POBUDŹ SWOJA KREATYWNOŚĆ - werbel.euwerbel.eu/data/files/kreatywnosc.pdf · Wydział Ekonomii i...

POBUDŹ SWOJA KREATYWNOŚĆ Piotr Bębenek

Wydział Ekonomii i Zarz ądzania – Politechnika Opolska


Czy kiedyś o tym pomyślałeś?

� Cała literatura napisana we współczesnym języku angielskim składa się z różnych zestawień zaledwie dwudziestu sześciu liter

� Wszystkie obrazy na świecie są kombinacjami zaledwie trzech podstawowych kolorówzaledwie trzech podstawowych kolorów

� Cała muzyka jest kompozycją co najwyżej dwunastu nut� Wszelkie znane nam liczby składają się

z zaledwie dziesięciu symboli� Niezwykle skomplikowane obliczenia komputerowe dokonywane są

za pomocą układów dwóch elementów

Dlatego, ilekroć wspominamy o czymś „nowym”, mówimy w istocie o nowatorskim ułożeniu istniejących już elementów.

DON FABUN, “Three Roads To Awareness”, Glencoe Press, Beverly Hills, California.


�W tworzeniu nowych idei, wciąż opieramy się na mającej tysiące lat metodzie prób i błędówi błędów

�Być może trzeba szukać rozwiązania problemu postępując w sposób systematyczny krok po kroku


Kto przestaje być coraz lepszym, Kto przestaje być coraz lepszym, ten przestaje być dobrym


Znajomość technik wzmacniających kreatywność

14% menedżerów znajakąś technikęjakąś technikę

3% menedżerów stosujejakąś technikę


Efektywność pomysłów

Z 2000 pomysłów powstaje tylko

11 doskonałych rozwiązań i około 11 doskonałych rozwiązań i około

17 względnie dobrych rozwiązań


Kreatywnośćto zdolność do generowania to zdolność do generowania

nowych pomysłów, można się jej nauczyć, zależy ona od wiedzy, doświadczenia,

motywacji, wysiłku i wytrwałości


KreatywnośćKreatywnośćto tworzenie ze znanych informacji

nowych kombinacji


Kreatywnośćpolega na odpowiednim zintegrowaniu polega na odpowiednim zintegrowaniu

swoich umiejętności w celu zwrócenia ich na drogę dotychczas nieznana i stworzenia

w ten sposób nowej wartości

Joseph O’Connor


KreatywnośćKreatywnośćto „ucieczka od umysłowej stagnacji”

Richard’s


Intuicjato nieświadoma inteligencja to nieświadoma inteligencja

rozpoznająca właściwe rozwiązanie i jest jednym ze źródeł kreatywności


Wizjaimplikuje rozumienie przyszłej realnej implikuje rozumienie przyszłej realnej

sytuacji przedsięwzięcia, nieświadomie

steruje myśleniem i działaniem


Czy istnieje osobowość twórcza?


otwartość myślenia

Pozwala ona na łatwe pokonywanie Pozwala ona na łatwe pokonywanie nawykowych sposobów analizowania problemów, na wyjście poza dotychczasowe doświadczenia.


niezależność

Gwarantuje ona niepoddawanie się modom, Gwarantuje ona niepoddawanie się modom, naciskom, konwencjonalnemu sposobowi myślenia czy „jedynie słusznym procedurom”.


wytrwałość

To umiejętność niepoddawanie się niepowodzeniom. Są one analizowane i niepowodzeniom. Są one analizowane i traktowane jako potrzebne elementy osiągania celu. Dzięki wytrwałości proces twórczy rozwija się bez względu na przeszkody, negatywne oceny otoczenia i słabnącą motywację twórczą.


wysoka motywacja

Nie jest ona stałym elementem osobowości, Nie jest ona stałym elementem osobowości, ale…


Czy rozwiązywanie problemów

jest dla nas WAŻNE?jest dla nas WAŻNE?


Dzięki rozwiązywaniu problemów podniesiemy naszą motywację i będziemy utrzymywać ją na odpowiednio wysokim utrzymywać ją na odpowiednio wysokim poziomie, jeżeli odpowiemy sobie na pytania:


�Co chcę osiągnąć?

�Co zmieni się w moim życiu na lepsze po osiągnięciu tego?osiągnięciu tego?

�Kto, oprócz mnie, będzie miał z tego korzyść?

�Do czego jest mi to potrzebne?


