Praktyczne wykorzystanie TIK w realizacji nowej podstawy

programowej historii i wiedzy o społeczeństwie. Wykorzystanie OZE

Elżbieta Straszak straszak@womczest.edu.pl

Na dobry początek…

2

Pytania i uwagi proszę sygnalizować na czacie.

Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2018/2019

3

1. 100 rocznica odzyskania niepodległości – wychowanie do wartości i kształtowanie patriotycznych postaw uczniów.

2. Wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego. Kształcenie rozwijające samodzielność, kreatywność i innowacyjność uczniów.

3. Kształcenie zawodowe oparte na ścisłej współpracy z pracodawcami. Rozwój doradztwa zawodowego.

4. Rozwijanie kompetencji cyfrowych uczniów i nauczycieli. Bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z zasobów dostępnych w sieci.

4Grafika: pixabay.com

5Grafika: pixabay.com

Podstawa programowa dla szkoły podstawowej – wskazówki dla nauczycieli

historia

• klasyczne metody nauczania: opis, pogadanka, wykład, filmy, praca z mapą.

• metody aktywizujące oparte na działaniu: przygotowanie prezentacji komputerowych, gier dydaktycznych, tworzenie programów multimedialnych,

• zaleca się lekcje muzealne, wystawy, wizyty w miejscach pamięci, rekonstrukcje historyczne

wiedza o społeczeństwie• W kształceniu kompetencji pozyskiwania,

gromadzenia, porządkowania, analizy i prezentacji informacji o życiu społecznym, w tym publicznym, powinna być wykorzystywana technologia informacyjno-komunikacyjna. Istotne jest korzystanie ze stron internetowych instytucji publicznych, w tym organów samorządowych, organów władzy publicznej, czy organizacji społecznych.

• Niezbędna jest również praca z różnymi typami przekazu (np. interaktywnymi). W miarę możliwości ważne byłoby również pozyskiwanie informacji w toku wycieczki edukacyjnej (w tym wirtualnej, wykorzystując dedykowane aplikacje) do wybranych instytucji np. do urzędu gminy (miasta/dzielnicy). 6

Podstawa programowa dla szkoły ponadpodstawowej – wskazówki dla nauczycieli

• Nauczyciele wszystkich przedmiotów powinni stwarzać uczniom warunki do nabywania umiejętności wyszukiwania, porządkowania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł oraz dokumentowania swojej pracy, z uwzględnieniem prawidłowej kompozycji tekstu i zasad jego organizacji, z zastosowaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych.

7

• Ponieważ środki społecznego przekazu odgrywają coraz większą rolę, zarówno w życiu społecznym, jak i indywidualnym, każdy nauczyciel powinien poświęcić dużo uwagi edukacji medialnej, czyli wychowaniu uczniów do właściwego odbioru i wykorzystania mediów,

• Szkoła ma stwarzać uczniom warunki do nabywania wiedzy i umiejętności potrzebnych do rozwiązywania problemów z wykorzystaniem metod i technik wywodzących się z informatyki,

• posługiwania się aplikacjami komputerowymi, wyszukiwania i wykorzystywania informacji z różnych źródeł, posługiwania się komputerem i podstawowymi urządzeniami cyfrowymi,

• Szkoła ma również przygotowywać uczniów do dokonywania świadomych i odpowiedzialnych wyborów w trakcie korzystania z zasobów dostępnych w Internecie, krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej

8

Podstawa programowa dla szkoły ponadpodstawowej – wskazówki dla nauczycieli

historia• nieocenioną pomoc w misji historycznego

edukowania młodych Polaków stanowią niezliczone instytucje publiczne i niepubliczne, których zasoby (w większości dostępne w wersjach elektronicznych) mogą stanowić źródło inspiracji i wsparcia dla uczniów i nauczycieli.

• wycieczki do miejsc pamięci i muzeów, w tym: Muzeum Powstania Warszawskiego, Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu, Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, Cmentarza Powązkowskiego w Warszawie, Cmentarza Obrońców Lwowa,

• multimedialne wystawy muzealne

wiedza o społeczeństwie• charakteryzuje , ocenia – z wykorzystaniem

wyników badań opinii publicznej,

• dokonuje krytycznej analizy materiałów z kampanii wyborczych (np. spoty, memy, ulotki i hasła wyborcze);

• przedstawia współczesne media w Rzeczypospolitej Polskiej – wymienia główne dzienniki, tygodniki społeczno-polityczne, stacje telewizyjne i radiowe, portale internetowe; charakteryzuje wybrany tytuł/stację/portal ze względu na specyfikę, formy i treści przekazu;

• wycieczki edukacyjnej (w tym wirtualnej, wykorzystując dedykowane aplikacje),

• tworzenie i weryfikacja informacji, poprzez posługiwanie się nowoczesną techniką informacyjną,

• Zalecane jest również korzystanie z nowych technologii (między innymi, portali internetowych, aplikacji dydaktycznych).

