Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

22
Cygan Życie jest piosenką JACEK

description

 

Transcript of Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

Page 1: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

Cygan

Życie jest piosenką

JACEK

CyganJACEK

Życiejest

piosenką

Gdyby nie Jacek Cygan, polska muzyka nie byłaby

taka sama. Jego piosenki od lat śpiewają najlepsi polscy wokaliści,

a wraz z nimi cały kraj. Bez niego Edyta Geppert nie zadebiutowałaby tak wspaniale piosenką Jaka róża, taki cierń, Grażyna Łobaszewska i Staszek Sojka nie odkryliby przed nami, że Czas nas uczy pogody, a Ryszard Rynkowski nie namawiałby: Wypijmy za błędy. Edyta Górniak ze swoim utworem To nie ja

nie odniosłaby tak spektakularnego sukcesu na konkursie Eurowizji, Andrzej Zaucha nie czarowałby nas swoim C’est la vie,

a Maryla Rodowicz nie powiedziałaby nam, że są wśród nas Łatwopalni. Nie byłoby też najpopularniejszych przebojów

zespołu Kombi ani Dyskoteki Pana Jacka, na której wychowało się całe pokolenie młodych ludzi.

Książka Jacka Cygana to osobista, sentymentalna podróż w przeszłość. Autor z wdziękiem i humorem opowiada o powstawaniu

swoich najlepszych tekstów, tworząc ciekawe portrety najpopularniejszych polskich artystów. Wszystko to składa się

na fascynujący obraz długiej epoki w polskiej muzyce.

Każda piosenka ma swoją historię, która często okazuje się zupełnie niezwykła. Każda rodzi się z przyjaźni tekściarza i wykonawcy.

Książka Jacka Cygana jest więc przede wszystkim opowieścią o przyjaźniach, które zaowocowały legendarnymi utworami.

CE

NA

39,90 ZŁ

Cygan_Zycie jest piosenka_okladka_druk.indd 1 2014-08-20 13:04:57

Page 2: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 2 2014-08-20 09:16:37

Page 3: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

cyganjacek

Życiejest piosenką

kraków 2014

CyganProba1.qxp:Layout 1 7/23/14 11:57 AM Page 2

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 3 2014-08-20 09:16:37

Page 4: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

40

JaCek

CyganŻyCIeJeST

PIoSeNką

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 40 2014-08-20 09:16:45

Page 5: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

Czas nas uczy pogodyCZyLI Jak WSIąŚć

Do DoBRego PoCIągU

Wiosną 1979 roku wracam sobie z centrum Warszawy do swojego miesz-kanka na ochocie, które chwalebnie wspominałem już na poprzednich stronach. Widzę, że na ławce na skwerku siedzi dwóch sympatycznie wyglądających facetów. Jeden jest bardzo przystojny i ma czarną, krótką brodę. Drugi, w okularach, robi wrażenie nieśmiałego. Jeden ściska pod pachą litrowy słoik kompotu ze śliwek z kolorowym portretem owoców wydrukowanym na szarym papierze. Drugi dzierży w dłoni butelkę wód-ki. o ile dobrze pamiętam, był to jarzębiak, wtedy bardzo popularny, dzi-siaj wyszedł z mody. „Skąd w mym ręku ten jarzębiak? / I ten popiół na dywanie? / Usiłuję się pogłębiać, / a w ten sposób jest najtaniej” – to cy-tat z Jonasza kofty. Ten gość z brodą był mi już znany, ponieważ ogląda-łem go kilka razy w telewizji, jak śpiewał z orkiestrą Zbigniewa górnego. Nazywał się Piotr Schulz. Tego drugiego widziałem pierwszy raz w życiu. Na mój widok wstali i wyciągnęli ręce do przywitania. Facet w okularach przedstawił się:

 – krzesimir Dębski. – a po chwili dodał: – Przyjechaliśmy, żeby się lepiej z tobą poznać, bo chcemy nawiązać współpracę.

– To zapraszam – odpowiedziałem.