Według Edwarda de Bono – możliwości kreatywnego myślenia może wykorzystać w pełni tylko taki człowiek, który:

� Ma zaufanie do własnej umiejętności myślenia.

� Potrafi świadomie zebrać się do myślenia i skupić na konkretnej sprawie.

� Zawsze potrafi zdefiniować cel swojego namysłu i określić, w � Zawsze potrafi zdefiniować cel swojego namysłu i określić, w jaki sposób zamierza go osiągnąć.

� Zdaje sobie sprawę z tego, że jakiekolwiek podejście do określonej sprawy czy sposób widzenia sytuacji jest tylko jednym z możliwych podejść

� Potrafi docenić to, co osiągnął, nawet jeżeli jest to tylko świadomość, że problem wymaga dalszego namysłu.

� Uważa, że myślenie jest sztuką, w której warto się doskonalić i której trzeba się przyglądać.


Aby coś wynaleźć, wystarczy odrobina wystarczy odrobina

wyobraźni i sterta złomu

Thomas Alva Edison


Motywacja twórcza - ciekawość- lista pluskiew - ćwiczenie- lista pluskiew - ćwiczenie

James Adams, inżynier z Uniwersytetu Stanforda


Motywacja twórcza

- Jakie Państwo w Europie zaczyna się na literę „K”


Motywacja twórcza


- Co chroni Pandy przed wyginięciem


Motywacja twórcza


- Co chroni Pandy przed wyginięciem

- Dlaczego tak wielu znakomitych kompozytorów było

Niemcami


Czy istnieje osobowość twórcza?Ćwiczenie

- wypisz wszystkie zdania, jakie przyjdą ci

do głowydo głowy

- Podkreśl te, które cię najbardziej

zaintrygowały, usystematyzuj według

kategorii


Ćwiczenie- Określ podstawowe cechy osoby, tak aby zaczynały się od poszczególnych liter

tworzących imię i nazwisko- Dokończ na kilka sposobów zdanie: Uważam, że ta osoba jest twórcza,

ponieważ…

- Wymień w czym jesteś podobny do tej osoby w zachowaniu, sposobie myślenia

i działaniu- Jakie cechy tego człowieka chciałbyś posiadać- Jakie cechy tego człowieka chciałbyś posiadać

- Co mógłbyś zrobić, jakie działania podjąć, by upodobnić się do tej osoby?

- Zamknij oczy. Wyobraź sobie, że wcielasz się w tę postać. Patrzysz na świat

jej oczami, dysponujesz wszystkimi jej zasobami. Masz potrzebne zdolności

i podziwianą twórczą naturę. Zwróć uwagę na pozytywne emocje, jakie

odczuwasz.- Znów stań się sobą. Zastanów się nad zasobami, które wzbudziła w Tobie

przemiana w wybrana osobę. Możesz je z powodzeniem wykorzystać w

swojej przyszłości


Gdy stajemy przed poważnym problemem, nie możemy rozwiązać

go na tym samym poziomie myślowym, na którym go stworzyliśmy.

Albert Einstein


Dlaczego nie jesteśmy geniuszami?

Bariery twórczego myśleniaBariery twórczego myślenia


Zależność między wiedzą, naturalną kreatywnością, kreatywną sprawnością i ich zmianą wraz z wiekiem.


Nagradzanie twórczych zachowań- Odnoś się z szacunkiem do niezwykłych pytań, które stawiają dzieci.

Reaguj na nie pozytywnie – sympatią, podziwem, zainteresowaniem

- Okazuj szacunek dla niezwykłych pomysłów. Wystrzegaj się

natychmiastowej krytyki lub mówienia, że pomysł jest głupi,

niedorzeczny.niedorzeczny.

- Okazuj dzieciom, że ich pomysły są wartościowe. Poświęć czas na

omówienie danego pomysłu, udowodnij, że warto go było wymyślić i

zaprezentować.

