8/4/2019 Pielgrzym, rok 1910 - nr 19

1/6

1 9 . '.P _ eJ p l i n , s o b o ta , d n ia 1 2 l u t e g o 1 9 1 0 . . Rok X X X X I I .

" uP i ~ 1~rzy m'' z pigcioms bezpio.t .nymi dodatkami ~,Kt.zyz.~\c i e- lDz ie c i . .. . :Rolijk~' ~,~Dobrn .gospo dyniU ~r~Rohotnik P l_ iski! ' ,odzi w Peiplinie tr zy razy w tydzieti: we wtorok. ( ' :~;-wnrtek iPr2ed'ma ta kwartalaa na po czc ieiu l i stowy eh w .'-DO.5 i1~25 m 1'01. . . . . . VoI~..&gAJ,J.~'I:1 . J . . L l . do domu 1 mr. 4fJ fan., dla abnnento w miejsco-w ksitgarni naszej w Pelplinie 1,00 mr. rt'elefon nr. 15.

OgioslPnia przyjmuje si~ 2& opia~ ~5 fen. 00. l-!amoweg.,wiersza Litoonego druku, a za reklamv vod rubryk~ ~~.:\ade:slane"!.'i:-tei sie 40 tell L Listy do redakcyi, kEl~garni i dru karni tl'zebao.piaci.r: - (fl'ankowa~) i. podac.:v nich d~k~ad~y ~d.re3 p~a~r.e~o.Nazw isk korespoudent cw bsz loh upowasniema me wymienia Sl~.Nades ianych r,;J :;opisQw 8i~ nie zwraca. 'I'elef'nu nr , 15~Silni wiara i m i t o s c i a ...

o m e c z e n m k a . - - - - - - - - - - - - - ~ - - - - - - - - - - - - - - - - ~ - - - - - - - - - - - - ~ ~ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - d - - - - - - - - - - - - - d - - - - - O - , - -. S !onca. wl!!lcno 7,'2:6.. z .a.eno ~ , ':1.!Niediiiel& 13 tego: Maryus7.a. Niech bedzie poohwaiony JeSUB ChrYS'CUB! K8i~Zyea. wBciuld to.n, za.cn.oti 12}31....~-........:_P~.nie_d~_.4.1ut~_go.~__~ _~ 1~ ntJego. m . ~ ~ ~ ~ ~ .. ~ . ~ _~.~ _I! I_ ~ . ~_ _ ~ . _ ! ! I I . _ ~ _ ~ . ~ . . ~ ~ ~ _ ~ _ ~ _ ~ . . ~ . ~ _ ~ _ . ~ _ ~ _ ~ _ _ ~ ~ ~ ~ ~ _ _ III!I!I~~~"miillIH!Ill"iIII~.:.Iti.I~C&"'Y:IiD'Obowi~zk. ielD wszystkich rorizip ol@ k ie h tcz yc nzieci sw e mo-, e zr ta r. iuisae l~0 uu i~ i t '0.~ - -'pierajJu,' a.i~ 1]3,,z,lljeIU!

m o z n a p o d k o p a c n a s zb y t ?- P y f a n i e m t er n z ajmowai s i t : znanyB ernhard a cdpowieuz [egoc ic mozna w nastepujacy sposob:. G d y Polak z pod innego z aboruedz ie do z ab oru pru sk iego ispo -. dobrobyt tu te isz yc h P cla kow ,z dz iw len iem muw i: nW iec wv tuzyiecie ? A nawet gospcdar ..d o brz e w arn s i~ powodzi" .. Z aprzeczyc temu nie m ozna, "B a . ." , u l\ U p o y" , "Rolniki" , coraz H sz e sk lad y p ols ki e , spraw oz da-Zwiqzku spolek zarobkowy ch ,ystko to wyrainie przema\via , zegqspodarcza Pola!{o, .v rosnle .Sprawia to , p ow i ad a B trn ha rd ,~lylko polska t~ yzna,. ale takiepolityka rzqdu pruskiego.. 0'0"-yt p o ls k_ i n i e w z ra sta lb y t ak . s~y.b.... g d yby nle 'kotonizacya. iw s zy st ki e '.

