P e r i o d y k w y d a w a n y p r z e z U r z ą d M a r s z a ł k o w s k i W o j e w ó d z t w a M a ł o p o l s k i e g o

nr 1 (28) 2013 Kwiecień

Co słychać w designie

Wielka Moc, Zeus i Cyfronet

Inteligentne Sieci Energetyczne

technologie informacyjne i komunikacyjne

cz. II: energia zrównoważona,

Inteligentna specjalizacja Małopolski

I N N O W A C J E D L A M A Ł O P O L S K I

iMalopolska.eu

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

iSSN 1898-5009

1

OD reDakcji

Przedsiębiorcy, którzy zamierzają funkcjonować na rynku glo-balnym będą mieli możliwość nawiązania cennych kontaktów w Dolinie Krzemowej dzięki utworzeniu tam zamiejscowego biu-ra akceleracyjnego Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Am-basady RP w Waszyngtonie. O możliwościach, jakie są związane z tym projektem pisze w swoim tekście Beata Adamczyk, I Sekre-tarz wspomnianego Wydziału. W dziale Historia sukcesu prezentu-jemy wywiad z Rafałem Petryniakiem założycielem firmy LavaVi-sion, zajmującej się innowacjami w dziedzinie systemów wizyjnych. Firma ta obok realizacji czysto komercyjnych włącza się również w wydarzenia o charakterze kulturalnym, których przykładem był projekt Duomo, mający na celu „ożywienie” miedziorytów krakow-skiego artysty Krzysztofa Skórczewskiego. O tym, że Kraków posia-da znaczący potencjał w zakresie multimediów świadczy również organizowana przez Krakowski Park Technologiczny druga edycja Europejskiego Festiwalu Gier Digital Dragons, która odbędzie się w dniach 19-20 kwietnia 2013 roku w Małopolskim Ogrodzie Sztu-ki. Więcej na temat polskiej szkoły gier pisze w dziale Warto na-śladować w swoim tekście Łukasz Rodacki z KPT a szczegółowe informacje dotyczące Festiwalu można znaleźć na stronie interne-towej www.digitaldragons.pl. W dziale Finansowanie przedstawio-ne zostały założenia następcy 7. Programu Ramowego „Horyzont 2020 – Program Ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014-2020)”. Wszystkim, którzy myślą o wyborze ścieżki swojego rozwoju zawodowego polecam lekturę zamieszczonego wywiadu z Moniką Gospodarek-Strojny – doradcą zawodowym Mobilnego Centrum Informacji Zawodowej przy Centrum Edukacji i Pracy Mło-dzieży OHP w Tarnowie.

Życząc państwu ciekawej lektury Innowacyjnego Startu po-zostaje mieć nadzieję, że świeżo wynegocjowany w Brukseli bu-dżet środków europejskich dla Polski przyczyni się do znaczącego wsparcia innowacyjności małopolskiej gospodarki.

Łukasz Mamica [redaktor naczelny]

cz. II: Energia zrównowa-żona, technologie infor-macyjne i komunikacyjne

2 1st World Multi-Conference IBTMM 2013

3 RSI Województwa Małopolskiego 2013-2020

4 Innowacje w rozwoju obszarów wiejskich

6 Budownictwo niedalekiej przyszłości

8 Wywiad z prof. dr. hab. inż. Andrzejem Flagą (PK)

10 Inteligentne Sieci Energetyczne dla lokalnych społeczności

11 Czy odnawialne źródła energii zastąpią paliwa

12 Wielka Moc, Zeus i Cyfronet

14 Nie tylko Małopolska

15 Znaleźć człowieka. Marcin Kofiński

16 Historia sukcesu. LavaVision

17 Horyzont 2020. Nowa perspektywa

18 Co broker innowacji oferuje dla przedsiębiorców?

20 Co słychać w designie

23 Coś innowacyjnego

24 Przyszła praca

27 Warto naśladować

RedaktoR NaczelNy: Łukasz Mamica (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)SekRetaRz Redakcji: Piotr Kopyciński (Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie)zeSpół RedakcyjNy: Tomasz Bluszcz (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), Agnieszka Bachórz (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), Joanna Domańska (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), Monika Machowska (Krakowski Park Technologiczny Sp. z o.o.), Jadwiga Widziszewska, Anna Armuła (Centrum Transferu Technologii, Politechnika Krakowska), Olga Warzecha (Centrum Transferu Technologii, Akademia Górniczo-Hutnicza), Leszek Skalny (Tarnowska Agencja Roz-woju Regionalnego), Piotr Żabicki (Centrum Innowacji Transferu Technologii i Rozwoju Uniwersytetu Jagiellońskiego), Elżbieta Sztorc (Urząd Marszałkowski Województwa Mało-polskiego), Ewa Ocłoń (Uniwersytet Rolniczy im H. Kołłątaja w Krakowie)koNtakt z Redakcją: Departament Rozwoju Gospodarczego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, tel.: (12) 63-03-444, (12) 63-03-248; fax: (12) 63-03-445; e-mail: tomasz.bluszcz@umwm.pl, Nakład: 2 500 egz.opRacowaNie gRaficzNe: Krzysztof Sanecki dRuk: Drukarnia PASAŻ

Spis treści

P owoli dobiegają końca prace nad przygo-towaniem Regionalnej Strategii Innowa-cji Województwa Małopolskiego 2013-2020.

W poprzednim numerze Innowacyjnego Startu przedstawialiśmy dwa z czterech przyjętych tam ob-szarów tzw. inteligentnej specjalizacji naszego re-gionu, jakimi są chemia i nauki o życiu (life sciences). Tematem przewodnim niniejszego numeru są nato-

miast pozostałe dwa obszary, tj. energia zrównoważona oraz tech-nologie informacyjne i komunikacyjne. Konieczność inwestowania w badania dotyczące odnawialnych źródeł energii związana jest również z potrzebą dostosowania się Polski do przyjętych przez Radę Europejską wymogów pozyskiwania z tego typu źródeł ener-gii w bilansie energetycznym kraju na poziomie 20% w roku 2020.

Z lektury tekstu pt. Budownictwo niedalekiej przyszłości mogą dowiedzieć się Państwo na temat podstawowych założeń projek-towania budynków energooszczędnych, wśród których znajdują się nawet obiekty, które w rozliczeniu rocznym wytwarzają więcej energii niż jej zużywają. We wspomnianym artykule można zna-leźć również zdjęcie pierwszego pasywnego budynku w Polsce. O perspektywach wykorzystania energii odnawialnej, nie tylko w naszym kraju, można dowiedzieć się z lektury wywiadu z prof. dr. hab. inż. Andrzejem Flagą, kierownikiem Laboratorium Inżynie-rii Wiatrowej z tunelem aerodynamicznym na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Krakowskiej. Być może znajdą się środki na wdrożenie obiecujących wyników prowadzonych tam badań nad nowym modelem siłowni wiatrowej, której efektywność jest dwu-krotnie większa niż we współczesnych śmigłowych urządzeniach tego typu. O możliwościach wykorzystania biomasy w poprawie bilansu energetycznego w naszym kraju można natomiast dowie-dzieć się czytając zamieszczony w tym numerze IS artykuł Krzysz-tofa Dziedzica z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie pt. Energia zrównoważona. W dziale Co słychać w dizajnie mogą Państwo za-poznać się z nowatorskim spojrzeniem Sabiny Knapczyk i Marty

Inteligentna specjalizacja Małopolski

Osipczuk, młodych projektan-tek z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, na domowe urzą-dzenie do wyrobu makaronu czy też odkurzacz o wiele mó-wiącej nazwie 3.100 (czyli ‚czy-sto’), który może stanowić rów-nież element wystroju wnętrza.

Rozwój technologii infor-macyjnych i komunikacyjnych wspiera działający w Krakowie Zeus – najwydajniejszy kom-puter w Polsce czterokrotnie sklasyfikowany na tzw. liście TOP100, obejmujące sto naj-szybszych komputerów świa-ta, posiadający system oblicze-niowy klasyfikowany na trzecim miejscu na świecie (a pierw-szym w Europie). Dzięki jego parametrom można zaprojek-tować nowy lek w 2 tygodnie, przeprowadzając obliczenia i symulacje – które w klasycz-nych warunkach trwałyby po-nad 160 lat. O innych możliwoś-ciach Zeusa i realizowanych przy jego pomocy projektach dowiedzą się Państwo czyta-jąc artykuł zatytułowany Wiel-ka Moc, Zeus i Cyfronet.

32

aktualnOści

W ramach IBTMM odbędą się następujące konferencje:

7th Congress on Intelligent Building Systems InBuS 2013

10th International Conference New Building Technologies and Architectural Design NBTAD 2013

1st Integrated Multimedia Systems Conference IMSC 2013

INTELLIGENT BUILDING TECHNOLOGIES& MULTIMEDIA MANAGEMENT

IBTMM 2013

1st World Multi-Conference on

16-18 PAźDZIERNIKA 2013 CENTRUM KONFERENCyjNE HOTELU BEST WESTERN PREMIER UL. OPOLSKA, 14 KRAKóW

Regionalną Strategią Innowacji Województwa Małopolskiego 2013-20201

Kontynuacja prac nad

WyDarzenia. cO się Dzieje W regiOnie?

1 W wyniku przeprowadzonych konsultacji zaproponowano m.in. nowe przedsięwzięcie strategiczne dotyczące przedsiębiorczości. jego celem jest zwiększenie konkurencyjno-ści i innowacyjności małopolskiej gospodarki poprzez wsparcie tworzenia nowych i rozwo-ju istniejących przedsiębiorstw. Przewiduje się, że w ramach tego przedsięwzięcia wsparciem zostanie objęta działalność inwestycyjna przed-siębiorstw polegająca na:

� Zmianie procesu produkcyjnego w zakresie oferty produktowej, technologii i rozwiązań marketingowych stosowanych przy świadcze-niu usług i organizacji produkcji;

� Unowocześnieniu wyposażenia niezbędne-go do prowadzenia działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, w tym:

� nabycie środków trwałych, ich instalacja i uruchomienie urządzeń,

� nabycie wartości niematerialnych i prawnych związanych z realizacją projektów,

� nabycie usług eksperckich związanych z rea-lizacją przedsięwzięcia innowacyjnego,

� wdrożenie systemów zarządzania polegają-cych na uzyskaniu certyfikatu ISO oraz wdro-żenie innych niż ISO systemów zarządzania,

� zakup nieruchomości oraz robót, materia-łów budowlanych, budowa, przebudowa i re-mont budynków związanych z realizacją pro-jektów.

2 Przedsięwzięcie dotyczące rozwoju kla-strów zmodyfikowano m.in. w oparciu o za-pisy opracowania pt. Kierunki i założenia po-lityki klastrowej w Polsce do 2020 roku2. Założono w nim, że koordynacja procesów two-rzenia i realizowania polityk publicznych adre-sowanych do klastrów i inicjatyw klastrowych o znaczeniu regionalnym i lokalnym będzie na-leżała do władz regionalnych. W ramach niniej-szego przedsięwzięcia na wsparcie będą mogły

1 W niniejszym artykule wykorzystano następu-jące opracowanie: T. Geodecki, P. Kopyciński, Ł. Mamica, M. Zawicki (red.), Regionalna Strategia Innowacji Wojewó dz t wa Małopolskiego 2013- -2020 z dnia 1 lutego 2013 r. (dokument niepubliko-wany).

2 Kierunki i założenia polityki klastrowej w Polsce do 2020 roku, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2012.

Cele Konferencji IMSC 2013Prezentacje najnowszych trendów i rozwiązań w zakresie techno-logii multimedialnych oraz nowoczesnych metod komunikacji i ste-rowania, systemów interaktywnych oraz ich zastosowań w szeroko pojętych inwestycjach publicznych, prywatnych, edukacji, bizne-sie, muzealnictwie, obronności i bezpieczeństwie, reklamie, infor-macji, przestrzeniach publicznych.

Tematyka Konferencji IMSC 2013 � systemy projekcyjne, � systemy nagłośnieniowe, � systemy interaktywne sterowane gestem, ruchem, dotykiem, � nowoczesne Systemy multimedialne w domu, � systemy telemedycyny, � systemy sterowania, � systemy wizualizacji – DIGITAL IMAGING, � systemy transmisji i przetwarzania sygnałów audiowizualnych, � systemy Digital Signage.

ORGANIZATORZy: GŁóWNy PATRONAT MEDIALNy:PATRONAT HONOROWy:

Uczestnicy Konferencji IMSC 2013 � dostawcy rozwiązań w zakresie technologii multimedialnych, in-

tegratorzy � architekci, planiści i urbaniści, agencje reklamowe i domy me-

dialne, � deweloperzy i inwestorzy, � generalni wykonawcy, � najemcy, zarządcy i administratorzy powierzchni handlowych,

biurowych, magazynowych i mieszkaniowych, � muzealnicy, pracownicy edukacji, menadżerowie edukacji, wła-

dze miast, gmin i powiatów, � firmy z sektora usług budowlano-instalacyjnych oraz budowla-

no-wykończeniowych, � menadżerowie korporacji, � pracownicy służb wojskowych, policji, ratownictwa medycznego, � właściciele kin, multipleksów, parków rozrywki, � osoby odpowiedzialne za rozwój infrastruktury miejskiej, pub-

licznej, � organizatorzy imprez itp.

MAREK SOWA MARSZAŁEK WOjEWóDZTWAMAŁOPOLSKIEGO

Od ukazania się ostatniego numeru „Innowacyjnego Startu” kontynuowano intensywne prace nad przygotowaniem Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Małopolskiego 2013-2020 (RSI WM). W lutym 2013 roku powstała jej kolejna wersja uwzględniająca m. in. poniższe kwestie.

liczyć przede wszystkim klastry oraz inicjatywy klastrowe w następującym zakresie:

� działalność badawczo-rozwojowa, � inwestycje we wspólną infrastrukturę eduka-

cyjną i/lub badawczą, � działalność doradcza związana z rozwojem

klastra (m.in. ekspansja rynkowa, współpra-ca na poziomie krajowym i regionalnym, do-radztwo technologiczne),

� rozwój jakości kapitału ludzkiego w przedsię-biorstwach,

� wsparcie międzynarodowej ekspansji przed-siębiorstw,

� stymulowanie współpracy branżowej, � powstawanie nowych przedsiębiorstw.

Celem realizowanych w tym zakresie działań będzie wzmocnienie konkurencyjności i inno-wacyjności małopolskiej gospodarki poprzez:

� Wspieranie istniejących i powstających kla-strów;

� Skoncentrowanie wsparcia wokół wybra-nych klastrów o kluczowym potencjalne dla re-gionu (zgodnie z koncepcją inteligentnej spe-cjalizacji).

3 Wskazano działania, które wpisują się w cztery kluczowe dziedziny dla specjaliza-cji regionalnej. Przypomnijmy, że tymi dzie-dzinami są:

� Nauki o życiu (life sciences) � Energia zrównoważona � Technologie informacyjne i komunikacyjne

(w tym multimedia) � Chemia.

Warto też wspomnieć o lutowym posiedze-niu Zespołu Zadaniowego ds. przygotowa-nia RSI oraz Małopolskiej Rady Innowacji, na którym przedstawiono podstawowe wnio-ski płynące z diagnozy RSI WM. W tym samym miesiącu odbyły się warsztaty z Zarządem Wo-jewództwa Małopolskiego dotyczące zapisów programów strategicznych, w tym oczywiście RSI WM.

Przewiduje się, że prace nad RSI WM zakoń-czą się w czerwcu 2013 roku.

Piotr KoPycińsKi

Katedra Gospodarki i Administracji PublicznejUniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

I N N O W A C J E D L A M A Ł O P O L S K I

iMalopolska.eu

54

WyDarzenia. cO się Dzieje W regiOnie?

W dniu 20 listopada 2012 ro-ku Województwo Mało-polskie zorganizowało VI.

międzynarodową konferencję do-tyczącą urządzeń rolnych pn. „Kie-runki nowelizacji ustawy o scalaniu i wymianie gruntów”. Obok Stani-sława Kalemby – Ministra Rolni-ctwa i Rozwoju Wsi RP, konferencję patronatem honorowym objęli: Ma-rek Sowa – Marszałek Wojewódz-twa Małopolskiego oraz prof. dr hab. Włodzimierz Sady – j.M. Rek-tor Uniwersytetu Rolniczego w Kra-kowie. Współorganizatorem konfe-rencji było Towarzystwo Rozwoju Obszarów Wiejskich.

Ta coroczna konferencja, skupiła tradycyjnie wybitnych specjalistów z zakresu rozwoju obszarów wiej-skich z Polski i Europy Zachodniej, tj. przedstawicieli urzędów central-nych, instytucji branżowych i sa-morządowych wszystkich szczeb-li, przedstawicieli uczelni wyższych oraz organizacji pozarządowych. Na konferencji przedstawione zosta-ły w sposób kompleksowy modele administracji regionalnej odpowie-dzialnej za urządzanie obszarów wiejskich w Polsce oraz Republice Federalnej Niemiec (na przykładzie Turyngii). Audytorium konferencji li-czyło ponad 150 osób.

