POTĘGA I CHWAŁA POTĘGA I CHWAŁA IMPERIUM RZYMSKIEGOIMPERIUM RZYMSKIEGO

- - ARCHITEKTURA ARCHITEKTURA

I SZTUKA I SZTUKA

POTĘGA I CHWAŁA POTĘGA I CHWAŁA IMPERIUM RZYMSKIEGOIMPERIUM RZYMSKIEGO

- - ARCHITEKTURA ARCHITEKTURA

I SZTUKA I SZTUKA

Opracowały:Agnieszka AndrysiakMarta KarnowskaKlasa 1 D

Skromna osada, położona nad brzegiem Tybru, wyrosła 2000 lat temu

na potężne Imperium, władające basenem Morza Śródziemnego.

Pozostało po nim niezwykłe dziedzictwo: architektura, sztuka, instytucje

prawa, literatura oraz mnóstwo różnych źródeł historycznych.

Rzymianie okazali się najlepszymi budowniczymi ówczesnego świata.

Perfekcyjni w budowie łuków i kopuł, akweduktów, mostów i łaźni. I

choć poczucie piękna przejęli od Greków, wynaleźli własne, oryginalne

technologie.

Wraz z kolonizacją Europy, duch rzymskiego klasycyzmu przenikał w

jej najodleglejsze zakątki, aż w końcu stał się inspiracją dla całej kultury

zachodu.

Początki architektury i plastyki rzymskiej kształtowały się pod

wpływem Etrusków, w okresie republiki dominowały wpływy greckie.

Rzymianie nauczyli się odlewać brąz, wypalać terakotę, poznali

konstrukcje łukowe i sklepienia. Wpływom greckim Rzymianie

zawdzięczają zaś porządek koryncki, sami wykształcili porządek

kompozytowy ,w którym głowica składa się z motywów jońskich i

korynckich, a także będący odmianą porządku doryckiego porządek

toskański – tutaj jednak kolumna posiada gładki trzon oraz bazę.

Największe znaczenie historyczne zyskały osiągnięcia Rzymian w architekturze. Materiały budowlane, które znalazły szerokie zastosowanie:– Cement - produkowany z wapna i popiołów

wulkanicznych, wody i drobnych kamieni (opanowanie techniki wyrobu zaprawy murarskiej i tynku),

– Beton- cechuje go niesamowita trwałość i wodoodporność,– Drewno,– Wypalana cegła- opanowana w II wieku p.n.e.

umiejętność wypalania cegły przyczyniła się do przełomu w sztuce rzymskiej

– Kamień ciosany

Zastosowanie nowych materiałów budowlanych (cegły wypalanej, cementu)

umożliwiło wznoszenie budowli o urozmaiconym rzucie poziomym, krytych

sklepieniami, tworzących świadomie skomplikowane kompleksy przestrzenne.

W budownictwie mieszkalnym można zauważyć oparcie o wzory greckie.

Wyróżniamy domy:

– italskie z atrium,

– hellenistyczne z atrium i perystylem,

– insula- piętrowe domy czynszowe(mieszczące sklepy i warsztaty na

parterze, mieszkania na wyższych kondygnacjach),

– miejskie i podmiejskie wille,

– rezydencje cesarzy (willa Hadriana w Tivoli, pałac Dioklecjana w Splicie).

Pałac Dioklecjana w Splicie

Miasta zakładano na planie prostokąta, z regularną siatką ulic równoległych do dwóch głównych krzyżujących się arterii. Środek każdego rzymskiego miasta zajmowało forum.

Forum było odpowiednikiem greckiej agory, centrum życia publicznego. Był to otwarty plac(rynek)w niemal każdym mieście starożytnego Rzymu, będący jego centralnym punktem. Początkowo, od VI w.p.n.e., było to główne miejsce handlu, zebrań i sądów oraz uroczystości religijnych i wojskowych, później ośrodek władzy administracyjnej, a także kultu religijnego. Wokół forum mieściły się najważniejsze budowle państwowe i kulturowe, m.in. świątynie, bazyliki, biblioteki, hale targowe, a na forum rzymskim np. łuki triumfalne, gmach senatu. W okresie cesarstwa fora w Rzymie wznieśli m.in. Oktawian August i Trajan.