9

Metody nauczania „cyfrowych tubylców”

• zmiana metodyki nauczania

• otwarcie nauczycieli na nowe metody nauczania

10Por. Hojnacki L. (red.), (R))ewolucja w nauczaniu – poradnik dla edukatorów, [online]. [dostęp dnia 12.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie:http://www.bc.ore.edu.pl/Content/718/Mobilna+edukacja.+%28R%29ewolucja+w+nauczaniu+-+poradnik+dla+edukator%C3%B3w.pdf

11

Pamiętaj:

„Efektywne wykorzystanie nowoczesnych technologii

to zapewnienie równowagi między zmianami

technologicznymi i odpowiednimi do nich zmianami

podejścia pedagogicznego.

Zmiany muszą się odbywać płynnie i stopniowo.

Nie mogą to być zmiany dla zmian”.

Por. Hojnacki L. (red.), (R))ewolucja w nauczaniu – poradnik dla edukatorów, [online]. [dostęp dnia 12.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://www.bc.ore.edu.pl/Content/718/Mobilna+edukacja.+%28R%29ewolucja+w+nauczaniu+-+poradnik+dla+edukator%C3%B3w.pdf

Jak wykorzystać potencjał technologii mobilnych?

• ratowanie życia i zdrowia (specjalne programy i aplikacje),

• Internet jako pierwsze źródło informacji dla uczniów,

• pomoc przy kształtowaniu kompetencji kluczowych,

• realizacja zadań TIK w formie „odwróconej klasy”,

• realizacja badawczych projektów edukacyjnych wymagających pozyskania i przetworzenia informacji przy użyciu technologii cyfrowej,

• wdrażanie uczniów w rozumienie następujących pojęć i zjawisk: prawo autorskie, etyczność zachowań w sieci, cyberprzemoc,

• praca w chmurze,

• konfiguratywność, czyli uczenie się od siebie nawzajem (uczeń – nauczyciel)

Por. Walkowicz-Okońska A., Szaleniec H., O kompetencjach kluczowych, e-learningu i metodzie projektów [online]. [dostęp dnia 12.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://www.zs20.webserwer.pl/DOC/eakademia_przyszlosci/o_kompetencjach_kluczowych_e-learningu_i_metodzie_projektow.pdf

Por. Hojnacki L. (red.), (R))ewolucja w nauczaniu – poradnik dla edukatorów, [online]. [dostęp dnia 12.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie:http://www.bc.ore.edu.pl/Content/718/Mobilna+edukacja.+%28R%29ewolucja+w+nauczaniu+-+poradnik+dla+edukator%C3%B3w.pdf

Kilka rad dla nauczycieli

• pamiętaj, że każdy uczeń ma dzisiaj dostęp do urządzeń mobilnych – wykorzystaj to;

• dowolna forma prac domowych – wybór niech należy do uczniów;

• pracuj w chmurze;

• bądź obecny w sieci, ale na swoich zasadach (Facebook – grupa zamknięta klasy, uczniów zdolnych, kółka itp., prowadzenie bloga, wykorzystanie tablic internetowych np. Padlet lub Pinterest);

• używaj ogólnodostępnego oprogramowania (bezpłatnych wersji bez wysokich wymagań sprzętowych).

Por. Hojnacki L. (red.), (R))ewolucja w nauczaniu – poradnik dla edukatorów, [online]. [dostęp dnia 12.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie:http://www.bc.ore.edu.pl/Content/718/Mobilna+edukacja.+%28R%29ewolucja+w+nauczaniu+-+poradnik+dla+edukator%C3%B3w.pdf

14

.

Wyjdź z uczniami na zewnątrz

Dzięki mobilnym

urządzeniom można

łatwo uczniów

zmotywować do

bardzo sensownej

własnej aktywności

pozalekcyjnej.

Zdrowej (świeże

powietrze i ruch)

oraz owocnej

edukacyjnie.

