2

"Oczywiście, nie cały świat jest sceną. Lecz niełatwo rozstrzygnąć, w jakiej mierze sceną nie jest."

Erving Goffman

"Załóżmy, że miasto nie jest niczym innym, jak wielkim konglomeratem pewnych struktur… wi-

chrów… Czegoś, do czego pasowałaby nazwa „teatry naturalne". „Wykonawcy” ról zmieniają

się, przypadkowi „widzowie” także. [...] Skrupulatne i całościowe analizy repertuaru teatralnego

miasta czekają jeszcze na swojego Szekspira. Jest zupełnie pewne, że właśnie teraz, tu i te-

raz, istnieje środowisko, które już zgromadziło katalog sztuk naturalnych. Ludzie którzy organi-

zują turystyczne jazdy-pielgrzymki."

Lubko Deresz, Arche. Monolog który wciąż jeszcze trwa.

Performeria Warszawy - to grupa młodych, aktywnych mieszkańców stolicy: performerów fascynatów, aktorów amatorów i domorosłych artystów, którzy dostrzegają potrzebę twórczego ożywienia własnego miasta. Warszawa jest dla nich żywym, dynamicznym zbiorem przeróżnych naturalnych spektakli i widowisk. Nie wystarcza im jednak prosta obserwacja miejskiej performatyki. Próbują więc wykorzystać ten swoisty język ulicy i przemówić jej głosem. Czy uda się cokolwiek miastu przekazać? Czy ktokolwiek na to czeka, aby miasto do niego przemówiło?

Performeria to teatr z ulicy. Na ulicy i o ulicy. To szukanie nowych sposobów przekazu, laboratorium ruchu, rytmu, dźwięku, obrazu, zapachu... To grupa wiecznie otwarta na nowych członków, nowe impulsy i świeże pomysły...

3

Performeria Warszawy - co to, kto to? Jesteśmy grupą performerów, artystów i aktywistów. Naszym głównym celem jest twórcze ożywianie przestrzeni miejskiej, wykorzystując do tego techniki performatywne. W tym celu prowadzimy autorskie poszukiwania teatralne, w których poruszamy się swobodnie między ulicznym performansem, happeningiem oraz wszelkiego rodzaju akcjonizmem. Inspiruje nas animacja kultury i community arts – artystyczne laboratorium które daje każdemu możliwość twórczej pracy. Jesteśmy propagatorami pedagogiki teatru, wypracowując metody nauki wyrażania siebie poprzez performans. Tworzymy akcje, krótkie spektakle, działania interaktywne i warsztaty. Nasze artystyczne interwencje stawiają mieszkańców i przypadkowych przechodniów w roli widza. Istotna jest dla nas idea stwarzającego się wtedy Spotkania, które wyciąga ze stagnacji i ustanawia przestrzeń do wymiany poglądów, myśli, idei, marzeń. Chcemy kreatywnie prowokować do

wspólnego dialogu. Jesteśmy grupą otwartą na nowych członków i nowe impulsy w każdym momencie procesu twórczego, co daje możliwość współuczestnictwa i współtworzenia działania. Równolegle do pracy artystycznej, Performeria prowadzi pracę badawczą z dziedziny performatyki miejskiej, zajmując się wszelkimi zjawiskami, które

posiadają cechy teatralności i widowiskowości, tak bardzo obecnej w kulturze współczesnego miasta. Eksplorowane przez nas „teatry naturalne”, stają się często kolejną inspiracją do działań artystycznych. Natomiast prowadzone przez nas obserwacje i badania terenowe miasta zmieniają się zwykle w spontaniczny performans, w

ten sposób przeplatając i zacierając granice między nauką i sztuką.

4

Badając i tworząc Protoperformans kwiecień 2007 Projekt artystyczno-badawczy. W ciągu całego dnia, grupa licealistów z warszawskiego liceum imienia Jana Kochanowskiego, wspólnie z młodymi performerami, prezentowała na ulicach wypracowane podczas tygodniowych warsztatów krótkie etiudy i akcje teatralne. Celem była konfrontacja przypadkowych przechodniów z niezapowiedzianym, teatralnym zdarzeniem i postawienie ich w roli widzów. Efekty całego procesu posłużyły jako materiał pracy zaliczeniowej kończącej kurs antropologii widowisk w Instytucie Kultury Polskiej UW. Uczestnicy: Sebastian Świąder, Tomasz Grabowski, Maciej „Dziuba” Dziuba, Karolina „Urka” Jastrzębska, oraz uczniowie XXVII LO im. Jana Kochanowskiego w Warszawie:

Anna Biedrzycka, Urszula Krakowiak, Natalia Dąbrowska, Agata Suchnicka, Jarmiła Rybicka, Zuzanna Kwiatkowska, Agnieszka Mazurkiewicz, Paulina Trando, Maja Sławińska, Bartek Duchnowski, Aleksandra Dzierżawska, Martyna Nowosielska.

