Kierunek Bruksela Wrzesień/Październik 2014

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI! WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!

W MAGAZYNIE!!!• AKTUALNOŚCI Z BRUKSELI,

str. 2 - 3 !• UNIJNA POLITYKA

EKOLOGICZNA I OBSZARY REGULACJI PRAWNEJ, str. 4-6 !

• OBSZARY POLITYKI OCHRONY ŚRODOWISKA UNII EUROPEJSKIEJ, str. 6-8 !

• JEDENAŚCIE EKOLOGICZNYCH ZASAD UNII EUROPEJSKIEJ, str. 8 !

• WSPARCIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU I EKOLOGICZNYCH ROZWIĄZAŃ - PROGRAM LIFE, str. 9-11 !

• ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII: KOSZTY I KORZYŚCI, str. 13-18 !

• EDUKACJA EKOLOGICZNA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ,str. 18-21 !

• EUROPEJSKI RYNEK W KOLORACH ZIELENI, str 22-23 !

• BIORÓŻNORODNOŚĆ WARUNKIEM ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU, str. 24-25 !

• IMPREZY PROMUJĄCE POLITYKĘ EKOLOGICZNĄ W BRUKSELI, str. 26-27

Polityka ekologiczna jest

o b e c n i e j e d ny m z n a j s z y b c i e j

rozwijających się obszarów współpracy

krajów należących do Unii Europejskiej.

Wraz z Traktatem z Maastricht (1991)

Wspólnoty Europejskie włączyły ją do

spisu swych stałych zadań i określiły cele

działań w zakresie ochrony środowiska

naturalnego. Dziś już wszystkie państwa

należące do Wspólnoty Europejskiej (w

tym Polska) realizują politykę ochrony

środowiska zgodnie z wyznaczonymi

zasadami. Zagadnienia ekologiczne

stanowią dużą część programów

wsparcia finansowego na poziomie

Komisji Europejskiej i na poziomie

krajowym. W dyskusji na temat rozwoju

coraz większą uwagę przywiązuje się do

łączenia znaczenia ekologicznego

i czynników gospodarczych. Mając to na

uwadze pragniemy zachęcić Państwa do

przeczy tan i a ko le jnego numeru

E magazynu BIWO poświęconemu

p o l i t y c e e k o l o g i c z n e j

i zrównoważonemu rozwojowi UE.

Mamy nadzieję, że w przystępny sposób

b ę d ą m o g l i P a ń s t w o u z y s k a ć

podstawowe informacje na temat działań

podejmowanych na rzecz ochrony

środowiska w Europie.!!!ŻYCZYMY MIŁEJ LEKTURY #

ZESPÓŁ BIWO#!

MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI! WRZESIEŃ/PAŹDZERNIK 2014

!Aktualnie w Brukseli...

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL! STRONA 2

O d 1 W r z e ś n i a B i u r o

Informacyjne Województwa

Opolskiego w Brukseli działa

w r a m a c h D o m u Po l s k i

Południowej.

!Forum Od 1 września Biuro

I n f o r m a c y j n e Wo j e w ó d z t w a

Opolskiego działa w ramach

inicjatywy Dom Polski Południowej

o p a r t e j n a w s p ó ł p r a c y 3

w o j e w ó d z t w - ś l ą s k i e g o ,

małopolskiego i opolskiego.!

List intencyjny ws. utworzenia Domu

Polski Południowej podpisali 28 maja

w Katowicach marsza łek woj.

małopolskiego Marek Sowa, woj.

opolskiego Andrzej Buła oraz woj.

śląskiego Mirosław Sekuła.!

Powstanie nowej instytucji jest

w y n i k i e m d o t y c h c z a s o w y c h

doświadczeń stron związanych

z samodzielnym prowadzeniem

przedstawicielstw regionalnych

w Brukseli, a także budową strategii

ponadregionalnych, np. „Strategii dla

Polski Po łudniowej” i wyzwań

związanych z perspektywą wdrażania

funduszy europejskich w latach

2014-2020.!

Korzyści ze współpracy w ramach

strategii mają przybrać bardziej

ko n k r e t n e e f e k t y w n o w e j

perspektywie f inansowej Uni i

Europejskiej.!

Dom Polski Południowej powstał

w miejscu, gdzie od pewnego czasu

obok siebie działają biura woj.

m a ł o p o l s k i e g o i ś l ą s k i e g o .

W s i e d z i b i e p r z y u l i c y d u

Luxembourg 3, zaledwie kilkaset

metrów od siedziby Parlamentu

Europejskiego mieścić się będzie

również biuro opolskie.!

Dom Polski Południowej będzie

kolejnym wspólnym biurem polskich

regionów w Brukseli. Od 2010 r.

działa tam Dom Polski Wschodniej

reprezentu jący województwa:

lubelskie, podkarpackie, podlaskie,

świę tokrzysk ie i warmińsko-

mazurskie. !W y s t a w a a r c h i t e k t u r y

M a ł o p o l s k i , Ś l ą s k a i

Opolszczyzny

7" października" na" Placu" Solidarności"

przed" budynkiem" Parlamentu"

E u r o p e j s k i e g o" z o s t a ł a"

z a i n a u g u r o w a n a" w y s t a w a"

za t y tu łowana :" „ A rch i tek tu ra"

Małopolski,"Śląska"i"Opolszczyzny."10"

lat" w" Unii" Europejskiej.”" W" ramach"

obchodów"10" rocznicy" przystąpienia"

Polski" do" Unii" Europejskiej" oraz"

otwarcia" Domu" Polski" Południowej""

Województwa:" Małopolskie," Śląskie"

i" Opolskie" zaprezentowali" obiekty"

architektoniczne" swoich" regionów"

zbudowane"w"ciągu"ostatniej"dekady"

dzięki"funduszom"unijnym"i"środkom"

własnym" samorządów" województw."

Większość" z" przykładów" powstała"

w" wyniku" konkursów" realizowanych"

przy"współpracy"ze"Stowarzyszeniem"

Architektów" Polskich." Prezentowane"

obiekty, stanowiące przyk łady

o w y s o k i c h w a l o r a c h

architektonicznych, pokazują jak

w ie lk ie zmiany dokona ły s ię

w przestrzeni publicznej w ciągu

ostatniego czasu. !Europejski Tydzień Regionów

i Miast po raz jedenasty

Open Days to coroczne wydarzenie

organizowanie już od 2003 r. W ciągu

tego czterodniowego wydarzenia

miasta i regiony zaprezentują swoje

możliwości do kreowania wzrostu

gospodarczego. W czasie Dni

Otwartych podkreślana jest ważna

rola i znaczenie szczebla lokalnego,

którego metody zarządzania i

decyzje mają wpływ na kształtowanie

się całej polityki unijnej. Wydarzenie

stało się europejską platformą

wymiany dobrych praktyk między

ek sper t am i d s . re g iona l nych

zaangażowanych w tematykę

rozwoju gospodarczego, integracji

s p o ł e c z n e j , w s p ó ł p r a c y

t r a n s g r a n i c z n e j , s z e r o k o

rozumianego partnerstwa oraz

tworzenia innowacji. Dni Otwarte w

Brukseli każdego roku zrzeszają

około 6 000 uczestników, podczas

b l i s ko 1 0 0 o r g a n i z o w a ny c h

warsztatów, debat oraz wystaw.

Wydarzeniu towarzyszy również

oko ło 250 imprez loka lnych

trwających od września do listopada

na terenie całej Europy. W ramach

wydarzenia Open Days 2014

Województwo Opolskie organizuje

debatę w ramach konglomeratu 10

regionów wśród których znajdują się

m.in. Region Veneto oraz Lazio

z Włoch, Galicia z Hiszpanii, Region

Północnej Portugalii, czy Istria

z Chorwacji. Tematem seminarium

p o ł ą c z o n e g o z d e b a t ą b y ł y

europejskie szlaki kulturowe. W

imieniu Marszałka Województwa

Andrzeja Buły, Pan Tomasz Załężny z

Biura Informacyjnego Województwa

Opolskiego przedstawił przykład

gminy Jemielnica, jako udanego

p r o d u k t u t u r y s t y c z n e g o w

k o n t e k ś c i e p o ł u d n i o w o -

zachodniego szlaku cysterskiego,

gdzie przy zaangażowaniu niedużych

środków europejskich udało się

u t w o r z y ć i n f r a s t r u k t u r ę ,

zrewitalizować okolicę oraz dzięki

zaangażowaniu gminy, zainicjować

szereg wydarzeń, dzięki którym

dzisiaj Jemielnica z roku na rok

przyciąga coraz więcej turystów.

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL!STRONA

Oprac. BIWO!!!



!!UNIJNA POLITYKA EKOLOGICZNA I OBSZARY REGULACJI PRAWNEJ

!!


Polityka ekologiczna jest obecnie

jednym z najszybciej rozwijających

się obszarów współpracy krajów

należących do Unii Europejskiej.

Wraz z Traktatem z Maastricht

(1991) Wspólnoty Europejskie

włączyły ją do spisu swych stałych

zadań i okreś l i ły cele dzia łań

w zakresie ochrony środowiska

naturalnego. Polityka ekologiczna

Wspólnot Europejskich początkowo

była skierowana przeciw skutkom

zan ieczyszczen i a środowiska .

Z czasem zaczęła dotyczyć działań

zapobiegawczych. W traktatach

z a ł o ż y c i e l s k i c h W s p ó l n o t

Europejskich z 1957 roku nie

poruszono kwestii związanych z

ekologią. Kraje członkowskie musiały

r adz ić sob ie s amodz ie ln i e z

ro snącym zan i ec zy s zc zen i em

środowiska. Wkrótce problem nabrał

znaczenia międzynarodowego.

P a ń s t w a n i e z a p o b i e g a j ą c e

z a n i e c z y s z c z e n i o m p o t r a f i ł y

zniweczyć wysiłki sąsiednich krajów

postępujących w tych sprawach

bardziej rygorystycznie. Polityka

ochrony środowiska i normy

produkcyjne państw członkowskich

coraz bardziej utrudniały handel. Tym

s a m y m s t a n ę ł y n a d r o d z e

swobodnemu przepływowi towarów,

stanowiącemu cel WE. Na początku

lat 70. szefowie państw i rządów WE

wezwali Komisje Europejską do

opracowania programu na rzecz

ochrony środowiska. Za podstawę

prawną uznano Traktat EWG,

mówiący o „harmonijnym rozwoju

życia gospodarczego" oraz o „stałej

i gospodarce zrównoważonego

r o z w o j u " w p a ń s t w a c h

cz łonkowskich Wspólnot . Dla

potrzeb ochrony środowiska

wykorzystany został również artykuł

100 Traktatu EWG, przewidujący

harmonizację tych przepisów prawa,

które bezpośrednio wpływają na

funkcjonowanie wspólnego rynku.

Polityka ochrony środowiska została

uznana za niezbędną i zyskała

podstawy prawne. Skutkiem tych

d e c y z j i b y ł o p o w s t a n i e

wspólnotowego prawa ochrony

środowiska. !!Wspólnoty uruchomi ły także

programy badawcze w zakresie

ochrony środowiska:!!•! STEP (Nauka i Technologia

na rzecz Ochrony Środowiska),!

•! E P O C H ( E u r o p e j s k i

Program Klimatologii i Zagrożeń

Naturalnych).!

!Wraz z podpisaniem Jednolitego

Aktu Europejskiego w 1987 roku WE

dostały legitymacje do prowadzenia

po l i t yk i w zakres ie ochrony

środowiska. Utrwalono wtedy zasadę

profilaktyki, sprawcy, pierwotnego

p o c h o d z e n i a o r a z z a s a d ę

subsydiarności. W lipcu 1988 roku

weszła w życie dyrektywa w sprawie

ochrony środowiska. Przewiduje ona

stworzenie jednolitej procedury

administracyjnej, stosowanej przy

p l a n o w a n i u p r o j e k t ó w

gospodarczych w celu kontroli ich

s ku tków d l a l udz i , zw i e r zą t

i środowiska. Na początku lat

dziewięćdziesiątych Wspólnoty

Europejsk ie odczuwa ły coraz

s i l n i e j s zą po t r zebę pod jęc i a

systematycznych działań w zakresie

z a r z ą d z a n i a ś r o d o w i s k i e m

na tura lnym. Podczas s zczy tu

w Dublinie w czerwcu 1990 roku

p r zep i s y do t yc z ące ochrony

środowiska zosta ły uznane za

najważniejsze. W roku 1991 polityka

Wspólnot Europejskich w zakresie

środowiska naturalnego została

znacznie rozszerzona. Połączono ją z

ogó lną po l i t yką gospodarczą

i uznano, że inicjatywy Komisji w

takich dziedzinach, jak: rolnictwo,

WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL ! STRONA 5


r ynek wewnę trzny, transpor t

i energetyka powinny uwzględniać

potrzebę ochrony środowiska

naturalnego. Powołano do życia

Europejską Agencje ds. Środowiska

Naturalnego, która rozpoczęła

d z i a ł a l n o ś ć w Ko p e n h a d z e

w październiku 1993 roku.!!P a ń s t w a c z ł o n k o w s k i e s ą

odpowiedzia lne za wdrażanie

prawodawstwa UE w zakresie

środowiska. A zatem Komisja

Europejska może, za pośrednictwem

E u r o p e j s k i e g o Tr y b u n a ł u

Sprawiedliwości, podjąć działania

p r aw n e p r z e c i w ko p ań s t w u

członkowskiemu niewywiązującemu

się z obowiązku skutecznego

wdrożenia prawodawstwa. Sprawy

prowadzone przed Trybuna łem

zwiększają presję , by znaleźć

rozwiązanie, i ostatecznie mogą

doprowadzić do nałożenia kar za

p ow t a r z a j ą c e s i ę p r z y p a d k i

zaniechania wdrożenia przepisów UE.

