kalendarium wydarzeń calendar of eventsgrudzień December

z tym numerem

IKS-a taniej w mieście!

wię

cej

na

ww

w.k

ult

ura

po

zna

n.p

l

Wydawnictwo MiejskiePosnania

grudzień nr 12 (254)/2012

Cena 4,90 zł (w tym 5% VAT) ISSN 1231-9139

Do poduszki, pod poduszkę i... samą poduszkę – poleca sklep.wmposnania.pl

AlbumyGrunwald, Sołacz, Chwaliszewo – urokliwe zakątki, historie dzielnic, domów i ich mieszkańców znajdziecie na kartach książek, które wydało Wydawnictwo Miejskie Posnania. To znakomity prezent dla czytelników zainteresowanych naszym miastem.

Nowość! Polsce zawsze i wszędzie służyć będę. Mundury i broń Wojsk Wielkopolskich 1918-1920 – cenne źródło wiedzy dla wytrawnych i początkujących znawców historii m.in. dzięki kolorowym akwarelom pokazującym umundurowanie i broń od karabinów po samoloty.

Na mikołajkowy prezent:Pendrive Ratusz 2GBpoduszka (z wypełnieniem) serii Kamieniczki – 3 wzory pozwalające stworzyć komplet. Dostępna także w wersji bez wypełnienia.

79 złJan KaczmareK

WaLISzeWOPOZNAŃSKA WENECJA

WaLISzeWO

POZNAŃSKA WENECJA

ISBN 978-83-7768-012-4

75 zł75 zł

34,80 złza sztukę27,50 zł

Polscezawsze i wszędziesłużyć będęMundur i broń Wojsk Wielkopolskich 1918–1920

Karol SzaładzińskiLeszek Rościszewski 35 zł

1

Tym znakiem oznaczamy przedsięwzięcia, na które macie zniżki

Rabatka-50%Klubokawiarnia MeskalinaStary Rynek 6 (przy Galerii Miejskiej Arsenał)Prawdziwy bastion poznańskiej bo he- my, która się tu bawi, ale też prowadzi niekończące się dyskusje i pracuje nad kolejnymi artystycznymi projektami. Ileż świetnych pomysłów urodziło się właśnie w Meskalinie! W tym miesiącu macie 50% zniżki (za bilet zapłacicie więc tylko 10 zł) na koncert Keva Foxa & Andrzeja Smolika, którzy wystąpią 6.12. o g. 20(jeden numer IKS-a = jeden bilet)

-30%Cafe Zielona Gęś i Pod Minogą(ul. Nowowiejskiego 6 i 8)Ulica Nowowiejskiego to najbardziej klubowa ulica w Poznaniu. Nocne życie często przenosi się tu na chod-nik i trwa do bladego świtu. Labiryn-towe zakamarki biegnące od piwnic po strychy kamienic pod szóstką i pod ósemką mają szczególny klimat. Pełno tu małych kameralnych salek i tajemni-czych przejść. Można w nich i tańczyć, i gadać, i obejrzeć dobry film, i posłu-chać koncertu. Z grudniowym IKS-em macie 30% zniżki.

-20%.Fripul. Stary Rynek 52 B (podcienia, wejście od ul. Wodnej)Jeśli idąc Starym Rynkiem usłyszy-cie nagle świetny jazzowy kawałek, to znaczy, że jesteście tuż obok Fripa. Koniecznie wejdźcie do środka! W tym miesiącu z 20% zniżką kupicie tu pole-caną przez Tomasza Konwenta na naszych łamach płytę Angeliki Sanchez Quintet, Wires & Moss, Clean Feed.

-15%Museum Cafeul. Wodna 27 (dziedziniec Muzeum Archeologicznego, wejście od ulicy Klasztornej)Kiedy przekroczy się próg dziedzińca Pałacu Górków, człowiek znajduje się nagle w zupełnie innym świecie, zupeł-nie innym czasie. To miejsce ma niepo-wtarzalny klimat. Można tu też posma-kować mnóstwa wyrafinowanych pyszności pieszczących podniebienie. W grudniu macie na wszystko 15% zniżki.

-1 złMeskalul. Nowowiejskiego 17Klub legenda! Regularnie spotykają się w nim alternatywni artyści i anima-torzy kultury. Z grudniowym IKS-em każde lane piwo dostaniecie tu taniej o złotówkę.

-10%Gazeta Cafeul. 27 Grudnia 3Prasa, książki, płyty, spotkania z cieka-wymi ludźmi, a do tego... kawa! Z gru-dniowym IKS-em wypijecie ją ze zniżką 10%.

-10%Green Wayul. Taczaka 2ul. Zeylanda 3ul. 23 Lutego 11Wegetariańskie obiady, ciasta, wege-tariańskie towarzystwo, a od jesieni także spotkania na temat wegetariań-skiej kuchni. Na ile sposobów można przyrządzić soję czy soczewicę? Przekonajcie się sami! Z grudniowym IKS-em macie tu zniżkę 10%

-10%Czekoladaul. Żydowska 29Miejsce, które zainspirował film Cze-kolada, czekoladowe bywa tu nawet... mydło! Na jesień polecamy tu szcze-gólnie jarskie smakołyki doprawione na przeróżne sposoby. Z grudniowym IKS-em wszystkiego posmakujecie ze zniżką 10%.

-10%Restauracja Togaplac Wolności 13Jeśli ktoś traktuje jedzenie jak sztukę, jeśli szuka wyrafinowanych smaków, jeśli interesuje go kuchnia staropolska – koniecznie powinien zajrzeć do Togi. To miejsce, w którym bywają najsłyn-niejsi smakosze z Piotrem Bikontem na czele! Z grudniowym IKS-em macie 10% zniżki na wszystkie specjały.

-10%Wojartwww.wojart.plW nowym sezonie kultowe komedie z doborową obsadą aktorską. Na scenie m.in. Piotr Gąsowski! Z grudniowym IKS-em bilety na zimowe spektakle można kupić w CIM (ul. Ratajczaka 44) ze zniżką 10%.

-10%CIM i Salon Posnaniaul. Ratajczaka 44Poznańskie książki, poznańskie pamiątki, poznańskie informacje – to nasza specjalność! Z grudniowym IKS-em wszystkie posnaniana kupicie ze zniżką 10%.

RabaTKa to IKS-owa Kart(k)a Rabatowamożecie z niej korzystać wielokrotnie od 1 do 31 grudnia.

Wystaczy mieć przy sobie najnowszy numer IKS-a.

2

w n u m e r z e grudzień 2012

FoRUMEwa obrębowska-piasecka 4 Uwaga! Niebezpieczeństwo kulturalne!

dZIeCI I SZTUKALech raczak 8 O koniu, który chciał fruwać

opowieść o Muzach, Apollu i Pegazie

Andrzej Sikorski 9 Nie rozłączajcie się!

świąteczna bajka o Jeżu Chermółce

Natalia Muszkat 10 Spełniona przepowiednia

z pamiętnika młodej nauczycielki

Andrzej Sikorski 11 Starożytne skarby dziecięce

o zabawkach znalezionych przez archeologów

SZTUKA od KUChNI Anna Kochnowicz 12 Sztuka dla dziecka z kurkami pod czapeczką

u Sławki i Jerzego Moszkowiczów

RoZMAWIAMyMonika Nawrocka 14 Ciocia Hania

mówią: Anna Budzyńska i Maria Naganowska

Ewa Obrębowska-Piasecka 17 Porozcinałem te kartki

mówi Cezary Zych

Natalia Grudzień 18 Świat, którego nie ma

mówi Szymon Góralczyk

Sylwia Klimek 20 Nie jesteśmy pazernymi demiurgami

mówi Anna hryniewiecka

PRZedSTAWIAMykarolina gumienna 21 Porządek musi być

szkic do portretu Honzy Zamojskiegoaleksandra glinka 22 Dzieci nie noszą masek

mówi dorota Kędzierzawska i młodzi jurorzy festiwalu Ale kino!

ReCeNZUJeMyAnna Rogulska 24 a Ziuzia jest inna!

nowa książka Maliny Prześlugi

Natalia Grudzień 25 Sąd nad Matką Pol(s)ką

III Furie w Głośnej

ModeRNISTyCZNy PoZNAńMarcin Stachowiak 26 Pomniki nie tylko na chwałę PRL-u

poznańskie „tysiąclatki”

WSPoMINAMyJagoda Ignaczak 28 Od Don Juana do Carmen

opowiada scenograf Władysław WiguraDaina Kolbuszewska 29 Odkrywanie Mieszkowego „dworca”

na Trakcie

dZIAłAMyLeszek Gracz 30 Stępa, kłusem i galopem

Cavaliada (6-9.12.)Witold Gostyński 32 Ogród zmysłów

Park orientacji Przestrzennej w owińskach

33 W INSTYTUCIE KULTURY STOSOWANEJ 34 KInO (Bartosz Żurawiecki, Przemysław Toboła)

36 TeaTR (Monika Nawrocka)

45 MuZyKa (elżbieta Woźna, Ryszard Gloger, Wojciech

Skrzydlewski, Tomasz Konwent)

55 SZTuKa (Grażyna Soroka, Piotr Korduba, Aleksandra

Glinka, Karolina Gumienna, Anna Brandys)

62 MuZea (Grażyna Soroka, Jacek Kowalski, Sylwia

Klimek)

71 CENTRA KULTURY (Tomasz Bombrych, Sylwia

Klimek, Joanna Przygońska)

82 vaRIa (elżbieta Woźna)

STAJeMy NA GłoWIe II Kalendarium (Grażyna Soroka)

XI Kalendarium sportowe (Leszek Gracz)

XII Plan centrum Poznania XIII Calendar of events in english

Tym znakiem oznaczamy przedsięwzięcia, na które macie zniżki.

Tym znakiem firmowane są instytucje i imprezy dotowane przez Urząd Miasta Poznania.

Tym znakiem firmowane są instytucje i imprezy dotowane przez Urząd Marszałkowski w Poznaniu.

Tym znakiem oznaczono imprezy, którym patronuje IKS.

3

Zaczęło się od Tajemniczej wyspyNigdy nie przejawiałem żadnych artystycznych talentów i nie miałem artystycznych sukcesów. Nie rysowałem, nie śpiewałem, nie grałem na niczym. W szkole z muzyki wyciągałem marną trójczynę za pomocą czegoś, co Profesor Stuligrosz nazwałby pewnie „melorecytacją”. Potem zacząłem chodzić na koncerty Pro Sinfoniki, ale przyznaję uczciwie, że robiłem to wyłącznie z powodów towarzyskich. Z czasem oswoiłem jednak muzykę na tyle, że stałem się jej miłośnikiem i konsumentem.Z prawdziwą pasją zajmowałem się w dzieciństwie nauką i sportem oraz namiętnie (z latarką pod kołdrą) czytałem książki. Najukochańszą była Tajemnicza wyspa Verne’a. Traktowałem ją i jako lekturę przygodową, i popularnonaukową. Rozbudziła moje zamiłowanie do chemii, fizyki, do wiedzy w ogóle. Była dla mnie opowieścią o potędze ludzkiego rozumu.

Ryszard GrobelnyPrezydent Miasta Poznania

W tym numerze najważniejsze są dzieci

Piszemy więc o ludziach, którzy dla nich tworzą, którzy się z nimi bawią, którzy z nimi rozmawiają, którzy je uczą. Większości z nich udało się ocalić w sobie dziecko.Naszym Czytelnikom też życzymy na Boże Narodzenie dziecięcej szczerości, odwagi, wyobraźni i ciekawości świata. A pod choinkę wkładamy przewiązane kokardką opowieści o najważniejszych prezentach.

redakcja IKS-a

w n u m e r z e grudzień 2012

rys. Maja

rys. Maja

rys. Filip

rys. Kamil

4

Nic mnie tak nie denerwuje, jak chałtury dla dzieci – zrobione w poczuciu, że maluchy i tak wszystko kupią.Nic mnie tak nie martwi, jak fakt, że Poznań nie specjalizuje się w promowaniu sztuki dla dzieci, a przecież w tej dziedzinie jesteśmy naprawdę dobrzy!

Mamy za sobą czasy, gdy rodzice karcili dzieci, które garnęły się do książek,

instrumentów czy pędzli, bo uważali, że to marnowanie czasu, więc lepiej zająć się czymś pożytecznym. Dziś już wiemy, że to też poży-teczne (nawet bardzo), a do tego rozwijające, pobudzające wyobraźnię i kreatywność (tak potrzebną również w innych dziedzinach życia, które wciąż uchodzą za jeszcze pożyteczniejsze). Dziś stajemy na rzęsach, żeby nakłonić nasze dzieci do czytania, choć one stają okoniem oraz wiją się (jak inna ryba) i wolą spędzać czas

przed ekranem komputera. Dziś zapisujemy je na dziesiątki zajęć: rozwijających, dokształcają-cych, rozbudzających (niektóre z maluchów nie mają nawet jednej wolnej godziny w tygodniu, żeby sobie na przykład pomarzyć). Dziś katu-jemy je lekcjami muzyki, plastyki, tańca czy teatru, słono za to płacąc, bo niewiele szkół ma takie zajęcia w swoim programie, a nawet jeśli je ma, nam wciąż wydaje się, że to za mało. Dziś cieszymy się, kiedy szkoła czy przedszkole orga-nizują dzieciakom wyjście do kina lub teatru. Trwamy bowiem w (złudnym moim zdaniem, a nawet niebezpiecznym) poczuciu, że im wię-cej „kultury”, tym lepiej.

Jest źle, a będzie jeszcze gorzejSkąd ten nieco ironiczny ton? Skąd ten sar-kazm? Ano stąd, że przeważnie automatycznie zwalniamy się też z odpowiedzialności za tę kulturalną edukację, zasłaniając się albo bra-kiem czasu, albo brakiem kompetencji (w tej dziedzinie utożsamianych czasem – niesłusznie przecież – z brakiem jakichkolwiek talentów artystycznych), albo jednym i drugim. Rzadko też zastanawiamy się nad jakością tej edukacji i tej kultury, nad jej zawartością, nad skutkami, które może przynieść obcowanie z nią. A kul-tura może... szkodzić!Kto z Państwa wie, jaki właściwie spektakl oglądało Państwa dziecko w przedszkolu, poza tym, że było „bardzo fajnie”, bo tyle dokładnie usłyszeliście od dziecka? Słyszeliście kiedyś o chałturnikach, którzy grasują po placówkach edukacji i wciskają dzieciom koszmarki wypro-dukowane naprędce? Kto z Państwa ogląda z dzieckiem kreskówki, które są (jak powszech-nie wiadomo) najlepszą metodą na zajęcie czasu

F o R U M

Uwaga! Niebezpieczeństwo kulturalne!pisze ewa obrębowska-Piasecka sztukę rysują dzieci z poznańskiej szkoły Gaudium et Studium

rys. Jaś

5

malucha i sensowne (czytaj: pożyteczne) zorga-nizowanie czasu sobie? Widzieliście kiedyś, ile jest w nich okrucieństwa i głupoty? Kto z Pań-stwa potrafi porozmawiać z dzieckiem o bajce, wychodząc poza schemat, że jest ona ładna albo brzydka, mądra albo głupia?Reagujemy na to, kiedy naszemu dziecku dzieje się krzywda na lekcji wychowania fizycznego (trudno nie zauważyć siniaka po piłce lekar-skiej, którą ktoś w nie cisnął). Reagujemy, kiedy „pani od matematyki stawia za duże wymaga-nia” i dziecko się stresuje (w końcu się dowia-dujemy, że codzienny poranny ból brzucha ma swoje źródło nie w diecie, tylko w tabliczce mnożenia). Reagujemy, kiedy poziom angiel-skiego w 2 klasie podstawówki wydaje nam się za niski (coraz częściej jesteśmy w stanie to zwe-ryfikować). Ale po co reagować na takie zajęcia, jak plastyka czy muzyka? Założę się, że część z nas nawet nie wie, czy one się w ogóle odby-wają. A jeśli się odbywają, to nie są stresujące, nie nastręczają kłopotów, więc nie są ważne.

Dość jest innych problemów. Po co wymyślać sobie jeszcze dodatkowe?Jasne, że trochę się czepiam i trochę przesadzam, ale nie zmienia to faktu, że uczciwy rachunek rodzicielskich grzechów zawsze wypadnie na naszą niekorzyść, a ja zamierzam go jeszcze roz-winąć, dopisując do listy inne zaniechania. Kiedy Państwa dziecko widziało ostatnio z książką mamę albo tatę? Kiedy mama albo tata osobiście byli z dzieckiem w kinie, teatrze albo na kon-cercie? Kiedy razem rysowaliście, śpiewaliście? Wiem, że różnie z tym bywa, ale głęboko wierzę w to, że wspólne oglądanie obrazów w muzeum (nawet jeśli pomyli się przy okazji wszystkich twórców i wszystkie epoki), jest równie ważne jak zwiedzanie z przewodnikiem (któremu nic się nie pomyli, ale który nie jest ani mamą, ani tatą). Równie ważne, bo dostarcza dziecku naj-ważniejszego komunikatu, że kultura jest czymś naturalnym, zajmującym, ciekawym. Że warto jej poświęcić własny wspólny czas. Bo jeśli nie warto, to po co się tym zajmować?

rys. Kamil

6

Polecam też szczerze zerknięcie współczesnym dorosłym okiem do lektur, które – wydaje nam się – doskonale pamiętamy z dzieciństwa. Nie-których z nich nigdy w życiu nie przeczytaliby-śmy głośno własnemu dziecku bez niezbędnego komentarza, gdybyśmy tylko mieli świadomość, że taki komentarz jest niezbędny.Może mieli więc racje ci dawni rodzice, którzy sugerowali zajmowanie się czymś pożytecz-nym zamiast zbijaniem „kulturalnych bąków”? Kultura to puszka Pandory – im dalej w las, tym bardziej się robi niebezpiecznie. A po co narażać się na niebezpieczeństwa i dodatkowe obowiązki?

