Druk nr 4205SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja

SPRAWOZDANIEDZIAA ORGANW ADMINISTRACJI RZDOWEJ W SPRAWIE POSTPOWA KARNYCH ZWIZANYCH Z UPROWADZENIEM I ZABJSTWEM KRZYSZTOFA OLEWNIKA

KOMISJI LEDCZEJ DO ZBADANIA PRAWIDOWOCI

Sejm na 35. posiedzeniu w dniu 13 lutego 2009 r. na podstawie art. 111 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 1 i 2 ustawy z dnia 21 stycznia 1999 r. o sejmowej komisji ledczej powoa Komisje ledcz do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika, ktra po zakoczeniu pracy na 136. posiedzeniu w dniu 17 maja 2011 r. wnosi o rozpatrzenie przez Sejm zaczonego sprawozdania.

Warszawa, dnia 30 maja 2011 r. Przewodniczcy Komisji i sprawozdawca /-/ Marek Biernacki

Stanowisko Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika przyjte w dniu 17 maja 2011 r.

2

Spis treci1. Dziaalno Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika....6 1.1. Powoanie Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika.6 1.2. Zakres prac Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika.7 1.3. Uwagi metodyczne do Stanowiska....10 1.4. Wyrok, ktry nie zakoczy sprawy uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika.....11 2. Kalendarium sprawy uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika...14 3. Ocena prawidowoci dziaa Policji w postpowaniach karnych w sprawie o uprowadzenie i zabjstwo Krzysztofa Olewnika......27 3.1. Dziaania funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w Pocku.....28 3.1.1. Czynnoci zwizane z przyjciem zawiadomienia o uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika, ogldziny miejsca zdarzenia..28 3.1.2. Realizacja dziaa wykrywczych przez grup operacyjno-ledcz Komendy Wojewdzkiej Policji w Radomiu kierowan przez Remigiusza Mind.....31 3.1.3.Systemowe bdy dziaa wykrywczych grupy kierowanej przez Remigiusza Mind...38 3.1.4. Weryfikacja anonimu wskazujcego na udzia Ireneusza Piotrowskiego i Roberta Pazika w uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika.45 3.1.5. Zabezpieczenie i monitoring przekazania okupu....46 3.1.6.Czynnoci podjte po ujawnieniu banknotw pochodzcych z okupu....50 3.1.7. Bezprzedmiotowo wyjazdu do Berlina....52 3.1.8. Zatrzymanie i zwolnienie Sawomira Kociuka.........54 3.1.9. Kradzie akt postpowania przygotowawczego w sprawie uprowadzenia Krzysztofa Olewnika...57 3.1.10. Niszczenie materiaw operacyjnych...66 3.1.11. Zakres nadzoru Macieja Ksikiewicza, zastpcy komendanta wojewdzkiego Policji w Radomiu, nad dziaaniami grupy operacyjno-ledczej Remigiusza Mindy......67 3.1.12. Udzia funkcjonariuszy policji z Wydziau Postpowa Administracyjnych w Pocku w sprawie uprowadzenia Krzysztofa Olewnika.....70 3.2. Dziaania Biura Suby Kryminalnej Komendy Gwnej Policji......71 3.3. Realizacja dziaa wykrywczych przez grup operacyjno-ledcz CB KGP kierowan przez Grzegorza Korsana.....74

3

3.4. Dziaalno wykrywcza grup operacyjno-ledczych CB KGP.......86 4. Ocena dziaa Prokuratury w postpowaniach karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika.87 4.1. Postpowanie przygotowawcze prowadzone przez Prokuratur Rejonow w Sierpcu oraz sprawowanie nadzoru nad jego przebiegiem......88 4.1.1. Czynnoci podjte przez prokuratora-referenta w postpowaniu dotyczcym uprowadzenia Krzysztofa Olewnika...90 4.1.2. Wsppraca prokuratora Leszka Wawrzyniaka z policj....92 4.1.3. Wsppraca prokuratora Leszka Wawrzyniaka z rodzin Krzysztofa Olewnika...93 4.1.4. Nadzr w ramach Prokuratury Rejonowej w Sierpcu.93 4.1.5. Nadzr prowadzony w ramach Prokuratury Okrgowej w Pocku.....95 4.2. Postpowanie przygotowawcze prowadzone przez Prokuratur Okrgow w Warszawie oraz sprawowanie nadzoru nad jego przebiegiem99 4.2.1. Prba przekazania ledztwa do wyspecjalizowanego wydziau policji...102 4.2.2. Czynnoci podjte wobec anonimu wskazujcego prawdziwych sprawcw porwania...104 4.2.3. Zatrzymanie i zwolnienie Sawomira Kociuka...105 4.3.Postpowanie przygotowawcze prowadzone przez Wydzia VI ds. Przestpczoci Zorganizowanej Prokuratury Okrgowej w Warszawie....110 4.4. Postpowanie przygotowawcze prowadzone przez Prokuratur Okrgow w Olsztynie oraz sprawowanie nadzoru nad jego przebiegiem..123 4.4.1. Brak wnikliwoci w realizacji czynnoci z udziaem podejrzanych w sprawie uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika.128 4.5. Postpowania prowadzone przez Prokuratur Apelacyjn w Gdasku......128 5. Ocena dziaa Suby Wiziennej, Policji i Prokuratury w zakresie wykonywania rodka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztu dla podejrzanego Wojciecha Franiewskiego oraz kary pozbawienia wolnoci w stosunku do skazanych za uprowadzenie i zabjstwo Krzysztofa Olewnika....129 5.1. Pobyt Wojciecha Franiewskiego w areszcie tymczasowym....129 5.1. 1.Samobjstwo podejrzanego Wojciecha Franiewskiego....132 5.2. Sawomir Kociuk....134 5.2.1. Ustalenia dotyczce odbywania aresztu tymczasowego i kary pozbawienia wolnoci przez Sawomira Kociuka ....134 5.2.2. Samobjstwo Sawomira Kociuka..135 5.3. Robert Pazik.....137 5.3.1. Ustalenia dotyczce odbywania aresztu tymczasowego i kary pozbawienia wolnoci przez Roberta Pazika......137 5.3.2. Samobjstwo Roberta Pazika...138 5.4. Samobjstwo funkcjonariusza Suby Wiziennej..140

4

5.5. mier wiadka Piotra Skwarskiego....141 5.6. Odbywanie kary pozbawienia wolnoci przez pozostaych skazanych za uprowadzenie i zabjstwo Krzysztofa Olewnika...142 5.6.1. Ireneusz Piotrowski...142 5.6.2. Artur Rechul..143 5.6.3. Piotr Sokoowski...143 5.6.4. Cezary Witkowski.144 5.6.5. Stanisaw Owsianko......145 5.6.6. Grzegorz Owsianko...145 5.7. Obszary nieprawidowoci w zakresie wykonywania tymczasowego aresztu oraz odbywania kary pozbawienia wolnoci przez sprawcw uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika146 5.7.1. Zasady kwalifikowania osadzonych do cel dla niebezpiecznych.146 5.7.2. Ustalenia w zakresie sposobu wykonywania kary pozbawienia wolnoci...150 6. Wspdziaanie pokrzywdzonego Wodzimierza Olewnika z organami cigania w sprawie uprowadzenia syna, Krzysztofa Olewnika.....154 7. Wsppraca agencji detektywistycznych z policj w sprawie uprowadzenia Krzysztofa Olewnika159 7.1. Dziaania Biura Detektywistycznego Krzysztofa Rutkowskiego... 159 7.2.Dziaania agencji detektywistycznej Marcina Popowskiego........163 8. Sprawowanie nadzoru subowego przez Ministra Sprawiedliwoci Prokuratora Generalnego nad czynnociami prokuratorw oraz Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji nad dziaaniami policji w postpowaniach karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika.....................................................................................................................................164 8.1. Interwencje Wodzimierza Olewnika i Danuty Olewnik-Ciepliskiej w sprawie sposobu prowadzenia postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika.164 8.2. Nadzr Prokuratury Apelacyjnej w Warszawie...170 8.3. Nadzr Prokuratury Apelacyjnej w Biaymstoku....171 8.4. Nadzr Prokuratury Krajowej..173 8.5. Nadzr Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji nad policj w zakresie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika...180 9. Skala zjawiska uprowadze osb dla okupu, dziaania wykrywcze i dowodowe policji..187 10. Wnioski wynikajce z prac Komisji do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika...189 10.1. Ocena prawidowoci dziaa policji i prokuratury w postpowaniach karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika...189 10.2. Zakres odpowiedzialnoci funkcjonariuszy publicznych......190

5

10.3. Wydarzenia prawno-organizacyjne w obszarze organw cigania i wymiaru sprawiedliwoci wynikajce z tzw. sprawy Krzysztofa Olewnika....191 10.3.1. Wprowadzenie do polskiego porzdku prawnego rozwiza dotyczcych ochrony i wsparcia wiadkw w postpowaniu karnym192 10.4. Wnioski, wynikajce z prac Komisji, w obszarze dziaalnoci prokuratury.........194 10.5. Wnioski, wynikajce z prac Komisji, w obszarze dziaalnoci policji..201 10.5.1. Zmiana statusu prawno-organizacyjnego Centralnego Biura ledczego....202 10.5.2. Zmiana statusu prawno-organizacyjnego Biura Spraw Wewntrznych KGP....203 10.5.3. Reorganizacja Komendy Mazowieckiej Policji; przeniesienie siedziby Mazowieckiej Komendy Wojewdzkiej do Warszawy lub ustanowienie w miejsce jednej komendy dwch w Pocku i w Radomiu..204 10.5.4.Opracowanie i wprowadzenie systemu standaryzacji stanowisk w komendach wojewdzkich oraz Komendzie Gwnej Policji204 10.5.5. Reorganizacja Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego, utworzenie jednostki badawczorozwojowej..205 10.6.Zmiany dotyczce usprawnienia nadzoru i form jego dokumentowania....206 10.7. Szkolenie policjantw i prokuratorw w zakresie wykorzystania moliwoci nowoczesnych technik komunikacji, a take wypracowanie pomidzy organami cigania a operatorami sieci komrkowych sposobu i trybu udzielania informacji w sprawach o uprowadzenie....207 10.8. Wnioski, wynikajce z prac Komisji, w obszarze dziaalnoci Suby Wiziennej......207 10.8.1.Nadanie szczeglnej ochrony osobom osadzonym bd aresztowanym, bdcym uczestnikami postpowa, ktrych wiedza szczeglnie naraa ich na niebezpieczestwo utraty ycia..207 10.8.2. Intensyfikacja dziaa Suby Wiziennej zapobiegajcych samobjstwom i agresji w jednostkach penitencjarnych...210 11. Wprowadzone i proponowane zmiany legislacyjne211 11.1. Zmiany w ustawie o ochronie informacji niejawnych...211 11.2. Zmiana przepisw dotyczcych kontroli operacyjnej....213 11.3. Nowelizacja kodeksu karnego w zakresie przekroczenia uprawnie przez funkcjonariusza publicznego214 12. Zaczniki.215

6

1. Dziaalno Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika. 1.1. Powoanie Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika. W dniu 23 stycznia 2009 r. wpyn do Sejmu RP, przedstawiony przez Prezydium Sejmu, projekt uchway w sprawie powoania Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika. W uzasadnieniu Prezydium Sejmu argumentowao m.in.: Nadzwyczajna forma kontroli parlamentarnej pomoe w tym przypadku zebra wszystkie informacje niezbdne do realizacji przez Sejm funkcji ustawodawczej w zakresie ewentualnej korekty stanu prawnego w badanej sprawie oraz uatwi egzekwowanie ewentualnej odpowiedzialnoci politycznej osb winnych zaniedba. Z tych wzgldw, a take z uwagi na potrzeb przedstawienia opinii publicznej penej i wiarygodnej informacji na temat dziaalnoci organw pastwowych w tej sprawie, konieczne staje si powoanie Komisji ledczej. W dniu 13 lutego 2009 r., na 35. posiedzeniu Sejm podj uchwa w sprawie powoania Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika w brzmieniu przedoenia. Sejm (w lad za Prezydium Sejmu) uzna, e tego rodzaju wydarzenia, jakkolwiek dotyczce indywidualnej sprawy musz budzi zainteresowanie organw wadzy publicznej w wietle ich obowizku dziaania na rzecz dobra wsplnego oraz poszanowania zasady pomocniczoci. (uchwaa Sejmu z dnia 13 lutego 2009 r., stanowi zacznik nr 1) Sejm wyznaczy Komisji (tym samym okrelajc jej zakres dziaania) nastpujce zadania: 1) zbadanie prawidowoci dziaa Prokuratury i Policji w postpowaniach karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika; 2) zbadanie prawidowoci dziaa Suby Wiziennej, Policji i Prokuratury w zakresie wykonywania tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolnoci wobec osb aresztowanych lub skazanych w postpowaniach karnych, o ktrych mowa w pkt 1; 3) zbadanie prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w zakresie czynnoci dotyczcych postpowa karnych, o ktrych mowa w pkt 1, oraz wykonywania tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolnoci wobec osb aresztowanych lub skazanych w tych postpowaniach karnych. W dniu 20 lutego 2009 r., na 36. posiedzeniu, Sejm podj uchwa w sprawie wyboru skadu osobowego Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika. Czonkami Komisji zostali posowie: Leszek Aleksandrzak (Lewica), Marek Biernacki (PO), Andrzej Mikoaj Dera (PiS),

7

Grzegorz Karpiski (PO), Pawe Olszewski (PO), Zbigniew Wassermann (PiS) i Edward Wojtas (PSL). (uchwaa Sejmu z dnia 13 lutego 2009 r. stanowi zacznik nr 2) W tym samym dniu, tj. 20 lutego 2009 r., odbyo si zwoane przez marszaka Sejmu Bronisawa Komorowskiego i pod jego przewodnictwem 1. posiedzenie Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika, na ktrym dokonano wyboru Prezydium Komisji. Na przewodniczcego Komisji zosta wybrany pose Marek Biernacki, a na zastpc przewodniczcego Komisji pose Zbigniew Wassermann. Pose Zbigniew Wassermann w dniu 13 listopada 2009 r. zoy rezygnacj z udziau w Komisji w zwizku z wyborem do Komisji ledczej do zbadania sprawy przebiegu procesu legislacyjnego ustaw nowelizujcych ustaw z dnia 29 lipca 1992 r. o grach i zakadach wzajemnych i wydanych na ich podstawie przepisw wykonawczych w zakresie dotyczcym gier na automatach o niskich wygranych i wideoloterii oraz do zbadania legalnoci dziaania organw administracji rzdowej badajcych ten proces. Sejm w dniu 21 listopada 2009 r. powoa w skad Komisji ledczej posa Mariusza Kamiskiego (PiS). Komisja ledcza na posiedzeniu w dniu 18 listopada 2009 r. wybraa pos. Andrzeja Der na zastpc Przewodniczcego Komisji. Czonek Komisji, pose Edward Wojtas zgin w katastrofie lotniczej pod Smoleskiem w dniu 10 kwietnia 2010 roku w tym dniu wygas jego mandat poselski. Sejm w dniu 24 wrzenia 2010 roku powoa w skad Komisji ledczej posa Mirosawa Pawlaka (PSL).

