1

Jacek SzlachtaJacek SzlachtaZałożenia Strategii Rozwoju Założenia Strategii Rozwoju

Polski ZachodniejPolski Zachodniej

Zielona Góra 6 lipiec 2012r.

Plan prezentacjiPlan prezentacji

1. Porozumienie województw oraz przesłanki podjęcia tych prac i ich specyfika

2. Pozycja województw Polski Zachodniej3. Nawiązania do zapisów Krajowej Strategii

Rozwoju Regionalnego 20204. Wizja, cel ogólny, cele szczegółowe,

kluczowe projekty, co dalej

2

Porozumienie pięciu województw w sprawie Porozumienie pięciu województw w sprawie podjęcia wspólnych prac nad strategią i PO podjęcia wspólnych prac nad strategią i PO rozwoju Polski zachodniej z 26.08.2010r. (1)rozwoju Polski zachodniej z 26.08.2010r. (1)Przesłanki porozumienia:- wzmocnienie współpracy województw Polski

zachodniej do rozwoju ich potencjału,Zwiększenie dostępności komunikacyjnej

makroregionu Polski zachodniej w celu powstrzymanie polaryzacji tego obszaru,

Wykorzystanie szansy na ożywienie transportu na kierunku północ-południe przez budowę CETC, w tym udrożnienie Odry i jej pełne włączenie do systemu śródlądowych dróg wodnych Europy 3

Porozumienie pięciu województw w sprawie Porozumienie pięciu województw w sprawie podjęcia wspólnych prac nad strategią i PO podjęcia wspólnych prac nad strategią i PO rozwoju Polski zachodniej z 26.08.2010r. (2)rozwoju Polski zachodniej z 26.08.2010r. (2)

Wzmocnienie pozycji zachodnich województw wobec landów niemieckich, w taki sposób by pobudzić transgraniczną współpracę gospodarczą, skoordynować i skutecznie zrealizować zamierzenia inwestycyjne w rejonie pogranicza

Wykorzystanie szans wynikających z nowoczesnych technologii informacyjnych i telekomunikacyjnych, wzmocnione przez skuteczną koordynację działań podejmowanych przez poszczególne województwa 4

Porozumienie pięciu województw w sprawie Porozumienie pięciu województw w sprawie podjęcia wspólnych prac nad strategią i PO podjęcia wspólnych prac nad strategią i PO rozwoju Polski zachodniej z 26.08.2010r. (3)rozwoju Polski zachodniej z 26.08.2010r. (3)

Pełne wykorzystanie policentrycznej, dobrze rozwiniętej sieci osadniczej, w tym ośrodków miejskich posiadających znaczący potencjał naukowy i intelektualny, a jednocześnie zahamowanie upadku znaczenia wielu miast makroregionu

Poszukiwanie rozwiązań przeciwdziałania negatywnym tendencjom demograficznym, zwłaszcza na rynku pracy

Odpowiedźi na wyzwania zmieniającej się polityki spójności UE

5

Specyfika tych prac (1)Specyfika tych prac (1)Aktywne zaangażowanie urzędów marszałko-

wskich, MRR i środowiska naukowego, można nawet mówić o nowym w warunkach polskich rodzaju partnerstwa

Wykonanie 19 ekspertyz i 5 raportów wojewódzkich przez wiodących polskich oraz dwu cieszących się dużym prestiżem zagranicznych naukowców, eliminujących deficyty wiedzy odnośnie Polski Zachodniej

Systematyczna współpraca w ramach przedsięwzięcia siedmiu ekspertów naukowych6

Specyfika tych prac (2)Specyfika tych prac (2)Systematyczna współpraca w ramach Grupy

Sterującej realizowana metodą warsztatową Dochodzenie do kolejnych przybliżeń technikami budowania konsensusu pięciu województw w modelu od dołu do góry (bottom up)