Co robimy? Czyli katalog akcji w kolejności chronologicznej

5 Performeria

Projekt Szkoły Widzów Instytutu Teatralnego. Miasto. Pole Gry. październik 2007 – czerwiec 2008 Przedsięwzięcie zaplanowane jako cykliczne, cotygodniowe spotkania warsztatowe dla licealistów, podczas których grupa zgłębiała metody pracy nad performansem ulicznym. Celem każdego spotkania było stworzenie krótkiej akcji, którą grupa prezentowała następnie na warszawskich ulicach. Punktem wyjścia była praca nad językiem teatru, a następnie odnalezieniem i wykorzystaniem w praktycznym działaniu języka ulicy. Grupa prowadziła liczne badania i obserwacje miasta. Materiałami do akcji były także zainteresowania, biografie i umiejętności samych uczestników warsztatów. Performeria Warszawy były częścią przedsięwzięcia Miasto. Pole Gry – projektu edukacyjnego Szkoły Widzów Instytutu Teatralnego. Koordynacja: Sebastian Świąder Zespół: Zofia Wronka, Tomasz Grabowski, Zuzanna Ciesielska, Marta Murawska. Wieczór Zero 30 października 2007 Pierwsza publiczna akcja Performerii Warszawa. Przygotowana jako manifest grupy, ukazująca główne metody dotychczasowej pracy, inspiracje, tematy i techniki. Symultaniczne scenki rozgrywały się pomiędzy widownią, zapętlając się i powtarzają bez końca. Słyszymy znane okrzyki i hasła, które możemy napotkać na ulicy. Performans życia miesza się z teatrem. Aktorzy nakreślają na ziemi niewidzialną mapę Warszawy. Pojawiają się opowieści o ulubionych miejscach i ważnych punktach. Pokaz odbył się w ramach Teatralnego Hyde Parku, cyklicznych spotkań sympatyków i uczestników Szkoły Widzów w kawiarni na Chłodnej 25. Uczestnicy: Tomasz Grabowski, Zofia Wronka, Karolina „Urka” Jastrzębska, Karolina Gruszka, Marcin Żuraw, Marta Murawska, Agnieszka Skiepko, Faustyna Gawryluk, Mariusz „Mario” Kamiński, Adrianna Kornecka, Kasia Rodak, Ola Wawrzos, Agnieszka Mazurkiewicz, Maciej Kurpiewski.

6 Bajki Utracone 19 stycznia 2008 Akcja fotograficzna. Tematem projektu były współczesne interpretacje klasycznych motywów baśniowych. Wyludnione supercentrum handlowe stało się tłem dla nowej wersji historii o Czerwonym Kapturku, Złym Wilku, Pięknych Księżniczkach i Dzielnych Rycerzach. Powołaliśmy do życia groteskowe, wręcz ocierające się w swym wyglądzie o granice kiczu postacie, próbując dostosować współczesne klisze do stałych, bajkowych motywów. Materiał zdjęciowy zebrany podczas akcji posłużył jako praca zaliczeniowa warsztatu fotograficznego na wydziale grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Fotografia/inspiracja: Joanna Koziej Uczestnicy: Zofia Wronka, Karolina „Urka” Jastrzębska, Ola Wawrzos, Agnieszka Mazurkiewicz, Tomasz Grabowski, Sebastian Świąder. P jak Performeria, P jak performans 5 kwietnia 2008

Całodzienny warsztat i akcja teatralna przeprowadzona w ramach Warszawskich Spotkań Teatralnych dla gości specjalnych festiwalu - grupy animatorów lokalnych i uczestników projektu Warszawski Obóz Teatralny 2008. Warsztat składał się z części teoretycznej – poświęconej teorii performatyki miasta, oraz części praktycznej, opartej na doświadczeniu pracy Performerii Warszawy. W finale grupa stworzyła samodzielnie szereg akcji, happeningów i performansów, które zostały zaprezentowane zaskoczonej publiczności w przestrzeni ulicy Chmielnej w Warszawie. Uczestnicy: Zuzanna Ciesielska, Tomasz Grabowski, Sebastian Świąder oraz uczestnicy Warszawskiego Obozu Teatralnego 2008.

