MVL pismo fanów Maria Vargasa Llosy 1/2013

pism

o fa

nów

Mar

ia V

arga

sa L

losy

pism

o fa

nów

Mar

ia V

arga

sa L

losy

pism

o fa

nów

Mar

ia V

arga

sa L

losy

1/2013

Pierwsze na świecie?

34

512

Spis treści

Drogi przyjacielu – polskie wydanie „Listów do młodego pisarza”

Vargasowe podsumowanie 2012 roku

Esej o rozrywkowej cywilizacji – najnowsza książka Vargasa Llosy

pismo fanów Maria Vargasa Llosy



1/2013

1314

1516

Pierwsza nagroda Fuentesa

Szelmostwa niegrzecznego Noblisty w katowickiej bibliotece

Mediolańska orgia – historia jednego zdjęcia

Literatura i polityka – pierwsza taka biografia

Impulsem do powstania pierwszego numeru pisma o Vargasie Llosie była chęć zebrania w jednym miejscu wydarzeń minionego roku, bardziej lub mniej związanych z działalnością i twórczością mojego ulubionego pisarza. Informacje o nich zamieszczałem na stronie llosa.eu i na fejsbukowym profilu tej strony. Przejrzane i uzupełnione teksty stworzyły „vargasowy” przegląd 2012 roku, podany w formie gazety, dostępnej wyłącznie w Internecie, za darmo. Nie wiem, czy ktoś już na temat Maria Vargasa Llosy stworzył coś podobnego. Jeśli nie, to zapraszam do lektury pierwszego na świecie (jak to dumnie brzmi!) pisma wyłącznie o autorze „Marzenia Celta”. Proszę tylko nie pytać, kiedy ukaże się kolejny numer (o ile się ukaże), bo tego nie wie nikt, ale wiem, że łamy „MVL” otwarte są dla wszystkich, którzy odczuwają chęć napisania czegoś o nobliście i na dodatek zgodzą się zrobić to w czynie społecznym.

Marcin Zimnal

Pierwszena świecie?

4

Te dwa słowa doskonale oddają sposób, w jaki no-blista traktuje czytelnika – tego fikcyjnego odbiorcę listów, który urzeczywistnia się w każdym z czytel-ników „Listów do młodego pisarza”. Świadom swojej pozycji znawcy tematu nie afiszuje się tym jednak i nie wywyższa. W pierwszym z listów autor „Marze-nia Celta” wspomina, jak będąc nastolatkiem marzył o zostaniu pisarzem i miał ochotę napisać do któregoś z podziwianych przezeń autorów z prośbą o facho-we wskazówki. Nigdy tego nie uczynił, nie mając złudzeń, iż odpisałby mu Faulkner, Hemingway czy Camus. Vargas Llosa pisze listy tak, jak zapewne sam chciałby zostać potraktowany przez pisarzy ze swo-jego prywatnego panteonu, gdyby prowadzili z nimi korespondencję.

Każdy z jedenastu listów (jest i dwunasty, najkrót-szy – pełni rolę podsumowania) poświęcony został innemu literackiemu zagadnieniu. Kolejno odlicz: powołanie pisarza, skąd biorą się tematy, forma po-wieści, styl, narrator, czas, poziom realności, zmiany,

Drogi przyjacieluDrogi przyjacielu – tak Mario Vargas Llosa rozpoczyna każdy z listów, adre-sowanych do fikcyjnego adepta sztu-ki pisarskiej, z którym mistrz zechciał podzielić się swoją wiedzą i poglądami na literaturę.

„Listy do młodego pisarza” po polsku

5

technika chińskiej szkatułki, ukryte fakty i naczynia połączone. Pisząc o każdym z tych tematów Vargas Llosa podaje przykłady ze światowej literatury, po-zwalające lepiej pojąć dane zagadnienie. Najczęściej sięga, co chyba nie jest zaskoczeniem, do twórczości pisarzy z kręgu języka hiszpańskiego. Pomija za to całkowicie pisarzy rosyjskich, choć nie zabrakło ich w „Prawdzie kłamstw” – zbiorze esejów o 25 najsłyn-niejszych powieściach minionego wieku, wydanym w 1990 r. (polski przekład ukazał się 9 lat później).

