NH-2 a truck kihal-lha; driver pa leh Political Agent ...Olympic Silver Medalist PV Sindhu leh a...

4
cm y k cm y k cm y k cm y k Inform to transform Bi-lingual daily in Thadou-Kuki & English E-mail : [email protected] • IMPHAL, Tuesday, August (LHAJING) 23, 2016 • Vol. III • Issue 862 • RNI. No. MANBIL/2012/49972 Lha khat: Rs 150/- Thusoh lahchom Eimi Times Adv. Sub-Centers: (1) Blessed Computers, Tuibuong Forest Gate, Ccpur (2) TVS Tollen, Ccpur, (3) AG Computers, Kangpokpi Gas news at page 3 Olympic Silver Medalist PV Sindhu leh a coach pa Pullela Gopichand Hyderabad khopi’a mipi’n loupitah’a ana vailhun’u. Namchi, Sikkim kho’a kuon Meriya Subba in Sunsilk Mega Miss North East ana lah toh kilhon’a ahung lhung ding Lakme Fashion Week (Mumbai) a ‘ramp’ bol ding. Drug and Alcohol Abuse Imphal, Aug 22: Noney Battalion inLoktak Brigade of Red Shield Division noui in Thangal kho’a drug and alchohol abuse lecture anabol uvin ahi. Hiche’a chun kiven dingdan leh tahsa chung atohkhah dan ho hilna anei’uvin ahi. Hiche lecture chu Post Commander Of Lamdangmei vetsuina nuoi’a ana kigong ahi. Kwatha kho’a Free health camp kibol Moreh, Aug. 22 (ET): Chandel district sung'a Moreh block a um Kwatha Lamkhai a kipat km, 7 vel akilut leh Meite ho bou chenna kho'a chun One Day Free Health Camp ana kibol in ahi. Hiche camp chu Royal Riders Manipur, 12 Assam Rifles C-Coy chuleh Kwatha Youth Club kithokhom'aabol ahi. Camp chu jinglam 8.30 am a kipat nilhah lam 4.30 pm cha nana kibol in ahi. Health camp Yairipok, Aug 22: Laimanai Youth Club Yairipok (LYCY) in vengsung’a free health camp anabol uvin ahi. Club secretary Amom Jenil Khuman in aseina’a chun hiche camp hi genthei vaichai dammo na nei’a kijen joulou ho gelkhoh na jeh’a kigong ahi ati. Camp sung’a chun lou le ai hojong manbei in ana homdoh uvin ahi. Political Agent Higgins diary’a Kukite thusim phabep kisun ho kimudoh Imphal, August 22 : England gamsung’a ding’a hetdoh kham jong hibehsehlou sumkolvei na khopi Linconshire gamsung’ a hin tunai cha chun England gamtoh Colonial Manipur kiguijopna khat mudoh ahi. Alford kiti khopi sung hi mihem 3,500 vel chen na khopi khat ahi’n, London’a kon sah-solam gamkai Km 225 vel gamla’a um ahi. Hiche lai mun hi 1905 kum’a Indian Civil Service anamu’a Manipur’a 1910- 1933 sung’a Political agent a anapang John Comyn Higgins chen na mun chu ahi. Higgins hi 1917 kum’a Kuki Uprising suhthipna ding’a pan nasatah’a anala mikhat ahi. Kuki Uprising a hi Kukite leh British sepai ho hatah’a anakisat’uva, British sepoy hon kukite kho tampi ana hal’u ahi. Higgins leh a’insungmite hi Manipur lengte insung to jong kimatna sangtah nei ahi’uve. Chuche phatlai’a British personnel ho bang’a Higgins jong hi Diary sun jing mikhat anahi’e. Aman dairy a anasut ho lah’a khatpen chu ahileh Manipur’a ana kisem ‘Zu’ chungthu ahi. Higgins le a’insungmite hi kum 150 vel Alford Manor House sung’a ana cheng’uva, achenna mun’u chu 1967 kum’a museum a ana kisemdoh ahi. Chuleh tutu’a museum mopohna nei trust hin Manipur lengte insung thusim thahsutna ding’a mopohna lentah akilah in ahi. Alford Manor House Museum trustee Sarah Teesdale in thuso miho heng’a aseidan in Higgins dairy leh Manipur a (Page 4) Constable DPC ho kikah jeh’a Kakching’a bandh um; candidate hon sorkar gihna neiyu Imphal, Aug. 22: Constable 2013 DPC candidate tou hon JCIlPS in ngehna aneijeh’a bandh alha-ong tah vang’a Kakching munvel, Thoubal district ‘a bandh ahat nalaiyin ahi. Tuni jingkah’a konin DPC tou chaiya constable candidate hon result kiphonna ding’ kiphinna aneiyun, candidate holeh atoson hon lamlen ‘a gari alamtin uvin ahi. Kakching police hon bandh toson phabep aman uvin chule mi 5 hunam’a abol uvin, bandh toson ho police hon hunam inabol uve, ti thulhut ajah jah uva numei tamtah kikhom’a policeho cha-loh doudalna’a bandh abol-u ahi. Numeiho leh bandh toson hon Kakching lamlen’a bench (touna) agol uvin gari khatcha alhaisah pouvin ahi. Bazar, cinema hal, school leh college jouse akikhah soh in chule Kakching munvel’a bank transition jong akikhah soh in ahi. Tuni nilhah nidan 3 pm don’a bandh toson hon bandh palkeh’a auto rickshaw khat asuse uvin ahi. Alangkhat’a, Constable DPC exam pe ho kiloikhomna spokesperson in kiphinna bol’a mi phabep chung’a police ho chonvalna demna aneiyin ahi. Police ho mivoh na’a kiphinna bol mi 5 akitongkha in chule midang nga jong aman uvin ahi. State cabinet in constable DPC kila sa hi vohhai ding’a thulhuhna anei akhel diuvin thumna aneiyin chule (page 4) Khanpi VA in hilchen Imphal, Aug. 22 (ET): 21st August, 2016 ni'a local daily news paper leh social networking a hung kisuo Thingnuoimi ZUF te leh Sepoy Gorkha Regiment te Khanpi khuo Henglep Sub-Division a kikaptuo ti'a hung kiso chu Khanpi khuo leh agam sung him him ah kikaptuona ima aumpoi, ti'nKhanpi Village Authority in suhdihna ahin neijin ahi. Hijeh hin lungset tah in tunung leh news print media leh social networking hon thuchien het ahilou leh thu suo jeng talou din ngehna sangtah akineijin ahi, tin Satlienthang, Chief of Khanpi a kuon suhdihna lekhathot chun aseiye. JCILPS in MRNP Bill thah kisem tosot lou ding’a sei Imphal, Aug 22: JCILPS Manipur in Manipur Regulation of Non-Local PeopleBill 2016 (MRNP) thu hi Manipur Dramatic Union Manipur hall ‘a seikhom ding’in peoples convention agong uvin ahi. Convention hi Prof Ch Priyoranjan, Economic department, MU leh Convener in-charge, JCILPS B Moirangcha kin-gon lamkai hina’a kimang ahi. Co-convener, JCILPS Ng Deba in houlimna aneina’a chun athah’a kisem MRNP Bill 2016 ‘a hin gamsung mi dihtah ho venna ding ‘provision’ aumpoi, tin aseiyin chule JCILPS in Bill atosot poi, ati. Bill thah’a hi gamsung miho hi achesa January nisim 21, 1972 kum’a kon gamsung’a cheng ho ahi tia kisei ahi’in, boina kipat hi 1951 kum’a kipan ahijeh’a JCILPS in hiche thu asan louding ahi, ati. Chule base year hi NRC 1951, Census report 1951, electoral roll 1951, Electoral roll 1948 ahilouleh hiche toh kisaina nei ho dungjuiya 1951 hihen, tinjong aseiye. Ng Deba in state sorkar in JCILPS leh Manipur sorkar in achesa August nisim 25, 2015 kum’a kinoptona asem hi achepi joulou ahi, Manipur population commission, Manipur Land Reform commission, achepi lou ahi’in chule AMSU leh AMSCOC in 1980 kum ‘a kinoptona asem leh AMSU leh Manipur sorkar in 1994 kum’a kinoptona asem ho achepi lou ahi, tin aseibe’e. Chule police hon Khomdram Ratan amat thu jong demna aneiyin ahi. Tohmun ong Imphal, Aug. 22 (DIPR): Imphal East, Employment Exchange a registered kibol natoh na holho dingin office of the Director, Rain Forest Research Institure, Jorhat, Assam a tohmun ong aumin ahi. Athanom jousen 28th to 30th August, 2016 sung’a Vacancy Asisistant toh kijahmat thei ahi tin Assitant Employment Officer, Imphal East in hetsah na aneijin ahi. Post hochu ahileh Library Information Assistant (1), Technical Assistant (10), Stenographer Grade-II (2), Forest Guard (2) chuleh Multi-Tasking Staff (9). Khosung mipi'n Khuga Ring Road siemphatna natoh ana pan'u Ccpur, Aug. 22 (ET): Khuga Ring Road Development Committee lamkai na in, kho 10 ho'a pat khosung mi 500 val hon kum tam tah siemphat lou le nahsah'a ana um lou a na um chuleh MLA constituency 2, Saikot A/C le Singnat A/C in a huop na mun'a um Khuga Ring Road ti'a kiminvo lamlien siemphat na 22nd August, 2016 nikho chun natoh ana pan uvinahi. Kho sung mipi ho'n jinglam nidan 10:00 apat chun Valpakot apat Molbem chan lamlien siemphat na le, nala (side drain) tui long theilou na mun ho asempha uvin ahi. Chuleh, Valpakot kho'a pat Ngurte kho chan lamlien le nala (side drain) siemphat jo ahi tieng, mipi le khosung haosa hon sum atuo khom hou mang'a lamlien a song asun kit diu ahi. Hiche, Khuga Ring Road kimvel ahin kho 10 aum in, Valpakawt, Khawpuibung, Muolbem, Dumsau, Tuaiteng, Tuibul, Thenmol, Ngurte, Daijang, khuangnung le Tuikham ho ahi. Hiche kho 10 a cheng ho hi atamjo thinglhang lou- natong leh tuilou bol a neh hol ahiu ve. Hiche lamlien hi achesa kum 2000, Thangso Baite, MLA ana hilaichun Khopuibung apat Tuaitengphai khosung lutna ding, "Welcome to Tuaitengphai" singn board kitah na mun chanbou black top ana kisung in, hiche kum a pat tuni chan in Govt. lang le MLA lang ho akon in hiche lamlien hi vetkai le siemphat in aum poi, khosung le vengsung mipi ding keu hilouva, Dist. a ding'a lamlien poimo tah, Khuga Right side canal le kinai cha'a um Khuga Ring Road hi mipi'n anakisemphat jing uvin ahi. Chuleh, achesa 2015 kum a hiche lamlien siempha ding leh vakai ding a Khuga Ring Road Development Commitee (KRRDC) ana kiphudoh toh kilhon in hiche kum chun Govt. panpi na ima umlouvin mipi le kho haosa ho kitho in 2vei lamlien ana siempha tao vin ahi. Chuleh, tukum 2016, amasapen a ding in 22nd August, 2016 nikho chun kho 10 ho'a pat mi 500 val hon natoh ana pankit taovin ahi. Khuga Ring Road siemphat a aum ding deina (Page 4) NH-2 a truck kihal-lha; driver pa leh handyman pa mobile chom’u SADAR HILLS, Aug.22: Gamsung'a economic blockade aum toh kilhon'in Dimapur'a a kipat Imphal lang hin jon truck khat chu nilhah lam nidan 6 vel'in mei'ah ana kikhal lha'n ahi. Hiche thilsona mun ahileh Keithelmanbi Cemetery, National Highway 2 jui ahin, mel hetlou ho khutnung ahi. Hiche akihal lha truck chu Regd. No. AS03AC- 0921 ahin, Nova Dairy Rich milk powder dimset'a ahin puoh ahi. Hichethilsoh tohkimat in OC L. Vaiphei lamkaina'n Kangpokpi'a kipat Kangpokpi Police leh fire service in amun ana del lut loichel'un ahi. Alangkhat'ah 25 Assam Rifles, Kangpokpi Post in jong amun ana del lut in ahi. Thilsoh'a chun mei hal ho chun driver pa leh handyman pa mobile handset jong ana lahpeh uve tin thulhut kimu chun aseiye. Chuleh driver pa leh handyman pa chu Kangpokpi police vetkolna nuoi'ah aum lhon'in ahi. Imphal War Cemetery khangthah ho nopsahna mun soh ta Laishram Ranbir Imphal, August 20: Social media phatchomna hi japi phachomna ahi’in, ahin, online ‘a kijahmat na khangthah lah’a akhanbe jing hin social scientist chom chom achesa kum phabep sung’a akhahdoh sah in ahi. Social networking site hohi lunggel kibang ho thahatna ahi’in, hiche hi khangthah phabep in ama chang kipana leh lunghanna phonjal na’a amanchah ahi. Ahin, hiche mun hi miphalou leh mijong hon koi ahi kiseidoh louva setna abol nau mun jong ahitan ahi. (Page 4) Rio Olympics loupi tah’a khumkha hita Rio de Janeiro, Aug 22 (PTI): 31 channa Olympic Games kichai nikho’a Brazil gam’a go ajuh vang’a vannoi mun chom chom’a kon kichep golseh ‘a pang ho vailhah nading’a Brazil in kipana anei asunem jou dehpon ahi. International Olymmpic Committee President Thomas Bach in Games akichai tai, tin phondohna aneiyin, nikho 16 sung kibol kichep golseh chom chom kitetna’a gam (country) 205 ‘a kon athletes 11,000 val in discipline 42 ‘a pan alah ahi. “31st Olympiad khumkha ahitai, tihi phondohna kanei ahi. Chondan dungjuiya vannoiya ‘a khangthah ho jouse 32nd Olympiad Games ‘a ding’a Tokyo, Japan gam’a kum li joule kikhop khom kit ding’a kouna kanei ahi”, tin Bach in Maracana Stadium ‘a Sunday jan in phondohna aneiyin ahi. Olympic ponlap kikhaidoh alah lhah jou uva thuphon anei ahi’in, ponlap hi Tokyo 2020 representative khut’a apehdoh-u ahi. Akit Olympic Games hi Tokyo khopi’a um ding ahi’in, Bach in ponlap hi Tokyo Governor Yuriko Koike khut’a apehdoh ahitai. Japan Prime Minister Shizo Abe injong high-tech show ‘a pan ala in, phat chomcha ahivang’a vetnom umtah in ‘See You in Tokyo’ ti thupi’a show vetsahna anei uvin ahi. Hui hattah leh go noiya athletes hon kin-gon nomtah in amang uvin ahi. Go ajuh jing vang’a kichep golseh ‘a pang hon rain coat akivon uvin, lunglut tah in pan ala uvin, laa sah, laam leh lim akila uvin, nidan thum nailam khumkha na kin- gon amang uvin ahi. PLA 2 kiman Imphal, Aug. 22: Jani chun PLA gamnuoi mi ni Keisham Ibeyaims Devi(52), Yaiskul Police Lane Leh Moirangthem Jebonlata Devi(55), Tera bazaar, Sapam Leirak chu police hon anaman uvin ahi. Sex Trafficking a kon Senapati numei ni kihuhdoh SADAR HILLS, Aug.22: Numei khat in Guwahati a beauty parlour khat'a natoh kapeh ding ahi ti'a alheplhah'a anapui mang Senapati district sung'a cheng numei khat jaanhi chun "Courage and Healing Home" kiti NGO khat in ahuhdoh jouvin Senapati a achen na mun'a a'insungmite khut'a pehdohna anei'uvin ahi. Hetthei khat chu 'My Home India" kiti NGO khat in August nisim 21 ni'a chu Numei chapang nu leh aloinu khat Delhi'a kon Ukhrul'a ahin puilhung ahi. Numei chapang teni chu Child Welfare Committee (CWC) , Senapati khut'a ana pehlut'uva hiche'a kon'a chu a'insungmite khut'a ana pehdoh'u ahi. District Hospital Senapati semchai hivah ding ahitai: Dr.O.Ibomcha SADAR HILLS, Aug.22: Senapati gamkai sung'a kisem infrastructure ho lah'a ahoipen'a kisei District Council-Katomei kom'a kisalupna 50 umna District Hospital ahunglhung ding lhasung'a thenso hiding ahitai tin Health Director Dr.O.Ibomcha Singh in asei'e. Hiche Hospital sung'a hi Trauma Center, Pediatric Center, Blood Bank, Quarter leh specialist ninglhingset'a kikoi ding ahi. Milham kiloikhom ngehna aneijing'u Community Health Center (CHC) Mao'a operatin theatre semdohna natoh jong akichai dingkon cha bou ahitai. Mao CHC a operation theatre kikoi hi gamkai sung miho ding'a manbai tah'a kijendam na thei hiding chuleh emergency case neiho ding'a jong lemchang tah hiding ahi. Operation theatre hi hi NEC tosotna noi'a MDS in Dk.26 Crore lut'a asah ahi. Asung'a hi District Innovative fund'a kon sum le pai kikaidoh'a kisem10 KV solar power panel jong kitungdoh ding ahi. OT semdohna ding'a hi DC Jacintha Lazarus in pan nasatah analah'a CHC jotna lampi jong anathahsem ahi. District Hospital Senapati a umding trauma center hi Dk.2.71 crore lut'a kisa ahi. Chuleh Blood bank hi Dk.80 lakhs lut'a kisa ahi. Chuleh CHC sung'a chat le ding Nurse ngaichajat jong Center kisah chai kon lam leh kibolding specialist doctor ho jong kikoi ding ahi tin Director in asei'e.