Jest dobrze, a może być tylko lepiejDobrze, dość już tego straszenia i narzekania. Teraz będzie o tym, że jest dobrze, a nawet bar-dzo dobrze, bo Poznań to miasto, które może się naprawdę chwalić wszystkim, co ma zwią-zek ze sztuką dla dziecka. Jest tu cały sztab ludzi: pasjonatów, fachowców (a także trochę wariatów, bo trzeba być wariatem, żeby oddać życie tej nieprzynoszącej profitów dziedzinie),

którzy właśnie sztuką dla dzieci postanowili się zajmować. Jest też całkiem liczne grono nauczy-cieli, którzy nie traktują tego tematu wyłącznie jako zła koniecznego. Można powiedzieć, że sztuka dla dziecka to poznańska spécialité de la maison. Szkoda tylko, że nie umiemy się nią chwalić. Czyżby wciąż obowiązywało poczucie, że dzieci to niepoważna sprawa, a sztuka dla dzieci to już w ogóle żart? Mam nadzieję, że nie. Mam też nadzieję, że w końcu odkryjemy wszystkie swoje atuty w tej dziedzinie i sta-niemy się po prostu Miastem Dzieci.W tekście poświęconym rozwojowi kultury w Wielkopolsce pisałam kilka miesięcy temu: „Niewiele regionów może poszczycić się aż taką ilością przedsięwzięć artystycznych adresowa-nych do najmłodszych, mało tego – są to przed-sięwzięcia na wyjątkowo wysokim poziomie, traktujące odbiorcę bardzo serio: z powagą, szacunkiem, sympatią, życzliwością i odpowie-dzialnością daleką od taniego dydaktyzmu. Szczególne są na tym polu zasługi Centrum Sztuki Dziecka. placówki niemającej odpo-wiednika w kraju, która działa nieprzerwa-nie od 1984 roku, a jej korzenie sięgają lat 60. zeszłego wieku. Centrum to rzesza profesjo-nalistów, zajmujących się kinem, teatrem, lite-raturą, sztukami plastycznymi, muzyką – nie tylko wyspecjalizowanych w kreatywnej pracy z dziećmi, ale też traktujących to jako pasję i szczególną misję. Organizuje się tu cykliczne, międzynarodowe festiwale (Ale kino! czy Biennale Sztuki dla Dziecka), ale prowadzi się też konsekwentną, całoroczną działalność imprezową, a także warsztatową. Nie ma chyba w Poznaniu dziecka, które nie wzięłoby udziału

rys. Alek

7

POLECAMYwarsztaty artystyczne dla dzieci

¦ Akademia 42 dabrowskiego.com/akademia42.php

¦ Art Stations

artstationsfoundation5050.com

¦ Cafe Bajarka cafebajarka.pl

¦ Cafe Bebe www.cafebebe.pl

¦ Concordia design concordiadesign.pl

¦ Dragon dragon.krzyk.pl

¦ edukatka.pl edukatka.pl

¦ Fundacja Serdecznik (Pracownia Artystart)

serdecznik.pl

¦ Gauganek

gauganek.pl

¦ Głośna glosna.pl

¦ Ideownia ideownia.pl

¦ Księgarnia Między Słowami ksiegarnia-miedzyslowami.blogspot.com

¦ Księgarnia Z Bajki

ksiegarnia-bajka.com.pl

¦ Magiel Kultury magielkultury.pl

¦ Mokoloko www.mokoloko.pl

¦ Pracownia Sztuka Puka sztukapuka.pl

¦ Pozytywka www.epozytywka.pl

¦ SPOT spot.poznan.pl

¦ Sztukolada sztukolada.pl

¦ Zajęciarnia Familijna dwa Ślimaki dwaslimaki.pl

oprac. Ewelina Piguła

Ewa Obrębowska-Piasecka:We wczesnej podstawówce znalazłam pod choin-ką prawdziwy srebrny pierścionek i usłyszałam od Mamy: „Żmijka dla żmijki”. Sprawdza się do dziś.

N A J L E P S Z y P R E Z E N T

w którymś z przedsięwzięć sygnowanych przez tę świetną firmę.Centrum ma też szczególne zasługi w angażo-waniu do swoich działań studentów różnych humanistycznych i artystycznych kierunków poznańskich uczelni. Kilkanaście roczników wzięło aktywny udział w licznych warszta-tach i sympozjach, ulegając fascynacji pracy z dziećmi i ucząc się szacunku dla niej. Nie wszyscy, rzecz jasna, poświęcają Centrum swoje dalsze zawodowe życie, ale cała rzesza zajmuje się twórczością dla dzieci w innych miejscach. Można zaryzykować tezę, że efektem choćby zetknięcia się z Centrum są – całkowicie pry-watne, choć nie komercyjne – przedsięwzięcia sygnowane przez takie firmy jak SPOT, Sztu-kaPuka, Księgarnia z Bajki, Księgarnia Między Słowami czy Studio Teatralne Blum a także Stu-dio Filmów Animowanych.”Nie do przecenienia są także działania całych rzesz ludzi, którzy mądrą, edukacyjną dzia-łalność prowadzą w poznańskich instytucjach kultury. To już marki: Biblioteka Raczyńskich, Centrum Kultury Zamek, Muzeum Narodowe, Muzeum Archeologiczne, kino Muza, Pro Sin-fonika, Teatr Animacji... Do tego warto dołączyć i poznańskie wydawnictwa: Media Rodzina, Zakamarki, Mila, a także nasze Wydawnictwo Miejskie Posnania oraz słynne Targi Książki dla Dzieci i Młodzieży.Osobny rozdział to wybitni artyści tworzący dla dzieci: Andrzej Maleszka, Małgorzata Musiero-wicz, Krystyna Miłobędzka, Janusz Ryl-Kry-stianowski – prawdziwi mistrzowie, którzy mają w Poznaniu uczniów wychowanych na tej twórczości.Zróbmy zatem coś pożytecznego z tym ogrom-nym kapitałem (z tym entuzjazmem, z tą wie-dzą, z tym doświadczeniem). Kultura może być pożyteczna. Nie tylko dla dzieci.

8

w prezencie od IKS-a niepublikowana bajka Lecha Raczaka z cyklu Bajki dla Giordany.

Bardzo, bardzo dawno temu, w Grecji, w pięk-nej, rozleglej dolinie u stop góry Parnas, na

łące pod rozłożystym drzewem spotykały się Muzy, dziewięć pięknych dziewczyn, które zaj-mowały się muzyką i tańcem, teatrem, poezją, opowiadaniem historii i ruchami gwiazd… Spod drzewa, gdzie właśnie śpiewały i tańczyły w ósemkę (bo dziewiąta, Urania, zmęczona cało-nocnymi obserwacjami gwieździstego nieba, drzemała właśnie w cieniu) widać było dwa ośnieżone szczyty. Blisko był Parnas, gdzie prze-mieszkiwał piękny nauczyciel Muz, bóg Apollo; daleko, nad chmurami błyszczał pałac samego Zeusa, ojca bogów, na szczycie góry Olimp.Muzy tak były zajęte własną sztuką, że nie zwróciły uwagi na stado koni, szczypiących trawę opodal. Nie zauważyły nawet, że z Par-nasu zszedł w dół Apollo i przystanął obok. Nasłuchiwał muzyki i śpiewu Muz, lecz przy-glądał się koniom.Jego uwagę zwrócił piękny biały koń, który, zamiast jak inne skupić się na jedzeniu, przy-glądał się płynącym po niebie chmurom i prze-biegał wzdłuż łąki, skacząc, jakby chciał wzbić się w niebo.Apollo śpieszył się na Olimp, skąd jakiś czas temu błysnęły, jak ulatujące w niebo fajerwerki, świąteczne pioruny – znak, że Zeus wzywa bogów na ucztę.– Konno będzie szybciej – postanowił Apollo i przywołał białego konia. Było to dla niego łatwe dzięki boskiej mocy, jaką posiadał, i dzięki zna-jomości zwierzęcych języków, których nauczyła go siostra, Artemida, bogini zwierząt i łowów.Ruszyli galopem.– Chciałbyś latać jak obłok? – spytał Apollo, gdy przebyli dolinę i wolno zaczęli wspinać się na zbocza Olimpu.

– Bardzo – odpowiedział krotko, jak to mają w zwyczaju konie, biały koń.– Może coś będę mógł zrobić dla ciebie – powie-dział zagadkowo Apollo.Opodal, na skale, ogromny czarny sęp pożerał resztki padliny. Apollo sięgnął po łuk i błysz-cząca strzała ugodziła ptaszysko. Piękny bóg, choć polowania nie były jego ulubiona rozrywką, z wprawą (też dzięki naukom siostry) odciął skrzydła martwego sępa i przy pomocy boskiej magii sprawił, że przyrosły do grzbietu konia.– Spróbuj wzbić się w górę – polecił Apollo. Koń pomachał skrzydłami, ale bez przekonania, może nawet niechętnie.– Nie podobają ci się? – spytał Apollo. – Masz rację, smutny kolor... I zapach też nie najlepszy...Tu Apollo słonecznym promieniem zapalił pęk suchych ziół znalezionych w pobliżu, ich popiół roztarł w dłoniach, wyszeptał kilka formuł magicznych i potarł rękoma skrzydła. Te natychmiast zbielały.Koń zarżał radośnie. Apollo skoczył na jego grzbiet. Koń ruszył galopem, pomachał skrzy-dłami i…wznieśli się w górę. Po chwili byli na szczycie Olimpu.– O, jaki piękny skrzydlaty koń – powiedział Zeus. – Skrzydlaty koń – powtórzył. – Trzeba skrócić tę nazwę, nazwijmy go jakoś jednym słowem. Proponuję – Pegaz.A ponieważ nikt nigdy nie odrzucał propozycji Zeusa, tak już zostało.Wprawdzie Muzy na temat stworzenia Pegaza opowiadają zupełnie inną historię, ale mają swoje powody. Po pierwsze – wstyd im trochę, że zajęte sobą nie zwróciły uwagi na tęsknią-cego do lotu w chmurach konia. Po drugie zaś dlatego, że zawsze twierdziły, iż historie wymy-ślone bywają ciekawsze i piękniejsze niż świat, który znamy na co dzień. Często mają rację. A my sami w końcu nie wiemy, gdzie kończy się szara prawda, a zaczyna barwne zmyślenie.

Lech Raczak

d Z I e C I I S Z T U K A

O koniu, który chciał fruwać

W grudniu ukaże się nakładem

Wydawnictwa Miejskiego

Posnania ostatni tom

Pism teatralnych Lecha Raczaka

zatytułowany Szaleństwo

i metoda, zawierający jego

teksty i notatki.

9

d Z I e C I I S Z T U K A

Nie rozłączajcie się!w prezencie od IKS-a premiera świątecznej bajki Andrzeja Sikorskiego o Jeżu Chermółce

Co to? Kto to? Dlaczego tak? – pytał przez sen, przewracając się na drugi bok. W najeżo-

nej głowie otulonej wełnianym szalem od Cioci Wiktorii stukało coś jednak coraz głośniej.O Tej Porze nigdy nie był pewny: czy to już, czy jeszcze nie czas. O Tej Porze zawsze zamy-kał drzwi, okna i wyjście awaryjne na zasuwy, a potem wchodził na najwyższą półkę, bo lubi ciepło i zapachy zapasów (wszystkie dokładnie popakował i ułożył w zasięgu łap). Ale teraz? Czy to wciąż Ta Pora, czy może już nie? Na wszelki wypadek otworzył jedno oko, nie wyrywając prawego ze snu o królach Anglii, czyli różniących się od niego tylko odrobinę Jerzych. Nic. Ciemno z lewej, tak samo jak z prawej. Sufit też bez zmian. No, może trochę powiększyła się plama w kącie. Spokojnie… A jednak, nie! Jeszcze mocniejsze walenie w drzwi i powoli cedzone słowa:– Z daleka ciągnę ciepło! – usłyszał przez trąbkę wetkniętą w szparę przy framudze.– Zaraz, zaraz – Chermółka mruczał pod nosem i próbował wyplątać się z szalika, dwóch swetrów i koca w kratkę. Z przypadkowo roz-prutej poduszki posypała się wata z piórami. W końcu zsunął się na podłogę. Żeby nie zasnąć na drugie oko, powtarzał:– Zaraz, zaraz, oczywiście, już, już, już…Dreptał po omacku, obijając się o meble, które – jak zwykle o Tej Porze – przesunęły się na nie swoje miejsca. Do tego potykał się o korzonki i owoce rozsypane na ziemi. Dzielnie posuwał się w kierunku jasnej szpary przy drzwiach.– Tak, tak, już, już, zaraz, zaraz…Kiedy namacał rygiel z kłódką, zaczęły się kolejne problemy. Jednopalczatki! Nie mógł ich zdjąć. Od małego nosił rękawiczki na sznurku przewieszonym przez szyję. Zaplątały się. Naprężał i próbował rozerwać je pazurem,

tylną łapą. Wreszcie przegryzł. Powoli przekrę-cił kluczyk i… zjeżał! Bo oto...– Juuż – wycedził Ślimak.Stał w pilotce, okularach (z rytmicznie poru-szającymi się wycieraczkami), w za dużych o cztery numery buciorach, na hulajnodze (z płozami po bokach) i światełkiem sygnało-wym na muszli.– Proszę, odsuń się, muszę teraz… – sapnął, po czym zniknął w swoim ślimaczym domku. Dobiegały z niego dziwne, intrygujące odgłosy, którym towarzyszyło wyrzucanie na zewnątrz pakunków, pękatych woreczków i reklamówek.– No przecież były tutaj! Halo, halo! Nie rozłą-czajcie się, proszę! – odbijało się echo w muszli.Po chwili wysunął się spocony Ślimak i wes-tchnął:– Zerwały się łącza! – wskazał na nitkę, która ciągnęła się za hulajnogą po kraj polany.– Miały być dla Rudej z orzechem…A kiedy to mówił, błysnęło coś w leszczynie.– Dla Gilów…I wtedy poruszyło się coś na czubkach iglaków.– Dla Zielonego Jeźdźca za księżycową pod-kową…Coś delikatnie zadźwięczało w zeschniętej trawie.– Dla Sroki, dla Ciebie i dla mnie…Nagle nad głowami zakręciły się kule jemioły.– Tak się spieszyłem. Przepraszam, znowu popsułem… – ślinił się zrezygnowany Ślimak.Przez zaparowane okulary w ogóle bowiem nie widział, co się dzieje dookoła. A tymczasem wszystkie zwierzątka chwyciły za ślimaczą nić i zaczęły się... święta!

Andrzej Sikorski

10

– A żebyś cudze dzieci uczyła! – przeklęła mnie jeszcze w szkole podstawowej pewna zdesperowana nauczycielka języka polskiego, która miała tego pecha, że była również moją wychowawczynią. – Uczyła? Dzieci? I to w dodatku nie moje? – myślałam przez kilka dni po aferze z wybu-chem w pracowni chemicznej, zwęglonym kanarkiem z sali biologicznej i zamieszaną w to, Bogu ducha winną, piłką lekarską. Z moich przemyśleń jasno wynikało, że wychowawczyni z nerwów zagotowała się głowa i dlatego straszy mnie czymś, co jest przyjemne. Nauczycielom przecież wszystko wolno, stawiają jedynki sza-st-prast, mogą zaglądać do dziennika, a przede wszystkim, wchodzić do pokoju nauczyciel-skiego bez pukania. Pewnie nadal wyobrażałabym sobie tę niesa-mowitą przyjemność, gdyby nie prądy, decyzje i wybory, które zaprowadziły mnie wprost pod drzwi pokoju nauczycielskiego. I, co więcej, dały do niego klucz. Mały, płaski klucz do wczesnego wstawania, do powtarzania po kilkanaście razy tych samych zdań, do ponad stu decybeli oddzielających jedne czterdzieści pięć minut od drugiego, do dziesiątek małych klejących się rączek, do wirusów, kaszelków, siąkania nosem, do „proszępaniomogęiśćsiku”, do ściągania, przepychania i piątkowego zapachu smażonej ryby. Do tego zebrania i konsultacje z rodzi-cami, rady pedagogiczne i szkoleniowe, dyżury na przerwach, w stołówce i szatni, jednodniowe wyjścia, białe i zielone szkoły, dyskoteki...Tu pomóc, tam wytłumaczyć, przytrzymać, podać chusteczkę do nosa, wyjaśnić, odebrać znaleziony nożyk, pokazać, powtórzyć, zachę-cić, wytłumaczyć, powtórzyć, znowu odebrać nożyk (tym razem żółty), zaprezentować repro-dukcje, pocieszyć, otworzyć okno (gorąco), zamknąć okno (jednak zimno), powtórzyć,

przytrzymać, zachęcić, pochwalić, wytłuma-czyć, powtórzyć, przytrzymać... Plastyka, sztuka. Nauczanie niemożliwego? Połowa moich uczniów krzyczy „ojaniemogę-panijaniepotrafię”, część zamienia się w złych proroków „spróbujęalenapewnonicminiewyj-dzie”, kilkoro notorycznie wsadza sobie pędzle w oczy, jest też mała grupa tych, którzy uznają tylko jedną technikę plastyczną i za poznanie innych dziękują.Historia sztuki? Dla niektórych to hasło brzmi jeszcze bardziej abstrakcyjnie, niż równania różniczkowe. Niestety, panuje powszechne przekonanie, że plastyka i działania twórcze potrzebne są tylko przedszkolakom, a na póź-niejszych etapach kształcenia to strata czasu. Zapominamy, że kultura nie zawsze łączy się tylko ze słowem „osobista”, ale bardzo często idzie w parze ze sztuką właśnie, z otwieraniem głowy na nowe pomysły i doznania, z otwarto-ścią w ogóle, na cały świat.Kiedy patrzę na dzieci w szkole, widzę, że zjeż-dżają po równi pochyłej. Uczniowie zerówki i pierwszej klasy są niesamowicie chętni do dzia-łań artystycznych: papier, glina, drewno, plastik, farby... Są w stanie zareagować na każdy temat za pomocą jakiegokolwiek materiału i narzędzia. A w klasach starszych zaczynają się schody, coraz więcej egzystencjalnych pytań („ale po co?”). Czuć zapach niechęci i playstation, gotowych klisz kulturowych, ignorowania własnej intuicji.Nie wiem, czy instynktownie chciałam, żeby przepowiednia pani od polskiego się speł-niła, ale podświadomość podpowiadała mi, że zawód nauczyciela jest bardzo ekscytujący i na pewno będę w stanie wykorzystać w tej pracy swój artystyczny potencjał. Czas jednak mija i coraz częściej myślę, że duch tamtego kanarka wciąż nade mną fruwa. Natalia Muszkat

d Z I e C I I S Z T U K A

Spełniona przepowiedniaz pamiętnika młodej nauczycielki

11

fot.

o. A

ntow

ska-

Gorą

czni

ak

drumla

łyżwy

Kostka i bierka

Wesoło i głośno bywało w grodzie poznańskim i po wymaszerowaniu miasta

na lewy brzeg Warty. Skąd to wiemy?