W Rzymie znajdowało się kilka forów, ale głównym i najbardziej znanym jest Forum Romanum- najstarszy rynek w Rzymie, między Palatynem, Kapitolem i Kwirynałem. Pierwotnie zajmowało obszar 200 arów. W 78 r. p.n.e zostało rozbudowane przez dyktatora Sullę, a następnie przez Juliusza Cezara. Stanowiło polityczny i religijny ośrodek państwa. Obecnie jest zespołem muzealnym. Najważniejsze zabytki to łuki triumfalne, liczne świątynie, ratusz (Curia), bazyliki, portyki, mównica (Rostra).

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/pl/4/48/Forum_Romanum_panorama.jpeg

Bazyliki to budowle o piętrowej wydłużonej bryle. Mniejsze budowano

jednakowo, większe dzielono dwoma lub czterema rzędami podpór, tworząc

układ trój- lub pięcionawowy. Przykładem bazyliki pięcionawowej jest

Basilica Julia z połowy I w.p.n.e. W starożytnym Rzymie bazylika nie służyła

za budynek modlitw, wręcz przeciwnie- była halą targowo-sądowniczą.

Jedną z największych bazylik jest bazylika Trajana z główną nawą

otoczoną podwójną kolumnadą. Rzut poziomy ma wymiary 55x117 m.

Kuria był to budynek na Forum Romanum przeznaczony na posiedzenia

senatu w starożytnym Rzymie. Kuria była wybudowana z cegły. Ściany

były wyłożone marmurem w części dolnej i ozdobione w części górnej

sztukaterią. Posadzka była wyłożona mozaiką z marmuru w czarno-białe

romby. W sali posiedzeń, na przeciwko wejścia znajdowało się podium,

przeznaczone dla prezydium senatu. Wzdłuż bocznych ścian

wybudowane były stopnie, na których najprawdopodobniej stały krzesła

senatorów. Posadzka była wyłożona marmurem. W sali stał także ołtarz

bogini Wiktorii i jej złota statuetka.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/ad/Kuria_Forum_Romanum.jpg

W miastach starożytnego Rzymu wznoszono budowle użyteczności

publicznej. Zaliczają się do nich budynki wyżej wymienione, a także termy,

teatry, cyrki i amfiteatry.

Termy, czyli łaźnie rzymskie, to kompleks obiektów ulokowanych na

rozległym terenie, dostępnych dla wszystkich o określonych godzinach. Przy

wejściu do term, westybulu casparius przyjmował od wchodzących pieniądze,

kosztowności do depozytu. W skład pomieszczeń wchodziły:

– szatnie (apodyterium)

– baseny z zimną wodą (frigidarium)

– baseny z gorącą wodą (calidarium)

– łaźnie: sucha (laconicum) lub parowa (sudationes)

– sale masażu (oleoterion), w których namaszczano ciała olejkami

– sala do wypoczynku (tepidarium)

Termy zaopatrywane były akweduktami w źródlaną wodę. Pomieszczenia z

basenami i sala do wypoczynku były ogrzewane gorącym powietrzem

rozprowadzanym w przestrzeni pod podłogą. System ten nazywano

hypocaustum. Poza tymi pomieszczeniami, w skład term wchodziły także takie

pomieszczenia, jak boiska, sale gimnastyczne, stadiony, eksedry i

przeznaczone dla wypoczywających i chcących podyskutować, biblioteki,

pokoje muzyczne, bufety, sale gier w kości itp. Obiekty rozmieszczone były

wśród zieleni. Same pomieszczenia miały bogatą dekorację. Ściany wykładane

były, zdobione malowidłami, posadzki wykładane były mozaikami.W

pomieszczeniach ustawiano rzeźby, zieleń itp.

