Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
-
Upload
piotrkaszczyszyn -
Category
Documents
-
view
223 -
download
0
Transcript of Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 1/39
Partycypacja i inwestorzy w świetle planowania
strategicznego
(Piotr Kaszczyszyn)
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 2/39
2
Wstęp
W niniejszej pracy przedstawiono problem partycypacji, jej dokładną analizę wraz z
odniesieniem do planowania strategicznego oraz znaczenie inwestorów w procesie tworzenia
Strategii Rozwoju Miasta 2025. Również zawarto tu ich opinie i nastawienie zarówno do
strategii, jak i procesu jej tworzenia, które pozyskano dzięki przeprowadzonym wywiadom
pogłębionym.
Rozdział pierwszy poświęcony jest pojęciu partycypacji i jego istocie w tworzeniu
planów strategicznych. Na początku przybliżony zostanie problem terminu partycypacji, który
wiąże się głównie z rozwojem i doprecyzowaniem owego pojęcia oraz z jego wdrażaniem w
życie codzienne. Przegląd najnowszej literatury dotyczącej przedmiotu uwagi przedstawia bardzie j rozbudowaną definicję partycypacji, co pozwala lepiej zrozumieć jej znaczenie.
Przedstawiony również został podział pojęcia partycypacji oraz wyznaczono kategorie, które
najbardziej są powiązane z procesem planowania strategicznego. Kolejny podrozdział zawiera
informacje o podmiotach, które partycypują w planowaniu strategicznym wraz z ich
zadaniami oraz jedną z metod przeprowadzania procesu partycypacyjnego. Następnie
zidentyfikowano główne cele, dla jakich wcieliło się partycypację do procesu planowania
strategicznego. Ostatni podrozdział porusza sedno tematu, czyli znaczenie partycypacji w
planowaniu strategicznym. Ponownie przybliżone zostaną postępy jakie dokonywały się w
istocie danego pojęcia na przestrzeni czasu, lecz tym razem na przykładzie Polsk i, gdzie
skupię się głównie na planowaniu strategicznym oraz spróbuję odpowiedzieć na pytanie –
Czemu partycypacja jest istotna przy planowaniu? Naruszony tu będzie również temat
postrzegania partycypacji przez społeczeństwo oraz władze rządzące jak i propozycja
odpowiedniego podejścia do tematu, w taki sposób, aby partycypacja podczas tworzenia
planów strategicznych przynosiła jak najlepsze efekty.
W rozdziale drugim ujęto temat udziału społecznego inwestorów w tworzeniu
Strategii Rozwoju Miasta Szczecina. Kolejno przybliżono procedury przeprowadzanych
konsultacji na różnych etapach tworzenia strategii. W tym opisano tu metodologię konsultacji
stanowiących podstawę do sporządzenia diagnozy obecnej sytuacji miasta, jak zapraszano i
przygotowywano ekspertów do spotkań panelowych oraz konsultacji eksperckich diagnozy
sfery gospodarczej miasta, po czym przedstawiono wyniki wszystkich spotkań i
przeprowadzonych konsultacji. W ostatnim podrozdziale skupiono się na przedstawieniu
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 3/39
3
analizy konsultacji eksperckich dotyczących identyfikacji i modyfikacji narzędzi wdrażania
strategii oraz jej wynikach, z których można było też określić nastroje niektórych inwestorów.
Następny rozdział, trzeci oparty został wyłącznie na przeprowadzonych wywiadach
pogłębionych, jakie udało się przeprowadzić, w celu określenia percepcji Strategii RozwojuMiasta z punktu widzenia inwestorów. Wywiady zostały przeprowadzone z trzema
przedstawicielami sfery gospodarczej, w tym inwestorami, którzy pozwolili określić między
innymi: jak oceniana jest potrzeba i znaczenie Strategii Rozwoju Miasta przez inwestorów
oraz ich wpływ na kształt strategii, ich propozycje zmian w strategii, również oceniali
zaangażowanie samorządu lokalnego jak i przedstawiali swoje nastawienie do władz
lokalnych, czy też skuteczność przeprowadzanych konsultacji oraz wpływ wyznaczonych
celów na rozwój inwestycji w mieście. Rozdział ten zakończony został komentarzemwłasnym zawartym w podsumowaniu.
Rozdział czwarty, ostatni jest podsumowaniem całej trzeciej części pracy. Zawarte są
tu najważniejsze wnioski z pierwszego i drugiego rozdziału dotyczących ogólnego pojęcia
partycypacji jak i samego uczestnictwa inwestorów w procesie tworzenia strategii. Poza tym
głównie na podstawie trzeciego rozdziału oraz ogółu pracy wyciągnięte również zostały
wnioski dotyczące sedna opisywanego problemu, czyli znaczenie inwestorów w świetle
planowania strategicznego na przykładzie Strategii Rozwoju Miasta Szczecina.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 4/39
4
Rozdział I
Znaczenie partycypacji w planowaniu strategicznym
1.1. Problematyka partycypacji
Przeglądając różne źródła na temat partycypacji, szybko można spostrzec, iż w
Polsce jak i w wielu innych krajach, jest to termin wciąż „odkrywany” nie tylko w teorii, ale
też w praktyce. Stwarza to problem dla dokładnego określenia terminu definiującego
uczestnictwo społeczeństwa w decyzjach podejmowanych przez samorząd lokalny, ale też
negatywnie wpływa na osiągnięcie zadawalających efektów, tak wiele obiecującego hasła .
Jeszcze do niedawna zaliczano to do pojęcia partycypacji społecznej, które określało też inne
formy aktywności społecznej (zob. Andrzejewska M. i inni, 2007, s. 16 - 26). Natomiast
najnowsza literatura określa już bardziej rozbudowaną definicję pojęcia partycypacji oraz jej
określony podział.
Podział partycypacji
Obecnie wyróżniono dwa główne sposoby rozumienia partycypacji – horyzontalny i
wertykalny. Pierwszy, określony też, jako partycypacja społeczna jest wszelką działalnością podejmowaną przez jednostki w obrębie społeczności, w której żyją i do której przynależą.
Typ ten określa idee społeczeństwa obywatelskiego, który przejawia się przez samowolne
zaangażowanie obywateli w poprawę życia publicznego, w tym pomoc w budowie lub
remoncie szkoły, działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego lub upowszechnianie
lokalnej tradycji itp., mogą to być lokalne grupy obywatelskie, organizacje pozarządowe czy
wolontariaty. Sposób wertykalny, dalej zwany partycypacją publiczną definiuje się jako
wzajemną relację zachodzącą między władzą lokalną a ogółem obywateli, będącymi
uczestnikami lokalnej wspólnoty politycznej. Sposób ten oznacza działalność skupioną na
struktury państwa demograficznego, czy też władzy publicznej. To głównie na tym sposobie
skupię się w owej pracy, gdyż jest on najbardziej powiązany z planowaniem strategicznym
(Kaźmierczak T., 2011).
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 5/39
5
Party cypacja publ icz na
Partycypacja publiczna przejawia się na wiele sposobów, np. przez uczestnictwo w
wyborach czy konsultacjach prowadzonych przez organy władzy publicznej, podczas których
następuje m. in. przedstawienie oczekiwań społeczności lokalnej władzom. Stuart Langton(cyt. za Kaźmierczak T., 2011, s. 85) proponuje podział partycypacji wertykalnej na cztery
kategorie uczestnictwa obywateli w strefie politycznej, są to: aktywność publiczna,
angażowanie obywateli, partycypacja wyborcza i partycypacja obowiązkowa (aktywności
obywateli zobligowane prawem np. płacenie podatków). W przypadku planowania
strategicznego mamy głównie do czynienia z aktywnością publiczną oraz angażowaniem
obywateli. Aktywność publiczna to działania inic jowane i kontrolowane przez obywateli w
celu wpłynięcia na decyzje podejmowane przez władze publiczne, mogą to być protesty,
lobbowanie, nieposłuszeństwo obywatelskie, edukacja publiczna, rzecznictwo. W przypadku
angażowania obywateli działania są inicjowane oraz kontrolowane przez władze publiczne w
toku wypełnienia ich statutowych zadań administracyjnych lub zarządczych. Jest to
najistotniejsza aktywność partycypacyjna przy tworzeniu planów strategicznych, gdyż w ten
sposób udoskonalany jest proces decyzyjny i jakość świadczonych usług publicznych, co
zapewnia osiągnięcie konsensusu i przychylności obywateli. Poniższy schemat przedstawia
wyżej opisany podział partycypacji.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 6/39
6
Ryc. 1. Schemat podziału pojęcia partycypacji
Źródło: Okroy E., Okroy E., 2013, s. 2.
np.: lokalne grupy
obywatelskie, organizacje
pozarządowe, wolontariat
np.:
nieposłuszeństwoobywatelskie, protest
lobbowanie, blokady,
edukacja publiczna,
rzecznictwo, petycje,
skargi, happeningi,
PARTYCYPACJA
(angażowanie społeczności w podejmowanie decyzji, które jej dotyczą)
WERTYKALNA
(publiczna, obywatelska)
relacja władzy z obywatelami, angażowanie jednostek w działania instytucji władzy publicznej i
organizacji sektora publicznego
HORYZONTALNA
(wspólnotowa)
współpraca różnych grup,osób w osiąganiu wspólnego
celu
Aktywność publiczna
działania inicjowane przez obywateli, by
wpłynąć na decyzje przedstawicieli władz
publicznych lub
wyborców
np.: konsultacje
społeczne, sondaże,
badania opinii publicznej,
referendum
Angażowanie obywateli
działania inicjowane ikontrolowane przez
władze publiczne
np.: wybory
Partycypacja wyborcza
nominowanie
kandydatów i wybór reprezentantów władzy
np.: płacenie podatków, ława przysięgłych
Partycypacjaobligatoryjna(obowiązkowa)
aktywności obywatelizobligowane prawem
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 7/39
7
Głównym narzędziem angażowania obywateli są konsultacje społeczne, wśród
których wyróżniamy rady opiniodawczo-konsultacyjne, wysłuchania publiczne, badania
sondażowe i inne. W tym przypadku zadaniem władz jest umiejętne dotarcie do obywateli i
zachęcenie ich do udziału np. przy tworzeniu planu strategicznego rozwoju miasta oraz jak
najbardziej efektywne wykorzystanie zgromadzonych podczas konsultacji sugestii, stanowisk,
postulatów czy opinii zgłaszanych przez obywateli. Zatem partycypacja publiczna to relacje
władzy z obywatelami wraz z angażowaniem jednostek w działaniu instytucji władzy
publicznej oraz organizacji sektora publicznego (Kaźmierczak T., 2011).
1.2.
Uczestnicy ich zadania i forma przeprowadzania partycypacyjnego
planowania strategicznego
W partycypacji biorą udział co najmniej trzy podmioty: władza, grupy obywatelskie
czy organizacje pozarządowe oraz obywatele niepowiązani z żadną z grup interesów. Ogólnie
prawo do partycypacji ma każdy. Jednak istotna jest świadomość, po co to robi i jaki cel chce
przez to osiągnąć. W przypadku konsultacji nad planem strategicznym można wyszczególnić:
komisję koordynacyjną, która zajmuje się organizacją pracy, planem i harmonogramem
działań również metodologią pracy zespołów, przyjmowaniem cząstkowych i końcowych
wyników prac. Następnie zespół roboczy (pracownicy urzędu, specjaliści, mieszkańcy),
którzy udostępniają informacje i wiedze z zakresu planowanych prac, opracowują dokumenty
planu i konsultują w swoim środowisku sprawy przedmiotowe planowania w zespole. Są też
grupy konsultacyjne, które zapoznają się z wynikami prac zespołów roboczych, po czym je
opiniują i przedstawia wnioski oraz nowe propozycje. I wreszcie zespoły konsultantów,
którzy przygotowują scenariusze przebiegu spotkań z zespołami roboczymi i grupami
konsultacyjnymi jak i kierują komunikacją społeczną oraz analizują przebieg prac nad planem
i proponują wprowadzenie niezbędnych korekt (Dębczyński J., 2000).