7 Uwolnić Puchatka

9 marca 2008 Projekt powstał jako forma protestu przeciwko monopolizacji postaci Kubusia Puchatka przez koncern Disneya. Termin akcji zbiegł się z przyjazdem do Polski widowiska „Kubuś Puchatek na lodzie”. Spektakl ten był jedyną okazją do obejrzenia przygód bohaterów książek A. A. Milnego na scenie, oferując przesłodzony i skomercjalizowany obraz uwielbianej przez wiele pokoleń postaci. Parę lat wcześniej, koncern Disneya zmonopolizował prawa do inscenizacji serii książek o Kubusiu Puchatku, dzięki czemu wiele wybitnych spektakli opartych na motywach tej książki zdjęto ze scen w całej Polsce. Nasze działania skupiły się na umożliwieniu dojścia do głosu zabawkom z dzieciństwa. Razem ze swoimi właścicielami, pluszowe misie Performerii Warszawy wyszła na ulicę, zbierając od mieszkańców ich wspomnienia o zabawach i zabawkach, rejestrując ich zmagania z Puchatkowymi Mruczankami oraz przeprowadzając głosowanie - który wizerunek Kubusia jest tym prawdziwym? Wszyscy uczestnicy zostali zaproszenia na finał na ulicę Puchatka w Warszawie. Odbyły się tam prezentacje nagrań z akcji ulicznej, wystawa zabawkowych portretów oraz przegląd sposobów jedzenia żelkowych miśków. Każdy mógł usiąść na fotelu Krzysia i opowiedzieć o swoich wspomnieniach z dzieciństwa, zmierzyć się z puchatkową poezją na żywo oraz wziąć udział w zbiorowym tworzeniu stumilowego muralu. Akcja stworzona we współpracy z organizacją Indeks 73 i kawiarnią Lente na ulicy Kubusia Puchatka w Warszawie. http://wolnypuchatek.wordpress.com Team: Zofia Wronka, Zuzanna Ciesielska, Marta Murawska, Faustyna Gawryluk, Agnieszka Skiepko, Michał Pucha, Adam Murzyn, Tomasz Grabowski, Sebastian Świąder oraz gościnnie Marcin Żuraw. Art and design: Beata Gula Scenografia: Joanna „Asiee” Koziej Multimedia: Maciej Dziuba

8 73 bezcenne czynności, które możesz zrobić na ASP 6 czerwca 2008 W wyniku kreatywnych konsultacji ze studentami ASP, grupa opracowała 73 sposoby na bezcenne spędzenie czasu na dziedzińcu Akademii. Następnie zespół wykonał te czynności podczas trwania akcji. Przedsięwzięcie powstało w ramach akcji „Jesteśmy na sprzedaż”, organizowanej przez Komitet Obrony Akademii, grupę studentów i wykładowców uczelni sprzeciwiających się oddaniu gmachu przy Krakowskim Przedmieściu prywatnym właścicielom. Zespół: Zofia Wronka, Zuzanna Ciesielska, Magda Czarnecka, Tomasz Grabowski, Sebastian Świąder. Muzyka: Sebastian Sztark Medytacja Miejska 21 czerwca 2008

Pierwsza performatywna podróż po warszawie. Grupa widzów, wraz z zespołem, poruszała się po mieście starym autobusem-ogórkiem, aby przy dźwiękach indyjskich instrumentów, usiąść na parę chwil w 7 punktach (czakrach)Warszawy, przyglądając się miastu, niczym widzowie w teatrze. Inspiracja: Justyna Sobczyk Zespół: Zofia Wronka, Zuzanna Ciesielska, Tomasz Grabowski, Sebastian Świąder. Muzyka: Rafał Mamiński (Yerba Mater)