Niespodzianką było dla mnie to, iż jedynie raz Var-gas Llosa wspomina coś własnego: pisząc o narracji bohatera zbiorowego wymienia opowiadanie „Szcze-niaki”, sumitując się przy tym, że ośmiela się powołać własną twórczość „obok giganta, jakim jest Flaubert”. Jeszcze przed sięgnięciem po książkę, spodziewałem się znaleźć w niej wiele odwołań do własnych doko-nań autora „Ciotki Julii i skryby”.

Mario Vargas Llosa nie ukrywa, że woli powieści po prostu czytać, niż badać je przez lupę i analizować.

Mario Vargas Llosa „Listy do młodego pisarza” (tytuł oryginału „Cartas a un joven Novelista”), SIW Znak, Kraków, styczeń 2012 r., przekład Marta Szafrańska-Brandt, opracowanie graficzne: Katarzyna Borkowska, ISBN 978-83-240-1876-5.

W ostatnim liście pisze: „(…) starałem się scharakte-ryzować środki, z jakich korzystają dobrzy pisarze, by nadać powieściom zniewalający nas, czytelników, urok. Otóż technika, forma, dyskurs, tekst, czy jak-kolwiek to nazwiesz – przemądrzalcy wymyślają niezliczone określenia tego czegoś, co każdy czytel-nik chwyta bez najmniejszego problemu – stanowią nierozerwalną całość i wydzielenie z niej tematu, stylu, porządku, punktów widzenia itp. równa się sekcji dokonywanej na żywym organizmie.” Z drugiej strony, tylko tak rozkładając powieść na czynniki pierwsze można dostrzec pewne mechanizmy, zależ-ności i zabiegi techniczne, których znajomość przy-da się początkującemu pisarzowi. Zwykły czytelnik, nie mający dyplomu studiów filologicznych, z części tych sztuczek nie musi sobie wcale zdawać sprawy, by rozkoszować się lekturami. Jednak ta wiedza, tak lekko i interesująco podana w „Listach…” z pewno-ścią pomoże być bardziej świadomym konsumentem literackich fikcji.

Warto pamiętać, że książka, której polski prze-kład otrzymaliśmy w styczniu 2012 roku, powstała w roku 1997 - nie licząc dwustronicowego wstępu, skreślonego przez Vargasa Llosę na początku 2011 roku w Limie. Upływ tych piętnastu lat nie ma jednak żadnego znaczenia dla „Listów…”. Uwagi i spostrze-żenia pisarza w niczym nie straciły na aktualności. Co najwyżej czytając w liście na temat literackiego powołania fragment o treści „(…) rychło odkryjesz, że nagrody, publiczne uznanie, duża sprzedaż ksią-żek, prestiż społeczny pisarza to sprawy rządzące się szczególnymi, skrajnie arbitralnymi prawami: nieraz łaski te uparcie omijają autorów, którzy by na nie za-sługiwali, spływają zaś obficie na najmniej godnych” przypomina się pewien pisarz, który przez wiele lat – aż do października 2010 roku – wymieniany był jako ten wielki, literackiego Nobla godny, ale tradycyjnie pomijany przy wyborze…

Żadna książka, podręcznik czy kurs nie sprawią, że ktoś nagle zacznie tworzyć Literaturę przez wielkie L. I chyba nikt się nie łudzi, że po przeczytaniu 121 stron listów Maria Vargasa Llosy pozna sekret, dający mu gwarancję podążenia śladami słynnego Peruwiań-czyka. Cóż więc można uczynić? I tu pisarz ma dla nas znakomitą, konkretną radę. Jaką? Dowiecie się z ostatniego zdania „Listów…”.

(MZ)

6

Vargasowe wydarzenia roku 2012

12

StyczeńNakładem krakowskiego Znaku ukazały się po

polsku „Listy do młodego pisarza” z 1997 r. (re-cenzja książki na stronie 4).

Premiera spektaklu „La Chunga” Maria Vargasa Llosy w wykonaniu londyńskiego Second Skin Theatre. Pisarz wziął udział w premierze. W tym samym miesiącu tekst sztuki ukazał się po włosku w wydawnictwie Einaudi.

Nakładem wydawnictwa uniwersytetu stanowego Arizony w Tuscon ukazała się książka „Mario Vargas Llosa. Public Intellectual in Neoliberal Latin America” Juana De Castro.