Konsultacje przeprowadzane są w oparciu o różne techniki pracy grupowej, są to
prace samodzielne, w podgrupach i na forum grupowym, gdzie skuteczną komunikację
zapewniają wykwalifikowani facylitatorzy1. Proces konsultacji może składać się z czterech
sesji warsztatowych poświęconych kolejno: wizji, tu uczestnicy określają jak chcieliby
widzieć swoją społeczność za 3-5 lat. Również są sesje poświęcone barierom, podczas
1 Facylitator - osoba, której zadaniem jest czynny udział w udrażnianiu procesu komunikacji między osobami
bądź grupami, w celu osiągnięcia wspólnego rozwiązania. Rolą facylitatora jest mediowanie między stronami.
Służy on wsparciem w zakresie m.in. doprecyzowania kodu językowego, demaskowania faktycznych (nie jedynie deklaratywnych) intenc ji stron interakcji, motywowania do pracy nad osiągnięciem celu, zapo biegania
ewentualnym konfliktom (http://pl.wikipedia.org/wiki/Facylitator).
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 8/39
8
których określa się, jakie przeszkody stoją na drodze do spełnienia zarysowanej wcześniej
wizji. Na kolejnej sesji przedstawia się recepty, czyli strategie pozwalające na
przezwyciężenie barier. Proces zwieńczony jest planem działania wraz z zarysem
harmonogramu, gdzie uczestnicy próbują stworzyć dość szczegółowy plan działań na
najbliższy czas. W procesie partycypacji wykorzystuje się również przeprowadzanie
ankietyzacji w tak zwanych kioskach informacyjnych sytuowanych w najczęściej
odwiedzanych miejscach publicznych tj. centra handlowe. Poza partycypacją publiczną
władze przeprowadzają konsultacje eksperckie z głównymi przedstawicielami określonych
stref – kulturalnej, naukowej, gospodarczej i innych, – których dotyczy projekt strategii
rozwoju miasta. Po uzyskaniu profesjonalnych opinii można przystąpić do tworzenia
oficjalnego projektu strategii (Partycypacyjne planowanie strategiczne, 2012).
1.3. Identyfikacja celów partycypacji
Rozwój partycypacji w wielu krajach był wynikiem rosnącego niezadowolenia
obywateli tych krajów z tamtejszej polityki. Dlatego pod koniec XIX wieku stopniowo
umożliwiano obywatelom udział w sprawach politycznych, przez co władze utraciły swój
monopol decyzyjny, a zdanie obywateli zyskiwało coraz to większe znaczenie. Z powyższego
można wywnioskować, iż jednym z pierwszych i podstawowych celów partycypacji jest
polepszenie dobrobytu społeczeństwa danego państwa przez uwzględnienie jego potrzeb w
procesie decyzyjnym. Równie istotnym zadaniem było w tym przypadku polepszenie relacji
między władzą a obywatelami oraz osiągnięcie efektywnej współpracy w tworzeniu nowej
polityki. Ten jak i kolejne cele wynikają z tego nadrzędnego wymienionego na początku i tak,
aby zapewnić zadowolenie i dobrobyt potrzebne było odpowiednie obeznanie obywateli w
danym problemie. Niezbędny przy spełnieniu tego był szybki i skuteczny przepływ informacji
między władzą a obywatelami. Władza ma obowiązek w określony sposób informować
społeczeństwo o swoich zamiarach jak i efektach działalności, a obywatel ma prawo wyrazić
swoją opinię czy sprzeciw, jeżeli sytuacja tego wymaga. Cele partycypacji można też
zaprezentować w formie prostego schematu, k tóry jest przedstawiony poniżej (zob. Matczak
P., Peisert A., 2012).
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 9/39
9
odpowiedni przekaz informacji zapewniający zrozumienie problemu,alternatyw, możliwości i rozwiązań
uzyskanie publicznej opinii na temat analiz, alternatyw i decyzji
bezpośrednia praca ze strefą publiczną w celu zrozumienia iodpowiedniego rozważenia przez władze obaw i aspiracji społeczności
partnerstwo ze strefą publiczną w każdym aspekcie procesudecyzyjnego włącznie z tworzeniem alternatyw oraz identyfikacji
zaprezentowanie wersji dokumentu planu strefie publicznej
Ryc. 2. Cele partycypacji na różnych etapach jej wdrażania w procesie planowania
Źródło: Brodie E. i inni, 2009, s. 17.
Powyższy schemat przedstawia cele partycypacji w różnych etapach jej wdrażania w
procesie planowania. Pierwszym z etapów jest informowanie, którego przewodnim celem jest
przekaz informacji umożliwiających poprawne zrozumienie alternatyw, możliwości i
rozwiązań dla omawianych problemów. Następnie przeprowadzane są konsultacje, podczas
których pozyskiwana jest publiczna opinia na temat analiz i proponowanych decyzji.Angażowanie opiera się na bezpośredniej pracy ze strefą publiczną na każdym etapie procesu
decyzyjnego i wreszcie ustanowienie projektu planu i jego opublikowanie.
Cele partycypacji w planowaniu strategicznym
Adekwatnie do wyznaczonych ogólnych celów partycypacji można też wyznaczyć
szczegółowe cele partycypacji dla planowania strategicznego. Teoretycznie proces tworzenia
planu strategicznego opiera się na konsultacjach społecznych głównie po to by władze lokalne
miały możliwość zidentyfikowania potrzeb i żądań obywateli jak i inwestorów oraz innych
interesariuszy. Aby tego dokonać trzeba zachęcić odpowiednie podmioty do wzięcia udziału
w konsultacjach, na których niezbędna jest efektywna i jak najbardziej wyczerpująca
wymiana informacji tudzież dialog. Podczas partycypacji istotne jest też określenie nastrojów
społecznych – nastawienia do obecnej i planowanej polityki władz. Przy wystąpieniu
ewentualnych sprzeciwów lub niedogodności, mogących wystąpić po wdrożeniu planu,
interesariusze przedstawiają wyjścia alternatywne, które mogą być lepsze od tych
proponowanych przez władze – to też stanowi istotny cel partycypacji. Wynika z tego, że
Informowanie
Konsultowanie
Angażowanie
Współpraca
Ustanowienie
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 10/39
10
partycypacja, w pewnym zakresie, daje obywatelom uprawnienia decyzyjne. Ostatecznie
jednak cały zamysł partycypacji w planowaniu strategicznym zapewnia władzom bycie na
bieżąco w tematyce potrzeb określonych społeczności lokalnych oraz inwestorów (Howell
M., Leatherman J., 2000).
1.4. Istota partycypacji w planowaniu strategicznym
Sektor społeczny, jego stopień aktywności, chęci działania oraz poziom
zaangażowania w kreowaniu przyszłego wizerunku miasta, ma ogromne znaczenie przy
tworzeniu projektów planów strategicznych miast oraz innych obszarów tj.: gmina, powiat,
województwo czy region, a nawet kraj. Sprawiedliwe postępowanie organów decyzyjnych,
podczas opracowywania planów strategicznych, powinno opierać się na uwzględnianiu
wszystkich; jednostek, podmiotów, grup społecznych, na które podejmowane decyzje
związane z planem będą w jakiś sposób oddziaływać. Należy dodać, że jest to regulowane
przez prawo i powinno być brane pod uwagę przez odpowiednie organy rządzące. Aby
społeczeństwo miało możliwość partycypowania w tworzeniu planu strategicznego strona
wykonująca plan powinna udostępnić odpowiednie informacje umożliwiające włączenie się
do partycypacji wszystkim zainteresowanym i dotkniętym podmiotom oraz skupić jak
największą ilość osób znających się na rzeczy, które będą uczestniczyć podczas procesu
podejmowania decyzji. To partnerstwo publicznoprawne samorządu gminnego i mieszkańców
ma na celu podejmowanie działań w sprawie rozwoju lokalnego. W przypadku planowania
strategicznego miasta, partycypacja opiera się na możliwości wyrażania własnej opinii i
poglądów w odniesieniu do działań podejmowanych przez organy rządzące i planujące.
Często podczas procesu wspólnego podejmowania decyzji występuje potrzeba
współfinansowania inwestycji przez mieszkańców czy też uzyskania pozwolenia na prace
budowlane na terenach stanowiących ich własność. W tym przypadku podejmowanie decyzji
z interesariuszami jest szczególnie istotne. Poza tym występuje również kwestia, przez którą
partycypacja s połeczna nabiera jeszcze większego znaczenia. Otóż nikt, żaden planista czy
organ władzy, nie wie więcej o problemach, potrzebach oraz możliwościach, określonych
społeczności lokalnych, niż sami ich członkowie, którzy mogą zgłaszać oraz informować o
wszelk ich sprawach i niedogodnościach swoich przedstawicieli, których wybrali. Wszystkie
te informacje na temat społeczności lokalnych przedstawiane są przez ich przedstawicieli
organom rządzącym miastem. W ten sposób gromadzone są niezbędne informacje z
poszczególnych dzielnic, osiedli czy działek, które wykorzystywane są do stworzenia jak
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 11/39
11
najbardziej efektywnego planu strategii rozwoju miasta (Sienkiewicz M., Szot-Gabryś T.,
2003).
1.4.1. Początki partycypacji w Polsce
Teraz cofnijmy się w czasie, aby sprawdzić jakie były początki wprowadzania
partycypacji w naszym kraju. Idea udziału społeczeństwa w procesie tworzenia polityki
przestrzennej spotykała się z różnym odbiorem przez społeczeństwo. Z jednej strony zmiany
ustrojowe państwa dawały nadzieje na lepsze i demokratyczne zarządzanie Polskimi miastami
prowadzące do ogólnego dobrobytu, z drugiej zaś ze sceptycznym podejściem, zarzucając nie
do końca odpowiednie podejście do całego procesu wprowadzania partycypacji, a planistom
nie kompletne zrozumienie swoich zadań związanych z gospodarowaniem przestrzennym
przejawiający się trwaniu przy postulatach planistycznych, które nie odpowiadały nikomu
poza twórcami planów. Zawiłe i przejściowe regulacje prawne zniechęcające, utrudniające i
wydłużające cały proces partycypacji również mogły negatywnie wpływać na rozwiązywanie
licznie pojawiających się konfliktów. Przestrzega się również przed możliwym złym
wpływem ewentualnego nadania wyłącznie planistom kompetencji rozstrzygania owych
konfliktów oraz zalecano nadanie planom roli instrumentu mediacyjno-kreatywnego
(Górnicki J., cyt. za Dutkowski M., 1988, s. 29). Kolejnym bardzo istotnym problemem było
niewielkie zainteresowanie wśród społeczeństwa przyszłymi losami ich miasta czy obszaru
bytowania oraz brak wspólnego języka między skomplikowanym językiem planistów a
potocznym językiem większości społeczeństwa. Dlatego dużego znaczenia w procesie
partycypacji zaczęły nabierać środki masowego przekazu, które informowały ludność o
wszelkich ważnych dla niej sprawach i planach, jakie zamierzają wprowadzić władze.
Ostatecznie wiązano też nadzieje z obowiązującą ustawą o planowaniu przestrzennym oraz
innymi wprowadzanymi aktami prawnymi, które poszerzały samodzielność jednostek
terytorialnych w Polsce, co miało pozytywnie wpłynąć na uspołecznienie planowania.Zarazem dawało to możliwość wcielenia się w rolę planisty przestrzennego ekspertom z
dziedzin prawniczych, socjologicznych czy pedagogicznych. Udział tego rodzaju ekspertów
miał wpłynąć na efektywność konsultacji społecznych oraz lepszą i bardziej produktywną
komunikację między różnymi przedstawicielami grup społecznych (Dutkowski M., 1984;
1988).
