Jak motywować uczniów Jak motywować uczniów do nauki ???do nauki ???

MOTYWACJAMOTYWACJA

Termin ten pochodzi z łaciny, w Termin ten pochodzi z łaciny, w którym moveo (movere, movi, motu) którym moveo (movere, movi, motu) oznacza : wprawiać oznacza : wprawiać

w ruch, popychać.w ruch, popychać.

(W. Szewczuk 1990, Psychologia, W-wa, WSiP, str.334)(W. Szewczuk 1990, Psychologia, W-wa, WSiP, str.334)

Motywacja to ogół bodźców Motywacja to ogół bodźców zewnętrznych zewnętrznych

i wewnętrznych powodujących i wewnętrznych powodujących gotowość ucznia do uczenia się.gotowość ucznia do uczenia się.

Procesy motywacyjne mają trzy cechy:Procesy motywacyjne mają trzy cechy:• Kierunek- dążenie do osiągnięcia Kierunek- dążenie do osiągnięcia

pragnień lub unikanie źródła obaw;pragnień lub unikanie źródła obaw;• Natężenie – przyrost lub spadek sił;Natężenie – przyrost lub spadek sił;• Stan emocjonalny- dodatni lub Stan emocjonalny- dodatni lub

ujemny.ujemny.

Przyjęcie postawy pozytywnej i Przyjęcie postawy pozytywnej i skupienieskupienie

się na mocnych stronach się na mocnych stronach osobowości uwypukla dobre cechy osobowości uwypukla dobre cechy uczniów, a ich postępowanie zmienia uczniów, a ich postępowanie zmienia się na lepsze.się na lepsze.

Praktyka szkolna pokazuje, że Praktyka szkolna pokazuje, że uczniowie uczą uczniowie uczą

się najczęściej mechanicznie. się najczęściej mechanicznie.

Jeżeli dziecko nie otrzyma odpowiedzi na Jeżeli dziecko nie otrzyma odpowiedzi na pytania:pytania:

PO CO JA SIĘ TEGO UCZĘ?PO CO JA SIĘ TEGO UCZĘ?

GDZIE BĘDĘ MÓGŁ WYKORZYSTAĆ GDZIE BĘDĘ MÓGŁ WYKORZYSTAĆ ZDOBYTE WIADOMOŚCI?ZDOBYTE WIADOMOŚCI?

Zapoznaje się tylko z nimi powierzchownie, Zapoznaje się tylko z nimi powierzchownie, pamięta pamięta

je krótko , i nie jest w stanie ich zastosować,je krótko , i nie jest w stanie ich zastosować,

ani odtworzyć.ani odtworzyć.

Zadaniem nauczyciela jest :Zadaniem nauczyciela jest :• Uświadomienie uczniom celu Uświadomienie uczniom celu

uczenia się. uczenia się. • Kształtowanie właściwej motywacji.Kształtowanie właściwej motywacji.• Uczyć dzieci jak ponosić porażkę w Uczyć dzieci jak ponosić porażkę w

sposób inteligentny.sposób inteligentny.• Przekonać uczniów, że są bardziej Przekonać uczniów, że są bardziej

zdolni niż się im wydaje.zdolni niż się im wydaje.

Motywowanie uczniów do Motywowanie uczniów do nauki matematyki.nauki matematyki.

W nauczaniu matematyki dobór W nauczaniu matematyki dobór odpowiednio atrakcyjnych zadań odpowiednio atrakcyjnych zadań

matematycznych matematycznych

(pod względem treści, formy i (pod względem treści, formy i stopnia trudności) ma ogromny stopnia trudności) ma ogromny

wpływ motywujący na ich wpływ motywujący na ich rozwiązywanie.rozwiązywanie.

POSTAWY UCZNIÓWPOSTAWY UCZNIÓW

Uczeń odtwórcaUczeń odtwórca

To uczeń, który osiąga na ogół oceny To uczeń, który osiąga na ogół oceny dobre dobre

lub bardzo dobre. Rozwiązuje lub bardzo dobre. Rozwiązuje zadania nie tylko obowiązkowe i "dla zadania nie tylko obowiązkowe i "dla chętnych", ale również te, które chętnych", ale również te, które wybierze sam. Samo rozwiązanie nie wybierze sam. Samo rozwiązanie nie daje mu satysfakcji; musi się daje mu satysfakcji; musi się pochwalić swoją pracą przed pochwalić swoją pracą przed nauczycielem, rodzicami, kolegami. nauczycielem, rodzicami, kolegami.

Uczeń "zdobywca Uczeń "zdobywca nagród". nagród".

