Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch....

21
>>> Raport: Bezpieczeństwo użytkowania energii elektrycznej www.abb.pl ISSN 1644-4094 Lipiec 2007 nr 21 Dużych projektów nie realizują pojedyncze osoby str. 12 Dygitalizacja papierowej taśmy i rysika str. 28 Prosty wyłącznik w zupełnie innym świetle str. 39 Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg str. 16 Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg str. 16 Prosty wyłącznik w zupełnie innym świetle str. 39 Dygitalizacja papierowej taśmy i rysika str. 28 Dużych projektów nie realizują pojedyncze osoby str. 12

Transcript of Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch....

Page 1: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

>>> Raport: Bezpieczeństwo użytkowania energii elektrycznej

www.abb.pl

ISS

N 1

644-

4094

Lipiec 2007 nr 21

Dużych projektów nie realizują pojedyncze osobystr. 12

Dygitalizacjapapierowejtaśmy i rysikastr. 28

Prosty wyłącznik w zupełnie innym świetlestr. 39

Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg str. 16

Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg str. 16

Prosty wyłącznik w zupełnie innym świetlestr. 39

Dygitalizacjapapierowejtaśmy i rysikastr. 28

Dużych projektów nie realizują pojedyncze osobystr. 12

01-40 okladka-21 B-2KOR.qxd 22-7-07 14:00 Page 1

Page 2: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

Spis treÊci

Redakcjai wydawca

Dzisiaj – Magazyn dla klientów ABB

ABB Sp. z o.o.ul. ˚egaƒska 1, 04-713 Warszawa

Redaktor prowadzàcy i sekretariat redakcji:S∏awomir Dolecki, tel. kom.: 604-101-366e-mail: [email protected]

Korespondencja z wydawnictwem:Departament KomunikacjiABB, ul. ˚egaƒska 104-713 Warszawa

INNOWACJE22• Partyjka szachów z robotem

24• Otwiera wszystkie drzwi i wystawia rachunek

TECHNOLOGIE26 • Nie tylko niezawodność

i bezpieczeństwo

28 • Dygitalizacja papierowej taśmy i rysika

30 • Na początku miały być tylko żaluzje

PRODUKTY32 • Poważny konkurent

na rynku pomiarów

34 • ABB poszerza swoją ofertęna rynku polskim

36 • Narzędzie serwisowe dla urządzeń polowch FBP

37 • Ekonomiczne zasilaczeimpulsowe CP-E

38 • Atrakcyjna w każdym calu

39 • Prosty wyłącznik w zupełnie innym świetle str. 28

str. 6

RAPORT16 • Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg

20 • W domu możemy czuć się bezpiecznie

str. 14

str. 30

str. 24

Fot. na ok∏adce: Arch. ABB

WYDARZENIA3 • Prostowniki dla Victorii

4 • Pierwsza w Polsce rozdzielnica ZX2

4 • Dyplom dla Aster ZAK

4 • Dyskusja w Centrum Badawczym ABB

5 • Referencje godne medalu

6 • Po raz drugi na targach MACH–TOOL

6 • Targi z potencjałem na przyszłość

8 • Fundacja ABB wesprze najlepszychstudentów

8 • Kongres „Nowego Przemysłu”

9 • Konferencja „Warto pracować w Polsce”

9 • Najlepsze prace naukowe po raz czwarty

10 • „Niepołomice 2” dla Grupy ENION

11 • Powódź już niestraszna

12 • Dużych projektów nie realizująpojedyncze osoby

14 • HVDC połączy Wielką Brytanię i Holandię

14 • Pasażerski gigant z napędem ABB

14 • Rozbudowa metra w indyjskim Delhi

15 • Aparatura dla chińskiej telewizji

str. 22

02-03 sptr-2KOR.qxd 22-7-07 14:08 Page 2

Wydarzenia

Lipiec 2007 Dzisiaj 3

Londyn

Prostowniki dla Victorii

Fot.:

TFL

Kontrakty zosta∏y podpisane28 czerwca br. z firmami EDFEnergy Contracting Limitedz Londynu i Balfour Kilpatrick Li-mited z Glasgow. WartoÊç ka˝-

dego z kontraktów przekracza milion fun-tów brytyjskich. Obie te firmy sà odpowie-dzialne za modernizacj´ urzàdzeƒ pràdusta∏ego w ramach kontraktu obejmujàcegounowoczeÊnienie linii Victoria.Dostarczane przez ABB zespo∏y prostowni-kowe majà za zadanie przekszta∏ciç ener-gi´ pràdu przemiennego o napi´ciu 22 kVlub 11 kV na energi´ pràdu sta∏ego o napi´-ciu 630 V, a w przysz∏oÊci 750 V, gdy me-tro londyƒskie dokona wymiany taboru nanowy o wy˝szym napi´ciu zasilania. Ener-gia ta s∏u˝y do zasilania urzàdzeƒ nap´do-wych pociàgów metra. Zespo∏y prostowni-kowe zostanà zamontowane na szeÊciupodstacjach trakcyjnych. Ka˝dy zespó∏sk∏ada si´ z transformatora trójuzwojenio-wego produkcji ABB (Vaasa) i prostownikadiodowego produkowanego w fabryceABB w ¸odzi. Prostowniki diodowe sà wy-posa˝one w nowatorski uk∏ad diagnostykidiod, w ca∏oÊci opracowany przez ∏ódzkichin˝ynierów. Klient wymaga, by wszystkieurzàdzenia stosowane w metrze posiada∏ynajwy˝szy stopieƒ odpornoÊci na po˝ar(mia∏y wysokà temperatur´ zap∏onu, niepodtrzymywa∏y p∏omienia, nie wydziela∏ytrujàcych dymów).

Rozwiàzanie oferowane przez ABB okaza∏osi´ byç najbli˝sze oczekiwaniom klienta.Jednym z najwi´kszych atutów by∏a dalekoidàca wspó∏praca z klientem, polegajàcana bardzo Êcis∏ym okreÊleniu przez ABB fi-zycznych granic oferowanego rozwiàzaniai uÊwiadomieniu odbiorcy, ˝e nie istniejerozwiàzanie, które spe∏ni∏oby wszystkieoczekiwania wyszczególnione w specyfika-cji technicznej do zapytania ofertowego.Takie postawienie sprawy pokaza∏o, ˝eABB jest firmà rzetelnà, która ju˝ na etapieprzygotowania oferty bardzo g∏´boko anali-zuje zagadnienia techniczne. 10 lipca br. przedstawiciele klienta z∏o˝yliwizyt´ w fabryce ABB w odzi. JakoÊç pro-stowników, starannoÊç ich wykonaniai oznakowanie zrobi∏y na nich bar-dzo dobre wra˝enie. Dosta-wa pierwszego zespo∏uprzewidywana jest naprze∏om lipca i sierpnia2007 roku. Pozosta∏ezostanà wyprodukowa-ne do koƒca marca2008 roku. W ramach zawartychkontraktów ABB jestodpowiedzialna za do-staw´ urzàdzeƒ, nadzórnad monta˝em i uru-chomieniem.

Polskie ABB dostarczy 17 sztuk zespo∏ówprostownikowych o mocy 2,5 MW ka˝dy dozasilania podstacji trakcyjnychlinii Victoria w londyƒskim metrze.

02-03 sptr-2KOR.qxd 22-7-07 14:08 Page 3

Page 3: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

4 Dzisiaj Lipiec 2007

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

MTP

/Arc

h. A

BB/A

dam

Ste

phan

Dyskusja w CentrumBadawczym ABB

Zaspokojenie potrzeb klientów, zmniej-szenie kosztów produkcji oraz popra-wa jakoÊci wymagajà poszukiwanianowych rozwiàzaƒ. W tym celu Grupa

ABB prowadzi na ca∏ym Êwiecie prace badaw-czo-rozwojowe, których wyniki sà przedmio-tem spotkaƒ i dyskusji. W dniach 30–31 ma-ja br. w Krakowie odby∏y si´ dni otwarteCentrum Badawczego ABB (CRC). W tym cza-sie podsumowano te˝ dzia∏alnoÊç powo∏ane-go rok temu w Polsce Centrum Rozwoju Tech-nologii i Produktów Ârednich Napi´ç (TC). Spotkanie pokaza∏o mo˝liwoÊci badawcze,osiàgni´cia naukowe oraz efekty prac CRCoraz TC, wskaza∏o szanse powodzenia prowa-dzonych oraz przysz∏ych prac badawczych,oraz pog∏´bi∏o wspó∏prac´ pomi´dzy pracow-nikami naukowymi CRC i TC. Omawianezagadnienia by∏y bardzo ciekawe z in˝ynier-skiego punktu widzenia i dotyczy∏y nowator-skich pomys∏ów z dziedziny energetyki. AG

Dyplom dla Aster ZAK

WZak∏adach Azotowych w K´dzie-rzynie-Koêlu odby∏a si´ skromna,ale bardzo mi∏a uroczystoÊç. Da-riusz Cierpia∏ z ABB wr´czy∏ sym-

boliczny dyplom firmie Aster ZAK, zajmujàcejsi´ obs∏ugà infrastruktury elektroenergetycz-nej zak∏adów azotowych. Dokument, potwier-dzajàcy przeszkolenie i przygotowanie pracow-ników firmy do instalacji i obs∏ugi eksploatacyj-nej rozdzielnic UniSwitch oraz zabezpieczeƒABB, odebra∏ Stanis∏aw ¸asocha. Dzi´ki nabytym umiej´tnoÊciom i przeszkole-niu pracowników firma Aster ZAK stanie si´jeszcze bardziej konkurencyjna w stosunku doinnych podmiotów dzia∏ajàcych w tym regio-nie, a dla zak∏adów azotowych atrakcyjniejszajako partner biznesowy.

Wi´cej o wspó∏pracy ABB z Zak∏adami Azotowymi w K´dzierzynie-Koêlu

piszemy na stronach 26–27.

M

Ka˝de du˝e centrum targowemusi mieç zagwarantowaneniezawodne zasilanie. Zaniknapi´cia podczas mi´dzynaro-

dowej imprezy by∏by po prostu katastro-fà. Dlatego Mi´dzynarodowe Targi Po-znaƒskie, modernizujàc i rozbudowujàcswój system zasilania, postawi∏y bardzowysokie wymagania wobec urzàdzeƒ,ze szczególnym naciskiem na najwy˝-szà niezawodnoÊç.

Drugim niezwykle du˝ym wymaga-niem inwestora by∏ czas realizacji zle-cenia. Umowa podpisana w stycz-niu tego roku mia∏a byç sfinalizowa-na do koƒca sierpnia – równie˝ te-go roku. Do przetargu stan´∏y naj-lepsze firmy na rynku, i mimo i˝realizatorem monta˝u by∏a Ener-getyka Wysokich i Najwy˝szych

Napi´ç z Poznania, negocjacje z do-stawcami prowadzi∏y bezpoÊrednioMi´dzynarodowe Targi Poznaƒskie. Ostatecznie inwestorzy wybrali ofert´ABB. B´dzie to pierwsza w Polsce insta-lacja dwusystemowej rozdzielnicy ZX2w izolacji gazowej. Tylko ten produktspe∏nia∏ oczekiwania inwestora, choçpierwotnie wydawa∏o si´, ˝e oferta nieby∏a najtaƒsza. Jednak cena – w osta-tecznym rozrachunku – okaza∏a si´ naj-ni˝sza, bowiem rozwiàzanie zapropo-nowane przez ABB zosta∏o znacznie∏atwiej i szybciej zaadaptowane w ist-niejàce miejsce. Mi´dzynarodowym Targom Poznaƒ-skim firma ABB dostarcza wspo-mnianà rozdzielnic´, zabezpiecze-nia systemu sterowania, a tak˝enadzoruje monta˝ i uruchomienie.WartoÊç kontraktu to 5 mln z∏,a wszystkie prace muszà byç za-koƒczone do 31 sierpnia 2007 ro-ku. Pierwsze wrzeÊniowe targimuszà byç ju˝ zasilane z nowejrozdzielnicy.

Poznaƒ

Pierwsza w Polscerozdzielnica ZX2

Wydarzenia

04-05 akt-2KOR.qxd 22-7-07 15:54 Page 4

Lipiec 2007 Dzisiaj 5

Wiceprezes zarzàdu ABBJanusz Petrykowski nieukrywa, ˝e firma jestdumna z zakoƒczonegoniedawno wdro˝enia ro-

zbudowanego systemu EIB w warszaw-skiej siedzibie Hexal Polska. W du˝ymkompleksie budynków obs∏ugiwanychprzez system znajduje si´ cz´Êç biurowa,magazynowa oraz zak∏ad produkcyjny. – To jedno z najwi´kszych wdro˝eƒ w na-szym kraju – mówi prezes Petrykowski.– UznaliÊmy wi´c, ˝e projekt jest warttego, by ca∏a Grupa ABB traktowa∏a go ja-ko referencj´ i mówiàc krótko, chwali∏a si´nim. W zwiàzku z tym, w po∏owie lipca dosz∏odo mi∏ego spotkania w firmie Hexal. Ja-nusz Petrykowski oraz Krzysztof Sasin,bezpoÊrednio odpowiedzialny za ca∏y pro-jekt ze strony ABB, wr´czyli dyplom po-

twierdzajàcy wybór Grupy ABB. Honorujeon przede wszystkim trzy osoby: AndrzejaTrzeciakowskiego, prezesa zarzàdu firmy,oraz Josepa Solledera i Marcina Michal-skiego, którzy koordynowali wdro˝enie zestrony inwestora. – Jest mi szczególnie mi∏o, poniewa˝ toprojekt, w który by∏em zaanga˝owany oso-biÊcie – mówi prezes Trzeciakowski. – Po-za tym Hexal to w pewnym sensie mojedziecko – kieruj´ tà spó∏kà od 1993 roku,niemal od zera. Dyplom ten jest wi´c uko-

ronowaniem naprawd´ ci´˝kiej pracy przezte kilkanaÊcie lat. W najbli˝szym czasie spó∏ka zamierza roz-budowaç system o aplikacj´ wspomagajà-cà zarzàdzanie. Wyglàda wi´c na to, ˝e re-ferencje b´dà coraz wi´kszym powodemdo dumy dla obu stron. – Jako pracodawcy, wczeÊniej czy póêniej,musimy zadaç sobie pytanie, czy tworzy-my przyjazne Êrodowisko pracy – dodajeJanusz Petrykowski. – Wdra˝anie tego ty-pu systemów na pewno przybli˝a nas doidea∏u. A nie ma chyba wi´kszego powodudo dumy dla szefa firmy, gdy pracownicypoza swoim miejscem pracy – w domui wÊród przyjació∏ – mówià, ˝e pracujàw dobrej firmie, która zapewnia im kom-fortowe warunki.

Wi´cej o systemie zainstalowanymw Hexal Polska piszemy

na stronach 30–31.

Grupa ABB wybra∏a najwa˝niejsze dla siebie europejskie referencjew zakresie systemów zarzàdzania budynkiem. Spó∏ka za najciekawszàuzna∏a zakoƒczonà instalacj´ EIB w nowej siedzibie Hexal Polska.

Wyró˝nienie dla Hexal Polska

MARCIN MICHALSKI ANDRZEJ TRZECIAKOWSKI

Referencjegodne medalu

EIB w Hexaljest dla ABB

powodem do dumy

04-05 akt-2KOR.qxd 22-7-07 15:55 Page 5

Page 4: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

W tym roku po raz pierwszyodby∏y si´ w PoznaniuMi´dzynarodowe Targi Energetyki„Expopower”. Imprezazgromadzi∏a ponad 100wystawców z Polski, Chin,Czech, Holandii, Korei P∏d.i Stanów Zjednoczonych.Nasza firma wesz∏a w sk∏adRady Programowej imprezy.

Expopower 2007

Targi z potna przy

Wdniach 11–14 czerwca br.odby∏y si´ w Poznaniu naj-wi´ksze w kraju targi no-woczesnych technologii

przemys∏owych Innowacje – Technolo-gie – Maszyny Polska. MACH-TOOL totak˝e najwi´ksze targi maszyn i narz´dziw Europie Ârodkowo-Wschodniej.Na blisko 18 tys. m2 w Poznaniu zapre-zentowa∏o si´ 700 wystawców z 24 kra-jów: Austrii, Belgii, Bia∏orusi, Chin,Czech, Danii, Francji, Hiszpanii, Holandii,Indii, Japonii, ¸otwy, Niemiec, Polski,S∏owacji, Stanów Zjednoczonych, Szwaj-carii, Szwecji, Tajwanu, Turcji, Ukrainy,W´gier, Wielkiej Brytanii i W∏och. Wy-stawcy Salonu MACH-TOOL pokazalinajnowsze produkty z zakresu obróbkiskrawaniem, obróbki plastycznej i wal-cownictwa. Tematyka salonu obj´∏atak˝e warsztatowe Êrodki miernicze, ma-szyny i urzàdzenia monta˝owe, manipu-latory i roboty przemys∏owe oraz zespo∏yi elementy do przenoszenia nap´duw maszynach.ABB zaprezentowa∏a si´ w ramach eks-pozycji „Automatyka dla przemys∏u“, jed-nej z dwóch wystaw specjalnych salonu.– W tym roku pokazaliÊmy robotaIRB 1600 zintegrowanego ze êród∏em

pràdowym EWM, udost´pnionym przeznaszego partnera IDAL – mówi RobertKowalczyk, dyrektor Dywizji RobotykiABB w Polsce. – Tegoroczna prezentacjastanowi∏a jedno z najbardziej popular-nych zastosowaƒ robota w przemyÊle– aplikacj´ spawalniczà, która jest na-szym sztandarowym produktem. Te apli-kacje najcz´Êciej znajdujà zastosowaniew przemyÊle samochodowym, choçostatnio wykorzystane zosta∏y równie˝do produkcji sprz´tu rolniczego.Od ubieg∏ego roku ABB kontynuuje zwy-czaj wystawiania si´ wspólnie ze swoimipartnerami. – W tegorocznej imprezie towarzyszy∏ynam na stoisku firmy IDAL, TROAXi SEB, które sà naszymi partnerami przydostarczaniu klientowi koƒcowemu go-towych aplikacji wykorzystujàcych robo-ty ABB – wyjaÊnia Robert Kowalczyk.– Nasza wspólna obecnoÊç na targachby∏a wyrazem dotychczasowej wspó∏-pracy i inspiracjà do tegorocznego mottonaszego udzia∏u w imprezie: ABB do-stawcà najwy˝szej jakoÊci produktówintegrowalnych z urzàdzeniami innychproducentów wspiera swoich klientówprzy finansowaniu transakcji zakupu.

Anita Romanowska

Innowacje – Technologie – Maszyny

Po raz drugina targach MACH-TOOL

6 Dzisiaj Lipiec 2007

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

Targi „Expopower” okaza∏y si´ do-skona∏à odpowiedzià na zapotrze-bowanie rozwijajàcej si´ dyna-micznie bran˝y energetycznej.

Z racji planowanych na najbli˝sze 15 lat na-k∏adów na budow´ nowej i modernizacj´dotychczasowej struktury energetycznej,firmy reprezentujàce bran˝´ ch´tnie sko-rzysta∏y z mo˝liwoÊci spotkania oraz zapre-zentowania swoich rozwiàzaƒ.

Rosnący popyt na rozwiązania technolo-giczne i usługi energetyczne wzmagajàpotrzeb´ poszukiwania nowych kana∏ówkomunikacji z rynkiem. Du˝ego znaczenianabiera nie tylko samo miejsce spotkania,ale tak˝e mo˝liwoÊci, jakie sà w staniezaoferowaç organizatorzy targów. Ekspo-zycj´ „Expopower” zlokalizowano w naj-nowszym, klimatyzowanym kompleksiepawilonów wyposa˝onych m.in. w ∏àczainternetowe. Uczestnicy imprezy moglitak˝e korzystaç z infrastruktury nowoczes-nego centrum kongresowego.– Zaaran˝owaliÊmy skromne stoisko, k∏a-dàc nacisk na obecnoÊç naszych specjali-stów od aparatury Êrednich i wysokich na-pi´ç – mówi Krzysztof Pa∏gan, dyrektor Re-

06-07 targi-2KOR.qxd 22-7-07 15:51 Page 6

Lipiec 2007 Dzisiaj 7

otencjałemzyszłość

ENERGETAB 200711–13 wrzeÊnia

gionalnego Biura Sprzeda˝y ABB w Pozna-niu. – Wybór okaza∏ si´ s∏uszny, a dziesi´-ciu przedstawicieli ABB niemal ca∏y czaspoÊwi´ci∏o na rozmowy z klientami, partne-rami handlowymi i projektantami.