Niemniej jednak postępowanie

sądowe to ostateczność. Komisja

Europejska przywiązuje wielką wagę

do wsparcia państw członkowskich

w skutecznym wykonywaniu prawa.

Komisja pomaga w rozwijaniu

potencjału oraz udziela wsparcia

finansowego, jak również dzieli się

swoją wiedzą na temat stanu

środowiska oraz informacjami

dotyczącymi tego, w jaki sposób

państwa członkowskie wywiązują się

ze swoich unijnych zobowiązań w

praktyce. Komisja zaleciła, aby każde

z państw członkowskich powołało

niezależny krajowy organ kontrolny,

w rodzaju rzecznika praw, który

będzie zajmowa ł się skargami

obywateli związanymi ze stanem

środowiska naturalnego.!!PRZEPISY PRAWNE!

!Prawo Unii Europejskiej regulujące

ochronę środowiska powstawało na

przestrzeni ostatnich 30 lat. Obecnie

liczy około 300 aktów prawnych,

o b e j m u j ą c y c h d y r e k t y w y ,

rozporządzenia, decyzje i zalecenia.

Do tego należy dodać dużą liczbę

publikowanych informacji i innych

d o k u m e n t ó w o c h a r a k t e r z e

programowym, istotnych dla polityki

ekologicznej Unii Europejskiej.

P r zep i s y do t yc zące ochrony

środowiska służą eliminowaniu

barier handlowych, które mogłyby

powstać przy braku jednolitych

standardów ekologicznych.!!O b s z a r y r e g u l a c j i d o t y c z ą

następujących tematów:!!• Ochrona słodkich i słonych wód

p r z e d z a n i e c z y s z c z e n i a m i

powierzchniowymi i głębinowymi!!Poddano ścisłej regulacji odpływ

substancji toksycznych. Ustalono

limity dla rtęci, kadmu, lindanu, DDT,

pieciochlorofenolu, czterochlorku

węgla. Poddano kontroli i stopniowej

r e d u k c j i ś c i e k i z aw i e r a j ą c e

dwutlenek tytanu, wywołujący tzw.

Czerwony szlam. Określono też

n o r my j a ko ś c i o we d l a w ó d

w kąpieliskach oraz dla wody pitnej

i wody słodkiej do hodowli ryb

i skorupiaków.!!• Zanieczyszczenie atmosfery.!!P r z y j ę t o s z e r e g d y r e k t y w

regulujących emisje dwutlenku siarki,

używanie chlorofluorowęglanów

w a e r o z o l a c h i k o n t r o l e

zanieczyszczeń wytwarzanych przez

zakłady przemysłowe. Wprowadzono

szereg rozporządzeń w sprawie

emisj i spal in samochodowych.

Komisja Europejska zainicjował

program roboczy, dotyczący analizy

efektu cieplarnianego i sposobów na

ograniczenie ogrzewania atmosfery.!!• Hałas!!Dyrektywy określają dopuszczalny

poziom hałasu dla samochodów

osobowych, ciężarowych, motocykli,

c i ą g n i k ó w , s a m o l o t ó w

ponaddźwiękowych, kosiarek i

maszyn budowlanych. Poziom hałasu

musi być określony na opakowaniu

sprzętu domowego.!!• Zagospodarowanie odpadów!!Od 1975 roku Wspólnoty regulują

sposób gromadzenia, składowania,

przerobu i przetwarzania odpadów.

Specjalnymi zasadami objęto odpady

produkowane przez przemysł, wśród

nich: tlenek tytanu, zużyty olej

i odpady radioaktywne. W Unii

http://www.bruksela.opolskie.pl



Europe j sk i e j k ładz i e s ię t eż

szczególny nacisk na ponowne

wykorzystanie starego papieru,

tektury i pojemników po napojach.!!• Produkty chemiczne!!W celu zabezpieczenia przed

wypadkami i ograniczenia ich

skutków dyrektywa z 1982 roku

nak łada na producentów we

wszystkich państwach członkowskich

obowiązek informowania władz o

szkodliwych substancjach oraz o

zakładach i miejscach, w których

może dojść do niebezpiecznego

wypadku. Wspólnoty przyjęły także

odpowiednie środki mające na celu

redukcję chlorofluorowęglanów,

które niszczą warstwę ozonową. W

1986 roku sporządzono Europejski

Wykaz Istniejących Substancj i

Chemicznych, podający dane do

wiadomości, oceny i kontroli .

Powstały dyrektywy zabraniające

używania pewnych substanc j i

w pestycydach, a także nakazujące

kontrolę wykorzystania i produkcji

dwu- i trójfenylów polichlorowanych

i azbestu.!!• Ochrona przyrody!!Unia Europejska jest członkiem

Konwencji Berneńskiej z roku 1979,

dotyczącej ochrony przyrody. Rada

Ministrów przyjęła szereg dyrektyw

w sprawie ochrony zwierząt, importu

produktów wykonanych ze skór oraz

kontroli i ograniczenia badań

naukowych na zwierzętach. Projekty

ochrony środowiska naturalnego są

wspierane.!!

E U RO P E J S K A AG E N C J A

ŚRODOWISKA !

!Europejska Agencja Środowiska

gromadzi dane krajowe i na ich

p o d s t a w i e p r z y g o t o w u j e

ogólnoeuropejskie zbiory danych.

Opracowuje także wskaźniki i

sprawozdania dotyczące stanu

ś rodow i ska . Agenc j a zo s t a ł a

utworzona w 1994 r., jej siedziba

znajduje się w Kopenhadze.!

Zadaniem agencji jest pomaganie UE

i jej państwom członkowskim w

podejmowaniu decyzji (opartych na

w i a r y go d ny c h i n fo r m a c j a c h )

w z a k r e s i e p o p r aw y s t a n u

środowiska, wprowadzenia zagadnień

ekologicznych do gospodarczych

strategii politycznych oraz przejścia

n a b a r d z i e j z r ó w n o w a żo n y

ekologicznie styl życia. Agencja

pomaga też koordynować sieci

wymiany informacji i doświadczeń

w dziedzinie środowiska.!!

CELE DZIAŁAŃ W ZAKRESIE

OCHRONY ŚRODOWISKA

REALIZOWANYCH PRZEZ UE:!

!• zachowanie, ochrona

i poprawa jakości środowiska

naturalnego,!

• ochrona zdrowia człowieka,!

• rozważne i racjonalne

wykorzystanie zasobów

naturalnych.!


Oprac. BIWO!

Źródło: Unia Europejska. Informator

o ochronie środowiska !

OBSZARY POLITYKI OCHRONY ŚRODOWISKA UNII EUROPEJSKIEJ

Efektywne gospodarowanie

zasobami

!Aby stawić czoło temu wyzwaniu,

Komisja Europejska uznała efektywne

gospodarowanie zasobami za jedną

z priorytetowych kwestii swoich

n a j w a ż n i e j s z y c h s t r a t e g i i

p o l i t y c z n y c h . O z n a c z a t o

wytwarzanie większej wartości przy

mniejszym zużyciu surowców,

wykorzystywanie zasobów w sposób

zrównoważony oraz skuteczniejsze

nimi zarządzanie . Wymaga to

również innowacyjności, zmian we

wzorcach produkcji i konsumpcji

oraz odpowiedn ich bodźców

zachęcających, jak i sygna łów

cenowych.!!



Pod koniec 2011 r. rządy państw

członkowskich UE przyjęły „Plan

działania na rzecz zasobooszczędnej

Europy”. Jego autorzy zwracają

uwagę na potrzebę olbrzymiej

zmiany, jaka musi nastąpić w

gospodarce, polityce i w zachowaniu

każdego z nas. Plan obejmuje wiele

etapów, które real izowane w

różnych dziedzinach polityki w ciągu

40 lat doprowadzą Europę do

stworzenia gospodarki zapewniającej

wy sok i s t a nda rd ż y c i a p r z y

zdecydowanym ograniczeniu jej

skutków na środowisko.!

P o t r z e b a e f e k t y w n e g o

gospodarowania ograniczonymi

z a s o b a m i j e s t p r i o r y t e t e m

wprowadzanym do wszystkich

strategii politycznych UE. Aby

kontynuować realizację tego procesu,

Komisja powołała panel wysokiego

szczebla, w skład którego wchodzą

po l i t ycy szczeb l a kra jowego,

europejskiego i międzynarodowego,

przemys łowcy oraz specjal iści

po s i ad a j ą c y roz l e g ł ą w i edzę

z dziedziny gospodarki i środowiska.!!Różnorodność biologiczna!

!Jednym z najważniejszych celów

europejskiej polityki środowiska jest

ochrona otaczającego nas życia.

Środowisko naturalne stoi w obliczu

wielu zagrożeń na całym świecie,

natomiast bioróżnorodność – termin

ten odnos i s ię do bogactwa

naturalnego świata obejmującego

j e g o w s z y s t k i e g a t u n k i

i różnorodność genetyczną – na całej

planecie ulega zubożeniu. Aby

zaradzić tym zagrożeniom, UE

pragnie do 2020 r. zatrzymać utratę

bioróżnorodności i ekosystemów

i spowodować ich ponowny rozwój.!

Bioróżnorodność jest ważna jako

dobro samo w sobie, poza tym jest

dla nas źródłem podstawowych dóbr,

takich jak żywność, materiały, paliwo i

leki, jak również działa na naszą

korzyść – reguluje klimat, zapobiega

powodz iom, oczyszcza wody,

przyczynia się do tworzenia gleby. To

wszystko jest ważne dla rozwoju

gospodarki, naszego bezpieczeństwa,

zdrowia.!

Unia Europejska przyjęła plan

działania na rzecz bioróżnorodności

w 2006 r. Następnie na początku

2011 r. – w kilka miesięcy po tym, jak

cały świat przyjął ambitną agendę

globalną w japońskiej Nagoi – UE

przyjęła ostateczną i zaktualizowaną

wersję strategii. Jej podstawowym

celem jest powstrzymanie utraty

bioróżnorodności i degradacji

ekosystemów w Unii do 2020 r.,

odbudowanie ich stanów w jak

n a j w i ę k s z y m z a k r e s i e o r a z

zwiększenie udziału UE w globalnym

powstrzymaniu utraty różnorodności

biologicznej.!!Obszary chronione!

!Biorąc pod uwagę to, że natura nie

uznaje granic państwowych, UE

przyjęła surowe przepisy w zakresie

jej ochrony. W Unii obowiązuje

szereg środków chroniących dzikie

ptactwo oraz wiele zagrożonych

wygin ięciem gatunków roś l in ,

zwierząt i ich siedlisk, jednakże

zwieńczeniem działań legislacyjnych

było opracowanie programu „Natura

2000”. Jest to ogólnoeuropejska sieć

terenów ochrony gatunków i siedlisk

w ich naturalnym środowisku. Sieć ta

jest największa na świecie; obejmuje

ponad 26 tys. miejsc. Obecnie jest już

n iemal ca łkowic ie ukończona

i p o k r y w a n i e m a l 1 8 p ro c .

terytorium UE. Obejmuje teren

wielkości Niemiec, Polski i Czech

razem wziętych.!!Podnoszenie poziomu wiedzy!

!Komisja Europejska popularyzuje

wiedzę na temat środowiska

naturalnego na wiele sposobów.

N a j w a żn i e j s z y m , d o ro c z ny m

wydarzeniem ekologicznym jest

Zielony Tydzień w Brukseli, podczas

k tórego tys iące uczestn ików

debatują nad najważnie jszymi

problemami związanymi z ochroną

środowiska, takimi jak różnorodność

biologiczna lub ochrona wód.!

Aby zdobyć tytuł ekologicznej

stolicy, miasto musi wykazać się

stałym postępem na drodze do

zapewnienia wysokich standardów

ochrony środowiska,

zdecydowanie dążyć do osiągnięcia

kolejnych celów zrównoważonego

rozwoju, a jego działalność na

rzecz przyrody powinna być

przykładem dla innych. Laureaci:

2010: Sztokholm!

2011: Hamburg!

2012: Vitoria-Gasteiz!

2013: Nantes!

2014: Kopenhaga!

http://www.europeangreencapital.eu!



K o l e j n y m s p o s o b e m

upowszechn ian ia wiedzy jes t

organizowanie różnych konkursów.

N a g r o d a d l a E u r o p e j s k i e j

E k o l o g i c z n e j S t o l i c y R o k u

przyznawana j e s t w uznan iu

dzia łalności na rzecz ochrony

p r z y r o d y p r o w a d z o n e j w e

wszystkich europejskich miastach.

Inne nagrody przyznawane są

p rzeds ięb iors twom, w ładzom

publicznym oraz autorom projektów

indywidua lnych za ich wk ład

w ochronę środowiska.!

!Oznakowanie ekologiczne UE!

!Oznakowanie ekologiczne UE

przyznawane jest produktom i

usługom charakteryzującym się

o g r a n i c z o n y m w p ł y w e m n a

środowisko w ciągu cyklu życia – od

chwili pozyskania surowców do

wytworzenia produktu, przez okres

ko r z y s t a n i a z n i e g o , a ż d o

wyrzucenia. To uznawane w całej

Europie oznakowanie przyczynia się

do popularyzowania najlepszych

praktyk w dziedzinie ochrony

środowiska na podstawie kryteriów

ustalonych przez naukowców,

o r g a n i z a c j e p o z a r z ą d o w e i

zainteresowane strony. Do programu

dobrowolnie przyłączyło się ponad

1,3 tys. przedsiębiorstw, które

w y t w o r z y ł y p o n a d 1 8 t y s .

produktów. Klienci mogą polegać na

logo produktów ekologicznych,

pon i ewa ż k a żdy z n i ch j e s t

sprawdzany przez niezależnych

ekspertów. ! Oprac. BIWO!

