Ocena prawidłowościmasy ciała i wyliczaniezapotrzebowania na

energię.

Konsekwencje nadwagi i otyłości?

Czy mam odpowiednią masę ciała?

Wzór na obliczanie BMI

Wskaźnik BMI – (Body Mass Index) oddaje relację pomiędzy masą ciała a wzrostem. Wskaźnik BMI jest

łatwy do obliczenia i wykazuje wysoka korelację z masą tkanki tłuszczowej.

Interpretacja:< 18,5 - niedowaga18,5-24,9 – zakres normy25-29,9 – I stopień otyłości30-39,9 – II stopień otyłości> 40 – III stopień otyłości

BMI i siatka centylowa

U dzieci i młodzieży zaleca się rozpoznawanie otyłości na podstawie

masy, wieku i płci w odniesieniu do siatek centylowych opracowanych dla danej populacji. Zgodnie z zaleceniami ekspertów obecnie przyjmuje się, że wartości pomiędzy 90 a 97 centylem oznaczają nadwagę, a powyżej 97 centyla – otyłość.

Siatka centylowa dziewcząt

Siatka centylowa dla chłopców

Interpretacja

<3 centyl – znaczny niedobór masy ciała• <10-3 centyl – niedobór masy ciała• <25-10 centyl – szczupłość• 25-75 centyl – prawidłowa masa ciała (zakres

wąskiej normy)• >75-90 centyl – tendencja do nadwagi• >90-97 centyl – nadwaga• >97 centyl - otyłość

Kryteria oceny wskaźnika masy ciała BMI

Dla dzieci i młodzieży do lat 18 z wykorzystaniem siatek centylowych BMI

(według OLAF) kryteria według WHO, gdzie:

• <3 centyl – znaczny niedobór masy ciała

• <10-3 centyl – niedobór masy ciała• <25-10 centyl – szczupłość• 25-75 centyl – prawidłowa masa ciała

(zakres wąskiej normy)• >75-90 centyl – tendencja do nadwagi• >90-97 centyl – nadwaga• >97 centyl – otyłość

Kryteria oceny wskaźnika masy ciała BMI

Dla dzieci i młodzieży do lat 18 z wykorzystaniem siatek centylowych BMI

(według OLAF) kryteria według WHO, gdzie:

• <3 centyl – znaczny niedobór masy ciała

• <10-3 centyl – niedobór masy ciała• <25-10 centyl – szczupłość• 25-75 centyl – prawidłowa masa ciała

(zakres wąskiej normy)• >75-90 centyl – tendencja do nadwagi• >90-97 centyl – nadwaga• >97 centyl – otyłość

Bilans energetyczny organizmu

• Podstawowa przemiana materii to ilość energii niezbędna do utrzymania takich procesów życiowych jak: utrzymanie temperatury ciała, aktywności mózgu, wątroby, serca, nerek, mięśni, pracy jelit, krążenia krwi i limfy itp. Wielkość przemiany podstawowej zależy od wieku, płci, wzrostu, wagi i klimatu oraz zmienia swoją wartość w ciągu doby. Podczas snu wielkość jej jest najniższa.

PPM dla dzieci i młodzieży 10-18 lat według FAO/WHO/UNU

• dla dziewcząt: 13,384 x M+692,6• dla chłopców: 17,686 x M+658,2gdzie:M - masa ciała w kilogramachPPM dla młodych dorosłych > 18 lat według wzoru Harrisa-Benedicta• dla kobiet: 665,1 + (9,567 x M) + (1,85 x W) - (4,68 x L)• dla mężczyzn: 66,47 + (13,7 x M) + (5,0 x W) – (6,76 x L)gdzie:M - masa ciała w kilogramachW - wzrost w centymetrachL - wiek w latach

Ponadpodstawowa przemiana materii

• to wydatki energetyczne organizmu ludzkiego związane z wykonywaniem niezbędnych, codziennych czynności, rodzajem wykonywanej pracy i indywidualnymi energetycznymi kosztami trawienia pokarmów.

Całkowita przemiana materiiCałkowita Przemiana Materii (CMP) – oznacza ilość

energii jaką potrzebujesz. w ciągu dnia.

Na CMP składają się zarówno podstawowa przemiana materii, jak i wydatki energetyczne związane z twoją praca zawodowa, aktywnością fizyczną i zmieniającymi się warunkami środowiska.

Dostarczanie swojemu organizmowi wraz z pożywieniem ilość energii równą CMP gwarantuje zrównoważony bilans energetyczny, a więc również utrzymanie stałej masy ciała.

Całkowite dzienne zapotrzebowanie na energię (z ang. Estimated Energy Requirement, EER)

wyliczane jest na podstawie trzech komponentów, według

wzoru jak niżej:EER (kcal/dobę) = podstawowa przemiana materii (PPM)

+ termogeneza indukowana pożywieniem + wydatek energetyczny związany z aktywnością fizyczną

W praktyce, w obliczeniach termogeneza jest najczęściej pomijana, wtedy wzór wygląda jak niżej:

EER (kcal/dobę) = PPM x współczynnik aktywności fizycznej

Aktywność fizyczna dla dzieci i młodzieży do 18 lat według współczynników:

• mała – 1,4• umiarkowana – 1,7• duża – 2,0Aktywność fizyczna dla młodych dorosłych > 18

lat według współczynników:• mała – 1,4• umiarkowana – 1,75• duża - 2,2

Rozkład energii na posiłki

Tabela wydatku energetycznego podczas różnych przykładowych form aktywności fizycznej