Pomiar kapitału intelektualnego

Metody wyceny kapitału intelektualnego

Wycena spółki?

• Określenie wartości monetarnej

• Może być wykonywana według różnych podejść:

– Wycena majątkowa (majątek)

– Wycena dochodowa (źródło przyszłych dochodów)

– Porównawcza (z wykorzystaniem ROA)

Założenia metod wyceny

• określają wartość monetarną kapitału intelektualnego

Metody wyceny kapitału intelektualnego

• MV/BV

• q-Tobina

• Metoda CIV

• Metoda KCE

• Metoda VAIC

• EVA

MV/BV

• MV/BV = wartość rynkowa/wartość księgowa• wartość rynkowa: iloczyn ceny akcji i liczby wyemitowanych akcji

• wartość księgowa = aktywa-kapitały obce= kapitał własny

• lub wartość księgowa kapitału akcyjnego

• kapitał obcy: zobowiązania długo i krótkoterminowe+ fundusze specjalne (można uwzględnić rezerwy lub nie, my nie uwzględniamy)

• wartość powyżej 1 oznacza, że istnieje kapitał intelektualny

Uwaga!!!

Wykonujemy obliczenia dla 1 roku!!!!!!!!!!!

q-Tobina

• q-Tobina=wartość rynkowa/koszt odtworzenia aktywów materialnych

• opracowany przez Tobina, laureata Nobla w 1981

• prosty i zrozumiały

• powszechnie stosowany

q-Tobina – metodyka według Chunga i Pruitta

q-Tobina=(MVCS+BVPS+BVLTD+BVINV+BVCL-BVCA)/BVTA

MVCS – wartość rynkowa akcji zwykłych

BVPS – wartość księgowa akcji uprzywilejowanych

BVLTD – wartość księgowa zobowiązań długoterminowych

BVINV – wartość księgowa zapasów

BVCL –wartość księgowa zobowiązań krótkoterminowych

BVCA-wartość księgowa aktywów obrotowych

BVTA-wartość księgowa wszystkich aktywów

Uwaga!!!

Wykonujemy obliczenia dla 1 roku!!!!!!!!!!!

Metoda CIV (Calculated Intangible Value)Etapy:

1. Obliczenie średniego zysku przed opodatkowaniem z ostatnich trzech lub pięciu lat (my przyjmujemy z trzech lat)

2. Obliczanie średniej wartość aktywów materialnych z ostatnich trzech lub pięciu lat (my przyjmujemy z trzech lat)

3. Dzielimy średni zysk z etapu 1 przez średnią z aktywów materialnych z etapu 2. Otrzymujemy ROA

4. Obliczamy średnie ROA dla sektora z ostatnich trzech lub pięciu lat (my przyjmujemy z trzech lat)

5. Odejmowanie od średnich zysków przed opodatkowaniem (etap 1) iloczynu średniego ROA dla sektora (etap 4) i średniej wartości aktywów materialnych firmy (nadwyżka)

6. Obliczanie średniej stopy podatkowej z ostatnich trzech lat, mnożenie przez nadwyżkę z etapu 5 a wynik zostaje odjęty od kwoty nadwyżki. Jest to tzw. Premia intelektualna

7. Szacowanie bieżącej wartości premii, dzieląc premie intelektualną przez odpowiednią stopę dyskontową (my przyjmujemy oprocentowanie obligacji skarbowych). Obliczona kwota to wartość aktywów niematerialnych nieujętych w bilansie

KCE

• Metoda oparta na ekonomicznej koncepcji funkcji produkcji

• Wynik ekonomiczny=

=α x aktywa materialne

+β x aktywa finansowe

+δ x aktywa niematerialne

Co to są aktywa materialne?

• wg W. Gabrusewicza:

rzeczowe składniki majątku trwałego (środki trwałe i inne rzeczowe składniki np. inwestycje w nieruchomości)

zapasy

Co to są aktywa finansowe?

• wg W. Gabrusewicza:

należności (długo i krótkoterminowe)

środki pieniężne

inne aktywa finansowe

KCE - Etap 1

• Szacowanie rocznych znormalizowanych zysków przedsiębiorstwa

• Zyski znormalizowane – zyski z trzech lub pięciu poprzednich lat (my przyjmujemyz trzech) oraz prognozę na następne 3 lata

• Zysk znormalizowany = zysk netto + wartość wyniku zdarzeń nadzwyczajnych

• Proszę nie sugerować się przykłademz książki!!!!

KCE - Etap 2

• Szacowanie α, β

• My przyjmujemy α=7%, β=4,5% na podstawie zaleceń B. Leva

• Na tej podstawie szacujemy zysk przypadający na aktywa materialne i zysk przypadający na aktywa finansowe

KCE - Etap 3

• Szacowanie zysku z kapitału wiedzy

• Od znormalizowanego zysku obliczonego na pierwszym etapie odejmujemy zysk z aktywów materialnych i zysk z aktywów finansowych

• Obliczony efekt = zysk z wykorzystania wiedzy w przedsiębiorstwie

KCE - Etap 4

• Obliczanie wartości kapitału wiedzy

• Zysk z kapitału wiedzy obliczony na etapie trzecim dzielimy przez stopę zwrotu z kapitału wiedzy

• B. Lev obliczył ją dla trzech sektorów: farmaceutycznego, biotechnologii i komputerowego jako 10,5%

VAICTM

• Opracowany przez A. Pulica

• Założenia:

– Metoda ta ma oszacować wartość kapitału intelektualnego także dla przedsiębiorstw, które nie są notowane na giełdzie

– Umożliwia analizę procesu tworzenia wartości przez kapitał ludzki

VAICTM - Etap 1

• Obliczenie wartości dodanej VA jako różnicy między wynikami (OUT-przychody ze sprzedaży wszystkich wyrobów i usług) i nakładami przedsiębiorstwa (IN –wszystkie wydatki z wyjątkiem wydatków na kapitał ludzki)*

* Bez wynagrodzeń i ubezpieczeń

VAICTM - Etap 2

• Obliczanie efektywności tradycyjnego kapitału finansowego

• O wartości dodanej decydują trzy elementy:– CE- capital employed, kapitał własny przedsiębiorstwa

(Aktywa-Zobowiązania)

– Kapitał ludzki

– Kapitał strukturalny

• Obliczanie efektywności wykorzystania kapitału własnego (value added capital coefficient-VACA)

• VACA = VA/CE

VAICTM - Etap 3

• Obliczanie efektywności wykorzystania kapitału ludzkiego

• VAHU-human capital coefficient

• HC – human capital - wartość wszystkich wydatków na pracowników*

• VAHU = VA/HC

*rachunek wyników, wariant porównawczy B V i B VI

VAICTM - Etap 4

• Obliczanie efektywności wykorzystania kapitału strukturalnego (STVA)

• STVA= SC/VA• Wynika to z założenia, że kapitał strukturalny jest

różnicą pomiędzy kapitałem intelektualnym a kapitałem ludzkim,

• gdzie:• SC=VA-HC• wynika to z założenia, że jeśli udział kapitału

ludzkiego w tworzeniu wartości dodanej rośnie, to udział kapitału strukturalnego maleje

VAICTM - Etap 5

• Sumowanie wskaźników

• VAIC = VACA + VAHU + STVA

Metoda EVA

• Ekonomiczna wartość dodana

• Różnica pomiędzy zwrotem z kapitału a średnim ważonym kosztem kapitału