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 12/39
12
1.4.2. Stan aktualny partycypacji
Rozwój partycypacji prowadzi, nie tylko do zwiększenia ilości osób chętnych do
działania i współpracy z organami rządzącymi, ale też do wzrostu świadomości społeczności
lokalnych w kwestii planowania przyszłego wizerunku miasta. O czym może świadczyć
powstawanie stowarzyszeń wspierających odpowiedni rozwój miast np. SENS
(Stowarzyszenie Estetycznego i Nowoczesnego Szczecina) oraz zakładanie klubów
przedsiębiorców czy biznesowych również odznacza się to przez coraz większą popularność
angielskich skrótów; NIMB (Not In My Back Yard – „nie na moim podwórku”) są to
przedstawiciele wyrażający sprzeciw wobec niektórych inwestycji w swoim otoczeniu oraz
YIMB (Yes, In My Back Yard - „tak na moim podwórku”), które jest przeciwieństwem
poprzedniego skrótu i określa ludzi zgadzających się na niektóre inwestycje powstające w ichotoczeniu. Powyższe przykłady obrazują, że aktywność społeczna w ostatnich czasach stale
wzrasta a mieszkańcy miasta coraz częściej pragną włożyć swój wkład w proces realizacji
projektów czy planów strategicznych miast, gdyż wiedzą, że mają one na celu w efektywny
sposób wpłynąć na warunki życia w ich mieście. Problem w kwestii, kto, kiedy i jak
partycypuje przy tworzeniu planu jest istotny dla osiągnięcia rzetelności, efektywności i
stabilności w procesie decyzyjnym. Natomiast należy pamiętać, że wspólne podejmowanie
decyzji opiera się na planowaniu z interesariuszami, nie dla interesariuszy (Roseland M.,Connelly S., cyt. za Claude J., Zamor G., 2012, s. 77) . Jest to istotny problem, ponieważ
spotkania, na których każdy powinien mieć możliwość wypowiedzenia swojego zdania i
opinii na temat projektu strategii rozwoju miasta publicznie odbierane są jako kampania
wyborcza dla prezydenta miasta, na której to głównie ówczesny prezydent zabiera głos. Jest
to przykład wydarzenia, które negatywnie wpływa na chęć współpracy społeczeństwa z
władzami. Owa sytuacja miała miejsce na ostatnim spotkaniu przedsiębiorców pod hasłem
„Szczecin 2020. O co walczymy, dokąd zmierzamy?”. Takie i wiele innych opinii
udostępniane są dzięki wpływowi mediów. Również władze i inne przytoczone tu grupy,
stowarzyszenia czy kluby wykorzystują środki masowego przekazu do aktywizowania strefy
publicznej do udziału w kwestii zarządzania miastem. Dołączając do najbardziej obleganych
sieci społecznościowych tj. facebook, wymienione podmioty mają możliwość szybkiego i
skutecznego przekazu informacji, które w tempie niemalże natychmiastowym są odbierane
przez docelowe grupy społeczne oraz w określony sposób opiniowane. Najlepszym z
przykładów, który w ostatnim czasie cieszył się ogromnym zainteresowaniem w Szczecinie
było przeznaczenie 5 mln złotych na ramy szczecińskiego budżetu obywatelskiego.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 13/39
13
Mieszkańcy mieli możliwość zgłaszania projektów na jakie określona kwota powinna zostać
wydana – zatwierdzonych było aż 194 projektów – po czym spośród nich wybierali trzy, które
według nich są najbardziej istotne i tak wybrano dwie inwestycje przeznaczone do realizacji.
Sukces tego zabiegu skłonił samego prezydenta Szczecina do jego kontynuowania w
przyszłych latach. Sieci, fora i portale społecznościowe, strony internetowe oraz telewizja we
współczesnych czasach są najprawdopodobniej głównym czynnikiem wywołującym chęć
partycypowania społeczności terytorialnych w procesie doskonalenia wspólnego interesu
(Sienkiewicz M., Szot-Gabryś T., 2003, zob. też Maciejewski T., 2014, Claude J., Zamor G.,
2012, Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miasta Szczecin).
Party cypacja i jej bariery – droga do osiągnięcia konsensusu
Ponownie wracając do celów jakie powinna spełniać partycypacja należy zaznaczyć,
iż do ich osiągnięcia niezbędna jest akceptacja, czy też zgoda społeczności terytorialnych na
postulaty jakie zakłada strategia rozwoju. Kompromis w planowaniu strategicznym miasta ma
ogromne znaczenie, gdyż na każdym etapie przeprowadzanych konsultacji pojawiają się coraz
to nowe sprzeczne interesy wśród przedstawicieli strefy gospodarczej – inwestorów,
przedsiębiorców – również między mieszkańcami, czy też między przedstawicielami obu
grup. Każdy partycypujący w konsultacjach podmiot ma swój określony interes. Władze czy
też wykonawcy strategii często są ślepo przekonani o słuszności swoich planów przezemocjonalne traktowanie swojego dzieła, co również może skutkować zapominaniem wśród
przedstawicieli władz, iż wszelkiego rodzaju plany przestrzenne, tu dzież strategie są
sporządzane głównie dla określonej społeczności terytorialnej i dzięki niej są one
realizowane. W przypadku inwestorów spotykamy się z chęcią uzyskania jak największych
korzyści związanych z umożliwieniem dogodnych warunków do inwestowania, które często
wpływają na niezadowolenie społeczności lokalnych czy też mieszkańców całego miasta.
Teoretycznie twórcy strategii wspólnie z wymienionymi wcześniej podmiotami, właśnie podczas konsultacji powinni starać się łagodzić każdy z powstałych sprzecznych interesów .
Twórca musi pogodzić się z surową opinią, czy też brakiem akceptacji swojego dzieła oraz
przygotować na wprowadzenie ewentualnych zmian powstałych podczas konsultacji.
Inwestor powinien dopasować się do ograniczeń jakie stawia przed nim mieszkaniec, jak i
środowisko, zaś mieszkaniec ma możliwość uzyskania rekompensaty za ewentualne
uciążliwości powstałe w wyniku realizacji strategii rozwoju miasta (Dutkowski M., 1988).
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 14/39
14
1.5.
Podsumowanie
Organy samorządowe umożliwiając i zachęcając do partycypacji społecznej jak
największą liczbę osób reprezentujących społeczności lokalne oraz osoby mające istotny
wpływ na kształtowanie miasta, wpływają na lepsze zrozumienie sfery działań publicznych
przez mieszkańców, co dalej skutkuje wzrostem aktywności mieszkańców podczas
uczestniczenia w procesie planowania strategicznego oraz przy planowaniu działań na rzecz
wspólnoty gminnej, co natomiast wpływa na wzrost poczucia tożsamości lokalnej
mieszkańców. To lokalna społeczność. Jej świadomość, akceptacja, aktywność i potrzeby jest
najważniejszym elementem planowania strategicznego miasta, dlatego partycypacja
społeczna jest tak istotna. Natomiast uspołecznianie strategii podczas jej tworzenia stanowi
gwarancję jej powodzenia. Ważnymi zadaniami władz samorządowych i planistów podczastworzenia strategii jest zapewnienie przekazu odpowiednich informacji i danych jak
najszerszej grupie zainteresowanych stron, które są dla nich niezbędne podczas procesu
tworzenia strategii. Partycypacja może nabrać dużego znaczenia jedynie wtedy, gdy wśród
społeczności jak i samorządów utrzymuje się poczucie o tym, że planowanie odbywa się
wspólnie z zainteresowanymi stronami, a strategia rozwoju miasta, nie jest narzucona przez
samorząd i planistów, lecz jest efektem współpracy z partycypantami. Nie powinno to się
odbywać poprzez manipulację czy próby osiągniecia własnych celów władz, lecz perswazję i przekonywanie ludzi, że strategia jest ich przepustką na lepszą przyszłość, a jej realizacja
zapewnia zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej. Współudział w tworzeniu strategii ma
za zadanie uświadomić społeczności miasta fakt, iż to między innymi w ich rękach leży
przyszłość miejscowości, w której znajdują się ich domy. Dzięki temu, wśród społeczności
lokalnej, rośnie poczucie współuczestnictwa w ważnych sprawach miasta oraz zwiększa się
integralność coraz to szerszych grup interesu, co dalej wpływa na przekonanie, że miasto jest
dobrem wspólnym (Claude J., Zamor G., 2012).
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 15/39
15
Rozdział II
Udział społeczny inwestorów w tworzeniu Strategii Rozwoju Miasta
Szczecin
Konsultacje przy tworzeniu strategii rozwoju miasta Szczecina przeprowadzane były
według określonej metodologii, która zostanie przedstawiona w niniejszym rozdziale z
wyszczególnieniem udziału inwestorów oraz przedstawicieli strefy gospodarczej miasta.
Kolejno opisano ekspertów z określonej dziedziny, którzy brali udział w warsztatach
poświęconych tworzeniu i modyfikowaniu strategii rozwoju miasta. Przeanalizowane zostały
zabiegi, które stosowano podczas spotkań oraz ich tematyka i problemy jakie omawiano ikonsultowano.
2.1.
Procedury przeprowadzania konsultacji na I etapie Aktualizacji Strategii
Rozwoju Szczecina – aktualizacja celów
Opracowaniem metodologii procedur przeprowadzania konsultacji społecznych i
eksperckich, jak i całego projektu strategii rozwoju miasta Szczecina, a dokładnie aktualizacji
Strategii Rozwoju Szczecina do roku 2025 oraz opracowania średniookresowego programurozwoju, pod tytułem „Szczecin_dla Ciebie”, zajęła się firma zarządzająca
wielodyscyplinarnymi projektami społeczno-gospodarczymi i infrastrukturalnymi, które są
współfinansowane ze środków Unii Europejskiej - WYG International. Konsultacje społeczne
i eksperckie były jednym z działań cząstkowych pierwszego etapu aktualizacji strategii, z
których zostały sporządzone raporty i protokoły, a następnie przekazano je do akceptacji
zamawiającemu - władzy miasta. Wybrana firma wykonująca projekt zaproponowała
odpowiedni sposób dotarcia i zachęcenia odpowiednich grup i podmiotów do wzięcia udziału
w partycy pacji przy tworzeniu strategii poprzez m.in. angażowanie mediów, ankietyzacje,
otwieranie kiosków multimedialnych i inne. Według dokumentu przedstawiającego
metodologie prac, na etapie wstępnym, wykonawca zaproponował zamawiającemu również
skład poszczególnych zespołów realizacyjnych po stronie wykonawcy, do tego dodano
przedstawicieli zamawiającego (Urzędu Miasta Szczecin) oraz zaproszonych ekspertów
określonych dziedzin społeczno-gospodarczych reprezentujących lokalne grupy różnych
dziedzin. Na potrzeby niniejszej pracy spośród podanych w metodologii grup
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 16/39
16
wyszczególniłem te, które brały udział w konsultacjach do aktualizacji Strategii Rozwoju
Szczecina i przedstawiłem je na poniższej rycinie.
Ryc. 3. Zespoły uczestniczące w konsultacjach eksperckich
Źródło: opracowanie własne na podstawie Metodologii etapu I Aktualizacji Strategii Rozwoju
Szczecina 2025
Szefowi zespołu ekspercko-redakcyjnego przypadło merytoryczne kierownictwo nad
całym procesem Aktualizacji Strategii Rozwoju Szczecina 2025. Nadzoruje on pracę całego
zespołu ekspercko-redakcyjnego w skład, którego wchodzą sekretarz (kierownik operacyjny
zespołu), eksperci-redaktorzy trzech sfer merytorycznych (przestrzenno-ekologicznej,
gospodarczej i s połecznej) oraz członkowie odpowiedzialni za sporządzanie opracowań
raportów, protokołów i innych dokumentów związanych z konsultacjami eksperckimi i
społecznymi. Reprezentanci Urzędu Miasta Szczecin (zaangażowani merytorycznie w danej
grupie tematycznej oraz zespół ds. Aktualizacji Strategii Rozwoju Szczecina 2025)
nadzorowali i współpracowali z zespołem wykonującego jak i z zespołem eksperckim oraz
analizowali wyniki przeprowadzanych konsultacji, byli to m.in.: Główny Specjalista Biura
Strategii, przedstawiciel Funduszu Wspierania Rozwoju Gospodarczego Miasta Szczecina,
Zastępca Dyrektora Wydziału Obsługi Inwestorów i Biznesu oraz inni przedstawiciele
Ur zędu Miasta. Zespół Ekspercki zaś miał za zadanie podzielić się z zespołem wykonującym
i zamawiającym swoją wiedzą na temat obecnego stanu określonych obszarów problemowych, przedstawić możliwe pomysły i rozwiązania dla naruszanych kwestii oraz
Zespoływykonującego
Szef ZespołuEkspercko-
Redakcyjnego
ZespółEkspercko-Redakcyjny
Zespołyzamawiającego(UM Szczecin)
Zespół ds.Aktualizacji
Strategii
Osoby
zaangażowanemerytorycznie
w danymtemacie
ZespółEkspercki
Zaproszenieksperci
Media
Przedstawicielmediów
zaangażowanyw daną sferę
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 17/39
17
wyrazić swoje oczekiwania względem Miasta. Ponadto brali też czynny udział w
opracowywaniu i wyznaczaniu głównych celów, które miały przyświecać Strategii Rozwoju
Miasta jak i wyselekcjonowanie czynników rozwoju, spośród których drogą konsensusu
zostało wybranych kilka kluczowych. Ponad to udział też brał przedstawiciel mediów
zaangażowany w daną sferę, który czuwał nad informowaniem społeczności o przebiegu prac.
