Profesjonalizacja Wojska Polskiego -...

Suplement

W W W . P O L S K A - Z B R O J N A . P L

S I E R P I E Ń � 0 1 0

W W W . P O L S K A - Z B R O J N A . P L

Profesjonalizacja Wojska Polskiego

POLSKA ZBROJNA/SuPLemeNt PROfeSJONALiZAcJA 2010�

p r o f e s j o n a l i z a C j ap r o f e s j o n a l i z a C j a


SuplementS I E R P I E Ń � 0 1 0

Profesjonalizacja Wojska Polskiego

Zmiany, które nastąpiły w siłach zbrojnych po sierpniu �008 roku, kiedy to rząd premiera Donalda Tuska przyjął pro-

gram profesjonalizacji, są przełomowe. Po raz pierwszy od dzie-więćdziesięciu lat Polska ma zawodową armię. Pobór przepro-wadzany w drodze administracyjnego przymusu przestał być sposobem wypełniania przez obywateli powszechnego obowiąz-ku obrony.

To zupełnie nowa jakość w najnowszej historii naszej armii i naszego państwa. Tę kwestię chciałbym podkreślić, gdyż profe-sjonalizacja bywa pojmowana zbyt wąsko. Najczęściej sprowa-

dzana jest do pełnego uzawodowienia kadry. Tymczasem – podkreślam to zdecydo-wanie – jest to proces, na który składają się bardzo rozległe zmiany strukturalne, modernizacyjne i szkoleniowe w armii. One trwają co najmniej od kilkunastu lat, ale właśnie ostatnio nabierają ogromnego przyspieszenia.

Profesjonalizacja armii nie ogranicza się – bo nie może się ograniczać – do sił zbrojnych. Tak zasadnicza zmiana w naszym wojsku musi również pociągać za so-bą głębokie przeobrażenia wszystkich instytucji pracujących na rzecz bezpieczeń-stwa państwa.

Za sobą mamy najtrudniejszy, organizacyjno-legislacyjny etap profesjonalizacji, ale zdaję sobie sprawę z tego, że przed nami jest jeszcze wiele wyzwań związanych z do-skonaleniem systemu szkolenia, utrzymywaniem rezerw osobowych czy wdrażaniem profesjonalizacyjnych standardów do pozostałych elementów systemu obronnego państwa.

Mówiąc krótko – profesjonalizacja sił zbrojnych wymaga nowego podejścia do zagadnień obronnych. Wymaga odpowiedzialności w organizowaniu systemu obronnego, znajomości zagrożeń i zagadnień obronnych. Świadomości, że w nowo-czesnej, profesjonalnej armii nie ma miejsca na dyletantyzm.

BOGDAN KLICH minister obrony narodowej

dzana jest do pełnego uzawodowienia kadry. Tymczasem – podkreślam to zdecydo-

POLSKA ZBROJNA/SuPLemeNt PROfeSJONALiZAcJA 20104


Jesteśmy na finiszu wprowadzania „Programu profesjonalizacji Sił Zbrojnych Rzeczypospo-litej Polskiej na lata �008–�010”, przyjętego 5 sierpnia �008 roku. Można powiedzieć, że

meta jest tuż przed nami, bo z czterech zadań przewi-dzianych na ten rok zrealizowano już dwa: od 1 stycz-nia funkcjonuje nowy model szkolenia wojsk, a 17 czerwca podpisałem ostatnią decyzję wprowadza-jącą nowy model żywienia w Wojsku Polskim.

Czas przełomuBOGDAN KLICH

W siłach zbrojnych nastąpił przełom, który nie ma sobie podobnego w całej historii niepodległej Polski.

W lipcu domknęliśmy kolejne dwa zadania – roz-począł się nabór do Narodowych Sił Rezerwowych oraz nastąpiły wypłaty świadczenia mieszkaniowego. Będzie to największy w ciągu ostatnich kilkudziesię-ciu lat przełom, jeśli chodzi o politykę zakwaterowa-nia żołnierzy.

Gdy już wszyscy uprawnieni żołnierze otrzymają świadczenia mieszkaniowe, będziemy mogli powie-dzieć o pomyślnym finiszu ostatniego z trzech etapów

p r o f e s j o n a l i z a C j a

5 POLSKA ZBROJNA/SuPLemeNt PROfeSJONALiZAcJA 2010


200812 WRZEŚNIA – polecenie opracowania zasad postępowania w przypadku użycia broni przez żołnierzy polskich kontyngentów w misjach za-granicznych;8 PAŹDZIERNIKA – polecenie wyposażenia woj-skowych szkół oficerskich w mienie Skarbu Pań-stwa. uwłaszczenie minister traktuje jako wstęp do przekształcenia obu podchorążówek w woj-skowo-cywilne uczelnie o statusie akademii;14 LISTOPADA – decyzja o przeniesieniu siedzi-by Dowództwa Wojsk Specjalnych do Krakowa;1 GRUDNIA – wprowadzenie nowych zasad na-uki języków obcych i egzaminowania z ich znajo-mości; przeszeregowanie stanowisk przeznaczo-nych dla szeregowych (marynarzy) służby zasad-niczej umożliwia obsadzanie ich żołnierzami za-wodowymi i postęp w profesjonalizacji wojska;5 GRUDNIA – wprowadzenie nowego, spersona-lizowanego wzoru tabliczki identyfikacyjnej („nie-śmiertelnika”), zawierającego numer PeSeL i grupę krwi właściciela;27 GRUDNIA – uregulowanie udzielania zamó-wień w kontyngentach wojskowych zajmujących się niesieniem pomocy zagranicznej finansowa-nej przez polski rząd;

20095 LUTEGO – wprowadzenie nowych zasad reago-wania na incydenty związane z porwaniami sa-molotów przez terrorystów. Anulowane zostaje prawo do zestrzeliwania cywilnych statków po-wietrznych z pasażerami na pokładzie;9 LUTEGO – podpisanie decyzji budżetowej na rok 2009, umożliwiającej planowe gospodarowa-nie pieniędzmi przeznaczanymi przez państwo na obronę narodową, w tym zawieranie i renego-cjację kontraktów zbrojeniowych;3 KWIETNIA – wprowadzenie do porządku praw-nego procedury pozyskania nowego uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz procedury pozyskania nowego uzbrojenia i sprzętu wojskowego w trybie pilnej potrzeby operacyjnej. między zgłoszeniem przez gestora sprzętu woli pozyskania nowej broni w trybie PPO a przesłaniem dokumentacji do De-

K a l e n d a r i u m

profesjonalizacji przewidzianych na lata �008, �009 i �010, a tym samym o wykonaniu zadań przewidzianych w programie rządowym.

SUKCES RZĄDUW siłach zbrojnych nastąpił przełom, który nie ma sobie

podobnego w całej ponaddziewięćdziesięcioletniej historii niepodległej Polski. Jest on zwieńczeniem wysiłków podej-mowanych w ciągu ostatnich dwudziestu lat przez kolejne ekipy rządzące i parlament. W niespełna trzy lata rząd, któ-rego jestem członkiem, zdynamizował proces profesjonali-zacji i doprowadził do jego pomyślnego zakończenia. Wy-starczy powiedzieć, że zaczynaliśmy od 58-procentowego

fOt.

BO

GuS

ŁAW

PO

LitO

WSK

i



partamentu Zaopatrywania Sił Zbrojnych mON mogą odtąd minąć nie więcej niż 44 dni robocze;14 KWIETNIA – polecenie wdrożenia budżetowa-nia zadaniowego w resorcie obrony;23 KWIETNIA – decyzja o utworzeniu Wojskowe-go centrum edukacji Obywatelskiej, które za-cznie działać od 1 stycznia 2010 roku;6 MAJA – minister powołuje Radę do spraw Ko-biet (jako organ opiniodawczo-doradczy mON), mającą monitorować warunki służby kobiet oraz proces ich integracji w środowisku żołnierskim, w tym zjawiska i zachowania dyskryminujące ko-biety w służbie;29 MAJA – po raz pierwszy z rocznym wyprzedze-niem minister ustala warunki i tryb przyjęć na studia kandydatów na żołnierzy zawodowych do uczelni wojskowych (na rok akademicki 2010/2011). Limity indeksów dla podchorążych zostały nieco zmniejszone 9 października 2009 roku i 14 kwietnia 2010 roku;3 CZERWCA – minister ustala zasady naboru żoł-nierzy mających służyć na stanowiskach służbo-wych za granicą (struktury NAtO, ue, ONZ);22 LIPCA – decyzja o zakończeniu udziału służby polskich kontyngentów wojskowych w siłach ONZ uNDOf i uNifiL – na wzgórzach Golan (Syria) i w Libanie;7 SIERPNIA – minister powołuje zespół eksper-tów, mających zająć się rozwojem i integracją sy-stemów informatycznych z obszarów kadrowego, organizacyjno-etatowego i mobilizacyjno-uzupeł-nieniowego;15 WRZEŚNIA – decyzja o uruchomieniu drugie-go w historii mON Strategicznego Przeglądu Obronnego. faktycznie prace przy SPO zainaugu-rowano 18 listopada, a jego efekt w postaci „Ra-portu SPO” minister ma otrzymać do końca stycz-nia 2011 roku. SPO ma wskazać, jak Wojsko Pol-skie powinno się zmieniać do 2035 roku;7 PAŹDZIERNIKA – powołanie zespołu do uregu-lowania problematyki szkolenia z międzynarodo-wego prawa humanitarnego konfliktów zbrojnych w resorcie obrony;19 PAŹDZIERNIKA – podpisanie 14 programów – pięciu głównych i dziewięciu szczegółowych, do-tyczących modernizacji technicznej sił zbrojnych do roku 2018;


uzawodowienia na koniec �007 roku, by na początku sierpnia �009 dojść do etapu, w którym skończyli służ-bę ostatni żołnierze z poboru, w ostatnim zaś, �010 ro-ku, osiągnąć poziom 100-tysięcznej armii zawodowej.

W tej beczce miodu, jaką jest finalizowanie progra-mu profesjonalizacji, jest też łyżka dziegciu. Zakłada-liśmy bowiem, że już w tym roku będziemy w stanie przyjąć do Narodowych Sił Rezerwowych prawie �0 tysięcy ochotników. Niestety, zeszłoroczne trudno-ści finansowe kazały nam rozłożyć ten proces na dwa lata. I dlatego w tym roku przyjmiemy połowę tej licz-by, a w przyszłym resztę ochotników.

PORZĄDKI W LEGISLACJINakreśliłem ogólny obraz sytuacji, jaką mamy na

finiszu programu profesjonalizacji. Teraz kilka słów o zrealizowaniu jego poszczególnych modułów, w tym legislacyjnego. Przypomnę, że w związku z profesjo-nalizacją konieczne było wprowadzenie siedmiu du-żych zmian ustaw dotyczących obronności i funkcjo-nowania sił zbrojnych. Były trzy nowelizacje ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP, dwie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, obszerna ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych oraz nowa ustawa o dyscyplinie wojskowej.

Nie wnikając w szczegóły tych zmian, powiem jedy-nie, że stworzyliśmy podstawy prawne do zawieszenia poboru i zaciągu ochotników, nadaliśmy nową formułę zawodowej służbie wojskowej oraz zapewniliśmy znacznie sprawniejszy niż do tej pory system reagowa-nia dyscyplinarnego.

Najbardziej oczekiwana przez środowisko wojskowe nowela ustawy o zakwaterowaniu weszła w życie w lip-cu �010 roku. Spodziewamy się, że dzięki zrównaniu

fOt.