Por. Hojnacki L. (red.), (R))ewolucja w nauczaniu – poradnik dla edukatorów, [online]. [dostęp dnia 12.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie:http://www.bc.ore.edu.pl/Content/718/Mobilna+edukacja.+%28R%29ewolucja+w+nauczaniu+-+poradnik+dla+edukator%C3%B3w.pdf

Przykłady metod wykorzystujących technologię informacyjno-komunikacyjną

15

16Obraz: https://en.wikipedia.org/wiki/Facebook#/media/File:Facebook_New_Logo_(2015).svg

Kody QR

• praca domowa

• tematyka sprawdzianów

• pytania konkursowe

• komunikaty

• wizytówki nauczycieli i uczniów

• życzenia np. na Dzień Nauczyciela

17

Co jest nam potrzebne do stworzenia QR kodów:

- Program do tworzenia QR kodów np.:

http://www.qr-code-generator.com/,

https://www.qr-online.pl/,

http://mal-den-code.de

- Smartfon z aparatem oraz czytnik QR kodów np. QRbot

18

19Obraz: https://www.qr-online.pl/

20

Moja wizytówka

21

22

http://mal-den-code.de

23

24

25

26

27

WebQuest czyli projekt on - line

„WebQuest” to (wg Bernie Dodge’a, twórcy koncepcji WebQuestu) aktywność zorientowana na dociekanie, w której większość lub całość informacji uzyskanych przez uczących się pochodzi z Internetu. Jego ramy zostały zaprojektowane tak, aby wspomagać myślenie ucznia na wyższych poziomach taksonomii Blooma: analizy, syntezy i ewaluacji. Uczniowie w oparciu o sieć zgłębiają zadaną tematykę, starają się weryfikować jakość uzyskiwanej informacji (także w oparciu o źródła pozainternetowe).

Od strony technicznej jest odpowiednikiem instrukcji dla ucznia, którą opracowuje nauczyciel. Może być ona opublikowana w internecie lub w sieci lokalnej.

WebQuest czyli projekt on - line

STRUKTURA WEBQUESTA1. Temat

2. Wprowadzenie

3. Zadania dla uczniów

4. Proces

5. Źródła

6. Ewaluacja

7. Konkluzja

Por. Micorek I., WebQuest – innowacyjna i nowoczesna metoda nauczania z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, [online]. [dostęp dnia 16.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://www.edupress.pl/webquest-innowacyjna-i-nowoczesna-metoda-nauczania-z-wykorzystaniem-nowoczesnych-technologii/

30

Portfolio (tradycyjne lub elektroniczne) sprawdza się jako kompleksowa

metoda oceniania zwłaszcza tam, gdzie oceniane aktywności, prace,

wytwory, umiejętności i osiągnięcia są zbyt złożone, aby móc je poddawać

pomiarowi dydaktycznemu.

Portfolio (e-portfolio) daje najlepsze efekty tam, gdzie:

stosuje się aktywizujące metody pedagogiczne (np. metodę projektu),

które angażują uczniów na wielu polach aktywności, do różnorodnych

działań;

proces rozwoju ucznia wykracza poza mury szkoły, ramy przedmiotów

szkolnych i wymagań podstawy programowej;

oczekiwane efekty rozwoju uczniów są głębsze, szersze, bardziej złożone

niż standaryzowane wiadomości i umiejętności przedmiotowe.

ePortfolio

Por. Hojnacki L. (red.), (R))ewolucja w nauczaniu – poradnik dla edukatorów, [online]. [dostęp dnia 12.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://www.bc.ore.edu.pl/Content/718/Mobilna+edukacja.+%28R%29ewolucja+w+nauczaniu+-+poradnik+dla+edukator%C3%B3w.pdf

31

E-portfolio technicznie angażuje ucznia w szereg czynności

wykonywanych przez niego samodzielnie, w różnych

miejscach (bardzo często poza szkołą) i momentach.

Należą do nich m. in.:

dokumentowanie wytworów, utworów i dzieł, sytuacji

i zdarzeń, wystąpień i innych aktywności;

cyfryzowanie i kopiowanie świadectw, dyplomów,

certyfikatów i zaświadczeń itp.;

przechowywanie cyfrowych dokumentów, obrazów,

zapisów wideo itp.;

• https://tagul.com

32

33

34

https://pl.pinterest.com/

35Grafika: pl.pinterest.com

36

Grafika: https://pl.pinterest.com/elbietastraszak/

37

38

Kahoot!

www.getkahoot.com (dla nauczyciela)www.kahoot.it (dla ucznia)

39

Kahoot!