Przykładem mogą być Termy Karakalli, powstałe w Rzymie w II w. n.e.

Całość składająca się z dziedzińców, urządzeń sportowych, gospodarczych itp.

obejmowała około 12 ha. Były wyposażone z wielkim przepychem. Do

komunikacji między pomieszczeniami służyły wewnętrzne dziedzińce

Teatry w Rzymie wznoszono jako budynki, a nie kuto w skale jak w Grecji. Układ ich wzorowano na założeniach Greckich.

Teatr rzymski w Libanie

Cyrk to typowa dla architektury rzymskiej budowla przeznaczona do

oglądania wyścigów konnych, zapasów i walk gladiatorów. Dla

wyścigów dwukołowych, czworokonnych wozów (kwadryt)

przeznaczony była właśnie ta budowla. Wpływało to oczywiście na

formę budowli, która miała kształt wydłużonej elipsy z trybunami na

obu dłuższych bokach i jednym krótszym. Na czwartym boku

znajdowały się zabudowania "gospodarcze" (stajnie, koszary dla

gladiatorów), zaś w boku przeciwległym tryumfalna brama dla

zwycięzców. Bieżnia silnie wydłużona, wyścielona ubitym piaskiem(tac.

arena -piasek), podzielona na dwie części wybudowanym pośrodku

grubym, niezbyt wysokim murem(spina) lub nasypem z ubitego piasku

(agger), na którego końcach wznosiły się potrójne słupki(metae) w

kształcie obelisków.

Circus Maximus – najstarszy i największy cyrk starożytnego Rzymu .

Był usytuowany pomiędzy wzgórzami Palatynu i Awentynu. Jego

początki wiąże się z panowaniem Tarkwiniusza Starszego. Najstarszą

częścią cyrku są pozostałości fundamentów drewnianego budynku

stajni (carceres), pochodzące z 329 p.n.e.

KoloseumWespazjan postanowił pozostawić ślad po sobie. Nie ogromny dom dla własnej przyjemności , nie świątynię ku czci bogów , lecz pałac przeznaczony dla ludu – Amfiteatr, w którym miały się odbywać igrzyska, zawody, ceremonie. Stał się on najważniejszą budowlą publiczną stolicy.

Wespazjan nazwał budowlę, od swego rodowego miana, Amfiteatrem Flawiuszów. Późniejsze pokolenia nazwały go Koloseum, doceniając ogrom budowli .

Pod względem rozmiarów i myśli technicznej była to najbardziej ambitna budowla ery starożytnej. Z ogromnych bloków wapiennych, ciągnionych przez niewolników, wybudowano gigantycznych rozmiarów elipsę o obwodzie 0,5 km , powierzchni 2,5 ha . a wysokości 15 pięter. Najpierw wzniesiono arkady i filary , potem zewnętrzne ściany wypełniono lekką skałą wulkaniczną –pumeksem . Budowa amfiteatru trwała niemal 10 lat. Wespazjan nie dożył jego ukończenia. Koloseum do dziś jest symbolem potęgi starożytnej cywilizacji. Gigantyczny amfiteatr mógł pomieścić 50 tys. widzów. Jeszcze do dziś projektanci stadionów wzorują się na pomysłowym systemie wejść i szlaków komunikacyjnych zastosowanych tu po raz pierwszy.

Na poziomie parteru budowlę otacza 80 łuków, 76 z nich to numerowane

wejścia. Zaprojektowano je i oznaczono tak, by każdy widz mógł bez

problemu znaleźć swoje miejsce. Dzięki temu zapełnienie całego amfiteatru

trwało niecałe 10 minut.

Pośrodku znajdowała się honorowa loża, na obszernym marmurowym

podium. Tu zasiadał cesarz i jego świta wraz z westalkami. Powyżej były

miejsca dla obywateli rzymskich, nieco wyżej dla zagranicznych gości i

niewolników. Najwyżej, na drewnianych ławach, siedziały kobiety i biedota.