Konsekwentne ograniczanie zakresu Strategii Rozwoju Polski Zachodniej do wymiaru między wojewódzkiego i makroregionalnego, w tym także w szerokim zakresie sieciowania

Identyfikowanie i rozwijanie potencjałów rozwojowych Polski Zachodniej które mogą zostać lepiej wykorzystane

7

Specyfika tych prac (3)Specyfika tych prac (3)Brak prób wpisywania zagadnień lokalnych czy

też będących w kompetencji Zarządu Województwa, nie wykraczających swoich zasięgiem i charakterem poza obszar województwa

Poczucie własności ze strony samorządów województw Polski Zachodniej

Dążenie do pełnej zgodności z zapisami rządowych dokumentów strategicznych

Wpisanie się w renesans myślenia strategicznego w układach makroregionalnych w Unii Europejskiej i w Polsce

8

9

PKB na mieszkańca w odniesieniu do UE27=100 w latach 1997-2009 (1)

Województwo 1997 2008 2009 Zmiana

Mazowieckie 62,9 89,9 97,3 +34,4

Śląskie 49,9 61,6 65,2 +15,3

Wielkopolskie 46,3 59,5 64,6 +18,3

Dolnośląskie 46,0 61,3 66,3 +20,3

Zachodniopomorskie 44,3 51,7 53,4 +9,1

Pomorskie 43,5 54,1 59,2 +15,7

Lubuskie 40,5 48,9 51,9 +11,4

Opolskie 40,1 48,3 49,7 +9,6

10

PKB na mieszkańca w odniesieniu do UE27=100 w latach 1997-2009 (2)

Województwo 1997 2008 2009 Zmiana

Kujawsko-pomorskie 39,0 49,2 51,5 +12,5

Łódzkie 39,0 53,1 55,5 +16,1

Małopolskie 39,0 49,2 52,2 +13,2

Podlaskie 35,4 41,6 44,8 +9,4

Warmińsko-mazurskie 35,2 42,3 44,9 +9,7

Lubelskie 33,6 39,6 40,9 +7,3

Podkarpackie 33,4 39,3 41,6 +8,2

Świętokrzyskie 33,3 45,6 47,2 +13,9

Polska 44,2 57,0 60,8 +16,6

Projekt krajowy brutto na km2Projekt krajowy brutto na km2Bank Światowy Reshaping Economic Geography, Washington D.C., 2009

11

Produkt krajowy brutto na km2 Produkt krajowy brutto na km2 Bank Światowy, Reshaping Economic Geography, Washington D. C., 2009

12

13

wskaźnik 1 2 3 4 5 6

Produktywność w usłu-gach i przemyśle 2007

0 0 0 1 2 W 13 D

LOZ

Gos. domowe z dostę-pem do Internetu 2009

0 0 12 DL OWZ

4 0 0

Indeks konkurencyjności 2010

0 0 2 5 D W

8 L OZ

1

Udział lud. 30-34 2008 wykształcenie wyższe

1 0 10

DZ

5 L OW

0

Wskaźnik zatrudnienia 20-64 2008

0 0 1 5 W 9 D LO

1 Z

Wydatki na B+R 2007 0 0 1 5 W 10DL OWZ

Pozycja polskich regionów według V Raportu Kohezyjnego (1)

14

wskaźnik 1 2 3 4 5 6

Wcześniej kończący edukację w wieku 18-24 w 2007-2009

14 DOW

2 LZ

0 0 0 0

Wskaźnik bezrobocia 2008 0 1 5 7 L OW

3 DZ

Udział ludności zagrożonej ubóstwem 2008

0 2 3 DO

7 L WZ

4

Zdolności oczyszczania wody 2007

7 D

W

1 O 2 4 L 2 Z 0

Pozycja polskich regionów według V Raportu Kohezyjnego (2)