LUTYUkazała się książka

„The Cambridge Com-panion to Mario Vargas Llosa” – praca zbiorowa pod red. Efrain Kristal i Johna Kinga, wyd. Cambridge University Press.

7


34

MARZECPodczas wizyty w peruwiańskim mie-

ście Piura, w którym mieszkał w dzie-ciństwie, Vargas Llosa zdradził parę informacji na temat swojej nowej powie-ści: jej akcja będzie rozgrywać się w tym mieście, a prawdopodobny tytuł to „El heroe discreto” („Dyskretny bohater”).

Pisarz świętuje swoje 76. urodziny. Stro-na llosa.eu po raz kolejny organizuje z tej okazji wydarzenie na swoim profilu na portalu społecznościowym facebook, swój udział deklarowało 25 osób.

Ekranizacja powieści „Pantaleon i wi-zytantki”, w reżyserii Francisco J. Lom-bardiego, była jednym z filmów pokazy-wanych podczas Tygodnia kina hiszpań-skiego. Pokazy odbyły się w Warszawie, Łodzi, Katowicach, Poznaniu, Wrocławiu, Krakowie i Gdańsku.

KWIecIeńW wydawnictwie Alfaguara ukazała się, w języku

hiszpańskim, nowa książka „La civilización del espectáculo” – esej Maria Vargasa Llosy o współ-czesnym świecie. O tej książce piszemy na str. 12.

M. Vargas Llosa zapowiedział, że 30 tysięcy ksią-żek z jego prywatnych zbiorów trafi do biblioteki w Arequipie (Peru).

W Santo Domingo (Dominikana) otwarto wystawę o pisarzu, która była czynna do początku maja.

8


56

MAJMVL otrzymał doktorat honoris causa

hiszpańskiego Uniwersytetu de Las Pal-mas de Gran Canaria.

„Marzenie Celta” ukazało się po holender-sku, pod tytułem „De droom van de Ier”.

W ramach ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek w filii nr 25 katowickiej Miej-skiej Biblioteki Publicznej zorganizowano spotkanie pod hasłem „Szelmostwa nie-grzecznego noblisty”, podczas którego można było obejrzeć zdjęcia z wizyty pi-sarza w Polsce w 2011 roku oraz posłuchać o jego twórczości (więcej informacji na stronie 14).

CZERWIECPowieść „Marzenie Celta” ukazała się w ję-

zyku angielskim (wydawnictwo Faber and Faber). Wydawca przy okazji wznowił część wcześniejszych książek noblisty, między in-nymi „Ciotkę Julię i skrybę”, „Wojnę końca świata” i „Święto kozła”, które ukazały się z nowymi projektami okładek.

Powieść „Gawędziarz” (1987 r.) doczeka-ła się analizy w książce „The Postmodern Storyteller: Donoso, Garcia Marquez, and Vargas Llosa” autorstwa Patricii E. Reagan, wydanej w języku angielskim przez Lexing-ton Books.

9


87LIPIECPo hiszpańsku ukazało się spe-

cjalne, jubileuszowe wydanie „Miasta i psów” (wyd. Alfagu-ara, 611 stron), przygotowa-ne z okazji 50-lecia premiery książki, zawierające dodatko-wo teksty o tej powieści.

SIeRPIeńUroczyste otwarcie Palacio Metropolitano de

Bellas Artes Mario Vargas Llosa w rodzinnym mieście pisarza, czyli Arequipie w Peru.

10


910PAŹDzIeRNIK

Mario Vargas Llosa został laureatem nagrody im. Carlosa Fuentesa – więcej na str. 13.

W krakowskim Instytucie Cervantesa otwarto wystawę fotografii „Atrament i światło” Daniela Mordzinskiego, argentyńskiego fotografa o polskich korzeniach – na zdjęciach znani twórcy literatury hiszpańskojęzycznej, wśród nich oczywiście MVL.

WRzeSIeńPisarz wziął udział w National Book Fe-

stival, organizowanym przez bibliotekę amerykańskiego Kongresu.

Ukazało się drugie wydanie książki „Vargas Llosa and Latin American Politics” z 2010 r. pod redakcją Juana E. de Castro i Nicholasa Birns, wyd. Palgrave MacMillan (Wielka Brytania), zawierającej 11 esejów o pisarzu.