Transcript of NH-2 a truck kihal-lha; driver pa leh Political Agent ...Olympic Silver Medalist PV Sindhu leh a...

Page 1: NH-2 a truck kihal-lha; driver pa leh Political Agent ...Olympic Silver Medalist PV Sindhu leh a coach pa Pullela Gopichand Hyderabad khopi’a mipi’n loupitah’a ana vailhun’u.

cmyk cmyk

cmyk cmyk

Inform to transform Bi-lingual daily in Thadou-Kuki & English

E-mail : [email protected] • IMPHAL, Tuesday, August (LHAJING) 23, 2016 • Vol. III • Issue 862 • RNI. No. MANBIL/2012/49972 • Lha khat: Rs 150/-

Thusoh lahchom

Eimi Times Adv. Sub-Centers: (1) Blessed Computers, Tuibuong Forest Gate, Ccpur (2) TVS Tollen, Ccpur, (3) AG Computers, Kangpokpi

Gas news at page 3

Olympic Silver Medalist PV Sindhu leh a coach pa PullelaGopichand Hyderabad khopi’a mipi’n loupitah’a ana vailhun’u.

Namchi, Sikkim kho’a kuon Meriya Subba in Sunsilk MegaMiss North East ana lah toh kilhon’a ahung lhung ding Lakme

Fashion Week (Mumbai) a ‘ramp’ bol ding.

Drug andAlcohol Abuse

Imphal, Aug 22: NoneyBattalion in Loktak Brigadeof Red Shield Division nouiin Thangal kho’a drug andalcho hol abuse lectu reanabol uvin ahi. Hiche’achun kiven dingdan lehtahsa chung atohkhah danho hi lna anei’uvin ahi.Hiche lecture chu PostCommander OfLamdangmei vetsuinanuoi’a ana kigong ahi.

Kwatha kho’aFree healthcamp kibol

Moreh, Aug. 22 (ET):Chandel distr ict sung'aMoreh block a um KwathaLamkhai a kipat km, 7 velakilu t leh Meite ho bouchenna kho'a chu n OneDay Free Health Camp anakibol in ahi. Hiche camp chuRoyal Riders Manipur, 12Assam Rifles C-Coy chulehKwatha Youth Clubkithokhom'a abol ahi. Campchu jinglam 8.30 am a kipatnilhah lam 4.30 pm cha nanakibol in ahi.

Health campYairipok, Aug 22:

Laimanai You th ClubYairipok (LYCY) invengsung’a free heal thcamp anabol uvin ahi. Clubsecretary Amo m JenilKhuman in aseina’a chunhi che camp hi gentheivaichai dammo na nei’akijen joulou ho gelkhoh najeh’a kigong ahi ati. Campsung’a chun lou le ai hojongmanbei in ana homdoh uvinahi.

Political Agent Higgins diary’a Kukitethusim phabep kisun ho kimudoh

Imphal, August 22 :England gamsung’a ding’ahetdo h kham jonghibehsehlou sumkolvei nakhopi Linconshiregamsung’ a hin tunai chachun England gamtohColonial Manipurkiguijopna khat mudohahi.

Alford kiti khopi sung himihem 3,500 vel chen nakhopi khat ahi’n, London’akon sah-solam gamkai Km225 vel gamla’a um ahi.Hiche lai mun hi 1905kum’a Indian Civil Serviceanamu’a Manipur’a 1910-1933 sung’a Political agenta anapang John ComynHiggins chen na mun chuahi.

Higgins hi 1917 kum’aKuki Uprising suhthipnading’a pan nasatah’a analamikhat ahi. Kuki Uprising ahi Kukite leh British sepaiho hatah’a anakisat’uva,

British sepoy hon kukitekho tampi ana hal’u ahi.Higgins leh a’insungmite hiManipur lengte insung tojong kimatna sangtah neiahi’uve. Chuche phatlai’aBriti sh personnel hobang’a Higgins jong hiDiary sun j ing mikhatanahi ’e. Aman dairy aanasut ho lah’a khatpenchu ahileh Manipur’a anakisem ‘Zu’ chungthu ahi.Higgins le a’insungmite hikum 150 vel Alford Manor

House sung’a anacheng’uva, achenna mun’uchu 1967 kum’a museum aana kisemdoh ahi. Chulehtutu’a museum mopohnanei trust hin Manipur lengteinsung thusim thahsutnadi ng’a mopohna lent ahakilah in ahi.

Alford Manor HouseMu seum trustee SarahTeesdale in thuso mihoheng’a aseidan in Higginsdairy leh Manipur a

(Page 4)

Constable DPC ho kikah jeh’a Kakching’a bandhum; candidate hon sorkar gihna neiyu

Imphal, Aug . 22:Constable 2013 DPCcandidate tou hon JCIlPSin ngehna aneijeh’a bandhalha-ong tah vang’aKakching munvel, Thoubaldistr ict ‘a bandh ahatnalaiyin ahi.

Tu ni jingkah’a koninDPC tou chaiya constablecandi date hon resu ltkiphonna ding’ kiphinnaaneiyun, candidate holehatoson hon lamlen ‘a garialamtin uvin ahi. Kakchingpol ice hon bandh tosonphabep aman uvin chule mi5 hunam’a abo l uvin,bandh toson ho police hon

hunam in abol uve, ti thulhutajah jah uva numei tamtahkikhom’a police ho cha-lohdoudalna’a bandh abol-uahi. Numeiho leh bandhtoson hon Kakchinglamlen’a bench (touna)

agol uvin gari khatchaalhaisah pouvin ahi.