ALe

KSA

ND

eR R

AWSK

i




w prawach do zakwaterowania wszystkich żołnierzy zawodowych i wprowadzeniu świadczenia mieszkanio-wego przyniesie ona definitywne rozwiązanie więk-szości problemów lokalowych, uczyni wojsko bardziej mobilnym i pozwoli elastycznie reagować na potrzeby w tej materii. Podpisane przeze mnie rozporządzenie dotyczące świadczenia mieszkaniowego wraz z tabela-mi wysokości tego dodatku, zróżnicowanego w zależ-ności od garnizonu od 300 do 900 złotych, ukazało się w najnowszym Dzienniku Ustaw, a pierwsze wypłaty trwają od sierpnia.

Chciałbym podkreślić, że nowy system zakwaterowa-nia jest przełomowy dla sił zbrojnych. Stwarza żołnie-rzom możliwość wyboru sposobu, w jaki będą zaspoka-jane ich potrzeby mieszkaniowe i daje na to środki. Dodatkową, choć niebagatelną korzyścią będzie comie-sięczne podreperowanie rodzinnych budżetów kwotą kilkuset złotych w roku, w którym praktycznie nie było podwyżek uposażeń dla żołnierzy zawodowych.

Nowela ustawy o zakwaterowaniu zawiera też inne zapisy korzystne dla żołnierzy zawodowych, jak choćby nowy sposób naliczania odprawy mieszka-niowej czy precyzyjne określenie warunków wykupu mieszkań. Generalnie chodziło o stworzenie przepi-sów przyjaznych dla środowiska wojskowego i roz-wiązujących problemy mieszkaniowe narosłe od 1995 roku, a resortowi obrony narodowej dają one możliwość zdynamizowania procesu profesjonaliza-cji i tworzenia odpowiednich warunków bytowych dla kadry zawodowej.

REFORMA SYSTEMU ŻYWIENIA

Podobne intencje przyświecały kolejnemu projek-towi związanemu z uzawodowieniem armii – refor-mie systemu żywienia. Proces ten został zaplanowa-

1 GRUDNIA – minister zgadza się na wypracowa-ne w resorcie zasady likwidacji gospodarstw po-mocniczych i zakładów budżetowych oraz tworze-nia instytucji gospodarki budżetowej. Reorgani-zację wymusza ustawa o finansach publicznych;2 GRUDNIA – minister zgadza się na harmono-gram przedsięwzięć zapewniających sprawne utworzenie Narodowych Sił Rezerwowych;9 GRUDNIA – wprowadzenie „ceremoniału Woj-skowego Sił Zbrojnych RP”. Poprzedni ceremo-niał obowiązywał od 19 czerwca 1995 roku;29 GRUDNIA – ustalenie zasad i placówek profi-laktyki psychologicznej w siłach zbrojnych;

20103 LUTEGO – minister wyraża zgodę na zawarcie umowy z PLL LOt SA na wynajęcie dwóch samo-lotów embraer 175 do przewozu najważniejszych osób w państwie. umowę zawarto 8 czerwca na cztery lata. Wyczarterowane odrzutowce pozosta-ją statkami powietrznymi firmy i nie mają biało--czerwonych szachownic;3 LUTEGO – minister zgadza się na przystąpienie inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych do progra-mu partnerstwa użytkowników zestawów prze-ciwpancernych Spike pod egidą natowskiej agen-cji NAmSA. to pierwsze partnerstwo w NAmSA z udziałem Polski;8 LUTEGO – modyfikacja zasad opiniowania służ-bowego i wzoru karty opinii żołnierza;10 LUTEGO – minister powołuje zespół mający opracować propozycje zmian w żołnierskim sys-temie emerytalnym;16 LUTEGO – decyzja budżetowa mON na rok 2010 pozwala uruchamiać nowe przetargi; 4 MARCA – minister przesądza los 45 wojsko-wych komend uzupełnień. Z powodu zmniejszenia potrzeb rekrutacyjnych ustabilizowanych etatowo sił zbrojnych będą one rozwiązane do końca 2010 roku, a ich zadania przejmą sąsiednie placówki;11 MARCA – pod rządami nowej wojskowej usta-wy dyscyplinarnej, obowiązującej od początku ro-ku, minister wydaje rozporządzenie regulujące działanie i wyposażenie izb zatrzymań. takie miejsca są urządzane przy placówkach żandar-merii, w polskich kontyngentach i na okrętach;


fOt.

KAR

OLi

NA

PRYm

LeW

icZ



ny na półtora roku (do końca �011), ale już się roz-począł. Podpisana przeze mnie w czerwcu decyzja była ostatnim aktem prawnym dotyczącym wdraża-nia nowego systemu.

Reforma była konieczna ze względów organizacyj-nych i ekonomicznych. Po uzawodowieniu sił zbroj-nych i ujednoliceniu uprawnień liczba żołnierzy mają-cych prawo do bezpłatnego wyżywienia zmniejszyła się z 70 tysięcy (�008 rok) do �0 tysięcy. Bezcelowe zatem stało się utrzymywanie niemal 300 stołówek zatrudniających około 3,5 tysiąca personelu i rozbudo-wanej służby żywieniowej. Jednocześnie jednak musieliśmy wziąć pod uwagę konieczność szybkiego rozpoczęcia żywienia w razie kryzysu i wojny oraz odwieszenia poboru, jak również utrzymywania zapa-sów wojennych.

Koncepcja zmiany systemu żywienia uwzględnia te wymogi. Naszym zamiarem było dostosowanie się do konkretnych warunków, dlatego stworzyliśmy możli-wość dostarczania bezpłatnych posiłków uprawnionym wojskowym, ale też korzystania z żywienia przez pozo-stałych żołnierzy i pracowników czy dzierżawienia woj-skowych obiektów gastronomicznych przez podmioty cywilne. Zadbaliśmy również o to, by w stołówkach wykorzystywać zapasy wojskowe w celu umożliwienia ich rotacji.

Dzięki takiemu podejściu do kwestii żywienia mo-gliśmy zmniejszyć o połowę liczbę placówek gastrono-micznych i zatrudnionych w nich osób. W efekcie kosz-ty utrzymania systemu zmalały o �47 milionów zło-tych, czyli również o prawie połowę.

NOWY MODEL SZKOLENIAOmawiając tworzenie praktycznie od nowa obu nie-

zwykle ważnych dla funkcjonowania wojska systemów – zakwaterowania i żywienia – starałem się uwypuklić starania resortu o to, by były one przyjazne dla żołnie-rzy i na tyle elastyczne, by w razie potrzeby umożli-wiały armii przystosowanie do zmieniających się wa-runków operacyjnych.

Szybką reakcję sił zbrojnych na wyzwania operacyj-ne powinien jednak zapewnić przede wszystkim sy-stem szkolenia. W nim również zaszły zasadnicze zmiany. Od stycznia �010 roku działa nowy model szkolenia w trzyletniej strukturze, obejmującej dwa etapy: dwuletni – szkolenia zasadniczego, i roczny, na który składa się faza gotowości lub udział w misji oraz odtworzenie zdolności. Taki podział odpowiada wy-mogom profesjonalizacji i potrzebom poszczególnych rodzajów sił zbrojnych.


24 MARCA – decyzja o redukcji liczby pracowni-ków wojska (około 10 procent) w latach 2010––2012 i o nowych zasadach kształtowania ich wynagrodzeń;30 KWIETNIA – nowe zasady udzielania pomocy rekonwersyjnej: przyjaźniejsze dla żołnierzy i ro-dzin tych, którzy polegli bądź zaginęli w akcji. Ośrodki aktywizacji zawodowej donoszą o zwięk-szonym zainteresowaniu żołnierzy i byłych żołnie-rzy pomocą w zmianie zawodu;30 KWIETNIA – zaktualizowane rozporządzenie o świadczeniach socjalno-bytowych dla żołnierzy i ich rodzin;30 KWIETNIA – zasady i wzór zawierania kon-traktów na służbę w Narodowych Siłach Rezerwo-wych. Dwa miesiące później rusza nabór rezerwi-stów do NSR;21 MAJA – pierwszy raz obchodzony Dzień Kade-ta. minister ustanowił to święto dla słuchaczy szkół podoficerskich kwartał wcześniej;1 CZERWCA – ustalenie zasad nadawania, po-twierdzania, podwyższania i utraty klas kwalifika-cyjnych dla podoficerów i szeregowych. Żołnierze czekają jeszcze na dokument regulujący sprawę płatności za klasy specjalistów; 8 CZERWCA – minister sankcjonuje nowe zasa-dy udzielania przez resort obrony pomocy finan-sowej uczącym się żołnierzom. Od tej pory z każ-dym żołnierzem starającym się o dofinansowanie jego edukacji trwającej co najmniej pół roku za-wierana będzie umowa przewidująca zwrot po-mocy, jeśli zainteresowany nie odsłuży ustalone-go okresu lub przerwie naukę;9 CZERWCA – ustalenie zasad wypłaty nowego świadczenia mieszkaniowego, które będzie przy-sługiwało zarówno szeregowym, jak i generałom. Pierwsze wypłaty tego świadczenia wpłyną na konta żołnierzy na początku sierpnia;17 CZERWCA – minister aprobuje zmiany w or-ganizacji i finansowaniu żywienia żołnierzy. Oszczędności mają wynieść około ćwierć miliarda złotych rocznie. Zamknięta zostanie co druga sto-łówka i zwolniona połowa kucharek;23 CZERWCA – rozporządzenie o wyróżnianiu by-łych żołnierzy, żołnierzy, pododdziałów, oddziałów i instytucji wojskowych – od tytułów honorowych, przez odznaki i broń białą, po proporce honorowe.




Wprowadzenie nowego modelu szkolenia było waż-nym etapem procesu uzawodowienia, a pół roku jego funkcjonowania potwierdza słuszność przyjętych przez resort założeń.

OFERTA DLA REZERWISTÓWFundamentalne zmiany w systemie naboru,

szkolenia, zakwaterowania i żywienia żołnierzy mamy już za sobą. Pozostało nam jeszcze for-mowanie Narodowych Sił Rezerwowych. Stwo-rzyliśmy do tego warunki prawne. Teraz nabór już trwa.

W stosunku do wcześniejszych planów nabór wydłużyliśmy o 1� miesięcy – jego finał prze-widujemy na koniec roku �011. W bieżącym planujemy wcielenie do 10 tysięcy ochotników, w przy-szłym – tyle samo kolejnych.

Mamy wszelkie dane, by sądzić, że nie zabraknie chętnych do tego rodzaju służby, ponieważ stworzyli-śmy im atrakcyjne warunki. Pakiet motywacyjny obej-muje między innymi gwarancję zachowania pracy w cywilu przez czas trwania kontraktu, wynagrodzenie za każdy dzień służby, zwrot kosztów przejazdu do miejsca jej pełnienia, bezpłatne zakwaterowanie, wy-

żywienie i umundurowanie, świadczenia zdrowotne, pomoc edukacyjną i wsparcie ubezpieczeniowe oraz, oczywiście, pensję zbliżoną do uposażeń żołnierzy za-wodowych.