W Poznaniu znaleziono podczas badań wykopaliskowych zabawki „naturalne”

(zupełnie przypadkowo stające się takimi przedmiotami) i „właściwe” (specjalnie przygo-towane do zabaw przez dorosłych i same dzieci). Zabawki te bawiły i miały uczyć, a niektórym przypisuje się nawet funkcje symboliczne.Drewnianymi bączkami bawiły się dzieci pół-nocnej części grodu poznańskiego w XI, XII i w pierwszej połowie XIII w. Proste, odpo-wiednio wystrugane kilkucentymetrowe patyki z dookolnymi nacięciami (do nakręcenia sznurka i popędzane bacikiem) wirowały na niejednym klepisku chaty lub na placykach i ślizgawkach (co widać na obrazach Pietera Bruegla).Maleńkimi sprzętami codziennego użytku, na przykład miniaturowymi garnuszkami gli-nianymi bawiły się „w kuchnię” dziewczynki w XIII-XVII w. (choć pojemniki te mogły peł-nić też inne funkcje w świecie dorosłych).Nie wiadomo, czy zabawiano dzieci „importo-wanymi” grzechotkami i pisankami ze szklaną polewą, które zarejestrowano w grodzie w XI-XIII w., ale może właśnie takie miał na myśli mistrz Wincenty Kadłubek, który „zapowiadał” Siemowitowi „wysoką godność królewską (...) od czasów jego dziecięcych grzechotek”.Wydobyto też wczesnośredniowieczne nożyki, figurki i ptaszki z gliny, kościane łyżwy, drew-

niane i kamienne kulki, łódeczki wystrugane z kory oraz XIX/XX-wieczne ołowiane żoł-nierzyki (przy ul. ks. Posadzego i pod podłogą kanonii Fundi Godziemba).Do gier służyły astragale (kości kłykciowo-skokowe owiec lub kóz oraz bydła) – niektóre z nich noszą znamiona fałszerstwa, bo część otworów zalano ołowiem, żeby obciążyć jeden z boków dla uzyskania najwyższej punktacji). Ale w kości (sześcienne, z wyrytymi oczkami, niekiedy malowane) grywano także bardziej dla zabawy niż zysku (do XIV w.). Popularny był podwórkowy sztekiel i kręgle (piony).Równie popularne były miejscowe gry plan-szowe (krążki z kawałków skorup, kościane pionki „z oczkami”) oraz bierki skandynawskie (hnefty, którymi grywano przy zespole pałaco-wo-sakralnym).Znaleziono też „grające” wciąż jeszcze pisz-czałki, głównie z kości ptasich (zabawki, ele-menty fletni Pana lub wabiki używane w czasie polowań), dzwoneczki, aeofony z kości z prze-wierconymi otworami, XVIII-XIX-wieczne drumle i już współczesne harmonijki ustne!Szczególnie interesujący jest zbiór aż 20 kulek glinianych, szklanych i jednej kamiennej, odko-pany na północny zachód od murów kościoła NMP. – Być może to ukryty „skarb” jakiegoś dziecka, ale dla nas dziś to przede wszystkim bardzo ekskluzywne znalezisko z XII-XIII w.! – podkreśla Olga Antowska-Gorączniak, opraco-wująca zbiory zabawek z Ostrowa Tumskiego.

Andrzej Sikorski

d Z I e C I I S Z T U K A

Starożytne skarby dziecięceo zabawkach znalezionych przez archeologów

eksponaty pochodzą ze zbiorów Muzeum Archeologicznego

12

Powiem szczerze: uwielbiam biesiadowanie z zaprzyjaźnionymi artystami. Kiedy na stole pojawia się jedzenie pobudzające zmysły, łatwiej rozmawiać o sprawach poważnych. A taką sprawą jest na pewno sztuka dla dziecka.

Poważną i trudną. Nie tylko z powodu deli-katnej konstrukcji psychicznej potencjal-

nego odbiorcy, ale i z powodu marginalizacji tematu w ostatnich latach w kulturze jako takiej. Zanim jednak zadałam mu pierwsze pytanie, zasiedliśmy do stołu przy potrawie, którą sam przygotował: kurki pod czapeczką. Jerzy kucharzący – to kolejne „zadziwienie”.Ustawione na talerzach kokilki wyglądały tak, jakby wykipiało z nich ciasto, ale nie wykipiało, tylko szczelnie zakrywało ranty. Było to lekko przyrumienione, błyszczące (efekt posmarowa-nia roztrzepanym żółtkiem) ciasto francuskie. Nakłute widelcem, rozkrojone nożem, uwol-niło obezwładniający zapach. Za oknem szaro-buro, a tu – słoneczne kurki zanurzone w sosie śmietanowym, z odrobiną wina, zeszkloną na maśle białą cebulą, pietruszką. I – uwaga! – dla złamania powszechnie znanego smaku, mie-szane z konfiturą żurawinową. Lekko słodkie, lekko wytrawne. Do tego obowiązkowo półwy-trawne białe wino. Idealne dopełnienie. A jako zieleniny „po”: porwane listki różnych odmian sałaty, przyozdobione cząstkami gruszki i suszoną żurawiną, ale clou dania to sos – zmiksowany melon Galia wymieszany z musz-tardą, miodem, białym winem i oliwą z oliwek. To wszystko. Smak niezapomniany. Do tego świeża bagietka. Aż żal, że wszystko kiedyś się

kończy… Na szczęście, był jeszcze deser. Dzieło Sławki (podobnie jak sałata). Proste, pyszne. Ciasto francuskie pokrojone w kwadraty, uło-żone w foremkach do mufinek, w środku pół dużej śliwki, rogi ciasta zawinięte tak, że tworzy się koperta, na kilkanaście minut wstawiona do piekarnika. Zamiast śliwek można użyć sera albo szpinaku i wtedy powstaną maleńkie, wytrawne tarty. Ale właśnie owoce idealnie pasowały do kawy, doprawionej odrobiną kardamonu.Dorosły mężczyzna zajmuje się sztuką dla dzieci, bo…?…zdziecinniał? Nie, to nie to. Nie widzę żad-nych przeciwwskazań. Uważasz, że tym może się zajmować tylko kobieta?Nie chodzi mi o płeć, tylko o punkt na linii życia…Praca menedżera sztuki dla dziecka wiąże się z ogromną odpowiedzialnością, a ta przycho-dzi wraz z doświadczeniem. Dojrzałość jest niezbędna. Może dlatego zabrałem się za twór-czość dla dzieci dopiero po osiągnięciu wieku chrystusowego.Chciałeś być nauczycielem?Wręcz przeciwnie. Więc jak znalazłeś się w tym świecie?Przez przypadek. W 1990 r. Andrzej Maleszka zaproponował mi, abym w jego zastępstwie wyreżyserował Wielkoludy w Koszalinie. To był mój pierwszy spektakl w teatrze instytucjo-nalnym. Okazało się, że wszystko zdarzyło się w odpowiednim czasie: po kilkunastu latach uprawiania sztuki alternatywnej (Teatr Jan ist-niał od 1976 r.) ujawnił się syndrom wypalenia, ta zmiana była więc jak przewietrzenie umysłu. Przez teatr dla dzieci udało mi się wtedy spoj-rzeć na świat z nowej perspektywy, wiele spraw

S Z T U K A o d K U C h N I

Sztuka dla dziecka z kurkami pod czapeczkąu Sławki i Jerzego MoszkowiczówJerzy

Moszkowicz – ur. 1955,

teatrolog i reżyser, jeszcze

jako student UAM w 1976 r.

założył Teatr Jan. W 1991 r. został

dyrektorem Centrum

Sztuki dziecka. W 2010 r.

otrzymał Medal „Gloria Artis”.

13

nazwać od nowa, zredefiniować. Jakiś czas póź-niej ogłoszono konkurs na dyrektora Centrum Sztuki Dziecka i pomyślałem, że warto pójść dalej tą drogą. A że to wciąga, ciągle tu jestem.Wspomniałeś o odpowiedzialności. Co ona oznacza?To słowo kluczowe. Bo rozmawiać z dzieckiem należy o wszystkim, ale forma przekazu musi być dopasowana do wieku i poziomu rozwoju. Wrażliwość dziecięca wymaga delikatności. Nikomu nie wolno zaszkodzić. To podstawowa zasada. Inaczej świat pojmuje czterolatek, ina-czej – jedenastolatek. Dla dorosłego na przykład realizm magiczny będzie cechą literatury ibero-amerykańskiej, a dla kilkuletniego dziecka – czymś rzeczywistym, bo w jego świecie to nor-malne, że obok mamy stoi krasnoludek. Jak możecie rozwijać swoje idee w świecie, w którym o sztuce dla dziecka się nie pamięta? Kiedyś teatry dramatyczne miały w swoim stałym repertuarze sztuki dla widzów mło-dych, od lat tego im brak.Mnie o to nie pytaj, ja tego nie rozumiem. Robimy w Centrum wiele, by ten stan rzeczy zmienić. Mam nadzieję, że to, iż w niektó-rych teatrach jednak coś się dzieje, że dobrzy reżyserzy, jak Piotr Cieplak, od jakiegoś czasu regularnie robią spektakle dla dzieci, to rezultat naszych wspólnych działań, spotkań. Inspiru-jemy też dramaturgów do pisania dla najmłod-szych. Chodzi o to, by powstawały rzeczy kore-spondujące ze współczesnym światem, także językowo. Na szczęście teatr lalkowy, czyli ten najchętniej grający dla dzieci, ma się w Polsce całkiem dobrze. W przeciwieństwie, niestety, do kina. Konkursy na scenariusze filmów dla dzieci nikogo nie interesują, środowisko nie-zbyt szanuje tych, którzy myślą o fabule dla młodych widzów. A przecież kiedyś Janusza Nasfetera wymieniano wśród najważniejszych

reżyserów polskich, i to reżyserów poważnych, kontrowersyjnych! Absolwenci filmówek chcą powtarzać karierę Wajdy czy być kolejnymi Smarzowskimi – żaden nie widzi siebie na miej-scu Marii Kaniewskiej. Od dwóch lat jednak zapraszamy studentów z polskich „filmówek” na Ale Kino! i mam nadzieję, że w końcu coś z tego wyniknie.Polska produkcja filmowa w zaniku, festiwal budowany z obrazów zagranicznych, więk-szość tytułów nie do obejrzenia na normal-nych seansach, to… po co to wszystko? Chociażby po to, by kilkanaście tysięcy dzieci mogło raz w roku obejrzeć coś niecodzien-nego, wartościowego. Cierpliwie uruchamiamy różne procesy. A poza tym jesteśmy już czę-ścią pewnego systemu. To nie tylko są filmy. To także przywracanie kultury dziecięcej kul-turze ogólnej. Szczególnego znaczenia nabrał fakt przyznania nam w ubiegłym roku nagrody Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej dla najlep-szego wydarzenia międzynarodowego w dzie-dzinie filmu. Niesamowite! Festiwal dla dzieci i młodzieży został w ten sposób postawiony obok Nowych Horyzontów czy Camerimage. Oznacza to, że w jakimś „kulturo-systemie” odgrywamy jednak istotną rolę. Na zmiany potrzeba czasu, bo w wirze przemian ekono-micznych i kulturowych sztuka dla dzieci fak-tycznie bardzo się gdzieś zagubiła. A co z twoją własną twórczością?Staram się przygotowywać chociaż jeden spek-takl w roku. Teraz pracuję nad tekstem, który specjalnie dla mnie napisała Malina Prześluga o… o Kuli i Toperzu… Ale niczego więcej nie powiem. Trzeba przyjść i zobaczyć.Dla dzieci?Dla dzieci. Ale o dorosłych też myślę. Zobaczymy.

Anna Kochnowicz

r e

k l

a m

a

jesteśmy t ym,co jemy

Poznań - Śródka, ul. Ostrówek 6tel.: 61 8750 934, www.vinebridge.pl

Jerzy Moszkowicz:

Chciałbym dostać zegarek, dzięki któremu doba trwałaby 36 godzin…

Albo zamieszkać w domu

z ogrodem i tam, wśród drzew, pić poranną kawę.

anna Kochnowicz:

Moim najwspanialszym

prezentem był pierwszy kurs flamenco – od

tego czasu wiele się zmieniło

w moim życiu, to było jak… rewolucja.

NAJ L E P SZ y P R E Z E N T

14

R o Z M A W I A M y

Ciocia Haniamówią: Anna Budzyńska i Maria Naganowska

Płytę z piosenkami i kołysankami W starym zamczysku na skale nagrała Anna Budzyńska wraz z rodzeństwem – Marią oraz Aleksandrem Naganowskimi – a także mamą Barbarą i przyjacielem, śpiewakiem operowym Markiem Paśko. Autorką większości utworów jest bohaterka tej opowieści, Anna Szeptycka, która przez wiele lat mieszkała w Poznaniu – prawnuczka Aleksandra Fredry i córka Jadwigi Szeptyckiej, pasjonatki kultury ludowej. Opowiadają o niej jej siostrzenice.

Anna Budzyńska: Anna Szeptycka to siostra naszej Babci, zwana przez nas Ciocią Hanią. Temat rzeka! Przez pewien czas widywałyśmy się prawie codziennie, bo się nami opiekowała.Maria Naganowska: Pierwsze skojarzenia to ogromne ciepło i optymizm życiowy, a także niezwykła otwartość na ludzi, na nowe sprawy, na wszystko właściwie.A.B. Ciocia była osobą, która miała niezwy-kle trudne życie, ale zawsze się uśmiechała. Pochodziła z domu, w którym pielęgno-wano bardzo dużo zainteresowań. Jej Matka, Jadwiga, mając kilkanaście lat, prowadziła z siostrą w Siemianicach (majątku, z którego pochodziła) lekcje polskiego i historii (mówimy o czasach zaborów), napisała kilka powieści, jako dorosła osoba w bardzo fachowy sposób prowadziła ogród i sad. Oprócz tego intereso-wała się archeologią i etnografią. Po zamążpój-ściu mieszkała pod Lwowem, w Przyłbicach, gdzie spisywała zwyczaje i piosenki ludowe, uczyła się haftów, malowała i rysowała. Ciocia, wyrastając w takim domu, nie interesowała się wyłącznie historią, która była przedmiotem jej pracy magisterskiej, ale posiadała również wiedzę z geografii czy medycyny, właściwie

z każdej dziedziny, i wciąż tę wiedzę poszerzała. Kiedy się za coś brała, zawsze robiła to dobrze. W trakcie wojny straciła rodziców, rodzeń-stwo oraz miejsce, w którym żyła. Jeden brat Cioci został zamordowany w Katyniu, drugi w wyniku wojennej zawieruchy wylądował w Afryce. Siostrę natomiast wojna zastała za granicą podczas podróży poślubnej. Tam już została. Druga siostra była misjonarką w Syrii. Rodzeństwo porozjeżdżało się po świe-cie, a Ciocia Hania z naszą Babcią, czyli swoją najmłodszą siostrą, pozostały w Polsce. W bar-dzo trudnych warunkach budowały wszystko od zera. Obie płaciły w czasach komunistycz-nych za swoje pochodzenie. Babci utrudniano ukończenie studiów. Ciocia, mimo wszystko, była jednak niezwykle pogodna.M.N. Właśnie taką ją zapamiętałam. Wystarczyło słońce, które wyszło zza chmury, by Ciocia się uśmiechała. To był powód do radości. Niesamowite.A.B. Ciocia była osobą o niezwykle otwartym umyśle. Umarła w wieku 95 lat, ale nigdy nie patrzyliśmy na nią jak na staruszkę. To ona zawsze była na bieżąco z różnymi sprawami dotyczącymi Polski. Można śmiało powie-dzieć, że miała współczesne poglądy. Nigdy nie narzekała, że „za jej czasów było lepiej”. Wnikliwie obserwowała rzeczywistość i pięk-nie ją komentowała. Miała ogromne szczęście, bo praktycznie do samego końca była sprawna intelektualnie.M.N. Fizycznie również była sprawna. Sama mieszkała i samodzielnie, choć z trudnościami, poruszała się po domu. Wiele osób ją odwie-dzało i jej pomagało, ale tak naprawdę była samowystarczalna.A.B. Myślę, że o jej charakterze świadczy wła-śnie liczba osób, z którymi się przyjaźniła, pro-wadziła korespondencję. Była bardzo aktywna

