Prezentacja Podstawy UNIX

114

Transcript of Prezentacja Podstawy UNIX

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 1/114

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 2/114

 

Użytkowanie systemu

operacyjnego UNIX

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 3/114

 

System operacyjny

Użytkownicy

Programy

Dyski

Pamięć

Jednostka Centralna

Sieć

Drukarki

System Operacyjny

Konsumenci Zasoby

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 4/114

 

Podr ęcznik elektroniczny

Składnia: man [numer_rozdziału]tytuł _strony

Przykład:man cp

man tar 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 5/114

 

 Narzędzia i aplikacje

x mail,mailx - poczta elektroniczna

x

ed, ex, vi - edycja plikówx sort, grep, wc, - przetwarzanie tekstów;

x awk, sed

x nroff - formatowanie tekstów;

x cc, make, lint, lex - opracowanie oprogramowania;

x SCCS, RCS - zarzą dzanie wersjami kodu źródłowegoprogramów

x uucp - komunikacja pomiędzy systemami;x ps, du, acctcom - monitorowanie stanu procesow i kont

uzytkowników.

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 6/114

Rejestrowanie się w systemie

login:

login: combi1Passwd:

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 7/114

System operacyjny

Kernel = ją dro

ShellUżytkownicy

Programy

Urzą dzenia

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 8/114

Shell

x sh - powłoka Bourne’a (Bourne Shell)x csh - powłoka C (C-Shell)

x ksh - powłoka Korna (Korn Shell)x sh - powłoka Posix (Posix Shell)

x

rsh - ograniczona powłoka Bourne’ax rksh - ograniczona powłoka Korna

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 9/114

Pliki

hurt.unl:

total 64

-rw-r--r-- 1 informix informix 15588 Mar 27 2001 katalog.unl

-rw-r--r-- 1 informix informix 2537 Mar 27 2001 klient.unl

-rw-r--r-- 1 informix informix 3193 Mar 27 2001 magazyn.unl

-rw-r--r-- 1 informix informix 1507 Mar 27 2001 pozycja.unl

-rw-r--r-- 1 informix informix 125 Mar 27 2001 producent.unl

-rw-r--r-- 1 informix informix 1807 Mar 27 2001 reklamacja.unl

-rw-r--r-- 1 informix informix 697 Mar 27 2001 stan.unl

-rw-r--r-- 1 informix informix 1766 Mar 27 2001 zamowienie.unl

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 10/114

Polecenie ls

Składnia: ls [-adlFR] [ścieżka]Przykład:$ ls

szkolenie test test_kopia test_wazne$ ls -ltotal 8

drwxr-xr-x 2 combi1 combi 512 wrz 21 11:50 szkolenie-rw-r--r-- 1 combi1 combi 649 wrz 25 09:28 test-rw-r--r-- 1 combi1 combi 649 wrz 25 09:28 test_kopia-rw-r--r-- 1 combi1 combi 355 wrz 25 09:14 test_wazne

wyświetla zawartość katalogu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 11/114

Zarzą dzanie katalogami

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 12/114

 Nazwy ścieżek 

/

(katalog główny)root

home

serwis

u

Informix tuxedo

lib

usr 

bin

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 13/114

Polecenie pwd 

Składnia: pwdPrzykład:

$ pwd /export/home/combi1

wyświetla bieżą cy katalog roboczy

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 14/114

Niektóre symbole w system Unix mają specjalne znaczenie.

Należą do nich:/ - oznaczenie katalogu głównego (root - korzeń)

. - oznaczenie katalogu bieżą cego (w którym aktualnie pracujemy)

.. - oznaczenie katalogu nadrzędnego nad bieżą cym

~ - oznaczenie katalogu domowego użytkownika – - oznacza katalog, który był bieżą cym poprzednio

* - zastępuje dowolne znaki w nazwie pliku (oprócz . oznaczają cej

plik ukryty)