Źródło: europa.eu/pol/pdf/flipbook/pl/

environment_pl.pdf

JEDENAŚCIE EKOLOGICZNYCH ZASAD UNII EUROPEJSKIEJ

1. Lepiej zapobiegać, niż leczyć.

2. Należy uwzględniać skutki

oddziaływania na środowisko w

moż l iw ie na jwcze śn ie j szym

stadium podejmowania decyzji.

3.Trzeba unikać eksploatowania

przyrody powodującego znaczne

n a r u s z e n i e r ó w n o w a g i

ekologicznej.

4. Należy podnieść poziom wiedzy

n a u k o w e j , b y u m o ż l i w i ć

podejmowanie właściwych działań.

5. Koszty zapobiegania i usuwania

szkód ekologicznych powinien

ponosić sprawca zanieczyszczenia.

6. Działania w jednym państwie

cz łonkowsk im n ie powinny

powodować pogorszenia stanu

środowiska w innym.

7. Polityka ekologiczna państw

członkowskich w zakresie ochrony

środowiska musi uwzględniać

interesy państw rozwijających się.

8. Państwa Unii Europejskiej

powinny wsp ierać ochronę

ś r o d o w i s k a w s k a l i

międzynarodowej i globalnej.

9. Ochrona środowiska jest

obowiązkiem każdego, zatem

konieczna jest edukacja w tym

zakresie.

10. Środki ochrony środowiska

p o w i n n y b y ć s t o s o w a n e

o d p o w i e d n i o d o r o d z a j u

zanieczyszczenia, potrzebnego

d z i a ł a n i a o r a z o b s z a r u

geograf icznego, który mają

chronić. Zasada ta znana jest jako

zasada subsydiarności.

11. Krajowe programy dotyczące

ś r o d o w i s k a p o w i n n y b y ć

koordynowane na podstawie

wspólnych długoterminowych

programów, a krajowa polityka

ekologiczna - harmonizowana

w ramach Wspólnot Europejskich.

http://europa.eu/pol/pdf/flipbook/pl/environment_pl.pdf

http://europa.eu/pol/pdf/flipbook/pl/environment_pl.pdf


WSPARCIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU I EKOLOGICZNYCH ROZWIĄZAŃ !PROGRAM LIFE i LIFE +.


Troska o środowisko, rosnąca

presja opinii publicznej i regulacje

prawne powodują zmiany w sposobie

p r o w a d z e n i a d z i a ł a l n o ś c i

gospodarczej. Coraz częściej firmy

muszą udowadniać, że ich troska o

środowisko nie sprowadza się

jedynie do opanowania konkretnej

retoryki, ale co ważniejsze, że ich

codzienne funkcjonowanie i strategie

inwestycyjne są zgodne z zasadami

zrównoważonego rozwoju. Coraz

więcej przedsiębiorstw przyznaje, że

dzięki zrównoważonej produkcji

można obniżyć koszty, spróbować

swoich szans na nowych rynkach i

zyskać przewagę konkurencyjną.

Z r ó w n ow a żo n a p ro d u k c j a i

konsumpcja stanowią szansę dla

przedsiębiorstw na to, by wyzwania

związane z ochroną środowiska stały

się okazją dla ich rozwoju. Co

przynosi również korzyści dla

konsumentów. Pomimo wyżej

wspomnianych szans , metody

produkcji i działania przedsiębiorstw

n i e z g o d n e z z a s a d a m i

zrównoważonego rozwoju wciąż

o d c i s k a j ą s w o j e p i ę t n o n a

ś r o d o w i s k u i s t a n o w i ą

d ługoterminowe zagrożenie ze

społecznego i gospodarczego punktu

widzenia. Podstawowym wyzwaniem

jest zatem praca nad stopniowym

odwracaniem aktualnych trendów w

zakresie produkcji i konsumpcji,

które są sprzeczne z zasadami

zrównoważonego rozwoju. Do

działań takich należy zmniejszenie

negatywnego oddzia ływania na

środowisko w trakcie całego cyklu

życia produktu, zachęcanie coraz

większej liczby przedsiębiorstw do

s t o s o w a n i a i n n o w a c y j n y c h

technologii i metod oraz zwiększenie

popytu na towary i technologie

produkcji, które w większym stopniu

s ą z g o d n e z z a s a d a m i

zrównoważonego rozwoju. !

W tym kontekście w 1992 roku

powołano po raz pierwszy w UE

program LIFE, który dziś stał się

jednym z najważniejszych narzędzi

polityki ochrony środowiska jeden z

największych sukcesów Europy.

Dostarcza ogromnych korzyści dla

natury i naszego przy niewielkich

inwestycjach – komentował Areil

Brunner z BirdLife Europe, koalicji

organizacji na rzecz ochrony.!!Jakiego typu działania mogą

uzyskać dofinansowanie?!

!Do otrzymania dofinansowania

kwalifikują się następujące działania:!

• działania operacyjne organizacji

pozarządowych zaangażowanych

w ochronę i poprawę jakości

środowiska na poziomie europejskim

oraz w tworzenie i wdrażanie

ustawodawstwa i polityki ochrony

środowiska unii europejskiej,!

• tworzenie i utrzymywanie sieci, baz

danych i systemów komputerowych

z w i ą z a n y c h b e z p o ś r e d n i o

z wdrażaniem ustawodawstwa

i polityki ochrony środowiska UE, w

szczególności gdy dzia łania te

poprawiają publiczny dostęp do

informacji o środowisku,!

• analizy, badania, modelowanie

i tworzenie scenariuszy,!

• monitorowanie stanu siedlisk i

gatunków, w tym monitorowanie

lasów,!

• pomoc w budowaniu potencjału

instytucjonalnego,!

• szkolenia, warsztaty i spotkania, w

t y m s z k o l e n i a p o d m i o t ó w

uczestniczących w inicjatywach

dotyczących zapobiegania pożarom

lasów,!

• platformy nawiązywania kontaktów

zawodowych i wymiany najlepszych

praktyk,!

• d z i a ł a n i a i n f o r m a c y j n e

i komunikacyjne, w tym kampanie na

rzecz zwiększania świadomości

spo łecznej, a w szczególności

kampanie zwiększające świadomość



WWW.BRUKSELA.OPOLSKIE.PL! STRONA 10!


społeczną na temat pożarów lasów,!

• demonstracja innowacyjnych

pode j ś ć , t e c hno lo g i i , me tod

i i n s t rumentów dotyczących

kierunków polityki!

• specjalnie w odniesieniu do

komponentu I „LIFE+ przyroda

i różnorodność biologiczna”: !

1. z a r z ą d z a n i e g a t u n k a m i

i obszarami oraz planowanie

ochrony obszarów, w tym

z w i ę k s z e n i e e ko l o g i c z n e j

spójności sieci Natura 2000;!

2. monitorowanie stanu ochrony, w

szczególności ustalenie procedur

i struktur monitorowania stanu

ochrony;!

3. rozwój i real izacja planów

dzia łania na rzecz ochrony

g a t u n k ó w i s i e d l i s k

przyrodniczych;!

4. zwiększenie zasięgu sieci Natura

2000 na obszarach morskich;!

5. n a b y w a n i e g r u n t ó w p o d

następującymi warunkami: !

• nabycie to przyczyniłoby się

d o u t r z y m a n i a l u b

przywrócenia integralności

obszarów objętych siecią

Natura 2000,!

• nabycie gruntu jest jedynym

lub najbardziej efektywnym

s p o s o b e m o s i ą g n i ę c i a

p o ż ąd a n e go s k u t k u w

zakresie ochrony przyrody,!

• n a b y w a n y g r u n t j e s t

d ł u g o o k r e s o w o

p r z e z n a c z o n y n a

wykorzystanie w sposób

z g o d n y z c e l a m i

szczegółowymi komponentu

I „ L I F E + p r z y r o d a i

różnorodność biologiczna”,

o r a z d a n e p a ń s t w o

cz łonkowsk ie zapewnia

d ługookresowe wy łączne

p r z e z n a c z e n i e t a k i c h

gruntów na cele związane

z ochroną przyrody.!!P o d s t a w ą d l a u t w o r z e n i a

instrumentu LIFE było przyjęcie w

1986 roku Jedno l i t ego Aktu

Europejskiego. Wraz z V Programem

Działań na Rzecz Środowiska (1993),

a k t y t e p r z y c z y n i ł y s i ę d o

zre formowania europe jsk iego

systemu ochrony przyrody, a sam

program LIFE stał się jedynym

mechanizmem finansowym Unii

Europejskiej, w całości dedykowanym

ochronie środowiska.!

Podczas trzech kolejnych edycji

programu, jego struktura zmieniała

się, by jak najlepiej realizować cele

stawiane państwom Unii Europejskiej

w zakresie ochrony środowiska.!!Nowe aspekty przysz łego

programu LIFE to:!

!• u t w o r z e n i e n o w e g o

podprogramu na rzecz działań w

dziedzinie klimatu;!

• c z y t e l n e z d e f i n i o w a n i e

p r i o r y t e t ó w w i e l o l e t n i c h

programów prac przyjętych w

porozumieniu z państwami

członkowskimi!

• nowe możliwości w zakresie

realizacji programów na szerszą

s k a l ę d z i ę k i „ p r o j e k t o m

zintegrowanym”, z pomocą

których będzie można pozyskać

inne fundusze UE, krajowe i

prywatne na realizację celów

związanych z ochroną środowiska

i klimatu.!

Podprogram na rzecz środowiska

b ę d z i e w s p i e r a ć w y s i ł k i

w następujących dziedzinach:!

• „Środowisko i efektywność

wykorzystywania zasobów”!

• „Różnorodność biologiczna” !

• „Zarządzanie w zakresie ochrony

środowiska i informacja” !!Podprogram na rzecz działań

w dziedzinie klimatu obejmuje

następujące obszary:!

• „Łagodzenie zmiany klimatu”!

• „Przystosowanie do zmiany

klimatu” !

• „ Z a r z ą d z a n i e d z i a ł a n i a m i

w dziedzinie klimatu i informacja” !!Dotacje na finansowanie projektów

pozostaną g łównym rodzajem

interwencji w ramach programu.

Dotacje operacyjne dla organizacji

pozarządowych i innych podobnych

podmiotów będą nadal możliwe.!

Nowy program LIFE jest częścią

wniosku Komis j i dotyczącego

wieloletnich ram finansowych na lata

2014-2020, który określa ramy

budżetowe i g łówne kierunki

strategii „Europa 2020”. Komisja ma

nadzieję, że wnioski przejdą przez

p ro c e s z a t w i e rd z a n i a p r z e z

Parlament Europejski i Radę przed

rozpoczęciem następnego okresu

programowania!!Kto może otrzymać dotację?!

!Beneficjentem programu może być

każdy podmiot (jednostki, podmioty i

instytucje publiczne lub prywatne)





zarejestrowany na terenie państwa

n a l e ż ą c e g o d o W s p ó l n o t y

Europejskiej. W wytycznych dla

wn ioskodawców bene f i c j enc i

podzieleni zostali na trzy kategorie:

instytucje publiczne, organizacje

p r y w a t n e , ko m e rc y j n e o r a z

organizacje prywatne, niekomercyjne

(w ł ącza jąc w to organ i z ac j e

pozarządowe).!

W rea l i z a c j i p ro j ek tu mo że

uczestniczyć kilka podmiotów, wśród

k tór ych , poza bene f i c j en tem

głównym (koordynującym), mogą się

znaleźć partnerzy (współbeneficjenci)

oraz współfinansujący. Tworzenie

partnerstw (np. instytucji publicznych

- właścicieli terenu na którym

r e a l i z o w a n y j e s t p r o j e k t i

podmiotów wywodzących się ze

ś r o d o w i s k n a u k o w y c h ,

odpow iedz i a l ny ch z a s t ronę

mer y tor yczną p ro jek tu ) j e s t

powszechnie stosowaną w innych

państwach praktyką, pozwalając na

lepsze zaplanowanie i skuteczniejszą

realizację projektu. Zbyt duża liczba

p a r t n e r ó w m o ż e j e d n a k

s p o w o d o w a ć t r u d n o ś c i

organizacyjne podczas realizacji

projektu.!

Za realizację projektu odpowiada

beneficjent koordynujący, do którego

o b o w i ą z k ó w n a l e ż y m . i n .

przygotowanie wniosku, współpraca

z K o m i s j ą E u r o p e j s k ą n a

poszczególnych etapach procesu

o ceny wn io s ku , n ad zó r n ad

przepływami finansowymi w trakcie

realizacji projektu oraz informowanie

Komisji o postępach realizacji

projektu.!!

W latach 2014-2020 całkowity

budżet programu to ponad 3,4

m ld euro . Ś rodk i t e będą

dystrybuowane w ramach dwóch

podprogramów:!!1. Działania na rzecz środowiska,

g d z i e w s p a r c i e u z y s k a j ą

przeds ięwzięc i a dotyczące

o c h r o n y ś r o d o w i s k a i

efektywnego gospodarowania

z a s o b a m i , p r z y r o d y i

różnorodności biologicznej oraz

zarządzania i in formacjami

w zakresie środowiska,!