Staruszka wie doskonale,

jak życie przepędzić

w chwale i zaraz wam tu

opowie, co wszystkim

wyjdzie na zdrowie (...),

że ze wszystkich życiowych darów,

została jej część okularów,

a z wszystkich świata mądrości

– słowniczek do codzienności. Anna Szeptycka

na swoje 95 urodziny

15

zarówno w rodzinie, jak i w Poznaniu. We wczesnych latach pięćdziesiątych zaczęła pracę w Bibliotece Politechniki Poznańskiej i praktycznie ją współtworzyła. Budowała również duszpasterstwo ojców dominikanów, przy którym działało Caritas Academica. Z tamtego czasu Ciocia wyniosła bardzo wiele ciekawych znajomości. Przyjaźniła się m.in. z profesorem Gerardem Labudą, który był późniejszym rektorem poznańskiego uniwer-sytetu (a z którym była spowinowacona) czy z profesorem Zygmuntem Ziembińskim, który jest uważany za jednego z największych praw-ników-logików w historii polskiego prawa. Miała kontakt z osobistościami, które dla nas są legendami!M.N. Ciocia tworzyła tę poznańską rzeczywi-stość tak samo jak tę rodzinną. Być może była tak bardzo zaangażowana, ponieważ nigdy nie wyszła za mąż. Wychowała jednak w związku z tym wiele pokoleń: naszą Babcię i naszą Mamę, nas i naszych kuzynów. Zjawiała się, gdy ktoś chorował i się nim opiekowała. Kiedy jej brat mieszkający w RPA potrzebował pomocy, pojechała i tam. Była dobrym duchem rodziny!A.B. I starała się tę rodzinę spajać. Byliśmy rozproszeni, ale dzięki Cioci, choć nie widzie-liśmy się czasem latami, wiedzieliśmy, co się u kogo dzieje. Ciocia zapraszała nas do siebie i próbowała jednoczyć na wszystkie możliwe jej sposoby.M.N. Nigdy nie pchała się na pierwszy plan. Zawsze była gdzieś w tle, ale aura, jaka od niej biła, wpływała na to, że bardzo chętnie słucha-liśmy jej opowieści z przeszłości.A.B. Dla nas był to całkowicie zaczarowany świat. Na szczęście zachowało się trochę zdjęć rodzinnych, więc mogliśmy sobie to bardzo dobrze wyobrazić! Dla przeciętnego człowieka prapradziadek to osoba bardzo odległa. Nam mentalnie Ci ludzie są bliscy.Ciocia pisała też rodzinne teksty oko-licznościowe: dowcipne, wierszowane. Charakteryzowały zwykle nas samych albo wydarzenia rodzinne. Jako dzieci i my pisali-śmy z nią rymowanki, wierszyki, małe sztuki. Ciocia sama napisała kilka, które nam zade-dykowała, a my je potem wystawialiśmy dla

naszych rodziców. Z pewnością było to eduku-jące, ale dla nas stanowiło wówczas po prostu formę zabicia czasu. Cioci chyba zależało na tym, żeby stworzyć taki klimat, jaki ona miała we własnym domu. Pilnowała przy tym, aby-śmy wyrosły na „dobrze ułożone panienki”. Pokazywała nam rzeczy wartościowe, czym się warto zająć i jakim warto być, a niekoniecznie dawać się wciągnąć w trendy aktualnie lanso-wane. Dbała o to, żebyśmy wspólnie spędzali czas. Potrafiła zostawić wszystko, bo ludzie dla niej byli najważniejsi!Gdy byłyśmy małe, często czytała nam na głos książki. Ten zwyczaj także wyniosła z domu. Miała jednak skłonność do... cenzurowania ich. Chcąc oszczędzić nam drastycznych scen w Robinsonie Crusoe, gdy przyszło do sceny okrutnej walki z ludożercami, Ciocia płynnie skróciła ją do słów: „(...) i mocno go zbił, choć wiedział, że tak robić nie wolno!” – nie omiesz-kała dodać morału. Dopiero w szkole zoriento-wałyśmy, że nie znamy pewnych fragmentów tej książki.Bardzo często śpiewała nam wieczorami. Lubiłyśmy to. Ciocia miała świetną pamięć, lubiła śpiewać i znała mnóstwo piosenek. Były to zarówno piosenki XIX-wieczne, które gdzieś zasłyszała przed wojną, jak i powstańcze, woj-skowe, a później akademickie. Śpiewała rów-nież lwowskie utwory i tak naprawdę wszystkie inne, które wpadły jej w ucho. Plus te oczywi-ście, które sama wieczorem układała. Wszystko zależało od jej humoru. Ciocia Hania była dla nas niezwykle ele-gancką i wyważoną kobietą. Taką ostoją spo-koju. Wiemy jednak, że w dzieciństwie była osobą niepokorną z niecodziennym poczuciem humoru. Miała brata, z którym tworzyli dość uciążliwy duet i wpadali na mnóstwo twórczych pomysłów. Kiedyś na przykład mieli potłuc orzechy przed świętami. Oczywiście wytłukli wszystkie, jednak zjedli je co do jednego, rozma-wiając do późna. W związku z tym nie zostało nic do ciasta.Ciocia jako dziecko bywała także... złośliwa. Opowiadała, że kiedyś komuś chciała dopiec i wymyśliła, że wrzuci mu do pieca w pokoju coś śmierdzącego. Oczywiście tak zrobiła.

„Niepokorne rodzeń-

stwo” Andrzej i Anna

Szeptyccy, 1929 r.

16

Wrzuciła do pieca stare klisze. Drzwiczki od pieca nie wychodziły do pokoju, ale na kory-tarz, więc śmierdziało w całym domu, tylko nie w pokoju, w którym miało śmierdzieć.Jedna historia wciąż śmieszy mnie najbardziej ze wszystkich. Ciocia pochodziła z bardzo wierzącej i specyficznej rodziny. Wychowała się pod Lwowem, czyli w miejscu wpływu ruskiej i polskiej kultury. W domu ekume-nicznym, bo jeden ze stryjów był metropolitą grekokatolickim. Ciocia, będąc jeszcze dziew-czynką, wybrała się wraz z siostrami na spacer. Stwierdziła wówczas, że muszą wymyślić coś ciekawego, by zabawić młodsze siostry i napi-sała piosenkę o... Allachu. Taką na wschodnią melodię. Brzmiało to mniej więcej tak: Módlmy się do Allacha,pokłony bijmy mupoddani wierni jegoO Allachu!Pozwól, by póki żyjemwśród życia ludzi snuwyrżnąć nam psy niewierneo Allachu! (...)M.N. Ciocia została nieźle skarcona za tę piosnkę. Wprowadziła w konfuzję cały dom! Siostry, tak jak i ona sama, nie rozumiały tego, o czym śpiewały…A.B. Miała ogromne poczucie humoru do samego końca i nawet z prostych sytuacji potra-fiła wyciągać ogromnie dużo radości…Z ostatnich lat życia Cioci zapamiętałam dobrze naszą wspólną wizytę w szpitalu. Miała wtedy 94 albo 95 lat. Lekarzom, kiedy patrzyli na jej metrykę, drżały ręce. Czekałam, aż neu-rolog ją zbada. Badanie miało polegać na stuk-nięciu młoteczkiem w kolano, stopę. Ciocia miała straszliwe łaskotki! Cały czas mam przed oczami obraz, jak lekarz próbuje ją zbadać, ale nie może! Jak tylko się zbliżał do Cioci, to Ona zaczynała się śmiać i zwijała się z tego śmiechu na łóżku. Kiedyś, gdy była w operze poznańskiej z moją mamą (która była wtedy małą dziewczynką), w jednej ze scen aktor miał wystrzelić z pisto-letu, ale ten się zaciął. Scena stawała się już dramatyczna, strzał musiał już paść... i Ciocia Hania nie wytrzymała, na cały głos krzyknęła

– chcąc ratować spektakl – „PIF – PAF!!!”. Rzecz jasna, cała widownia i aktorzy umierali ze śmiechu przez kilka minut.M.N. Rozdawała wszystko, co miała. Sama chodziła w tej samej kurtce i czapce od pięć-dziesięciu lat. Jak coś dostała, to i tak prze-kazywała to dalej, bo sama niczego nigdy nie potrzebowała.A.B. Do materialnych rzeczy nie przywiązy-wała w ogóle uwagi. Wychowała się w domu, gdzie była służba, a potem wylądowała na bruku z jedną walizką.Zawsze też twierdziła, że lepiej pomóc dzie-więciu oszustom niż pominąć tę jedną osobę, która rzeczywiście potrzebuje pomocy. Nawet w ostatnich latach życia potrafiła zaprosić do domu bezdomnego, by wziął kąpiel czy żeby coś zjadł bądź odpoczął. Ogromnie się wtedy denerwowaliśmy. Na szczęście nikt jej nie zro-bił krzywdy.Kiedyś w pociągu ktoś ukradł jej portfel. Wytłumaczyła nam, że złodziej z pewnością ma piątkę głodnych dzieci i że jemu bardziej niż jej przydadzą się te pieniądze. Obróciła kota ogo-nem i wszystkim się wydało, że to, co się stało, miało swój sens.Swoje ostatnie lata spędziła w mieszkaniu na os. Śmiałego. Nie mogła już wtedy za dużo wychodzić na spacery, więc wyciągała krze-sełko na balkon i się opalała. Zawsze, kiedy ją odwiedzaliśmy, była tak brązowa, jakby wróciła właśnie z Egiptu. Siedziała na słońcu i czerpała z tego wielką przyjemność.

wysłuchała Monika Nawrocka

Anna BudzyńskaNajważniejszy prezent to chyba pamiątki rodzinne, które dostawałam przy różnych okazjach – strzępki przeszłości z „tamtego”, przedwojennego świata, który był dla nas trochę sielankowym światem marzeń. obraz, krzesło, obrazek z chrztu, modli-tewnik... – wszystko starannie opisane ręką Cioci czy mojej Babci. To rzeczy, które kiedyś przekażę z dumą mojej córce.

N A J L E P S Z y P R E Z E N T

17

R o Z M A W I A M y

Porozcinałem te kartkimówi Cezary Zych, szef festiwalu Poznań Baroque

Zajmujesz się barokiem od bardzo dawna, związałeś z nim dużą część swoje aktywności. Pamiętasz jeszcze ten moment, kiedy barok się dla Ciebie zaczął?W 1980 roku byłem we Francji. W związku z tym, że Wałęsa właśnie przeskoczył przez mur i zaczęły się strajki, robiłem tam za boha-tera narodowego…Wszystkiego się spodziewałam, ale nie opo-wieści o polskiej polityce!A to się właśnie tak zaczęło. Wszedłem tam do sklepu płytowego, sprzedawca zorientował się, że jestem Polakiem i powiedział: „Słuchaj stary, pracuję do 18, pójdę po jakieś wino, to sobie usiądziemy i pogadamy”. I gadaliśmy. Słucha-liśmy muzyki. Pierwsza płyta, którą włączył, to był Mesjasz Haendla z Christopherem Hog-woodem. Szokujące doznanie.Wtedy pierwszy raz usłyszałeś brzmienie dawnych instrumentów?Wtedy pierwszy raz usłyszałem tak granego Haendla. I to się stał moment symboliczny.Ile miałeś wtedy lat?20.Jako polski dwudziestolatek szukałeś we francuskim sklepie płytowym właśnie takiej muzyki?Szukałem wszystkiego i buszowałem po wszyst-kim. Tu niedaleko… Jak się nazywa ta ulica? 27 Grudnia? Mieliśmy wtedy w Poznaniu sklep płytowy, ale w nim nie było nic. A w małym francuskim miasteczku – wręcz przeciwnie.Byłeś melomanem od zawsze?Byłem nietypowym dzieckiem, bo mając lat 12 słuchałem Coltrane’a czy Davisa, ale to wyni-kało przede wszystkim z tego, że wychowy-wałem się w Zielonej Górze, a tam jazzujące środowisko było dość silne. Słuchałem też, jak wszyscy moi rówieśnicy w tamtych czasach, rocka.

A co się działo z Twoją fascynacją barokiem? Wróciłeś do Poznania i przygoda się skończyła?Tak to mogło wyglądać, bo u nas nie było szansy na kontynuowanie takich zainteresowań, ale poszedłem do Biblioteki Uniwersyteckiej i tam znalazłem mnóstwo współczesnej literatury poświęconej muzyce dawnej. Nie wiem, kto to kupił. Na pewno nikt tego nie czytał – kartki nie były rozcięte, więc je porozcinałem.Jak to możliwe, że to się tam znalazło?Nie mam pojęcia. W każdym razie bardzo mi się ten zbiór przydał. Nadal słuchałem jednak wszyst-kiego. Na szczęście mieliśmy w Polsce radio, a w nim kilkoro łebskich ludzi, którzy wkładali dużo pasji w swoje programy muzyczne.Myślę, że to oni w dużej mierze ukształtowali nasze muzyczne gusty.Na pewno. Do dziś mam poczucie, że to się odbywało trochę „wybiórczo”, bo zależało od ich możliwości finansowych, ich znajomości zagra-nicznych, ich własnych gustów wreszcie. Z pasją szukam dziś na youTube tego wszystkiego, do czego wtedy nie miałem dostępu i wciąż odkry-wam, że było tego bardzo dużo. Często są to rze-czy znacznie ciekawsze niż to, co wtedy uznawa-liśmy za najlepsze.Nie przeraża Cię czasem ta wielość?Nie. Raczej porządkuje mi ogląd rzeczywistości. Ktoś, kogo uznawałem za rewolucjonistę, okazuje się nagle epigonem albo odwrotnie. To ciekawe doświadczenie. Ciekawe jest też obserwowanie tego, jak młode pokolenie nie przykłada dziś większej wagi do pozaartystycznej roli muzyki, jak kultura wysoka przenika się z kulturą popu-larną. Dla nas ważne były także postawy życiowe, ideowe, a czasem po prostu ideologiczne. Dla mnie są zresztą w jakimś sensie ważne do dziś. Mam pewien kłopot ze słuchaniem nawet bardzo dobrej muzyki ludzi, którzy bywali podli.

Rozmawiała Ewa Obrębowska-Piasecka

o Cezarym Zychu piszemy też na s. 33a o festiwalu Poznań Baroque na s. 49

Cezary Zych

fot.

arch

iwum

pry

wat

ne

18

Zajmujesz się w Poznaniu mnóstwem rzeczy – organizowaniem festiwali, animowaniem czasu studentom i seniorom. Rozumiem twoją miłość to kitesurfingu, rozumiem fascynację Skandynawią, Afryką, a nawet Burtonem... Ale po co Ci do tego wszystkiego jeszcze opo-wiadanie dzieciakom baśni?Dzieciaki są świetne! Dzieciaki zaskakują, dają radość, są nieobliczalne i spontaniczne. Zawsze wymagają indywidualnego podejścia. Ujmując rzecz bardziej górnolotnie: baśnie, które im opowiadam, zawierają morał, który może być dla nich drogowskazem i pomóc im być dobrymi ludźmi. Liczę, że im się to w życiu przyda. Spotkanie z dziećmi daje też wielką frajdę. Kiedyś opowiadałem w przedszkolu polską baśń o Mikołaju, który pomógł orłom i w zamian dostał od nich pierścień, który spełniał trzy życzenia. Zapytałem dzieci, jakie mają marzenia i czego by sobie zażyczyły na jego miejscu. Odpowiedzi mnie totalnie zaskoczyły.Aż się boję...Jedna dziewczynka powiedziała, że chciałaby, żeby była woda w kranie. Drugi chłopiec wolał „tjaktoj”, a trzeci „kombajn”. Nie wpadłbym na to, że można mieć takie życzenia, ale dało mi to wiele radości. Innym razem opowiadałem o trollach, które – kiedy dzieci są niegrzeczne – chowają im różne rzeczy i wyjadają jedzenie z garnków. W pewnym momencie dziewczynka wykrzyknęła: „To ja już wiem, kto schował mi książkę!”. To są rzeczy, których nie uświadczysz na spotkaniu dla dorosłych. Opowiadanie baśni dla dorosłych to Twój najnowszy projekt, który prowadzisz w Klu-boksięgarni Głośna w każdy pierwszy wtorek miesiąca. Którą publiczność wolisz – dzie-cięcą czy dorosłą?

Trudno powiedzieć, ale chyba mimo wszystko dorosłych. Baśnie dla dorosłych są trudniejsze i mają bardziej skomplikowaną puentę, przez co są dla mnie ciekawsze. Motywuje mnie też fakt, że mam do przekazania bardziej rozwi-niętą myśl. Spotkanie z dorosłymi może być też dłuższe i można więcej od tej publiczności wymagać. Niektórych rzeczy dzieci po pro-stu nie zrobią, np. nie powtórzą całego wersu piosenki, bo nie zapamiętają tylu słów naraz. Publiczność dorosła jest też bardziej wymaga-jąca dla samego bajarza, a na tym mi zależy – więcej od siebie wymagając, można zajść dalej i osiągnąć wyższy poziom jakości w tym, co się robi. Z drugiej strony, dzieci są publicznością bardzo wdzięczną – pomachają na do widzenia, przybiją piątkę, są radosne i pozytywne. Każda publiczność ma swoje plusy.Ale dorośli też żywo reagują na to, co robisz. Widziałam Cię ostatnio w akcji. Na sali było pełno studentów. Siedzieli w kucki, słuchali, klaskali, śmiali się i wyglądali na bardzo zadowolonych, mimo że opowiada-łeś im o tym, jak czarownica zamienia dzieci w słonie, a nie o najnowszym modelu iPho-ne’a. Zastanawiałeś się, z czego wynika popu-larność tych spotkań?Częściowo pewnie z tęsknoty za dzieciństwem, za opowieściami, które kiedyś ktoś nam czy-tał. Częściowo pewnie też z ponadczasowości baśni – znajdziesz w nich wskazówki i uni-wersalne prawdy. Baśnie mówią o marze-niach, o świecie, którego nie ma, ale który do rzeczywistości się odnosi. Są odskocznią od codzienności – można przy nich odpocząć od nadmiaru informacji i wrażeń, jakie przyj-mujemy każdego dnia. Świat baśni jest nieco przyjemniejszy niż ten realny – wszystko jest w nim możliwe.