_IL", zabiegi rZijdu pruskiego. K o I o ~w pro wadz ila do dz ieln ic polm a s e ; . kap i tahSw , p rz yczyn il a s i~p odn iesi en ia cen y z iem i, sku tki emmailitek Polakow nadzwyczai'"si ~ p ow i ~k sz yl. P oz nansk,e iu ie jest OYlll pro\vincy't " iebraczc, ."rov inz ), lak i~nazywano) alepolem iy wego ruchu gospOdar -Podstaw I l s po koj nego ikorzystne..ro zw oju P o la k6 \ Sij bardzo Hczneany' niem ieckie zapisane na hioo-

..Dm....J p ols ki ch . Wypow ie dz en ie tych_ k zniszclyloby (?) pot~g~ gc.d ar cz q P o la k6 w , ale takie wypoe iest ~ iemozliwe, bo hipo~te u Polakow s~ pew ne J a kapi ..

auOJu.. rn a ty lko zysk na oku. W te nni e maZDa wiQ c podkopacgi gospodarcze j Polak6w.Do pot~ gi tei przyczynia S iE ; g~6 -zwiC li ze k s p 61 ek zarobkowych.Niemczech, p ow i ad a B er nh ard , S( J~ ie zw i~ zki podobne liczniej-'1 gatsze, ale S 1 id z ~ , z e nie m ac al ych N iemczech z w i l l Z k u tak i e -olitego, tak s ol id ar ni e s p6 lk i spa.tak wybornie z Iicznych S f JO . .stwarzaj4cego jedcq Z VtJ2rt~ caj ak p oI sk iZw i li z ek sp61ekarobkowych. We warunkach, w

_D.~.I.P olacy ~Y 'i ~, jest to ogromni\,, P o w i~ k sz aj (\c e sit: sumy O!ZCZf;-o'ciowe W sp6tkach polskich 8 1 1ltatem pracy. i zapobiegliw O S L " io h k6 w w kraju - oraz skutkiem~pSlo~ych W obu prowincyachn_.....kie i P ru sy Z achf} stosu ngospodarczych" S~ ta kz e pionemrobotnik6w polskich, w y c h o d z ' l wD B ro bo te d o Niemiec. To zn6w niemiecki ka pital powi ,="pott;g~ gospo d arczq PoiakQ \\' ,

.... I......,~r;.u Bernhard, potrzebujlJ,c roboI musimy robotnikom poiskim~t O f mus imy ic h b ogac ic . .

. . _ . . . . . . . . . . . - 4 1 p ol sk i p ra w ie nigdy ni e lest.1 l f B C Y . To b o w i e m od.roinia p r z e -rObotnika polskiego adz e w b ra ku p racy prze-~waha s it; an i . c h w i l i ,

aby pracowae w rolnictwie, Niemieckiro bo tn i k przemyslowy tego n ie u cz yn iiwol i bye jakis czas bez pracy -aniz ef pracow ac na roli, Zstern usu-niecie robotnika polskiego z przemy ..sru niem ieckiego jest niem oz liw e, --To tei zniszczyc go [ako sH y zarob ...kuiace] ipomnazajace] dobrobyt spo-Ieczenstwa nikt nie zdola , poniewaiten rob o tn ik z na jd zi e zajecie w ro lni-c twie ito w r ol ni ctw ie n ie rn ie ck iem ,ktore bez rdbotnika polskiego nie

.. r . ~lTIOZe Sl~ o ny c Doplyw u zatem k~~ italow, b ~d~ . .cych re z u lt at e m polskich ro botnikow,nikt nie w strzyma - ipa d 1 Y 1 T I wzgle-deJTI spotki polskie zapewniona m ajaprzysztoec.Rzad pruski moie wobec spolekwystepowae [edynie na mocy u staw yspolkowej. I wystepuje tez \v rozma-it y sposob, n ie ra z c ok uc zliw v , Alew iasnie ta okolicznosc, ze sp6ik i pol-sk ie w y staw i on e SC i na sz cz eg 61 nieostrCl, opiek~ rZijdu J prz ycz ynia sit; dowzmocn ien ia ic h sHy . . K a zd a b ow i emspo lk a li cz y sii; z tern, a przeto w za-~atwjaniu i nte re s6 w p rz est rz eg a s U O I I 'miennie iDrzezornie usta\\'... A zatemniebezpiecienstwo, groiCJce .ze stronyrz ~du , je'sl naj ie psz ynl str6ien, tychspoiek in ajle psz ym re gu lato ~ m ich,dz ia~ ania. To \vszystko odno~d takisklltek, ie dzialanie so 6le k i est popra.,.wne, a rozw 6i Sp6t f k zdrowy. Dals zym nast~p stwem tego poloienia s p6 . .~ ek jest, z e s p o te cz e fi stwQ pol sk ie UCZC\C si ~ ta kte Z O w e1 11 n ie be z pi ec z en . .stw em , ctacza sp6 !ki nadzwyczain'Jpieclo~owi toSCt i j ipoparcienl.Z ateln system finansowy polski,uwidoczniony w sp6ikach, zniszczycna m oc y u st aw y , albo na podstawie n ie . .solidnosci spolek, jest rzecz~ w prostl1iemozl iw~.A gdyby gwaitem i bezprawnieje z nisz cz yc? T ru dn o p rz yp usc ic , z bys iE ; t o kiedykolwiek s tato ~ a le gdy.by s j~ n ay -p et stalo, czyiby gospodar-cz a pot~ga P ol ak 6w z os ta ta zniszczo.na? Rozw oi systemu finansowegopolskiego zostalby na lata podciqty,le cz n ie m6glby by e zniszczony. Chacoby i uz tylko d Ja t eg o powodu, ze znalaztyby si ~t oczy w iscie-, s p6tki niemie-ckie, kt6reby kapitaly polskie przyi~1Ytab y n ie mi p rac ow ac, a tem samemznow u pom agac do z \\ i ~ ks z en ia s i~d.obrobytu Polak6w ipomnoienia ichsiJy gospodarczej.Z do tychc zasowego przedstawieniar z .e tz y w y n il ,a , ie polski s ys tem t in an -sowy nie potrzebuie s ifi; o ba wia c zn j . .szczenia Z p o\ \' od u n ie ko rz ys tn ychzawiklan gospodarczych ani z powo.d u z arz fi dz en rZijdu pruskiego. W yni ..ka datej, ie system teIl, sam w s.oblesU ny, opiera sit: 0 kapital n ie mi e ..cki, ze witte W ogolnosci iest gospo.da rc zo z drow y.Moina by e tez pew nym I ie do . swiadczeni j przezorni k ie ro w ni cy p ol.scy poprowadz~ ten rozw6j dalej pe .\lJn en li to ram i.. Niemcy ,ni Prusy ni emog~ tei pot~gi zniw eczyc, bo tyc:iesilnieis:te jEs t nit wszelkie zarzltdze-ni a panstwowe.Z tej pot~gi gos podarczej morlo-by powstac niebezpieczenstwo polity-czne. Dia tego jedyoyrn 'rodkiem aby temu zapobiedz, lest wewnt;trznakol on iz a cy a chl op 6w n iem ie ck ic h, o ra zje dno lh y z w iij ze k tychie chlop6w w

