Narzędzia TIK w pracy domowej ucznia

Iwona Moczydłowska, MSCDN Wydział w Siedlcach

Modele wykorzystania TIK w szkole

I. Nauczyciel wykorzystuje TIK do przygotowania materiałów do zajęć.

II. Uczeń przygotowuje się do lekcji korzystając z TIK w domu.

III. Nauczyciel przygotowuje materiały/zajęcia używając TIK; uczniowie pracują z tymi materiałami za pomocą TIK na lekcji.

IV. Nauczyciel przygotowuje materiały korzystając z TIK; uczniowie pracują z tymi materiałami za pomocą TIK w domu. W klasie TIK opcjonalnie.

V. TIK towarzyszy procesowi uczenia się nauczycielowi i uczniom w domu i w szkole.

Czynniki wpływające na wyniki w nauce

• Samoocena 1,44• Ocena kształtująca 0,90• Informacja zwrotna 0,73• Relacje nauczyciel–uczeń

0,72• Nauczanie oparte na

rozwiązywaniu problemów 0,61

• Cele będące wyzwaniem 0,56

• Wpływ rówieśników 0,53

• Zaangażowanie rodziców 0,51

• Uczenie się w małych grupach 0,49

• Motywacja 0,48• Zadawanie pytań 0,46 • Stawianie wysokich

oczekiwań 0,42 • Praca domowa 0,29 • Indywidualizacja

nauczania 0,23 • Wielkość klasy 0,21

• Szkoły społeczne 0,20 • Dodatkowe programy

nauczania 0,17 • Powtarzanie klasy 0,16 • Podział na grupy według

zdolności 0,12 • Szkolenie nauczycieli

0,11 • Wiedza merytoryczna

nauczycieli 0,09

Npdst. Wejner-Jaworska T. „Czynniki warunkujące lepsze wyniki w nauce w świetle badań prof. Johna Hattiego”; XX Konferencja Diagnostyki Edukacyjnej, Gdańsk 2014 r.

Jaka praca domowa?

• Świadomie zaplanowana przez nauczyciela

• Zgodna z celami lekcji• Możliwa do wykonania przez

każdego ucznia• Zgodna ze szkolną strategią

zadawania prac domowych• Do wyboru• Odrabiana w parach i

podczas lekcji• Związana z „nacobezu”• Nieoceniana za pomocą

stopni

• Zawsze sprawdzona i opatrzona komentarzem

• Uczniowie znają narzędzie, za pomocą którego mają pracę wykonać

• Użycie technologii jest uzasadnione

• Program potrzebny do wykonania pracy domowej jest ogólnodostępny, bezpłatny i prosty w obsłudze

npdst.: Szkoła życia: OK praca domowa

Poziomy integracji TIK: SAMR

SubstitutionZastąpienie

AugmentationPoszerzenie

ModificationModyfikacja

RedefinitionRedefinicja

S jak Substitution

• TIK zastępuje dotychczas używane narzędzia, ale bez zmiany funkcjonalnej. Wykorzystywane jest w procesie nauczania przypadkowo i w wąskim zakresie.

• Komputer służy jako maszyna do pisania; potem praca jest drukowana; uczniowie pracują na kserówkach; nauczyciel używa tablicy interaktywnej głównie do pisania – w taki sam sposób, w jaki używał tablicy pisząc na niej kredą.

• Przykład: uczeń otrzymuje zadanie mailem lub ma je opublikowane w Internecie, rozwiązuje je po wydrukowaniu.

• Osoba nauczyciela w procesie nauczania jest dominująca. Uczniowie są odbiorcami.

A jak Augmentation

• TIK wykorzystywane jest jako skuteczne narzędzie rozwiązywania podstawowych zadań.

• W przypadku programu Word używane są bardziej zaawansowane funkcje, np. sprawdź pisownię; kopiuj/wklej; liczenie znaków/wyrazów.

• Przykład: uczniowie zamiast wykonywać tradycyjne zadanie (długopisem w wersji papierowej), rozwiązują interaktywne ćwiczenia w LearningApps.

• Uczeń uzyskuje natychmiastową informację zwrotną i jest bardziej zaangażowany. Dla nauczyciela to oszczędność papieru i czasu potrzebnego do sprawdzenia zadania.

M jak Modification

• Technologia jest niezbędna do wykonania zadania.