9

Mediator

15 października 2008 Akcja w ramach Międzynarodowego Dnia Mediacji. Przed metrem centrum, w samym środku Warszawy, zespół Performerii Warszawy zachęcał przypadkowych przechodniów do zamieszczenia informacji którą chcieli by przekazać innym ludziom na papierowych żurawiach orgiami. Ptaki były zawieszane na linkach pomiędzy poruszającymi się w przestrzeni aktorami. Akcja przeprowadzona na prośbę grupy mediatorów rodzinnych z Kliniki Konfliktów (Mediatorzy.pl) Zespół: Zofia Wronka, Magda Czarnecka, Tomasz Grabowski, Sebastian Świąder. Warszawski Sideshow – akcja miejska 25-26 kwietnia 2009 Tematem tych intensywnych warsztatów z licealistami stał się Sideshow – cyrkowy pokaz cudaków, dziwadeł i osobliwości. Uczestnicy pracowali nad tworzeniem dla siebie alternatywnych, udziwnionych postaci. Korzystając z prostych materiałów stworzyli kostiumy i niezbędne rekwizyty, a następnie rozpoczęli spontaniczny pokaz dla przypadkowych widzów z pod Pałacu Kultury. Podczas warsztatu podjęto także pracę nad stworzeniem mini wystawy plenerowej, złożonej z eksponatów które zostały odnalezione przez uczestników na ulicy. Kończące warsztat, samodzielnie stworzone akcje, zaprezentowano przechodniom wzdłuż ulicy Świętokrzyskiej. Akcję przeprowadzono w ramach projektu Witkacy – program studyjny, który odbywa się w warszawskim Teatrze Studio. Prowadzenie: Zofia Wronka, Sebastian Świąder

Uczestnicy: Młodzież licealna z Witkacy. Projekt Studyjny.

10 Aktywni!

30 czerwca 2009 Akcja obracała się wokół międzynarodowego znaku „niepełnosprawni”. Zespół od prostych etiud z kartonowymi pudłami przeszedł do wciągnięcia widzów w proces ozdabiania i „personalizowania” czarno białego symbolu inwalidzkiego wózka wymalowanego na kartonach. Po ustawieniu wszystkich pudeł w ustalonym porządku, ukazywała się namalowana na tylnich ściankach grafika. Akcja przygotowana na zlecenie Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych, w ramach szkolenia „NGO bez barier”. Zespół: Zosia Wronka, Zuzanna Machowicz, Tomasz Grabowski, Sebastian Świąder.

11

Chłodna, Wesoła, Waryńskiego, Noniewicza… Produkcja Teatr-Akcji 2009 Akcje teatralne w miejscach zamieszkanych przed wojną przez Żydów 17-21 sierpnia 2009, Suwałki. Plenerowa akcja teatralna Plamy i Performerii Warszawy powstała w trakcie trwania festiwalu Teatr-Akcje 2009, podczas wspólnych warsztatów obu grup. Inspiracją do działania były miejsca zamieszkane przed wojną przez Żydów, a także prawdziwe ludzkie historie, które rozgrywały się w murach miasta kilkadziesiąt lat temu. Wzbogacony o muzykę graną na żywo, spektakl-wędrówka, starał się łączyć materiał historyczny ze współczesnym postrzeganiem miasta i dzisiejszymi problemami. Zespół:

Teatr Form Czarno-Białych „Plama” : Adrianna Krymska, Jakub Kot, Paweł Urbanowicz, Franciszek Szumiński, Krzysztof Leszczyński, Dominika Panek, Magdalena Dolecka, Magdalena Sowul, Katarzyna Kowalewska, Mirosława Krymska, Performeria Warszawy: Zofia Wronka, Karolina „Urka” Jastrzębska, Zuzanna Machowicz, Tomasz Grabowski, Sebastian Sztark, Sebastian Świąder

12 Xero 17 listopada 2009, Warszawa.

Akcja w ramach dnia scenicznego na Uniwersytecie Warszawskim, części minifestiwalu „teatr, student, przestrzeń” organizowanego przez Niezależne Zrzeszenie Studentów UW. 15 minutowy performance, który miał miejsce w holu Auditorium Maximum. Punktem wyjścia były improwizacje w przestrzeni, z wykorzystaniem notatek-xerówek gromadzonych przez studentów przez lata nauki. Improwizacje ruchowe przeplatały się z biograficznymi opowieściami o studiach, nauce oraz utraconych i niewykorzystanych szansach. Akcji towarzyszyła instalacja video - „73 bezcenne sposoby na wykorzystanie niechcianych notatek”. Zespół: Zuzanna Ciesielska, Tomasz Grabowski, Agata Szubińska, Bolek Wójcik, Zofia Wronka. Koordynacja: Zofia Wronka, Sebastian Świąder. Video: Sebastian Świąder