Pierwszą sesję plenarną konfe-rencji otworzył dr Stanisław Sorys – Członek Zarządu Województwa Ma-łopolskiego prezentując referat pt. Wyzwania rozwoju obszarów wiej-skich a potrzeby zmian legislacyj-nych. Następnie prof. dr Karl-Frie-drich Thöne – Dyrektor Wydziału Obszarów Wiejskich i Leśnictwa w Ministerstwie Rolnictwa, Leśni-ctwa, Ochrony Przyrody i Środowi-ska Turyngii, równocześnie Prezes Niemieckiego Związku Geodezyj-nego przedstawił referat pt. Model organizacyjno-techniczny realiza-cji prac urządzeniowo-rolnych w Re-publice Federalnej Niemiec. Kolejny referat pt. Model organizacyjno-tech-niczny realizacji prac scaleniowych w Polsce i wynikające z tego problemy zaprezentował Gustaw Korta – p.o. Geodety Województwa Małopol-skiego oraz Zastępca Dyrektora De-partamentu Środowiska, Rolnictwa

i Geodezji Urzędu Marszałkowskie-go Województwa Małopolskiego. Prowadził on również pierwszą se-sję plenarną. Kolejny referat pt. Do-skonalenie działań administracji od-powiedzialnej za urządzenia rolne w Polsce przedstawił dr Jacek M. Pijanowski – pracownik naukowy Uniwersytetu Rolniczego w Krako-wie oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego, rów-nocześnie Prezes Towarzystwa Roz-woju Obszarów Wiejskich. Pierwszą sesję zamknęło wystąpienie Heiko Endera z Urzędu ds. Rozwoju Ob-szarów Wiejskich i Urządzeń Rol-nych w Meiningen, który zaprezen-tował referat pt. Zintegrowany Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich dla so-łectw Nieciecza i Czyżów (pan Ender jest absolwentem studiów drugie-go stopnia Uniwersytetu Rolnicze-go w Krakowie na Kierunku Geode-zja i Kartografia).

Innowacje w rozwoju obszarów wiejskich

Drugą sesję plenarną – którą pro-wadził dr Jacek M. Pijanowski – ot-worzył referat Rainera Franke – Pre-zesa Związku Rozwoju Obszarów Wiejskich Turyngii, pt. Zintegrowa-ny rozwój obszarów wiejskich – pro-pozycje dla Małopolski i Polski.

Następnie Gerald Witter – właś-ciciel Biura planistycznego Witter przedstawił referat pt. Propozycja przebiegu realizacji odnowy wsi w ra-mach urządzeń rolnych w Polsce na przykładzie doświadczeń z Turyngii.

Kolejny referat pt. Możliwości nowelizacji ustawy o scalaniu i wy-mianie gruntów przedstawił Jerzy Kozłowski – Z-ca Dyrektora Depar-tamentu Gospodarki Ziemią w Mini-sterstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Ostatnie wystąpienie na konfe-rencji było udziałem prof. dr. hab. Franciszka Wocha z Instytutu Upra-wy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG) w Puławach, który zaprezen-tował referat pt. Możliwości wprowa-

dzenia zintegrowanego rozwoju ob-szarów wiejskich do praktyki w Polsce.

Konferencja stanowiła podsumo-wanie projektu pn. „Doskonalenie działań administracji regionalnej odpowiedzialnej za scalenia grun-tów w Małopolsce” współfinanso-wanego ze środków Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyj-nego (MRPO) 2007-2013 oraz Budże-tu Województwa Małopolskiego.

Celem projektu było stworzenie modelowych rozwiązań dotyczą-cych skuteczności działań związa-nych z urządzaniem obszarów wiej-skich w Małopolsce jako istotnego elementu rozwoju regionalnego. Centralnym elementem projektu było natomiast opracowanie przez ekspertów z Małopolski i Turyngii modelowego programu urządze-niowo-rolnego dla sołectw Niecie-cza i Czyżów (Miasto i Gmina Żab-no).

Opracowanie to dostępne jest p o d a d r e s e m i n te r n e to w y m: http://91.213.108.180/geomalopol-ska/aktualnoci/119-zprow-malopol-ska-turyngia.

Dr inż. JaceK M. PiJanowsKi

i Od lewej: Dr Stanisław Sorys – Członek Zarządu Województwa Małopolskiego, przemawiający prof. dr hab. Włodzimierz Sady – J.M. Rektor Uniwersytetu Rolni-czego w Krakowie, siedzi prowadzący I. sesję plenarną konferencji Gustaw Kor-ta – p.o. Geodety Województwa Małopol-skiego, równocześnie Zastępca Dyrektora Departamentu Środowiska, Rolnictwa i Geodezji Urzędu Marszałkowskiego Wo-jewództwa Małopolskiego oraz Jerzy Ko-złowski – Z-ca Dyrektora Departamentu Gospodarki Ziemią w Ministerstwie Rol-nictwa i Rozwoju Wsi

i Liczne audytorium konferencji

Konferencja współfinansowana przez Unię Europejską w związku z realiza-cją projektu „Doskonalenie działań administracji regionalnej odpowiedzial-nej za scalenia gruntów w Małopolsce – Działanie 8.2 MRPO” ze środków Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013

Celem projektu było

stworzenie modelowych

rozwiązań związanych

z urządzaniem obszarów wiejskich

6 7

energia zróWnOWażOna

Przez ostatnie kilka lat w Polsce można zauważyć coraz szybsze przemiany zachodzące w sek-

torze budownictwa. Budujemy bu-dynki o coraz lepszych parame-trach ochrony cieplnej, zużywające coraz mniej energii do ogrzewania a co za tym idzie ponosimy mniej-sze koszty na ich ogrzewanie. Rynek materiałów budowlanych oferuje nam szeroki wachlarz produktów do budowy domu zarówno mate-riałowych jak i instalacyjnych. To, w jaki dom i w jakie rozwiązania za-inwestujemy, zależy od budżetu, ja-ki mamy do dyspozycji, ale też od naszej świadomości na temat, jak wpływają dodatkowe inwestycje na późniejsze koszty eksploatacji budynku oraz informacji, jakie wy-magania dla budynków będą obo-wiązywać w niedalekiej przyszło-ści i jakie instrumenty finansowe wprowadził rząd, aby obniżyć kosz-ty inwestycyjne.

W przepisach dotyczących ochro-ny cieplnej można zauważyć ciągły trend do poprawy energochłonno-ści budynków. Przepisy zmienia-ją się skutecznie, ale w miarę zrów-noważonym trendem. Gwałtowna zmiana dopiero przed nami. Unia Europejska narzuca na kraje człon-kowskie coraz ostrzejsze wymaga-nia w zakresie zwiększenia efektyw-ności energetycznej, ograniczenia zanieczyszczenia atmosfery oraz zwiększenia odnawialnych źró-deł energii w bilansie energetycz-nym budynków. W ślad za tym idą dyrektywy, postanowienia, dekla-racje które są przyjmowane i pod-pisywane na spotkaniach przed-stawicieli Państw Członkowskich. Znaczące postanowienia zapada-ły na konferencji w Kioto, johan-nesburgu czy kolejnych Szczytach Ziemi. Przyjęcie i wdrożenie kolej-no: Pakietu klimatycznego, Dyrek-tywy 2002/91/WE oraz jej uszcze-gółowienia w Dyrektywie 31/2010 EPBD RECAST, zainicjowało wpro-wadzeniem szeregu aktów i nor-matywów w ustawodawstwie pol-skim, dotyczących podniesienia efektywności w różnych sektorach gospodarki szczególnie w budow-nictwie. Stanęliśmy przed koniecz-nością wywiązania się z europej-skich zobowiązań: ograniczenia energochłonności w sektorze bu-downictwa, ograniczenia emisji CO2

i zwiększenia odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym,

popartymi konkretnymi działania-mi. Wymienione Dyrektywy nało-żyły na nas obowiązek postawienia nowych wymagań energetycznych dla budynków, wprowadzenia sy-stemu świadectw energetycznych, oraz co za tym idzie przygotowania ekspertów w zakresie oceny efek-tywności energetycznej obiektów. Niewątpliwie dla polskiego budow-nictwa największym wyzwaniem jest wprowadzenie nowego stan-dardu budynków „niemal zero ener-getycznych”.

Aby wpisać budynki „niemal ze-ro energetyczne” w listę budynków energooszczędnych, należy usyste-matyzować nazewnictwo pojawia-jące się w literaturze.

1|Budynki standardowe (norma-tywne). Są to budynki projekto-

wane na szeroką skalę według obo-wiązujących przepisów, między innymi ochrony cieplnej. Takie bu-dynki według obecnie obowiązują-cych przepisów mają współczynni-ki przenikania ciepła U podane jako graniczne w Warunkach Technicz-nych. Zużycie energii w tego typu budynkach ilustruje rys 1.

2| Budynki energooszczędne we-dług przyjętej definicji zużywa-

ją nie więcej niż 80% energii zuży-wanej przez budynki normatywne. Charakteryzują się lepszymi para-

metrami izolacyjności cieplnej prze-gród i instalacjami wspomagający-mi obniżenie zapotrzebowania na energię na cele grzewcze (pompy ciepła, panele słoneczne).

3|Budynki niskoenergetyczne. Zapotrzebowanie na ciepło

dla budynku niskoenergetyczne-go kształtuje się na poziomie od 30 do 45 kWh/(m2·rok). Są to budyn-ki wyposażone w wysokoefektyw-ne systemy grzewczo-chłodnicze oraz wentylacyjne.

4|Budynki pasywne. Budynki tej klasy zużywają nie więcej niż

15% energii w porównaniu do do-mu standardowego. Parametry określono przez Instytut Budow-nictwa Pasywnego w Dramsztad (Institut für Wohnen und Umwelt), gdzie nazwa budynku pasywnego została wymyślona i opatentowana. Są to budynki promowane i rozpo-wszechniane w Europie, jednak ich koszt w naszych warunkach klima-tycznych eksperci określają na po-ziomie do 40% większym niż dla bu-dynków standardowych. Pierwszy powstały budynek pasywny był ze-społem składającym się z czterech domów w zabudowie szeregowej, zbudowany w Darmstadt. W 1998 roku koncepcję budowy takich do-mów wsparła Unia Europejska po-przez program CEPHEUS. W Polsce

pierwszy budynek pasywny wybu-dowano pod Wrocławiem (rys.2).

5|Budynki niemal zero ener-getyczne. Przyjęcie dyrekty-

wy europejskiej RECAST (Dyrekty-wa 2010/31/UE) zobowiązuje nas do wypracowania definicji krajowej tego typu budynków oraz przygo-towania krajowych planów mają-cych na celu zwiększenie liczby bu-dynków o niemal zerowym zużyciu energii. To jak wywiążemy się ze zo-bowiązań, zależy od wielu czynni-ków, począwszy od zmian w pra-wodawstwie, poprzez podniesienie świadomości społecznej czy wy-pracowania wzorców projektowa-nia i realizacji tego typu budynków. Dyrektywa wprowadza pojęcie bu-dynków o „niemal zerowym zużyciu energii” jako budynek o bardzo do-brej charakterystyce energetycznej. „Niemal zerowa” lub „bardzo mała ilość wymaganej energii” powinna pochodzić, w bardzo wysokim stop-niu, z energii wytwarzanej w źród-łach odnawialnych, w tym zwłasz-cza energii wytwarzanej na miejscu lub w pobliżu. Zgodnie z zalecenia-mi dyrektywy od 31 grudnia 2020 roku wszystkie nowe budynki po-winny być budynkami o niemal ze-rowym zużyciu energii. Ponadto, już po 31 grudnia 2018 roku nowe budynki zajmowane przez władze publiczne oraz będące ich własnoś-cią powinny być budynkami o nie-

mal zerowym zużyciu energii. Takie wymogi prawne to rewolucja w za-kresie projektowania i wykonywa-nia budynków w nowych, energoo-szczędnych, technologiach. Musimy zacząć zwracać uwagę nie tylko na same koszty budowy, ale przede wszystkim na niski poziom energii zużywanych przez budynki i zwią-zane z tym niskie koszty ich eksplo-atacji.

6|Budynki samowystarczalne energetycznie, oznacza taką

konstrukcję budynku i wyposaże-nie obiektów mieszkalnych i prze-mysłowych, by ich użytkowanie nie wymagało zewnętrznego zasi-lania w energię elektryczną i ciep-lną. Architekci i projektanci stosują bryły o minimalnym współczynni-ku kształtu i maksymalnej możliwej izolacyjności cieplnej. W założe-niach projektowych przewiduje się zasilanie budynku wyłącznie z lokal-nych źródeł energii, dążąc do mini-malizacji konsumpcji i strat energii w samym procesie jego użytkowa-

nia. Dwa podstawowe problemy jakie wiążą się z tą technologią to rozwiązania techniczne, pozwala-jące na energetyczną niezależność i samowystarczalność budowni-ctwa, oraz opłacalność ekonomicz-na tych rozwiązań.

7|Budynki plus zero energetycz-ne są to takie budynki, które

w rozliczeniu rocznym wytwarza-ją więcej energii niż jej zużywają. Podstawą innowacyjności budow-nictwa plus zero-energetycznego są zastosowane w nim technolo-gie. W takich budynkach wykorzy-stuje się instalacje: kolektorów sło-necznych, ogniw fotowoltaicznych, pomp ciepła, wymienników grun-towych, rekuperatorów w układach wentylacyjnych, mikrowiatraków, mikrokogeneracji, mikrobiogazow-ni, zakładając współpracę wszyst-kich tych technologii, ich integracja w obrębie domu, a następnie po-łączenie pojedynczych budynków w rozbudowaną sieć (np. osiedla lub miasta), możliwa będzie tylko przez wykorzystanie sieci inteligen-tnej dystrybucji energii (Smart Grid).

Samorząd Małopolski w odpo-wiedzi na przedstawione wyzwania w sektorze budownictwa podej-muje szereg działań, kompleksowo prowadząc politykę energooszczęd-ności regionu, czego przykładem jest projekt Małopolskiego Labo-ratorium Budownictwa Energoo-szczędnego.

Projekt MLBP obejmuje działa-nia w różnych obszarach badaw-czo-wdrożeniowych budownictwa. Główna część to projekt inwesty-cyjny polegający na zaprojektowa-niu, realizacji i wyposażeniu labora-torium badawczo-diagnostycznego dla badań i oceny technologii oraz rozwiązań materiałowo-konstruk-cyjnych oraz instalacji stosowanych w budynkach „niemal zero energe-tycznych”. Budynek z jednej strony będzie bazą badawczą dla techno-logii budownictwa energooszczęd-nego, z drugiej obiektem do badań „in situ”. Drugą komplementarną częścią projektu jest wybudowanie hali do wdrożeń technologii nie-mal zero energetycznych w Zespo-le Szkół Budowlanych w Tarnowie – Poligonu Energooszczędności. Tam kształcić się będzie kadra wy-konawcza tego typu specjalistycz-nych budynków.

X Rys. 1 Poziom energochłonności budynków

X Rys. 2 Pierwszy pasywny budynek w Polsce

T Rys. 3 Wizuali-zacja budynku Małopolskiego Laboratorium Budownictwa Ener-gooszczędnego

Budownictwo niedalekiej przyszłości

DR Inż. MałgORzaTa FeDORCzaK-CISaKDR Inż. aRCh. MaRCIn FUTRaK

120Budynek standardowy

Budynek energooszczędny

Budynek niskoenergetyczny

Budynek pasywny

Budynek zeroenergetyczny

100

80

60

40

20

0Zuży

cie

ener

gii d

o og

rzew

ania

[kW

h/(m

2·a]

8 9

energia zróWnOWażOna

M.M. Panie Profesorze, jest Pan kierownikiem unikatowego w kra-ju Laboratorium Inżynierii Wiatro-wej – na czym polega ta unikato-wość? a.F. Posiadamy tunel aerodyna-miczny, który wyróżnia warstwa przyścienna, tzn. na fragmencie 2/3 tunelu mogę wygenerować struktu-rę wiatru, jaka jest przy ziemi. Cechą takiej struktury jest profil wiatru, czyli wzrost prędkości wraz z wy-sokością oraz turbulencja. Warstwa przyścienna w tunelu aerodyna-micznym generowana jest na dłu-gości 2/3 tzw. części roboczej tune-lu, gdzie występują takie elementy, jak: iglice, barierki, klocki których wysokość regulowana jest automa-tycznie i inne. Ściany części robo-czej tunelu są szczelinowe, z dwo-ma komorami wyrównawczymi po obu stronach tych ścian. Dzięki te-mu zmniejszony jest tzw. efekt blo-kady przepływu. M.M. Jakie zadanie podejmuje Pańskie laboratorium?a.F. W naszym laboratorium zaj-mujemy się głównie problemami oddziaływania wiatru na budow-le i konstrukcje nietypowe, a więc wysokie budynki, przykrycia sta-dionów o dużych rozpiętościach, mosty, kładki dla pieszych, maszty z odciągami, budowle inżynierskie. jednocześnie, wykonujemy bardzo dużo prac dotyczących wykorzy-stania energii wiatru, w tym bada-nia różnych typów wirników wia-trowych do współczesnych siłowni wiatrowych, nie koniecznie dużych, a właściwie podjęliśmy bardzo sze-roko tematykę wykorzystania ener-gii wiatru dla małej i średniej ener-getyki wiatrowej.