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 41 2014-08-20 09:16:45

Page 6: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

42

JaCek

CyganŻyCIeJeST

PIoSeNką

I poszedłem przodem na drugie piętro. Już na schodach wszystko mi się ułożyło. kilka miesięcy wcześniej grażyna Łobaszewska poprosiła mnie, żebym napisał polskie słowa do piosenki grupy earth, Wind and Fire pod tytułem Fantasy. Napisałem. Po polsku nazywało się to Autostra-dą do słońca. Powstał rewelacyjny duet (grażyna zaśpiewała to z Piotrem Schulzem), w którym wartością samą w sobie była doskonała aranżacja zrobiona właśnie przez krzesimira Dębskiego. Jak przebiegał nasz „wie-czorek zapoznawczy”, nie bardzo dziś pamiętam. Musiało być jednak nie-źle, skoro rozpoczęliśmy współpracę, która na przełomie roku 1979 i 1980 przyniosła kilka ciekawych, lecz całkowicie niekomercyjnych piosenek. Bawiliśmy się słowami i dźwiękami, współbrzmieniami głosów, a najlep-szym przykładem są tu takie piosenki jak Zanim człowiek wyjdzie z mody czy Motyw powracający.

Na początku 1980 roku dostałem od krzesimira Dębskiego kase-tę magnetofonową z  muzyką nowej piosenki dla grażyny Łobaszew-skiej. kompozytor grał na fortepianie i śpiewał, jak my to mówimy, „po norwesku”, czyli słowami wymyślonymi po to, by jak najlepiej brzmiały i dawały wyobrażenie słów, które potem będzie śpiewał prawdziwy wo-kalista. Wysłuchałem tej kasety wiele razy i nie miałem wątpliwości – to była leciutka ballada, rodzaj kołysanki. Dość szybko wymyśliłem słowa. Napisałem opowiastkę o pechowym chłopczyku, który zimą, gdy właś-nie spadł cudowny puszysty śnieg, leży chory w łóżku i rysuje kredkami swoje marzenia. I na białej kartce powstaje coś, co znalazło się w refre-nie tej piosenki:

Jechał sam, drogą hen Na rowerze po śniegu Razem z nim wrony dwie Na rowerze po śniegu W oczach miał słońca dwa

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 42 2014-08-20 09:16:45

Page 7: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

43

PoCZąTekPRZygoDy

W ręce szablę ze śniegu gnał przez ziemię i niebo Jak po skarb.

Potem chłopczyk dorósł i poszedł do szkoły. Zobaczył, że marzenia oddalają się i  coraz trudniej je zrealizować. Postanowił się zbuntować i któregoś dnia, gdy padał śnieg, wsiadł na rower, by dogonić to marzenie z dziecinnego rysunku…

Jechał sam, drogą hen Na rowerze po śniegu Razem z nim wrony dwie Na rowerze po śniegu W zaspę wpadł, stało się Po rowerze na śniegu Po rowerze na śniegu Przepadł ślad

Pewnie w tym momencie pomyślałeś, Drogi Czytelniku: Cygan zwa-riował! Miał opowiedzieć o piosence Czas nas uczy pogody, a zanudza mnie jakimiś kołysankami dla dzieci!

Przepraszam, ale to jest właśnie pierwotny tekst do piosenki Czas nas uczy pogody! Tylko że w  tym kluczowym miejscu, które my nazywamy wdzięcznie „szlagwortem”, zamiast „czas nas uczy pogody” było „na ro-werze po śniegu”. Wiem, że to się wydaje dzisiaj dość dziwne, ale ja z tym tekstem pojechałem do grażyny do Poznania i artystka to zaakceptowała.

Los jednak szykował niespodziankę. W marcu krzesimir wszedł do studia Polskiego Radia w Poznaniu, by nagrać podkład. grażyna do owe-go podkładu naśpiewała wokal, jeszcze „po norwesku”, zmieniając nieco muzyczne podziały. I nagle alarm! Telefony, że muszę biec na Dworzec

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 43 2014-08-20 09:16:45

Page 8: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

44

JaCek

CyganŻyCIeJeST

PIoSeNką

Centralny, bo ekspresem z Poznania jedzie kaseta! I że wszyscy są zgodni, że teraz, po nagraniu podkładu, tamten tekst Na rowerze po śniegu kom-pletnie nie pasuje! Biegnę na dworzec, szukam konduktora, odbieram od niego kasetę, przesłuchuję. Faktycznie, tekst nie pasuje. Nie pasuje dla-tego, że nowy podkład wywrócił na lewą stronę dotychczasową wersję piosenki, a przede wszystkim zmienił całkowicie charakter muzyki. To już nie jest dziecinna kołysanka, ale ballada z wyraźnym pulsem, dyna-miczna, rozbujana, wciągająca słuchacza. Wrzuciłem kołysankowy tekst do białej papierowej teczki i zacząłem chodzić wokół tej nowej – starej muzyki.