1.2. Zakres prac Komisji ledczej do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika. W zakresie bada Komisji pozostaway postpowania karne prowadzone w latach 2001 2011 r. w sprawach o uprowadzenie i zabjstwo Krzysztofa Olewnika, to jest w okresie prowadzenia ich przez Prokuratur Rejonow w Sierpcu, Prokuratur Okrgow w Warszawie, Prokuratur Okrgow w Olsztynie, Prokuratur Apelacyjn w Gdasku. Komisja odbya 136 posiedze, w tym 50 otwartych, 86 zamknite. W trakcie 96 posiedze byy prowadzone przesuchania wiadkw, pozostae (40 posiedze) powicone byy rozpatrzeniu spraw biecych. (wykaz posiedze Komisji stanowi zacznik nr 3) Komisja, realizujc postawione przed ni cele, musiaa pozyska wiedz o faktach niezbdn do sporzdzenia sprawozdania i przedstawienia stosownych wnioskw kocowych. W tym celu Komisja przesuchaa 109 osb (niektre kilkarotnie), przeprowadzajc 79 otwartych przesucha i 60 zamknitych przesucha. Trzech wiadkw: Maciej Lubiski, Remigiusz Minda, Henryk Straus, powoujc si na art.

8

11c ust.1 pkt 2 ustawy o sejmowej komisji ledczej odmwio skadania zezna. cznie Komisja przeprowadzia 139 przesucha. (wykaz osb przesuchanych przez Komisj stanowi zacznik nr 4) Komisja zgromadzia dowody z dokumentw w oparciu o przepis art. 14 ust. 1 ustawy o sejmowej komisji ledczej, ktry daje Komisji ledczej prawo wystpowania do organw wadzy publicznej oraz organw innych osb prawnych i jednostek organizacyjnych nie majcych osobowoci prawnej z daniem zoenia pisemnych wyjanie lub przedstawienia dokumentw bdcych w ich dyspozycji albo akt kadej sprawy przez nie prowadzonej. Komisja wystpowaa do kilkunastu rnych organw, w tym do: - Ministra Sprawiedliwoci - Prokuratora Generalnego RP 14 wystpie, - Ministra Sprawiedliwoci 5 wystpie, - Ministra Administracji i Spraw Wewntrznych - 7 wystpie, - Prokuratora Generalnego 3 wystpienia, - innych Ministrw czonkw Rady Ministrw 2 wystpienia, - Szefa Agencji Bezpieczestwa Wewntrznego - 4 wystpienia, - Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego 1 wystpienie, - Komendanta Gwnego Policji 13 wystpie, - Szefa Agencji Wywiadu 1 wystpienie, - Szefa Suby Kontrwywiadu 1 wystpienie, - Szefa Suby Wywiadu Wojskowego 1 wystpienie, Zebrany przez Komisj materia dowodowy obejmuje dodatkowo 395 tomw akt procesowych zwizanych z prowadzeniem postpowa karnych w sprawach o uprowadzenie i zabjstwo Krzysztofa Olewnika przekazanych przez rne jednostki organizacyjne prokuratury. Wskaza naley, e w zainteresowaniu byy rwnie materiay uzyskane w ramach czynnoci operacyjno-rozpoznawczych majce zwizek z przedmiotem badania Komisji, m.in wytworzone przez Policj SOR Krzysiek; Carlos; Nubira, tym samym chronione przepisami ustawy o ochronie informacji niejawnych i przechowywanych w Kancelarii Tajnej Narodowej. Komisja korzystaa z pomocy biegych, powoanych zgodnie z art. 12a ustawy o sejmowej komisji ledczej. Biegy z zakresu kryminalistyki Wojciech Walendziak przygotowa pisemn opini zawierajc analiz materiaw operacyjnych i procesowych sprawy dotyczcej uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika, w szczeglnoci ocen prawidowoci: metodyki pracy funkcjonariuszy Policji wystpujcych w sprawie, powoania i funkcjonowania grupy operacyjno-dochodzeniowej do realizacji czynnoci operacyjnych i procesowych w/s uprowadzenia Krzysztofa Olewnika, przygotowania funkcjonariuszy Policji wykonujcych czynnoci w sprawie w zakresie stosowania techniki operacyjnej i jej zastosowania,

9

ocen,

sposobu postpowania z dowodami rzeczowymi przez funkcjonariuszy Policji, wsppracy pomidzy Policj i Prokuratur w zakresie prowadzonych postpowa, zatajenia dowodw rzeczowych w tym osobowych, sposobu realizacji czynnoci procesowych w odniesieniu do obowizujcych przepisw i realizacji celu postpowania, czy w trakcie prowadzonych postpowa nie wystpowaa tendencyjno i

jednokierunkowo czynnoci procesowych powodujca pomijanie ujawnionych dowodw, pasoway one do przyjtej hipotezy.

o ile nie

Biegy z zakresu wiziennictwa Grzegorz Dobraski przygotowa pisemn opini zawierajc ocen prawidowoci: metodyki pracy funkcjonariuszy Suby Wiziennej wystpujcych w sprawie targnicia si na ycie sprawcw uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika, sposobu realizacji przez funkcjonariuszy Suby Wiziennej wszystkich czynnoci w okrelonej sytuacji - w odniesieniu do obowizujcych przepisw i realizacji celw podejmowanych czynnoci, przygotowania funkcjonariuszy Suby Wiziennej, wykonujcych czynnoci w w/w sprawie, w zakresie stosowania waciwych technik i jej zastosowania, sposobu postpowania funkcjonariuszy Suby Wiziennej z dowodami rzeczowymi, wsppracy pomidzy Sub Wizienn a innymi subami w zakresie prowadzonych postpowa, powoania i funkcjonowania zespow kontrolnych Suby Wiziennej do zbadania wszystkich okolicznoci wicych si ze spraw targnicia si na ycie sprawcw uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika. Na szczegln uwag zasuguj spotkania Komisji z prokuratorami z Prokuratury Apelacyjnej w Gdasku, obecnie prowadzcych postpowania zwizane z szeroko rozumian spraw uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika, a take wsppraca, w zakresie wymiany informacji procesowych. Komisja korzystaa ze wsparcia staych doradcw: dr Moniki Zbrojewskiej, Grzegorza Dobraskiego, Krzysztofa Kamiskiego, Tomasza Klimka i Jerzego Staczyka, ktrzy uczestniczyli w posiedzeniach Komisji, oraz: udzielali porad czonkom Komisji, poza posiedzeniami, w sprawach zwizanych z pracami Komisji, np. poprzez konsultacje telefoniczne, przygotowywali notatki, opinie oraz wyjanienia zwizane z biecymi pracami Komisji przygotowywali projekty dokumentw uchwalanych przez Komisj.

10

W pracach Komisji, w charakterze staego obserwatora, uczestniczy adwokat Ireneusz Wilk, bdcy jednoczenie obok adwokata Bogdana Borkowskiego penomocnikiem pokrzywdzonego/oskaryciela posikowego Wodzimierza Olewnika (ojca zamordowanego Krzysztofa Olewnika) w prowadzonych postpowaniach karnych w sprawach zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika.

1. 3. Uwagi metodyczne do Stanowiska Sprawa uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika jest spraw wielowtkow. Jej zoono wynika zarwno z charakteru popenionych przestpstw, ale take okresu prowadzenia spraw karnych obejmujcych lata 2001-2011 r.; iloci osb pojawiajcych si w sprawie, znacznej skali bdw, uchybie i zaniedba majcych miejsce na rnych etapach sprawy. Z tych te zrozumiaych wzgldw Komisja badajc spraw skupia si nad tymi zdarzeniami, ktre w jej przekonaniu byy zasadne i miarodajne dla formuowania ocen w przedmiocie prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika. Ogromn rol w ksztatowaniu opinii na temat uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika odegra fakt samobjstw: podejrzanego w tej sprawie Wojciecha Franiewskiego, skazanych Sawomira Kociuka i Roberta Pazika, funkcjonariusza SW, ktry peni sub ochrony w dniu mierci Franiewskiego, a take mier wiadka Piotra Skwarskiego. Naley zaznaczy, e to w oparciu o zeznania Piotra Skwarskiego dokonano zasadniczych i istotnych ustale dla wyjanienia okolicznoci sprawy uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika. Komisja w sposb wiadomy pomija w sprawozdaniu niektre - znane ze rodkw masowego przekazu - dotychczasowe ustalenia procesowe m.in. udziau niektrych osb, ich powiza z uwagi na prowadzone w tej materii przez lub pod nadzorem Prokuratury Apelacyjnej w Gdasku postpowania karne zwiazane z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika, ograniczajc je jedynie do tych obszarw, ktre w jej przekonaniu byy niezbdny do wykonania zada, postawionych jej przez Sejm. Dla zachowania przejrzystoci sprawozdania przyjto w odniesieniu do dziaa Prokuratury, podzia wedug kryterium jednostki organizacyjnej prokuratury prowadzcej spraw to jest odpowiednio Prokuratury Rejonowej w Sierpcu, Prokuratury Okrgowej w Warszawaie, Prokuratury Okrgowej w Olsztynie, w przypadku za Policji ustalenia dla dziaalnoci KMP w Pocku, KWP w Radomiu, BSK KG oraz grup operacyjno-ledczych powoywanych do rozpracowania sprawy uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika. Komisja na bieco zapoznawaa si z efektami czynnoci procesowych Wydziau V Prokuratury Apelacyjnej w Gdasku, ktra kontynuuje przejte od Prokuratury Okrgowej w Olsztynie postpowania przygotowawcze zwizane ze spraw uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika. Z uwagi na charakter i zoono realizowanych czynnoci procesowych i operacyjno-rozpoznawczych, a zwaszcza tajemnic ledztwa, w treci niniejszego Stanowiska zasygnalizowano jedynie te obszary zainteresowania organw

11

cigania, ktre w ocenie Komisji nie zagraaj interesom procesowym, a s niezbdne dla zbadania prawidowoci podejmowanych w tym zakresie dziaa organw administracji rzdowej. Komisja dokonujc oceny poszczeglnych zachowa organw administracji rzdowej/funkcjonariuszy, miaa na uwadze, e indywidualna ocena dziaa musi uwzgldnia ocen na dany moment dziaa/zaniecha, nie za ocen ex post. Podstaw ustale Komisji stanowi caoksztat materiau dowodowego, jak wskazano powyej, zebranego w toku swojej dziaalnoci, a zwaszcza ustalenia waciwych sdw dotychczas orzekajcych w sprawach zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika. Komisja ma wiadomo, e prowadzone w dalszym cigu czynnoci operacyjno-procesowe mog zmieni niektre dotychczasowe czstkowe ustalenia organw cigania i wymiaru sprawiedliwoci, nie mog jednak podway faktw, i ponad wszelk wtpliwo, Krzysztof Olewnik by przetrzymywany jako zakadnik w celu zmuszenia Wodzimierza Olewnika do zapacenia za niego okupu, za jego pozbawienie wolnoci czyo si ze szczeglnym udrczeniem, a nastpnie, po przekazaniu przez jego rodzin okupu za jego uwolnienie, zosta zamordowany. Z tych te wzgldw zbadanie prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika miay dla Komisji priorytetowe znaczenie. Przekonanie to lego u podstaw ustale, ktre stosownie do treci art. 19a ust. 1 ustawy z dnia 21 stycznia 1999 r. o sejmowej komisji ledczej (Dz.U. Nr 35, poz. 321 z pn.zm.) Komisja przedstawia w Sprawozdaniu ze swojej dziaalnoci. Wielo zdarze majcych znaczenie prawne dla przyjcia ustale niezbdnych do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika, skania Komisj do przedstawienia ich w formie Kalendarium sprawy uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika. .