Będzie też istniała możliwość wyjazdu na misję za-graniczną, jeżeli jednostka, do której zosta-nie przyjęty rezerwista, zostanie przewidzia-na do takich działań. Dodatkową zachętą po-winien być bardzo szeroki wachlarz specjal-ności zawodowych, które oferujemy kandyda-tom (ponad 3,� tysiąca grup stanowisk, w tym kierowcy, mechanicy, psychologowie, leka-rze) i zróżnicowanie korpusów osobowych, do których trafią chętni (ponad 8,4 tysiąca stanowisk szeregowych, około 1,� tysiąca

podoficerskich i 380 oficerskich). Nabór do Narodo-wych Sił Rezerwowych ruszył 1 lipca. Teraz jesteśmy w trakcie szeroko zakrojonej kampanii informacyjno--promocyjnej. We wrześniu ukażą się reklamy w prasie i internecie. W drugiej połowie lipca szefowie wojsko-wych komend uzupełnień wysłali listy zachęcające re-zerwistów do wstąpienia do tej formy służby.

Wspominając o NSR, przypomniałem o atrakcyj-nych uposażeniach, zbliżonych do tych, jakie mają żoł-

W ciągu ostatnich lat resort obrony narodowej zrobił wiele, by profesjonalizo-wane siły zbrojne stały sięatrakcyjnym pracodawcą.

fOt.

JARO

SŁAW

WiŚ

Nie

WSK

i



nierze zawodowi. W ciągu ostatnich lat resort obrony narodowej zrobił wiele, by profesjonalizowane siły zbrojne stały się atrakcyjnym pracodawcą, konkuren-cyjnym w stosunku do firm cywilnych. Wzrost uposa-żeń kadry w �008 i �009 roku (odpowiednio o 14,7 i 4,7 procent średnio) sprawił, że w porównaniu z prze-ciętnym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej żołnierz zarabiał średnio o �5 procent więcej. Przecięt-ne uposażenie brutto żołnierza zawodowego wynosiło w �009 roku 3960 złotych, przy czym w zależności od stopnia wahało się od �,6 tysiąca do około 1�,5 tysiąca złotych, co oznacza wzrost o 601 złotych w stosunku do �007 roku.

W tym roku budżety domowe żołnie-rzy zasili kwota od 300 do 900 złotych świadczenia mieszkaniowego. Szacuje-my, że skorzystać z niego może nawet �� tysiące żołnierzy zawodowych.

Chciałbym również przypomnieć, że w ostatnich la-tach resort stworzył system dodatków do uposażenia. Podwyższono mniej więcej o 7 procent dodatki specjal-ne i służbowe, co umożliwiło wzrost na przykład uposa-żeń pilotów maksymalnie o ��0 złotych, a marynarzy i skoczków spadochronowych o 60 złotych. Wzrosły również dodatki specjalne za służbę w warunkach szkod-liwych (wzrost uposażeń o dalsze 6 procent).

Dostosowano też zasady podwyższania dodatków za długoletnią służbę wojskową do warunków służby pro-fesjonalnej (chodziło o zmotywowanie do służby żoł-nierzy mających uprawnienia emerytalne) i przyznano dodatki specjalne personelowi inżynieryjno-lotnicze-

BRONiSŁAW KOmOROWSKi jest prezydentem RP.

Przy całym moim krytycy-zmie, chcę jednak stwier-

dzić, że w sumie przez 20 lat mimo wszystko wykonano

ogromną pracę. Aż strach pomyśleć, co byłoby z Polską, gdyby nie zredukowano armii z półmilio-nowej do stutysięcznej i nie uzyskano członkostwa w NAtO, a następnie nie wprowadzono planu ewentualnościowego, gdyby nie udało się połączyć wielkości budżetu obronnego ze wzrostem produk-tu krajowego brutto.

BRONISŁAW KOMOROWSKI

mu (150–600 złotych) oraz latającemu (raz w roku, pi-loci od �,� tysiąca do ponad �5 tysięcy, inni od 1,3 ty-siąca do 9 tysięcy złotych).

Ponadto wprowadzono zwrot kosztów dojazdu do miejsca pełnienia służby, zryczałtowany dodatek rozłą-kowy oraz dodatkowe wynagrodzenia za pełnienie ca-łodobowych nieetatowych służb dyżurnych.

Resort zreorganizował też struktury rekonwersyjne oraz wprowadził zmiany w zasadach i sposobach udzie-lania tego typu pomocy, tak by dostosować je do warun-ków armii profesjonalnej.

Od stycznia �010 roku poszerzyło się grono osób uprawnionych do korzystania z pomocy rekonwersyjnej oraz została wprowadzona zasada włączania rekonwersji już na etapie pełnienia służby zawodowej. Przyjęliśmy także regułę gradacji pomocy finansowej przyznanej na przekwalifikowanie kadry w zależności od stażu służby (po 15 latach 300 procent limitu, czyli około ��5 pro-cent najniższego uposażenia zasadniczego żołnierza za-wodowego). Ten system zdaje egzamin – zainteresowa-nie kadry wszystkimi formami pomocy rekonwersyjnej wzrosło kilkakrotnie.

KORPUS CYWILNYMówiąc o armii profesjonalnej, nie sposób pominąć

tak istotnego jej korpusu, jakim jest grupa pracowników wojska. Przez ostatnie trzy lata moim zamiarem było zmniejszenie różnic między jej uposażeniami a wyna-

grodzeniem żołnierzy zawodowych. Częściowo się to powiodło – głównie z uwagi na ograniczenia budżetowe spo-wodowane kryzysem. Poprawiliśmy te relacje, podobnie jak stosunek wysoko-ści uposażeń pracowników wojska do wynagrodzeń w sferze budżetowej. O ile w �007 roku przeciętne wynagrodzenie pracownika wojska stanowiło 76,55 pro-

cent wynagrodzenia w sferze budżetowej i 58,38 procent uposażenia żołnierza zawodowego, o tyle w �009 roku wskaźniki te poprawiły się – wynosiły odpowiednio 83,6� i 67,09 procent. Zdajemy sobie jednak sprawę, że to „zwieranie nożyc” przebiega zbyt wolno.

W tym roku przeznaczyliśmy 14 milionów złotych na podwyżki wynagrodzeń przewidziane w ustawie budżetowej, a w wyniku negocjacji ze związkami za-wodowymi przeznaczyliśmy 57 milionów na kolejne zwiększenie pensji i 18,7 milionów złotych na wypłatę jednorazowej nagrody.

Podjęliśmy się przedsięwzięcia bezprecedensowego w dziejach naszego wojska.

Podjęliśmy się przedsięwzięcia bezprecedensowego w dziejach naszego wojska




fOt.

SG

WP

Profesjonalizacja armii to długofalowy proces oparty na równoległym rozwoju jej trzech za-sadniczych filarów. Są to żołnierze, którzy tworzą zawodową armię; sprzęt i uzbrojenie;

nowoczesny system szkolenia dostosowany do potrzeb zawodowej armii.

W rekordowo krótkim czasie, bo w ciągu zaledwie kilku lat, udało nam się stworzyć infrastrukturę organi-zacyjno-prawną niezbędną do rozwoju profesjonalnych sił zbrojnych. To sukces. Po wejściu w życie na począt-ku lipca �010 roku nowego pakietu legislacyjnego do-tyczącego spraw zakwaterowania i żywienia żołnierzy możemy powiedzieć, że mamy kompletne prawodaw-stwo, niezbędne przepisy i regulaminy gwarantujące możliwość konsekwentnego realizowania procesu pro-fesjonalizacji Wojska Polskiego.

SKUTECZNOŚĆ ROZWIĄZAŃPrzed nami jednak kolejne wyzwania. Najbliższe la-

ta będą testem dla nowych rozwiązań. Pokażą ich sku-

MIECZYSŁAW CIENIUCH

Przywilej dobrej służbyNie pytaj, czy mamy profesjonalną armię. Spytaj sam siebie, czy jesteś profesjonalistą.

teczność, ale mogą też ujawnić niedoskonałości. Dlate-go w codziennym szkoleniu i działalności armii do-kładnie zweryfikujemy słuszność i przydatność przyję-tych rozwiązań. W razie potrzeby będziemy je dosko-nalić.

Od początku �010 roku nasza armia szkoli się według trzyletniego modelu. Za 18 miesięcy działające według nowego systemu jednostki osiągną gotowość do wykona-nia określonych zadań.

Równolegle z tym zachodzą w armii niezwykle istot-ne zmiany personalne. Umiejętnie i odpowiedzialnie dbamy o liczebność poszczególnych korpusów osobo-wych. Zadania tego nie ułatwia fakt, że jednocześnie dostosowujemy struktury etatowe poszczególnych jed-nostek do liczebności armii na poziomie stu tysięcy żołnierzy służby czynnej i kandydackiej. Rozpoczęli-śmy nabór do zupełnie nowej formy ochotniczej służby wojskowej – Narodowych Sił Rezerwowych. Przez najbliższe dwa lata chcemy pozyskać i przygotować do niej �0 tysięcy ochotników – żołnierzy rezerwy.

POLSKA ZBROJNA/SuPLemeNt PROfeSJONALiZAcJA 20101�


SZTUKA KOMPROMISU

Nie da się przeprowadzić pro-cesu profesjonalizacji bez nowo-czesnego sprzętu i broni. Ich za-kupy są możliwe dzięki stabiliza-cji i przewidywalności finanso-wej budżetu MON. Kluczowy dla przyszłości transformacji na-szej armii „Program rozwoju Sił Zbrojnych RP na lata �009––�018” został oparty na konkret-nej prognozie budżetowej z zało-żeniem, że wydatki obronne w najbliższej dekadzie będą utrzymywane na poziomie nie niższym niż 1,95 procent produk-tu krajowego brutto z roku po-przedniego. Określone przez wojskowych potrzeby do-tyczące modernizacji technicznej to jednak nie koncert życzeń. To raczej kompromis między potrzebami armii a finansowymi możliwościami resortu obrony. Takim przemyślanym i dobrze zaplanowanym konsensusem jest między innymi kwota około 30 miliardów złotych, jaką przewidziano na realizację pakietu 14 programów operacyjnych, które w dużej mierze zadecydują o roz-woju procesu modernizacji technicznej i profesjonaliza-cji w ciągu następnych dziesięciu lat.

O sukcesie procesu profesjonalizacji zdecydujemy także my sami – żołnierze. Od tego, jak jest postrzegana w społeczeństwie służba zawodowego żołnierza, jakie wartości sobą prezentujemy i jak wykonujemy nasze za-dania, zależą społeczna akceptacja, uznanie i prestiż tego zawodu, a co za tym idzie, chęć dołączenia do naszych szeregów.

Od kilku miesięcy systematycznie wzrasta liczebność korpusu zawodowych szeregowych. Jednocześnie stop-niowo, w rozważny sposób ograniczamy liczbę stanowisk podoficerskich i oficerskich. Poszukujemy nowych kan-dydatów, ale chcemy, by służba w polskiej armii była awansem i przywilejem dla najlepszych. Nie potrzebuje-my żołnierzy, którzy są w wojsku wyłącznie dla pieniędzy czy z braku innych pomysłów na pracę. Jesteśmy zwolen-nikami prymatu jakości nad ilością. Chcemy, aby w na-szych szeregach służyli ludzie z pasją, ambitni. Aby służ-ba w mundurze żołnierza Wojska Polskiego była równo-znaczna z pełną akceptacją etycznego kodeksu naszej for-macji. Całkowite utożsamianie się z zasadami żołnier-skiej moralności, godności i honoru, a także dyscypliny to niezwykle istotna cecha profesjonalnego żołnierza.