Razem liczba osób uczestniczących w spotkaniach panelowych zawierała się w około 20.
Według raportów konsultacje eksperckie na etapie aktualizacji celów Strategii Rozwoju
Szczecina 2025 odbyły się w formie pięciu spotkań składających się z trzech etapów, których
tematyka dotyczyła kolejno: rangowania celów operacyjnych, następnie propozycji działań
strategicznych oraz uwag i sugestii do układów i brzmienia celów. Jednak etap aktualizacji
strategii poprzedzał etap realizacji diagnozy społeczno-gospodarczej Miasta Szczecin, dlatego
też zacznę od opisania owego kroku.
2.1.1. Konsultacje na etapie sporządzania diagnozy społeczno-gospodarczej
Miasta Szczecin 2025
Diagnoza społeczno-gospodarcza zaczęła się od analizy stanu obecnego miasta i
między innymi badania nastrojów mieszkańców oraz przedsiębiorców działających na terenie
miasta po przez ich ankietyzację. Zabieg ten miał też na celu skonfrontowanie odczuć
mieszkańców i przedsiębiorców względem diagnozy opracowanej podczas prac wstępnych
nad strategią przez ekspertów zespołu ekspercko-redakcyjnego oraz kolejno diagnozy
wypracowanej podczas trwania dyskusji panelowych. Sprawą priorytetową było tu dotarcie
do jak największej liczby mieszkańców oraz przedsiębiorców, co pozwoliło uzyskać szerokie
spektrum odpowiedzi. Ankieta umożliwiała również uzupełnienie odpowiedzi o własne
propozycje, co miało pomóc w zidentyfikowaniu zagadnień niestandardowych i dotąd
niezidentyf ikowanych podczas dyskusji publicznych. Owe ankietyzacja przeprowadzana była
w formie wypełnienia ankiet papierowych w wskazanych instytucjach na terenie Szczecina
oraz w wersji elektronicznej na stronie dedykowanej Strategii Rozwoju Szczecina. Ankiety
były sformułowane dla mieszkańców oraz inne specjalnie przygotowane dla przedsiębiorców.
Zebrane ankiety zostały przeanalizowane oraz w formie opisu, tabel i wykresów
zamieszczone w diagnozie.
2.1.2. Przygotowanie ekspertów do spotkań panelowych
Podczas przeprowadzania etapu diagnozy społeczno-gospodarczej Miasta Szczecin
kluczowi eksperci zespołu ekspercko-redakcyjnego opierali się na narzędziach konsultacji
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 18/39
18
eksperckich w aspekcie zdiagnozowania stanu miasta w trzech ogólnych sferach
problemowych i 18 szczegółowych dziedzinach. Przeprowadzono 18 kilkugodzinnych
spotkań w formie dyskusji panelowych, które odbywały się w lokalizacjach z
pomieszczeniami konferencyjnymi mieszczącymi co najmniej 20 osób. Spotkaniom
towarzyszył stały zapis audiowizualny, który był wykorzystywany do prac zespoły ekspercko-
redakcyjnego. Na każdym spotkaniu omawiano jedno z osiemnastu obszarów tematycznych,
dodatkowo zorganizowano spotkanie z obcokrajowcami mieszkającymi w Szczecinie oraz
serie nieformalnych spotkań indywidualnych z ekspertami niemogącymi uczestniczyć w
spotkaniach w określonym terminie. Omawiane na konsultacjach ogólne sfery tematyczna i
ich obszary przedstawia poniższy schemat.
Ryc. 4. Sfery tematyczne i szczegółowe obszary diagnozy społeczno-gospodarczej Miasta
Szczecin
Źródło: WYG International, R aport ze spotkań panelowych, 2010, s. 3.
Konsultacje prowadzono w oparciu o techniki metaplan, czyli przygotowanych
wcześniej przez wykonawcę strategii formularzy, które zawierały wskazane przez eksperta
kluczowego zbiór podstawowych zdiagnozowanych tematów problemowych w danej
dziedzinie. Zgodnie z przyjętą metodą, przed przystąpieniem do dyskusji uczestniczący w
danym panelu eksperci otrzymywali schematyczne karty z zagadnieniami do analizy.
Metaplany zawierały też pola na propozycje ekspertów oraz tabele SWOT, gdzie
wskazywano silne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia miasta w zakresie danego obszaru
S f e r a
s p o ł e c z n a
1) Bezpieczeństwo publiczne
2) Pomoc społeczna iochrona zdrowia
3) Edukacja iwychowanie
4) Sport i rekreacja
5) Kultura i sztuka6) Warunki życia i
pracy. Demografia S f e r a
g o s p o d a r c z a
1) Struktura branżowagospodarki
2) Działalnośćinwestycyjna
3) Nauka i innowacje
4) Otoczenie biznesu
5) Turystyka
6) Transport7) System zarządzania
Miastem S f e r a
p r z e s t r z e n n a
1) Ład przestrzenny
2) Gospodarkanieruchomościami
3) Infrastrukturatechniczna
4) Środowisko przyrodnicze
5) Obszarmetropolitarny
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 19/39
19
tematycznego. Po opracowaniu przez ekspertów formularzy i diagnoz przesyłali cały
metaplan wraz ze wstępną analizą SWOT do wykonawców strategii w ciągu kilku dni. Każdy
analizowany temat określonego obszaru diagnostycznego opracowywany był pod kontem
czterech pytań – Jak jest? Jak powinno być? Dlaczego nie jest tak, jak powinno być? oraz Co
zrobić, żeby to osiągnąć? Skomplementowane w ten sposób materiały poddane zostały
analizie porównawczej, z jakiej wnioski razem z przesłanymi metaplanami były przedmiotem
debaty podczas panelu. Na konsultacjach uczestnicy mogli wnosić swoje uwagi odnośnie
przedstawionych wyników analiz, jak i poszerzać analizowane zagadnienia, aby ostatecznie
osiągnąć określone rozwiązanie. Zastosowana metodologia pozwoliła ekspertom zespołu
ekspercko-redakcyjnego uzyskać podstawową wiedzę, skompletowali zebrane fakty liczbowe,
jak i dodatkowe materiały, wniosk i i postulaty, jakie poddano dyskusji na etapie tworzenia
diagnozy społeczno-gospodarczej. Wszystkie dyskusje panelowe odnoszące się do każdego
obszaru tematycznego zostały odzwierciedlone w protokole w sposób bezpośredni, czyli nie
posiadały oceny słuszności konkretnych wypowiedzi oraz ich relacji do stanu rzeczywistego
zjawiska. Ze względu na temat pracy spośród trzech sfery diagnozy społeczno-gospodarczej
skupie się wyłącznie na konsultacjach dotyczących strefy gospodarczej oraz na pytaniach
najbardziej tu istotnych.
2.1.3.
Konsultacje eksperckie diagnozy sfery gospodarczej Miasta Szczecin
Spotkania dotyczące obszarów sfery gospodarczej odbywały się w m.in. w Polskiej
Fundacji Przedsiębiorczości oraz w Małej Sali Senatu Uniwersytetu Szczecińskiego. W
konsultacjach tych, jak i w innych spotkaniach panelowych opisywanych tu obszarów sfery
gospodarczej, uczestniczyli przedstawiciele zespołu ekspercko-redakcyjnego, przedstawiciele
zamawiającego – władz miasta oraz eksperci, spotkaniom tym przewodniczył wybrany
doradca ekonomiczny. W skład ekspertów wchodzili między innymi przedstawiciel
Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej (SPCC) zrzeszającej ponad 340 firm, przedstawiciel Unizeto Technologies SA, reprezentant Północnej Izby Gospodarczej w
Szczecinie, rektor Zachodniopomorskiej Szkoły Biznesu, eksperci w dziedzinie strategii
gospodarczej miast prezes Stowarzyszenia Rozwoju Gospodarczego Gmin, prezes
Zachodniopomorskiej Agencji Rozwoju Turystyki i inni. Tematy, które poddano dyskusji w
przypadku analizy obszaru struktury branżowej gospodarki dotyczyły zidentyfikowania branż
mogących być potencjalnym motorem rozwoju Szczecina i powinny korzystać z pełnego
wsparcia Gminy Miasto Szczecin, także określano szanse dla rozwoju gospodarki mor skiej w
Szczecinie oraz jak wykorzystać tereny stoczniowe i co zrobić z jej byłymi pracownikami.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 20/39
20
Ponad to eksperci, jako reprezentanci małych i dużych przedsiębiorców przedstawili ich
oczekiwania względem miasta oraz odpowiadali na pytanie czy siła napędowa gospodarki
płynie z dużych zakładów czy małej przedsiębiorczości. Następnie określano czy Szczecin
jest nadal miastem przemysłowym, czy już usługowym oraz czy tutejsza gospodarka ma
cechy elementu gospodarki międzynarodowej i szanse przyciągnięcia inwestycji
zagranicznych. Następnym obszarem zainteresowania była działalność inwestycyjna. W tym
przypadku wyznaczano atuty jak i bariery jakie posiada Szczecin w zakresie zainteresowania
inwestorów oraz dążono do znalezienia czynników mogących zwiększyć atrakcyjność miasta
dla inwestorów. Wyznaczenie stosowanych narzędzi jakie są stosowane w celu zwiększenia
wymiany handlowej z partnerami gospodarczymi miasta Szczecin. Próbowano odpowiedzieć
na pytanie jak zintensyfikować współpracę miasta z inwestorami prywatnymi oraz jakimi
instrumentami Szczecin może przyciągać, zachęcać i utrzymać inwestorów w mieście?
Ostatecznie debatowano też nad stopniem wykorzystania położenia geograficznego
Szczecina, które jest uważane za jego mocny atut. Podczas spotkania dotyczącego obszaru
nauk i innowacji szukano dziedziny, w jakiej Szczecin mógłby być konkurencyjny pod
względem zaawansowania technologicznego na tle różnych zasięgów przestrzennych –
regionalnym, krajowym, kontynentalnym, a nawet światowym. Określano formy wspierania
innowacji oraz jej bariery oraz jedno z najważniejszych tematów, czyli stopień dostosowania
oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy, inwestorów, czy branż rozwojowych. Obszar
tematyczny otoczenia biznesu skupiał się na konsultowaniu w jakich sferach powinna być
skupiona działalność: finansowaniu, wiedzy, szkoleniach, informacji, czy innych. Również
określano przydatność podmiotów sfery otoczenia biznesu dla przedsiębiorców oraz bariery
utrudniające działalność podmiotom otoczenia biznesu. W zakresie obszaru turystyki
skupiono się na spójnej wizji rozwoju tej branży, zaś w przypadku obszaru transportu
szacowano poziom istotności tego elementu dla gospodarki Szczecina i jego przyszłego
wpływu dla rozwoju miasta. Analizowano też stopień wykorzystania trans portu morskiego i
śródlądowego w stosunku do jego potencjału. Ostatnie spotkanie panelowe tyczyło się
systemu zarządzania miastem i strategią, podczas którego tematami istotnymi dla strefy
inwestorów było ocenianie sprawności działania podmiotów zarządzających Szczecina
według kryteriów skuteczności i ekonomiczności oraz ustalenie stopnia otwartości Miasta na
inicjatywy inwestorów zewnętrznych, nowe projekty, czy mieszkańców. Wszystkie opinie,
rady i oczekiwania przedstawione przez uczestniczących ekspertów zostały
skomplementowane i umieszczone w sporządzonym protokole, które też zawarłem w dalszejczęści tekstu.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 21/39
21
2.1.4. Wyniki przeprowadzonych ankietyzacji, dotychczasowych konsultacji
społecznych i eksperckich oraz spotkań panelowych
Spośród zgromadzonych w protokołach oraz raportach odpowiedzi, sugestii i opinii
eksperckich wyselekcjonowałem te, które najlepiej odzwierciedlają strefę inwestycyjną i
rozwojową gospodarki miasta. Zaczynając od analizy SWOT, podczas procesu twórczego
określono takie silne strony miasta jak bliskość granicy, posiadanie portu, korpus NATO czy
położenie w Euroregionie Pomerania. Ponadto wskazywano tu na rozwiniętą bazę oraz
szeroką ofertę edukacyjną szkolnictwa średniego i akademickiego jak i dużą aktywność i
przedsiębiorczość mieszkańców. Problemem dyskusyjnym był tu zasób zieleni i obszarów o
wysokiej wartości przyrodniczej objętych prawną ochroną przyrody, gdzie narzekano na zbyt
wielki nacisk Miasta na jej ochronę, co zniechęca do inwestowania na terenie Szczecina.Ostatecznie jednak uznano to za silną stronę miasta. Spośród słabych stron wymieniano m.in.