spclkach. Jezeli uda sit; te dwa srod..k i d o p omy sln eg o kon ca dop rowad z le ,natenczas w ciagu 50 lat powstanien a k re sac h potezna nierniecka w aro-w nia , ktore] zadna slcw is riska falazn h s c an i zniszczyc ni e z d o ra .. I wla-snie dl a te go .. --. tak z ak ori cz y ! p rt. ie . ..sor Bernhard - poniewaz [esternprz ekonany , z e polskie] siiy gospo-darcze] nie m o zna zniszczy C , sau ze,it spraw a kolonizacyi w ew netrz rie]rozstrzygnie 0 iosach i pr zysztosciparist w a pruskiego,

H E katystycz nem u prolssorowi mo -z erny dac [ ed na ra de , zeby przyszloscNiem iec raczej bu dow al na zasadachsprawiedliwosci j prawa, a nie na bez-prawnem rngowaniu Potakow, bo jestjeden s pra w ie d li wy i wszechmocnyB6g, kt6ry z aw s ze iwszedz ie dobrenagradz al a z ie karat, choc karat w e-diu g sw e] wszechmocne] woH wten-czas ,. kiedy ~ara stala s iE; konieczn~idla karanego pozytecZDij.. Z p l ' o w i n c J i .Codopiero w ydany zostal no w yr o c z n ik n a s z ego T 'o \I I a r z - y s tw aNaukowego w Toruniu . znowuw 2 tomach. a nie z eszytach, ia k tokiedys -dawniei byw alo. W idac, iew h;ksza liczba cz lonk6w pozw ala na~bszernieisze druki, a Sij tak w pol-skim jak lacitiskim tom ie bardzo ciekawe.Z polskiego tomu \\rym ienit:tylko autor6w rozpraw; Ksks. dr. K u jota, Manko\\'skiego, P.. Czaple~Jskiego, Chmieieckiego , pp. Koscinsldego"N itsc ha , W o lsk ie go. Z ape ~tn ie kaidyz cz lo nk 6w naszego Towarzystwa sit;cz egos ciekaw ego docz yta imote dopodoboej pracy si~ zach~ci.

W I aciisk i nl tom i S C I opi syai do roku 1600 si~gajijce kosciol6wd awn ie js ze go a rc hi dy ak on at u K am ie n . .s ki eg o o be im ujq ce go d ek an aty kamienski, cz!uchowski, tucholski, wi~cbor.ski, lobiynski inakielski. Szkoda, zepomitdzy czlonltami naszymi w spisie nie widac ksks. proboszcz6w zRada wn ic , Dejbr6wki ,. W i t;cborka~ S~'"oolna t Eikfiru, Forstenau, Frydlandu,HamerslJyna, H ei nri ch sw ald e, P oi ni e,P rzechlew a, C zlnchowa a i nie zK amienia samego a inawet nie zChojnic t s k ' } d wit;ksza C Z E : S C ma te ry a ..lu tych fo nt es " p oc ho dz i. Moze tedla n ich tak ciekaw e nfontes" ich dozapisania sj~ na cz lonk6 w pobudzij.A tertiz niech kaidy czlonek prze

czyta uwag~ na okladce rocznika,w edlu g kt6 rei n ie ja ko p re nume randona r. 1910 zaraz pfacic trzeba 6 m.j a k 0 ski a d k ~. z W y c z a in, t e r a zdo Brodnicy na r;ce kasyera ks.Chmieieckiego.W i a d o m o s c i I e , sw t a ta .