• Uczniowie za pomocą TIK nie tylko się komunikują, ale rozwijają również inne umiejętności cyfrowe. Gromadzą źródła, tworzą kolekcje zdjęć, łączą multimedia w prezentacjach, itd.

• Przykład: uczniowie w grupie przygotowują wypowiedź na zadany temat, następnie nagrywają film, dokonują montażu, po czym prezentują swoje dzieło publicznie.

• Technologia umożliwia nauczycielowi na różnicowanie zadań w zależności od potrzeb.

R jak Redefinition

• Technologia komputerowa pozwala realizować złożone działania uczniów, które składają się także z zadań do niedawna nieznanych (np. webquest, kody QR, rzeczywistość rozszerzona).

• Przykład: realizacja części podstawy programowej z wykorzystaniem projektu edukacyjnego z TIK.

• W centrum procesu są uczniowie, a nie nauczyciel czy technologie.

• Następuje przekształcenie sposobu nauczania. Niezbędna jest współpraca, a technologia daje dodatkowo możliwość skutecznej komunikacji pomiędzy członkami zespołu, na wiki, blogu, itd).

Praca na wirtualnej tablicy

Jak wykorzystać Padlet w szkole?

• Narzędzie do przeprowadzenia burzy mózgów,• przestrzeń do gromadzenia materiałów do pracy w grupach lub metodą projektu,• bank ciekawych cytatów/filmów/zdjęć/stron do zajęć,• tablica tematyczna ze zgromadzonymi materiałami wokół jednego zagadnienia dla

uczniów - np. chcących poszerzyć swoją wiedzę lub jako element odwróconej klasy,

• miejsce na informację zwrotną do wykorzystania pod koniec zajęć; zestawienie refleksji i wrażeń po zorganizowanej akcji/ debacie/ lekcji,

• afisz z linkami do prac uczniowskich,• nietypowa prezentacja (każdy z dodanych elementów wyświetla się jak w

prezentacji po kliknięciu na niego, przechodzi się strzałkami),• miejsce, gdzie z innymi nauczycielami/uczniami można dzielić się np. polecanymi

książkami, filmami do wykorzystania online,• przestrzeń dla projektów międzynarodowych - wspólny zbiór pomysłów,

wypracowanych działań, zestaw słownictwa,• zapis procesu uczenia się - coś w rodzaju dziennika prowadzonego przez ucznia

publicznie lub prywatnie.

Praca domowa: utrwalanie i sprawdzanie wiedzy

Lekcja tradycyjna: jak jest?

Uczniowie

• Uczniowie uczą się w różnym tempie (wolno, średnio, szybko)

• Nie do końca wychodzą z lekcji poinformowani (nawet jeśli na lekcji byli)

• Nieobecni uczniowie (z różnych powodów)

• Nie odrabiają lekcji (bo zapomnieli, bo nie wiedzą jak) albo spisują od kolegów

Nauczyciel

• Spędza czas w klasie przekazując teorię, nie dając zbyt dużo czasu uczniom na uczenie się

• Spędza dużo dodatkowych godzin z uczniami, którzy nie „załapali”, o co chodzi

Rozwiązanie nietradycyjne

Lekcja odwrócona

Na czym polega odwrócona lekcja?

• Zaczyna się od pracy w domu:

Uczeń ogląda wskazany przez nauczyciela film i przyswaja wiadomości.

• W szkole:

Na lekcji następuje systematyzacja i przetwarzanie informacji poprzez zastosowanie ich w działaniu – w praktycznych zadaniach, często wykonywanych w grupie.

Etapy pracy w modelu lekcji odwróconej

1. Zaplanowanie cyklu oraz przygotowanie materiałów przez nauczyciela.

2. Przedstawienie uczniom tematu i celu zajęć.

3. Zadanie pracy do domu.

4. Samodzielna praca uczniów w domu.

5. Uporządkowanie, weryfikacja wiedzy i wykorzystanie jej w ćwiczeniach praktycznych na lekcji.

6. Ewaluacja lekcji.

Uczniowie

• Mogą zatrzymać/cofnąć film, obejrzeć wielokrotnie –prawdziwe uczenie się we własnym tempie.

