Parazyty1.pdf

Parazyty 1, 2010 C. Daroszewski & M. Frydel

TRICHOMONAS VAGINALIS RZSISTEK POCHWOWY

Budowa

TROFOZOIT -okrgy

-4 wici wolne + pita z bon falujc, wychodz ze skupienia kinetosomw

-ciao i wkno parabazalne

-akostyl

Cykl rozwojowy

Rozmnaa si poprzez podzia poduny (symetrogeniczny) rozpoczynajc od podziau kinetosomw, wici i jdra.

Drogi przekazywania zaraenia

Najczciej w czasie stosunku pciowego. Moliwe zaraenie porednie poprzez kropl niezaschnitej wydzieliny z pochwy lub prcia, znajdujcej si np. na wsplnie uywanych przyborach toaletowych, bielinie.

Miejsca lokalizacji

Zaraenie ma charakter wstpujcy: U kobiety: pochwa szyjka macicy, gruczoy Batholina i Skenego, cewka moczowa U mczyzn: napletek, od i cewka moczowa gruczo krokowy najdrza Czsto dochodzi do zaraenia wyszych odcinkw narzdw moczowych.

Sposb opuszczania organizmu czowieka

Upawy (chorobliwe wydzieliny z pochwy) Ropna wydzielina z cewki moczowej u mczyzn.

Chorobotwrczod i objawy choroby

Ostra rzsistkowica kobiet -upawy (ta, pienista, obfita wydzielina z pochwy) -wid, ble w cewce moczowej -zaczerwienienie cian pochwy, czerwone plamki w pochwie. Przewleka rzsistkowica kobiet -upawy nasilone przed i po krwawieniu, Ostra rzsistkowica mczyzn -zapalenie napletka i odzi, cewki moczowej -czstomocz -obfita, ropna, luzowa, mtna wydzielina -ostre zapalenie gruczou krokowego -wysoka temp, dreszcze -ble w kroczu, podbrzuszu i odbytnicy Przewleka rzsistkowica mczyzn -objawy kliniczne zapalenia napletka i cewki moczowej mniej nasilone -poranny, nieznaczny wyciek z cewki moczowej


Rzsistkowica u dzieci -inwazja okooporodowa o przebiegu ostrym -naderki, obrzk i zaczerwienienie ujcia cewki moczowej -ropomocz

Wykrywanie

-wymaz z pochwy, z cewki moczowej i hodowla na podoach sztucznych -badanie osadu moczu

Rozmieszczenie geograficzne

Kosmopolityczny. Nie stwierdzono wystpowania na Antarktydzie oraz dnie Rowu Mariaoskiego.


GIARDIA LAMBILA (INTESTINALIS)

Budowa

TROFOZOIT -symetryczny, gruszkowaty, zaokrglony na biegunie przednim, zaostrzony w czci tylnej -wypuky po stronie grzbietowej spaszczony brzusznie -2 owalne jdra poniej bieguna przedniego z chromatyn skupion w rodku wok kariosomu rzadziej chromatyna rozproszona w karioplazmie -uoone szeregowo midzy jdrami kinetosomy cz si z nimi za pomoc cienkich wkienek -bona jdrowa cienka -po stronie brzusznej krek czepny zawierajcy giardiny- biaka uatwiajce jego czynnod. CYSTA -owalna z widocznymi 2 lub 4 jdrami zbudowane jak u trofozoitu z aksonemami , zawizkami wici, tworami sierpowatymi, wodniczkami jodofilnymi -cytoplazma odstaje od bony komrkowej

Cykl rozwojowy

Zaraenie cyst przez jam ustn. W dwunastnicy uwalniaj si z niej 2 trofozoity przyczepiajce si krkiem czepnym do bony luzowej jelita i dziel si. Rozmnaaj si poprzez podzia poduny, rozpoczynajc od podziau krka czepnego, kinetosomw i jder. Podzia rozpoczty w trofozoicie moe zakooczyd si w cycie.


Moliwod zaraenia od zwierzt domowych i dzikich, drog pokarmow, poprzez zjedzenie zanieczyszczonych warzyw i owocw. Moliwe zakaenie przez stosunki seksualne.

Miejsca lokalizacji Jelito cienkie, gwnie dwunastnica.

Sposb opuszczania organizmu czowieka Cysty wydalane wraz z kaem.


