poradnikemigrantabanki i finanse

1

Wielka Brytania, Anglia, UK… BAnKi i finAnse nA WyspAch

SPIS TREŚCI1 Wstęp 32 W co inwestować i dlaczego własnie w złoto? 43 Co na koncie? Jakie produkty i usługi oferują główne banki? Zestawienie. 64 Przegląd rynku ubezpieczeń 85 Kupuj z głową, zamiast wydawać niepotrzebnie pieniądze. 96 Stwórz swój Money Plan - zaplanuj swój budżet! 107 Optymiści zarabiają więcej – nawet o 2 tys. funtów. 118 Wracasz? Zamknij konto w banku! 129 Do Polski płyną miliardy funtów 1310 Wypadek lub choroba w UK. Zadbaj o plan awaryjny. 1511 Odzyskać opłaty od banku? To możliwe! 1712 DIGIT - oszczędzanie jeszcze nigdy nie było tak proste. 1813 Czy warto inwestować w nieruchomości ziemskie? 1914 Polaku, uważaj! Jeśli bank pomyli Cię z dłużnikiem – stracisz pieniądze. 2115 Złodzieje skanują karty zbliżeniowe. Sprawdź, jak zabezpieczysz swoją. 2216 Czy warto brać pożyczkę w UK? 2317 Ekspert radzi: jak kupić dom? 2418 Polacy nad Wisłą wybierają brytyjską emeryturę i płacą podatki w UK. 2519 Zwrot podatku w UK: sprawdź, czy go otrzymasz. 2620 Porównano ceny w największych hipermarketach. Jest zwycięzca. 2821 Masz już konto bankowe, ale nie masz polisy? - radzimy, co zrobić. 2922 Kredyt hipoteczny i co dalej? Konkretnie o zakupie domu w UK. 3023 Grosz do grosza - czyli czas na oszczędzanie. 3124 Jak mądrze inwestować w UK? 3225 Jak nie zgubić się w brytyjskim banku - SŁOWNICZEK przydatnych pojęć. 3326 Podziękowania 34

SpiS treści

2

WstępZainteresowanie pierwszą częścią po-radnika pOLiSH eXpreSS “Wielka Bryta-nia, Anglia, UK… jak zacząć?” przerosło nasze najśmielsze oczekiwania, dlatego z nieskrywaną radością przystąpiliśmy do tworzenia kolejnej części, tym razem poświęconej w całości finansom.

Do współpracy zaprosiliśmy licznych ekspertów, którzy na co dzień zajmują się finansami: ich gos-podarowaniem, lokowaniem z zyskiem i inwestow-aniem. Ich wypowiedzi, jak również pozostałe treści poradnika jak zwykle oparliśmy na sugestiach i pytaniach naszych czytelników. Z poradnika “Wielka Brytania, Anglia, UK… banki i finanse na Wyspach” dowiecie się, jak oszczędzać, w co inwestować, a także na co szczególnie uważać w kwestii bezpieczeństwa własnych funduszy. Nie zabraknie także stałego elementu, jakim jest słowniczek najważniejszych pojęć. Zawiera on pożyteczne zwro-ty, które z pewnością przydadzą się podczas wizyty w każdym brytyjskim banku i instytucji finansowej.

Oczywiście nadal pozostajemy otwarci na Wasze opinie i sugestie odnośnie całej serii naszych poradników, dlatego zapraszamy do kontaktu e-mailowego z naszą redakcją: redakcja@polishexpress.co.uk.

WStęp

3

W co inWestoWAć?i dlaczego właśnie w złoto?

Komuś, kto nie czuje się pewnie na giełdzie, kto nie wie, w jakie fundusze inwestować najkorzystniej, kto waha się, czy oszczędności lokować w euro, złotówkach czy frankach szwajcarskich, winien zwrócić baczniejszą uwagę na żółto połyskujący metal o łacińskiej nazwie aurum.

W ciągu minionych czterech lat ceny złota na świecie podskoczyły trzykrotnie. W 2003 roku płacono za uncję 250 dolarów, obecnie cena tego kruszcu jest kilkukrotnie wyższa. Cena złota rośnie nieprzerwanie od połowy lat 80. Wprawdzie inwestycja w ten szlachetny metal nie daje szyb-kich i spektakularnych zysków, ale jest odporna na zawirowania polityczne i spekulacje. W złoto inwestują zarówno wielkie fundusze inwestycyjne, jak i zamożni inwestorzy prywatni. Także i wśród drobnych inwestorów, którzy są zainteresowani zyskami w dalszej perspektywie, kruszec ten cieszy się coraz większym powodzeniem. Od kilku lat złoto uważane jest za najbezpieczniejszą lokatę kapitału. Eksperci od inwestycji zalecają, aby przynajmniej 15 procent swoich oszczędności przeznaczyć na zakup tego kruszcu. Nie chodzi tu rzecz jasna o biżuterię, lecz o tzw. złoto lokacyjne.

Swój okres świetności kruszec ten miał na początku lat 80., kiedy to cena jednej uncji osiągnęła nieboty-czny wówczas poziom 800 dolarów. Był to jednak chwilowy wzrost, bo później cena spadła ośmiokrotnie. Ten zauważalny wyż zaczął się około roku 1983 i trwa nieprzerwanie do dzisiaj. Najbardziej dynamiczne zmiany zaczęły się w 2005 roku, kiedy za uncję płacono 500 dolarów (rok wcześniej o połowę mniej), a w 2006 roku 650-680. W tym roku cena osiągnęła już 750 dolarów za uncję. Do pobicia re-kordu z lat 80. pozostało już niewiele, prawdopodob-nie nastąpi to w tym roku, ponieważ złota potrzebują dynamicznie rozwijające się państwa-giganty, Chiny czy Indie. Złoto zapewnia poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji, jest też rodzajem twardej waluty odpornej na dekoniunkturę na rynku, inflację, krachy na giełdach i inne zawirowania na rynkach finansowych. Większość państwowych banków centralnych gromadzi rezerwy finan-sowe właśnie w złocie.

W cO inWeStOWAć? | ZłOtO

KrU

szec

dlA

gig

Antó

W

4

W co inWestoWAć?i dlaczego właśnie w złoto?

Złoto doskonale nadaje się do urozmaicenia portfela inwestycyjnego, gdyż jego cenę określają zupełnie inne mechanizmy niezależne od koniunktury na rynkach giełdowych. zawsze można je sprzedać, o każdej porze dnia i nocy, w każdym kraju, wymienić – przez 24 godziny na dobę – w kantorach, można je również sprzedać w punktach skupu złota, w sklepach numizmatycznych, a także w serwisach aukcyjnych. Warto również i z tego powodu, że zasoby tego kruszcu na świecie się kończą i jego cena zacznie rosnąć – to przecież jeden z najrzadziej występujących pierwiastków – światowe zasoby złota ocenia się na 300 tysięcy ton, z czego do tej pory wydobyto 120 tysięcy. Inwestując w ten szlachetny kruszec, nie jest konieczne kupowanie stukilogramowych skrzyń wypełnionych złotymi sztabami – można zacząć o wiele skromniej, np. od małych, 5-gramowych. Te zresztą są najbardziej poszukiwane, jako że przy odsprzedaży zdecydow-anie łatwiej znaleźć na nie kupca, bo są tańsze. Sztabki kolekcjonerskie to rodzaj sztabek lokacyjnych, ale produkowane są w małych, limitowanych seriach. Adresowane są nie tylko do inwestorów, lecz również do kolekcjon-erów, a na ich wartość składa się nie tylko aktualna cena złota, lecz również wartość kolekcjonerska, która z upływem lat rośnie. Wiele zależy też od długości serii i tematyki, im krótsza seria bowiem, tym większa ich wartość.W naszym kraju największym powodzeniem cieszy się „Poczet Królów Pols-kich”. Inną formą, którą przybiera złoto w obrocie handlowym, są tzw. monety bulionowe. Nazwa nie ma nic wspólnego z rosołem, no może poza kolorem, a pochodzi od angielskiego słowa „bullion” i oznacza „kruszec”.sK

rzyn

ie, s

ztAB

y i s

ztAB

eczK

i

ile

złot

A W

zło

cie

Monety bulionowe nie są środkiem płatniczym, lecz służą wyłącznie do celów lokacyjnych. Są bite za zgodą oficjalnych władz z metali szlachetnych, takich jak złoto, platyna, srebro. Od monet kolekcjonerskich różnią się tym, że emitowane są bez limitów, a ich cena zależy od ceny kruszcu, z jakiego zostały wybite.Najbardziej znane monety bulionowe to krugerrandy z RPA, „liście klonowe” z Kanady, australijskie nuggety, amerykańskie 20-dolarówki. W Polsce do najbardziej poszukiwanych należą emitowane przez NBP złote monety próby 999 z wizerunkiem orła bielika.Złoto w przetworzonej postaci oprócz wartości kruszcowej ma często wartość kolekcjonerską, zdarza się jednak, że złote monety wyceniane są po cenie złomu. Wartość kolekcjonerską mają jedynie monety dobrze zachowane i niezbyt pospolite.Warto również zwrócić uwagę na zawartość złota w monecie – czyste złoto jest bardziej miękkie, dlatego do bicia mo-net stosuje się stopy złota ze srebrem, palladem, niklem, miedzią, cynkiem, itp. Wspomniane metale utwardzają złoto, ale też nadają mu inna barwę. Kupując złoto w polsce, nie trzeba płacić podatku VAt, ponieważ jest ono traktowane jako wartość dewizowa.

W cO inWeStOWAć? | ZłOtO

5

co nA Koncie?

JAKie prodUKty i UsłUgi oferUJą cztery głóWne BAnKi i JAK WypAdAJą W zestAWieniU?

polscy emigranci solidnie pracują i przywożą ze sobą bardzo potrzebne kwalifikacje do Wielkiej Brytanii. tak mówi ostatnia rządowa ankieta.Z tego powodu główne banki są bardzo chętne, aby przejąć jak największą część szybko rosnącego i potencjalnie dochodowego polskiego rynku. Jednym z kroków podjętych, aby przekonać ich do siebie, było zmniejszenie wymagań, które do tej pory utrudniały polskim klientom sprawne i bezproblemowe zakładanie konta. Poprzednio były wymagane dwa dokumenty potwierdzające tożsamość, teraz wystarczy już jeden, chociaż Barclays Bank nadal żąda potwierdzenia adresu.

W ponad trzydziestu oddziałach Barclays, przede wszystkim na terenie Londynu, pracują pra-

cownicy ze znajomością języka polskiego. Oddział Barclays na Eal-ing Broadway w zachodnim Londynie, gdzie mieszka ponad 40.000 Polaków, zatrudnia ośmiu polskich kasjerów. Barclays nie oferuje wyspecjalizowanych produktów dla Polaków. Andrew Jones, dyrektor od rachunków bieżących i oszczędności w Barclays, mówi, że bank woli skupić się na zatrudnianiu pracowników mówiących po polsku, aby pomóc klientom dowiedzieć się o wszystkich produktach, jakie bank oferuje. – Polscy klienci najbardziej cenią możliwość rozmowy z pracownikiem banku we własnym języku – mówi Jones. – Zatrudniamy ludzi mówiących po polsku w dzielnicach, gdzie mieszka dużo Polaków, tak jak Ealing i Hammersmith w zachodnim Lon-dynie. Okazało się to bardzo trafnym posunięciem, ponieważ wielu polskich klientów wybierając swój bank, wybiera Barclays.Gosia Swobota z Krakowa, obecnie mieszkająca w Ealing, wybrała Barclays Bank, ponieważ pracownicy w jej lokalnym oddziale są bardzo życzliwi. – Mówię po angielsku coraz płynniej, ale jeśli chodzi o sprawy finansowe, to czuję się lepiej, wiedząc, że mogę iść do swojego oddziału w Ealing i porozmawiać z kimś po polsku. Szczególnie jeśli mam jakiś problem lub pytania – mówi Gosia, która od kilku miesięcy ma konto w Barclays.

