Plan trasmiej

strona 1/23

ZASADY PLANOWANIA

MIEJSKICH TRAS ROWEROWYCH

Opracowanie

mgr inż. Piotr Rościszewski

2010-03-05

strona 2/23

Śląski Klub Znakarzy Tras Turystycznych PTTK w Gliwicach

Definicja szlaku, trasy i drogi rowerowej

Znakowanym szlakiem turystycznym jest wytyczona w terenie trasa służąca do odbywania wy-

cieczek, oznakowana jednolitymi znakami (symbolami) i wyposażona w urządzenia informacyjne, któ-

re zapewniają bezpieczne i spokojne jej przebycie turyście o dowolnym poziomie umiejętności i do-

świadczenia, o każdej porze roku i w każdych warunkach pogodowych, o ile szczegółowe wymagania

nie stanowią inaczej (okresowe zamykanie w przypadku niekorzystnych warunków pogodowych lub

ze względów przyrodniczych na terenach chronionych) [Instrukcja znakowania szlaków PTTK].

Trasa rowerowa to czytelny i spójny ciąg różnych rozwiązań technicznych, funkcjonalnie łączący

poszczególne części miasta i obejmujący: wydzielone drogi rowerowe, pasy i kontrapasy rowerowe,

ulice o ruchu uspokojonym, strefy zamieszkania, łączniki rowerowe, drogi niepubliczne o małym ruchu

(w porozumieniu z zarządcą takiej drogi) oraz inne odcinki, które mogą być bezpiecznie i wygodnie

wykorzystywane przez rowerzystów. W skład jednej trasy rowerowej mogą wchodzić dwie (lub więcej)

drogi rowerowe, biegnące równolegle (np. po dwóch stronach jezdni czy rzeki) lub ulice o ruchu uspo-

kojonym. [Miasta dla Rowerów].

strona 3/23


Droga dla rowerów (droga rowerowa, w niektórych przepisach zwana ścieżką rowerową)

– droga lub jej część przeznaczona do ruchu rowerów jednośladowych, oznaczona odpowiednimi

znakami drogowymi. [PoRD]

– droga lub jej część przeznaczona do ruchu rowerów, oznaczona odpowiednimi znakami drogo-

wymi; droga dla rowerów jest oddzielona od innych dróg lub jezdni tej samej drogi konstrukcyjnie lub

za pomocą urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego. [proj. PoRD]

Droga dla pieszych i rowerów (zwana też ciągiem pieszo-rowerowym) - droga lub jej część

przeznaczona do ruchu pieszych i rowerów jednośladowych, oznaczona odpowiednimi znakami dro-

gowymi.

strona 4/23


Inne definicje

Droga:

– wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi

dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, prze-

znaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt.

[PoRD]

– budowlę wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiącą

całość techniczno-użytkową, przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowaną w pasie

drogowym. [Ust. o drog. publ.]

Droga twarda – droga z jezdnią o nawierzchni bitumicznej, betonowej, kostkowej, klinkierowej lub

brukowcowej oraz z płyt betonowych lub kamienno-betonowych, jeżeli długość nawierzchni przekra-

cza 20 m; inne drogi są drogami gruntowymi. [PoRD]

Pas drogowy – wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego po-

wierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne zwią-

zane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami

zarządzania drogą. [Ust. o drog. publ.]

strona 5/23


Jezdnia – część drogi przeznaczona do ruchu pojazdów; określenie to nie dotyczy torowisk wy-

dzielonych z jezdni. [PoRD]

Pas ruchu – każdy z podłużnych pasów jezdni wystarczający do ruchu jednego rzędu pojazdów

wielośladowych, oznaczony lub nieoznaczony znakami drogowymi. [PoRD]

Pas ruchu dla rowerów (kontrapas) – część jezdni przeznaczona do ruchu rowerów w jednym

kierunku, oznaczony odpowiednimi znakami drogowymi. [proj. PoRD]