złe opinie mieszkańców o mieście, negatywne nastawienie mediów w stosunku do miasta oraz
brak wsparcia z ich strony. Następnie wskazywano na niski poziom innowacyjności lokalnej
gospodarki, która była zdominowana przez tradycyjny sektor oraz słabą dostępność
komunikacyjną od strony kraju. Poważnym zagrożeniem dla inwestowania i rozwoju była
według ekspertów mało efektywna współpraca uczelni, biznesu, władz i lokalnych elit
politycznych, w tym na rzecz lokalizacji projektów centralnych. Słabym punktem była teżniestabilna sytuacja na rynku pracy i nieskuteczny system promocji zatrudnienia oraz słabe
wykorzystanie położenia nadwodnego. Następnie po przeanalizowaniu szans nasuwają się
takie punkty jak intensyfikacja współpracy międzynarodowej (gospodarczej, naukowej,
kulturalnej itd.), w związku z integracją europejską i globalizacją. Kolejnym motorem
napędowym gospodarki miała być realizacja dużych projektów i wydarzeń, pobudzających
koniunkturę w mieście i poziom optymizmu mieszkańców. Zaznaczano też identyfikacje
Miasta jako potencjalnego miejsca lokalizacji inwestycji wśród międzynarodowych instytucji
ratingowych, doradczych i inwestorów. Stawiano na rozwój sektora BPO (IT – outsourcing
informatyczny, F&R – finanse i księgowość, HR – kadry) oraz badań i rozwoju. Zwrócono
też uwagę na rozwój przedsiębiorczości opartej na nowoczesnych, ekologicznych
technologiach. Spośród zagrożeń na szczególną uwagę zasłużyły m.in.: peryferyzacja
Szczecina jako miasta o mniejszej atrakcyjności od czołowych miast Polski również
emigracja specjalistów do innych miast i za granicę, poza tym niski wzrost PKB względem
innych miast Polski oraz starzenie się mieszkańców miasta i wyludnienie.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 22/39
22
Następnym krokiem, a zarazem zadaniem ekspertów zespołu ekspercko-
redakcyjnego było opracowanie spośród zebranych informacji eksperckich głównych celów,
przed którymi stoi Szczecin w latach 2010 – 2025. Jako pierwszy cel wyznaczono
podniesienie jakości życia mieszkańców (Szczecin – miasto wysokiej jakości życia), co
planowano osiągnąć poprzez ochronę i wykorzystanie walorów przyrodniczych, rewitalizację
i rozwój przestrzeni miejskiej oraz wsparcie rozwoju efektywnych usług społecznych. Zaraz
za tym usytuowano cel dotyczący inwestowania i rozwoju, a mianowicie Szczecin, jako
miasto nowoczesnej, konkurencyjnej i innowacyjnej gospodarki. Zapewniać to miał rozwój
biznesu lokalnego i dopływ inwestycji zewnętrznych, podnoszenie innowacyjności
przedsiębiorstw oraz zdynamizowanie rozwoju turystyki z wykorzystaniem zasobów
przyrodniczych i dziedzictwa historyczno-kulturowego. Następnie postawiono na rozwój
kapitału intelektualnego (Szczecin – miasto o wysokim potencjale kapitału intelektualnego)
przez wzrost zaufania między ludźmi i relacji Miasto – Obywatel oraz pobudzenie aktywności
społecznej, wsparcie rozwoju ośrodka naukowego i współpracy środowisk nauki, gospodarki,
kultury, sportu oraz lokalnych elit także przez poszerzanie zakresu, dostępu i jakości edukacji.
Ostatnim celem było zwiększenie atrakcyjności Szczecina jako miasta metropolitarnego, co
miało nastąpić przez intensyfikację i wzrost efektywności współpracy międzynarodowej,
poprawę dostępności transportowej i komunikacji w mieście oraz wsparcie rozwoju i
organizacja funkcji metropolitarnych Miasta i realizowanie projektów wpływających na
prestiż miasta. Tak skonstruowana analiza SWOT oraz wyznaczone cele i zadania Miasta
Szczecina zostały dalej poddane konsultacji w szerszym gronie zaproszonych ekspertów,
czemu poświęcony jest następny podrozdział.
2.2.
Analiza konsultacji eksperckich – identyfikacja i modyfikacja narzędzi
wdrażania strategii
Konsultacje prowadzono w formie debaty przy kilkuosobowych stolikach w ciągu od
2 do 3 godzinnych spotkań odbywających się w kilku lokalizacjach, dysponującymi
pomieszczeniami konferencyjnymi, dla co najmniej 30 osób. Skład uczestników tych
konsultacji był jednakowy co w przypadku spotkań panelowych podczas opracowywania
diagnozy, lecz tym razem z dużo większą liczbą partycypujących zaproszonych ekspertów.
Na tym etapie konsultacji przeprowadzono 5 spotkań z ekspertami określonych dziedzin.
Odbyły się też dwa spotkania z obcokrajowcami mieszkającymi w Szczecinie, dodatkowo
rozesłano zaproszenia na konsultacje ze wskazaniem kilku alternatywnych terminów do
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 23/39
23
ponad 400 ekspertów, gdzie z częścią z nich temat był omawiany telefonicznie. Podczas
spotkań przedstawione zostały propozycje celów strategicznych i operacyjnych przygotowane
przez zespół ekspertów-redakcyjnych na podstawie wcześniej opisywanych spotkań
panelowych dotyczących diagnozy społeczno-gospodarczej. Również prezentowano analizy
SWOT oraz oceny realizacji Strategii Rozwoju Szczecina, wszystkie materiały wraz ze
wspomnianymi calami ich brzmieniem zostały przesłane zaproszonym ekspertom na kilka dni
poprzedzających konsultacje. Na każdym spotkaniu eksperci mieli do wykonania trzy
zadania, gdzie pierwsze z nich polegało na uszeregowaniu celów operacyjnych od najbardziej
istotnych dla rozwoju Miasta do tych mniej istotnych, następnie musieli wskazać działania,
które mogłyby przyczynić się do realizacji określonych celów operacyjnych oraz wybrać
spośród nich 5 najważniejszych. Ostatnim zadaniem było dobrowolne wniesienie uwag i
sugestii do układu i brzmienia celów strategicznych i operacyjnych. Konsultacje te pozwoliły
uzyskać ekspertom zespołu ekspercko-redakcyjnego komentarze do układu i brzmienia celów
oraz przykłady działań realizujących cele, a także hierarchię celów operacyjnych.
2.2.1. Wyniki konsultacji eksperckich i nastroje inwestorów
Z skomplementowanych danych w raporcie z konsultacji eksperckich wynika, iż trzy
najważniejsze według ekspertów cele, które najczęściej były klasyfikowane najwyżej w
hierarchii to: wspieranie rozwoju biznesu lokalnego i dopływu inwestycji zewnętrznych,
poprawa dostępności transportowej i układu komunikacyjnego oraz budowanie kapitału
społecznego szczecinian. Dość wysoko był też klasyfikowany pomysł podnoszenia
innowacyjności przedsiębiorstw. Nieco inaczej wyglądało uporządkowanie celów przez
obcokrajowców mieszkających w Szczecinie, ta grupa postawiła na pierwszym miejscu
intensyfikacje i wzrost efektywności współpracy międzynarodowej, następnie kolejno
wspieranie rozwoju i harmonizację metropolitarnych funkcji Szczecina oraz realizacje
projektów budujących prestiż miasta, a także poszerzanie zakresu, dostępności i jakościedukacji. Zadanie drugie polegało na proponowaniu działań strategicznych dla każdego z
przyjętych głównych celów strategii. W przypadku zadania dotyczącego postrzegania
Szczecina jako miasto nowoczesnej, konkurencyjnej i innowacyjnej gospodarki, w którym
celem operacyjnym było wspieranie rozwoju biznesu lokalnego i dopływu inwestycji
zewnętrznych, eksperci podawali różnego rodzaju propozycje. Z zapisów raportów wynika, że
eksperci dziedziny gospodarczej oczekiwali m.in. propagowania i wspierania inicjatyw
gospodarczych i inwestycji w oparciu o partnerstwo publiczno-prawne oraz reformacje dla
lokalnych firm w działalności inwestycyjnej. Oczekiwali też miejsc pod inwestycje wokół
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 24/39
24
terenów portowych, wspierania lokalnych funduszy poręczeniowych, poprawy infrastruktury
logistycznej wokół miasta oraz regionalnych spotkań biznesmenów z kierownikami
wydziałów Urzędu Miasta, a także wprowadzenia warunków dla swobodnego rozwoju małej i
średniej przedsiębiorczości czy stworzenia specjalnej strefy ekonomicznej wzdłuż terenów
postoczniowych oraz wspierania inwestorów planujących inwestycje z obszaru wysokich
technologii. Poza tym pojawiło się również wiele innych propozycji i oczekiwań. Ostatnie
zadanie, czyli uwagi i sugestie do układu i brzmienia celów, w przypadku celu stworzenie
nowoczesnej, konkurencyjnej i innowacyjnej gospodarki, przyniosło odpowiedzi, które
skupiały się bardziej na oczekiwaniach niż na brzmieniu celu, a były to m.in.: oczekiwania w
zakresie stworzenia ogólnych warunków pozwalających na inwestowanie, obniżenia opłat i
podatków, pojawiały się też narzekania na brak informacji i więzi współpracy, trudny dostęp
do kredytów itd.. Może to świadczyć o niekompletnym zrozumieniu zadania przez niektórych
ekspertów, gdyż w zakresie tego celu pojawiły się jedynie dwie propozycje odnośnie
brzmienia celu, jedna z nich odnosiła się do sprzecznej nazwy celu operacyjnego wspierania
rozwoju biznesu lokalnego i dopływu inwestycji zewnętrznych. Druga zaś proponowała
ograniczenie nazwy jedynie do wspierania dopływu inwestycji zewnętrznych. Niestety
przeglądając raport można też natknąć się na nieco uszczypliwe komentarze typu:
„budowanie lokalnego szowinizmu gospodarczego (nie protekcjonizmu)”, czy też że „Miasto
nie powinno angażować się w sprawy przedsiębiorców” oraz „Bzdura. Bez przykładu zmian
mentalności w instytucjach rządowych i samorządowych nie ma zmian w innowacyjności
przedsiębiorstw: Jeden głuchy, a drugi niewidomy to trudno żeby sobie porozmawiali”.
Powyższe przykłady zapisów świadczą o negatywnym nastawieniu części grupy ekspertów
uczestniczących w konsultacjach w stosunku do władz, co również mogłoby negatywnie
wpłynąć na proces tworzenia jak i realizacji Strategii Rozwoju Miasta.
2.3. Podsumowanie
Analiza raportów, protokołów, formularzy i innych dokumentów związanych z
tworzeniem strategii pokazuje, iż konsultacje z ekspertami sfery gospodarczej w tym z
inwestorami odbywały się na dwóch etapach pracy nad Strategią Rozwoju Szczecina 2025.
Pierwszym z wspomnianych etapów była aktualizacja celów Strategii Rozwoju Szczecina,
podczas których były prowadzone konsultacje eksperckie i społeczne, podczas prac nad
diagnozą miasta oraz oceną realizacji celów strategii. Drugi etap identyfikujący i
modyfikujący narzędzia strategii opierał się na konsultacjach wyłącznie eksperckich, gdziezajmowano się aktualizacją polityk branżowych oraz identyfikacją programów rozwojowych.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 25/39
25
Ogólny schemat opisanych w tym rozdziale konsultacji eksperckich i społecznych na dwóch
pr zypadających im etapach tworzenia Strategii Rozwoju Miasta Szczecina jest przedstawiony
poniżej.