Pierwszy raz w życiu przydarzyła mi się sytuacja, że do muzyki, któ-rą już „skonsumowałem”, muszę pisać drugi raz. okazało się, że jestem więźniem pierwszej wersji! Po prostu nie mogłem niczego nowego wymy-ślić. a telefony z Poznania urywały się, gdyż piosenka miała być w koń-cu kwietnia zgłoszona do opola. Pamiętam, pojechaliśmy z żoną do jej mamy do Lublina na święta wielkanocne. Tam myślałem tylko o tej pio-sence. Nic. Wracaliśmy do Warszawy zatłoczonym pociągiem i nagle na wysokości Dęblina przyszło mi do głowy: „Wiele dni, wiele lat / czas nas uczy pogody”.

Czułem, że to jest to. Boże, jak dobrze, że wsiadłem do tego pociągu! Jeszcze tej samej nocy w mieszkaniu na ochocie napisałem zwrotki – dwa niezależne obrazy, dwa sposoby opisania przemijającego czasu. Pierwszy dynamiczny, jakbym w  nim jeszcze walczył, drugi statyczny, w  nim je-stem już pogodzony. Dyktowałem ten nowy tekst grażynie przez telefon, a właściwie jej go śpiewałem, a ona zapisywała, również śpiewając. Nie mieliśmy wątpliwości, że to jest trafione.

Przyszło opole, w koncercie premier grażyna Łobaszewska wykonała Czas nas uczy pogody. Zaśpiewała genialnie, do tego jeszcze doszła wspa-niała aranżacja z pięknym solo na puzonie, z którego krzesimir Dębski był tak dumny. koledzy wokaliści gratulowali. Czekaliśmy na werdykt jury.

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 44 2014-08-20 09:16:45

Page 9: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

45

PoCZąTekPRZygoDy

Pozwól, Drogi Czytelniku, że zamiast opowiadać o tym werdykcie, opiszę ci pewną scenę. Jest czwarta nad ranem. W hotelu opole toczy się kolej-na noc festiwalowa. Przy jednym ze stolików siedzi autor piosenki Czas nas uczy pogody oraz wokalistka, która ten utwór niedawno wykonywała na scenie. Są smutni, żeby nie powiedzieć: zrozpaczeni. Coś z tą rozpaczą muszą zrobić. I robią. Domyślasz się już, Drogi Czytelniku, że w werdyk-cie jury naszej piosenki nie zauważono.

ale coś za coś. Podchodzi do mnie Jonasz kofta. Mój, jak byśmy to dzisiaj powiedzieli, absolutny „idol”! Nigdy wcześniej z nim nie rozma-wiałem. Zaprasza mnie do baru. Zamawia po pięćdziesiątce i mówi mniej więcej tak:

– Nie martw się, ta piosenka zostanie, ja ci to mówię.Byłbym skłamał, gdybym napisał, że pamiętam, o czym później roz-

mawialiśmy. ale to zdanie zapamiętałem. Jonasz kofta nie pomylił się.W roku 1982 Staszek Sojka zapytał mnie, czy może śpiewać Czas

nas uczy pogody. Siedzieliśmy chyba w  klubie jazzowym akwarium na emilii Plater (piszę tak dokładnie, bo już go nie ma), gdy nagle Staszek powiedział:

– Wiesz, ja z tej piosenki zrobię Georgię.Dziś mogę powiedzieć, że Stanisław Sojka dotrzymał słowa. Ciekawe,

że zmiana podmiotu w tej piosence z kobiety na mężczyznę ma takie duże znaczenie. gdy Staszek śpiewa, to się robi jakby inna piosenka. oczywi-ście, ważne jest też, że Staszek nagrał tę piosenkę z samym fortepianem. Chociaż istnieje także jego wersja z orkiestrą Zbigniewa górnego.