Pobocze – część drogi przyległa do jezdni, która może być przeznaczona do ruchu pieszych lub

niektórych pojazdów, postoju pojazdów, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt. [PoRD]

Chodnik – część drogi przeznaczona do ruchu pieszych. [PoRD]

Skrzyżowanie – przecięcie się w jednym poziomie dróg mających jezdnię, ich połączenie lub

rozwidlenie, łącznie z powierzchniami utworzonymi przez takie przecięcia, połączenia lub rozwidlenia;

określenie to nie dotyczy przecięcia, połączenia lub rozwidlenia drogi twardej z drogą gruntową lub

stanowiącą dojazd do obiektu znajdującego się przy drodze. [PoRD]

Przejazd dla rowerzystów – powierzchnia jezdni lub torowiska przeznaczona do przejeżdżania

przez rowerzystów, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi. [PoRD]

Śluza rowerowa – część jezdni na wlocie skrzyżowania na całej szerokości jezdni lub wybranego

pasa ruchu przeznaczona do zatrzymania rowerów w celu zmiany kierunku jazdy lub ustąpienia

pierwszeństwa. [proj. PoRD]

strona 6/23


Podstawa prawna działalności PTTK

Rowerowe trasy i szlaki turystyczne PTTK realizuje jako cele statutowe w zakresie krzewienia tu-

rystyki i krajoznawstwa oraz aktywnych form wypoczynku, pomagając w wędrówkach rowerowych

przez wykonywanie zadań zleconych z zakresu administracji publicznej, związanych z wytyczaniem,

znakowaniem i konserwacją rowerowych szlaków turystycznych zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1, art.8 pkt

4 oraz art. 9 ust. 1 pkt 9 i ust. 2 pkt 5 statutu PTTK.

Propozycja Śląskiego Klubu Znakarzy Tras Turystycznych PTTK

Ponieważ aktualnie obowiązująca ogólnopolska instrukcja z 2007 r. jest mało szczegółowa Śląski

Klub Znakarzy Tras Turystycznych działający przy Oddziale Kolejowym PTTK w Gliwicach opracował

kolejną wersję projektu bardziej szczegółowej instrukcji w zakresie znakowania tras rowerowych.

strona 7/23


Zagadnienia prawne planowania tras rowerowych

1. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dn. 27 marca 2003 r. (Dz.U. Nr 80/03, poz. 717

z późniejszymi zmianami,

2. Prawo o Ruchu Drogowym – ustawa z dn. 20 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 98/97, poz. 602 z późniejszymi zmianami),

aktualnie obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 czerwca 2005 r. w sprawie ogłoszenia

jednolitego tekstu ustawy – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. Nr 108/05, poz. 908 z późniejszymi zmianami.

3. Ustawa o drogach publicznych z 21 marca 1985 r (tekst jedn. Dz.U. Nr 19/07, poz. 115 z dnia 8 lutego 2007 r.).

4. Prawo budowlane – ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. z późniejszymi zmianami (tekst jedn. Dz. U. Nr. 156/06, poz. 1118

z dnia 1 września 2006 r. z późniejszymi zmianami).

5. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicz-

nych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 43/99, poz. 430).

6. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicz-

nych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. Nr 63/00 poz. 735).

7. Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 26 lutego 1996 r. w sprawie warunków technicz-

nych, jakim powinny odpowiadać drogowe skrzyżowania linii kolejowych z drogami publicznymi i ich usytuowanie

(Dz.U. Nr 33/96 poz. 144).

8. Prawo wodne – Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. (Dz.U. Nr 115/01, poz. 1229).

9. Ustawa „O lasach” z dnia 28 września 1991 (Dz.U. Nr 101/92 poz. 444) z późniejszymi zmianami.

10. Ustawa o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz.U. Nr 92/204 poz. 880) z późniejszymi zmianami.

strona 8/23


Rodzaje szlaków i tras rowerowych

1. Trasy i szlaki rowerowe dzieli się na międzynarodowe, transgraniczne, krajowe (główne), regional-

ne i lokalne. Szlaki piesze nizinne mogą być w uzasadnionych przypadkach dostosowane do tury-

styki rowerowej.