Giardioza I stadium -nudnoci, wymioty, bezkrwawe biegunki Postad przewleka -biegunki, zaparcia, brak aknienia -ble w nadbrzuszu. odbijanie, zgaga, nudnoci -ble gowy, szybkie mczenie -stany podgorczkowe -zmiany typu alergicznego u dzieci -zmniejszenie masy ciaa, zanik mini -nadmierna sennod -zaburzenia trawienia tuszczu i wglowodanw, upoledzone wchanianie wit. A i B12 -zaburzenia w wydzielaniu hormonw -znieksztacenie i skrcenie kosmkw jelitowych

Wykrywanie Wykrycie cyst lub trofozoitw w preparatach bezporednich z treci dwunastnicy. Wykrycie cyst w kale. Rozmieszczenie geograficzne Kosmopolityczny


LEISHMANIA DONOVANI

Budowa

PROMASTIGOTA -jdro pooone centralnie -jedna wolna nid -posiada kinetoplast AMASTIGOTA -owalna lub okrga -brak wici -okrge, due jdro z duym kariosomem -paeczkowaty kinetoplast

Cykl rozwojowy

Postad promastigota wnika do komrek skry i wytwarza ognisko pierwotne, w ktrym traci wid i przechodzi w postad amastigota. Dzieli si szybko w makrofagach i zaraa monocyty i granulocyty obojtnochonne, w ktrych zostaje przeniesiona do kom ledziony, wtroby, wzw chonnych i szpiku kostnego oraz naczyo wosowatych. Rozmnaa si tam (we wszystkich wspomnianych komrkach) przez podzia na 2 osobniki potomne. Samica moskita zaraa si w czasie ssania krwi od chorego czowieka (postad amastigota w biaych krwinkach). W przewodzie pokarmowym owada amastigota przechodzi w postad promastigota i dzieli si podunie. Po pewnym czasie staje si postaci inwazyjn.


Od moskita podczas ssania krwi, lub przez rozgniecenie owada i wniknicie wiciowcw (promastigota) w uszkodzon skr. Moliwe zaraenie przez kontakt seksualny z chorym, kontakt z wydzielin z nosa, kaem i moczem.


Miejsca lokalizacji

W makrofagach, monocytach, granulocytach, komrkach ledziony, wtroby, wzw chonnych, szpiku kostnego, naczyniach wosowatych.


Postad amastigota przenoszona w krwi przez moskita.


Leiszmanioza narzdowa -okres wylgania 10dni-2lata. -ble gowy -napady gorczki z dreszczami -powikszeniem ledziony i wtroby -zmiany w jelicie np. owrzodzenie jelita grubego -wymioty, -ble brzucha -biegunka -niedokrwistod, leukopenia, limfocytoza wzgldna -pasoyty wykrywa si we wszystkich narzdach wewntrznych -najczciej kooczy si mierci

Wykrywanie

Postaci amastigota wykryte w materiale pobranym w czasie biopsji z wzw chonnych, ledziony i szpiku kostnego


Poudniowa i wschodnia Azja, Ameryka Pd i rodkowa, kraje europejskie gdzie t>15oC


LEISHMANIA TROPICA

Budowa

PROMASTIGOTA -jak u L. donovani SFEROMASTIGOTA -forma przejciowa midzy dwiema pozostaymi formami AMASTIGOTA jak u L. donovani

Cykl rozwojowy

W miejscu wniknicia do organizmu tworzy si ognisko pierwotne. Promastigota przechodzc w sfermastigota a potem amastigota szybko si dzieli, zajmujc dalsze komrki w skrze i tkance podskrnej. Postad amastigota wystpuje w monocytach, makrofagach, granulocytach obojtnochonnych, komrkach rdbonka naczyo krwiononych i chonnych skry oraz tkanki podskrnej. Promastigota czy si z receptorami powierzchniowymi makrofaga a jego proteazy umoliwiaj przeywanie amastigota w kwanych lizosomach wewntrz makrofaga.


Tak jak w leiszmaniozie narzdowej

Miejsca lokalizacji

Postad amastigota wystpuje w monocytach, makrofagach, granulocytach obojtnochonnych, komrkach rdbonka naczyo krwiononych i chonnych skry oraz tkanki podskrnej. Promastigota wystpuje w makrofagach


Postad amastigota przenoszona w krwi przez moskita


Leiszmanioza skry -okres wylgania od kilku miesicy do roku. Postad ostra -ogniskowa martwica mokra Postad przewleka -ogniskowa martwica sucha -zmiany skrne w miejscach najbardziej naraonych na ukucia moskitw. W miejscu ukucia powstaje ziarniak, ktry ulega martwicy a potem owrzodzeniu. Zmianom skrnym mog towarzyszyd ble gowy i gorczka.

