograf, defibrylator automatyczny, defibrylator z kardiomonitorem, respirator ratowniczy, środki antyseptyczne do skóry i błon śluzowych, środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, bieliznę pościelową, ręczniki, ścierki, atrapy środków farmakologicznych (do znieczulenia miejscowego i ogólnego, przeciwwstrząsowych, nasercowych, rozszerzających oskrzela, moczopędnych, płynów infuzyjnych), rękawiczki jednorazowe, maseczki do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki ochronne, maseczki, ochronne, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentacja właściwa dla zawodu i oddziału. Zalecane metody dydaktyczne Osiągnięcie efektów kształcenia umożliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania i ćwiczeń w grupach. Dominującymi metodami kształcenia powinny być: metoda projektu, metoda przypadku, ćwiczenia indywidualne uczniów, praca w grupach, Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - organizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z obowiązującymi zasadami i przepisami, - przestrzegać zasad podczas wykonywania czynności zawodowych, - rozpoznawać stany zagrożenia życia, - planować czynności ratownicze w zależności od stanu poszkodowanego, - wykonać czynności ratownicze: udrożnienie dróg oddechowych, odsysanie dróg oddechowych, intubację dotchawicza, kaniulację żył, podanie leków i płynów, założenie sondy żołądkowej, płukanie żołądka, asystowanie przy małych zabiegach chirurgicznych - udokumentować czynności ratownicze, - komunikować się z poszkodowanym, jego rodziną, grupą społeczną, Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanych zadań praktycznych, opracowanego projektu działań ratowniczych, samoocenę, informacje zwrotną, ocenę koleżeńską oraz aktywności na zajęciach.




112

13.2. Praktyki zawodowe w placówkach: SOR/Stacja Pogotowia Ratunkowego


Poziom wymagań



Materiał nauczania

PKZ(Z.a)(8)1 zidentyfikować stany zagrożenia życia i zdrowia; P C Zasady aseptyki i antyseptyki

Zasady postępowania z materiałem biologicznie skażonym

Wyposażenie zestawów ratunkowych

Tlenoterapia różnymi metodami

Wentylacja zastępcza różnymi metodami

Medyczne czynności ratunkowe w stanach zagrożenia życia u dzieci i dorosłych

Zasady postępowania ratunkowego w krwotokach

Zasady unieruchomiania zwichnięć, skręceń i złamań kończyn

Zasady wykonywania EKG – interpretacja w podstawowym zakresie


Zasady podawania leków i płynów różnymi drogami

Współpraca z innymi członkami systemu

Dokumentacja medyczna w zintegrowanym systemie ratownictwa medycznego

Bezpieczeństwo poszkodowanego podczas wykonywania czynności zawodowych

Zasady komunikowanie się z poszkodowanym, jego rodziną, grupą społeczną oraz z podmiotami wchodzącymi w skład zintegrowanego systemu ratownictwa;

Segregacja medyczna

PKZ(Z.a)(8)2 ocenić stan osoby poszkodowanej P C


P C



P B


P C


P C


P C


P C


P C


P B


P A


P C


P B



113


P B Dekontaminacja wstępna


P B


P B


P C


P C




P B


P C


P B


P C

Z.12.2(10)1 określić zasady postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku zewnętrznego;

P B


P C


P B


P C


P C

Z.12.2(13)2 wykonać unieruchomienia kończyn w przypadku złamań; P C


P C



114


P C

Z.12.2(16)1 wykonać zapis EKG; P C


P C


P C





P C


P C

Z.12.2(25)2 wykonać płukanie żołądka pod nadzorem lekarza systemu P C


P C


P C


P C


P C



P C


P C


P C




115



Z.12.5(8)1 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku; P C


P C


Z.12.5(9)1 wyjaśnić pojęcia segregacji medycznej P B



Z.12.5(10)1 określić pojecie dekontaminacji wstępnej poszkodowanych; P B



P B


P C


P B


P C

Planowane zadania Doskonalenie umiejętności: oceny stanu pacjenta, stawiania diagnozy ratowniczej, zaplanowania czynności ratowniczych, wykonywania zaplanowanych czynności ratownicze u chorego na m miejscu zdarzenia, podczas transportu do szpitala oraz w szpitalnym oddziale ratunkowym w stanie zagrożenia życia, przestrzegając zasad aseptyki i antyseptyki, ergonomii, przepisów BHP, przeciwpożarowych oraz ochrony środowiska.

Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Praktyki zawodowe w ramach działu odbywają się w stacjach pogotowia ratunkowego oraz Szpitalnym Oddziale Ratunkowym. Zajęcia odbywają się w grupach nie przekraczających 10 osób. Przed rozpoczęciem praktyki zawodowej szkoła powinna podpisać umowy o realizację praktyki . Należy stworzyć uczniom możliwość wykonywania wszystkich czynności zawodowych zaplanowanych w programie praktyki zawodowej. Kształcenie powinno odbywać się w warunkach rzeczywistej pracy ratownika medycznego Przed przystąpieniem do zajęć należy zapoznać uczniów z obowiązującymi przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz podkreślić konieczność ich stosowania.



116

Środki dydaktyczne wyposażenie placówek, w których odbywają się zajęcia: negatoskop, szafę zamykaną na bieliznę pościelową, bieliznę operacyjną, bieliznę osobistą, ręczniki, ścierki, szafę zamykaną na leki, środki antyseptyczne, środki opatrunkowe, szafy zamykane na sprzęt i zestawy potrzebne do ćwiczeń, łóżko, parawany, stoliki zabiegowe, tace na leki, statywy do kroplówek, podajniki ze środkiem myjącym i dezynfekującym ręce, suszarki do rąk, materiały opatrunkowe (gaza, kompresy gazowe, opaski gazowe, dziane podtrzymujące, elastyczne o różnych szerokościach, codofixy, chusty trójkątne, przylepce na tkaninie, elastyczne z opatrunkiem, venoplasty), narzędzia chirurgiczne, zgłębniki, cewniki (Tiemanna, Nelatona, Foleya), kaniule dożylne, strzykawki różnej pojemności, peny, igły różnych rozmiarów do wstrzyknięć śródskórnych, podskórnych, domięśniowych, zestawy do przetaczania płynów infuzyjnych, worki Foleya; zestawy do: nakłuwania jamy opłucnowej, konikopunkcji, kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej, wkłucia doszpikowego, pozoracji obrażeń; opatrunki wentylowe Ashermana, szyny do unieruchamiania złamań, skręceń, zwichnięć, deskę ortopedyczną ze stabilizatorem głowy i kompletem pasów dla dziecka i osoby dorosłej, nosze podbierakowe i próżniowe, kołnierze ortopedyczne, kamizelkę Kendricka (KED), koce przeciwwstrząsowe, folię termiczną NRC, urządzenia ssące elektryczne i ręczne, maski Venturiego, worki samorozprężalne z maskami twarzowymi i rezerwuarem tlenu, butlę tlenową, laryngoskopy, rurki intubacyjne, rurki ustno-gardłowe, maski krtaniowe, rurki krtaniowe, rurki Combitube, kapnograf, torby ratownicze PSP-R1, torby ratownicze PSP-R2, zestawy do segregacji poszkodowanych (triage); pulsoksymetry, aparaty tradycyjne i automatyczne do pomiaru ciśnienia, stetoskopy, glukometry z pełnym oprzyrządowaniem, elektrokardiograf, defibrylator automatyczny, defibrylator z kardiomonitorem, respirator ratowniczy, środki antyseptyczne do skóry i błon śluzowych, środki do dezynfekcji sprzętu i powierzchni, pojemniki na ostre odpady medyczne, pojemniki i worki do segregacji zużytego sprzętu i materiałów medycznych, bieliznę pościelową, ręczniki, ścierki, atrapy środków farmakologicznych (do znieczulenia miejscowego i ogólnego, przeciwwstrząsowych, nasercowych, rozszerzających oskrzela, moczopędnych, płynów infuzyjnych), rękawiczki jednorazowe, maseczki do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, okulary ochronne, fartuchy, czepki, maseczki, ochronne, instrukcje: normy, procedury, przewodniki, regulaminy, dokumentację właściwa dla zawodu i jednostki Zalecane metody dydaktyczne Osiągnięcie efektów kształcenia umożliwi stosowanie aktywizujących metod nauczania i ćwiczeń w grupach. Dominującymi metodami kształcenia powinny być: metoda projektu, metoda przypadku, ćwiczenia indywidualne uczniów, praca w grupach, Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone w formie pracy w grupach.

Propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenianie i sprawdzanie efektów kształcenia należy przeprowadzać na podstawie ustalonych kryteriów, zgodnie z obowiązującą skalą ocen. Kryteria oceniania – uczeń potrafi: - przestrzegać zasad podczas wykonywania czynności zawodowych, - określić skład i przeznaczenie zestawów ratunkowych, - rozpoznawać stany zagrożenia i zdrowia, - planować czynności ratownicze w zależności od stanu poszkodowanego, - wykonać czynności ratownicze: tlenoterapię, zastosowanie oddechu zastępczego, udrożnienie dróg oddechowych, kaniulację żył, podanie leków i płynów, zatamowanie krwotoku, unieruchomienie zwichnięć, skręceń i złamań, EKG (interpretacja zaburzeń w podstawowym zakresie), - wykonywać medyczne czynności ratunkowe w stanach zagrożenia życia u dzieci i dorosłych, - przeprowadzić dekontaminację wstępna, - przeprowadzić segregację medyczną na miejscu zdarzenia, - zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanego podczas wykonywania czynności zawodowych, - udokumentować czynności ratownicze, - współpracować z innymi członkami zespołu,



117

- komunikować się z poszkodowanym, jego rodziną, grupą społeczną oraz innymi członkami zespołu, Oceny osiągnięć edukacyjnych uczniów należy dokonać przez ocenę wykonanych zadań praktycznych, opracowanego projektu działań ratowniczych, samoocenę, informacje zwrotną, ocenę koleżeńską oraz aktywności na zajęciach.




118

ZAŁĄCZNIKI

Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU RATOWNIK MEDYCZNY ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1) Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2) Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4)

Załącznik 1. EFEKTY KSZTAŁCENIA DLA ZAWODU RATOWNIK MEDYCZNY ZAPISANE W ROZPORZĄDZENIU W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA W ZAWODACH (tabela 1)

Efekty kształcenia

Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów

Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP)

BHP(1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią;

BHP(2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

BHP(3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy;

BHP(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy;

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

BHP(7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

BHP(9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska;

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

Podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej (PDG)

PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;

PDG(2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;

PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży;

PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży;

PDG(7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej;



119

Efekty kształcenia

PDG(9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;

PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

Język obcy ukierunkowany zawodowo (JOZ)

JOZ(1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych;

JOZ(2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka;

JOZ(3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;

JOZ(4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji.