40

41

Kahoot!

tytuł testu

czego dotyczy

dla kogo ma być

widoczny

język dla kogo jest

przeznaczony

42

43

44

45

46

47

Test gotowy? To gramy!

48

Kahoot!

wybieramy

wersję

Kahoot!

49

50

51

www.learningapps.org

LearningApps

54

55

OZE, czyli:

• Otwarte - wolny dostęp studiowania i stosowania informacji, swoboda redystrybucji kopii, swoboda modyfikacji, swoboda dystrybucji wersji zmodyfikowanych.

• Zasoby - dobro publiczne, zasoby cyfrowe, używane przez każdego bez umniejszania praw innych.

• Edukacyjne - materiały wykorzystywane w kształceniu, także materiały pomocnicze, publikacje, zestawienia danych.

• Grafika: https://pixabay.com/pl/baner-nag%C5%82%C3%B3wek-monitora-binarny-909710/56

57Grafika: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/76/Piramida_otwartosci.svg

DOMENA PUBLICZNA

Obok zasobów opublikowanych na wolnych licencjach istnieją zasoby dostępnew domenie publicznej.

Utwory będące w domenie publicznej można swobodnie kopiować i modyfikować, bez konieczności spełniania jakichkolwiek warunków prawnoautorskich.

W świetle prawa autorskiego jest rozumiana jako narzędzie gwarantowaniadostępu do nauki, edukacji i kultury.

To twórczość, z której można korzystać bez ograniczeń wynikających z autorskichpraw majątkowych, gdyż prawa te wygasły lub twórczość ta nigdy nie była lub niejest przedmiotem prawa autorskiego.

• z tytułu wygasania autorskich praw majątkowych: utwory znanego autorstwa,których autorzy zmarli 70 lat temu lub dawniej oraz utwory anonimowei zbiorowe, które zostały opublikowane 70 lat temu lub dawniej.

• z tytułu ustawowego zwolnienia: akty normatywne lub ich urzędowe projekty,urzędowe dokumenty, materiały urzędowe, znaki lub symbole, opublikowaneopisy patentowe lub ochronne, proste informacje prasowe oraz zdjęcia, któreprzed 1 lutego 1994 roku opublikowano bez wyraźnego zastrzeżenia prawautorskich;

Do domeny publicznej należą:

WOLNE LICENCJE W PRAKTYCE

Przygotowując się do lekcji, pisząc scenariusz lub pracując nad prezentacją, możeszskorzystać z zasobów dostępnych w Internecie na otwartych zasadach.

Na przykład:• tłumaczenie artykułu i wykorzystanie go w całości lub fragmencie do pracyz uczniami,

• wykorzystanie gotowego konspektu lekcji i dostosowanie go do potrzeb własnejlekcji,

• wykorzystanie nagrania muzycznego jako podkładu do animacji/prezentacji, etc.

W każdym powyższym przypadku, niezależnie od tego czy oryginalny materiał jestprzerabiany czy wykorzystywany w niezmienionej formie, należy podać autora,wskazać pierwotne miejsce publikacji materiału [poprzez podanie linku] oraz określićlicencję.

www.search.creativecommons.org

http://pixabay.com/static/uploads/photo/2014/09/05/18/32/old-books-436498_640.jpg

Wyszukiwarka Creative Commons oferuje możliwość przeglądania treści na wszystkich licencjach CC w serwisach Google, Wikimedia Commons, PixaBay,

Jamendo i innych.

Wystarczy wejść na stronę i wpisać pożądane hasło w wyszukiwarce.Należy zaznaczyć, czy planujemy dany utwór modyfikować i udostępniać komercyjnie.

JAK WYSZUKAĆ ZASOBY NA LICENCJACH CC?

http://logos.wikia.com/wiki/Google

www.google.pl

zaawansowana wyszukiwarka pozwalająca filtrować treści według tego, jakie

prawa dają użytkownikom autorzy treści w sieci.