Pier1\f8Ze ezytauie' projekturefoi'my ,,+)'"borezejrozpocz, lo si, w cz w artek lOgo b . m.Przeciwko projektow.i z ryw a sit: w iel-ka bu rz a tak, te ni e jest wykluczonentzu pelne odrzu cenie go w ko misy j K anclerz zaraz przy pierwszem czy.taniu w y glo si w ie 1 k~ m ow .; politycz n2 1_Rz,d podobno nigdy sit; ni e zgodzina taiDo6~ wyborow.

BethDlR,Ba 0pJojelicie i"eformyl\rybo rc ze J" .. tObrady n ad p ro je kte m [(:1. pnc2~Jysh ; p r zemow ieu i e rn kanclerzs, ldoregosocyalisci powirali okrzykarni "fe! ..~'Kanclerz oswia dcza t ie pro jekt n ieub iega sie 0 po pu larnosc , :::e nie jeststronnicz y (sm iech u socyalistow), So-cyaiistom osw iadcz yl kanclerz , le naic h agitacye ina 1 < . h p ro t es ty rz~d z w a ..iac nie bedz ie {rnepoko] n a iew icy).Wolnomyslnych cstrzegal zas; by nied ali s it; uwiesc p rz ez ag ita cy e socya-llstyczna. Wrazenie przemowien ia by tobardzo slabe.P o kanclerz u przem a w iali ministerMoltke iach ow aw ca R ichthof en chwa-l ac o cz y w is cl e prejekt rzadow v ..Szezncie ])I~zeci"~koJll~~biauee

Potnlickie,j ..Jut raz p i sa li sr ny , ie hat ata na-woluie od dluzszegc czasu rz ad;: bywyv.,Jaszczyl dzielna t~ patryoik~ pol . . .sk~ .. N ieda WilO nKonigsberg ~L ' Al1grZtg" r o z, ." to d zC \c s it :; 0 w yw la sz G zc ni unapisala:"Pl"zed Jaty fanaiyczna hrabina stala siq : gtoSI1~ wskutek tego, i. e \v ie-dnym z salonow zamku podlogc, ka..zala wytozyc samemi p iecio IlL :1rk6w . .kam i z w iteru nkiem cesarz a \Vi]h~lmaI I, p ra gn " c w te n s ~o s6 b sYInbolic7..niezdeptac m on arch t;~ P ra ce odnosne ju troz poc z~ to , ale vlykonaniu te go p 1an uprz esz kodz ita w ladz a, skoro si~ 0 terndo wjedz ia la~"

H rab ian ka P ctu li ck ~ ; :m! js ii a t er az .,.blat" te n do od\votania tego oszczer-c ze go 'k ~ am sh ~ 'a _\\: sejiui0 p:rent-;klnll

"wywola i posei sccyalisiyczllY u;~ Liebknecht oburzenie wsr6d luni~r6~v ina"rodowych liberalow prz ez lOt ie n,6"wH "t y lko" 31/2 g od zi ny ~ l \'1 o. fs za le kp ow o la { L i eb kn cc ~1ta rio porz ~dkll z asiowa: "Nield6r zy oskarieni n1altl u -clucie i~ena sij,dzie nie m z} 'I do GZy-nieoia z hldzn1i, Iecz podr luceni s41w ilko m .." M in ister so ra w i~ dii \:\,'osci n iechcial na mow ~ t~ odpo"vjadac~ poselnarodowo l iberalny zBznaczy?,. ie seimb~dzie Mus ia l pomyslec 0 z mian ie re"gulaminu celent 'z ap ob ie g3 ni a f Dow on lte go ro dz aju . Nailepiei na~oz,y{: kllga~n ie c w sz yslk im , ktorzy n13]q jakikol-wiek pO\\'od do skarg na "dobj'~Jdllejlll, stw a p ru sk ie ", wtedy b~dzje VJszys tko"w p orz ijdku 1 "

ll" sejolie ba\l~all:skimzastreikowali dziennikarze rnz, }! 'dychciano przeci'tga~ nadz'\;, ' yczaj d~llgOobrady. Gdy ich potem zarzqd s e i r n uz tego powodu ostro zganUj pO\V'aJfzo",no strejk iw g ~z etac h b aw ars ~d (;h niebylo sprawozdan z . p osi ed zc 'n i] se jm u .