Kompetencje personalne i społeczne (KPS)

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki;

KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań;

KPS(4) jest otwarty na zmiany;

KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem;

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;

KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej;

KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania;

KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień;

KPS(10) współpracuje w zespole.

Organizacja pracy małych zespołów (OMZ) w przypadku zawodów nauczanych na poziomie technika

OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań;

OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;

OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań;

OMZ(5) wprowadza rozwiązania techniczne i organizacyjne wpływające na poprawę warunków i jakość pracy;

OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami.

Efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru kształcenia, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów

PKZ(Z.a)(1) wyjaśnia ogólną budowę i funkcje organizmu człowieka;

PKZ(Z.a)(2) charakteryzuje podstawowe pojęcia z zakresu zdrowia oraz promocji i profilaktyki zdrowia;



120

Efekty kształcenia

PKZ(Z.a)(3) przestrzega zasad promocji zdrowia i zdrowego stylu życia;

PKZ(Z.a)(4) wyjaśnia pojęcia z zakresu patologii, charakteryzuje objawy i przyczyny zaburzeń oraz zmian chorobowych;

PKZ(Z.a)(5) przestrzega zasad postępowania w przypadku podejrzenia występowania przemocy;

PKZ(Z.a)(6) charakteryzuje stany nagłego zagrożenia życia;

PKZ(Z.a)(7) dokonuje oceny parametrów podstawowych funkcji życiowych;

PKZ(Z.a)(8) udziela, zgodnie z kompetencjami zawodowymi, pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia;

PKZ(Z.a)(9) rozróżnia sposoby postępowania w razie bezpośredniego kontaktu z materiałem biologicznie skażonym;

PKZ(Z.a)(10) przestrzega zasad bezpieczeństwa związanych z materiałami biologicznie skażonymi;

PKZ(Z.a)(11) przestrzega zasad aseptyki i antyseptyki;

PKZ(Z.a)(12) komunikuje się z pacjentem, jego rodziną i grupą społeczną;

PKZ(Z.a)(13) charakteryzuje prawne i etyczne uwarunkowania zawodu;

PKZ(Z.a)(14) identyfikuje miejsce i rolę zawodu w ramach organizacji systemu ochrony zdrowia na poziomie krajowym i europejskim;

PKZ(Z.a)(15) sporządza, prowadzi i archiwizuje dokumentację medyczną zgodnie z przepisami prawa;

PKZ(Z.a)(16) stosuje przepisy prawa dotyczące realizacji zadań zawodowych;

PKZ(Z.a)(17) współpracuje w zespole wielodyscyplinarnym zapewniającym ciągłość opieki nad pacjentem;

PKZ(Z.a)(18) charakteryzuje organizację ochrony zdrowia w Polsce;

PKZ(Z.a)(19) wyjaśnia zasady funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce;

PKZ(Z.a)(20) określa źródła i sposoby finansowania świadczeń zdrowotnych;

PKZ(Z.a)(21) wyjaśnia specyfikę rynku usług medycznych;

PKZ(Z.a)(22) przestrzega zasad etycznego postępowania w stosunku do pacjentów oraz współpracowników;

PKZ(Z.a)(23) posługuje się językiem migowym (nie dotyczy zawodu technik masażysta nauczanego w technikum);

PKZ(Z.a)(24) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań.

Efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie- Z.12. Wykonywanie medycznych czynności ratunkowych i innych świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego oraz prowadzenie edukacji w tym zakresie

Wykonywanie podstawowych i zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych Z.12.1

Z.12.1(1)charakteryzuje struktury organizmu ludzkiego: komórek, tkanek, narządów, układów;

Z.12.1(2) określa topografię narządów i układów;

Z.12.1(3) analizuje rolę poszczególnych narządów i układów w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka;

Z.12.1(4) rozpoznaje zaburzenia występujące w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych chorobą lub urazem;

Z.12.1(5) charakteryzuje przyczyny i objawy nagłego zatrzymania krążenia;

Z.12.1(6) charakteryzuje przyczyny i objawy utraty przytomności, w tym z użyciem skal punktowych;

Z.12.1(7) rozróżnia i stosuje sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych;



121

Efekty kształcenia

Z.12.1(8) ocenia i monitoruje podstawowe funkcje życiowe poszkodowanego metodami nieinwazyjnymi;

Z.12.1(9) określa wskazania i metody udrażniania górnych dróg oddechowych;

Z.12.1(10) określa algorytm i przestrzega zasad wykonywania podstawowych i zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

Z.12.1(11) wykonuje podstawowe i zaawansowane zabiegi resuscytacyjne u osób w różnym wieku w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego zgodnie z algorytmem;

Z.12.1(12) wykonuje odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;

Z.12.1(13) przywraca i zabezpiecza drożność dróg oddechowych metodą bezprzyrządową oraz przyrządową;

Z.12.1(14) określa zasadność podjęcia tlenoterapii biernej, wspomagania oddechu lub wentylacji zastępczej powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

Z.12.1(15) stosuje tlenoterapię bierną, podejmuje wentylację zastępczą powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

Z.12.1(16) wykonuje intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej, bez użycia środków zwiotczających i prowadzi wentylację zastępczą;

Z.12.1(17) wykonuje pod nadzorem lekarza intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej z użyciem środków zwiotczających i prowadzi wentylację zastępczą.

Podejmowanie i prowadzenie medycznych czynności ratunkowych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego Z.12.2

Z.12.2(1) charakteryzuje rodzaje, przyczyny, objawy urazów i obrażeń ciała;

Z.12.2(2) charakteryzuje zasady wykonania i wykonuje badanie poszkodowanego według ITLS (ang. International Trauma Life Support);

Z.12.2(3) rozpoznaje stany nagłego zagrożenia zdrowotnego;

Z.12.2(4) rozróżnia wyposażenie zestawów ratunkowych i posługuje się nim;

Z.12.2(5) charakteryzuje i przestrzega zasad aseptyki i antyseptyki;

Z.12.2(6) charakteryzuje i stosuje medyczne czynności ratunkowe podejmowane w przypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dzieci i dorosłych;

Z.12.2(7) ocenia stan pacjenta w celu ustalenia postępowania i decyzji o podjęciu medycznych czynności ratunkowych lub odstąpieniu od nich;

Z.12.2(8) analizuje i dobiera sposoby ułożenia poszkodowanego w zależności od rodzaju schorzenia lub odniesionych obrażeń ciała;

Z.12.2(9) opatruje rany różnych okolic ciała i zabezpiecza amputowane części ciała;

Z.12.2(10) przestrzega zasad postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku zewnętrznego i wewnętrznego;

Z.12.2(11) wykonuje odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej;

Z.12.2(12) wykonuje unieruchomienie kręgosłupa i miednicy z wykorzystaniem dostępnego sprzętu ratunkowego;

Z.12.2(13) wykonuje unieruchomienia kończyn w przypadku złamań, zwichnięć i skręceń;

Z.12.2(14) charakteryzuje przyczyny, objawy i rodzaje wstrząsu;

2.12.2(15) wdraża postępowanie przeciwwstrząsowe

Z.12.2(16) wykonuje i interpretuje zapis EKG w zakresie podstawowych zaburzeń przewodzenia i rytmu serca;

Z.12.2(17) wykonuje pod nadzorem lekarza systemu kardiowersję elektryczną i elektrostymulację zewnętrzną;

Z.12.2(18) wykonuje kaniulację żył obwodowych kończyn górnych i dolnych oraz żyły szyjnej zewnętrznej;

Z.12.2(19) pobiera krew żylną i włośniczkową do badań laboratoryjnych;

Z.12.2(20) określa wartości prawidłowe i interpretuje wyniki badań poziomu glukozy i elektrolitów w surowicy oraz badania gazometrycznego krwi włośniczkowej;

Z.12.2(21) wykonuje dojście doszpikowe przy użyciu gotowego zestawu;



122

Efekty kształcenia

Z.12.2(22) objaśnia zasady podawania i działania leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, różnicuje postaci leków, drogi ich podawania, interakcje, wskazania do ich podania oraz oblicza dawki leków;

Z.12.2(23) podaje leki i płyny różnymi drogami przy użyciu gotowego zestawu na zlecenie lekarza systemu;

Z.12.2(24) zakłada cewnik do pęcherza moczowego pod nadzorem lekarza systemu i monitoruje diurezę;

Z.12.2(25) zakłada sondę żołądkową i wykonuje płukanie żołądka pod nadzorem lekarza systemu;

Z.12.2(26) rozróżnia drogi wnikania trucizn do organizmu i przestrzega zasad postępowania ratunkowego w przypadku zatruć;

Z.12.2(27) odbiera poród nagły w warunkach pozaszpitalnych;

Z.12.2(28) asystuje przy małych zabiegach chirurgicznych pod nadzorem lekarza systemu

Ewakuowanie i transportowanie poszkodowanych Z.12.3

Z.12.3(1) przygotowuje specjalistyczny środek transportu sanitarnego do gotowości wyjazdowej, kompletuje i obsługuje sprzęt, aparaturę, zestawy leków oraz innych środków i materiałów stanowiących jego wyposażenie;

Z.12.3(2) wykonuje zadania na stanowisku dyspozytora medycznego oraz obsługuje dostępne środki łączności;

Z.12.3(3) charakteryzuje zasady i dobiera sposoby przenoszenia i ewakuacji poszkodowanych w zależności od ich stanu ogólnego, doznanych obrażeń ciała, rodzaju zagrożenia, liczby osób uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów do podejmowania medycznych czynności ratunkowych i kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz posiadania przyrządów pomocniczych;

Z.12.3(4) przygotowuje poszkodowanego do transportu i zapewnia mu opiekę medyczną w czasie transportu;

Z.12.3(5) organizuje transport poszkodowanych w nocy i w różnych niekorzystnych warunkach atmosferycznych;

Z.12.3(6) przekazuje informacje o poszkodowanym i wykonanych medycznych czynnościach ratunkowych personelowi innych zespołów ratownictwa medycznego oraz szpitalnych oddziałów ratunkowych;

Z.12.3(7) dokumentuje wykonane medyczne czynności ratunkowe i inne świadczenia w zakresie opieki zdrowotnej.