2. Turystyczne szlaki i trasy rowerowe służą do celów rekreacyjnych i turystycznych, a także do celów

komunikacyjnych.

3. Trasy i szlaki turystyczne prowadzone są zazwyczaj istniejącymi ciągami komunikacyjnymi: ścież-

kami, duktami leśnymi, drogami leśnymi, gospodarczymi, śródpolnymi itp. i z wyjątkiem sytuacji

szczególnych nie wymagają technicznego ich tyczenia i budowy.

Trasy rowerowe powinny mieć nawierzchnie przystosowane do ruchu rowerowego.

Szlaki rowerowe prowadzą istniejącymi drogami, których nawierzchnie nie muszą być dostosowa-

ne do ruchu rowerowego.

strona 9/23


Rodzaje dokumentacji tras i szlaków rowerowych

a/ koncepcja ogólna:

– sieci tras rowerowych głównych tras na terenie Polski,

– sieci tras i szlaków rowerowych województwa, powiatu lub gminy,

b/ koncepcje szczegółowe z sugestiami dotyczącymi zagospodarowania pod kątem potrzeb tury-

styczno-krajoznawczych, rekreacyjnych, wypoczynkowych i komunikacyjnych, a także moderni-

zacji i remontu dróg:

– poszczególnych tras rowerowych międzynarodowych i krajowych (głównych),

– sieci tras i szlaków na terenie województwa, powiatu lub gminy,

c/ dokumentacja projektowa poszczególnych odcinków tras rowerowych, fragmentów sieci tras

i szlaków rowerowych:

– projekty organizacji ruchu drogowego (oznakowania),

– projekty budowlane drogi rowerowej lub ciągu pieszo-rowerowego,

– projekty małej architektury miejsc odpoczynku dla rowerzystów.

d/ dokumentacja remontu oznakowania istniejących tras rowerowych.

strona 10/23


Zakres koncepcji ogólnej sieci tras i szlaków rowerowych

a/ część opisowa z charakterystyką węzłów regionalnych, wykazem planowanych tras i szlaków, ich

numeracją, kolorami znaków, przebiegiem przez ważniejsze miejscowości, krótką charakterysty-

ką ważniejszych tras oraz uwagami o stanie zaawansowania projektowania i wykonawstwa po-

szczególnych tras czy szlaków,

b/ część rysunkowa ze schematem projektowanej sieci tras i szlaków rowerowych z zaznaczonym

planowanym przebiegiem tras międzynarodowych i krajowych (głównych) oraz wybranych tras

regionalnych i lokalnych.

strona 11/23


Zakres koncepcji szczegółowej sieci tras i szlaków rowerowych

a/ część opisowa:

– wykaz planowanych tras, ich numerację i kolory znaków, wykaz jednostek administracyjnych wzdłuż poszcze-

gólnych tras i kilometraż z dokładnością co najmniej do 1 km,

– wykazy parametrów technicznych poszczególnych tras (istniejące nawierzchnie dróg, pochylenia podłużne dróg

ponad 6 %), wykazy ciekawostek krajoznawczych i obiektów zagospodarowania turystycznego, wykaz skrzyżo-

wań lub styku z koleją i drogami z dużym ruchem samochodowym, ze wskazaniem administratorów dróg,

– proponowany zakres rzeczowy prac na trasie: budowa ścieżek rowerowych lub ciągów pieszo-rowerowych, re-

monty dróg istniejących, oznakowanie trasy rowerowej, oznakowanie drogowe poprawiające bezpieczeństwo

przejazdu rowerzystów, ewentualnie miejsca ustawienia tablic informacyjnych i dydaktycznych oraz budowa

miejsc odpoczynku dla rowerzystów,

– orientacyjne zestawienie kosztów z rozbiciem na poszczególne jednostki administracyjne,