Wykrywanie

W zeskrobinach i wycinkach z owrzodzeo znajduj si amastigota.


Afryka, Azja, Ameryka Poudniowa i rodkowa. W Europie w Rumunii, Bugarii i krajach rdziemnomorskich


TRYPANOSOMA BRUCEI GAMBIENSE WIDROWIEC GAMBIJSKI

Budowa: TRYPOMASTIGOTA wrzecionowata -krtkie, szerokie z krtk wici (nie dziel si we krwi, lecz zaraaj owady)

-dugie, wskie na ksztat litery V, C lub S z dug wici

-kinetoplast na biegunie tylnym skada si z ciaa przypodstawnego i punkcikowatego kinetosomu

-wid tworzy bon falujc i wychodzi w postaci wolnej na biegunie przednim

-jdro owalne due z kariosomem w centrum umieszczone w rodku komrki EPIMASTIGOTA -jdro bliej bieguna tylnego

Cykl rozwojowy W przewodzie pokarmowym muchy tse tse pierwotniak wnika do przestrzeni midzy bon perytrotroficzn a nabonkiem wycielajcym, dzieli si i przechodzi w postad epimastigota. Po dalszych podziaach wdruje do gruczow linowych muchy i wytwarza inwazyjn postad trypomastigota (cykl 14-20dni). Dostaje si ona przez lin muchy do organizmu czowieka, gdzie pasoytuje w osoczu krwi, chonce i pynie mzgowo-rdzeniowym.Podzia poduny, poczwszy od podziau kinetosomu i jdra.


Zaraenie przez skr postaci trypomastigota. Dostaje si do organizmu ze lin muchy tse tse

Miejsca lokalizacji

Pocztkowo pasoytuje w osoczu krwi a nastpnie w chonce i pynie mzgowo-rdzeniowym



Mucha zaraa si od czowieka postaci trypomastigota.


piczka afrykaoska -okres wylgania 2-23dni, rzadko 2 lata -w miejscu wniknicia pozostaje w skrze odczyn zapalny, moe powstad wrzd I faza (pierwotniak w osoczu krwi i chonce) -dreszcze i gorczka -nudnoci, brak apetytu -ble gowy i staww -zapalenie minia sercowego -powiksza si wtroba, ledziona oraz wzy chonne -zmniejszenie masy ciaa -zapalenie kbuszkowe nerek -obrzki twarzy, doni i stp II faza (inwazja do orodkowego ukadu nerwowego i bytowania w pynie mzgowo rdzeniowym) -zaburzenia psychiczne -okresy obudzenia na przemian z okresami apatii (odmowa jedzenia) -czsto prowadzi do mierci

Wykrywanie

W pierwszej fazie choroby poszukuje si widrowca we krwi: preparaty grubej kropli, rozmazy krwi. Biopsja wzw chonnych w fazie I. W fazie II w pynie mzgowo-rdzeniowym. Wszdzie trypomastigota.


rodkowa i zachodnia Afryka. Pasoyt endemiczny.


ENTAMOEBA HYSTOLITICA

PEZAK CZERWONKI

Budowa

TROFOZOIT -zmienny ksztat

-otoczony plazmatyczn bon komrkow

-wytwarza palczaste lub jzykowate nibynki tworzce si szybko jednoczenie w rnych miejscach

-endoplazma zawiera liczne wodniczki pokarmowe czsto z pochonitymi erytrocytami

-jdro okrge z kariosomem w rodku i chromatyn w postaci grudek przylegajcych do bony jdrowej

-wytwarza enzymy proteolityczne CYSTA -1,2 lub 4 jdra okrge, jajowate, owalne lub wrzecionowate najczciej z kariosomem w rodku delikatn bon jdrow i grudkami chromatyny

-kilka palczastych lub owalnych cia chromatoidalnych ( skupienie RNA)

-wodniczka jodofilna zanikajca w okresie dojrzewania cysty

Cykl rozwojowy

Do zaraenia dochodzi przez jam ustn postaci cysty. W jelicie grubym uwalnia ona czterojdrowy trofozoit, dzielcy si na 8 potomnych. Dalsze podziay doprowadzaj do wytworzenia licznej populacji (poprzez podziay proste), ktrej znaczna czd przechodzi w postaci cyst i jest wydalana z kaem. W inwazjach ostrych trofozoity mog wnikad do bony podluzowej jelita grubego, zamiast pozostawad w jego wietle.