NatWest podszedł do sprawy inaczej. Dyrekcja banku podjęła decyzję, aby stworzyć

tylko polski rachunek bankowy. ich rachunek „Welcome” wprow-adzony na rynek w styczniu tego roku oferuje operacje bankowe w języku polskim przez telefon i przez internet. Ten typ rachunku nie jest otwarty dla innych narodowości. Cała literatura marketingu i informacyjne broszurki są drukowane po polsku i NatWest poświęcił jeden ze swoich oddziałów informacji telefonicznej w Manchester do pomocy i porad w każdej dziedzinie bankowości dla swoich polskich klientów. Stworzyli także tylko polską stronę internetową natwest.com/polish. Ko-szt rachunku „Welcome” wynosi £2 na miesiąc. “Welcome” oferuje dwa połączone rachunki – rachunek bieżący do codziennego użytku w Wielkiej Brytanii i rachunek do przelewów pieniężnych do użytku w Polsce. Koszt przeniesienia pieniędzy między rachunkami wynosi £4. Dodatkowa karta debetowa jest także wydawana dla członków rodziny w Polsce, aby udostępnić im dojście to rachunku przelewowego. £2,50 płaci się za wybieranie gotówki z bankomatów w Polsce.Także w związku z połączeniem między NatWest i bankiem PKO właściciele rachunku w NatWest Welcome, którzy są także klientami banku pKo, mogą przesyłać pieniądze między rachunkami za darmo.BA

rclA

ys

nAtW

est

cO nA KOncie?

6

co nA Koncie?JAKie prodUKty i UsłUgi oferUJą cztery głóWne BAnKi i JAK WypAdAJą W zestAWieniU?

Od czerwca zeszłego roku bank oferuje

specjalistyczny rachunek „passport” dla wszystkich nowo przybyłych do Wielkiej Brytanii. Około 20% rachunków, z 75.000 właścicieli, należy do Polaków. Passport oferuje wielojęzyczne 24-godzinne centrum infor-macji telefonicznej, także po polsku, dla tych osób, które niedawno przeniosły się tutaj. Pomaga także w problemach ze służbą zdrowia oraz zakwaterowaniem. Wydawane są także karty debetowe, którymi można się posługiwać w całej Europie, niski koszt przelewów pieniężnych i specjalny połączony rachunek do oszczędzania wypłacający do 4% na każdym depozycie. Ale właściciele rachunków muszą podpisać kontrakt na minimum 12 miesięcy i otwarcie Passport rachunku kosztuje £60 z góry, albo £6 miesięcznie. HSBC obiecuje, że zamieni Passport rachunki na ich nor-malne bieżące rachunki po 12 miesiącach.

Rozpoczęty w kwietniu tego roku Lloyds TSB ra-chunek „silver” jest przeznaczony tylko dla polaków mieszkających i pracujących w

Wielkiej Brytanii. Koszt rachunku jest dosyć wysoki, bo wynosi £7.95 miesięcznie, ale za to oferuje dodatkowe usługi, takie jak ubezpieczenia na telefony komórkowe, europe-jskie ubezpieczenie na czas podróży oraz polisy na holowanie i drobne naprawy samo-chodowe. Lloyds TSB twierdzi, że dodatkowe usługi są warte około £355 na rok.Ostatnio nowi posiadacze rachunków mogą się zapisać na “silver” za jedyne £2 miesięcznie przez pierwsze 3 miesiące. W ten sam sposób, jak NatWest Wel-come i HSBC Passport posiadacze rachunku mają dostęp do połączonego rachunku przelewowego włącznie z dodatkową kartą debetową dla członków rodziny w Polsce. Gotówka do maksymalnej wartości £750 na raz może być przelana na dodatkową kartę nawet trzy razy w ciągu dnia za darmo. Cena pobierania pieniędzy przez bankomat wynosi £1,50 plus 3% za koszty wymiany walutowej. Lloyds TSB otworzył swój pierwszy międzynarodowy oddział w St Mary’s Gate w Manchester w lutym 2007 (przeczytaj niżej), w którym jest zatrudnionych sześciu mówiących po polsku pracowników bankowych. Ogólnie bank zatrudnia około 180 mówiących po polsku pracowników we wszystkich swoich oddziałach.h

sBc

lloy

ds

tsB

cO nA KOncie?

prAKtycznA porAdA:

Dokumenty potrzebne do otwarcia konta w brytyjskim banku:• dowodtożsamości(naprzykładpaszportlub

polski dowód osobisty)• potwierdzenieadresu(naprzykładprawo

jazdy, rachunek za prąd, telefon, gaz itp.)Można również użyć rachunku za council tax lub wszelkiego rodzaju Benefits, jednak zwykle na krótko po przyjeździe jest to niemożliwe.

7

na brytyjskim rynku znaleźć możemy wiele różnorakich ubezpieczeń. Jednakże, ze względu na ograniczony budżet, większość z nas nie może pozwolić sobie na wykupienie ich wszystkich. Naszym zadaniem jako doradców finansowych jest więc dopasowanie odpowiedniego ubezpieczenia do budżetu oraz potrzeb klienta. Zacznijmy jednak od ich krótkiego omówienia:

income protection – sick pay (ubezpieczenie od utraty zarobków).• Jesttoubezpieczenie,zktóregonajczęściej

będziemy korzystać, ponieważ wypłaca ono odsz-kodowanie na podstawie zwolnienia lekarskiego.

• Jeślijesteśosobązatrudnioną,topowyższeubezpieczenie zaczyna wypłacać Ci comiesięczne odszkodowanie od momentu, gdy pracodawca przestaje Ci płacić chorobowe.

• Jeślijesteśsamozatrudniony,ubezpieczenieincome protection gwarantuje ci wypłatę odszkodowania od pierwszego dnia choroby.

Jest to najprostszy typ polisy, która wypłaca odszkodowanie w przy-padku śmierci osoby ubezpieczonej.Większość osób wybiera polisę na życie, która spłaca zadłużenie hipoteczne tak, by nawet po śmierci bliskiej osoby rodzina mogła pozostać w zakupionym domu. Najczęściej popełnianym błędem przy zakupie tego typu polisy jest to, że koncentrujemy się tylko na spłacie hipoteki, zapominając o rachunkach i innych codziennych wydatkach, dlatego też przed zawar-ciem umowy najlepiej zasięgnąć opinii doradcy w tym zakresie.

Trust jest to dokument, w którym zawieramy jasne instrukcje dotyczące tego, jak rozdzielić pieniądze w przypadku śmierci właściciela polisy. Posiadanie tego dokumentu redukuje okres oczeki-wania na wypłatę pieniędzy z kilku miesięcy do kilku tygodni.

W testamencie rozdzielamy pozostały cały majątek, który nie został uwzględniony w trust. W przypadku jego braku, brytyjski sad podejmuje decyzje odnośnie podziału dobytku oraz przy współpracy z opieką społeczną wyznacza opiekuna dla dzieci.

Firma Taylor Rose Financial pobiera opłatę w wysokości £395.00 za sporządzenie umowy hipotecznej. Otrzymujemy również prowizję od kredytodawcy. W przypadku zaniechania spłaty kredytu twoja nieruchomość może zostać przejęta przez kredytodawce.

Jesteśmy grupą polskich doradców pracujących w Taylor Rose Financial. W skład naszego zespołu wchodzą wykwalifikow-ani doradcy od ubezpieczeń i kredytów hipotecznych, którzy pomogą Ci w zakupie domu lub przy remortgage’u.Więcej informacji na stronie www.taylorrosefinancial.pl lub pod polskojęzycznym numerem telefonu 0203 384 1988.

inco

Me

prot

ecti

on –

sic

K pA

yse

rio

Us,

cri

citA

l il

lnes

life

insU

rAnc

e (p

oli

sA n

A ży

cie)

co to Jest trUst?

do czego potrzeBny Jest testAMent?

prZegLąD rynKU UBeZpiecZeń

przeglądrynku ubezpieczeń

serious illness or critical illness (ubezpiec-zenie od chorób poważnych i krytycznych).Jest to ubezpieczenie, które wypłaca jednora-zowo lub w niektórych przypadkach kilkukrotnie, określoną kwotę pieniędzy w momencie diagnozy jednej z chorób wymienionych w warunkach umowy.Większość z polis pokrywa pomiędzy 25 do 40 chorób m.in. określone typy raka, wylew czy atak serca. Na rynku możemy znaleźć jednak firmę, która ubezpiecza na ponad 150 różnych schorzeń i wypłaca niższe (cześciowe) odszkodowanie za mniej poważniejsze schorzenia.

8

KUpUJ z głoWą,zamiast wydawać niepotrzebnie pieniądze. z nami dowiesz się, jak to zrobić!

Przed dokonaniem zakupu, dobrze porozglądać się w kilku sklepach zamiast kupować w pierwszym lepszym, który mamy na drodze. Podobne przedmioty w innym sklepie mogą się nieznacznie różnić i bardziej ci odpowiadać, nie wspominając już o różnicy w cenie. doskonałym narzędziem do porównywania cen jest internet, zwłaszcza że w sieci wiele rzeczy można kupić taniej, więc warto od tego zacząć.

porównuj tylko to, co da się porównać. Zwykle, gdy o tym mowa, używa się przykładu z jabłkami i pomarańczami. Nie ma sensu porównywać ceny kilograma jabłek z ceną kilograma pomarańczy. Porównać można tylko jabłka z jabłkami i pomarańcze z pomarańczami. Inna metodą porównywania jest sprawdzanie wagi lub wielkości. Dla przykładu: widzisz dwa opakowania płatków kukurydzianych w supermarkecie. Jedno kosztuje £1,00 za 800 gram. Drugie kosztuje £1,40 za kilogram. Które z nich jest tańsze, biorąc pod uwagę ich wagę? To należy obliczyć. Mniejsza paczka kosztuje 25 pensów za 200 gram, większa 28 pensów za 200 gram, czyli w tym przypadku mniejsza paczka jest tańsza. Jednakże dziś supermarkety są zobowiązane do umieszczania na produktach cen za 100 gram, więc wystarczy się przyjrzeć, żeby ustalić, która z ofert jest tańsza. Można także przyjąć inne podejście. Zamiast koncentrować się na cenie, warto zastanowić się, dlaczego kupujemy dany produkt i jak długo będziemy z niego korzystać. Takie podejście często skutkuje mądrzejszymi zakupami – nie ma sensu korzystać z oka-zji, jeśli nie będziemy w stanie wykorzystać produktu przed końcem jego daty przydatności do użytku.