Udzielanie wsparcia psychicznego Z.12.4

Z.12.4(1) charakteryzuje uwarunkowania psychologiczne zachowań indywidualnych oraz relacji z poszkodowanym, jego rodziną lub opiekunem, najbliższym otoczeniem i społeczeństwem w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

Z.12.4(2) identyfikuje problemy poszkodowanego i grupy społecznej;

Z.12.4(3) rozróżnia problemy w komunikacji wynikające z niepełnosprawności i choroby przewlekłej;

Z.12.4(4) charakteryzuje rodzaje pozawerbalnych sposobów porozumiewania się;

Z.12.4(5) skutecznie komunikuje się z poszkodowanym, jego rodziną lub opiekunem, świadkami zdarzenia;

Z.12.4(6) wyjaśnia poszkodowanemu istotę jego dolegliwości i uzasadnia decyzję o sposobie dalszego postępowania;

Z.12.4(7) zapewnia poszkodowanemu wsparcie psychiczne;

Z.12.4(8) ocenia zachowania osób znajdujących się w strefie zagrożenia oraz stosuje działania zapobiegające wystąpieniu paniki;

Z.12.4(9) współpracuje z innymi członkami jednostek systemu;

10) skutecznie komunikuje się z pracownikami służb i organizacji powołanych do niesienia pomocy poszkodowanym;

Z.12.4(11) określa skutki wpływu sytuacji trudnych na poszkodowanych i uczestników akcji ratunkowej;



123

Efekty kształcenia

1 Z.12.4(2) charakteryzuje i stosuje sposoby radzenia sobie ze stresem związanym z uczestniczeniem w akcji ratunkowej;

Z.12.4(13) charakteryzuje i stosuje zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla ofiar zdarzenia oraz uczestników akcji ratunkowej;

Z.12.4(14) charakteryzuje i stosuje przepisy prawa związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi.

Postępowanie ratunkowe w wypadkach masowych i katastrofach Z.12.5

Z.12.5(1) określa pojęcie wypadku, wypadku masowego i katastrofy;

Z.12.5(2) charakteryzuje i stosuje zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu wypadku, wypadku masowego i katastrofy;

Z.12.5(3) zapewnia bezpieczeństwo sanitarno- higieniczne w czasie akcji ratunkowej;

Z.12.5(4) rozróżnia zestawy ratunkowe, ich przeznaczenie, możliwości wykorzystania i zasady użycia;

Z.12.5(5) dokonuje oceny sytuacji oraz identyfikuje zagrożenia dla poszkodowanego i ratowników na miejscu wypadku, wypadku masowego i katastrofy;

Z.12.5(6) charakteryzuje zasady wyznaczania stref bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia;

Z.12.5(7) podejmuje działania zapobiegające zwiększeniu liczby ofiar zdarzenia i degradacji środowiska;

Z.12.5(8) zapewnia bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku, wypadku masowego i katastrofy;

Z.12.5(9) charakteryzuje pojęcia segregacji medycznej, oznaczenia i karty segregacyjnej oraz wykonuje wstępną segregację medyczną poszkodowanych;

Z.12.5(10) wykonuje dekontaminację wstępną poszkodowanych;

11) modyfikuje postępowanie ratunkowe na miejscu zdarzenia w zależności od rodzaju zagrożenia;

Z.12.5(12) charakteryzuje zasady organizacji i funkcjonowania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne;

Z.12.5(13) rozróżnia zasady organizacji innych systemów i organizacji ratowniczych w Polsce i Unii Europejskiej oraz charakteryzuje zasady współpracy w zintegrowanym systemie ratownictwa;

Z.12.5(14) komunikuje się z podmiotami wchodzącymi w skład zintegrowanego systemu ratownictwa.

Organizowanie i prowadzenie zajęć z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy, medycznych czynności ratunkowych Z.12.6

Z.12.6(1) charakteryzuje zasady i metody nauczania stosowane w dydaktyce pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych;

Z.12.6(2) organizuje i prowadzi zajęcia z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych;

Z.12.6(3) dobiera odpowiednie metody nauczania z zakresu pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych w zależności od wieku uczniów, treści nauczania, celów i zadań pracy dydaktyczno-wychowawczej, organizacji i środków, które zamierza użyć w trakcie szkolenia;

Z.12.6(4) charakteryzuje i stosuje efektywne metody nauczania zasad zachowania bezpieczeństwa w miejscach publicznych i w domu oraz postępowania w przypadkach nagłych i nadzwyczajnych zagrożeń środowiskowych, klęsk i katastrof;

Z.12.6(5) popularyzuje wiedzę z zakresu pierwszej pomocy i kwalifikowanej pierwszej pomocy w różnych środowiskach;

Z.12.6(6) motywuje ludzi do zapobiegania zagrożeniom ekologicznym.



124

Załącznik 2. POGRUPOWANE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 2)

Naz

wa

zaję

ć e

du

kacy

jnyc

h

Efekty kształcenia

Uczeń:

klasa

liczb

a go

dzi

n p

rze

znac

zon

a n

a re

aliz

ację

efe

któ

w k

szta

łce

nia

I

II

I se

me

str

II s

em

est

r

I se

me

str

II s

em

est

r

Stan

y za

gro

żen

ia ż

ycia

PKZ(Z.a)(6) charakteryzuje stany nagłego zagrożenia życia; X X X 50

KPS (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X X

Z.12.1(5) charakteryzuje przyczyny i objawy nagłego zatrzymania krążenia; X X X

30 Z.12.1(6) charakteryzuje przyczyny i objawy utraty przytomności, w tym z użyciem skal punktowych; X X X


X X X

Z.12.2 (1) charakteryzuje rodzaje, przyczyny, objawy urazów i obrażeń ciała; X X X

44

Z.12.2 (2) charakteryzuje zasady wykonania i wykonuje badanie poszkodowanego według ITLS (ang. International Trauma Life Support);

X X X

z.12.2(6) charakteryzuje i stosuje medyczne czynności ratunkowe podejmowane w przypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dzieci i dorosłych;

X X X

Z.12.2(14) charakteryzuje przyczyny, objawy i rodzaje wstrząsu; X X X


X X X

Z.12.4 (2) identyfikuje problemy poszkodowanego i grupy społecznej; X X X 4

Łączna liczba godzin 128



125

Zary

s m

ed

ycyn

y ra

tun

kow

ej i

kat

astr

of


X X X

20


X X X


X X X

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X X X

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; X X X


X X X

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

X X X

Z.12.1(9) określa wskazania i metody udrażniania górnych dróg oddechowych; X X X

50 z.12.1(10) określa algorytm i przestrzega zasad wykonywania podstawowych i zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

X X X


X X X


X X X 20


X X X

20

Z.12.4(9) współpracuje z innymi członkami jednostek systemu; X X X

Z.12.4(10) skutecznie komunikuje się z pracownikami służb i organizacji powołanych do niesienia pomocy poszkodowanym;

X X X


X X X

Z.12.4(12) charakteryzuje i stosuje sposoby radzenia sobie ze stresem związanym z uczestniczeniem w akcji ratunkowej;

X X X


X X X



126

Z.12.4(14) charakteryzuje i stosuje przepisy prawa związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi;

X X X

Z.12.5(1) określa pojęcie wypadku, wypadku masowego i katastrofy; X X X

40


X X X

Z.12.5(3) zapewnia bezpieczeństwo sanitarno - higieniczne w czasie akcji ratunkowej; X X X

Z.12.5(4) rozróżnia zestawy ratunkowe, ich przeznaczenie, możliwości wykorzystania i zasady użycia; X X X


X X X

Z.12.5(6) charakteryzuje zasady wyznaczania stref bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia; X X X


X X X


X X X


X X X

Z.12.5(10) wykonuje dekontaminację wstępną poszkodowanych; X X X

Z.12.5(11) modyfikuje postępowanie ratunkowe na miejscu zdarzenia w zależności od rodzaju zagrożenia;

X X X


X X X


X X X

Z.12.5(14) komunikuje się z podmiotami wchodzącymi w skład zintegrowanego systemu ratownictwa;

X X X


X X X 50


X X X



127


X X X


X X X


X X X

Z.12.6(6) motywuje ludzi do zapobiegania zagrożeniom ekologicznym. X X X

PKZ(Z.a)( 24) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. X X X 8


Me

dyc

zne

zab

iegi

rat

un

kow

e

KPZ(z.a)(9) rozróżnia sposoby postępowania w razie bezpośredniego kontaktu z materiałem biologicznie skażonym;

X X X 10

KPZ(z.a)(10) przestrzega zasad bezpieczeństwa związanych z materiałami biologicznie skażonymi; X X X

Z.12.2(5) charakteryzuje i przestrzega zasad aseptyki i antyseptyki; X X X

86


X X X


X X X


X X X


An

ato

mia

,

fizj

olo

gia

i

pat

olo

gia

PKZ(Z.a)(1) wyjaśnia ogólną budowę i funkcje organizmu człowieka; X X

100


X X

PKZ(Z.a)(3) przestrzega zasad promocji zdrowia i zdrowego stylu życia; X X


X X



128

PKZ(Z.a)(7) dokonuje oceny parametrów podstawowych funkcji życiowych; X X

Z.12.1(1) charakteryzuje struktury organizmu ludzkiego: komórek, tkanek, narządów, układów; X X

44

Z.12.1(2) określa topografię narządów i układów; X X


X X


X X


Psy

cho

logi

a z

ele

me

nta

mi k

om

un

ikac

ji in

terp

ers

on

aln

ej

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki; X X

KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; X X

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań; X X

KPS(4) jest otwarty na zmiany; X X

KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem; X X

KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; X X

KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X X

KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; X X

KPS(10) współpracuje w zespole. X X

PKZ(Z.a)(5) przestrzega zasad postępowania w przypadku podejrzenia występowania przemocy; X X

32 PKZ(Z.a)(12) komunikuje się z pacjentem, jego rodziną i grupą społeczną; X X


X X


X X 32



129

Z.12.4(2) identyfikuje problemy poszkodowanego i grupy społecznej; X X

Z.12.4(3) rozróżnia problemy w komunikacji wynikające z niepełnosprawności i choroby przewlekłej; X X

Z.12.4(4) charakteryzuje rodzaje pozawerbalnych sposobów porozumiewania się; X X


X X


X X


X X


X X


Dzi

ałal

no

ść g

osp

od

arcz

a w

och

ron

ie z

dro

wia

PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; X

26


X

PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; X

PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; X

PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; X

PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; X


X

PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; X


X

PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; X

PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. X



130

PKZ(Z.a)(13) charakteryzuje prawne i etyczne uwarunkowania zawodu; X

22


X

PKZ(Z.a)(15) sporządza, prowadzi i archiwizuje dokumentację medyczną zgodnie z przepisami prawa; X

PKZ(Z.a)(16) stosuje przepisy prawa dotyczące realizacji zadań zawodowych; X

PKZ(Z.a)(18) charakteryzuje organizację ochrony zdrowia w Polsce; X

PKZ(Z.a)(19) wyjaśnia zasady funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce; X

PKZ(Z.a)(20) określa źródła i sposoby finansowania świadczeń zdrowotnych; X


X

Łączna liczba godzin

48

Języ

k

mig

ow

y

PKZ(Z.a)(23) posługuje się językiem migowym; X X 48


Języ

k o

bcy

zaw

od

ow

y w

och

ron

ie z

dro

wia


X X

64


X X


X X


X X

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. X X




131

Zab

iegi

rat

ow

nic

ze w

sta

nac

h z

agr

oże

nia

życ

ia

OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; X X X

OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; X X X

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; X X X


X X X

OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami. X X X

PKZ(Z.a)(7) dokonuje oceny parametrów podstawowych funkcji życiowych; X X X

8 PKZ(Z.a)(17) współpracuje w zespole wielodyscyplinarnym zapewniającym ciągłość opieki nad pacjentem;

X X X


X X X 6

Z.12.1(7) rozróżnia i stosuje sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych; X X X