1.4. Wyrok, ktry nie zakoczy sprawy uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika Z ustale procesowych wynika, e Krzysztof Olewnik zosta uprowadzony po imprezie towarzyskiej odbywajcej si z udziaem policjantw z Pocka w nocy z 26 na 27 padziernika 2001 r. ze swojego domu pooonego w miejscowoci wierczynek k/Drobina powiat sierpecki woj. mazowieckie. Po okoo 2 latach przetrzymywania w nieludzkich warunkach w Kauszynie i wrzenia 2003 r. w miejscowoci Brzuze, a jego zwoki zakopano w lesie k.Rana. W zwizku z uprowadzeniem Krzysztofa Olewnika Prokuratura Rejonowa w Sierpcu wszcza w tej sprawie ledztwo, ktre jest kontynuowane w rnych jednostkach Prokuratury a do chwili obecnej (m.in. Dzbdzu, po zapaceniu okupu w dniu 24 lipca 2003 r., Krzysztof Olewnik zosta zamordowany w nocy z 4 na 5

12

Prokuratury Okrgowej w Warszawie, Prokuratury Okrgowej w Olsztynie, Prokuratury Apelacyjnej w Gdasku). Fakt uczestnictwa w imprezie funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji: Andrzeja Popioka, Krzysztofa Manickiego, Wojciecha Ksickiego, Kazimierza Kuchty nie stanowiy dla prowadzcych i nadzorujcych postpowanie karne w sprawie o uprowadzenie Krzysztofa, podstawy do wyczenia tej jednostki od prowadzenia sprawy. Istotnym naruszeniem prawa byo uczestnictwo niektrych z nich w czynnociach operacyjno-ledczych prowadzonych w sprawie uprowadzenia Krzysztofa Olewnika, zatem zachodzia uzasadniona wtpliwo co do bezstronnoci tych policjantw. Pomimo ustale Sdu Okrgowego w Pocku w sprawie o uprowadzenie i zabjstwo Krzysztofa Olewnika oraz wydanego na ich podstawie wyroku, na mocy ktrego sprawcw tej zbrodni skazano na dugoletnie kary pozbawienia wolnoci, poza sporem pozostaje, e realizowane czynnoci procesowe jak i czynnoci operacyjno-rozpoznawcze nie day dotd odpowiedzi na szereg istotnych pyta pojawiajcych si w tej sprawie. Sd Apelacyjny w Warszawie podzieli argumentacj Sdu Okrgowego w Pocku zarwno co do winy jak i co do kary sprawcw przestpstwa. Ustaleni sprawcy uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika to czonkowie zorganizowanej grupy przestpczej o charakterze zbrojnym, dziaaniami ktrej kierowa Wojciech Franiewski. Wojciech Franiewski, bdc podejrzanym w tej sprawie, w toku postpowania przygotowawczego w ramach ktrego zastosowano wobec niego rodek zapobiegawczy w postaci aresztu tymczasowego - popeni samobjstwo. W stosunku do pozostaych ustalonych czonkw grupy m.in. za udzia w zorganizowanej grupie przestpczej o charakterze zbrojnym, zawizan w celu uprowadzenia Krzysztofa Olewnika, za popenienie innych przestpstw, w tym m.in. kradzie z wamaniem, rozbojw, a w przypadku Sawomira Kociuka i Roberta Pazika dodatkowo za zabjstwo uprowadzonego, na mocy wyroku z dnia 31 marca 2008 r. sygn. akt: II K 119/07 Sdu Okrgowego w Pocku II Wydzia Karny zostali skazani: 1) Sawomir Tadeusz Kociuk: na kar czn doywotniego pozbawienia wolnoci; 2) Robert Pazik: na kar czn doywotniego pozbawienia wolnoci z moliwoci ubiegania si o warunkowe przedterminowe zwolnienie po odbyciu 30 lat kary pozbawienia wolnoci; 3) Ireneusz Marek Piotrowski: na kar czn 14 lat pozbawienia wolnoci z moliwoci ubiegania si o warunkowe przedterminowe zwolnienie po odbyciu kary 12 lat pozbawienia wolnoci 4) Piotr Pawe Sokoowski: na kar czn 15 lat pozbawienia wolnoci z moliwoci ubiegania si o warunkowe przedterminowe zwolnienie po odbyciu 13 lat pozbawienia wolnoci. 5) Artur Bernard Rechul: na kar czn 12 lat pozbawienia wolnoci, 6) Cezary Tomasz Witkowski: na kar czn 13 lat pozbawienia wolnoci z moliwoci ubiegania si o warunkowe przedterminowe zwolnienie po odbyciu kary 12 lat pozbawienia wolnoci 7) Stanisaw Wiesaw Owsianko: na kar czn 8 lat pozbawienia wolnoci;

13

8) Dariusz Pazik: na kar czn 1 roku pozbawienia wolnoci; na podstawie art. 69 1 i 2 kk i 70 1 pkt 1 kk i 73 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolnoci warunkowo zawiesza si na okres 3 lat prby, a w okresie prby oddaje si oskaronego pod dozr kuratora. 9) Grzegorz Jan Owsianko: na kar czn 2 lat i 6 miesicy pozbawienia wolnoci; 10) Katarzyna Franiewska: skaza na kar 1 roku pozbawienia wolnoci; na podstawie art. 69 1 i 2 kk i 70 1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonej kary Sd warunkowo zawiesza na okres 3 lat prby; na podstawie art. 71 1 kk orzeczono kar 50 stawek grzywny ustalajc wysoko jednej stawki na kwot 50 z. 11) Artur Piotr Sobolewski oraz Katarzyna Franiewska w czci zarzutu oskarenia dot. jej udziau w zorganizowanej grupie przestpczej o charakterze zbrojnym, - zostali uniewinnieni. Wyrokiem Sdu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 8 grudnia 2008 r., II Wydzia Karny sygn. akt: II AKa 306/08 po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2008 r. sprawy: Roberta Pazika; Ireneusza Marka Piotrowskiego; Piotra Pawa Sokoowskiego; Artura Bernarda Rechula; Stanisawa Wiesawa Owsianko; Cezarego Tomasza Witkowskiego; Grzegorza Jana Owsianko; Artura Piotra Sobolewskiego; Katarzyny Franiewskiej (byo to ju po samobjczej mierci Sawomira Kociuka) na skutek apelacji wniesionych przez obrocw oskaronych oraz prokuratora i penomocnikw oskaryciela posikowego Wodzimierza Olewnika od Wyroku Sdu Okrgowego w Pocku z dnia 31 marca 2008 r., sygn. akt: II K 119/ 07, m.in. Zmieni zaskarony wyrok w stosunku do oskaronych Roberta Pazika, Ireneusza Marka Piotrowskiego, Piotra Pawa Sokoowskiego, Artura Bernarda Rechula, Cezarego Tomasza Witkowskiego, Stanisawa Wiesawa Owsianko i Grzegorza Jana Owsianko, w ten sposb, e: 1) z opisu czynw im przypisanych eliminuje kadorazowo wskazane personalia - ,,Sawomir Tadeusz Kociuk przyjmujc w ich miejsce, e oskareni ci wspdziaali z ,, inn ustalon osob, a z opisu czynu przypisanego oskaronemu Cezaremu T. Witkowskiemu w pkt. I wyroku eliminuje ustalenie w brzmieniu: ,, kierowanej przez Wojciecha Franiewskiego; 2) z opisu czynu przypisanego oskaronym R. Pazikowi, I. Piotrowskiemu, P. Sokoowskiemu, A. Rechulowi, C. Witkowskiemu i S. Owsianko kadorazowo w pkt. I wyroku eliminuje ustalenia, ze celem grupy przestpczej byo zabjstwo pokrzywdzonego, za z opisu czynu przypisanego im kadorazowo w pkt. II wyroku eliminuje ustalenia o godzeniu pokrzywdzonego; 3) poprawi bdn kwalifikacj prawn czynw przypisanych oskaronym w ten sposb, e: a) z podstawy prawnej wymiaru kary za czyn z pkt. I wyroku przypisany oskaronym R. Pazikowi, I. Piotrowskiemu i St. Owsianko eliminuje przepis art. 65 2 kk. b) z podstawy prawnej skazania i wymiaru kary za czyny przypisane oskaronym R. Pazikowi i C. Witkowskiemu w pkt. II, I. Piotrowskiemu w pkt. Od II do VII, P. Sokoowskiemu i A. Rechulowi w pkt. Od II do V, S. Owsianko w pkt. II i III kadorazowo eliminuje przepis art. 4 1 kk, nadto za w podstawie prawnej wymiaru kary oskaronym A. Rechulowi, P. Sokoowskiemu, C. Witkowskiemu i S. Owsianko za czyn z pkt. II wyroku w miejsce 2 art. 252 kk przyjmuje 1 tego przepisu.

14

W pozostaej czci zaskarony wyrok wobec oskaronych Roberta Pazika, Ireneusza M. Piotrowskiego, Piotra P. Sokoowskiego, Arura B. Rechula, Cezarego T. Witkowskiego, Stanisawa W. Owsianko i Grzegorza J. Owsianko, Katarzyny Franiewskiej, Artura P. Sobolewskiego utrzyma w mocy.

2. Kalendarium sprawy uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika Komisja na podstawie przeprowadzonych przez siebie przesucha oraz po analizie akt i innych materiaw, o ktre wystpowaa do organw prokuratury i policji, a take sdw powszechnych ustalia kalendarium najistotniejszych, z punktu widzenia zada realizowanych przez Komisj, zdarze i faktw bezporednio wicych si ze spraw uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika. Komisja nie wyklucza, e w efekcie postpowania prowadzonego przez Prokuratur Apelacyjn w Gdasku, niektre punkty kalendarium bd wymagay korekty. 24 padziernika 2001 r. okoo godz. 19.45 policjanci na trasie wylotowej z Pocka w kierunku Torunia zatrzymuj do kontroli czerwonego peugeota 205, nr rejestr. WY , ktrym jedzie Wojciech Franiewski (samochd jest wasnoci Sawomira Kociuka); 26 padziernika 2001 r. spotkanie towarzyskie (grill) w domu Krzysztofa Olewnika. - okoo godz. 15.30 Krzysztof Olewnik wraca z pracy do domu, - okoo godz. 17.00 w domu Krzysztofa Olewnika pojawia si jego przyjaciel i partner w interesach Jacek Krupiski, - okoo godz.18.00 Krzysztof Olewnik przywozi goci z Pocka, - okoo godz. 18.15 Krzysztof Olewnik kontaktuje si telefonicznie ze swoj znajom A. Sz. (68) - godz. 18.18 - Krzysztof Olewnik kontaktuje si z n/n abonentem (69), - godz. 19.16 i 19.23 na telefon Krzysztofa Olewnika kontaktuje si abonent n/n (61), - godz. 20.12 Jacek Krupiski wysya SMS-a do znajdujcego si nieopodal Krzysztofa Olewnika, - godz. 20.40 i 20.42 na telefon Krzysztofa Olewnika kontaktuje si jego znajoma B.G. - okoo godz. 22.00 zakoczenie spotkania, Krzysztof Olewnik odwozi do Pocka niektrych jego uczestnikw, - godz. 23.42 i 23.56 Krzysztof Olewnik ponownie kontaktuje si telefonicznie z A.S. (68)

15

W spotkaniu w domu Krzysztofa Olewnika uczestnicz: Ewa Olewnik, Wodzimierz Olewnik, Krzysztof Olewnik, Lech Mikoajewski, Jacek Krupiski i Dariusz Keller oraz policjanci: Wojciech Ksicki, Bogdan Kuchta, Krzysztof Manicki i Andrzej Popioek, a take b. policjanci: Waldemar Orzechowski i Krzysztof Olczyk. 27 padziernika 2001 r. ujawnienie dramatycznych zdarze, do jakich doszo w domu Krzysztofa Olewnika. - godz. 00.48 - 5-sekundowe poczenie z telefonu stacjonarnego Krzysztofa Olewnika na telefon stacjonarny w domu Wodzimierza Olewnika, - okoo 01.00 wiadek (pracownik zakadu Wodzimierza Olewnika) syszy odgosy samochodu w okolicach domu Krzysztofa Olewnika, - okoo godz. 2.30 na posesji Krzysztofa Olewnika nie ma adnego pojazdu, - godz. 02.40-02.45 na posesji Krzysztofa Olewnika stoi samochd Wodzimierza Olewnika, - okoo godz. 03.20 na posesji Krzysztofa Olewnika stoi samochd Wodzimierza Olewnika, - okoo godz. 03.30 na posesji Krzysztofa Olewnika nie ma adnego pojazdu, - okoo godz. 05.30 na posesji Krzysztofa Olewnika nie ma adnego pojazdu, - okoo godz. 05.50 ujawnienie pod Gownem, w m. Kamie owicki spalonego wraku samochodu marki BMW, nalecego do Jacka Krupiskiego, - okoo godz. 06.00 samochd BMW Cabrio (nalecy do Krzysztofa Olewnika, a uytkowany od okoo 2 tygodni przez Iwon i Jacka Krupiskich) z otwartymi drzwiami stoi na podjedzie przed domem Krzysztofa Olewnika, - okoo godz. 07.30 Wodzimierz Olewnik bezskutecznie usiuje nawiza kontakt telefoniczny z Krzysztofem Olewnikiem, - midzy godz. 07.30 a 08.00 Wodzimierz Olewnik telefonuje do Jacka Krupiskiego, aby go poinformowa o braku kontaktu z Krzysztofem Jacek Krupiski odpowiada, e zaraz pojedzie do domu Krzysztofa; - okoo godz. 08.30 09.00 zostaje ujawnione zdarzenie w domu Krzysztofa Olewnika (Jacek Krupiski telefonuje do Wodzimierza Olewnika z informacj, e co musiao sta si z Krzysztofem i sam nie bdzie wchodzi do jego domu); na posesji stoi otwarty chrysler Wodzimierza Olewnika;