Jedną z popularnych metod nakłaniania do większych zakupów jest wprowadzanie kart lojalnościowych i bo-nusów za zgromadzone punkty. Mogą być one bardzo przydatne, jeżeli często robisz zakupy w jednym sklepie, zwłaszcza jeśli dzięki temu można skorzystać z ofert specjalnych lub zniżek dla posiadaczy kart. pamiętaj jednak, żeby kupować tylko to, czego potrzebujesz. Rabat w wysokości 20% oznacza, że ciągle jeszcze trzeba zapłacić 80% ceny! Jeżeli udział w takim programie wyda ci się kuszący, dokładnie przejrzyj katalog nagród przed zapisaniem się i zadaj sobie następujące pytania:•czynaprawdętego

potrzebuję?•czykupiłbymto,gdyby

nie znalazło się w kata-logu nagród?

Jeśli odpowiedź będzie twierdząca, to zapewne dobrze zrobisz, godząc się. Jednak, jeśli w katalogu nie ma nic, czego potrzebujesz, nie ma sensu się zapisywać.po

róW

nUJ

KUpUJ Z głOWą

oce

nA o

fert

spe

cJAl

nych

i pr

oM

ocJ

i

9

stWórz sWóJMoney plAn,- zaplanuj swój budżet!

MOney pLAn

Budżet brzmi nudno, ale to właśnie jest pier-wszy, niezbędny krok do przejęcia kontroli nad własnymi finansami. to plan, który pozwoli określić twoje regularne dochody, wydatki i oszczędności. Budżet pozwoli także poznać poziom i znaczenie wydatków oraz dokładnie ustalić, co się dzieje z twoimi pieniędzmi.

stworzenie budżetu pomoże ci:• pozbyćsięstresudzięki

planowaniu i kontrolowaniu nawyków związanych z wy-datkami,

• sprawdzić,czykontrolujeszswoje finanse,

• ustalić,jakiebędąTwojewpływy co tydzień, czy miesiąc i ile będzie trzeba wydać,

• zrezygnowaćzniepotrzebnych wydatków,

• zaoszczędzićgotówkę.Samo budżetowanie nie jest trudne, choć wymaga odrobiny koncentracji i trochę pracy. Nie trzeba być znawcą finansów ani geniuszem matematyc-znym, żeby to zrobić.

1.Bądź uczciwy. Nie próbuj omijać żadnych pozycji ani

zaniżać wydatków.

2.Zachowaj spójność i dokładność. Tworzenie

budżetu wymaga regularnego odnotowywania wydatków. Drobne zakupy szybko się sumują – najprawdopodob-niej wydajesz więcej niż Ci się wydaje. Najbezpieczniejszym sposobem zapisywania wydat-ków jest korzystanie z naszego najnowszego narzędzia Moneybasics Spendometer. Można je ściągnąć za darmo ze strony www.creditaction.org.uk/spendometer. Dzięki niemu można kontrolować budżet w dowolnym czasie przez telefon komórkowy.pl

Usy

plA

noW

AniA

BU

dżet

U

Wyp

róBU

J nA

stęp

UJą

ce r

Ady:

Aby stworzyć własny budżet, przejdź przez następujące etapy:

1. Ustal, jakie masz dochody (włączając świadczenia). Pamiętaj, by zawsze brać pod uwagę dochód netto, czyli dochód po odjęciu

podatków i składek ubezpieczeniowych.

2. Stwórz listę stałych zobowiązań. Powinna ona obejmować takie zobowiązania, jak: podatki lokalne, kredyt hipoteczny, wynajem,

ogrzewanie, ubezpieczenie i tym podobne.

3. Podsumuj swoje codzienne wydatki na życie – powinny one zawierać takie pozycje jak: wyżywienie, odzież, transport, rozrywkę

i tym podobne.

4. Zapisuj wydatki na specjalne okazje takie jak: prezenty urodzinowe i gwiazdkowe, naprawy i remonty domu lub mieszkania, wakacje

i tym podobne. Co prawda nie są to codzienne wydatki, lecz warto co miesiąc odkładać jakąś kwotę na ten cel.

5. Pamiętaj, aby dochody i wydatki obejmowały ten sam okres. Na przykład, jeśli dochód liczony jest miesięcznie, wydatki także pow-

inny być zliczane miesięcznie.

6. Podsumuj dochody i wydatki. Jeżeli wydajesz więcej niż zarabi-asz, to znaczy, że potrzebujesz pomocy w radzeniu sobie z fin-

ansami. Pamiętaj, by co miesiąc przeglądać budżet i aktualizować go w zależności od zmiany dochodów i wydatków.et

Apy

plAn

oWAn

iA B

Udż

etU

10

optyMiści zArABiAJą WięceJ– nawet o 2 tys. funtów!

OptyMiści ZArABiAJą WięceJ

prAKtycznA porAdA:

Optymiści zarabiają więcej – nawet o 2 tys. funtów!

Mówi się, że pesymistom żyje się lepiej niż optymistom, bo tych pier-wszych trudniej rozczarować. Z drugiej strony, porównując zarobki obu tych grup, to właśnie ci, którzy widzą życie w ciemnych barwach, przeżyją zawód.

Osoby pozytywnie nastawione do życia zarabiają średnio dwa tysiące funtów rocznie więcej niż ci, którzy zawsze spodziewają się najgorszego. Naukowcy dostrzegli wyraźny trend wskazujący na to, że zarobki osób, które sceptycznie odnoszą się do motywacji innych ludzi są, niższe niż tych, którzy są w stosunku do współpracowników ufni i ser-deczni. Zdaniem naukowców z Uniwersytetu w Kolonii, osoby reprezentujące negatywny światopogląd, oraz te, które zakładają, że ludzie są z natury nieuczciwi, tracą przez to wiele możliwości nawiązywania kontaktów, które w perspektywie mogłyby przynieść duże zyski.Badania prowadzono na przestrzeni dziewięciu lat. W tym czasie zarobki osób scharak-teryzowanych jako cyniczne, wcale nie wzrosły. Dla porównania, najwięksi optymiści po upływie tego okresu miesięcznie zarabiali o 157 funtów więcej, czyli 1 884 w skali roku.Zachowania pesymistów i cyników już wcześniej były przedmiotem zainteresowania psychologów, ale dopiero niemieccy naukowcy wpadli na pomysł, aby porównać je z wysokością zarobków.

11

Kilkaset funtów zadłużenia, ponaglenia firmy windykacyjnej i kłopoty z otwar-ciem nowego konta w Anglii. takie konsekwencje mogą cię spotkać, gdy przed powrotem do polski nie zamkniesz rachunku bankowego na Wyspach.

WrAcAsz?zamknij konto w banku!

WrAcASZ? ZAMKniJ KOntO W BAnKU!

Za prowadzenie konta w zależności od rodzaju rachunku brytyjskie banki pobierają opłatę w wysokości £6-12 miesięcznie. Po wypłaceniu z niego wszystkich środków i zaprzestaniu zasilania rachunku nowymi wpływami, bank za każdy kolejny miesiąc zac-znie potrącać pieniądze z twojego limitu de-betowego. I tak aż do chwili jego wyczerpania. W ten sposób systematycznie będzie rosło twoje zadłużenie, które powiększy się jeszcze o odsetki od niespłaconego debetu.

Aby tego uniknąć, musisz zamknąć swój rac-hunek bankowy i to zaraz po zakończeniu zatrud-nienia na Wyspach. Wielu Polaków powracających do kraju lekceważy ten problem lub nie bardzo wie, jak się za to zabrać. W konsekwencji trafiają na międzybankową listę dłużników, nawet o tym nie wiedząc. Kiedyś, gdy zechcą znowu zamieszkać na Wyspach, mogą mieć poważne problemy z ponownym otwarciem konta.

Najlepszym sposobem na uniknięcie kłopotów jest zamknięcie rachunku tuż przed wyjazdem

z Wielkiej Brytanii. Wówczas będziesz miał całkowitą pewność i potwierdze-nie, że wszystko poszło jak należy. Niestety nie zawsze jest to możliwe bezpośrednio po odejściu z pracy. Trzeba jeszcze poczekać na przelew ostatniej pensji. A to jak wiadomo odbywa się z tygodniowym poślizgiem. Większość osób woli wtedy wypłacić pieniądze z krajowego bankomatu, niż zostać na Wyspach tydzień dłużej.

Jest jednak wyjście z tak-iej sytuacji. Angielskie konto można zamknąć także po powrocie do polski – telefonicznie lub listownie. Ta pier-wsza możliwość będzie dla ciebie dostępna pod

warunkiem, że w ramach posiadanego rachunku skorzystasz z usługi telebankowości. Jeśli się na to zdecydujesz, pamiętaj, by przed wyjazdem do kraju skontaktować się z pracownikiem banku i zapytać o dokładny numer, pod który będziesz

mógł zadzwonić z Polski. Na pewno będzie on inny od tego, którym posługiwałeś się na terenie Wielkiej Brytanii. Zamknięcie konta wymagać będzie przebrnięcia przez dość obszerne menu głosowe, niestety dostępne tylko w języku angielskim. Nie jest to za-danie łatwe, dlatego też nie wszystkim się to udaje. Dzwoniąc pod wskazany numer, będziesz musiał wpisać z klawiatury telefonu

swoje hasło dostępowe tzw. telekod. Bez tego nie zatwierdzisz żadnej zmiany dotyczącej twojego rachunku bankowego. Łatwiejszym rozwiązaniem jest wysłanie listu z wnioskiem o zamknięcie konta. Musi on zawierać twoje dane osobowe, brytyjski adres zamieszkania, numer referencyjny klienta, numer konta i sort code. Uwaga! Nie zapomnij się podpisać i to w taki sposób, by było to zgodne z wzorem podpisu, jaki przekazałeś do dyspozycji banku.d

lAcz

ego

nAl

eży

zAM

Kną

ć Ko

nto

?

12

do polsKi płyną miliardy funtów

DO pOLSKi płyną MiLiArDy fUntóW

Powołując się na dane Naro-dowego Banku Polskiego, w ciągu ostatnich 10 lat polscy emigranci przesłali do ojczyzny ok. 166,8 mld zł. Największy transfer pieniędzy miał miejsce w 2007 r., wyniósł ok. 20,1 mld zł. Wówczas poza krajem znalazło się 2,27 mln rodaków. W ciągu ostatniej dekady najniższy napływ gotówki z zagranicy odnotowano w 2004 r., czyli

w przełomowym dla naszego kraju okresie, kiedy to stał się członkiem Unii Europejskiej. Kraj opuściło wtedy 1 mln osób.Obserwując ostatnie dane, można zauważyć wyraźną tendencję zniżkową w stru-mieniu przesyłanych pieniędzy. Z roku na rok Polacy decydują się na coraz mniejsze transfery zarobionego grosza do kraju, przy czym osób wyjeżdżających

z kraju przybywa. W 2013 r. łączna kwota wyniosła 17,1 mld złotych, o 300 mln zł mniej niż w roku poprzednim i o 3 mld zł mniej niż w najlepszym pod tym względem 2007 r. W pierwszym półroczu 2014 r. emigranci wysłali do Polski prawie 2 mld euro (8,2 mld zł). Nie zapowiada się jednak, aby do końca tego roku kwota ta przekroczyła ubiegłoroczną.il

e d

o t

eJ p

ory

W

ysłA

li p

olA

cy?

polacy mieszkający poza grani-cami kraju w dalszym ciągu dużą część swoich zarobków przekazują bliskim, którzy pozostali w kraju. corocznie przesyłają do kraju kilkanaście miliardów złotych.

Najwięcej pieniędzy do kraju spływa od rodaków przebywających w Wielkiej Brytanii, niemczech, holandii oraz irlandii. Jak się oka-zuje, przesyłanie pieniędzy do swojego kraju nie jest tylko domeną Polaków, w 2012 r. pod tym względem przodowali przede wszystkim Hindusi, Chińczycy, Meksykanie czy Filipińczycy.