Bazar, cinema hal, schoolleh college jouse akikhahsoh in chule Kakchi ngmunvel’a bank transitionjong akikhah soh in ahi.

Tuni nilhah nidan 3 pmdo n’a bandh toson honbandh palkeh’a au torickshaw khat asuse uvinahi. Alangkhat’a,Constable DPC exam pe hokiloikhomna spokespersonin kiphinna bol’a miphabep chung’a police hochonvalna demna aneiyinahi. Police ho mivoh na’aki phinna bol mi 5akitongkha in chule midangnga jong aman uvin ahi.State cabinet in constableDPC kila sa hi vohhai ding’athulhuhna anei akhel diuvinthumna aneiyin chu le(page 4)

Khanpi VA inhilchen

Imphal, Aug. 22 (ET):21st August , 2016 ni 'alocal daily news paper lehsocial networking a hungkisuo Thingnuoimi ZUF teleh Sepoy GorkhaRegiment te Khanpi khuoHenglep Sub-Division akikaptuo ti'a hung kiso chuKhanpi khuo leh agam sunghim him ah kikaptuona imaaumpoi, ti'n Khanpi VillageAuthority in suhdihna ahinneijin ahi. Hijeh hin lungsettah in tunung leh news printmedia leh socialnetworking hon thuchienhet ahilou leh thu suo jengtalou din ngehna sangtahakinei jin ahi, t inSatlient hang, Chief ofKhanpi a kuon suhdihnalekhathot chun aseiye.

JCILPS in MRNP Bill thah kisem tosotlou ding’a sei

Imphal, Aug 22:JCILPS Manipur inManipur Regu lation ofNon-Local People Bill 2016(MRNP) thu hi ManipurDramatic Union Manipurhal l ‘a seikho m ding’inpeoples convention agonguvin ahi.

Convention hi Prof ChPriyoranj an, Economicdepartment, MU lehConvener in-charge,JCILPS B Moirangchakin-gon lamkai hina’akimang ahi. Co-convener,JCILPS Ng Deba inhoulimna aneina’a chunathah’a kisem MRNP Bill

2016 ‘a hin gamsung midihtah ho venna ding‘provision’ aumpoi, tinaseiyin chule JCILPS inBill atosot poi, ati. Billthah’a hi gamsung mihohi achesa January nisim21, 1972 ku m’a kongamsung’a cheng ho ahitia kisei ahi’in, boina kipathi 1951 kum’a kipanahijeh’a JCILPS in hichethu asan louding ahi, ati.

Chule base year hi NRC1951, Census report1951, electoral roll 1951,Electoral ro ll 1948ahilouleh hiche toh kisainanei ho du ngjuiya 1951

hihen, tinjong aseiye. NgDeba in state so rkar inJCILPS leh Manipu rsorkar in achesa Augustnisim 25 , 2015 kum’akinoptona asem hi achepijou lou ahi , Manipu rpopulation commission,Manipur Land Reformcommission, achepi louahi’ in chu le AMSU lehAMSCOC in 1980 kum ‘akinoptona asem leh AMSUleh Manipur sorkar in 1994kum’a kinoptona asem hoachepi lou ahi, tin aseibe’e.Chu le pol ice honKhomdram Ratan amat thujong demna aneiyin ahi.

Tohmun ongImphal, Aug. 22

(DIPR): Imphal East ,Employment Exchange aregistered kibol natoh naholho dingin office of theDirecto r, Rain ForestResearch Ins ti tu re,Jorhat, Assam a tohmunong aumin ahi. Athanomjousen 28th to 30thAugust, 2016 sung’aVacancy Asisistant tohkijahmat thei ahi tinAssitant EmploymentOfficer, Imphal East inhetsah na aneijin ahi. Posthochu ahileh LibraryInformation Assistant (1),Technical Assistant (10),Steno grapher Grade-II(2) , Fo rest Guard (2 )chu leh Multi -TaskingStaff (9).

Khosung mipi'n Khuga Ring Road siemphatnanatoh ana pan'u

Ccpur, Aug. 22 (ET):Khuga Ring RoadDevelopment Committeelamkai na in, kho 10 ho'apat khosung mi 500 val honkum tam tah siemphat loule nahsah'a ana um lou a naum chuleh MLAconstituency 2, Saikot A/Cle Singnat A/C in a huop namun' a um Khuga RingRoad ti'a kiminvo lamliensiemphat na 22nd August,2016 nikho chun natoh anapan uvin ahi. Kho sung mipiho'n jinglam nidan 10:00

apat chun Valpakot apatMo lbem chan lamliensiemphat na le, nala (sidedrain) tui long theilou namun ho asempha uvin ahi.Chuleh, Valpakot kho'a patNgurte kho chan lamlien lenala (side drain) siemphatjo ahi tieng, mipi le khosunghaosa hon sum atuo khomhou mang'a lamlien a songasun kit diu ahi.

Hiche, Khuga RingRoad kimvel ahin kho 10aum in, Valpakawt ,Khawpuibung, Muolbem,

Dumsau, Tuai teng,Tuibul, Thenmol, Ngurte,Daijang, khuangnung leTu ikham ho ahi . Hichekho 10 a cheng ho hiatamjo thinglhang lou-natong leh tuilou bol a nehhol ahiu ve. Hiche lamlienhi achesa kum 2000 ,Thangso Baite, MLA anahilaichun Khopu ibungapat Tu ai tengphaikhosung lu tna ding,"Welcome toTuaitengphai" singn boardkitah na mun chanbou

black top ana kisung in,hiche kum a pat tuni chanin Govt. lang le MLA langho akon in hiche lamlien hivetkai le siemphat in aumpoi, khosung le vengsungmipi ding keu hi louva,Dist. a ding' a lamlienpoimo tah, Khuga Rightside canal le kinai cha'a umKhuga Ring Road hi mipi'nana kisemphat jing uvin ahi.Chuleh, achesa 2015 kuma hiche lamlien siemphading leh vakai ding a KhugaRing Road DevelopmentCommitee (KRRDC) anaki phudoh toh kilhon inhiche kum chun Govt .panpi na ima umlouvinmipi le kho haosa ho kithoin 2vei lamlien anasiempha tao vin ahi.

Chuleh, tukum 2016,amasapen a ding in 22ndAugust, 2016 nikho chunkho 10 ho'a pat mi 500 valhon natoh ana pan kit taovinahi. Khuga Ring Roadsiemphat a aum ding deina(Page 4)

NH-2 a truck kihal-lha; driver pa lehhandyman pa mobile chom’u

SADAR HILLS,Aug.22: Gamsung'aeconomic blockade aum

toh kilhon'in Dimapur'a akipat Imphal lang hin jontruck khat chu nilhah lam

nidan 6 vel'in mei'ah anakikhal lha 'n ahi . Hichethilsona mun ahileh

Keithelmanbi Cemetery,National Highway 2 juiahin, mel hetlou hokhutnung ahi.

Hiche akihal lha truckchu Regd. No. AS03AC-0921 ahin, Nova DairyRich milk powder dimset'aahin puoh ahi.

Hiche thilsoh toh kimat inOC L. Vaiphei lamkaina'nKangpokpi 'a kipatKangpokpi Police leh fireservice in amun ana del lutloichel'un ahi. Alangkhat'ah25 Assam Rifles,Kangpokpi Post in jongamun ana del lut in ahi.

Thilsoh'a chun mei halho chun driver pa lehhandyman pa mobi lehandset jong ana lahpehuve tin thulhut kimu chunaseiye. Chuleh driver pa lehhandyman pa chuKangpokpi police vetkolnanuoi'ah aum lhon'in ahi.

Imphal War Cemetery khangthah honopsahna mun soh ta

Laishram RanbirImphal, August 20:

Social media phatchomnahi japi phachomna ahi’in,ahin, online ‘a kijahmat nakhangthah lah’a akhanbejing hin social scientist

chom chom achesa kumphabep sung’a akhahdohsah in ahi.

Social networking sitehohi lunggel kibang hothahatna ahi’in, hiche hikhangthah phabep in ama

chang kipana leh lunghannaphonjal na’a amanchah ahi.Ahin, hiche mun himiphalou leh mijong hon koiahi kiseidoh louva setnaabol nau mun jong ahitanahi. (Page 4)

Rio Olympics loupi tah’a khumkha hitaRio de Janeiro, Aug 22

(PTI): 31 channa OlympicGames kichai ni kho ’aBrazi l gam’a go ajuhvang’a vannoi mun chomchom’a kon kichep golseh‘a pang ho vailhah nading’aBrazi l in kipana aneiasunem jou dehpon ahi.

International OlymmpicCommittee PresidentThomas Bach in Gamesakichai tai, tin phondohnaaneiyin, ni kho 16 sungkibol kichep golseh chomchom kitetna’a gam(country) 205 ‘a konathletes 11 ,000 val indiscipline 42 ‘a pan alah ahi.“31st Olympiad khumkhaahitai, tihi phondohnakanei ahi . Chondandu ngjuiya vannoiya ‘akhangthah ho jouse 32ndOlympiad Games ‘a ding’aTokyo, Japan gam’a kumli joule kikhop khom kitding’a kouna kanei ahi”, tinBach in Maracana Stadium‘a Su nday jan in

phondohna aneiyin ahi.Olympic ponlap

kikhaidoh alah lhah jou uvathuphon anei ahi’in,ponlap hi Tokyo 2020representat ive khut’aapehdoh-u ahi. AkitOlympic Games hi Tokyokhopi’a um ding ahi’in,Bach in ponlap hi TokyoGovernor Yuriko Koikekhut’a apehdoh ahitai.

Japan Prime MinisterShizo Abe injong high-techshow ‘a pan ala in, phat

chomcha ahivang’avetnom umtah in ‘See Youin Tokyo’ ti thupi’a showvetsahna anei uvin ahi. Huihattah leh go noiya athletesho n kin-gon nomtah inamang uvin ahi. Go ajuh jingvang’a kichep golseh ‘apang hon rain coat akivonuvin, lunglut tah in pan alauvin, laa sah, laam leh limakila uvin, ni dan thumnailam khumkha na kin-gon amang uvin ahi.

PLA 2 kimanImphal, Aug. 22: Jani

chun PLA gamnuoi mi niKeisham IbeyaimsDevi(52), Yaiskul PoliceLane Leh MoirangthemJebonlata Devi(55), Terabazaar, Sapam Leirak chupolice hon anaman uvinahi.

Sex Trafficking a kon Senapati numei ni kihuhdohSADAR HILLS, Aug.22: Numei khat in Guwahati a beauty parlour khat'a natoh kapeh ding ahi ti'a alheplhah'a

anapui mang Senapati district sung'a cheng numei khat jaanhi chun "Courage and Healing Home" kiti NGO khatin ahuhdoh jouvin Senapati a achen na mun'a a'insungmite khut'a pehdohna anei'uvin ahi. Hetthei khat chu 'MyHome India" kiti NGO khat in August nisim 21 ni'a chu Numei chapang nu leh aloinu khat Delhi'a kon Ukhrul'aahin puilhung ahi. Numei chapang teni chu Child Welfare Committee (CWC) , Senapati khut'a ana pehlut'uva hiche'akon'a chu a'insungmite khut'a ana pehdoh'u ahi.