Nasze laboratorium prowadzi również szereg prac badawczych zmierzających do poprawy efek-tywności siłowni różnego typu. Obecnie uzyskujemy nadspodzie-wane wyniki w pracach badaw-

czych nad siłownią naszego pomy-słu. Prowadziliśmy również badania nad siłownią wiatrową wykorzystu-jącą efekt Magnusa, gdzie uzyskali-śmy przy małych prędkościach do 5-7m/s efektywność dwukrotnie większą niż we współczesnych śmi-głowych siłowniach wiatrowych, które zdominowały energetykę wia-trową na całym świecie. Najpierw się tym zachwyciłem, a potem za-cząłem się zastanawiać, dlaczego ta siłownia nie jest rozpowszechnio-na. Był chwilowy wzrost zaintereso-wania, a potem cisza na ten temat. Nie wiem, czy są jeszcze jakieś inne problemy hamujące rozwój siłowni tego typu, np. konstrukcyjne, wy-ważenia walców wirujących, oblo-dzenia; albo też istnieje lobby, które zainwestowało bardzo duże środki w badania i realizacje siłowni z wir-

a.F. Nie. Nasze laboratorium jest prawdopodobnie wiodące w Polsce tego typu badaniach, ale prowadzi się też badania w innych uczelniach. Z tego, co wiem, na dzień dzisiejszy staliśmy się centrum tych badań. Przychodzą do mnie różni przed-siębiorcy, inwestorzy, pomysło-dawcy z prośbą o zbadanie różne-go rodzaju turbin. W związku z tym zdobyliśmy przegląd kilkudziesięciu rozwiązań różnych siłowni, głównie małych do przydomowych potrzeb w rolnictwie, bloku mieszkalnym, domu jednorodzinnym. Wyniki tych badań były różne. jedne roz-wiązania były bardzo obiecujące in-ne nie dawały perspektywy wdroże-niowej. W kraju jest duży potencjał innowacyjnych pomysłów, który się uaktywnia dzięki temu, że są środ-ki na tego typu działania na pozio-mie urzędów marszałkowskich czy gmin. I to jest bardzo piękne. To ja-koś motywuje do działań, do po-szukiwań, do nawiązywania kon-taktów z ludźmi przedsiębiorczymi. Dzięki temu przyjeżdżali do nas lu-dzie z różnych zakątków kraju, któ-rzy szukali u nas potwierdzenia swoich pomysłów. Uważam, że Po-lacy są bardzo pomysłowi i przed-siębiorczy.M.M. Tematem przewodnim bie-żącego numeru jest energia zrów-noważona. Jaki udział w ener-gii zrównoważonej ma dziedzina, w której Pan się specjalizuje?a.F. Co to jest zrównoważona energia?! Wykorzystywanie energii w sensownych proporcjach z róż-nych źródeł. W dalszym ciągu wy-korzystuje się nadmiar energii ze źródeł nieodnawialnych, czyli ener-gii ze spalania ropy, węgla czy ga-zu, która silnie zatruwa środowi-sko. jak dobrze pamiętam, poniżej 10% energii w całym bilansie ener-getycznym pochodzi ze źródeł od-nawialnych. Czyli stąd bierze się tendencja do równoważenia. Cho-dzi o to, byśmy wykorzystywali jak najwięcej energii odnawialnej. Pro-dukty uboczne wykorzystywania energii klasycznej bardzo silnie od-działują na nas, na nasze zdrowie, na zwierzęta, na budynki, które dzi-siaj są niszczone w zastraszającym tempie. W związku z tym, alterna-tywą jest pozyskiwanie energii ze źródeł, które nie powodują takich spustoszeń w środowisku, czyli np. energia wiatru, analizowana przez nas w laboratorium. Mówi się, że

energia z wiatru jest odnawialna, w domyśle darmowa. Nie ma tak! Ta energia jest w tej chwili droższa w ocenie wskaźnikowej niż ener-gia z węgla. Natomiast nikt nie ro-bi bilansu szkód powstających, ja-ko efekt uboczny produkcji energii konwencjonalnej. Tak więc, praw-dopodobnie produkcja byłaby du-żo droższa. M.M. Zalety wykorzystywania odnawialnych źródeł energii są powszechnie znane. Często pomi-ja się jednak wady. Proszę wymie-nić najważniejsze z nich. a.F. Energia z wiatru jest droższa. Trzeba zainwestować w całą infra-strukturę: siłownie wiatrowe, drogi dojazdowe, olbrzymie fundamenty. Ta energia nie jest też tak zupełnie czysta. Bardzo duże farmy wiatrowe ingerują w środowisko. Powodują oddziaływanie na ptaki, zwiększo-ny jest hałas, nieznany jest wpływ oddziaływania infradźwięków wy-twarzanych przez tak duże siłownie

ne programy, na które są dotacje i dzięki temu takie inwestycje mo-gą się opłacić.

Dużo mówi się też o energii geo-termalnej, o olbrzymich zasobach energii geotermalnej, które mamy pod ziemią. Natomiast, jakie jest potem oddziaływanie na środowi-sko poprzez obieg, wymianę cie-pła oraz całą infrastrukturę to już jest temat otwarty. Dodatkowo to wciąż sporo kosztuje. Chcąc wyko-rzystać energię geotermalną opła-ca się podłączyć całą gminę do ta-kiego obiegu, a więc potrzebne są decyzje w większej społeczności. Duże koszty generowane są już na wstępie takiej inwestycji, w trakcie poszukiwania wody geotermalnej o odpowiednich parametrach.

To jest główna wada energii od-nawialnej, że sporo kosztuje. Do-datkowo brak jest rzetelnych ocen w całym bilansie. Mało poznany jest wpływ produkcji energii na środo-wisko.M.M. Proszę o wskazanie naj-bardziej perspektywicznych kie-runków badań związanych z ener-gią zrównoważoną.a.F. Dzisiaj idzie to w kierunku małych, średnich, powiedziałbym nawet przydomowych, czy dzia-łających lokalnie siłowni wiatro-wych umieszczonych na dachach lub na niewysokich konstrukcjach,

dlatego przyszłość widzę w małej i średniej energetyce. Małą ener-getykę łatwo oszacować i nie szpe-ci środowiska naturalnego. Co wię-cej taką małą energetykę wiatrową można łatwo uzupełnić np. ener-gią słoneczną, wówczas energia może być produkowana na zmia-nę w zależności od warunków po-godowych. jednocześnie przy ta-kich niepewnych źródłach należy pamiętać, iż ta energia musi być ku-mulowana, np. w postaci akumula-torów. Brałem udział w programie, gdzie badaliśmy osiedle, które z za-łożenia miało zużywać zero energii konwencjonalnej, czyli, cała ener-gia potrzebna w gospodarstwie bę-dzie pozyskiwana albo ze słońca al-bo z wiatru. W wyniku tych badań możemy stwierdzić, że jest możli-wie wyprodukowanie z dwóch źró-deł odnawialnych wystarczającej ilości energii, która sprosta zapo-trzebowaniom gospodarstwa do-mowego. Dodatkowo, taka ener-gia z małej i średniej siłowni może się zwrócić po 10 latach. W tym kie-runku widzę rozwój – małe i średnie elektrownie wiatrowe.

Wywiad przeprowadziła Marlena MareK

Centrum Transferu Technologii Politechnika Krakowska

Wywiad z prof. dr. hab. inż. andrzejem Flagą kierownikiem Laborato-rium Inżynierii Wiatro-wej z tunelem aerody-namicznym na Wydziale Inżynierii Lądowej Poli-techniki Krakowskiej

na nas, na zwierzęta. Dlatego, jeśli da się ulokować je gdzieś, gdzie są małe skupiska ludzi, to jest dobrze. Podobnie jest z konwencjonalnymi źródłami energii. Przykładem mo-że być spalanie węgla brunatnego, które ma nawet wpływ termiczny na środowisko w promieniu aż do 50 km od elektrowni. Tak samo du-ży wpływ na otoczenie będzie miała duża farma wiatrowa. O tym się nie mówi, ale pozyskiwanie energii od-nawialnej też będzie miało ujemny wpływ na środowisko. Obserwuję taką tendencję – skoro jest decyzja polityczna, żeby przynajmniej 20% energii pochodziło z odnawialnych źródeł energii, to są uruchomio-

Chodzi o to, byśmy wykorzystywali jak najwięcej energii odnawialnej…

W kraju jest duży potencjał innowacyjnych pomysłów, który się uaktywnia dzięki temu, że są środki na tego typu działania na poziomie urzędów marszałkowskich czy gmin. I to jest bardzo piękne.

nikami śmigłowymi i które blokuje prowadzenie innego typu siłowni wiatrowych. Tak, więc, są różne po-mysły na stworzenie siłowni wiatro-wej, ale też wiele czynników deter-minujących wybór danej siłowni. M.M. Czy tego typu badania są prowadzone tylko w waszym la-boratorium?

Źródło: opracowanie na podstawie badań własnych oraz Mółka J., Łapczyńska-Kordon B. 2011. Właściwości energetyczne wybranych gatunków biomasy

1110

energia zróWnOWażOna

I stotnym elementem polity-ki zrównoważonego rozwo-ju jest zbalansowanie celów

ekologicznych i gospodarczych.

dynie, Sztokholmie, San Diego, czy Singapurze. Potrzebę ana-lizy takich rozwiązań dostrze-żono też w Małopolsce. Od-powiedzią na tę potrzebę jest koncepcja regionalnego roz-wiązania smart city – Green AGH Campus – wypracowana i rozwijana w wyniku współ-pracy AGH z Województwem Małopolskim, WFOŚ, NFOŚ oraz wiodącymi przedstawiciela-mi przemysłu.

len Germain (Memory of Unde-standing).

Miedzy innymi w wyniku te-go porozumienia:

� Katedra Informatyki Stoso-wanej na wydziale EAIiIB na-wiąz ała ścis łą wsp ó łpracę ośrodkami informatycznymi GE zlokalizowanymi w Wielkiej Bry-tanii (Bracknell i Livingstone).

� Trwają prace merytoryczne nad ostateczną koncepcją La-boratorium Efektywności Ener-getycznej Green AGH Campus, które będzie dysponowało da-nymi pomiarowymi z różnych źródeł energii elektrycznej: wiatrowej, wodnej, fotowol-tanicznej, generacji w oparciu o biogaz i gaz ziemny oraz tra-dycyjnych węglowych. Dane te

J ak wszyscy dobrze wiemy, ko-nieczność dostosowania się Polski do przyjętych przez Ra-

dę Europejską aktów prawnych, któ-re określają ilość energii pozyskanej z odnawialnych źródeł energii (OZE) w bilansie energetycznym kraju na poziomie 20% w roku 2020 przyczy-niła się do wzrostu zainteresowania energią pozyskaną z odnawialnych źródeł.

Produkowanie energii przy użyciu źródeł odnawialnych ma pozytyw-ne efekty ekologiczne oraz przyczy-nia się do rozwoju słabo rozwinię-tych gospodarczo regionów kraju. Odnawialne źródła energii można wykorzystać zarówno do produkcji energii elektrycznej, jak również cie-pła dostarczanego do odbiorców. Polska dysponuje wysokim poten-cjałem produkcyjnym OZE. jedną z większych gałęzi OZE, w której na-sza gospodarka ma szansę na sze-roki rozwój, jest produkcja biomasy.

Przedsiębiorcy oraz odbiorcy pry-watni coraz częściej inwestują w in-stalacje zasilane biomasą. Takie roz-wiązania pozwalają na stosowanie paliwa, które jest „na wyciągnięcie ręki” a dodatkowo wspierają aspekt ekologiczny. Przyczyniając się do zredukowania niekorzystnej emisji do środowiska tzw. gazów cieplar-nianych, w tym tego najważniejsze-go, jakim jest CO2.

Podążając za tym trendem na polskim i europejskim rynku po-jawiło się wiele firm, które oferują kotły opalane różnego rodzaju bio-masą jak również firm, które oferują paliwo w postaci brykietów lub pe-letów oraz kompaktowych typu BC (biomasa + węgiel).

Pojawia się jednak pytanie gdzie pozyskać biomasę? Od 2004 roku w Polsce pojawił się trend do wyko-rzystywania nieużytków pod upra-wy roślin energetycznych. Wierz-ba energetyczna, trawy z rodziny miscanthus, robinia akacjowa oraz topinambur to tylko kilka z całej ga-my roślin energetycznych uprawia-nych w Polsce. Badania pokazują,

że biomasa zawiera czterokrotnie więcej tlenu oraz około dwukrot-nie mniej węgla pierwiastkowe-go niż węgiel kamienny. Węgiel ka-mienny zawiera około 8% wilgoci, 28% części lotnych i aż 25% popio-łu oraz około 1% siarki. Przykładowo

zmniejsza udział masy organicz-nej w paliwie, w związku z czym ze wzrostem zawartości balastu maleje wartość opałowa paliwa roboczego przyczyniając się do zwiększonego zużycia paliwa konwencjonalnego, a co za tym idzie większej emisji CO2 do otoczenia.

A co z innymi rodzajami biomasy? Ich źródłem oprócz sektora rolni-czego, może być również przemysł spożywczy. Takimi przykładami jest zarówno łuska ziarna słodu będąca pozostałością przemysłu browar-niczego, jak również masa pofer-mentacyjna będąca pozostałością z procesu produkcji biogazu czy też

Czy odnawialne źródła energii zastąpią paliwa konwencjonalne?

diach poniosą za sobą dalej do swoich lokalnych społeczności.

jednym z obszarów, gdzie włączenie systemów informa-tycznych przynosi wymierne korzyści zarówno ekologicz-ne jak i ekonomiczne (reduk-cja poboru energii) są systemy oświetleniowe. W tej dziedzi-nie współpracujemy lidera-mi branży: firmami Schreder, GE Lighting oraz Philips (na te-renie Beneluxu). Opracowa-ne w Katedrze systemy pro-jek towania „oszc zędnych” systemów oświetleniowych za-kładają kilku-procentową re-dukcję zużycia energii z uwa-gi na optymalne dostosowanie systemu do norm oświetlenio-wych oraz kilkudziesięciopro-centową, po wprowadzeniu

DR hab. LeSzeK KOTULSKI PROF. agh

Inteligentne Sieci Energetyczne dla lokalnych społecznościW tym kontekście zarówno do-kument y UE (np. dyrek t y-wa 2009/28/WE), jak i krajowe wskazują na istotną rolę popra-wiania efektywności energe-tycznej oraz szerszego wyko-rzystania odnawialnych źródeł energii.

Urząd Regulacji Energetyki przewiduje wystąpienie w cią-gu najbliższych lat (od 2016) deficytu mocy na rynku ener-gii elektrycznej. Należy zwrócić uwagę, że maksymalne global-ne zapotrzebowanie na energię jest o 36% większe w stosunku do minimalnego (lokalnie jesz-cze wzrasta). Z powyższych po-wodów kluczowego znaczenia nabiera wprowadzanie inteli-gentnych urządzeń pomiaro-w ych (smart metering) oraz zarządzanie inteligentnymi sie-ciami energetycznymi (smart grid).

Znaczenie tych problemów dostrzega się w przygotowa-nej przez samorząd Wojewódz-twa Małopolskiego Programie Strategicznym Infrastruktura i Środowisko, w szczególności w Priorytecie „Regionalna poli-tyka energetyczna”.

Od kilku lat realizowane są na świecie pilotażowe projek-ty rozwijające różne aspekty rozwiązań inteligentnych sie-ci energetycznych, wśród któ-rych należy wymienić projekty smart city w Amsterdamie, Lon-

AGH wnosi do tej współ-pracy potencjał innowacyj-no-naukowy dużego zespołu pokrywającego swoimi kom-petencjami prawie całą prob-lematykę energetyczną. Waż-ne jest jednak, by rozwiązania wypracowane w wyniku ba-dań naukowych były powiąza-ne z praktyką na najwyższym poziomie światowym. Koniecz-ne jest więc nawiązanie bez-pośredniej współpracy z świa-towymi liderami realizującymi podobne projekty.