Gotówka płynąca do polskich rodzin z zagranicy sprawia, że ludzie żyją dostatniej i na wyższym poziomie, mogą pozwolić sobie na więcej, z kolei to napędza polską gospodarkę-poprzez wzmożony popyt, rozwija się handel, coraz więcej osób decyduje się na inwestycje i zaciąganie kredytów.

13

do polsKi płyną miliardy funtów

DO pOLSKi płyną MiLiArDy fUntóW

- Można mówić o tendencji. Z roku na rok pieniędzy przesyłanych do kraju będzie coraz mniej. Sytuacja w Polsce nie będzie o tyle lepsza, by emigranci decy-dowali się wrócić do kraju, a sytuacja za granicą będzie o tyle bardziej pozytywna, że coraz częściej będą zostawać – ko-mentuje sytuację Dominik Łazarz, ek-spert ds. integracji europejskiej. Tak więc finansowy kurek, który do tej pory dość pokaźnie zasilał budżet państwa pol-skiego, może zostać niedługo zakręcony. Pieniądze przesyłane przez emigrantów są bowiem mocnym impulsem dla krajowej gospodarki, zwiększają popyt na rynku i przyczyniają się do wzrostu PKB, ich deficyt może spowodować duże straty w jej dalszym rozwoju.Dlaczego hojność Polaków tak szybko maleje? Według prof. Krystyny Iglickiej-Okólskiej emigranci zaczynają się coraz pewniej czuć w „nowych ojczyznach”, osiedlają się w nich na stałe, decydują się sprowadzać tam

całe swoje rodziny, a tym samym tracą potrzebę wysyłania do Polski zarobków. Przybywa również emigrantów, którzy inwestują za granicą w naukę dzieci czy we własne podnoszenie kwali-fikacji, kupują domy, mieszka-nia, samochody. Dodatkowo coraz śmielej zaciągają kredyty, przyjmując na siebie kilkuletnie zobowiązania. Wszystkie te aspekty powodują, że osoby pracujące poza krajem posiadają mniej środków, którymi mogłyby podzielić się z najbliższymi.Spadków nie zdążyła jeszcze zrekompensować wzmożona w tym roku emigracja. – Nowi emigranci, jeśli nawet przysyłają jakieś kwoty to bardzo niewielkie. Najpierw muszą wydać sporo pieniędzy na urządzenie się w nowym miejscu, gdzie osiedli. Inni szukają pracy albo ją dopiero rozpoczęli. Dlat-ego większość z nich nie jest w stanie wspierać finansowo swoich rodzin – twierdzi prof. Iglicka.d

lAcz

ego

prz

esył

AMy

Mni

eJ?

A to cieKAWe:

do obiegu w Wielkiej Brytanii wszedł pierwszy plas-tikowy banknot. nową 5-funtówkę wyemitował szkocki clydesdale Bank.

Clydesdale to jeden z trzech szkockich banków, które mogą wypuszczać pieniądze na rynek. Na początek planowana jest emisja dwóch milionów plastikowych banknotów. Jak podkreślają przedstawiciele Clydesdale, takie pieniądze będą bezpiec-zniejsze i trwalsze od papierowych odpowiedników. Będzie je można bez problemów wypłacać w bankomacie.

Grafika umieszczona na nowych pieniądzach odwołuje się do 125. rocznicy powstania mostu na zatoce Firth of Forth, będącego jed-nym z symboli Szkocji: widoczna jest na nim konstrukcja mostu oraz portret sir Williama Arrola – szefa firmy, która go zbudowała.

Bank Anglii zacznie emitować plastikowe banknoty począwszy od 2016 roku.

14

WypAdeK lUB choroBA W UK zadbaj o plan awaryjny

WypADeK LUB cHOrOBA W UK

Zdecydowana większość polaków przyjeżdżających do Wielkiej Brytanii to ludzie młodzi i zdrowi. Zazwyczaj wybier-amy Wyspy w celach zarobkowych, aby zdobyć doświadczenie, studiować lub po prostu jesteśmy ciekawi świata.niezależnie od tego, jaki jest cel naszego pobytu w UK, jedno łączy nas wszystkich – aby normalnie żyć i funkcjonować musimy pracować. Bez płynności finansowej nie będziemy w stanie opłacić podstawowych zobowiązań finansowych, takich jak mieszkanie, jedzenie, transport, hobby. świadomość naszych rodaków odnośnie obowiązującego prawa, świadczeń socjalnych i ubezpieczeń często jest niewystarczająca i niekiedy budzimy się z przysłowiową “ręką w nocniku”.

co gwarantuje państwo – na co możemy liczyć w przypad-ku niezdolności do pracy? W niektórych przypadkach osoby zatrudnione jako ‘employed’, jeżeli mają stosunkowo dobry kontrakt i pracodawcę, mogą liczyć na część wypłaty przez określony czas (np. miesiąc) niezdolności do pracy po wypadku lub chorobie, ale takie świadczenie nie jest obowiązkowe i co raz mniej pracodawców coś takiego nam gwarantuje. Dostępny jest za to na pewno Statutory Sick Pay, który wypłacany jest mak-symalnie do 28 tygodni i wynosi obecnie £88.45 na tydzień. Nie jest

to wiele, i z pewnością nie wystarc-zy nawet na podstawowe pokrycie kosztów życia.Niestety jeszcze gorzej wygląda sytuacja u osób self-employed, ponieważ nie posiadają pra-codawcy, to świadczenie – Statu-tory Sick Pay im nie przysługuje. Self-employed może jedynie starać sie o zasiłek Employment Support Allowance, którego stawki przez pierwsze 13 tygodni obecnie kształtują się na poziomie £57.90 na tydzień dla osób poniżej 25. roku życia i £73.10 na tydzień dla osób powyżej 25. roku życia. Arkusz aplikacyjny o ten zasiłek zajmuje

57 stron! Okazuje się zatem, że tak jak mówi znane powiedzenie: ‘Umiesz liczyć? Licz na siebie.’ – bez własnego odpowiedniego zabezpieczenia możemy liczyć na bardzo niewiele.W UK praktycznie nie występują ubezpieczenia grupowe pra-cowników, które były szeroko pow-szechne w Polsce i gwarantowały możliwość otrzymania odsz-kodowania w przypadku choroby, wypadku czy innego uszczerbku na zdrowiu. Dlatego też bardzo istotne jest, aby posiadać własny ‘plan awaryjny’ w postaci prywatnej polisy ubezpieczeniowej.co

gW

ArAn

tUJe

pAń

stW

o?

15

WypAdeK lUB choroBA W UK. zadbaj o plan awaryjny

WypADeK LUB cHOrOBA W UK

Każda osoba pracująca, w szczególności osoby w wieku 25-40 lat, w pierwszej kolejności powinna zabezpieczyć swoje dochody za pomocą Polisy od niezdolności do pracy – income protection.Ubezpieczenie Income Protection ma najszerszy na rynku zakres działania, ponieważ wypłaca odszkodowanie za praktycznie każdy rodzaj niezdolności do pracy (nie ma listy chorób czy wypadków, w które trzeba ‘trafić’, aby zakwalifikować się na wypłatę odszkodowania). taka polisa wypłaca nam comiesięczny (lub cotygodniowy) ben-efit jako zastępczy dochód – nawet do emerytury! Np. 30-letni mężczyzna, któremu brakuje 38 lat do emerytury, ulęgając poważnemu wypadkowi, który przekreśla jego możliwość od powrotu do pracy, przy miesięcznym beneficie

ustawionym na £1,000, dostanie rocznie £12,000, a sumie £456,000 przez cały okres do emerytury. Ważne jest to, że akceptow-ane są praktycznie wszystkie zawody, nie tylko te z niższym ryzykiem, takie jak np. administra-tor w biurze czy księgowy, ale tez te ryzykowniejsze, jak np. budow-laniec czy kierowca ciężarówki. świadczenie może pokrywać niezdolność do pracy już od pierwszego dnia, także mamy pewność, że nasze finanse ucierpią jak najmniej.Dodatkowym ubezpieczeniem, który cieszy się sporom popularnością w UK, jest polisa od poważnych chorób i trwałego inwalidztwa – critical illness with total and permanent disability, która również może być rozszerzona o opcję ubezpieczenia na życie czy benefit od złamań i pęknięć kości.

Firma Prestige Financial Advisers oferuje bezpłatne i niezobowiązujące konsultacje ubezpieczeniowe w języku polskim i działa na terenie całego UK. PFA specjalizuje się w ubezpiecze-niach chorobowych, wypadkowych, od utraty dochodów, kredytów hipo-tecznych oraz w ubezpieczeniach na życie i zapewnia Polakom w Wiel-kiej Brytanii profesjonalną obsługę finansowo-ubezpieczeniową.

www.pfadvisors.co.uk0203 488 1751info@pfadvisors.co.uk

prestige financial Advisers ltdWest WorldWestgatelondon W5 1dtosoba kontaktowaBartosz laskowskiM: 07584126487

There are other providers of Payment Protection Insurance [Short-Term Income Protection] and other products designed to protect you against loss of income. For impartial information about insurance, please visit the website at www.moneyadviceservice.org.uk.JA

Kie

są o

pcJe

UBe

zpie

czeń

pry

WAt

nych

?

gdzi

e si

ę Ud

Ać?

16

odzysKAć opłAty od BAnKU? to możliwe!

ODZySKAć OpłAty OD BAnKU? tO MOżLiWe!

narzekasz na brak funduszy na wyma-rzone wakacje na Majorce. całkiem możliwe, że pewien dłużnik jest ci coś winien. tym dłużnikiem może być twój brytyjski bank.

1,2 M

ilio

nA s

KArg

MAs

z sz

Ansę

Wyg

rAć

z BA

nKie

M

BAnK

“op

łAci

” tW

óJ U

rlop

?

W ostatnich latach bardzo głośno było o wychodzących na jaw aferach bankowych dotyczących opłat za prow-adzenie konta. Bezprawne naliczanie opłat do rachunków określanych mianem “darmowych”, polisy ubezpieczeniowe, z których klienci zwyczajnie nie byli w stanie skorzystać, to tylko część zarzutów kierowanych pod adresem dużych brytyjskich banków. Arogancja instytucji finansowych sięgała jeszcze dalej - przykładem może być chociażby głośna sprawa dotycząca banku Lloyds z 2015 roku.

Wspierana kapitałem państwowym spółka Lloyds Banking Group została ukarana astronomiczną grzywną w wysokości 117 mil-ionów funtów. Bezpośrednim powodem takiej sytuacji, były skargi klientów związane z nieuprawnioną sprzedażą pożyczek i kredytów tzw. PPI. Okazało się, że Lloyds niesłusznie odrzucał skargi klientów, którzy domagali się odszkodowania za poniesione wydatki. W wyniku nacisków ze strony Financial Con-duct Authority (FCA) oraz prowadzącej dziennikarskie śledztwo gazety “The Times”, bank został zmuszony do ponownego rozpatrzenia 1,2 miliona skarg, które mogły zostać odrzucone w sposób niesłuszny.