? - zastępuje jeden, dowolny znak [znaki] - określa jakie znaki mogą wystą pić w określonym miejscu

w nazwie pliku

[!znaki] - określa jakie znaki nie mogą wystą pić w nazwie pliku

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 15/114

Polecenie cd 

Składnia: cd [ścieżka]Przykład:

$ cd /tmp$ pwd /tmp

zmienia katalog bieżą cy

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 16/114

Polecenia mkdir i rmdir 

Składnia:

mkdir [-p][ścieżka_do_katalogu]

tworzy katalog, usuwa katalog

rmdir [-p][ścieżka_do_katalogu]

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 17/114

Polecenia mkdir i rmdir 

Przykład:$ pwd /export/home/combi1$ mkdir owoce

$ mkdir owoce/jablka$ cd owoce$ mkdir sliwki gruszki$ rmdir gruszki$ cd ..$ rmdir owocermdir: directory "owoce": Directory not empty

$ rmdir owoce/jablka owoce/sliwki owoce

tworzy katalog, usuwa katalog

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 18/114

Polecenia

$ id

$ who$ date$ passwd

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 19/114

Polecenie id 

Składnia: id

Przykład:$ id uid=1218 (combi1), gid=728 (combi)

wyświetla identyfikator użytkownika i grupy

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 20/114

Polecenie who

Składnia: who

Przykład:

$ whocombi1 ttyp0 Wrz 26 07:56combi2 ttyp1 Wrz 26 07:56combi3 ttyp8 Wrz 26 07:56

wyświetla informację o użytkownikach pracują cych

aktualnie w systemie

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 21/114

Polecenie date

Składnia: datePrzykład:

$ dateWto 26 Wrz 09:37:24 EDT 2001

wyświetla czas i datę

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 22/114

Polecenie passwd 

Składnia: passwdPrzykład:

$ passwdChanging password for combi1Old password:

New password:Reenter new password:

 przyporzą dkowuje hasło użytkownikowi

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 23/114

Zarzą dzanie plikami

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 24/114

Polecenie cp

Składnia:cp [-i] plik nowy_plikcp [-i] plik [plik ...] kat_docelowy

Przykład:$ cp .profile .profile.org$ cp test /tmp/combi1$ cp -r szkolenie kopia

kopiuje pliki, katalogi

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 25/114

Polecenie mv

Przykład:$ mv -i .profile.org .profile.old$ mv /tmp/combi1 /export/home/combi1 /

 przenosi pliki, katalogi lub zmienia nazwy

Składnia:mv [-i] plik nowy_plikmv [-i] plik [plik ...] kat_docelowy

mv [-i] kat [kat ...] kat_docelowy

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 26/114

Polecenie ln

Składnia:ln [-s] plik nowy_plikln [-s] katalog nowy_katalog

Przykład:$ ln -s .profile srodowisko$ ln -s /usr/bin bin

dowią zuje pliki, katalogi

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 27/114

Polecenie rm

Składnia:rm -i plik [plik ...]rm -rf katalog [katalog ...]

Przykład:$ rm -i srodowisko

$ rm -rf kopia

usuwa pliki, katalogi

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 28/114

Prawa dostę pu do plików

Dla każdego pliku UNIX utrzymuje zestaw praw:

x czytania

x zapisania

x wykonania

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 29/114

Trzypoziomowa struktura praw

dostę pu do plikówx Prawa dostępu do pliku i katalogu ma:użytkownik Właściciel pliku

grupa Grupa użytkowników mogą ca mieć prawa dostępu do pliku

pozostali Pozostali-rw-r--r-- 1 combi1 combi 585 wrz 20 11:38 .profile

lrwxrwxrwx 1 combi1 combi 8 wrz 20 13:33 bin -> /usr/bin

drwxr-xr-x 2 combi1 combi 512 wrz 20 12:17 szkolenie

-rw-r--r-- 1 combi1 combi 649 wrz 20 11:22 test

Właściciel grupa

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 30/114

Polecenie chmod 

Składnia:chmod -R atrybuty plik lub katalog

Przykład:$ chmod 755 test$ chmod -R 744 szkolenie

$ chmod u+x,g+x,o+x szkolenie/combi1

zmienia prawa dostę pu do pliku i katalogu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 31/114

Polecenie umask tworzy mask ę kodu praw

Składnia:

umask [-S] [nnn]

Przykład:$ umask a-rwx,u=rw,g=r $ umask 077

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 32/114

Polecenie chown

Składnia:chown właściciel plik ...