- Od czasu do czasu zapewnij dziecku możliwość działania bez

oceniania, która może negatywnie wpłynąć na dalsza motywacje

- Unikaj jednoznacznych, uogólnionych ocen w rodzaju: TO JEST DOBRE

lub TO JEST ZŁE. Używaj sformułowań TO MI SIĘ PODOBA, BO… ; TO

MOŻNA BY ULEPSZYĆ TAK, ŻEBY …


Cechy osobowościowe ograniczające kreatywność:�brak gotowości do podejmowania ryzyka,

�brak motywacji,

�obawa przed popełnieniem błędu,

�opór przed zmianami,

�nadmierne zaufanie do wiedzy ekspertów


Czynniki sprzyjające kreatywności:�otwartość, tolerancja,

�umiejętność przyjmowania krytyki,�umiejętność przyjmowania krytyki,

�gotowość do ryzyka i działania,

�ciekawość i inicjatywa,

�elastyczność i oryginalność w działaniu,

�wrażliwość na własne procesy myślowe


Ograniczenia socjalne i organizacyjne:�konflikty między współpracownikami,

�zbyt duży nacisk na wysoką sprawność �zbyt duży nacisk na wysoką sprawność działania,

�autorytatywny styl zarządzania,

�zbyt hierarchiczna organizacja,

�wszystkowiedzący eksperci


Zabójcy pomysłów (1)

� Teoretycznie może to być słuszne, ale …� Tak jeszcze nigdy tego nie robiliśmy� Za bardzo modne� Za niemodne� Zbyt akademickie� Zbyt akademickie� Czy chce Pan wziąć odpowiedzialność za to?� To znane jest od dawna� Zbyt drogie� Komu coś takiego przyszło na myśl?� Z doświadczenia mogę powiedzieć, że to się nie powiedzie� Przez 20 lat było to dobre a teraz nagle jest to złe?� Na to jesteśmy zbyt mali� Na to jesteśmy zbyt duzi


Zabójcy pomysłów (2)

� Co pomyślą o tym nasi klienci

� Może pomówmy o tym innym razem

� Do tego musimy powołać komisję

� Klienci tego nie chcą

� Technicznie nie do przeprowadzenia…� Technicznie nie do przeprowadzenia…

� Tego kierownictwo nie zaakceptuje

� Na razie poczekajmy

� Do tego nie jesteśmy powołani

� Trzeba to wpierw zbadać

� Nie mamy dostatecznie dużo personelu

� Jeśli to takie dobre, to dlaczego nikt inny tego nie robi?

� Na to zadanie nie mamy czasu

� Oczywiście Pan wie to lepiej

� Pan nie widzi problemu


Jak rozwijać kreatywna intuicję


Jak włączyć kreatywne myśleniećwiczenia

� wypisz w ciągu trzech minut jak najwięcej różnych wyrazów zaczynających się na literę …

� wypisz w ciągu trzech minut jak najwięcej różnych słów, które rozpoczynają się literą … i kończą na literę … które rozpoczynają się literą … i kończą na literę …

� Napisz jak najwięcej skojarzeń, jakie przychodzą ci do głowy ze słowem ………

� Znajdź jak najwięcej nowych zastosowań (możliwych praktycznie) dla cegły

� Jakie byłyby konsekwencje (pozytywne, negatywne i obojętne) faktu, że w ciągu jednej noc Opole zamienia się w pustynię. Wypisz ich jak najwięcej w ciągu 5 minut


Generowanie pomysłu przez intuicyjne i logiczne myślenie


�W tzw. intuicyjnym myśleniuposzukiwanie nowych pomysłów przebiega w podświadomościw podświadomości

�Znalezione rozwiązanie lub nowy pomysł pojawia się jako nagły przebłysk, a określa się go mianem intuicyjnego


Schemat porządkujący techniki kreatywności


Poznaj swój twórczy mózg

PRAWA PÓŁKULA

- wyobraźnia

- intuicja metaforyczność

- poczucie humoru

- holistyczność

- przestrzenność

- marzenia senne

LEWA PÓŁKULA

- intelekt

- logika

- analiza

- Reguły i zasady

- dosłowność

- porządek

- linearność


Bujna wyobraźnia jest źródłem niezliczonej ilości genialnych pomysłów

ĆWICZENIE – przedmiot

ĆWICZENIE – JAMES BOND

ĆWICZENIE – Gdybym był niewidzialny

ĆWICZENIE – Narysuj swój wymarzony dom


Metoda analogii- polega na porównywaniu dwóch różnych

rozwiązań, które przy określonym sposobie rozpatrywania wzbudzają przypuszczenie,

iż mają ze sobą coś wspólnego


Metoda analizy Metoda analizy

znanych

technicznych systemów– polega na badaniu znanych struktur z uwagi na zależności logiczne, fizyczne

oraz ich kształt


Metoda analizy

naturalnych systemów

– polega się na ich badaniu oraz na przenoszeniu tych rozwiązań i zasad

konstrukcji na techniczne twory


Bionikato przenoszenie kształtów

i struktur organizmów przyrodniczych oraz zjawisk biologicznych na techniczne

rozwiązania


Burza mózgu – Brain-stormingoznacza w zasadzie tyle co „Błysk myśli”, oznacza w zasadzie tyle co „Błysk myśli”,