W początkach Imperium Rzymskiego zawody odbywały się jedynie w dni

świąteczne i poświęcone były bogom opiekuńczym miasta. Od czasów

Chrystusa turnieje, występy gladiatorów i wyścigi rydwanów stały się

prawdziwą pasją Rzymian. Każdy rozsądny cesarz postępował zgodnie z

napomnieniem satyryka Juwenalisa : „Obywatele Rzymu żądają dzisiaj tylko

dwóch rzeczy: Chleba i Igrzysk.”.

Koloseum jest największym osiągnięciem architektonicznym

starożytnego Rzymu, bez względu na fakt, że widowiska w jego

wnętrzu były przerażające. W piasek areny wsiąkała krew

gladiatorów i zwierząt.

Otwarcie Koloseum nastąpiło w roku 80. Syn Wespazjana, Tytus,

zorganizował widowiska, które trwały 100 dni. Tylko pierwszego dnia

na arenie zginęło ok. 5000 zwierząt. Egzotyczne bestie z odległych

zakątków imperium trzymano pod areną w klatkach, które zachowały

się do dziś.

Arenę można było zatapiać, zamykając kanały odpływowe. Urządzano

wtedy tzw. naumachie, czyli pozorowane bitwy morskie.

Jednak najczęściej na arenie Koloseum pojawiali się gladiatorzy-

niewolnicy, skazańcy. Byli specjalnie wyszkoleni do walki. Odwagę

gladiatora przyjmowano okrzykami uznania, a tchórzostwo drwinami

widzów, którzy gestami dłoni decydowali o losie pokonanego.

W Koloseum mordowano również chrześcijan, co upamiętnia stojący

obecnie wewnątrz budowli krzyż.

Od 404 r. chrześcijańscy cesarze zakazali publicznego składania ofiar

w Rzymie. Koloseum naruszane trzęsieniami ziemi, burzami, zaczęło

popadać w ruinę. Przez wieki służyło jako źródło marmuru,

rabowanego przez kolejnych władców. Jednak doskonałość

konstrukcji sprawiła, iż budowla przetrwała, stając się symbolem

potęgi zdeprawowanego Rzymskiego Imperium.

„ Dopóki trwa Koloseum, trwać będzie Rzym. Jeżeli upadnie

Koloseum, upadnie Rzym, a za nim cały świat”.

PANTEONPanteon jest najlepiej zachowanym budynkiem z czasów starożytnego

Rzymu. Ta wielka budowla została wzniesiona na Polu Marsowym ku

czci wszystkich bogów Imperium Rzymskiego. Budynek został

zaprojektowany przez Marcusa Agrippę, a wzniesiony z rozkazu

cesarza Hadriana w roku 125.

Przed wejściem do świątyni znajduje się dobudowany dwurzędowy

portyk 16 kolumn w porządku korynckim. Wieńczy go tympanon, pod

którym widnieje inskrypcja:

‘.AGRIPPA.L.F.COS.TERTIUM.FECIT’,

którą można przetłumaczyć jako „Wzniesiony przez Marka Agrippę,

syna Lucjusza, konsula po raz trzeci”. Wysokość portyku wraz z

tympanonem wynosi 25,0 m.

• Wewnątrz znajdował się ceremonialny ołtarz, gdzie zwierzęta były poświęcane i palone. Dym wydobywał się przez otwór w wierzchołku kopuły, zwany „wszystko widzące oko niebios”.

• Oculus, czyli "oko" kopuły przepuszcza dzienne światło do wnętrza, jest szerokie na 9 metrów, 5 trzymających się za ręce uczniów mogło by się zmieścić wewnątrz otworu.

Aby udźwignąć ciężar tej szerokiej na 43,3 metra kopuły, przy podstawie grubość kopuły wynosi 7 metrów, zaś tylko pół metra na obręczy oculusa. Do wnętrza tego ogromnego pomieszczenia prowadzą ciężkie 20-tonowe drzwi z brązu.