District Hospital Senapati semchai hivah ding ahitai:Dr.O.Ibomcha

SADAR HILLS,Aug.22: Senapati gamkaisung' a kiseminfrast ructure ho lah'aaho ipen'a kisei Distr ictCouncil-Katomei kom'akisa lupna 50 umna DistrictHospital ahunglhung dinglhasung'a thenso hidingahitai tin Health DirectorDr.O.Ibomcha Singh inasei'e. Hiche Hospitalsung'a hi Trauma Center,Pediatric Center, Blood

Bank, Quarter leh specialistninglhingset'a kikoi dingahi.

Mi lham kilo ikhomngehna aneij ing 'uCommunity Health Center(CHC) Mao'a operat intheatre semdohna natohjong akichai dingkon chabou ahitai. Mao CHC aoperation theatre kikoi higamkai sung miho ding'amanbai tah'a kijendam nathei hiding chuleh

emergency case neihoding'a jong lemchang tahhiding ahi. Operationtheatre hi hi NEC tosotnanoi'a MDS in Dk.26 Crorelut'a asah ahi. Asung'a hiDistrict Innovative fund'akon sum le pai kikaidoh'akisem10 KV solar powerpanel jong kitungdoh dingahi. OT semdohna ding'a hiDC Jacintha Lazarus inpan nasatah analah'a CHCjo tna lampi jong

anathahsem ahi.Distr ict Hospital

Senapati a umding traumacenter hi Dk.2.71 crorelut'a kisa ahi. Chuleh Bloodbank hi Dk.80 lakhs lut'aki sa ahi. Chu leh CHCsung'a chat le ding Nursengaichajat jong Cent erki sah chai kon lam lehkibolding specialist doctorho jong kikoi ding ahi tinDirector in asei'e.

Page 2: NH-2 a truck kihal-lha; driver pa leh Political Agent ...Olympic Silver Medalist PV Sindhu leh a coach pa Pullela Gopichand Hyderabad khopi’a mipi’n loupitah’a ana vailhun’u.

EIMI TIMES 2Tuesday, Lhajing, August 23, 2016

EDITORIAL

Tuesday, Lhajing, August 23Eimi Times

Manipur seh-seh diGovernor umkit ta

Article, Ngaidan, lekhathot ho liem ahijing’e. Ahinahung kipe jouse sotei ding tina aumpoi. Kituomona

theiya kigel ho kisolou ding ahi. Article le Ngaidan kisoho Editorial Board lunggel ahi deh poi.

-Ed. Board

SEE & SMILE

SCRIPTURE OF THE

BLANKFIRE

QUOTE OF THE DAY

TODAY IN HISTORY

World War I-Battle of MonsAugust 23, 1914: On August 23, 1914, in their first

confrontation on European soil since the Battle ofWaterloo in 1815, four divisions of the BritishExpeditionary Force (BEF), commanded by Sir JohnFrench, struggle with the German 1st Army over the60-foot-wide Mons Canal in Belgium, near the Frenchfrontier.

The Battle of Mons was the last of four “Battles ofthe Frontiers” that took place over as many days onthe Western Front between Allied and German forcesin the opening month of World War I. The first three—at Lorraine, Ardennes and Charleroi—involved Frenchforces under the central command of General JosephJoffre. French’s BEF had been originally slated toassist the French 5th Army, commanded by GeneralCharles Lanrezac, in their attempt to break throughthe center of the advancing German lines. A delayedstart and poor relations between French and Lanrezac,however, meant that the 5th Army and the BEF wouldfight separate battles against the advancing Germans,at Charleroi and Mons.

At nine o’clock on the morning of August 23,German guns opened fire on the British positions atMons, focusing on the northernmost point of a salientformed by a loop in the canal. Though Von Kluck andthe 1st Army enjoyed two-to -one numericalsuperiority, they did not make effective use of it, andthe British regiments at the salient admirably withstoodsix hours of shelling and infantry assault. Lanrezac’sdecision, late in the day, to order a general retreat ofthe French 5th Army at Charleroi left the BEF in dangerof envelopment by the Germans, and a decision was made to withdraw the troops as soon as possible. By the time the battle ended after nine hours, some 35,000British soldiers had been involved, with a total of 1,600 casualties.

Thus the first day of British combat in World War I ended in retreat and bitter disappointment, although the steadfastness of the BEF had delayed Von Kluck’sadvance by one day. Within weeks of the battle, however, British public imagination elevated Mons to mythic status and those who had died to heroes, until theBritish defeat came to seem more like a victory in retrospect. The most prevalent legend was that of the “Angel of Mons,” who had appeared on the battlefieldcarrying a flaming sword and faced the advancing Germans, impeding their progress. In reality, victory in the four Battles of the Frontiers imbued the Germanswith a tremendous sense of confidence, as they continued their relentless advance through Belgium into northern France—eventually controlling the industrialpower of both nations, including coal, iron ore, factories, railroads and rivers—and the Allies scrambled to ready their defenses.

HUMAN RIGHTS LEH KUKI NAM-MITEThanglam Manlun NGV.

Human rights kitihi leiset'a mihem'a hung-pengjousen thisem dang bang hilouva mihem hina'athaneina aneiho kiseina ahi. Hiche thanei'na hi mihemchihna'a kon kisemdoh dan (law) in akanphah louPathen'in mihem asem'a anapeh thanei'na chu ahin,hiche thanei'na hin numei pasal khen'na aneipon houlebeh khentum jong aneipon ahi. Ahin, hiche mihemthanei'na hi phat sottah leiset mihemten ana hedohhih jong leuhen tunvang van-noi pumpi'n achepi tanahi.

CHRISTIAN HOUTOH KITOH'A HUMANRIGHTS KIPAT'NA:- Semtil'in Pathen in ama lim lehmel pu'n mihem anasem'in Eden hon'ah anakoiyin ahi.Mihempa achang seh'a aumding pha asahloujeh'in aki-angko ipi ding khat anasem kit' in amani chukithokhom'a tongkhom dingleh pangkhom din Edenhon'ah akoitan ahi. Pathen'in mihem teniasemna'a hi mutheilou thanei'na tohanasem tha ahi tan ahi. Hi jeh chunmihem teni chu chamlhat tah'in anahinglhon'in ahinkho chung lhon'ah thilsemjouse leh Pathen amatah jeng'in jongthanei'na aneipon ahi. Aphotchet'na chumihem teni chonset'a alhah lhon'a chuPathen'in atha'a achom khat asemdohthei ahi. Ahin, Pathen'in achutibol ponahi. Ajeh chu mihem asem'a chuhinjing'na ding thanei'na toh anasemthaahijeh'in Pathen'in mimasa teni chu amadouna leh chonsetna'a alhahlhum lhonvang'in ahin'na lhon chung'ah Pathenchu thaneilou bang'in ana'um tan hichungailut'na jeh ahi. Pathen'in ahin'na lhonchung'a athanei'na jedoh ding got-tah sang'in Luciferin achung lhon'a thina alhunsahna'a kon huhdoh'nading ana ngaito jotan ahi. Thina kitihi Pathen semahipon Lucifer thungaina'a kon hungsoh doh thina chuahin hiche thina chun mihemte chung'a leiset khangkichai tokah'a vai ahomjing ding ahitan ahi. Ahin,Pathen mingailutna'in Christa hin'na chung'ah lei adonkoi hileh atahsan chan'in tonsot hin'na thanei'naichankit thei'na diu lamkot eihon peh kit tauvin ahi. Edenhon chonsetna'a kon mihem thanei'na ho selmang'inana'um tan ahi.

LEISET KHANG THUSIM'A HUMAN RIGHTSHUNG KIPAT'NA :- Mihem hina'a leiset chung'ahinding thanei'na mangsa chu 539 BC in leng thahattahCyrus lengpan Babylon gaal'in anabol'in anajouvin gaalhing tampi jong anakaiyin ahi. Phat chomkhat jouvinCyrus lengpan soh'a kihenho ngailut'na leh lungset'naahin neiyin alha dohtoh kilhon'in hitin thuphon aboltanahi. Mihem jousen ama ama dei hou akilhen'na dingthanei'na aneiyin chuleh mihem hinkho 'aachungnungjo leh athuneijo aumdehpo i t in

sohchangho chu chamlhat'na anapetan ahi. HicheLeng Cyrus thuphon hi van-noi thusim'a ding'a HumanRights kibulphuna ahung hitan ahi. Cyrus Lengthuphon chu songpheng chung'ah Akkadian paovinanajih doh'un ahin tunvang UNO in Human Rightskibulphu'na ahi tia alah'utoh kilhon'in hiche lengthuphon chu pao gup'in aledoh tauvin ahi.

MODERN HUMAN RIGHTS:- Human Rights hikhanglui kum aja asang'a sim masang peh'a ana kipanhitajongleh van-noi pumpin anachepi pon ahi. Ahin,17th century khang'a American revolution'a konHuman Rights poimodan ahung kihedoh'in hichekhang'a pat 19th century chan miching (intellectual)ho lhohbu'ah Human Rights philosophy hi lung-gelmu-laigil'in ahung pang peh'in hichetoh kilhon chun2nd World war chu van-noijin Human Right achepi'na

ding thuphon phondoh na'n ahung pangtan ahi.KUKI TE LEH HUMAN RIGHTS:- Kukite khang

thusim leh chon'na sung'a hin mihem hinkho jabol'nalentah aum'in ahi. Pule Pate khanglaiyin khosung'achaga genthei leh meithai ho lungsetna leh ngailut'naana chang'un ahi. Khosung'a meithai khat chun chantampi ana neiyin ahi. SACHAN. Koi hileh khosung'asakap aumleh meithai sachan anapetei jiuvin chukeuhilouvin khosung'a lompi lomlhang'in meithai nunehkhop ding lounatoh anakithopi jiuvin ahi. Hichechonna hi KHANKHO akitin hiche khankho hi HumanRights dihtah chu ahi. Alangkhat'ah eiho Kukitekivaihopna'a hin haosa thutan'na hi achaina ahi tiihesohkeiyun ahi. Hiche haosa court sung'a hinmihemkhat chung'a thina chan lhun'na ding thutan'naaumpon chusang'in mihem khat'in tupna neipum hihentosoi hijongleh midang khat athakhah tah'a ahijong lehmithatpa chu ngailutna'in achungthu akitanjon ahi.Ajeh pipen chu ahileh mihem khat chu chonse hihenchonpha hijongleh leiset chung'a hinna ding thaneinaaneije ti hetna leh hinkho ijabol na'u ahin hichu Human

Rights dihtah chu ahi.THINGNOI HOLEH HUMAN RIGHTS:- Nam

sung'a thingnoivah ineihou hi aphat dungju iyakisemdoh ngen tobang ahin nampi'n thing-noi neilouakhoh tai tia kisemdoh khatcha aumpon ahi. Hijengjong leh thingnoi ho jallin midangho jabolna themkhatichang theiyun kipa umtah ahi. Ahin, thingnoivahhohin Human Rights hi igelthupi pouvin akhoh lhehjeng'in ahi. Thingnoivah ihin nei'uva pat'in hinkhomanlu tampi ichan tauvin gaal le tolla thiho chuthuchom ahitan eiho leh eiho kah'a kithatona hi mihemhinkho jabollou'na ahin houdan toh kitohlou ahijengseh hilouva Human Rights toh kikal ahi. Gaal mi thahithuchom'in koi taleuhen mihemkhat isopi khat leisetchung'a hing ding'a Pathen'in asem khat chu aphatlhing loulaiya lungset'na beihella kithat jeng tivang

Bible'in jong aphalpon eisem pauPathen lungdei jong ahipon ahi. Hitiahi icho n peh'uva ahi leh Pathenlunghan'na ichu ng'uva chutheichu leh nampi hamset 'na jongsohthei ahi ti igeldoh'uva mihemhinkho ijaboldiu angaiyin ahi. Mihemhinkho kijabollou na'ah chamnaaumpon khantouna leh kilungtonajong alhasam'in ahi. Hijeh'a chu vanoimiten khantouna leh machalna dingkhohsah'na jeh'a Human Rightsakhohsah'u ahi.