Tematyką ekspozycji ABB było wytwarza-nie, przesył i dystrybucja energii elektrycz-nej. Atrakcjà dla uczestników i zwiedzajà-cych sta∏ si´ wyjàtkowo bogaty programimprezy. Podczas targów odby∏o si´ wielekonferencji i seminariów poÊwi´conychnajnowszym rozwiàzaniom technologicz-nym. Targi zainaugurowa∏a mi´dzynarodo-wa konferencja „Unia Europejska a energe-tyczne wyzwania przysz∏oÊci; u progu eryenergii odnawialnej”. O bie˝àcej sytuacji narynku dyskutowano podczas spotkania„Rynek energii – oczekiwania i szanse”. Targi „Expopower” by∏y wynikiem rozmówi bliskiej wspó∏pracy Mi´dzynarodowychTargów Poznaƒskich z partnerami z sekto-ra energetycznego. ABB wesz∏a w sk∏adRady Programowej imprezy, zyskujàc tymsamym realny wp∏yw na jej kszta∏t i prze-

bieg. Firma uczestniczy∏a w propagowaniutargów energetyki z tytu∏u wspó∏pracyz Polskim Towarzystwem Przesy∏u i Roz-dzia∏u Energii Elektrycznej, Politechnikà Po-znaƒskà oraz MTP. Starania ABB zosta∏ydocenione i drugiego dnia targów firma zo-sta∏a uhonorowana Certyfikatem Za∏o˝ycie-la Mi´dzynarodowych Targów Energetyki„Expopower”. Patronat nad targami obj´∏y: Izba Gospo-darcza Energetyki i Ochrony Ârodowiska,Polskie Towarzystwo Przesy∏u i Rozdzia∏uEnergii Elektrycznej, Stowarzyszenie Elek-tryków Polskich oraz Polska Izba Urzàdzeƒi Us∏ug na rzecz Kolei. Honorowy patronatobjà∏ minister gospodarki.

W przyszłym roku ABB planuje jeszczewyraźniej zaznaczyć swoją obecność natej imprezie. Zarówno wi´kszym stoiskiem,jak i w∏asnym produktem, który w sensiedos∏ownym zostanie zaprezentowany natargach. W 2008 roku Mi´dzynarodoweTargi Poznaƒskie b´dà bowiem korzystaçz dostarczonej przez ABB, najwi´kszejw Polsce rozdzielnicy gazowej Êredniegonapi´cia ZX2. Anita Romanowska

Tegoroczne 20. MiędzynarodoweEnergetyczne Targi Bielskie

ENERGETAB 2007 będą jeszczewiększe niż w ubiegłym roku.

Zakończyło się już przyjmowaniezgłoszeń od wystawców. W tymroku wystawi się ponad 600 firm.

Wzrost zainteresowania wystawcówspowodował, że na terenie targówpojawią się kolejne dwa pawilony

wystawowe. Targi ENERGETAB są – bez wątpienia – największym

i najważniejszym spotkaniempolskich energetyków.

ABB zaprasza do odwiedzenia swojego

stoiska, które b´dzie w tym samym miejscu,

co w latach poprzednich: nr 199 plener L7.

Miejsce: ZIAD Bielsko-Bia∏a SAal. Armii Krajowej 220, Bielsko-Bia∏a

06-07 targi-2KOR.qxd 22-7-07 15:52 Page 7

Page 5: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

8 Dzisiaj Lipiec 2007

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

/ww

w.w

np.p

l

Grupa ABB stwo-rzy fundacj´z k a p i t a ∏ e m20 mln frankówszwajcarskich

(16,6 mln dolarów), by wspie-raç utalentowanych, potrze-

bujàcych pomocy stu-dentów wydzia∏ówin˝ynierskich i naukprzyrodniczych. Fun-dacja b´dzie wspie-raç absolwentóww postaci roczne-go stypendiumprzez maksymal-nie pi´ç lat. Fundacja nosiimi´ Jürgena Do-rmanna, który pod-czas tegoroczne-

go posiedzenia Rady Nadzorczej ustàpi∏ zestanowiska jej prezesa i przeszed∏ na eme-rytur´. Nazwanie fundacji jego imieniem mastanowiç wyraz uznania dla jego zaanga˝o-wania w dzia∏alnoÊç koncernu. Jürgen Dor-mann zosta∏ prezesem Rady Nadzorczejw 2001 roku, a od paêdziernika 2002 rokudo grudnia 2004 roku pe∏ni∏ funkcj´ prezesazarzàdu ABB.

– Inżyniering stanowi podstawę naszegodziałania jako firmy b´dàcej technologicz-nym liderem rynkowym – mówi Fred Kin-dle, prezes zarzàdu ABB. – JesteÊmy dum-ni z tego, ˝e mo˝emy wspieraç kolejne po-kolenie in˝ynierów. In˝yniering odgrywazasadniczà rol´ dla ABB, a tak˝e dla tech-nicznego i gospodarczego post´pu ca∏egospo∏eczeƒstwa.Stypendia b´dà przyznawane na podsta-wie zdolnoÊci oraz indywidualnego poten-

cja∏u kandydata i b´dà dost´pne dla stu-dentów na ca∏ym Êwiecie od poczàtku2008 roku. Wi´cej informacji kandydaci b´-dà mogli uzyskaç pod adresem: http://www.abb.com/foundation

– Ambitna strategia wzrostu ABB wyma-ga rekrutacji wielu wykwalifikowanychinżynierów na ca∏ym Êwiecie. Wiele z ryn-ków pracy cierpi ostatnio na ograniczonàpoda˝ takiej kadry – uwa˝a Gary Steel, szefzasobów ludzkich ABB, który b´dzie prze-wodniczy∏ Radzie Nadzorczej fundacji. – Tafundacja ma zach´ciç studentów o du˝ympotencjale, ale potrzebujàcych wsparcia,do kontynuowania swojej edukacji na wy-dzia∏ach in˝ynierskich i nauk przyrodni-czych, w ten sposób powi´kszajàc pul´potencjalnych pracowników ABB.Fundacja b´dzie dzia∏aç jako organizacjanon-profit w oparciu o prawo szwajcarskie.

Od poczàtku 2008 roku Fundacja Jürgena Dormanna, wspierajàca kszta∏ceniestudentów na wydzia∏ach in˝ynierskich i nauk przyrodniczych, zaoferuje stypendianaukowe. Szans´ na pomoc ABB b´dà mieli studenci z ca∏ego Êwiata.

20 mln franków szwajcarskich na stypendia

Fundacja ABB wesprzenajlepszych studentów

JürgenDormann,by∏y prezeszarzàduABB

Wydarzenia

Kongres „Nowego Przemys∏u” Kongres organizowany przez redakcj´miesi´cznika gospodarczego „NowyPrzemys∏“ staje si´ powoli jednymz najwa˝niejszych wydarzeƒ gospo-

darczych w Polsce. W tym roku odby∏a si´ ju˝czwarta edycja tej imprezy. W Warszawie,w dniach 20-21 czerwca, spotka∏o si´ ponadtysiàc osób. WÊród goÊci znaleêli si´ przed-stawiciele rzàdu i urz´dów paƒstwowych,parlamentarzyÊci, cz∏onkowie zarzàdów naj-wi´kszych polskich przedsi´biorstw, inwe-storzy, przedstawiciele mi´dzynarodowychkorporacji i eksperci. Kongres poÊwi´conyby∏ energetyce, gazownictwu, górnictwu,ochronie Êrodowiska i przemys∏owi naftowe-mu. ABB tradycyjnie przyj´∏a zaszczytnà funk-cj´ partnera tej imprezy.Dwudniowe spotkanie pod has∏em „3 x 20– nowa polityka energetyczna Unii Europej-skiej – konsekwencje dla Polski” rozpocz´∏adebata dotyczàca nowej polityki energetycz-nej. Punktem wyjÊcia dyskusji by∏y postulatyKomisji Europejskiej: zmniejszenie emisji ga-zów cieplarnianych o 20 proc. do 2020 roku,zwi´kszenie wykorzystania energii ze êróde∏odnawialnych w bilansie energetycznymKRZYSZTOF TCHÓRZEWSKI, WICEMINISTER GOSPODARKI

08-09 drobne-2KOR.qxd 22-7-07 15:35 Page 8

Lipiec 2007 Dzisiaj 9

Konferencja„Warto pracowaçw Polsce”

Pod takim has∏em miesi´cznik gospo-darczy „Nowy Przemys∏” zorganizo-wa∏ w tym roku nowy cykl konferen-cji w kilku kluczowych miastach

Polski. Inicjatywa ta by∏a odpowiedzià namasowà emigracj´ z Polski absolwentówwy˝szych uczelni oraz problemów z pozyski-waniem i utrzymaniem wykwalifikowanychpracowników. Konferencje umo˝liwi∏y porównanie sytuacjii dzia∏aƒ nakierowanych na rozwój gospodar-czy i rynek pracy w wa˝nych regionach kraju.Dla ABB szczególnie istotny by∏ udzia∏ w kon-ferencjach w ¸odzi i Krakowie, dlatego firmazdecydowa∏a si´ na udzia∏ w tej inicjatywie,obejmujàc rol´ partnera tych dwóch. Wa˝nym motywem krakowskiej debaty by∏akwestia wspó∏pracy biznesu i nauki na rynkupracy. Dla ABB temat jest bardzo istotny, cho-cia˝by z racji posiadania w Krakowie w∏asne-go Centrum Badawczego i Software Factory,które pr´˝nie rozwijajà swojà dzia∏alnoÊç. Kolejna konferencja, w której ABB bra∏a czyn-ny udzia∏, odby∏a si´ w ¸odzi, gdzie firma maw∏asne zak∏ady produkcyjne. Uczestnicydebaty tej konferencji podkreÊlali koniecz-noÊç stworzenia warunków do rozwoju szkol-nictwa zawodowego, majàc na uwadze wy-twórczy i przemys∏owy charakter ¸odzi.

Beata Syczewska

Wkwietniu br. uroczyÊcie za-koƒczy∏a si´ czwarta edycjakonkursu o Nagrod´ ABBna najlepszà prac´ magi-

sterskà lub doktorskà z dziedzin pokrew-nych dzia∏alnoÊci ABB. Korzystajàc z oka-zji bycia partnerem krakowskiej konfe-rencji „Warto pracowaç w Polsce”, orga-nizowanej przez miesi´cznik „Nowy Prze-mys∏”, organizatorzy konkursu w trakcietego wydarzenia uroczyÊcie wr´czyli na-grody laureatom.

Przypomnijmy, ˝e organizatorem konkur-su po raz czwarty by∏o krakowskie Cen-trum Badawcze ABB.Dyplomy w imieniu firmy wr´czali Miro-s∏aw Miros∏awski – cz∏onek zarzàdu i Ma-ciej Wn´k – pracownik Centrum Badaw-czego. Nagrod´ g∏ównà w wysokoÊci25 tys. z∏ otrzyma∏ dr in˝. Jacek Smo∏kaz Politechniki Âlàskiej. Przyznane zosta∏ytak˝e dwa wyró˝nienia po 10 tys. z∏ka˝de.

BS

Konkurs ABB

Najlepsze pracenaukowe po raz czwarty

Laureaci czwartej

edycji konkursu

o Nagrod´ ABB

DYPLOMY LAUREATOM WRĘCZYŁ CZŁONEK ZARZĄDU ABB MIROSŁAW MIROSŁAWSKI

o 20 proc. oraz zmniejszenie energoch∏onno-Êci – równie˝ o 20 proc. Wiele miejsca poÊwi´cono tak˝e problematy-ce reorganizacji w firmach. O tym, jak powinnosi´ sprawnie zarzàdzaç firmà w okresie prze∏o-mowych zmian, dyskutowano podczas panelu„Zarzàdzanie i restrukturyzacja w sektorzeenergetycznym”.Przedstawiciele elektroenergetyki wykorzystalitak˝e licznà reprezentacj´ polityków ró˝nychopcji oraz przedstawicieli w∏adz i ponarzekalina Êlimaczenie si´ procesów inwestycyjnychw sektorze, które trwajà ju˝ od 7 lat. Przyk∏ado-wo Po∏udniowy Koncern Energetyczny, bazujà-cy na w´glu, ma w planie odnowienie 2300MW, jednak jak na razie – w kontekÊcieunijnego postulatu redukcji emisjidwutlenku w´gla – nie wiadomo coz instalacjami przechwytywaniaCO2 i ile b´dà one kosztowaç. W ciàgu dwóch dni uczestnicykongresu mieli mo˝liwoÊç wy-s∏uchania kilkunastu paneli te-matycznych, które odbywa∏ysi´ w kilku salach warszaw-skiego hotelu Sheraton.

08-09 drobne-2KOR.qxd 22-7-07 15:36 Page 9

Page 6: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

10 Dzisiaj Lipiec 2007

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

Ze wzgl´du na niewielkie rozmiary dzia∏ki, do budowy rozdzielni110 kV „Niepo∏omice 2“ ABB zastosowa∏a sprawdzonei stosowane od lat na rynku polskim kompaktowe modu∏y typuCOMPASS. Pozwalajà one na redukcj´ potrzebnego miejscao ok. 40 proc. w stosunku do tradycyjnie stosowanychurzàdzeƒ elektroenergetycznych.

Inwestycja „pod klucz”

„Niepołomice 2” dla Grupy ENION

Umow´ na budow´ „podklucz“ stacji elektroenerge-tycznej z Krakowskim Oddzia-∏em Grupy ENION firma ABBpodpisa∏a w sierpniu 2006 ro-

ku. Oddana do u˝ytku w czerwcu tego ro-ku stacja 110/15kV powsta∏a w Niepo∏omi-cach przy ul. Grabskiej, w pobli˝u strefy,

gdzie budowane sà zak∏adyprodukcyjne, m.in. fabryka

samochodów ci´˝aro-wych firmy MAN.

Sama stacja zasilana jest z nowo wybu-dowanej przez ABB dwutorowej linii zasi-lającej 110 kV o d∏ugoÊci ok. 2 km, która zo-sta∏a wpi´ta w istniejàcà lini´ zasilajàcà re-lacji Wieliczka-Niepo∏omice. W ramachumowy Oddzia∏ ABB w Krakowie wykona∏pe∏nà dokumentacj´ projektowà stacji orazlinii zasilajàcej 110 kV i odpowiada∏ w ca∏o-Êci za prawid∏owà realizacj´ tej inwestycji.Wiedza in˝ynierów Grupy ABB oraz do-Êwiadczenie zdobyte podczas budowy„pod klucz“ wielu tego typuobiektów, pozwoli∏y na termino-we przekazanie Grupie Energe-tycznej ENION inwestycji, spe∏-niajàcej bardzo wysokie wyma-gania pod wzgl´dem jakoÊcii bezpieczeƒstwa u˝ytkowania.

AG

Wydarzenia

Zbudowana zosta∏a w uk∏adzieH4 i wyposa˝ona m.in. w czterymodu∏y COMPASS, dwaod∏àczniki w polu sprz´g∏a, dwastanowiska transformatorówmocy, dwa transformatory po-trzeb w∏asnych, 24-polowà roz-dzielnic´ UniGear typu ZS1 orazsystemy sterowania i kontroli.

»Stacja 110/15 kV„Niepo∏omice 2”«

10-11 stacje-2KOR.qxd 22-7-07 15:33 Page 10

Lipiec 2007 Dzisiaj 11

ABB przebudowa∏a, a w zasadzie zbudowa∏a „pod klucz” nowà stacj´ transformatorowà110/20/10 kV „Wilcza” po∏o˝onà w po∏udniowo-wschodniej cz´Êci Wroc∏awia, niedaleko centrum miasta. Nowy obiekt powsta∏ w ciàgu dwóch lat.

Wroc∏aw: stacja elektroenergetyczna „Wilcza”

Powódź już niestraszna

Inwestorem oraz u˝ytkownikiem stacjijest Koncern Energetyczny EnergiaPro,Oddzia∏ we Wroc∏awiu. Kontrakt na bu-dow´, zgodnie z którym stacja zosta∏aoddana do u˝ytku w czerwcu 2007 ro-

ku, zosta∏ podpisany w maju 2005 roku.ABB, jako generalny wykonawca, by∏a od-powiedzialna za wszystkie etapy inwestycji,w tym m.in. za wykonanie projektu, uzyska-nie niezb´dnych zezwoleƒ i uzgodnieƒ, od-biory techniczne oraz dostaw´ zamówio-nych urzàdzeƒ elektroenergetycznych.

Teren, na którym znajduje się stacja, zo-stał zalany podczas powodzi tysiącleciaw 1997 roku. Dlatego poziom gruntu,gdzie postawiono nowy budynek, podnie-

siono o ponad 1,5 m, a strop, na którymstoi rozdzielnica wn´trzowa 110 kV GIS,znajduje si´ oko∏o 2 m nad powierzchniàziemi. Dzi´ki temu rozdzielnica nie powinnabyç zagro˝ona zalaniem, nawet w obliczukatastrofy podobnej do tej sprzed 10 lat.

Podczas budowy bardzo istotną sprawąbyło zminimalizowanie okresów wyłą-czeń prądu. Przerwy w dostawie energii sàbowiem szczególnie dotkliwe dla wielu od-biorców przemys∏owych. Powodowa∏o tokoniecznoÊç opracowywania i uzgadnianiawielu szczegó∏owych harmonogramówz odbiorcami energii elektrycznej oraz in-westorem – EnergiàPro.

Andrzej Gabler

Dajàc du˝owi´cej mocy,nowa stacja

zajmujedwukrotnie

mniejmiejsca ni˝poprzednia

Stacj´ wyposa˝ono w 8-polowàrozdzielnic´ wn´trzowà GISna 110 kV, 58-polowà rozdzielnic´SN docelowo na napi´cie 20 kVteraz pracujàcà tak˝e na napi´cie10 kV, system zabezpieczeƒ WNi SN oparty na zabezpieczeniachREF, RET i REL, system sterowa-nia i nadzoru stacji MicroScada,odpowiednie instalacjewewn´trzne oraz nowe przy∏àczawodne i kanalizacyjne.Na zewnàtrz budynku postawionodwa nowe stanowiska transfor-matorowe z instalacjà odwodnie-niowà, ca∏y teren ogrodzono,wybudowano drogi wewn´trznei drog´ dojazdowà, wykonanooÊwietlenie zewn´trzne. Linie 110 kV zasilajàce stacj´zosta∏y przebudowane, wyprowa-dzono 29 nowych pod∏àczeƒ liniikablowych SN.

»Stacja 110/20/10 kV„Wilcza”«

8-POLOWA ROZDZIELNICA WNĘTRZOWA GIS

FRONT ROZDZIELNICY GIS

STACJA „WILCZA”

10-11 stacje-2KOR.qxd 22-7-07 15:34 Page 11

Page 7: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

12 Dzisiaj Lipiec 2007

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

W grudniu 2006 roku ABB w Polsce stałasię jednym podmiotem prawa handlowe-go. Czy z perspektywy siedmiu miesięcymożna powiedzieć, że warto było prze-prowadzić taką operację?Nie traktuj´ tej zmiany tylko i wy∏àcznie w ka-tegoriach „warto” czy „nie warto”. Nale˝y pa-mi´taç, ˝e konsolidacja spó∏ek w poszcze-gólnych krajach jest procesem ogólnogru-powym w ABB i wynika z przyj´tej kilka latwczeÊniej strategii rozwoju. To, co si´ wyda-rzy∏o w ubieg∏ym roku, by∏o wi´c ostatnimetapem szczegó∏owo zaplanowanej i rozpo-cz´tej jeszcze w styczniu 2001 roku konsoli-dacji i reorganizacji.

Ale przecież jest jakiś wymierny cel tychzmian?OczywiÊcie, ˝e tak. Na przestrzeni ostatnichkilku lat ABB musia∏a znaczàco uporzàdko-waç swój portfel pro-duktów. Wchodzàc nagie∏d´ nowojorskà, by-liÊmy skonfrontowaniz wysokimi wymogamidotyczàcymi naszejsprawozdawczoÊci.Ewoluowa∏y te˝ oczeki-wania globalizujàcego si´ rynku. Wszystkoto by∏y wyzwania, którym trudno by∏obysprostaç, dzia∏ajàc jako grupa rozproszonychfirm. Struktura dywizyjna dzia∏ajàca w ra-mach jednego silnego podmiotu prawa han-dlowego wydaje si´ byç optymalnà odpo-wiedzià na te wyzwania. W ramach po∏àczo-nego organizmu znacznie ∏atwiej uzyskujesi´ te˝ korzyÊci kosztowe i jakoÊciowe,np. w zakresie centralnej obs∏ugi ksi´gowej,finansów, zarzàdzania zasobami ludzkimi,zarzàdzania ∏aƒcuchem dostaw itp.