Czy pojedynczy człowiek ma szansę wygrać sprawę z tak potężną instytucją jak prężnie działający bry-tyjski bank? Powyższy przykład, a także sprawnie działające w Wielkiej Brytanii instytucje zajmujące się konktrolą działalności banków sprawiają, że jest to wielce prawdo-podobne. Działająca również w języku polskim firma Omni Finances (http://omniclaim.co.uk) w lipcu br. opublikowała raport ze swojej działalności, z którego wynika, że aż 90,57% spraw prowadzonych przez tą firmę zakończyło się zwycięstwem klienta.

Kto może ubiegać się o zwrot? Najprościej mówiąc wszystkie osoby, które w ostatnim dziesięcioleciu posiadały rachunek w brytyjskim banku. Pod uwagę brane są również te konta, które zostały już zamknięte. Z danych Omni Finances wynika, że zwroty rzędu nawet £2500 nie są tu rzadkością. Jeśli więc zastanawiasz się, skąd wziąć pieniądze na remont mieszka-nia czy wakacje z całą rodziną, a masz w swoim życiorysie epi-zod pracy w Wielkiej Brytanii, nie zastanawiaj się. Zainteresuj się tematem odzyskiwania bezprawnie naliczanych opłat za rachunek. Być może Twój bank jest Ci coś winien.

17

digit -oszczędzanie jeszcze nigdy nie było tak proste!

Digit - OSZcZęDZAnie JeSZcZe nigDy nie ByłO tAK prOSte!1,2

Mil

ionA

sKA

rg

Każdy wie, że oszczędzanie jest bardzo ważne, ale trudne. 60 procent Amerykanów między 18. a 40. rokiem życia, w 2013 roku nie oszczędziło ani jednego centa. Jesz-cze więcej jest tych, którzy każdego miesiąca odczuwają stres z powodu pieniędzy. Można temu zaradzić, decydując się na systema-tyczne oszczędzanie nawet drobnych sum. Tylko, który bank będzie z uśmiechem przyjmował każdą naszą dyspozycję o zaoszczędzeniu kolejnego funta?

60% Amerykanów między 18. a 40. rokiem życia, w 2013 roku nie oszczędziło nic.

program przypomina

o odkładaniu drobnych sum.

Aplikacja jest zupełnie

darmowa.

Wkłady do 25 000,00 USD (16907,07funtów)są gwarantowane.

01

04

02

03

18

nierUchoMości zieMsKieczy warto w nie inwestować?

inwestycja w ziemie to obec-nie jedna z najlepszych możliwości zainwestow-ania swojego kapitału. Specjaliści potwierdzają, że kupno gruntów rolnych stało się najbardziej pewną średnioterminową lokatą kapitału w polsce.

Grunty rolne w Polsce w ciągu ostatnich 10-ciu lat podrożały 5-cio krotnie, to daje bardzo do-bry wynik, w granicach 300-400% wzrostu ponad inflację.Kupując działki obecnie mające status użytków rolnych, oczywiście starannie wyselekcjonowanych,

spełniających odpowiednie war-unki do przekształcenia na działki budowlane.

Najważniejsze parametry, które powinny być spełnione według polskiego prawa to: odpowiednia klasa gruntu, możliwość podziału, odległość od dużego miasta, bliskość zbiorników wodnych, dostęp do dróg publicznych oraz bliski dostęp do mediów (prąd, woda).Dzięki spełnieniu tych najistot-niejszych warunków inwestorzy mogą liczyć na szybkie przekwali-fikowanie ich na grunty przeznac-zone pod budowę oraz inne inwestycje.

Przykładowo na Warmii i Mazurach według ostatnich danych (ANR) Agencji Nieruchomości Rolnej zanotowano wzrost wartości gruntów od 15 do 20% w skali roku. Podczas ostatnich dziesięciu lat grunty w tamtym rejonie podrożały około 600%, co stanowi jeden z najlepszych wyników w Polsce.Analitycy twierdzą, że trend wz-rostu cen ziemi na Warmii i Ma-zurach utrzyma się w ciągu najbliższych kilku lat.Pomimo dużych wzrostów cen gruntów w ostatnich latach, polski rynek

nieruchomości gruntowych pozo-stanie atrakcyjny przez najbliższe lata. Wynika to z niesłabnącego popytu i malejącej podaży, gdyż ziemi wystawionej na sprzedaż ubywa z każdym dniem, a przyby-wa chętnych do zakupu, inwestow-ania a nie przybywa samej ziemi.

inW

esty

cJA

W g

rUnt

y

nierUcHOMOści ZieMSKie

19

grU

nty

W p

ols

ce

nierUchoMości zieMsKieczy warto w nie inwestować?

Obecnie w Polsce zmieniają się przepisy w zakresie urbanizacji, całkowicie mają zniknąć poz-wolenia na budowę, a zastąpić je ma rejestracja projektu budowlanego.Do rywalizacji o polską ziemię włączają się powoli globalni inwestorzy, oraz fundusze inwestujące w nieruchomości.Jak już oficjalnie wiadomo, od maja 2016 wejdzie w życie przepis o swobodnym obro-cie nieruchomościami grun-towymi w Polsce w ramach UE, w związku z tym będzie to kolejny czynnik wzrostu ceny nieruchomości i to bardziej w trendzie długotrwałym.

Nieruchomości rolne w Polsce w ciągu os-tatnich 3 lat zyskały na wartości ponad 45%, a w ciągu 12 lat aż 600%ty też możesz zacząć budować swój majątek w nieruchomościach gruntowych!

Dowiedz się, jak inwestować w ziemię bez posiadania dużej gotówki, bez potrzeby zaciągania kredytu. Sprawdź AgrOfOrtiS (linkującedowww.agrofortis.pl)

czekamy na ciebie pod numerem (+44)7723012423

nierUcHOMOści ZieMSKie

www.agrofortis.pl www.treeneo.com

email: jacekgrzymala@aol.com

20

polAKU, UWAżAJ! Jeśli bank pomyli cię z dłużnikiem – stracisz pieniądze

pOLAKU, UWAżAJ! eg

ezKU

cJe

BAnK

oWe

Sąd Najwyższy stwierdził, że insty-tucje finansowe mają bezwzględnie stosować się do poleceń komornika – nawet, jeśli nie mają pewności, że dokonują egzekucji na właściwej osobie. W uproszczeniu oznacza to, że nasze konta mogą zostać zablokowane na podstawie tego, że… nazywamy się tak samo jak inna osoba, która jest zadłużona w banku.Mowa tu o głośnej sprawie, w której polski komornik podał bankowi personalia osoby, której konto pow-inno zostać zajęte ze względu na zadłużenie, ale informacje te nie były wystarczające – okazało się bowiem, że podane dane pasowały do co najmniej dwóch klientów banku. Nie mogąc jednoznacznie stwierdzić o kogo chodzi, bank napisał do komornika pismo z prośbą o wskazanie konkretnej osoby. W międzyczasie zadłużona osoba wybrała pieniądze ze swojego konta

– przez co wierzyciel nie odzyskał pieniędzy, choć było to możliwe w chwili pierwszego przekazania danych przez komornika.Poszkodowany w sprawie pozwał bank, twierdząc, że to przez jego decyzję nie otrzymał należnych mu pieniędzy. Sąd pierwszej i drugiej instancji przyznał mu rację. Bank postanowił wnieść o kasację wyroku – tłumacząc przy tym, że jego głównym zadaniem jest ochrona pieniędzy klientów i to oczywiste, że wolał wyjaśnić sprawę, niż zajmować pieniądze przypadkowej osoby.Sąd Najwyższy uznał ten tok myślenia za niedopuszczalny. „Bank nie ma dyskutować z komornikiem, tylko wykonywać jego polecenia” – czytamy. „Wątpliwości banku skutkowały pokrzywdzeniem wierzy-ciela” – brzmi wyjaśnienie.Miliony polaków jest oburzonych kontrowersyjnym orzeczeniem. „totalne bezprawie. Kiedy w

tym kraju będzie normalnie?” – komentuje Paweł. „Ta decyzja zasz-kodzi polskiemu biznesowi” – dodaje Agnieszka N., właścicielka małej firmy usługowej.W najostrzejszym tonie wypowiadają się natomiast ci, którzy z różnych po-wodów zdecydowali się na emigrację. „To nie do pomyślenia w żadnym normalnym kraju! Od prawie 7 lat mieszkam w Anglii, tutaj nic podob-nego nie ma prawa się wydarzyć! Ludziom mieszkającym w Polsce to może nie mieścić się w głowie, ale w UK przepisy i rzetelność urzędników dają człowiekowi poczucie bezpieczeństwa” – pisze Piotrek U.„Wyrok Sądu Najwyższego brzmi dla nas kuriozalnie, bo wiemy, że nigdzie indziej podobny absurd nie mógłby mieć miejsca. Zarówno indywidualni klienci banków, jak i przedsiębiorcy mają prawo czuć się bezpiecznie” – mówi Michał Mokrysz,

ekspert Admiral Tax, firmy zajmującej się przenoszeniem polskich firm do Wielkiej Brytanii. „Klimat do prowadzenia interesów nad Wisłą w ostatnim czasie mocno się zmienił. polacy nie mają wyjścia – emigrują już nie „na zmywak”, ale biznesowo, otwierając firmy za granicą. Wiedzą, że nie mają innego wyjścia, jeśli nie chcą martwić się biurokracją, wysokimi podatkami, głodowymi emeryturami i absurdal-nym prawodawstwem” – dodaje.Przypomnijmy, że w najnowszym rankingu przyjazności podatkowej Wielka Brytania zajmuje 16. miejsce na świecie i wciąż jest najpopu-larniejszym wśród Polaków celem emigracji biznesowej. Polska w tym samym rankingu znajduje się na 87. miejscu.W kwietniu 2014 roku w UK działało ponad 40 tysięcy pol-skich firm – i liczba ta wciąż rośnie.

21

złodzieJe sKAnUJą KArty zBliżenioWe sprawdź jak zabezpieczysz swoją

SKAnOWAnie KArt ZBLiżeniOWycHpr

oced

er s

KAno

WAn

iA i

och

rony

KAr

t

W Wielkiej Brytanii banki wydały już 58 milionów płatniczych kart zbliżeniowych. Dla wielu z nas, dzięki wygodzie ich używania, są już pod-stawowym sposobem płatności. Tak ogromny rynek nie mógł jednak ujść uwadze przestępców.Ostatnio hakerzy kradną numery i daty ważności naszych kart z pomocą skanerów. Wystarczy, że staną w tłumie, a ich skan-er po kolei wyławia dane z kart przechodzących osób. Wystarczające do płatności online.Na takie ryzyko jesteśmy narażeni głównie dlatego, że przestępcy wykorzystują tę samą technologię (NFC), dzięki której karty zbliżeniowe kontaktują się z terminalami płatniczymi w sklepach i punktach usługowych. Służy do tego niewidocz-na antena, zatopiona w plastiku karty.Co gorsze, przeprowadzone przez dziennikarzy “Daily Mail testy wykazały, że na ataki złodziei

– hakerów podatne są praktycznie wszystkie typy kart, niezależnie od banku, który je wydaje, czy rodzaju karty. Skanowaniu ulegną zarówno karty kredytowe jak i debetowe.Jest jednak dość prosta metoda, by uchronić się przed zeskanow-aniem karty. Wystarczy trzymać ją w metalowym etui, a stanie się odporna na urządzenia złodziei.