„Burza myśli” lub „Przypływ idei”

Grupa osób ma bez uprzedzenia tworzyć nowe pomysły


Niewerbalna burza mózgu – Brainwriting,Niewerbalna burza mózgu – Brainwriting,

jest pisemną formą burzy mózgu


Główne reguły „burzy mózgu” (1)

Można wyróżnić 4 istotne reguły:

�Żadnej krytyki generowanych pomysłów�Żadnej krytyki generowanych pomysłów– zwłaszcza w pierwszej fazie gdy pojawia się znaczna liczba pomysłów, a krytyka ten potok pomysłów by przerwała

�Krytyka i ocena pomysłów na miejsce znacznie później



�Ilość przed jakością – im więcej pojawi się �Ilość przed jakością – im więcej pojawi się pomysłów to tym większe staje się prawdopodobieństwo, że znajdą się wśród nich pomysły doskonałe



�Swobodne skojarzenia – im częściej pojawiają się pomysły niewymuszone to pojawiają się pomysły niewymuszone to tym lepiej. Albowiem każdy pomysł, podany nawet przez laika w danej dziedzinie, powinien być akceptowany przez ekspertów



�Pomysły osób trzecich – przyjmowanie

i rozwijanie pomysłów tzw. osób trzecich i rozwijanie pomysłów tzw. osób trzecich (postronnych) jest nie tylko dozwolone, ale nawet w najwyższym stopniu pożądane. Burza mózgu to twarda praca zespołowa, która może prowadzić i często prowadzi do efektu synergii


Pułapki burzy mózgów (1)

Burza mózgów bardzo łatwo może się potoczyć źle i skończyć stratą czasu. Istnieje kilka zabójczych pułapek w trakcie jej trwania:trakcie jej trwania:

�Najpierw mówi szef – jeśli pierwszy głos należy do szefa, to zwykle kończy się to ustaleniem porządku dyskusji i wyznaczeniem jej granic, co natychmiast ogranicza możliwość swobodnej wypowiedzi uczestników sesji



�Na każdego przychodzi kolej – jeśli zarządzimy, że każdy musi wypowiedzieć zarządzimy, że każdy musi wypowiedzieć się po kolei i do tego w wyznaczonym czasie, co ma cechy demokratyczne, ale nie jest to z pewnością burza mózgów i działanie takie jest bezsensowne



�Tylko eksperci – jeśli sprawdzamy na początku sesji czy mamy ekspertów od początku sesji czy mamy ekspertów od różnych działów i o różnych specjalnościach powinniśmy sobie zdawać sprawę, że burza mózgu nie jest miejscem na ekspercki snobizm. Potrzebni nam są natomiast członkowie o niepospolitych zainteresowaniach i doświadczeniu



�Tylko na wyjeździe – kreatywność i �Tylko na wyjeździe – kreatywność i inspiracja nie pojawiają się w górach czy nad morzem, ale chcemy by twórczy wiatr przewiał nasze biurka i komputery w miejscu pracy


Etapy burzy mózgów

�Faza przygotowawcza�Faza przygotowawcza

�Faza prowadzenia spotkania

�Faza oceny


Zalety burzy mózgów (1):

�Metoda jest mało kosztowna

�Jest równocześnie dobrym treningiem �Jest równocześnie dobrym treningiem komunikacyjnym

�Poprawia atmosferę pracy

�Do rozwiązania problemu korzysta się z wiedzy wielu osób



�Blokady myślowe ulegają zmniejszeniu

�Dzięki skojarzeniom rośnie wielość �Dzięki skojarzeniom rośnie wielość rozwiązań

�Stosując ściśle reguły unika się niepotrzebnych dyskusji



�Metoda jest łatwa w stosowaniu, �Metoda jest łatwa w stosowaniu, bowiem nie wymaga długiego czasu przygotowania i nie wymaga dużej wiedzy o samej metodzie



�Przygotowanie do stosowania metody �Przygotowanie do stosowania metody jest bardzo proste i można ją stosować na różnych poziomach hierarchicznych przedsiębiorstwa