Jak więc dziś wygląda status oddziel-nych do niedawna spółek ABB ZamechGazpetro i ABB Zamech Marine?Ka˝da z nich jest samodzielnà jednostkà biz-

nesu w strukturach ABB Sp. z o.o. To, co si´dla nich zmieni∏o, to przede wszystkim ele-menty wspólne dla ca∏ej organizacji – sys-tem ERP, ksi´gowoÊç, obs∏uga HR czy sie-dziba zarzàdu. Natomiast wszystko to, cowià˝e si´ z podstawowà dzia∏alnoÊcià bizne-sowà, jak kszta∏towanie strategii dzia∏ania,relacje z klientami, negocjowanie umów,wreszcie ich realizacja wyglàda dok∏adnietak, jak przed po∏àczeniem. Umocowaniedecyzyjne kadry mened˝erskiej tych spó∏ekjest po po∏àczeniu równie˝ na tym samympoziomie.

Wiadomo, że przed każdą zmianą pra-cownicy mają wiele obaw. Minęło pół ro-ku od konsolidacji, czy wszystkie one zo-stały już rozwiane? WàtpliwoÊci pracowników w trakcie ka˝-dej zmiany w firmie sà rzeczà naturalnà.

Pojawi∏y si´ zarówno w ABB Zamech Gaz-petro, jak i ABB Zamech Marine. Dlapierwszej z tych spó∏ek reorganizacja zbie-g∏a si´ z zakoƒczeniem realizacji projektuYAMAL, który dawa∏ zatrudnienie sporejliczbie pracowników, równie˝ tych termi-nowych. Zmiana prawna zbieg∏a si´ w cza-sie z naturalnym wygaÊni´ciem wieluumów, co mog∏o tylko pot´gowaç tenefekt. W takich sytuacjach wiele osób za-stanawia si´ oczywiÊcie, czy nie jest to do-bry moment, aby zweryfikowaç w∏asneplany zawodowe. Kilku naszych kolegówpodj´∏o decyzj´ o odejÊciu z ABB. Niezmieni∏o to oczywiÊcie naszych celów biz-nesowych i w to miejsce zatrudniamy no-wych pracowników.

Na tym tle pracownicy ABB ZamechMarine mieli chyba jednak mniejszedylematy?Sytuacja w ABB Zamech Marine od poczàt-ku by∏a zupe∏nie inna. Ju˝ sam charakterdzia∏alnoÊci ró˝ni jà od ABB Zamech Gazpe-tro. Naszà „morskà“ dzia∏alnoÊç cechujeprzede wszystkim mnogoÊç projektów o re-latywnie ni˝szej wartoÊci. Chocia˝ wszystkiete zamówienia sà dla nas bardzo wa˝ne,ewentualny sukces czy pora˝ka jednegoz nich nie ma istotnego wp∏ywu na dobràkondycj´ tego biznesu jako ca∏oÊci. Takastruktura order backlogu, o kilkuletnim okre-sie realizacji, daje zatem poczucie wi´kszejstabilizacji. Warto te˝ tutaj podkreÊliç, ˝eportfel zamówieƒ biznesu Marine roÊniew ostatnich miesiàcach szczególnie impo-nujàco i ju˝ po szeÊciu miesiàcach tego rokuprzekroczyliÊmy i tak wydawa∏o nam si´ am-

bitne cele na rok 2007.

Wracając zatem do ABBZamech Gazpetro – czyjuż jako jednostkabiznesu Ropa i Gaz, jestona w stanie dzisiajnormalnie

funkcjonować po takich przejściach?Bez wàtpienia organizacja ta musia∏a si´ do-stosowaç do nowych warunków i nieco in-nej wartoÊci sprzeda˝y. Musia∏a te˝ zwi´k-szyç swoje zaanga˝owanie w pozyskiwaniuzamówieƒ na te rozwiàzania i produkty, któ-re sà tradycyjnie silnà stronà ABBw Oil&Gas. Mówi´ o tym w czasie prze-sz∏ym, dlatego ˝e proces tej reorganizacjimamy ju˝ za sobà. Nasze kompetencje i za-trudnienie sà dok∏adnie takie, jakich oczeku-jemy i sà niemal identyczne z tymi, jakimidysponowa∏a firma, przyst´pujàc do projek-tu YAMAL. Od tamtego czasu jesteÊmy jed-nak znacznie bogatsi o doÊwiadczeniei znacznie zwi´kszyliÊmy naszà wiarygod-noÊç finansowà. Mamy zaplecze, które po-

Rozmowa z Przemys∏awem Tomysem, dyrektorem Dywizji Autom a

Dużych projektów nie real

WydarzeniaDla inwestorównajwa˝niejszymelementem jestpotencja∏ firmyi jej wieloletnie

referencje

W skonsolidowanej organizacjiznacznie ∏atwiej uzyskuje si´

korzyÊci finansowe i jakoÊciowe

12-13 elblag-2KOR.qxd 22-7-07 15:31 Page 12

Lipiec 2007 Dzisiaj 13

zwala nam skutecznie realizowaç wszystkieaktualne zobowiàzania i z optymizmem spo-glàdaç na nowe du˝e projekty. Obecnie re-alizujemy m.in. dostawy agregatów spr´˝a-jàcych dla kopalƒ gazu w Sanoku i Wilkowie.Umowy realizowane sà przez nas planowo,z zachowaniem wysokiej jakoÊci naszychproduktów i us∏ug. Dobrym przyk∏adem na-szych kompetencji i wiarygodnoÊci jestm.in. pozytywna prekwalifikacja w przetarguna rozbudow´ naziemnej infrastruktury ma-gazynu gazu w Wierzchowicach. Zamawia-jàcy swoje oczekiwania kierowa∏ do firm sta-bilnych, o odpowiednich kompetencjachi referencjach, sta∏ych wysokich przycho-dach, mogàcych udzieliç wysokich zabez-pieczeƒ w postaci gwarancji bankowych,wreszcie z obiektywnymi perspektywamidalszego rozwoju w bli˝szej i dalszej przy-sz∏oÊci. ABB jest jednà z zaledwie dwóchfirm, które spe∏ni∏y te wymagania.

Proszę powiedzieć, jak na całą zmianę za-reagowali klienci? Wiedzieli wcześniej?OczywiÊcie z wyprzedzeniem informowali-Êmy o planach ∏àczenia, jak i samym fakcie,gdy ju˝ nastàpi∏. Po∏àczenie spó∏ek wià˝esi´ przecie˝ z formalnà sukcesjà wszystkichzobowiàzaƒ, a konsumentami tej decyzjiw pierwszej kolejnoÊci sà nasi klienci, do-stawcy, firmy wspó∏pracujàce. Konsolida-cja zosta∏a przyj´ta ze zrozumieniem i ak-ceptacjà. Mam nawet wra˝enie, ˝e dla nie-których mo˝liwoÊç wspó∏pracy z wi´kszà,ju˝ po∏àczonà firmà, by∏a powodem do za-dowolenia.

Zawsze jednak w takich sytuacjach poja-wia się pewien szum informacyjny i wąt-pliwości. Nie jest też tajemnicą, że to do-skonała okazja dla konkurencji, żeby naprzykład „wypuszczać“ na rynek sygnały,że ABB zamyka spółki i rezygnuje z pew-nego typu działalności.Tak si´ cz´sto dzieje i nie b´d´ ukrywa∏, ˝e

równie˝ ABB spotka∏a si´ z tego typu prakty-kami. Naszà reorganizacj´ próbowa∏y wyko-rzystaç do swoich celów ró˝ne firmy. Konso-lidacja sta∏a si´ tak˝e dla kilku by∏ych pra-cowników impulsem do podejmowaniaprób budowania w∏asnej pozycji na rynku.Tak jak wspomnia∏em, co do zasady uwa-˝am, ˝e stawianie na rozwój pracownikówi ich promocja jest ze wszech miar rzeczàpozytywnà, która cechuje firmy dojrza∏e,konsekwentne, o wysokich standardach biz-nesowych, a do takich zalicza si´ równie˝ABB. Dziwià nas jednak próby budowaniawizerunku przez niektóre mniejsze firmy,które poprzez zatrudnianie naszych by∏ychpracowników sugerujà, jakoby legitymowa∏ysi´ referencjami takimi jak ABB. Takie Êwia-dome manipulowanie informacjami jest dlanas nie tylko przykre, ale w Êwietle prawastanowi powa˝ne naruszenie zasad uczci-wej konkurencji.

Pana zdaniem referencje pracownikówi firmy to nie to samo?MyÊl´, ˝e nie tylko moim, ale i wszystkichtych uczestników rynku, którzy muszà podej-mowaç nie∏atwe decyzje o wyborze partne-rów, z którymi chcà realizowaç kluczowe dlasiebie przedsi´wzi´cia. Ka˝dy pracownik,który uczestniczy∏ w ambitnym du˝ym pro-jekcie, ma prawo twierdziç, ˝e zdoby∏ tampewne doÊwiadczenie, zyska∏ nowe umie-j´tnoÊci. Pami´taç jednak nale˝y, ˝e obokpotencja∏u osobistego takiego cz∏owiekamentorem jego rozwoju jest jeszcze techno-logia i wiedza ABB. Stàd te˝ moje przekona-nie, ˝e dla naszych klientów i partnerów,w tej nie∏atwej przecie˝ bran˝y jakà jestOil&Gas, najistotniejszym elementem decy-dujàcym o wspó∏pracy jest potencja∏ firmyi pewnoÊç, e w∏aÊnie ta firma najlepiej pora-dzi sobie z zadaniem. Ta pewnoÊç nie wyni-ka z deklaracji, ale przede wszystkim z boga-tych, wieloletnich referencji. Du˝ych projek-tów nie realizujà pojedyncze osoby, ale wy-

soce wyspecjalizowane do tego firmy. Lu-dzie nie sà jedynym – choç na pewno bardzowa˝nym – czynnikiem tego sukcesu. Funda-mentalne jest równie˝ know-how, mo˝liwo-Êci finansowe, gwarancje, zdolnoÊç podej-mowania ryzyka biznesowego, odpowie-dzialnoÊç i wiele innych elementów. Dlategote˝ referencje ze zrealizowanych przez nasobiektów pozostajà wy∏àcznie przy ABB.

Biorąc więc pod uwagę towszystko, o czymrozmawialiśmy,dylematy, wyzwania,ogromną pracę jakąwykonano w związkuz połączeniem firm,zapytam jeszcze raz:warto było?Zdecydowanie: TAK.

Rozmawia∏:S∏awomir Dolecki

m atyka Procesowa ABB

alizują pojedyncze osoby

12-13 elblag-2KOR.qxd 22-7-07 16:06 Page 13

Page 8: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

Wydarzenia

14 Dzisiaj Lipiec 2007

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

/ Roy

al Ca

ribbe

an C

ruise

s Lt

d.

HVDC po∏àczyWielkà Brytani´i Holandi´

Najwi´kszy w historii kontrakt nadostaw´ wysokonapi´ciowegopo∏àczenia kablowego pomi´dzy

sieciami energetycznymi Wielkiej Bryta-nii i Holandii wygra∏a firma ABB. Techno-logia HVDC zagwarantuje obu krajomstabilnoÊç dostaw energii elektryczneji zwi´kszy ich zdolnoÊci handlowe.Kontrakt o wartoÊci 350 milionów dola-rów zosta∏ podpisany z National Gridw Wielkiej Brytanii i paƒstwowà firmàholenderskà TenneT. Po∏àczenie Brit-Ned b´dzie mia∏o 260 km d∏ugoÊci. – BritNed jest kolejnym krokiem w kie-runku tworzenia zintegrowanych sieciprzesy∏u energii elektrycznej w Europie– t∏umaczy Peter Leupp, szef DywizjiSystemów Energetyki w ABB. – Jeste-Êmy dumni z kolejnej mo˝liwoÊci zapre-zentowania technologii, które umo˝li-wiajà modernizacj´ sieci energetycz-nych, stabilizujàc dostawy i zwi´kszajàcich wydajnoÊç.Zgodnie z warunkami kontraktu, ABBdostarczy podwodne i podziemne kableHVDC. System osiàgnie ca∏kowità moctysiàca megawatów, a jego instalacjazostanie zakoƒczona w 2010 roku. ABB by∏o pionierem w zastosowaniutych technologii w latach 50., kiedy tofirma zbudowa∏a pierwsze na Êwieciekomercyjne po∏àczenie przesy∏u energiielektrycznej HVDC w Szwecji. Do dzisiajABB pozostaje Êwiatowym lideremw technologii HVDC.

Wa˝àcy 160 tys. ton luksusowyliniowiec jest najwi´kszym whistorii statkiem pasa˝erskimpod wzgl´dem tona˝u i liczby

pasa˝erów. Na 18 pok∏adach statek mieÊci3634 osoby i 1360 cz∏onków za∏ogi. Mo˝erozwinàç pr´dkoÊç ponad 21 w´z∏ów.Rozwiàzanie przygotowane przez ABBsk∏ada si´ z gondolowych systemów nap´-du Azipod z kompletnym systemem elek-trycznym zawierajàcym generatory, roz-dzielnice Êredniego napi´cia, transforma-tory, zmiennopr´dkoÊciowe nap´dy, jed-nostki zabezpieczajàce, silniki strumienio-we i niskonapi´ciowe wyposa˝enie roz-

„Liberty of the Seas”,najwi´kszy na Êwiecie statekpasa˝erski, 19 maja br. wyruszy∏w swój dziewiczy rejs. Zasilanyi nap´dzany przy wykorzystaniuenergooszcz´dnych rozwiàzaƒABB, zu˝yje znacznie mniejpaliwa ni˝ przy wykorzystaniutechnologii alternatywnych.

„Liberty of the Seas”

Pasażerski gigant z napę

„Liberty of the Seas” o d∏ugoÊci 339 metrów zbudowany zosta∏ w fiƒskiej stoczni w Aker Yards. Statek kosztowa∏ oko∏o 1,15 mld dolarów.

Delhi Metro Rail Corporation Ltd.zamierza do 2010 roku prawietrzykrotnie wyd∏u˝yç system liniikolejowych w drugim co do wiel-

koÊci mieÊcie Indii. Ta rozbudowa umo˝liwiprzewóz oko∏o 1,1 mln pasa˝erów dziennie.Kontrakt na dostaw´ wyposa˝enia elek-trycznego o wartoÊci 70 mln dolarów wy-gra∏a firma ABB. Spó∏ka dostarczy∏a ju˝wczeÊniej podobne wyposa˝enie na pierw-szym etapie budowy metra. – Technologia ABB zapewnia podró˝ujà-cym do pracy pewne i efektywne mo˝liwo-Êci komunikacyjne, a tak˝e rozwiàzujeproblemy korków ulicznych dzi´ki lepsze-mu wykorzystaniu Êrodków komunikacjimasowej – mówi Peter Leupp, szef Dywi-zji Systemów Energetyki w ABB. – Naszewysokiej jakoÊci produkty energetyki,a tak˝e nasze ekspertyzy systemów elek-

trycznych kolei oznaczajà, ˝e Êwietnie na-dajemy si´ do realizacji tego projektu.Zakres prac obejmuje elektryfikacj´ liniinapowietrznych, a tak˝e dostaw´ pomoc-niczych podstacji i systemu SCADA. Dlasieci kolejowych system SCADA prowadziefektywny monitoring wyposa˝e-nia terenowego i syste-mów, tak e operatorzy mo-gà dokonywaç pomiarów,by uniknàç przerw powo-dowanych przez wi´kszenaprawy i dzia∏ania serwi-sowe, zwi´kszajàc tymsamym wydajnoÊç pra-cy urzàdzeƒ i obni˝ajàckoszty funkcjonowania.ABB dostarczy równie˝rozdzielnice i osprz´t roz-dzielczy. W ramach pro-

Rozbudowa metra w indyjskim

14-15 na swiecie-2KOR.qxd 22-7-07 16:09 Page 14

Lipiec 2007 Dzisiaj 15

Transformatory i aparatura roz-dzielcza ABB zapewnià zasilanienowej siedzibie Chiƒskiej Tele-wizji w Pekinie. B´dzie to budy-

nek, którego projekt stanowi zupe∏nienowy wymiar architektoniczny ze

wzgl´du na niewyobra˝alne rozmia-ry i du˝à z∏o˝onoÊç.Architekt Rem Koolhaas o pierw-szym na Êwiecie „hiperbudyn-ku” powiedzia∏, ˝e jest to kon-strukcja tak wielka i tak z∏o˝ona,˝e sama w sobie stanowi ma∏emiasto – nowa siedziba chiƒskiej

telewizji ma staç si´ punktemorientacyjnym pekiƒskiego krajo-

brazu i Êwiatowym cudem architek-tonicznym.

Znajdujàca si´ obecnie w budowie kon-strukcja, zajmujàca obszar 10 hektarów

w centrum Pekinu, po zakoƒczeniu b´-dzie mia∏a powierzchni´ u˝ytkowà po-nad 520 tys. m2 i stanie si´ miejscempracy dla oko∏o 10 tys. osób. Harmono-gram prac przewiduje zakoƒczenie bu-dowy na rok 2008, kiedy to telewizja mu-si byç przygotowana do transmisji zma-gaƒ olimpijskich dla widzów na ca∏ymÊwiecie.W drodze przetargu, do którego stan´∏ywiodàce Êwiatowe firmy i lokalni do-stawcy, Chiƒska Telewizja wybra∏a trans-formatory rozdzielcze i Êrednionapi´cio-wà aparatur´ rozdzielczà ABB, jako najle-piej odpowiadajàce wymogom technicz-nym. 67 transformatorów i 90 rozdzielnicUniGear ZS1 izolowanych powietrzemb´dzie rozprowadzaç energi´ elektrycz-nà w ca∏ym kompleksie. Transformatoryi rozdzielnice UniGear produkcji ABB sàznane ze swojej du˝ej mechanicznej wy-trzyma∏oÊci i sprawnoÊci elektrycznej.Odporna rozdzielnica UniGear produkcjiABB jest najlepiej sprzedajàcà si´ naÊwiecie rozdzielnicà Êredniego napi´cia.Suche transformatory ABB generujà wy-jàtkowo niskie straty i wytwarzajà bardzoniski poziom ha∏asu, co stanowi∏o bar-dzo istotny czynnik przy wyborze tychurzàdzeƒ przez inwestora, poniewa˝ stu-dia nadawcze wymagajà bardzo stabil-nych dostaw energii elektrycznej i nie-zwykle niskiego poziomu ha∏asu.

Znajdujàcy si´ obecnie w budowie, wart 750 mlndolarów budynek sk∏ada si´ z dwóch wie˝, które sànachylone pod kàtem 60O i wymagajà u˝ycianowoczesnej stali do stworzenia szkieletuwytrzyma∏ej konstrukcji. W budynku b´dzie mieÊciçsi´ 16 kana∏ów Chiƒskiej Telewizji, studia,pomieszczenia produkcyjne i administracja.

HIPERBUDYNEK

Aparaturadla chiƒskiej telewizji

pędem ABBdzielcze. Azipod zu˝ywa od 10 do 15 proc.mniej paliwa ni˝ alternatywne systemy na-p´du i ogranicza emisj´ gazów cieplarnia-nych. Ponadto daje znacznie lepsze mo˝li-woÊci manewrowe w portach, a tak˝e re-dukuje ha∏as i wibracj´ do niewykrywal-nych poziomów, czyli poprawia kluczoweatrybuty, majàce znaczenie dla komfortupodró˝owania statkami pasa˝erskimi.

»Zakres dostaw ABB«

jektu powstanie 100 dodatkowych kilo-metrów trakcji kolejowych i 75 stacji, couzupe∏ni istniejàce 65 kilometrów tras i 59stacji. Wykorzystujàc podobne wyposa-˝enie do ju˝ dostarczonego na pierwszymetapie budowy metra, mo˝liwe b´dzie ob-

ni˝enie kosztów utrzymania obiektówi urzàdzeƒ.

kim Delhi

� g∏ówne generatory 6x17.600 kVA� g∏ówna rozdzielnica 11 kV� transformatory nap´dowe

6x13.200 kVA� niskonapi´ciowe rozdzielnice� 3 nap´dy cyklokonwertorowe� silniki strumieniowe 4x3.400 kW� transformatory

silnikowe� jednostki

nap´dowe Azipod 3x14 MW

14-15 na swiecie-2KOR.qxd 22-7-07 16:10 Page 15

Page 9: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

Zacznijmy od informacji optymi-stycznej. Poczàwszy od lat 70.ubieg∏ego wieku liczba wypad-ków Êmiertelnych spowodowa-nych pora˝eniem pràdu syste-

matycznie maleje. A˝ do roku 1990 utrzy-mywa∏a si´ na poziomie 9,5, co oznacza, ena ka˝dy milion mieszkaƒców tyle w∏aÊniezdarza∏o si´ tragicznych wypadków. W la-tach 90. wskaênik ten zmniejszy∏ si´ naj-pierw do 7,5, a pod koniec dekady do 5,6.Teraz nieznacznie przekracza 4. Czy to du˝o, czy ma∏o? No có˝, wskaênikiw najbardziej uprzemys∏owionych paƒ-stwach Europy wynoszà od 1,3 do 2.A w 1996 roku w Holandii nie by∏o ani jed-nego takiego wypadku. I to optymizmuby∏oby na tyle.