Przykład:$ chown combi2 test

$ chown combi2 /tmp/combi1

zmienia właściciela pliku

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 33/114

Polecenie chgrp

Składnia:chgrp nowa_grupa plik ...

Przykład:$ chgrp tuxedo test$ chgrp combi test

zmienia grupę, do której należy plik 

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 34/114

Polecenie suzmiana identyfikatora użytkownika

Składnia:

su[-][nazwa użytkownika]

Przykład:$ su combi2$ su - combi2

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 35/114

Polecenie ftp

Składnia:ftp [nazwa_komputera]

Przykład:

ftp unix

 przesyła pliki między komputerami

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 36/114

Podstawy pracy z edytorem vi

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 37/114

Edytor vi ( „Visual” ) to podstawowy (czasami jedyny)

wyst ę puj ący w każ dym systemie unix’owym edytor .Podstawowe cechy to:

• wszechobecny na każ dym systemie UNIX/Linux 

• szybkość - moż liwość edycji bardzo du ż ych plików 

• efektywne wykonywanie z ł oż onych operacji • trudna obsł uga dla osób pocz ątkuj ących

Tryby pracy 

• tryb wydawania poleceń

• tryb wstawiania tekstu 

Edytor vi

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 38/114

Edytor viRozpoczęcie pracy

Uruchomienie vi nazwa_pliku powoduje skopiowaniezawartości tego pliku do buffora i dalsze modyfikacje

dokonywane są w bufforze.

vi -R  test - otwarcie pliku test w trybie tylko do odczytuview test - jw.

vedit test - wersja z wyświetlaniem trybów.

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 39/114

Edytor viPolecenia trybu wydawania poleceń

:w Zapisanie zmian bieżą cego pliku:w plik  Zapisanie bufora do pliku plik 

:q Wyjście z edytora jeśli plik nie został zmodyfikowany

:q! Wyjście z edytora bez zapisuZZ lub :x Wyjście z edytora z zapisaniem do bieżą cego pliku

:n Edycja nastę pnego pliku z listy argumentów

:e plik  Rozpoczęcie edycji pliku plik 

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 40/114

Edytor viPolecenia modyfikacji tekstu

a Wstawienie tekstu za kursoremi Wstawienie tekstu w miejscu kursora

o Utworzenie nowego, pustego wiersza pod bieżą cym

O Utworzenie nowego, pustego wiersz nad bieżą cym

r Zastą  pienie jednego znaku

R Przejście do trybu nadpisywania tekstu

Esc Wyjście z trybu wstawiania do trybu poleceń

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 41/114

 nx Usunięcie n znaków na prawo od kursora

 nX Usunięcie n znaków na lewo od kursoradd Usunięcie bieżą cej linii

dw Usunięcie bieżą cego słowa

d$ Usunięcie znaków od kursora do końca wierszacw Zastą  pienie aktualnego słowa nowym

cc Zastą  pienie aktualnego wiersza nowym

C Zastą  pienie znaków od kursora do końca wiersza

J Łą czenie aktualnej linii z nastę pną 

u Cofnięcie ostatniej operacji

Edytor viPolecenia modyfikacji tekstu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 42/114

Edytor viPolecenia poruszania się w tek ście

h Przesunięcie kursora w lewo

 j Przesunięcie kursora o linię w dół

k Przesunięcie kursora o linię do góry

l Przesunięcie kursora w prawo

:12 Przesunięcie kursora do linii 12-tej tekstu

:$ lub G Przesunięcie kursora do ostatniej linii tekstu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 43/114