DOWÓDCA – NAUCZYCIELW działaniach mających na celu pozyskanie szerokiej

rzeszy zawodowych szeregowych nie możemy zapomi-nać, że profesjonalny żołnierz potrzebuje przede wszyst-kim profesjonalnego i odpowiednio przygotowanego do-wódcy, który będzie dawał dobry przykład, będzie do-brym nauczycielem. Teza „za mało wodzów, za dużo In-dian” to mit. Odpowiednia liczba nauczycieli w pokojo-wej strukturze armii daje gwarancję, że w razie zagroże-nia czy wojny rezerwiści będą skutecznie i sprawnie dowodzeni.

Polskie wojsko potrzebuje dowódców przede wszyst-kim skutecznych, z charakterem i inicjatywą. nie boją się podejmowania trudnych decyzji. I nie tylko nie zawiodą na polu walki, w warunkach misji bojowej, lecz także wy-każą się skutecznością w procesie wychowania i szkole-nia podwładnych w czasie pokoju. Potrzebujemy dowód-ców z autorytetem i to nie tylko tym formalnym, wynika-jącym ze stopnia czy posiadanej funkcji, lecz także wy-magających i bezkompromisowych w egzekwowaniu od swoich żołnierzy szkoleniowych oraz regulaminowych nakazów i powinności.

Pozyskanie i wykształcenie profesjonalnych dowód-ców, którzy zagwarantują podwładnym przywilej bycia dobrze dowodzonymi, to w procesie budowania zawodo-wej armii sprawa pierwszorzędna. Dlatego zamiast zada-wać pytanie: czy mamy już profesjonalne siły zbrojne, po-winniśmy raczej pytać samych siebie – od generała po szeregowego – czy jestem już profesjonalnym dowódcą i żołnierzem.

Generał broni miecZYSŁAW cieNiucH jest szefem Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

fOt.

mAR

iAN

KLu

cZYŃ

SKi




ZBIGNIEW GŁOWIENKA

P rofesjonalizacja w Wojskach Lądowych ści-śle wiąże się z procesem uzawodowienia, który udało się nam z powodzeniem zakoń-czyć w �010 roku. Wymagało to wprowa-

dzenia daleko idących, przemyślanych zmian, zarówno w kwestiach restrukturyzacji oraz reorganizacji struk-tur etatowych, jak i dostosowania rytmu służby do no-wych okoliczności.

Osiągnięcie pełnego uzawodowienia pozwoli nam na racjonalizację kosztów funkcjonowania Wojsk Lą-dowych. Już teraz poprawiła się jakość szkolenia. Wzrosła świadomość żołnierzy, którzy mają też więk-sze poczucie przynależności do armii zawodowej.

Uzawodowienie armii, w tym jej największego kom-ponentu − Wojsk Lądowych, było jednym z elementów profesjonalizacji naszych szeregów. Budowanie i umac-nianie profesjonalizmu w naszych działaniach oraz co-dziennej służbie ma charakter ciągły, ale już dziś moż-na stwierdzić, że Wojska Lądowe są rodzajem sił zbroj-nych, w którym poczucie profesjonalizmu jest silne i w pełni uzasadnione. Potwierdza to wysoki poziom wykonywanych zadań bojowych oraz szkoleniowych

Wyższa jakośćWojska Lądowe są rodzajem sił zbrojnych, w którym poczucie profesjonalizmu jest silne i w pełni uzasadnione.

zarówno w kraju, jak i poza granicami. Zwarte, jedno-rodne, dobrze i wszechstronnie przygotowane do ak-tywności operacyjnej jednostki wojskowe stanowią wy-znacznik jakości Wojsk Lądowych.

Jako dowódca tego rodzaju sił zbrojnych mam pełną świadomość szans i potencjalnych zagrożeń, jakie niosą oba wspomniane procesy. Umacnianie ich pozytywnego wpływu na Wojska Lądowe wymaga od podległych mi jednostek i żołnierzy zwiększonego wysiłku oraz osobi-stego zaangażowania. Tylko dzięki takiej postawie, po-twierdzanej silną motywacją oraz identyfikacją z naszym rodzajem sił zbrojnych, wykazywaną we wszystkich kor-pusach osobowych, możemy mówić o zbudowaniu w peł-ni profesjonalnej armii, gotowej wypełniać swoje zadania na rzecz naszej Ojczyzny i jej obywateli.

Profesjonalizm to nie tylko wysokie kwalifikacje za-wodowe. To także możliwość dysponowania najnowo-cześniejszym sprzętem i techniką wojskową. W naszych szeregach tego sprzętu jest coraz więcej. Z jednej strony, pozwala nam to na wykonywanie coraz trudniejszych zadań. Z drugiej, potwierdza słuszność obranej drogi, która z każdym krokiem wiedzie nas ku stworzeniu

zwartych, dobrze wyszko-lonych i wyposażonych Wojsk Lądowych, stano-wiących trzon sił zbrojnych stworzonych na miarę po-trzeb oraz wyzwań XXI wieku. Jako dowódca Wojsk Lądowych jestem świadom ogromu prac, jaki jest przed nami, ale widzę też całe spektrum pozytyw-nych przemian, które już się dokonały.

Generał dywizji ZBiGNieW GŁOWieNKA

jest dowódcą Wojsk Lądowych.fOt.

JARO

SŁAW

WiŚ

Nie

WSK

i



Polscy żołnierze biorą aktywny udział w wal-kach ze światowym terroryzmem. Działają w rejonach gwałtownych konfliktów i miejscach zagrożonych. Zapewniają bezpieczeństwo pod-

czas akcji humanitarnych lub w nich uczestniczą.To nie są zadania dla żołnierzy z przymusowego po-

boru. Skala współczesnych misji i charakter zadań jed-noznacznie wskazują, że mogą być one efektywnie wy-konywane jedynie przez doskonale wyszkolonych i do-brze opłaconych profesjonalistów. Oczywiste jest, że po-ziomu wyszkolenia niezbędnego na przykład w Afgani-stanie nie można uzyskać w trakcie dziewięciomiesięcz-nej, obowiązkowej, zasadniczej służby wojskowej.

Doświadczenia zdobyte na misjach zagranicznych, szczególnie w Iraku i Afganistanie, dobitnie przekonują, że tylko zawodowa, doskonale wyszkolona i wyposażo-na armia może sprostać współczesnym i przyszłym wy-zwaniom w dziedzinie bezpieczeństwa. Zasadniczym i najcenniejszym elementem profesjonalnych sił zbroj-nych są zasoby ludzkie. Bez dowódców i żołnierzy, świetnie przygotowanych pod względem ogólnym i spe-cjalistycznym, najnowocześniejsze nawet środki walki nie będą tak efektywne, jak mogłyby być w rękach za-wodowca. Na współczesnym polu walki coraz częściej jakość wojska jest ważniejsza niż jego liczebność.

Rozważając problem uzawodowienia armii, należy pamiętać również o wymogach współczesnego pola wal-ki w kontekście techniki i technologii wojskowych. Dziś

polski żołnierz ma do dyspozycji sprzęt i uzbrojenie naj-nowszej generacji, na przykład nowoczesne systemy dowodzenia, łączności, rozpoznania. To skuteczne i drogie wyposażenie może być efektywnie wykorzy-stane jedynie przez żołnierza, który ma zagwarantowa-ny odpowiednio długi czas szkolenia i doskonalenia umiejętności.

Dzięki pełnemu uzawodowieniu armii zniknął rów-nież poważny społeczny problem uchylania się od służ-by wojskowej, często związany z aktami korupcji czy

MACIEJ WOLIN

Uzawodowienie – jakość, a nie wielkość wojskaTylko zawodowa, doskonale wyszkolona i wyposażona armia może sprostać współczesnym i przyszłym wyzwaniom w dziedzinie bezpieczeństwa.

fałszowania dokumentów. Dzisiaj trzeba się wykazać, żeby zostać żołnierzem.

NIE ZACZYNALIŚMY OD ZERAKonieczność pełnego uzawodowienia Sił Zbrojnych

RP nie powstała w �007 roku. Proces ten nie rozpoczął się od zera wraz z wprowadzeniem rządowego progra-mu z �008 roku. W ciągu ostatnich dwudziestu lat prze-obrażania Wojska Polskiego podejmowano działania na rzecz zwiększenia uzawodowienia jednostek wojsko-




Z wystąpienia premiera 22 stycznia 2010 roku w Orzyszu na uroczystości przyjęcia 300 żołnierzy

do służby w 15 Giżyckiej Brygadzie Zmechanizowanej

W krótkim czasie udało się doprowadzić do te-go, że marzenie o silnej, nowoczesnej

i sprawnej armii, złożonej z zawodowych żołnierzy, jest coraz bliższe realizacji. Skończyła się era przy-musowego poboru. Dzisiaj polski żołnierz wstępu-jący w szeregi zawodowej armii jest profesjonalnie przygotowany do swoich zajęć. Będziemy nadal bardzo konsekwentnie profesjonalizować polską armię, także jeśli chodzi o inwestycje i sprzęt.

DONALD TUSK

wych, ale jeszcze w �007 roku osiągnięto poziom 58 procent. Dzisiaj nasza armia jest w stu procentach zawo-dowa. Od 1 stycznia �010 roku nie istnieje już prawna możliwość odbywania w czasie pokoju zasadniczej służ-by wojskowej, a także równorzędnych form oraz służby zastępczej.

Proces budowania systemu uzupełnia-nia zasobów osobowych sił zbrojnych, opartego wyłącznie na formule służby ochotniczej, został zintensyfikowany wraz z przyjęciem 5 sierpnia �008 roku „Programu profesjonalizacji Sił Zbroj-nych Rzeczypospolitej Polskiej na lata �008−�010”. Postawione przez rząd zada-nie uzawodowienia stanów osobowych Sił Zbrojnych RP zostało zrealizowane. Było ono jednym z głównych ele-mentów profesjonalizacji armii i przyczyniło się do zbu-dowania skutecznych sił zbrojnych, gotowych sprostać dzisiejszym i przyszłym wyzwaniom.

Ostatnie w historii Wojska Polskiego wcielenie około 1�00 poborowych nastąpiło w grudniu �008 roku,

a zwolnienie ostatnich żołnierzy odbywających obo-wiązkową służbę wojskową 30 sierpnia �009 roku.

STUTYSIĘCZNA ARMIA ZAWODOWA

Zgodnie z założeniami w końcu �010 roku w naszych siłach zbrojnych służbę miało pełnić do stu tysięcy żoł-nierzy ochotników. Stan ten został osiągnięty już w styczniu tego roku. W tej liczbie było około ��,5 ty-siąca oficerów, 41,8 tysiąca podoficerów, 3� tysiące szeregowych zawodowych, 1,� tysiąca żołnierzy nad-terminowych oraz �,5 tysiąca kandydatów na żołnierzy zawodowych. Była to bardzo dobra podstawa do dal-szej przebudowy struktury wewnętrznej zasobów oso-bowych żołnierzy.

Kolejne zmiany stanu osobowego ar-mii polegać będą na zmniejszeniu udzia-łu oficerów w ogólnej liczbie żołnierzy (z �� do 18 procent), zmniejszeniu udzia-łu podoficerów (z 4� do 37 procent) oraz zwiększeniu udziału szeregowych zawo-dowych (z 3� do 40,5 procenta). Nie-znacznie (z 4 do 4,5 procenta) wzrośnie udział kandydatów na żołnierzy zawodo-wych.

Uwzględniając naturalną rotację kadr (zwolnienia i powołania do służby), zakłada się, że stan ewidencyjny sił zbrojnych w końcu lipca �010 roku wyniesie około 99,8 tysiąca żołnierzy.