Czas nas uczy pogody stało się prawdziwym evergreenem. od czasu po-wstania tej piosenki wykonywało ją wielu artystów, między innymi Mie-tek Szcześniak, anna Jurksztowicz z  zespołem Walk away, ewa Bem, Ryszard Rynkowski, kayah, Michał gasz, kasia groniec, Michał Szpak i inni. Istnieje także genialna parodia Maćka Stuhra, który śpiewając Czas nas uczy pogody, wciela się w Staszka Sojkę. Palce lizać!

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 45 2014-08-20 09:16:45

Page 10: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

46

JaCek

CyganŻyCIeJeST

PIoSeNką

W pamięci mam wykonanie tej pieśni w Sopocie podczas mojego be-nefisowego koncertu Cyganeria… na festiwalu Top Trendy 2007. Po raz pierwszy w operze Leśnej zainstalowano wielką czerwoną kurtynę. Zbli-ża się finał koncertu. Stoję za kurtyną, trzymając za rękę grażynę Łoba-szewską. Z przodu, przed kurtyną, ania Dąbrowska śpiewa już pierwszą zwrotkę. grażyna ma wejść na drugą. I nagle grażyna mówi:

– Jacku, nie pamiętam tekstu! – grażynko, spokojnie, pamiętasz, śpiewałaś to już tysiące razy! – sta-

ram się ogarnąć sytuację. – ale naprawdę nie pamiętam! – głos artystki zdradza objawy paniki. – Już ci mówię: „Widziałam dni w  muzeach sennych…”  – recytuję

wolno i dobitnie.W tym momencie rozsuwa się kurtyna, a ja mówię do mikrofonu: „gra-

żyna Łobaszewska!”. I grażyna zaczyna śpiewać. Dalej wszystko wypada rewelacyjnie, no bo jak może wypaść taki duet: ania Dąbrowska – graży-na Łobaszewska? Przywołuję tę scenę, żeby pokazać ci, Drogi Czytelniku, jakie to są emocje, co potrafią zrobić z człowiekiem.

Piosenka Czas nas uczy pogody ma miliony wejść w internecie. Właśnie przed chwilą to sprawdziłem. Na youTubie jest teledysk zrobiony przez ja-kiegoś internautę w taki sposób, że pod ścieżkę dźwiękową, którą jest stu-dyjne nagranie grażyny, są podłożone zdjęcia. Co jest na tych zdjęciach? To bardzo ciekawe. Zaczyna się od obrazu wywróconego dzbana, obok którego umieszczono wysuszony czosnek. a potem kolejno pokazują się przedmioty, które mają jakiś związek z czasem. Jaki? Pewnie to musi ocenić każdy widz, dodam tylko, że występują tu między innymi lampa naftowa, stare pędzle, zasuszone kwiaty, zioła, paląca się świeca, gęsie pióro, młynek do kawy, kie-liszek z winem, słynna Mleczarka Vermeera, grzbiety starych ksiąg, płomyk gazowy, suche zboże, czerwone jabłko na talerzu, klepsydra, imbryk z zio-łami, świeczki, słomkowy kapelusz, suszące się polne kwiaty. Zastanawia mnie, ile trzeba przedmiotów, by wyrazić treść piosenki. a ile trzeba słów?

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 46 2014-08-20 09:16:45

Page 11: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

47

PoCZąTekPRZygoDy

Na dole ekranu liczba: 430 227. Tylu internautów obejrzało ten teledysk. Równie ciekawa kompilacja zdjęć wypełnia teledysk Czasu… w wykona-niu Staszka Sojki, zaczynający się od intrygującego obrazu karawany wiel-błądów sunących po czerwonych piaskach pustyni. obok liczba: 839 809 wejść. Ten jest bardziej dosłowny. kiedy na przykład w tekście występują słowa: „a innym razem lasy kosił…”, pojawia się pień złamanego drzewa. oczywiście, oba te teledyski (jak wiele innych w internecie) są nielegalne. Ich autorzy nie mieli praw do wykorzystania nagrań, które tworzą ścież-kę dźwiękową, a co za tym idzie, nie mieli praw do stworzenia dzieła au-diowizualnego. Wierzę jednak, że te teledyski powstały z potrzeby serca.

ostatnio spełniło się jedno z moich marzeń. W Studio koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego Czas nas uczy pogody zaśpie-wali w duecie grażyna Łobaszewska i Staszek Sojka. Zaiste, niezwyk łe wykonanie.