– uzgodnienia przebiegu z właścicielami i administratorami terenu, przez który przebiegają projektowane trasy,

b/ część rysunkowa:

– fragment schematu planowanej sieci tras rowerowych z zaznaczonymi odcinkami projektowanych tras i szlaków,

– skorowidz jednostek administracyjnych i arkuszy planów sytuacyjnych poszczególnych fragmentów projektowa-

nych odcinków tras lub szlaków,

– plany sytuacyjne tras w skali 1: 10000 w przypadku dużej zwartej zabudowy miejskiej,

– profile podłużne projektowanych tras w skali około 1:2000/20000 (w przypadku występowania pochyleń podłuż-

nych tras ponad 6 %).

strona 12/23


Ustalenie przebiegu tras rowerowych

1. Trasy rowerowe powinny tworzyć sieć połączeń:

• tras głównych (dalekobieżnych) pomiędzy dużymi miastami i ośrodkami turystycznymi, planowanych na za-

sadzie „rybiego kręgosłupa”,

• tras i szlaków bocznych (drugorzędnych), zazwyczaj o charakterze „rybich ości”,

• żadna trasa nie może krzyżować się z inną trasą lub szlakiem oznaczoną tym samym kolorem.

2. Trasy rowerowe powinny być projektowane zgodnie z programem pięciu wymogów holenderskiej organizacji standa-

ryzacyjnej CROW, zakładających:

• spójność – 100 % źródeł i celów podróży objętych siecią tras rowerowych,

• bezpośredniość – brak objazdów i znacznych wydłużeń trasy,

• wygoda – niski współczynnik opóźnienia, brak podjazdów itp.,

• bezpieczeństwo – minimalizacja punktów kolizji z ruchem samochodowym i zapewnienie dobrej widoczności

na skrzyżowaniach,

• atrakcyjność – czytelność dla użytkowników i zgodność z ich potrzebami.

3. Przebieg trasy powinien być uzgodniony m.in. z właścicielami i administratorami (użytkownikami) terenów, przez któ-

re będzie przebiegać, a w szczególności administratorami dróg publicznych o nawierzchni utwardzonej.

4/ Na podstawie wymogu atrakcyjności wykonanie prognozy przewidywanej frekwencji na trasie.

strona 13/23


Wymóg spójności

(100 % źródeł i celów podróży objętych siecią tras rowerowych)

a/ możliwość udostępnienia walorów krajoznawczych (charakterystyczne dla danego terenu formy

krajobrazu, zabytki przyrody żywej i nieożywionej, zabytki sztuki, architektury i kultury materialnej,

pamiątki związane z historią Polski i regionu, walkami i martyrologią, ze znanymi postaciami hi-

storycznymi, ośrodki żywego folkloru i sztuki ludowej, parki etnograficzne i muzea),

b/ doprowadzenie do takich obiektów, jak ośrodki rekreacyjne (m.in. parki, tereny leśne, kąpieliska

i baseny kąpielowe oraz inne obiekty rekreacyjno-sportowe); trasa powinna uwzględniać przebieg

przez tereny niezdegradowane i ekologicznie atrakcyjne,

c/ możliwości wyjazdu bezpośrednio z domu lub dojazdu do punktów początkowych i pośrednich

środkami komunikacji zbiorowej,

d/ możliwość zapewniania noclegu i aprowizacji, zakupu części zamiennych i naprawy sprzętu.