0 Przesunięcie kursora na począ tek bieżą cej linii

$ Przesunięcie kursora na koniec bieżą cej linii

w Przesunięcie kursora na począ tek nastę pnego wyrazu

e Przesunięcie kursora na koniec nastę pnego wyrazu

 b Przesunięcie kursora na począ tek poprzedniego wyrazu

Edytor viPolecenia poruszania się w tek ście

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 44/114

CTRL-f Przesunięcie kursora o 1 ekran do przodu

CTRL-b Przesunięcie kursora o 1 ekran do tyłu

CTRL-u Przesunięcie kursora o 1/2 ekranu do przoduCTRL-d Przesunięcie kursora o 1/2 ekranu do tyłu

Edytor viPolecenia przeglą dania tekstu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 45/114

Polecenia dd, cc tak jak yy i y nw kopiują tekst do tzw. buforanie nazwanego.

yy Skopiowanie do buffora aktualnej linii

y nw Skopiowanie do buffora n kolejnych słów

 p Wstawienie zawarto ści buffora za wiersz bieżą cy

P Wstawienie zawartości buffora przed wiersz bieżą cy

Edytor viPolecenia w trybie wydawania poleceń

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 46/114

/tekst Wyszukanie cią gu znaków “tekst” w przód?tekst Wyszukanie cią gu znaków “tekst” w tył

f  znak Wyszukanie „ znaku” w bieżą cym wierszu

n Wyszukanie kolejnego cią gu znaków w przód N Wyszukanie kolejnego cią gu znaków w tył

Edytor viPolecenia wyszukiwania tekstu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 47/114

: n,ms/ala/ola/ Zamiana pierwszego wystą  pienia w w

danym wierszu tekstu „ala” na „ola” w wierszach od n do m

: n,ms/ala/ola/g Zamiana wszystkich wystą  pień wdanym wierszu tekstu „ala” na „ola” w wierszach od n do m

Edytor viPolecenia zamiany tekstu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 48/114

:%s/cos/nic/g

Zamiana wszystkich wystą  pień w danym wierszu tekstu

„cos” na „nic” w całym dokumencie

:%s/u\/tuxedo/opt\/tuxedo/gZamiana wszystkich wystą  pień w danym wierszu tekstu

„u/tuxedo” na „opt/tuxedo” w całym dokumencie z

maskowaniem znaków specjalnych

Edytor viPolecenia zamiany tekstu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 49/114

Podstawy Shell’a

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 50/114

Shell

Ją droUnixShell

użytkownik

Zwią zek pomiędzy użytkownikiem pracują cym przy terminalu, programemShell a ją drem systemu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 51/114

Shell

x sh - powłoka Bourne’a (Bourne Shell)x csh - powłoka C (C-Shell)

x

ksh - powłoka Korna (Korn Shell)x sh - powłoka Posix (Posix Shell)

x rsh - ograniczona powłoka Bourne’a

x rksh - ograniczona powłoka Korna

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 52/114

Pliki konfiguracyjne Shell’a

Lokalny plik konfiguracyjny dla

.profile Shell Korna (/bin/ksh)

.kshrc

.profile Shell Borne’a (/bin/sh)

.login Shell C(/usr/bin/csh)

.cshrc

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 53/114

Polecenie set 

Składnia:set

Przykład:

$ setHOME=/export/home/combi1

LOGNAME=combi1MAIL=/var/mail/combi1

MAILCHECK=600PATH=/usr/bin:/usr/ucb:/etc:.SHELL=/bin/kshTERM=vt100

wyświetlenie wszystkich aktualnie zdefiniowanych zmiennych

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 54/114

Polecenie unset 

Składnia:unset

Przykład:

$ unset INFORMIXSERVER

usuwa aktualną wartość zmiennej

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 55/114

Polecenie env

Składnia:

envPrzykład:$ env

 _=/usr/bin/envVISUAL=viLOGNAME=combi1MAIL=/var/mail/combi1PS1=km1 $LC_MESSAGES=CLC_CTYPE=pl

SHELL=/bin/ksh

Wyświetlenie zawartości środowiska

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 56/114

Polecenie export 

Składnia:export zmienna

Przykład:

$ INFORMIXDIR=/u/informix$ export INFORMIXDIR

Przesyłanie zmiennych lokalnych do środowiska

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 57/114

Polecenie alias

Składnia:alias [nazwa[=łańcuch]]

Przykład:

$ alias$ alias dir=ls$ alias ll=‘ls -l’

$ alias rm=‘rm -i’$ alias rm 

rm=‘rm -i’

definiowanie synonimu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 58/114

Polecenie unalias

Składnia:unalias nazwa

Przykład:$alias llll=‘ls -l’

$unalias ll$alias llll: alias not found

usuwanie synonimu

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 59/114

Polecenie history

Składnia:history [-n |[a z]

Przykład:$ history -3$ history 4 7

4 date5 cd6 pwd

7 ls

wyświetlenie ostatnio wykonanych czynności

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 60/114

Zmienne Shella

Składnia:nazwa_zmiennej= wartośćPrzykład:

$ PATH=.:/bin:/usr/bin:$HOME/bin$ TERM=vt100$ HOME=/export/home/combi1

$ PWD=/u/tuxedo$ DZIEN=Wtorek$ COS=”Kowalski Jan”

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 61/114

Polecenie echo

Składnia: echo [arg ...]Przykład:

$ echo witam

witam

wyświetla argument(y) na terminalu

 

Z i PATH

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 62/114

Zmienna PATH 

$ echo $PATH

.:/bin:/usr/bin:/export/home/combi1 /bin

$PATH=/u/informix/bin::/bin:/usr/bin:.

lista katalogów, w których Shell będzie szukał polecenia dowykonania

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 63/114

Zmienna TERM 

$ TERM=ansi

$ TERM=vt100$ TERM=wyse60

opisuje typ terminala i rozmiar ekranu

 

P l i t Sh ll

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 64/114

Polecenia wewnętrzne Shella

a polecenia systemu UNIX

Polecenia wbudowane w program Shellcdpwd

set

echoPolecenia systemu Unix

ls

morevi

file

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 65/114

Polecenie whereis

Składnia:whereis [-b|-m|-s]

Przykład:

$ whereis vi$ whereis pwd$ whereis ls

 poszukiwanie poleceń

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 66/114

Podstawianie w Shell’u

• Podstawianie zmiennych

• Podstawianie poleceń• Podstawianie z użyciem znaku „~”

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 67/114

Podstawianie zmiennych

$nazwa_zmiennej oznacza wykonanie podstawienia

Przykład:

A1=“łańcuch ze spacjami”

A2=$A1

B1=“To jest łańcuch”

echo “$B1 ze zmiennej $A2”

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 68/114

Podstawianie poleceń

Składnia:

$ (polecenie)

Przykład:$ katdom=$(pwd)

$ cd /tmp

$ pwd

 /tmp$ cd $katdom

 /export/home/combi1

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 69/114

Podstawianie z użyciem tyldy (~)

Przykład:

$ echo $HOME

HOME=/export/home/combi1$ echo ~ /u/combi1

~ - zastę powana jest nazwą katalogu osobistego użytkownika

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 70/114

ProcesyProgramy w trakcie wykonywania

fork - tworzenie nowego procesu

exec - ponowne zainicjowanie procesu

Funkcje systemowe:

 

i lik

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 71/114

Generowanie nazw plików

?  Zastępuje dowolny jeden znak orocz kropki rozpoczynają cej nazwę

[ ] Definije zestaw zmaków:

- Wykorzystywane do definiowania zakresu

! Wykorzystywany do negacji określonego zestawu znaków

* Zastepuje zero lub więcej znakow za wyjatkiem kropki rozpoczynają cejnazwę.