Ryc. 5. Konsultacje na dwóch etapach tworzenia Strategii Rozwoju Szczecina 2025
Źródło: opracowanie własne na podstawie raportu i protokołu z konsultacji eksperckich
Podczas końcowych konsultacji eksperckich można się było natknąć na różne
podejście ekspertów z sfery gospodarczej (inwestorów) do wyznaczonych celów
opracowywanej strategii jak i do samej władzy. Część zaproszonych ekspertów
najprawdopodobniej nie kierowała się obiektywizmem w swojej ocenie i odgórne negatywne
nastawienie do władz było widoczne w ich wykonywanych zadaniach konsultacyjnych.
Widać było również niezadowolenie z wyboru celu operacyjnego ochrony środowiska
znajdującego się w na pierwszym miejscu celu strategicznego, jakim było stworzenie
wysokiej jakości życia w mieście. Część inwestorów i przedsiębiorców uważała, że walory
przyrodnicze w Szczecinie są aż nadto chronione, co często przeszkadza w inwestowaniu. Tu
nasuwa się pytanie: czy ochronę środowiska da się pogodzić ze sferą inwestycyjną tak, aby
przynosiło to równie dobre efekty? Z pewnością inwestycja w odpowiednie sektory
gospodarcze przyjazne środowisku mogłyby zaradzić temu problemowi.
E t a p
I I : I d e n t y f i k a c j a i
m o d y f i k a c j a n a r z ę d z i
w d r a ż a n i a s t r a t e g i i
E t a p
I : A k t u a l i z a c j a
c e l ó w S t r a t e g i i R o z w o j u
S z c z e c i n a
S t r a t e g i a R o z w o j u M i a s t a S z c z e c i n 2 0 2 5
Konsultacje
społeczne (w tym z
przedsiębiorcami)
Konsultacje
eksperckie
Konsultacje
eksperckie
Diagnoza Miasta
Ocena realizacji
celów strategii
Aktualizacja
polityk branżowych
Identyfikacja
programówrozwojowych
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 26/39
26
Rozdział III
Percepcja Strategii Rozwoju Miasta Szczecin przez przedstawicieli sfery
gospodarczej - inwestorów
W celu zdobycia opinii przedstawicieli sfery gospodarczej, w tym inwestorów na
temat Strategii Rozwoju Miasta Szczecina 2025 przeprowadzono kilka wywiadów
pogłębionych, które pozwoliły dokładniej zbadać znaczenie owego dokumentu dla
inwestorów. Wywiady były przeprowadzane zarówno z przedstawicielami mniejszych i
średnich firm jak i uczelnianym przedstawicielem sfery gospodarczej, w tym inwestycyjnej co
pozwoliło uzyskać rozmaite opinie w tym temacie. Wywiady zostały przeprowadzone z:
Kierownikiem Katedry Inwestycji i Wyceny Przedsiębiorstw Wydziału Nauk Ekonomicznych
i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego, który był zarazem osobą prowadzącą konsultacje
eksperckie jak i spotkania panelowe dotyczące Strategii, również z analitykiem rynku
nieruchomości będącym też członkiem Instytutu Analiz, Diagnoz i Prognoz Gospodarczych w
Szczecinie i ostatnią osobą był przedstawiciel firmy Amber Sp. z o.o.2 w Szczecinie.
3.1. Jak inwestor ocenia potrzebę i znaczenie Strategii Rozwoju Miasta?
Wszyscy przedstawiciele strefy gospodarczej z jakimi udało mi się przeprowadzić
wywiad pogłębiony na temat strategii zgodnie twierdzili, iż sporządzanie dokumentu Strategii
Rozwoju Miasta jest niewątpliwie ważne i potrzebne.
Wypowiedź prowadzącego konsultacje eksperckie jak i spotkania panelowe
Przedstawiciel sfery gospodarczej, który prowadził i przewodniczył konsultacjom
twierdzi, iż dokument Strategii Rozwoju Miasta, a zwłaszcza proces jego tworzenia jest
niezwykle ważny i potrzebny. Szczególnie w prowadzeniu poprawnej i rzetelnej polityki
prorozwojowej miasta jak i regionu, bez strategii trudno jest podejmować racjonalne decyzje i
wyznaczać odpowiednie ścieżki rozwoju. Podczas tworzenia strategii władze lokalne mają
możliwość nawiązania kontaktu i współpracy nie tylko z przedstawicielami sfery
gospodarczej, ale też z innymi sferami kulturalnymi, czy społecznymi. Dzięki czemu zbierają
2 Amber Sp. z o.o - działa na rynku krajowym od 2 czerwca 1998 roku a jej jedynym udziałowcem jest
DORACO Cyprus Limited. Głównym przedmiotem działalności Spółki jest obsługa nieruchomości zarówno na
własny rachunek jak również świadczona na zlecenie, obrót nieruchomościami, wznoszenie kompletnychobiektów budowlanych oraz doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Zsiedzibą w Szczecinie (http://amber.nieruchomosci.pl/p/o-firmie).
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 27/39
27
informacje potrzebne do zdiagnozowania obecnej sytuacji jak i wyznaczenia przyszłych
celów rozwojowych.
Wypowiedź analityka rynku nieruchomości, członka Ins tyt utu Anal iz,
Diagnoz i Prog noz Gospoda rcz ych w Szczecinie
Strategia określona została jako niezbędny element do uwzględnienia w planowaniu
nie tylko rozwoju miasta, ale też działalności firmy i ogólnego rozwoju gospodarczego.
Dzięki Strategii Rozwoju Miasta, przedstawiającej obecny stan gospodarczy jak i społeczny,
czy przyrodniczy oraz główne kierunki rozwoju, inwestor może w sposób bezpieczny podjąć
działania np. na rynku nieruchomości. Inwestując na danym obszarze jednostki terytorialnej
inwestor zwraca przede wszystkim uwagę na dziedziny, na które władze samorządowe kładą
szczególny nacisk w kontekście rozwoju miasta. Równie istotne są tu działania władz
lokalnych w zakresie wspierania kierunków strategii. Jako dobry przykład wskazano tu
rozwój rynków nieruchomości biurowych w Szczecinie, gdyż oprócz postawienia biurowca
istotny jest też rozwój infrastruktury w tym zakresie, również komunikacji i mediów.
Przeds tawi cie l fi rmy Amber Sp . z o. o. w Sz czecin ie
Teoretycznie Strategia jest jak najbardziej potrzebna i ma ogromne znaczenie dla
rozwoju miasta jak i firm tu zlokalizowanych. Jednak praktycznie różnie to bywa, aby
dokument ten miał jakiekolwiek znaczenie musi prowadzić do odpowiednich działań jakie są
w nim zawarte. Zależy to też od jej poprawnego wykonania, identyfikacji rzeczywistych
potrzeb miasta i wyznaczenia celów z mini związanymi. Jeśli cele są wdrażane w odpowiedni
sposób, a strategia daje realne informacje o obecnym stanie miasta, to wtedy ma ona duże
znaczenie dla inwestorów.
3.2. Jak oceniony został wpływ inwestorów na kształt Strategii?
Wypowiedź prowadzącego konsultacje eksperckie jak i spotkania panelowe
W tym przypadku okazało się, że wpływ inwestorów na kształt Strategii Rozwoju
Miasta w przypadku Szczecina jest dość ograniczony. Wynika to stąd, iż od upadku Stoczni
Szczecińskiej brakuje tu dużych i wpływowych organów, jeżeli chodzi o gospodarkę
inwestycyjną. Nie ma przedsiębiorstw, ani najprawdopodobniej zainteresowania ze strony
inwestorów wyższej rangi, którzy sami chcieliby wskazywać cele rozwojowe i wymuszać
niektóre decyzje. Gdyby takowe istniały, ich wpływ w mieście byłby widoczny nawet dla
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 28/39
28
zwykłego mieszkańca. Istnieją jedynie małe i średnie przedsiębiorstwa, czy inwestorzy,
którzy charakteryzują się życzliwością i chęcią wypowiedzenia się, czy nawet współpracy,
natomiast wpływ ich pozostaje ograniczony. Ostatecznie inwestorzy muszą pogodzić się z
kompromisem, jakim zaoferuje im miasto.
Wypowiedź analityka rynku nieruchomości, członka Ins tyt utu Anal iz,
Diagnoz i Prog noz Gospoda rcz ych w Szczecinie
Na dzień dzisiejszy jest to słabym punktem samorządu lokalnego, ze względu na
mało efektywną komunikację między inwestorem a władzą lokalną. Gdyż oprócz zachęcania
inwestorów przez samorząd do konsultacji, w ślad za tym powinno iść uwzględnianie
preferencji inwestorów. Miasto powinno zawierać odpowiednie zasoby ludzkie,
infrastrukturę, bazę noclegową, czy zaplecze kulturalno-oświatowe. Pozytywy, które zostały
wymienione to rozwój tych dziedzin życia związanych z aktywnością społeczeństwa, czym
jest budowa filharmonii, basenu, hali widowiskowo-sportowej. W efekcie końcowym
podniesie to jakość życia w Szczecinie co przełoży się na modę i wyznaczanie trendów.
Wywnioskować z tego można, iż to władze lokalne mają dominujący wpływ na kształt
strategii.
Przeds tawi cie l fi rmy Amber Sp . z o.o. w Sz czecin ie
Wpływ większych firm i organizacji jest z pewnością znaczący, natomiast w tym
przypadku jak i najprawdopodobniej w wielu mniejszych firmach, ten wpływ jest już
mniejszy a nawet znikomy. Gdyż samorząd nie dokłada wystarczających starań, aby włączyć
przedstawicieli mniejszych firm do procesu konsultacyjnego. Rozmówca nie otrzymał żadnej
informacji ze strony wykonawcy strategii ani samorządu o przebiegu owych konsultacji, na
których z chęcią by uczestniczył.
3.3.
Propozycje zmian w Strategii
Wypowiedź analityka rynku nieruchomości, członka Ins tyt utu Anal iz,
Diagnoz i Prog noz Gospoda rcz ych w Szczecinie
Tu wskazano na polepszenie jakości współpracy między władzą lokalną a uczelniami
szczecińskimi. Dzięki czemu w mieście udałoby się określić lepsze metody identyfikowania
rynku pracy i opracować skuteczny model monitorowania i szybkiego reagowania w zakresie
szkolenia pracowników, na których zaistniałaby nagła potrzeba w mieście. Dzisiejszy model
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 29/39
29
jest rozbity i niespójny, nie spełnia odpowiednich wymogów, przez co występuje emigracja
oraz brak możliwości kształtowania zawodowego i jego różnorodności. Również zwrócona
została uwaga na przyłożenie starań w zakresie szkolnictwa wyższego. Skoro Szczecin jest
ośrodkiem naukowym szkół wyższych i uczelni, to strategia powinna zawierać cele, które
zbliżyłyby tutejsze uczelnie do nadania im rangi międzynarodowej. Poza tym wskazano na
brak miejsc, które identyfikowałyby uczelnie.
3.4. Jak inwestorzy oceniają zaangażowanie samorządu w proces
konsultacyjny oraz jakie jest ich nastawienie do działalności samorządu?
Każda z pytanych osób różnie odpowiadała na ten temat można tu było się spotkać z
aprobatą jak i negowaniem działalności samorządu lokalnego, zarówno w sensie ogólnym jak
i dotyczącej konsultacji.
Wypowiedź prowadzącego konsultacje eksperckie jak i spotkania panelowe
Z wywiadu wynikło, iż różnie z tym bywa. Otóż istnieje problem z zaangażowaniem
w proces konsultacyjny obcokrajowców, gdyż mało oni wiedzą o konsultacjach. Natomiast z
miejscowymi samorząd lokalny lepiej współpracuje. Władze lokalne zapraszają ich na
spotkania w różnych miejscach w ramach rad gospodarczych miasta. Jednym z przykładów,
które to potwierdzają jest organizowana w czerwcu bieżącego roku drugiego
Międzynarodowego Kongresu Morskiego w Szczecinie. Jak widać konsultacje w zakresie
sfery gospodarczej nie kończą się jedynie na sporządzaniu Strategii Rozwoju Miasta. Ponadto
samorząd lokalny jest aktywny i działa w miarę możliwości, co jest widoczne przez
wydawane prospekty oraz wyjazdy na różnego rodzaju targi, jak i działające Biuro Obsługi
Inwestorów w Urzędzie Miasta Szczecin.