2. 2 . D z i a ł a n i a n a r z e c z

klimatu,w którym wspierane będą

inicjatywy dotyczące łagodzenia

i dostosowania do skutków

zmiany klimatu oraz zarządzania

i informacji w zakresie klimatu.!

Komisja Europejska zaproponowała,

by w nowej perspektywie finansowej

LIFE większy nacisk położyć na

f i nansowan ie t zw. pro jektów

zintegrowanych tj. projektów o

dużym zas ięgu ter ytor ia lnym

mających na celu wdrożenia strategii

lub programów działań w zakresie

środowiska lub zmian klimatycznych,

mobilizujących wykorzystanie innych

funduszy pomocowych. Zagadnienie

projektów zintegrowanych przybliżył

przyby łym gośc iom Dyrektor

Wydzia łu LIFE Przyroda (LIFE

Nature) Dyrekc j i Genera lne j

Środowiska w Komisji Europejskiej-

Pan Angelo Salsi. Zagadnienie to jest

szczególnie istotne dla podmiotów

odpowiedzialnych za wdrażanie

p lanów i s trateg i i o zas ięgu

krajowych i regionalnym. porównaniu

do lat 2007-2013 alokacja środków

na program wzrośnie z 2,1 mld euro

do ponad 3,4 mld euro. Dodatkowe

środki zostały przeznaczone m.in. na

realizację działań w obszarze klimatu,

które dotychczas nie mia ły

wyodrębnionej koperty finansowej.

Pozostałe zmiany w stosunku do

obecnie obowiązującego programu

L I F E + t o m . i n . n i e z n a c z n e

z w i ę k s z e n i e s t a w e k

współfinansowania projektów oraz

możliwość zgłoszenia przez każde

z państw cz łonkowskich tzw.

p r o j e k t ó w z i n t e g r o w a n y c h ,

obejmujących kompleksowe działania

rea l i zowane w ramach k i l ku

programów lub funduszy.!

W opinii Komisji Europejskiej

w p r o w a d z o n e n o w y m

rozporządzeniem zmiany sprawią,

że w latach 2014-2020 LIFE nadal

będzie się cieszył opinią programu

wymagającego, lecz jednocześnie

p r z y j a z n e g o b e n e f i c j e n t o m

rea l i zu jącym przeds ięwz ięc i a

z zakresu środowiska.!!LIFE to unikatowy i innowacyjny

instrument finansowy, którego

głównym celem jest wspieranie

procesu wdrażania wspólnotowego

prawa ochrony środowiska, realizacja

polityki ochrony środowiska oraz

identyfikacja i promocja nowych

r o z w i ą z a ń d l a p r o b l e m ó w

dotyczących ochrony przyrody. W

czasie ponad 20 lat funkcjonowania

programu dofinansowania udzielono

blisko 4,2 tys. inicjatywom z całej

Europy.!! Oprac. BIWO!

Źródło: www.europa.eu



CV PROGRAMU LIFE

LIFE I (1992-1995)!

Realizowany począwszy od 1992 r., program ten składał się z pięciu komponentów. Projekty mogły otrzymać dofinansowanie w przedziale 30 – 100% (średnio 50%). Co roku przedstawiano uaktualnione obszary priorytetowe. Podczas trwania tej edycji zrealizowano 731 projektów.!

LIFE II (1995-1999)!

Wraz z powiększeniem się Wspólnoty Europejskiej w 1995 r. o nowe państwa (Austria, Finlandia, Szwecja) zwiększył się budżet programu, osiągając kwotę 450 mln ECU. Począwszy od drugiej edycji przyjęto podział programu na trzy komponenty (LIFE-Przyroda, LIFE-Środowisko oraz LIFE-Kraje trzecie, tzn. nie zrzeszone w UE). Poprawka do rozporządzenia ustaliła podział budżetu między komponenty w stosunku 46:46:5, pozostałe 3% pozostawało w dyspozycji Komisji Europejskiej. Z rokiem zakończenia się drugiej edycji, korzystanie z programu rozpocząć mogły kraje kandydujące. Jako pierwsza zaangażowała się Rumunia, w dalszej kolejności Słowenia, Węgry, Estonia, Litwa i Słowacja. W 1999 r. zorganizowano również tzw. Life Week, pierwsze międzynarodowe spotkanie osób i instytucji biorących udział lub zainteresowanych programem. Spotkanie to z czasem przekształciło się w Green Week – organizowaną raz do roku w Brukseli imprezę, na którą składają się m.in. seria warsztatów, seminariów i targi ekologiczne, podczas których prezentowane są projekty z zakresu ochrony środowiska.!

LIFE III (1999-2004)!

Realizację trzeciego etapu programu zaplanowano na pięć lat, a jego budżet został zwiększony do 640 mln euro. Opracowano nowe mechanizmy popularyzujące realizację projektów międzynarodowych, w które zaangażowane byłoby jednocześnie kilka państw członkowskich. Rozporządzenie nr 1682/2004 z września 2004 r. przedłużyło funkcjonowanie instrumentu o dwa lata, przyznając mu nowe środki w wysokości 317 mln euro. Głównym powodem wydłużenia funkcjonowania programu było uniknięcie luki między zakończeniem etapu III w 2004 r. a rozpoczęciem obowiązywania nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2007-2013. W międzyczasie przygotowano raport oceniający funkcjonowanie mechanizmu na przestrzeni dekady. !

!LIFE +(2007-2013)!

Program LIFE+ finansuje projekty, które przyczyniają się do rozwoju i wdrażania polityki i prawodawstwa z zakresu środowiska. Program ten umożliwia w szczególności uwzględnienie kwestii ochrony środowiska w innych obszarach polityki, a ogólniej rzecz ujmując, przyczynia się do zrównoważonego rozwoju. Program LIFE+ zastępuje kilka instrumentów finansowych poświęconych ochronie środowiska, w tym poprzedzający go program LIFE. Koperta finansowa LIFE+ wynosiła 2 143 409 mln EUR na okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2013 r.!

Life + (2014-2020)!

Program LIFE to kontynuacja realizowanego w okresie 2007-2013 programu LIFE+. Jest to jedyny instrument dedykowany wyłącznie środowisku i zapewniający środki finansowe na jego ochronę. W perspektywie 2014-2020 budżet programu będzie wynosił prawie 3,5 miliarda euro. Oprócz większych niż do tej pory nakładów finansowych Komisja obiecuje również zwiększenie elastyczności i uproszczenie zasad.!

!






MAGAZYN BIURA INFORMACYJNEGO WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI! LDS WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK 2014

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII:

KOSZTY I KORZYŚCI

Zdaniem aż 90 proc. Polaków

rozwój odnawialnych źródeł energii

i nakierowanie polityki na OZE może

zmniejszyć uzależnienie od importu

surowców energetycznych. 88 proc.

respondentów stwierdzi ło, że

zmniejszyć uzależnienie od importu

m o ż e ro z w ó j e f e k t y w n o ś c i

energetycznej, czyli zmniejszenie

s trat przy produkc j i energ i i ,

zminimalizowanie jej marnowania -

m ó w i A n n a O g n i e w s k a

z Greenpeace Polska, koordynator

projektu „Energia odnawialna”.!

Wzrastające ceny konwencjonalnych

surowców energetycznych: ropy

naftowej, węgla, gazu ziemnego,

ograniczone zasoby tych kopalin,

oraz regulacje prawne wymuszające

korzystanie z OZE (konieczność

wytwarzania przez Polskę do 2010 r.

7,5% energii pochodzącej ze źródeł

odnawialnych w ogólnym bilansie

energetycznym) zmusza ją do

poszukiwania alternatywnych źródeł

energii. !

Działalność gospodarcza bazująca na

odnawialnych źród łach energii

pozwala na efektywne, nienaruszające

obecnego stanu wykorzystywanie

zasobów środowiska naturalnego

z j e d n o c z e s n ą m o ż l i w o ś c i ą

utworzenia nowych, zielonych miejsc

pracy. Taka działalność ma szczególne

znaczenie na obszarach cennych

przyrodniczo ze słabo rozwiniętą

infrastrukturą gospodarczą.!

Eksperci europejscy podkreślają, że

inwestowanie w odnawialne źródła

e n e r g i i o r a z p ó ź n i e j s z e

wykorzystywanie wyprodukowanej

energii niesie ze sobą szereg korzyści

p łynących zarówno do osób

indywidualnych jak i społeczności

lokalnych. !

!Do najważniejszych korzyści

należy zaliczyć: !

!• a k t y w i z a c j a l o k a l n e j

przedsiębiorczości, !

• poprawa koniunktury gospodarczej, !

• tworzenie nowych miejsc pracy –

zarówno podczas realizacji inwestycji,

jak i jej obsłudze – „osiem hektarów

upraw roślin energetycznych = jedno

nowe miejsce pracy”, !

• poprawę bilansu handlowego

gminy/powiatu wykorzystującej OZE, !

• w z r o s t b e z p i e c z e ń s t w a

energetycznego – uniezależnienie od

konwencjonalnych źródeł energii, !

• niższe koszty wytwarzania ciepła i

energii elektrycznej (obniżenie

kosz tów ogrzewan ia domów,

zak ładów i hal produkcyjnych,

budynków komunalnych), !

• możliwość wykorzystania do

produkcj i z iemi od łogowanej ,

zdewastowanej lub zdegradowanej

oraz ziem wyłączonych z klasycznej

produkcji rolniczej, !

• ochrona i poprawa środowiska

naturalnego (ograniczenie emisji

dwutlenku węgla oraz zmniejszenie

emisji tlenku węgla i pyłów), !

• możliwość uzyskania wsparcia ze

ś ro d k ó w U n i i E u ro p e j s k i e j

promującej działania proekologiczne, !

• pop r awa w i z e r unku f i rmy

inwestującej w OZE – f irma

przyjazna środowisku.!!Polska ustawa o OZE i unijne

regulacje !

!OZE to jeden z priorytetów polityki

energetyczno-klimatycznej Unii

Europejskiej, a jeden z jej celów to





20-proc. udział tych źródeł w

finalnym zużyciu energii. Dla Polski

ten cel jest nieco niższy - średnio

15,5 proc. Głównym celem ustawy

jest wyodrębnienie, przeniesienie

i usystematyzowanie mechanizmów

wsparc i a d l a energ i i z OZE

zawartych w aktualnych przepisach

prawnych. Przeniesienie systemu

wsparcia dla energii z OZE będzie

dotyczyć w pierwszym etapie

r e g u l a c j i u s t a w o w y c h z

z a s t r z e żen i em p r ze j ś c i owym

o k r e s ó w o b o w i ą z y w a n i a

rozporządzeń umoż l iwiających

c i ą g ł o ś ć f u n k c j o n o w a n i a

mechanizmów wsparcia” – informuje

Ministerstwo Gospodarki. Nowe

z a s a d y w s p a r c i a e n e r g i i

w y t w o r z o n e j z O Z E b ę d ą

zagwarantowane na okres 15 lat,

jednocześnie zostaną zróżnicowane

w zależności od nośnika energii

odnawialnej, zainstalowane moce

urządzeń generujących energię oraz

daty ich włączenia do eksploatacji lub

modernizacji. Nowe zasady wspierać

będą rozwój rozproszonych źródeł

energi i odnawia lnych, okreś lą

warunki zachowania praw już

n a b y t y c h d l a i n w e s t y c j i

zrealizowanych lub rozpoczętych,

czas ich obowiązywania oraz

pozwolą na zmniejszenie obciążeń

d la odbiorcy końcowego. Jak

podkreśla Ministerstwo Gospodarki,

mniejsze wsparcie przewidziano dla

t e c h n o l o g i i , k t ó r e o b e c n i e

wytwarzają ok. 90 proc. energii

e l e k t r y c z n e j z O Z E , n p .

w s p ó ł s p a l a n i e o r a z s t a r e ,

zamortyzowane elektrownie wodne.!!

Projekt ustawy o OZE przewiduje

utrzymanie obecnego systemu

wsparcia dla istniejących instalacji

OZE, ale z istotnymi zmianami.

U s t aw a p r z ew i d u j e b ow i e m

obniżenie wsparcia dla instalacji tzw.

spalania wielopaliwowego, czyli

współspalania biomasy z węglem do

0,5 certyfikatu za 1 MWh. Ponadto

ma być zlikwidowane wsparcie dla

dużej energetyki wodnej tj. dla

instalacji o mocy powyżej 5 MW. Projekt ustawy daje wytwórcy

energii elektrycznej OZE możliwość

wyboru między dotychczasowymi

zasadami a zadek l arowan iem

przystąpienia do nowego tzw.

systemu aukcyjnego, który ma zacząć

funkcjonować od 1 stycznia 2015 r.

Jego ważnym elementem będzie

organizowanie odrębnych aukcji na

wytwarzanie energii elektrycznej

produkowanej w obiektach o mocy

zainstalowanej do 1 MW oraz o

mocy zainstalowanej powyżej 1 MW.