16

- okoo godz. 09.00 Wodzimierz Olewnik wraz z kilkoma pracownikami swojej firmy udaje si do domu Krzysztofa Olewnika, wchodzi do rodka i wkrtce wychodzi na zewntrz, kae Jackowi Krupiskiemu zawiadomi policj o znikniciu syna, Krzysztofa Olewnika; - po godz. 09.00 na miejsce zdarzenia przybywaj policjanci z Komendy Miejskiej Policji w Pocku i Komendy Wojewdzkiej Policji z siedzib w Radomiu; w notatce urzdowej podinsp. Zdzisaw Szczepanik stwierdza, e zgoszony fakt uprowadzenia Krzysztofa Olewnika zostaje potwierdzony; - godz. 09.55 m. asp. Wojciech Banaszewski z KMP w Pocku rozpoczyna pierwsze przesuchanie zeznania skada Jacek Krupiski, - o godz. 10.00 rozpoczynaj si policyjne ogldziny posesji Krzysztofa Olewnika (zakoczone w dniu 28 padziernika o godz. 00.10); - okoo godz. 11.00 Anna Olewnik-Mikoajewska, siostra Krzysztofa Olewnika, kontaktuje si z Krzysztofem Rutkowskim, - wieczorem do Drobina przyjedaj pracownicy Biura Doradczego Rutkowski. Krzysztofa Olewnika uprowadzaj: Wojciech Franiewski, Cezary Witkowski, Piotr Sokoowski i Artur Rechul. 28 padziernika 2001 r. - Wojciech Franiewski kupuje w Centrum Handlowym Auchan w Warszawie przy ul. Modliskiej telefon komrkowy z kart SIM, - o godz. 22.10 dwukrotne prby poczenia z telefonu kupionego w Centrum Handlowym Auchan z telefonem Wodzimierza Olewnika. 29 padziernika 2001 r.: - godz. 0.30 - pierwszy kontakt telefoniczny z rodzin uprowadzonego, porywacze przedstawiaj swoje dania (300 tys. USD), odtwarzaj nagrany gos Krzysztofa Olewnika; - godz. 11.41 13.20 pi SMS-w od sprawcw, - karta abonencka telefonu Krzysztofa Olewnika jest aktywna (do 23 marca 2002 roku), - Prokurator Prokuratury Rejonowy w Sierpcu Leszek Wawrzyniak, po rozpoznaniu zawiadomienia Komendy Miejskiej Policji w Pocku, wydaje postanowienie o wszczciu ledztwa w sprawie uprowadzenia Krzysztofa Olewnika (sygn. Ds. 1351/01) i powierza je do prowadzenia KMP w Pocku (za wyjtkiem czynnoci zastrzeonych dla prokuratora) w terminie do dnia 15 grudnia 2001 r.

17

30 padziernika 2001 r. Prokuratura Okrgowa w Pocku wdraa nadzr subowy nad ledztwem prowadzonym przez Prokuratur Rejonow w Sierpcu (sygn. Dsn 1018/01/S). 31 padziernika 2001 r. decyzj nr 08/0001 Komendanta Wojewdzkiego Policji w Radomiu zostaje powoana grupa operacyjno-dochodzeniowa, kierowana przez nadkomisarza Remigiusza Mind, zastpc naczelnika Wydziau Kryminalnego w Komendzie Wojewdzkiej Policji z siedzib w Radomiu. 14 listopada 2001 r. godz. 12.00 - pierwsze przesuchanie prowadzone przez prok. Leszka Wawrzyniaka zeznania skada Wojciech Ksicki, 15.55-16.15 przesuchanie Roberta Pazika, jako jednego z wczeniej karanych mieszkacw Drobina, w charakterze wiadka, przesuchujcy asp. Marek Majewski. 20 listopada 2001 r. - Wodzimierz Olewnik przekazuje policji marynark z brunatnymi plamami, znalezion w domu Krzysztofa Olewnika; - Naczelnik Urzdu Skarbowego w Pocku w zwizku z powziciem nieoficjalnej wiadomoci o zaginiciu podatnika (Krzysztofa Olewnika) zwraca si do policji o zaprzeczenie lub podanie, czy informacja tego typu moe by wykorzystana dla celw dalszych czynnoci postpowania podatkowego; - odpowied KWP z siedzib w Radomiu: w dniu 27.10.2001 r. Rodzice Krzysztofa Olewnika /.../ zgosili jego zaginicie. Od dnia 27.10.2001 r. do chwili obecnej trwaj czynnoci ledcze zmierzajce do ustalenia miejsca pobytu Krzysztofa Olewnika oraz wyjanienia okolicznoci jego zaginicia. 26 listopada 2001 r. rodzina Olewnikw znajduje w domu Krzysztofa n/n telefon komrkowy marki Siemens i przekazuje go policji, 2 grudnia 2001 r. rodzina Olewnikw odbiera, zgodnie z podanymi wczeniej instrukcjami, pierwszy list pisany rk Krzysztofa Olewnika, godz. 21.10 21.30 Lech Mikoajewski (szwagier Krzysztofa Olewnika) i jeden z pracownikw Rutkowskiego jad z okupem do Wyszogrodu, do kontaktu nie dochodzi; okoo godz. 24.00 w okolicy mostu znajduj list od porywaczy, asp. sztab. Henryk Straus pisze notatk subow, e - na yczenie rodziny Olewnikw - dom Wodzimierza Olewnika opuszczaj policjanci i pracownicy Rutkowskiego.

18

3 grudnia 2001 r. Lech Mikoajewski, po telefonie od sprawcw, udaje si z okupem do Poska; nie ma kontaktu z przestpcami. 4 grudnia 2001 r. Jacek i Iwona Krupiscy jad z okupem do omianek, brak kontaktu, ale znajduj list z numerem telefonu (tylko dla J. Krupiskiego); 5 grudnia 2001 r. godz. 15.15 - 24.00, kolejna prba przekazania okupu najpierw Jacek i Iwona Krupiscy oraz Lech Mikoajewski (dwoma samochodami jad z okupem do Radziwia, potem ju bez L. Mikoajewskiego (na polecenie porywaczy) jad do Strykowa, brak kontaktu, jest list od porywaczy; 6 grudnia 2001 r. sprawcy znw podrzucaj list. 7 grudnia 2001 r. sprawcy podrzucaj nastpny list. 10 grudnia 2001 r. rodzina Olewnikw z obawy na bezpieczestwo zdrowie i ycie uprowadzonego odmawia wydania policji listw pisanych przez Krzysztofa Olewnika. 25 grudnia 2001 r. z Drobina wyjedaj pracownicy Biura Doradczego Rutkowski (zostaje, na prob rodziny Olewnikw, jeden z nich). 8 stycznia 2002 r. aspirant Maciej Lubiski sporzdza notatk o braku wsppracy ze strony rodziny Olewnikw; sprawcy podrzucaj kolejny list. 10 stycznia 2002 r. nastpna prba przekazania okupu (w pocigu relacji Warszawa Berlin). 11 stycznia 2002 r. sprawcy podrzucaj kolejny list. 14 stycznia 2002 r. o godz. 21.33 policjanci zatrzymuj do kontroli czerwonego peugeota 205, nr rejestr. WY, ktrym jedzie Wojciech Franiewski; 17 stycznia 2002 r. sprawcy 27-krotnie cz si z telefonem Lecha Mikoajewskiego. 22 stycznia 2002 r. Prokurator Okrgowy w Pocku wydaje postanowienie o przedueniu ledztwa w sprawie Ds 1351/01 do dnia 29 kwietnia 2001 r., 29 stycznia 2002 r. o godz. 0.22 w Wieliszewie ajskim policjanci zatrzymuj do kontroli czerwonego peugeota 205, nr rejestr. WY -, ktrym jad Wojciech Franiewski (kierowca) i Sawomir Kociuk; 16 lutego 2002 r. - w m. Kopytw policjanci zatrzymali do kontroli: o godz. 2.40 mercedesa E-250, rejestr. EKUA , ktrym jad Wojciech Franiewski (kierowca) i Sawomir Kociuk i o godz. 2.44 czerwonego peugeota 205, nr rejestr. WY, ktrym jedzie sam Sawomir Kociuk;

19

11 marca 2002 r. kolejna prba przekazania okupu (w pocigu relacji Warszawa Olsztyn). 21 marca 2002 r. - o godz. 10.33 w Jabonnie-Chotomotowie policjanci zatrzymuj do kontroli czerwonego peugeota 205, nr rejestr. WY -, ktrym jad Wojciech Franiewski (kierowca) i Sawomir Kociuk; 23 lipca 2002 r. ostatni w 2002 roku kontakt od sprawcw, ktrzy odtwarzaj gos Krzysztofa Olewnika opisujcego biece wydarzenia krajowe i potwierdzajcego wysoko okupu. 16 padziernika 2002 r. akta sprawy Ds. 1351/01 wraz z wnioskiem o przeduenie ledztwa przekazane Prokuratorowi Apelacyjnemu w Warszawie. 27 listopada 2002 r. sprawa trafia do Wydziau V ledczego Prokuratury Okrgowej w Warszawie (sygn. V Ds. 290/02) i jest prowadzona: - w okresie 27 listopada 2002 r. 12 lutego 2003 r. przez prokurator Elbiet Gielo, prokuratora Prokuratury Okrgowej w Warszawie, - w okresie 12 lutego 2003 r. 7 kwietnia 2003 r. przez prokurator Katarzyn Kamierczak, prokuratora Prokuratury Rejonowej w Pruszkowie, delegowan do Prokuratury Okrgowej w Warszawie, - w okresie 8 kwietnia 2003 r. 15 wrzenia 2004 r. przez prokuratora Roberta Skawiskiego, prokuratora Prokuratury Okrgowej w Warszawie; 15 stycznia 2003 r. do rodziny Olewnikw trafia anonim wskazujcy na udzia Ireneusza Piotrowskiego i Pazika w porwaniu, przetrzymywaniu porwanego w okolicach Nowego Dworu i grobie zabjstwa. 14 marca 2003 r. Wojciech Franiewski i Dariusz Pazik (w rzeczywistoci Ireneusz Piotrowski dysponujcy dokumentami na nazwisko Pazika) razem legitymowani przez policjantw ruchu drogowego w Nowym Dworze Mazowieckim. 3 kwietnia 2003 r. Wojciech Franiewski i Dariusz Pazik (w rzeczywistoci Ireneusz Piotrowski dysponujcy dokumentami na nazwisko Pazika) ponownie razem legitymowani przez policjantw ruch drogowego w Nowym Dworze Mazowieckim. 11 czerwca 2003 r. po wielomiesicznym milczeniu sprawcy nakazuj (poprzez nagran wypowied Krzysztofa Olewnika) przygotowanie okupu w wysokoci 300 tys. EURO (zamiast USD). 18 czerwca 2003 r. kontakt ze sprawcami w sprawie przygotowania okupu. 20 czerwca 2003 r. - kontakt ze sprawcami w sprawie przygotowania okupu, 25 czerwca 2003 r. do samochodu dostawczego firmy Wodzimierza Olewnika zostaje podrzucony list napisany przez Krzysztofa Olewnika wraz z kart SIM do kontaktu z porywaczami,

20

26 czerwca 2003 r. godz. 15.27 - sprawcy telefonuj do Olewnikw na numer z karty podrzuconej dzie wczeniej i odtwarzaj gos Krzysztofa Olewnika, - Wojciech Ksicki odchodzi z policji na emerytur 1 lipca 2003 r. jeden z porywaczy, z karty, ktra bya wykorzystana do poczenia z Olewnikami telefonuje do Komendy Powiatowej Policji w Subicach. 4 lipca 2003 r. policja ustala, e telefonujcym do KPP w Subicach jest Sawomir Kociuk, przeszukanie, na polecenie KPP w Subicach, mieszkania Sawomira Kociuka, w zwizku z podejrzeniami dokonywania przez niego faszerstw dokumentw rejestracyjnych. 24 lipca 2003 r. przekazanie przez rodzin Olewnikw danego przez sprawcw okupu. - godz. 11.42 sprawcy telefonuj do rodziny Olewnikw, - godz. 11.55 rodzina Olewnikw telefonuje do nadkom. Remigiusza Mindy, - godz. 11.57 - sprawcy ponownie telefonuj do rodziny Olewnikw, - ok. godz. 12.00 informacja o planowanym przekazaniu okupu trafia do asp. Macieja Lubiskiego, - ok. godz. 21.00 sprawcy nakazuj Danucie Olewnik-Ciepliskiej wyjazd do Poska, - godz.. 22.53-23.38 Danuta Olewnik-Ciepliska piciokrotnie telefonuje lub prbuje telefonowa do porywaczy. - porywacze podejmuj okup (300 tys. euro) zrzucony z wiaduktu Trasy AK w Warszawie. Okup przejmuj: Wojciech Franiewski, Sawomir Kociuk, Ireneusz Piotrowski, Robert Pazik i Stanisaw Owsianko. 27-30 lipca 2003 r. wyjazd dwch funkcjonariuszy policji (nadkom. Remigiusza Mindy i asp. Macieja Lubiskiego) do Berlina, gdzie podobno by widziany Krzysztof Olewnik. 31 lipca 2003 r. godz. 22.57 - sprawcy telefonuj do rodziny Olewnikw, potwierdzaj przyjcie pienidzy z okupu.