40 Z.12.1(8) ocenia i monitoruje podstawowe funkcje życiowe poszkodowanego metodami nieinwazyjnymi;

X X X


X X X

Z.12.2(2) charakteryzuje zasady wykonania i wykonuje badanie poszkodowanego według ITLS (ang. XInternational Trauma Life Support);

X X X

54

Z.12.2(3) rozpoznaje stany nagłego zagrożenia zdrowotnego; X X X

Z.12.2(4) rozróżnia wyposażenie zestawów ratunkowych i posługuje się nim; X X X


X X X

Z.12.2(15) wdraża postępowanie przeciwwstrząsowe; X X X


X X X


X X X


X X X



132

Z.12.2(27) odbiera poród nagły w warunkach pozaszpitalnych; X X X


X X X

4 Z.12.4(7) zapewnia poszkodowanemu wsparcie psychiczne; X X X


X X X


Zab

iegi

rat

ow

nic

ze w

me

dyc

ynie

rat

un

kow

ej i

kat

astr

of

PKZ(Z.a)(24) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań; X X X 4

OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; X X X

OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; X X X

OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; X X X

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; X X X


X X X

OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami; X X X

Z.12.1(7) rozróżnia i stosuje sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych; X X X

25


X X X

Z.12.1(12) wykonuje odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego; X X X


X X X


X X X


X X X


X X X



133

Z.12.1(17) wykonuje pod nadzorem lekarza intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej z użyciem środków zwiotczających i prowadzi wentylację zastępczą;

X X X


15



X X X


X X X


X X X


X X X

15


X X X


X X X


X X X


X X X


X X X

Z.12.3(7) dokumentuje wykonane medyczne czynności ratunkowe i inne świadczenia w zakresie opieki zdrowotnej;

X X X

Z.12.4(7) zapewnia poszkodowanemu wsparcie psychiczne; X X X

6 Z.12.4(10) skutecznie komunikuje się z pracownikami służb i organizacji powołanych do niesienia pomocy poszkodowanym;

X X X


X X X



134


X X X

15

Z.12.5(3) zapewnia bezpieczeństwo sanitarnohigieniczne w czasie akcji ratunkowej; X X X

Z.12.5(4) rozróżnia zestawy ratunkowe, ich przeznaczenie, możliwości wykorzystania i zasady użycia; X X X


X X X


X X X


X X X

Z.12.5(10) wykonuje dekontaminację wstępną poszkodowanych; X X


X X X


X X X


X X X


X X X

Z.12.6(6) motywuje ludzi do zapobiegania zagrożeniom ekologicznym; X X X


Me

dyc

zne

zab

iegi

w

rato

wn

ictw

ie PKZ(Z.a)(10) przestrzega zasad bezpieczeństwa związanych z materiałami biologicznie skażonymi; X X X

10 PKZ(Z.a)(11) przestrzega zasad aseptyki i antyseptyki; X X X

Z.12.1(7) rozróżnia i stosuje sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych; X X X 10

Z.12.1(12) wykonuje odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego; X X X



135


100



X X X

Z.12.2(9) opatruje rany różnych okolic ciała i zabezpiecza amputowane części ciała; X X X


X X X

Z.12.2(11) wykonuje odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej; X X X

Z.12.2(13) wykonuje unieruchomienia kończyn w przypadku złamań, zwichnięć i skręceń; X X X


X X X

Z.12.2(19) pobiera krew żylną i włośniczkową do badań laboratoryjnych; X X X

Z.12.2(21) wykonuje dojście doszpikowe przy użyciu gotowego zestawu; X X X


X X X


X X X

Z.12.2(25) zakłada sondę żołądkową i wykonuje płukanie żołądka pod nadzorem lekarza systemu; X X X

Z.12.2(28) asystuje przy małych zabiegach chirurgicznych pod nadzorem lekarza systemu; X X X


X X X 2


X X X 6

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X X X




136

Op

ieka

nad

ch

ory

m w

sta

nac

h z

agro

żen

ia ż

ycia


X X

10

BHP(5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; X X


X X

BHP(8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; X X


X X

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; X X

KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; X X

KPS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; X X

KPS(10) współpracuje w zespole. X X

OMZ(1) planuje pracę zespołu w celu wykonania przydzielonych zadań; X X

OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; X X

OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; X X

OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; X X


X X

OMZ(6) komunikuje się ze współpracownikami; X X

PKZ(Z.a)(7) dokonuje oceny parametrów podstawowych funkcji życiowych; X X

20


X X

PKZ(Z.a)(9) rozróżnia sposoby postępowania w razie bezpośredniego kontaktu z materiałem biologicznie skażonym;skażonym;

X X

PKZ(Z.a)(10) przestrzega zasad bezpieczeństwa związanych z materiałami biologicznie skażonymi; X X

PKZ(Z.a)(11) przestrzega zasad aseptyki i antyseptyki; X X



137


X X

Z.12.1(7) rozróżnia i stosuje sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych; X X

200


X X

Z.12.1(12) wykonuje odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego; X X


X X


X X


X X


X X

Z.12.1(17) wykonuje pod nadzorem lekarza intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej z użyciem środków zwiotczających i prowadzi wentylację zastępczą;

X X

Z.12.2(3) rozpoznaje stany nagłego zagrożenia zdrowotnego; X X

200

Z.12.2(4) rozróżnia wyposażenie zestawów ratunkowych i posługuje się nim; X X


X X

Z.12.2(9) opatruje rany różnych okolic ciała i zabezpiecza amputowane części ciała; X X


X X

Z.12.2(13) wykonuje unieruchomienia kończyn w przypadku złamań, zwichnięć i skręceń; X X


X X


X X

Z.12.2(19) pobiera krew żylną i włośniczkową do badań laboratoryjnych; X X

Z.12.2(23) podaje leki i płyny różnymi drogami przy użyciu gotowego zestawu na zlecenie lekarza X X



138

systemu;


X X

Z.12.2(25) zakłada sondę żołądkową i wykonuje płukanie żołądka pod nadzorem lekarza systemu; X X

Z.12.2(28) asystuje przy małych zabiegach chirurgicznych pod nadzorem lekarza systemu; X X


X X

10 Z.12.3(7) dokumentuje wykonane medyczne czynności ratunkowe i inne świadczenia w zakresie opieki zdrowotnej;

X X


Z.12.4(12) komunikuje się z pacjentem, jego rodziną i grupą społeczną; X X


X X

30


X X

Z.12.5(10) wykonuje dekontaminację wstępną poszkodowanych; X X


X X

Z.12.5(14) komunikuje się z podmiotami wchodzącymi w skład zintegrowanego systemu ratownictwa;

X X




139

Załącznik 3. USZCZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁCENIA (tabela 4)

Efekty kształcenia z podstawy programowej

Uczeń:


A B

Stany zagrożenia życia

PKZ(Z.a)(6) charakteryzuje stany nagłego zagrożenia życia;

PKZ(Z.a)(6)1 określić internistyczne stany zagrożenia życia

PKZ(Z.a)(6)2 przedstawić chirurgiczne i urazowe stany zagrożenia życia

PKZ(Z.a)(6)3 określić położnicze i ginekologiczne stany zagrożenia życia

PKZ(Z.a)(6)4 scharakteryzować pediatryczne stany zagrożenia życia

PKZ(Z.a)(6)5 przedstawić psychiatryczne i neurologiczne stany zagrożenia życia

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; KPS(6)1. przejawiać gotowość do ciągłego uczenia się i doskonalenia zawodowego


Z.12.1(5) charakteryzuje przyczyny i objawy nagłego zatrzymania krążenia; Z.12.1(5)1 określić przyczyny nagłego zatrzymania krążenia.

Z.12.1(5)2 wyjaśnić objawy nagłego zatrzymania krążenia.

Z.12.1(6) charakteryzuje przyczyny i objawy utraty przytomności, w tym z użyciem skal punktowych;

Z.12.1(6)1 wyjaśnić przyczyny utraty przytomności.

Z.12.1(6)2 wyjaśnić objawy utraty przytomności

Z.12.1(6)3 określić utratę przytomności z użyciem skal punktowych

Z.12.1(10) określa algorytm i przestrzega zasad wykonywania podstawowych i zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach




140

zagrożenia zdrowia i życia;

Z.12.1(10)2 przestrzegać zasad wykonywania podstawowych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia


Z.12.1(10)4 przestrzegać zasad wykonywania zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;

Z.12.2(1) charakteryzuje rodzaje, przyczyny, objawy urazów i obrażeń ciała;

Z.12.2(1)1 określić rodzaje urazów i obrażeń ciała;

Z.12.2(1)2 wyjaśnić przyczyny urazów i obrażeń ciała;

Z.12.2(1)3 przedstawić objawy urazów i obrażeń ciała;



Z.12.2(2)2 scharakteryzować wykonanie badania poszkodowanego według ITLS (ang. International Trauma Life Support);






Z.12.2(14) charakteryzuje przyczyny, objawy i rodzaje wstrząsu;

Z.12.2(14)1 przedstawić przyczyny wstrząsu;

Z.12.2(14)2 wyjaśnić objawy wstrząsu;

Z.12.2(14)3 określić rodzaje wstrząsu;

Z.12.2(22) objaśnia zasady podawania i działania leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego, różnicuje postaci leków, drogi ich podawania, interakcje, wskazania do ich podania oraz oblicza dawki leków









141


Z.12.4(2) identyfikuje problemy poszkodowanego i grupy społecznej;

Z.12.4(2)1 określić problemy poszkodowanego

Z.12.4(2)2 wyjaśnić problemy grupy społecznej;

Zarys medycyny ratunkowej i katastrof



BHP(1)2 wyjaśnić pojęcie ergonomii;

BHP(1)3 rozróżnić pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy oraz ochroną środowiska;



BHP(1)2 wyjaśnić pojęcie ergonomii;

BHP(2)3 wymienić instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce;

BHP(2)4 zidentyfikować podstawowe przepisy dotyczące prawnej ochrony pracy;


BHP(3)1 wskazać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

BHP(3)2 wskazać prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

BHP(3)3określić konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw i obowiązków pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy


BHP(5)1 rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe występujące w środowisku pracy

BHP(5)2 scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy

BHP(5)3 zapobiegać zagrożeniom wynikającym z wykonywania zadań zawodowych

BHP(6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;

BHP(6)1 określić czynniki działające szkodliwie na organizm człowieka;

BHP(6)2 scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka;


BHP(9)1 określić zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych;

BHP(9)2 zastosować zasady ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych;

BHP(10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia.