13 Performeria Warszawy tworzą (skład podstawowy):

Zofia Wronka Studentka II roku animacjispołeczno-kulturalnej na Wydziale Pedagogicznym UW. Odkąd pamięta teatr był dużą częścią jej życia, który poznawała, raz z perspektywy widza, raz twórcy. W swoich poszukiwaniach miała okazję zdobywać doświadczenie m.in. poprzez obserwację pracy teatru Chorea (2005), oraz na kilkumiesięcznych zajęciach w Studio Theatre w Waszyngtonie (luty- czerwiec 2007). Obecnie spełnia się jako performerka Performerii Warszawy i Teatru Wiejskiego Węgajty (od lutego 2009). W tej pracy fascynuje ją wyjście z energią teatralną do ludzi, którzy się tego nie spodziewają . Od niedawna odkrywa siebie w roli prowadzącej warsztaty. Tomasz Grabowski

W wyniku dziwnych zawiłości fizyki i niepohamowanego pragnienia poznania odpowiedzi na pytanie "Jak to działa?” przez niektórych zwany MakGajwerem. Obecnie zajmuje się studiowaniem Ochrony Środowiska na Politechnice Warszawskiej, ale marzy również o poznaniu arkanów sztuki masażu. W latach podstawówki i gimnazjum starał się swoją osobą wspierać drobne przedstawienia, w liceum działał w szkolnym kabarecie "Ale Lipa". Obecnie, poza codziennym performansem życia, straszy s w y m i u m i e j ę t n o ś c i a m i a k t o r s k i m i w P e r f o r m e r i i W a r s z a w y . P o z a n i e k o ń c z ą c ą s i e energia, posiadł umiejętność wystukiwania rytmów na bębnie. Z chęcią posiadł by więcej takich umiejętnosci, lecz miłość do "chwili" relaksu skutecznie niweczy wszelkie próby ich nabycia. W jego obronie jest tylko to, że chęć pomocy innym zwalcza wszelkie jego lenistwo..czasem.

Zuzanna Ciesielska

Studentka IV roku kulturoznawstwa na IKP i II roku specjalizacji z Animacji Kultury. Aktor amator licealny, perfomer amator studencki.

Pracowała przy kilku stażach teatralnych: Rozdroże 2007, Performatyka Warszawska (I-VI 2008). Warszawskie Spotkania Teatralne (V

2008) + praca w internetowej telewizji teatralnej e-teatr.tv (X 2008 - VI 2009). Lubi flashmoby i turlanie.

Sebastian Świąder

Student V roku kulturoznawstwa na IKP i III roku specjalizacji Animacja Kultury. Członek Stowarzyszenia Katedra Kultury. Aktywny animator, adept pedagogiki teatru (uczestnik kursu Tisz Anex 2009). Stażysta projektu Community Arts. Teoria i praktyka (praktyki w Laundry Association, Birmingham i Wallsal, UK). Performer i aktor amator. Członek grupy teatralnej Klub Gry („Substytut” 2007 – wyróżnienie na Łódzkich Spotkaniach Teatralnych). W latach 2006-2008 współpracownik Szkoły Widzów – projektu edukacyjnego Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego. Założyciel Performerii Warszawy. Stażysta Teatru Wiejskiego Węgajty oraz aktor lokalnego zespołu Haz Beszkwej („Wesele. Domena publiczna” 2009). Weekendami można go spotkać prowadzącego zajęcia teatralne dla fajnych dzieciaków (Teatranki w Instytucie Teatralnym). Z wielką przyjemnością organizuje performatywne warsztaty i bierze udział w projektach animacyjnych („Trzy bieguny. Spotkania z animacją kultury” 2009). W wolnych chwilach muzykuje. Pogrywa na skrzypkach, bębnach i didgeridoo. Fascynują go jamajskie rytmy, elektroniczne jazgoty i śpiew gardłowy.

14

Podziękowania za inspirację, wsparcie i wszelką pomoc: Justyna i Konrad Sobczyk, Karolina Krawczyk, Magda Szpak, Kaja Stępkowska, Dominik Skrzypkowski,

Bartek Frąckowiak, Dziuba i Olga, Asiee Koziej, Beatka Gula (Pani Architekt), Urka i Mitzek, Seba Sztark,

Sor Szarowski, Kacper Świąder, Lente, Wiśnia, Dorota Piwowarska, Mirka i Teatr Plama, Agata Włodarczyk, Emi,

Kasia Dzięciołowksa i Hufiec ZHP Warszawa Ochota, NZS, Kasia Kułakowska, Zosia Dworakowska, Mutka i Wacek.

Performeria Warszawy kontakt performeria.warszawy@gmail.com tel. 692 683 021 http:\\performeria.blogspot.com