21

8 sierpnia 2003 r. w Limanowej, w oddziale Banku PKO S.A., Zostaje ujawniony pierwszy banknot pochodzcy z okupu (kolejne w Katowicach oddzia ING Bank lski, 31 maja 2005 r. i w Bydgoszczy oddzia BG S.A., 9 listopada 2005 r.) 25 sierpnia 2003 r. Krzysztof Olewnik przetransportowany do Dzbdza. 29 sierpnia 2003 r. godz. 22.45 w rejonie Dzbdza patrol policyjny zatrzymuje samochd prowadzony przez nietrzewego Ireneusza Piotrowskiego, ale odstpuje od rutynowych sprawdze pojazdu. 5 wrzenia 2003 r. w lesie, niedaleko miejscowoci Brzuze, Sawomir Kociuk i Robert Pazik morduj Krzysztofa Olewnika. 6 wrzenia 2003 r. Sawomir Kociuk telefonuje z budek telefonicznych w Warszawie i odtwarza rodzinie Olewnikw ostatni wiadomo, w ktrej Krzysztof Olewnik mwi, e wrci za dwa lata; Robert Pazik na meczu pikarskim w Drobinie. 1 czerwca 2004 zatrzymanie Sawomira Kociuka pod zarzutem udziau w porwaniu Krzysztofa Olewnika, zwolniony po przesuchaniu, przeszukanie w miejscu zamieszkania Franiewskich 7 czerwca 2004 r. w Warszawie dochodzi do kradziey nieoznakowanego radiowozu policyjnego marki Daewoo Nubira, w ktrym przewoono z Wydziau V ledczego Prokuratury Okrgowej w Warszawie 16 tomw akt sprawy i wytyczne prokuratora co do dalszych czynnoci, jakie miay by podjte w tej sprawie. 8 czerwca 2004 r. Prokurator Prokuratury Rejonowej Warszawa rdmiecie Dominika Suchan-Ziembiska postanawia wszcz ledztwo w sprawie niedopenienia obowizkw subowych przez funkcjonariuszy policji w dniu 7 czerwca 2004 r. w Warszawie, co doprowadzio do kradziey akt sprawy V Ds 290/02, Prokurator Prokuratury Rejonowej Warszawa rdmiecie Dominika Suchan-Ziembiska przedstawia zarzuty asp. sztab. Maciejowi Lubiskiemu i kom. Grzegorzowi Jzwikowi. 6 lipca 2004 r. przesuchanie Wojciecha Franiewskiego jako wiadka. 8 lipca 2004 r. Danuta Olewnik-Ciepliska przyjta przez Ministra Sprawiedliwoci Prokuratora Generalnego Marka Sadowskiego.

22

10 sierpnia 2004 r. Wodzimierz Olewnik i Danuta Olewnik-Ciepliska przyjci przez Ministra Spraw Wewntrznych i Administracji Ryszarda Kalisza. 18 sierpnia 2004 r. Komendant Gwny Policji powouje (decyzja 347/04) grup operacyjno-ledcz, kierowan przez modszego inspektora Grzegorza Korsana, skadajc si z warszawskich i pockich funkcjonariuszy Policji. 7 wrzenia 2004 r. Prokurator Prokuratury Rejonowej Warszawa rdmiecie Urszula Miroczuk postanawia umorzy ledztwo przeciwko asp. szt. Maciejowi Lubiskiemu i kom. Grzegorzowi Jzwikowi wobec niepopenienia przez nich przestpstwa. 16 wrzenia 2004 r. sprawa uprowadzenia Krzysztofa Olewnika trafia do Wydziau VI do Spraw Przestpczoci Zorganizowanej Prokuratury Okrgowej w Warszawie (sygn. VI Ds. 169/04), do prokuratora Radosawa Wasilewskiego, prokuratora Prokuratury Rejonowej Warszawa Mokotw delegowanego do Prokuratury Okrgowej w Warszawie. 15 padziernika 2004 r. prokurator Radosaw Wasilewski powierza Gwnej Policji. 7 lutego 2005 r. Prokurator Krajowy Karol Napierski postanawia uchyli jako niezasadne prawomocne postanowienie Prokuratora Rejonowego Warszawa rdmiecie z dnia 7 wrzenia o umorzeniu ledztwa wobec asp. sztab. Macieja Lubiskiego i kom. Grzegorza Jzwika, i zleci uzupenienie postpowania przygotowawczego. 15 kwietnia 2005 r. do akt zostaje doczona kaseta z monitoringu stoiska z telefonami komrkowymi w Auchan. 5 maja 2005 r. przesuchanie sprzedawczyni, ktra w Centrum Handlowym Auchan sprzedaa telefon komrkowy Wojciechowi Franiewskiemu. 14 maja 2005 r. Prokurator Prokuratury Rejonowej Warszawa rdmiecie Urszula Miroczuk ponownie postanawia umorzy ledztwo przeciwko asp. sztab. Maciejowi Lubiskiemu i kom. Grzegorzowi Jzwikowi wobec nie popenienia przez nich przestpstwa. 20 czerwca 2005 r. przeszukanie u Dariusza Pazika i Ireneusza Piotrowskiego. 21 czerwca 2005 r. - przeszukanie u Roberta Pazika. 29 czerwca 2005 r. policja zatrzymuje Wojciecha Franiewskiego i po 48 godzinach zwalnia. wykonywanie czynnoci, z

wyjtkiem zastrzeonych dla prokuratora, V Wydziaowi Zarzdu I Centralnego Biura ledczego Komendy

23

19 sierpnia 2005 r. Ewa i Wodzimierz Olewnikowie kieruj Do wszystkich organizacji zwizanych z walk z przestpczoci i obrona praw czowieka, Telewizji, Radia i Prasy w kraju i zagranic oraz Klubw Politycznych Sejmu ni Rzdu RP apel o pomoc w zwizku z uprowadzeniem ich syna. 23 sierpnia 2005 r. Wodzimierz Olewnik zwraca si z pisemnym apelem o pomoc do Prezydenta RP Aleksandra Kwaniewskiego 13 wrzenia 2005 r. Wodzimierz Olewnik przyjty przez Ministra Sprawiedliwoci Prokuratora Generalnego Andrzeja Kalwasa. 2 listopada 2005 r. kluczowe dla ledztwa zeznania skada Piotr Skwarski, ktry obcia Sawomira Kociuka i innych. 3 listopada 2005 r. - zatrzymanie i aresztowanie Sawomira Kociuka pod zarzutem udziau w uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika. 11 stycznia 2006 r. - zatrzymanie i aresztowanie Wojciecha Franiewskiego pod zarzutem udziau w uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika. 21 stycznia 2006 r. przekazanie do bada biologicznych ladw, zabezpieczonych bezporednio po uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika. 22 lutego 2006 r. - przekazanie ladw osmologicznych, zabezpieczonych bezporednio po uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika. 22 marca 2006 r. funkcjonariusze Biura Spraw Wewntrznych Komendy Gwnej Policji zatrzymuj podinsp. Mirosawa Gruszeczk. 23 marca 2006 r. Prokurator Prokuratury Okrgowej Warszawa Praga Monika Mazur stawia podinsp. Mirosawowi Gruszeczce zarzutw udzielania informacji z policyjnych baz danych osobom spoza policji. 13 czerwca 2006 r. decyzj wczesnego prokuratora krajowego Janusza Kaczmarka sprawa trafia do Prokuratury Okrgowej w Olsztynie i jest prowadzona przez prokuratora Piotra Jasiskiego (sygn. VI Ds. 22/06), ktry w okresie 22 padziernika 2007 r. - 4 kwietnia 2008 r. przebywa na zwolnieniu lekarskim i ledztwo jest prowadzone przez prokuratora Pawa Zmitrowicza. 14 lipca 2006 r. decyzj Z-391 Komendanta Gwnego Policji Marka Biekowskiego zostaa powoana grupa operacyjno-ledcza kierowana przez nadkomisarz Dorot Macoch. 27 padziernika 2006 r. Sawomir Kociuk, po przedstawieniu mu ekspertyzy nalecego do niego wosa zabezpieczonego na miejscu porwania, przyznaje si do udziau w uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika,

24

przetrzymywania go w charakterze zakadnika i zamordowania; wskazuje Wojciecha Franiewskiego jako inspiratora. 28 padziernika 2006 r. Sawomir Kociuk wskazuje miejsce ukrycia zwok Krzysztofa Olewnika w lesie koo Dzbdza, zatrzymanie i aresztowanie Roberta Pazika i Stanisawa Owsianko. 30 padziernika 2006 r. zatrzymanie Piotra Sokoowskiego i Cezarego Witkowskiego, sekcja zwok Krzysztofa Olewnika. 5 grudnia 2006 r. Ireneusz Piotrowski skada wyjanienia, w ktrych przyznaje si do udziau w przetrzymywaniu Krzysztofa Olewnika. 12 grudnia 2006 r. umiera Piotr Skwarski. 15 grudnia 2006 roku policja zatrzymuje Dariusza Pazika. 1 lutego 2007 r. eksperyment procesowy dotyczcy przejcia okupu z udziaem Ireneusza Piotrowskiego. 25 kwietnia 2007 r. policja zatrzymuje Artura Rechula. 9 i 16 maja 2007 r. eksperymenty procesowe, dotyczce uprowadzenia Krzysztofa Olewnika, z udziaem Artura Rechula. 21 maja 2007 r. eksperyment procesowy dotyczcy przetrzymywania Krzysztofa Olewnika w Skrzeszewie koo Kauszyna z udziaem Ireneusza Piotrowskiego. 24 maja 2007 r. - prokuratura wszczyna ledztwo w sprawie zaniedba, jakich dopucili si policjanci i prokuratorzy w latach 2001-05 - podstaw jest zawiadomienie Wodzimierza Olewnika i prokuratorska analiza popenionych bdw. 18 czerwca 2007 r. - Wojciech Franiewski popenia samobjstwo w celi olsztyskiego Aresztu ledczego. 20 czerwca 2007 r. podejrzany Sawomir Kociuk, przebywajcy w Zakadzie Karnym Barczewo, pisze do prok. Piotra Jasiskiego prob o odizolowanie od innych osadzonych, gdy boi si ich zachowania i agresji w stosunku do siebie. 9 sierpnia 2007 r. Prokurator Prokuratury Okrgowej w Olsztynie Piotr Jasiski kieruje do Sdu

Okrgowego w Pocku akt oskarenia przeciwko 12 osobom o udzia w uprowadzeniu i zabjstwie

25

Krzysztofa Olewnika, w przypadku Sawomira Kociuka i Roberta Pazika - o zabjstwo Krzysztofa Olewnika. 4 listopada 2006 r. pogrzeb Krzysztofa Olewnika na Cmentarzu Zabytkowym przy Al. Kobyliskiego w Pocku. 11 listopada 2006 r. ogldziny i przeszukanie domu letniskowego Franiewskich w Skrzeszewie koo Kauszyna. 28 czerwca 2007 r. Prokurator Prokuratury Okrgowej w Olsztynie Piotr Jasiski, po zapoznaniu si z materiaami zgromadzonymi w toku ledztwa VI Ds. 22/06 Prokuratury Okrgowej w Olsztynie oraz zawiadomieniem Wodzimierza Olewnika postanawia wszcz ledztwo w sprawie niedopenienia w okresie padziernik 2001 r. maj 2006 r. w Sierpcu, Pocku, Warszawie i innych miejscach wojewdztwa mazowieckiego obowizkw subowych przez przedstawicieli organw cigania, wykonujcych czynnoci w toku ledztwa dotyczcego uprowadzenia dla okupu i zabjstwa Krzysztofa Olewnika. 31 marca 2008 r. Sd Okrgowy w Pocku w II Wydziale Karnym w skadzie: Przewodniczca SO Ewa Bokowska-Konca (spr), Sdzia SO Janina Jankowska, awnicy: Tadeusz Grefkowicz, Maria Gruchot i Krzysztof Walas wydaje wyrok w procesie 11 porywaczy i mordercw Krzysztofa Olewnika: Sawomir Kociuk i Robert Pazik kara czna: doywotnie pozbawienie wolnoci, Ireneusz Piotrowski kara czna: 14 lat pozbawienia wolnoci, Piotr Sokoowski kara czna: 15 lat pozbawienia wolnoci, Artur Rechul kara czna: 12 lat pozbawienia wolnoci, Cezary Witkowski - kara czna: 13 lat pozbawienia wolnoci, Stanisaw Owsianko - kara czna: 8 lat pozbawienia wolnoci, Dariusz Pazik - kara czna: 1 rok pozbawienia wolnoci, Grzegorz Owsianko - kara czna: 2 i p roku pozbawienia wolnoci, Artur Sobolewski - uniewinnienie, Katarzyna Franiewska 1 rok pozbawienia wolnoci w zawieszeniu na 3 lata. 4 kwietnia 2008 r. osadzony Sawomir Kociuk popenia samobjstwo w celi pockiego Zakadu Karnego. 9 kwietnia 2008 r. Wodzimierz Olewnik i Danuta Olewnik-Ciepliska przyjci przez Ministra Sprawiedliwoci Prokuratora Generalnego Zbigniewa wikalskiego. 14 kwietnia 2008 r. decyzj nr 239/08 Komendanta Gwnego Policji gen. insp. Andrzeja Matejuka zostaje powoana grupa operacyjno-procesowa kierowana przez podinsp. Sawomira Chmielowca. 24 kwietnia 2008 r. Prokurator Prokuratury Okrgowej w Olsztynie zarzdza zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie podejrzanych: nadkom. Remigiusza Mindy, asp. Macieja Lubiskiego i asp. sztab. Henryka Strausa. 28 kwietnia 2008 r. funkcjonariusze Biura Spraw Wewntrznych Komendy Gwnej Policji, na polecenie Prokuratury Okrgowej w Olsztynie, zatrzymuj trzech policjantw z grupy kierowanej przez nadkomisarza

26

Remigiusza Mind (nadkom. Remigiusza Mind, asp. Macieja Lubiskiego i asp. sztab. Henryka Strausa) pod zarzutem niedopenienia obowizkw subowych przez funkcjonariuszy publicznych. 9 maja 2008 r. przekazanie, decyzj Prokuratora Krajowego Marka Staszaka, ledztwa w sprawie nieprawidowoci w postpowaniu dotyczcym porwania i zabjstwa Krzysztofa Olewnika do Wydziau II Zamiejscowego Prokuratury Krajowej w Gdasku (pniej, po reformie likwidujcej Prokuratur Krajow spraw przejmuje Prokuratura Apelacyjna w Gdasku). 30 maja 2008 r. - Sd Okrgowy w Olsztynie oddala zaalenie prokuratury na niezastosowanie tymczasowego aresztowania wobec trzech policjantw, a Sd Rejonowy w Olsztynie uznaje zaalenie policjantw na zatrzymanie. 31 lipca 2008 r. p.f. Prokuratora Rejonowego Olsztyn-Pnoc Piotr Dziekoski postanawia umorzy ledztwo w sprawie nagego zgonu Wojciecha Franiewskiego i w sprawie niedopenienia obowizkw przez funkcjonariuszy Suby Wiziennej. 8 grudnia 2008 r. Sd Apelacyjny w Warszawie Wydzia II Karny w skadzie: Przewodniczcy SSA Pawe Rysiski (spr.), Sdziowie: SA Anna Prokopiuk, SA Magorzata Mojkowska, SA Barbara Skoczkowska i SA Adam Wrzosek utrzymuje w mocy zaskarone wyroki.