Zaraenie przez jam ustn postaci cysty. W przypadku kontaktw seksualnych zaraenie trofozoitem.

Miejsca lokalizacji

Trofozoit i cysta w jelicie grubym czowieka, w inwazjach wieloogniskowych moe zajmowad rne narzdy.

Sposb opuszczania organizmu

czowieka

Cysta wydalana z kaem.



-wywouje u czowieka pezakowice jelitow (o przebiegu ostrym lub przewlekym) oraz czasami pozajelitow (wieloogniskow)

-okres wylegania choroby: 4 dni ok. roku

-wystpienia objaww chorobowych wie si z wnikaniem trofozoidw pezaka do bony podluzowej i warstwy miniowej ciany jelita grubego oraz powstawaniem zmian rozsianych (na pocztku grudki z tym lub szarym rodkiem, okolone na czerwono)

-wytwarzaj si pytkie owrzodzenia z martwiczym dnem nastpnie powikszaj sie i przybieraj charakterystyczny butelkowaty ksztat (obejmuj cae jelito ale najczciej wystpuj w ktnicy i okrnicy oraz w esicy i odbytnicy)

-zmianom towarzysz stae krwotoki (mog byd grone dla ycia- wtrne zakaenie bakteryjne) OSTRA PEZAKOWICA (CZERWONKA PEZAKOWA) -wystpuje biegunka z du iloci luzu(pniej pojawia si w zmiennej iloci krew)

-ble w jamie brzusznej, nudnoci, wzdcia, ble gowy -temperatura podwyszona do 38-39 stopni Celsjusza

-silne bolesne parcie na stolec

-osabienie i uczucie oglnego rozbicia

-bolesnod uciskowa wzdu jelita grubego

-powikszanie i bolesnod wtroby

-objawy uszkodzenia ukadu krenia

--- w przypadku nie leczonym zgon spowodowany ostr niewydolnoci krenia, masywnym krwotokiem oraz przebiciem owrzodzenia jelita grubego do otrzewnej. Najczciej choroba przechodzi w postad przewlek. PRZEWLEKA PEZAKOWICA (NIECZERWONKOWA PEZAKOWICA JELITOWA) -przewleke wrzodziejce zapalnie jelita grubego z okresami poprawy i pogorszenie (biegunki i zaparcia)

-powikszenie wtroby

-postpujca niedokrwistod i wyniszczenie

-okresowo notuje sie stany podgorczkowe

NASTPSTWA

-zwenie wiata jelita grubego na skutek tworzcych si blizn

-inwazja pasoyta do innych narzdw (pezakowica pozajelitowa)

-pezakowate zapalenie wtroby

-pezakowy ropieo wtroby PEZAKOWE ZAPALENIE WTROBY -dreszcze, zlewne poty, podwyszona temperatura -ble w podebrzu prawym -wtroba powikszona PEZAKOWY ROPIE WTROBY -bl nasilajcy si przy oddychaniu -utrata aknienia -wtroba powikszona i bolesna -zmniejszenie masy ciaa -leukocytoza, OB przypieszony -przez cigod ropnie w prawym pucu, opucnej, worku osierdziowym. Take w ledzionie i mzgu.

Wykrywanie

Rozmaz kau- trofozoity i cysty, analiza treci ropni, zmiana guzowata jelita na zdjciach rentgenowskich, testy serologiczne konieczne do rozpoznania pozajelitowej amebozy.


Na caym wiecie, najwicej w krajach strefy tropikalnej i subtropikalnej: w pd-wsch Azji, pd-wsch Afryce, w

Ameryce rodkowej i Poudniowej


CRYPTOSPORIDIUM PARVUM

Budowa

OOCYSTA -zawieraj sporozoity SPOROZOIT TROFOZOIT feeder organelle utrzymuj kontakt trofozoitu z enterocytami MEROZOIT -taka sama jak budowa merozoitu Toxoplasma