Taki uczeń otrzymuje oceny dobre i Taki uczeń otrzymuje oceny dobre i bardzo dobre. Wydaje się, iż głównym bardzo dobre. Wydaje się, iż głównym motywem działania tej grupy uczniów motywem działania tej grupy uczniów jest chęć otrzymania nagrody. W jest chęć otrzymania nagrody. W przypadku zadań obowiązkowych (np. przypadku zadań obowiązkowych (np. pracy domowej), nagrodą jest ocena pracy domowej), nagrodą jest ocena bardzo dobra, zaś "nieobowiązkowych" - bardzo dobra, zaś "nieobowiązkowych" - satysfakcja satysfakcja

z rozwiązania zadania uznanego jako z rozwiązania zadania uznanego jako "trudne". "trudne".

Uczeń "ciekawy Uczeń "ciekawy intelektualnie". intelektualnie".

To uczniowie, którzy z wielkim To uczniowie, którzy z wielkim zaangażowaniem rozwiązują zadania zaangażowaniem rozwiązują zadania nietypowe zarówno obowiązkowe jak i nietypowe zarówno obowiązkowe jak i "dla chętnych". Ocena "dla chętnych". Ocena

nie jest dla nich rzeczą nie jest dla nich rzeczą pierwszoplanową. Uczniowie ci uważają, pierwszoplanową. Uczniowie ci uważają, że tylko zadania ciekawe, nietypowe że tylko zadania ciekawe, nietypowe przyciągają ich uwagę, wyzwalają przyciągają ich uwagę, wyzwalają energię i dają satysfakcję z osiągniętego energię i dają satysfakcję z osiągniętego wyniku. wyniku.

Uczeń "niezależny". Uczeń "niezależny".

Uczniowie ci nie lubią zadań Uczniowie ci nie lubią zadań rachunkowych, stawiają rachunkowych, stawiają nauczycielowi kłopotliwe pytania. nauczycielowi kłopotliwe pytania. Zadania obowiązkowe rozwiązują Zadania obowiązkowe rozwiązują pod przymusem, bez zaangażowania. pod przymusem, bez zaangażowania. Satysfakcję daje im tylko Satysfakcję daje im tylko zajmowanie się własnym problemem zajmowanie się własnym problemem matematycznym. matematycznym.

Uczeń "lubiący się Uczeń "lubiący się bawić". bawić".

Uczniów tych najbardziej interesują Uczniów tych najbardziej interesują krzyżówki, zagadki, rysowanie, krzyżówki, zagadki, rysowanie, malowanie. malowanie.

Uczeń "o słabej Uczeń "o słabej motywacji". motywacji".

Do tej grupy należy duża liczba Do tej grupy należy duża liczba uczniów. Rozwiązują jedynie zadania uczniów. Rozwiązują jedynie zadania łatwe, krótkie. łatwe, krótkie.

Bojąc się "kary" przestają dostrzegać Bojąc się "kary" przestają dostrzegać sens tkwiący w matematyce i widzą sens tkwiący w matematyce i widzą w niej tylko źródło swego strachu. w niej tylko źródło swego strachu.

Uczeń "nie Uczeń "nie zainteresowany". zainteresowany".

  Uczniowie ci nie odrabiają zadań Uczniowie ci nie odrabiają zadań domowych, jedynie odpisują i to domowych, jedynie odpisują i to wielokrotnie bez zrozumienia. Uczeń wielokrotnie bez zrozumienia. Uczeń tej grupy często uważa się za osobę tej grupy często uważa się za osobę niezdolną. Jeżeli dodatkowo odczuwa niezdolną. Jeżeli dodatkowo odczuwa lęk przed rodzicami, nauczycielem lęk przed rodzicami, nauczycielem lub oceną negatywną, będzie lub oceną negatywną, będzie matematykę traktował jako źródło matematykę traktował jako źródło swego strachu. swego strachu.

      

  Jeżeli nauczyciel rozpozna motyw Jeżeli nauczyciel rozpozna motyw uczenia się ucznia, to może na niego uczenia się ucznia, to może na niego optymalnie odpowiedzieć. Będzie optymalnie odpowiedzieć. Będzie mógł np. stworzyć w klasie grupę mógł np. stworzyć w klasie grupę osób o jednakowych postawach i dla osób o jednakowych postawach i dla każdej z nich przygotować inne, każdej z nich przygotować inne, zestawy zadań. zestawy zadań.

Uczniom, którzy mają słabą motywację Uczniom, którzy mają słabą motywację

lub są nie zainteresowani może dać takie lub są nie zainteresowani może dać takie zadania, na miarę ich możliwości zadania, na miarę ich możliwości zawierające elementy zaciekawiające zawierające elementy zaciekawiające ucznia (np. ciekawa fabuła, forma zadania). ucznia (np. ciekawa fabuła, forma zadania). Ponadto za każde dobrze rozwiązane Ponadto za każde dobrze rozwiązane zadanie lub choćby postępzadanie lub choćby postęp

w nauce należy pochwalić ucznia po to, w nauce należy pochwalić ucznia po to,

by uwierzył on w swoje możliwości, a by uwierzył on w swoje możliwości, a następnie dostrzegł sens i piękno następnie dostrzegł sens i piękno matematyki. matematyki.