Zgodnie z nim minimum 25 proc.

energii elektrycznej powinna zostać

wytworzona w instalacjach OZE

o mocy zainstalowanej do 1 MW, co

ma zapewnić wykorzystanie lokalnie

dostępnych zasobów OZE. !U s t aw a o O Z E p r z e w i d u j e

utworzenie Operatora Rozliczeń

Energii Odnawialnej (OREO). Jego

zadaniem będzie m.in. rozliczanie

ujemnego salda między wartością

sprzedaży energii elektrycznej i

w a r t o ś c i ą z a k u p u e n e r g i i

e lektr yczne j wytworzonej na

podstawie funkcjonowania systemu

aukcyjnego. Resort gospodarki

wskazuje, że ważnym elementem

u s t awy j e s t t a k że p romoc j a

prosumenckiego (prosument to

j e d n o c z e ś n i e p r o d u c e n t i

konsument) wytwarzania energii

z O Z E w m i k r o - i m a ł y c h

instalacjach. Projekt ustawy zawiera

przepisy o tzw. net meteringu,

których wejście w życie poprawiłoby

r e n t o w n o ś ć i n w e s t y c j i

w mikroinstalacje. Projekt ustawy o OZE zakłada, że

działalność gospodarcza w małej

instalacji wymagała jedynie wpisu do

rejestru wytwórców, a nie jak

d o t y c h c z a s p o d l e g a ł a

s ko m p l i kow a n e j p ro c e d u r z e

koncesyjnej. Rejestr wytwórców ma

prowadzić prezes URE. Ustawa

wejdzie w życie 30 dni od daty

ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.!!Koszty dostosowan ia do

wymogów unijnych

!Wed ług ostrożnych szacunków

koszty te wahają się w przedziale od

5 do 13 miliardów złotych rocznie

i dotyczyć będą przede wszystkich

odbiorców energii. !

Emisje CO2 z obszaru Unii to

zaledwie 7 proc. w skali globalnej.

Polski minister środowiska mówi, że

UE nie powinna się zobowiązywać





do dalszego obniżania emisji CO2 po

2020 roku, zanim nie zrobią tego

także światowi emitenci, głównie

Chiny i USA. Unijni zwolennicy

zmniejszania emisji mówią jednak

o tym, że Europa powinna dać dobry

przykład i impuls do rozwoju zielonej

energii. Jednak w czasie kryzysu i

s powo ln i en i a go spoda rc zego

optymizm wobec inwestowania w

OZE słabnie. Sceptycy podkreślają , iż

tej chwili każdy kraj szuka rezerw,

oszczędności. „Każdy kraj europejski

ma obecnie problemy społeczne i my

mamy dodatkowo zwiększać napięcia

poprzez podnoszenie cen energii? W

tym momencie jest to nieracjonalne.”!!„Ana l i zu jąc kosz t y zw ią zane

z realizacją pakietu klimatyczno-

energetycznego, czyli m.in. ze

wzrostem udziału energii ze źródeł

odnawialnych, nie można zapominać

o p o z y t y w n y c h s k u t k a c h

ekonom i c zny ch , s po łec zny ch

i ekologicznych wynikających ze

wspierania OZE Nowe inwestycje

oraz związana z nimi produkcja

urządzeń przemysłowych i usługi

związane z inwestycjami umożliwiają

rozwój gospodarki, aktywizację

zawodową i tworzenie nowych

miejsc pracy. Budowa nowych,

rozproszonych insta lacj i OZE

w y m a g a w z m o c n i e ń w

infrastrukturze, co również pobudza

przedsiębiorczość. Ponadto, wzrost

udziału energii z OZE wpływa na

z m n i e j s z e n i e w y ko r z y s t a n i a

kopalnych źródeł energii, a tym

s a my m p o p r z e z r a c j o n a l n e

wykorzystanie zasobów naturalnych

powoduje oszczędność pa l iw

i energii. Więcej na ten temat także

na stronie. Poniżej przedstawiamy

o p i n i e z n a n y c h e k s p e r t ó w

wyjaśniających zasadność inwestycji

w zieloną gospodarkę:!!OPINIE I KONTROWERSJE

!IZABELA KIELICHOWSKA,

Government Affairs & Policy,

dyrektor, GE Energy:

- Zarówno odnawialne źródła energii,

jak i wysokosprawna rozproszona

generacja energii, także w oparciu o

czystsze paliwa kopalne to ogromna

szansa rozwojowa dla Polski .

Wykorzystanie tych technologii

możliwe jest nie tylko dzięki zupełnie

n o w y m i n we s t y c j o m , n p . w

energetykę wiatrową, ale także dzięki

modernizacji bazy polskich ciepłowni

czy wykorzystaniu istniejących jazów

po małych elektrowniach wodnych. !

Energetyka rozproszona i odnawialna

generuje przeciętnie więcej lokalnych

miejsc pracy zatem, pozytywnie

wpływa na rozwój regionów. W

końcu w Polsce istnieje też przemysł

oferujący potrzebne urządzenia, np.

kot ły na biomasę czy panele

słoneczne do produkcji ciepłej wody

lub dostarczający podzespoły do

urządzeń (np. automatyka czy łopaty

do turbin wiatrowych), oferując nie

tylko innowacyjne miejsca pracy, ale

pracu jący wpros t na wzros t

polskiego PKB. Zatem rozbudowa

sektora OZE i rozproszone j

produkcji energii przyniesie nie tylko

wymierne korzyści w postaci

zmn ie j s zen i a zużyc i a energ i i

pierwotnej (dzięki podniesieniu

efektywności i wykorzystaniu OZE

o r a z o g r a n i c z a n i u s t r a t

przesyłowych), ale także podniesie

bezpieczeństwo energetyczne kraju,

stworzy nowe miejsca pracy w

energetyce, przemyśle i rolnictwie

(produkcja paliw), ograniczy koszty

ochrony zdrowia (dzięki zmniejszeniu

zanieczyszczeń konwencjonalnych) i

przys łuży s ię wzmocn ien iu i

dalszemu unowocześnieniu sektora

przemysłowego. !

D a l e ko z a k r o j o n y p r o g r a m

znaczącego zwiększenia udziału

energii odnawialnych i źróde ł

rozproszonych wymaga jednak

d ł u g o f a l o w e j s t r a t e g i i i

konsekwentnego jej wdrażania przez

wiele lat . Energetyczna Mapa

Drogowa 2050 nakreś la ramy

działania dla całej UE. W ubiegły

piątek ministrowie gospodarki

zgodzili się na zaproponowane w

dokumencie podejście, kładąc nacisk

na dalsze zwiększenie efektywności

energetycznej, także w produkcji

energii, znaczące zwiększenie udziału

energii odnawialnych i daleko idącą

modernizacje infrastruktury. !

W Polsce opublikowano wiele prac

analizujących możliwości budowy

takiego programu. Ministerstwo

G o s p o d a r k i o p r a c o w a ł o

podsumowanie tych analiz (Mix

energetyczny 2050), jako pierwszy

krok ku rea l i z ac j i p rogramu

Energetycznej Mapy Drogowej. Także

p o s t u l o w a n e z w i ę k s z e n i e

wykorzystania gazu poprzez terminal

L N G i w y ko r z y s t a n i e g a z u

łupkowego przyczyni się korzystnie

do zmniejszenia wielkości emisji

zan ieczyszczeń do powietrza

i poprawi elastyczność polskiego

systemu elektroenergetycznego, co z

kolei pozwoli zwiększyć udział OZE.





Ty m n i e m n i e j , g r u n t o w n a

modernizacja polskiego systemu

elektroenergetycznego - źródeł, sieci,

rynku i struktury sektora - to

zadanie na najbliższe 30-40 lat

i wymaga wdrożenia dalekosiężnej

strategii maksymalizującej korzyści

dla gospodarki i społeczeństwa. !

!Prof. MACIEJ NOWICKI, były

minister środowiska:

!- W tej chwili horyzontem wiążącej

strategi i pozyskiwania energi i

końcowej z odnawialnych źródeł dla

Polski jest osiągnięcie progu 15 proc.

do roku 2020. Energetyczna Mapa

Drogowa Unii Europejskiej do 2050

n ie zawiera j e szcze żadnych

obowiązujących celów i wiele może

się w niej jeszcze zmienić. !

Dziś w Polsce prężnie rozwija się

energetyka wiatrowa, pozyskujemy z

niej 2000 MW elektrycznych, ale

jeszcze kilka tysięcy MW do roku

2020 r. powinno być zainstalowanych,

w tym pierwszy tysiąc-dwa tysiące

MW na morzu. W moim przekonaniu

energetyka wiatrowa w najbardziej

wietrznych regionach kraju już daje

sobie radę bez dotacji. !!O c z y m m a r z ę ? O m a ł y c h

elektrociepłowniach i ciepłowniach

na biomasę wykorzystujących odpady

z rolnictwa, w tym słomę. Mamy

nadmiar słomy, który można użyć w

energetyce, rzędu 8-10 mln ton, z

odpadów z drewna można by

pozyskać 4-5 mln ton - a zatem

p o t e n c j a ł m a m y , j e d n a k

wykorzystywany jest jak dotąd

w bardzo niewielkim stopniu.

D o d a t k o w o b a r d z o P o l s c e

przydałoby się wybudowanie do

2020 r. elektrowni szczytowo-

pompowej, która ma dać ok. 1000

MW. Do tego też dochodzi energia

słoneczna. Jeśli chodzi o fotowoltaikę,

sektor ten będzie się bardziej

rozwijać już po roku 2020, a do tego

czasu możemy w ten sposób

pozyskać kilkaset megawatów. Jeśli

zaś chodzi o kolektory słoneczne,

ten sektor rozwija się bardzo

prężnie. Jeżeli zapanują sprzyjające

warunki prawne, to te wszystkie

źródła mogłyby doprowadzić do

realizacji naszych europejskich

zobowiązań , bez spec j a lnego

uszczerbku dla cen energii. Ważne

jest , by uregulowania prawne

sprzyjały rozwojowi, a nie go

hamowały. !!STANISŁAW M. PIETRUSZKO,

prezes Polskiego Towarzystwa

Fotowoltaiki:

!W dzisiejszym świecie dochodzi do

zmiany priorytetów energetycznych.

Nowe technologie, czystsze, szybsze

w instalacji i bardziej dostosowane

do lokalnych potrzeb, wzbudzają

zainteresowanie inwestorów oraz

władz lokalnych, powoli konkurując

z e z m o n o p o l i z o w a n y m i

s c e n t r a l i z ow a ny m s e k t o re m

energetycznym. Przy porównywaniu

różnych opcji energetycznych koszty

ekonomiczne stopniowo przestają

być decydującym kryterium - coraz

bardziej liczą się czynniki, których

wartość ekonomiczna jest trudna do

obliczenia wprost, takie jak np.

n i e z a l e ż n o ś ć e n e r g e t y c z n a ,

dywersyfikacja źródeł energii czy

stabilność dostaw. Jest to szczególnie

ważne w ob l iczu moż l iwośc i

wystąpienia kolejnych kryzysów

energetycznych. !

S łoneczna energia elektryczna

(fotowoltaika - PV), uważana za

jedno z najbardziej obiecujących

i przyjaznych środowisku źródeł

energii, jest wyjątkowa pośród

nowych źródeł ze względu na wiele

k o r z y ś c i e n e r g e t y c z n y c h i

pozaenergetycznych. Z uwagi na swój

olbrzymi potencja ł związany z

bezpośrednią konwersją wszędzie

d o s tęp n e go p ro m i e n i ow a n i a

słonecznego na energię elektryczną,

ma ona szansę zostać w przyszłości

poważną alternatywą dla paliw

kopalnych. Dzięki temu jest ona

skutecznym sposobem zapewnienia

dostaw „czystej” energii w krajach

uprzemysłowionych i dostarczania

ene r g i i e l e k t r y c zne j k r a j om

rozw i j a jącym s ię bez obawy

o b e z p i e c z e ń s t w o d o s t a w

i zanieczyszczenie środowiska. Stąd

t e ż f o t o w o l t a i k a św i e t n i e

wkomponowuje się w energetyczne i

ekologiczne programy czy projekty

na poziomie międzynarodowym,

krajowym, regionalnym czy lokalnym. !

Łączy ona kilka zalet. Jedną z nich jest

decentralizacja – słoneczna energia

e l ek t r y c zna pows t a j e b l i s ko

konsumenta i j e s t dos tępna

w nieograniczonej ilości, a systemy

PV są proste w instalacji i obsłudze.

Wytwarzanie słonecznej energii

elektrycznej jest bezkonkurencyjne

i zachodzi w porze dnia, na którą

przypada największy popyt, tak więc

p o k r y t e z o s t a j e s z c z y t o w e

zapot r zebowan ie na energ ię





elektryczną. Te zalety zapewniają

d o s t ę p d o t a n i e g o i

zrównoważonego źródła energii,

które ma znaczący wkład w dostawy

energii i jest łatwe do zintegrowania

z całością systemu energetycznego. !

Skumulowana moc zainstalowana

systemów PV na świecie w 2011 r. w

porównaniu z rokiem 2010 wzrosła

o 75 proc. i wyniosła ok. 70 MW.

Według różnych prognoz wartość ta

osiągnie w 2030 r. od 912 do 1864

GW, dla porównania proponowana

szacowana moc dla Polski według

projektu „Polityki energetycznej

Polski do 2030 r.” ma wynosić

zaledwie 32 MWp, czyli 0,032 GW. !

R o z w i ą z a n i a p r a w n e i

administracyjne „starej piętnastki”

skierowane na wsparcie fotowoltaiki

(oraz innych form OZE) głównie

przy użyciu Feed-in Tariff (FiT)

spowodowały dominację krajów

europejskich na globalnym rynku

fotowoltaicznym. Liderem są tu

Niemcy, w których skumulowana

moc zainstalowanych systemów

fotowoltaicznych (prawie 1,1 mln)

wyniosła 24,8 GW w 2011 r. Systemy

te zapobiegły emisji ok. 12,5 mln ton

CO2. Sektor fotowoltaiczny stał się

s i lnym i trwa łym segmentem

przemysłu niemieckiego, zatrudnia

ok . 130 tys . pe łnoetatowych

pracowników, ok. 10 tys. firm, w tym

ok. 200 produkujących ogniwa,

moduły i elementy elektroniczne.