Część banków wydaje już klientom takie gadżety, można je również łatwo – i za nieduże pieniądze – kupić też w sklepach.Najprostsza, acz nietrwała me-toda to zawinięcie karty w metalizowaną folię. Doraźnie pomoże też np. wyłożenie aluminiową folią przegródki port-fela, w której zazwyczaj trzymamy

karty. Przy okazji rad dotyczących zabezpieczeń, specjaliści sugerują też, by za każdym razem płacąc zbliżeniowa kartą, dotykać nią czytnika w sklepie.Dlaczego? Takie zachowanie znacznie zmniejsza możliwość błędu, np. pod-wójnego naliczenia płatności. To może nastąpić, gdy machamy nad czytni-kiem portfelem z kartą w środku.

nArAżone KArty ZBLiżeniOWe

W tłUMie SKAnOWAnie nUMeróW KArt, DAt WAżnOści

nfc

sposóBMetALOWe etUinA KArtę

22

pożyczKA W UKczy warto ją brać?

cZy WArtO BrAć pOżycZKę W UK?zM

iAny

W s

yste

Mie

poż

ycze

K W

UK

Brytyjscy pożyczkodawcy zostaną poddani specjalnej kontroli – in-formuje BBc. Szczegółowy wgląd w tę gałąź sektora finansowego ma pozwolić uniknąć sytuacji, w której pożyczkobiorcy spłacają nawet dwukrotność pożyczonej sumy.

Zmiany, o których poinformował Financial Conduct Authority (FCA), mają dotyczyć m.in. wysokości odsetek. Zostaną one zredukow-ane do 0,8 proc. dziennie. Z kolei całkowity koszt kredytu ma zostać ograniczony do 100 proc. pierwotnej sumy. Innymi słowy: osoba, która pożyczy 100 funtów na okres miesiąca, nie zapłaci więcej niż 24 funty dziennie odsetek, jeśli będzie spłacać kredyt terminowo. Osoby, które spóźnią się z płatnością, będą płacić maksymalnie 15 funtów jednorazowej opłaty oraz 0,8 proc. odsetek dziennie.

Zmiany weszły w życie 2 stycznia 2015 roku.

23

eKspert rAdzi:Jak kupić dom w UK?

eKSpert rADZi: JAK KUpić DOM W UK?10

Kro

KóW

do

KUpn

A do

MU

dla wielu z nas jest to przedsięwzięcie życia. Wbrew pozorom nie jest to takie trudne.

1. sprawdź, ile jesteś w stanie pożyczyć.

Najlepiej udać się do niezależnego doradcy fi-nansowego, który ma w swojej ofercie wiele banków dostępnych na rynku w UK. Co prawda za jego usługi trzeba zapłacić, ale przygotuje on dla nas przegląd ofert od różnych kredytodawców. Wstępna oce-na zdolności kredytowej nie powinna Cię nic kosztować!

2. znajdź nieruchomość. Obecnie większość

agentów nieruchomości umieszcza swoje oferty w Internecie, który jest też najszybszym sposobem na przeglądanie dostępnych nieruchomości w okolicy.

Największe witryny internetowe pośredniczące w sprzedaży mieszkań to: - www.rightmove.co.uk - www.zoopla.com - www.primelocation.com

3. złóż ofertę zakupu. Jeśli nieruchomość Ci

się podoba, złóż ofertę kupna. W Anglii i Walii oferta zakupu jest zwykle wystosowywana do agenta werbalnie – a za-tem nieformalnie. Możesz spróbować negocjować cenę .

4.zatrudnij prawnika. Czynności prawne

związane ze zmianą tytułu własności do nieruchomości określane są terminem conveyancing. Czynności te wykonywane są zwykle przez prawnika. Sfinalizowanie zakupu nieruchomości nie obejdzie się bez jego po-mocy. Jeśli nie znasz nikogo,

poproś o kontakt swojego doradcę kredytowego.

5.sfinalizuj kredyt. Z dostępnych dla Ciebie

ofert wybierz najlepszą i wystąp do banku z wnioski-em o kredyt. Jeśli korzystasz z usług doradcy, zrobi on to za Ciebie.

6.Wycena nieruchomości

Na tym etapie kredytodawca sprawdza nieruchomość po-przez swojego rzeczoznawcę, celem potwierdzenia os-tatecznej kwoty, która może zostać pożyczona. Ty, jako klient płacisz za opinię, jaką rzeczoznawca przedstawi bankowi.

7. Umowa kredytu Jeśli kredyt został Ci

wstępnie przyznany i nie masz zastrzeżeń co do warunków umowy kredytu

– możesz podjąć urzędowe działania potwierdzające dostępność kredytu.

8. Umowa kupna-sprzedaży

Jeśli masz już decyzję o przyznaniu ci kredytu w ręku, a prawnicy zakończyli sprawdzanie dokumentów, można przystąpić do pod-pisania umowy kupna-sprzedaży. Dopiero pod-pisanie tej umowy jest zobowiązujące dla obu stron.

9. finalizacja umowy Przed wymianą

kontraktów wyznaczamy dzień przeprowadzki. Z reguły zawarcie umowy i przeprowadzkę dzieli kilka dni. Klucze do nowego lokum z reguły odbiera się w dniu przelania pieniędzy z konta Twojego prawnika na konto prawnika sprzedającego.

10. przekazanie nieruchomości

Możesz się wprowadzać! Ze szczęścia nie zapomnij jed-nak o podstawowych rzeczach. Takich jak zmiana adresu czy zaopatrzenie nieruchomosci w niezbędne media. przemyśl dobrze decyzję wzięcia kredytu, którego zabezpieczeniem będzie twój dom. W przypadku zaniechania spłacania rat kredytu, nieruchomość może zostać przejęta przez kredytodawce.financial solution (euro) ltd; fcA to: 314245.Jowita Jozwik, ceMap49 oldfield circus, london UB54rr02088641014; 07932064970Jowita.jozwik@financial-solutionseuro.com

24

BrytyJsKA eMerytUrA, podAtKi W UKpolacy nad Wisłą płacą podatki w UK

BrytyJSKA eMerytUrA, pODAtKi W UK

Wielokrotnie niższe podatki, składki emerytalne i rentowe, a w zamian wyższa emerytura. polscy przedsiębiorcy coraz częściej decydują się na prowadzenie biznesu w Wielkiej Brytanii. legalność procesu gwarantuje unijne prawo.

Polska należy do państw o najwyższych obciążeniach podatkowych w Europie. Wyjątkowo niska, jak na standardy europejskie, jest również kwota wolna od podatku. Obecnie jest to 3091 zł, a niedawno po raz kolejny odrzucono projekt podwyższający kwotę do minimum egzystencji. W Wielkiej Brytanii natomi-ast wynosi ona równowartość 50 tys. zł.Wiele mówi również porównanie składek emerytalnych, które w Polsce wynoszą ponad 1000 zł, a na Wyspach dwudziestokrotnie mniej. Liczby mogą szokować, jeżeli zdamy sobie sprawę, że płacąc znacznie mniej, można po zakończeniu pracy otrzymywać dwuk-rotnie wyższą emeryturę.To nie wszystkie korzyści, jakie te państwa oferują prowadzącym biznes przedsiębiorcom.

- Uproszczona biurokracja, urzędnicy, którzy nie rzucają kłód pod nogi, prawo wspierające biznes. To właśnie dlatego odnotowujemy lawinowy wzrost zgłoszeń od osób zainteresowanych przeniesieni-em swojego przedsiębiorstwa do Wielkiej Brytanii – mówi Bolko Fuchs z grupy Admiral Tax. – Do krakowskiego biura w zeszłym roku spłynęło tyle zapytań, że zdecydowaliśmy się na uruchomie-nie kolejnej filii w Katowicach.Zakładanie firmy w dowolnym państwie Unii Europejskiej gwa-rantuje prawo. rozporządzenie parlamentu europejskiego z 2004 roku daje każdemu przedsiębiorcy możliwość wyboru kraju, w którym będzie płacił podatki i składki na ubezpieczenie społeczne.

prAKtycznA UWAgA:

Królewska mennica postanowiła uczcić chrzest córeczki księżnej Kate i księcia Williama, księżniczki charlotte. z tej okazji zaprojektowano okolicznościową monetę, upamiętniającą właśnie to wydarzenie. Opracowaniem wzoru zajął się John Berghadl – grawer, który pracował nad awersem monety wypuszczonej dla pierwszego dziecka książęcej pary, księcia george’a. projekt został już zatwierdzony prze z rodzinę królewską i ministra skarbu, george’a Osborne’a.

„na pamiątkę chrztu księżniczki cambridge, charlotte elizabeth diany” – głosi napis na monecie. tekst obwiedziony jest motywem dekoracyjnym, na który składają się m.in. grające na harfach cherubinki i kwiaty lilii – podobne do tych, jakie znalazły się na monecie zaprojek-towanej dla księcia george’a. Jak wyjaśnia twórca wzoru, miało to podkreślać związek między królewskim rodzeństwem.

Moneta będzie dostępna wyłącznie w srebrnym wydaniu. Ma to nawiązywać do starej tradycji błogosławienia nowo narodzonemu dziecku srebrem, co miało zapewnić mu dobre zdrowie i dostatek w dorosłym życiu. Królewska mennica zapowiedziała, że wypuści pięć tysięcy sztuk okolicznościowych monet ze srebra i 350 wykonanych ze złota. pierwsze będą dostępne w cenie 80 funtów, drugie – 1800 funtów za sztukę.

przypomnijmy, że wybiciem okolicznościowej monety uczczono wcześniej narodziny księżniczki charlotte.

25

zWrot podAtKU W UK:sprawdź, czy go otrzymasz

ZWrOt pODAtKU W UKet

At

WłA

snA

dziA

łAln

ość

system podatkowy w Wielkiej Brytanii nie jest idealny – pomyłki i niedociągnięcia mogą pojawić się zarówno po stronie podatnika, jak i jego pracodawcy, a także po stronie urzędu skarbowego.chociaż sprawę nadpłaconego podatku hMrc często załatwia au-tomatycznie, to warto po zakończeniu każdego roku podatkowego upewnić się, czy aby nie przysługuje nam zwrot podatku.

W przypadku pracowników etatowych, błędy dotyczące ściągnięcia zbyt dużej kwoty podatku z pensji pracownika, mogą pojawić się, zwłaszcza gdy został mu przydzie-lony zły kod podatkowy, gdy często zmienia pracodawców lub pracuje u kilku w tym samym czasie. Jeśli urząd skarbowy wykryje błąd powstały przy nalic-zeniu podatku, powinieneś do września po zakończeniu roku podatkowego otrzymać kalkulację podatku (P800 Tax Calculation), która zawiera informację o niedopłacie/nadpłacie podatku. Jeśli przesłana kalku-lacja jest prawidłowa i nie zgłosisz do niej zastrzeżeń, to w przypadku nadpłaty podat-ku powinieneś otrzymać czek, który poz-woli odebrać nadpłaconą kwotę. Jeśli nie otrzymasz kalkulacji podatku, ale uważasz, że należy ci się zwrot podatku, powinieneś skontaktować się z urzędem skarbowym. W przypadku, gdy nadal pracujesz w UK, wniosek o zwrot podatku należy złożyć po zakończeniu roku podatkowego.Jeśli pracujesz w Wielkiej Brytanii tymczasowo i planujesz wrócić po

zakończeniu pracy do Polski, możesz skorzystać formularza P85, aby odzyskać nadpłacony podatek. Do formularza należy załączyć oryginały druków P60 lub P45, które pracownik powinien otrzymać od pracodawcy. Można również wnioskować o zwrot podatku na pod-stawie payslipów. W tym przypadku pro-cedura zwrotu podatku może się jednak wydłużyć nawet do kilku miesięcy. Po-datek zwracany jest przelewem na konto bankowe w Wielkiej Brytanii albo prze-kazem pocztowym – na adres podany przez wnioskodawcę w formularzu P85. Gdy zdecydowałeś, że na stałe wracasz do Polski, wniosek o zwrot nadpłaconego podatku możesz złożyć po zakończeniu pracy, nawet jeśli rok podatkowy trwa nadal.