BHP(10)1 zapobiegać zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu wykonywania czynności zawodowych.

BHP(10)2 zabezpieczyć miejsce wypadku.

BHP(10)3 ocenić stan poszkodowanego,

BHP(10)4 wezwać wykwalifikowaną pomoc medyczną.

BHP(10)5 udzielić pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia zgodnie z obowiązujący zasadami udzielania pierwszej pomocy.



142

Z.12.1(9) określa wskazania i metody udrażniania górnych dróg oddechowych;

Z.12.1(9)1 określić wskazania do udrażniania górnych dróg oddechowych;

Z.12.1(9)2 określić metody udrażniania górnych dróg oddechowych;



Z.12.1(10)2 zastosować zasady wykonywania podstawowych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;


Z.12.1(10)4 przedstawić zasady wykonywania zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych u osób w różnym wieku oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia;


Z.12.1(14)1 wyjaśnić zasadność podjęcia tlenoterapii biernej powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

Z.12.1(14)2 zinterpretować zasadność podjęcia wspomagania oddechu powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;

Z.12.1(14)3 przedstawić zasadność podjęcia wentylacji zastępczej powietrzem i tlenem z zastosowaniem różnych metod;


Z.12.3(3)1 wyjaśnić zasady przenoszenia i ewakuacji poszkodowanych w zależności od ich stanu ogólnego, doznanych obrażeń ciała, rodzaju zagrożenia, liczby osób uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów do podejmowania medycznych czynności ratunkowych i kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz posiadania przyrządów pomocniczych;



Z.12.4(8)1 ocenić zachowania osób znajdujących się w strefie zagrożenia

Z.12.4(8)2 zastosować działania zapobiegające wystąpieniu paniki;

Z.12.4(9) współpracuje z innymi członkami jednostek systemu;

Z.12.4(9)1 określić zasady współpracy z innymi członkami jednostek systemu

Z.12.4(9)2 komunikować się z innymi członkami jednostek systemu;





Z.12.4(11)1 wyjaśnić skutki wpływu sytuacji trudnych na poszkodowanych;

Z.12.4(11)1 wskazać skutki wpływu sytuacji trudnych na uczestników akcji ratunkowej;



143





Z.12.4(13)1 przedstawić zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla ofiar zdarzenia

Z.12.4(13)2 zastosować zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla ofiar zdarzenia

Z.12.4(13)3 określić zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla uczestników akcji ratunkowej;


Z.12.4(14) charakteryzuje i stosuje przepisy prawa związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi.

Z.12.4(14)1 określić przepisy prawa związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi;

Z.12.4(14)2 zastosować przepisy prawa związane z postępowaniem wobec osób z zaburzeniami psychicznymi;

Z.12.5(1) określa pojęcie wypadku, wypadku masowego i katastrofy;

Z.12.5(1)1 przedstawić pojęcie wypadku

Z.12.5(1)2 wyjaśnić pojęcie wypadku masowego

Z.12.5(1)3 wyjaśnić pojęcie katastrofy;


Z.12.5(2)1 określić zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu wypadku


Z.12.5(2)3 przedstawić zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu katastrofy;




Z.12.5(3) zapewnia bezpieczeństwo sanitarno - higieniczne w czasie akcji ratunkowej;

Z.12.5(3)1 zidentyfikować czynniki wpływające na bezpieczeństwo sanitarno-higieniczne w czasie akcji ratunkowej;

Z.12.5(3)2 zadbać o bezpieczeństwo sanitarno - higieniczne w czasie akcji ratunkowej;


Z.12.5(4)1 rozróżnić zestawy ratunkowe

Z.12.5(4)2 omówić przeznaczenie zestawów ratunkowych

Z.12.5(4)3 scharakteryzować możliwości wykorzystania zestawów ratunkowych

Z.12.5(4)4 wyjaśnić zasady użycia zestawów ratunkowych




Z.12.5(5)3 określić zagrożenia dla ratowników na miejscu wypadku, wypadku masowego



144

i katastrofy;


Z.12.5(6) charakteryzuje zasady wyznaczania stref bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia;

K.12.5(6)1 określić strefy bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia;

K.12.5(6)2 określić zasady wyznaczania stref bezpieczeństwa na miejscu zdarzenia;


Z.12.5(7)1 podjąć działania zapobiegające zwiększeniu liczby ofiar zdarzenia

Z.12.5(7)2 podjąć działania zapobiegające degradacji środowiska;


Z.12.5(8)1 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku


Z.12.5(8)3 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu katastrofy;


Z.12.5(9)1 wyjaśnić pojęcia segregacji medycznej

Z.12.5(9)2 scharakteryzować oznaczenia i karty segregacyjnej

Z.12.5(9)3 wykonać wstępną segregację medyczną poszkodowanych;

Z.12.5(10) wykonuje dekontaminację wstępną poszkodowanych;

Z.12.5(10)1 określić pojęcie dekontaminacji wstępnej poszkodowanych;

Z.12.5(10)2 wykonać dekontaminację wstępną poszkodowanych;





Z.12.5(12)1 określić zasady organizacji systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne;

Z.12.5(12)2 wyjaśnić zasady funkcjonowania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne;


Z.12.5(13)1 rozróżniać zasady organizacji innych systemów i organizacji ratowniczych w Polsce i Unii Europejskiej

Z.12.5(13)2 scharakteryzować zasady współpracy w zintegrowanym systemie ratownictwa;





Z.12.6(1)1 określić zasady nauczania stosowane w dydaktyce pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych;

Z.12.6(1)2 przedstawić metody nauczania stosowane w dydaktyce pierwszej pomocy, kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz medycznych czynności ratunkowych;



145

















Z.12.6(6) motywuje ludzi do zapobiegania zagrożeniom ekologicznym; Z.12.6(6)1 wskazać działania zapobiegające zagrożeniom ekologicznym;

Z.12.6(6)2 zmotywować ludzi do zapobiegania zagrożeniom ekologicznym;








146

Medyczne zabiegi ratunkowe


PKZ(Z. a)(9)1 określić pojęcie materiał biologicznie skażony;




PKZ(Z.a)(10)2 określić materiał biologicznie skażony;


Z.12.2(5)1 omówić zasady aseptyki;

Z.12.2(5)2 przestrzegać zasady aseptyki

Z.12.2(5)3 określić zasady antyseptyki;

Z.12.2(5)4 przestrzegać zasad antyseptyki;







Z.12.2(20)1 wskazać wartości prawidłowe poziomu glukozy i elektrolitów w surowicy oraz badania gazometrycznego krwi włośniczkowej;

Z.12.2(20)2 zinterpretować wyniki badań poziomu glukozy i elektrolitów w surowicy oraz badania gazometrycznego krwi włośniczkowej;







Z.12.2(22)6 określić wskazania do podania leków stosowanych w stanach nagłego zagrożenia



147

zdrowotnego


Anatomia, fizjologia i patologia

PKZ(Z.a)(1) wyjaśnia ogólną budowę i funkcje organizmu człowieka;

PKZ(Z.a)(1)1 określić terminologią z zakresu anatomii i fizjologii;

PKZ(Z.a)(1)2 wyjaśnić ogólną budowę poszczególnych układów i narządów;

PKZ(Z.a)(1)3 określić ogólną funkcję poszczególnych układów i narządów;


PKZ(Z.a)(2) określić pojęcia z zakresu zdrowia;

PKZ(Z.a)(2)określić pojęcia z zakresu promocji zdrowia;

PKZ(Z.a)(2) wyjaśnić pojęcia z zakresu profilaktyki zdrowia;

PKZ(Z.a)(3) przestrzega zasad promocji zdrowia i zdrowego stylu życia;

PKZ(Z.a)(3)1 wyjaśnić zasady, poziomy i obszary promocji zdrowia;

PKZ(Z.a)(3)2 określić zasady zdrowego stylu życia;


PKZ(Z.a)(4)1 wyjaśnić pojęcia z zakresu patologii;

PKZ(Z.a)(4)2 scharakteryzować przyczyny i objawy zaburzeń w budowie i funkcjonowaniu układów i narządów;

PKZ(Z.a)(4)3 wyjaśnić patomechanizm zmian chorobowych ze strony poszczególnych układów i narządów;


PKZ(Z.a)(7)1 ocenić stan świadomości;

PKZ(Z.a)(7)2 ocenić oddech;

PKZ(Z.a)(7)3 ocenić tętno;

PKZ(Z.a)(7)4 dokonać pomiaru ciśnienia tętniczego krwi;

Z.12.1(1)charakteryzuje struktury organizmu ludzkiego: komórek, tkanek, narządów, układów;

Z.12.1(1)1 określić strukturę komórek i tkanek;

Z.12.1(1)2 określić strukturę narządów i układów;

Z.12.1(2) określa topografię narządów i układów;

Z.12.1(2)1 wskazać położenie poszczególnych narządów;

Z.12.1(2)2 wskazać położenie poszczególnych układów;


Z.12.1(3)1 określić rolę poszczególnych narządów w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu człowieka;

Z.12.1(3)2 wyjaśnić znaczenie poszczególnych układów w funkcjonowaniu organizmu człowieka;


Z.12.1(4)1 wyjaśnić zaburzenia występujące w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych chorobą;

Z.12.1(4)2 określić zaburzenia występujące w strukturach komórkowych, tkankowych, narządowych i układowych wywołanych urazem;

Psychologia z elementami komunikacji interpersonalnej



148

KPS(1) przestrzega zasad kultury i etyki;

KPS(1)1 przestrzegać zasad kultury podczas relacji z pacjentami i współpracownikami

KPS(1)2 przestrzegać tajemnicy zawodowej podczas wykonywania zadań zawodowych

KPS(1)3 dbać o poszanowanie godności drugiego człowieka podczas wykonywania zadań zawodowych

KPS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań;

KPS(2)1 realizować zadania w sposób twórczy i oryginalny;

KPS(2)2 dążyć konsekwentnie do osiągnięcia postawionego celu podczas realizacji zadań zawodowych.

KPS(2)3 zainicjować zmiany mające pozytywny wpływ na środowisko pracy

KPS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań;

KPS(3)1 przewidzieć skutki podjętych działań pod kątem zagrożenia dla życia i zdrowia poszkodowanego;

KPS(3)2 przewidzieć skutki podejmowanych działań dla zdrowia i życia współpracowników;

KPS(3)3 przewidzieć skutki podejmowanych działań dla życia i zdrowia własnego;

KPS(4) jest otwarty na zmiany;

KPS(4)1 analizować poprawność i zasadność propozycji innych dotyczących planowania i realizacji zadań zawodowych;

KPS(4)2 wykazywać chęć doskonalenia pracy ratownika medycznego;

KPS(4)3. podejmować nowe wyzwania

KPS(5) potrafi radzić sobie ze stresem;

KPS(5)1 rozróżnić biologiczne i psychiczne reakcje stresowe.