MAKRO I MIKROGAMETOCYTY

MAKRO I MIKROGAMETY

Cykl rozwojowy

Do zaraenia dochodzi przez jam ustn/nosow postaci oocysty. Uwolnione w jelicie cienkim sporozoity dostaj si midzy kosmki i przylegaj do enterocytw, ktre natychmiast otaczaj przeksztaconego ju w postad trofozoitu dwiema bonami, tworzc charakterystyczn wodniczk. Charakterystycznie wewntrzkomrkowo, ale poza cytoplazm. Trofozoit rozpoczyna (1-8dni) schizogoni, wyksztacajc 8 merozoitw I (generacji I), ktre po uwolnieniu zaraaj kolejne enterocyty. W niektrych kom pojawiaj si meronty II generacji zawierajce 4 merozoity II. Powstaj z nich progamety: makro i makrogametocyty. Rozpoczyna si sporogonia-tworz si makro i mikrogamety, czce si w zygot, ktra przeksztaca si w oocyst, poprzez wydzielenie specjalnej otoczki. W dalszym procesie sporogonii rnicuj si 4 sporozoity. U czci oocyst otoczka jest bardzo cienka, wic natychmiast pka i dochodzi do dalszej inwazji. U czci otoczka jest grubsza, wic oocysta moe byd wydalona wraz z kaem.


Zaraenie przez jam ustn lub nosow, a wic drog pokarmow lub inhalacyjn form oocysty zawierajcej sporozoity. Z pokarmem, wod, powietrzem i kurzem

Miejsca lokalizacji

W jelicie cienkim, rzadziej w ukadzie oddechowym czowieka (stwierdzono u dzieci).

Sposb opuszczania organizmu

czowieka

Oocysta wydalana z kaem.


KRYPTOSPORIDIOZA -wodnista biegunka, ble brzucha, nudnoci, wymioty -nieznacznie podwyszona temperatura -osabienie


-zachwianie rwnowagi kwasowo-zasadowej organizmu

Wykrywanie

Badanie kau, treci dwunastnicy, plwociny, biopsja jelita cienkiego- forma oocysty. Testy immunoenzymatyczne.


Na caym wiecie. Polikseniczny- wielu ywicieli: zwierzta hodowlane, dzikie, czowiek.


TOXOPLASMA GONDII

Budowa

TACHYZOITY I BRADYZOITY (TROFOZOITY) -taka sama budowa -ksztat ukowaty, sierpowaty, owalny -jeden biegun zaokrglony, drugi wyduony -jdro umieszczone porodkowo z chromatyn pozajdrow przylepion do bony jdrowej CYSTA Z BRADYZOITAMI -kulista lub owalna -otoczona wasn bon komrkow, a pniej tkank czn wysycajca si jonami wapnia MEROZOITY MAKRO I MIKROGAMETOCYTY MAKRO I MIKROGAMETYO OOCYSTA SPOROCYSTA -2 sporoblasty a w kadym 4 sporozoity SPOROZOIT

Cykl rozwojowy

-Do zaraenia kota dochodzi drog pokarmow poprzez zjedzenie ptaka lub gryzonia- cysta z bradyzoitami, pseudocysta z tachyzoitami w narzdach lub miniach. Take poprzez zjedzenie kau innego zaraonego kota- sporozoity. -Uwolnione z cyst trofozoity wnikaj do komrek nabonka jelita cienkiego. Trofozoity (powstajce w procesie schizogonii) rozmnaaj si przez podzia, w efekcie ktrego powstaj merozoity. Dalej przebiega najprawdopodobniej 5 cykli merozoit-merozoit. -Niektre z merozoitw przeksztacaj si w makro i makrogametocyty. cz si tworzc zygot, ktra przeksztaca si w oocyst, ktra jest wydalana z kaem kota. Oocysta przeksztaca si w rodowisku zewntrznym w sporocyst, posiadajc 4 inwazyjne sporozoity. -Zjedzone przez ywiciela poredniego formy inwazyjne zostaj uwolnione w jelicie cienkim. Wnikaj wybirczo do komrek ernych (makrofagw), komrek siateczki lub rdbonka i monocytw. Tworz si tam pseudocysty z tachyzoitami. Maj one tendencj do grupowania si, poniewa zachowuj cznod przy jedym z biegunw. Namnaaj si wic w komrkach tak dugo, a dojdzie do mierci komrki. Uwolnione tachyzoity atakuj dalsze komrki. -W rnych organach m.in. wzach chonnych czy miniach po pewnym czasie w narzdach powstaj owalne lub okrge cysty tkankowe zawierajce bradyzoity (dalsze formy schizogonii). Cysty zabezpiecza otoczka zoona z bony komrkowej zniszczonej komrki ywiciela oraz tkanki cznej wysyconej solami wapnia. Po pewnym czasie pkaj one i zaraaj kolejne komrki. Przy wikszym wysyceniu solami wapnia mog take pozostawad w narzdach. Cysty tkankowe s inwazyjne.