Jeśli jesteś samozatrudniony i zorientujesz się, że zapłaciłeś za dużą kwotę podatku, aby go odzyskać, powinieneś skorygować swoje zeznanie podatkowe (Self Assessment). W korekcie musisz wyjaśnić, które zeznanie podat-kowe chcesz zmienić, dlaczego zapłaciłeś zbyt dużo podat-ku, a także powinieneś przedstawić dowód wpłaty błędnie uiszczonego podatku. W przypadku, gdy nadal pracujesz w UK,

wniosek o zwrot podatku należy złożyć po zakończeniu roku podatkowego. Możesz zażyczyć sobie, aby zamiast zwrotu pieniędzy, urząd skarbowy zaliczył ci nadpłacony podatek tytułem kolejnego Self Assessment. W przypadku, gdy zamierzasz

wrócić na stałe do Polski, o zwrot ubiegać się

możesz także po zakończeniu

pracy na Wyspach.

26

zWrot podAtKU W UK:sprawdź, czy go otrzymasz

ZWrOt pODAtKU W UKJe

śli M

Usis

z do

płAc

ić

Jeśl

i MUs

isz

dopł

Acić

Czasami zdarza się, że urząd skarbowy wzywa do uregulowania niedopłaconego podatku. Niedopłata może powstać w kilku sytuacjach, np. jeśli pracodawca przydzielił ci zły kod podatkowy lub przyznał ci opodat-kowane dodatki typu samochód firmowy lub ubezpieczenie medyczne i nie poinformował o tym urzędu skarbowego. W przypadku osób zatrudnionych o niedopłacie urząd skarbowy zazwyczaj informuje za pośrednictwem dokumentu P800 Tax Calculation. Jeśli dług wobec urzędu skarbowego jest mniejszy niż 3 tys. funtów, to urząd skarbowy rozwiązuje tę sytuację w ten sposób, że automatycznie zmienia kod podatkowy i ściąga niedopłacony podatek przy kolejnych pensjach w następnym roku podatkowym. Jeśli dług wynosi więcej niż 3 tys. funtów, to płatność należy uiścić bezpośrednio, jednak HMRC dopuszcza rozłożenie jej na raty. Podobnie jest w przypadku osób samozatrudnionych. Jeśli dług wobec urzędu skarbowego jest wysoki i nie jesteś w stanie go spłacić zgod-nie z zaplanowanym harmonogramem, to jak najszybciej poinformuj o tym HMRC.

Istnieje kilka sytuacji, w których powstaje nadpłata podatku, o którego zwrot możesz się ubiegać. Najczęściej do nadpłaty podatku dochodzi, gdy:• rozpocząłeśnowąpracęna

etacie i miałeś emergency tax code lub pracodawca używał nieprawidłowego kodu podat-kowego,

• byłeśzatrudnionytylkoprzezczęść roku podatkowego,

• jesteśstudentem,którypracowałw czasie wakacji i nie wypełniłeś formularza P38S, który pozwoli ci zarabiać bez potrącenia podatku (o ile dochód mieści się w kwocie wolnej od podatku, czyli tzw. Per-sonal Allow-ance, której podstawowa stawka w roku

podatkowym 2012/2013 wynosiła 8105 funtów),

• pracowałeśukilkupracodawcóww tym samym czasie,

• przestałeśpracowaćinie otrzymałeś innego, podlegającego opodatkowaniu wynagrodzeniu lub zasiłków (tych podlegających opodatkowaniu) do końca roku,

- zmieniła się twoja sytuacja pra-cownicza – np. twój etat został zredukowany do niepełnego wymiaru godzin lub rozpocząłeś własną działalność gospodarczą.

27

poróWnAno cenyw największych hipermarketach. Jest zdecydowany zwycięzca!

ceny W nAJWięKSZycH HiperMArKetAcHAl

di l

ider

eM

Zakupy, które uwzględniają 33 produkty, w Aldi będą kosztować 42,15 funta, w sieci Asda 50,11 funta, a w tesco 53,97 funta. Poza podium znalazły się Morrisons (54,29 funta), Waitrose (59,98 funta), a na ostatnim miejscu znajduje się sains-bury’s (60,15 funta).Tak duże różnice pomiędzy najtańszą i najdroższą siecią oznaczają, że przeciętna rodzina na zmianie sklepu, w którym robi zakupy, może zaoszczędzić aż do 1000 funtów rocznie. Nic dziwnego więc, że obroty Aldiego w zeszłym roku wzrosły aż o 19 procent, a niemieckie sieci dyskontów coraz mocniej podgryzają brytyjskie sklepy.Do szukania oszczędności podczas zak-upów zmusił konsumentów kryzys. Udział zamożnych klientów w obrotach dyskontów, które dotychczas kojarzone były z miejs-cami dla najbardziej oszczędnych, wzrósł z 19 do 31 procent.To największa zmiana w zakupowych przyzwyczajeniach Brytyjczyków od lat 50.,

kiedy to rodzinne sklepy zaczęły być wypierane przez wielkie sieci spożywcze. Jednak dyk-tat hipermarketów powoli się kończy. tesco w zeszłym roku odnotowała spadek zysków o 91 procent, a w tym roku zamierza przeprowadzić grupowe zwol-nienia i zamknięcia sklepów.Handlowi giganci podkreślają jednak, że porównywanie samych cen produktów jest niesprawiedliwe, ponieważ nie bierze się wówczas pod uwagę jakości. „Nie sądzimy, żeby takie porównania były w porządku. W koszyku cenowym jest tylko kilka produktów, które często są objęte promocją. Z naszych wewnętrznych danych wynika, że nigdy jeszcze nie byliśmy tak konkurencyjni jak dzisiaj” – przekonuje rzecznik sklepów Sainsbury’s.

pomimo tego, że od nowego roku największe sieci zdecydowały się na obniżenie cen produktów pierwszej potrzeby, to Aldi nadal jest najtańszym sklepem. przeciętny koszyk zawierający towary pierwszej potrzeby jest tam aż o 30 procent tańszy, niż u konkurencji.

28

MAsz JUż Konto BAnKoWe, Ale nie MAsz polisy?- ekspert radzi, co zrobić

MASZ KOntO, ALe nie MASZ pOLiSy?

Co się stanie w przypadku choroby, raka czy wylewu? Nikt nie zakłada, że zachoruje,

ale choroby coraz częściej dotykają również młodych, na pozór zdrowych ludzi. Warto posiadać wtedy polisę od chorób krytyczych, na wypadek których dostaniesz zadośćuczynienie. Pozwoli ono na powrót do zdrowia, nie naruszając przy tym budżetu do-mowego, jako że mówimy o kwotach rzędu £30 000 - £100 000.

A jeśli umrzesz Ty lub ktoś Tobie bliski? Koszt zorganizowania pogrzebu waha się od £5000 do nawet £12 000! W kwestii opłacenia i organizacji pogrzebu nie możesz liczyć na pomoc państwa. Dzięki polisie na życie zostanie wypłacone odszkodowanie,

które pozwoli na godny pochówek i wsparcie finansowe dla rodziny na długie lata.

Jeśli pracujesz na kontrakcie, to w przy-padku choroby będziesz mógł ubiegać się o wypłatę SSP w wysokości £88.45 tygodniowo. Taka kwota nie wystarczy na przeżycie, nie mówiąc już o opłaceniu czynszu. Dlatego warto pomyśleć o polisie zabezpieczenia dochodu, dzięki której nawet gdy nie pracujesz z powodu choroby, otrzymasz większość swoich zarobków.

Często osoby zainteresowane kupnem polisy kierują się bezpośrednio do firmy ubezpieczeniowej lub do banku. Należy jednak pamiętać, że zaproponują nam oni tylko jeden produkt, więc nie będą

w stanie przedstawić nam obiektywnie jego zalet i wad.W Financial Brokers Ltd mamy dostęp do całego rynku polis w UK. Znamy szczegóły kontraktów, wady i zalety wszystkich polis, dzięki czemu możemy wybrać produkt najlepiej dopasowany do Ciebie. Wypełnimy dla Ciebie formularze oraz, co najważniejsze, pomożemy Ci w sytuacji, kiedy będziesz starał się o

wypłatę zadośćuczynienia. Spokojnie, odpowiednio zadbamy o Twoje sprawy.Kliknij w link poniżej i wypełnij formularz na stronie, nasza polskojęzyczna Insur-ance Manager skontaktuje się z Tobą:

przyjeżdżając do Anglii myślisz o wszystkich krokach, które należy podjąć, aby rozpocząć tutaj życie – mieszkanie, konto bankowe i praca. nie myślisz jednak o zabezpieczeniu siebie i swojej rodziny, a to przecież podstawa! W Anglii możesz liczyć na pomoc w wielu kwestiach, ale nie takich jak choroba czy śmierć. Więc jak się odpowiednio zabezpieczyć?

forMUlArzKontAKtoWy

29

Kredyt hipoteczny i co dAleJ?Konkretnie o zakupie domu w UK

KreDyt HipOtecZny

Myślisz o zamieszkaniu na swoim? O domu w UK, w którym twoja rodzina mogłaby spędzać Boże narodzenie? O miejscu, gdzie po powrocie z pracy mówisz „jestem w domu”? to marzenie może być bardziej realne, niż ci się wydaje. Własny dom to nie tylko stabilizacja dla rodziny, ale również brak konieczności płacenia czynszu landlordowi.

Jakie wymagania należy spełnić przy zakupie domu w UK? Przede wszystkim należy mieć depozyt

wynoszący min. 5% wartości kredytu – to podstawa, bez której nie dostaniemy kredytu. Kolejnym wymaganiem jest stała praca, dzięki której będziemy wiarygodni dla banku, który oczekuje spłacania rat na czas. I ostatnie, co może się wydawać błahe, ale jest najważniejsze – musimy być zdecydowani na kupno domu w UK. Zastanów się, czy masz szansę na kredyt, biorąc pod uwagę te 3 czynniki.Rok 2015 jest idealny dla kredytobiorców. Rok 2016 już zdecydowanie nie będzie wyglądał tak różowo. Po pierwsze, program rządowy Help to Buy dobiegnie końca, co oznacza, że 5% depozytu już nie wystarczy. Trzeba się w tym przy-

padku przygotować na dwukrotny wzrost do 10%! Po drugie, ceny domów rosną z miesiąca na miesiąc. Dom, który chce-my kupić teraz, za rok może być droższy nawet o kilkanaście procent! Po trzecie, w 2016 roku przewidywany jest wzrost stóp procentowych, co oznacza wyższe raty lub dłuższy okres spłaty kredytu.Jednak zakup domu w UK to dużo formalności, bank, prawnik. Warto zastanowić się nad wyborem dobrego brokera kredytowego. W Financial Brokers Ltd jesteśmy z Tobą od A do Z, od wyboru najlepszego kredytu, aż do odebrania kluczy do Twojego domu! Współpracujemy z kancelariami, dzięki czemu zapewniona jest obsługa prawna. Mamy dostęp do całego rynku kredytów hipotecznych w UK, więc możemy wybrać najlepszą ofertę dla Ciebie. Nasi

polskojęzyczni doradcy załatwiają za Ciebie wszystkie formalności i prowadzą cały proces zakupu, będąc z Tobą w stałym kontakcie. Oprócz tego dajemy Ci gwarancję, że jeśli nie dostaniesz kredytu, nie zapłacisz ani pensa! Brzmi dobrze, prawda?Jeśli jesteś zdecy-dowany na zakup domu, kliknij poniżej i wypełnij formularz. Nasz polskojęzyczny doradca się z Tobą skontaktuje: forMUlArz

KontAKtoWy

30

grosz do groszA - czyli czas na oszczędzanie

grOSZ DO grOSZA

Wszyscy jak mantrę powtarzamy słowa: pieniądze to nie wszystko, można bez nich żyć – ale czy naprawdę się da?