Znaki specjalne do generowania nazw plików

 

G i likó

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 72/114

Generowanie nazw plików

$ ls -a

. .. .aa aabc acz bbz

Przyk łady

$ echo ???

acz bbz

$ echo *z

acz bbz

$ echo .[a -b]*

.aa

 

C i

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 73/114

Cytowanie

 \ Lewy uko śnik‘ Apostrof  “ Cudzysłów

Znaki używane w cytowaniu

 pozbawianie znaków specjalnych ich znaczenia w wierszu polecenia

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 74/114

Strumienie

 

Strumienie: wejściowy,

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 75/114

Strumienie: wejściowy,

wyjściowy i diagnostycznyPlik Urzą dzenie Deskryptor pliku

stdin

stdout

stderr 

1

2

0

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 76/114

Polecenie cat 

Składnia: cat [plik]

Przykład:

$ cat testala ma kota !

wyświetla zawartość pliku

 

P d i jś i

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 77/114

Przeadresowanie wejścia

<

Użytkownik może korzystać z innego urzą dzenia wejścia niż jest to

 przypisane domyślnie. Zmiany dokonuje się korzystają c ze znaku

<Przykład:

$ ls wyświetlenie zawartości katalogubieżą cego na ekranie terminala

$ cat <$(who) zapisanie zawartości bieżą cego

katalogu w pliku naszplik

$ cat <naszplik wyświetlenie zawartości pliku naszplik

na ekranie terminala

 

P d i jś i

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 78/114

Przeadresowanie wyjścia

> i >>

Użytkownik może korzystać z innego urzą dzenia wyjścia niż jest to

 przypisane domyślnie. Zmiany dokonuje się korzystają c ze znaku

> i >>Przykład:

$ cat naszplik wyświetlenie zawartości pliku naszplikna ekranie terminala

$ ls >>naszplik dopisanie zawartości bieżą cego

katalogu do pliku naszplik

$ cat >naszplik zapisanie wprowadzonego z klawiatury

tekstu do pliku naszplik

 

Przeadresowanie wyjścia

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 79/114

yj

diagnostycznego 2> i 2 >>Użytkownik może korzystać z innego urzą dzenia wyjścia diagno -

stycznego niż jest to przypisane domyślnie. Zmiany dokonuje siękorzystają c ze znaku 2> i 2>>

Przykład:$ cp 2> plik.err  zapisanie komunikatu ze standardowego

wyjścia diagnostycznego do określonego pliku

$ cp 2>> plik.err  dopisanie z komunikatu ze standardowego

wyjścia diagnostycznego do określonego pliku

 

Filt i

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 80/114

Filtrowanie

Filtr dowolny program odczytują cy dane wejściowe ze

standardowego strumienia wejściowego oraz zapisują cy danewyjściowe w standardowym strumieniu wyjściowym

Przykłady filtrów:more, grep, wc, cut

 

l i

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 81/114

Polecenie more

Składnia: more [nazwa_pliku]Przykład:

$ more .profile

...

...

...

--more (20%)--Q lub q zakończ moreReturn jedna linia więcejSpace jedna strona więcej

wyświetla zawartość pliku, strona po stronie

 

P l i

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 82/114

Polecenie grep poszukiwanie wzorca

Przykład:

$ grep combi1  /etc/passwd

$ grep \* test

$ grep -in \* test$ grep -v \* test

$ grep znaki test >znaki

Składnia:grep [-inv] wzorzec [plik]

 

P l i

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 83/114

Polecenie wczliczanie wierszy i znaków w pliku

Przykład:$ wc test

11 100 649 test

$ wc -l .profile32 .profile

Składnia:wc [-lwc] [plik]

 

P l i t

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 84/114

Polecenie cut wycina określone pola lub kolumny i wyprowadza jena standardowe wyjście

Składnia:cut [-c][plik ...]cut [-flista][-dznak] [-s] [plik ...]