Sporocysta z kaem kota, lecz tylko jeli jest ju dojrzaa. (Moemy jed kup kota, jeli jeszcze ciepa.) Cysta z bradyzoitami lub pseudocysta z tachyzoitami (trofozoity) w niedogotowanym misie.

Miejsca lokalizacji

Jelito cienkie, makrofagi, minie, OUN, gaka oczna, wzy chonne. Postacie cyst gwnie w miniach i w OUN.



Wody podowe


Wyrniamy form ostr i przewlek (bezobjawow) toksoplazmozy. W postaci ostrej wystpuje podwyszona temperatura, ble w zajtych narzdach. 3 postacie nabytej, postad wrodzona. POSTAD WZOWA -powikszeniu ulega jeden bd kilka wzw, gwnie wzy okolic gowy -ble miniowe, mczliwod -ble gowy -zapalenie garda POSTAD UOGLNIONA -moe wizad si z inwazj do OUN (objawy zapalenia opon mzgowych) -ble, zawroty, zaburzenia rwnowagi -oczopls -apatia, brak koncentracji, osabienie -objawy zalene od miejsca rozwoju w mzgu -przemijajca wysypka plamisto-grudkowa -zapalenia: rdmiszowe puc, mnia sercowego, wtroby POSTAD GAKI OCZNEJ -zaburzenia widzenia, mroczki przed oczami -bl czsto tylko 1 gaki. -zmiany na dnie w pobliu plamki tej WRODZONA -zmiany w mzgu, oczach -zaburzenia suchu -objawy: maogowie, wodogowie -zapalenie siatkwki i naczyniwki -zwapnienia rdmzgowe -znaczne opnienie rozwoju fizycznego i umysowego

Wykrywanie

Badania wd podowych (tachyzoity), pynu mzgowo-rdzeniowego, biopsja wzw chonnych bd szpiku, skrawek mini (bradyzoity). Badanie odczynu immunobiologicznego- poszukiwanie w krwi swoistych przeciwcia. Badanie takie jest rutynowe dla kobiet z rozpoznan ci w celu ustalenia czy kobieta ta przybya ju toksoplazmoz i jak dawno temu.


Na caym wiecie. Wg niektrych danych zakaenie dotyczy 1/3 ludnoci wiata.


PLASMODIUM VIVAX

ZARODZIEC RUCHLIWY

Budowa

SPOROZOIT POSTAD PIERCIENIA -zajmuje 1/3 krwinki -dua wodniczka spychajca jdro i cytoplazm na obwd komrki SCHIZONT -zajmuje 2/3 krwinki

-nieregularny ksztat

-porusza si ruchami pezakowatymi

MEROZOIT

HIPNOZOIT

MIKROGAMETOCYTY

-okrge

-due jdro pooone centralnie

-luna chromatyna

MAKROGAMETOCYTY

-okrge lub owalne

-mae jdro pooone ekscentrycznie

-chromatyna skupiona w du grudk

MIKROGAMETA

-ruchliwa

-kilka z jednego gametocytu

MAKROGAMETA

-nieruchliwa

-jedna z jednego gametocytu

OOKINETA

-ruchliwa

-zaopatrzona w wid

OOCYSTA

-gruba bona komrkowa

SPOROCYSTA

Cykl rozwojowy

-Podczas ssania krwi samica komara wprowadza przez skr sporozoity, ktre z krwi dostaj si do wtroby zajmujc hepatocyty oraz makrofagi. Dochodzi tu do schizogonii pozakrwinkowej. Sporozoity staj si okrge przyjmujc postad schizonta. -Dochodzi do wielokrotnych podziaw i rozpadnicia si na merozoity, ktre zaraaj kolejne komki, w tym erytrocyty. Czd merozoitw pozostaje w postaci upionej, stanowic rezerwuar pasoyta w ustroju (hipnozoity).

-W erytrocytach zachodzi schizogonia krwinkowa. Merozoit wytwarza postad piercienia, dalej schizonta oraz kolejn generacj merozoitw. Erytrocyt rozpada si, a merozoity zaraaj kolejne krwinki. Zaraone krwinki ulegaj powikszeniu i odbarwieniu.