KPS(5)2. przewidywać sytuacje wywołujące stres

KPS(5)3 określić skutki stresu

KPS(5)4 określić mechanizmy obronne stosowane w procesie radzenia sobie ze stresem;

KPS(5)5 stosować różne techniki relaksacyjne w celu redukowania stresu;

KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej;

KPS(7)1 nie ujawniać powierzonych mu informacji wynikających z wykonywania zadań zawodowych;

KPS(7)2 postępować zgodnie z zasadami etycznymi;

KPS(7)3. określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej


KPS(8)1. ocenić ryzyko podejmowanych działań

KPS(8)2 wykonywać w sposób kompetentny powierzone zadania;

KPS(8)3 ponosić konsekwencje za wykonanie powierzonych zadań zawodowych;

KPS(9) potrafi negocjować warunki porozumień;

KPS(9)1. stosować techniki negocjacyjne

KPS(9)2. zachowywać się asertywnie

KPS(9)3 proponować konstruktywne rozwiązania


KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności

KPS(10)2 KPS(10)2. uwzględniać opinie i pomysły innych

KPS(10)3. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko



149

KPS(10)4. rozwiązywać konflikty w zespole

PKZ(Z.a)(5) przestrzega zasad postępowania w przypadku podejrzenia występowania przemocy;

KPZ(Z.a)(5)1 przestrzegać norm postępowania - w przypadku podejrzenia wstępowania przemocy

KPZ(Z.a)(5)2 stosować się do ściśle określonych reguł w przypadku podejrzenia występowania przemocy;

PKZ(Z.a)(12) komunikuje się z pacjentem, jego rodziną i grupą społeczną;

PKZ(Z.a)(12)1 określić pojęcie komunikacji i style komunikowania się;



PKZ(Z.a)(12)4 przedstawić strukturę grupy społecznej;

PKZ(Z.a)(12)5 zinterpretować zachowania społeczne jednostki i zbiorowości;

PKZ(Z.a)(12)6 scharakteryzować więzi społeczne oraz proces socjalizacji;


PKZ(Z.a)(22)1 przestrzegać zasad etyki w działalności zawodowej;

PKZ(Z.a)(22)2 postępować zgodnie z Kartą Praw Pacjenta.

PKZ(Z.a)(22)3 respektować normy moralne przejawiające się wrażliwością na potrzeby pacjenta i jego rodziny;

PKZ(Z.a)(22)4 kierować się wartościami moralnymi w relacjach z współpracownikami;


Z.12.4(1)1 wskazać uwarunkowania psychologiczne zachowań indywidualnych w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

Z.12.4(1)2 określić relacje z poszkodowanym w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

Z.12.4(1)3 przedstawić relacje z rodziną lub opiekunem osoby poszkodowanej w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

Z.12.4(1)4 wyjaśnić relacje z najbliższym otoczeniem poszkodowanego w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

Z.12.4(1)5 określić relacje społeczne w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia;

Z.12.4(2) identyfikuje problemy poszkodowanego i grupy społecznej; Z.12.4(2)1 zidentyfikować problemy poszkodowanego

Z.12.4(2)2 zidentyfikować problemy grupy społecznej;

Z.12.4(3) rozróżnia problemy w komunikacji wynikające z niepełnosprawności i choroby przewlekłej;

Z.12.4(3)1 określić problemy w komunikacji;

Z.12.4(3)2 wskazać problemy w komunikacji wynikające z niepełnosprawności;

Z.12.4(3)3 rozróżnić problemy w komunikacji wynikające z choroby przewlekłej;

Z.12.4(4) charakteryzuje rodzaje pozawerbalnych sposobów porozumiewania się; Z.12.4(4)1 wymienić rodzaje pozawerbalnych sposobów porozumiewania się;

Z.12.4(4)12 scharakteryzować sposoby pozawerbalnego porozumiewania się;


Z.12.4(5)1 komunikować się z poszkodowanym

Z.12.4(5)2 komunikować się z rodziną lub opiekunem poszkodowanego

Z.12.4(5)3 komunikować się ze świadkami zdarzenia;



150


Z.12.4(8)1 określić zachowania osób znajdujących się w strefie zagrożenia

Z.12.4(8)2 zastosować działania zapobiegające wystąpieniu paniki;





Z.12.4(13)1 wyjaśnić zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla ofiar zdarzenia akcji ratunkowej;

Z.12.4(13)2 zastosować zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla ofiar zdarzenia akcji ratunkowej;

Z.12.4(13)3 omówić zasady organizacji wsparcia psychologicznego dla uczestników akcji ratunkowej;


Działalność gospodarcza w ochronie zdrowia

PDG(1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej;

PDG(1)1 określić działanie mechanizmu rynkowego w branży medycznej;

PDG(1)2 omówić rynek świadczeń zdrowotnych;

PDG9(1)3 określić podmioty uprawnione do świadczeń usług medycznych;

PDG(1)4 scharakteryzować konkurencję na rynku świadczeń zdrowotnych:


PDG (2)1 określić przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego;

PDG(2)2. określić skutki nieprzestrzegania przepisów prawa pracy, przepisów o ochronie danych osobowych oraz przepisów prawa podatkowego i prawa autorskiego

PDG(3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej;



PDG(4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi;

PDG(4)1 scharakteryzować system organizacji ochrony zdrowia w Polsce;

PDG(4)2 określić podstawowe obszary funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej;

PDG(4)3 rozróżnić rodzaje zakładów opieki zdrowotnej funkcjonujących na rynku świadczeń zdrowotnych Polsce;

PDG(4)4 określić wzajemne powiązania między zakładami opieki zdrowotnej funkcjonujących na rynku świadczeń zdrowotnych w Polsce;

PDG(5) analizuje działania prowadzone przez przedsiębiorstwa funkcjonujące w branży; PDG(5)1 wyjaśnić działanie publicznych zakładów opieki zdrowotnej;

PDG(5)2 wyjaśnić działania niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej;

PDG(6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; PDG(6)1 wskazać pozytywne aspekty współpracy z innymi zakładami opieki zdrowotnej;



151


PDG(6)3 inicjować wspólne działania na rzecz profilaktyki i promocji zdrowia;


PDG(7)1. wyznaczyć kolejne etapy czynności mających na celu ustanowienie działalności gospodarczej w branży medycznej

PDG(7)2. skonstruować spójny i realistyczny biznesplan dla działalności gospodarczej w branży medycznej

PDG(7)3. sporządzić dokumenty niezbędne do uruchomienia działalności gospodarczej w branży medycznej

PDG(7)4. sporządzić dokumenty niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej w branży medycznej

PDG(8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; PDG(8)1 wykonywać czynności związane prowadzeniem korespondencji w różnej formie

PDG(8)2 sporządzić pisma związane z prowadzeniem działalności gospodarczej


PDG(9)1 obsługiwać podstawowe urządzenia biurowe niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej;

PDG(9)2 stosować programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej;

PDG(10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej;

PDG(10)1 opracować plan marketingowy dla prowadzonej działalności gospodarczej

PDG(10)2 dobrać instrumenty marketingowe do prowadzonych działań

PDG(10)3 podejmować współpracę z przedsiębiorstwami funkcjonującymi w branży marketingowej

PDG(11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej.

PDG(11)1 dokonać analizy kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej

PDG(11)2 oceniać efektywność działań w zakresie kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej

PDG(11)3 wskazać możliwości optymalizacji kosztów i przychodów prowadzonej działalności gospodarczej

PKZ(Z.a)(13) charakteryzuje prawne i etyczne uwarunkowania zawodu;

PKZ(Z.a)(13)1 określić prawne uwarunkowania zawodu;

PKZ(Z.a)(13)2 określić etyczne uwarunkowania zawodu;


PKZ (Z.a)(14)1 wyjaśnić miejsce i rolę zawodu w polskim systemie ochrony zdrowia;

PKZ (Z.a)(14)2 przedstawić miejsce i rolę zawodu w europejskich systemach zdrowia;

PKZ(Z.a)(15) sporządza, prowadzi i archiwizuje dokumentację medyczną zgodnie z przepisami prawa;

PKZ(Z.a)(15)1 sporządzić dokumentację medyczną zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa;

PKZ(Z.a)(15)2 prowadzić dokumentację medyczną zgodnie z przepisami prawa;

PKZ(Z.a)(15)3 archiwizować dokumentację medyczną zgodnie z przepisami prawa;

PKZ(Z.a)(16) stosuje przepisy prawa dotyczące realizacji zadań zawodowych; PKZ(Z.a)(16)1 zastosować przepisy określające kompetencje zawodowe ratownika medycznego;

PKZ (Z.a)(16)2 wyjaśnić znaczenie przepisów prawa w pracy z poszkodowanym w stanie



152

zagrożenia życia i zdrowia;

PKZ (Z.a)(16)3 wskazać podstawowe dokumenty regulujące wykonywanie zawodu Ratownika Medycznego;

PKZ(Z.a)(18) charakteryzuje organizację ochrony zdrowia w Polsce;

PKZ (Z.a) (18)1 określić standardy opieki w ochronie zdrowia w Polsce;

PKZ (Z.a) (18)2 określić rodzaje zakładów opieki zdrowotnej;

PKZ (Z.a) (18)3 opisać urządzenie i wyposażenie zakładów opieki zdrowotnej;

PKZ (Z.a) (18)4 przeanalizować ustawodawstwo dotyczące organizacji opieki zdrowotnej;

PKZ(Z.a)(19) wyjaśnia zasady funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce;




PKZ (Z.a) (19)4 scharakteryzować zasady udzielania świadczeń zdrowotnych;

PKZ(Z.a)(20) określa źródła i sposoby finansowania świadczeń zdrowotnych;

PKZ (Z.a) (20)1 wymienić źródła finansowania świadczeń zdrowotnych;

PKZ (Z.a) (20)2 wymienić sposoby finansowania świadczeń zdrowotnych;

PKZ (Z.a) (20)3 scharakteryzować zasady zawierania umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ);

PKZ(Z.a)(20)4 wyjaśnić różnice w formach organizacyjno – prawnych udzielania świadczeń zdrowotnych


PKZ(Z.a)(21)1 scharakteryzować cechy rynku usług medycznych;

PKZ(Z.a)(21)2 okreslić rodzaje świadczeń zdrowotnych.