KMHUR CHUNG'A KIPATHUSEI'NA:- Van-noi khantounatoh kilhon'a nam jousen ama ama namkhantouna ding leh jabol achan theina

ding'a Human Rights committee form abolluvanampi'a ding'a naa atohjing lai'uva eiho nam sung'ajong Pu T. Lunkim lamkaina'a nampi khonu ngkhankho ding gelna'a UN chan geiya ithu'u apohlut'uvaconsultative status chan ahin deldoh'u hi nam sung'alung-gel theijousen ikipapi diu katahsan'in keiman jongkakipa pin ahi. KMHUR in khonung peh'a jongkhangthah hon ahinjop thei ding lampi pha eisemdohpeh'u ahijeh'in kipah lou thei ihipouvin ahi. Ahin, hiche'akalungdon'na chu Pu T. Lunkim in UN a ichung thu'upodoh'na ding'a getvei akalson'na expenditure hi amanakipohdoh ahi tihi lungdon um kasan ahi. Ajeh chunampi lamkaihon ahetpeh loudan'in akilang'in ahi. Ipichu hitaleh hichan geiya asum apai itlouva nampi dinggelkhohna'a naa atoh'na hi Pathen'in phatthei bohtahentilou seiding ineipouvin ahi.

Achaina'in nam-sung'a alen aneo Haosa a pat milhamchangeiyin pule pate khang'a pat ana'um j ingsaKHANKHO itho cheh'uva kilungset'na leh kingailut'naapun'na ding'a Human Rights hatsah'na ding ingaitocheh diu angaiyin ahi. •••

Proverbs 18:7Mi-ngol kamsung hi amading’a manthahna ahin,

Ane chung lenoiyin akipalsah a athang

apel'apang ahilhon’e.

S ta te kh a t n i n G ove rn o r kh a t ch i e haneite idi t ina aumlou vang’ in Manipu r in kum nilang h i Governor a tumbeh-a ana neilou, Nagalandleh Meghalaya toh chomkhat se t pi Governor anakikop ah i. Tua Dr. Na jma A. Hep tu l la Man ipu rGovernor di mong mong’a ahung kisol hi Electionhung na i to ki lhon ’a khohsahna hung kipe jongh i jep te id i ah i. 2014 Pa rliamen t E lect ion jouvaCentre a BJP hung hatdoh a pa t Manipur Governoranapoh tha Nagaland Governor Ashwini Kumar chuCongress mi ahijeh in ‘resign’ ana kiboltan ahilehch om kha t se tp i chu Me gha la ya Go ve rno r V .Sh an mug an a th an in Ma n i pu r G ove rn o r jo nganapohtha ahi. Ipi atileh kum ni langpi h i Cen trein Manipur di ‘full time Governo r’ (Manipur di mongmong’a Governo r) anakoilou ham ti hi ajeh tamdiah i. Kha tna’a Congress pohna S tate ah i jeh -aCongress hon Man ipur Gove rno r a anako i chu‘resign’ ana kibol jongleh achop le mat thoa BJPmi khat akhe l d ia ko ipa i jeng d i chu ho imo jepa h i . N in a ’a , G o ve rno r O ff i ce h i S t a t e a d i aathupipen hi jongleh Centre ’a vaipo’a pang Partysung’a Governor dinmun tuh thei Senior ho koimaathanomgun umlou ahi. Dr. Najma Heptullah jonghi thanomten tah-a hung dan’a akisei vang’a UnionCab inet ‘ reshuffle’ jeh -a kheldoh dia aum jeh-aGoverno r post tuh dia kijolna um jong hithei ahi.Thumna ’a , Man ipu r bang h i De lh i akon an ingkochong kha t ah iban ’a S ta te l ien , S tate thup iah ilou jeh -a Manipu r jaona ’a North East S ta tetamjo ho’a Gove rnor h id i hi a thanom umbeh louahi. North East State neo hoa Governor a hungdih i Pa rty sung ’a abo lthe idom hon ‘pun ishmen tposting ’ dan ’a agel u ahi. L ina ’a , tutua Man ipurgovt h i Congress in apoh ahi jeh -a BJP mi kha tGovernor dia hung um hi State government pohodit itah louva Gove rno r dia jong n ing ki te l umthimkhat h idi ahi. Ajeh chu Governo r kit i hi ad ih tah-a Cen tre govt ‘agen t’ ah ibouvin , State govt hinCentre lang’a thunei vaipo ho deibang’a thil abolh inam ti ve lh id i t i bou ahi. Gove rno r h i amin ’aa le tna l ien a tah - a thane ina tah tah ne i deh louahijeh-a Centre’a Minister pieh dia kidei beh talouho ah iji -e. Mi tamtah in Governor kimupi ’a Sta tegovt chung’a alunglhailounau asei jiu hi Centre aa lh u tn a d i a k i bo l ng e n a h i b o uve . A je h ch uGoverno r, amatah h in S ta te govt chung ’a imaabo lthe i deh lou , a tamjo S ta te govt se ise i lehde idei bo ld ia um h ijo nalai bon ah i.

Dr. Na jma Heptul lah in Manipur mipi d ianatong dia hung kah i-e ati hi i tobang mipi te d iana toh ah inn e i d iham aphaa t dung ju iya hungkihedi ah i. Ahin niseh tobang’a bandh leh boinajat khat beh umjingna Manipur hi chomkah louvina n i ng ah u ng k i te l de m, ah i lo u l e h a ng a i n a ’ nah inge ldem akihe tapo i. Chu leh se ima bang ’ inGove rno r d inmun h i amin ’a luboh ah ina tamjoa h i j e h - a G o ve rn o r k ib o l t h e i sa h l e h p ow e rkicho isahval d ia chu Ch ief Min ister leh Cabine thotoh kiboltona hijingdi ahi. Khovei MLA electionteng Governor in Centre a a-party dia itobang panahinladem, party dang ho bolkhielna muthe i heuvinahung umdem tiho seithe i ahipo i.

Iphahjoulou ho akidem’ekit i muthe ina tamtah laha Olymp ic a meda l kha tjong mu joulou gam khat inS ilver leh Bronze meda lm u g am kh a t h i G o l dm e d a l so m n i m uak ibah sah jen g u ve t iadem aum h i ahi. Iphah lelho akidem’e kit i vang h ibenglam thuse i hileh eilahbouham kiti midang lah’ajong umthou dan ah i.

First, have a definite, clear practical ideal; agoal, an objective. Second, have the necessarymeans to achieve your ends; wisdom, money,materials, and methods. Third, adjust all your

means to that end.-Aristotle

TWO.pmd 22-08-2016, PM 10:551

Page 3: NH-2 a truck kihal-lha; driver pa leh Political Agent ...Olympic Silver Medalist PV Sindhu leh a coach pa Pullela Gopichand Hyderabad khopi’a mipi’n loupitah’a ana vailhun’u.

Tuesday Lhajing August 23, 2016 Eimi Times33NATIONAL/INTERNATIONAL

BC-20/21/22/23/24/25/26/27 /28/29/30

GAS NEWS

INFORMATION CORNER

ET-13 ,15 ,17, 19,21,23,25

(ET2648)- 17/19/21/23 /25/27

DOCUMENT LOSTI have lost my Cl-X Original Marksheet and Admit

Card bearing Roll No.28634 of 2015 issued by BOSEMrespectively on my way between Churachandpur andMatejang on 17th July, 2016. F inders are kindlyrequested to handover or inform the undersigned.

Sd/- Thangminlal HaokipS/o. Lalkhosei Haokip

Matejang, ChurachandpurManipur ET(2662)-23

HIV/AIDS KICHATNA DINGIMACHA AUMTAPOI

HIV/AIDS in akaanden natnanei, hinkho a kinepna neitalouahinkho lung j in na jeng’inalos oh miho koi hijongleamahoa kon’a hichegimn eitah- a kisei natn a hilahd oh-a hi nkho thah,kinepna le k ipana-a dimachan kit diuva jong kinepnaana n eilouvu chu peh theiahitai.

HIV/AIDS sudamjou baitah-aahit sudamthei damdawi akisem doh tai. Anaho ijat hamkhat jong akijen dam’in, jen’a um jong tamtah aum’e.

Nangjong HIV positive nahi leh jahcha hih- in ahiloulehpositive kahi tin jong kicha tija hih-in, agangthei pen’ inanoiya kipe address mun’a hin hung’in i-hung kimupin.

Hink hoa din hiche na tna a k on’in da mdoh in langlungmong’ in chuleh kinepna neipum’in hinkho mang’in.

Niti n phat seh-a hitoban g natn a ho su bei di ng’apanlajing’a um kahi.

O. Kanto(HB)C/o O.Inao Singh, Patsoi Part-I

Regd.No.14/07/1/10051/MCRO-PT-IContact No. 8729885452ET(2608)-23 /24/25

DAMDOI THEM KABIRAJ NASIR KHANIN KANGPOKPI VILDING

HUNG’IN....HUNG KIVETSAH IN KISIH PONNATE

Piles case bailam tah-a jen damthei ahiPampot/eh-thah hahsat na nei,Eh-thah phat le thi long,

holpom chuleh Sinus, tonsi l adang dang jong kajen’e. Keima, Kabiraj NasirKhan(9615033039/7085385283)

Amun: Kikim Haokip, kangpokpiWard No.6 Mission Road

A phat: 9:00am to 2:00pm

A nikho: 25 (Thursday) ET(2663)- 23 /24/25

NGAILUT HUHHING NA CAMP – 2016THUPI ‘Na kihinso theina din jamdoh loijin’ Gen. 19:17

Speaker - Pastor Haosei HaokipCounselling –cum-Camp Director - Pro. Pastor KhailamVahchoila - Nengboi Mate· Amun : Jacob Taona Mol, Gelmol Village Churachandpur· Lhunkim : 20th October (Thursday) 2:00pm· Anikhosung : 21 – 24 October, 2016· Kikhenni : 24th October, 2016 (Monday)

TIEMNAAmasan Jesu min in kangailut nao salam kahin peove. Hiche Ngailut Huhhing Camp ahi nangma jong hungpang

tei in Pakai Jesu Christa min in ngailut tah in kahin tem uve.Contact Nos.7085904443 / 9485279225 / 9612513748Programme Making Committee, Ngailut Huhhingna Camp BC-23r d

WANTEDKoitobang Offset ta- dan kithem chuh nam a, athep masang a Printer pa kithopi ding mi akidei in ahi. Probation

period lha3(thum) hin tin hiche sunga stiphen Rs.1000/- lhasih a kipe ding ahi. A thep teng leh atoh dennom ahileh alo phatah a, athep dungjui a kibol pih ding ahi. Anuoija bang hina neiho akidei e.

1. Khamnathei a kibol mi hilou ding, chep le mom a kitim them2. Lekha lam a Class VIII beh jou mi hiding3. Mun gamla apat mi hilou ding lamka sung mi hiding.Koitobang atha nom aum leh 30th August 2016 masang a amin ahung peh lut ding ahi.

