Jak zwiększyć zatrudnienie w Polsce?

MICHAŁ RUTKOWSKI

Dyrektor d/s Polityki Społecznej

Bank Światowy, Waszyngton, DC, USA

Czy bezrobocie jest dużym problemem?

• Tak, z wielu powodów, ale m.in. dlatego, że jest podstawowym wyznacznikiem poziomu ubóstwa

Ubóstwo i bezrobocie w Polsce, 1994-2001

5

7

9

11

13

15

17

19

1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001

Wzkaznik umiarko wanego ubostwa (%)

Bezrobocie rejestrowane (%)

Co determinuje bezrobocie?

• ODPŁYW i NAPŁYW. Stopa bezrobocia dramatycznie zmalała w latach 1995-97 ponieważ odpływ niemal się podwoił porównaniu z 1993 rokiem.

• Po roku 1998 odpływ zmalał, podczas gdy liczba nowych bezrobotnych stale rosła, aż do osiągnięcia w 2002 roku nowej wartości szczytowej.

Trendy w zatrudnieniu wg. sektora (prywatny/państwowy)

13000

13500

14000

14500

15000

15500

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Lic

zba

za

tru

dn

ion

ych

, ty

s.

3000

4000

5000

6000

7000

8000

9000

10000

Lic

zba

za

tru

dnio

nych

, se

cto

r p

ryw

./p

ub

l.,

tys

.

Zatrudnienie sektor publiczny (prawa skala)

Zatrudnienie sektor publiczny (prawa skala)

Zatrudnienie sektor prywatny (prawa skala)

Ewolucja bezrobocia (napływ, odpływ i stopa bezrobocia), 1990-2002

-150000

-50000

50000

150000

250000

1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002Mie

sies

zny

nap

lyw

/od

ply

w

0

5

10

15

20

Sto

pa

bez

rob

oci

a

Stopa Bezrobocia

Miesieczny naplyw

Miesieczny odplyw (do pracy)

Źródło: Badanie aktywności zawodowej ludności dla danych dotyczących stopy bezrobocia; Rejestr Bezrobotnych w kwestii napływu i odpływu siły roboczej

Porównania międzynarodowe

• W 1997 roku stopa zatrudnienia w Polsce była o niecałe 2 punkty procentowe niższa od średniej dla UE, a jednocześnie dużo wyższa od wskaźników dla Węgier, Irlandii, czy Hiszpanii.

• Do roku 2001 dystans pomiędzy Polska a średnią UE zwiększył się aż o 10 punktów procentowych, a stopa zatrudnienia w Polsce była o 17 procent niższa od założonych celów z Lizbony.

Międzynarodowe porównanie wskaźników rynku pracy

Centralne kwestie

• BEZROBOCIE DŁUGOOKRESOWE.

• ZRÓŻNICOWANIA REGIONALNE.

• WYKSZTAŁCENIE.

Zmiany w dystrybucji zatrudnienia, populacji* i bezrobocia, według poziomu wykształcenia, 1992-2002

Bezrobocie długoterminowe według poziomu wykształcenia, wiosna 2002

Średnia długość bezrobocia według

wykształcenia, 1998 i 2002

WNIOSKI NA PRZYSZŁOŚĆ

• PODNIESIENIE POPYTU NA PRACĘ.• PODNIESIENIE PODAŻY PRACY.• REDUKCJA ZŁEGO DOPASOWANIA NA

RYNKU PRACY.• PROMOWANIE PRZEDSIĘBIORCZOŚCI.• ZMIANY W POLITYCE PŁACY MINIMALNEJ.• ZMIANY W POMOCY SPOŁECZNEJ.• ZMIANY W ZACHĘTACH DLA BIUR PRACY.• ZMIANY W BADANIACH BUDŻETÓW

GOSPODARSTW DOMOWYCH.