W przypadku Green AGH Campus proponowana kon-cepcja rodziła się od samego początku w ścisłej współpracy z firmą General Electric. Można powiedzieć więcej, że zrodziła się z inspiracji dr Bartosza Woj-szczyka (Dyrektor Zarządzający ds Strategii i Rozwoju Firmy, GE Digital Energy).

Przekazanie przez GE do-świadczeń/ wniosków wyciąg-niętych z realizacji kilkudzie-sięciu projektów typu smart grid pozwala nam skupić się na problemach do tej pory nieroz-wiązanych lub specyficznych dla naszego regionu.

Formalne ramy współpra-cy pomiędzy AGH i GE regu-luje porozumienie podpisane w dniu 17 października 2012 w obecności Pana Marszałka Marka Sowy oraz Pani Konsul Generalnej USA w Krakowie El-

utrzymywane będą w posta-ci danych historycznych, moż-liwe będzie więc opracowanie modeli zachowania poszcze-gólnych typów generacji ener-gii w naszym środowisku oraz ich symulacji dla wybranych społeczności regionu. Projekt ten został wpisany na indyka-tywną listę projektów kluczo-wych MRPO.

� Lokalizacja rozwiązania na terenie Miasteczka Akademi-ckiego niesie w sobie duże walory dydaktyczne, którego mieszkańcy będą uczyli się ra-cjonalnych działań, stanowiąc niejako inkubator przyszłych dobrych nawyków i pozytyw-nych zachowań, które po stu-

dynamicznego inteligentne-go sterowania oświetleniem, reagującego na zmieniające się parametry otoczenia (np. zmniejszenie natężenia ruchu -co pozwala obniżyć wyma-gania normy oświetleniowej). Rozwiązania te testowane są w Belgii, w ramach grantu KIC InnoEnergy Alive&KIC-ing. Na-wiązana została również współ-praca z ZIKiT w Krakowie w ce-lu pilotażowej realizacji takiego systemu w Krakowie.

Dr hab. leszeK KotulsKi

prof. AGHKierownik Katedry Informatyki

StosowanejKierownik Zespołu Sterującego Inwestycji Green AGH Campus

plewy orkiszowe. To tylko kilka z po-tencjalnych źródeł energii odna-wialnej, które stanowić mogą fun-dament energetyki zrównoważonej.

Intensywne zainteresowanie OZE ze strony sektora przemysłowego oraz odbiorców indywidualnych wymusza ciągły rozwój tej gałę-zi przemysłu. Rozwój taki nie może obyć się bez prowadzenia wielokie-runkowych badań z zakresu pro-dukcji, przetwarzania i stosowania biopaliw przez jednostki naukowe, które dysponując wysoko wykwa-lifikowanymi specjalistami, których wiedza i doświadczenie pozwala na realizacje postawionych prob-lemów. Badania takie prowadzo-ne są w wielu ośrodkach nauko-wych w Polsce. jednym z nich jest Wydział Inżynierii Produkcji i Ener-getyki Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, w tym Katedra Inżynie-rii Mechanicznej i Agrofizyki.

N a p y t a n i e , c z y o d n a w i a l -ne źródła energii zastąpią paliwa konwencjonaln,e nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Nie na-leży jednak zapominać, że aspek-ty proekologiczne oraz ekono-miczne mogą tu mieć decydujące znaczenie.

Krzysztof DzieDzic

Krzysztof.Dziedzic@ur.krakow.pl

biomasa pochodząca z roślin wierz-by energetycznej zawiera: 15% za-wartości wilgoci, 72% części lotnych i tylko 3% popiołu oraz 0,07% siar-ki. Wilgotność wraz z popiołem sta-nowią balast paliwa. jego zawartość

rodzaj paliwa

Łuska ziarna słodu

Wierzba energetyczna

Pszenica Miskant Węgiel

Wilgotność [%]

10,2 15 10,4 8,6 8

Wartość opałowa [Mj·kg-1]

14,5 18,5 15,5 18,1 34,5

Zawartość popiołu [%]

2,35 1,2 1,92 2,3 25

Wielka Moc, Zeus i Cyfronet

12 13

technOlOgie infOrMacyjne i kOMunikacyjne

W ielka Moc to tysią-ce miliardów ope-racji na sekundę, ja-

kie wykonuje w Akademickim Centrum Komputerowym Cy-FRONET AGH największy i naj-szybszy w Polsce superkompu-ter o magicznej nazwie ZEUS.

Te miliardy operacji służą od lat polskim naukowcom, przede wszystkim z Krakowa i Małopol-ski, do rozwiązywania ważnych problemów. To dzięki Zeusowi można zaprojektować nowy lek w 2 tygodnie, przeprowadzając stosowne obliczenia i symulacje – które w klasycznych warun-kach trwałyby ponad 160 lat. To właśnie Zeus wspiera oblicze-

niowo eksperymenty fizyki wy-sokich energii prowadzone na Wielkim Zderzaczu Hadronów w CERN pod Genewą, których efektem ma być między inny-mi odnalezienie boskiej cząst-ki Higgsa.

Na Zeusie prowadzi się liczne obliczenia związane z chemią kwantową, badaniem i projek-towaniem nowych materiałów, poszukiwaniem nowych planet i wiele innych.

Sam ZEUS to klaster oblicze-niowy uruchomiony w 2008 roku. ZEUS już 6-krotnie zna-lazł się na liście TOP500 naj-szybszych komputerów świa-ta. Nieprzerwanie od listopada

2010 jest on najwydajniejszym komputerem w Polsce, a za-razem pierwszym polskim sy-stemem obliczeniowym czte-rokrotnie sklasyfikowanym na tzw. liście TOP100, czyli liście stu najszybszych komputerów świata.

Zeus to kilka partycji zróżni-cowanych pod względem ar-chitektury zasobów oblicze-niowych:

� klasyczny klaster serwerów obliczeniowych,

� zestaw serwerów wyposażo-nych w akceleratory graficzne GPGPU i FPGA,

� wirtualny komputer SMP z dużą, współdzieloną pamię-

cią, wykorzystujący oprogra-mowanie vSMP,

� klaster serwerów z dużą iloś-cią pamięci (tzw. grube węzły).

Według raportów organizacji Standard Performance Evalua-tion Corporation (SPEC), pracu-jący w ACK Cyfronet AGH sy-stem obliczeniowy ZEUS-vSMP, oferuje moc obliczeniową po-równywalną z najwydajniejszy-mi systemami komputerowymi tego typu na świecie. W teście SPECint_rate_base2006 ma-szyna osiągnęła wartość 13600, co stawia Cyfronetowy system obliczeniowy ZEUS-vSMP na trzecim miejscu na świecie (a

pierwszym w Europie). Uzy-skana w innym teście SPECfp_rate_base2006 wartość 9800, plasuje pracujący w Cyfronecie komputer na bardzo dobrym 5 miejscu. Ponadto, w innym teście stosowanym do pomia-ru wydajności przepustowości pamięci operacyjnej tzw. teście STREAM, ZEUS-vSMP uzyskał wydajność 2.25 TB/s, co znów stanowi trzeci zanotowany wy-nik światowy.

Rozbudowa zasobów obli-czeniowych oraz pamięci maso-wej w Cyfronecie to komplekso-we podejście do zaspokajania potrzeb środowiska naukowe-go. Objawia się ono w działa-

CyFRONETOWy ZEUS – OBECNIE NAjSZyBSZy KOMPUTER W POLSCE

niach praktycznych poprzez odpowiednią korelację pla-nów rozwoju poszczególnych obszarów infrastrukturalnych Centrum. Uważna analiza suge-stii użytkowników, jak również danych statystycznych dotyczą-cych prowadzonych obliczeń, pozwoliła na dokonanie w la-tach 2008-2012 zrównoważo-nej rozbudowy zasobów ob-liczeniowych, pamięciowych i towarzyszących (klimatyza-cja oraz zasilanie). W tym cza-sie dostępna dla użytkowników moc obliczeniowa wzrosła pra-wie 15-krotnie, a pojemność dy-skowa ponad 4-krotnie. W roku 2012 tylko Cyfronetowy ZEUS wykonał ponad 8 milionów za-dań obliczeniowych dla nauki.

Bardzo ważną działalnością Cyfronetu jest uczestnictwo w licznych projektach finanso-wanych z funduszy krajowych i unijnych. Badania naukowe prowadzone w Cyfronecie kon-centrują się na środowiskach gridowych i chmurowych, pa-radygmatach programowania, portalach naukowych, efektyw-nym wykorzystaniu zasobów obliczeniowych i dyskowych, a także akceleracji obliczeń po-przez zastosowanie proceso-rów GPGPU i rekonfigurowal-nych układów FPGA.

Budowa hali maszyn ACK Cyfronet AGH – celem projek-tu jest rozwój infrastruktury ACK Cyfronet AGH służącej na-uce i badaniom jako kluczowy element budowania innowacyj-ności w regionie – zaspokojenie zapotrzebowania podmiotów naukowych na infrastrukturę w zakresie usług udostępniania mocy obliczeniowych. W wyni-ku realizacji projektu powsta-nie nowoc zesny budynek , w którym znajdą się hale kom-puterowe oraz pomieszczenia techniczne umożliwiające eks-ploatację komputerów dużej mocy obliczeniowej.

CyFRONET jest inicjatorem powołania ogólnopolskiego Konsorcjum PL-Grid, w skład k tó re g o wch o d z ą p o lsk i e ośrodki KDM: ACK CyFRONET AGH (koordynator), ICM UW w Warszawie, CI TASK w Gdań-sku, PCSS w Poznaniu i WCSS we Wrocławiu. Konsorcjum uzy-skało środki na realizację dwóch projektów o dużym znacze-niu dla polskich środowisk na-ukowych: budowa Polskiej In-frastruktury Informatycznego Wspomagania Nauki w Europej-skiej Przestrzeni Badawczej – PL-Grid – zrealizowana w latach 2009-2012 (www.plgrid.pl) oraz projekt PLGrid Plus (obecnie re-

nych zasobów komputerowych: mocy obliczeniowych, pamięci dyskowych, specjalistycznego oprogramowania i usług.

W ramach projektu PLGrid Plus – Dziedzinowo zoriento-wane usługi i zasoby infrastruk-tury PL-Grid dla wspomagania Polskiej Nauki w Europejskiej Przestrzeni Badawczej (2011- -2014, www.plgrid.pl/plus) – ist-niejąca Infrastruktura PL-Grid jest rozbudowywana w kierun-ku domenowo-specyficznych rozwiązań dla zespołów na-ukowców, co pozwoli na efek-tywniejsze prowadzenie ba-dań naukowych oraz ułatwi szerszą współpracę międzyna-rodową w obszarze e-Science. Koncepcja domenowo-specy-ficznych środowisk obliczenio-wych w projekcie PLGrid Plus zakłada utworzenie i udostęp-nianie specjalizowanych usług obliczeniowych, które mogą dotyczyć wielu aspektów infra-struktury, takich jak: dostęp do specjalizowanego oprogramo-wania, integracja danych dzie-dzinowych, na których opiera-ją się obliczenia czy wsparcie użytkowników w zakresie ko-rzystania z zasobów oblicze-niowych. Domenowo-specy-ficzne rozwiązania są tworzone obecnie dla 13 grup użytkow-ników spośród strategicznych dziedzin i ważnych tematów w Nauce Polskiej: AstroGrid--PL, HEPGrid, Nanotechnologie, Akustyka, Life Science, Chemia Kwantowa i Fizyka Molekularna, Ekologia, SynchroGrid, Energe-tyka, Bioinformatyka, Nauki o Zdrowiu, Materiały, Metalur-gia. Projekt przewiduje także uruchamianie dalszych usług informatycznych dla zespołów naukowców z innych dziedzin, które planują eksperymenty wsparte przetwarzaniem wiel-kiej ilości danych lub symula-cjami wielkiej skali.

zofia MosursKa

robert PaJąK

agnieszKa szyMańsKa

KaziMierz wiatr

ACK Cyfronet AGHwww.cyfronet.krakow.pl

FOTO: © MAREK MAGRyŚ, ACK CyFRONET AGH ACK Cyfronet AGH otrzymał dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Roz-woju Regionalnego UE w ra-mach Małopolskiego Regional-nego Programu Operacyjnego na lata 2007–2013 na realizację dwóch projektów:

Modernizacja ACK Cyfronet AGH – etap I – celem bezpo-średnim projektu było przede wszystkim zwiększenie mo-cy obliczeniowej ACK Cyfronet AGH w Krakowie – zapewnienie środowisku naukowemu zwięk-szonej o co najmniej 20 TFlops mocy obliczeniowej oraz po-większenie zasobów systemu składowania danych – umożli-wiające pracownikom nauko-wym korzystanie z infrastruk-tur y nauki dofinansowanej w ramach projektu.

alizowany), w ramach którego następuje dalszy, szeroko rozu-miany rozwój tej infrastruktury.

Z Infrastruktury PL-Grid ko-rzysta bardzo wielu polskich na-ukowców, którzy wykorzystu-ją zasoby obejmujące obecnie ponad 230 TFlopsów mocy ob-liczeniowej i ponad 3,6 PBajtów pamięci dyskowej i generują miesięcznie średnio 60 tysięcy nowych zadań. Infrastruktu-ra PL-Grid umożliwia polskim naukowcom prowadzenie ba-dań naukowych w oparciu o sy-mulacje i obliczenia dużej ska-li z wykorzystaniem klastrów komputerów oraz zapewnia wygodny dostęp do rozproszo-

histOria sukcesu

1514

nie tylkO MaŁOPOlska

Marcin Kofiński (ur. w 1988 w Krakowie) – student V ro-ku budownictwa na Politechnice Krakowskiej, były

Przewodniczący, obecnie Członek Zarzadu ds. projektów Studenckiego Koła Naukowego InBud oraz sekcji lokalnej Erasmus Student Network Politechnika Krakowska, aktyw-ny członek obu organizacji. Od 4 lat prowadzi dodatkową pracę naukową w zakresie budownictwa pasywnego oraz alternatywnego w Kole Naukowym, jest pomysłodawcą oraz jednym z organizatorów Międzynarodowej Konfe-rencji InBuild 2013 na Politechnice Krakowskiej.

Najważniejsze prace:– praca inżynierska „Projekt budowlano-architektoniczny domu pasywnego. Analiza finansowa i energetyczna”, pod opieką dr inż. Małgorzaty Fedorczak-Cisak i dr. inż. arch. Marcina Furtaka– współautor referatu „Analiza ARR systemów ogrzewa-nia i oszklenia budynku niskoenergetycznego”, pod opie-ką mgr. inż. jolanty Gintowt; 3 miejsce na konferencji Eu-roinżynier 2012.

Odbył praktyki budowlane na budowie ekologicznego domu jednorodzinnego w konstrukcji słomobeli, opraco-wał referat nt. właściwości fizyczno-chemicznych słomo-beli bazując na badaniach przeprowadzonych przez ame-rykańskie instytuty, obecnie pracuje nad wdrożeniem badań na ww. temat na Politechnice Krakowskiej. Interesu-je się budownictwem energooszczędnym, ekologicznym, spełniającym zasady zrównoważonego rozwoju.

Obecnie zbiera materiał oraz uczy się prowadzić szkole-nia z zakresu umiejętności miękkich, organizacyjnych, jak i technicznych. Zwolennik aktywnego stylu studiowania, zawiązał współpracę pomiędzy organizacjami studen-ckimi na Politechnice Krakowskiej.

Lubi podróżować, amatorsko zajmuje się kręce-niem filmów ze swoich wyjazdów. W przyszłości pla-nuje rozwijać temat budownictwa pasywnego oraz założyć własne biuro projektowe.

znaleźć czŁOWieka

Wizualizacja budynku pasywnego

Obecność na terenie Doliny Krzemowej przedstawicielstw dyplomatycznych umożliwia rozwój oraz utrzymywanie

sieci kontaktów i powiązań biznesowych w ra-mach funkcjonującego w jej obrębie ekosyste-mu innowacji. Ze względu na brak podobnych mechanizmów w krajowym systemie promocji gospodarczej, polskie firmy planujące obecność w Dolinie Krzemowej do tej pory były w trud-niejszej – od większości państw członkowskich UE – sytuacji. Ministerstwo Gospodarki, do-strzegając potrzebę wsparcia polskich firm, któ-rych plany biznesowe zakładają wysoki poten-cjał wzrostu oraz ekspansję na rynek globalny, podjęło decyzję o realizacji przez WPHI Amba-sady RP w Waszyngtonie, we współpracy z Pol-ską Agencją Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), pilotażowego projektu mającego na celu uła-twienie polskim firmom dostępu do unikalnych zasobów Doliny Krzemowej.