Wewnątrz znajdują się rzeźby z brązu, podniebienie kopuły jest ozdobione kasetonami, a w ścianach znajdują się nisze. Wyłożoną granitem oraz żółtym marmurem ścianę wewnętrzną przecina siedem równomiernie rozmieszczonych wnęk (dla 7 bóstw: Jowisza, Marsa, Neptuna, Wenus, Merkurego, Plutona i Saturna).

W przemianowanym później na kościół Santa Maria Rotonda,

Panteonie, mieści się między innymi grób Rafaela Santi.

Ok. 600 roku chrześcijanie przejęli budynek i twierdząc, że mieszkają

tam demony przemienili go w kościół katolicki.

Konstrukcję tej kopuły studiował Michał Anioł, przed podjęciem prac

nad Bazyliką św. Piotra, której kopuła jest zaledwie pół metra węższa.

Panteon był największą kopułą na świecie przez około 1300 lat, do

momentu kiedy to wybudowano Brunelleschi's Dome w Florencji w

1420 - 36 roku.

Należałoby jeszcze wspomnieć, o zabytkach architektury

„upamiętniającej”. W starożytnym Rzymie powszechne było stawianie

łuków triumfalnych i kolumn- pomników zwycięstwa.

Łuk triumfalny był charakterystycznym dla Rzymu typem architektury

monumentalnej, wolnostojącej bramy- pomnika mającego upamiętniać

zwycięstwa militarne. Składał się on z arkadowej bramy, pod którą

przechodził tryumfalny pochód. Brama zbudowana była z jednego lub

większej ilości przejść, przy czym środkowe przejście zawsze było większe od

pozostałych. Zdobiono ją elementami architektonicznymi (pilastry, kolumny,

reliefy) oraz napisami objaśniającymi powody jej wystawienia.

Pierwsze łuki triumfalne powstawały w starożytnym Rzymie, (zwyczaj

przejęto od Etrusków), później ten typ budowli był wznoszony w innych

krajach i epokach historycznych.

Przykładem łuku triumfalnego

jest łuk Tytusa,łuk o wysokości

15,4 m, szerokości 8,30 m i 3,35 m

głęboki, z jedną bramą

przejazdową. Zbudowany z

białego marmuru. Na każdej

fasadzie umieszczone są cztery

kolumny w porządku korynckim

Kolumny skrajne mają trzony gładkie a środkowe

zdobione kanelurami, czyli płytkimi, wklęsłymi pionowymi

wyżłobieniami, zdobiącymi na całej długości trzon

kolumny lub pilastra (ustawiony przy ścianie lub w

częściowo w nią wtopiony filar), albo inną powierzchnię.

Łuk ozdobiony jest płaskorzeźbami ukazującymi triumf

Tytusa, zdobyte łuki, procesje podczas triumfu,

gloryfikacje jego dokonań. Łuk był zwieńczony posągiem

cesarza.

Kolumny także upamiętniały zwycięstwa.

Najbardziej znaną kolumną starożytnego

Rzymu jest Kolumna Trajana- pomnik

zwycięstwa, które w dwu kampaniach

(101-102 i 105-106) odniósł cesarz Trajan

nad Dakami mieszkającymi na terenie

dzisiekszej Rumunii. Kolumna mierzy 100

rzymskich stóp, czyli 29,78 metra.

Wykonano ję z marmuru ze słynnych

kamieniołomów w Carrarze. Na szczycie

widnieje statua cesarza. Relief, który

rzeźbioną wstęgo pokrywa jej trzon, liczy

sobie około 200 metrów i przedstawia 155

scen z dziejów walk Rzymian z Dakami.

Epizody pokazano chronologicznie, jeden

za drugim, lecz nie są wyodrębnione i

tworzą jeden obraz.

Rzymskie wodociągi- publiczne fontanny i łaźnie

Do starożytnego Rzymu- do publicznych fontann, zbiorników, łaźni oraz latryn- dostarczano codziennie ponad 180 mln litrów świeżej wody. Część dopływała bezpośrednio do domów bogaczy, którzy mieszkali w willach, czyli parterowych apartamentach i do kamienic. Lokatorzy na wyższych piętrach musieli pobierać wodę z fontann i zbiorników na parterze.