I to już koniec refleksji wokół tej piosenki. No, niezupełnie. Zawsze można jeszcze zapytać, co się stało z pierwotnym tekstem napisanym prze-ze mnie do tej muzyki, który nosił tytuł Na rowerze po śniegu. otóż po kilku latach od jego powstania moją białą papierową teczkę przeglądała elżbieta adamiak. ela wybrała ten tekst, napisała do niego własną mu-zykę i nagrała z właściwą sobie delikatnością. Możesz to nagranie spotkać na jej płycie Półsenne nuty. Jest w nim wszystko, co znasz z drugiej wersji: „herbaty smak / kapci miękkich szum / spokój serc…”.

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 47 2014-08-20 09:16:45

Page 12: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

48

JaCek

CyganŻyCIeJeST

PIoSeNką

Czas nas uczy pogodyWidziałam wiatr o siwych włosach,Roznosił spokój wśród pól,W ciepłe babie lato kości grzał.

a innym razem lasy kosił,Spadał ostrzem z gór.Młody był, Bogiem był i gnał,Wolny tak.

Wiele dni, wiele lat czas nas uczy pogody, Zaplącze drogi, pomyli prawdy, nim zboże oddzieli od trawy.Bronisz się, siejesz wiatr, myślisz – jestem tak młody.Czas nas uczy pogody, tak od lat, tak od lat.

Ilu ludzi czas wyleczył z ran, Zamienił w spokój burzę krwi?Może kiedyś nam, pod jesień tak,Też czoła wypogodzi i wygładzi brwi?

Widziałam dni w muzeach sennych,o wnętrzach zimnych jak mrok.Starsi ludzie w rogach wielkich sal.

księgi pięknych myśli pełnePokrył gruby kurz.Herbaty smak, kapci miękkich szum,Spokój serc.

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 48 2014-08-20 09:16:45

Page 13: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

49

PoCZąTekPRZygoDy

Wiele dni, wiele lat czas nas uczy pogody,Zaplącze drogi, pomyli prawdy, nim zboże oddzieli od trawy.Bronisz się, siejesz wiatr, myślisz – jestem tak młody.Czas nas uczy pogody, tak od lat, tak od lat.

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 49 2014-08-20 09:16:45

Page 14: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 50 2014-08-20 09:16:46

Page 15: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

Mały ElfCZyLI Jak LegaLNIe

oBeJRZeć PoRNo

Podczas ostatniej gali wręczenia oscarów prowadząca ellen Degeneres zrobiła sobie żart językowy, mówiąc o aktorze, który został nominowany do nagrody za najlepszą rolę drugoplanową w następujący sposób: „Sko-ro abdi jest z Somalii, pewnie jest sommelierem, zna się na winie”. Te-mat wina i związanego z nim świata zawsze był i jest kuszący, nie tylko na scenie. W roku 1984, kiedy zaczyna się historia tekstu Mały Elf, raczej o winach nie chciało się żartować. Można by powiedzieć, parafrazując pewną piosenkę, że „każde pokolenie ma własne wina”, i to jest absolut-na prawda. Moje pokolenie w  latach siedemdziesiątych miało gellalę i Fatimę, czerwone wina, nie uwierzycie, rodem z algierii. W połowie lat osiemdziesiątych, kiedy do delikatesów na Świętokrzyskiej przywożono bułgarskie wina typu Mehandijsko czy Niedźwiedzia krew, ustawiała się gigantyczna kolejka krzycząca: „Sprzedawać po dwie butelki, najwyżej po dwie!”. Nikomu nie przychodziły do głowy żarty na temat wina, a kiedy wymyśliłem, że węgierskie egri bikawér robi się z kawy, moi przyjaciele pukali się w czoło. Zrehabilitowałem się przed nimi ostatnio, kiedy, nie chcąc być gorszy od ellen Degeneres, wymyśliłem taki żart: „We Fran-cji odbywa się proces rozwodowy. Będący stroną w tym procesie znany sommelier mówi: »Wysoki Sądzie, tylko proszę, bez orzekania o winie!«”.