W wyniku przeprowadzonego przez WPHI postępowania konkursowego, dokonano wy-boru instytucji partnerskiej, tj. US Market Ac-cess Center, w której z początkiem 2013 roku rozpoczęło działalność biuro akceleracyjne. Zadaniem biura jest przede wszystkim nada-wanie kierunku oraz zwiększanie efektu syner-gii pomiędzy inicjatywami realizowanymi na terenie Dolinie Krzemowej przy wsparciu środ-ków publicznych. Ścisła współpraca z PARP, w ramach przygotowywanego projektu „Pol-ski Most Krzemowy”, a także z Akademickimi Inkubatorami Przedsiębiorczości pozwoli wy-korzystać efekt skali, jednocześnie zapewnia-jąc optymalne wsparcie dla firm na rożnych eta-pach rozwoju.

Pierwszym etapem projektu pilotażowe-go jest uruchomiony przez biuro akceleracyj-ne program „10 dni na START”, w ramach które-go firmy będą miały możliwość uczestniczenia w intensywnych szkoleniach, indywidualnych sesjach z mentorami, spotkaniach z ekspertami oraz w wydarzeniach networkingowych organi-zowanych we współpracy z akceleratorami: US Market Access Center i RocketSpace oraz part-nerami skupionymi wokół biura.

Korzyści z udziału w programie: � poznanie specyfiki ekosystemu innowacji

Doliny Krzemowej, w szczególności kultury biznesowej oraz zasad współpracy

� weryfikacja pomysłu oraz modelu bizneso-wego

� przygotowanie do pitching session przed po-tencjalnymi inwestorami

� poznanie najnowszych trendów technolo-gicznych

� nawiązanie kontaktów biznesowych.

Przy ocenie firm, prócz standardowych kwe-stii biznesowych, eksperci z Doliny Krzemo-wej biorą pod uwagę dopasowanie kulturo-we, poziom ambicji oraz determinację firmy do osiągnięcia sukcesu na rynku globalnym. Waż-nym elementem procesu selekcji jest rozmowa, w trakcie której weryfikowana jest gotowość fir-my do wzięcia udziału w programie.

Firmy zakwalifikowane do udziału w progra-mie, przed wyjazdem do Doliny Krzemowej zobowiązane są do opracowania dokumentu przedstawiającego szczegóły modelu bizneso-wego, który stanowić będzie podstawę do in-dywidualnej pracy z mentorami. Pierwsze firmy skorzystają z programu na początku kwietnia 2013 roku.

Więcej informacji na temat procesu selek-cji oraz działań biura akceleracyjnego znaleźć można na stronie internetowej WPHI w Wa-szyngtonie: www.washington.trade.gov.pl.

Zapraszamy także na nasz pro-fil na Facebooku: PolskaSVAC

Dolina KrzemowabeaTa aDaMCzyK

Z roku na rok coraz więcej polskich firm oraz insty-tucji otoczenia biznesu

odwiedza Dolinę Krzemową, szu-kając źródeł inspiracji i kapitału. Pomysł na biznes, gotowy produkt, czy technologia są ważne, jednak o sukcesie w Dolinie w dużej mie-rze decyduje jakość zbudowanej sieci kontaktów, umożliwiających dotarcie do właściwych osób. Nie mniejsze znaczenie odgrywa od-powiednio dobrany i zmotywo-wany zespół, a także elastyczność i determinacja firmy, pozwalające na testowanie produktu oraz ska-lowanie biznesu. Liczymy na to, że działalność nowo-utworzonego zamiejscowego biura akceleracyjnego Wydziału Promo-cji Handlu i Inwestycji (WPHI) Am-basady RP w Waszyngtonie pomo-że polskim firmom poznać bliżej mechanizmy funkcjonowania eko-systemu Doliny Krzemowej, prowa-dząc tym samym do nawiązywa-nia trwałych, opartych na zasadzie wzajemności, relacji biznesowych.

US MaRKeT aCCeSS CenTeRInstytucja non-profit utworzona w 1995 roku jako International Business Incubator, działają-ca przy wsparciu miasta San jose oraz San jose State University Research Foundation.

W 2003 roku instytucja zmieniła nazwę na US Market Access Center. Specjalizuje się we wspieraniu zagranicznych firm z sektora nowo-czesnych technologii chcących rozpocząć dzia-łalność na rynku amerykańskim (od roku 1995 US Market Access Center udzielił wsparcia po-nad 800 firmom z 50 krajów). Doceniając wy-soki poziom merytoryczny usług oferowanych zagranicznym firmom, stowarzyszenie National Business Incubation Association (NBIA), w grud-niu 2012 roku, po raz kolejny przyznało US Mar-ket Access Center prestiżowe wyróżnienie „Soft Landings International Incubator Designation”. US Market Access Center znalazł się tym samym wśród 24 programów inkubacji biznesu z całe-go świata, które uzyskały to prestiżowe wyróż-nienie od czasu, gdy NBIA rozpoczęło program w 2005 roku.

beata aDaMczyK

I Sekretarz, Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Waszyngtonie DC

Koordynator projektu

16 17

histOria sukcesu

Łukasz Rodacki: Na początek chciał-bym Cię zapytać o to, jak zrodził się pomysł na stworzenie biznesu i ja-kie były początki Twojej działalno-ści?Rafał Petryniak: Pomysł założenia własnej działalności tlił się we mnie od dawna. już dwa lata po stu-diach, kiedy podejmowałem ważną dla mnie decyzję o rezygnacji z do-brze płatnej pracy na rzecz pracy na uczelni wyższej, brałem pod uwagę opcję, żeby zaryzykować i praco-wać na własny rachunek. Nie mia-łem wtedy jednak doświadczenia, ani nawet dobrego pomysłu. Pracę na Politechnice Krakowskiej traktowałem zawsze jako dobrą in-

westycję mając nadzieję, że bardzo specjalistyczna wiedza połączona z praktycznym doświadczeniem, które nabywałem realizując dodat-kowe projekty, w końcu zaowocu-je. Niestety, sama nadzieja nie wy-starczyła. Nic szczególnego się nie wydarzyło. Czas uciekał, a ja coraz częściej czułem, że muszę coś zmie-nić. Zaryzykowałem więc, zakłada-jąc LavaVision. Obecnie jest to kil-kuosobowy zespół programistów i grafików, tworzący liczne prototy-py systemów wizyjnych, z których część zostanie wprowadzona do naszej oferty. Skąd czerpiecie inspiracje dla swo-jej działalności? Czy na czymś lub na kimś się wzorujecie?Na początku, kiedy nasza wiedza w konstrukcji systemów wizyjnych była na bardzo podstawowym po-ziomie, skupialiśmy się głównie na próbie odtworzenia aplikacji, któ-re już wcześniej widzieliśmy. Śledzi-liśmy fora internetowe, blogi oraz oczywiście strony www firm, któ-re działają w tej branży od dawna i próbowaliśmy zrobić coś podob-nego. Z czasem, kiedy nabraliśmy doświadczenia, mogliśmy sobie po-zwolić na realizację własnych pomy-słów. Teraz mamy tą satysfakcję, że kiedy potencjalny klient pyta nas czy da się coś zrobić, to możemy mu odpowiedzieć twierdząco. Skoro już jesteśmy przy Waszych klientach, powiedz kto głównie do nich należy, do kogo kierujecie swoją ofertę?Naszym potencjalnym klientem jest każdy, kto potrzebuje kompu-terowo przetwarzać obrazy cyfro-we. Czy będą one pozyskane za pomocą tradycyjnej kamery cyfro-wej czy też tomografu komputero-wego, nie ma to dla nas większego znaczenia. Chętnie podejmiemy się różnych zleceń.Obecnie skupiamy się na rozwoju autorskiego systemu interaktyw-nej reklamy, w skład którego wcho-dzi ściana i podłoga interaktywna, rozwiązania dotykowe oraz rozsze-rzalna rzeczywistość. Prowadzimy rozmowy z kilkoma agencjami in-teraktywnymi nad udostępnieniem im opracowanych technologii do ich wdrożeń. Możesz zdradzić, jakie były naj-ważniejsze zlecenia, które realizo-waliście?Każdy projekt, który realizujemy jest dla nas ważny. System, z którego je-

steśmy bardzo dumni, jest autor-skim rozwiązaniem dla rozszerzal-nej rzeczywistości. Zdecydowana większość naszych rozwiązań jest ciągle na etapie rozwojowym. Nie-które z nich kończymy, a inne do-piero rozpoczynamy. W niektóre jesteśmy mocno zaangażowani, po-nieważ widzimy ich duży potencjał, a inne pomimo tego, że kosztowa-ły nas wiele pracy, mają obecnie niż-szy priorytet i czekają na zewnętrz-ne finansowanie. W ostatnim czasie najwięcej energii wkładamy w oży-wienie wirtualnych postaci, z który-mi będzie można porozmawiać.

finansOWanie

D o oficjalnego otwarcia no-wego Programu Ramowe-go Komisji Europejskiej, za-

kładającego stymulowanie badań naukowych, innowacji i wspieranie rozwoju konkurencyjności Europy na arenie międzynarodowej, pozo-stało już mniej niż 300 dni. Następ-ca 7. Programu Ramowego będzie się nazywał „Horyzont 2020 – Pro-gram Ramowy w zakresie badań na-ukowych i innowacji (2014-2020)” (ang. Horizon 2020 – The EU Frame-work Programme for Research and Innovation).

jako pierwszy „Horyzont 2020” połączy wszystkie funkcjonujące dotąd unijne systemy finansowa-nia nauki w Europie: Programy Ra-mowe w zakresie badań i rozwoju technologicznego, Program Ramo-wy na rzecz konkurencyjności i in-nowacji (CIP), w części dotyczącej innowacyjności, oraz Europejski In-stytut Innowacji i Technologii (EIT).

Struktura „Horyzontu 2020” bę-dzie się opierać na trzech filarach,

głęboko zakorzenionych w unijnej strategii na rzecz inteligentnego rozwoju „Europa 2020”:

� Doskonałość w nauce (Excellence in science)

� Wiodąca pozycja w przemyśle (In-dustrial leadership)

� Wyzwania społeczne (Societal challenges).

Zakładany całościowy budżet bę-dzie stanowił około 80 miliardów euro. Podano już orientacyjny po-dział środków na 3 kategorie zwią-zane z następującymi priorytetami: ok.25 miliardów euro – wzmocnie-nie wiodącej pozycji Unii Europej-skiej w nauce; ok.18 miliardów euro – zwiększenie znaczenia przedsię-biorstw z Europy w sferze innowa-cji przemysłowych; ok. 32 miliardy euro – finansowanie rozwiązań dla różnorodnych kluczowych proble-mów i zagadnień istotnych z punktu widzenia przeciętnego Europejczy-ka: zdrowie, zmiany demograficz-ne i dobrostan; bezpieczeństwo żywnościowe, zrównoważone rol-nictwo, badania morskie oraz go-spodarka ekologiczna; bezpieczna, ekologiczna i efektywna energia; in-teligentny, ekologiczny i zintegro-

wany transport; działania w dziedzi-nie klimatu, efektywna gospodarka zasobami i surowcami; integracyj-ne, innowacyjne i bezpieczne spo-łeczeństwa. Uproszczeniu ma-ją ulec procedury aplikowania, ma powstać jeden obowiązujący zbiór przepisów. Mówiąc ogólnie, sze-reg proponowanych zmian powi-nien znacząco ułatwić dostęp do fi-nansowania ze środków programu „Horyzont 2020”.

Przed końcem 2013 r. planowane jest przyjęcie aktów legislacyjnych dotyczących nowego Programu Ramowego. 1 stycznia 2014 r. „Ho-ryzont 2020” rozpocznie funkcjo-nowanie i prawdopodobnie wiosną przyszłego roku będzie już można składać pierwsze wnioski aplikacyj-ne o granty.

Więcej informacji uzyskają Pań-stwo na stronie unijnego porta-lu Cordis: www.ec.europa.eu/rese-arch/horizon2020/ (serwis w języku angielskim).

DawiD gaceK

Regionalny Punkt Kontaktowy Centrum Transferu Technologii

Politechnika Krakowskawww.transfer.edu.pl

LavaVision to projekt ludzi z pasją, którzy postawili na innowacje w dziedzinie systemów wizyjnych. Firma dzia-ła w ramach Inkubatora Technologicznego KPT. – Zdecy-dowaliśmy, aby pracować w trybie małego laboratorium technologicznego, które podejmuje się wielu zadań wyma-gających różnych kompetencji i wiedzy. Nieustannie się uczy-my. Pracujemy nad systemami wizyjnej kontroli jakości, sy-stemami wspierającymi obrazową diagnostykę medyczną, a w szczególności nad sterowaniem bezdotykowym – tłuma-czy Rafał Petryniak.

Eksperymentuj i ryzykuj,

a zrobisz dwa kroki naprzód Otwarci jesteśmy także na wydarze-

nia o charakterze kulturalnym. jed-nym z naszych pierwszych wdro-żeń był udział w projekcie Duomo, którego celem było „ożywienie” miedziorytów krakowskiego arty-sty Krzysztofa Skórczewskiego. Te-go typu wyzwania inspirują nas do dalszej pracy.Jaką rolę w Waszej działalności ode-grał Inkubator Technologiczny KPT?Przyspieszył naszą działalność.Wcześniej nie mieliśmy dobrych wa-runków do pracy. Przez wiele mie-sięcy pracowałem samodzielnie we własnym mieszkaniu. Dopiero wej-ście do Inkubatora i bliskość Poli-techniki Krakowskiej pozwoliły mi na szybsze zbudowanie zespołu. Nie bez znaczenia jest także praca w środowisku bardzo kreatywnych ludzi, którzy swoją pasją i doświad-czeniem nieustanie motywują nas, by ciągle iść do przodu.Jakie macie plany na przyszłość?Nasze plany można podsumować w trzech słowach: badania, rozwój i sprzedaż. Aby nie pozostać z tyłu musimy coraz więcej inwestować w nowe technologie. jednak, aby było nas na to stać, musimy zdecy-dowanie zwiększyć sprzedaż. Za-tem pozyskanie klientów jest obec-nie celem numer jeden.

LavaVision

HORYZONT 2020

Nowa perspektywa

18 19

OD biznesPlanu DO Praktyki

Po pierwsze: wzmacniamy kompetencje na rynku pracy!Broker innowacji oferuje możli-wości nabycia wiedzy w zakresie funkcjonowania przedsiębiorstwa prowadzącego działalność inno-wacyjną, w tym m.in. odnoszącą się do formułowania i implemen-tacji strategii innowacyjnych, finan-sowo-prawnych aspektów wartości niematerialnych, pomocy publicz-nej przy wykorzystaniu środków na działalność innowacyjną, ochrony i wykorzystania własności intelektu-alnej czy też prawno-podatkowych

aspektów prowadzenia firmy w kra-ju oraz jej umiędzynarodawiania. Obok tematyki związanej z działal-nością innowacyjną w ofercie znaj-dą się również szkolenia mające na celu zapoznanie się ze standarda-mi prowadzenia biznesu czy instru-mentami działań promocyjnych.

Równolegle prowadzone bę-dą inicjatywy skierowane do pra-cowników tzw. ogniw pośredni-czących, do których należą m.in. centra transferu technologii, inku-batory i parki technologiczne, sieci współpracy czyli instytucje mające

wspierać proces zakładania i pro-wadzenia biznesu, transfer tech-nologii czy komercjalizację nauki. Dla nich dedykowane będą szkole-nia koncentrujące się na aspektach prawnych, podatkowych, wejściach kapitałowych i obejmowaniu udzia-łów w start-upach przez VC i uczel-nie oraz przy odsprzedaży spółek i udziałów.

Kolejnym rodzajem wsparcia ofe-rowanym w ramach projektu są szkolenia specjalistyczne umoż-liwiające nabycie nowych umie-jętności i wiedzy przez właścicie-li jak i pracowników zatrudnionych w mikro, małych i średnich przed-siębiorstwach działających w bran-ży ICT oraz przedstawicieli środo-wiska akademickiego z Małopolski. Wspomniane szkolenia w takich za-kresach jak: grafika, multimedia i strony www, języki programowa-nia, bazy danych, mobilne syste-my operacyjne. Nabyte kompeten-cje przełożą się bezpośrednio na rozwój firmy poprzez m.in. zwięk-szenie udziału wiedzy w tworze-niu wartości przedsiębiorstwa oraz poprawę jakości oferowanych pro-duktów oraz usług, a pośrednio na wizerunek firmy oraz jej konkuren-cyjność na rynku. To również szansa dla studentów na zdobycie dodat-kowej specjalizacji uwzględniającej postęp technologiczny i organiza-cyjny oraz potrzeby regionu.