PKZ(Z.a)(21)3 określić zasady powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego

PKZ(Z.a)(21)4 wskazać zakres świadczeń w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Język migowy

PKZ(Z.a)(23) posługuje się językiem migowym;

PKZ(Z.a)(23)1 opisać wybrane problemy środowiska niesłyszących

PKZ(Z.a)(23)2 wymienić potrzeby osób niesłyszących ze szczególnym uwzględnieniem komunikowania się

PKZ(Z.a)(23)3 wyjaśnić pojęcia z zakresu języka migowego

PKZ(Z.a)(23)4 scharakteryzować sposoby komunikacji z osobami niesłyszącymi

PKZ(Z.a)(23)5 odczytać znaki polskiego alfabetu palcowego oraz liczebników głównych i porządkowych

PKZ(Z.a)(23)6 posługiwać się czynnie polskim alfabetem palcowym oraz liczebnikami głównymi i porządkowymi

PKZ(Z.a)(23)7 odczytać i zaprezentować 300 podstawowych znaków pojęciowych języka migowego



153

PKZ(Z.a)(23)8 przekazać 300 podstawowych znaków pojęciowych języka migowego zgodnie z zasadami systemu językowo – migowego w formie uproszczonej

Język obcy w ochronie zdrowia


JOZ(1)1 posługiwać się zasobami leksykalnych środków językowych;

JOZ(1)2 posługiwać się zasobami gramatycznych środków językowych;

JOZ(1)3 posługiwać się zasobami ortograficznych środków językowych;

JOZ(1)4 posługiwać się zasobami fonetycznych środków językowych


JOZ(2)1 zrozumieć wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych

JOZ(2)2 zinterpretować typowe wypowiedzi dotyczące wykonywania czynności zawodowych;


JOZ(3)1 analizować krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych;

JOZ(3)2 interpretować krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych


JOZ(4)1 formułować krótkie i zrozumiałe wypowiedzi umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

JOZ(4)2 formułować krótkie i zrozumiałe teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy;

JOZ(5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. JOZ(5)1 wyszukać w różnych obcojęzycznych źródłach informacje zawodowe;

JOZ(5)2 wykorzystać informacje zawodowe pozyskane z różnych obcojęzycznych źródeł;

Zabiegi ratownicze w stanach zagrożenia życia


OMZ(1)1 określić rodzaj zadania, czas i niezbędny sprzęt na wykonanie zadania;

OMZ(1)2 zaplanować miejsce i technikę wykonywanego zadania zawodowego;


OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2)1. rozpoznawać kompetencje i umiejętności osób w zespole


OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)1 mobilizować współpracowników do wykonywania zadań

OMZ(3)2 wydawać dyspozycje osobom realizującym poszczególne zadania


OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań

OMZ(4)2. ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów






154



OMZ(6)2 rozmawiać konstruktywnie ze poszczególnymi współpracownikami na temat organizacji i wykonywania zadań zawodowych.


PKZ(Z.a)(7)1 ocenić stan świadomości;

PKZ(Z.a)(7)2 ocenić oddech;

PKZ(Z.a)(7)3 ocenić tętno;

PKZ(Z.a)(7)4 dokonać pomiaru ciśnienia tętniczego krwi;










Z.12.1(7)1 rozróżnić sprzęt ochronny znajdujący się w wyposażeniu zestawów ratunkowych;










Z.12.2(2)2 przedstawić wykonanie badania poszkodowanego według ITLS (ang. International Trauma Life Support);

Z.12.2(3) rozpoznaje stany nagłego zagrożenia zdrowotnego; Z.12.2(3)1 rozpoznać stany nagłego zagrożenia zdrowotnego pochodzenia internistycznego;



155




Z.12.2(4) rozróżnia wyposażenie zestawów ratunkowych i posługuje się nim; Z.12.2(4)1 rozróżnić wyposażenie zestawów ratunkowych;

Z.12.2(4)2 posłużyć się wyposażeniem zestawów ratunkowych;






Z.12.2(15) wdraża postępowanie przeciwwstrząsowe; Z.12.2(15)1 scharakteryzować postępowanie przeciwwstrząsowe;

Z.12.2(15)2 wdrożyć postępowanie przeciwwstrząsowe;


Z.12.2(16)1 wykonać zapis EKG;



Z.12.2(17)1 wykonywać pod nadzorem lekarza systemu kardiowersję elektryczną

Z.12.2(17)2 wykonać pod nadzorem lekarza systemu i elektrostymulację zewnętrzną;


Z.12.2(26)1 określić drogi wnikania trucizn do organizmu;

Z.12.2(26)2 zastosować zasady postępowania ratunkowego w przypadku zatruć;

Z.12.2(27) odbiera poród nagły w warunkach pozaszpitalnych; Z.12.2(27)1 zabezpieczyć noworodka po porodzie w warunkach pozaszpitalnych;

Z.12.2(27)1 zabezpieczyć matkę po porodzie w warunkach pozaszpitalnych;


Z.12.4(6)1 określić poszkodowanemu istotę jego dolegliwości;

Z.12.4(6)2 uzasadnić poszkodowanemu decyzję o sposobie dalszego postępowania w przypadku Dolegliwości;

Z.12.4(7) zapewnia poszkodowanemu wsparcie psychiczne; Z.12.4(7)1 określić cel i zasady wsparcia psychicznego;

Z.12.4(7)1 zapewnić poszkodowanemu wsparcie psychiczne;






156

Zabiegi ratownicze w medycynie ratunkowej i katastrof










OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań; OMZ(2)1. rozpoznawać kompetencje i umiejętności osób w zespole


OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań; OMZ(3)1 mobilizować współpracowników do wykonywania zadań


OMZ(4) ocenia jakość wykonania przydzielonych zadań; OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań

OMZ(4)2. ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów






OMZ(6)2 rozmawiać konstruktywnie ze poszczególnymi współpracownikami na temat organizacji i wykonywania zadań zawodowych








Z.12.1(12) wykonuje odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego; Z.12.1(12)1 określić zasady odsysania dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;



157

Z.12.1(12)1 wykonać odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;

Z.12.1(13) przywraca i zabezpiecza drożność dróg oddechowych metodą bezprzyrządową oraz przyrządową

Z.12.1(13)1 zapewnić drożność dróg oddechowych metodą bezprzyrządową;

Z.12.1(13)2 zapewnić drożność dróg oddechowych metodą przyrządową;














Z.12.2(4) rozróżnia wyposażenie zestawów ratunkowych i posługuje się nim; Z.12.2(4)1 określić wyposażenie zestawów ratunkowych

Z.12.2(4)2 posługiwać się wyposażeniem zestawów ratunkowych


Z.12.2(5)1 omówić zasad aseptyki;


Z.12.2(5)3 określić zasad antyseptyki;



Z.12.2(7)1 podjąć decyzję o zastosowaniu medycznych czynności ratunkowych;

Z.12.2(7)2 podjąć decyzję o odstąpieniu od medycznych czynności ratunkowych;


Z.12.2(8)1 zanalizować sposoby ułożenia poszkodowanego w zależności od rodzaju schorzenia lub odniesionych obrażeń ciała;

Z.12.2(8)2 dobrać sposoby ułożenia poszkodowanego w zależności od rodzaju schorzenia lub odniesionych obrażeń ciała;


Z.12.2(12)1 wykonać unieruchomienie kręgosłupa z wykorzystaniem dostępnego sprzętu ratunkowego;



158

Z.12.2(12)2 wykonać unieruchomienie miednicy z wykorzystaniem dostępnego sprzętu ratunkowego;


Z.12.3(1)1 skompletować sprzęt stanowiący wyposażenie specjalistycznego środka transportu sanitarnego;

Z.12.3(1)2 wykorzystać sprzęt, aparaturę, zestawy leków oraz innych środków i materiałów stanowiących wyposażenie specjalistycznego środka transportu sanitarnego;


Z.12.3(2)1 scharakteryzować zadania dyspozytora medycznego i środki łączności;

Z.12.3(2)2 wykorzystać środki łączności na stanowisku dyspozytora;


Z.12.3(3)1 określić zasady przenoszenia i ewakuacji poszkodowanych w zależności od ich stanu ogólnego, doznanych obrażeń ciała, rodzaju zagrożenia, liczby osób uprawnionych na podstawie odrębnych przepisów do podejmowania medycznych czynności ratunkowych i kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz posiadania przyrządów pomocniczych;



Z.12.3(4)1 przygotować poszkodowanego do transportu sanitarnego;

Z.12.3(4)2 zapewnić opiekę medyczną podczas transportu poszkodowanego;


Z.12.3(5)1 przygotować poszkodowanego do transportu w niekorzystnych warunkach i w nocy;

Z.12.3(5)2 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanego podczas transportu w nocy i w różnych niekorzystnych warunkach atmosferycznych;







Z.12.3(7)1 dokumentować wykonane medyczne czynności ratunkowe;



159


Z.12.4(7) zapewnia poszkodowanemu wsparcie psychiczne; Z.12.4(7)1 określić cel i zasady wsparcia psychicznego;

Z.12.4(7)1 zapewnić poszkodowanemu wsparcie psychiczne;


Z.12.4(10)1komunikować się z pracownikami służb powołanych do niesienia pomocy poszkodowanym;

Z.12.4(10)2 komunikuje się z pracownikami organizacji powołanych do niesienia pomocy poszkodowanym;





Z.12.5(2)1 określić zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu wypadku


Z.12.5(2)3przedstawić zasady oceny sytuacji i bezpieczeństwa na miejscu katastrofy;




Z.12.5(3) zapewnia bezpieczeństwo sanitarno - higieniczne w czasie akcji ratunkowej; Z.12.5(3)1 zidentyfikować czynniki wpływające na bezpieczeństwo sanitarno -higieniczne w czasie akcji ratunkowej;

Z.12.5(3)2 zapewnić bezpieczeństwo sanitarno - higieniczne w czasie akcji ratunkowej;


Z.12.5(4)1 rozróżnić zestawy ratunkowe, ich przeznaczenie, możliwości wykorzystania

Z.12.5(4)2 rozróżnić zestawy ratunkowe, ich zasady użycia;







Z.12.5(7)1 podjąć działania zapobiegające zwiększeniu liczby ofiar zdarzenia

Z.12.5(7)2 podjąć działania zapobiegające zwiększeniu degradacji środowiska;



160


Z.12.5(8) zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku

Z.12.5(8) zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku masowego

Z.12.5(8) zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu katastrofy;





Z.12.5(10) wykonuje dekontaminację wstępną poszkodowanych; Z.12.5(10)1 określić pojęcie dekontaminacji wstępnej poszkodowanych;

















161




Z.12.6(6) motywuje ludzi do zapobiegania zagrożeniom ekologicznym; Z.12.6(6)1 wskazać działania zapobiegające zagrożeniom ekologicznym;

Z.12.6(6)2 zmotywować ludzi do zapobiegania zagrożeniom ekologicznym;



Zabiegi medyczne w ratownictwie

PKZ(Z.A)(10) przestrzega zasad bezpieczeństwa związanych z materiałami biologicznie skażonymi;


PKZ(Z.a)(10)2 scharakteryzować materiał biologicznie skażony;