R o Z M A W I A M y

Świat, którego nie marozmowa z Szymonem Góralczykiem, opowiadaczem baśni dla dzieci i dla dorosłych

19

Szymon Góralczyk opowiada baśnie

Opowiadasz baśnie skandynawskie, afrykań-skie, arabskie i polskie. Są między nimi jakieś różnice?Poprzez baśnie możliwe jest zobaczenie, jak dana kultura funkcjonuje. Oglądałem ostatnio film Wiedźma wojny, którego akcja rozgrywa się w Afryce. W ogóle mnie nie zaskoczył swoją innością, właśnie dzięki temu, że znam baśnie afrykańskie. Nie dziwiły mnie magiczne kara-biny zaklinane przez szamanów, bo w baśniach też na każdym kroku pojawia się magia. Podob-nie z duchami zmarłych – były obecne w filmie, znam je również z baśni. Czyli baśnie to narzędzie do poznawania innych kultur?Myślę, że raczej uzupełnienie. Najpierw trzeba się sporo naczytać. Niektóre baśnie bez kon-tekstu i bez wiedzy o danym kraju są mało czy-telne. Jest taka baśń afrykańska, w której wielki i silny nosorożec, zwinny szympans i pan mysz starają się o rękę czapli. Warunkiem jest przy-niesienie miodu z wysokiego drzewa z ula peł-nego pszczół. Udaje się to tylko małej i zwinnej myszy. Morał? Małe jest piękne. Tę baśń ułożyli Pigmeje! Dla dzieci baśnie są też uzupełnieniem tego, czego uczą się o różnych krajach na innych zajęciach. Czym się różnią baśnie dla dzieci od baśni dla dorosłych?Baśnie dla dzieci są trochę bardziej plastyczne i mniej brutalne. Nie ma w nich tak dużo śmierci, nie ma wulgaryzmów i erotyzmu. Baśni, której bohaterami są: Bohaterski Rogaty Łeb, Bohaterski Kutas, Bohaterski Pierdziuch i Bohaterski Jądrzasty, nie opowiesz przecież dzieciom. W baśniach dla dorosłych możesz zawrzeć więcej wątków, jest w nich więcej złych postaci. Baśnie dla dzieci powinny być trochę krótsze, bo dzieci nie potrafią się sku-pić na tak długo. Chociaż dorośli też mają z tym problem. Wychowani na reklamach, jesteśmy przyzwyczajeni, że jest szybko, dużo, kolorowo, ale na pewno nie długo. Tymcza-sem baśnie to kilka do kilkunastu minut sku-pienia i uruchomienia wyobraźni. Dlatego też nie przynoszę na zajęcia z dziećmi rzutnika. Mógłbym im przecież pokazać, jak wygląda lew czy słoń, bo mogą tego nie wiedzieć. Ale

nawet jeśli nie wiedzą, to wolę, żeby wyobra-ziły sobie swojego słonia. Opowiadasz baśnie w bibliotekach i przed-szkolach. Ruszyłeś też poza Poznań. Tak, m.in. do Kostrzyna, Lubonia, Jarocina. Planuję też poprowadzić spotkanie z baśniami w przedszkolu integracyjnym dla dzieci z róż-nymi typami niepełnosprawności. Wyzwa-niem będzie ułożenie dla nich programu spo-tkania tak, żeby dobrze odebrały te baśnie. Zdam się na intuicję i chyba po raz pierwszy w życiu na swoje wykształcenie magistra fizjo-terapii (śmiech). Myślę, że takie spotkanie będzie dla nich dobre. Może znajdą w baśniach źródło siły, żeby walczyć, żeby się starać. Chcę pomóc im marzyć.

rozmawiała Natalia Grudzień

Szymon GóralczykKiedy byłem mały, za oddanie krwi dostałem od taty czerwony wóz strażacki. Strasznie mi się po-dobał, lubiłem się nim bawić.

Natalia GrudzieńPierwsza rzecz, jaka przyszła mi na myśl, to zamek z klocków Lego. Miałam do niego jedną łódkę (za-mek był na wyspie) i trzy ludziki. Starczyło na kilka godzin zabawy dziennie przez parę lat.

N A J L E P S Z y P R E Z E N T

Następne spotkanie z baśniami dla dorosłych odbędzie się 4.12. grudnia w Kluboksięgarni Głośna. Tym razem będą to baśnie polskie, wstęp 5 zł.

20

R o Z M A W I A M y

Nie jesteśmy pazernymi demiurgamio nowej Sali Wielkiej mówi Anna hryniewiecka, dyrektor CK Zamek

Co straciłby Poznań, gdyby nie udało się prze-budować Sali Wielkiej?Straciłby szansę na powstanie miejsca, które jest godne współczesnych wyzwań. To niezwy-kła przestrzeń. Straciłby szansę na powstanie miejsca, w którym przenikają się różne gatunki kultury, różne media. Gdzie muzyka łączy się z teatrem, kinem, literaturą, sztukami wizu-alnymi. Kopuła nad nowym holem Sali Wiel-kiej – tu krzyżują się wszystkie drogi komu-nikacyjne przebudowanej części zamku – jest dla mnie symbolem takiego właśnie myślenia o kulturze: interdyscyplinarnego, multimedial-nego, otwartego.Jak bardzo nie rozpoznamy tej części zamku?Partnerom, z którymi będziemy współpra-cować, już pokazywałam nowe przestrze-nie. Wszyscy stawali w nowym holu, zadzie-rali wysoko głowy i otwierali szeroko oczy ze zdziwienia. Mówili, że efekt jest niesamo-wity. Pojawią się i przeciwnicy przebudowy, ludzie, którzy przywiązują wielką wagę do utrzymywania historycznych kształtów obiektów. Myślę jednak, że dla funkcji, które ta przestrzeń ma pełnić, taka architektura jest idealna.Dyskusji tak burzliwej jak ta, która toczyła się wokół odbudowy Zamku Przemysła, jednak uniknęliście.Myślę, że ta dyskusja dopiero się rozpocznie. Jesteśmy na to przygotowani. Będziemy bro-nić naszej wizji. Zresztą na przełomie lutego i marca planujemy w zamku wystawę dotyczącą najistotniejszych projektów architektonicznych, które zostały zrealizowane w przestrzeni miasta i tych, których nie zrealizowano. Wystawa ma być punktem wyjścia do dyskusji o architek-turze Poznania, o mieście w przebudowie. To będzie także pretekst do tego, by porozmawiać o architekturze nowej Sali Wielkiej.

Wielkie otwarcie 14 grudnia, a czym planuje-cie wypełnić tę przestrzeń na co dzień?Intensywnie pracujemy nad programem. Mamy już kilka całorocznych projektów. W tym celu ogłosiliśmy konkursy dla kuratorów progra-mów performatywnych. Wybraliśmy dwie propozycje: Marcina Maćkiewicza (nie) jesteś mi obojętny (dotyczy współczesnego teatru europejskiego) i Anny Królicy Archiwum ciała (dotyczy teatru tańca).Wprowadzamy także program rezydencji arty-stycznych Laboratorium, dedykowany mło-dym artystom. Tu także ogłosiliśmy konkursy. Wybraliśmy sześć propozycji. Są wśród nich m.in. projekt z dziedziny sztuk wizualnych Kuby Jasiukiewicza, projekt performatywny Iwony Pasińskiej – realizacja Święta Wiosny z udziałem osób starszych i dzieci. Jest kilka innych – równie interesujących. Ten program uzupełnimy naszymi propozycjami. Nie traktujemy nowej Sali Wielkiej jako swo-jej własności, ale jako przestrzeń publiczną. To dobro, które powstało dzięki środkom publicznym. Owszem, my tym miejscem gospo-darujemy, zatem mamy prawo programowania go według naszych założeń. Ale w ramach tych założeń mieści się współpraca z instytucjami, NGO-sami, artystami czy animatorami kul-tury. Zdajemy sobie sprawę, że nie jesteśmy w stanie sami zaprogramować i „skonsumo-wać” Sali Wielkiej. I wcale tego nie chcemy, nie jesteśmy pazerni (śmiech). Marzy nam się i to, by także nasi bywalcy współtworzyli tę przestrzeń. Nie chcemy być demiurgami, nie chcemy narzucać swo-jej wizji, wciskać ich w ramy, tylko dawać im szansę na współtworzenie, współkreowanie tego miejsca. Jesteśmy otwarci i to jest szczera deklaracja.

Rozmawiała Sylwia Klimek

fot.

M. K

aczy

ński

Program nowego Otwarcia

i inne zamkowe propozycje

na str. 71-72

Anna hryniewiecka

21

Mówią o nim „człowiek orkiestra”. Jego harmonogram pęka w szwach. Realizuje wiele projektów naraz. Otwarcie przyznaje się do pracoholizmu. Wydawca, artysta, grafik, kurator, felietonista…

Ma na swoim koncie wiele wystaw indy-widualnych i zbiorowych (pokazywał

swoje prace w Berlinie, Rydze, Tbilisi, a nawet w Nowym Jorku), reprezentuje go warszawska galeria Leto. W 2011 r. zdobył tytuł Kultury-sty Roku oraz został nominowany do presti-żowej nagrody Paszport Polityki. Na Wiki-pedii można już znaleźć jego biogram. Mimo sukcesów 31-letni Honza Zamojski pozostaje skromnym człowiekiem. Gdy idę na umówione spotkanie w modnej poznańskiej knajpce, spo-dziewam się czarnej marynarki i drogich dizaj-nerskich oprawek okularów, tymczasem wita mnie niepozorny mężczyzna w szarym swetrze i granatowych adidasach. Nie dowierzam: – To na pewno Ten Słynny Zamojski?!Do egzaminów na ASP podchodził trzy razy. Aby uniknąć wojskowego drylu, dwa lata przeczekał na UAM, który porzucił, gdy tylko jego nazwi-sko znalazło się na liście przyjętych na Wydział Grafiki. Dyplom przygotował w Pracowni Znaku i Typografii prowadzonej przez prof. Krzysz-tofa Kochnowicza. Zaprojektowana przez niego książka We Came From Beyond/We Go Far Bey-ond została pokazana na wystawie najlepszych dyplomów wybranych przez kwartalnik „2+3 D”.Działalność Zamojskiego sięga daleko poza Poznań, mógłby przenieść się w dowolne miej-sce, jednak ceni sobie prowincjonalny charak-ter miasta, w którym przyszedł na świat. Jego zdaniem panująca tu nieco uśpiona atmosfera sprzyja ciężkiej pracy.Idealista. Choć sam zapewne niechętnie zgo-dziłby się z taką łatką. Mając pełną świado-

mość brutalnych reguł rządzących rynkiem wydawniczym oraz zmierzchu ery papieru, na początku 2010 r. założył niezależne wydawnic-two MORAVA, realizujące autorskie koncepcje książkowe.– Zamojski ma doskonałą intuicję – twier-dzi Karolina Sikorska, z-ca dyrektora Galerii Miejskiej Arsenał. – Bez względu na to, czy projektuje i wydaje książki własne, czy też bie-rze pod swoje skrzydła innych artystów, efekt końcowy zaskakuje jakością wykonania. Art-booki MORAVy to majstersztyki zarówno pod względem merytorycznym, jak i formalnym.Interesują go projekty zaskakujące, trudne do sklasyfikowania, nowatorskie. Drukuje je w niewielkim nakładzie 100-500 sztuk. Naj-większy problem sprawia mu dotarcie do odbiorców i wywołanie w nich potrzeby posia-dania pięknych i ciekawych książek. Zapytany o przyczynę takiego stanu rzeczy odpowiada: – Polacy potrafią produkować kulturę, ale nie potrafią jej konsumować. Z tego względu książki MORAVy sprzedają się głównie za granicą.Jak przystało na edytora, dużo czyta. Nie uważa się za kolekcjonera woluminów, ale jego zbiory można liczyć w tysiącach. Jako mały chłopiec pochłaniał wzrokiem ryciny czaszek pralu-dzi zamieszczone w rosyjskiej Encyklopedii Antropologii. Teraz czyta głównie kryminały, ale zachwycają go również zbiory opowiadań czeskiego pisarza Oty Pavla. Przyznaje, że ma sentyment do starych albumów fotograficznych drukowanych niepopularną już dzisiaj tech-niką rotograwiury. Lubi mieć pełną kontrolę nad swoim życiem. Nie rozstaje się z notesem. Nienawidzi, gdy ktoś przestawia mu rzeczy lub wtrąca się w jego sprawy. Swój system organizo-wania otoczenia określa mianem linijkowego. Bo co jak co, ale porządek musi być.

Karolina Gumienna

P R Z e d S T A W I A M y

Porządek musi byćszkic do portretu honzy Zamojskiego

Honza ZamojskiNienawidzi

niespodzianek i niepraktycz-nych podarun-ków. Pytanie

dotyczące najważniej-

szego prezentu sprawia mu

wyraźny kłopot, bo zwykle infor-muje bliskich, co chciałby dostać. Po

dłuższej chwili zastanowienia w końcu pada odpowiedź: „wiertarka”.

NAJLEPSZy PR EZENT

O organizowanym przez Honzę Zamojskiego festiwalu Rookie piszemy na str. 57

honza Zamojski

22

Pani filmy pojawiają się na festiwalu Ale Kino! już od kilkunastu lat. W 1996 r. Wrony zdo-były uznanie jury we wszystkich kategoriach, w 2006 otrzymała Pani Platynowe Koziołki, w zeszłym roku film Jutro będzie lepiej dostał specjalne wyróżnienie jury międzynarodo-wego oraz przyznawaną przez jury dziecięce nagrodę Marcinka dla najlepszego filmu aktorskiego. Na konferencji prasowej festi-walu Jerzy Moszkowicz wspomniał, że wielo-krotnie próbował Panią zaprosić do Poznania, ale Pani odmawiała. Dlaczego?Bardzo lubię festiwal Ale Kino!, ale nie mogłam do tej pory wziąć w nim udziału, ponieważ zazwyczaj miałam w tym czasie zaplanowane już wcześniej wyjazdy. W tym roku wreszcie się uda.Dlaczego robi Pani filmy z udziałem najmłod-szych aktorów?Nigdy nie zakładałam tego, że będę robić filmy o dzieciach, ale już na na pierwszym roku szkoły filmowej zrobiłam dokument o dziewczynce, która mieszkała w centrum Łodzi i nigdy w życiu nie była w teatrze, w kinie czy nad morzem. Zafa-scynowała mnie jej fantastyczna wyobraźnia. Jej cioteczny brat zagrał w Jajku – moim drugim fil-mie. Opierał się on na niecodziennym zdarzeniu: jadąc tramwajem w stanie wojennym, zobaczyłam z okna chłopca, który na ulicy prowadzi kurę. Być może odruchowo zwracam uwagę na dzieci bar-dziej niż na dorosłych. Kiedy kończyłam szkołę, ktoś mi wymawiał, że znalazłam sobie łatwy temat, że filmy o dzieciach to sposób na łatwe kino. Nie podoba mi się traktowanie dzieci przez pryzmat tego, że mniej wiedzą czy mniej umieją. Myślę, że gdybym robiła filmy o ludziach star-szych, moje kino byłoby inaczej postrzegane. Ciągle panuje przekonanie, że filmy o dziecku nie są takie ważne. A dzieci są bardziej otwarte, nie noszą masek, które zakładają dorośli.Nakręciła pani tylko jeden film o dorosłych, czyli Nic.

Nic i Pora umierać, choć rzeczywiście boha-terka Pory ma w sobie dużo prostej, dziecięcej energii. Dorośli bardziej się kryją, część z nich zapomina o tym, jak wyobrażali sobie swoje życie. Trochę rezygnuje z siebie, podczas gdy dzieci mają w sobie więcej energii.I rezygnują z marzeń już jako dorośli? Myślę, że tak. Większości ludzi wydaje się, że nie są w stanie pokonywać przeszkód, a dzieci nie znają żadnych barier, granic.Gdyby chłopcy z Jutro będzie lepiej byli starsi, pewnie nie wyruszyliby w świat w poszukiwaniu lepszego życia... Aktorzy w tym filmie – Oleg i Jewgienij Ryba – zostali przez Pni asystenta wypatrzeni podczas zabawy na ulicy w Dniepro-pawłowsku, Karolinę Ostrożną z Wron zobaczyła Pani, kiedy grała w gumę na toruńskim rynku.Odkrywanie dziecka jest dla mnie dziką frajdą. Zazwyczaj te dzieci nie są ani wygadane, ani pewne siebie. Z zewnątrz wydają się cichymi myszkami, ale gdy się na nie zwróci uwagę, otwierają się, rozkwitają przed kamerą. Dla mnie jest to praca dużo ciekawsza niż z dziećmi po kółkach teatralnych czy doświadczeniach telewizyjnych, które przyjmują dorosłą pozę. Dzieci-amatorzy bardzo chcą pracować, to dla nich frajda. Jednocześnie zdają sobie sprawę z tego, jak ważną rolę pełnią w filmie i jak wiele od nich zależy.W Pani filmach panuje niemal baśniowa atmosfera, jednak punktem wyjścia dla opo-wieści są całkiem rzeczywiste problemy spo-łeczne. Czy uważa Pani, że te filmy mogą zmieniać świat?Nie wiem, czy świat, ale na pewno wpływają na widzów i to jest dla mnie niesłychanie miłe. Ważne jest też to, że widzowie utożsamiają się z bohaterami. Są świadomi, że nie są sami ze swoją niewiedzą i bezsilnością wobec świata. Filmy mogą dodać im siły.

Rozmawiała Aleksandra Glinka

P R Z e d S T A W I A M y

Dzieci nie noszą masekrozmowa z dorotą Kędzierzawską, reżyserem, jurorem festiwalu Ale kino!

dorota Kędzierzawska

fot.

arch

iwum

23

Stanisław Piasecki (juror z 2004 r.)– Zasiadanie w dziecięcym jury festiwalu było dla mnie fajną przygodą. Na ogół do kina cho-dzi się na jeden film i magia kończy się po dwóch godzinach, a my spędzaliśmy w kinie całe dnie. Byłem jurorem w 2004 r., kiedy Polska wcho-dziła do Unii Europejskiej. Problemy przed-stawione w zachodnioeuropejskich filmach nie do końca były moje, ponieważ żyłem w innym społeczeństwie, ale być może to właśnie dzięki tym filmom faktycznie zderzyłem się z zachod-nią Europą.Marysia Trzeciak (jurorka z 2011 r.)– Udział w festiwalu był dla mnie dużym prze-życiem. Trochę stresującym, ale nastawionym na współpracę. Po każdej projekcji szliśmy do takiej dużej sali i omawialiśmy obejrzane filmy, ostatniego dnia siedzieliśmy w niej aż pięć

godzin. Głosowałam na Jutro będzie lepiej, tro-chę przypominał film drogi i miał w sobie „coś”. Od tego czasu próbuję pisać o filmach, częściej je oglądam i analizuję. Marzę też o zostaniu reżyserem filmowym.Mikołaj Kostka (juror tegorocznego festiwalu)– Nie brałem dotąd udziału w festiwalu. W fil-mach szukam odbicia rzeczywistości, nie odbicia lustrzanego, ale odbicia poszerzonego o wyobraźnię reżysera, który próbuje do ist-niejącej realistycznej sytuacji dołożyć własną wizję, tworząc w ten sposób nieco barwniejszy i mniej ograniczony przez ludzką naturę świat. Mam nadzieję, że udział w festiwalu pozwoli mi popatrzeć na filmy z trochę innej strony i poznać wielu ciekawych ludzi związanych z kinem.

30. Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale Kino!2-9.12.2012

Największy w Polsce dedykowany młodym widzom festiwal filmowy odbędzie się w tym roku po raz trzydziesty. Przez 8 dni zobaczymy 50 filmów pełnometrażowych oraz 86 krótkich metraży. Będziemy też mieć okazję do spotkań z zaproszonymi twórcami i aktorami. O Złote Koziołki, główną nagrodę festiwalu, będą walczyć filmy animowane i fabularne z całego świata, m.in. Azerbejdżanu czy Kolumbii. Wśród nich znajdą się też trzy polskie: Być jak Kazi-mierz Deyna Anny Wieczur-Bluszcz, Felix, Net i Nika oraz teoretycznie możliwa katastrofa Witolda Skrzyneckiego oraz polsko-niemiecko-izraelska koprodukcja Igor i powrót żurawia, która zostanie pokazana podczas seansu otwierającego festiwal. W konkursie startuje holender-ski, nagrodzony na tegorocznym Berlinale Kauwboy. Chłopiec i kawka opowiadający historię 10-letniego Jojo, który próbuje poradzić sobie z samotnością po stracie mamy. Zobaczymy Miłość z księżyca, kazachsko-niemiecko-rosyjską opowieść rozgrywającą się wokół kosmodromu Baj-konur, do którego po raz pierwszy wpuszczono ekipę filmową. Francusko-belgijska pełnometra-żowa animacja Zerafa zabierze widzów w podróż, podczas której uciekający przed handlarzami niewolników Maku próbuje ocalić osieroconą małą żyrafę. O tym, kto otrzyma Złote Koziołki, zadecyduje międzynarodowe jury, w którym zasiądą m.in. Dorota Kędzierzawska oraz Janet Pearlman, kanadyjska scenarzystka i reżyserka współpracująca z wytwórnią National Film Board of Canada. Jak co roku, Jury Młodych przyzna nagrodę Mar-cina za najlepszy film dla młodzieży, a Jury Dziecięce – Marcinka za najlepszy film dla dzieci.Platynowe Koziołki, specjalną nagrodę festiwalu przyznawaną za całokształt twórczości, w tym roku organizatorzy postanowili przyznać Tadeuszowi Wilkoszowi oraz Andrzejowi Wajdzie. Piłkarskie Koziołki otrzyma kataloński krótki metraż L’equip petit Rogera Gomeza i Daniego Resniesa.Bilety i karnety: w kasach Multikina 51, Multikina Stary Browar.więcej na: alekino.com

O Ale kino! mówią członkowie jury dziecięcego z różnych lat:

24

R e C e N Z U J e M y

A Ziuzia jest inna!nowa książka Maliny Prześlugi

Podobno tylko mugole utrzymują, „że w dobie komputerów sztuka czytania

zanika, zwłaszcza wśród dzieci”, jednak rynek wydawniczy wciąż narzeka, że o czytelnika, szczególnie tego dziecięcego, trzeba walczyć. Jako alternatywę dla telewizyjnych bajek i gier komputerowych, dzieciom proponuje się więc fantastyczne książkowe światy wampirów i czarodziejów albo rozrabiaków, z którymi dzieciaki chętnie się utożsamiają – ich serca podbijają teraz koszmarny Karolek, marudny Mikołajek oraz obdarzeni ponadprzeciętnymi zdolnościami Felix, Net i Nika.A Ziuzia jest inna. I to nie tylko dlatego, że jedno oko ma zielone, drugie zaś szare. Malina Prze-śluga do serca wzięła sobie przekonanie, że pokolenie młodych czytelników wychować można tylko wtedy, kiedy dzieciom zaczną czy-tać rodzice, i napisała książkę atrakcyjną dla dorosłych. Samych rodziców też postanowiła przy okazji trochę wychować – to przecież oni oczekują od książek dydaktyzmu, dzieci nieko-niecznie.Ziuzia jest zatem najzwyklejszą siedmiolatką z najzwyklejszej rodziny, tyle tylko, że każdy dzień jej najzwyklejszego życia okazuje się wielką przygodą. Zaczyna chodzić do szkoły, docieka, jak objawia się „depresia”, czasem dogaduje się nawet ze starszą siostrą w trud-nym okresie dorastania i dochodzi do wniosku, że nie wszyscy chłopcy są najgorsi na świecie. Niektórzy używają nawet chustek do nosa. Ziuzia uczy, jak oswajać dziecięce lęki – przed szkołą, przed ciemnością, przed robakami, przed psami (które mogą ugryźć, ale raczej im się nie chce), przed dorosłością (bo Ziuzia wola-łaby zostać robotem niż kobietą). Dzięki kocha-jącym rodzicom czuje się bezpiecznie. Rodzina Zuzi jest niby zwyczajna (2+2+pies), ale tak naprawdę idealna i wzorcowa. I tu obja-

wia się kierowany do dorosłych dydaktyzm – rodzice starają się córeczki nie ograniczać, dopóki nie robi sobie krzywdy: może spać z dezodorantem albo papierkiem po wafelku, dopiero wieszak okazuje się „potrzebny szafie”. Nawet wielka laurka dla mamy namalowana na ścianie sypialni nie jest powodem wielkiej awantury, bo Ziuzia włożyła w nią przecież wiele serca i pracy.Zderzono tu dwie perspektywy postrzega-nia rzeczywistości – dziecięcą i dorosłą – i, o dziwo, okazuje się, że te dwa światy wcale się nie wykluczają, nawet jeśli wypełniane przez rodziców PIT-y są dla małej robakami. Ziu-zia została sportretowana z punktu widzenia troskliwego, bacznie obserwującego jej bogatą wyobraźnię rodzica, ale świat zewnętrzny oglądamy już oczyma dziecka. Dzięki temu urzeknie ona maluchy swoimi niezwykłymi przygodami w prozie codziennego życia, a rodziców błyskotliwością i zaskakująco zdrowym rozsądkiem.Jak we współczesnych animowanych fami-lijnych produkcjach, w tej samej historii dla dorosłych i dzieci przeznaczono zupełnie różne treści i żarty, a tym, co połączy ich lekturowe doświadczenia, będą ilustracje Roberta Roma-nowicza. Piękne rysunki w ciepłych i żywych barwach doskonale uzupełniają się z plastycz-nymi obrazami powstającymi w wyobraźni Ziuzi. Takie zaproszenie do wspólnego czyta-nia to cenny prezent i dla dużych, i dla małych miłośników książek.

Anna RogulskaZiuzia Maliny Prześlugi z ilustracjami Roberta RomanowiczaTashka 2012

25

R e C e N Z U J e M y

Sąd nad Matką Pol(s)kąspektakl Marcina Libera

III Furie zaprezentowała w listopadzie Kluboksięgarnia Głośna w ramach

swego nowego poniedziałkowego cyklu Teatr Telewizji.

Historia bohaterek spektaklu, Danuty Mutter i Alkmeny Markiewicz, toczy

się na scenie prawie jednocześnie. Danuta jest prostą kobietą z małego miasteczka. Pierw-szego września 1993 r. rodzi Dzidzię – nie-pełnosprawną dziewczynkę, która „cierpi na niewydolność wszystkiego, padaczkę i łupież”. Dzidzia to kara za grzechy babci, Stefanii Mutter, chłopki, która w czasie wojny wydała Niemcom na śmierć dwie Polki – profeso-rową Alkmenę i jej córkę. Powód jak zawsze błahy: jesionka podszyta prawdziwym lisim futrem, a w szerszej perspektywie – chciwość i zazdrość o wielkomiejskość profesorowej z Warszawy. Danuta znosi z pokorą cudzą karę i opiekuje się Dzidzią. Do czasu, aż dziecko odbierają jej pracownice socjalne, które oddają je do Fundacji ds. Epatowania Nieszczęściem. Od tej chwili „umajona i przybrana kwiatami” Dzidzia zawiśnie nad ołtarzem w kościele. Alkmena Markiewicz to z kolei matka egzeku-tora AK. Wzorowany na rzeczywistej postaci Stefan w czasie wojny czyścił naród polski z wrogów za pomocą pistoletu. Alkmena siedzi pod bramą Olimpu nękana przez duchy ofiar Stefana. Czeka na werdykt: winna/niewinna zbrodniom syna.Drażniący to spektakl, wwiercający się głęboko, ściskający wszystko, co wewnątrz. Ostry jak gitarowe riffy grane na żywo przez zespół Moja Adrenalina. To przerażający wodewil, którego wodzirejem jest MC Apollo (Rafał Cieluch), ale też prawdziwa tragedia – nawet jeśli ktoś pozostaje przy życiu, to i tak najpewniej poniósł klęskę.

W biało-czerwonej (jak wiadomo co) scenogra-fii rozgrywa się sąd nad Matką Pol(s)ką – naj-większą przegraną. Ma ponieść karę za to, czego nie zrobiła. Biegnie w kole historii jak chomik w kołowrotku, dla utrudnienia ma przypiętą do nogi kulę odpowiedzialności za kogoś. Chce się wrzeszczeć: „Dajcie spokój! To nie jej wina!”, ale krzyk zamiera w gardle. Trochę jednak jej – przynajmniej w części jest odpowiedzialna za reprodukcję bohaterszczyzny w kolejnych pokoleniach. „Każdą hańbę można przekuć w dumę naro-dową” przekonuje Apollo. I tak się staje. Hańbę można powiesić nad ołtarzem, można ją wielbić i żarliwie się do niej modlić… można święto-wać z patosem kolejne rocznice i przekonywać, że rzeź to przecież nie rzeź. W spektaklu na tle tego naszego piekiełka poloneza tańczy cała plejada polskich na wskroś postaci: kosynierów, robotników, małomiasteczkowych, żądnych linczu wiernych i wielkomiejskich homosek-sualistów, kibiców piłkarskich i baby z targu... I tylko Danuta Mutter, prosta, niewykształcona wnuczka zdrajczyni, wsadza kij w szprychy koła historii. To ona w scenie nazwanej „Wielką Improwizacją” oskarża „wszystkie rodziny polskie i polskie krajobrazy” o „sprowadzenie jej do roli szmaty do podłogi” i domaga się odwołania historii. Wciśnięta w tani różowy sweterek i dżinsową spódnicę z targu, staje przy mikrofonie na scenie historii i chce zapo-mnienia oraz wzajemnego wybaczenia. „Nie ma boga, który mógłby odpuścić złe życie, sami musimy to zrobić” – błaga. W finałowej scenie oddaje jesionkę profesorowej, żeby okryła ciało syna. One dwie są w punkcie wyjścia, od tej pory może zdarzyć się wszystko. Ale wodewil dosłownie i w przenośni trwa dalej.

Natalia GrudzieńCytaty pochodzą ze spektaklu.

III FurieTeatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicyreżyseria Marcin Liberscenariusz: Sylwia Chutnik, Magda Fertacz, Małgorzata Sikorska-Miszczuk na podstawie Dzidzi Sylwii Chutnik i na motywach autobiografii Stefana Dąmbskiego Egzekutor

26

Pierwszy sekretarz Komitetu Centralnego PZPR Władysław Gomułka w czasie przemówienia na XII Plenum partii w dniu 24 września 1958 r. wypowiedział słynne hasło Tysiąc szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego i to hasło właśnie stało się programem jednego z największych w historii Polski boomów budowlanych. W Poznaniu także.

Wkrótce po ogłoszeniu tej dewizy jak grzyby po deszczu zaczęły powsta-

wać szkoły. Decyzją o wyraźnym charak-terze politycznym była lokalizacja pierw-szej Szkoły – Pomnika Tysiąclecia Państwa Polskiego. Dzięki szerokim wpływom w ówczesnej Polsce wojewody śląskiego Jerzego Ziętka, została nią szkoła podsta-wowa w Czeladzi położonej w Zagłębiu Dąbrowskim. Otwarta została już w 1959 r. Natomiast tysięczną szkołą była oddana do

użytku w 1965 r. szkoła podstawowa im. Hugona Kołłątaja w Warszawie.

Polityczne i praktyczneRozmach przedsięwzięcia i społeczny entu-zjazm, jaki wywołało, doprowadziły do tego, iż powstało nie tysiąc, ale aż 1417 szkół. Ogólno-polska akcja budowy szkół, prócz oczywistego znaczenia propagandowego, czyli chęci przy-ćmienia organizowanych przez Kościół kato-licki obchodów tysiąclecia chrztu Polski, miała bardzo istotną wartość praktyczną. Przed roz-poczęciem tego projektu warunki lokalowe pol-skich szkół były fatalne. Wciąż nieodbudowane zniszczenia wojenne i powojenny wyż demo-graficzny powodowały, że na jedną salę lekcyjną przypadało średnio ponad 70 uczniów. Oznacza to, że zajęcia musiały się odbywać w większości szkół na dwie, a nawet na trzy zmiany.

Czyn społeczny i żywa gotówkaTysiąclatki powstawały z typowych projek-tów architektonicznych, nieznacznie tylko

Pomniki nie tylko na chwałę PRL-upoznańskie „tysiąclatki”

IV Lo, ul. Swojska

M o d e R N I S T y C Z N y P o Z N A ń

27

dostosowywanych do specyfiki lokalnych warunków, dlatego też są do siebie niemal bliźniaczo podobne. Budowane były z prefa-brykowanych elementów w duchu architek-tury funkcjonalistycznej. W pracach brali udział nie tylko opłacani robotnicy, ale całe rzesze ochotników. Nie zawsze dobrowolnie, bo często w ramach podejmowania zobowią-zań w zakładach pracy, wpłacane były też składki na budowę szkół. Do 1965 r. zebrano ponad 8 miliardów złotych, Polacy mieszka-jący za granicą wpłacili ponad 200 tysięcy dolarów. Trzeba mieć na uwadze fakt, że obie te kwoty przy uwzględnieniu dzisiejszej war-tości pieniądza, byłyby znaczenie wyższe.

Schrony przeciwatomowe i fasady propagandowe

Koniec lat 50. oraz lata 60. były okresem zimnej wojny. Społeczeństwo znajdowało się pod presją zagrożenia konfrontacją zbrojną pomiędzy USA i Związkiem Radzieckim, a co

za tym idzie – nieuchronnej wojny atomowej. Dlatego też w wielu tysiąclatkach powstały schrony przeciwlotnicze, a same szkoły mogły być w razie konieczności przekształcone w szpitale polowe.Polityczne znaczenie projektu miewało różne konsekwencje w przypadku poszczególnych szkół. Pierwsza tysiąclatka w Czeladzi została wybudowana bardzo szybko, dzięki wsparciu wojska oraz władz partyjnych kierujących do niej nieprzerwanie płynący potok materiałów budowlanych. W innych natomiast przypad-kach szkoły były budowane byle jak. Otwie-rano je z pompą przy udziale miejscowych władz i mediów, a następnie miesiącami stały niewykończone i czekały, aż komuś się o nich przypomni.

Poznańskie pomnikiRównież w Poznaniu wiele do dzisiaj istnieją-cych szkół zostało wybudowanych w ramach akcji Tysiąc szkół na tysiąclecie. Należą do nich między innymi udana pod względem architektonicznym i dobrze wykonana Szkoła Podstawowa nr 75 przy ul. Powstańców Wiel-kopolskich, niestety w ostatnich latach oszpe-cona w czasie termomodernizacji. Nieco póź-niej powstała wildecka Szkoła Podstawowa nr 84, która na swojej stronie internetowej chwali się, że była to „930 tysiąclatka w Polsce, 12 w Poznaniu, a 3 w dzielnicy Wilda”. Jako Pomnik Tysiąclecia Państwa Polskiego wybu-dowana została także siedziba IV Liceum Ogólnokształcącego, która była pierwszym nowym budynkiem liceum w powojennym Poznaniu.

A jednak postępMimo propagandowej genezy powstania tysiąclatek, ich mało oryginalnego kształtu architektonicznego i często nie najlepszych materiałów, z jakich zostały wykonane, odmieniły one jednak polskie szkolnictwo. Po raz pierwszy w polskiej historii powszech-nie, a nie na zasadzie pozytywnego wyjątku, nauka mogła się odbywać w wygodnych, jasnych salach, mieszczących się w budyn-kach zaprojektowanych specjalnie dla celów dydaktycznych.

Marcin Stachowiak

fot.

M. S

tach

owia

k

Więcej na blogu Modernistyczny Poznań: www.modernistyczny-poznan.blogspot.com

28

Moje związki z Polskim Teatrem Tańca trwają wiele lat. Pracowałem z jego liderami, w różnych konwencjach choreograficznych i stylistycznych, ale zawsze ważna była teatralność.

Conrada Drzewieckiego poznałem w połowie lat 60. w Krakowie. Byłem wtedy jeszcze stu-

dentem ASP, a on reżyserował ruch do spektaklu Niech no tylko zakwitną jabłonie wg Agnieszki Osieckiej. Nasza współpraca zaczęła kilka lat później, w 1970 r.. Myśl o powstaniu Polskiego Teatru Tańca dopiero się wykluwała, ale Conrad, kierując wówczas zespołem baletowym Opery Poznańskiej, zaproponował mi przygotowanie scenografii i kostiumów do Les Biches. Premiera odbyła się w operze w lutym 1973 r., a potem w nowym opracowaniu spektakl ten wszedł do repertuaru PTT. Moja wersja była taka „charl-stonowska”, zdecydowanie inna od tej, którą do realizacji filmowej Les Biches, typowo „pod kamerę”, przygotowała Xymena Zaniewska.Pierwsza oryginalna premiera przygotowana w PTT odbyła się w kilka miesięcy po inauguracji działalności, w styczniu 1974 r. Było to Epitafium dla Don Juana, do którego projektowałem sceno-grafię i kostiumy. Don Juan Conrada był postacią tragiczną, molierowską, ale zabarwioną zaprze-czającą legendzie, ironiczną wizją Capka. Spek-takl miał bardzo silną dramaturgię, wszystkie elementy były ze sobą zespolone, przenikały się.Conrad był otwarty na teatralność, nie wyma-gał „baletowości” kostiumu. Wyzwanie polegało na połączeniu klimatu hiszpańskiego, rysunku jak z Velasqueza, z miękkością sceniczną. Sam byłem w owym czasie mocno pochłonięty tema-tem „Juanowskim”, robiłem dwie inne realizacje w teatrach dramatycznych, w Olsztynie i Krako-wie, miałem swoją wizję plastyczną i literacką. Udało się to wszystko spotkać i połączyć. Ta praca

dawała ogromną radość, choć logistyka, która jej towarzyszyła, była skomplikowana. Teatr tańca nie ma własnych pracowni, a musiało powstać kilkadziesiąt stylizowanych kostiumów i peruk. Miałem już wtedy za sobą pierwsze realizacje w Teatrze Pantomimy Henryka Tomaszewskiego i bardzo dobre doświadczenia ze współpracy z pracowniami w Teatrze Polskim we Wrocła-wiu. To tam były szyte kostiumy i powstawały peruki – prawdziwe dzieła (to nie była praca fryzjerska, ale artystyczna). Scenografia była oparta na horyzoncie, który musiał spełniać warunek mobilności – malowano go w Operze Poznańskiej. Polski Teatr Tańca był od zawsze zespołem podróżującym i musiałem pamiętać o takiej konstrukcji, którą bez uszczerbku dla wizji spektaklu będzie można zaadaptować do różnych warunków scenicznych. Horyzont był oparty o dwie kolumny i wysuwany.Przy Epitafium dla Don Juana bardzo się zaprzy-jaźniłem z zespołem, wspominam tę pracę jako bardzo satysfakcjonującą, spektakl miał świetne recenzje, podkreślające syntezę wszystkich elementów: choreograficznych, plastycznych i muzycznych (tłem była hiszpańska muzyka gitarowa, którą Eugeniusz Rudnik opracował we współczesnym brzmieniu elektronicznym). Po Epitafium… moja przygoda z PTT była zawie-szona na prawie 20 lat. Dopiero w 1992 r. Ewa Wycichowska zaprosiła mnie do współpracy przy trzyczęściowym wieczorze realizowanym na zamówienie międzynarodowego festiwalu Światowe Dni Muzyki, którego premiera odbyła się w Teatrze Wielkim w Warszawie: to były prace Ewy, Barbary Gołaskiej i Kanadyjczyka Davida Earla*. Kolejny rozdział był równie ważny: Carmen w choreografii Jerzego Maka-rowskiego, z legendarną, benefisową kreacją Ewy Wycichowskiej.

wysłuchała Jagoda Ignaczak

W S P o M I N A M y

Od Don Juana do Carmeno Polskim Teatrze Tańca opowiada scenograf Władysław Wigura

Jubileusz Polskiego

Teatru Tańcasezon XL

Polski Teatr Tańca

powstał w 1973 r.