Przykład:

$ cut -c30- test$ cut -f 1,6 -d: /etc/passwd

 

P l i t

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 85/114

Polecenie sort sortowanie plików tekstowych i danych liczbowych

Przykład:$ sort -c naszplik

sort: disorder: aaaa

$ sort -u naszplik$ sort -b naszplik

Składnia:sort[-cdfimnbru][-o plik-wyj][plik]

 

Potoki

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 86/114

Potoki

 polecenie1

konstrukcja umożliwiają ca przechodzenie danych od jednego programu do drugiego

polecenie2 polecenie3| |

wynik wyprowadzonyna stdout

dane z stdin wynik wyprowadzonyna stdout

dane z stdin

 

Potoki

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 87/114

Potoki

Przykład:

$ ls /usr/bin | grep ls

$ ls -l /usr/sbin | more$ ps -ef | cut -c30- | more

$ echo „pclt” | tmadmin | grep ksi_oddzial1

 

Polecenie tr

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 88/114

Polecenie tr zamiana znaków w pliku

Składnia:tr [-cds][cią g1][cią g2]

Przykład:

$ tr “[A-Z]” “[a-z]” <wielkiel >malel

 

Polecenie tee

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 89/114

Polecenie teezamiana znaków w pliku

Składnia:tee [-a] plik [plik ...]

Przykład:

$ who | sort | tee naszplik |lp$ who | tee -a online.log |wc -l

 

Polecenie pr

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 90/114

Polecenie pr formatuje i wypisuje pliki tekstowe

Składnia: pr [-opcja] [plik ...]

Przykład:

$ pr naszplik$ ls |pr >naszplik

 

P l i t il/h d

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 91/114

Polecenie tail/head 

Składnia:tail [-n][nazwa_pliku]head [-n][nazwa_pliku]

Przykład:$ tail test

$ head -5 .profile

wyświetla koniec pliku

 

Przetwarzanie w tle

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 92/114

Przetwarzanie w tle

Składnia:polecenie > plik_wyj &

Przykład:

$ grep znaki test*> plik_razem &

 

Polecenie nohup

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 93/114

Polecenie nohup

Składnia:nohup polecenie &

Przykład:

$ nohup cat * >naszplik &

uodparnia polecenia na zatrzymanie

 

Polecenie nice

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 94/114

Polecenie nice

Składnia:nice [-przyrost] polecenie [&]

Przykład:

$ nice -19 c4gl fk.4gl -o fk

obniżenie priorytetu procesu

 

Polecenie kill

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 95/114

Polecenie kill

Składnia:kill [-sygnał] identyfikator procesu

Przykład:

$ kill -9 1098

$ kill -15 453$ kill 1092

 przerwanie procesu

 

Archiwizowanie plików

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 96/114

Archiwizowanie plików

rmt0 Available 00-00-0S-6,0 4.0GB 4mm Tape Drive

rmt1 Available 00-00-0S-4,0 150MB 1/4-Inch Tape Drive

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 97/114

Polecenie tar 

Składnia :tar klucz[f plik_specjalny] [plik ...]

Przykład :

Sun Solaris $ tar cvf /dev/rmt/0 .profile$ tar tvf /dev/rmt/0$ tar xvf /dev/rmt/0

HP  $ tar cvf /dev/rmt/0m .profile$ tar tvf /dev/rmt/0m $ tar xvf /dev/rmt/0m 

archiwizuje dane

 

Polecenie cpio

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 98/114

Polecenie cpio

Składnia:cpio -o[cvx] tworzenie archiwumcpio -i[cdmtuvx] odtwarzanie z archiwum

Przykład:$ find . -print | cpio -ocv > /dev/rmt/0m

$ cpio -icdmv < /dev/rmt/0m

tworzenie archiwalnych kopii plików i katalogów

 

Polecenie compress/uncompress

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 99/114

Polecenie compress/uncompress

Składnia:compress plik ...uncompress plik ...

Przykład:compress *.unl

uncompress *.Z

kompresuje / rozkompresowuje pliki

 

Polecenie df

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 100/114

Polecenie df 

Składnia: df [-k] [file_system(y)]

Przykład:

$ df -k

Filesystem kbytes used avail capacity Mounted on /dev/md/dsk/d10 675583 300868 313913 49% / /dev/md/dsk/d20 1018382 490084 467196 52% /usr   /proc 0 0 0 0% /proc

fd 0 0 0 0% /dev/fdswap 1442176 16 1442160 1% /tmp  /dev/md/dsk/d40 5164116 2174191 2938284 43% /u /dev/dsk/c3t2d0s6 5163654 1172598 3939420 23% /b

 podaje liczbę wolnych bloków

 

Polecenie wall

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 101/114

Polecenie wall

Składnia: wall [plik]

Przykład:$ wall /tmp/wiadomosc

Broadcast Message from servis (pty/ttyy0) Mon Jan 29 15:38:14...