Do niekorzystnych cech metody burzy mózgów należą głównie (1):

�Istniejące doświadczenia i powiązania uczestników sesji utrudniają uczestników sesji utrudniają znajdowanie nowych pomysłów i perspektyw



�Uczestnicy mogą czuć się zmuszani do fantastycznych pomysłów, a nawet fantastycznych pomysłów, a nawet rozwiązań utopijnych i do wybujałego fantazjowania

�Dość rzadko pojawiają się rozwiązania nadzwyczajne



�Dominacja niektórych uczestników sesji prowadzi do napięćsesji prowadzi do napięć

�Selekcja pomysłów jest na ogół bardzo pracochłonna


Najczęściej występujące błędy w stosowaniu metody (1):

�W trakcie sesji dochodzi do fachowych �W trakcie sesji dochodzi do fachowych dyskusji, a tzw. laicy, od których oczekuje się nadzwyczajnych pomysłów nie uzewnętrzniają wówczas swoich pomysłów



�Dalszym częstym błędem jest przerwanie sesji już w czasie osiągnięcia pierwszego sesji już w czasie osiągnięcia pierwszego „martwego” punktu

�Zbyt długie referowanie przez uczestników wywołuje trudności w skojarzeniach u pozostałych członków grupy



�Opracowany protokół jest niekompletny lub opracowany wyłącznie w formie hasłowej

Obok klasycznej metody burzy mózgów istnieje szereg innych sposobów jej przeprowadzenia, które są uproszczone, ale mogą być często łatwiejsze do przeprowadzenia.


�Sesja burzy mózgów może wyglądać jak każde inne zebranie, ale może być jak każde inne zebranie, ale może być także zabawnym ożywczym doświadczeniem, dzięki któremu zespół może wznieść się na wyższy poziom


W metodzie delfickiej

opracowany arkusz pytań (rodzaj ankiety) kieruje się do ekspertów


W metodzie galerii,każdy uczestnik przedstawia swoją

propozycję na kartce papieru.

Te propozycje przedstawiane i dyskutowane są w całej grupie


Katalogi

konstrukcyjneto zbiory znanych i stosowanych rozwiązań

funkcji cząstkowych


Myślenie poboczne

(lateralne),to pojęcie wprowadzone przez Eduarda de Bono, które opisuje myślenie poza uznaną

i stosowaną drogą


Kwiat lotosuto metoda,

w której pomysły są równomiernie, jak płatki kwiatu lotosu zbierane (grupowane) a następnie są dalej zestawiane. Autorem metody jest Japończyk Yasuo Matsumura


W metodzie 635celem jest wzajemne

pobudzanie uczestników przez kolejne pomysły. Każdy z sześciu uczestników

pisze na kartce papieru 3 pomysły, które przekazuje sąsiadowi


Mindmapping

– mapowanie myśli,

to metoda służąca do strukturyzacji

i wizualizacji pomysłów i dróg rozwiązań dla zespołu rozwiązującego określony

problem


Metoda morfologicznej

skrzynki

to w istocie schemat porządkujący, który w wierszach opisuje funkcje cząstkowe

a w rubrykach pionowych odpowiadające tym funkcjom rozwiązania cząstkowe


Metody poszukiwań to nic innego jak celowe poszukiwania w literaturze, celowe poszukiwania w literaturze, opisach patentowych ale także poprzezbibliometrię. Bibliometria np. pozwala z elektronicznych banków danych sporządzanie ekspertyz i wizualizację związków między określonymi pojęciami


Istotne elementy metody TRIZ

••Teoria reshenja izobretatel’skich zadaTeoria reshenja izobretatel’skich zadačč••Theory of Inventive Problem SolvingTheory of Inventive Problem Solving••Theorie zur Lösung von Aufgaben beim ErfindenTheorie zur Lösung von Aufgaben beim Erfinden••Teoria rozwiązywania problemów wynalazczychTeoria rozwiązywania problemów wynalazczych


Pięć poziomów kreatywności


Schemat porządkujący metodyki TRIZ


Dziękuję za uwagę!

POBUDŹ SWOJA KREATYWNOŚĆ - werbel.euwerbel.eu/data/files/kreatywnosc.pdf · Wydział Ekonomii i...

Documents

Transcript of POBUDŹ SWOJA KREATYWNOŚĆ - werbel.euwerbel.eu/data/files/kreatywnosc.pdf · Wydział Ekonomii i...