_ Socyali~eiz ap ow iadai Sl na prlyszi~ llierizieIE: znO-w u wyst~py, . protesiuj 'lce przeci N ~rnlesionemu projektowi u lep sz en id p raw awyborczego.Bosyjscy profeSOl'o\\rie o(]escyprotestui~ przechvko nlitSlllniu si~profesor6w nienlieckicb w rosyjsk:JpoHty ke finlaodzk&. P ro fe ~o ro w i e cizar~czai~, z e kulturze finlan dz kiej iprowincyonalnemu samorl~dowi F in ..landyi nie grazi zadne niebezpieczet i-stwo -- w to chyba swieczniki ode-skie ni e w ie rz 21 #

8/4/2019 Pielgrzym, rok 1910 - nr 19

2/6

tieJ" ezefJHIiQ~tal i"HO'.liU ?; wi~y N h ~ n I Q . 6 w odr".e~O~?7. P'o~w.wl~ Qfjlttey ~lo~)fl~ ' f l iwia i~9 ~ ~ : H l } _ e . ! IW kwt6~rll wYf~iel f l a~"r-i:Q~f.~i~.N ~. ;r n c - y ,~on~~.rtuoy(na3yele ,elffln?ar,v,-u!yt~i,emH~II. Prow ta ,o Q .'w i ad~~~r1 ~ ~ ; QJ : ~ ~ ~ ; i~i i i f)fiii gr6lby an i?~\~@:e r:o~ihynh i dadzij .itt lmusi~ dol l~~~P.S.t\y~ . t ~ ~ 6 r - a b y ~aru~ iy iy r d a p . o d z J e l ' ! ! ,P?$(l t ~fjlttntl.e l u = o l e & t w a 0le5k1810 iru~'~~n~V - f . ! tW 'Q o b a nl"l fodowfJlei ' l

rril0.il I~D:IQ w'riel8.kiQ~N~\\~yf~~a u a90tylta lU I t r - u d l l o i c int~~fl~\"~itlli ll e_ n awo t ilb.mlgnat6wna ~\\~~ha 6tiffl~'ftle par'am,oN kroki 'm. Ipf'it~tiw~ai~tym si , k O f t i t y t u C Y I .'f~1 e :t u t s .~ tletkft!~ty elsan iI._pro-s it P f { ~ l. yd fn ht i ab y marn ato w DI."s e\ v h'~ego. ~na st6wko'\ p o k t6 r . e mo>~s~~ty ' n~ty~hmi .s t lra_ at , pr.'1\:' ' " . . \ 'HI t! l'~,~i.~t : :. . t- . . .. . . . .H~.....-,,....,~.a.i'k~,0 Qb:r.~tfek tt.'y:J.Usk9~

[ I < , . , ~ ktj,Q.1"lauS.-l~A r e v b i s k ' U ; [ ) aadar.ski Dvornik n ie- _o~'~os;ato! pO'l~diet1 R a y m u u kra ca ..~~,y~.,tObf(!~d~k flymsKo stowianski,

~e!~2 ~.i;l~llaCl.y~ I z e roapcrz adaenla te~dl,i4.t -t

8/4/2019 Pielgrzym, rok 1910 - nr 19

3/6

8/4/2019 Pielgrzym, rok 1910 - nr 19

4/6

~~ .. . - ~ . ..f! (~- ~ Walnif'~Zebrante,rpodpfsanej apolld (ldbQd:zie- si~ 'Ii, bankow}'1'O lOk',llu we W j (. ! 1 . . . 1W .rod~, 16m31-eR J!'JO,0aodZ. 10 p..zed pol.; f'o~dek obrad:.t. Pn.edloienie sprawozdania k~~(,j-I WitgO za rok 1009; ucnwala (:u do... J}Ooria1u ~.ysku,prlyj~eit: hilansu: ,~ .: J u~eI~nie Za.r7.~dowj i Radzic. Nadzorezej pokwitowania.t 1. Wyb6r Za~du..;iL Wyb6r trzecb cUo.Dk6w kll.dy~ Na.dzorczej ,I'" Sprawo;.:danie ~ Dsta..tnlej .rewizyi. ~ :z:kowej .i~ Uchw:ua wyniJ~a.j~(;a. % '9p.ntwa: . ~J!6illowerro z dnla 1 ro.aja 1M r.e. Wnioski hez uehwat,\ SprawQzd:mie kasowe za rok 1909i ..,.lo~oQe: bqd%ie OQ jutra w Iokalu\ ka.9owym.~ . W i8j eo d r u : Q 7 ImegQ 1910.~;: Bank Indowy( . Bl .Deetr+3 .I j tC l l (! - Genosscnscnaft mitV UDbeschtiinkter Hattplli.cb.t.Rada Xa.azore:za:Ia.IItui RlIklhiaJri, pr82e9.