Sd/- PropreatorJa-Lhai Offset Printer

Tuibong Bazar Churachandpur9862232286

BC- 23 & 24

DANA CHUNG’A KIPA THUSEINA

A um talou (L ) PuThongkholu n Doungeldam mo na jeh a Delhi adam ding ngaichat na jallakijen a achena’a dam dohjou talou in Pathen phattep dungjui in date 15-08-16 nikho 12.00 noon vel ina leiset hinkho ana bei inPa kom’a choldo dinachetai. Delhi khopi’a patakijen apat phaiya akivuichan g eiya ngail ut na

neitah a tha leh jung, nei le nga, gari hinpodoh a eikithopi ho chule KSO (Delhi) KWS(Delhi) KSO (Imphal)KSO (Langol), Langol KBC C/C, houbung dang dang hochule kiloikhom na ho KWAL, KNC, DPF ho jousechung’a kipana seijoulou insung miten kahinphong’uve.

Na thilpha bol na’o chung’a Pathen in phatthei nabohcheh taohen.

A-inneipiLhingkhokim Doungel le

Insung miteLangol Housing Complex, Imphal

M/S VANGSEIINDANE

GRAMIN VITRAKK.SALBUNG

Delivery Date:23-08-16Time:08:00 - 12:00 NoonBooking From :06-08-16

To 15-08-2016Stock: 306

Mumbai khopi’a bong veng hon Assam pasal khat sakhaopoh bong-vun ‘a kisem ham, tia thudoh nei

RBI Governor thah hiding Urjit Patel in mopohna lentahnei

AISA activist Anmol Ratanin JNU simlai khat hunam’a

suseNew Delhi, Aug 22 (Zeenews): JNU boina hi kinel

baotam nopna pen dan’a aumin, tuhin athah beh incampus sung’a hunam’a kisuhset na thilsoh aumjeh inJNU niseh thuso’a amin chong kit tan ahi.

Kum 28 ‘a upa JNU simlai khat in AISA activist khatchung’a hehna asem in, amah in university campussung’a um hostel room ‘a hunam’a eiluppi ahi, ati, tinpolice hon Sunday nikhon aseiyui. Numeinu hi PhDfirst-year simlai ahi’in, JNU simlai leh AISA activist

Kashmir boina thu’a J&K delegates honPM Modi kimupi kit diu

Mumbai, Aug 22(Zeenews): Gujaratgam’a ‘cow vigilante’(bong veng ho) thu’ kinelbaotamna aumjing laiyaMumbai khopi’a kum 24‘a upa pasal khat mi pha-bep in alamtin uva thudohaneithu akisei ging kit inahi.

Pasal pa ana lamtin’athudoh neiho hin mipa inahin kipoh sakhao (leath-er bag) hi bong vun’akisem ahi, t i ginmonaaneijeh-u ahi, tin thulhut inaseiye. Friday nikhothilsoh ahi’in, Andherimun ahi. Mipa in socialmedia ‘a athil to umchanthu aseihi kithe thang ahi.Hehna sem’a BarunKashyap hi creative di-rector ahi’in, amanaseina’a chun, ka natohnamun’a autorickshaw‘a kache na’a driver pa

hin koi kahi eihet nom’e,ati.

“Ka nah kavu hilehkasam sao jeh in eihetnom lheh’in, ka kho hoil-ang ham, tin e idong’e.Traffic signal khat’a kasakhao hatah in ave inahi”, tin Assam gam-mi

Kashyap in Facebook ‘aaseiyin ahi. Auto tol panjong ka sakhao athamjouva bong-vun’a kisemahi, ati, tin aseiye. Kashy-ap in ka sakhao hi camelleather ahi, tin kaseipeh inchule Pushkar ‘a kaki-choh ahi, ati. “Donbutna

hi driver pa lunglhai louhiding ahi’in, gari hi officekajot na lampi’a um tem-ple kom khat’a akham in,thu kasei masang’a tem-ple maiya dum chep’apasal thum akou pai ahi”,tin Barun Kashyap inaseibe’e.

Mumbai, Aug 22 (Re-uters): India gam’a cen-tral bank chief ho ding’ahahsatna lenpen hi a-itih’a lamkai jousen atojing hi ahi’in, economykhantou nading’a statebank ‘a sum lahna mansuhnem ding hi ahi.

Raghuram Rajan lamkaina noiya Reserve Bank ofIndia (RBI) in kummasa’a kon lending rate hi150 basis points (bps) ‘aasuhnem ahitan, ahin,bank hon rate hi akehkhattobang bou asuhnem-uahi’in, ahunglhung ding

lha sung’a 10-15 bpshobou kijou ding ahi, tiaaseiyu ahi. Urjit Patel,Rajan lieutenant, RBI hitu’a ama tha khel ding’akisei ahi’in, amahin bank‘a kimanchah dan ho ahetsoh ahi. July lha chun in-flation hi 6 percent val jepin akal in, hiche hi RBI inMarch 2017 kum’a target5 percent akoi sang’atamjo ahi. RBI ‘a kituhchahna aumjing jeh’a

Rajan lunglhai lou ahi’in,amahin lending ratessemna ‘a bank hogangtah’a monetary pol-icy kikhel toh kitoh’a aumdiuva hatah’a ano jingahi. September nisim 4nikho leh term kichai dingRajan in bank hon lendingrates hi asuhnemnading’a hatah’a ka phatkichai kah’a ka mano jingnahlai ding ahi, t inaseibe’e.

Anmol Ratan in Saturdaynikho’a hunam’a eijonpiahi, tia police ho heng’ahehna asem ahi. VasantKunj (North) policestation’a hehna kisemdungjuiya numeinu hin‘Sairat’ movie kavet nomin koi tobang CD anei umem, tia Facebook profile‘a adoh ahi.

Ratan in messageathot’a copy kaneiye, tiaaseiya hiche jouva Satur-day nilhah ‘a CD kapehding nahi tia BrahamputraHos tel ‘a aumna’aapuiya, adon ding thei twilah’a lou alhah lut peh ahi.Chule hiche thu aseidohlou ding’a jong agih ahi.Ahin, numeinu in Sundaynikho’a police ho heng’acase ajihlut ahi. Tuhinthukholna achelha in ahi.AISA in Anmol anodohtan ahi

Delhi, Aug 22(Zeenews): Jammu andKashmir chief ministeranahi Omar Abdullah lam-kaina Opposition partyhon Monday nikho lehPrime Minister NarendraModi akimupi diu ahi.

Delegates hohi NationalConference pres identlamkaina ahiuvin, Augustnisim 20 nikho’a chu Pres-ident Pranab Mukherjeeakimupi uva, Centre ingamsung boina thu suhl-hap nading lampi detaholpeh diuva ngehnaaneiyu ahi. Chule Kash-mir boina kibe lap chehthu’a jong memorandumapehlut-u ahi.

Chule Valley a milhamho chunga thi nathei man-

chah kiman jing thu’a jongcentre in pan alah dingangehna jonganeiyui.President toh phatsottah atoukhom jou uvinOmar Abdullah in thusomiho akimupi in, Centre inKashmir boina hi politicsthu ahi ti ahetpeh loujeh’aboina sang cheh cheh ahi,tin aseiye.

Centre sorkar in phat

vaigi sang louvagamsung’a thuboi hohiavet tup dinga asei ding’inPresident heng’a ngehnaakineiye, tin NC lamkaipa’n aseiyin ahi. Akalsongdoh holah’a CPI-M MLAMY Tarigami, PCC ChiefGA Mir lamkaina’a Con-gress MLA ho chule Inde-pendent MLA HakeemYaseen jong pang –u ahi.

Haran valleyKwakta

Delivery Date:23-08-16Time:7:30 am - 11 am

Booking From :25/05/16Booking Up to: 28/05/16

Stock: 306

BANK PASS BOOK LOSTI have lost my Bank Pass Book bearing A/C No.

30968734518 SBI/CDL of SMDC KhongnangpheisabiPrimary School Chandel district on 18th August 2016on my way between Chakpikarong andKhongnangpheisabi village.

Finders are kindly requested to handover the sameto the undersigned.

Sd/-Thangkhopao Baite

Convenor, SMDCKhongnangpheisabi Primary School

ET(266 4)-23

Themjil Admission Updates:

*IGNOU B.Ed ADMISSIONNOTICE SOH TA*

(Last date for form submission: 9th September,2016)IGNOU nuoi a kum 2 B.Ed Correspondence

Course Sim na ding in Admission form a ki hom pantan ahi. Hiche hi koitobang any subject Graduate(alhom pen a 50%) + kum 2 regular D.El.Ed coursechai + in-service teacher(private/govt. schoolteacher) jousen apply a bol thei u ahi.Form hi September nisim 9, 2016 nikho chan gei

lah le submit thei ahi in, form khat man hi dangka1000/- ahi, Chule admission fee hi a course pumpia ding in dangka 20,000/- bou ahi. Intake capacityhi mi 100 ahi in, hiche a ding a hi Entrance exam umdi ahi.Koitobang lunglutna neihon Imphal BOC a IG-

NOU Office-a a ga doh chen thei u ahi. @Themjil

Themjil Info Updates:

CSIR-UGC NET EXAMDECEMBER 2016 NOTICE SOH

TA:Tukum 2016 December lha a CSIR-UGC NET(le

JRF) Exam a ding in notification a soh tan ahi. Hicheexam hi Science subject(Geography jao na a) a Postgraduate a na chai ahiloule tuletua 1st/3rd semes-ter Sim lai hon apply abol thei u ahin, chuban aTechnical subject background phabep a pat a jongbol thei ahi(details notification a mu thei ahi.Thuchen hetbe nom hon http://

www.csirhrdg.res.in/ click bol uvin.Via Themjil group

Themjil Result Updates:

AIPMT/NEET - 2016 RESULT KIPHONG TA:

Union Ministry of Health and Family Welfare,Government of India nuoi a Medical Council ofIndia/Dental Council of India hon aphatsah(approved) nau Medical/Dental College hoa MBBS/BDS course sim na ding a CBSE(Delhi)ho conduct na nuoi a a na kibol All India Pre-MedicalTest(AIPMT)/National Eligibility cum EntranceTest(NEET) 2016 result chu a ki phong tan ahi.NEET-I exam hi May nisim 1, 2016 nikho a chu ana kibol ahin, chule July nisim 24, 2016 nikho chunNEET -II Exam jong ana kibol kit in ahi. Tua resultkiphong hi NEET-I le NEET-II a ni gel a ahi.NEET Result vet na ding link - http://

cbseresults.nic.in/neet/neet_2016.htmAIPMT website link - http://aipmt.nic.in/aipmt/

Welcome.aspx @Themjil Group

Page 4: NH-2 a truck kihal-lha; driver pa leh Political Agent ...Olympic Silver Medalist PV Sindhu leh a coach pa Pullela Gopichand Hyderabad khopi’a mipi’n loupitah’a ana vailhun’u.

cmyk cmyk

cmyk cmyk

Tuesday | Lhajing | August 23, 2016 4Eimi Times

Owned, published and printed by Momoi Kipgen at Bibis’ Home, New Lambulane, Imphal-East (Manipur) 795001, at Eimi Offset Printers, New Lambulane, Imphal. Editor: David Letgoulien Gangte, Office landline No. (0385) 2450949

SPORTSENTERTAINMENT

PHOTO GALLERY

LOCAL

Sushant Singh Rajput,Shraddha Kapoor

kithoding! Film a vang hilouZee Media Bureau

New Delhi, Lhajing (August) 22 : Bollywood stars -Sushant Singh Rajput le Shraddha Kapoor thil khat'akitho lhon ding ahi tin akiseiye. Akiseihi film chungthuahipoi. Amanihi Lakme Fashion Week Winter/Festive2016 a celebrity fashion designer Manish Malhotra a diashowstopper a pang lhon ding ahi tin akiseiye.

Hiche thuhi kum 50-a tah designer pan online a tunaicha-a chu anaphondoh ahi. 'Kai Po Che' actor pan jong Twittera chun hiche development chung'a akipana le athanopnaphondohna aneiye akiti-e.