• Mają dostęp do treści, na których będzie bazować lekcja –kiedykolwiek, gdziekolwiek, na czymkolwiek, w czasie i miejscu dla siebie optymalnym, na urządzeniu które preferują.

• Mają bieżącą informację zwrotną.

Korzyści

• Indywidualizacja nauczania

• Skuteczniejsze uczenie się

• Zwiększone zaangażowanie uczniów

• Większa kontrola uczniów nad własnym procesem uczenia się

• Efektywne wykorzystanie czasu lekcji

• Więcej kreatywności, krytycznego myślenia, komunikacji, współpracy (umiejętności XXI wieku)

• Lepsze możliwości włączenia się rodziców w proces uczenia się

Wybrane narzędzia lekcji odwróconej

• Khan Academy

• EDUpuzzle

• LearningApps Wideo z adnotacjami

• Screencast-o-matic

Wprowadzenie do pracy domowej:Jigsaw Planet

Jak wykorzystać Jigsaw Planet?

Ułóż puzzle i:

• Język obcy - Podaj 5 wyrazów kojarzącym się z obrazkiem, wybierz 2 i ułóż z nimi zdania.

• Historia - Opisz wydarzenie, którego dotyczy ten obraz.

• Geografia/Przyroda - Jakie zjawisko ilustruje ten obrazek? Wylicz jego charakterystyczne cechy.

• Język polski - Napisz opowiadane zainspirowane sytuacją na obrazku.

Przykłady zastosowań TIK w pracy domowej

• Nauczanie wczesnoszkolne - Wykonaj ćwiczenia w prezentacji interaktywnej „Na łące” w portalu Scholaris.

• Język polski – Opisz widok ze swojego okna; do tekstu dołącz zdjęcie.

• Język obcy – Opisz swój pokój: przygotuj film z narracją głosową w aplikacji mailVu.

• Matematyka – Obejrzyj film i dowiedz się, jak obliczyć pole trójkąta.

• Religia – Opowiedz wybraną historię biblijną – wypowiedź nagraj online/użyj mówiącego awatara.

Przykłady zastosowań TIK w pracy domowej

• Historia – Opowiedz historię jednego miejsca w swojej miejscowości wykorzystując wykonane przez siebie zdjęcia, wywiady z mieszkańcami (prezentacja ppt, 5 slajdów).

• Muzyka – Skomponuj 8 taktów muzyki w rytmie 4/4korzystając z darmowego programu do komponowania i odtwarzania muzyki. Zapisz swoją pracę na pendrive.

• Plastyka – Wykonaj rysunek w programie Mały Malarz/TuxPaint, pracę zapisz w formacie jpg i prześlij do nauczyciela.

Mały Malarz

Praca domowa: zadania pisemne

Offline

• Zadanie wykonane przez ucznia w programie Word, przesłane pocztą elektroniczną, sprawdzone przez nauczyciela przy wykorzystaniu funkcji Komentarze; odesłane pocztą

Online

• Polecenie i model zamieszczony przez nauczyciela w Google Dokumenty; udostępniony uczniom do pracy indywidualnej lub grupowej

• Nauczyciel ma możliwość monitorowania pracy i komentowania (funkcja Komentarz)

Google Classroom

• Jedna z aplikacji z pakietu Google Appsdla Edukacji. Działa w „chmurze”, dostępna z każdego komputera i urządzeń mobilnych.

• Nauczyciel może tworzyć klasy, zadawać i oceniać prace w jednym miejscu. Materiały automatycznie zapisywane są na Dysku Google. Możliwość wysyłania powiadomień, prowadzenia dyskusji, pracy zespołowej uczniów.

• Bezpłatna, bezpieczna, bez reklam.

Trudności

• Nie każdy uczeń ma dostęp do komputera w domu

• Nie zawsze ma dostęp do Internetu

Rozwiązanie – wykonanie pracy w szkole/w parach

lub grupach/do wyboru

• Brak głębszego sensu pracy domowej przy użyciu TIK

Rozwiązanie – unikaj prac typu kopij-wklej; sprawdzaj czy to nie

plagiat; wymagaj przetworzenia informacji

Warto przeczytać

Ostrowska M., Sterna D., Technologie informacyjno-komunikacyjne na lekcjach. Przykładowe konspekty i polecane praktyki, CEO 2015

Historiana multimedialnej osi czasu

iwona.moczydlowska@mscdn.edu.pl