Proba wyslania wiadomosci z pliku /tmp/wiadomosc

wysyła informację do wszytkich użytkowników

systemu

 

Polecenie banner

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 102/114

Polecenie banner 

Składnia:  banner arg [arg ...]

Przykład:

$ banner ok

#### # ## # # #

# # ##### # # ## # # ##### # #

wyświetla argumenty używają c wielkich liter 

 

Polecenie tty

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 103/114

Polecenie tty

Składnia: tty

Przykład:

$ tty/der/ttyp08

wyświetla nazwę pliku urzą dzenie specjalnego

obsługują cego nasz terminal

 

Polecenie write

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 104/114

Polecenie write

Składnia: write użytkownik [tty]

Przykład:

$ write fkx

CzęśćCtrl+d 

wyświetla wiadomość na terminal użytkownika

 

Polecenie mesg

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 105/114

Polecenie mesg

Składnia:  mesg [y|n]

Przykład:

$ mesgis n$ mesg y$ mesgis y

 pozwala lub zabrania wpisywać wiadomości na terminal

 

Polecenie mail

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 106/114

Polecenie mail

Składnia:  mail [użytkownik ...]

Przykład:

$ mail

$ mail fkx

odczytuje pocztę lub wysyła pocztę

 

Polecenie find

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 107/114

Polecenie find 

Składnia:find lista_ ścieżek wyrażenie

Przykład:

$ find . -name .profile -print./.profile

odnajduje pliki. Przeszukuje system plików w uporzą dkowany sposób

 

Polecenie strings

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 108/114

Polecenie strings

Składnia:

strings nazwa_pliku

Przykład:

strings systables.dat

szuka cią gów znaków ASCII w pliku binarnym

 

System obsługi drukarek 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 109/114

Spooler x Koordynuje pracę drukarek

x Umożliwia użytkownikom:- Umieszczać pliki w kolejkach do drukarek

- Otrzymywanie informacji o stanie drukarek istanie kolejek

- Anulowanie zlecenia drukowania

 

Polecenie lp

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 110/114

Polecenie lp

Składnia:

lp [-ddrukarka][-opcje] plik

Przykład:

$ lp -doki .profile

umieszcza plik w kolejce do drukowania

 

Polecenie lpstat

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 111/114

Polecenie lpstat 

Składnia:lpstat [-t]

Przykład:$ lpstat -tscheduler is runningsystem default destination: hp3d 

device for hp3d: /dev/hp3d.pr1

hp3d accepting requests since Nov 29 14:08 printer hp3d is idle. enabled since Dec 6 17:29

fence priority: 0

 podaje informacje o zleceniach umieszczonych w

kolejce do drukowania oraz o stanie schedulera

 

Polecenie cancel

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 112/114

Polecenie cancel

Składnia:cancel identyfikator [identyfikator ...]cancel drukarka [drukarka ...]

Przykład:

$ cancel hp3d 

usuwa z kolejki zadania o podanych identyfikatorach

lub zadania z drukarek o podanej nazwie

 

Polecenie ps

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 113/114

Polecenie ps

Składnia: ps [-efl] [-t terminal] [-u login]

Przykład:

$ ps -t tty09PID TTY TIME COMMAND29287 tty09 0:00 sh29319 tty09 0:00 ps

29286 tty09 0:00 telnetd $ ps -u fkxPID TTY TIME COMMAND

29287 tty09 0:00 sh

29319 tty09 0:00 ps

wyświetla informacje o stanie procesów

 

5/11/2018 Prezentacja Podstawy UNIX - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/prezentacja-podstawy-unix 114/114

Dziękujemy za uwagę