Obrót 10 mld euro, odprowadzony

podatek – 1,5 mld euro. Całkowita

energia elektryczna wyprodukowana

z fotowoltaiki w Niemczech w 2011

r. wyniosła 18,5 TWh, co stanowiło 4

proc. całkowitego zużycia energii

elektrycznej. Wed ług prognozy

niemieckiej Mapy Drogowej rozwoju

fotowoltaiki w 2020 r. udział ten

wzrośnie do 10 proc. !!G R Z E G O R Z W IŚN I E WS K I ,

prezes Instytutu Energetyki

Odnawialnej:

!- Niestety OZE w obecnie jeszcze

obowiązującej polityce energetycznej

do 2030 roku nie odgrywają takiej

roli, jaką by mogły. Stanowią element

u z u p e ł n i a j ą c y " m i k s u "

energetycznego z udzia łem 15

procent w 2020 roku, co jest

formalnym spełnieniem wymogu

dyrektywy UE, ale bez wskazania na

konkretne instrumenty realizacji tego

celu. Omawiany dokument zwraca

raczej uwagę na szereg problemów z

rozwojem energetyki odnawialnej, np.

problemy z przyłączeniem do sieci,

ale nie wskazuje rozwiązań i nie

mobilizuje do aktywnego działania.

Proponuje bardziej kontynuacje

dotychczasowych trendów aż do

2020 roku niż wprowadzanie nowych

technologii OZE. I wreszcie nie

przewiduje istotnego wzrostu udziału

energii z OZE w okresie po 2020

roku; w 2030 roku udział ten ma w

zasadzie pozostać niemalże na

niezmienionym poziomie co w 2020 i

wynieść jedynie 16 proc. Jest to

jedna z najbardziej zachowawczych

projekcji średniookresowych, jeśli

chodzi o OZE, znacznie poniżej

potencjału krajowych odnawialnych

zasobów energi i i potencja łu

technologicznego. !

Należy natomiast zwrócić uwagę na

nasze n i ema lże poko len iowe

zan i edban i a i s k łonno śc i do

o d s u w a n i a p r o b l e m u i

systematycznego przerzucania

kosztów na przyszłość. I tu także

d o c h o d z i m y d o k w e s t i i

p s y c h o l o g i c z n y c h . B u d o w a

infrastruktury jest rzeczywiście

ko s z t o w n a i r z ąd y u ż y w a j ą

argumentów kosztowych, walcząc o

derogacje, negocjując kształt polityki

spójności UE i starając się uzyskać

jak najwyższe wsparcie, a firmy

sieciowe wskazując na koszty starają

się pozyskać pomoc publiczną od

swo i c h r z ądów l ub u z y s k a ć

uzasadnianie dla wyższych taryf.

Wszyscy zatem, także media, są

zainteresowane zwracaniem uwagi

na wysokie koszty. Wydaje się jednak,

ż e w z b y t m a ł y m s t o p n i u

w y ko r z y s t u j e s i ę i s t n i e j ą c ą

infrastrukturę z powodu np. braku

promocj i inte l i gentnych s iec i

energetycznych i nie stwarzanie

warunków do realizacji inwestycji

t y p u p r o s u m e n c k i e g o w

mikroinstalacje i małe instalacje OZE. !

N a j w i ę k s z y m p ro b l e m e m w

dostosowaniu do unijnych wymogów

w y d a j e s i ę b y ć n e g a t y w n e





nastawienie, niechęć do zmian i brak

wiedzy. W okresie przedakcesyjnym i

pierwszym okresie członkostwa w

Unii w latach 2004-2007 z większym

entuzjazmem wpisywaliśmy się w

unijną politykę energetyczną i

klimatyczną, i to pozwalało nam

lepiej zarządzać konieczną zmianą.

Sądzę, że per saldo dobrze na tym

w y s z l i śm y. O d 2 0 0 8 r o k u

p ro w a d z i my c o r a z b a r d z i e j

niezależną oraz coraz bardziej

sceptyczną wobec Brukseli politykę i

mam wrażenie, że się trochę w tym

pogubiliśmy. Z pewnością gubią się

firmy i obywatele, a to powoduje, że

w dziedzinie energii żadna polityka

oparta na solidnych i trwałych

podstawach nie jest realizowana. Nie

twierdzę, że to wszystko jest łatwe,

ale działanie w zupełnie innym

kierunku niż UE, skutkować będzie

nie tylko problemami z wypełnieniem

unijnych wymogów, ale pozostaniem

na uboczu niezbędnych przemian i

rozwoju . Wtedy rzeczywiśc ie

obywatele i nie radzące sobie z

otwartym rynkiem firmy mogą

poczuć się tak, jak w oblężonej

twierdzy, a to mog łoby tylko

pogłębiać problemy. Mam nadzieję, że

taki syndrom nam jednak nie grozi i

potrafimy znaleźć pozytywne i

zyskowne obszary aktywności w

ramach stwarzanych przez politykę

UE. Z pewnością w tym systemie

odnalazło się kilkadziesiąt polskich

firmy sektora OZE produkujących i

eksportujących urządzenia w takich

branżach jak kolektory słoneczne,

kotły na pelety i brykiety, elementy

elektrowni wiatrowych itp. Wspólny

rynek UE i szerokie możliwości

kooperacji stwarzają szansę dla

wszystkich i to powinno dotrzeć też

do decydentów odpowiedzialnych za

wdrażanie polityki i prawa UE

w Polsce. !

Oprac. BIWO!

Źródło:www.euractiv.pl/gospodarka/

spis_linie/odnawialne-roda-energii--szanse-

i-koszty-000020!

EDUKACJA EKOLOGICZNA W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ

Edukacja ekologiczna zajmuje coraz

ważniejsze miejsce w edukacji

formalnej i nieformalnej. Wiele jest

koncepcji metod i form jej realizacji,

zawsze jednak wątek przyrodniczy

jest istotą podejmowanych działań. !!Obecnie akcentuje się, że nauczanie/

uczenie się o środowisku powinno

uwzględniać kontekst: !

-regionalny – gdyż to, co się dzieje

w Polsce , ma wp ływ na stan

środowiska w najbliższych krajach,!

-historyczny – wskazujemy wówczas

zmienność zjawisk i sytuacji,!

-etyczny – istnieje potrzeba stawiania

pytań takich jak: w jaki sposób

wpływamy na środowisko?, jakie ma

to znaczenie dla przyszłych pokoleń?

jakie mamy prawo ingerować w

środowisko?!

D z i s i a j m ó w i ą c o e d u k a c j i

ekologicznej mówimy częściej o

edukacj i dla zrównoważonego

rozwoju, która dotyczy nie tylko

aspektów przyrodniczych, a le

w równym stopniu uwzględnia

r ó w n i e ż a s p e k t y s p o łe c z n e ,

ekonomiczne i kulturowe. !

Badanie jakości powietrza, wody,

s t a n u z a n i e c z y s z c z e n i a

ś r o d o w i s k a , w a r s z t a t y

m e t e o r o l o g i c z n e i l e k c j a

angielskiego o równości płci - to

przykładowe inicjatywy, które już

podejmują polskie szko ły w

ramach Edukac j i na temat

Zrównoważonego Rozwoju.





Ideą kierunku edukacji jest dążenie

do osiągnięcia równowagi pomiędzy

społecznym i ekonomicznym dobrem

oraz kulturą, tradycją i ochroną

zasobów naturalnych Ziemi. Jest to

również doskona ła okazja do

poprawy jakości kształcenia w

tematach, które są kluczowymi

czynnikami przemian, takich jak

ekologia, technologia, czy rozwój

społeczny. Polska jako kraj będący

s t r o n ą w i e l u p o r o z u m i e ń

międzynarodowych realizujących

główne założenia zrównoważonego

rozwoju również prowadzi działania

e d u k a c y j n e m a j ą c e n a c e l u

k s z t a ł towan ie spo łeczeń s twa

harmonijnego i świadomego swoich

decyzji. W realizacji programu służą

konferencje, szkolenia, projekty

prowadzone w szko łach i w

środowisku pozaszkolnym, które

m a j ą z a c h ę c i ć u c z n i ó w d o

podejmowania działań m.in. na rzecz

ochrony środowiska. J a k j ednak rozumieć w t ym

kontekście zrównoważony rozwój i

jaka relacja istnieje pomiędzy tym

tematem a edukacją? Zrównoważony

rozwój to przede wszystkim proces

mający na celu zaspokojenie aspiracji

rozwojowych obecnego pokolenia w

sposób umożliwiający realizację tych

s a my c h d ą ż e ń n a s t ę p ny m

pokoleniom. Organizacja Narodów

Zjednoczonych wyodrębniła trzy

różne obszary, na których należy

skoncentrować się przy planowaniu

s t r a t e g i i o s i ą g n i ę c i a

zrównoważonego rozwoju. Są to:

ochrona środowiska i racjonalna

gospodarka zasobami naturalnymi

(m.in. ograniczenie zanieczyszczenia

środowiska, ochrona zagrożonych

wyginięciem gatunków zwierząt i

roślin, promocja odnawialnych źródeł

energii), wzrost gospodarczy i

sprawiedliwy podział korzyści z niego

wynikających (m.in. u łatwienie

dostępu do rynków dla państw

rozwijających się , finansowanie

rozwoju, zmiana nieracjonalnych

wzorców konsumpcji i produkcji)

oraz rozwój społeczny (m.in. walka

z ubóstwem, dostęp do edukacji

i ochrony zdrowia). !!Edukacja, choć nie jest w stanie

natychmiast i od ręki zniwelować

r ó ż n i c g o s p o d a r c z y c h i

cywilizacyjnych na świecie, jest

jednak doskonałym narzędziem

pozwalających zapewnić nadejście

zmian w przyszłości. Edukacja na

temat Zrównoważonego Rozwoju to

przede wszystkim oddziaływanie na

świadomość dzieci, młodzieży, a także

całego społeczeństwa i kształtowanie

postaw i stylu życia, które pozwolą

na ukształtowanie społeczeństwa

harmonijnie funkcjonującego na

wszystkich płaszczyznach. Po l e g a t o n a w ł ą c z a n i u d o

p r o g r a m ó w z a j ę ć t e m a t ó w

związanych ze zrównoważonym

rozwojem, np. lekcja angielskiego

poświęcona ochronie środowiska,

równości płci lub ochronie regionu,

w którym znajduje się szkoła. Do

b a r d z i e j i n n o w a c y j n y c h i

kreatywnych metod, które zostały

użyte w polskich szkołach należą na

przykład zajęcia z chemii, w których

uczniowie rozwijają umiejętności

okreś lania w łaściwości f izyko-

chemicznych wody. Uczniowie z

kółka chemicznego szkoły wykonują

badan ia hydro log iczne , które

pozwolą im lepiej zrozumieć, jak

unikalne znaczenie ma dla naszej

planety woda. !!Ponadto, przy okazji, uczniowie

zapoznają się z metodologią badań i

p ro c e s ó w b a d aw c z y c h o r a z

prowadzą ciekawe doświadczenia

naukowe. Do innych inicjatyw

podjętych w polskich szkołach należą

pomiary jakości powietrza, warsztaty

meteorologiczne , ocena stanu

środowiska lokalnego. Takie zajęcia

budzą żywe za in teresowan ie

uczniów, pobudzają do działania i

uświadamiają, że ich postawy mają

rea lny wp ływ na środowisko

naturalne, a w dalszej konsekwencji

na rozwój społeczeństwa.

Opracowanie: !

BIWO, Źródło: www.ekoedu.edu.pl !





PRZYKŁADOWE PROJEKTY EKOLOGICZNE WEUROPIE

EKOLOGICZNE SYSTEMY SIECIOWE

Projekt opracowany przez Natuur en Milieu Overijssel w Holandii.!

Modelowy projekt systemu działalności sieciowej - zakłada stymulowanie wychowania ekologicznego poprzez rozpowszechnianie materiałów i informacji dla szkolnictwa i innych grup odbiorców. Ważnym elementem oferty dydaktycznej są kufry, w których znajdują się materiały niezbędne do prowadzenia lekcji ćwiczeniowych z eksperymentami i zajęciami terenowymi włącznie.!

Przykłady tematów dla dzieci młodszych:!

-!Dziecko w środowisku - dla dzieci 4-5 letnich – problemy ciepła, hałasu, odpadów,!

-!Droga opiekuńczego ducha Gnoma – dla 5 – 6-latków – rośliny, zwierzęta, elementy przyrody nieożywionej,!

-!Ty sam – dla 4 – 7-latków – poznawanie własnego organizmu, a zwłaszcza narządów zmysłów,!

-!Woda – dla 4 – 7-latków – stany skupienia wody, obieg wody i jej użytkowanie,!

-!Pogoda – dla 6 – 8-latków – uwzględnia zagadnienia meteorologiczne,!

-!Martin-mysz – dla 6 – 9-latków – czym są ssaki, obserwacje ssaków, ich zachowania, reakcje na bodźce, wydawanie dźwięków,, środowisko życia i wpływ człowieka na nie,!

-!Motyle i inne owady – dla 10 – 11-latków – ich nisza ekologiczna, biotop, pożywienie, wrogowie naturalni, wpływ czynników antropogenicznych na zanieczyszczenie środowiska i zniszczenie biotopów.!

EKOZESPOŁY

Program ten oparty jest na założeniu, że każdy z nas, niezależnie od swojej sytuacji może przyswoić sobie przyjazny dla środowiska sposób postępowania i przestrzegać go.!