Ostatnim działaniem, dopeł-niającym zakres proponowanych usług są szkolenia dla kadry me-nadżerskiej. Oferujemy szkolenia dla przedsiębiorców z zakresu za-rządzania, przygotowujące do cer-tyfikacji International Project Ma-nagement Association (IPMA) na poziomie D i C, zakończone eg-zaminem i możliwością pozyska-nia certyfikatu.

Proponowane formy wsparcia mają stworzyć podstawy do pro-wadzenia działalności gospodarczej zawiązanej z branżą ICT, zapew-nić specjalistów którzy będą mieli szansę na zatrudnienie w sprawnie działających firmach oraz zapew-nić kadrę kierowniczą, która będzie wiedziała jak efektywnie ten poten-cjał wykorzystać.

Po drugie: tworzymy przestrzeń wymiany wiedzy i doświadczeń!Broker innowacji umożliwia spot-kania biznesowe organizując mię-

dzy innymi takie wydarzenia jak: Europejski Festiwal Gier czy Bran-żowa Giełda Informacji. W progra-mie Europejskiego Festiwalu Gier, obok paneli dyskusyjnych dotyczą-cych przyszłości dystrybucji i pro-dukcji gier na platformach, zna-lazły się również indywidualne spotkania z wystawcami czy pre-zentacje prac absolwentów Euro-pejskiej Akademii Gier. Branżowa Giełda Informacji prowadza jest z kolei w formie spotkań networkin-gowych z udziałem krajowych i za-granicznych ekspertów. Ma ona nie tylko posłużyć uczestnikom zainte-resowanym działalnością w branży związanej z technologiami informa-cyjno-komunikacyjnymi w pogłę-bieniu branżowej wiedzy, ale prze-de wszystkim sprzyjać rozwojowi biznesowych relacji, które w przy-szłości mogą się przełożyć na reali-zowanie wspólnych inicjatyw.

Po trzecie: inspirujemy!Uzupełnieniem powyższych działań wspierających przedsiębiorczość są spotkania, warsztaty podczas któ-rych uczestnik może zapoznać się z dobrymi praktykami. jedną z ini-cjatyw jest Szkoła Przedsiębiorczo-ści z udziałem ekspertów – prakty-ków, która pokaże m.in. przykłady realizowanych rozwiązań z zakre-su transferu technologii i innowacji oraz sposoby przekształcania wy-nalazków naukowych w konkretną wartość ekonomiczną. jest to spot-kanie studentów z młodymi przed-siębiorcami z branży IT, którzy dzie-lą się swoimi doświadczeniami jak i udzielają praktycznych porad jak być skutecznym przedsiębiorcą. Podczas warsztatów uczestnicy mo-gą uzyskać pomoc w przygotowy-waniu biznes planów planowanego przedsięwzięcia. W ramach przy-kładowego case study przeprowa-dzona została symulacja działalno-ści przedsiębiorstwa, a uczestnicy mieli za zadanie zarządzać inwe-stycjami tak, aby zwiększyć ich in-nowacyjność i przewagę przedsię-biorstwa. Kolejna edycja skierowana będzie do młodych przedsiębior-ców z branży innowacyjnych tech-nologii i naukowców zainteresowa-nych transferem technologii.

Następnym przykładem są Mrr-roczne sekrety, czyli spotkania ma-jące na celu prz ybliż yć tajnik i prowadzenia biznesu związane-go z sektorem gier. Zapraszani są

Co oferuje broker innowacji?

R ealizowany w Małopolsce projekt pn. „Broker inno-wacji jako narzędzie dla efektywnego rozwoju sy-stemu nowoczesnej gospodarki Małopolski” kreuje

przestrzeń do budowania relacji biznesu ze środowi-skiem akademickim w kontekście dynamicznie zmienia-jącej się sytuacji gospodarczej i konieczności elastycz-nego dostosowywania się do niej. To również miejsce, gdzie można zaczerpnąć pomysł na nowy biznes, poznać dobre praktyki, jak również znaleźć inspirację do podej-mowania własnej działalności przez młodych ludzi. Broker innowacji oferuje równolegle na kilku płaszczy-znach usługi wpierające przedsiębiorców – z naciskiem na przedsiębiorczość akademicką.

Jak działa zatem Broker innowacji?

w głównej mierze pasjonaci, którzy prezentują słuchaczom m.in. tema-tykę tworzenia gier czy porówna-nia bibliotek, jak również specja-liści z dziedziny designu i grafiki, którzy doradzają kto może zostać grafikiem, co powinien umieć i jak może sobie radzić z brakiem weny oraz dzielą się swoją specjalistycz-ną wiedzą np. z tworzenia koncep-tów postaci i lokacji do gier oraz w jaki sposób zaprojektować oso-bowość własnej wirtualnej postaci. Natomiast podczas planowanych spotkań biznesu z przedsiębior-czością akademicką „Business2Aca-demics”, uczestnicy będą mieli moż-liwość poznania sylwetek młodych przedsiębiorców, absolwentów ma-łopolskich uczelni wyższych oraz osób, które osiągnęły sukces. Będą to w głównej mierze praktycy, pro-wadzący własną działalność, którzy pokazują możliwości wspierania firm na każdym etapie ich rozwoju.

Po czwarte: realizujemy innowacyjne pomysły! Przyjęty model wpływa na wzmoc-nienie komercjalizacji wyników ba-dań naukowych w zakresie techno-logii strategicznych dla Małopolski na rzecz rozwoju nowoczesnej go-spodarki regionu. Broker innowacji wspiera również innowacyjne po-mysły studentów, doktorantów oraz pracowników naukowych z Ma-łopolskich uczelni i jednostek na-ukowych. Mają oni szanse uzyskać grant w wysokości 50 000 zł na m.in. opracowanie lub dokończenie mo-delu biznesowego lub biznesplanu, analizę finansową pod kątem kosz-tów wdrożenia i produkcji, oszaco-wania rentowności przedsięwzięcia czy uzyskania atestów.

Projekt pn. „Broker Innowacji ja-ko narzędzie dla efektywnego roz-woju systemu nowoczesnej gospo-darki Małopolski” realizowany jest przez Województwo Małopolskie w partnerstwie z Krakowskim Par-kiem Technologicznym oraz Uni-wersytetem Ekonomicznym w Kra-kowie ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

Małgorzata gibas Specjalista ds. promocji

i upowszechniania w projekcie pn. „Broker innowacji jako narzędzie dla

efektywnego rozwoju systemu nowoczesnej gospodarki Małopolski”

Przyjęty model działania

wpływa na wzmocnienie

komercjalizacji wyników badań

naukowych w zakresie

technologii strategicznych dla Małopolski

na rzecz rozwoju

nowoczesnej gospodarki

regionu

SABINA KNAPCZyK „Samosia”

2120

cO sŁychać W Dizajnie

jako projek tantk i Wydziału Form Przemysłowych krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych prezen-tujemy swoje projekty zrealizowa-ne w Pracowni Rozwoju Nowego Produktu, pod okiem dr. hab. Mar-ka Liskiewicza.

Rynek AGD to bardzo prężny bi-znes. Producenci prześcigają sie w tworzeniu coraz bardziej rozbu-dowanych funkcji i faszerują odku-rzacze dłuższymi kablami, mniejszą ilością decybeli, filtrami wyłapujący-mi najdrobniejsze cząsteczki kurzu. Przy całym tym zamieszaniu z para-metrami technicznymi, forma pozo-staje ta sama lub prawie jednakowa, a wraz z nią problemy użytkowni-ka, związane z korzystaniem z od-kurzacza. Również przekaz, który podświadomie generuje w stronę potencjalnego użytkownika każdy z dostępnych na rynku produktów, bardzo powoli i w niewielu przy-padkach dąży do zobaczenia odku-rzacza jako elementu wyposażenia wnętrza na równi z sofą czy dywa-nem. Stawia go – jako sprzęt sprzą-tający – w miejscu, z którego daleko mu do rangi części układanki, któ-ra ma do siebie pasować. Tymcza-sem, gdy „dotychczasowa ekono-mia produktu skoncentrowana na wytwarzaniu dóbr o określonych

cechach fizycznych ustępuje miej-sca ekonomii znaczeń”, jasne staje się zobaczenie w nim nośnika war-tości mniej mierzalnych i namacal-nych, zdolnego do funkcjonowania w kulturze konsumenta.

Obserwując półki sklepowe, na których błyszczą się odkurzacze, można zauważyć kilka tendencji. Są odkurzacze, których wygląd jest na tyle racjonalny, że komunikuje tyl-ko ich funkcję, epatują nią. Druga grupa to sprzęt, który ma sprawiać wrażenie maszyny do sprzątania, je-go stylistyka odsyła do wyglądu ro-botów a elementy konstrukcyjne są wyeksponowane. Trudno zna-leźć odkurzacz pasujący do mebli, zasłon i nowoczesnej plazmy. Mo-że właśnie dlatego nie przywiązu-jemy się do niego jak do ulubione-go kubka?

Klasyfikacja stosowana w bran-ży dzieli odkurzacze na tradycyjne, pionowe, piorące automatyczne, centralne i przemysłowe. Najczęś-ciej używane w gospodarstwach domowych odkurzacze tradycyj-ne są ciężkie, a co za tym idzie nie-wygodne w przenoszeniu, sprząta-niu schodów i półpięter. Uciążliwe jest również manewrowanie takim sprzętem, o wiele wygodniejsze w przypadku odkurzacza piono-wego, który nie sprawdza sie jed-nak podczas czyszczenia różnorod-nych powierzchni. To zadecydowało o tym, że „3.100” (czyt. ‚czysto’) jest połączeniem wielofunkcyjnego od-kurzacza tradycyjnego i wygodne-go w manewrowaniu odkurzacza

pionowego i umożliwia odkurzanie w trzech pozycjach. Sprzęt przecią-gany jest po podłodze (manewru-je się poprzez pociąganie za rurę), przemieszczany jak walizka z uży-ciem wysuwanej rączki, dostępna jest również pozycja pionowa. Wy-dłużona bryła wyposażona w regu-lowaną, wysuwaną rączkę, pozwala na szybkie użycie sprzętu bez ko-nieczności wyciągania i składania wszystkich elementów, które ulo-kowane są w przegrodzie znajdu-jącej się pod klapą. Dzięki temu za-biegowi, po złożeniu, odkurzacz jest prostą, kompaktową bryłą, a funkcja zostaje częściowo ukryta. Przyjmuje charakter mebla, przeznaczenie jest nieoczywiste. Taki sposób kształto-wania formy i scenariusza użytko-wego związany jest z pojawieniem się nowego rodzaju użytkownika, który jest bardziej mobilny, czę-sto zmienia miejsce zamieszkania, sprząta nieregularnie, szybko.

jedna z najważniejszych zasad wzornictwa mówi: forma podąża za funkcją. W 3.100 nie chodzi o ukry-wanie funkcji ale o przedstawienie jej w innym świetle, przez pryzmat formy nadającej komunikat: odku-rzanie również może być stylowe. W 3.100 funkcja zamiast przejawiać się w formie przedmiotu „objawia się”, gdy przyjrzymy się dokładniej. Wąż i akcesoria schowane są pod klapą, rura w obudowie, szczotka wpasowuje się w bryłę i przez to staje się mniej widoczna. Odkurzacz komunikuje się z użytkownikiem za pośrednictwem dotykowego pane-

lu sterowania, który w stanie spo-czynku jest praktycznie niewidocz-ny. Pasuje do wnętrz a użytkownik dzięki wymiennym pokrowcom ma możliwość indywidualizacji i wybór.

jakość urządzenia, które towa-rzyszy nam w codziennym życiu nie powinno mierzyć się tylko długoś-cią kabla, gęstością filtra czy ilością decybeli. O wiele ważniejsza jest wartość dodana, czyli w ostatecz-nym rozrachunku sympatia, jaką może budzić produkt.

Inny projekt Sabiny Knapczyk to „Samosia”, która jest urządze-niem umożliwiającym wyrób masła i innych smakołyków samodzielnie. Zaprojektowana w duchu polskiej tradycji, proponuje powrót do na-tury i prostoty. Dzięki proponowa-nemu napędowi oraz wymiennym przystawkom, maszynka umożli-wia zrobienie w niej również lodów, drinków, mrożonych jogurtów, ma-karonów, kiełbasek, ciasta, szatko-wanie warzyw, a także zmielenie mąki czy kawy. jednym z ważnych założeń jest półautomatyczny spo-sób robienia masła w maszynce, który wymaga nadzoru użytkowni-ka, angażując go przez to w proces powstawania jedzenia. Sterowanie odbywa się za pośrednictwem jed-nego wielofunkcyjnego przycisku/pokrętła. W wersji rozbudowanej do gałki mógłby dołączyć display, uka-zujący prędkość i czas obrotów.

Tego typu sprzęt AGD jest pro-duktem niszowym, jednakże trend, w jaki się wpisuje, jako jeden z naj-silniejszych ostatniej dekady, wska-

zuje na powiększające się grono nabywców. Produkt skierowany jest do osób wyznających filozofię „slow”, chcących poprzez pewne rytuały, wnieść w swoje życie nie-co spokoju i harmonii. Grupą doce-lową są także osoby dbające o zdro-wy tryb życia, dla których ważne jest świadome odżywianie.

Projekty dostosowane są do moż-liwości technologicznych firmy Zelmer.

L ata 50. w Stanach Zjednoczo-nych to chwila, w której na-stępuje rewolucja w projek-

towaniu artykułów gospodarstwa domowego. Spędzając 1/4 tygo-dnia w kuchni, każda matka i żona marzyła o usprawnieniu wszystkich czynności wykonywanych w do-mu. Dodatkową kwestią była po-lepszająca się sytuacja finansowa rodzin, większość z nich mogła so-bie pierwszy raz pozwolić na nowe urządzenia, co wpłynęło na rozwój rynku i coraz bardziej zaawansowa-ne projekty.

Dzisiaj pionierzy rynku narzucają bardzo duże tempo powstawania innowacyjnych rozwiązań, kiedyś nie do pomyślenia byłoby „rozma-wianie” z pralką, zdalne sterowanie kuchenką, wkrótce nasze domy bę-dą dosłownie cytując Le Corbusie-ra „maszyną do mieszkania”. Projek-tant ma tu bardzo trudną rolę, musi na tyle użyć wyobraźni do wyprze-dzenia trendów, aby wdrożony do produkcji projekt nie był passé, gdy trafi na półkę sklepową.

SabIna KnaPCzyKMaRTa OSIPCzUK

SABINA KNAPCZyK, Odkurzacz 3.100, dyplom licencjacki, wytypowany w międzynarodowym konkursie Graduation Projects jako jeden z najlepszych dyplomów z Polski ciąg dalszy na stronie 22

MIChał SILaRSKI

Asystent w Instytucie Fizyki UJ. Zajmuje się badaniami mezonów K oraz za-stosowaniami fizyki jądrowej. Amator szachów oraz tańca ludowego.

Po co nam fizyka cząstek?

2322

cO sŁychać W Designie cOś innOWacyjnegO

F izyka cząstek elementar-nych to chyba najbardziej „medialna” dziedzina fizy-

ki ostatnich lat. A wszystko za sprawą Wielkiego Zderzacza Hadronów LHC, największego i najdroższego akceleratora czą-stek na świecie.

To nie zabawaZbudowany za ponad 7 mi-liardów franków szwajcarskich LHC ma dać odpowiedź na naj-bardziej fundamentalne pyta-nia współczesnej fizyki, przede wszystkim czy istnieje bozon Higgsa (często określany jako „boska cząstka”) oraz jaka jest natura ciemnej materii. Prze-znaczenie tak dużych środ-ków na jeden projekt wymaga ciągłego przekonywania opi-nii publicznej, że nie jest to in-westycja w kolejną „zabaw-kę” uczonych, lecz w badania, które będą stanowiły przełom w naszym rozumieniu Wszech-świata. Co więcej, wyniki tych eksperymentów sprzyjają opra-cowaniu wielu nowych techno-logii, które prędzej czy póź-niej trafią „pod strzechy”. Na przykład, zaprojektowane na potrzeby LHC elektromagne-sy nadprzewodzące, wykorzy-stywane są w urządzeniach wykonujących badania me-todą magnetycznego rezonan-su jądrowego.

Poza CERN-em istnieje wie-le mniejszych i nie tak znanych centrów badawczych zajmu-jących się fizyką cząstek. Pro-gram ich badań nie jest jednak mniej ważny. Skupia się prze-de wszystkim na testowaniu Modelu Standardowego (te-orii opisującej wszystkie zna-ne cząstki i ich oddziaływania), poszukiwaniu nowych egzo-

tycznych form materii (np. ją-der i molekuł mezonowych, układów wielokwarkowych, itp.) oraz na fizyce neutrin.