Manish's collection hohi India's first ever virtual-realityfashion show August 24 nikhoa hi showcase kiboldingahin hiche much-anticipated event hi August 24 apat 28nikho sung'a kibol ding ahi.

'A Flying Jatt' a ding'ainnocent looking guy

anakihol ahi: Remo D'SouzaMumbai, Lhajing (August) 22 (IANS): Choreographer-

director Remo D'Souza, tulaitah a film "A Flying Jatt"promoting bol'a boicheng pahin hiche film a ding'a hiinnocent looking guy ahin hiche jeh-a Tiger Shroff hikilheng ahi tin aseiye.

"Hiche film a ding'a Tiger hi kanadei jing ahi. 'Heropanti'(Tiger's debut f ilm) ma sang'a jong hiche thuhiamakom'a kanasei ahitai. Superhero script khat kaneiyinnadei nadeilouvang kahepoi kanati-e," tin Remo D'Souzain IANS thuso kom'a chun aseiye.

"A Flying Jatt" a hin Jacqueline Fernandez le NathanJones jong apang'in August 25 nikho chun aki release-e.

Rohit Shetty's 'RamLakhan' remake

umlouding?Zee Media BureauNew Delhi, Lhajing (August) 22: Survey dungjuiyin japin

1989 blockbuster 'Ram Lakhan' remake hi akibol dingnasatah-in adeisah uve. Ahin, umding ahiloule bolding'inakilompoi tin akiseiye. Masang chun, filmmaker RohitShetty in 'Dilwale' jouleh hiche remake hi abolding ahi tinanakiseiye.

" 'Ram Lakhan' hibolding tia anaki-um ahin, hinla Ramding akimujoupoi chuleh Ram part panglouva boldingkanompoi compromise kabol nompoi," tin kum 42-a tahdirector pachun aseiye.

'Ram Lakhan' hi Subhash Ghai in produced chuleh directanabol ahin Anil Kapoor, Jackie Shroff, Madhuri Dixit,Dimple Kapadia, Raakhee chuleh Anupa m Kherprominent role khat cheh-in anakichem'uve.

2016 Rio Olympics khumkha hita,India in medal 2 bou sang, Medal

Tally a US chungungpen

Rio De Janeiro, Aug 22: 2016 Rio Olympic chuSunday nikho'a khumkha ahitah toh kilhon in USA inMedal Tally a Medal 121 toh akhatna aluo in, GreatBritain in medal 67 toh anina aluo in chule China chumedal 70 toh athumna a anapang in ahi.

Tuchung Olympic chu India ding'a Olympic thusima contingent letnapen ahitan, hijongleh kinepnaloubangtah in medal 2 bou anamujou vin ahi. India ding'amedal sang chu numei wrestler Sakshi Malik le Bad-minton a numei mama PV Sindhu ahin, Malik hinBrponze amu ahin chule PV Sindhu hin Silver Medalanamu ahi.

EPL: Antonio goal a West Ham Unitedguoljou, Middlesbrough in Sunderland

2-1 a jou

La Liga: Real Madrid in Real Scoiedad3-0 a jou, Bale in goal 2 khum

Serie A: Carlos Bacca hat-trick in ACMilan guoljona pe, Juventus guoljou,

Inter guollelRome, Aug 22: Serie A Opening day match a AC

Milan, AS Roma le Juventus ho guoljona anachang uvinhinlah Inter Milan chu Chievo khut'a 2-0 in ana guollelin ahi.

AC Milan in Colombian striker Carlos Baccahat-trick a Torino 3-0 in anajouvin chuleh AS Roma injong Udinese nomtah in 4-0 a anajouvin ahi. Defend-ing champion Juventus in Fiorentina ana kimaituopi-uvin, hiche a chun Napoli a konna anachoh'u strikerGonzalo Higuain goal a 2-1 in guoljona anachang uvinahi.

Napoli in jong Dries Mertens goal 2 a newlypromoted Pescara chu 2-2 a ana ki draw pi in ahi. MatchDay 1 kichai chan chu Serie A Table a AS Romaachungnungpen'a apang in ahi.

London, Aug 22: WestHam United in a stadiumthah'u Olympic stadium aEPL match masapen dingin jannilhah chunBournemouth ana avail-hun uvin, hiche a chunMichail Antonio 58thminute goal a 1-0 in guol-jona anachang uvin ahi.Hetthei khatchu tu seasonthah'a hi West Ham Unit-ed in season lui'a ahomeground'u UptonPark adalhah uva stadiumthah Olympic Stadium kitiLondon mun'a anakichonlut'u ahi.

Newly promoted Mid-dlesbrough Stadium of

Light a Sunderland aga ki-maituopiuvin, hiche a chunUruguayan striket Stuanigoal 2 a 2-1 in guoljonaagachang uvin ahi. Sun-derland te goal khatchuminute 71 lhin'a PatrickVaan Aanholt in anakhumahi.

Madrid, Aug 22: RealMadrid in tu season LaLiga match masapen'ading in Real Sociedadana kicheppiuvin, hiche achun Welsh winger Ga-reth Bale goal 2 le Mar-co Asensio goal khat'anomtah in 3-0 a guoljonaanachang uvin ahi.

Real Madrid inReal Sociedad te chu

first team player ija thamkhat jalou'a ana ki-maituopiu hijongle Welsh-men Gareth Bale jal in tuseason a point 3 masapenchu anamu kit tauvin ahi.

Real Madrid open-ing match a anapanglou firstteam ho chu ahile LukaModric, Cristiano Ronaldo,Karim Benzema, KeylorNavas le Pepe ahiuvin ahi.

Brig.Saha in SFS School band party thensuona nei

Pradhan inmun a bomb koiho lah a ginmo mi 2 kiman

Minor Irrigation department in tomngai tah’a panla jing

P-1 banjom -

Political Agent Higgins...aumlai’a ana toh ho 2017 sung’a bang neicha’a mipi

muthei’a kitahlang ding ahi ati. Aman aseidan in Higginsin Kuki Uprising suhthipna ding leh Labour Corps apangding mi chopna’a pan analah dan hin exhibition kibold-ing ho hatah’a influence abolding ahi ati.

Kuki Uprising hi British te thilbol/natoh hoilou’a konhungkipan doh ahi tithei ahi. Ajeh chu Gal len Khatna kis-atlai 1914 kum’a chu British te’n pasal, thilkeu chuleh me-ichang ho ngaichatna lentah aneijeh’uva Manipur lengpaMaharaja Churachand Singh heng’a kithopinaanathum’uva, Churachand Singh in jong ana nop peh ahi.Hiche’a Churachand Singh in British te anapeh ho chuLeichung’a galsat ding sepoy company ni, Sappers lehminer 120,Naga labourer 500, St John’s Red Cross Fundmanchah ding ambulance li chuleh sum Dk.281,860 ahi.

Gal hatah’a ahungkisat phat chun natong ding, thilpoding leh galkap ding pasal ahung kivat dan hitche phatchun Manipur lengpa in jong France a ding labour corpsni pehbe ding in lunggel ahin nei in ahi. Hitolhon chunHiggins chu thinglhang miho lah’a kon Manipur LabourCorps a pangding michom ( recuit) in ngansena ahinnei’uvin ahi. Higgins lamkaina’a Thinglhangmi ho Labourcorps a apan na ding’uva hatah’a ahin nuophat’uvinagamsung’a zalen tah leh ninglhing tah’a ana um Kukitechu ahin kiphin lunghang ta’uvin ahi. Hitolhon chun 1917a kon 1919 gei chun British te le Kukite chu nasatah in anakisat’uvin ahi.

Trust in published abolding “Our View From the OtherSide” kiti lekhabu’a chu Kuki te in pot pohnomlou jeh’aBritish te anasat dan’u thusim leh galjeh’a alangtuo gel’aboina ana soh ho kichentah a kisun ding ahi tin Teesdalein asei’e. Chuleh France kouna aw’chang ana ngai’a labourCorps’a anapang ho thusim jong kisun ding ahi ati.

JC Higgins in a diary a anasut dan in Manipur sung’achun Zu jat chom chom ana um in ahi. Ahinlah hiche holah’a aman ana du pen leh angaisang pen chu Kukite Zu ahi.Aman aseidan in kuki te Zu hi Chi tampi umjonglehalhangpi’a ni’a khendoh thei ahi. Akhatna chu anchang,kolbu, tehsepu khamul ( Job’s tear) chuleh Gapi’a patkisem Zu ahi’n , hiche hi Beer tobang ahi ati. Chuleh Go-mu (bamboo seed) a kon kisem Zu jatkhat jong aktep kha’etin asun in ahi. Ahinlah Higgins in hiche ho lah’a jong anangaisang pen chu anchang’a kon kisem pa chu ahi.

Chuleh anina chu achung’a kisei ho’a kon kilhidohahi’n hiche hi spirit tobang ahi tin asun in ahi. Amanaseidan in hiche Zu hi kidah umtah ahi’n, ahinlah Kukite inangaisangpen’u Zu jong ahi ati. Hiche Zu hi ahat in anamjong alen in chuleh adonkha ho’n midang boldoh joulouthil tampi aboldohjou’uve tin asun’e.

Constable ...police constable thah kilah nading’a sorkar tohgon hi

alolhin louna ding’a bol thei chan kibol ding ahi, tin Zahirin aseibe’e. Chule August nisim 30 nikho’a Pangei ‘a ‘re-cruitment test’ umding hi sorkar in avohhai ding’a temnaaneiyin ahi.

State BJP Core team ho Delhi jon’a kipan doh taImphal, Aug 22: Bharatiya Janata Party, Manipur

Pradesh ho Tuesday nikho’a All India Core Committeetoukhomna’a pang ding’in New Delhi khopi ajon tauvin,toukhomna hi NDMC Hall ‘a umding ahi.

Core Committee member Shamurailatpam PremanandaSharma in thuso miho akimupi na’a chun, toukhomna hiPr ime Mi ni ste r Narendra Modi i n akou ahi, ati.Toukhomna’a Core Committee, BJP Manipur Pradesh inahunglhung ding state assembly election thu chule gam-sung thu chom chom apohdoh ding tahsan ahi. Chule BJPin Chief ministerial candidate anei ding leh anei louding thujong asei khomdiu tahsan ahi. Ahin, BJP Manipur Pradeshpresident in hitobang hi bol louding’a asei ahi.

SP khat in khangdong thum lock-up sung'a melsetah'avo; japi lunglhailou

Senapati, 22nd August:59th Mounta in Br igademopohna anei'a kon amas-apen ding in tuni chun Brig-adier Dipankar Saha in mipitoh kimutuona amasapenanei in ahi. Tuni St.FrancisDe Sales School simlai hotoh akimutuonah'a chunsimlai ho boltheina (talent)ho leh resources ho pachat-na sangtah ape in ahi. Hitol-hon chun School band par-ty, tiny tot's day chuleh Sci-ence & arts exhibition hon-dohna jong anei in ahi. Kin-guon kichai chun khomitetoh chomcha kihoulimnajong anei'e. Kinguon chom-cha kimang na sung'a chun

SFS school'a KG simlai honcultural dance leh boltheinaaneiho'u ana vetsah'uvinahi. School Principal in jongBrigadier Dipankar Shahachung' a akipana thu aph-ongdoh in ahi.