Wydawnictwo Znak dodrukowuje książki M. Vargasa Llosy: „Kto zabił Palomina Mo-lero?”, „Lituma w Andach”, „Zielony Dom”, „Wojna końca świata” i „Gawędziarz”.

Fot. Slowking4/commons.wikimedia.org, zdjęcie udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0.

11


1211LIStOPAD

Ukazała się biografia pisarza autorstwa Urszuli Ługowskiej, wydana przez Państwowy Instytut Wydawniczy w Warszawie – o książce piszemy na stronach 16 -17.

W ramach obchodów czterdziestolecia Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich Uni-wersytetu Warszawskiego odbyła się sesja nauko-wa „Mario Vargas Llosa – peruwiański noblista w dziedzinie literatury”.

W Madrycie M. Vargas Llosa wziął udział w in-auguracji kongresu o literaturze iberoamerykań-skiego boomu.

GRUDzIeńPowieść „Marzenie Celta” trafiła na listę

The Best Fiction of 2012 ogłoszoną przez amerykańskie czasopismo branżowe „Kir-kus Reviews”.

Rozpoczyna się praca nad pierwszym nu-merem pisma „MVL”J

12

Esejo rozrywkowej cywilizacji

Najnowsza książka Vargasa Llosy ukazała się 11 kwietnia 2012 r., po hiszpańsku. „La civilización del espectáculo” jest esejem o współczesnym świecie, w którym sztuka i literatura stają się coraz bardziej trywialne, najważniejsza jest zabawa, tryumfuje sen-sacyjne brukowe dziennikarstwo i banalni politycy, a intelektualiści przestali się liczyć w publicznych

debatach i nie mają już wpływu na społeczeństwo. Książka ma 232 strony, jej wydawcą jest Alfaguara. Na stronie internetowej wydawcy książka kosztuje 17,50 euro w wersji drukowanej i 8,99 euro w formie e-booka. Czekamy na polskie wydanie.

(MZ)

13

Międzynarodowa nagroda za twórczość literacką w języku hiszpańskim im. Carlosa Fuentesa – tak brzmi oficjalna nazwa wyróżnienia, które ufundo-wał rząd meksykański. Autor „Terra Nostra” zmarł 15 maja 2012 roku. Wybór Vargasa Llosy na pierw-szego laureata tej nagrody ogłoszono w październiku.

Peruwiańczyka nagrodzono za jego wkład we wzbogacanie literackiego dziedzictwa ludzkości. Nagroda ma być wręczana w dniu 11 listopada, czyli w rocznicę urodzin pisarza. Vargas Llosa otrzymał

250 tysięcy dolarów i rzeźbę autorstwa Vicente Rojo. Nagrodę wręczył prezydent Meksyku Felipe Calde-rón. Laureata wybrało siedmioosobowe jury, któremu przewodniczył José Manuel Blecua.

W zestawieniu nagród literackich o najwyższych kwotach znajduje się ona na ósmym miejscu (na pierwszym jest oczywiście nagroda Nobla, a druga jest Premio Planeta, której laureatem Vargas Llosa został w 1993 roku).

(MZ)

Carlos Fuentes w Miami, 1987 rokFot. MDCarchives/commons.wikimedia.org, zdjęcie udostępnione na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0.

Pierwsza nagroda FuentesaMario Vargas Llosa został pierwszym laureatem nagrody noszącej imię meksykań-skiego pisarza Carlosa Fuentesa.

14

Jakie usługi świadczyły tytułowe wizytantki z „Pantaleona i wizytantek”? Dlaczego „Rozmo-wa w Katedrze” uznawana jest za najważniejszą powieść Peruwiańczyka? Czy niepełnoletni Mario naprawdę ożenił się potajemnie z własną ciotką – rozwódką, jak to opisał w „Ciotce Julii i skrybie”? Kto nie powinien czytać „Listów do młodego pi-sarza”? Dlaczego pisarz chciał zostać prezyden-tem Peru? Czy normalny człowiek jest w stanie przeczytać książkę napisaną narracją polifoniczną i dlaczego pisarz z niej zrezygnował? Czy tajemni-cza bohaterka „Szelmostw niegrzecznej dziewczyn-ki” istniała naprawdę? O czym będziemy mogli przeczytać w nowej powieści laureata literackiej Nagrody Nobla? O jakiej wojnie opowiada „Wojna końca świata”?