19 stycznia 2009 r. osadzony Robert Pazik popenia samobjstwo w celi pockiego Zakadu Karnego. 20 stycznia 2009 r. Prezes Rady Ministrw Donald Tusk przyjmuje dymisj Ministra Sprawiedliwoci Prokuratora Generalnego Zbigniewa wikalskiego, ktry jako zwierzchnik sub odpowiedzialnych za wyjanienie sprawy uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika, ponosi bezporedni odpowiedzialno za zaniechania i sabo tych sub. Zdymisjonowani zostaj take: Prokurator Krajowy Marek Staszak, wiceminister odpowiedzialny za wiziennictwo Marian Cichosz, Dyrektor Generalny Suby Wiziennej Jacek Pomiankiewicz, dyrektor Zakadu Karnego w Pocku Artur Kowalski. 13 lutego 2009 r. Sejm powouje Komisj ledcz do zbadania prawidowoci dziaa organw administracji rzdowej w sprawie postpowa karnych zwizanych z uprowadzeniem i zabjstwem Krzysztofa Olewnika. 12 lipca 2009 r. popenia samobjstwo funkcjonariusz Aresztu ledczego w Olsztynie Mariusz K., ktry peni sub w dniu targnicia si na ycie przez Wojciecha Franiewskiego. 30 padziernika 2009 r. Sd Dyscyplinarny przy Prokuratorze Generalnym RP wydaje orzeczenie uniewinniajce prok. Piotra Jasiskiego od stawianych mu przez Prokuratora Okrgowego w Olsztynie Cezarego Kamiskiego po skardze rodziny Olewnikw zarzutw dyscyplinarnych.

27

21 grudnia 2009 r. policjanci znajduj w domu Krzysztofa Olewnika niezbadane lady krwi. 18 stycznia 2010 r. Prokurator Prokuratury Rejonowej w Wejherowie delegowany do Prokuratury

Apelacyjnej w Gdasku dr Micha G. Wglowski postanawia zarzdzi wyjcie z groby zwok osoby zidentyfikowanej jako Krzysztof Olewnik. 8 marca 2010 r. Minister Sprawiedliwoci Prokurator Generalny Krzysztof Kwiatkowski podejmuje decyzj o wznowieniu postpowania w sprawie nagego zgonu Wojciecha Franiewskiego. 9 marca 2010 r. Zastpca Prokuratora Apelacyjnego w Gdasku Zbigniew Niemczyk na konferencji prasowej w Ministerstwie Sprawiedliwoci potwierdza, e wyjte z grobu zwoki to Krzysztof Olewnik. 17 czerwca 2010 r. drugi pogrzeb Krzysztofa Olewnika. 31 grudnia 2010 r. Prokurator Prokuratury Okrgowej w Ostroce Edyta Ksiek-Radomska postanawia umorzy ledztwo w sprawie nagego zgonu Sawomira Kociuka i w sprawie niedopenienia obowizkw przez funkcjonariuszy Suby Wiziennej, rodzina S. Kociuka nie wnosi zaalenia. 13 stycznia 2011 r. Prokurator Prokuratury Okrgowej w Ostroce Elbieta wieczkowska, Prokurator Prokuratury Rejonowej w Ostrowi Mazowieckiej delegowany do Prokuratury Okrgowej w Ostroce postanawiaj umorzy ledztwo w sprawie nagego zgonu Roberta Pazika i w sprawie niedopenienia obowizkw przez funkcjonariuszy Suby Wiziennej, rodzina R. Pazika nie wnosi zaalenia. 29 kwietnia 2011 r. Prokuratura Okrgowa w Ostroce postanawia umorzy ledztwo w sprawie nagego zgonu Wojciecha Franiewskiego.

3.

Ocena prawidowoci dziaa Policji w postpowaniach karnych w sprawie

o uprowadzenia i zabjstwo Krzysztofa Olewnika Czynnoci procesowe i operacyjno-rozpoznawcze w ramach postpowa karnych w sprawie uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika, byy realizowane przez kilka jednostek Komendy Miejskiej Policji w Pocku, grup operacyjno-ledcz i komrek organizacyjnych Policji. Zaliczy do nich naley czynnoci wykonywane przez funkcjonariuszy Policji: Komendy Wojewdzkiej Policji w Radomiu kierowan przez Remigiusza Mind, Biura Kordynacji Sub Kryminalnych Komendy Gwnej Policji w Warszawie, a take grupy operacyjno-ledcz Centralnego Biura ledczego Komendy Gwnej Policji kierowan przez Grzegorza Korsana. W ramach obecnie prowadzonych w tym zakresie czynnoci wykrywczych w sprawie uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika udzia bior dwie grupy operacyjno-ledcze (o ktrych mowa w dalszej czci Stanowiska).

28

3.1.Dziaania funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w Pocku Dziaania funkcjonariuszy KMP w Pocku w przedmiotowej sprawie rozcigay si od daty pierwszych czynnoci na miejscu uprowadzenia Krzysztofa Olewnika, tj. od dnia 27 padziernika do 31 padziernika 2001 r., kiedy to powoano grup operacyjno-ledcz KWP w Radomiu. Jednostka Komendy Gwnej Policji w czasie dziaa grupy operacyjnoledczej Remigiusza Mindy prowadzia w jej imieniu korespondencj z Prokuratur Rejonow w Sierpcu m.in. w zakresie zatwierdzania niektrych wnioskw. W konsekwencji powodowao to konieczno sprawowania nadzoru nad KMP w tym zakresie przez Prokuratur, pomimo faktu, e czynnoci formalnie nie wykonywaa. Naley zwrci uwag, e sprawa uprowadzenia Krzysztofa Olewnika formalnie bya prowadzona przez Sekcj Kryminaln Komendy Miejskiej w Pocku, a do czasu wydania przez prokurator Katarzyn Kamierczak zarzdzenia o powierzeniu sledztwa do prowadzenia Wydziaowi Kryminalnemu w KWP w Radomiu (sic! miao to miejsce po przejciu postpowania przygotowawczego Prokuratur Okrgow w Warszawie). Funkcjonariuszami KMP realizujcymi w niniejszej sprawie czynnoci procesowe i pozaprocesowe byli: Grzegorz Jzwik, Maciej Lubiski, Marian Golatowski, Kazimierz Kuchta, Henryk Straus, Mariusz Protes, Pawe Wojciechowski, Marek Majewski. Do najistotniejszych czynnoci realizowanych przez t jednostk organizacyjn zaliczy naley w szczeglnoci: zabezpieczenie ladw i dowodw przestpstwa na miejscu zdarzenia oraz znalezienie spalonego samochodu marki BMW, a take podjcie dziaa z zakresu analizy kryminalnej i operacyjnej. w tej sprawie przez

3.1.1. Czynnoci zwizane z przyjciem zawiadomienia o uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika, ogldziny miejsca zdarzenia Zdaniem Komisji pozytywn ocen moe jedynie uzyska szybko reakcji Policji po przyjciu w dniu 27 padziernika 2001 r. zgoszenia o uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika, decyzja o potrzebie zabezpieczenia miejsca zdarzenia, fakt powiadomienia Prokuratury Rejonowej w Sierpcu oraz skierowanie na miejsce ekipy technikw kryminalnych. Istotne zastrzeenia budzi jednak jako i poziom przeprowadzonych ogldzin na miejscu zdarzenia realizowanych przez prowadzcego ogldziny m. asp. Jarosawa Cietela - eksperta zamiejscowego Wydziau Kryminalistyki KWP Radom z siedzib w Pocku, jak rwnie (trzech) technikw kryminalistyki z KMP w Pocku.

29

Zaniechania w zakresie prawidowoci prowadzonych ogldzin w dniu 27 padziernika 2001 r. w miejscu uprowadzenia ofiary przestpstwa niewtpliwie miay wpyw, uprowadzenia i zabjstwa Krzysztofa Olewnika. Analiza protokou ogldzin oraz dowodw doczonych do akt sprawy potwierdza popenienie przez wskazanych funkcjonariuszy Policji istotnych uchybie, w szczeglnoci, w zakresie: 1) organizacyjno-decyzyjnej Funkcjonariusz formalnie kierujcy ogldzinami by osob o najmniejszym, zaledwie na wynik procesowy sprawy

jednomiesicznym dowiadczeniu dochodzeniowo-ledczym spord caej grupy. Nie sposb te okreli jaki by mechanizm podejmowania decyzji zwizanych z czynnoci i jej kierunkami, a take kto w rzeczywistoci je podejmowa (cz przesuchanych podczas postpowania prowadzonego obecnie przez Prokuratur Apelacyjn w Gdasku policjantw zeznaa, e kluczowe zagadnienia byy rozstrzygane kolegialnie). 2) braku zabezpieczenia obszaru ogldzin przed ingerencj osb nieuprawnionych Kwestia ta jest niezwykle istotna, zwaywszy na cel tej czynnoci jakim jest udokumentowanie wygldu miejsca poddawanego ogldzinom oraz zabezpieczenie stosownych dowodw. W trakcie czynnoci na miejscu zdarzenia wstp do domu miay osoby nieuprawnione. Fakt ten ma niezwykle istotne znaczenie zwaywszy na to, e w toku ogldzin doszo do utraty czci dowodw rzeczowych. 3) braku kompletnoci przedmiotu ogldzin Przeprowadzone ogldziny miay charakter wybirczy. Nie przeprowadzono czynnoci we wszystkich pomieszczeniach domu ofiary. Z niezrozumiaych powodw nie przeprowadzono chociaby szczegowych ogldzin pozostaoci po przyjciu w domu Olewnikw takich jak: stou i przedmiotw na nim si znajdujcych. Ponadto, na zewntrz nie przeprowadzono czynnoci procesowych zwizanych z samochodem, ktrym do domu mia powrci Krzysztof Olewnik. 4) ladw krwi Nie zostay one zwymiarowane, a prbk krwi pobrano tylko z jednego miejsca, nieprecyzyjnie okrelajc je w dokumentacji procesowej. Tym samym z niezrozumiaych powodw a priori przyjto zaoenie, e krew pochodzi od jednej osoby. Ponadto, nie zabezpieczono szeregu przedmiotw, ktre z punktu widzenia wyjaniania sprawy mogy mie istotne znaczenia. I tak nie zabezpieczono rozoonych rcznikw, krawata zawieszonego na kolumnie w salonie czy te szeregu cierek, ktrymi prawdopodobnie

30

sprawcy wycierali krew. Zignorowany zosta wideofon znajdujcy si w domu, a take nie dokonano ustale zwizanych z przedmiotem znajdujcym si na supie elektrycznym przy bramie domu, a przypominajcym z wygldu kamer. W sposb niewaciwy zabezpieczono lady opon w pobliu domu brak jest precyzyjnej dokumentacji procesowej, w tym fotografii, a take odleww, ktre zwyczajowo stosuje si w tego rodzaju sytuacjach. Jako wysoce nieprofesjonalny naley uzna brak ogldzin wszystkich pomieszcze, w ktrych znajdoway si okna, pod ktem ustalenia drogi wejcia sprawcw do domu ofiary. W protokole ogldzin prokurator co prawda nie wystpuje, jednak ustalono, e by na miejscu zdarzenia, o czym wiadcz zoone przed Komisj informacje podczas przesuchania prok. Leszka Wawrzyniaka (ktremu zastpca Prokuratora Rejonowego w Sierpcu Andrzej Nowakowski, majcy wwczas dyur przekazywa informacje na temat ogldzin miejsca zdarzenia) oraz K. Kuchty, ktry rozmawia z nim na miejscu ogldzin. Bdem byo dopuszczenie do ogldzin w charakterze wiadka Dariusza Kellera, ktry by uczestnikiem przyjcia i jak si potem okazao zamyka po nim dom. Nie wyznaczono osoby kierujcej i odpowiadajcej za jako wykonanych czynnoci z poziomu prokuratury i policji. Niezwykle istotne znaczenie, szczeglnie w pocztkowej fazie ledztwa, ma czynno procesowa polegajca na ogldzinach miejsca popenienia przestpstwa. Zwaywszy na etap postpowania, organ procesowy w momencie dokonania takich ogldzin posiada zazwyczaj bardzo ograniczon wiedz na temat popenionego przestpstwa, co implikuje fakt, e podstawowym celem ogldzin jest uzyskanie jak najwikszej iloci informacji o istocie zdarzenia oraz zabezpieczenie wszelkich ladw kryminalistycznych i dowodw rzeczowych niezbdnych dla wyjanienia sprawy. Prawidowoci tej czynnoci i jej rezultat czstokro determinuj kierunki dalszych dziaa ledczych. Popenione bdy implikuj powane konsekwencje dla postpowania obecnie prowadzonego w tej sprawie przez Prokuratur Apelacyjn w Gdasku. Wiele dowodw zostao zaprzepaszczonych bezpowrotnie, a konwalidowanie okrelonego zakresu czynnoci napotyka na bardzo istotne, obiektywne przeszkody zwizane z upywem czasu. Pomimo tego, naley wskaza, e gdaskim prokuratorom udao si, dziki drobiazgowo przeprowadzonym czynnociom procesowym, dokona wielu istotnych ustale. W tym miejscu naley wymieni choby ujawnienie ladw krwi niezidentyfikowanego mczyzny znajdujcych si pod kanap w salonie domu Krzysztofa Olewnika. Ten wany dowd zosta zabezpieczony po upywie omiu lat od popenionego przestpstwa, a dziki przeprowadzonej ekspertyzie z zakresu bada DNA, ustalono profil genetyczny osoby od ktrej pochodzi. Niezwykle ciekawe wnioski pyn rwnie z porwnania na obecnym etapie ledztwa dwch zapisw wideo dokumentujcych ogldziny domu ofiary: wskazuj one na przedmioty, ktre zostay pominite podczas czynnoci zrealizowanych w 2001 r., a ktre mogy mie zwizek z przestpstwem, a take na moliw ingerencj w wygld miejsca poddawanego

31

ogldzinom. Realizowane w 2010 r. eksperymenty procesowe, koncentruj si midzy innymi na wyjanieniu roli wspomnianych rzeczy oraz ujawnionych zmian.