strona 14/23


Wymóg spójności

strona 15/23


Wymóg spójności

strona 16/23


Wymóg spójności

strona 17/23


Wymóg bezpośredniości

(brak objazdów i znacznych wydłużeń trasy)

a/ trasy rowerowe dostępne dla ogółu rowerzystów powinny prowadzić drogami dla rowerów lub

ciągami pieszo-rowerowymi, a w drugiej kolejności drogami bocznymi utwardzonymi i o małym

natężeniu ruchu drogowego, muszą przebiegać w sposób logiczny bez niepotrzebnego nadkła-

dania drogi i krążenia, należy unikać dróg krajowych i wojewódzkich oraz ruchliwych

i zatłoczonych dróg powiatowych i ulic,

b/ szlaki rowerowe regionalne i lokalne z uwagi na potrzebę dotarcia do określonych obiektów mogą

prowadzić po drogach istniejących nieutwardzonych i niedostosowanych do wygodnego

i szybkiego przemieszczania się na rowerze.

strona 18/23


Wymóg bezpośredniości

strona 19/23


Wymóg wygody

(niski współczynnik opóźnienia, brak podjazdów itp.)

a/ na trasy rowerowe należy wybierać drogi o szerokości minimum 1,5 m, a w przypadku prowa-

dzenia trasy chodnikiem – minimum 2,5 m (na krótkich odcinkach wyjątkowo 2,0 m),

b/ minimalna szerokość budowanej jednokierunkowej ścieżki rowerowej powinna wynosić 1,5 m,

a ścieżki dwukierunkowej – 2,0 m, a w rejonie przejazdów dla rowerzystów zalecane jest posze-

rzenie do 3,0 m,

c/ zakręty powinny mieć promień wewnętrzny minimum 10 m, a w rejonie skrzyżowań – 2 m,

d/ drogi dla rowerów i ciągi pieszo-rowerowe powinny mieć obniżone krawężniki przy przekraczaniu

poprzecznych dróg i ulic.

e/ szlaki piesze można dostosować do turystyki rowerowej, ale należy pamiętać, że z uwagi na swój

charakter powinny prowadzić istniejącymi ścieżkami i drogami o nie utwardzonej nawierzchni,

f/ szlaki piesze dopuszczone do turystyki rowerowej muszą mieć minimum 1,5 m szerokości.

strona 20/23


Wymóg wygody

strona 21/23


Wymóg bezpieczeństwa

(minimalizacja punktów kolizji z ruchem samochodowym

i zapewnienie dobrej widoczności na skrzyżowaniach)

a/ drogi dla rowerów i ciągi pieszo-rowerowe powinny mieć przejazdy dla rowerzystów przy prze-

kraczaniu poprzecznych dróg i ulic,

b/ przy prowadzeniu ścieżki rowerowej przez jezdnię drogi klasy G (głównej) lub wyższej należy za-

stosować sygnalizację świetlną lub w przypadku braku miejsca zakończyć ścieżkę przed skrzy-

żowaniem (rower należy przeprowadzić korzystając z przejścia dla pieszych),

c/ szlaki piesze dopuszczone do turystyki rowerowej muszą mieć zapewniać bezpieczeństwo za-

równo pieszym jak i rowerzystom,

d/ nie należy prowadzić tras i szlaków rowerowych po szlakach jeździeckich.

strona 22/23


Wymóg bezpieczeństwa

strona 23/23


Wymóg atrakcyjności

(czytelność dla użytkowników i zgodność z ich potrzebami)

a/ oznakowanie musi umożliwiać wędrowanie

w obu kierunkach,

b/ w miejscach o dużym natężeniu ruchu powinny

stać drogowskazy i tablice pokazujące sieć tras

rowerowych,

c/ brak odcinków nieoznakowanych,

d/ brak wspólnych odcinków kilku tras, jeżeli moż-

liwe jest prowadzenie ich oddzielnie,

e/ brak rozwidleń lub krzyżowań tras tego samego

koloru.

f/ należy unikać równoległego przebiegu tras

w niewielkiej od siebie odległości (np. po obu

brzegach rzeki).

Plan trasmiej

Sports

Transcript of Plan trasmiej