Nie ogólna statystyka jest jednak najbar-dziej przerażająca. Alarmujàcy jest fakt, ˝eponad 20 proc. ofiar to dzieci i m∏odzie˝ do19 lat. Z danych Centrum Leczenia Opa-rzeƒ w Siemianowicach Âlàskich wynikadodatkowo, ˝e poparzenia dzieci w wynikupora˝enia pràdem a˝ w jednej trzeciej doty-czà najm∏odszych – 2–3-latków. Analiza przyczyn wszystkich nieszcz´Êç niepozostawia z∏udzeƒ, kto ponosi win´.

Wypadki te sà spowodowane najcz´Êciejnieupilnowaniem dzieci przez ich rodzicówlub opiekunów. Ma∏e dzieci podczas roz-maitych zabaw przegryzajà kable, wk∏adajàdo gniazdek elektrycznych metalowe lubmokre przedmioty. Starsze dla odmiany ce-chujà si´ – charakterystycznym dla wieku– brakiem poczucia zagro˝enia, lekcewa˝e-niem zakazów, nieznajomoÊcià podstawo-wych zasad bezpieczeƒstwa czy wr´czbezmyÊlnoÊcià. Bo jak inaczej nazwaç„w∏amywanie“ si´ do osiedlowej stacjitransformatorowej, czy wdrapywanie si´na s∏up wysokiego napi´cia.

Zdumienie budzić mogą także przyczynywypadków, jakim ulegają dorośli. Docho-dzi do nich najcz´Êciej w domach, podczasniew∏aÊciwego u˝ytkowania elektrycznegosprz´tu AGD lub samodzielnych prób na-prawy urzàdzeƒ zasilanych pràdem. Zanim jednak do takiej sytuacji dojdzie, za-wsze warto sprawdziç, kupujàc tani sprz´tRTV czy AGD, w szczególnoÊci jeÊli produ-centem nie jest renomowana firma, czyurzàdzenie spe∏nia wszystkie wymogi bez-

Statystyki alarmujà– w Polsce rocznie dochodzi

do ponad tysiàca przypadkówpora˝enia pràdem

elektrycznym. Co czwartyz nich koƒczy si´ Êmiercià.Niestety du˝y (zbyt du˝y!)

odsetek tej statystki stanowiàdzieci. Dlatego uprzedzamy,

poni˝szy tekst nie b´dziemi∏ym, wakacyjnym

„czytad∏em”. Mamy jednaknadziej´, ˝e przyczyni si´ do

zwi´kszenia bezpieczeƒstwai choç jednà osob´ uchroni

przed fatalnà w skutkachnieuwagà.

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

16-21 NN-2KOR.qxd 22-7-07 15:08 Page 16

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

Stosowanie się do poniższych zasadpozwoli bezpiecznie korzystać z prądu:

■ Przystępując do naprawy domowe-go sprzętu elektrycznego, bez-względnie odłącz go od prądu. Zróbto nawet wymieniając żarówkę,gniazdko i wykonując podobneczynności.

■ Nie zapominaj o ochronie dodatko-wej – zabezpieczeniu różnicowoprą-dowym i zerowaniu sprzętu, którytego wymaga. Sprzęt taki (np. lo-dówki, pralki, piece akumulacyjne,bojlery, kuchenki elektryczne, żelaz-ka) ma wtyczkę z otworem na bolec.Stosuj zawsze gniazdka z bolcem!

■ Nie dotykaj uszkodzonych lub łata-nych kabli oraz uszkodzonych wty-czek. W takich sytuacjach najpierwwyłącz korki.

■ Nie dotykaj mokrymi rękami urzą-dzeń zasilanych prądem.

■ Pamiętaj, że w łazience gromadzi siędużo pary wodnej, nie trzymaj tamwięc włączonych urządzeń elektrycz-nych. Gniazdka elektryczne nie po-winny być umieszczone blisko wan-ny i umywalki.

■ Nie dokonuj samodzielnych przeró-bek, tzw. obejść czy prowizorycz-nych napraw, nawet jeśli się „tro-chę“ na tym znasz. Lepiej zlecić tofachowcowi.

■ Nie łataj przewodów elektrycznychtaśmą izolacyjną, samoprzylepnąlub plastrem. Koniecznie wymień jena nowe.

■ Nie odchodź od włączonego żelazka,ani nie okręcaj go sznurem, gdy jestjeszcze gorące – to może uszkodzićizolację.

■ Jeśli masz małe dzieci, konieczniedobrze zabezpiecz gniazdkaelektryczne.

■ Nie wyciągaj wtyczki z gniazdka, cią-gnąc za sznur.

■ W czasie burzy nie dotykaj i nieprzebywaj w pobliżu urządzeń pioru-nochronnych.

■ Pamiętaj, że w Twoim ogrodzie ko-rony drzew powinny być oddaloneod linii elektroenergetycznycho 4 metry. Nie wycinaj samemudrzew rosnących blisko tych linii.

■ Bezwzględnie zleć zakładowi ener-getycznemu wyłączenie prądu, jeżelizamierzasz malować, tynkować, na-prawiać rynny, dach czy wykonywaćinne prace przy elewacjach budyn-ków, do których podłączone są przy-łącza napowietrzne.

Jak uniknàçzagro˝eƒ?

pieczeƒstwa. Cz´sto zdarza si´ bowiem, eobni˝ajàc koszty, dalekowschodni produ-cenci oszcz´dnoÊci czynià w∏aÊnie na bez-pieczeƒstwie. Póêniej u˝ytkowanie takiegomiksera czy kuchenki mikrofalowej samow sobie mo˝e byç niebezpieczne.

Starszy sprzęt, spełniający odpowiednienormy, powinien mieć symbol bezpie-czeństwa „B“ – liter´ wpisanà w trójkàt.Jednak od maja 2004 roku znak „B“ prze-sta∏ byç obowiàzkowy, nie jest te˝ ju˝ ozna-czeniem dopuszczajàcym wyrób do wej-Êcia na rynek. Produkty nowe lub te, któ-rym skoƒczy∏a si´ wa˝noÊç certyfikatu, mu-szà uzyskaç znak „CE“ (Conformite Europe-ennes – ZgodnoÊç Europejska), który dajepodobnà gwarancj´ jak stosowany do tejpory znak bezpieczeƒstwa „B“ – potwier-dza on zgodnoÊç wyrobu z normami euro-pejskimi. Bez takiego znaczka urzàdzenielepiej omijaç z daleka.Jednak nawet najlepiej przygotowany doeksploatacji sprz´t mo˝e po pewnym cza-sie niew∏aÊciwego u˝ytkowania straciçswoje walory i byç przyczynà pora˝enia.Mo˝na jednak konsekwencje takie wyeli-minowaç. Przede wszystkim nie nale˝yprzy myciu zanurzaç urzàdzeƒ w ca∏oÊci,woda mo˝e bowiem dostaç si´ do ele-

mentów elektrycznych i podczas ponow-nego uruchomienia spowodowaç zwarcie.Sprz´t AGD powinno si´ myç zwil˝onàgàbkà lub szmatkà, a zamoczone urzàdze-nie najlepiej osuszy specjalista, który poprostu wie, gdzie woda mog∏a si´ dostaç,stanowiàc zagro˝enie, i jak jà stamtàdusunàç.Drugà nagminnà wadà u˝ytkowników jest„wyszarpywanie“ wtyczki z gniazdka,a skrajnà odmianà takiego zachowania jestod∏àczanie urzàdzenia od zasilania przezciàgni´cie za kabel. Bardzo szybko po∏àcze-nie kabla z wtyczkà b´dzie os∏abione i któ-regoÊ dnia po prostu si´ urwie, jednakprzez d∏ugi czas rezystancja przewodu i wy-trzyma∏oÊç izolacji b´dà nara˝one na prze-grzewanie (niebezpieczeƒstwo po˝aru)i przebicie (niebezpieczeƒstwo pora˝enia).

Zupełnie inną kategorię stanowią wypad-ki w pobliżu infrastruktury energetycznej– przy transformatorach, s∏upach czy sta-cjach elektroenergetycznych. Firmy ener-getyczne starajà si´ jak najle-piej zabezpieczyç wszystkieobiekty, ale jak twierdzi przed-stawiciel jednego z dostaw-ców energii: „JeÊli ktoÊ jestzdeterminowany i chce osià-

16-21 NN-2KOR.qxd 22-7-07 15:09 Page 17

Page 10: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

18 Dzisiaj Lipiec 2007

gnàç swój cel – jak np. z∏odzieje szukajàcyw transformatorach cennych materia∏ów– to ominie najlepsze nawet zabezpiecze-nia. Nie ma przecie˝ mo˝liwoÊci postawie-nia stra˝nika przy ka˝dym transformatorzeczy stacji rozdzielczej“.

Mimo wszystko szukanie przyczyn wy-padków jedynie w ludzkiej niefrasobli-wości i niewiedzy by∏oby zbytnim uprosz-czeniem. Bo niefra-sobliwoÊç t´ sku-tecznie wzmacnia wnaszych domachstan instalacji elek-trycznych. Eksperciszacujà, ˝e nawet80 proc. instalacji wPolsce nie spe∏niawymaganych norm.Wcià˝ u˝ytkuje si´ kable i kostki pocho-dzàce z czasów powojennej odbudowy,zabezpieczane gumowymi izolacjami.W wielu budynkach do dziÊ korzysta si´z przewodów aluminiowych absolutnienieprzystosowanych do dzisiejszych ob-cià˝eƒ. Nie dziwi wi´c w tym kontekÊcie statysty-ka podawana przed stra˝ po˝arnà. Mówiona, ˝e w naszym kraju urzàdzenia elek-tryczne sà przyczynà oko∏o 9 tysi´cy po˝a-rów rocznie. Najwi´cej z nich bierze si´z wad urzàdzeƒ elektrycznych, pozosta∏esà skutkiem b∏´dów w u˝ytkowaniu ró˝ne-go rodzaju sprz´tu.

Do najcz´stszych przyczyn po˝arów zali-czyç trzeba z∏y stan zestyków lub niew∏a-Êciwy dobór aparatów ∏àczeniowych, z∏ystan lub niew∏aÊciwy dobór zabezpieczeƒi izolacji elektrycznej, nadmierne nagrzewa-nie si´ urzàdzeƒ elektrycznych podczas ichpracy oraz b∏´dne po∏àczenia lub zwarciaw instalacjach. To wydzielajàce si´ na nie-w∏aÊciwych po∏àczeniach ciep∏o potrafiw efekcie wywo∏aç po˝ar. Cz´sto takiej sy-

tuacji towarzyszyprzez d∏u˝szy czas(równoczeÊnie z nad-miernym grzaniem)s∏yszalne i widocznew ciemnoÊci iskrze-nie. To ju˝ niemalostatni moment, byzareagowaç i unik-nàç nieszcz´Êcia.

Spróbujmy spojrzeć teraz oczami wy-obraźni na nasz dom, nasze przyjazne„cztery kąty“. Miejsce, gdzie chcemy i po-winniÊmy czuç si´ bezpiecznie. Przyjmij-my, e bezmyÊlnoÊç i nieodpowiedzialnoÊçto cechy obce i nieznane. Czy mo˝emyw zwiàzku z tym rzeczywiÊcie czuç si´ bez-piecznie?JeÊli tylko w naszym domu sà dzieci, toodpowiedê z za∏o˝enia brzmi: NIE. Majàone bowiem niezwyk∏y dar czynienia rze-czy, które doros∏ym nawet nie przemknàprzez myÊl. Niestety w pierwszym okresie˝ycia, gdy Êwiat najlepiej przemierza si´

Ponad 20 proc.ofiar pora˝eƒ

pràdem to dziecii m∏odzie˝

RaportBezpieczeƒstwoklientównajwa˝niejsze

P rzedsiębiorstwa, których działal-ność związana jest w mniej-szym lub większym stopniu

z energią elektryczną, od wielu latczują współodpowiedzialność za bez-pieczeństwo użytkowników swoichproduktów i odbiorców usług. Dlate-go też dostawcy energii oraz produ-cenci urządzeń elektrycznych starająsię publikować informacje na tematbezpiecznego postępowania z prą-dem. I nie są to tylko proste ostrzeże-nia zawarte w instrukcji obsługi, aleczęsto duże kampanie informacyjne,kierowane do określonych odbior-ców. W naszym kraju niemal wszyst-kie koncerny energetyczne prowadzątaką działalność edukacyjną. Do naj-lepszych projektów zaliczyć trzebaprogramy przygotowane m.in. przezStowarzyszenie Elektryków Polskichczy Polskie Towarzystwo Przesyłui Rozdziału Energii Elektrycznej.Znaleźć je można między innymina stronach internetowych.Do tego wielogłosu, który codziennekonkurowanie pomiędzy firmami od-kłada – w trosce o bezpieczeństwoużytkowników – na dalszy plan, włą-czyła się także ABB. Spółka przygoto-wała materiały informacyjne oraz filminstruktażowy „Siedem kroków, któreratują życie“. Ilustruje on zagrożeniazwiązane z obsługą urządzeń elek-trycznych o napięciu pracy przekra-czającym 1 kV. Jest to doskonały ma-teriał pomocniczy dla zawodowychenergetyków. Jednak przygotowanyzostał także z myślą o osobach, któreo bezpiecznym obchodzeniu się z na-pięciem – nie tylko w domowymgniazdku elektrycznym – chciałybywiedzieć więcej.

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

16-21 NN-2KOR.qxd 22-7-07 15:10 Page 18

Lipiec 2007 Dzisiaj 19

Starszy sprz´tspe∏niajàcy

normybezpieczeƒstwapowinien mieçsymbol „B”.Od kilku latzgodnoÊç

ze wszystkiminormami

symbolizujeznak „CE”.

na czworaka, a wszystko wokó∏ jest inte-resujàce, dok∏adnie na wprost oczu poja-wia si´... gniazdko elektryczne. A frapujà-ce dziurki potrafià wyzwoliç niejeden „sza-taƒski pomys∏“.

Tu nie wystarczy niestety wyeliminowa-nie bezmyślności i nieodpowiedzialności.Tu trzeba czegoÊ wi´cej – przewidywania.Wszystkie gniazdka, przed∏u˝acze i kablew dziecinnych pokojach muszà byç zabez-pieczone. Sposobów na to jest wiele, odnajprostszych – plastikowych zaÊlepek, pobardziej wyrafinowane – gniazda z zabez-pieczeniami ró˝nicowopràdowymi. Trzebausunàç wszystkie urzàdzenia, które stojànisko, a ich praca wydaje si´ podejrzana(„dziwnie“ si´ zachowujà, trzaskajà, grzejàsi´), do pozosta∏ych urzàdzeƒ dost´p trze-ba maksymalnie ograniczyç. Podobniezresztà w innych pokojach. Nieco inna sytuacja jest w pomieszcze-niach, gdzie mo˝e pojawiaç si´ para wod-na (kuchnia, ∏azienka). Tam bowiem zagro-˝enie pora˝eniem znacznie roÊnie. Szcze-gólnie w ∏azience nie powinno si´ trzymaçw∏àczonych urzàdzeƒ elektrycznych, agniazdka nie powinny byç umieszczone bli-sko wanny i umywalki. Najlepiej oczywiÊcie stosowaç w tych po-mieszczeniach osprz´t przystosowany dopracy w takich warunkach. Jest on ozna-czany symbolem IP 44 – to norma, któracharakteryzuje osprz´t zabezpieczonyprzed rozpryskiwanà wodà. I choç w tych

pomieszczeniach zazwyczaj uwa˝amy nawszelkie urzàdzenia elektryczne, to nieste-ty cz´sto bezwiednie zdarza si´ si´gnàç powtyczk´ mokrà albo wilgotna r´kà. JeÊli dotego stoimy boso, a pomieszczenie jest za-parowane (na przyk∏ad po kàpieli) to raczejna pewno koszt zakupu zabezpieczeniaró˝nicowopràdowego oka˝e si´ bez zna-czenia.

Oczywiście absolutnie nie do pomyśleniajest, by suszyć włosy, siedząc w wannie.Niewiele jest bowiem na Êwiecie lepszychprzewodników elektrycznych od wody.Ale poniewa˝ przyj´liÊmy, ˝e w naszymdomu bezmyÊlnoÊç jest zjawiskiem ob-cym, to o tak skrajnych przypadkach nieb´dziemy ju˝ wspominaç. Naprawd´ niewiele potrzeba, by naszenajbli˝sze otoczenie sta∏o si´ bezpiecznei aby zagro˝enie pora˝eniem nie sp´dza∏onam snu z powiek. Podobnie jest w przy-padku ogrodu, choç tu sprawa nie wydajesi´ na pierwszy rzut oka tak prosta. Wszystkie urzàdzenia elektryczne,a w szczególnoÊci te, które stykajà si´z wilgocià (np. pompy w ogrodowychoczkach wodnych, filtry w basenikach, ko-siarki przy porannej rosie) muszà mieçdwa odci´cia pràdu. Dopieroto daje gwarancje, ˝e po wy-∏àczeniu zasilanie naprawd´zosta∏o odci´te. OczywiÊciestandardem muszà tu byçtak˝e dodatkowe zabezpie-

16-21 NN-2KOR.qxd 22-7-07 15:11 Page 19

Page 11: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

Raport

20 Dzisiaj Lipiec 2007

Zabezpieczenia przeciw p

W domu m

czenia – odpowiedniej klasy w∏àcznikii gniazdka, a tak˝e wy∏àczniki ró˝ni-cowopràdowe.

Równie dużo uwagi trzeba poświęcićprzedłużaczom, bez których często nieudaje się „wyprowadzić“ prądu pozadom. OczywiÊcie (przepraszamy za ba-na∏) nie mo˝e on byç uszkodzony, z prze-cierajàcà si´ izolacjà i sztukowany z kilkukawa∏ków. Ale u∏o˝yç trzeba go w takisposób, by nikt po nim nie chodzi∏ i niejeêdzi∏, a tak˝e nie przytrzaskiwa∏ drzwia-mi. Warto równie˝ pomyÊleç o zakupieprzed∏u˝acza o wzmocnionej izolacji.Szczególnie trzeba uwa˝aç na przewodypodczas koszenia kosiarkà elektrycznà,w takich sytuacjach wyjàtkowo spraw-dzajà si´ przed∏u˝acze w bardzo jaskra-wych kolorach.Zabezpieczenia kosztujà. Im lepsze, tymwi´cej. Jest to jednak koszt jednorazowy

i nie a˝ tak znowu wielki. Bioràczresztà pod uwag´ osiàgni´tyefekt, mo˝na by rzec, ˝e wr´czznikomy.

Energia elektryczna to je-den z ważniejszych wyna-lazków w historii ludzko-ści. Towarzyszy nam nie-przerwanie od niemal200 lat, b´dàc motorem roz-woju i post´pu. Z drugiej jed-nak strony nie mo˝na zapomi-naç, ˝e drzemie w niej pot´˝ny,niebezpieczny dla zdrowia i ˝y-cia cz∏owieka potencja∏. I o tym,czy pràd b´dzie naszym przyjacie-lem, czy stanie si´ przyczynà nie-szcz´Êç, decydujemy sami. Naszàrozwagà, ostro˝noÊcià i przedewszystkim wiedzà.

S∏awomir Dolecki

Czy można tak zabezpieczyć mieszka-nie, żeby nie obawiać się wypadku po-rażenia prądem elektrycznym?JeÊli skupiamy si´ na niskim napi´ciu, toprzede wszystkim mówimy o wy∏àczni-kach i gniazdkach elektrycznych. Ochron´w tym zakresie mo˝emy podzieliç na pa-sywnà i aktywnà. Ta pierwsza jest najbar-dziej popularna i polega przede wszystkimna zabezpieczaniu gniazdek elektrycznychplastikowymi zaÊlepkami albo wykorzysta-niu odpowiednio przygotowanego osprz´-tu. W naszej ofercie mo˝na znaleêç mi´dzyinnymi gniazdka z przys∏onami. Sà one takskonstruowane, ˝e bawiàce si´ dzieckonie jest w stanie w∏o˝yç nic do Êrodka,przys∏ony ust´pujà tylko przy równoleglewprowadzanych dwóch bolcach wtyczki.

Ale dzieci są zazwyczaj wybitnie uzdol-nione w zakresie wkładania paluszkówtam, gdzie nie wolno. Więc te zabezpie-

czenia nie są chyba zbytpewne.

Bez wàtpienia sàto zabezpieczenianajprostsze i naj-taƒsze. Nie gwa-rantujà wi´c pe∏-nego bezpieczeƒ-stwa, ale na pew-no znacznie utrud-

niajà powstanieniebezpiecznej sytu-acji. Bioràc jednak

pod uwag´oczekiwania

Wszystkie gniazdka w dzieci´cychpokojach muszà byç zabezpieczone.

Sposobów na to jest wiele

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

16-21 NN-2KOR.qxd 22-7-07 15:12 Page 20

Lipiec 2007 Dzisiaj 21

w pora˝eniowe

możemy czuć się bezpiecznieCzym skorupkaza m∏odu...