Na współczesnym polu walki coraz częściej jakość wojska jest ważniejsza niż jego liczebność

Pułkownik mAcieJ WOLiN jest szefem Oddziału Analiz mediów i Szkoleń w Departamencie Prasowo-informacyjnym mON.

fOt.

KAN

ceLA

RiA

PR

emie

RA

Rm



Zmiany w przygotowaniu wojsk do walki wymu-siło przejście na armię zawodową. „Od 1 stycznia �010 roku szkolenie wojsk odbywa się zgodnie z nowym modelem”, mówi generał

dywizji Wiesław Michnowicz, szef Zarządu Szkolenia – P7 Sztabu Generalnego WP. „Wcześniej powstały pro-gramy szkolenia podstawowego i specjalistycznego oraz zgrywającego dla pododdziałów zawodowych. Znoweli-zowano normy szkoleniowe i programy strzelań, a także opracowano nową instrukcję o działalności szkoleniowo-metodycznej”.

Przygotowany przez sztabowców przy współudziale przedstawicieli rodzajów sił zbrojnych „Model szkolenia Sił Zbrojnych RP” zmienia diametralnie dotychczasowe za-sady „przerabiania cywilów na żołnierzy”. Przede wszyst-kim szkolenie wydłużono do trzech lat – wcześniej trwało ono dziewięć miesięcy dla żołnierzy służby zasadniczej, osiemnaście dla pododdziałów zawodowych.

Dowódcy będą mieli teraz więcej czasu na przerobienie określonego materiału na poszczególnych poziomach szko-lenia. O skuteczności treningów zadecyduje jednak przede wszystkim przygotowanie kadry dowódczej i to, czy uczest-nicy będą mieli zapewniony dostęp do trenażerów i symu-latorów.

MODELOWE ROZWIĄZANIADzisiejszy model przygotowania żołnierzy do walki skła-

da się z czterech podsystemów: przygotowania kadry, szko-lenia dowództw i sztabów, wojsk, a także rezerw osobo-

Armia szkoleniaWŁODZIMIERZ KALETA

Polskie wojsko szkoli się już według nowego modelu.wych. W �010 roku szkolenie dowództw i sztabów odby-wać się będzie w cyklach, począwszy od ćwiczeń i zajęć wstępnych, poprzez treningi sztabowe, ćwiczenia dowód-czo-sztabowe lub wspomagane komputerowo, na ćwicze-niach z wojskami skończywszy. Sztabowcy wyszli naprze-ciw postulatom dowódców, którzy proponowali zmianę szkolenia dowództw i sztabów w taki sposób, by nowe roz-wiązania zapewniały im jak największy wpływ na określa-nie liczby treningów sztabowych oraz zajęć i ćwiczeń przy-gotowawczych (zajęcia zbiorowe, seminaria, ćwiczenia grupowe czy studyjne), włącznie z kończącymi każdy cykl szkoleniowy ćwiczeniami z pododdziałami różnych rodza-jów sił zbrojnych.

UNIWERSALNE PUZZLEZasadniczą kwestią jest obecnie szkolenie wojskowe

kandydatów do korpusu szeregowych. Przygodę z woj-skiem zaczynają oni od służby kandydackiej, obejmującej trzymiesięczne szkolenie podstawowe, a następnie specja-listyczne trwające, w zależności od specjalności, od trzech do sześciu miesięcy – według potrzeb dowódców rodza-jów sił zbrojnych. Szkolenia podstawowe i specjalistyczne prowadzone są dla wszystkich według takiego samego programu w centrach i ośrodkach szkoleniowych. Czas ich trwania wydłużył się trzykrotnie w porównaniu do norm obowiązujących w �009 roku. Zajęcia unitarne po-borowych trwały wtedy miesiąc, a specjalistyczne – trzy miesiące.

Po zdaniu egzaminów kończących i objęciu stanowisk w jednostkach żołnierze ci będą nadal doskonalić umiejęt-ności podczas szkolenia zgrywającego pododdziałów, pro-wadzonego w cyklu trzyletnim. Obejmie ono dwa etapy: �4-miesięczne szkolenie indywidualne i zespołowe do ba-talionu włącznie oraz roczne przygotowanie do udziału w misjach zagranicznych lub też, jeśli misja zostałaby od-wołana, podtrzymanie zdolności bojowych.

Przez pierwszy rok żołnierze będą ćwiczyć przede wszystkim na symulatorach i trenażerach, a także zgrywa-nie drużyny i plutonu. W drugim roku przez sześć miesię-cy ma trwać zgrywanie kompanii, a przez kolejne sześć – batalionu lub szkolenie pododdziałów do misji. Zwień-czeniem dwuletniego szkolenia będą ćwiczenia z wojskami

fOt.

cG

DP




Pułkownik ZYGmuNt mOcHOcKi jest szefem oddziału analiz szkolenia wojsk

w Zarządzie Szkolenia – P7 SGWP.

W myśl nowych regulacji od 2010 roku planowa-

ne jest szkolenie ochotników do Narodowych Sił Rezerwo-

wych. Obejmie ono w pierwszej kolejności żoł-nierzy rezerwy posiadających niezbędne przygo-towanie wojskowe i prowadzone będzie w pod-oddziałach lub na stanowiskach funkcyjnych. Do NSR przyjmowani też będą kandydaci bez ja-kiegokolwiek przygotowania wojskowego. Szko-lenie odbędą w centrach i ośrodkach w trakcie służby przygotowawczej.Jeśli chodzi o czas przygotowania absolwentów szkół wyższych (żołnierzy służby przygotowawczej do korpusu oficerów), szkolenie podstawowe po-trwa trzy miesiące dla wszystkich kandydatów bez względu na korpus osobowy, a kształcenie specja-listyczne z praktyką dowódczą w jednostkach – do trzech miesięcy (z praktyką włącznie). Podobnie będzie w odniesieniu do przygotowania żołnierzy NSR do korpusu podoficerskiego. Z tym że na szkolenie specjalistyczne z praktyką dowódczą przeznacza się do dwóch miesięcy. także szerego-wi odbędą szkolenie podstawowe oraz specjali-styczne trwające do miesiąca. Po zakończeniu służby przygotowawczej żołnierze NSR kierowani będą do jednostek.

ZYGMUNT MOCHOCKI

dla pododdziałów pozostających w kraju lub certyfikujące dla żołnierzy wyjeżdżających na misję.

W trzecim roku główny wysiłek szkoleniowców będzie skierowany na przygotowanie i wykonywanie zadań na mi-sji lub – w przypadku oddziałów, które z niej wrócą – od-twarzanie zdolności bojowych. Jeśli w tym okresie nikt z jednostki nie wyjedzie za granicę, żołnierze będą brali udział w ćwiczeniach modułów bojowych lub zgrywaniu elementów systemów walki.

Szkoleniowcom udało się wpasować nową strukturę szkolenia pododdziałów Wojsk Lądowych w trzyletnim cy-klu w programy zajęć w Marynarce Wojennej. Załogi okrę-tów będą się przygotowywać do wykonywania określonych zadań, co ma być powiązane z cyklem eksploatacyjnym okrętu. Zostaną one objęte szkoleniami: indywidualnym, załogi, narodowym i sojuszniczym w grupie i zespole okrę-tów, a także polegającym na udziale w misjach lub w pod-trzymywaniu zdolności operacyjnych.

Także piloci mają być szkoleni w trzyletnim cyklu zgod-nie z programami opracowanymi dla poszczególnych stat-ków powietrznych. Dla nich szkolenie podstawowe, obej-mujące między innymi podstawowe techniki pilotażu we-dług procedur VFR (loty z widzialnością ziemi), będzie trwało półtora roku. Kolejne dziesięć miesięcy przewi-dziano na ćwiczenia taktyczne i zastosowanie bojowe (za-awansowane szkolenie z wykorzystaniem uzbrojenia), a na-stępne sześć miesięcy – na szkolenie doskonalące i instruk-torskie.

I tak przez trzy lata. A potem powtarzanie całego cyklu od początku. „Jest taka potrzeba”, przyznaje generał Michnowicz. „W końcu do osiągnięcia mistrzowskiego wyszkolenia na poszczególnych poziomach droga daleka. Nawet jeśli żołnierze będą profesjonalistami w swoich spe-cjalnościach, to i tak dla utrzymania mistrzostwa muszą sy-stematycznie trenować. Mistrzowie olimpijscy też nie re-zygnują z intensywnych treningów. Dlaczego z podobnych, zapomnianych już często w koszarach form i metod, nie mieliby korzystać dowódcy?”.

Najważniejszą formą skutecznego bojowego przygoto-wania żołnierzy Wojsk Lądowych w jednostkach ma być szkolenie prowadzone w tak zwanych modułach batalio-nowych. Taki moduł złożony jest z batalionu piechoty oraz pododdziałów wsparcia ogniowego i logistycznego. Jest zdolny do samodzielnych działań bojowych oraz przerzutu za granicę. Dowódcy i szkoleniowcy od dawna są zgodni, że nawet najlepiej wyszkolone pluton czy kom-pania nie dają gwarancji skutecznego działania brygady. Aby z dobrym skutkiem angażować się w działania so-juszników, ONZ czy Unii Europejskiej, armii potrzebne są zgrane zespoły składające się z profesjonalnych podod-

działów, przygotowanych do samodzielnych działań w kra-ju i za granicą. Skład i wyposażenie zespołu, w składzie wzmocnionego batalionu, ma tę samodzielność w walce zapewniać.

SZYTE NA MIARĘWedług powyższego modelu od �009 roku prowadzono

szkolenie żołnierzy do udziału w misjach. Sprawdził się. Inna sprawa, że w wielu jednostkach do połowy �009 roku tylko �0–50 procent personelu stanowili zawodowcy (w su-mie pododdziały zawodowe były w ponad stu jednostkach), więc wojsko miało problemy z wysyłaniem na misje zawar-tych pododdziałów. Przygotowanie do działań modułów batalionowych zmienia tę sytuację. Zyska na tym również poziom wyszkolenia. „Dzięki misjom znacznie urealnili-śmy zajęcia. Zdobyliśmy ogromne doświadczenie,



sprawdziliśmy skuteczność różnych rozwiązań, poznali-śmy słabe i mocne strony wyposażenia”, wyliczają do-wódcy pododdziałów 6 Brygady Desantowo-Szturmo-wej, jednej z najbardziej doświadczonych na misjach jednostek naszego wojska.

A co ze szkoleniem w innych, nieekspedycyjnych jed-nostkach? „Mimo przyznania szkoleniowych prioryte-tów dla wyjeżdżających na misje nie zaniedbujemy przy-gotowań obronnych i zdolności wojsk do działań klasycz-nych”, zwraca uwagę pułkownik Zygmunt Mochocki, szef oddziału analiz szkolenia wojsk w P7.

Szkoleniowcy twierdzą, że środki przeznaczone na szkolenie w �010 roku zapewnią wykonanie podstawo-wych zadań postawionych przez jednostkami. Zakres tych zadań jest różny, w zależności od specjalności oraz kategorii jednostki. Ograniczenia budżetu resortu obro-ny nie ominą szkolenia w jednostkach przygotowują-cych się do obrony kraju oraz działań kryzysowych. „Na prowadzenie zajęć w tym samym wymiarze we wszyst-kich jednostkach nas nie stać. Takie są realia”, przyzna-ją sztabowcy. Tłumaczą, że żaden konflikt zbrojny na dużą skalę nam nie zagraża, nie ma zatem potrzeby in-westowania ogromnych pieniędzy w szkolenie wszyst-kich żołnierzy na najwyższym poziomie, bez względu na przydzielone wojskom zadania. „Jeśli ktoś tego nie rozumie, to znaczy, że niewiele pojął z przemian, które zaszły w Polsce oraz siłach zbrojnych od 1989 roku”, uważa generał Michnowicz.