PKZ(Z.a)(11) przestrzega zasad aseptyki i antyseptyki; PKZ(Z.a)(11)1 przestrzegać zasad aseptyki podczas wykonywania czynności zawodowych;






Z.12.1(12) wykonuje odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego; Z.12.1(12)1 określić zasady odsysania dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;

Z.12.1(12)2 wykonywać odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;

Z.12.2(4) rozróżnia wyposażenie zestawów ratunkowych i posługuje się nim; Z.12.2(4)1 rozróżnić wyposażenie zestawów ratunkowych;

Z.12.2(4)2 posługiwać się wyposażeniem z zestawów ratunkowych;


Z.12.2(5)1 omówić zasady aseptyki;


Z.12.2(5)3 określić zasady antyseptyki;


Z.12.2(9) opatruje rany różnych okolic ciała i zabezpiecza amputowane części ciała; Z.12.2(9)1 zaopatrzyć rany różnych okolic ciała;

Z.12.2(9)2 zabezpieczyć amputowane części ciała;


Z.12.2(10)1 przestrzegać zasad postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku zewnętrznego;

Z.12.2(10)2 przestrzegać zasad postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku wewnętrznego;

Z.12.2(11) wykonuje odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej; Z.12.2(11)1 scharakteryzować odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej;

Z.12.2(11)2 wykonać odbarczenie odmy prężnej drogą nakłucia jamy opłucnowej;

Z.12.2(13) wykonuje unieruchomienia kończyn w przypadku złamań, zwichnięć i skręceń; Z.12.2(13)1 wykonać unieruchomienia kończyn w przypadku złamań;

Z.12.2(13)2 wykonać unieruchomienia kończyn w przypadku zwichnięć i skręceń;

Z.12.2(18) wykonuje kaniulację żył obwodowych kończyn górnych i dolnych oraz żyły szyjnej Z.12.2(18)1 wykonać kaniulację żył obwodowych kończyn górnych i dolnych



162

zewnętrznej; Z.12.2(18)2 wykonać kaniulację żyły szyjnej zewnętrznej;

Z.12.2(19) pobiera krew żylną i włośniczkową do badań laboratoryjnych; Z.12.2(19)1 pobrać krew żylną do badań laboratoryjnych;

Z.12.2(19)2 pobrać krew włośniczkową do badań laboratoryjnych;

Z.12.2(21) wykonuje dojście doszpikowe przy użyciu gotowego zestawu; Z.12.2(21)1 skompletować zestaw do dojścia doszpikowego;

Z.12.2(21)2 przestrzegać zasad podczas wykonywania dojścia doszpikowego;






Z.12.2(24)2 monitorować diurezę;


Z.12.2(25)1 zakładać sondę żołądkową pod nadzorem lekarza systemu;

Z.12.2(25)2 wykonywać płukanie żołądka pod nadzorem lekarza systemu;

Z.12.2(28) asystuje przy małych zabiegach chirurgicznych pod nadzorem lekarza systemu.







BHP(7)1 zorganizować stanowisko pracy ratownika medycznego zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w pracowniach szkolnych i placówkach kształcenia praktycznego;

BHP(7)2 dokonać analizy wszystkich zaprezentowanych zasad organizacji stanowiska pracy w pracowniach szkolnych i placówkach kształcenia praktycznego;






Opieka nad pacjentem w stanach zagrożenia życia


BHP (4)1 przewidzieć zagrożenie zdrowia i życia wynikające z działania środków dezynfekcyjnych;

BHP (4)2 zinterpretować zagrożenia wynikające z ekspozycji na materiał zakaźny;



163

BHP (4)3 rozpoznać źródła i czynniki szkodliwe w środowisku pracy ratownika medycznego;

BHP (4)4 dokonać analizy możliwych zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych;

BHP (4)5 określić typowe choroby zawodowe, na które narażony jest ratownik medyczny;


BHP(5)1 określić stopień zagrożenia związany z ekspozycją na promienie RTG, pole elektromagnetyczne, środki dezynfekcyjne, substancje trujące;

BHP(5)2 ustalić rodzaje czynników szkodliwych występujących w środowisku pracy ratownika medycznego;










BHP(9)1 dokonać analizy przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych ratownika medycznego;

BHP(9)2 przestrzegać wszystkich zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej podczas wykonywania zadań zawodowych ratownika medycznego;

BHP(9)3 przestrzegać zasad ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych ratownika medycznego;

KPS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe;



KPS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej; KPS(7)1 nie ujawniać powierzonych mu informacji wynikających z wykonywania zadań zawodowych;



164

KPS(7)2 postępować zgodnie z zasadami etycznymi;

KPS(7)3. określić konsekwencje nieprzestrzegania tajemnicy zawodowej


KPS(8)1. ocenić ryzyko podejmowanych działań

KPS(8)2 wykonywać w sposób kompetentny powierzone zadania;

KPS(8)3 ponosić konsekwencje za wykonanie powierzonych zadań zawodowych;


KPS(10)1 doskonalić swoje umiejętności

KPS(10)2 KPS(10)2. uwzględniać opinie i pomysły innych

KPS(10)3. modyfikować działania w oparciu o wspólnie wypracowane stanowisko KPS(10)4. rozwiązywać konflikty w zespole





OMZ(2) dobiera osoby do wykonania przydzielonych zadań;

OMZ(2)1 rozpoznawać kompetencje i umiejętności osób w zespole

OMZ(2)2 rozdzielać zadania według umiejętności i kompetencji członków zespołu

OMZ(3) kieruje wykonaniem przydzielonych zadań;

OMZ(3)1 mobilizować współpracowników do wykonywania zadań



OMZ(4)1 monitorować jakość wykonywanych zadań

OMZ(4)2 ocenić jakość wykonanych zadań według przyjętych kryteriów



OMZ(5)2 wprowadzić ulepszone techniki organizacyjne w celu podniesienia jakości pracy;



165



OMZ(6)2 rozmawiać konstruktywnie ze poszczególnymi współpracownikami na temat organizacji i wykonywania zadań zawodowych;


PKZ(Z.a)(8)1 zidentyfikować stany zagrożenia życia i zdrowia;

PKZ(Z.a)(8)2 ocenić stan osoby poszkodowanej



PKZ(Z.a)(9)1 określić pojęcie materiał biologicznie skażony;

PKZ(Z.a)(9)2 scharakteryzować sposoby postępowania z materiałem biologicznie skażonym;


PKZ(Z.a)(10)1 określić zasady bezpieczeństwa związane z materiałem biologicznie skażonym;

PKZ(Z.a)(10)2 scharakteryzować materiał biologicznie skażony;














Z.12.1(12) wykonuje odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego; Z.12.1(12)1 określić zasady odsysania dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;;







166




















Z.12.2(4) rozróżnia wyposażenie zestawów ratunkowych i posługuje się nim;

Z.12.2(4)1 rozróżnić wyposażenie zestawów ratunkowych;

Z.12.2(4)2 posługiwać się wyposażeniem z zestawów ratunkowych;






167








Z.12.2(13) wykonuje unieruchomienia kończyn w przypadku złamań, zwichnięć i skręceń;


Z.12.2(13)2 wykonać unieruchomienia kończyn w przypadku złamań;








Z.12.2(18)2 wykonać kaniulację żył obwodowych kończyn górnych i dolnych;

Z.12.2(18)3 przestrzegać zasad kaniulacji żyły szyjnej zewnętrznej;

Z.12.2(18)4 wykonać kaniulację żyły szyjnej zewnętrznej;

Z.12.2(19) pobiera krew żylną i włośniczkową do badań laboratoryjnych; Z.12.2(19)1 pobrać krew żylną do badań

Z.12.2(19)2 pobrać krew włośniczkową do badań;






168



Z.12.2(24)2 zmonitorować diurezę;


Z.12.2(25)1 założyć sondę żołądkową pod nadzorem lekarza systemu;

Z.12.2(25)2 wykonać płukanie żołądka pod nadzorem lekarza systemu;















Z.12.4(12) komunikuje się z pacjentem, jego rodziną i grupą społeczną;

Z.12.4(12)1 komunikować się z pacjentem;

Z.12.4(12)2 komunikować się jego rodziną;

Z.12.4(12)3 komunikować się grupą społeczną;


Z.12.5(8)1 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku;







Z.12.5(10) wykonuje dekontaminację wstępną poszkodowanych; Z.12.5(10)1 określić pojecie dekontaminacji wstępnej poszkodowanych;






169





Praktyki zawodowe


PKZ(Z.a)(8)1 zidentyfikować stany zagrożenia życia i zdrowia;

PKZ(Z.a)(8)2 ocenić stan osoby poszkodowanej



PKZ(Z. a)(9)1 określić pojęcie materiał biologicznie skażony;












Z.12.1(12) wykonuje odsysanie dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego; Z.12.1(12)1 określić zasady odsysania dróg oddechowych z wykorzystaniem urządzenia ssącego;;











170











Z.12.2(3)1 rozpoznać stany nagłego zagrożenia zdrowotnego pochodzenia internistycznego;




Z.12.2(4) rozróżnia wyposażenie zestawów ratunkowych i posługuje się nim; Z.12.2(4)1 określić wyposażenie zestawów ratunkowych

Z.12.2(4)2 posługiwać się wyposażeniem zestawów ratunkowych

Z.12.2(6) charakteryzuje i stosuje medyczne czynności ratunkowe podejmowane wprzypadku wystąpienia stanów nagłego zagrożenia zdrowotnego u dzieci i dorosłych;





Z.12.2(10) przestrzega zasad postępowania ratunkowego w sytuacji krwotoku zewnętrznego iwewnętrznego;





Z.12.2(13) wykonuje unieruchomienia kończyn w przypadku złamań, zwichnięć i skręceń; Z.12.2(13)1 wykonać unieruchomienia kończyn w przypadku złamań;

Z.12.2(13)2 wykonać unieruchomienia kończyn w przypadku zwichnięć i skręceń;






171


Z.12.2(18)1 wykonać kaniulację żył obwodowych kończyn górnych i dolnych

Z.12.2(18)2 wykonać kaniulację żyły szyjnej zewnętrznej;

Z.12.2(19) pobiera krew żylną i włośniczkową do badań laboratoryjnych; Z.12.2(19)1 pobrać krew żylną do badań laboratoryjnych;

Z.12.2(19)2 pobrać krew włośniczkową do badań laboratoryjnych;






Z.12.2(24)2 monitorować diurezę;


Z.12.2(25)1 zakładać sondę żołądkową pod nadzorem lekarza systemu;

Z.12.2(25)2 wykonywać płukanie żołądka pod nadzorem lekarza systemu;



















Z.12.5(8)1 zapewnić bezpieczeństwo poszkodowanym na miejscu wypadku




172














PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU · powiĄzania zawodu ratownik medyczny z innymi zawodami ...

Documents

Transcript of PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU · powiĄzania zawodu ratownik medyczny z innymi zawodami ...