P amiętaj, że ciekawość i fantazjadziecka nie zna granic, dlategowarto zadbać o jego bezpie-

czeństwo, wpajając mu kilka podsta-wowych zasad. Naucz go, by:■ Nie wkładało do gniazdek żadnych

przedmiotów, np. śrubokrętówczy drutów.

■ W trakcie zabaw unikało zbliżaniasię do urządzeń i budynków,na których umieszczone są napi-sy: „Nie dotykać!“, „Urządzenieelektryczne!“ oraz charakterystycz-ne, ostrzegawcze tablice.

■ Unikało zabaw w pobliżu liniienergetycznych, nie puszczało la-tawców blisko nich, nie wspinałosię na słupy ani na drze-wa rosną-ce w ichpobliżu, nie zarzuca-ło na linieenergetycz-ne żadnychprzedmiotów.

■ Jeśli zauważyuszkodzone,zerwane, luźnozwisające prze-wody elektrycz-ne, nie zbliżałosię do nich! Cza-sem nawet prze-bywanie w pobli-żu takiego miejscagrozi porażeniem,szczególnie pod-czas deszczowej pogody.

■ Jeśli zauważy otwarte drzwido transformatora albo innego bu-dynku, na którym są napisy i tabli-ce ostrzegawcze, powinno powie-dzieć o tym komuś dorosłemu.

■ Jeśli jego koledzy, przebywającw pobliżu urządzeń i budynkówelektroenergetycznych, zachowująsię niemądrze, nie powinno ichnaśladować tylko zaalarmowaćdorosłych.

Êwiadomych u˝ytkowników energii elek-trycznej, ABB postanowi∏a skonstruowaçnaprawd´ pewne zabezpieczenia. Wcho-dzà one jednak w zakres ochrony aktywnej,stanowiàc element instalacji elektrycznej.Tu zabezpieczenia mo˝emy podzieliç naaparatur´ modu∏owà i odpowiednio skon-struowany osprz´t elektroinstalacyjny.

Ale aparatura modułowa to taki ele-ment instalacji, nad którym przeciętnyużytkownik raczej się nie zastanawia...Od wielu lat zabezpieczenia modu∏owe sàstandardowym wyposa˝eniem mieszkaƒi domów i sà zabudowywane w skrzyn-kach rozdzielczych czy bezpiecznikowych.Wykorzystuje si´ zazwyczaj w tym celuochronniki ró˝nicowopràdowe i przeciw-przepi´ciowe. Nieco gorzej jest w starymbudownictwie. Tam z regu∏y nie ma zabez-pieczeƒ ró˝nicowopràdowych lecz tylkonadmiarowe ze wzgl´du na przestarza∏e in-stalacje dwu˝y∏owe z przewodem PEN.

Sytuacja beznadziejna?Dzisiaj ju˝ nie. Od pewnego czasu mamy wofercie – jako jedyni na rynku – gniazdoz wy∏àcznikiem ró˝nicowopràdowym. Mo˝-na je zainstalowaç w miejsce staregogniazdka nawet w instalacji dwu˝y∏owej.Dzi´ki temu nie tylko samo gniazdko, alerównie˝ wszystkie urzàdzenia do niegopod∏àczone stajà si´ zupe∏nie bezpiecznedla u˝ytkownika. Automat w gniazdku po-równuje pràd wychodzàcy i powracajàcyz urzàdzenia i w przypadku jakiegokolwiekzak∏ócenia, na przyk∏ad w przypadku, gdypràd „ucieka“ na skutek pogorszenia izola-cji, zasilanie natychmiast zostaje odci´te.Dzia∏a to tak szybko, ˝e cz∏owiek praktycz-

nie tego nie zauwa˝a.

Czyli taki rodzajbezpiecznika au-

tomatycznego?Mo˝na tak po-

w i e d z i e ç .Gniazdko manawet taki

prze∏àcznik, po ustawieniu którego od ra-zu widaç, ˝e automat zadzia∏a∏.

To są jednak spore koszty, bo w pokojusą czasami dwa, a nawet trzy gniazdka?Nasi konstruktorzy i ten problem przewi-dzieli. ABB oferuje wi´c taki rodzaj gniazd-ka z wy∏àcznikiem ró˝nicowopràdowym,do którego mo˝na pod∏àczyç kolejnegniazda w instalacji trzy˝y∏owej. Gniazdkaelektryczne w pokoju sà zazwyczaj zak∏a-dane na jednej linii, jeÊli pierwsze z nich za-∏o˝ymy z tym zabezpieczeniem, to pozo-sta∏e równie˝ b´dà chronione. Mo˝e tostanowiç poczàtek wyodr´bnionej instala-cji o zwi´kszonej ochronie przeciwpora˝e-niowej. Dzi´ki temu, kiedy coÊ si´ wyda-rzy, zadzia∏a pierwsze zabezpieczenie i niezostanie od∏àczony od zasilania ca∏y dom.PoszliÊmy nawet nieco dalej i wprowadzi-liÊmy do oferty naszej firmy kolejne zabez-pieczenia – wtyczki z wbudowanym wy-∏àcznikiem ró˝nicowopràdowym, co po-zwala „na sztywno“ zabezpieczyç ka˝deurzàdzenie bez wzgl´du na to, gdzie b´-dzie pod∏àczone do sieci oraz adaptory,które wpina si´ mi´dzy dowolne gniazdkoi urzàdzenie. Tu zupe∏nie eliminujemy ko-niecznoÊç wymiany czy montowania spe-cjalnego osprz´tu elektroinstalacyjnego.Ma∏o tego, zabierajàc taki adaptor na wa-kacje, mamy pewnoÊç, ˝e w ka˝dych wa-runkach jesteÊmy zabezpieczeni przed po-ra˝eniem.

Czy ten rodzaj zabezpieczenia napraw-dę jest pewny? To tylko mały automat...Poniewa˝ jest to automat, to najlepiej jegozasad´ dzia∏ania zobrazujà liczby – ochron-nik zadzia∏a ju˝ w momencie, gdy ró˝nicapràdów wynosi 30 mA, czyli przy wielkoÊciwcià˝ jeszcze w miar´ bezpiecznej dla cz∏o-wieka; zasilanie jest od∏àczane maksymal-nie po 0,3 s, a szacuje si´, ˝e przep∏yw prà-du przez organizm w czasie krótszym ni˝0,4 s zazwyczaj nie jest szczególnie groênydla cz∏owieka. Mo˝na wi´c chyba przyjàç,˝e ten rodzaj ochrony daje niemal ca∏kowi-tà pewnoÊç bezpieczeƒstwa.

Rozmawia∏: S∏awomir Dolecki

Rozmowa z Dusanem Zarembà, dyrektorem Jednostki BiznesuOsprz´t Elektroinstalacyjny Dywizja Produkty Automatyki ABBw Polsce.

16-21 NN-2KOR.qxd 22-7-07 15:13 Page 21

Page 12: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

22 Dzisiaj Lipiec 2007

P rzygotowanie ca∏ego systemu by∏odla nas ogromnym wyzwaniem, nie

tylko dlatego, ˝e na wszystko mieliÊmytylko dwa miesiàce. To by∏ zupe∏nienowatorski projekt, który pozwoli∏ namsprawdziç si´ w innej dziedzinie i znacz-nie poszerzyç nasze horyzonty. Pracaby∏a bardzo absorbujàca i ciekawaz naukowego punktu widzenia.Nie by∏ to projekt typowo komercyjny,gdzie musieliÊmy przede wszystkimuwzgl´dniaç oczekiwania klientów. Dla wszystkich liczy∏ si´ jedynie dobryefekt koƒcowy, a ten uda∏o si´ uzyskaç.MyÊl´ wi´c, ˝e mo˝emy mówiç nie tyl-ko o du˝ym sukcesie, ale tak˝eo ogromnej zawodowej satysfakcji.

OPINIA

Wspó∏praca centrówbadawczych

Przygotowanie przez pracownikówkrakowskiego Centrum Badaw-czego ABB cz´Êci aplikacji dla tar-

gowej ekspozycji jest elementem szer-szej wspó∏pracy, jakà prowadzà po-szczególne centra badawcze w ramachGrupy. Na przyk∏ad naukowcy z Polskii Niemiec spotykajà si´ systematyczniena warsztatach roboczych poÊwi´co-nych systemom diagnostycznym, gdzienie tylko dzielà si´ doÊwiadczeniami,ale tak˝e starajà si´ pracowaç nad no-wymi rozwiàzaniami, z których – bezwzgl´du na to, gdzie te koncepcje po-wstanà – skorzysta Grupa ABB na ca-∏ym Êwiecie.

Targi przemys∏owe w Hanowerze 2007

Atrakcjà tegorocznego stoiska ABB na targach przemys∏owychw Hanowerze by∏ robot grajàcy w szachy. Ka˝dy móg∏spróbowaç swoich si∏, ale odwa˝nych nie by∏o zbyt wielu.Naukowcy z krakowskiego Centrum Badawczego ABB zadbalio to, by robot „widzia∏” szachownic´ i przeciwnika.

Tak na dobrà spraw´ maszynagrajàca w szachy nie stanowidzisiaj niczego szczególnego.Od wielu lat przecie˝ arcymi-strzowie tej dyscypliny mierzà

swoje umiej´tnoÊci z t´gimi procesoramisuperkomputerów. Raz wygrywa jednastrona, kolejnym ra-zem przeciwna. Jed-nak dotychczas niezbudowano robota,który móg∏by w bez-pieczny sposóbwspó∏dzieliç prze-strzeƒ przy sza-chownicy z cz∏owie-kiem, „czujàc” i re-agujàc na obecnoÊç przeciwnika.

Trzeba było więc lukę tę uzupełnić. Do-skona∏à okazj´ da∏y ku temu targi przemy-s∏owe w Hanowerze, przez wielu postrze-gane jako najwi´ksza i najwa˝niejsza naÊwiecie impreza wystawiennicza. Od poczàtku nie chodzi∏o o pokazanie mo˝-liwoÊci samego robota, bo te znane sà

wszystkim doskonale, a umiej´tnoÊç prze-stawiania pionków na szachownicy nie jestczymÊ szczególnym. Zamys∏em, jaki przy-Êwieca∏ pomys∏odawcom ekspozycji, by∏opokazanie mo˝liwoÊci wspó∏dzia∏ania cz∏o-wieka i robota w tej samej przestrzeni.Udowodnienie, ˝e mechaniczny manipula-

tor mo˝e pracowaçw bezpoÊredniej bli-skoÊci cz∏owiekai nie musi byç od-dzielony klatkà bez-pieczeƒstwa, by niedochodzi∏o do nie-bezpiecznych sytu-acji. Partyjka szachów,

gdzie naprzeciw siebie siedzà cz∏owiek i ra-mi´ robota, zdawa∏a si´ najlepszym rozwià-zaniem. Przygotowaniem aplikacji zaj´li si´pracownicy Centrum Badawczegow Niemczech, bowiem oni w∏aÊnie w ra-mach Grupy ABB zajmujà si´ robotykà. Po-niewa˝ jednak czasu nie by∏o zbyt wiele, bopomys∏ wykrystalizowa∏ si´ w lutym, a tar-gi odbywa∏y si´ pod koniec kwietnia, o me-

Partyjka szachów

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

Dzia∏anie robotanie musi byçdla cz∏owiekaniebezpieczne

ROBOT–SZACHISTA PRZYCIĄGAŁ DO STOISKA ABB WIELU ZWIEDZAJĄCYCH

Micha∏ OrkiszCentrumBadawcze ABBw Krakowie

Innowacje

22-23 irb-2KOR.qxd 22-7-07 14:53 Page 22

w z robotem

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

Roboty nie mia∏yczasu si´ nudziç.Gdy na horyzoncienie by∏o widaçÊmia∏ka, którychcia∏byskonfrontowaçswojeumiej´tnoÊci,partyjk´szachówrozgrywa∏y mi´dzy sobà.

rytoryczne wsparcie zwrócili si´ do swoichkolegów z Polski.

Krakowscy naukowcy zajęli się wszyst-kim, co dotyczy interakcji z u˝ytkownikiem,czyli, przede wszystkim, wizyjnym syste-mem rozpoznawania ruchów przeciwnika.To, co dzia∏o si´ na szachownicy, musia∏ozostaç zamienione na instrukcje dla kom-putera. System nie tylko mia∏ rozpoznawaçfigury, ale równie˝ pilnowaç, by gracz nie„oszukiwa∏”. Odleg∏oÊç mi´dzy przeciwni-kami by∏a tak niewielka, ˝e cz∏owiek spo-kojnie móg∏ „pog∏askaç” robota, któryprzyjmowa∏ to z du˝à wyrozumia∏oÊcià, na-tychmiast spowalniajàc ruchy i dbajàco bezpieczeƒstwo. Ca∏oÊci dope∏nia∏ paneldotykowy, który pozwala∏ rozpoczàç nowàgr´, wybraç poziom trudnoÊci, a tak˝e by∏narz´dziem komunikacji pomi´dzy robo-tem a cz∏owiekiem.

Uczestnicy targów wspomina-ją, ˝e przy stoisku ABB za-wsze gromadzi∏a si´ du˝agrupa zainteresowanych apli-kacjà, jednak niewielu z nichmia∏o Êmia∏oÊç zmierzyç si´z robotem. Choç – jak si´okaza∏o – podj´cie wyzwa-nia nie by∏o z zasady ska-zane na pora˝k´. W ciàgukilku dni trwania wysta-wy robot zosta∏ pokona-ny dwa razy. Jeden zezwyci´zców okreÊli∏ sie-bie mianem „gracza za-awansowanego”, druginatomiast nie ukrywa∏,˝e jest wielokrotnym mi-strzem szachowym.

Nie by∏ to wynik satysfakcjonujàcy, dlategow pewnym momencie twórcom oprogra-mowania przysz∏o do g∏owy, ˝e trzeba by∏ostworzyç specjalny tryb VIP, dzi´ki któremuka˝dy móg∏ zostaç szachowym mistrzemi pogromcà robota.

Taki tryb, który na pewno wielu zwiedza-jącym dostarczy∏by ogromnej satysfakcji,nie powsta∏. Satysfakcj´ odczuli natomiastpracownicy krakowskiego centrum. Ze-spó∏, którym kierowa∏ Dariusz Bednarow-ski, w ciàgu zaledwie kilku tygodni zbudo-wa∏ od podstaw ca∏y system. Micha∏ Orkiszzajmowa∏ si´ kwestià wizji i interfejsu u˝yt-kownika, natomiast o integracj´ tych roz-wiàzaƒ z ca∏à aplikacjà zadba∏ Piotr Powroê-nik. Wszyscy podkreÊlajà tak˝e niebagatel-nà rol´ wspó∏pracujàcych z centrum stu-

dentów, którzy wnieÊli w pro-jekt nie tylko Êwie˝oÊç i za-

pa∏, ale tak˝e wiedz´.

S∏awomir Dolecki

Odleg∏oÊç mi´dzyprzeciwnikami by∏a

tak niewielka,˝e cz∏owiek

spokojnie móg∏„pog∏askaç”robota, któryprzyjmowa∏to z du˝à

wyrozumia∏oÊcià,natychmiast

spowalniajàc ruchyi dbajàc

o bezpieczeƒstwo

22-23 irb-2KOR.qxd 22-7-07 14:55 Page 23

Page 13: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

Innowacje

POKOJE GOŚCINNE W HOTELU BIANCANEVE

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

EIB/KNX – nowy system dost´powy dla hoteli

Otwiera wszystkie drzwii wystawia rachunek

System Kontroli Dost´pu

ProsterozwiàzanieSystem wykorzystujemagistral´ EIB, wi´cnie wymaga dodatko-wej infrastruktury. Jed-nak ka˝dy czytnik maw∏asnà pami´ç i mo˝egromadziç dane.

czytnik kart do

otwierania drzwi

programatorBUS

czytnik kart z uchwytem

do zarzàdzaniapokojem

magistrala logiczna BUS EIB

zasilanie

Klucz z breloczkiem, na którym jest numer hotelowego pokoju,powoli przechodzi do lamusa. Dzisiaj goÊcie dostajà w recepcjiniewielkà magnetycznà lub chipowà kart´. Nowe rozwiàzanie

ABB pozwala zintegrowaç system dost´pu z ca∏à infrastrukturàEIB, czyniàc ze zwyk∏ej karty wielofunkcyjne narz´dzie.

Systemy dost´powe, wykorzy-stywane przez hotele, nie sàju˝ dzisiaj symbolem nowo-czesnoÊci czy luksusu. Mo˝nazaryzykowaç twierdzenie, ˝e

od pewnej liczby gwiazdek jest to standard,który zapewnia klientowi wygod´, a recep-cji lepszà obs∏ug´ goÊci. Nietrudno bo-wiem podejrzeç w komputerze, czy czytnikw pokoju sygnalizuje obecnoÊci karty i czymo˝na ju˝ wys∏aç serwis sprzàtajàcy.– Z punktu widzenia technicznego systemdost´powy stanowi w budynku odr´bnà

infrastruktur´ – t∏umaczy Krzysztof Sasinz ABB. – A jak wiadomo, ∏àczenie ró˝-nych rozwiàzaƒ na jednej platformie za-wsze przynosi dodatkowe korzyÊci.Dlatego w∏aÊnie postanowiliÊmy opra-cowaç system kontroli dost´pu obs∏u-

giwany przez standard EIB/KNX.

Podstawową korzyścią jest wyeliminowa-nie dodatkowej infrastruktury technicznej.JeÊli magistrala EIB/KNX jest ju˝ w budyn-ku, to przy∏àczenie do niej dodatkowegonarz´dzia nie stanowi problemu i jest sto-sunkowo tanie. Poza tym – i to najwi´kszawartoÊç – czytniki dost´pu mogà byç sko-ordynowane z systemem zarzàdzania bu-dynkiem – oÊwietleniem pokoju, klimatyza-cjà, wentylacjà czy us∏ugami dodatkowymi.Dzi´ki tej karcie goÊç hotelowy nie musimartwiç si´ o drobne op∏aty za us∏ugi, któ-rych nie obejmuje op∏acony standard. Zbli-˝enie karty do czytnika z funkcjà p∏atniczàpozwala bezgotówkowo skorzystaç z base-nu, sauny czy solarium.

czytnik kart rozbudowany

o funkcj´p∏atniczà

24 Dzisiaj Lipiec 2007

24-25 hotele eib-2KOR.qxd 22-7-07 16:20 Page 24

– Nasz system jest przygotowany przedewszystkim dla obsługi hotelowej – dodajeKrzysztof Sasin. – To lepsza archiwizacjadanych, szybszy dost´p do informacji kosz-towych, a tak˝e znaczne oszcz´dnoÊci.Wyj´cie karty z czytnika w pokoju mo˝e au-tomatycznie zgasiç pozostawione Êwiat∏ai na przyk∏ad ograniczyç nawiew, szczegól-nie, jeÊli dodatkowoklient zostawi∏ otwar-te okna. OczywiÊcie dotych-czas wykorzystywa-ne systemy równie˝mogà oferowaç takàmo˝liwoÊç, jest jed-nak pewien problem.Otó˝ czytniki we-wn´trzne tradycyjnych kart nie sà w stanierozpoznaç, a jedynie stwierdziç ich fizycznàobecnoÊç. To sprawia, ˝e jeÊli wsuniemy wto miejsce dowolnà kart´ o identycznychrozmiarach, system dostaje komunikat, ˝egoÊç jest w pokoju. W przypadku kartEIB/KNX taka sytuacja nie jest mo˝liwa, bo-wiem czytnik rozpoznaje nie tylko obecnoÊçkarty, ale równie˝ jej jednostkowy identyfi-kator. Nie da si´ wi´c nawet „oszukaç” czy-tnika kartà z innego pokoju.

Rozwiązanie ABB przewiduje także pro-gramator kart. Jego obs∏ugà zajmuje si´recepcja hotelu, która wpisuje do pami´ciwszystkie informacje o goÊciu: numer jegopokoju, czas pobytu, wykupione us∏ugi,mo˝liwoÊç korzystania z dodatkowych

atrakcji. Za prac´ serwera odpowiada pro-gram Mini MAC2. Ca∏oÊç doskonalewspó∏pracuje z systemem MICROS-Fi-delio, obs∏ugujàcym ponad 500 tys. agencjiturystycznych, 150 tys. restauracji oraz15 tys. hoteli na ca∏ym Êwiecie. Dzi´ki te-mu odpowiednio przygotowana karta mo-˝e czekaç na przybycie goÊcia.

Wprowadzenie kartserwisowych, który-mi pos∏uguje si´ ob-s∏uga hotelu, pozwa-la recepcji na bez-problemowe spraw-dzenie, które pokojesà przygotowane dowynaj´cia.