W sezonie

jubileuszowym

będziemy na

łamach IKS-a

przypominać

sylwetki

znakomitych

artystów

związanych z tym

zespołem.

29

Do zweryfikowania roli, jaką odegrał Poznań w czasach pierwszych Piastów,

przyczyniły się prowadzone od lat międzywojennych badania archeologiczne,

a szczególnie odkrycia z ostatnich lat.

Maria Lisiecka umieściła akcję jednej z fabularyzowanych opowieści Z prze-

szłości Poznania (1916 r.) w komnacie dworca Mieszkowego. Uważano wówczas, że Poznań w X w. był miastem z warownym zamkiem księ-cia, umiejscawianym zwykle na terenie Śródki. Już w latach 20. XX w. przyjęto, że początki państwa związane są z Ostrowem Tumskim, jednak dopiero w1936 r. Poznańskie Towarzy-stwo Przyjaciół Nauk uchwaliło podjęcie badań archeologicznych dawnego Poznania.Odkryto wały podgrodzia z czasów Mieszka I na Ostrowie Tumskim……tak brzmiał tytuł niedługiej notatki w Kurie-rze Poznańskim z sierpnia 1939 r., relacjonującej wykopaliska prowadzone od 1938 r. w trzech miejscach na Ostrowie pod kierunkiem prof. Józefa Kostrzewskiego. Badania przerwała wojna, ale już w 1938 r. Witold Hensel starał się wykazać, że w związku z realizacją polityki zachodniej Mieszka I, Poznań przez pewien czas stanowił stolicę państwa.Przypuszczać (…) można, że pałac książęcy (…) był budowlą [kamienną], dość okazałą i monumentalną.Po wojnie wykopaliska na Ostrowie podjęte zostały z inicjatywy Witolda Hensla już w 1946 r. Prowadził je w katedrze, a także w ogrodach biskupich zimą, przy ponad 10-stopniowym mrozie. Natrafił na fragment fundamentu i choć wiedział, że może to być relikt pałacu Mieszka, musiał z braku funduszy przerwać prace.(…) przy świeżo odsłoniętym fragmencie murów przedromańskiej katedry (…) [W.

Hensel] formułuje ideę „naukowego przygoto-wania wielkiej rocznicy”.W latach 1951-56 prowadzone były w poznań-skiej katedrze przez Krystynę Józefowiczównę (pod kierunkiem prof. Zdzisława Kępińskiego) wykopaliska w ramach tzw. badań milenijnych. Doprowadziły one do odkryć, o które do dziś spierają się badacze: fragmentów misy inter-pretowanej jako misa chrzcielna oraz grobow-ców na środku nawy głównej przypisywanych Mieszkowi I i Bolesławowi Chrobremu. W poniedziałek w południe w historii Poznań-skiego Ostrowa Tumskiego rozpoczęła się prawdopodobnie nowa epoka...Dopiero latem 1999 r., w drugim wykopie zało-żonym przy kościele Najświętszej Marii Panny na Ostrowie Tumskim, archeolodzy z Instytutu Prahistorii UAM (pod kierunkiem prof. Hanny Kočki-Krenz) natrafili na fragment muru pala-tium Mieszka. Kilka lat później archeolodzy odsłonili relikty kaplicy Dąbrówki. Niemal równolegle zbadano też potężne wały z czasów Mieszka przy ul. Posadzego.Wyniki badań archeologów pozwoliły na sfor-mułowanie tezy, że poznański gród stał się ok. poł. X w. centralnym ośrodkiem piastowskiej władzy w nowo powstałym państwie.

Daina Kolbuszewska

W S P o M I N A M y

Odkrywanie Mieszkowego „dworca” na Trakcie

Terra Incognita – odkryj Ostrów Tumski!Centrum Turystyki Kulturowej TRAKT zaprasza do udziału w całorocznej akcji, podczas której odkryjemy wielką historię ostrowa Tumskiego!Z nami dowiesz się więcej!Reportaż: 9.12., g. 15.10 Radio emausPrelekcja: 12.12., g. 19Cafe MisjaWycieczka 15.12., g. 12, spotkanie przy kościele NMPudział bezpłatny

Badania archeologiczne w katedrze. Fot. ze zbiorów MKZ

30

d Z I A ł A M y

Stępa, kłusem i galopemCavaliada (6-9.12.)

Ta impreza co roku elektryzuje kibiców jeździectwa i miłośników koni. Gwarantuje bowiem nie tylko emocje sportowe związane z konkursami jeździeckimi w skokach przez przeszkody, ale i bliskie spotkanie z końmi, efektowne pokazy i zabawy dla najmłodszych.

Najbliższa edycja Cavaliady odbędzie się między 6 a 9 grudnia. Wzorem roku

ubiegłego złożą się na nią trzy wątki: Sport (czyli zawody jeździeckie), Targi (czyli oferta 100 wystawców sprzętu jeździeckiego) i Show (a więc efektowne pokazy dla dorosłych i dla dzieci). Każdy z nich obfitować będzie w mnó-stwo atrakcji.

Sport: dla jeźdźców i kibicówW zawodach jeździeckich startują uznani na arenie międzynarodowej zawodnicy, a tego-roczna pula nagród wynosi 450 tys. złotych. O sukcesie zawodów świadczy zwiększająca się z roku na rok liczba kibiców. W ubiegłym roku zmagania na głównej arenie obejrzało aż 13 tys. osób.Różnorodność konkursów Cavaliady spra-wia, że każdy z jej dni jest inny i równie ciekawy. Bez wątpienia warto polecić Kon-kurs Potęgi Skoków (piątek g. 21). To walka o wysokość, jeźdźcy na swych rumakach starają się pokonać coraz to wyższe prze-szkody, a zwycięży ten, który poradzi sobie z najwyższą. Z kolei konkurs Speed and music (sobota g. 21) jest dynamiczną konku-rencją, przez niektórych nazywaną końskim tańcem. Wreszcie zwieńczenie zawodów, czyli konkurs Grand Prix (niedziela od g. 15), czyli sportowa rywalizacja na najwyż-szym światowym poziomie. Podczas Cava-liady swoje jeździeckie umiejętności prezen-tują także dzieci, które rywalizować będą w zawodach na kucach.

Show: dla pasjonatówNajciekawsze pokazy czekają nas na głów-nym parkurze w pawilonie 5. Piątek będzie dniem powrotu do przeszłości, bo widzowie obejrzą najpierw turniej rycerski (g. 18.30) a potem wyścig rydwanów (g. 19.30). Sporo emocji wywoła też zapewne halowy Puchar Polski w wyścigach konnych zaprzęgów (g. 20). W sobotnim bloku pokazów zaprezentują się siłacze i kadryle (choreograficzne układy w wykonaniu jednego i kilku koni). Zobaczymy też west/dresaż, czyli pokaz ujeżdżenia koni w stylu western. Przed godz. 19 rozpoczną się finały zaprzęgowego Pucharu Polski. W nie-dzielę zaś czeka nas niesamowity międzypań-stwowy mecz w końskim… futbolu. Zagrają Pol-ska i Austria. A na finał: popisy koników pony.Oprócz pokazów na ringu głównym będą także liczne atrakcje dla najmłodszych. To przede wszystkim Wioska Indiańska, Wioska Średniowieczna czy popisy konnych łuczników. Poza tym w specjalnie zaaranżo-wanej strefie – Kids Zone – dzieci posłuchają fragmentów książek o koniach i wezmą udział w zajęciach plastycznych. W Wiosce Olimpij-skiej wszystkie maluchy będą zaś mogły spró-bować swych sił w rozmaitych dyscyplinach sportowych: szermierka, kajakarstwo, piłka ręczna, judo czy hokej.

Targi: dla specjalistów i amatorówNa targach zaprezentuje się około 100 wystaw-ców, którzy przywiozą między innymi: sprzęt jeździecki, pasze i suplementy, odzież, wypo-sażenie stajni i inne artykuły jeździeckie – to dla specjalistów z branży. Najlepszy z wystaw-ców otrzyma Złoty Medal MTP. Nie zabraknie propozycji licznych klubów jeździeckich. Będą także wydawnictwa, plakaty i gadżety dla miło-śników koni, którzy jednak z różnych względów jeździectwa nie uprawiają.

Leszek Gracz

31

Zabawa z duszą!Quest – ta obco brzmiąca nazwa kryje w sobie niezwykle atrakcyjną formę turystyki aktywnej. I bynajmniej nie chodzi tu o sporty ekstremalne, ale o sympatyczną zabawę z ogromnym potencjałem edukacyjnym. Idea questingu narodziła się ok. 15 lat temu w sta-nach Zjednoczonych, a 6 lat temu dotarła do Polski i od tego czasu powoli, ale konsekwentnie rozwi-ja się, zyskując coraz szersze grono miłośników. Od czerwca tego roku questowymi ścieżkami moż-na wędrować również po Poznaniu i Wielkopolsce. uczestnik zabawy otrzymuje ulotkę, na której w for-mie rymowanki umieszczone są zadania i zagadki, przeplatane lokalnymi ciekawostkami, których na próżno szukalibyśmy w przewodnikach. Kierując się tymi wskazówkami, dociera do miejsca, w któ-rym została ukryta skrzynia skarbów (!). skarbem jest pieczęć, której odcisk przystawia się na ulotce questowej – jest on poświadczeniem przejścia całej ścieżki. udział w niej jest bezpłatny, działa 24h/dobę , 7 dni w tygodniu, uczestnicy zabawy angażują się w nią, a informacje zawarte w queście zapamiętują! Dostrzegając ogromny potencjał, jaki drzemie w ta-kiej formie aktywnej turystyki, Wojewódzka Biblio-teka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Pozna-niu zaangażowała się w promocję i tworzenie takich właśnie questów. Obecnie w Wielkopolsce działa 5 ścieżek questo-wych, powstaje kilkanaście kolejnych. ulotki do

Świetny pomysł na poznawanie miasta.

Doskonale się bawiłyśmy!

bardzo udana inicjatywa. Chcemy więcej!

Podobało nam się niezwykle.

Fajna zabawa!

Dzieciaki zapomniały że nogi bolą i zmęczo

ne.

a my dostrzegliśmy w znanym Poznaniu

zupełnie nieznane miejsca :)

nich można zobaczyć i wydrukować z portalu www.regionwielkopolska.pl. Można je również otrzymać w Pracowni Krajoznawczej WBPiCAK przy ul. Kramarskiej 32 oraz Centrum Informacji tury-stycznej na starym Rynku.

O tym, że jest to dziedzina turystyki, którą warto rozwijać, przekonują wpisy uczestników zabawy umieszczone w Księdze Questowiczów, która znaj-duje się w każdej skrzyni skarbów.

Walory questów dostrzegli również uczestnicy Festiwalu Gier „Let’s play Poznań”, który odbył się w październiku br. Wyruszajmy zatem na questowe ścieżki, a dobra zabawa gwarantowana!

Aleksandra Warczyńska

Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu

pr

om

oc

ja

32

d Z I A ł A M y

Ogród zmysłówPark orientacji Przestrzennej w owińskach

Kiedy Alicja przedostała się na Drugą Stronę Lustra, znalazła się w ogrodzie pełnym kwiatów. Słysząc ich rozmowy, powiedziała do Tygrysiej Lilii: „Byłam w wielu ogrodach, ale nigdzie nie było kwiatów, które umiałyby mówić”. Spieszę donieść, że byłem w ogrodzie, w którym kwiaty mówią. Zapraszam tam również Czytelników IKS-a.

Dzięki wsparciu finansowemu Starostwa Powiatowego oraz Unii Europejskiej przy

Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych w Owińskach powstał w tym roku Park Orientacji Przestrzennej – ogród dydaktyczny, który ma pomagać dzie-ciom niewidomym i niedowidzącym w nauce orientacji przestrzennej.

na cysterskim szlakuOwińska położone są na prawym brzegu Warty, przy linii kolejowej i szosie do Wągrowca, zaled-wie 12 km od Poznania. Wieś leży na wielkopol-skim szlaku cysterskim – cysterki przybyły tu w połowie XIII w. Pierwotną świątynię i klasz-tor zbudowano w stylu gotyckim. Po pożarze na początku XVIII w. nowy, barokowy kościół wzniósł włoski architekt Pompeo Ferrari, który dokończył także budowę klasztoru. Po kasacie zakonu przez władze pruskie kościół stał się

kościołem parafialnym p.w. Najświętszej Marii Panny i św. Jana Chrzciciela (http://owinska.pl), a w przebudowanych budynkach klasztornych urządzono zakład dla umysłowo chorych.

Droga do samodzielnościObecnie w dawnym (odnowionym) klasztorze mieści się ośrodek, obejmujący szkołę podsta-wową, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalne przeznaczone dla dzieci niewidomych, które zdobywają tu wiedzę przygotowującą je do samo-dzielnego, dorosłego życia. To właśnie dla nich urządzono tu jedyny w Europie Park Orientacji Przestrzennej, w którym niewidome i niedowi-dzące dzieci uczą się samodzielnego porusza-nia w terenie. Park zajmuje powierzchnię około 2 ha, są w nim między innymi ścieżki o różnych nawierzchniach, równoważnie, tory przeszkód, ślizg linowy, staw, strumyk, mostki, wodospad i fontanny, specjalne przyrządy dydaktyczne, zabawki dźwiękowe, huśtawki, pajęczyny do wspinaczki. Pozwalają one nie tylko na rozwija-nie sprawności fizycznej, ale przede wszystkim na naukę orientacji przestrzennej i oswajanie z rzeczywistością życia w mieście.

Gadające rabatkiJest i mała oranżeria, i zagroda, w której dzieci mogą spotkać się ze zwierzętami. W parku posadzono ponad 200 gatunków roślin: mamy tam ogród ziołowy, warzywny i kwiatowy. Na rabatkach znajdują się tabliczki z nazwami roślin, także w języku Braille’a. W ten sposób rośliny „mówią” o sobie. Pozostałymi zmysłami dzieci poznają ich kształt, smak i zapach. Jest to więc prawdziwy „ogród zmysłów”.Park, który poprzez naukę i zabawę umożli-wia niepełnosprawnym aktywną rehabilita-cję, dostępny jest i dla turystów (http://niewi-domi.edu.pl/park-orientacji-przestrzennej), pełni też funkcję integracyjną – odbywają się w nim zajęcia dla widzących uczniów ze szkół powiatu poznańskiego. Witold Gostyński

fot.

Z. S

zmid

t

33

W Instytucie Kultury Stosowanej trwa nasza całoroczna gra w kulturalne zaliczenia

zaliczenie wykładuŻeby zaliczyć wykład, wystarczy pojawić się na

dowolnie wybranym wydarzeniu związanym z festi-walem Poznań Boroque, który trwa od 3 do 9 grud-nia (jego program zamieszczamy na s. 49-50, a roz-

mowę z jego szefem, Cezarym Zychem, na s. 17) i zgłosić się do organizatorów po stempel Instytutu

Kultury Stosowanej w odpowiedniej rubryce Wasze-go indeksu. Możecie za to dostać 3 punkty.

zaliczenie ćwiczeńŻeby zaliczyć ćwiczenia, należy pojawić się na fe-

stiwalu z jakimś barokowym elementem stroju albo rekwizytem. Możecie za to dostać 5 punktów.