Cząstki w akcjiWszystkie eksperymenty pro-wadzone w ramach badań fizyki cząstek stymulują powstawanie i rozwój technologii, szczegól-nie w obrębie nowoczesnych systemów elektronicznych i in-formatyki. Ogromne ilości prze-twarzanych danych oraz wy-magana precyzja pomiaru np. czasu, wymusza opracowanie niestandardowych rozwiązań, które po pozytywnym prze-testowaniu znajdują zastoso-wanie w przemyśle lub nawet trafiają do naszych domów. Najlepszym przykładem jest GRID, system światowej sie-ci obliczeniowej i gromadze-nia danych, zapewniający moż-liwość analizy olbrzymiej ilości informacji w rozproszonych po całym świecie centrach kom-puterowych. Opracowanie to pozwala wykorzystać niewy-obrażalne moce obliczeniowe dla potrzeb dowolnej dziedzi-ny wiedzy i gospodarki (obec-ne GRID stosowany jest m.in. w meteorologii).

Ponadto, a może przede wszystkim, fizyka cząstek ofe-ruje nam również szereg metod wykorzystujących same cząst-ki. W medycynie, dobrze zna-ne od kilkudziesięciu lat meto-dy wytwarzania i prowadzenia wiązek w akceleratorach, mo-gą pozwolić wkrótce na zastą-pienie uciążliwej chemioterapii naświetlaniem wiązkami pro-tonów lub jonów (np. węgla). Metody te rozwijane są m.in. w Instytucie Fizyki jądrowej PAN w Krakowie.

Od kilkudziesięciu lat wy-korzystuje się również kwan-ty gamma (czyli błyski światła o wysokiej energii) w obrazo-waniu ciała oraz procesów fi-zjologicznych w nim zacho-dzących. Wśród nich, chyba najmłodsza, tomografia PET po-zwala na diagnozowanie wczes-nych zmian nowotworowych poprzez rejestrację kwantów gamma, powstających w proce-sie tzw. anihilacji. Wprowadzo-ny do ciała pacjenta znacznik zawiera radioaktywne izoto-py ulegające rozpadom beta. W ich wyniku powstają anty-elektrony, które przy zetknię-ciu z elektronami w ciele pa-cjenta znikają, a energia obu cząstek zamieniana jest na dwa kwanty gamma. Ich rejestracja za pomocą detektorów pozwa-la na określenie intensywności rozpadów izotopów i w konse-kwencji, na obrazowanie prze-biegu procesów zachodzących w organizmie.

Pozostając w temacie produktów niszowych, pojawia się projekt de-dykowany miłośnikom makaronu, jednak nie tylko do wyrobu w do-mu, również w małej gastronomii.

Z racji tego, że coraz większą uwagę przywiązujemy do tego co jemy i koniecznie chcemy wiedzieć „jak powstało”, zrodził się pomysł urządzenia o dosyć nietypowej for-

mie, co z jednej strony ma przyku-wać uwagę, ale również wynika to bezpośrednio z jego funkcji. Głów-nym celem było usprawnienie pra-cy podczas wyrobu makaronu po-przez scalenie elementów sprzętu oraz przechowywanie ich wewnątrz obudowy, co zapobiega zgubieniu.

Forma nawiązuje do wstęgi, koja-rzonej z tłoczonym bądź walcowa-nym ciastem makaronowym stąd

nazwa „Fettuccia”. jednym z za-łożeń jest połączenie dwóch ma-teriałów: tworzywa sztucznego i stali nierdzewnej, co niewątpliwie wzmacnia konstrukcję.

Urządzenie, mimo swoich stosun-kowo niewielkich gabarytów, zawie-ra szereg elementów pozwalających na uzyskanie różnych kształtów ma-karonu. Składa się z: silnika stałoprą-dowego – zmienne obroty, napęd przenoszony za pomocą sprzęgieł, pojemnika wraz z mieszadłem i po-dajnikiem ślimakowym, zestawu matryc i noży do tłoczenia prze-chowywanych wewnątrz urządze-nia oraz walcarki. – Całość stanowi zestaw wykorzystywany w różnych konfiguracjach, zarówno w kuchni domowej, jak i w punkcie małej ga-stronomii.

sabina KnaPczyK

Marta osiPczuK

MARTA OSIPCZUK Fettucia – urządzenie do wyrobu makaronu

ciąg dalszy ze strony 21

Uwaga bomba!Cząstki stosuje się również w obronności do wykrywania substancji niebezpiecznych, np. bomb lub narkotyków, na-świetlając podejrzane przed-mioty wiązkami neutronów. Ze względu na duża przenikliwość tych cząstek możliwe jest ba-danie przedmiotów ukrytych np. w bagażnikach samocho-dów. Metody te są wciąż roz-wijane, także w Polsce, i mają duże szanse istotnie zwiększyć bezpieczeństwo naszych gra-nic, urzędów a także żołnierzy na misjach.

Fizyka cząstek, należąc do tzw. nauk podstawowych, ma bardzo duży wpływ na rozwój nowych technologii i innowa-cji. Ma ona również ogromny potencjał aplikacyjny, ograni-czony chyba tylko ilością prze-znaczanych na nią środków, bo przecież wyobraźnia i pomy-słowość ludzi jest (prawie) nie-skończona.

Tekst ukazał się w czasopiśmie NIMB www.cittru.uj.edu.pl/nauka-promocja/nimb

24 25

PrzyszŁa Praca

Leszek Skalny: Zaplanowanie ścieżki kariery to istotne, ale bar-dzo trudne zadanie. Czy osoby po-szukujące pracy korzystają z usług doradcy zawodowego?Monika Gospodarek-Strojny: Zda-rza się to coraz częściej. Dzieje się tak, m.in. dzięki szeroko pojętej promocji działań związanych z ofer-

tą doradców zawodowych, a także, co w mojej opinii jest bardziej sku-teczne, wszelkim działaniom „pro-filaktycznym”. Wprowadzanie ele-mentów poradnictwa zawodowego do szkół, organizowanie spotkań z doradcami zawodowymi dla mło-dzieży uczącej się kształtuje pozy-tywne nawyki – młody człowiek,

który korzystał z pomocy dorad-cy zawodowego np. w gimnazjum, wie na czym to wsparcie polega i w dorosłym życiu chętniej korzy-sta z fachowych konsultacji w spra-wach związanych z rozwojem za-wodowym. Trafiające do nas osoby poszukujące pracy, najczęściej ocze-kują pomocy w opracowaniu doku-mentów aplikacyjnych, doskona-leniu technik poszukiwania pracy, czy przygotowaniu się do spotka-nia z pracodawcą. Wciąż jednak, spora grupa poszukujących pracy nie wie, że istnieją placówki, któ-re za darmo mogą pomóc w zma-ganiach z wyzwaniami rynku pra-cy. Powszechne jest przekonanie, że doradcy zawodowi pracują tyl-ko w Urzędach Pracy i żeby z ich usług skorzystać trzeba być zareje-strowanym jako bezrobotny. To nie jest prawda. Instytucja w której pra-cuję – Centrum Edukacji i Pracy Mło-dzieży – bezpłatnie świadczy usługi doradcze, ale można też u nas sko-rzystać z pośrednictwa pracy, czy kursów i szkoleń finansowanych ze środków europejskich. Nasze jed-nostki działają nie tylko w Tarnowie, ale także w Bochni, Brzesku, Żabnie i Dąbrowie Tarnowskiej. Dodatko-wo, doradcy zawodowi Mobilne-go Centrum Informacji Zawodowej, w którym mam przyjemność praco-wać, specjalnym mikrobusem do-cierają do miejscowości oddalonych od Tarnowa i pracują tam z osoba-mi, które mogą mieć trudności z do-tarciem do większych ośrodków. L.S.: Czy pracodawcy powinni posiłkować się wiedzą doradcy zawodowego przy określaniu wy-mogów stawianych przyszłym pra-cownikom?M. g-s.: Z mojego doświadczenia wynika, że spora grupa poszukują-cych zatrudnienia dość słabo orien-tuje się w mechanizmach współ-czesnego rynku pracy. Nie wiedzą w jakich branżach poszukuje się pracowników i jakie oczekiwania mogą wobec nich mieć pracodaw-cy, brakuje im elastyczności i za-angażowania, uważają że wszyscy przedsiębiorcy nastawieni są na wy-zysk. Potrzebują więc rzetelnej in-formacji, jak to faktycznie wygląda, dlatego doradca zawodowy przyj-muje czasem rolę rzecznika praco-dawców, łamiąc kolejne mity i ste-reotypy na ich temat.

Wiedza o potencjale kandydatów do pracy, jaką dysponują doradcy

aby sprostać wymogom stawianym przez przyszłych pracodawców?

Rozmowa z Moniką gospodarek-Strojny – doradcą zawodowym Mobilnego Centrum Informacji zawodowej przy Centrum edukacji i Pracy Młodzieży OhP w Tarnowie

zawodowi może okazać się przydat-na również dla pracodawców pla-nujących poszerzenie zatrudnienia. Młodzi ludzie, wchodzący na rynek pracy, nieco inaczej niż jeszcze kilka lat temu, postrzegają karierę. Pracę traktują raczej jako środek do osią-gania życiowych zamierzeń, niż cel sam w sobie. Potwierdzają to wyni-ki badań, które jakiś czas temu pro-wadziłyśmy wśród klientów nasze-go Centrum. Najsilniejszą potrzebą deklarowaną przez badanych mło-dych ludzi jest dążenie do zacho-wania proporcji i harmonii między pracą zawodową a życiem osobi-stym, nawet kosztem niższych do-chodów. W drugiej kolejności, waż-ne dla respondentów było poczucie bezpieczeństwa i osiągnięcie stabi-lizacji zawodowej. Taki model karie-ry zawodowej jest szczególnie bli-ski młodym ludziom posiadającym wykształcenie zawodowe i średnie. Zupełnie inaczej swoją karierę wi-dzą absolwenci wyższych uczelni. Dla nich najważniejsze jest zacho-wanie autonomii i dążenie do nie-zależności w podejmowaniu de-cyzji. Marzą o karierze, która da im wolność wyboru sposobu i czasu działania. źródłem satysfakcji jest też dla nich dążenie do profesjona-lizmu, stopniowego osiągania pozy-cji eksperta w danej dziedzinie oraz stałe doskonalenie swoich umie-jętności. Dla badanych z tej grupy,

praca może więc stanowić tylko śro-dek do realizacji celów, niekoniecz-nie spójnych z priorytetami organi-zacji która ich zatrudnia, a istotnych z ich własnego punktu widzenia, np. pozwoli zdobyć niezależność mate-rialną i stopień profesjonalizmu na takim poziomie, aby samodzielnie decydować o czasie i miejscu pracy.

Analiza wyników tych badań mo-że posłużyć pracodawcom jako wskazówka przy budowaniu poli-tyki zatrudnienia. Wiedząc, że źród-łem największej satysfakcji dla mło-

dych ludzi wchodzących na rynek jest znalezienie takiej pracy, któ-ra nie generuje konfliktów w rela-cji „praca – dom”, być może war-to, aby poszczególne firmy podjęły wysiłek kształtowania swojego wi-zerunku, jako „dobrych pracodaw-ców”, zapewniających warunki op-tymalnego rozwoju zawodowego, w taki sposób, aby pracownicy uczestnicząc w działalności zawo-dowej mogli jednocześnie zaspoka-jać indywidualne, osobiste potrzeby związane np. z rolą pełnioną w ro-dzinie. Młodzi ludzie z wykształce-niem zawodowym i średnim będą prawdopodobnie bardziej lojalny-mi pracownikami, ponieważ wolą realizować bezpieczną karierę w ra-mach jednej organizacji, dążą do profesjonalizmu i awansu poziome-go, są natomiast mniej skłonni do poświęcania się pracy kosztem ro-dziny. Absolwenci wyższych uczel-ni odczuwają z kolei silną potrzebę niezależności i autonomii, są goto-wi do wzięcia odpowiedzialności za to, co robią. Warto więc stwarzać im, w miarę możliwości, warunki w których mogliby wykazać się ini-cjatywą, stopniowo powierzać sa-modzielne zadania, bez narzucania „jedynie słusznych” sposobów ich realizacji.

Współczesny rynek pracy, stwa-rza wiele możliwości gromadze-Jak zaplanować

ścieżkę kariery,ciąg dalszy na stronie 26

2726

WartO naślaDOWaćPrzyszŁa Praca

nia doświadczeń zawodowych. Ab-solwenci, którzy mieli już kontakt z pracą, charakteryzują się posta-wą bardziej proaktywną, niż ich koledzy, którzy nigdy nie praco-wali. W procesie rekrutacji, nie bez znaczenia wydaje się więc, anali-za profilu kandydata pod kątem je-go aktywności zawodowej w trak-cie edukacji. L.S.: Kiedy należy zacząć plano-wanie swojej ścieżki kariery – czy warto skorzystać z usług doradcy zawodowego np. przy wyborze kierunków studiów? M. g-s.: Są osoby, które intuicyj-nie czują co chciałyby w życiu robić, słuchają tego wewnętrznego gło-su i wybierają doskonale. Ale czę-sto jest tak, że ten wewnętrzny głos milczy, albo podaje sprzeczne dane i wtedy pojawia się kłopot – co wy-brać?

Planowanie kariery to ustalanie celów, poszukiwanie rozwiązań i podejmowanie decyzji, a także wybór optymalnej drogi, nie za-wsze najkrótszej, aby te cele osiąg-nąć. Musimy być gotowi, aby ten nasz „plan” poddawać modyfika-cjom, pod presją bieżących wyda-rzeń i okoliczności. Istnieje jednak ryzyko, że stracimy ten cel z oczu i wtedy dobrze jest zwrócić się do kogoś, kto pomoże wrócić na właś-ciwy tor. Przychodzą do nas osoby, które kiedyś nietrafnie wybrały za-wód, lub ten który wykonywały do tej pory, przestał przynosić im sa-tysfakcję. Czują potrzebę dokona-nia w tym obszarze jakichś zmian, ale nie wiedzą w jakim kierunku pójść – wtedy dokonujemy anali-zy profilu zainteresowań zawodo-wych, badamy predyspozycje, przy-gotowujemy plan działania. Gdyby skorzystały z pomocy wcześniej, np. przed wyborem szkoły ponad-gimnazjalnej czy kierunku studiów, prawdopodobnie uniknęłyby fru-stracji związanej z poczuciem „by-cia nie na miejscu”, zaoszczędziłyby czas i energię, którą można byłoby spożytkować na rozwinięcie skrzy-deł w dziedzinie, która przynosi sa-tysfakcję.L.S.: Czy cechy charakteru mogą decydować o sukcesie, jeżeli tak to jakie cechy charakteru gwarantują karierę zawodową?M. g-s.: Poczucie, że osiągnęliśmy sukces jest niezwykle subiektyw-ne. To my decydujemy o tym, z cze-

go jesteśmy dumni. Dla jednych szczytem osiągnięć będzie zdoby-cie wysokiego stanowiska kierow-niczego z pięciocyfrowym wyna-grodzeniem, a dla innych np. bycie dobrą matką czy kasjerem w su-permarkecie. We wszystkich przy-padkach możemy mówić, o tym że ktoś zrobił karierę. Warunek jest je-den – musimy mieć na siebie po-mysł, wyznaczyć sobie cel i konse-kwentnie do niego dążyć. Badacze analizujący uwarunkowania sukce-su są zgodni, że tzw. ludzie sukcesu zasadniczo różnili się temperamen-tem, zdolnościami, osobowością i zainteresowaniami. Łączyło ich jedno – umieli doprowadzić do zrobienia tego, co zrobić należało. Amerykański psycholog Martin Se-ligman uważa, że bardzo ważną ce-chą warunkującą sukcesy jest opty-mistyczne nastawienie do świata, ponieważ bez niego niepowodze-nia spowodują zaprzestanie wysił-ków. Pesymiści łatwo poddają się w przypadku porażki, natomiast optymiści ponawiają próby tak dłu-go, aż osiągną zakładany cel. Bardzo pomocna jest również umiejętność budowania dobrych relacji z innymi. Wśród najważniejszych cech ludzi sukcesu wymienia się również wy-trwałość, zaangażowanie, odpowie-dzialność, zdolności twórcze (krea-tywność) i wiarę w siebie. W dobie dynamicznych zmian cywilizacyj-nych, cechy psychologiczne zysku-ją na znaczeniu np. w stosunku do wiedzy, która musi nieustannie pod-legać modyfikacjom.L.S.: Jak i kiedy najlepiej określić swoje predyspozycje zawodowe?M. g-s.: Im wcześniej, tym lepiej, ale tak naprawdę, warto to robić na każdym etapie życia. Nigdy nie jest za późno, żeby zmienić coś w swo-im zawodowym życiu. Współcześ-nie stosowane przez doradców zawodowych narzędzia diagno-styczne (np. Kwestionariusz Zainte-resowań Zawodowych, opracowany przez polskich naukowców z Wroc-ławia, na zlecenie Ministerstwa Pra-cy i Polityki Społecznej) nie wskazu-ją badanym jednego konkretnego zawodu, który koniecznie powinni zdobyć. Mówi się raczej o obszarach zainteresowań zawodowych, zwią-zanych z potencjałem danej osoby, w ramach którego zawiera się ele-ment wiedzy i umiejętności, a także silnych ustosunkowań emocjonal-nych (pewne aktywności sprawia-

W łaśnie do tych środowisk skierowana jest konferencja Małopolska Technology Trends 2013, organizowana w dniach 23-

-24 maja 2013 roku przez Krakowski Park Techno-logiczny (KPT) i działający w jego ramach Ośrodek Prognoz Technologicznych (OPT). Do udziału w im-prezie zaproszeni zostali przedstawiciele firm z bran-ży technologii informacyjnych oraz czołowi polscy naukowcy. Podczas dwóch dni konferencji zostaną zaprezentowane najnowsze projekty w wybranych, innowacyjnych obszarach ICT, zarówno o charakte-rze naukowo-badawczym, jak i wdrożeniowym, rea-lizowane bezpośrednio przez firmy.