– System jest niezwykle prosty. Czytnikiwspó∏pracujà z bazà danych za poÊrednic-twem magistrali EIB/KNX – mówi KrzysztofSasin. – JeÊli jednak na magistrali pojawia-jà si´ k∏opoty, to ka˝dy z czytnikow potrafi„zapami´taç” do 255 zdarzeƒ i przes∏aç jedo serwera po odzyskaniu ∏àcznoÊci. Takwi´c nawet w przypadku problemów danenie b´dà utracone.System to tegoroczna nowoÊç ABB. Korzy-sta z niego ju˝ kilka hoteli we W∏oszech. Topierwsze komercyjne wdro˝enia. Rozwià-zanie dost´pne jest tak˝e w Polsce.

System dost´puEIB/KNX

to tegorocznanowoÊç ABB

Karta niemal p∏atnicza

E

Wi cej informacji: Krzysztof Sasin, tel.: 022 51 64 427e-mail: [email protected]

Lipiec 2007 Dzisiaj 25

Ka˝da karta dost´powa w systemieEIB/KNX mo˝e pe∏niç jednoczeÊnie

funkcj´ karty p∏atniczej. System auto-matycznie nalicza bowiem op∏aty zaka˝dà hotelowà us∏ug´ dodatkowà– wejÊcie na basen, do sauny czy sola-rium. Muszà to byç op∏aty jednostkowei z góry okreÊlone, z restauracji w tensposób nie da si´ ju˝ skorzystaç. System pobierania op∏at jest dwojakii zale˝y od zaprogramowania karty. Popierwsze, ka˝da p∏atna us∏uga jest poprostu automatycznie dopisywana dorachunku klienta. W drugim przypadku,karta dzia∏a jak klasyczny „pre-paid“,czyli us∏uga przedp∏acona, od zaprogra-mowanej kwoty ka˝da op∏ata jest odej-mowana, a˝ do wykorzystania okreÊlo-nego limitu. Warunki te nie dotyczàoczywiÊcie goÊci korzystajàcych z opcji„all inclusive“, taka karta otwierawszystkie drzwi, nie naliczajàc op∏at.

24-25 hotele eib-2KOR.qxd 22-7-07 16:20 Page 25

Page 14: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

26 Dzisiaj Lipiec 2007

Fot.

na ko

lumna

ch: A

.Ste

phan

/Arc

h. A

BB

Rozdzielnice UniSwitch

Nie tylko niezawod

Jednostka syntezy jest dzisiaj zasilana w sposóbnie odbiegajàcy od normy dla takiego odbioru.

Ca∏a operacja odby∏a si´ podczas normalnej pracyzak∏adu i ani razu nie musieliÊmy – nawet na chwil´– ograniczaç dostaw energii. Pami´taç trzeba,˝e w zak∏adach chemicznych pewnoÊç zasilania jestsprawà kluczowà. Ka˝dy przestój, który wymuszapotem rozruch linii technologicznej, to koszt rz´du500 tysi´cy z∏otych. Dlatego bezproblemowà wymia-n´ rozdzielnicy zasilajàcej tak wa˝ny wydzia∏ mo˝e-my traktowaç jak wielki sukces s∏u˝b elektrycznychZak∏adów Azotowych K´dzierzyn Aster ZAK.

OPINIA: Stanis∏aw ¸asocha, Aster ZAK

To jeden z najwi´kszych producentówchemicznych w Polsce i jeden z wi´k-szych zak∏adów tego typu w Europie.Paleta nawozów oferowanych przezZAK SA od wielu lat cieszy si´ uzna-niem rolników. Dotyczy to zarówno„rodziny salmagów”: salmagu, salma-gu z borem i salmagu z siarkà, jakrównie˝ k´dzierzyƒskiej saletry amo-nowej i mocznika. Poza tym, powstajà tu plastyfikatorydo tworzyw sztucznych, szczególniePCW, oraz surowce do ich wyrobu,alkohole OXO i bezwodnik ftalowy,a tak˝e bezwodnik maleinowy, aldehy-dy mas∏owe, azotan i azotyn sodu,amoniak, kwas azotowy oraz innesurowce dla przemys∏u chemicznego. W kwietniu 2006 roku, zgodniez przyj´tym programem prywatyzacjiWielkiej Syntezy Chemicznej, podpi-sano umow´ pomi´dzy Naftà Polskà(dotychczasowym udzia∏owcem)a niemieckà spó∏kà PCC AG o sprze-da˝y 80 proc. akcji zak∏adu. 20 proc.udzia∏ów wcià˝ nale˝y do Skarbu Paƒ-stwa. Wed∏ug szacunków zysk firmyw 2007 roku wyniesie 100 mln z∏,a przychody ponad 1,5 mld z∏.

Tylko w ciàgu ostatnich kilku miesi´-cy firma otrzyma∏a nagrody: � Specjalne wyró˝nienie za jakoÊç

nawozów i profesjonalnà obs∏ug´rolników na Targach Agro-Tech.

� Z∏oty Orbital ’2007 dla „Mechanicz-nej granulacji nawozów saletrza-nych” – jako êród∏a znakomitej ja-koÊci nawozów ZAK.

� Z∏oty Laur – dla salmagu w konkur-sie „Polskie Nawozy” organizowa-nym przez „Zielony Sztandar”,gdzie wyboru dokonujà rolnicy.

� Wybitny Polski Eksporter – nagro-da w konkursie tygodnika „RynkiZagraniczne” pod patronatem pre-miera Jaros∏awa Kaczyƒskiego.

»Zakłady Azotowe

Kędzierzyn«

Technologie

Wymiana rozdzielnicy,zasilajàcej jeden

z najwa˝niejszychwydzia∏ów pot´˝nych

zak∏adów chemicznych,to ogromne wyzwanie dla

energetyków i dostawców.Szczególnie ˝e nikogo nie

staç na – choçby chwilowe– zatrzymanie produkcji.

W Zak∏adach AzotowychK´dzierzyn takà operacj´uda∏o si´ przeprowadziç.

Zupe∏nie bezboleÊnie.

Duma z wieloletniego do-Êwiadczenia i d∏ugiej, najlep-szej nawet tradycji ma dlaka˝dego zak∏adu produkcyj-nego tak˝e negatywnà stro-

n´. Na szcz´Êcie zupe∏nie niewidocznà nazewnàtrz, jednak wymagajàcà sporych na-k∏adów finansowych i dobrego nadzoru.Chodzi o wszelkà infrastruktur´, która jesttak stara, jak tradycja firmy w danej lokali-zacji.Zak∏ady Azotowe w K´dzierzynie-Koêlu po-wsta∏y pod koniec lat 40. XX wieku. Wybu-dowano je na terenie zniszczonej dzia∏ania-mi wojennymi niemieckiej fabryki. Dlategodo dzisiaj znaleêç tam mo˝na fragmenty in-frastruktury energetycznej, pami´tajàcejczasy sprzed ponad pó∏ wieku. To – dlajednego z najnowocze-Êniejszych zak∏adówchemicznych w Euro-pie – spory problem,

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

26-27 ZAK-2KOR.qxd 22-7-07 14:25 Page 26

Lipiec 2007 Dzisiaj 27

odność i bezpieczeństwobo zapewnienie zasilania na najwy˝szympoziomie, czego wymaga technologia, jestbardzo trudne.

– Na terenie zakładów mamy kilkaset kilo-metrów kabli zasilających 6 kV, z którychwiele ma kilkadziesiàt lat – mówi in˝. JerzyKrzy˝anowski, szef S∏u˝by ElektrycznejJednostki Biznesowo-Us∏ugowej Energety-ka w ZAK. – Mamy ponad 150 transforma-torów 6/0,4 kV, 6 du˝ych transformatorów110/30/6 kV o mocach od 30 do 63 MVAi 56 obiektów rozdzielczych. To ca∏y prze-krój energetyki – od rozwiàzaƒ z lat 50. donajnowoczeÊniejszych rozdzielnic Uni-Switch. Najlepiej by∏oby oczywiÊciewszystkie stare i wyeksploatowane ele-menty wymieniç na nowe, ale jest to poprostu niewykonalne.Linia syntezy amoniaku to jedna z najnowo-czeÊniejszych technologii tego typu w Eu-ropie. To tak˝e ogromne êród∏o dochodudla zak∏adów, dlatego zabezpieczenie zasi-lania dla tej instalacji by∏o jednym z najwa˝-niejszych zadaƒ energetyków ostatnichdwóch lat. – Aby nadà˝yç za standardem jakoÊcio-wym technologii, musieliÊmy podnieÊçstandard zasilania – t∏umaczy kierownikWydzia∏u Rozdzielni Bogus∏aw Kusienicki.– Poniewa˝ niezawodnoÊç zasilania stoi dlanas na równi z bezpieczeƒstwem obs∏ugii kosztami, zacz´liÊmy analizowaç ró˝newarianty – od retrofitu, po zbudowanie ca∏-kowicie nowej rozdzielnicy.Instalacja by∏a zasilana z trzech rozdzielni.Wszystkie by∏y ju˝ doÊçwiekowe, wi´c moder-

nizacja musia∏aby polegaç na wymianieniemal˝e ca∏oÊci. Pozosta∏yby praktycznietylko stare i ci´˝kie obudowy. – Okaza∏o si´, ˝e wymiana aparatów,zabezpieczeƒ i pozosta∏ych elementównie jest wystarczajàco atrakcyjna cenowo,poza tym podczas prac modernizacyjnychmoglibyÊmy mieç problem z zabezpiecze-niem ciàg∏oÊci dostaw, co praktyczniedyskwalifikowa∏o ten pomys∏ – przyznajeJanusz Kampa, kierownik Dzia∏u Technicz-nego.

Wybór padł ostatecznie na rozwiązanieABB – rozdzielnicę UniSwitch, zaoferowa-nà w przetargu przez spó∏k´ zale˝nà zak∏a-du – Aster ZAK. Aby zapewniç maksymalnebezpieczeƒstwo zasilania, podj´to decyzj´o stopniowej wymianie poszczególnychurzàdzeƒ. Pierwsze z nich zastàpi∏a 18-polowa 2-sekcyjna rozdzielnica Uni-Switch, która w ca∏oÊci stan´∏a w miejscupierwszej sekcji starej rozdzielnicy, co po-zwoli∏o spokojnieprze∏àczaç sekcj´

drugà. Rok póêniej rozwiàzanie ABB wygra-∏o kolejny przetarg i w miejscu drugiej sek-cji Aster ZAK zainstalowa∏ rozdzielnic´ 20-polowà. W ten sposób, w istniejàcympomieszczeniu stan´∏a nowa, dwukrotniewi´ksza rozdzielnica. Prace odby∏y si´ nape∏nym ruchu zak∏adu, nie zak∏ócajàc pro-cesu technologicznego.

– Jest to nasza pierwsza rozdzielnia 6 kV,tak bezpieczna dla obsługi – mówiin˝. Krzy˝anowski. – Jej najwi´kszà zaletà,oczywiÊcie jeÊli chodzi o bezpieczeƒstwo,jest ca∏kowicie zamkni´ta strona pierwot-na, wi´c nie ma mo˝liwoÊci, by pracownikby∏ nara˝ony na zadzia∏anie wysokiego na-pi´cia. To chyba jedyne takie rozwiàzaniena rynku, ale produkt ABB wybraliÊmy tak-˝e z innego wzgl´du – wiele z tych urzà-dzeƒ produkowanych jest w Polsce, wi´cmamy gwarancj´ szybkiego serwisu i do-st´pu do cz´Êci zamiennych. Chocia˝ tenargument mo˝e nie jest najlepszy, bo mamnadziej´, ˝e nowa rozdzielnica b´dzie nams∏u˝yç co najmniej tyle, ile stara, a wi´c po-nad 50 lat.

S∏awomir Dolecki

Standardzasilania musi

nadà˝açza technologià

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

26-27 ZAK-2KOR.qxd 22-7-07 14:26 Page 27

Page 15: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

28 Dzisiaj Lipiec 2007

Fot.

na ko

lumna

ch: A

.Ste

phan

/Arc

h. A

BB

Kopalnia W´gla Kamiennego „Krupiƒski”

Uwa˝ny czytelnik kwartalnika „Dzisiaj“ móg∏by – na podstawienaszych publikacji – dojÊç do wniosku, ˝e na powierzchni kopalnipracuje jedynie maszyna wyciàgowa. Tymczasem „powierzchnia“to pot´˝ny system kilkudziesi´ciu, jeÊli nie kilkuset, powiàzanychze sobà maszyn, urzàdzeƒ i systemów. Ka˝dy element musi mieçgwarantowane zasilanie, a nade wszystko trzeba go uzbroiç w niezawodnà aparatur´ kontrolno-pomiarowà.

Digitalizacjapapierowej taśmy i rysika

Kopalnia powsta∏a w latach 1976–1983. Z∏o˝e znajduje si´ na terenie gminy Suszec oraz miast˚ory i Orzesze. Nale˝y do Jastrz´b-skiej Spó∏ki W´glowej.Podstawowe dane:■ Wydobycie dobowe netto:

8,5 tys. ton na dob´.Poziomy:■ wydobywcze – 420 m, 620 m,

820 m,■ wentylacyjne – 220 m, 420 m.■ Zasoby operatywne:

34,8 mln ton.Zagro˝enia naturalne:

– metanowe: IV kategoria,– wodne: I, II stopieƒ,– tàpaniami: nie wyst´puje,– py∏owe: klasa A, B zagro˝enia

wybuchem py∏u w´glowego,– po˝arowe: II i III grupa samoza-

palnoÊci.Produkty handlowe:■ w´giel gazowo-koksowy typu

34,1; 34,2■ w´giel do celów energetycznych,

dla energetyki zawodowej i drobnych odbiorców

W roku 2000 KWK „Krupiƒski” zaj´∏aII miejsce w konkursie „Bezpiecznakopalnia“ za lata 1997–1999organizowanym przez Fundacj´„Bezpieczne Górnictwo“ oraz KomitetOrganizacyjny Szko∏y EksploatacjiPodziemnej, jak równie˝ III miejscew konkursie „Kopalnia roku“ podpatronatem podsekretarza stanudr. in˝. Jana Szlàzaka w kategorii„Najlepsza w roku 1999“.Rok póêniej kopalnia uzyska∏aII miejsce w konkursie „Bezpiecznakopalnia“ za lata 1998–2000w kategorii kopalnie w´glakamiennego, organizowanym przezFundacj´ „Bezpieczne Górnictwo“oraz Komitet Organizacyjny Szko∏yEksploatacji Podziemnej.

»KWK Krupiński«

WW

Kopalnia W´gla Kamiennego„Krupiƒski“, le˝àca zaledwie 40km na po∏udnie od Katowic,najtrudniejsze chwile ma ju˝ zasobà. Jeszcze kilka lat temu

przeznaczona by∏a do stopniowej likwida-cji, ale dzi´ki sprawnie przeprowadzonej re-strukturyzacji i zdecydowanie lepszej ko-niunkturze na w´giel kamienny, dzisiajprzynosi zyski. Warunki geologiczne z∏o˝a do naj∏atwiej-szych nie nale˝à, a pok∏ady sà wysokome-tanowe. Mimo to, zak∏ad dwa lata pod rzàdzdoby∏ nagrod´ „Bezpieczna kopalnia“.

Metanu jest naprawd´ du˝o, ale jest onw du˝ej cz´Êci wykorzystywany. Odmeta-nowywanie kopalni prowadzi firma ZOK,natomiast najwi´kszym odbiorcà jest firmaSEJ EEG. Metan jest wykorzystywany doprodukcji energii elektrycznej ciep∏a orazdo osuszania w´gla, który jest przerabianyw technologii mokrej. Nowe silniki gazowepozwalajà tak˝e odzyskaç ciep∏o z uk∏aduch∏odzenia, co przez ca∏y rok ogrzewa wo-d´ kàpielowà, a zimà dodatkowo wspieracentralne ogrzewanie.

Stacja odmetanowania musi pracowaćprzez cały czas, a kilkunastominutowy prze-

stój to ogromnyproblem dla kopal-ni. Drugim, porów-nywalnie wa˝nymsystemem zapew-nienia bezpieczeƒ-stwa pracy na dole,jest przewietrzanie.Stacja wentylatorów– podobnie jak od-metanowania – mu-si pracowaç i wie-trzyç kopalni przezca∏y czas. Tu dla od-miany nawet 20-mi-nutowy przestój musibyç zg∏oszony doOkr´gowego Urz´duGórniczego. – Oba systemy pod-legajà bardzo wyso-

TechnologieFo

t. na

kolum

nach

: Ada

m S

teph

an/A

rch.

ABB

Rejestrator parametrów SM 1000

28-29JSW Krupinski-2KOR.qxd 22-7-07 14:20 Page 28

Lipiec 2007 Dzisiaj 29

Fot.

na ko

lumna

ch: A

.Ste

phan

/Arc

h. A

BB

kim rygorom technicznym, od niezawod-noÊci ich dzia∏ania zale˝y bowiem bezpie-czeƒstwo pracy górników – mówi in˝. Woj-ciech Szczerbowski, sztygar oddzia∏owyOddzia∏u Utrzymania Ruchu Powierzchni.– Ostatnia du˝a modernizacja wentylato-rów odby∏a si´ w roku 1998. Wprowadzo-no wówczas pierwsze elektroniczne prze-tworniki pomiarów pr´dkoÊci powietrza.Pracowa∏y one niezawodnie przez kilka lat,jednak gdy jeden z nich zosta∏ uszkodzony,okaza∏o si´, ˝e jest k∏opot z naprawà apa-ratu, a na rynku nie ma zamienników.

Wówczas pojawiła się po raz pierwszypropozycja ABB – przetworniki tej firmyidealnie zastàpi∏y dotychczasowe urzàdze-nia, a oferta serwisowa by∏a znacznie lep-sza ni˝ dotychczasowa.– Dostawà i monta˝em przetworników zaj-mowa∏ si´ Daniel Mróz z ABB – wspominaWojciech Szczerbowski. – Kiedy zobaczy∏nasze rejestratory, to nast´pnego dniaprzywióz∏ do testowania produkt ABB.Dotychczas dzia∏ajàce rejestratory depresjii pr´dkoÊci powietrza wentylacyjnego pa-mi´ta∏y jeszcze poczàtki dzia∏ania kopalni.Te mechaniczno-elektryczne aparaty mia∏ypapierowà taÊm´, przesuwanà powolizgodnie z podzia∏kà godzinowà, a rysiki na-pe∏niane tuszem znaczy∏y na papierze mo-

nitorowane poziomy. W praktyce oznacza-∏o to, ˝e taÊm´ przez ca∏y czas trzeba by∏okontrolowaç, czy przesuwa si´ z dobràpr´dkoÊcià, papier rwa∏ si´, a tusz albo wy-sycha∏, albo wszystko brudzi∏.

Nowoczesne rejestratory pozwalająmierzyć niemal każdy sygnał, jaki si´ donich wprowadzi. Wyniki sà bardzo czytel-nie prezentowane w postaci wykresu,s∏upków czy samych cyfr. Trudno si´wi´c dziwiç, ˝e bardzo szybko do zak∏adutrafi∏y kolejne rejestratory – tym razem za-stàpi∏y papierowe aparaty w stacji spr´˝a-rek. ¸àcznie z przetwornikami ró˝nicy ci-Ênieƒ ABB mierzà i analizujà ciÊnieniespr´˝onego powietrza w sieci oraz wydaj-noÊç urzàdzeƒ. – ChcielibyÊmy zainstalowaç tego typu re-jestratory na wszystkich spr´˝arkach – mó-wi in˝. Wojciech Szczerbowski. – Do∏o-˝yç do tego przetworniki sygna∏ówfizycznych na elektryczne, dokupiçprzep∏ywomierze i przetwornikiró˝nicy ciÊnieƒ. Ale niestety, in˝y-nierskie potrzeby i ch´ci muszàustàpiç ekonomicznym mo˝liwo-Êciom. Jednak teraz, znajàc wartoÊçaparatury cyfrowej, powoli b´dziemyjà wprowadzaç wsz´dzie, gdzie si´ da.

S∏awomir Dolecki

WOJCIECH SZCZERBOWSKI, SZTYGAR ODDZIAŁU UTRZYMANIA RUCHU POWIERZCHNI W KWK „KRUPIŃSKI” POKAZUJE REJESTRATOR PARAMETRÓW SM 1000

Obecny poziom wydobyciai ceny zbytu to dla „Krupiƒskiego”gwarancja dzia∏ania do 2015 roku.