Program dostarcza pomocy w podejmowaniu działań indywidualnych na rzecz ekologicznego stylu życia. Pierwotnie skierowany do osób dorosłych reprezentujących indywidualne gospodarstwa domowe, szkoły i urzędy, ciągle ewaluuje i od kilku lat obejmuje także młodzież szkolną.!

Podstawowe zagadnienia tematyczne: odpady-!woda -! energia -!komunikacja/transport - ekologiczne zakupy!

Ośrodki narodowe programu GAP znajdują się w Belgii, Finlandii, Hiszpanii, Holandii, Norwegii, Szwecji, USA, Wielkiej Brytanii. W Szwecji znajduje się GAP International!

W Polsce program ten realizowany jest od początku lat dziewięćdziesiątych w różnych częściach kraju.!

!!





ZIELONE DZIECIAKI

Program opracowany przez szwedzkich nauczycieli.!

Uczestnicy programu podczas wycieczek poznają najbliższe środowisko i prawa rządzące naturą. Uczniowie demokratycznie wybierają zagadnienie, którym zamierzają się zajmować. Wokół tego pomysłu powstaje program kolejnych zadań. Uczniowie wraz z nauczycielem współdziałają na rzecz: -!ochrony dziedzictwa przyrodniczego, -!zmniejszenia zużycia energii, -!zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów, -!zmniejszenia emisji substancji szkodliwych dla środowiska, -!ograniczenia zużycia zasobów naturalnych.!

EKOLOGIK

Szwedzki program edukacyjny z zastosowaniem aktywizujących metod nauczania celem zainteresowania uczniów problematyką funkcjonowania i ochrony środowiska. Autorzy projektu akcentują zasadę, że działanie uczniów na rzecz ochrony środowiska powinno wynikać z nadziei, że ich postępowanie przyniesie oczekiwane efekty.!

Na przykład:!

-!uczniowie jako świadomi konsumenci piszą listy do producentów żywności z zapytaniami o skład produktów, zdobywają w ten sposób nie tylko wiedzę przyrodniczą, ale także uczą się zachowań właściwych dla demokracji, -!wyposażeni w wiedzę dokonują w codziennym życiu takich wyborów, które chronią środowisko,-!w trakcie dyskusji uczniowie mają możliwość swobodnego wyrażania swego zdania!

LABORATORIUM TERENOWE

Laboratorium terenowe – nowe rozwiązanie wspomagające nauczanie biologii w środowisku przyrodniczym!

Idea takiego laboratorium polega na tym, że uczniowie w stałym, wydzielonym, zbliżonym do naturalnego miejscu tzw. laboratorium terenowym – wykonują samodzielnie badania czy obserwacje. Równocześnie obszar ten nie wymaga żadnej specjalnej pielęgnacji. Teren ten przeznaczony jest wyłącznie dla celów dydaktycznych. Obejmuje możliwie różne biotopy, czasem nawet sztucznie założone i obsadzone dzikimi roślinami wraz z urządzeniami pomocniczymi, np. szałas/zadaszona weranda do pracy oraz sprzęt ułatwiający prowadzenie zajęć terenowych Jest to bardziej dogodna forma edukacji przyrodniczej niż wycieczka, czy zwiedzanie ścieżki dydaktycznej w czasie, której uczeń jest prowadzony po określonym terenie. Ma także przewagę nad ogrodem szkolnym, który zazwyczaj nie posiada biotopów zbliżonych do naturalnych, a dodatkowo wymaga zbyt wiele czasu dla jego utrzymania. Tego typu rezerwaty szkolne, jako pierwsze, powstały w Szwajcarii na terenach dawnych żwirowni, piaskowni lub bezpośrednio w obejściu szkoły już w drugiej połowie lat siedemdziesiątych XX wieku. Od początku lat osiemdziesiątych XX wieku zaczęły powstawać takie ośrodki terenowe także w byłych Niemczech Zachodnich: Centrum Biologii Szkolnej w Hanowerze, Stacja Ekologiczna w Bremie, Laboratorium Terenowe w Grebenstein i Kassel.!

!




EUROPEJSKI RYNEK W KOLORACH ZIELENII


Wysiłki Unii Europejskiej na rzecz

skutecznego wykorzystywania źródeł,

nisko energetycznej gospodarki

może prowadzić do znacznego

wzrostu miejsc pracy i nowych

możliwości dla istniejących zasobów

ludzkich. Jednak wcześniej należy

pokonać pewna liczbę przeszkód, by

doprowadzić do powstania zielonych

miejsc pracy i programu rozwoju

kompetencji.!

Europa 2020, Europejska Strategia

Rozwoju zwraca uwagę na potrzebę

inteligentnego, zrównoważonego

rozwoju, który możliwy będzie do

o s i ą g n i ę c i a d z i ę k i n i s k o

e n e r g e t y c z n e j g o s p o d a r c e

efektywnym wykorzystaniu zasobów

i ochronie środowiska naturalne.!

Główny celem Strategii jest wsparcie

dla biznesu w celu umożliwienia mu

wzrostu ich konkurencyjności

g loba l ne j p r zy z a s tosowan iu

rozwiązań zielonej gospodarki. Aby

zrealizować ten cel pracownicy

muszą posiadać umiejętności i

szkolenia potrzebne by pracować w

zielonej gospodarce. Jedna z inicjatyw

flagowych 2020- nowe umiejętności

dla nowym miejsc pracy jest opisana

w celu wspierania przejścia do

niskoemisyjnej gospodarki poprzez

wyksztalcenie przyszłej kadry na

rynku pracy i rozpowszechnienia

nowych możliwości edukacyjnych.!

Więcej niż 20 milionów europejskich

miejsc pracy jest już związanych z

ochroną środowiska w jakiś sposób

– ponieważ UE nawołuje do zielonej

przyszłości możemy być świadkami

powstawania nowych miejsc pracy

b e z p o ś r e d n i c h b ą d ź t y l k o

powiązanych przez kanały dostawy.!!Definicja i tworzenie zielonych

miejsc pracy

!Zielone miejsca pracy zdefiniowane

są jako praca, która zimniejsza wpływ

przedsiębiorstw i gospodarki na

środowisko naturalne do poziomu,

k t ó r y m o ż n a u z n a ć z a

zrównoważony. Potencjalnie każde

miejsce pracy może stać się zielonym

miejscem pracy. Zielone umiejętności

mogą być odnalezione w istniejących

już zawodach. Zielona gospodarka

wpływa na umiejętności w różnoraki

sposób. Na przykład może prowadzić

do zielonej restrukturyzacji- proces

przez, który tradycyjne przemysły

w momencie recesji reorientują

produkcje procesu i przepływy pracy

do grupy docelowej na rynku

dokonującej wybory na bazie

priorytetów ekologicznych.!

Sek tor y wysokoemi sy jne j ak

p r z e m y s ł m o t o r y z a c y j n y ,

rzemieślnictwo, rolnictwo będą

musiały najbardziej być poddane

zielonym zmianom strukturalnym.

Nowe możliwości pracy wzrosną

w przemyśle równolegle do potrzeb

zielonej gospodarki (włączając w to

ene r g i e odnaw i a l n e , z i e l one

budowanie i gospodarowanie

o d p a d a m i ) . P r a c o w n i c y

przemieszczający się z sektorów

gospodarki wysoko emisyjnej do

sektorów zielonych będą wymagać

szkoleń i tu pojawia się poważna rola

usług zatrudnienia który powinien

zdefiniować konkretne umiejętności

i dostarczyć szkolenia.!

Olbrzymi wzrost w kontekście

miejsc pracy pociągnie za sobą

zielone rolnictwo. Rolnicy będą

uzyskiwać nowe techniki aby

przystosować s ię do bardziej

surowych wymogów i przyjąć

praktyk i k tóre pozwa la ją na

zmniejszenie zmian klimatycznych

Nauczą się również jak pracować w

sieci Natura 2000 i schematów

oznaczan i a p roduk tów j ak i




uzyskiwania certyfikatów. Konieczne

są wiec programy szkoleniowe na

wszystkich poziomach edukacji by

wspomóc ludzi w pracy w rolnictwie

by użyć ich istniejące kompetencje

p o d s t a w o w e d l a r o z w o j u

umiejętności zielonej gospodarki.!

Poszerzenie umiejętności w innych

sektorach może zmieniać s ię

znacząco. W pewnych przypadkach

zawód może stać się zielony bez

dodatkowego szkolenia; na przykład

kierowca autobusu może zmienić

tylko pojazd na bardziej ekologiczny

jednak w większości przypadków

konieczne będzie kształcenie na bazie

istniejących kompetencji profilu

pracownika z uwzględnieniem

dodatkowych wymagań. Na przykład

w sektorze motoryzacyjnym przy

wprowadzeniu rozwiązań wydajnych

paliwa technologie znaczy, że na

każdym poziomie pracownicy będą

musieli poznać aspekty nowych

technologii. Należy zaznaczyć tu że

jest to spora szansa dla zawodów w

k r y z y s i e p o n i e w a ż d z i ę k i

d o d a t k o w y m s z k o l e n i o m

przystosowawczych do zielonych

zawodów mogą stać się na nowo

cenionymi pracownikami rynku.!

W innych obszarach wyzwanie jest

bardzie j związane z wyższym

poz iomem wyksz t a łcen i a n iż

przekwalifikowaniem pracowników.

Sytuacja ta dotyczy w szczególności

s e k t o r a b u d ow n i c t w a g d z i e

b u d o w a n i e n i s ko e m i s y j n y c h

budynków wymaga dodatkowych

dyplomów i kwalifikacji.!

Pojawianie się nowych zawodów

związane jest z dodawaniem lub

redukcją pewnych istniejących

kompetencji. Rynek innowacji i

nowych produktów wymagać będzie

tego samego typu zarządzania,

planowania oraz umiejętności

przywódczych jako istniejących ról.

Nowe procesy będą wymagać

nowych technologicznych know -

how.; inne zielonych umiejętności

związanych ze zrozumien iem

i byciem zdolnym do wdrażania

p r aw a o c h ro n y ś ro d o w i s k a

i regulacji.!

Niektóre sektory są bardziej

dotknięte przez zieloną gospodarkę

niż inne, ale wszystkie sektory będą

wymaga ły pewnego poz iomu

kompetencji i umiejętności.!

Wiele krajów integruje zagadnienia

ochrony środowiska do strategii

rozwoju i wzrostu. Jednak dotychczas

t y l k o w j e d n y m k r a j u U E

wprowadzono narodowy plan

mobilizacji zielonych miejsc pracy.

Po l i t y c y pow inn i s kup i ć s ię

i zainwestować w programy mające

na celu trenowanie siły roboczej by

zapewnić 3 miliony miejsc pracy w

Europie. Problem może dotyczyć

przede wszystkim braków w kadrze

mniej wykwalifikowanej potrzebne

do prac np. związanej z sortowaniem

śmieci. Duże zapotrzebowanie będzie

d o t y c z y ć n a u c z y c i e l i i

szkoleniowców w zakresie edukacji

ekologicznej, szybko rozwijających się

zielonych sektorów (jak energia

odnawialna).!

Aby możliwe było przejście do

zielonej gospodarki UE potrzebuje

inwestyc j i w uta lentowane i

wyszkolone kadry, któr mogą

z a i n s p i row a ć i z a c h ę c i ć d o

i n we s t o w a n i a , t e c h n i c z ny c h

i n n o w a c j i , r o z r ó ż n i e n i a

gospodarczego i tworzenia miejsc

pracy.!


Opracowanie: !

BIWO

Zielone miejsca pracy (zielone kołnierzyki, ang. Green-collar jobs, green jobs) – miejsca pracy powstałe w wyniku włączenia zasady zrównoważonego rozwoju w procesy modernizacyjne. Są to przede wszystkim prace związane z sektorem transportu zbiorowego, odnawialnych źródeł energii, budownictwa i gospodarki odpadami. Ich rozkwit związany jest z rosnącym przekonaniem, że zmiany klimatyczne są efektem działalności człowieka, więc ich zahamowanie wymaga zmian ekonomicznych, zapewniających zachowanie środowiskowego dobrostanu i zapewnienie nowych miejsc pracy dla osób bezrobotnych oraz pracujących w sektorach, które obecnie przyczyniają się w największy sposób do globalnego ocieplenia (takich jak przemysł samochodowy czy też wydobycie węgla). Zielone miejsca pracy są elementem Zielonego Nowego Ładu.!




RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA JAKO WARUNEK KONIECZNY DLA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

EUROPY


DLACZEGO RÓŻNORODNOŚĆ

B I O LO G I C Z N A J E ST TA K

ISTOTNA?

!Różnorodność biologiczna oznacza

wielość form życia na Ziemi. Składa

się na nią różnorodność genów,

gatunków i całych ekosystemów.

Poprzez wzajemne oddziaływanie ze

ś r o d o w i s k i e m f i z y c z n y m

różnorodność sprawia, że powstają

złożone ekosystemy, które stanowią

niezbędny system podtrzymujący

życie wszystkich organizmów, w tym

ludzi. Różnorodność biologiczna i

ekosystemy są ważne same w sobie,

ale są także źródłem!

podstawowych dóbr i funkcji, od

k t ó r y c h j e s t e śm y z a l e ż n i .

Potrzebujemy żywności, włókien,

paliw i leków, które wytwarzają, a

także funkcji, które pełnią, takich jak

regulacja klimatu, zapobieganie

powodziom, oczyszczanie wody,

z a p y l a n i e r o ś l i n i p r o c e s y

glebotwórcze, ponieważ są one

niezbędne dla naszego dobrobytu

gospodarczego, bezpieczeństwa,

zdrowia i jakości życia. Dlatego też

utrata różnorodności biologicznej to

coś więcej niż tylko utrata gatunków.