3.1.2. Realizacja dziaa wykrywczych przez grup operacyjno-ledcz Wojewdzkiej Policji w Radomiu kierowan przez Remigiusza Mind

Komendy

Decyzj nr 08/2001 nadinsp. Zdzisawa Marcinkowskiego - Komendanta Wojewdzkiego Policji w Radomiu z dnia 31 padziernika 2001 r. zostaje powoana grupa operacyjno-dochodzeniowa (powinna by zgodnie z przyjt terminologi grupa operacyjno-ledcza). Ustalono skad osobowy grupy, do ktrej weszli: 1) nadkom. Remigiusz Minda zastpca Naczelnika Wydziau Kryminalnego KWP z/s w Radomiu Kierownik grupy, 2) m. insp. Jan Makowski zastpca Komendanta Miejskiego Policji w Pocku zastpca Kierownika grupy, 3) podinsp. Ryszard Kijanowski zastpca Naczelnika Wydziau Dochodzeniowo-ledczego KWP z/s w Radomiu, Zesp w Pocku zastpca Kierownika grupy, 4) kom. Mirosaw Grecki Kierownik referatu i Sekcji Dochodzeniowo-ledczej KMP w Pocku, 5) asp. sztab. Henryk Straus - Sekcja Dochodzeniowo-ledcza KMP w Pocku, 6) podkom. Marek Majewski - Sekcja Dochodzeniowo-ledcza KMP w Pocku, 7) podinsp. Leszek Cybulski - ekspert Wydziau Dochodzeniowo-ledczego KWP z/s w Radomiu, Zesp w Pocku, 8) asp. Maciej Lubiski - specjalista Wydziau Kryminalnego KWP z/s w Radomiu, Zesp w Pocku, 9) asp. Marian Golatowski - detektyw Wydziau Kryminalnego KWP z/s w Radomiu, Zesp w Pocku, 10) m. asp. Marek Kozanecki - Sekcja Kryminalna KMP w Pocku, 11) st. sier. Adam Wickiewicz - Sekcja Kryminalna KMP w Pocku, 12) kom. Zbigniew Wodkowski - specjalista Wydziau Techniki Operacyjnej KWP z/s w Radomiu, Zesp w Pocku. W dniu 8 listopada 2001 roku decyzj nr 9/2001 Komendanta Wojewdzkiego Policji z/s w Radomiu nadinsp. Zdzisawa Marcinkowskiego w skad grupy dodatkowo zosta powoany nadkom. Kazimierz Kuchta naczelnik Sekcji Kryminalnej KMP Pock. Dziaaniami grupy kierowa nadkomisarz Remigiusz Minda, zastpca naczelnika Wydziau Kryminalnego w Komendzie Wojewdzkiej Policji z siedzib w Radomiu. Kierownictwo nad dziaaniami grupy byo sprawowane przez Komend Wojewdzk Policji w Radomiu. Grupa formalnie dziaaa do dnia 18 sierpnia 2004 r. W tym czasie nadzorowana bya przez prokuratora Prokuratury Rejonowej w Sierpcu Leszka Wawrzyniaka oraz prokuratorw Prokuratury

32

Okrgowej w Warszawie V Wydzia ledczy tj. Elbiet Gielo, Katarzyn Kamierczak i Roberta Skawiskiego. Przejcie, na skutek interwencji pokrzywdzonych, ledztwa przez Wydzia V Prokuratury Okrgowej w Warszawie rozpoczo si od nieudanej prby przekazania postpowania z KWP w Radomiu i zmiany ekipy prowadzcej. Wydanie decyzji Komendanta Wojewdzkiego Policji w Radomiu o powoaniu grupy na czele z zastpc naczelnika Wydziau Kryminalnego KWP naley oceni pozytywnie, cho zasadniczym bdem byo nie wyznaczenie w decyzji osoby z kierownictwa KWP, nadzorujcej prac grupy. Dowiadczenia i stosowana praktyka okrelaj podstawowe zadania kierownika grupy. Szczeglnie ma on obowizek wobec jej czonkw doprecyzowania zasad funkcjonowania w nastpujcych obszarach: Imienne wyznaczenie funkcjonariuszy odpowiedzialnych za ewidencj, gromadzenie i przepyw wytworzonych dokumentw operacyjnych i procesowych wewntrz grupy. Okrelenie sposobu dokumentowania zrealizowanych czynnoci operacyjnych i procesowych, w tym dokumentowanie propozycji wykonujcego co do dalszych przedsiwzi i przedstawianie ich kierownikowi w celu akceptacji. Imiennie przydzielanie zada, z okreleniem terminw wykonania, w tym rozliczanie i - jeeli zachodzi potrzeba - udzielanie wytycznych potwierdzanych adnotacj, bezporednio na dokumencie lub w karcie nadzoru, ktra powinna znajdowa si w kadym rozpracowaniu operacyjnym i aktach kontrolnych ledztwa. Dopuszczalne jest ustne wydanie wytycznych w mniej wanych przedsiwziciach, ale nie moe ono by stosowane powszechnie. Cykliczne organizowanie spotka caej grupy lub wybranych funkcjonariuszy w celu omwienia postpw w sprawie, wymiany spostrzee i wypracowania propozycji do dalszych skoordynowanych dziaa operacyjnych i procesowych. Spotkania te, powinny by dokumentowane przez wyznaczonego funkcjonariusza i gromadzone w aktach podrcznych Niestety, w aktach ledztwa jak i rozpracowania operacyjnego, trudno zauway lady standardowego dziaania kierownika grupy. Niewtpliwie przeoyo si to na chaos w przepywie informacji i niezadawalajc skuteczno jej funkcjonowania. Powoujc grup operacyjno ledcz nie ustrzeono si wielu istotnych bdw:

1) Grup tworzyli ludzie, ktrzy stanowili tylko dekoracj, bo nie mogli, z powodu innych zajfaktycznie w niej pracowa. Kierownik grupy nie wyznaczy zada i roli poszczeglnym czonkom grupy. Z tego powodu faktycznie ju po kilku dniach pracowao mniej ni poowa wyznaczonego skadu, cho do koca nikt formalnie nie zosta odwoany.

2) Istotne zastrzeenia budzi moe wczenie do grupy jednego z uczestnikw przyjcia nadkom.Kazimierza Kuchty naczelnika Sekcji Kryminalnej KMP Pock, ktry by ostatnim czowiekiem majcym kontakt z uprowadzonym w trakcie odwoenia do domu.

33

3) Praca grupy nie bya dokumentowana zapisami tak w zakresie zlecanych zada jak i rozlicze z ichrealizacji. Notatki przedstawiajce niektre ustalenia, s chaotyczne i brak w nich ladw dalszych przedsiwzi lub polece kierownika, zmierzajcych do ich dogbnego wyjanienia (np. ustalenia ze sprzedawczyni z Centrum Handlowego Auchan, w ktrym zakupiono telefon do kontaktu z rodzin porwanego). Bdy tego rodzaju powielane s nagminnie.

4) Powany wpyw na niepowodzenia w sprawie porwania mia fakt, e nikt z czonkw grupy, aprzede wszystkim jej kierownik od pocztku do koca nie zdoby penego zaufania pokrzywdzonych. Skutkowao to wieloma bdnymi krokami popenianymi przez nich, szczeglnie w zakresie sowitego opacania faszywych informatorw, a take ukrywania lub przekazywania z opnieniem niektrych informacji policji, przez rodzin uprowadzonego.

5) Kierownik grupy zaniecha podstawowego obowizku spoczywajcego na policji a mianowicieprzeprowadzenia szczegowego instruktau o zachowaniach dla pokrzywdzonych w kontaktach z porywaczami. Jednym z elementw tego instruktau, powinna by propozycja, aby negocjacje z porywaczami prowadzi policjant, szczeglnie co do gwarancji uwolnienia Krzysztofa Olewnika po przekazaniu okupu. Naley w tym miejscu podkreli, i formalnie w grupie operacyjno-dochodzeniowej w chwili jej powoania byo oprcz asp. Henryka Strausa jeszcze 4 funkcjonariuszy mogcych wykonywa i nadzorowa czynnoci procesowe tj: podinspektor Ryszard Kijanowski (jak sam zezna - po nominacji na Komendanta Miejskiego Policji w porozumieniu z kierownikiem grupy R. Mind przesta zajmowa si spraw porwania Krzysztofa Olewnika (po pewnym czasie doszedem do wniosku i porozmawiaem z panem Mind, e ja praktycznie jestem niepotrzebny, bo nie wykonuj adnych czynnoci, a skoro nie zapoznaj si z dokumentami, z wykonywanymi czynnociami, to ja w sprawie praktycznie nic nie wiem, a wic bd wykonywa swoje czynnoci, natomiast gdybym by potrzebny do czegokolwiek pracowalimy w tym samym budynku jestem do dyspozycji z moimi ludmi, bo wiadomo, e sprawa bardzo powana. I praktycznie rzecz biorc, mj udzia w tej sprawie skoczy si) komisarz Mirosaw Grecki kierownik referatu i sekcji Dochodzeniowo-ledczej KMP w Pocku, ktry na przeomie 2001/2002 r. zosta wyczony z prac grupy. podkomisarz Marek Majewski - funkcjonariusz Sekcji Dochodzeniowo-ledczej KMP w Pocku. Jak sam zezna - zosta on decyzj Komendanta Jana Makowskiego na przeomie 2001/2002 r. odsunity od sprawy. Komendant Makowski powiedzia, e praktycznie z uwagi, e tych czynnoci jest coraz mniej, nie moemy sobie pozwoli na to, eby dwch ludzi oddelegowa do procesu. Bo, jak stwierdzi, cae czynnoci, ktre miay da jakie wiato pozytywne, byy i s robione przez grup operacyjn, ktra bya duo liczniejsza, natomiast w tym przypadku wystarczy jeden dochodzeniowiec, ktry bdzie to realizowa te czynnoci procesowe.

34

podinspektor Leszek Cybulski, starszy specjalista Wydziau Dochodzeniowo-ledczego KWP z/s w Radomiu zesp w Pocku, we wrzeniu 2002 r. powoany zosta na stanowisko kierownika Sekcji Kryminalnej w Pocku Wydziau Kryminalnego KWP z/s w Radomiu. Jak sam stwierdzi ju po kilku miesicach przesta faktycznie uczestniczy w pracach grupy mimo, e formalnie cay czas pozostawa jej czonkiem. Ale jak stwierdzi zeznajc przed Komisj sytuacja ta nie jest dla niego ani dziwna ani odosobniona bowiem pod wzgldem formalnym jestem jeszcze w kilku grupach (policyjnych), chocia ju jestem ptora roku na emeryturze. Wyej wymienione okolicznoci w sposb obiektywny musiay przyczyni si do powstania

racych bdw, zaniedba, zaniecha i opnie w prowadzeniu czynnoci procesowych. W szczeglnoci za dotyczcych zabezpieczania i wprowadzania dowodw do sprawy, dokonywania ogldzin, przeprowadzania przeszuka, przesuchiwania wiadkw. Funkcjonariusz Policji o stosunkowo niskim stopniu, realnej funkcji i pozycji w grupie jakim by H. Straus nie mg - zachowujc drog subow zwrci si o pomoc-konsultacj do innego funkcjonariusza majcego dowiadczenie w prowadzeniu czynnoci procesowych bowiem de facto takowego w grupie nie byo. Naley jednak wyranie podkreli, e ww. okolicznoci w aden sposb nie umniejszaj osobistej odpowiedzialnoci ze strony H. Strausa za powstae z jego strony uchybienia i niedopenienia obowizkw subowych. Generalnie, w tym miejscu naley stwierdzi, i przez cay okres pracy grupy operacyjnodochodzeniowej, kierowanej przez Remigiusza Mind nie przekazywano, zatajano przed prokuratorem referentem wiele istotnych informacji i dowodw w sprawie. Natomiast rola funkcjonariusza prowadzcego czynnoci procesowe (asp. H. Strausa) bya wtrna, dokumentujca jedynie cz informacji uzyskiwanych przez oficerw operacyjnych. Oni to bowiem tj. Remigiusz Minda i Maciej Lubiski dowolnie, wedug wasnego uznania decydowali, jakie informacje oraz dowody mog by przydatne w procesie. W przypadku nierwnoprawnej roli funkcjonariuszy Policji wykonujcych czynnoci procesowe i operacyjne, a zwaszcza nazbyt spolegliwej postawie prokuratora referenta wobec funkcjonariuszy, ktrym powierzono prowadzenie ledztwa i wspomagajcych to ledztwo czynnociami operacyjno-rozpoznawczymi, mogo dochodzi do racych bdw. Jedynym rodkiem mogcym dokona sanacji funkcjonowania grupy by waciwy nadzr subowy i kontrola nad prowadzonymi czynnociami przez funkcjonariuszy Policji. Ten za zawid cakowicie, co wynika np. z zezna: Ryszarda Kijanowskiego (od maja 2002 Komendant Miejski Policji w Pocku, wczeniej zastpca Naczelnika Wydziau Dochodzeniowo-ledczego KWP z/s w Radomiu, zastpca kierownika grupy operacyjno-dochodzeniowej), Jana Makowskiego (zastpca Komendanta Miejskiego Policji w Pocku, zastpca kierownika grupy operacyjno-dochodzeniowej), Wiesawa Stacha (Komendant Wojewdzki Policji z/s w Radomiu), Witolda Olszewskiego (zastpca Komendanta Wojewdzkiego Policji z/s w Radomiu), Bogusawa Pietrzyka (naczelnik Wydziau Kryminalnego Komendy Wojewdzkiej Policji