Trzy pytania dogenerała dywizji Wiesława Michnowicza

POLSKA ZBROJNA: Czy perturbacje finansowe nie wpłyną na obniżenie poziomu szkolenia dowódców i pododdziałów w nowym syste-mie? W przeszłości, gdy resort obrony musiał oszczędzać, w pierw-szej kolejności oszczędzał właśnie na szkoleniu.WIESŁAW MICHNOWICZ: Pienią-dze są ważne dla systematyczno-ści, intensywności i skuteczności szkolenia dowództw, sztabów i wojsk. Zwłaszcza że przygotowa-nie bojowe żołnierzy zawodowych, przynajmniej na początku, wymaga zwiększonych środków finanso-

wych, za to ich utrzymanie jest tań-sze. Ponieważ budżet na 2010 rok jest ograniczony, a to pierwszy rok szkolenia żołnierzy według nowego modelu, część zaplanowanych na ten okres przedsięwzięć zamienio-no na formy mniej nakładowe. Przy-kładowo, niektóre ćwiczenia z woj-skami zamieniono na ćwiczenia dowódczo-sztabowe. Konieczność oszczędzania wymu-sza dokładne przejrzenie planów i podjęcie decyzji, na co pieniędzy musi wystarczyć, a gdzie wykonanie zadań można rozłożyć w czasie. Za-sada „koszt – efekt” będzie odgry-

Ze względu na ograniczony budżet mniejsza będzie czę-stotliwość niektórych przedsięwzięć, przede wszystkim ćwiczeń z wojskami. Nie we wszystkich pododdziałach do-wódcy będą mieli możliwość przeprowadzenia w �010 ro-ku zajęć taktycznych z udziałem batalionu czy wzmocnio-nej kompanii ze strzelaniem. W części jednostek treningi kończyć się będą na plutonie, a może drużynie. Ale dowód-cy nie będą mogli, nawet w przypadku zbyt skromnych środków materiałowych czy braku właściwego oprzyrządo-wania zajęć, zrezygnować ze szkolenia podwładnych. Jest przecież wiele niskonakładowych form szkolenia, które nie wymagają użycia sprzętu i amunicji, takich jak ćwiczenia grupowe z dowódcami w terenie, dotyczące rekonesansu, synchronizacji działań czy organizacji systemu ognia.

Wiele wykonuje się tylko na mapach, bez użycia wojsk, komputerowo, czy też w ośrodkach dowodzenia z wyko-rzystaniem środków łączności. Zalicza się do nich również zajęcia odbywające się przy stole plastycznym, a także ta-kie, na których porusza się tematy związane z użyciem uzbrojenia oraz środków wybuchowych, a także posługi-waniem się nimi. Dopiero gdy podczas tego rodzaju zajęć szkoleniowcy osiągną dobre wyniki, powinni zaczynać ćwiczenia w terenie (na poligonie). Dużą ich część można również przeprowadzić, korzystając z infrastruktury w gar-nizonie. „Pamiętajmy, że dopiero zaczynamy szkolenie we-dług nowych programów, a kryzys gospodarczy nie będzie trwał wiecznie, więc baza szkoleniowa będzie rozbudowa-na”, zastrzegają szkoleniowcy.




wać ważną rolę w planowaniu i pro-wadzeniu zajęć na każdym szczeblu.

POLSKA ZBROJNA: Czy w siłach zbrojnych nadal będą jednostki „dwóch prędkości” szkolenia?WIESŁAW MICHNOWICZ: takie są uwarunkowania. Nie stać nas na szko-lenie wszystkich jednostek w pełnym zakresie. Dlatego podzieliliśmy je na cztery grupy. W skład pierwszej weszły te, które przygotowują żołnierzy do mi-sji: Sił Odpowiedzi NAtO, grup bojo-wych ue oraz kontyngentu w Afgani-stanie. tam szkolenie będzie bez ogra-niczeń do batalionu włącznie. Pełny za-kres zabezpieczenia materiałowego przewidziano także dla drugiej grupy jednostek, do których zaliczono szkoły

oraz centra i ośrodki szkoleniowe. W pełnym zakresie, do szczebla kom-panii, szkolić się też będą pododdziały w jednostkach trzeciej grupy, ujęte w tabeli sił zobowiązanych do współ-pracy z NAtO. Szkolenie będzie ograni-czone przede wszystkim w jednost-kach czwartej grupy, przygotowujących się wyłącznie do obrony kraju i zadań kryzysowych.

POLSKA ZBROJNA: Na czym konkret-nie polegają te ograniczenia?WIESŁAW MICHNOWICZ: W tych jed-nostkach żołnierze szkolić się będą na miarę posiadanych sił i środków, ale najwyżej do szczebla plutonu. Skoro nic nie wskazuje na to, by naszemu krajowi, przynajmniej w bliskiej per-

spektywie, groziły wojna czy lokalny konflikt zbrojny, nie ma konieczności wydawania wielkich pieniędzy na szko-lenie w pełnym wymiarze także w tych jednostkach. Jeśli taka okoliczność za-istnieje, fundusze się zajdą. Jestem żołnierzem i chciałbym, żeby cała ar-mia mogła się szkolić na najwyższym poziomie. Ale jestem też obywatelem i zastanawiam się, skąd ci „eksperci” od obronności, którzy narzekają, że wojsko zbyt mało się szkoli, chcieliby wziąć pieniądze na ten cel? Zabraliby je emerytom? Budżet państwa jest, ja-ki jest, a od jego zasobności zależy bu-dżet mON.

Generał dywizji WieSŁAW micHNOWicZ jest szefem Zarządu

Szkolenia – P7 Sztabu Generalnego WP.

Dowódcy mają obecnie więcej inicjatywy w przygoto-waniu programów zajęć w jednostkach. Muszą wpasować planowane przedsięwzięcia szkoleniowe w nowy porządek dnia, uwzględniając określony prawem czas pracy żołnierzy, wyjazdy na kursy, czas na służbę i dni wolne przysługujące za jej peł-nienie, jak również tak mało istotne dla ob-serwatora spoza wojska elementy, jak nowe przepisy żywienia czy zasady zakwatero-wania zawodowców.

DARMOWE POSIŁKIOd �010 roku MON zrezygnowało z ca-

łodziennego bezpłatnego żywienia żołnie-rzy. Trzy darmowe posiłki przysługują je-dynie tym, którzy ćwiczą dłużej niż �4 go-dziny. Jeżeli czas szkolenia przekracza osiem godzin, ćwiczącym przysługuje je-den fundowany posiłek. Żołnierz musi się szkolić, ale także mieć czas na jedzenie. Jak pogodzić to bez szkody dla wyszkolenia, rozsądzi dowódca. Jeśli cho-dzi o zakwaterowanie, to ponad 90 procent żołnierzy zade-klarowało, że zamierza mieszkać poza koszarami. A do-wódcy muszą mieć rozwiązania zapewniające szybkie osiągnięcie gotowości bojowej jednostek, kiedy po pracy koszary opustoszeją.

Również obniżenie w �010 roku do �5 procent dodatku poligonowego, wynoszącego dotychczas 1�5 procent

dziennej diety, może mieć pozytywny wpływ na częstotli-wość ćwiczeń w polu. Ale to dowódcy zdecydują o ukła-dzie zajęć doskonalących w jednostce, ich intensywności,

doborze tematów oraz metodach prowadze-nia. Przy czym wytyczne nakazują, aby wszystkie przedsięwzięcia szkoleniowe by-ły organizowane odpowiednio do posiada-nych środków materiałowo-technicznych oraz zgodnie z dewizą: dowodzisz – szko-lisz – odpowiadasz. Organizatorzy szkole-nia w koszarach muszą przestrzegać kilku odgórnie ustalonych zasad. Po pierwsze, zajęcia w jednostkach mają być prowadzo-ne od wtorku do piątku, bo poniedziałki przeznaczono na odprawy oraz szkolenie niebojowe, a soboty – na obsługę technicz-ną. Po drugie, żołnierze nie powinni praco-wać bez wyraźnej potrzeby dłużej niż 40 godzin w tygodniu.

„Nie znaczy to, że wszystkie pododdziały, dowódcy i in-struktorzy będą każdego dnia jednakowo zaangażowani w zajęcia”, twierdzi pułkownik Mochocki. „Przełożeni ustalą, kto, w jakim dniu i jakim czasie pracuje. Część żoł-nierzy mających w planie zajęcia nocne, które zgodnie z obowiązującą instrukcją stanowić mają jedną trzecią wszystkich planowanych przedsięwzięć szkoleniowych, może w ogóle nie przychodzić do pracy w określone dni. Umiejętności będą doskonalić nocą”.

Szkolenie połączone do szczebla batalionu jest priorytetem w jednostkach szykowanych do misji afgańskiej oraz współdziałania z sojusznikami

POLSKA ZBROJNA/SuPLemeNt PROfeSJONALiZAcJA 2010�0


już zarejestrować zgłoszenia ponad 3 tysięcy kandy-datów uprawnionych do ponownego włożenia mun-duru w �010 roku.

LIMITYNajwiększy limit przyjęć żołnierzy NSR dostały

w tym roku jednostki stacjonujące w województwie zachodniopomorskim (głównie 1� Dywizji Zmecha-nizowanej) − do 188� osób. Jednostki z lubuskiego

(11 Dywizji Kawalerii Pancernej) mają przyjąć do 1131 żołnierzy, jednostki w warmińsko-mazurskim (16 Dywizji Zmechanizowanej) − do 1006 żołnierzy NSR, a w mazowieckim − do tysiąca.

Najmniejsze, wręcz symboliczne liczby stanowisk do obsadzenia przez żołnierzy NSR otrzymały wojskowe komendy uzupełnień w województwach świętokrzyskim i podlaskim – po �8 stanowisk. Komendom na Śląsku Sztab Generalny WP przydzielił 116, a w Wielkopolsce − 438 stanowisk. Ta-kie zróżnicowanie wynika z potrzeb uzupełnieniowych konkretnych jedno-stek w czasie pokoju i z przyjęcia jako domyślnej zasady terytorialnej rekru-tacji rezerwistów ochotników.

W zachodnich i północnych rejo-nach kraju jednostek jest więcej niż na wschodzie. Z wykonanego przez Cen-trum Badań Opinii Społecznych w ma-ju �010 roku sondażu preferencji 700 potencjalnych kandydatów do NSR wynika, że wolą oni służbę w jednost-kach położonych blisko miejsca za-

mieszkania: 91 procent zgodzi się na służbę w promieniu do �0 kilometrów od domu, a 55 procent na służbę w pro-mieniu do 50 kilometrów. „Nie istnieje

P rzepisy prawne niezbędne do rekrutacji i służby rezerwistów ochotników w jed-nostkach weszły w życie, a zainteresowani mogą od miesiąca zgłaszać się do właści-

wych dla nich wojskowych komend uzupełnień, któ-rych komendanci pomogą im skompletować doku-

menty wymagane do wstąpienia do służ-by. WKU zdołały

PODSTAWA: rozporządzenie MON w sprawie zawierania kontraktów na wykonywanie obowiązków w ramach Narodowych Sił RezerwowychPODSTAWA: rozporządzenie MON w sprawie zawierania kontraktów

Zgłoś się do NSR1 lipca ruszył nabór żołnierzy rezerwy – ochotników do służby w Narodowych Siłach Rezerwowych.