Co najmniej 40 miast rzymskiego imperium miało podobny system wodociągów. Nadal istnieją pozostałości około 200 akweduktów, wśród nich zachwycający Pont du Gard.

Akwedukty(łac. aquae ductus, ciąg wodny), czyli wodociągi to budowle najczęściej arkadowe (ale także instalacje podziemne), doprowadzające wodę często nawet z miejsc odległych o wiele kilometrów. Wodociągi rzymskie działały na zasadzie jednostajnie obniżającego się koryta. Koryto takie, szczelnie wykonane z doszlifowanych kamieni, musiało biec z minimalnym, stałym spadem, niezależnie od rzeźby terenu. Akwedukty przekraczały doliny, rzeki i strumienie na tysiącach łęków rozpiętych na masywnych filarach, dochodzących często trzydziestometrowej wysokości.

Właśnie dzięki akweduktom w architekturze zostały upowszechnione łuki (z motywu tego korzystali nie tylko architekci antyku, ale także m.in. renesansu).

Jeszcze kilka słów o pomysłowym rozwiązaniu kanalizacji rzymskiej...

Skomplikowany system kanałów odprowadzał ścieki z miasta do

Tybru, a następnie do morza. Mniejsze kanały prowadziły do jednego

wielkiego kanału zbiorczego- Cloaca Maxima- biegnącego od Forum

do Tybru i wpływającego do rzeki pod 5- metrowym łukiem Ponte

Rotto. W dwa i pół tysiąca lat od czasu wybudowania jest on ciągle

użytkowany!

Mówiąc o architekturze starożytnego Rzymu warto także wspomnieć o

urbanistyce.

Drogi rzymskie należą do jednych z ważniejszych osiągnięć

inżynierskich Rzymu. Budowana przez Rzymian sieć umożliwiała

łatwiejsze przemieszczanie legionów, ułatwiała handel i pozwalała na

szybsze przekazywanie informacji za pomocą zorganizowanej wzdłuż

dróg poczty państwowej (cursus publicus). Liczne odcinki rzymskich

dróg przetrwały do dnia dzisiejszego.

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d5/RomaViaAppiaAntica03.JPG

Technika budowania dróg została przejęta od Etrusków i

udoskonalona. W pierwszej kolejności niwelowano (wyrównywano)

teren i wykonywano wykop. Wzdłuż drogi budowano rowy

odwadniające, a sama droga miała wyprofilowane spadki

umożliwiające odpływ wody z nawierzchni. W przypadku budowy

dróg na terenach podmokłych układano stelaż z krzyżujących się

drewnianych bali, a całość usztywniono wbitymi w ziemię palami.

Budowa dróg wiązała się z licznymi wyzwaniami inżynieryjnymi (mosty, pokonywanie pasm

górskich), z którymi rzymscy budowniczowie radzili sobie w mistrzowski sposób. Konstrukcja

dróg składała się z kilku warstw. W wykopie układano warstwę kamieni łączonych zaprawą.

Na tak przygotowanej podbudowie, układano drugą warstwę mniejszych kamieni (tłucznia) też

łączoną zaprawą, a na niej żwir z zaprawą. Na samym wierzchu droga była wyrównywana

warstwą żwiru wymieszanego z piaskiem. Do budowy dróg używano zazwyczaj materiałów

dostępnych w najbliższej okolicy. Zamiast zaprawy stosowano też popioły wulkaniczne. Dzięki

tak rozwiniętej sieci dróg (Rzymianie wybudowali około 400 000 kilometrów dróg) imperium

mogło poszczycić się najszybszą pocztą do czasu powstania kolei. Z resztą znane jest

powiedzenie „Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu.”