Wypowiedź analityka rynku nieruchomości, członka Ins tyt utu Anal iz, Diagnoz i Prog noz Gospoda rcz ych w Szczecinie
Szczegółowe konsultacje wyłącznie z samymi ekspertami nie są wystarczające, aby
prawidłowo zidentyfikować potrzeby i oczekiwania społeczności lokalnych. Przywołana
została tu, też rola radnego, otóż po to nim został, aby służyć lokalnej społeczności, lecz ich
poglądy nie pokrywają się z poglądami realnej społeczności. Wskazaniem jest zaangażowanie
radnych w proces konsultacyjny i zwiększenie ich aktywności. Mimo wszystko nastawienie
do działalności samorządu jest w tym przypadku jak najbardziej pozytywne. Wskazano
również na potrzebę rozwijania relacji między mniejszymi inwestorami a władzą lokalną.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 30/39
30
Przeds tawi cie l fi rmy Amber Sp . z o.o. w Sz czecinie
Wkład samorządu został oceniony mizernie ze względu na brak informacji o fakcie
przeprowadzania jakichkolwiek konsultacji podczas tworzenia Strategii Rozwoju Miasta
Szczecina. W tym przypadku relacje samorząd-inwestor polegają głównie na szybkimzałatwianiu spraw w urzędzie. Z czym w przeszłości były problemy i sprawy załatwiało się
wolniej, natomiast w chwili obecnej widać już wyraźną poprawę w tym zakresie, co może też
świadczyć o dalszym postępie w tej kwestii. Nieodpowiednie relacje między samorządem a
inwestorami jak najbardziej w sposób negatywny wpływają na efektywność jakiejkolwiek
współpracy między oboma podmiotami jak i zmniejszają jej efektywność, dlatego samorząd
powinien dążyć do nawiązywania jak najlepszych kontaktów z inwestorami, nie zapominając
o przedstawicielach mniejszych firm.
3.5. Jak inwestorzy oceniają skuteczność przeprowadzonych konsultacji w
procesie tworzenia Strategii Rozwoju Miasta Szczecin?
Wypowiedź prowadzącego konsultacje eksperckie jak i spotkania panelowe
Sam fakt rozmowy został określony jako ważny, porozumienie, które pozwala
inwestorom zebrać odpowiednie informacje na temat potrzeb miasta i pokierować ich jak i
jaki robić biznes. Ostatecznie jednak ciężko jest ocenić efektywność przeprowadzanych
konsultacji w aspekcie krótkookresowym, będzie to lepiej mierzalne dopiero w aspekcie
długookresowym. Efekty są długofalowe i trudnomierzalne, ale z pewnością są w jakiś
zakresie skuteczne – istnieje współpraca między urzędem, a uczelniami i inwestorami,
powstają klastry, które się dalej rozwijają. Przykładem może być Klaster ICT Pomorze
Zachodnie3, czy Transgraniczny Klaster - Szlak wodny Berlin-Szczecin-Bałtyk 4.
3 Klaster ICT Pomorze Zachodnie - stowarzyszenie najdynamiczniej rozwijających się firm informatycznych
województwa zachodniopomorskiego. Stowarzyszenie zrzesza firmy świadczące zróżnicowane usługi związanez technologiami informatyczno-telekomunikacyjnymi, jednostki badawczo-rozwojowe działające na rzeczrozwoju tych technologii oraz instytucje otoczenia biznesu wspierające działalność klastra. Współpracuje z
jednostkami samorządu terytorialnego, administracji publicznej oraz środowiskami naukowo - badawczymi, w
tym z Zachodniopomorskim Uniwersytetem Technologicznym, Akademią Morską oraz Regionalnym CentrumInnowacji i Transferu Technologii. Partnerem strategicznym klastra oraz siedzibą stowarzyszenia jestTechnopark Pomerania. Obecnie Klaster zrzesza ponad 50 firm zatrudniających ok. 900 osób(http://www.technopark-pomerania.pl/pl/lokatorzy/organizacje-w-technoparku/stowarzyszenie-klaster-ict-
pomorze-zachodnie/).4 Transgraniczny Klaster - Szlak wodny Berlin-Szczecin-Bałtyk - sieciowy produkt turystyczny, projekt Grupy
Partnerskiej, w skład której wchodzą osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, instytucje iorganizacje samorządowych oraz organizacje pozarządowe. Wszyscy ww. mają w swojej działalności związek z branżą turystyczną, choć w różnym stopniu i na różnych polach aktywności. Wszyscy działają na terenie gmin,
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 31/39
31
Wypowiedź analityka rynku nieruchomości, członka Instytutu Analiz,
Diagnoz i Prog noz Gospoda rcz ych w Szczecinie
Metody przeprowadzanych konsultacji, w tym przypadku oceniane są za nie
skuteczne. Zalecane jest znalezienie sposobu, aby zainteresować społeczność lokalną.Pokazać, że istnieje Strategia Rozwoju Miasta, poprawić funkcjonowanie kanałów informacji,
pokazać, że miasto chce się rozwijać. Jak widać są nie skuteczne, gdyż żadne informacje na
temat konsultacji nie dotarły do rozmówcy, ani jego znajomych z branży. Aby zwiększyć
skuteczność konsultacji samorząd powinien zastanowić się jak skutecznie dotrzeć do publiki
oraz rozwijać wśród niej zachowania patriotyczne, bez tego aktywność społeczna będzie
niewielka. Zaleca się wypracowanie odpowiedniego modelu komunikacji i usprawnienia
wydawanych decyzji administracyjnych, gdyż obecnie są one powolne i długotrwałeszczególnie wydawanie pozwoleń na budowę, co odpycha inwestorów od Szczecina. Również
ważna jest synchronizacja Strategii Rozwoju Miasta ze Strategią Rozwoju Województwa
Zachodniopomorskiego.
3.6. Czy wyznaczone cele Strategii mogą wpłynąć na rozwój inwestycji w
mieście?
Wypowiedź analityka rynku nieruchomości, członka Instytutu Analiz,
Diagnoz i Prog noz Gospoda rcz ych w Szczecinie
Zdecydowanie tak, pod warunkiem ich konsekwentnej realizacji. Ponadto można tu
przytoczyć wypowiedź z poprzedniego pytania dotyczącego wpływu inwestorów na kształt
inwestorów. Otóż wymieniono tam pozytywy, które miasto wprowadza, jest to rozwój
dziedzin życia związanych z aktywnością społeczeństwa, takich jak budowa filharmonii,
basenu, hali widowiskowo-sportowej. W efekcie końcowym podniesie to jakość życia w
Szczecinie co przełoży się na modę i wyznaczanie trendów.
Przeds tawi cie l fi rmy Amber Sp . z o.o. w Sz czecin ie
Wyznaczone cele w strategii z pewnością będą miały i mają wpływ na rozwój, jeśli
będą realizowane, lecz większą uwagę samorząd powinien skupić na wspieraniu rozwoju
mniejszych przedsiębiorstw i inwestorów. Obecnie to właśnie małe i średnie przedsiębiorstwa
stanowią główną gałąź szczecińskiej gospodarki.
przez który szlak Berlin-Szczecin-Bałtyk przebiega (http://berlin-szczecin-baltyk.pl/aktualnosci/szlak-wodny-
berlin-szczecin-baltyk).
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 32/39
32
3.7.
Podsumowanie
Przeprowadzone wywiady pozwoliły ukazać w miarę zróżnicowane nastawienie
inwestorów jak i przedstawicieli sfery gospodarczej do procesu tworzenia Strategii Rozwoju
Miasta. Jednak w wielu aspektach rozmówcy zgodnie przedstawiali podobne problemy
badanego tematu. Tymi podobnymi, wskazanymi problemami jest znikomy wpływ
inwestorów na terenie Szczecina na kształt strategii. Głównie przyczyną tego jest brak
wielkich i wpływowych przedsiębiorstw na obszarze miasta, a występujące tu małe i średnie
firmy i inwestor zy nie mają, aż takiego potencjału, aby wpływać na decyzję tutejszych
urzędników. Ze względów na trudne do zmierzenia niektóre efekty, również problemem było
określenie poprawności wyznaczonych celów, przez co zgodnie uznano konsekwentność w
ich realizowaniu jako znaczący element dla rozwoju inwestycji w mieście.
Następne odpowiedzi coraz bardziej się od siebie różniły przy odpowiadaniu na
pytanie dotyczące zaangażowania samorządu w proces konsultacyjny można zauważyć, że w
przypadku uczestników owych konsultacji spotykamy się z aprobatą samorządu lokalnego i
wskazywaniem na jego aktywną działalność w procesie konsultacyjnym jak i w innych
dziedzinach. Natomiast w przypadku osób ominiętych przy etapie konsultacji widać
rozczarowanie działalnością samorządu oraz wytykanie zbyt wąskiego zakresu podmiotów
włączonych i zaproszonych na konsultacje. Także odpowiedzi dotyczące skuteczności
przeprowadzanych konsultacji znacznie się różniły z jednej strony wskazując sam fakt
rozmowy i prób porozumiewania się między samorządem lokalnym a inwestorami za istotny,
natomiast z drugiej znowu wskazano na problemy w metodzie informowania o
przeprowadzaniu konsultacji. Okazuje się to być głównym minusem sporządzonej strategii,
minus ten potęguje fakt, iż dział nieruchomości został wskazany w strategii jako jedna z
silniejszych sfer gospodarczych Szczecina mimo tego nie zaproszono do udziału w
konsultacji ekspertów z tej dziedziny. Ostatecznie jednak stwierdzono, że Strategia Rozwoju
Miasta ma jak najbardziej istotne znaczenie nie tylko dla ogólnego rozwoju miasta, ale też jest
wyznacznikiem kierunków drogi dla inwestorów, którzy dzięki mogą skuteczniej rozwijać
swoją działalność.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 33/39
33
Rozdział IV
Wnioski z partycypacji i znaczenia inwestorów w świetle planowania
4.1.
Partycypacja w planowaniu
Partycypacja, jako ogólne pojęcie jest w Polsce dość nowym i wciąż rozwijanym
terminem. Dlatego również w odniesieniu do planowania, w tym planowania strategicznego
jest dopiero wdrażane. Przez co metody włączania społeczności lokalnej, jak i innych
podmiotów, w tym inwestorów do wspólnego procesu decyzyjnego mogą wciąż być
niedopracowane oraz posiadać swoje wady. Obecnie ciężko jest sprawdzić efektywność tych
metod, gdyż efekty te mają charakter długofalowy, a ich skutków będziemy mogli
doszukiwać się po całkowitym wdrożeniu strategii w życie.
Z partycypacją, a mianowicie z różnego rodzaju konsultacjami trwającymi podczas
procesu tworzenia strategii, mamy do czynienia w kilku etapach, którym towarzyszą zarówno
konsultacje przeprowadzane ze społecznością lokalną, w tym z mniejszymi przedsiębiorcami
podczas tworzenia diagnozy stanu obecnego miasta, jak i konsultacje eksperckie włączające
w ten proces głównych przedstawicieli trzech sfer miasta: społecznej, gospodarczej i
przyrodniczej. Podczas tych konsultacji ustalane są główne cele rozwojowe miasta oraz
sposoby ich osiągania, następnie w sposób selektywny wybiera się te najbardziej istotne.
Ogólnie partycypowanie jest uznane za przejaw demokratycznego państwa i
zakładając, że w procesie tworzenia Strategii Rozwoju Miasta zostaną włączone jak
najszersze grona przedstawicieli różnych grup społecznych, wówczas dokument ten nabiera
szczególnego znaczenia gdyż staje się dziełem wspólnym, zarówno mieszkańców jak i władz
lokalnych, czy inwestorów. Tylko w takim przypadku skonstruowania strategii można mówić jej obiektywnej zawartości ocen obecnego stanu miasta, jak i lepszemu wyznaczeniu celów
oraz ich konsekwentnym realizowaniu.
4.2. Znaczenie inwestorów w świetle planowania
Teoretycznie rzecz ujmując inwestor powinien mieć ogromne znaczenie w procesie
planowania, a zwłaszcza w przypadku planowania strategicznego. To inwestor powinien
częściowo narzucać niektóre kierunki rozwoju miasta i cele operacyjne oraz wymuszaćniektóre decyzje na władzy lokalnej. Lecz jak się okazało nie do końca tak bywa, zwłaszcza w
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 34/39
34
przypadku Szczecina. Od upadku stoczni miasto straciło jedyny większy i wpływowy obiekt,
który miał wystarczająco duże udziały w mieście, aby móc wpływać na wydawane decyzje
urzędników. Dzisiejsi inwestorzy działający w jednostce terytorialnej Szczecina muszą się
pogodzić ze zmianami, jakie weszły po upadku stoczni oraz narzucanymi decyzjami przez
władze lokalne. Obecnie to samorząd ma decydujący głos o zapadających decyzjach,
wyznaczaniu ścieżek rozwoju i szukaniu nowych rozwiązań dla miasta. Inwestorzy
przedstawiają jedynie swoje propozycje podczas przeprowadzanych konsultacji lub narad.