Idealistycznemu nauczycielowi, nie Idealistycznemu nauczycielowi, nie zawsze łatwo okazywać tolerancję dla zawsze łatwo okazywać tolerancję dla tych, którymi kieruje. Dzieci są czasem tych, którymi kieruje. Dzieci są czasem mniej ambitne niż my sami, bywają mniej ambitne niż my sami, bywają mniej pewne siebie, a nawet mniej mniej pewne siebie, a nawet mniej uzdolnione. uzdolnione.

Jeśli pomimo to potrafimy wyciągnąć Jeśli pomimo to potrafimy wyciągnąć rękę rękę

i wydobyć z nich to co najlepsze, i wydobyć z nich to co najlepsze,

one w zamian postarają się o to bardziej one w zamian postarają się o to bardziej dla nas niż dla kogokolwiek innego na dla nas niż dla kogokolwiek innego na świecie i osiągną nadzwyczajne wyniki. świecie i osiągną nadzwyczajne wyniki.

RECEPTA DLA NAUCZYCIELA NA SUKCES RECEPTA DLA NAUCZYCIELA NA SUKCES UCZNIAUCZNIA

1. Przekonaj ucznia, że naprawdę lubisz go 1. Przekonaj ucznia, że naprawdę lubisz go uczyć. uczyć. 2. Mów jasno, głośno, wyraźnie, z zapałem. 2. Mów jasno, głośno, wyraźnie, z zapałem. 3. Dbaj o właściwe tempo mówienia. 3. Dbaj o właściwe tempo mówienia. 4. Bądź swobodny i baw się razem z uczniem 4. Bądź swobodny i baw się razem z uczniem podczas nauki. podczas nauki. 5. Okazuj mu zaufanie. 5. Okazuj mu zaufanie. 6. Wyraźnie określ cele. 6. Wyraźnie określ cele. 7. Bądź przygotowany do lekcji. 7. Bądź przygotowany do lekcji. 8. Przygotowuj ciekawe pomoce naukowe. 8. Przygotowuj ciekawe pomoce naukowe. 9. Ogranicz do minimum czynniki rozpraszające 9. Ogranicz do minimum czynniki rozpraszające uwagę. uwagę. 10. Dbaj o dobry nastrój ucznia. 10. Dbaj o dobry nastrój ucznia.

11. Przypominaj informację, kiedy uczeń 11. Przypominaj informację, kiedy uczeń zaczyna ją zapominać. zaczyna ją zapominać. 12. Polegaj na nim, stawiaj na niego, wierz w 12. Polegaj na nim, stawiaj na niego, wierz w jego możliwości. jego możliwości. 13. Bądź dla niego oparciem, bądź po jego 13. Bądź dla niego oparciem, bądź po jego stronie. stronie. 14. Nie oszukuj go, dotrzymuj przyrzeczeń. 14. Nie oszukuj go, dotrzymuj przyrzeczeń. 15. Udzielaj odpowiedzi na najtrudniejsze 15. Udzielaj odpowiedzi na najtrudniejsze pytania. pytania. 16. Jeśli coś mu się nie uda, zrozum go i 16. Jeśli coś mu się nie uda, zrozum go i zachęć do dalszej pracy. zachęć do dalszej pracy. 17. Chwal za wszystko, co da się pochwalić. 17. Chwal za wszystko, co da się pochwalić. 18. Doceniaj go. 18. Doceniaj go. 19. Nigdy nie przerywaj, kiedy on mówi. 19. Nigdy nie przerywaj, kiedy on mówi. 20. Pozwól mu kontynuować Twoją myśl na 20. Pozwól mu kontynuować Twoją myśl na jego sposób. jego sposób.

21. Słuchaj uważnie upewniając się, że 21. Słuchaj uważnie upewniając się, że dobrze rozumiesz. dobrze rozumiesz. 22. Rozwijaj jego samodzielność. 22. Rozwijaj jego samodzielność. 23. Zachęcaj do krytycznego myślenia. 23. Zachęcaj do krytycznego myślenia. 24. Okazuj mu swoje pozytywne uczucia. 24. Okazuj mu swoje pozytywne uczucia. 25. Pokaż mu, że jesteś człowiekiem 25. Pokaż mu, że jesteś człowiekiem omylnym i popełniającym błędy. omylnym i popełniającym błędy. 26. Stosuj różne metody nauczania - bądź 26. Stosuj różne metody nauczania - bądź nieszablonowy i ekscytujący. nieszablonowy i ekscytujący. 27. Odnoś do rzeczywistości to, czego go 27. Odnoś do rzeczywistości to, czego go uczysz - niech praktyka uzupełnia teorię. uczysz - niech praktyka uzupełnia teorię. 28. Kończ lekcję w takim momencie, żeby 28. Kończ lekcję w takim momencie, żeby miał poczucie niedosytu (jak w dobrym miał poczucie niedosytu (jak w dobrym serialu). serialu).