PRZETWORNIK RÓŻNICY CIŚNIEŃ SERII 2600

DANIEL MRÓZ, KIEROWNIK DS. SPRZEDAŻY W LOKALNEJ GRUPIE PRODUKTOWEJAPARATURY KONTROLNO–POMIAROWEJ ABB

28-29JSW Krupinski-2KOR.qxd 22-7-07 14:21 Page 29

Page 16: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

30 Dzisiaj Lipiec 2007

Hexal Polska

Na początku miały być ty

Nowoczesny budynek, doktórego firma postanowi∏aprzenieÊç swojà siedzib´,pot´˝ny magazyn oraz za-k∏ad produkcyjny, wymaga∏

zabezpieczenia przed dzia∏aniem s∏oƒca.Jego architektura i szk∏o jako g∏ówny ele-ment wykoƒczenia, sprzyja∏y znacznemunagrzewaniu si´ pomieszczeƒ, a to niejest dobry pomys∏, jeÊli wewnàtrz majàpanowaç komfortowe warunki pracy.Szczególnie to ostatnie zastrze˝enie jestbardzo wa˝ne.

– Hexal jako firma farmaceutyczna dbao zdrowie klientów, trudno wi´c, ˝eby niedba∏a o jak najlepsze warunki pracy swoichpracowników – t∏umaczy Marcin Michalski,kierownik ds. projektów i dzia∏ów technicz-nych. – I nie jest to puste has∏o, bo na przy-k∏ad w naszych oddzia∏ach w Warszawiei Strykowie mamy si∏ownie. S∏owa te potwierdza wyposa˝enie si∏owniw warszawskim biurowcu. IloÊci i klasysprz´tu sportowego nie powstydzi∏by si´˝aden profesjonalny klub. I wszystko dlapracowników, którzy po pracy mogà si´ tuodstresowaç i wzmocniç fizycznie.

Wróçmy jednak do s∏oƒca, bo ono po razkolejny w dziejach Êwiata odegra∏o w ca∏ejhistorii niebagatelnà rol´. – Ju˝ na etapie projektowania zacz´liÊmyposzukiwaç rozwiàzania, które umo˝liwi∏o-by automatyczne sterowanie ˝aluzjami– mówi Marcin Michalski. – Zale˝a∏o nam,by system samodzielnie przes∏ania∏ oknaw zale˝noÊci od nas∏onecznienia, aby domaksimum zabezpieczyç pomieszczeniaprzed przegrzewaniem. Wybór pad∏ na EIB, a wspó∏prac´ podj´toz jednym z wi´kszych dostawców tegorozwiàzania – firmà ABB. Jednak wraz z bu-dowà zarówno architekt, jak i przysz∏y u˝yt-kownik dochodzili do wniosku, e skoro a-luzje, to dlaczego nie klimatyzacja, a skoroju˝ klimatyzacja, to przecie˝ mo˝na do tego„do∏o˝yç” oÊwietlenie. Szczególnie ˝e do-k∏adanie kolejnych elementów nie wiàza∏osi´ z du˝ymi nak∏adami.

W efekcie, po kilku latach, w siedzibie fir-my Hexal zainstalowano system zdalnegozarzàdzania ca∏ym budynkiem. Do jednejmagistrali EIB pod∏àczone sà ˝aluzje,oÊwietlenie, systemy dost´pu, centralewentylacyjne i klimatyzacyjne, systemprzeciwpo˝arowy i antyw∏amaniowy, a tak-˝e monitoring ca∏ego budynku i najbli˝sze-go otoczenia. Brzmi osza∏amiajàco, alew bardzo realny sposób przek∏ada si´ nacodziennoÊç ka˝dego pracownika. Mo˝e

W warszawskiej siedzibiefirmy Hexal pracuje jeden

z najbardziej zaawansowanychsystemów zarzàdzania

budynkiem. Koƒca rozwijaniajego funkcjonalnoÊci wcià˝

nie widaç,a wszystkozacz´∏o si´od potrzeby

prostegosterowania˝aluzjami...

LINIA PRODUKCYJNA, PAKOWANIE LEKÓW MAGAZYN WYSOKIEGO SKŁADOWANIA O

Marcin Michalski,kierownik ds. projektów i dzia∏ów technicznych Hexal Polska

Technologie

30-31 hexal-2KOR.qxd 22-7-07 14:17 Page 30

Lipiec 2007 Dzisiaj 31

tylko żaluzjeon bowiem za poÊrednictwem w∏asnegokomputera regulowaç po∏o˝enie ˝aluzji,temperatur´ powietrza i oÊwietlenie wew∏asnym pokoju.

– Wdrożenie takiego systemu przynosi fir-mie ogromne oszczędności – mówi Mar-cin Michalski. – Stosujemy algorytmy zas∏a-niania poszczególnych cz´Êci budynku we-d∏ug w´drówki s∏oƒ-ca, ˝eby zaoszcz´-dziç latem energi´ch∏odniczà. Wieczo-rem zdalnie gasimyÊwiat∏o za zapomi-nalskich, wy∏àczamyklimatyzacj´ i budy-nek przechodziw stan stand-by.Z analizy danych wynika, ˝e uzyskujemyoszcz´dnoÊci energii elektrycznej na pozio-mie 20–30 proc., natomiast cieplnej i ch∏od-niczej nawet do 40 proc. To naprawd´ du˝e pieniàdze, zabezpiecze-nie produkcji wed∏ug prawa farmaceutycz-nego jest bowiem bardzo energoch∏onne.Szczególnie du˝o mocy potrzebuje procesprzygotowania i utrzymania warunków po-wietrza, jego czystoÊci, temperatury, i wil-gotnoÊci, a tak˝e liczby wymian. Z drugiej jednak strony okazuje si´, ˝e przytak zaawansowanych mo˝liwoÊciach sys-tem jest praktycznie bezobs∏ugowy. O pro-

blemach informuje za poÊrednictwemSMS lub poczty elektronicznej, a potrzebnedane przesy∏a bezpoÊrednio w miejsca,gdzie sà wykorzystywane.

Mimo pozornej „ciasnoty” na magistraliEIB, system wciąż dysponuje rezerwami.A puste przebiegi w ka˝dej firmie sà êle wi-dziane, dlatego szefowie Hexal Polska po

raz kolejny wprowa-dzajà nowe rozwià-zania, usprawniajàcsystem i zwi´kszajàcjego mo˝liwoÊci. Wkrótce EIB zajmiesi´ obs∏ugà wskaêni-ków OEE (overallequipment efficien-cy), czyli poprawà

wydajnoÊci maszyn i urzàdzeƒ. Zbieraneprzez system dane o przestojach, czasachprzezbrojeƒ, konserwacji czy czyszczeniapozwolà poszukiwaç oszcz´dnoÊci czasui w efekcie znacznie zwi´kszà realny czaswykorzystania sprz´tu.

Rozbudowany system to wymierny zyskdla firmy, ale z rozwiàzania korzystajà tak˝estudenci wydzia∏u in˝ynierii precyzyjnejPolitechniki Warszawskiej. W ramach sta∏ejwspó∏pracy robià analizy sieci i piszà pracenaukowe, a przy okazji efekty ich badaƒ po-zwalajà podnosiç wydajnoÊç systemu.

Firma Hexal Polska od 1993 rokuzarejestrowa∏a ponad 55 substancjiczynnych wyst´pujàcych w ok. 240dawkach i postaciach. Uzyska∏a107 Êwiadectw rejestracji dla37 ró˝nych substancji czynnych,przede wszystkim z dziedzinykardiologii, pulmonologii, alergologii,angiologii i innych specjalnoÊcimedycyny wewn´trznej. Firma otrzyma∏a w 2005 roku Z∏otàStatuetk´ Lidera Polskiego Biznesu,nagrod´ przyznawanà przezBusiness Centre Club. Rok póêniejzosta∏a uhonorowana PierwszymDiamentem do Z∏otej StatuetkiLidera Polskiego Biznesu, i by∏ towyraz uznania dla sta∏egowzbogacenia oferty lekoweji systematycznego rozwoju.

»HexalPolska«

Doskonaleopomiarowany

systemto kopalnia

danychdla naukowców.A ich badania

pomagajàzwi´kszaç jego

wydajnoÊç

Rozbudowasystemu EIBnie wymaga

du˝ych nak∏adów

OŚWIETLENIE, KLIMATYZACJA, ŻALUZJE – WSZYSTKO POD KONTROLĄ

Fot.

na ko

lumna

ch: A

.Ste

phan

/Arc

h. A

BB

30-31 hexal-2KOR.qxd 22-7-07 14:18 Page 31

Page 17: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

32 Dzisiaj Lipiec 2007

Systemy ACX

Poważny konkure

Wyst´pujàc pod nazwamiACN, ACK, ACMP, syste-my pomiarowe da∏y si´poznaç jako sprawdzo-ne, zintegrowane i trwa∏e

uk∏ady sk∏adajàce si´ nie tylko z analizato-ra, ale równie˝ z uk∏adów przygotowaniapróbki. Sà one doskonale dostosowanedo odpowiednich procesów i niezb´d-nych elementów wykorzystywanych przypomiarze.

Dla aplikacji „cementowych” jednym z za-stosowań systemu ACX sà Êrodowisko-we pomiary ciàg∏e emisji spalin. Mierzonesà zawartoÊci zanieczyszczeƒ wypuszcza-nych do atmosfery, takich jak: dwutleneksiarki, tlenki azotu, tlenek i dwutlenek w´-gla oraz parametr kontrolny – st´˝enie tle-nu – w monitorowanych spalinach. Coraz bardziej rygorystyczne normy doty-czàce tych aplikacji narzucajà wysokie

standardy dok∏adnoÊci i niezawodnoÊcipracy uk∏adu. W systemie ACX wykorzy-stano dostosowane do warunków prze-mys∏owych, sprawdzone urzàdzenia przy-gotowania próbki, odporne na agresywnew∏asnoÊci spalin: sond´, tras´ grzanà,ch∏odnic´, uk∏ad poboru gazu, konwertorNO2/NO. System umo˝liwia kontrol´wszystkich parametrów uk∏adu (np. tem-peratury w´˝a grzanego, ch∏odnicy, brakuprzep∏ywu itp.) i przesy∏anie danych dosystemu nadrz´dnego.

Jako analizator użyty został moduł foto-metryczny Uras 26, pracujàcy w zakresiepodczerwieni wraz z elektrochemicznymogniwem do pomiaru st´˝enia tlenu. Sys-tem przeszed∏ z sukcesem testy na zgod-noÊç z normà europejskà EN 15267–3 dlaautomatycznych systemów pomiarowychwykorzystywanych w pomiarach monito-ringu emisji. Potwierdzone zosta∏o spe∏nia-

Systemumo˝liwiakontrol´

wszystkichparametrów

uk∏adui przesy∏aniedanych dosystemu

nadrz´dnego

Produkty

ACX Z MINIROZDZIELNICĄ ELEKTRYCZNĄ

WNĘTRZE SYSTEMU ACX

W maju bie˝àcego roku firma ABB zadebiutowa∏a nowymi,udoskonalonymi wersjami systemów pomiarowych, oznaczajàcje symbolem ACX. Tak jak poprzednie, sà to systemy pomiarówekstrakcyjnych, w których próbka pobierana jest z instalacjii odpowiednio dostosowywana do warunków pracyprecyzyjnego analizatora.

DLA CEMENTOWNI SYSTEM ACX MA SPECJALNIE PRZYGOTOWANĄ SONDĘ POBORU PRÓBKI PO

32-33 ACX-2KOR.qxd 22-7-07 14:15 Page 32

Lipiec 2007 Dzisiaj 33

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

rent na rynku pomiarównie wymagaƒ QAL1, QAL2 i QAL3 przyta-czanych w normach EN 14181/14956. Dla aplikacji „cementowych”, o wysokichparametrach trudnoÊci (ekstremalne zapy-lenie, wysoka temperatura) w systemieACX przygotowano specjalne wykonaniasondy poboru próbki z wodnym uk∏ademch∏odzenia (z pompà cyrkulacyjnà i ze-wn´trznà ch∏odnicà), pneumatycznym sys-temem oczyszczania i wprowadzania son-dy do pieca. Uk∏ad sterujàcy jest zabudo-wany w jednej szafie wraz z analizatoramii pozosta∏ymi elementami. W uk∏adachtych stosowane sà analizatory Uras 26 dopomiaru zawartoÊci CO, NO, Limas 11 UVdo wysokich st´˝eƒ SO2 oraz Magnos 27do okreÊlania poziomu tlenu.

W innych aplikacjach procesowych ACXjest dostosowywany do wymogów dane-go pomiaru. Elastyczna forma doboru mo-du∏ów analitycznych opartych o systemAdvance Optima 2000 pozwala na szerokiemo˝liwoÊci realizacji pomiaru z wykorzysta-niem analizatorów opartych o metody foto-metryczne w zakresie IR i UV (Uras, Limas),termokonduktometryczne (Caldos – szcze-gólnie przydatny przy pomiarze zawartoÊciwodoru), p∏omieniowo-jonizacyjne (Multi-FID) czy te˝ magnetyczne (Magnos do po-miaru zawartoÊci tlenu). Wszystkie elementy uk∏adu sà produkowa-ne przez ABB. Pozwala to na zamówienie

kompletnego systemu bez koniecznoÊciwspó∏pracy w ró˝nymi producentami.Dzi´ki temu nie ma potrzeby utrzymywaniaw∏asnych zapasów cz´Êci zamiennych(mo˝na to przerzuciç na producenta syste-mu). Daje to wymierne korzyÊci – du˝à nie-zawodnoÊç pracy uk∏adu pomiarowego,szybkà obs∏ug´ serwisowà oraz mo˝liwoÊçprzeglàdów producenckich, zapewniajà-cych mniejszà awaryjnoÊç systemu.

Większość elementów systemu ACX jestzabudowana w jednej szafie pomiarowejo kompaktowych rozmiarach w ró˝nychopcjach wykonania. Mimo ograniczonychrozmiarów rozmieszczenie elementówumo˝liwia ∏atwy dost´p serwisowy, cojest bardzo wa˝ne dla urzàdzeƒ kondycjo-nowania próbki. Specjalnie przygotowanawersja analizatorów AO2000 daje mo˝li-woÊç wykorzystania do czterech analiza-torów zabudowanych w jednej obudowiedostosowanej do warunków szafy pomia-rowej. WyÊwietlacz systemu wraz z kla-wiaturà jest wbudowany w drzwi przed-nie, wi´c wartoÊci pomiarowe oraz statu-sy pracy wszystkich elementów sà wi-doczne i dost´pne bez otwierania drzwiszafy czy stosowania przeszklonych po-wierzchni obudowy, co zawsze mia∏o ne-gatywny wp∏yw na warunki stabilnoÊcitermicznej panujàcej wewnàtrz szafy po-miarowej.

Zintegrowanie wszystkich elementóww jednym sterowniku daje pe∏nà informa-cj´ od sondy po analizator. Zastosowanieró˝nych obudów i dodatkowych elemen-tów, takich jak grza∏ki, wentylatory, klima-tyzator, minirozdzielnica elektryczna, kon-centrator sygna∏ów, powodujà du˝àelastycznoÊç systemu i umo˝liwiajà zaspo-kajanie ró˝norodnych potrzeb klienta. Naprzyk∏ad obudowa z tworzywa wzmocnio-nego w∏óknem szklanym wraz z uk∏ademgrzejno-klimatyzacyjnym pozwala na usta-wienie systemu w warunkach atmosfe-rycznych (od -20 do +50°C odpornych naopady) lub agresywnych (np. w przemyÊlechemicznym).

Szerokie możliwości ACX dają łatwy wy-bór dostosowany do danej aplikacji. Dzi´-ki zastosowaniu sprawdzonych i modular-nych elementów uzyskano znaczàcà reduk-cj´ kosztów w stosunku do poprzednichsystemów oraz wyd∏u˝ono ˝ywotnoÊç pra-cy poszczególnych urzàdzeƒ. Skrócony zo-sta∏ równie˝ czas dostawy. W ten sposóbsystemy ACX b´dà powa˝nym konkuren-tem na rynku pomiarów chemicznych.

Wi cej informacji: Janusz Dzielendziak, tel.: 071 34 75 625e-mail: [email protected]

PRZEMYSŁ PETROCHEMICZNY WYMAGA CIĄGŁYCH POMIARÓW WIELU EMISJIPOMIARY W ZAKŁADACH CHEMICZNYCH TO PROCESY KLUCZOWE

32-33 ACX-2KOR.qxd 22-7-07 14:15 Page 33

Page 18: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

Dobrze dzia∏ajàcy zespó∏utrzymania ruchu ma

znaczàcy wp∏yw na popraw´wyników przedsi´biorstwa.Dlatego szefowie wielu firm

poszukujà partnerabiznesowego, który potrafi

uzupe∏niç doÊwiadczeniespecjalistów od produkcji o najnowszà metodologi´

utrzymania ruchu.

34 Dzisiaj Lipiec 2007

Produkty

Korzyści odnoszone ze współpracyz ABB w ramach Full Service:

1. Poprawa wyniku finansowegoprzedsi´biorstwa.

2. Dost´p do Êwiatowychstandardów w zakresieutrzymania ruchu.

3. Optymalizacja istniejàcych:organizacji, kwalifikacji,procesów, systemów i narz´dzi.

4. Pozyskanie partneraskoncentrowanego nawspomaganiu realizacji celówbiznesowych klienta.

5. Pozyskanie partnera, dla któregoutrzymanie ruchu jestdzia∏alnoÊcià podstawowà.

6. Podzia∏ odpowiedzialnoÊci ryzyki mo˝liwoÊci.

7. Podniesienie poziomuutrzymania ruchu.

8. Implementacja standardowychprocesów w kilku fabrykachtego samego klienta.

Zyski dla firmy Zbiznesowego punktu widzenianajwa˝niejszymi aspektami dzia-∏aƒ przedsi´biorców sà: zy-skownoÊç, która wymuszaoptymalizacj´ kosztów, restruk-

turyzacj´, zwi´kszenie wydajnoÊci pracow-ników i efektywnoÊci wykorzystania akty-wów, oraz ciàg∏a presja kosztowa, twardakonkurencja i rosnàce wymagania rynku.Wszystko to powoduje, ˝e firmy muszàkoncentrowaç si´ na dzia∏alnoÊci podsta-wowej i zlecaç procesy pomocnicze, takiejak IT, logistyka, zakupy czy utrzymanie ru-chu (UR) zewn´trznemu partnerowi, wy-specjalizowanemu w danym zakresie.

Przedsiębiorstwa poszukują więc partne-ra biznesowego w celu realizacji funkcjiUR. Globalny dostawca takich us∏ug za-pewnia efekt synergii w zakresie najlep-szych praktyk, wykorzystania wiedzy i per-sonelu. Funkcja UR zaczyna coraz cz´Êciejbyç postrzegana jako dzia∏alnoÊç strate-giczna i ma byç prowadzona jako centrumzysku, udowadniajàc w codziennej dzia∏al-noÊci swojemu klientowi ciàg∏y rozwój, od-zwierciedlany przez mierzalne wskaêniki.Z drugiej jednak strony, bioràc pod uwag´aspekty techniczne, presja na zwi kszanieniezawodnoÊci urzàdzeƒ i ciàg∏e zwi ksza-nie stopnia skomplikowania wyposa˝eniazak∏adów produkcyjnych powoduje, ˝eutrzymywanie w∏asnych s∏u˝b UR jest corazdro˝sze. Dzia∏ania tych s∏u˝b odchodzà odmodelu „reakcyjnego” (podejÊcie typu na-

prawimy, kiedy si zepsuje) i poszukujà bar-dziej proaktywnego i systematycznego pro-cesu, opartego o dzia∏ania zapobiegawcze,a tak˝e szeroko rozumiany konsulting orazmodernizacje czy wymiany.

Odpowiadając na tak postawione nowewyzwania, od tego roku, w ramach Dywi-zji Automatyka Procesowa, ABB poszerzy-∏a swojà ofert´ na rynek polski o komplek-sowe us∏ugi utrzymania ruchu zak∏adówprodukcyjnych w oparciu o sprawdzonàkoncepcj´, znanà na ca∏ym Êwiecie pod na-zwà ABB Full Service®.Umowa typu ABB Full Service jest d∏ugo-terminowà, partnerskà umowà, w zakresiektórej ABB przejmuje pe∏nà odpowiedzial-noÊç za zaprojektowanie, wdro˝enie i pro-wadzenie procesów UR w przedsi´bior-stwie, majàcà przynieÊç wymierne korzyÊciklientowi i ABB. W ramach umowy ABBmo˝e przejàç pracowników s∏u˝b UR klien-ta, przejàç dzia∏ania zwiàzane poÊrednioz UR i sprz´t s∏u˝àcy utrzymaniu ruchu.

W ramach podejścia Full Service, utrzyma-nia ruchu w zakresie urzàdzeƒ elektrycz-nych, elektronicznych, mechaniki, hydrauli-ki, pneumatyki, HVAC itd., ABB zobowiàzu-je si´ do:�Optymalizacji kosztów bezpoÊrednich

UR poprzez zmniejszenie kosztów oso-bowych, lepszego wykorzystania perso-nelu i poddostawców, zmniejszajàc zu-˝ycie cz´Êci zamiennych i materia∏ów,

Utrzymanie ruchu zak∏adów produkcyjnych

ABB poszerza swojąofertę na rynku polskim

WŁASNE SŁUŻBY UTRZYMANIA RUCHU TO CORAZ WYŻSZE KOSZTY DLA PRZEDSIĘBIORSTW

34-35 fullserwis-2KOR.qxd 22-7-07 14:12 Page 34

Lipiec 2007 Dzisiaj 35

Fot.

na ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

usprawniajàc zarzàdzanie gospodarkàcz´Êciami zamiennymi i materia∏ami.