Dlatego też w interesie miasta leży niezwykle ważne zadanie, jakim jest angażowanie
przedstawicieli sfer gospodarczych, jak i innych dziedzin do udziału w konsultacjach. Tylko
w ten sposób, dzięki komunikacji i porozumieniu jest możliwe prowadzenie efektywnej
polityki prorozwojowej w mieście przez samorząd.
W związku z tak ukształtowaną sytuacją w mieście mamy do czynienia z różnymi
opiniami inwestorów na temat procesu tworzenia Strategii Rozwoju Miasta. Spotkać się
można zarówno z negowaniem działalności samorządu lokalnego za ograniczanie się do
bezpośredniego konsultowania problemów miasta wyłącznie z głównymi przedstawicielami
organizacji zrzeszających większą liczbę firm, przez co przedstawiciele mniejszych firm czują
się wykluczeni, mimo że wykazują duże chęci uczestnictwa w tak ważnych aspektach
planowania strategicznego. Istnieją jednak też głosy wspierające działalność lokalnych władz, pochodzące od przedstawicieli mających okazję częstszej współpracy z samorządem. Tu
dostrzegany jest aktywny udział władz lokalnych w polepszaniu ogólnego dobrobytu w
mieście.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 35/39
Podsumowanie
Partycypacja okazała się niezwykle istotnym elementem w procesie planowania
strategicznego. Dzieję się tak przez fakt, iż jest to stosunkowo nowe i dopiero wdrażany
zabieg teoretycznie jak i praktycznie. Również przez to, że istnieje silna potrzeba współpracyodpowiednich organów administracyjnych ze społeczeństwem, jak i inwestorami. Jest to
zabieg, który wymaga ciągłej i odpowiedniej pielęgnacji, aby plany strategiczne mogły
przynosić jak najlepsze efekty oraz zwiększać zadowolenie mieszkańców jak i inwestorów
miasta.
Ostatecznie przechodząc do meritum pracy mamy do czynienia z opinią inwestorów
na temat strategii rozwoju miasta oraz jej znaczenia. Mianowicie okazało się, że jest to
niezwykle ważnych dokument i proces, który jest niezbędny dla prawidłowego zarządzania
miastem przynoszącym pozytywne efekty w zakresie jego rozwoju. Uciążliwym minusem jest
znikomy wpływ inwestorów na kształt strategii w przypadku miasta Szczecina, co jest
spowodowane brakiem zlokalizowania w tym mieście większych i wpływowych firm, które
mogłyby wymuszać określone decyzje samorządu lokalnego. Okazało się, że to głównie
władze lokalne wyznaczają kierunki rozwoju i to one mają decydujący wpływ na kształt
strategii. Jednak, jeżeli mówimy o efektywności Strategii Rozwoju Miasta Szczecina, należy
pamiętać, że jest to aspekt o znaczeniu długoterminowym, co utrudnia określenie efektów
strategii w chwili obecnej. Wszystkie skutki i zmiany spowodowane opracowaniem i
wprowadzeniem strategii będą widoczne po roku 2025, na który analizowana strategia została
opracowana.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 36/39
36
Literatura:
1. Andrzejewska M., Baranowski M., Fiedziukiewicz K., Kowalska A., Matuszkiewicz J.
M., Rusztecka M., Roo-Zielińska E., Solon J., 2007, O partycypacji społecznej w
planowaniu przestrzennym. Zastosowania geowizualizacji w celu wzmocnienia udziału
społecznego w planowaniu przestrzennym, UNEP/GRID-Warszawa, PAN IG i PZ, North
East South West INTERREG IIIC, Project Part-Financed by the European Union,
Warszawa.
2.
Brodie E., Cowling E., Jochum V., Nissen N., Paine A. E., Warburton D., 2009,
Understanding participation: A literature review, Pathways through participation.
3. Claude J., Zamor G., 2012, Public participation in urban development: The case of
Leipzig, Germany, Department of Public Administration, Florida International University,
Miami, FL, USA. http://www.academicjournals.org/article/article1380549877_Garcia-
Zamor.pdf (ostatni dostęp 13.05.2014 r.).
4. Dębczyński J., 2000, Rola partycypacji społecznej w tworzeniu wieloletnich planów
inwestycyjnych przez samorządy, Bielsk Duży.
5. Dutkowski M., 1984, Społeczeństwo i planowanie, Miasto, 1984, nr 2 – 3, s. 24-25.
6.
Dutkowski M., 1988, Planista – kreator i arbiter czy mediator?, Miasto, nr 7, s. 29-31.
7.
Howell M., Leatherman J., 2000, Meaningful Input to Public Policy: Citizen Participation
Strategies, Keeping on Track: Strategies for Dealing with Controversial Public Policy,
Kansas State University Agricultural Experiment Station and Cooperative Extension
Service.
8. Kaźmierczak T., 2011, Partycypacja publiczna: pojęcie, ramy teoretyczne [w:] Olech A.
(red.), Partycypacja publiczna: O uczestnictwie obywateli w życiu wspólnoty lokalnej,
Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 83-99.
http://www.decydujmyrazem.pl/files/Partycypacja_publiczna_net.pdf (ostatni dostęp23.03.2014 r.).
9. Klasik A., Kuźnik F., (red.), 1993, Planowanie strategiczne, Wydawnictwo PWE.
10. Matczak P., Peisert A., 2012, Aktywność lokalnej wspólnoty politycznej a modele
partycypacji [w:] Olech A. (red.), Dyktat czy uczestnictwo? Diagnoza partycypacji
publicznej w Polsce, Fundacja Instytut Spraw Publicznych, Warszawa, s. 103-120.
http://www.decydujmyrazem.pl/files/ispub_03_www.pdf, (ostatni dostęp 27.04.2014 r.).
11. Miszczuk A., Miszczuk M., Żuk K., 2007, Gospodarka samorządu terytorialnego,
Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa.
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 37/39
37
12. Okroy E., Okroy E., 2013, Partycypacja społeczna, 2. szkolenie z cyklu Akademia Active
Citizens, Instytut Kultury Miejskiej, Gdańsk .
http://www.ikm.gda.pl/new/library/File/partycypacja_spoleczna_materialy.pdf (ostatni
dostęp 13.04.2014).
13. Sienkiewicz M. W., Szot-Gabryś T., 2003, Partycypacja społeczna w procesie
opracowania strategii [w:] Sienkiewicz M. W., Szot-Gabryś T., Planowanie strategiczne
jako czynnik rozwoju gminy. Aspekt partycypacji społecznej, Wydział Politologii UMCS
Lublin, s. 128 – 132.
14. Silverman D., 2009, Interpretacja danych jakościowych. Metody analizy rozmowy, tekstu
i interakcji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
15. Silverman D., 2009, Prowadzenie badań jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa
16. Wojtasiewicz L., 1996, Czynniki i bariery rozwoju lokalnego w aktualnej polityce
gospodarczej Polski. Materiały konferencyjne: Gospodarka lokalna w teorii i praktyce;
Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, nr 734, Wrocław.
17. WYG International Sp. z o.o., Strategia Rozwoju Szczecina 2025, Urząd Miasta Szczecin,
Szczecin.
18. Ziółkowski M., 2014, Proces formułowania strategii rozwoju gminy, Instytutu
Przedsiębiorczości i Samorządności.
Spis stron internetowych:
1. Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu Miasta Szczecin
http://konsultuj.szczecin.pl/konsultacje/chapter_116040.asp (ostatni dostęp 13.04.2014 r.)
2. Ciesiółka P., Lokalne planowanie zrównoważonego rozwoju
http://www.urbanistyka.info/content/lokalne-planowanie-
zr%C3%B3wnowa%C5%BConego-rozwoju (ostatni dostęp: 02.04.2014)
3. Łuczkowska A., 2009, Radio Szczecin on-line, Mieszkańcy mogą tworzyć strategię
rozwoju Szczecina, http://radioszczecin.pl/1,54933,mieszkancy-moga-tworzyc-strategie-
rozwoju-szczec?idp=15&idx=507http://www.kurier.szczecin.pl/Art.aspx?a=27207
4. Maciejewski T., 2014, Debata z Krzystkiem czy dla Krzystka? Po prezentacji "Szczecin
2020", Gazeta.pl Szczecin,
http://szczecin.gazeta.pl/szczecin/1,34959,15479554,Debata_z_Krzystkiem_czy_dla_Krzystka__Po_prezentacji.html#LokSznTxt, (ostatni dostęp 19.02.2014 r.)
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 38/39
38
5. Miasto Stołeczne Warszawa, 2012, Partycypacyjne planowanie strategiczne,
http://konsultacje.um.warszawa.pl/content/partycypacyjne-planowanie-strategiczne,
(ostatni dostęp 23.03.2014 r.)
6. Planowanie strategiczne jako narzędzie realizacji celów, Kancelaria prezesa rady
ministrów, https://dsc.kprm.gov.pl/sites/default/files/pliki/81.pdf, (ostatni dostęp:
14.03.2014)
7. Pytlak M., 2011, Planowanie rozwoju społeczno-gospodarczego gminy – krytyczna
analiza strategii rozwoju wybranych gmin zachodniego pasma aglomeracji warszawskiej,
Rocznik Żyrardowski, Tom IX,
http://wsrl.pl/uploads/documents/Rocznik%20IX%20artyku%C5%82y/15_Pytlak.pdf,
(ostatni dostęp: 11.01.2014)
8.
Raport o stanie miasta Szczecin 2013,
http://bip.um.szczecin.pl/UMSzczecinFiles/file/Raport_o_stanie_miasta_SZCZECIN_201
3.pdf, (ostatni dostęp 3.06.2014)
9. Ratuszyński A., 2009, Strona internetowa, ankiety i panele eksperckie mają poprzedzić
aktualizację Strategii Rozwoju Szczecina,
http://www.kurier.szczecin.pl/Art.aspx?a=27207, (ostatni dostęp 1.06.2014)
10. Strategia Rozwoju Gminy Łukta, 2006,
http://www.bip.lukta.sprint.com.pl/article/strategia_rozwoju_gminy/article.php/id_item_tree/5d6d
78c02817bd75cd78d37615476426/id_art/80253f53bae0ab49600a955e13954151(ostatni dostęp
3.05.2014)
11. Strategia Rozwoju Szczecina 2025,
http://www.szczecin.eu/sites/default/files/strategia_rozwoju_szczecina_2025.pdf, (ostatni
dostęp 6.06.2014)
12. Wołowiec T., Reśko D., 2012, strategia rozwoju gminy jako narzędzie zarządzania
zmianą gospodarczą, zeszyty naukowe WSEI seria: EKONOMIA 5 (2/2012), s. 61-89,
http://wydawnictwo.wsei.lublin.pl/files/061-
089%20Tomasz%20Wolowiec,%20Dariusz%20Resko,%20Strategia%20rozwoju%20gmi
ny.....pdf, (ostatni dostęp: 01.02.2014)
13. Ziębka J., 2009, Nowa Strategia Rozwoju. Bo nie ma stoczni,
http://miasta.gazeta.pl/szczecin/1,34959,7056780,Nowa_strategia_rozwoju__Bo_nie_ma_
stoczni.html, (ostatni dostęp 2.06.2014)
7/21/2019 Partycypacja i Inwestorzy w Swietle Planowania Strategicznego
http://slidepdf.com/reader/full/partycypacja-i-inwestorzy-w-swietle-planowania-strategicznego 39/39
Spis rycin:
Ryc. 1. Schemat podziału pojęcia partycypacji .......................................................................... 6
Ryc. 2. Cele partycypacji na różnych etapach jej wdrażania w procesie planowania ............... 9
Ryc. 3. Zespoły uczestniczące w konsultacjach eksperckich ................................................... 16
Ryc. 4. Sfery tematyczne i szczegółowe obszary diagnozy społeczno-gospodarczej Miasta
Szczecin .................................................................................................................................... 18
Ryc. 5. Konsultacje na dwóch etapach tworzenia Strategii Rozwoju Szczecina 2025 ............ 25