Jest takie francuskie przysłowie: „Dobre wino nie potrzebuje ety-kiety”. Podobnie jest z  piosenkami. Utwór z  filmu Emmanuelle, który

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 51 2014-08-20 09:16:46

Page 16: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

52

JaCek

CyganŻyCIeJeST

PIoSeNką

skomponował i śpiewa Pierre Bachelet, ujmuje od razu swoją urodą, żeby nie powiedzieć, piękną nagością. Film obejrzałem pierwszy raz w 1976 roku w kinie w Montrealu. Sylwia kristel jako emmanuelle była zdumie-wająco naturalna i olśniewająco śliczna. Nigdy nie sądziłem, że jeszcze kie-dyś ponownie spotkam się z tym filmem. a jednak los zdecydował inaczej. Pod koniec 1984 roku zadzwoniła do mnie Halina Frąckowiak. Mieliśmy już twórczy kontakt przy okazji piosenki Sól na twarzy z muzyką Marka Stefankiewicza, za którą rok wcześniej otrzymaliśmy nagrodę w konkursie Programu Trzeciego Polskiego Radia. Teraz Halinka poprosiła o tekst do słynnego przeboju z filmu Emmanuelle. Właściwie nawet nie wiem, dla-czego chciała to śpiewać. Nie chodziło o tłumaczenie tekstu francuskiego, prosiła o zabawny, leciutki tekst, żeby oddać wdzięk i urodę tej melodii.

oczywiście pisanie tekstu zacząłem od tego, że udałem się do wypo-życzalni kaset wideo, które wtedy znajdowały się na każdym rogu – komu to przeszkadzało! Uprzejmy właściciel dał mi film Emmanuelle spod lady, mówiąc, że porno nie wolno im oficjalnie prowadzić. Był to jedyny przy-padek w moim życiu, że oglądałem sobie nagie kobitki całkiem legalnie, że tak się wyrażę – służbowo! Szukałem potem jakiegoś odniesienia, po-dobieństwa do brzmienia słowa Emmanuelle – znalazłem Mały Elf. kiedy już to miałem, zostało mi wymyślenie miłosnej historii, w której on zjawia się i znika, choć ona dała mu wszystko, w tym siebie. oczywiście kusiło mnie, by parę kochanków umieścić w romantycznej scenerii, z kieliszkiem szampana w zakochanych dłoniach lub co najmniej wybitnego bordeaux. ostatecznie jednak, biorąc pod uwagę realia za oknem, zdecydowałem się tylko w jednym miejscu na zagranie trunkiem i to raczej nie z winogron:

Wszystko, co chciał, Tu u mnie miał. I winegret, I plac Pigalle.

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 52 2014-08-20 09:16:46

Page 17: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

53

PoCZąTekPRZygoDy

I variétés, Chłodne „trzy czwarte”. a został żal, Smutne dell’arte.

Przy nagrywaniu tej piosenki nie obeszło się bez przygód. któregoś dnia Halinka przyjechała do mnie i puściła mi nagrany już gotowy pod-kład muzyczny. Nie pamiętam, kto go zrobił, natomiast gorąco i głośno zaprotestowałem. Podkład nie miał ani wdzięku, ani lekkości. a w dodat-ku zabijał tekst.

– To co robimy? – Halinka była zrozpaczona. – To musi zrobić jeszcze raz Rysiu Sygitowicz – odparłem. Tak się też stało. Piosenka wyszła wspaniale. kiedy słucham jej dzisiaj,

podziwiam sposób zaśpiewania. Prawdę mówiąc, Mały Elf nie jest nawet zaśpiewany, on jest wyszeptany! ale jak smacznie, z jaką finezją, barwą, lekkością!

W programie sylwestrowym Telewizji Polskiej na pożegnanie roku 1984 Halinka wystąpiła z naszą piosenką. Pamiętam, jak ślicznie została sfilmo-wana na tle gipsowych greckich bogiń, w białej, niemalże tiulowej długiej sukni. Pajęczyna włosów podświetlona od tyłu, jakby się paliła. Zawsze mnie śmieszyło, że reżyser nie mógł sobie odmówić pewnej dosłowności i między posągami bogiń nie wiadomo dlaczego posadził jakiegoś niedu-żego faceta. Rozumiem, że to miał być ów Mały elf. Sprawę łagodzi fakt, że czujne oko rozpozna w tym „elfie” aleksandra Nowackiego, niezwykle sympatycznego kompozytora, lidera zespołu Homo Homini. Tak więc przygoda z filmem Emmanuelle zakończyła się miło, utwór został w łaska-wej pamięci widzów i słuchaczy, czego czasami doświadczam w dobrym słowie otrzymywanym od przygodnie spotkanych ludzi.