Uwagi: D - Dolnośląskie, L - Lubuskie, O – Opolskie, W –Wielkopolskie Z - Zachodniopomorskie

wskaźnik 1 2 3 4 5 6

Inwestycje publiczne na mieszkańca 2002-2006

0 0 0 0 2 D 14 LOWZ

Indeks regionalnej innowacyjności 2006

0 0 0 5 D 11 L OWZ

Pozycja polskich regionów według V Raportu Kohezyjnego (3)

Nawiązania do KSRR 2020 (1)Nawiązania do KSRR 2020 (1)Obszary przygraniczne gdzie znikają ograniczenia

w przepływie dóbr, osób, kapitałów i usług (w szczególności sąsiadujące z Niemcami, Czechami i Słowacja) narażone są na zjawiska negatywne, związane z niska krajową dostępnością terytorialną, i różnicami kulturowymi, społecznymi oraz zjawiskiem drenażu endogenicznych potencjałów regionalnych […]. Zjawisko to jest szczególnie widoczne w województwach Polski Zachodniej gdzie bliskość Niemiec i Berlina stwarza ogromne szanse rozwojowe, jak i zagrożenia (s. 36).

16

Nawiązania do KSRR 2020 (2)Nawiązania do KSRR 2020 (2)Takie zarysowanie strategii rozwoju przestrzennego

sieci transportowej będzie miało duże znaczenie dla intensyfikacji powiązań funkcjonalnych polskich miast z lepiej rozwiniętymi obszarami UE(a tym samym powinno przyczynić się do wzrostu ich konkurencyjności) oraz wpłynie pozytywnie na poprawianie spójności terytorialnej kraju (w tym szczególnie nastąpi radykalna poprawa połączeń transportowych stolic województw zachodnich z Warszawą i resztą kraju) (s. 98).

17

Nawiązania do KSRR 2020 (3)Nawiązania do KSRR 2020 (3)Może dojść do utraty znaczenia niektórych ośrod-

ków wojewódzkich, a tym samym powiększenia sfer zagrożonych odpływem ludności i marginalizacja społeczno-gospodarczą znacznych obszarów kraju. W szczególności zagrożenie to dotyczy […] centrów województw opolskiego i lubuskiego. Szczególnie negatywnych konsekwencji takiego rozwoju sytuacji można się spodziewać na obszarze zachodniej Polski, już dzisiaj będącej słabo zintegrowaną z pozostałą częścią kraju. W związku z powyższym polityka regionalna musi zwrócić specjalną uwagę na rozwój i zasięg pozytywnego oddziaływania tych ośrodków wojewódzkich (s. 100). 18

Nawiązania do KSRR 2020 (4)Nawiązania do KSRR 2020 (4) Zapewnienie efektywnych połączeń transportowych

z najważniejszymi ośrodkami miejskimi kraju i w relacjach europejskich (drogowych, kolejowych, lotniczych). Szczególnej uwagi w tym zakresie wymagają powiązania […] ze stolicami województw zachodnich tj. Szczecin, Gorzów Wielkopolski oraz Zielona Góra i Wrocław, których połączenia z głównymi ośrodkami zagranicznymi (Berlin, Praga) są znacznie bardziej rozwinięte niż z Warszawą i pozostałymi ośrodkami miejskimi kraju (s. 100-101).

19

Nawiązania do KSRR 2020 (5)Nawiązania do KSRR 2020 (5)W tym kontekście zostanie

opracowana ponadregionalna Strategia Rozwoju Polski Północno-Zachodniej (s.123).