Malarstwo rzymskie

Malarstwo rzymskie to wytwór głównie warsztatów

greckich. Malarstwo sztalugowe i tablicowe w okresie

późnej republiki zostało wyparte przez malarstwo ścienne,

na podstawie schematów kompozycyjnych podzielone na 4

style pompejańskie. Właśnie w Pompejach, mieście

położonym u podnóża Wezuwiusza, malowidła ścienne

zachowały się w bardzo dobrym stanie (za sprawą grubej

warstwy popiołów wulkanicznych), z resztą jak i cały

kompleks miejski

• Pierwszy styl pompejański jest nazywany inkrustacyjnym i datuje się go

na II w.p.n.e. Miał charakter dekoracyjny. Imitował okładzinę z

barwnych marmurów.

• Drugi styl, iluzjonistyczny, był o wiele bogatszy od poprzedniego.

Sztucznie powiększał wnętrze przez malowanie pomieszczeń w amfiladzie

lub pejzaży ujętych w ramy malowanej architektury. W kolorystyce

dominowały barwy: biała, czerwona, żółta, zielona i fioletowa.

Fantazyjna architektura przedstawiona na fresku odkrytym w Pompejach

• Styl trzeci, zwany także orientalnym lub egiptyzującym był znacznie

skromniejszy, lecz zarazem bardziej elegancki. Polegał na zdobieniu

ściany malowidłami imitującymi obraz sztalugowy i drobnymi

motywami (często pochodzenia egipskiego). Przestrzegana była ścisła

symetria podziału ściany i centralna kompozycja dekoracji. W tle

pojawiły się delikatne motywy ptaków lub częściowo fantastycznych

zwierząt.

• Ostatni, czwarty styl jest nazywany architektonicznym. Za pomocą

malowanych elementów architektonicznych stwarzał iluzję głębi

przestrzennej (ściany pokrywane były obrazami przedstawiającymi

ogromne prześwity, w których widoczne są kolejne sale, komnaty o

otwartych drzwiach i oknach, loggiach, balkonach).

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/pl/7/7a/Pompeii_Fresco_002.jpg

A oto inne obrazy i freski:

Portret pary małżeńskiej z drugiej połowy I w. Mężczyzna to urzędnik Terencjusz Neo albo piekarz Pakwinius Prokolus

Panna z bogatego, pompejańskiego domu. Jej staranne wykształcenie symbolizują przybory do pisania: rysik i tabliczka, połowa I w.

Przykład obrazu figuralnego malowanego bezpośrednio na ścianie. Obraz ujęty jest w delikatnie zaznaczone ramy

Bardzo dużo zawdzięczamy malarstwu rzymskiemu, a w szczególności

pompejańskiemu, wiemy jak wyglądało życie starożytnych, znamy ich

zwyczaje i uciechy życiowe. Dowiadujemy się w jaki sposób pojmowali

otaczający ich świat.

Rzymianie przysłużyli się wielu ludom Europy, gdyż pozostawili po

sobie niebywałą kulturę, korzystającą  często z motywów greckich.

Dzięki legionom stacjonującym w różnych zakątkach imperium kultura

rzymska została rozprzestrzeniona, rozpowszechniona i przejęta przez

podbite ludy. Do dziś podziwiamy niezwykłe pozostałości po wysoko

rozwiniętej kulturze, która do dziś stanowi dla nas wzór, na przykład

jak w przypadku stadionów sportowych-architekci nadal korzystają ze

starożytnych wzorów

Łuki wykorzystane w akweduktach i łukach triumfalnych  także

stanowią ważny element architektury zarówno antycznej jak i obecnej.

Niezwykły dorobek starożytnego Rzymu stał się dla nas źródłem

zachwytu, inspiracji- i niech tak pozostanie

BIBLIOGRAFIA

1. Encyklopedia PWN wyd.1 Warszawa 1996

2. "Jak to jest?" wyd. Reader's Digest Warszawa 1998

3. Internet

4. "Encyklopedia historii świata" wyd. Reader's Digest Warszawa

2001

THE END ^^