ARTUR GOŁAWSKI

Szukasz i znajdzieszOsobom zainteresowanym służbą w NSR w znalezieniu stanowiska pomoże wyszukiwarka inter-netowa na stronie www.szukajnsr.wp.mil.pl. Wolnych posad można szukać według stopnia woj-skowego, nazwy stanowiska, numeru specjalności, nazwy jednostki, nazwy miejscowości. Wy-szukiwarka udostępnia telefon do komórki zajmującej się rekrutacją w wybranej jednostce.


�1 POLSKA ZBROJNA/SuPLemeNt PROfeSJONALiZAcJA 2010


jednak zakaz ubiegania się o przydział do jednostki spoza rejonu zamieszkania”, zapewnił generał broni Mieczysław Cieniuch, szef SGWP.

W �010 roku będą przyjmowani do Narodowych Sił Rezerwowych ci, którzy odbyli służbę wojskową i mają przeszkolenie. Niewykluczone, że w ostatnim kwartale – gdyby chętnych rezerwistów do wojsko-wych komend uzupełnień zgłaszało się mniej niż oczekiwano – zacznie się rekrutacja osób bez prze-szkolenia wojskowego. Cywile najpierw będą powo-łani do odbycia służby przygotowawczej w centrach szkolenia, trwającej trzy miesiące dla szeregowych, cztery miesiące dla kandydatów na podoficerów, sześć miesięcy dla kandydatów na oficerów.

Uczestnicy kursów podoficerskich zakończą je w stopniu starszego szeregowego kadeta, a oficer-skich w stopniu kaprala podchorążego. W trakcie szkolenia dostaną uposażenie w wysokości: dla kan-dydatów na oficerów 60 procent, dla kandydatów na podoficerów – 40 procent, dla szeregowych – 30 procent najniższego uposażenia żołnierza za-wodowego.

Tegoroczne zapotrzebowanie wojska na żołnierzy NSR w specjalnościach: kierowców − 1�9, mechani-ków i elektromechaników − 556, saperów − 311, ku-charzy − �68. Potrzebni są też informatycy, pielęg-niarki, lekarze i psycholodzy.

Generał dywizji Andrzej Wasilewski, szef Zarzą-du Organizacji i Uzupełnień SGWP, podał, że tego-roczny limit 10 tysięcy stanowisk dla NSR podzielo-no w następujących proporcjach: 10 procent dla oficerów, 30 procent dla podoficerów, ponad 50 pro-cent dla szeregowych. Najwyżej zaszeregowane sta-nowisko do obsadzenia to podpułkownik − dowódca batalionu w 4 Pułku Chemicznym w Brodnicy.

30 DNI ĆWICZEŃPrzyjęciami rezerwistów nie są zainteresowane żan-

darmeria i Wojska Specjalne. „Spodziewam się, że zmienią zdanie i przyjmą swoich byłych żołnierzy”, ocenił generał Wasilewski.

„Obowiązkiem żołnierza NSR, który ochotniczo podpisze kontrakt, będzie udział w ćwiczeniach do 30 dni w roku. Pracodawcy, którzy zwolnią go na ten czas z pracy, dostaną odpowiednią rekompensatę”, zapewnił generał Mieczysław Cieniuch. Dowódcy jednostek są zobowiązani przedstawiać do końca roku kalendarzowego planowane na kolejny rok obciążenie ćwiczeniami dla podległych żołnierzy Narodowych Sił Rezerwowych.

Pułkownik StANiSŁAW RumAN jest szefem Zespołu do spraw Profesjonalizacji Sił Zbrojnych.

Powstanie Narodowych Sił Rezerwowych to rezultat

procesu profesjonalizacji sił zbrojnych. to także nowa ja-

kość w systemie gromadzenia i przygotowania żołnierzy rezerwy. Ochotnicza formuła służby w siłach rezerwy to również wyzwanie organi-zacyjne i szkoleniowe. mamy już niezbędne podstawy prawne do tego, aby zacząć budowę tych sił zgodnie z przyjętymi w mON, często kompromisowymi, rozwiązaniami. uważam, że służba w NSR może stać się dla żołnierzy do-skonałą formą podwyższania umiejętności i kwalifikacji na koszt armii. Wielu ludziom mogą one otworzyć drogę do awansu zawodo-wego w ich zakładach pracy czy dać możli-wość zmiany zawodu, znalezienia lepiej płat-nego zajęcia. Szkolenia i zdobyte certyfikaty będą też korzyścią dla pracodawców, bo bez wkładu własnego pozyskają specjalistów w no-wych dziedzinach.

STANISŁAW RUMAN

Generał dywizji WieSŁAW micHNOWicZ jest szefem Zarządu Szkolenia – P7 Sztabu Generalnego WP.

Żołnierze NSR trafią nie tyl-ko do jednostek zabezpie-

czenia, lecz także do operacyj-nych. W tych drugich znajdzie

się ich mniej, bo tam poziom obsady etatowej jest obecnie wysoki. Wiele będzie zależało od tego, jakie zapotrzebowanie co do obsady sta-nowisk zgłoszą dowódcy. Nie wykluczamy, że z żołnierzy NSR utworzone zostaną całe podod-działy. Kontrakty z takimi rezerwistami będą zawierane maksymalnie na sześć lat. Po każ-dym roku służby będą oni podlegali opiniowa-niu. Gdy żołnierz uzyska złą ocenę, przewiduje się rozwiązanie z nim kontraktu.

WIESŁAWMICHNOWICZ

POLSKA ZBROJNA/SuPLemeNt PROfeSJONALiZAcJA 2010��


Zmiany w przepisach wojskowych, uwzględniające między innymi nowy charakter polskiej armii, były jednym z kroków na drodze ku profesjonalizacji.

We właściwym kierunku

1. Ustawa z 24 października 2008 roku o zmianie ustawy o po-wszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawy o służbie wojskowej żoł-nierzy zawodowych (tak zwana mała nowelizacja).Nowelizacja obejmuje między innymi: stworzenie żołnierzom rezerwy

możliwości pełnienia służby nad-terminowej; umożliwienie przyjęcia do służby

nadterminowej żołnierzy zasadni-

czej służby wojskowej już po odby-ciu trzech miesięcy służby; podniesienie granicy wieku naboru

z 25 do 30 lat; złagodzenie wymogów przyjęcia do

służby nadterminowej, w tym obni-żenie kryterium wykształcenia do poziomu gimnazjum oraz złago-dzenie kryteriów niekaralności; wprowadzenie stopnia szeregowe-

go w korpusie szeregowych zawo-dowych (do tej pory pierwszym stopniem był starszy szeregowy);

zapewnienie przełożonym możliwo-ści poddania żołnierzy badaniom na obecność alkoholu i środków odurzających.

ustawa weszła w życie 6 grudnia 2008 roku.

2. Ustawa z 9 stycznia 2009 roku o zmianie ustawy o powszech-nym obowiązku obrony Rzeczy-pospolitej Polskiej oraz o zmia-nie niektórych innych ustaw (tak zwana średnia nowelizacja).

fOt.

PAP




Jako jeden z wielu nowelizowanych aktów praw-nych dotyczących żołnierzy, ustawa ta zawiera najwięcej korzystnych rozwiązań. Oto najważniej-sze zmiany w polityce mieszkaniowej.

Nowe przepisy przyznają prawo do zakwaterowania wszystkim żołnierzom bez względu na korpus osobowy. Każdy z nich może dostać kwaterę (lokal mieszkalny) na czas pełnienia służby, miejsce w internacie albo w kwaterze internatowej lub wypłatę świadczenia miesz-kaniowego.

Żołnierzowi służby stałej pozostawia się możliwość wyboru jednej z wymienionych form zakwaterowania. W przypadku kontraktowej zaś może wybrać między za-kwaterowaniem w internacie (albo kwaterze internato-wej) a wypłatą świadczenia mieszkaniowego,

Nowelizacja wprowadziła: rejestrację elektroniczną; kwalifikację wojskową zamiast

poboru; zapewnienie obywatelom, którzy

stawią się do kwalifikacji wojsko-wej, uregulowania stosunku do służby wojskowej poprzez ich prze-niesienie do rezerwy; objęcie kwalifikacją wojskową ko-

biet ochotniczek.

ustawa weszła w życie 11 lutego 2009 roku.

3. Ustawa z 27 sierpnia 2009 ro-ku o zmianie ustawy o powszech-nym obowiązku obrony Rzeczy-

pospolitej Polskiej oraz o zmia-nie niektórych innych ustaw (tak zwana duża nowelizacja).Nowelizacja wprowadza między innymi: zawieszenie obowiązku odbywa-

nia zasadniczej służby wojskowej, a także innych równorzędnych i zastępczych form realizacji tego obowiązku; przeszkolenie wojskowe studentów i absolwen-tów uczelni wyższych w czasie pokoju; utworzenie Narodowych Sił Rezer-

wowych (NSR) oraz określenie za-sad pełnienia służby w ramach tej formacji;

system motywacyjny dla żołnierzy NSR; zmianę zakresu zadań tOAW

(terenowego Organu Administracji Wojskowej).

ustawa weszła w życie 1 stycznia 2010 roku.

4. Ustawa z 24 października 2008 roku o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy za-wodowych oraz o zmianie niektó-rych innych ustaw (tak zwana mała nowelizacja).Zmiany umożliwiły między innymi: stworzenie systemu refundacji

kosztów pomocy prawnej resortu

Rewolucja w ustawie

PAULINA GLIŃSKA

Od 1 lipca 2010 roku obowiązuje, przyjęta przez parlament 22 stycznia 2010 roku, nowelizacja ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych.



wość tylko do 31 grudnia �01� roku. Odpłatne za-kwaterowanie w interna-tach przysługuje żołnie-rzom, którzy skorzystali już z uprawnienia mieszka-niowego, a także pracowni-kom wojska oraz dzieciom żołnierzy lub pracowników wojska pobierających na-ukę poza miejscem za-mieszkania, pod warun-kiem jednak, że miejsca w internacie nie będą po-trzebne na zakwaterowanie uprawnionych żołnierzy.

ŚWIADCZENIE MIESZKANIOWE

To novum znowelizowa-nej ustawy o zakwaterowa-niu sił zbrojnych. Stawka podstawowa wynosi 300 złotych, a współczyn-niki określające wysokość tego świadczenia zostały

ustalone dla każdego garnizonu oddzielnie. Świadczenie nie przysługuje wówczas, gdy żołnierz otrzyma przydział kwatery lub innego mieszkania, miejsca w internacie lub kwaterze internetowej. Od 1 lipca �010 roku żołnierz zawo-dowy służby stałej zajmujący kwaterę (lokal mieszkalny)

o ile Wojskowa Agencja Mieszkaniowa nie przy-dzieli mu kwatery lub loka-lu mieszkalnego.

BEZPŁATNY INTERNAT

Do nieodpłatnego zakwa-terowania w internacie mają prawo żołnierze zawodowi, a także odbywający okreso-wą służbę wojskową. Nowe przepisy ustalają normy przysługującej powierzchni użytkowej podstawowej: 7–10 metrów kwadrato-wych żołnierzom do stopnia starszego szeregowego, 8–1� metrów kwadrato-wych do stopnia sierżanta sztabowego, 10–15 metrów kwadratowych do stopnia starszego chorążego sztabo-wego, 1�–18 metrów kwa-dratowych do stopnia kapi-tana, 15–�0 metrów kwa-dratowych do stopnia pułkownika, �0–�5 metrów kwadra-towych dla generała.