Kiedy finanse spędzają nam sen z powiek, suma na koncie maleje w zastraszającym tempie, a jeszcze tyle ważnych wydatków przed nami, co robić? Czas wdrożyć program szybkiego oszczędzania!Jak mówi znane przysłowie: czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal! Pierwszym krokiem na drodze oszczędzania będzie więc unikanie centrów handlowych i hipermarketów. Roi się tam od pokus – modne buty na przecenie, trendy płaszczyk na promocji bądź inne nęcące, acz chwilowo zbędne rzeczy, które tylko obciążą portfel.Niepokojącym trendem staje się obecnie spędzanie wolnego czasu w galeriach. Niedzielne popołudnie zamiast na spac-erze czy rowerze marnujemy, oglądając sklepowe wystawy. W rezultacie wracamy z ciężkimi pakunkami i dużo lżejszym portfelem. A przecież można było ten czas lepiej wykorzystać, z pożytkiem dla naszego zdrowia i budżetu!

Stwórz spis rzeczy, na które wydajesz pieniądze. Zastanów się, z których bez większego żalu możesz zrezygnować, a które zastąpisz tańszymi opcjami. Przykładowo lubisz jadać na mieście, ale samodzielnie zrobiony obiad może być kilka razy tańszy. Przy okazji pod-niesiesz swoje zdolności kulinarne!

Pożyczaj, wymieniaj się, korzystaj z tego, co możesz mieć za darmo. Biblioteki i czytelnie nie są tylko dla studentów, zamiast kupować książkę, możesz ją wypożyczyć.Wymiana – to zresztą powinno być jedno z ulubionych słów kobiety myślącej ekonomicznie. Wymieniać możesz się ciuchami, książkami, biżuterią, dodatkami. Nieużywane rzeczy spróbuj sprzedać na aukcji w internecie. Nie ma sensu chomikować, lepiej to, co zalega w domu i pokrywa się kurzem, spieniężyć.cz

ego

oczy

nie

Wid

zą

Korz

ystA

J z

Moż

liW

ości

list

A

czy Wiesz, że…

Wielka Brytania jest jedynym pańśtwem grupy g7, w którym od początku tysiąclecia powiększyły się nierówności – wynika z corocznego raportu na temat globalnego bogactwa, przygotowywanego przez Credit Suisse.

Obecnie jedna dziesiąta wszystkich obywateli Wielkiej Brytanii kon-troluje ponad 54% krajowego bogactwa, podczas gdy w 2007 roku było to 52%, a w 200 51,5%. Nierówności we Francji, Niemczech, Ka-nadzie i Japonii spadły, a w USA i we Włoszech pozostały bez zmian.

“raport pokazuje, że osoby najbiedniejsze musiały zapłacić cenę za kryzys finansowy, podczas gdy u naj-bogatszych pojawiło się jeszcze więcej pieniędzy. Uzdrowienie ekonomii ewidentnie odbywa się kosztem ubogich” – mówi Emma Seery z Oxfarm, który zajmuje się kampaniami społecznymi na rzecz redukcji ubóstwa na świecie.

W skali światowej zaledwie 1% populacji kontroluje ponad 48% światowych zasobów. Z kolei biedniejsza połowa mieszkańców naszej planety jest w posiadaniu mniej niż 1% bogactwa.

Z drugiej strony z badań Credit Suisse wynika, że poziom światowego bogactwa od początku tysiąclecia wzrósł ponad dwukrotnie z 117 bil-ionów dolarów w 2000 roku, do 263 bilionów dolarów w bieżącym roku.

31

JAK Mądrzeinwestować w UK?

JAK MąDrZe inWeStOWAć W UK?

W czasach, gdy na świecie panuje kryzys gospodarczy, a giełdy odnotowują spadki, coraz bardziej pożądane stają się alternatywne sposoby lokowania pieniędzy.prawie codziennie słyszymy o niepewnej sytuacji na świecie. Stale rosnące bezrobocie i prognozy pogłębiającego się kryzysu gospodarczego także nie napawają optymizmem. chcąc ulokować swoje pieniądze w bezpiecznym miejscu, szukamy pewnych inwestycji, a takimi właśnie są dzieła stuki, drogie alkohole czy kolekcjonerskie przedmioty. Mogą one okazać się niezwykle zyskowne i ochronić nasz kapitał przed kryzysem na rynkach finansowych.

inwestycje alternatywne dawno przestały być domeną wyłącznie bardzo bogatych ludzi. Obecnie każdy z nas może się na nie zdecydować – o ile dysponujemy odpowiednio wysokim kapitałem, który jesteśmy w stanie na dłużej zamrozić. Decydując się jednak na taki sposób inwestowania pieniędzy, warto skontaktować się ze specjalistą z danej dziedziny, gdyż lokow-anie kapitału w dobra luksusowe wymaga posiadania stosownej wiedzy, doświadczenia inwestycyjnego, a także umiejętności przewidywania tendencji na rynku w długim okresie czasie.Z pewnością jednak zakup jakiegokolwiek dobra luk-susowego np. diamentów jest pewniejszy niż np. akcji afrykańskich kopalni, których los jest zależny od sytu-acji politycznej na Czarnym Lądzie. Z kolei inwestując np. w butelkę unikatowego alkoholu, zawsze kupujemy określoną ilość trunku. Tym sposobem nie jest on związany z żadnym długiem, w przeciwieństwie do np. akcji spółek na giełdzie. W przypadku przedmiotów kolekcjonerskich czy dzieł sztuki kupujemy zawsze konkretny przedmiot, bez jego dodatkowego obciążenia. Te przykłady można opisać angielskim powiedzeniem „What you see, is what you get”, co jest bardzo pożądanym stwierdzeniem w trudnych czasach.

niezaprzeczalną zaletą inwestycji w dobra luksusowe jest również ich ograniczona podaż. Winnice produkują bowiem co roku ściśle określoną ilość danego wina. Na rynek trafia więc pewna liczba butelek z danego rocznika i nie ma możliwości ich późniejszego „doprodukowania” w kolejnych latach. Również destylarnie alkoholu produkują najbardziej wartościowe trunki w limitowanej ilości. Z kolei na rynku sztuki nie znajdzi-emy dwóch identycznych dzieł danego artysty. Warto również zauważyć, że dostępność tego typu aktywów jest nie tylko ogran-iczona, ale w naturalny sposób zmniejsza się w czasie. Wina i inne alkohole są wypijane, a dzieła sztuki kupowane do muzeów często na zawsze znikają z rynku. ograniczona podaż w połączeniu z popytem przekłada się z kolei na wzrosty cen.To, co powoduje także, że inwestowanie w dobra luksusowe jest takie opłacalne to też to, że są one także długowieczne, co oznacza, że nie tracą na wartości w długich okresach czasu. Dla przykładu, dobre bordoskie wino starzeje się nawet do kilkudziesięciu lat, obraz czy jakikolwiek przedmiot kolekcjonerski np. znaczek pocztowy także nie straci swojej „ważności”. Właśnie z tych powodów inwestycje w konkretne przedmioty ochro-ni nasz kapitał w czasach kryzysu i pozwoli nam go pomnożyć.rynek dóbr luksusowych stale się rozrasta i staje się coraz bardziej różnorodny, dlatego każdy zainteresowany takim sposobem inwestowania pieniędzy w pewnością znajdzie coś dla siebie.ty

lKo

dlA

BogA

czy?

Wię

ceJ

Korz

yści

32

WyrAżeniA,Które poMogą ci odnAleŹć się W BrytyJsKiM BAnKU:

SłOWniK pOJęć finAnSOWycHsł

oWni

czeK

cZeK CHEqUEBAnKnOty NOTES, PAPER MONEygOtóWKA CASHMOnety COINSKOntO BAnKOWe BANK ACCOUNTKOntO Bieżące CURRENT ACCOUNTKOntO OSOBiSte PERSONAL ACCOUNT KOntO OSZcZęDnOściOWe SAvING ACCOUNTKOntO pODStAWOWe BASIC BANK ACCOUNT, KEy ACCOUNTKOntO WALUtOWe FOREIGN CURRENCy ACCOUNTprZeLeW BAnKOWy BANK TRANSFER StAn KOntA BALANCEKArtA BAnKOWA BANK CARDKArtA płAtnicZA DEBIT CARDKArtA KreDytOWA CREDIT CARD OpłAty BAnKOWe BANK CHARGESOSZcZęDnOści SAvINGS pOżycZKA BAnKOWA BANK LOAN rAcHUneK Bieżący CURRENT ACCOUNT SieDZiBA BAnKU BRANCH BANKLOKALnA SieDZiBA BAnKU LOCAL BRANCHBAnKOMAt CASHPOINT, CASH MACHINE,

CASH DISPENSERWłAścicieL KOntA ACCOUNT HOLDER

ZLecenie StAłe DIRECT DEBIT, STANDING ORDERWypiSAnie cZeKU WRITING A CHEqUE WpłAtA cZeKU nA KOntO PAy A CHEqUE INTO AN AC-

COUNTJAKi JeSt KUrS ZłOtóWKi? WHAT IS THE ExCHANGE RATE

FOR THE POLISH ZLOTy?OtWOrZyć KOntO W BAnKU OPEN BANK ACCOUNT, ZLiKWiDOWAć KOntO CLOSE BANK ACCOUNTOBSłUgA KOntA OPERATING AN ACCOUNT prZeLeW pienięDZy MONEy TRANSFER, prZeLeW MięDZynArODOWy INTERNATIONAL PAyMENT prZeKrOcZenie StAnU

konta(debet)

OvERDRAFT

SprAWOZDAnie Z

prZepłyWU gOtóWKi

STATEMENT OF CASH FLOWS

infOrMAcJe O StAnie KOntA BALANCE INFORMATIONWpłAtA pienięDZy nA KOntO PAyMENT INTO AN ACCOUNTWyciąg Z KOntA

BAnKOWegO

STATEMENT OF ACCOUNT,

WypłAcAć pieniąDZe Z

BAnKOMAtU

WITHDRAWING CASH FROM

CASH MACHINEWyciąg MieSięcZny MONTHLy STATEMENTW. KWArtALny qUARTERLy STATEMENT

33

podzięKoWAniA

Redakcja POLISH ExPRESS kieruje ser-deczne podziękowania wszystkim, którzy przyczynili się do powstania serii poradników POLISH ExPRESS “Wielka Brytania, Anglia, UK - jak zacząć?”, a w szczególności:

O G Ł O S Z E N I A O N L I N E

34

poradnikemigranta

poradnikemigrantabanki i finanse

35