Na koniec przyznam się do pewnej nieskromnej nadziei. kiedy bywa-łem w Paryżu w drugiej połowie lat osiemdziesiątych, nagabywałem swoich

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 53 2014-08-20 09:16:46

Page 18: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

54

JaCek

CyganŻyCIeJeST

PIoSeNką

francuskich przyjaciół, by mnie poznali z Pierre’em Bacheletem. Chciałem mu puścić jego piosenkę z moim tekstem, a przy okazji poznać kolegę po piórze. okazało się jednak, że jak pisał Jacek kleyff: „dzieli nas majątek i różnica stanów” – kolega poleciał osobistym samolotem na własną wy-spę na Morzu Śródziemnym. Wino musiałem wypić sam, wpatrując się w etykietę, której przesadna uroda nie była niestety uzasadniona jakością trunku.

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 54 2014-08-20 09:16:46

Page 19: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

55

PoCZąTekPRZygoDy

Mały ElfZjawił się pod wieczór przemarznięty Mały elf.Mówił, że na kilka chwil.Wkrótce minął miesiąc i kochany Mały elfW serce zapadł mi jak nikt.

Cichy jak żak,Ruszył va banque!W kółko „żetem”,W gwiazdach jak Lem.

gdzież tam bon ton,Zmysłów wojażer.Pieścił mnie ażDo szczytu marzeń.

Budził mnie niewinnie w środku nocy Mały elf,Pytał: czy to sen, czy my?Lubił się zaklinać, że na zawsze, Mały elf.„Zawsze” się rozwiało w dym.

Wszystko, co chciał,Tu u mnie miał.I winegret,I plac Pigalle.I variétés,Chłodne „trzy czwarte”.a został żal,Smutne dell’arte.

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 55 2014-08-20 09:16:46

Page 20: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

56

JaCek

CyganŻyCIeJeST

PIoSeNką

Może to deszcz,Może to łza.Pytasz, jak jest?Comme ci, comme ça.

Mówił, że błąd,Że nudzi się.otwarte drzwi,Więc… s’il vous plait!

Wyszedł tak pod wieczór mój znudzony Mały elf,Czekam, pewnie czekać chcę.Łatwo go poznacie, nie pytajcie więcej mnie.ot, zwyczajny Mały elf.

Cygan_zycie jest piosenka_druk_OK.indd 56 2014-08-20 09:16:46

Page 21: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"
Page 22: Jacek Cygan, "Życie jest piosenką"

Cygan

Życie jest piosenką

JACEK

CyganJACEK

Życiejest

piosenką

Gdyby nie Jacek Cygan, polska muzyka nie byłaby

taka sama. Jego piosenki od lat śpiewają najlepsi polscy wokaliści,

a wraz z nimi cały kraj. Bez niego Edyta Geppert nie zadebiutowałaby tak wspaniale piosenką Jaka róża, taki cierń, Grażyna Łobaszewska i Staszek Sojka nie odkryliby przed nami, że Czas nas uczy pogody, a Ryszard Rynkowski nie namawiałby: Wypijmy za błędy. Edyta Górniak ze swoim utworem To nie ja

nie odniosłaby tak spektakularnego sukcesu na konkursie Eurowizji, Andrzej Zaucha nie czarowałby nas swoim C’est la vie,

a Maryla Rodowicz nie powiedziałaby nam, że są wśród nas Łatwopalni. Nie byłoby też najpopularniejszych przebojów

zespołu Kombi ani Dyskoteki Pana Jacka, na której wychowało się całe pokolenie młodych ludzi.

Książka Jacka Cygana to osobista, sentymentalna podróż w przeszłość. Autor z wdziękiem i humorem opowiada o powstawaniu

swoich najlepszych tekstów, tworząc ciekawe portrety najpopularniejszych polskich artystów. Wszystko to składa się

na fascynujący obraz długiej epoki w polskiej muzyce.

Każda piosenka ma swoją historię, która często okazuje się zupełnie niezwykła. Każda rodzi się z przyjaźni tekściarza i wykonawcy.

Książka Jacka Cygana jest więc przede wszystkim opowieścią o przyjaźniach, które zaowocowały legendarnymi utworami.

CE

NA

39,90 ZŁ

Cygan_Zycie jest piosenka_okladka_druk.indd 1 2014-08-20 13:04:57