T . z o. p . w P r . S t aroga rd zi ee .

10 dni! /-_.. .Celern uprzatnleciakrotki tylko czas trw a u ~ I ~ - [I I ~! "J'"

;~f iD1

Parcelacya!Posiadlosc p. NIIlVI'oeJ.i.iego w Om.I

~_ vpny L u baw ie (L oe bau Wpr.), poloz ona w e w si prz y~ :zosie , 5 kim " od m iasta, obejmujaca 274 morgi\n ajle psz ej z ie mi pszennej il:tk z dobrem i masyw-.neml b ud yn ka rn i m ie sz ka ln em i i gospodarczemif (3 domy rnieszkalne) j bardzo dobrym i ywym j{ mar twym inwentarzern, bedzie~w poniedzialek, dnia 21-go b. m.~.PDC:Z~WSZY o~ gadz. II przed poi.?na mleJS CU W catosci lub w parcelach pod bardzo . -- .t(~_.__.~korzystnerui warunkami sprzedana, na co S z an. ~ . . _. __ . -_ .~ - _ t t i $ m ~ . , _(,Refleklanl6w si~~~P~si;~,Torun ( T h o ~ 2 : ; : B an~ I n d i \Y j ~ - - - - - Gc:spodarstwa M a g ai i i . - -n i e b U - - - - p o s z ; ; ) ; u ~ : Z '"4 AllW a p 1n, I .. 1 a'Ya acn, uu . _zna.jd~ za.ra:r: s1d:e za.ttudnie~. .kompozycyjne w ki.i.zdej cenie iwielkulici. uniwersyt, w Monacnium, ian. 1 przy odbicrze 3 kawal6w m e n krawes ('>.388)(. Przy zamowiemach prosimy adresow"t\: G T y l k o d la p o l n I T a ' po 85 fen., (DaJlep~zy t080:i. St bb ... , 1"K ro to sz yris ka fab ry ka w yro b6w wos kowy ch " I dansk, t 1 A mo r rS u 1 i l) s ' k "a . w Tcz:W'i~ (D~rschaUJt~. E. G. m, b. H. Lan&K&8i1e 53, Moja w miescie Dq.b;re- I W I a r, Podgorna.uHca ~.:1 K:rowHZyD - IUtotoeehiD (.P08eD),. I naroznik B e u t l e r 8ga 8 9 e. WDie (Gi1genburg Odtpr.) po- .r . . 8\yiece. nasss maja stale na sh,iadzie! . iozona dnz&, masywna erednio solony, duie ziarna M 'o d eg o c z l o w l - e k a;1 .L, lla:l:urkieWlcz 1TTurunlu, drog. W. Kwtecilisldego _ przyJmaje od goddllY 9-1. stodola fnnt 8, !i0 mr., wys'yl :a za 2a t .(i__W Chelmiyidroll'. J. Rybickiego w Chel:mnfe. = iod 8-;;. (1498) z kilku mo!'gamiroli, miejsc& liCZ~ N (:HaO) l u b p a n n e , ;:::~~~ ' - - . . . . W IIn I t a s p r z e d a z pod bndynki, jest zanz; do iinln:'!~:~~'otrafia pisa6 no. maszynie!~il

t : . .. . " P ItA C A " 1) spr2edaDla. 1f ~ wielki spiehlerz P092 uku j e u lY , do biura nasze~B l J D e . 2 pietra ,. reszte stodoly go w Pelplinie. Znaj omoscC e m u p r z g t w R e i g moina z ma.iemi kO~8ta:mins. j!zyka nisll1ieckiego w pismie. If Y W.. poruieszkania. iinteres wybu - ~adDY ismaezity iwymow ie konier.znie potrz8A,. DIs nadehodzqcego now&- dowac. Slic2ne poiozenie, tla.- t l Z k bna. Zgioszenia.'l podaniem.~jestnajodpowiedniej-szem dla rodzin go sezonu daje 9i~ do inooresu zbozowe- s e r Y Y { I I , pensyi izyciorysu w jezykud g t h 6 U niemieckirn upraszamv do: . , j ] l l s t r ' D w 8 n e m p is m e m tJ D u d D I O w e m . W W ppze aJ', gll:~1~~~~eg~8i"~zd_Wb;~: font po 25 fen" polsC8 Bksp."Pielgrzym~"p.n;.2432:1 ahy D p r z a tn If e akJa4 rzeo od I-go lint-A r. b.. D~ M I e c z a rn J a G u t to w o P 1_ J.Nt ~ . c . ~ Pr " ~ 1 . DlOj, w8zelkJe towary r""-- ~ OiZUAUJt z~az lIiO.D&telCto pragnle zapoznal," ; SIt: z" aClt, nlec 13 J ziwowe po bardzo 0. Polaka z odpowiednym. bpi- (p. .Rumian Kr. Lobau )Y!lt.) ...{;uam .s;tychmia.st na },arcie pocz tow ej poda do- nieh ceuftt.'.h. talem wielka przysz!osc. mtynarzak-...A~... .1... dr Kon:fek~YR OBlak.. ~. P. Sehroedelt,~~au..uy ""uJ a es, a b~dziemy mu wysylali itowary :futrUne spa0- (!OJ Schlo8SgU.t Gilgellburg.. Nowy woz roboczy, Ie.. 2 kaucy~ do mego holender:"Pract:'~, = /~!!J~j. po ~ei Posiadlosc, dnokonny, . :~~:; j = ~ a : ~ ~ ~ : ~kt!?sz~:~~ darR10 F.Fromm , Lubawa. 8 ipM morgi dobrej zlemi ii DlaszyDt: do sieezki, mi pAtow(I ,mi iwBzE"lldemll 'e\ btka.mi ibu~ynkami nlld s m o M kilka nowych plagow a- per~cyami. Zgios2enia pr.zyJ.~ .... (LGbau Wpr.) , ~~ bliako Zblewa" dwol"Ca i m ery kan skich 1 broD,.. mUJe ekap_ },fPielgrzym." Pt'