Odpowiedzi na te pytania można było poznać podczas spotkania pod tytułem „Szelmostwa nie-grzecznego Noblisty” na temat M. Vargasa Llosy w fi-lii katowickiej Miejskiej Biblioteki Publicznej Nr 25 (Osiedle Tysiąclecia), zorganizowanym w 9 maja w ramach IX Ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek. Kto nie znał powieści Vargasa Llosy, miał okazję po-słuchać o czym one są i zdecydować, od której warto rozpocząć lekturę. Kto już coś czytał, otrzymał szan-sę podzielenia się z uczestnikami spotkania swoimi wrażeniami. W bibliotece pokazane zostały fotogra-fie ze spotkań pisarza z czytelnikami w Warszawie i w Krakowie - w październiku 2011 roku pisarz na zaproszenie wydawnictwa Znak odwiedził nasz kraj, promując swą powieść „Marzenie Celta”.

(MZ)

Dlaczego debiutancką powieść Vargasa Llosy „Miasto i psy” spalono demonstra-cyjnie na dziedzińcu szkoły wojskowej w Limie?

Szelmostwaniegrzecznego Noblisty

Spotkanie o Vargasie Llosie w katowickiej bibliotece

15

W małym antykwariacie w pobliżu Naviglio Gran-de w Mediolanie bardzo żałowałem, że nie znam języ-ka włoskiego. Wtedy za kilka euro kupiłbym włoskie wydanie (pierwsze, z 1986 roku) „L’orgía perpetua: Flaubert e Madame Bovary” Maria Vargasa Llosy.

Książka, po hiszpańsku wydana w 1975 r. jako „La orgía perpetua: Flaubert y Madame Bovary”, nigdy nie ukazała się polsku. Zdjęcie zrobione ukradkiem, komórką, we wrześniu 2012 r.

Mediolańska orgiaHistoria jednego zdjęcia

16

Pierwsza, polityczna, niepokornaUrszula Ługowska napisała biografię Maria Vargasa Llosy, pokazującą związki między jego twórczością a wydarzeniami politycznymi. Książka ukazała się w listopadzie minionego roku w Państwowym Instytucie Wydawniczym.

Urszula Ługowska „Mario Vargas Llosa. Literatura polityka i Nobel”, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa, listopad 2012 r., seria „Biografie Sławnych Ludzi”, ISBN 978-83-06-03332-8, wydanie pierwsze, twarda oprawa, 568 stron, cena z okładki: 60 zł.

Literatura i polityka - pierwsza taka biografia

17

Polityka w życiu Vargasa Llosy jest i zawsze była bardzo ważna. Podczas wizyty w Polsce w paździer-niku 2011 roku pisarz mówił na spotkaniu z czytel-nikami, że mamy obowiązek uczestniczyć w debacie politycznej, nie możemy odcinać się od niej, choćby-śmy uważali politykę za coś złego i brudnego. Noblista nigdy nie unikał ostrych sporów, zmieniał poglądy i sympatie, od lat młodości angażował się politycznie, czego ukoronowaniem był udział w wyborach pre-zydenckich w Peru w 1990 roku, poprzedzony inten-sywną, paroletnią kampanią wyborczą, a zakończony porażką faworyta z kandydatem znikąd. Polityczne tematy stale obecne są w jego powieściach, do polityki odnosi się też wyraźnie uzasadnienie noblowskiego werdyktu Akademii Szwedzkiej.

Polityczne zaangażowanie pisarza Urszula Ługow-ska przedstawia w dwóch aspektach: wyborów doko-nywanych przez Vargasa Llosę jako uczestnika życia publicznego oraz jego osobistej działalności politycznej. „Na ile jego polityczne wybory są obecne w twórczo-ści literackiej? W jakim stopniu jego pisarstwo można nazwać literaturą polityczną? I wreszcie – czy analiza utworów Maria Vargasa Llosy potwierdza realizację założeń i deklaracji samego autora w zakresie postu-lowanych związków między literaturą a polityką?” – takie pytania padają we wstępie biografii. Odpowiedź na nie uzyskamy w trakcie lektury, poznając kontekst historyczny powstawania poszczególnych powieści.