Pociąga za sobą także spadek

wydajności i odporności całych

ekosystemów. Następstwami tej

utraty są m.in. gwałtowny spadek

zasobów ryb, powszechna utrata

ż y z n o ś c i g l e b y , p r o b l e m y

zmnie jsza jących s ię populac j i

o w a d ó w z a p y l a j ą c y c h o r a z

ograniczona zdolność naszych rzek

do retencji wód powodziowych. W

m i n i o ny m s t u l e c i u l u d z ko ś ć

korzystała w ogromnym stopniu ze

zdobyczy rozwoju gospodarczego,

które przyczyniły się do poprawy

naszego bytu. Jednak rozwój ten w

dużej mierze wiązał się ze spadkiem

różnorodności i zasięgu systemów

naturalnych, czyli ze spadkiem

różnorodności biologicznej. Problem

ten częściowo wynika z faktu, że

chociaż gospodarka człowieka i

dobrostan społeczny zależą od

różnorodności biologicznej i ciągłego

p r z e p ł y w u w i e l u f u n k c j i

ekosystemów, to na ogół są one

u znawane g łówn ie z a dobra

publ iczne pozbawione realnej

wartości gospodarczej. Korzyści,

które przyroda daje społeczeństwu,

często są niedostrzegane i rzadko

b r a n e p o d u w a g ę p r z y

podejmowaniu codziennych decyzji,

k t ó re w y m ag a j ą p o god z e n i a

sprzecznych interesów. Wskutek

tego nasz kapitał naturalny nadal

u lega zn i szczen iu , zagraża jąc

d o b ro b y t o w i n a s z e m u o r a z

niezliczonych gatunków i siedlisk.

Możliwości zastąpienia tej straty

dz ie łami ludzk iego rozumu i

technologią są ograniczone. Gdy

różnorodność zostanie już utracona,

sytuacja ta jest nieodwracalna. Koszt

rozwiązań opracowanych przez ludzi

może być znacznie wyższy od

k o s z t ó w z a p o b i e g a n i a z

w y p r z e d z e n i e m u t r a c i e

różnorodności biologicznej.!!UNIJNA STRATEGIA OCHRONY

R Ó Ź N O R O D N O Ś C I

BIOLOGICZNEJ NA OKRES DO

2020 r. !Strategia obejmuje sześć wzajemnie

się wspierających celów, które

dotyczą g łównych czynn ików

w p ł y w a j ą c y c h n a u t r a t ę

różnorodności biologicznej i mają

zmniejszyć kluczowe zagrożenia dla

przyrody i usług ekosystemowych

w UE. Każdy cel ujęto następnie

w zbiór działań zaplanowanych na




określony czas oraz inne środki

wspomagające. !

Strategia realizowana jest zgodnie ze

wspólnymi ramami wykonawczymi,

angażującymi Komisję i państwa

członkowskie w partnerstwo z

najważniejszymi zainteresowanymi

s t ro n a m i i s p o ł e c z e ń s t we m

obywatelskim. Podstawę strategii

stanowi rzetelny poziom odniesienia

UE w zakresie stanu różnorodności

biologicznej i ekosystemów w

E u r o p i e , k t ó r y b ę d z i e

wykorzystywany do monitorowania

postępów. !!CEL PRZEWODNI UE NA ROK

2020

!Powstrzymanie utraty różnorodności

biologicznej i degradacji us ług

ekosystemowych w UE do 2020 r.

oraz przywrócenie ich w możliwie

największym stopniu, a także

z w i ę k s z e n i e w k ł a d u U E w

zapobieganie utracie różnorodności

biologicznej na świecie.!!UNIJNA STRATEGIA OCHRONY

R Ó Ż N O R O D N O Ś C I

BIOLOGICZNEJ NA OKRES DO

2020 R . OBEJMUJE SZEŚĆ

U Z U P E Ł N I A J ĄC Y C H S I Ę

CELÓW: !Cel 1: Pełne wdrożenie Dyrektywy

Ptasiej i Siedliskowej,!

Cel 2: Utrzymanie i odbudowa

ekosystemów i ich funkcji,!

Cel 3: Zwiększenie wkładu rolnictwa

i l e śn i c t w a w u t r z y m a n i e i

wzmocnienie różnorodności!

biologicznej,!

C e l 4 : Z a p e w n i e n i e

zrównoważonego wykorzystania

zasobów rybnych,!

Cel 5: Zwalczania inwazyjnych

gatunków obcych,!

Cel 6: Pomoc na rzecz zapobiegania

utracie światowej różnorodności

biologicznej.!!WIZJA UE NA ROK 2050

!Do 2050 r. różnorodność biologiczna

w Unii Europejskiej oraz usługi

ekosystemowe, które zapewnia

i które stanowią jej kapitał naturalny,

będą chronione, wycenione i zostaną

odpowiedn io odtworzone ze

względu na wartość różnorodności

biologicznej samej w sobie oraz ich

fundamentalny udział w zapewnianiu

dobrobytu człowieka i koniunktury

gospodarczej, tak aby uniknąć

katastrofalnych zmian wywołanych

p r ze z u t r a tę r ó żnorodno ś c i

biologicznej.!

Unia Europejska jest odpowiedzialna

także za k i l ka zewnę t rznych

regionów – Gwadelupę, Martynikę,

Gujanę Francuską i Reunion – które

charakteryzują s ię wyjątkowo

wysoką różnorodnością biologiczną.

Choć nie są one bezpośrednio

objęte dyrektywami UE w zakresie

ochrony przyrody, plany działania

wzywają do dołożenia wszelkich

starań, by podjąć podobne kroki w

zakresie ochrony tamtejszych

cennych dzikich gatunków flory

i f a u n y o r a z o b s z a r ó w

przyrodniczych. Unijny plan działania

na rzecz różnorodności biologicznej

podejmuje wyzwanie jednorodnego

w ł ączen ia zagadn ień ochrony

różnorodności biologicznej do

innych obszarów polityki. Określa

c a ł o ś c i o w y p l a n d z i a ł a ń

priorytetowych oraz wyznacza

o d p ow i e d z i a l n o ś ć i n s t y t u c j i

wspó lnotowych oraz pań s tw

członkowskich w odniesieniu do

każdego z nich. Zawiera on także

wskaźniki monitorowania postępu

i ramy czasowe dla ewaluacji. Komisja

Europejska podjęła się dostarczania

rocznych raportów postępów

w realizacji Planu Działania na rzecz

różnorodności biologicznej. Program

działań UE na rzecz różnorodności

b iologicznej potwierdza wagę

istniejących rozwiązań prawnych,

a zwłaszcza sieci Natura 2000, jednak

kreśli również szerszą i bardziej

o t w a r t ą w i z j ę o c h r o n y

różnorodności biologicznej, która

o b e j mu j e r ó w n i e ż d z i a ł a n i a

wspomagające. Jednym z nich jest

tworzenie bardziej efektywnych

p a r t n e r s t w , t a k ż e

z przedsiębiorstwami na poziomie

UE i państw członkowskich. !


Opracowanie: BIWO. Źródło: www.ec.europa.eu/environment/pubs/pdf





IMPREZY PROMUJĄCE EKOLOGICZNĄ POLITYKĘ

UNII EUROPEJSKIEJ

E u r o p e j s k i T y d z i e ń

Zrównoważonej Energii.

!Europejski Tydzień Zrównoważonej

Energii 2014. Jest to największe

europejskie forum, podczas którego

odbywa się debata dotycząca

p r z y s z ł o ś c i e f e k t y w n o ś c i

energetycznej i odnawialnych źródeł

energii. Jest to doskonała okazja, aby

dowiedzieć się więcej o nowych

inicjatywach dotyczących sektora

energii, inwestycjach w technologie

ekologiczne, rozpowszechniania

najlepszych praktyk, inspirowania

nowych pomysłów i budowania

sojuszy, aby pomóc osiągnąć cele

energetyczne i klimatyczne UE.!

W roku 2014 ponad 2000 osób

w z i ę ł o u d z i a ł w w y m i a n i e

doświadczeń z podmiotami sektora

zrównoważonej energii, spotkało się

z urzędnikami instytucji europejskich

b y p r z e d s t aw i ć m o ż l i w o ś c i

współpracy i inwestycji. !

Równocześnie w Europie toczy się

około 1000 Dni Energii w ponad 48

krajach w całej Europie i poza nią.

A d r e s o w a n e d o s z e r o k i e j

publiczności i interesariuszy imprezy

te promują efektywne wykorzystanie

e n e r g i i o r a z ź r ó d ł a e n e r g i i

odnawialnej w sposób atrakcyjny i

i n t e r ak t ywny. Org an i z a to r z y

organizują wydarzenia w różnych

częściach miast przeznaczonych dla

różnych odbiorców.!

Punktem kulminacyjnym Tygodnia

Zrównoważone j Energ i i j e s t

ceremonia rozdania prestiżowej

E u r o p e j s k i e j N a g r o d y

Zrównoważonego Rozwoju. W roku

2014 mieliśmy 8 edycję tej ceremonii

równocześn ie z przyznan iem

nagrody za Zarządzania Energią.

Sześć ambitnych projektów zostało

nagrodzonych w 2014. Informację na

inch temat można znaleźć na stronie

www.eusew.eu/awards-competition/

awards-winners-2014.!

UE ma ambitne cele w zakresie

energii do roku 2020, które zostały

wyznaczone w ramach strategii na

r z e c z z w i ę k s z e n i a w z ro s t u

gospodarczego i zatrudnienia .

Zgodnie z nimi w ciągu 7 następnych

lat emisje gazów cieplarnianych

powinny być o co najmniej 20 proc.

niższe od poziomów z roku 1990, 20

proc. zużywanej energii powinno

pochodzić z odnawialnych źródeł

energii i o 20 proc. powinna

wzrosnąć efektywność energetyczna.!!E u r o p e j s k i T y d z i e ń

Zrównoważonego Transportu -

tydzień zainicjowany przez Komisję

Europejską w 2002 roku odbywający

się regularnie w dniach od 16 do 22

września. Celem kampanii jest

zachęcenie mieszkańców miast do

zmiany niekorzystnych dla zdrowia

p r z y z w y c z a j e ń i w y b r a n i a

a lternatywnych, ekologicznych

środków podróżowania: chodzenia

pieszo, jazdy na rowerze, korzystania

z komunikacji miejskiej czy car-

poolingu. W ramach kampanii

poszczególne miasta przygotowują

szereg atrakcji: wystawy, konkursy z

nagrodami, happeningi. Punktem

kulminacyjnym jest obchodzony co

roku 22 września Europejski Dzień

bez Samochodu, podczas którego

tradycyjnie wyłączony z ruchu

zostaje fragment infrastruktury

drogowej danego miasta. W ramach Europejskiego Tygodnia

o r g a n i z o w a n a j e s t r ó w n i e ż

ceremonia przyznania nagrody

w ł a d z o m m i a s t a , k t ó r e w

największym stopniu przyczyniły się



BIURO INFORMACYJNE WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO W BRUKSELI RUE DU LUXEMBOURG 3, 1000 BRUSSELS

TEL. +32 483 44 05 19, [email protected]

OPRACOWANIE MERYTORYCZNE: ANNA BEREŹNICKA, [email protected] OPRACOWANIE GRAFICZNE: TOMASZ ZAŁĘŻNY, [email protected]



do zrównoważonego transportu

i wdrożyły projekty z zakresu

zrównoważonego transportu w

mieście. Nagrodę za działania w 2013

otrzymało miasto Lubljana.Więcej

i n f o r m a c j i n a s t r o n i e :

www.mobilityweek.eu!!Zielony tydzień/Green week

!Zielony Tydzień jest największą

konferencją poświęconą środowisku

naturalnemu w Europie. Wydarzenie

organ izowane jes t coroczn ie

Wydarzenie organizowane corocznie

w Brukseli przyciąga ponad 2 tys.

uczestników. W czasie Zielonego

Tygodnia reprezentanci samorządów,

p r z e d s t a w i c i e l e i n s t y t u c j i

edukacyjnych, eksperci i politycy

mają możliwość bezpłatnego udziału

w k i l k u n a s t u w y d a r z e n i a c h

organizowanych bezpośrednio przez

Komi s ję Eu rope j sk ą . Je s t to

doskonała okazja do nawiązania

bezpośredniego kontaktu i wymiany

doświadczeń z przedstawicielami

Komis j i Europe jsk ie j , S ta łego

Przedstawicielstwa RP przy UE oraz

wielu innych instytucji z całej Europy

bezpośrednio zaangażowanych

w t w o r z e n i e p o l i t y k

środowiskowych UE. Szczegółowy

program „Green Week – Zielony

Tydzień” znajduje się na stronie

www.greenweek2014.eu!

Zielony Tydzień oferuje wyjątkową

okaz ję do dyskus j i , wymiany

doświadczeń i najlepszych praktyk w

tematach co roku ustalanych na

nowo. W roku 2013 tematem takim

było powietrze a w roku 2014

cykliczne gospodarki oraz efektywne

g o s p o d a r o w a n i e z a s o b a m i

i odpadami.!

Co roku również zostaje stworzona

strona internetowa dla wydarzeń

Zielonego Tygodnia w 2014 jest to

http://greenweek2014.eu/!

Opracowanie: !

BIWO



http://www.mobilityweek.eu

http://greenweek2014.eu/

http://www.mobilityweek.eu

http://greenweek2014.eu/

Kierunek Bruksela Wrzesień/Październik 2014

Documents

Transcript of Kierunek Bruksela Wrzesień/Październik 2014