p.r z e z m I e S I Ite m a I' z e e. N il . .. .. . 47. , ... U .. 41 . ko'eioia~ jest pr.zy wptaeie mam. tanio na. epl'zeda.z .z po- r;n;;;r~;;;2.48~5;;;;.;ji_;;;;;;;;::;;;;;;;_~p;;ii"(~~~) nasz: "Praca'\::~:~~8~POSell).: [ N ~ : 8 p r l c f a 1 I . :1=I l r ~ i ~ : : ' : f ~ d l ~ WO d j _ P ~ O { ~ i : ~ t io ( : : I ~ : P 0 8 z n k u j i jr a c y , : . !rT ~ I l'uukami z&ru na Bprzedai. Gniew (M ew ,,).. Bacznos6-1 J\ Vka ." Dobra egz ys te no y a Bliiazych wia .domo8C l udziell K 1 ? ; ' I ; rodak6w :zamierzalby: I e l l a Polakal ~ak6b Piotrzkowakl, 0 eentryt'H"e S z an . P u h1 ic 7.n o~ (d P elp llo tt . . ,,_-~k .!.L ml k k......... B -- '" J18, iokolicy donoaze up.rzei~;.. . en ma DaJ Wl~&a:oCO~ oray~;II e &, tIU Z powodu. pnAiAe.. ia. iJmego yto D i. p. RowtD.blau.. - lub jaq .mas2ynQ nabyf-f. i I .. ;t_odtlnszeza. mleko za . pomoq uTltU" edai hi -"1"- niech sit 'wprz,6d 00 mle, 2:0 W ~ enie iBa.krolowei mleeznych wjr6wek~ ~,Tita.nia" PmToZJ ' a . " ontwa VdDlUZl.lD Na post mnlit. po eenn.1k i w a- wi~zienie potiezoch w y - :~ l'nnk~ :2:a:lo~ Cena 651 konuje predko itanio maszv-j e s t ne.jbardziej rozpowszechnion& m a o . . _ _ tpos.-adlosrc' _. p o le . ..l Il ro m ; SO t 95, 120~140, ISO, 116 mr. itd. Pl'zy '''p'' 1- k ;;;:;=:::::;;;::-a !:izyna.. Oua sooi Da. Dsjwy"iszym o"Q 2-letn. odpb.ci~ (w 6wier~ roku 10 nanu. .rosz.~ 2, .las .. poparClf.

stopmutechnieuwgo ukonczem& sk1adaj'lCf! 8i~.1 .u.owego, .Iel .. loaosle, w.l'orae 1 ~~i1~Jl~a.il~ 2~~K~(lt1~.r~~~Marya~ag'rska, Pelp~iiDajwi~szego przera biania. . k ie go m u ywD .e go domu mle- ~ tT k..r. 0 ta.kte WS:lekie pn:ybu.rJ ~o mlecurD uL Frydery s:owska nr. 26a; fDoklahl .... ocWUUIWO .- 8zkalnede li4. idobrze Ut"za... rot.ne ga un I .Ie I ~ iparo.,dl. Na ka.'l.:de :l~-pUi.. d l1li. DO"QCHID~ .na.q .... dzonego iprosperuJncego p a . t sera. (24.09) dante wyjefdz:l.m albo ~o

8/4/2019 Pielgrzym, rok 1910 - nr 19

5/6

lledatek donumeru-19- 0 Pielzrza d g r u n w a l d z k i w Ira..k ow i e .