Autorka wprowadza nas w realia peruwiańskiego społeczeństwa. O jego zróżnicowaniu i zantagonizo-waniu polski czytelnik Vargasa Llosy wie już, wydaje się, całkiem sporo z jego powieści. Jak płytka może być ta wiedza pokazuje doskonale pozornie błahy problem z tłumaczeniem słowa „góral” w powieściach „Miasto i psy” oraz „Lituma w Andach”. Jak pisze Urszula Łu-gowska „Tłumaczenie wyrazu serranos jako ‘górale’, choć jest poprawne, może być mylące dla polskiego czytelnika. Aby tekst miał taką wymowę, jaką w istocie posiada, należałoby pisać: Indianie”. Swojsko brzmiący „górale”, kojarzący się nam z oscypkiem i Tatrami, w żaden sposób nie oddają pogardliwego stosunku białych mieszkańców wybrzeża Peru do mieszkających w górskiej części kraju Indian.

Co przeciętny polski czytelnik Vargasa Llosy wie o peruwiańskiej, czy szerzej - latynoamerykańskiej polityce? Najczęściej tyle, ile dowie się z książek autora „Miasta i psów”. Skąd przeciętny polski czytelnik czer-

pie informacje o życiorysie pisarzu? Zapewne z licz-nych autobiograficznych wątków w jego powieściach i z autobiografii „Jak ryba w wodzie. Wspomnienia”, wydanej w 1993 roku (po polsku dopiero w 2010 r.). Urszula Ługowska udowadnia, że nie zawsze będą to najlepsze źródła wiedzy. Przykładowo, pisząc o „Hi-storii Alejandra Mayty” ukazuje, jak przedstawiona na kartach tej powieści doktryna ruchu trockistowskiego różni się od rzeczywistości.

Długo, bardzo długo czekałem na taką książ-kę. Dającą odpowiedzi na pytania pojawiające się w czasie lektury powieści i przede wszystkim au-tobiografii, w której Mario Vargas Llosa opisał swą młodość i prezydencką kampanię wyborczą, po-mijając całkowitym milczeniem sporo lat. Dającą wiedzę o tym, w jakich okolicznościach powsta-wały poszczególne książki, jak osobiste doświad-czenia pisarza wpłynęły na ich treść. Pokazującą i szczegółowo wyjaśniającą motywy i okoliczności ewolucji jego poglądów politycznych od marksizmu do neoliberalizmu. Analizującą rzetelnie przebieg jego prezydenckiej kampanii wyborczej. Sięgającą do mało znanych publikacji pisarza, niedostępnych w języku polskim. Analizującą problemy pojawiają-ce się w stale w jego prozie: dyktatury, militaryzmu, nacjonalizmu, stosunku do kościoła itd. Nie pomi-jającą kontrowersyjnych epizodów biografii, takich jak incydent z uderzeniem Gabriela Garcii Marqu-eza w 1976 r. czy raport o masakrze w Uchuraccay. Trzeba przyznać, że chwilami nie jest to lektura przyjemna dla wielbicieli twórczości Maria Vargasa Llosy, ale w końcu pisarz nigdy nie twierdził, że zawsze był grzecznym chłopcem.

Uzupełnieniem biografii są fotografie Vargasa Llosy, w tym z jego wizyt w Polsce, oraz dwa teksty: słynna mowa noblowska pisarza i dużo mniej znany, krytycz-ny list otwarty do noblisty, autorstwa Hugo Blanco.

Marcin Zimnal

Dr Urszula Ługowska – iberystka i politolog, pracownik Instytutu Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego, autorka książki „Boom kokainowy w Ameryce Łacińskiej – Casus Boliwii” oraz „Trockizm. Doktryna i ruch polityczny” (wspólnie z Augustem Grabskim).




Pismo bezpłatne, dostępne na www.llosa.eu. Ukazuje się nieregularnie. Sprzedaż i jakiekolwiek formy płatnej dystrybucji są zabronione. O ile nie zastrzeżono inaczej, wszelkie prawa do publikowanych materiałów są zastrzeżone.

Kontakt: [email protected]

MVL pismo fanów Maria Vargasa Llosy 1/2013

Documents

Transcript of MVL pismo fanów Maria Vargasa Llosy 1/2013