� Zwi´kszenie poziomu efektywnoÊci urzà-dzeƒ produkcyjnych w ca∏ym przedsi´-biorstwie.

Realizując zapisy stosownego kontraktu,w Êcis∏ej wspó∏pracy z partnerem, ABBosiàga zwi´kszonàdost´pnoÊç i pe∏-niejsze wykorzysta-nie zdolnoÊci pro-dukcyjnych urzà-dzeƒ (zarówno w∏a-snej produkcji, jaki innych producen-tów) mierzone za pomocà ca∏kowitegowspó∏czynnika efektywnoÊci (OEE),wzrost stopy zwrotu aktywów ogó∏em(ROA), a tak˝e popraw´ jakoÊci oraz bez-pieczeƒstwa i higieny pracy. W umowachtypu Full Service, poza OEE stosowane sàrównie˝ inne kluczowe wskaêniki ocenypartnera, dostawcy us∏ug utrzymania ru-chu (tzw. KPI), zawsze uzgadniane z klien-tem. Wynagrodzenie ABB jest ÊciÊle po-wiàzane z uzyskanymi wynikami. Aby osiàgnàç za∏o˝one wyniki, uwzgl´d-niajàc równie˝ zmniejszenie kosztówutrzymania ruchu, ABB u˝ywa sprawdzo-nej, standardowej metodologii, procesówi narz´dzi (np. RCA, TPM, RCM) wypraco-wanych w trakcie ponad 20-letnich do-Êwiadczeƒ w dziedzinie utrzymania ruchui niezawodnoÊci.

Wiedza, techniki i kompetencje ABB w za-kresie UR prowadzàce do osiàgni´cia naj-wy˝szego Êwiatowego poziomu Êwiadczo-nych us∏ug, rozwijane sà w centrach kom-petencji (MPC) dedykowanych dla ró˝nychga∏´zi przemys∏u (m.in. papiernictwa, che-mii i farmacji, przemys∏u spo˝ywczego, wy-dobywczego, samochodowego, elektro-

nicznego). Pracujàcy tam specjaliÊci gro-madzà i analizujà dane z ca∏ego Êwiata,udoskonalajàc techniki UR, planowaniedzia∏aƒ s∏u˝b UR, sposoby poprawy efek-tywnoÊci urzàdzeƒ, linii produkcyjnych czyprocesów (PPI), techniki monitorowania ak-tualnego stanu urzàdzenia/procesu, a tak˝eopracowujà sposoby efektywnego wyko-rzystania komputerowych systemówwspomagania zarzàdzaniem utrzymania ru-chu (CMMS).

Z doświadczeń wynika, że ok. 70 proc.szeroko rozumianych praktyk UR jestwspólnych dla ró˝nych ga∏´zi przemys∏u,ok. 15 proc. jest specyficznych dla danegoprzemys∏u, a pozosta∏e 15 proc. charaktery-styczne dla konkretnego zak∏adu produk-cyjnego.

W oparciu o ok. 150 realizowanych obec-nie umów partnerskich typu Full Serviceoraz dotychczasowych osiàgni´ç wewspó∏pracy z wieloma Êwiatowymi lidera-mi w ró˝nych dziedzinach przemys∏u, trze-ba stwierdziç, ˝e ABB jest wiodàcym us∏u-godawcà w dziedzinie zapewnienia us∏ugutrzymania ruchu urzàdzeƒ produkcyjnych

oraz pomocniczych (ta-kich jak zasilanie w mediaczy budynki) w zak∏adachprodukcyjnych.

Na współczesnym rynku,gdzie niewiele firm usłu-gowych ma kompetencje

do wprowadzania odpowiedzialnych roz-wiàzaƒ, które skutkujà osiàgni´ciem sukce-su przez zak∏ady produkcyjne poddane wy-magajàcym regulacjom ISO czy GMP, ABBdysponuje rozpoznawalnymi atutami: sto-sowanà i ciàgle rozwijanà koncepcjà part-nerstwa biznesowego w zakresie utrzyma-nia ruchu na najwy˝szym Êwiatowym po-ziomie oraz dostosowanymi do konkretnejdziedziny przemys∏u rozwiàzaniami pozwa-lajàcymi na popraw´ efektywnoÊci urzà-dzeƒ produkcyjnych w zgodzie z obowiàzu-jàcymi standardami.

Klientami ABB w zakresie FullService sà naÊwiecie m.in.:■ 3M■ Alstom■ Amcor■ CODELCO■ DOW■ ExxonMobil■ Ford■ Fosfertil■ Hydro Aluminium■ International Paper■ NOKIA■ Nordkalk■ Outokumpu■ Philips■ Pilkington■ Solvay■ Stora Enso■ Sun Chemical■ VBNC

(Voisey Bay NickelCompany)

Wi cej informacji: Waldemar Sochacki,tel.: 032 79 09 212, 0 605 067 663e-mail: [email protected]

ABB proponuje sprawdzonàkoncepcj´ partnerstwa biznesowego

w zakresie utrzymania ruchu

FIRMY CORAZ CZĘŚCIEJ ZLECAJĄ PARTNEROM BIZNESOWYM NADZÓR NAD INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ

34-35 fullserwis-2KOR.qxd 22-7-07 14:13 Page 35

Page 19: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

Technologia FDT/DTM jest uzna-nym standardem upraszczajà-cym tworzenie systemu stero-wania. Wszystko jest skumulo-wane w jednej aplikacji: konfigu-

racja, uruchomienie i serwis. I w∏aÊnie dzi´-ki narz´dziu serwisowemu FBP, które ba-zuje na technologii FDT/DTM i wykorzystu-je interfejs USB, operacje te sà wykonywa-ne w sposób bardziej komfortowy. Wszystkie dane specyficzne dla urzàdze-nia, funkcje i regu∏y operacyjne UMC22-FBP sà czytelnie prezentowane za pomocàinterfejsu u˝ytkownika Windows i dost´p-ne do celów parametryzacji i diagnostyki.Producent rozdzielnicy odczuwa korzyÊciz u˝ycia narz´dzia FBP ju˝ podczas konfi-guracji prostej aplikacji silnikowej. Narz´-dzie mo˝e byç u˝yte do parametryzacjii diagnostyki bezpoÊrednio lub z centrali,poprzez magistral´ PROFIBUS DP. Daneprojektu mogà byç zapisane i archiwizowa-ne w celu u˝ycia w nast´pnych aplikacjach.Podczas integracji w systemie sterowania,FBP zapewnia wymaganà elastycznoÊçdzi´ki zaimplementowaniu otwartego, nie-zale˝nego od producentów standarduFDT/DTM. Umo˝liwia to prostà integracj´sterowników UMC22-FBP w ró˝nych sys-temach automatyki. Wszystkie parametrysterownika silników UMC22-FBP mogà

byç przes∏ane do systemów wy˝szego po-ziomu bezpoÊrednio z komputera. U˝yt-kownik, w dowolnej chwili podczas obs∏u-gi i serwisu, ma pe∏ny dost´p do wszyst-kich parametrów urzàdzenia.

Dzięki wyświetlaniu wszystkich operacji,danych serwisowych i diagnostycznych,u˝ytkownik otrzymuje jednoznacznà infor-macj´, pomagajàcà uniknàç usterek lubszybko je znaleêç i usunàç. Czasy i iloÊcidodatkowych przestojów systemów sàzredukowane, dzi´ki parametryzacji on-li-ne, równie˝ podczas pracy urzàdzeƒ.Dla sterownika silników UMC22-FBP poka-zywane sà nast´pujàce informacje:� parametry ochrony silnika i funkcje

sterujàce,� konfiguracja wejÊç i wyjÊç,� dane serwisowe, np. czas pracy silnika,� telegramy odebrane od / wys∏ane do

systemu nadrz´dnego,�wykres pràdu silnika z mo˝liwoÊcià

zapisu danych do pliku MS Excel,� komunikaty ostrze˝eƒ i b∏´dów,� stan wejÊç i wyjÊç.

Dostępne są dwie wersje narzędzia: dopod∏àczenia do magistrali PROFIBUS i dobezpoÊredniej komunikacji z interfejsemneutralnym urzàdzenia. Podczas i po uru-

1. Zintegrowane funkcjepomiarowe, sterujàcei zabezpieczeniowedla silników,

2. Zakres pràdowy 0,24…63 Aw jednym urzàdzeniu,

3. Pomiar wi´kszych pràdówprzez dodatkoweprzek∏adniki pràdowe,

4. 6 wejÊç cyfrowych 24 Vi 3 wyjÊcia przekaênikowe,

5. Wbudowane aplikacjedla podstawowychzastosowaƒ,

6. Funkcje diagnostycznei monitorujàce,

7. Wskazania za pomocà diodLED panelu operatorskiego,

8. Praca autonomicznai mo˝liwoÊç komunikacjiw sieciach polowych.

Konfiguracja, parametryzacja, diagnostyka – to wszystko przy u˝yciuprostego w obs∏udze i komfortowego narz´dzia serwisowego FBP,które pomaga zarówno producentowi rozdzielnicy, jak i operatorowisystemu. ABB oferuje narz´dzie do Uniwersalnego SterownikaSilników UMC22-FBP, bazujàce na technologii FDT/DTM, któreredukuje koszty podczas instalacji i normalnej obs∏ugi.

Wersja pod∏àczenia do magistraliPROFIBUS

Wersja pod∏àczenia do bezpoÊredniej

komunikacji z interfejsem neutralnym urzàdzenia

Field Bus Plug

Narzędzie serwisowdla urządzeń polow

36-37 zasilacze-2KOR.qxd 22-7-07 12:37 Page 36

Lipiec 2007 Dzisiaj 37

fot.n

a ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

chomieniu, podczas testów, pracy i dia-gnostyki, urzàdzenie jest pod∏àczone domagistrali komunikacyjnej za pomocà wty-czek PDQ22 lub PDP22. BezpoÊredniepod∏àczenie do urzàdzenia polowego jestzalecane dla urzàdzeƒ, które nie sà pod∏à-czone do magistrali komunikacyjnej.

FDT jest odpowiedzią na odwieczny pro-blem: jak podłączyć wiele protokołóww jednà, prostà w u˝yciu platform´, wyko-rzystujàc wiedz´ dostawców urzàdzeƒ tak,aby zminimalizowaç koszt i ryzyko u˝ytkow-nika. Rozwiàzanie zapewnia otwartoÊç po-∏àczenia i przep∏ywu informacji z urzàdzeniapolowego do aplikacji. Wykorzystujewspólny interfejs, dajàc u˝ytkownikowisystemu Windows elastycznoÊç, niezale˝-nie od ga∏´zi przemys∏u, dostawcy urzàdze-nia i jego typu. Technologia FDT/DTM jeststosowana w wielu systemach i u˝ywa jejwielu klientów koƒcowych. Driver urzàdze-nia UMC22-FBP u˝yty zarówno w z∏o˝o-nym systemie sterowania, jak i bezpoÊred-nio w narz´dziu serwisowym, posiadadok∏adnie te same mo˝liwoÊci. Dane konfi-guracyjne wst´pnie skonfigurowanego ste-rownika mogà byç ∏atwo przes∏ane do sys-temu i tu zapami´tywane centralnie. Dzi´ki dost´pnoÊci definicji sygna∏ów(nazwy, typy itp.) w driverze, konfiguracjamastera PROFIBUS przebiega szybcieji proÊciej. JeÊli na tej samej magistraliPROFIBUS dost´pne sà inne urzàdzenia,narz´dzie serwisowe FBP mo˝e je obs∏u-˝yç, wykorzystujàc drivery urzàdzeƒ (DTM).

Wi cej informacji: Jakub Matasek, tel.: 022 51 64 454e-mail: [email protected]

Zasilanie

Ekonomicznezasilacze impulsowe CP-E

Zgodnie z programem rozwoju za-silaczy przemys∏owych, ABBwprowadza do sprzeda˝y nowàseri´ – ekonomicznà. Jak

wszystkie zasilacze oferowane przezABB, nowa seria przeznaczona jest domonta˝u na szynie DIN. Zasilacze cechujà si´ niewielkà szeroko-Êcià. W zale˝noÊci od mocy wynosi onaod 24 do 44 mm. Szeroki zakres napi´çzasilajàcych – zarówno przemiennych,jak i sta∏ych – pozwala na stosowanie za-silaczy CP-E w ka˝dej sieci. Mogà byçone stosowane w aplikacjach na ca∏ymÊwiecie, co jest wa˝nà informacjà dlaproducentów maszyn i urzàdzeƒ. Zakre-sy napi´ç wyjÊciowych 5, 12, 24 oraz48 VDC, pràdów 0,625 do 3 A i mocyod 18 do 60 W umo˝liwiajà ich zastoso-wanie w wielu aplikacjach, gdzie po-trzebne jest niezawodne zasilanie urzà-dzeƒ o niewielkim poborze mocy. Wyso-ka efektywnoÊç (do 89 proc.) pozwala naekonomiczne – bez nadmiernych stratenergii – zasilanie odbiorników.Ze wzgl´du na ma∏e straty cieplne zasila-cze nie wymagajà ch∏odzenia aktywnego,wystarczy ch∏odzenie grawitacyjne. Za-kres temperatur pracy zasilaczy serii CP-Ezawiera si´ w przedziale od -10 do +70

o.Dodatkowà ich zaletà jest mo˝liwoÊç pra-cy podczas krótkotrwa∏ych przerw napi´-cia na wejÊciu. Gwarantowane podtrzy-

manie zasilania – od 30 do >75 ms, pod-czas znamionowego obcià˝enia. Zasilacze sà elektronicznie zabezpieczo-ne przed zwarciem wyjÊcia, obwód wej-Êciowy jest zabezpieczony bezpieczni-kiem. Wersje z napi´ciem wyjÊciowym24 V wyposa˝one sà w sygnalizacj´ na-pi´cia wyjÊciowego – wyjÊcie pó∏prze-wodnikowe do monitoringu i diagnosty-ki. Wszystkie zasilacze serii CP-E majàmo˝liwoÊç kompensacji spadku napi´ciana d∏ugich przewodach zasilajàcych – po-tencjometr pozwala na regulacj´ napi´-cia wyjÊciowego w niewielkim zakresie. Ka˝dy z impulsowych zasilaczy CP-E po-zwala na stabilnà prac´ w ró˝nych nieko-rzystnych warunkach, po usuni´ciu prze-cià˝enia lub zwarcia zasilacz automa-tycznie powraca do normalnej pracy. Dlapracy równoleg∏ej przeznaczony jestmodu∏ CP-RUD, dzi´ki niemu mo˝na za-silaç odbiornik z dwóch zasilaczy pod∏à-czonych do niezale˝nych êróde∏. Para-metry zasilaczy z rodziny CP-E spe∏niajàwymagania mi´dzynarodowych normdotyczàce kompatybilnoÊci elektroma-gnetycznej, o czym Êwiadczà mi´dzyna-rodowe aprobaty.

Wi cej informacji: Marcin Walewski, tel.: 0 22 51 64 446e-mail: [email protected]

ZASILACZE SERII CP-E

owe owych FBP

36-37 zasilacze-2KOR.qxd 22-7-07 12:40 Page 37

Page 20: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

Proste, eleganckie,bezpieczne i przede

wszystkim tanie – to cechynowej serii osprz´tu

elektroinstalacyjnego Swing,który ABB wprowadza

w∏aÊnie na rynek. Dzi´ki temu produkty

najwy˝szej jakoÊci,obejmujàce gniazdka

i wy∏àczniki, ale tak˝e czujkiruchu czy termoregulatory,

stajà si´ dost´pnedla ka˝dego.

Wi cej informacji: Jaros∏aw Grabowski, tel.: 022 51 64 419e-mail: [email protected]

Swing jest nowà linià wzorniczàosprz´tu jakà ABB wprowadzado swojej oferty. Tworzy onanowà jakoÊç, na swój sposób„ubiera” mieszkanie czy dom.

Niezwykle cienki mechanizm, majàcy zale-dwie 12 mm g∏´bokoÊci, pozwala na zain-stalowanie tej serii zarówno w nowym bu-downictwie w standardowych puszkachpodtynkowych, jak i w modernizowanychmieszkaniach, gdzie niejednokrotnie spo-tkaç mo˝na stare, bardzo p∏ytkie puszki. Projektanci postawili sobie za cel przygoto-wanie linii wzorniczej, której cena nie b´-dzie dla nikogo barierà przy wyborzeosprz´tu. By∏o to zadanie o tyle trudne, ˝ewszystkie produkty ABB muszà spe∏niaçnajwy˝sze normy bezpieczeƒstwa i odpor-noÊci. Materia∏y muszà byç wi´c – nawetw najtaƒszych produktach – najwy˝szej kla-sy. Mimo to, cena podstawowych elemen-tów serii Swing (wy∏àczników czy gniaz-dek) nie powinna przekroczyç 7 z∏. Pomimo i Swing jest podstawowà serià, tozawiera równie˝ takie elementy jak czujki ru-chu oraz termoregulatory. Spotykane corazcz´Êciej w zwyk∏ych mieszkaniach, stajà sibardzo popularnym rozwiàzaniem nie tylkow luksusowych willach czy apartamentach.Poza tym seri cechuje ogromne bogactwokolorów, co powoduje, ˝e oferta w ka˝dymaspekcie jest bardzo atrakcyjna.

38-39 osprzet-2KOR.qxd 22-7-07 11:31 Page 38

L

F

ot. n

a ko

lumna

ch: A

rch.

ABB

Dodanie do wy∏àcznika kolorowej lub fluorescencyjnej ramkipozwoli∏o stworzyç niepowtarzalnà seri´ osprz´tu. Cechuje jànie tylko elegancja, ale równie˝ funkcjonalnoÊç.

Najcz´Êciej charakter wykoƒ-czenia wn´trza tkwi w naj-drobniejszym, z pozoru nie-zauwa˝alnym szczególe.„Szczegó∏em” tym, w przy-

padku nowej serii osprz´tu elektroinstala-cyjnego Basic 55, sta∏y si´ pierÊcienie de-koracyjne oferowane w jednym z dziewi´-ciu kolorów. Prawdziwie zaskakujàce jestjednak jedno z rozwiàzaƒ, wykorzystujàcefluorescencyjny materia∏. Jego prawdziwà

natur´ mo˝na zobaczyç dopiero po zmierz-chu, gdy dyskretnie zaznaczy si´ na Êcia-nie, wskazujàc wy∏àcznik i rozÊwietlajàcpomieszczenie. Poza niezaprzeczalnym urokiem i oryginal-noÊcià element ten jest niezwykle funkcjo-nalny – u∏atwia bowiem orientacj´, zw∏asz-cza goÊciom odwiedzajàcym wieczoremnasz dom czy mieszkanie. Pozwala tak˝ebez problemu odnaleêç nocà na Êcianiew∏àcznik Êwiat∏a.

Poza tym, co warto podkreÊliç, w stosun-ku do swoich mo˝liwoÊci seria Basic 55dost´pna jest w bardzo atrakcyjnej cenie.

Wi cej informacji: Jaros∏aw Grabowski, tel.: 022 51 64 419e-mail: [email protected]

38-39 osprzet-2KOR.qxd 22-7-07 11:32 Page 39

Page 21: Prąd – bliski przyjaciel i śmiertelny wróg...4 Dzisiaj Lipiec 2007 Fot. na kolumnach: Arch. MTP/Arch. ABB/Adam Stephan Dyskusja w Centrum Badawczym ABB Z aspokojenie potrzeb klientów,

ISS

N 1

644-

4094

Zmieƒ komfort ˝ycia

System EIB – Twój domowy s∏u˝àcyMo˝esz zapomnieç o w∏àczeniu alarmu, podnoszeniu

czy opuszczaniu rolet, gaszeniu lub zapalaniu Êwiat∏a,

a nawet... regulacji temperatury.

EIB to system zdalnego sterowania, dzi´ki któremu

zarzàdzasz wszystkimi funkcjami domu z jednego miejsca, za pomocà wygodnego

dotykowego ekranu. Elastycznie dostosowuje si´ do Twoich potrzeb, oszcz´dzajàc

energi´ i czas. System EIB to wysoki standard ˝ycia, wygoda i bezpieczeƒstwo.

...I nie musisz mówiç do niego: Janie!

ABB Sp. z o.o.ul. ˚egaƒska 1, 04-713 WarszawaTel. 603 131 947 e-mail: [email protected]© Copyright 2005 ABB.

Power and productivity™for a better world™

01-40 okladka-21 B-2KOR.qxd 22-7-07 14:03 Page 40