Podkomitet obchodu pi1;csetniej~"IU"cy zwy ch ;s tw a p od Grunwaldemwalilltastf;puj~cy program arocsy-D z l e J i 1 5g o 1 ip ca J jako pi,csetna. . bitwy po d Grll nwaldem, 0-- . . . . . . ~ dz ie z a tw il;to narodowe.'tym tez dRiu ( pi q tek) sk u p i l i sit;e p u nk ty p ro gra m u n ow szec h-obchodu W K rakow ie, a miano-~...1) NabOie it stwo dzi ~kczynDe w ko-. Nai 'wi , t9zej Panny Maryi. 2 ) Od s loa ii ;c i e pomn i ka Wiat Ja-. n a p l a c u M a - t e j k i . a'. - 3 ) W r ~ cz e ni e % arz lldow i T . S , L .grunwaldzkiego" na szkoly kre-

~ . .4 ) O fwa r ci e wysta wy za b y tk6 w Z,.uu.n..l Jagielloi iskiej.. '5 .) W i ec e lu dow e j cdczyty na te ...pamit;tnego dnia w dziejach Polski.!. 6 ) T ea tr y izabawy l udowe.- 7 ) Powsz echna iluminacya mlasta,Dalszy c il lg , u re cz ys tc sc i c db ywa cb~ dz ie prz ez dw a dn i nastepne,i1 7 .g o l ip ca , z lo tem soko ls twaI ~ ...,e go. N aj w ai ni ej sz ym pu nktemystosci w tych dwu dniach rnaolbrzymi poch6d z Blofi na Wa..Mjanowic ie w niedz iel~ 17 lipcadzie s i t : : przed p o J u d n i e m m s zaDa Bioniach, W obecnosci w sz y ..s fe t s p o le c zn y ch J s t a n 6 w i a o .d6w. Po te rn naboienstw ie ru sz yh6 d z u dzialem so kols twa iw szyc h re pre ze nta cy i, e w en tu aln ie p rz ez: Wo l sk (j , Podwaie , Duna jewskieiBasztowil po d pomnik JagieUy. . u li C 2 1 F l o ry a n s k l iJ Rynkiem iGrodzoa W aw el. '.' W p ocho dz ie tym niesione b~dak O D S C s it ; m a j~ c e p o d o bizny p h i : c resh;ciu kilku sztandar6w, zdobytych, , bUw ie pod G r u nwal dem na Zakoniem iawi es zo ny ch p rz ez zWyltego kr61a w katedrze wa-

...,...n.... (niestety, s2:tandary te , kt6dOkc adne ry su nk i z osta iy p rz ezosza przekazane potomnosci, zn i z biegienl cz asu z katedry wawelezaleznie od tego programu pro-ane jest u rz lldz enie w ysta wytk6w historycznych z epoki Ja..

. &Iw. skiej, wybicie medalu p amh ,t ko . .(w tym celu pow olano do zyciay komi tet), z aku pn o bro sz ur 0~ s tw i e g ru nwal dz k iem j pado -y obrazu J. Ma te jk i .i td .Powfarzamy wobec tego: SZCZt ; ;~l i .8 i~ mo :! e czue ten, kt6ry na czas

[ 2 - 3 J..Ojciec Kapu.cynczvli.. .el~8t"'8 lviary iDliloscl.

( C i~ g d ai J! lz y ~ )- M ilcz, E dwa rd zi e! p rz e rw a la muI s z y tok mowy. Cot to rna znaczyc?ceaz.L e jego u p6r, jego nieposlu__,,~..stwo usprawiedliwiac? Moina!m6wic aby sl6w ko na pochwai~u wodz iciel6 w? JeiU , iak mialesw i edzi ec . s z cz~ sc i e w ic h ciemnychra ch p an ui e. iakies okrucitnstwotam berJQ swe wznosic, skoromimo n iewyg6d i6inych udrcczensiQ nie u skaria' A ni e szkara. to, z e zgrzybiale iz uczuc wyzu m ni ch y, d zi ec i znakomitych r od z i . .

~n~ uwodzq ido zrzucenia z siebie. w iilzk6 w synowskich nakianiaiCl~p r z y j t . ; c i a natomiast slepego n ie w o ..'1 Takie to wil;c owoce onej wywa lane j r el ig ii pap ie in ik6w, ktorzYIpoz orem na pelnia nia du sz y pra w"y n l pokojem , od ru gow an ia u cz uci nn os ci n ie cn e swe dzielo z aa i " J ,T o r ze kts zy J wybiegla z pokoju.z O u bo le w al E d w a rd , ie nie m 6gJ. o k oic matki. Aby jej zas przeciwiz as ad am i te m bardziej nie obu p09zedl do s w ego po koiu. Wkr6tprz yniesiono w iecz erz ~J - k16 ra,

tego obchodu podaiyc b~dzie m6g1do tego p(llsl

8/4/2019 Pielgrzym, rok 1910 - nr 19

6/6