GOOGLE

64

65

66

to największa encyklopedia w sieci i zarazem największy otwarty społecznościowy tworzony

projekt zebrania ludzkiej wiedzy. Wikipedia i jej projekty siostrzane działają na licencji Creative

Commons Uznanie Autorstwa – Na Tych Samych Warunkach.

www.wikipedia.pl

WIKIPEDIA

www.commons.wikimedia.org

http://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Pag

e

zbiór zdjęć, grafik, schematów, filmów i muzyki, z których wszystkie, bez wyjątku, są dostępne na wolnych licencjach.

Aktualnie zawiera ponad kilka milionów plików,z których większość jest dokładnie opisana i skategoryzowana.

WIKIMEDIA COMMONS

www.polona.pl

• Biblioteka Cyfrowa Polona - publikacje dotyczące wybranych aspektów polskiej literatury, kultury i historii, powstała w 2006 roku, gromadzi najważniejsze wydania tekstów literackich i naukowych, dokumentów historycznych, czasopisma, grafikę, fotografię, nuty, mapy,czasopisma, książki, dokumenty życia społecznego (ulotki i odezwy), rękopisy, stare druki oraz zbiory ikonograficzne i muzykalia. Obecnie zawiera 23211 publikacji: www.polona.pl Domena Publiczna

70

http://wolnelektury.pl

71

Szkolna Biblioteka

Internetowa Wolne Lektury

http://wolnelektury.pl Teksty

lektur szkolnych. Teksty lektur

szkolnych, które są zalecane

do użytku przez MEN, i które

trafiły już do domeny

publicznej więc nie są

związane rygorami prawa

autorskiego. Są opracowane,

opatrzone komentarzem i

udostępnione w kilku

formatach (html, odt, txt i pdf).

Są dostępne on-line i do

ściągnięcia. Projekt

realizowany przez Fundację

Nowoczesna Polska. Działa

od 2007 roku. Domena

Publiczna (teksty), CC BY-

SA (komentarze, tagowanie

72

http://www.legalnakultura.pl/

73

https://kulturadostepna.pl/on-line/wirtualne-muzea

74

http://historiaimedia.org/

75

http://www.wszechnica.org.pl/

76

w tym serwisie użytkownicy mogą uzyskać pełne obrazy wysokiej jakości,wolne od praw autorskich i bez konieczności rejestracji.

www.pixabay.com

PIXABAY

1) Koalicja Otwartej Edukacji (2010), Otwarta Edukacja. Dostęp:http://koed.org.pl/otwartosc/, odczyt: 24.04.2015 r. Tekst dostępny na licencjiCC BY 3.0 Polska.

2) Stosowanie licencji Creative Commons. Dostęp:http://creativecommons.pl/materialy/, odczyt: 24.04.2015 r. Tekst dostępnyna licencji CC BY 3.0 Polska.

3) Wikipedia. Hasło Domena publiczna. Dostęp:http://pl.wikipedia.org/wiki/Domena_publiczna, odczyt: 24.04.2015 r. Tekstdostępny na licencji CC BY 3.0 Polska.

Bibliografia

79

Bibliografia/netografia:• Dryden G., Vos J., Rewolucja w uczeniu, Wydawnictwo Zysk i S-KA, Poznań 2003;• Hojnacki L. (red.), (R))ewolucja w nauczaniu – poradnik dla edukatorów, [online]. [dostęp dnia

12.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://www.bc.ore.edu.pl/Content/718/Mobilna+edukacja.+%28R%29ewolucja+w+nauczaniu+-+poradnik+dla+edukator%C3%B3w.pdf

• Micorek I., WebQuest – innowacyjna i nowoczesna metoda nauczania z wykorzystaniem nowoczesnych technologii, [online]. [dostęp dnia 16.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://www.edupress.pl/webquest-innowacyjna-i-nowoczesna-metoda-nauczania-z-wykorzystaniem-nowoczesnych-technologii/

• Walkowicz-Okońska A., Szaleniec H., O kompetencjach kluczowych, e-learningu i metodzie projektów [online]. [dostęp dnia 12.01.2018 r.]. Dostępny w Internecie: http://www.zs20.webserwer.pl/DOC/eakademia_przyszlosci/o_kompetencjach_kluczowych_e-learningu_i_metodzie_projektow.pdf

• Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 18.12. 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. [online]. [dostęp 29.08.2016 r.]. Dostępny w Internecie: https://www.ore.edu.pl/materiay-do-pobrania-55886/category/97-materiay-dot-edukacji-ekonomicznej?download=478:kompetencje-kluczowe

Elżbieta Straszak

straszak@womczest.edu.pl

Dziękuję za uwagę

80