Przyjęto założenie, że w internatach mają mieszkać żoł-nierze bez rodzin. Ci, którzy obecnie mieszkają z bliskimi w internacie lub kwaterze internatowej, mają taką możli-

obrony dla żołnierzy podejrzanych o popełnienie przestępstwa pod-czas wykonywania obowiązków służbowych (w sytuacji ich uniewin-nienia lub umorzenia przygoto-wawczego postępowania karnego); poprawę zabezpieczenia socjal-

nego rodzin żołnierzy, którzy po-nieśli śmierć lub zostali ranni podczas wykonywania obowiąz-ków służbowych (między innymi zapomogi, pomoc w zakresie podnoszenia kwalifikacji i finan-sowania nauki).

ustawa weszła w życie 28 grudnia 2008 roku.

5. Ustawa z 24 kwietnia 2009 roku o zmianie ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (tak zwana duża nowelizacja).Najważniejsze wprowadzone zmiany: Służba kontraktowaPrzepisy definiują kontraktową służ-bę wojskową jako nowy, drugi obok służby stałej, rodzaj służby zawodo-wej. Od 1 stycznia 2010 roku jest to służba terminowa, pełniona przez czas trwania kontraktu (maksymal-nie 12 lat). Z dniem wejścia w życie przepisów żołnierze nadterminowi,

którzy wyrazili na to zgodę, stali się żołnierzami kontraktowymi. Dodatek motywacyjnyDo systemu uposażeń żołnierzy wprowadzono stały dodatek moty-wacyjny dla podoficerów i szerego-wych zawodowych. Warunkiem jego otrzymania jest bardzo dobra ocena w opinii służbowej oraz uzyskanie tak zwanej klasy kwalifikacyjnej. Do-datek ten będzie przyznawany żoł-nierzowi zawodowemu po raz pierw-szy po wydaniu opinii służbowej, nie wcześniej jednak niż po trzech la-tach pełnienia zawodowej służby wojskowej.

Generał brygady JANuSZ BOJARSKi jest dyrektorem Departamentu Kadr ministerstwa Obrony Narodowej.

Praktycznie każdy minister obrony narodowej myślał

o profesjonalizacji. Były więc pewne rozwiązania, które szły

w kierunku armii zawodowej. mieliśmy chociażby służbę nadterminową. Wcześniej nikt się nie zde-cydował na ten ostateczny krok. Przyśpieszenie nastąpiło na przełomie 2007/2008 roku. Ryzyko takie – oczywiście była to decyzja całego rządu – podjął minister Bogdan Klich, postanawiając, że siły zbrojne w bardzo krótkim czasie mają się spro-fesjonalizować. udało nam się to zrobić. mamy 100-tysięczną armię, w tym 2,5 tysiąca kandyda-tów do służby. i ta struktura funkcjonuje normal-nie. chociaż nadal pracujemy nad tym, co jest naj-ważniejsze po wycofaniu służby czynnej z poboru, czyli nad rozbudową trzonu armii, którym jest kor-pus szeregowych zawodowych.

JANUSZ BOJARSKI




Obniżenie kryteriówminimalnym wymogiem dla osób zamierzających zostać szeregowy-mi zawodowymi jest ukończenie co najmniej gimnazjum. W korpusie podoficerów zawodowych wymaga-ne jest ukończenie szkoły średniej (bez matury), a w korpusie oficerów zawodowych – studiów wyższych pierwszego stopnia (licencjat, inży-nierskie). Urlop wychowawczy Wprowadzono urlop wychowawczy dla żołnierzy zawodowych. Przyjęto zasadę, że w przypadku urlopu trwa-jącego do 12 miesięcy żołnierz pozo-

stanie na etacie danej jednostki woj-skowej, a po 12 miesiącach zostanie przeniesiony do rezerwy kadrowej mi-nistra obrony narodowej. Powtarzanie kadencjiNa stanowiskach podoficerów i młodszych oficerów oraz na więk-szości stanowisk starszych oficerów od 1 stycznia 2010 roku można bez ograniczeń powtarzać kadencję. Na wyższych stanowiskach dowódczych służbę można pełnić jedynie przez dwie kadencje. Dotyczy to nie tylko szefa Sztabu Generalnego WP, do-wódców rodzajów sił zbrojnych, sze-fa inspektoratu Wsparcia Sił Zbroj-

nych, lecz także szefów komórek or-ganizacyjnych w Sztabie General-nym i mON oraz oficerów pełniących służbę na stanowiskach, w których nazwie występuje określenie: „do-wódca”. DecentralizacjaZgodnie z nowymi przepisami uprawnienia do wyznaczania żołnie-rzy na stanowiska służbowe i zwalniania z nich powierzono do-wódcom niższych szczebli organiza-cyjnych. Tożsamość do 2015 rokuW korpusie podoficerów do 31 grud-nia 2015 wydłużono okres osiąga-

może ją zwolnić w zamian za wypłatę świadczenia miesz-kaniowego. Ten, który zdecyduje się na comiesięczne po-bieranie świadczenia mieszkaniowego, nie musi dokumen-tować, na co przeznaczył wypłacone mu pieniądze.

Zwiększyły się normy mieszkaniowe dla żołnierzy – na osobę przysługuje od 8 do 1� metrów kwadratowych. W przypadku gospodarstwa jednoosobowego norma wy-nosi nie mniej niż 16 metrów kwadratowych. Przepisy przywróciły zasadę, że to żołnierz, a nie jego dowódca, wy-stępuje o przydział kwatery. Stosowny wniosek będzie mu-

siał być potwierdzony jednak przez dowódcę jednostki, w której żołnierz służy.

ODPRAWA PO NOWEMUDo obliczenia wysokości odprawy będą przyjmowane:

cena metra kwadratowego budynku mieszkalnego oddane-go do użytku w poprzednim kwartale ogłaszana przez GUS; norma powierzchni użytkowej podstawowej, która przysługuje żołnierzowi (1� metrów kwadratowych zamiast 10, a w przypadku samotnego żołnierza 16 metrów kwa-

fOt.

JARO

SŁAW

WiŚ

Nie

WSK

i

Nowe przepisy przyznają prawo do zakwaterowania wszystkim żołnierzom bez względu na korpus osobowy



nia tożsamości posiadanego stopnia wojskowego ze stopniem etatowym zajmowanego stanowiska służbowego.


6. Ustawa z 28 sierpnia 2009 roku o dyscyplinie wojskowej.Akt prawny zapewnił zgodność woj-skowych przepisów dyscyplinarnych z wymaganiami określonymi w Kon-stytucji RP i innych ustawach oraz w ratyfikowanych umowach między-narodowych, a także dostosowanie wojskowych przepisów dyscyplinar-nych do nowych struktur organizacyj-nych Sił Zbrojnych RP oraz potrzeb wynikających z profesjonalizacji pol-

skiej armii. Główne zmiany w przepi-sach dyscyplinarnych: wzmocnienie oddziaływania prze-

łożonych (modyfikacja katalogu wyróżnień i kar); stosowanie uproszczonego i zwy-

kłego trybu reagowania dyscypli-narnego oraz ograniczenie doku-mentacji dyscyplinarnej; rozszerzenie zakresu działania

ustawy (także na czas wojny) oraz uwzględnienie w przepisach specyfiki kształtowania dyscypli-ny w misjach poza granicami kraju; nadanie uprawnień przełożonych

dyscyplinarnych dowódcom dru-żyn (równorzędnym).


7. Ustawa o zmianie ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP.Nowelizacja umożliwia stworzenie mechanizmów pozwalających żoł-nierzom poszczególnych rodzajów służby na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, między innymi przez: przydział kwatery lub lokalu miesz-

kalnego; zakwaterowanie w internacie

(kwaterze internatowej); wypłatę świadczenia mieszkanio-

wego; możliwość zakwaterowania na te-

renie jednostki wojskowej (okrętu) na wniosek żołnierza.

ustawa weszła w życie 1 lipca 2010 roku.

Pułkownik ANDRZeJ PetRuLeWicZ jest dyrektorem Departamentu infrastruktury

ministerstwa Obrony Narodowej.

Dajemy żołnierzom możli-wość zakwaterowania na

czas pełnienia służby w loka-lach Wojskowej Agencji miesz-

kaniowej – niestety, jeśli będą dostępne. możliwe jest poza tym zamieszkanie bez ponoszenia opłat, ale też bez rodziny, w internacie albo – jeśli dowód-ca się zgodzi – w koszarach czy na okręcie. ci żoł-nierze natomiast, którzy sami chcą rozwiązać bądź już mają rozwiązane swoje sprawy mieszkaniowe, mogą otrzymać świadczenie z tego tytułu, co jest nową formą pomocy. Przy czym nie pytamy, gdzie i za ile wynajmują lokal.

ANDRZEJ PETRULEWICZ

dratowych); liczba norm należnych żołnierzowi oraz wskaźnik przeliczeniowy (1,66 zamiast 1,45). Odprawa mieszkaniowa ma wynosić 3 procent wartości przysłu-gującego lokalu mieszkalnego za każdy rok podlegający zaliczeniu do wysługi lat, od której jest uzależniona wy-sokość dodatku za długoletnią służbę wojskową. Nie bę-dzie mniejsza niż 45 procent oraz większa niż 80 pro-cent wartości przysługującego lokalu mieszkalnego. Żołnierz będzie zobowiązany do opróżnienia lokalu mieszkalnego w terminie trzydziestu dni od dnia wypła-ty odprawy mieszkaniowej.

Ustawa przewiduje dwa różne tryby postępowania w przypadku rozwodów żołnierzy:

– Jeśli żołnierz ma małoletnie dzieci, będzie wydawana decyzja o prawie do zajmowania lokalu mieszkalnego z uwzględnieniem wspólnie zamieszkałych członków ro-dziny, według stanu z dnia uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód. Byłemu małżonkowi na czas ozna-czony agencja wynajmie inny lokal.

– Jeśli żołnierz nie ma małoletnich dzieci, zostanie wy-dana identyczna decyzja. Były małżonek będzie zobowią-zany w terminie trzydziestu dni od dnia uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód opuścić lokal mieszkalny, bez konieczności zapewnienia mu innego przez agencję.

Rozkwaterowanie przysługuje tylko żołnierzom zawodo-wym, a nie na przykład emerytom wojskowym. Według nowych przepisów żołnierz ma możliwość wykupu lokalu mieszkalnego zamiast odprawy po zakończeniu służby,

o ile WAM będzie dysponować takim lokalem. Przepisy przejściowe ustawy utrzymują dotychczasowe zasady sprzedaży lokali z pomniejszeniem ceny nabycia wyno-szącym 95 lub 90 procent do końca �01� roku. Od roku �013 pomniejszenie ceny nabycia będzie wynosiło 60 i 30 procent.

ministerstwo Obrony NarodowejReDAKcJA WOJSKOWA

Al. Jerozolimskie 9700-909 Warszawa

POLSKA ZBROJNAwww.polska-zbrojna.pl

e-mail: [email protected]

Biuro Reklamy i marketingu tel.: 22 684 51 80, 684 53 87; faks: 22 684 55 03; e-mail: reklama@redakcja wojskowa.pl

Profesjonalizacja Wojska Polskiego -...

Documents

Transcript of Profesjonalizacja Wojska Polskiego -...