Kinguon' a chun SFSSchool Principal Fr.Kurien,HN Singh,Coy-Comd-25AR Kpi, Maj.Joshi, Kho-sung lamai ho, jilkung hochuleh simlai ho nu le patein pan anala ' uvin ahi .Maj.Joshi in ahoulimna'achun SFS band par typachatna lentah ape in ahi.Chuleh Brigadier Saha injong Tiny Tot' sprogramma'a simla i hon

bol theina avetsah ho 'uchung'a akithang' at pinaaphongdoh' e.

Br igadier Saha inahoul imna 'a ase idan in,Indi a gamsung chapangho hin gamdang chapangho sang in apu apa chon-dan, l unggel dan chulehhindan angai sangjo 'uveati . Hi tobang thi lho an-gai sang j eh'uva hi abolna lam lam'uva khantou-na le l olhin na amuthei'uahi . Manipur sung' a hiki tha kima t ahi lou l ehkiphin tiho hi pai lhah' akhantouna l eh chamnalang joh ma nuo dingpoimo ahi tin asei'e.

Binalakshmi Nepram in Sharmila, Rajya Sabha anominate ding’a sei

Imphal, Aug 22: TakhelGram Panchayat Pradhanleh akom inmun khat abomb ana kikoi chu tuninbomb koiho lah a jao ding’aginmo mi 2 state police inanaman in ahi. Amani chuahile Rk.Prithibinanda @

Ibungo (22) s/o (L)Rk.Sanyaima of Top AwangLeikai chuleh WahengbamRoban(21) s /oW.ManiharSingh of KhuraiKonsam leikai tutu’a ChanaManing Leikai a chengahilhon’e. Amani hi police

team hon a inmun cheh aagamat u ahi. Thulhut kimudungjui’a chun amani hinKCP MC a ding’a natongahinlhon dan leh bombkoilah a pan alah hon jonginter rogation pet achunaphong doh hon’e ati.

GUWAHATI: ManipurWomen Gun Survivors Net-work luboh a pang humanrights activist BinalakshmiNepram in kum 16 ArmedForces Special Power Actdeilou jeh a anngol nu hiboxer Mary kom leh cricket-er Sachin Tendulkar bang’aRajya Sabha a nominate bolding ahi ati. Sharmila hinAug ust 9 nikho’a chu kum16 an ahin ngol chu anangah a poli tics lampang’aathanop naleh a chief minis-te r ahinom na jong anaphondoh ahi. Hiche Nepram

thusei hin Manipur mipiSharmila politics a alut dingdei lou hon apahcha lhehuvin ahi.

Nepram in aseina’a chunManipur politics hi Sharmi-la dingin mun hoi ahipoiamahi state electoral politicsa j aolou ding ahi . Hichesang’a chu Rajya Sabhamember a nominate bol dingahi. AFSPA thu seina ding’aparliament hi mun phapenahi ati. Nepram hi NortheastIndia Women Peacae Con-gregati on a ding’a hungkalsong ahi. Aseibe na’a

chun Sharmila in anngolangah ahitan amahi RajyaSabha a nominate boldingahi. Ajeh chu parliament al-hun tengle AFSPA thu seinading’a hi platform hoitahanei ding ahitai ati.

Alangkhat a Sharmila inaseina’a chun AFSPA lah-doh na ding’a pan kal ahdan kakhel a anngol kangaha politics lam joh lutding katiahin hiche’a hin keiman ki-hetthem tona, thutah, cham-na chule ki ngai lutna hikadeisah’e ati.

(Source: Times ofIndia)

IMPHAL: Senapati Po-lice Station SP Kabib K inAugus t nisim 17 ni chunManipur Police constablerecruitment result kiphon-doh jeh'a kiphin na nei hol ah'a mi thum chung' amelsetah in khut alha'e tinngohna khat aum in ahi.

Thi lsoh umdan chuahileh, kiphin na nei ho lah'amithum Police in ana mat'alock-up na ana henkol 'uahi . Chuleh akimandohmithum ho chun SP KabibK (IPS) in gancha ho bang'amel se tah'a ana voh ahi .

Hiche thu chu akimandohholah'a mikhat pen sopipain ajahdoh phat'a Pol icelock-up sung' a asopipakimuto pi ding' a anachenah'a chun SP Kabib K inama chung'a jong khutanalha in ahi. Hetthei khatchu asopipa kimutopi' achepa chu Indian ReserveBattalion (IRB) Riflemankhat ahi.

Youth Act, kiti NGO khatin jong SP pa thilbol chuhatah in demna anei in ahi.NGO in aseidan in , SP pathilbol hi dan toh kitohlou

ahi. Ajeh chu SP pa thilbolhi constitution of India inarticle 32,20,21,22 dungjui'amihem khat fundamentalrights apeh ho kilahpehnatobang ahi tin asei in ahi.Chuleh SP pa natoh hi sec-tion 46 , 49 read with sec-tion 50-56 criminal proce-dure code, 1973 dungjui'aDan sukeh ho (cr iminal)natoh toh kibangchet ahiati. Hitolhon chun NGO inkhangdong thumho chun-gthu dihtah'a kitan na dingin ngehna anei in ahi. (TNTNews)

Imphal, Aug. 22 (DIPR):State sorkar in gamsung’aphailei/lou bolna ding’a go-twi khol nading ‘a sum lutlhom na pen leh alolhing pending tohgon aboipi jing’in,hiche lunggel kipat 1981kum’a kon Minor IrrigationDepartment, Manipur in ‘ir-rigation’ ‘a kikhelna lentahapolut tan ahi.

Department in gam leisetalho (irrigate) hi 58803 Haalhing tan, ahin, tuchan gei-ya adeh’a thi nglhanggam’a, irrigation bou twilahnathei lampi ahina un pha-bep, phailei lho theina munhohi ahop tha joulou lai ahi.Department in kum seh leh‘irrigation’ noiya akoi gamleiset lho thei na mun hi 3460Ha ahi’in, gamsung in lol-hinna anei be cheh theinading’a hiche ho dinmunjong semphat angaiyin ahi.

Amun sangtah’a kholtohna leh sorkar in sum-leh-pai‘a atosot ngai ahi. Minor Ir-ri gation scheme chomchom- surface flow schemeleh lift irrigation schemehohi gamsung ‘a kichepiahi. Surface flow scheme hinpick-up weirs/mini barrageskiti vadung twi ho canal ‘alon sah’a phailei ‘a lon lutsah nading kisahna leh go-twi kholna ding irrigationtank ho kisah hi ahop ahi.

Lift irrigation scheme hi va-dung ‘a kon twi lhohdoh nathei mun kiliem ho’a kisaahi’in, electric/diesel pumpset ho kimang ahi. Twi hohicanal ‘a kon phailei ‘a longlut ahi’in, hitobang irriga-tion scheme ‘a hi 25 Horsepower pump akiman chah’aahileh 20 Ha gam leiset lhonathei ahi.

Tu dinmun’a Minor Irriga-ti on Scheme hohi AIBPfund (tu’a PMKSY tia kihe),Ministry of Water Resourc-es , India governmentto sotna’a kichepi ahi’ infund hi centre chule fundingagency chom chom-NLCPR, NEC chule NAB-ARD ho’a kon kila ahi.Scheme hohi mun kil iemchang ho’a kichepi’a minibarrage/weir, lift irrigationscheme ahilouleh irrigationtank ho hi amun ngaichatdungjuiya kisa ahi.

Accelerated Irriga tionBenefit Programme (AIBP)hi 1999-2000 kum’a Ministryof Water Resources, Indiagovernment in ahondohnaahi’in, hiche noiya hin de-par tment in tuc han geiyadangka 303.43 crore lut’aminor irrigation scheme 843atoh chaiya chule 2012-13kum’a gam leiset 43,514 Hahi anoiya akoi ahitai. Dis-trict dungjuiya Minor Irriga-

ti on scheme kitong chaihohi Thoubal’a 156, Chan-del ‘a 35, Bishnupur ‘a 102,Churachandpur ‘ a 67,Imphal East ‘a 125, ImphalWest ‘a 122, Ukhrul ‘a 70,Tamenglong ‘a 43 chulesenapati ‘a 123 ahi. ChuleMinor Irr igati on schemecluster adang 102 jong dan-gka crore 170.37 lut’a tu’a higam leiset 12,904 Ha ‘a che-pi ding’a tupna um ahi.

Non-Lasable Central Poolof Resources (NLSPR)noiya Department in Kakch-ing Ithei Maru Main canalhi dangka 340.00 lakh ‘aasemphat chai’a, Itam va-dung, Kharasom, ImphalEast ‘a Mini Barrage danga361 lakh lut’a asah’a, Itok va-dung, Chandrakhong mun’adangka 498 lakh lut’a MiniBarrage asah chaiya,Wangjing vadung, CanteenLampak kom’a dangka 498lakh lut’a Mini Barrage asahchaiya chule Narmja vadung,Kongkhan Thana’a dangka306 lakh lut’a weir asah chaiahitai. Gam leiset agom’a dan-gka 4889 Ha hi project noiyaum ahitai. Financial yearsung’a NABARD in dangka950 lakh hi Minor Irrigation 20sem phat nading’a sanctionabol ahi’in, hiche hohi kummasa July lha’a twilen innasatah’a asuhset ahi.

Page 1 banjom-Imphal War Cemetery...Facebook ‘a surf kabol na’a khangthah khat in group photo profile lhem’a atahdoh

kamu’e, tin Lasihram Ranbir in aseiyin ahi. Lim’a chun pasal li Imphal War Cemetary ‘aaum uvin, chule khangthah ni chu World War II ‘a martyr chang ho geldohna’a Common-wealth lhan-song kiphut’a atou uvin, mikhat in cigarette akichoiyin, akhut jung alai adomin chule thucheng phabep toh akitahdoh tha in ahi. Khangthah pa in thucheng ngailoulout ah aman hi online networking site ‘a apao dan-u ahi’in, hitobang ‘a thil kimang hinkhangthah ho lunggel khonung’a atohkhah thei ahi. Hiche chungchon’a World War II‘a gal hang ho geldoh na’a kimang war cemetary hi khangthah ho setna bol namun, akingaito kimuto na chule tourist ho nen pain a mun asoh tan, amun’a anatong alhahsam jeh’ahichan thilsoh lhung ahi, ati.

Khuga Ring Road...in KRRDC in 22nd August, 2016 nikho chun DC, Ccpur heng'ah lamlien siemphat na

ding fund/schemes hingong ding in jong ngeh na lekha ana pelut uvin ahi.Chuleh, Dominic Amchinpau, Chairman, KRRDC in aseina ah, Kho/veng kiti hi tui le

lampi anop le khonuom ahi in, hichetoh kilhon'a Khuga Ring Road hi kei ho a ding a lam-lien poimo tah, neh le chah pohlut na mun, school chapang ho chele na mun le kei ho'ading a ka 'Ka Life Line'u' ahi ati. Hiche lamlien hi PWD, Govt. of Manipur vetkai na noiyaum ahi in, lamlien sietna mun ho vetkai le siemphat a um lou jeh'a hiche Khuga Ring Roadkimvel a um kho 10 ho'a pat mipi'n natoh na kinei ahi ati.

Kum 20 val hiche lamlien vetkai lou in ana um tan, MLA 2; Saikot AC le Singngat ACbiel sung'a um hijong le nahsah in ka um pouvin, hiche bielsung (area) hi Neglected Areasang'a hoisejo Forgotten Area kahiu ti hi mipi ngaidan ahi tin aseiyin ahi. Chuleh, lam-lien siemphat na ding a tha le jung chule lam chom chom a panhinla ho chung ah KRRDCthalheng in akipa na thu aphong in, koi hijong leh hiche lamlien siemphat na ding a panhinla nom ho'a ding a kawt kihong jing ding ahi tin jong aseiyin ahi.