-Po ok. 3 cyklach czd merozoitw przeksztaca si w progamety: mikro i makrogametocyty

-Ta postad musi zostad pobrana przez samic komara wraz z krwi. W rodkowym odcinku jej przewodu pokarmowego ostatnio wymienione formy przeksztacaj si w mikro i makrogamety, ktre czc si daj zygot zaopatrzon w wid- ookinet. Wnika ona pod nabonek jelita, otacza si grub bon i tworzy oocyst.


-Wytwarzaj si niej sporozoity, wic przeksztaca si w sporocyst, ktra pka uwalniajc sporozoity, ktre przedostaj si do gruczow linowych owada.


Zaraenie spowodowane przez ukucie komara, pasoyt wnika wraz z jego lin.

Miejsca lokalizacji

Wtroba, makrofagi, erytrocyty.


Progamety pobierane z krwi przez samic widliszka.


ZIMNICA TRZYDNIOWA (TRZECIACZKA)

-okres wylgania 11-14 dni (schizogonia pozakrwinkowa = w hepatocytach)

-objawy jak dla grypy: ble mini, staww, zaburzenia oddychania z blami w klatce piersiowej

-atak zimnicy (co 48h); z 3 okresw: Okres I -uczucie zimna, dreszcze Okres II -gwatowny i duy wzrost temperatury utrzymujcy si kilka godzin -uczucie gorca, rozgrzania, suchoci skry

-silne ble w lewym podebrzu (gwatowne powikszenie ledziony) Okres III -obnienie temperatury poczone ze zlewnymi potami, potem sen -silne ble gowy

-opryszczka wargowa

---niedokrwistod (rozpad i niszczenie krwinek przez ukad odpornociowy

---zwikszenie iloci monocytw i retykulocytw we krwi

---po kilku tygodniach napady sabn i ustpuj zupenie- pasoyt pozostaje w hepatocytach w formie hipnozoitu.

---powikania w postaci piczki, nagego zgonu, pknicie ledziony, zajcie mzgu, zesp rozsianej narzdowej martwicy.

Wykrywanie

Preparat tzw. grubej kropli krwi, biopsja narzdw. Szczyt napadu- postacie piercienia, potem postacie schizonta. Rozmazy krwi i badania immunoserologiczne.


W 90 krajach miedzy 60st p szerokoci geograficznej a 30st pd szerokoci geograficznej, czyli w Afryce, Azji, na

wyspach Oceanii i Karaibach, W Ameryce rodkowej i Poudniowej, Grecji, Turcji. Choroba endemiczna.


PLASMODIUM FALCIPARUM ZARODZIEC SIERPOWY

Rnice

-najgroniejsza z odmian- 95% przypadkw miertelnych zimnicy spowodowane jest przez P. falciparum -trudny w leczeniu bo szybko si uodparnia na leki

Budowa

POSTAD PIERCIENIA -postacie piercienia mniejsze ni u P. vivax GAMETOCYT -o ksztacie pksiycowatym

Cykl rozwojowy

-nie tworzy hipnozoitw -dopiero 3 postad piercienia mona wykryd-s b. mae

-zaraenie mnogie erytrocytw


Zaraenie spowodowane przez ukucie komara, pasoyt wnika wraz z jego lin.

Miejsca lokalizacji

Wtroba i makrofagi, komrki siateczki i rdbonkowe, erytrocyty


Progamety pobierane z krwi przez samic widliszka.


ZIMNICA PODZWROTNIKOWA

-okres wylgania 5-25 dni (schizogonia pozakrwinkowa = w hepatocytach)

-atak zimnicy (co36-48h) -drgawki i wysoka temperatura nie ustpuj midzy atakami

Postad mzgowa -zaburzenia wiadomoci -drgawki -piczka- powodowana przez: zatory naczyo wosowatych, hipoglikemia, zaburzenia metabolizmu, przekazu neurotransmiterw -powikania innych narzdw wewntrznych z powodu niedotlenienia -powikszenie wtroby, ledziony Postad biegunkowa i krwotoczna w zalenoci od objaww

Wykrywanie

Jak u P. vivax


Klimat subtropikalny i tropikalny. Szczeglnie w Afryce i Ameryce Pd. Choroba endemiczna.

Parazyty1.pdf

Documents

Transcript of Parazyty1.pdf