Przy okazji Małopolska Technology Trends odbędą się także intensywne szkolenia dla start-upów „Od pomysłu do biznesu – warsztaty dla start-upów”. Bę-dą one oparte o metodykę Customer Development, a ich uczestnicy będą mieli okazję poznać narzędzia wspierające zarządzanie biznesem, stworzyć upo-rządkowaną wizję i schemat funkcjonowania bizne-su oraz przygotować się do prezentacji swoich po-mysłów inwestorom.

Customer Development to metoda zarządzania firmą na początkowym etapie rozwoju – pomaga zrealizować podstawowy cel funkcjonowania start--upu, czyli znaleźć efektywny finansowo, powtarzal-ny i skalowalny model biznesowy.

Dzięki udziałowi w Warsztatach, uczestnicy będą mogli m.in.:

� zwiększyć szansę na sukces,

ją nam przyjemność, a inne budzą naszą niechęć). Ta szersza perspek-tywa bardziej przystaje do specy-fiki dzisiejszego zmiennego rynku pracy, pokazując jakie mamy moż-liwości ewentualnego uzupełnie-nia kwalifikacji czy zmiany zawo-du, przy zachowaniu podobnego poziomu satysfakcji z wykonywa-nej pracy. L.S.: Rozmowa kwalifikacyjna to ogromny stres – jak sobie z nim radzić? Proszę o podanie kilku wskazówek. M. g-s.: Przede wszystkim, do spot-kania z pracodawcą musimy solid-nie się przygotować. Każdy z nas, choć raz w życiu, zdawał jakiś eg-zamin, a rozmowie kwalifikacyjnej towarzyszą bardzo podobne emo-cje. Warto zebrać jak najwięcej in-formacji o firmie i, jeśli to możliwe, o osobie z którą będziemy rozma-wiać. Takie „rozpracowanie prze-ciwnika” pozwoli nam odpowiednio dobierać argumenty przemawiają-ce na naszą korzyść. Bardzo ważne jest pozytywne nastawienie. Spró-bujmy przekonać siebie, że mamy rozmówcy coś ciekawego do za-proponowania, prezentujmy sie-bie z pozycji partnera, a nie osoby „uprzejmie proszącej” o jakąkolwiek pracę. Ale! Nadmierna pewność sie-bie i nonszalancja, nie są oceniane najlepiej, dlatego uważajmy, żeby nie przesadzić.

Pomocne może okazać się pozna-nie technik autoprezentacji i spo-sobów radzenia sobie ze stresem. Warto w tej sprawie skonsultować się z fachowcem, np. doradcą za-wodowym, i przećwiczyć możliwe scenariusze spotkania. Rozmowa kwalifikacyjna, jak każdy „występ” przed publicznością, hartuje nas na przyszłość, dlatego nawet jeśli nie zaowocuje zatrudnieniem, to ta-kie doświadczenie potraktujmy jak trening, który z pewnością pomo-że nam lepiej wypaść na kolejnym spotkaniu.

Warto pamiętać, że często pracę dostają nie ci, którzy mają najlep-sze kwalifikacje w CV, ale kandyda-ci, którzy potrafili przekonać praco-dawcę, że to właśnie ich powinien zatrudnić. L.S. Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiał: leszeK sKalny

Tarnowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A.

lskalny@tarr.tarnow.pl

ciąg dalszy ze strony 25

Planowanie kariery to

ustalanie celów, poszukiwanie

rozwiązań i podejmowanie

decyzji, a także wybór

optymalnej drogi,

nie zawsze najkrótszej

� odnaleźć swoje miejsce na rynku, � skutecznie przyciągnąć i poznać swoich klientów, � zawrzeć kluczowe partnerstwa, � wypracować skalowalny model biznesowy.

Ośrodek Prognoz Technologicznych monitoru-je rozwój trzech technologii ICT, wyłonionych w ra-mach realizacji projektu „Perspektywa technologicz-na Kraków-Małopolska 2020”. Wśród nich znajdują się: bezdotykowy interfejs komputerowy, uniwersal-ny dostęp do informacji oraz systemy inteligentne. W skład zespołów branżowych OPT wchodzą przed-stawiciele krakowskich szkół wyższych, jednostek naukowo-badawczych, krakowskich firm oraz eks-perci z zakresu opracowania strategii oraz roadmap-pingu technologicznego z Uniwersytetu Ekono-micznego w Krakowie. Wybrane technologie będą mogły w ciągu następnych 10 lat liczyć na szcze-gólne wsparcie regionalnej administracji i instytucji otoczenia biznesu, z budowanym właśnie przez KPT w Pychowicach Małopolskim Parkiem Technologii In-formacyjnych na czele.

Działanie finansowane jest w ramach projektu pn. „Broker innowacji jako narzędzie dla efektyw-nego rozwoju systemu nowoczesnej gospodarki Małopolski” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Dane kontaktowe:Piotr Widur, tel. 12 640 19 59

MAŁOPOLSKA TECHNOLOGy TRENDS 20

13

Technologie in-formacyjne roz-wijają się w tak szybkim tempie, że aby być na bieżąco, trzeba śledzić je właś-ciwie w trybie ciągłym. Wiedza generowana w wyniku takie-go monitoringu technologii jest cenna zarówno dla przedstawi-cieli nauki, jak i biznesu, a w sposób szcze-gólny dla osób działających „na przecięciu” tych dwóch światów, tj. studentów czy pracowników naukowych.

28

WartO naślaDOWać

Panele dyskusyjne, multimedialne pre-zentacje, rozmowy networkingowe oraz uroczyste rozdanie statuetek

Digital Dragons – w dniach 19-20 kwiet-nia 2013 roku Kraków stanie się miejscem, w którym królować będzie przemysł gier wideo. Krakowski Park Technologiczny za-prasza na II edycję Europejskiego Festiwa-lu Gier Digital Dragons (EFG).

eFg 2013Festiwal ma na celu szeroką promocję prze-mysłu gier, jednego z najprężniej rozwijają-cych się sektorów biznesu w naszym kraju. Krakowski Park Technologiczny, dostrzega-jąc potencjał tego przemysłu oraz sukcesy jakie odnoszą na tym polu polscy produ-cenci i wydawcy, zdecydował się na stwo-rzenie imprezy bezprecedensowej na pol-skim gruncie.

Decyzją Rady Programowej najbliższa edycja Europejskiego Festiwalu Gier Digi-tal Dragons odbędzie się w dniach 19-20

kwietnia 2013 roku w Małopolskim Ogro-dzie Sztuki w Krakowie. Wśród najważniej-szych tematów jakie pojawią się podczas imprezy znajdą się m.in.:

� Storytelling, czyli jak opowiedzieć histo-rię w grach?

� Crowdfunding – przyszłość czy chwilo-wa moda?

� Niezależni twórcy kontra wielcy wydawcy. � Czy jesteśmy skazani na Free 2 Play?

Wciąż trwają także rozmowy z ważnymi postaciami europejskiego gamedevu. Swój udział w przedsięwzięciu potwierdził już m.in. Volker Dressel, dyrektor działu marke-tingu w InnoGames, niemieckiej firmie zaj-mującej się tworzeniem i obsługą gier prze-glądarkowych. Dressel odpowiedzialny jest za szeroko rozumianą promocję, komuni-kację i public relations. To jeden z najwięk-szych specjalistów w tej dziedzinie w euro-pejskim gamedevie.

– Chcemy umocnić naszą pozycję. Mamy nadzieję, że kolejna edycja Europejskiego

Festiwalu Gier będzie jeszcze ciekawsza dla uczestników. Branża gier potrzebuje takiego stricte biznesowego wydarzenia. Znaleźliśmy niszę, w którą warto inwestować czas i ener-gię – zapowiada Wiesława Kornaś-Kita, pre-zes zarządu Krakowskiego Parku Technolo-gicznego.

Podobnie jak w roku ubiegłym, w ramach Festiwalu rozdane zostaną także statuetki Digital Dragons. Rada Programowa zatwier-dziła cztery kategorie, w których przyzna-ne zostaną wyróżnienia. Są to: Europejska gra roku, Polska gra roku, Polska gra mo-bilna roku oraz Najbardziej innowacyjna gra roku.

Wszystkie informacje o nadchodzącej edycji znajdują się na stronie internetowej www.digitaldragons.pl.

Tak było…Europejski Festiwal Gier Digital Dragons 2012 okazał się dużym sukcesem. W dniach 24 i 25 maja w Krakowie pojawili się naj-ważniejsi twórcy, producenci i wydawcy gier wideo, a także przedstawiciele fundu-szy seed i venture oraz aniołowie biznesu.

Znakomity wykład wygłosił james Se-aman z Topware Interactive, współtwórca sukcesów takich tytułów, jak m.in.: „Silent Hunter”, „Panzer General”, „Prince of Per-sia” czy „Two Worlds”. – Polski rynek gier jest wyjątkowy i może tworzyć wyjątkowe rzeczy – podkreślał Amerykanin podczas swojej prezentacji.

Ponadto, o swoich projektach opowie-dzieli przedstawiciele takich firm jak: Blo-ober Team, Reality Pump i Studio SoInter-active, a swoje stoiska ustawione miały: Alvernia Studios, SoInteractive, CD-Projekt RED, Reality Pump, 11 bit studios, Vinci Ga-mes, Artifex Mundi, Black Eye, Drago Enter-tainment oraz ATSI.

Rozdano także pierwsze, historyczne sta-tuetki Digital Dragons. Odebrali je przed-stawiciele: 11 bit studios, Mojang, CD Pro-jekt RED oraz Cenegi. Dodatkową statuetkę, od Marszałka Województwa Małopolskie-go, otrzymała firma Reality Pump za jej wie-loletni wkład w rozwój sektora gier w Ma-łopolsce.

– To dobrze, że krakowska impreza się od-była – i że honorowy patronat objął nad nią nie tylko minister gospodarki, ale także mini-ster kultury. Kiedyś mieliśmy polską szkołę fil-mową, teraz zaczynamy mieć polską szko-łę gier. Czas wyciągnąć z tego wnioski, czas dostrzec w grach wideo szansę na promocję polskiej kultury na świecie – tak I edycję Eu-ropejskiego Festiwalu Gier podsumowy-wał Wojciech Orliński z „Gazety Wyborczej”, przewodniczący składu jury.

łuKasz roDacKi

Krakowski Park Technologiczny

Europejski Festiwal Gier Digital Dragons

swojenia dzięki łatwym porówna-niom. I tak, z raportu możemy się dowiedzieć, że wynoszące w 2010 roku 1,4 mld zł nakłady małopol-skich firm na innowacje to równo-warto 646 tysięcy iPadów, wartość chemicznego potentata z Oświęci-mia, Synthos SA, jest ponad 2 razy większa niż budżet Krakowa, a ma-jątek regionalnych firm jest wart tyle co 57 Stadionów Narodowych.

jak pisze w przedmowie do opra-cowania Pani Henryka Bochniarz, „Dane w raporcie zostały zaprezen-towane w prosty i bardzo obrazo-wy sposób. Ich analiza nie wymaga wyksztacenia ekonomicznego. Mó-wimy o rzeczach kluczowych dla gospodarki, ale przede wszystkim ważnych dla mieszkańców – o pła-cach, miejscach pracy, ochronie śro-dowiska itd.”

Poza zwięzłymi, kilkuzdanio-wymi komentarzami do każdego z analizowanych obszarów, raport opatrzony jest dwustronicowym wprowadzeniem diagnozują-cym – z uwzględnieniem uwarun-kowań historycznych – gospo-darczy potencjał Małopolski. Na końcu opracowania zamieszczo-ne zostały historie regionalnych firm-laureatów konkursu „Biznes. Dobry wybór” organizowanego w ramach projektu „Poprawa wize-runku przedsiębiorców”.

Zachęcamy do lektury. toMasz KwiatKowsKi

Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego

tomasz.kwiatkowski@umwm.plwww.imalopolska.eu

Przy wykorzystaniu odważnego, ale jednocześnie estetycznego, oparte-go na symbolach i obrazkach, kolo-rowego layoutu, autorzy – pod kie-rownictwem redakcyjnym Kuby Giedrojcia – analizują 16 obszarów małopolskiej przedsiębiorczości i uwarunkowań funkcjonowania regionalnych firm. Większość da-nych prezentowana jest w ujęciu powiatowym, a skalę i rzędy oma-wianych zjawisk są proste do przy-

WARTO WIEDZIEć: raport został opracowany dla każdego z 16 woje-wództw. Dostępny jest także w syntetyzującej wersji ogólnopolskiej. Wszystkie opracowania można pobrać ze strony www.przedsiebiorcy-tworza.pl

na stronie www.przedsiebiorcytworza.pl PkPP le-wiatan opublikowała raport „Przedsiębiorcy w Mało-polsce. fakty, liczby, przykady”. zarówno za sprawą wyboru danych, jak i sposobu ich prezentowania, jest to opracowanie wyjątkowe na tle innych raportów o tematyce gospodarczej.

warte tyle co StadionówNarodowych!

raPOrt

Małopolskie przedsiębiorstwa

T rzecia edycja festiwalu, który na stałe wpisał się w kalendarz tego typu im-

prez w Małopolsce odbędzie się w dniach od 3 do 7 czerwca (poniedziałek-piątek). 2013 roku. Decyzja o zmianie terminu tej cyklicznej imprezy z listopada, jak było to w ubiegłym roku, na czerwiec, ma ułatwić części kluczowych partnerów – uczelniom wyższym – przygotowanie się do Festiwalu, w trakcie całego letniego semestru.

Tym razem główny organizator, woje-wództwo małopolskie zaprosiło do współ-tworzenia tego przedsięwzięcia obok re-gionalnych uczelni wyższych i działających w ich strukturach centrach transferu tech-nologii, instytuty badawcze, instytucje wspierające przedsiębiorczość i innowacje, firmy posiadające centra R&D, a także takie

ogólnopolskie marki jak: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej oraz Polska Agen-cja Rozwoju Przedsiębiorczości.

Przypomnijmy. Małopolski Festiwal Inno-wacji to wydarzenie umożliwiające spotka-nie środowisk akademickich z biznesem i ułatwiające ich konkretną współpracę. Ma ona przynieść obu stronom wymier-ne korzyści. Zadaniem festiwalu jest tak-że promowanie transferu technologii, in-nowacyjności, przedsiębiorczości, a także przekazanie zainteresowanym konkretnej wiedzy na ten temat.

Adresatami festiwalu są przedsiębiorcy, pracownicy naukowi, studenci i instytucje otoczenia biznesu. To dla nich, w wybra-nych miastach Małopolski, przygotowa-nych będzie szereg wydarzeń poświęco-

nych innowacjom i przedsiębiorczości. Uczestnicy festiwalu spotykają się na kon-ferencjach, szkoleniach czy warsztatach. Prowadzone są dyskusje, odbywają się wy-stawy.

Nie można także zapomnieć o Małopol-skich Targach Innowacji, które odbywają się w ramach tego wydarzenia, a dały początek idei festiwalu.

Nie zapomnij. Między 3 a 7 czerwca pod-czas Małopolskiego Festiwalu Innowacji dzieje sie zbyt wiele, żebyś pozwolił sobie na przegapienie tej imprezy. Zapraszamy!

Na kilka tygodni przed terminem zbliża-jącej się kolejnej edycji festiwalu wszystkie informacje na ten temat znajdziesz na stro-nie www.imalopolska.eu.

ewa winiarsKa Urząd Marszałkowski Województwa

Małopolskiego www.malopolska.pl

Małopolski Festiwal Innowacji w tym roku już w czerwcu!

3–7czerwca

2013

Marszałek Województwa Małopolskiego Marek Sowa zaprasza

Małopolski FestiwalINNOWACJI

Małopolskie Targi Innowacjiw tym:

www.imalopolska.eu