35

z/s w Radomiu), Mariana Frka (naczelnik Inspektoratu Komendanta Wojewdzkiego Policji z/s w Radomiu oraz Jerzego Skryckiego (zeznania przed prokuratorem) i Jerzego Nckiego (dyrektorzy Biura Kryminalnego i Koordynacji Suby Kryminalnej). Jako ilustracj cakowitego braku rzeczywistego nadzoru nad poczynaniami funkcjonariuszy grupy dochodzeniowo-operacyjnej kierowanej przez Remigiusza Mind i chaosu organizacyjno-kompetencyjnego na kierowniczych szczeblach Policji mog suy zeznania wiadka Bogusawa Pietrzyka (bezporedni przeoony R. Mindy), ktry zezna, i bezporedni nadzr na grup sprawowa I zastpca Komendanta Wojewdzkiego a nie on (naczelnik Wydziau Kryminalnego KWP) mimo, e nie wynika to z adnego znanego Komisji dokumentu, w tym decyzji o powoaniu grupy. wiadek rwnie nie potrafi wskaza, gdzie znajduje si taki dokument, ale pozostawa w przewiadczeniu, e jest gdzie dokument wskazujcy zastpc komendanta Jak ju wyej wspomniano, bdem byo niewyznaczenie w decyzji o powoaniu grupy operacyjnoledczej osoby nadzorujcej jej prac z ramienia kierownictwa KWP. Z organizacji dziaania KWP i zezna wiadkw wynika, e do wiosny 2002 r. powinien to czyni insp. Maciej Ksikiewicz, a po jego odejciu, insp. Witold Olszewski, ktry pomimo wielu lat suby na kierowniczych stanowiskach, nie mia naleytego dowiadczenia w pionie kryminalnym. W udostpnionych materiaach nie ma ladw ich dziaania, cho niewtpliwie interesowali si oni t spraw. Opierali si gwnie na ustnych relacjach R. Mindy. Ten sam bd powiela naczelnik Wydziau Kryminalnego m. insp. Bogusaw Pietrzyk, na ktrym te spoczywa instytucjonalny obowizek bezporedniego nadzoru. W efekcie nikt nie korygowa bdw w organizacji pracy zespou wykonawczego popenianych przez kierujcego grup Remigiusza Mind. Zaniedbania, dowolno interpretacji faktw byy powodem wprowadzania w bd kierownictwa KGP w ramach systemu meldunkowego, co nie odzwierciedlao rzeczywistego stanu i poziomu prac grupy. Reasumujc, prowadzone przez grup Remigiusza Mindy, pod nadzorem prokuratury, ledztwo jest racym przykadem bezplanowego dziaania, powierzchownego wykonywania czynnoci, w tym czsto ze znacznym opnieniem, niewaciwego postpowania z dowodami rzeczowymi, ich zabezpieczeniem i wykorzystaniem. Podkrelenia wymagaj midzy innymi: nie dokonanie lub wykonanie zbyt powierzchownie ogldzin wszystkich pomieszcze domu nie ujawnienie lub nie zabezpieczenie wielu ladw biologicznych, traseologicznych i nie wykorzystanie lub znaczne opnienie wczenia do zabezpieczonych dowodw brak aktywnoci ekspertw w opracowaniu sugestii dla prokuratora i prowadzcych porwanego, co skutkowao pominiciem wielu ladw dowodowych. daktyloskopijnych podczas ogldzin. mikroladw: wosa i niedopaka papierosa. ledztwo jakie rodzaje ekspertyz mona i naley zarzdzi, aby wykorzysta zebrany materia dowodowy. Skutkiem tego prowadzcy postpowanie z braku wiedzy lub zaniecha nie zarzdzili w ogle niektrych ekspertyz lub zrobili to ze znacznym opnieniem.

36

race bdy w przesuchaniach uczestnikw przyjcia jakie miao miejsce kilka godzin nierwnoczesne dokonanie przesucha bez udziau prokuratora, umoliwiao wiadkom dopuszczenie na pocztkowym etapie do informacji ze ledztwa osb niepowoanych, jak odstpienie policji od rejestracji rozmw telefonicznych porywaczy z rodzin i akceptacja

przed porwaniem, a szczeglnie aktualnych i byych funkcjonariuszy policji. ewentualne uzgadnianie zezna co do wersji zdarze. byego policjanta Ksickiego, czy te pracownikw firmy Rutkowskiego. realizowania tego przez firm detektywistyczn. Doprowadzono do tego, e ludzie Rutkowskiego faktycznie decydowali o tym, kiedy i jakie informacje byy przekazywane policji. policja nie zabezpieczya nawet sprztu do bezporedniego odczytu nagranych dyskietek. zaniechanie sprawdzenia zabezpieczonych, a nieustalonych ladw daktyloskopijnych w Komisja ustalia, e policja dysponowaa sprztem do jawnej rejestracji rozmw telefonicznych. systemie AFIS, ktry zosta uruchomiony na pocztku 2002 r. ; te same czynnoci naleao na bieco wykonywa z nie wyeliminowanymi ladami daktyloskopijnymi ujawnionymi na listach pisanych przez Krzysztofa Olewnika. nagminne s przypadki przesucha kluczowych wiadkw w ledztwie z kilkudniow, a nawet kilkutygodniow zwok. Jak wynika z dokumentw, w grupie nie funkcjonowa waciwy przepyw informacji pomidzy funkcjonariuszami prowadzcymi czynnoci operacyjne i procesowe. Std wiele informacji operacyjnych nie zostao potwierdzonych procesowo, cho byy takie moliwoci. Byo te kilka przypadkw zastpowania przesuchaniami sprawdze informacji wymagajcych dziaa operacyjnych, co dewaluowao ich pocztkow warto i stanowio ostrzeenie dla domniemanych sprawcw porwania. Win za chaos w grupie operacyjno - ledczej ponosi jej kierownik. Jak ustalia Komisja w wyniku przegldu i analizy akt sprawy prok. E. Gielo powzia przewiadczenie, i prowadzca ledztwo jednostka Policji nie wprowadza do akt procesowych wszelkich istotnych ustale uzyskanych w toku wykonywania czynnoci operacyjno-rozpoznawczych. W zwizku z powyszym w dniu 7 stycznia 2003 r. doszo do spotkania z kierownikiem policyjnej grupy operacyjnodochodzeniowej nadkomisarzem Remigiuszem Mind, podczas ktrego prokurator referent zadaa niezwocznego uzupenienia materiau dowodowego. W 15 stycznia 2003 r. nadkom. R. Minda za pismem przesa kilkanacie notatek urzdowych i subowych wytworzonych od padziernika 2001 r. Co istotne, nie byo wrd nich notatki urzdowej (a wic wytworzonej na potrzeby czynnoci procesowych) sporzdzonej 13 listopada 2001 r. wanie przez nadkom. R. Mind informujcej o zidentyfikowaniu wiadka (U. P.) sprzedawczyni sklepu z telefonami komrkowymi w Centrum Handlowym Auchan przy ul. Modliskiej w Warszawie, ktra 28 padziernika 2001 r. dokonaa sprzeday aparatu telefonicznego wraz z kart telefoniczn nn. mczynie, z ktrego to nastpnie porywacze kontaktowali si z rodzin Krzysztofa Olewnika. W notatce zawarta bya informacja, e sprzedawczyni podaa rysopis nabywcy telefonu oraz, e

37

zostay zabezpieczona dwie kasety z monitoringu z zarejestrowan postaci mczyzny. Notatka ta nigdy nie zostaa przekazana do akt procesowych i nadal znajduje si w aktach sprawy operacyjnej krypt. Krzysiek W przekonaniu Komisji kryterium, ktre mog stanowi podstaw oceny prawidowoci dziaa grupy opracyjno-ledczej/ operacyjno-dochodzeniowej Remigiusza Mindy w sprawie uprowadzenia Krzysztofa Olewnika s przede wszystkim: 1) dynamika dziaa wykrywczych grupy oraz wspdziaanie z rodzin uprowadzonego, 2) brak wsppracy funkcjonariuszy wykonujcych czynnoci operacyjne z funkcjonariuszami wykonujcymi czynnoci procesowe. Zatajanie istotnych dowodw przez funkcjonariuszy Policji wobec prokuratorw prowadzcych spraw, 3) nadzr subowy przeoonych nad czynnociami grupy Remigiusza Mindy, 4) czynnoci grupy po otrzymaniu anonimu wskazujcego na udzia Ireneusza Piotrowskiego i Roberta Pazika w uprowadzeniu Krzysztofa Olewnika, 5) zabezpieczenie i monitoring przekazania okupu przez rodzin uprowadzonego, 6) bezprzedmiotowo wyjazdu funkcjonariuszy Policji do Berlina, 7) czynnoci grupy po ujawnieniu banknotw pochodzcych z okupu, 8) zatrzymanie Sawomira Kociuka podejrzanego o udzia w porwaniu Krzysztofa Olewnika Elementem logistycznym, ktry mg utrudnia wspprac by fakt, e pomidzy lokalizacj Komendy Wojewdzkiej Policji w Radomiu, a siedzib jednostek prokuratury, ktre zaangaowane byy w ledztwo, s znaczne odlegoci, i z tego tytuu bezporednie kontakty mogy by znacznie utrudnione. Wprawdzie wsppraca grupy Remigiusza Mindy i prokuratury poprawia si, ale jako wykonywanych czynnoci przez policjantw nadal bya niska. Pozytywne zmiany daje si zauway od chwili przejcia ledztwa przez prokuratora Roberta Skawiskiego, ktry w formie pisemnej zleci realizacj czynnoci szczeglnie wok ustalenia korzystania z kart telefonicznych przez Sawomira Kociuka. Od tego momentu w rzeczywistoci rozpoczy si dziaania operacyjne wobec Sawomira Kociuka, Wojciecha Franiewskiego i Piotra Skwarskiego. Mimo to, naley stwierdzi, e prokurator Robert Skawiski nie mia wpywu na jako realizowanych czynnoci operacyjnych przez policj, ktra nie zebraa dostatecznego materiau pozwalajcego przedstawi zarzuty porywaczom. Zdaje si, i to grupa kierowaa prokuratur, za sam prokurator nie reagowa. W okresie dziaalnoci grupy Remigiusza Mindy, w przekonaniu Komisji miay miejsce najistotniejsze fakty i zdarzenia, ktre przesdziy i zawayy na rezultatach prowadzonego postpowania przygotowawczego w sprawie uprowadzenia Krzysztofa Olewnika, a zwaszcza moliwoci jego uwolnienia. Za bd naley uzna cakowity brak konsultacji w tej sprawie z KGP, tak pod wzgldem uzyskania pomocy techniki operacyjnej, jak i doradztwa, co do dalszych dziaa.

38

3.1.3. Systemowe bdy dziaa wykrywczych grupy kierowanej przez Remigiusza Mind Niewtpliwie, waciwym krokiem byo wszczcie przez policjanta KMP Pock rozpracowania operacyjnego Krzysztof, w pniejszym okresie przejtego do prowadzenia przez policjanta KWP bez dokonania stosownych zmian rejestracyjnych. Jednym z pierwszych dokumentw znajdujcych si w aktach operacyjnych rozpracowania operacyjnego Krzysiek jest sporzdzony w dniu 2 listopada 2001 r. Plan czynnoci operacyjno dochodzeniowych w/s uprowadzenia Krzysztofa Olewnika opracowany przez M. Majewskiego i H. Strausa, sporzdzony/zatwierdzony przez Jana Mankowskiego, I-go Zastpc Komendanta Miejskiego Policji w Pocku , w ktrym przyjto cztery wersje ledcze: 1) Krzysztof Olewnik zosta uprowadzony przez zorganizowan grup przestpcz. 2) Krzysztof Olewnik zosta uprowadzony na zlecenie osb, ktrym mg by winien pienidze. 3) Krzysztof Olewnik zosta uprowadzony przez ma jednej z kobiet, z ktrymi utrzymywa bliskie kontakty towarzyskie albo te na jego zlecenie. 4) Krzysztof Olewnik upozorowa swoje uprowadzenie celem wyudzenia pienidzy od swojego ojca W. Olewnika na pokrycie wasnych zobowiza finansowych. Plan zakada wykonanie okrelonych czynnoci do kadej z wersji celem ustalenia rzeczywistego przebiegu zdarzenia i motyww, ktrymi kieroway si osoby w nim uczestniczce. W sprawie operacyjnej s dwie analizy datowane na grudzie 2001 r. i marzec 2002 r., ktre przedoono Komendantowi Wojewdzkiemu. Analizy s niemal identycznej treci, obie pomijaj wane informacje uzyskane w sprawie, a pozostajce bez sprawdzenia z powodu nie zastosowania rutynowych dziaa operacyjnych. Chodzi tu o informacje dotyczce Roberta Pazika i Ireneusza Piotrowskiego, mieszkacw Drobina. Istotne bdy to: 1. Prowadzenie sprawy rozpracowania operacyjnego Krzysztof w sposb bezplanowy i groma