Należy podkreślić, że KSRR pomija województwo opolskie w gronie regionów Polski Zachodniej

Bardzo spójne z KSRR zapisy zawiera Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030

20

Wizja Polski ZachodniejWizja Polski ZachodniejPolska Zachodnia – region dorzecza Odry…

otwarty, atrakcyjny, mobilizujący, kreatywny, współpracujący

Otwartym – pod wieloma względami. Komunikacyjnie, ale również tolerancję dla różnych kultur

Atrakcyjnym – dla trzech podstawowych podmiotów dokonu-jących wyborów lokalizacyjnych jakimi są: przedsiębiorcy, mieszkańcy oraz turyści

Mobilizującym – przede wszystkim potencjał endogenny

Kreatywnym – na możliwie wielu obszarach aktywności społeczno-gospodarczej

Współpracującym – przede wszystkim w poszukiwaniu efektów synergii

21

Cel Strategii Rozwoju Polski Cel Strategii Rozwoju Polski ZachodniejZachodniej

Celem Strategii Rozwoju Polski Zachodniej jest wykorzystanie potencjału współpracy międzywojewódzkiej dla tworzenia warunków wzrostu konkurencyjności regionów Polski Zachodniej oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów makroregionu w taki sposób aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu, spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską

22

Cele szczegółowe (1)Cele szczegółowe (1)I. Poprawa stanu bezpieczeństwa energetycznego oraz

środowiskowego, w szczególności powodziowego

II. Poprawa poziomu spójności i dostępności teryto-rialnej Polski Zachodniej w układzie międzyregionalnym

III. Tworzenie warunków dla rozwoju społeczeństw informacyjnego w skali całego makroregionu

IV. Wspieranie rozwoju sieci współpracy ośrodków naukowo-technologicznych i akademickich Polski Zachodniej oraz rozwijanie innych elementów gospodarki opartej na wiedzy

23

Cele szczegółowe (2)Cele szczegółowe (2)

V. Stymulowanie kompleksowego rozwoju osi odrzańskiej

VI. Rozwój i sieciowanie funkcji metropolitalnych w ośrodkach wojewódzkich Polski Zachodniej

VII. Tworzenie wspólnego produktu turystycznego Polski Zachodniej

VIII. Osiągnięcie nowej jakości współpracy transgranicznej

24

Cele szczegółowe (3) Cele szczegółowe (3) Każdy cel szczegółowy zawiera opis problemu oraz

proponowane kierunki działań na tle zapisów strategicznych dokumentów Polski. Priorytet dla podjęcia i rozwiązania problemów ponadregionalnych i sieciowych.

Określono warunki brzegowe wdrożenia Strategii Rozwoju Polski Zachodniej i jej celów jakim jest partnerstwo poziomu centralnego, regionalnego i lokalnego administracji publicznej. Dla skutecznego podjęcia problemów ponad wojewódzkich i międzyregionalnych trzeba wykorzystać europejską politykę spójności w latach 2014-2020 25

Kluczowe projekty o charakterze Kluczowe projekty o charakterze ponadwojewódzkim i ponadwojewódzkim i międzyregionalnymmiędzyregionalnym

W trakcie prac nad założeniami zidentyfikowano 25 kluczowych projektów o znaczeniu strukturalnym oraz charakterze ponad wojewódzkim, nad którymi powinno się podjąć współpracę, celem ich pełnej konceptualizacji

26

Co dalej?Co dalej?Mamy trzy zaawansowane inicjatywy: Polska

Wschodnia (5 województw), Polska Zachodnia (5 województw) i Polska Południowa (2 województwa).

Doprowadzenie do akceptacji strategii makroregionalnych przez RM oraz uwzględnienie w modelu europejskiej polityki spójności w Polsce w latach 2014-2020 pozwoli na skuteczne podjęcie problemów, dla których nie przewidzieliśmy rozwiązań dotyczących wieloletniego okresu programowania na lata 2007-2013

27

Co dalej?Co dalej?Założenia Strategii przyjęte przez

województwa Polski Zachodniej przekazano Pani Minister 2 kwietnia, na seminarium w Szczecinie wyrażono polityczną deklarację na temat wykorzystania efektów w programowaniu polityki rozwojowej Polski na lata 2014-2020

18 maja w MRR odbyło się seminarium na temat programowania w układach makroregionalnych

28

Dziękuję za uwagę Dziękuję za uwagę

29