Zdobyte punkty wpiszcie do Waszego indeksu elektronicznego.

nagrody dla prymusów# całoroczna „sieciówka” MPK na przyszły rok akademicki (fundator: Solar)

możliwość bezpłatnego korzystania przez cały przyszły rok akademicki z roweru miejskiego (fundator: Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Poznań)

# możliwość zwiedzenia z dziesiątką przyjaciół prawdziwego browaru, a na finał kurs degustacji piwa w browaro-wym pubie (fundator: Kompania Piwowarska)

# całoroczny zapas „mieszanki studenckiej” i innych przekąsek (fundator: Lorenz)# całoroczne imienne bilety VIP-owskie na przyszły rok akademicki do partnerów, z którymi przygotowujemy

kolejne zaliczenia (fundatorzy: poznańskie instytucje kultury)# jeden semestr dowolnie wybranego kursu językowego (fundator: empik school)

więcej na wmposnania.pl/indeks, kontakt: indeks@wm.poznan.pl

barokowy Cezary ZychMówi się o ludziach wszechstron-nych, że są renesansowi. Szerokie horyzonty Cezarego (prawo, filozofia, muzyka…) wskazywałyby na to, że i jego należy włączyć do tego grona, a jednak trudno nazwać go inaczej niż człowiekiem… barokowym. Liczba znakomitych pomysłów, na które wpada i z rozmachem realizuje, łatwość, z jaką o nich opowiada i je promuje, a także sama jego malowni-czo imponująca postać mają w sobie coś z iście barokowego przepychu, ale też uświadamiają, że „barok” nie znaczy „nadmiar” – raczej wieczny niedosyt. Przyznaje, że najchęt-niej słucha ostatnio ciszy. Ale zaraz dodaje, że także muzyki improwi-zowanej we wszystkich postaciach. Najwięcej zawdzięczają mu melo-mani i muzycy zwani „dawnymi”. To za jego sprawą sale koncertowe i kościoły zaczęły wypełniać tłumy młodych ludzi, chcących słuchać Bacha, Telemanna, Vivaldiego czy Haendla. Pismo i fundacja „Canor”, wieloletnia współpraca z Orkiestrą Arte Dei Suonatori, kolejne festiwale (Muzyka w raju, Muzyka dawna per-sona grata, Festiwal Haendlowski, Festiwal trzech baroków, Festiwal smyczków i strun) – wystarczyłoby tego na trzy życiorysy. A on wciąż ma nowe pomysły. eop

Studencie!# czy wpisałeś się już na listę studentów „IKS-a”?

jeśli nie – wciąż możesz to zrobić na facebook.com/kulturapoznan# czy masz indeks „IKS-a”?

jeśli nie – wciąż możesz go za darmo odebrać w naszym dziekanacie w Centrum Informacji Miejskiej przy ul. Ratajczaka 44

# jeśli jesteś już na liście studentów i masz indeks, możesz się z nami bawić – w tym miesiącu można zdobyć jedno zaliczenie i 8 punktów

# sylwetkę Cezarego Zycha, wykładowcy, u którego zdobywacie gru-dniowe zaliczenia, zamieszczamy obok

re(da)ktor Ewa Obrębowska-Piasecka

34

k i n ok i n o k i n o

Nawiązujący do kina kontrkulturowego lat 60. i 70. oraz do tradycji włoskich dramatów politycznych film nie wcho-dzi w spory ideowe. Stawia raczej pytanie o stan europejskiej demokra-cji, z którą od jakiegoś czasu nie jest najlepiej.Jedenaście lat temu, w lipcu 2001 r., ob-radował w Genui szczyt G8, czyli grupy skupiającej rządy najbardziej rozwinię-tych gospodarczo państw świata. To-warzyszyły temu forum gwałtowne pro-testy alterglobalistów. Przekształciły się one w rozruchy i starcia z siłami porząd-kowymi. W ich trakcie zginął, zastrzelony przez policję, działacz anarchistyczny, Carlo Giuliani. Film Diaz włoskiego reży-sera daniele’a Vicariego wraca do tam-tych wypadków. Nie skupia się jednak na zabójstwie Giulaniego, lecz na innej, mniej znanej opinii publicznej sprawie. otóż pewnego wieczoru włoska policja wtargnęła do siedziby alterglobalistów, mieszczącej się w tytułowej szkole diaz, i spałowała przebywające tam osoby. Część z nich została następnie zabrana do aresztu, gdzie dalej znęcano się nad nimi fizycznie i psychicznie.

Vicari drobiazgowo i wiarygodnie rekon-struuje przebieg owej brutalnej akcji, pokazanej tutaj bardzo naturalistycznie. Krew leje się gęsto niczym w najstrasz-niejszych horrorach. Tyle że sceny te budzą w widzu prawdziwe przerażenie, a także szok i zdumienie, że coś takiego było możliwe w XXI w., w europejskim państwie demokratycznym. Przypomina-ją koszmary rodem z ustroju totalitarnego. Polakom skojarzą się na pewno z najciem-niejszymi epizodami stanu wojennego.Nawiązujący do kina kontrkulturowego lat 60. i 70., jak również do tradycji włoskich dramatów politycznych, Diaz nie wchodzi w spory ideowe. Stawia raczej pytanie o (nie najlepszy) stan europejskiej demo-kracji. To kino zaangażowane, z jakim, nie-stety, coraz rzadziej mamy do czynienia w powodzi komedyjek i superprodukcji. Warto je obejrzeć i przemyśleć, nie tyl-ko w kontekście trwających od jakiegoś czasu na Zachodzie protestów Ruchu oburzonych, ale także polskich potyczek z wolnością. Choćby wydarzeń z 11 li-stopada czy ograniczonego niedawno decyzją prezydenta i parlamentarzystów prawa do zgromadzeń publicznych. B.Ż.

Bartosz Żurawiecki poleca

Has i Kawalerowicz na DvDGrudzień to nie jest dobry miesiąc dla kina. Niewiele nowych tytułów pojawia się na ekranach, bo zamiast na premie-ry filmowe ludzie polują wtedy na świą-teczne prezenty. Jeśli tak, to warto zwrócić uwagę na dwa wydawnictwa dVd z klasyką polskiego kina, którą można potem obejrzeć zamiast Kevina samego w domu.Pierwsze z nich zawiera cztery najsłyn-niejsze filmy Jerzego Kawalerowicza: Pociąg, Matkę Joannę od Aniołów, Fa-raona i Austerię, a jako dodatek, doku-ment Kacpra Lisowskiego o autorze – Whisky z mlekiem. W drugim zestawie znalazły się arcydzieła Wojciecha Je-rzego hasa: Sanatorium pod klepsydrą i Rękopis znaleziony w Saragossie. Wszystkie filmy zostały cyfrowo zre-konstruowane – przywrócono im wy-gląd i blask, jakie miały w chwili premiery. efekt jest rewelacyjny, zwłaszcza w przypadku Sanatorium pod Klepsydrą. Niektórzy twierdzą, że dopiero teraz udało się wydobyć całe piękno zdjęć Witolda Sobocińskiego i scenografii Jerzego Skarżyńskiego oraz Andrzeja Płockiego, i dzięki temu pojąć koncepcję artystyczną hasa, któ-ry wykreował w tym filmie, opartym na prozie Bruno Schulza, całe spektrum światów alternatywnych.

Pały w ruch!Diaz Daniele’a vicariego

fot.

arch

iwum

dys

trybu

tora

k i n o

35

k i n o k i n o

Przemysław Toboła poleca

Kurczak ze śliwkami

Poulet aux prunes Marjane Satrapi, Vin-centa Paronnaudaekranizacja komiksu Marjane Satrapi zatytułowanego Kurczak ze śliwkami, drugiej części trylogii rozpoczętej słyn-nym Persepolis. Śledzimy tu losy rodzi-ny, którą poznaliśmy już w pierwszym filmie/komiksie, tym razem w latach 1930-1990. Są one osnute wokół histo-rii słynnego muzyka, którego bezcenne skrzypce zostają zniszczone w awan-turze rodzinnej. Nasser-Ali (Mathieu Amalric) po bezowocnych poszukiwa-niach nowego instrumentu postanawia umrzeć. Tak spotyka się z Azraelem – Aniołem Śmierci.„Film pomyślany jako thriller utkany jest z retrospekcji i skoków w przyszłość, które rzucają światło na osobowość Na-ssera i przyczyny jego rozpaczy. Śmierć jest tu wykorzystywana jako trampolina do rozmowy o życiu. Głównymi tema-tami są zawiłości świata i tajemnice ludzkiej duszy. dlatego płynnie przecho-dzimy od dramatyzmu, przez komizm, aż do melodramatu, bo życie dokładnie takie jest. Tym, co nas interesuje, nie jest to, czy Nasser umrze, ani jak umrze, ale dlaczego” – rekomendują swój film twórcy Kurczaka ze śliwkami.

fot.

arch

iwum

dys

trybu

tora

Ponoć książki potrafią zmienić życie. Pewnie nie każda z nich i nie zawsze. Jednak Hobbit na pewno zmienił moje losy.dawno, dawno temu, przed 40 laty, włó-cząc się ulicami koło parku Kasprzaka, jako 11-latek trafiłem przez przypadek do biblioteki w milicyjnym domu kultury olimpia, która mieściła się na końcu pu-stego korytarza. Nie wolno było wcho-dzić między półki, tylko wybierać pozycje z katalogu. Pani bibliotekarka uśmiechnę-ła się zza lady i przyniosła kilka tytułów oprawionych w płótno introligatorskie. Był wśród nich zielony tom Hobbita Tol-kiena – polskie wydanie z 1960 r. w tłu-maczeniu Marii Skibniewskiej. Tak pozna-łem dzieje Bilba, co z Żądełkiem za pasem tam i z powrotem szedł.Swój własny egzemplarz Hobbita zdoby-łem 10 lat później, w zamian za nową ko-szulę flanelową w zaprzyjaźnionym anty-kwariacie. Kilkanaście lat temu, gdy przez Polskę przechodził kolejny polityczny kon-tredans, przyjaciel z telewizji, ówczesny dyrektor TVP Lublin Adam Sikorski (a tak-że poeta, który pisał teksty do pierwszych płyt Budki Suflera), mitygował mnie: „Ni-gdy nie zapominaj, że jesteś hobbitem;

a to jest świat czarodziejów, który rządzi się prawami hobbitom nieznanymi”. Tak, jestem hobbitem. dlatego na ekrani-zację Hobbita czekam od wielu lat. Świat wykreowany przez Tolkiena w 1937 r. jest tak perfekcyjnie opisany, że dopiero kom-putery najnowszej generacji, potrafiące wyprodukować efekty specjalne z baśni rodem, mogą sprostać wymaganiom po-stawionym filmowcom przez wyobraźnię pisarza. odliczam dni do premiery!dla niewtajemniczonych: Ten film to ekra-nizacja powieści J.R.R. Tolkiena Hobbit, czyli tam i z powrotem, której akcja roz-grywa się na 77 lat przed wydarzeniami spisanymi później w trylogii Władca pierścieni. hobbit Bilbo Baggins (Martin Freeman), chcąc nie chcąc, rusza na wy-prawę z Kompanią Thorina (Richard Armi-tage) – 13 krasnoludami – by zabić smoka Smauga, który zawładnął Samotną Górą, dawną ich siedzibą. drużynę wspiera cza-rodziej Gandalf (Ian McKellen), zaklęciami chroniąc bohaterów podczas marszu przez światy elfów, ludzi i orków. To pod-czas tej wędrówki Bilbo znajduje w jaskini magiczny pierścień wykuty niegdyś przez Saurona, a przechwycony przez Golluma (Andy Serkis). P.T.

Jestem hobbitemHobbit: Niezwykła podróż (Hobbit: An Unexpected Journey) Petera Jacksona

36

t e a t rt e a t r t e a t r

W tym roku już po raz szesnasty Poznań stanie się miejscem teatralnej rozpusty, a to za sprawą Festiwalu Maski, którego pomysłodawcami byli przed laty Adam Ziajski, Grzegorz Ziółkowski i Paweł Szkotak. Początkowo miał być to festiwal alternatywnych zespołów poznańskich, ambicją twórców było pokazywanie ich pre-mierowych spektakli. Szybko jednak do programu zaczęły trafiać także spektakle z innych polskich miast i z zagra-nicy. Z czasem wyłonił się także najważniejszy temat festiwalu: definiowanie problemów społeczno-politycznych oraz komentowanie bieżących wydarzeń wpływających na świat i na nas samych.piątekW tym roku pierwszy dzień festiwalu upłynie pod znakiem dwóch premier. Pierwsza – ¡¡¡Oooooleee!!! – jest dziełem evy Rufo: hiszpanki mieszkającej od 13 lat w Poznaniu, aktorki, tancerki oraz nauczycielki języka hiszpańskiego w Instytucie Językoznawstwa UAM. druga – Spadkobiercy Gepetta – jest efektem pracy Teatru Automaton.sobotaW sobotę czeka nas spektakl Teatru u Przyjaciół, który zaprezentuje swoje Fobie i tym samym zabierze głos w sprawie płciowości w kulturze.doświadczymy też czegoś, co ella Fryer-Smith z Three Weeks opisała w następujący sposób: To przedstawienie jest zarazem edukacyjne i abstrakcyjne, korzysta się w nim z technologii, świateł, dźwięku, luster, sztućców, a nawet mleka! Czujemy się, jakbyśmy byli wewnątrz żyjącej, oddy-chającej instalacji artystycznej, eksplorującej nieskończone możliwości kierunków rozwoju przyszłości. opis dotyczy gło-śnego spektaklu Sierakowski Komuny Warszawa.A na koniec sobotniego wieczoru Seks w Bagdadzie, za któ-rym stoi AIdA.niedzielaW niedzielę także trzy przedstawienia. I będą święta to spektakl Teatru Konsekwentnego – inspirowany repor-

tażami i wywiadami monolog Anety, która straciła męża w katastrofie lotniczej. Ten dramatyczny moment zmo-bilizował ją, by rozliczyła się sama ze sobą. Jest to także opowieść o obliczu katastrofy smoleńskiej, innym niż te, z którymi mamy do czynienia w mediach.Zaszczyci nas także Teatr Puszkin, który pokaże spektakl pt. Pietia i wilk.A na finał nie lada gratka! Jacek Zawadzki z Teatru Kana pokaże swój najsłynniejszy monodram Moskwa-Pietuszki, czyli teatralną wizję poematu Wieniedikta Jerofiejewa w reży-serii Zygmunta duczyńskiego. Na przełomie lat 80. i 90. było to absolutnie kultowe przedstawienie. Juliusz Tyszka napisał o nim: „Po spektaklu byłem zupełnie pijany. otrzeźwił mnie dopiero łyk wódki”. Zaś Janusz Kowalczyk przekonywał, że to pierwsze przedstawienie na bazie utworów Jerofiejewa, które nie jest apologią picia wódki. Jego zdaniem duczyński pokazał sens i cel pijackiej eskapady bohatera.

Monika Nawrockawięcej na: www.teatrbiuropodrozy.pl

program ¦ 7.12.g. 19 eva Rufo, ¡¡¡Oooooleee!!!, Malarnia Teatru Polskiegog. 21 Automaton, Spadkobiercy Gepetta, o.T. Maski¦ 8.12.g. 18 Teatr u Przyjaciół, Fobie, Scena u Przyjaciół, ul. Mielżyńskiego 27/29 g. 19.30 AIdA, Seks w Bagdadzie, Malarnia Teatru Polskiegog. 21.30 Komuna Warszawa, Sierakowski, o.T. Maski¦ 9.12.g. 17 Teatr Konsekwentny, I będą święta, Malarnia Teatru Polskiegog. 19 Teatr Puszkin, Pietia i wilk, o.T.Maskig. 20.30 Jacek Zawadzki, Moskwa-Pietuszki, Malarnia Teatru Polskiego

Co się kryje za tą maską?16. Festiwal Teatralny Maski (7-9.12.)

fot.

arch

iwum

org

aniza

toró

w

t e a t r

37

t e a t r t e a t r

Poznań

art Stations FoundationPółwiejska 42 tel. 61 859 61 22office@artstationsfoundation5050.comwww.artstationsfoundation5050.comStary Browar Nowy TaniecPolska Platforma Tańca¦ 6.12.¦ g. 18Inauguracja Polskiej Platformy Tańca 2012; Blow Up hall hotel¦ g. 19Magdalena Chowaniec & Mathieu Gre-nier, When I Don’t Dance I Collect Cry-stal Balls; Stary Browar Studio¦ g. 21 dada von Bzdülöw, Le Sacre; CK Zamek – Sala Wielka¦ 7.12.¦ g. 11Prezentacje open Studio: Teatr Breton-caffe, harakiri Farmers, Agata Masz-kiewicz, Renata Piotrowska; CK Zamek – Sala Kameralna¦ g. 16Janusz orlik, Święto wiosny; Stary Bro-war Studio¦ g. 19Tomasz Bazan, Stadion de Corps; CK Zamek – Sala Wielka¦ g. 21Iza Szostak, From culture to nature; Stary Browar Studio¦ 8.12.¦ g. 11Prezentacja działalności Instytutu Muzyki i Tańca oraz wydawnictwa dVd taniec_PL; CK Zamek – Sala Pod Zegarem¦ g. 12open Platform – polskie środowisko tańca współczesnego; CK Zamek – Sala Pod Zegarem¦ g. 15Anna Nowicka, the truth is just a plain picture. said bob; Stary Browar Studio

¦ g. 15Aleksandra Borys, Lost in details; Stary Browar Studio¦ g. 19Anita Wach/Via Negativa, OOPS; CK Zamek – Sala Wielka¦ g. 21Teatr Cynada Bożeny eltermann, Żegnaj laleczko; Stary Browar Studio

¦ g. 21Ramona Nagabczyńska, New(Dis)Order; Stary Browar Studio¦ 9.12.¦ g. 12Przyszłość Platformy Tańca – panel dys-kusyjny; CK Zamek – Sala Kameralna¦ g. 17Izabela Chlewińska, Tralfamadoria; CK Zamek – Sala Wielka¦ g. 19Alex Baczyński-Jenkins, Displaced and perforated; Studio Stary Browaruwaga! Wydarzenie organizowane przy współpracy z CK Zamek oraz Instytu-tem Muzyki i TańcaWięcej obok

Kwadrat expo ul. Zbąszyńska 27, tel/fax. 061 861 54 54biuro@kwadrat-expo.com.pl¦ XI Festiwal Zostań Gwiazdą Kaba-retu – II eliminacjaW konkursie wystąpi kabaret Świersz-czychrząszcz oraz Kabaret Z Konopi, a gościem wieczoru będzie Kabaret Skeczów Męczących.14.12. g. 20 (Scena na Piętrze, ul. Masz-talarska 8)bilety: 40 zł

Mój Teatrdyrektor artystyczny Marek Zgaińskiul. Gorczyczewskiego 2/1Atel. 668 85 64 44, www.mojteatr.pl, bilety: 25 i 20 zł (dla studentów i uczniów)¦ Usta Angelinyuwaga! premiera!14.12. g. 20 (premiera), 15.12. g. 20 oraz 16.12. g. 18 oraz 20 i 21.12. g. 18Twórcy piszą: Odpowiedź na pytanie, jak być piękną i młodą, jeszcze nigdy nie była tak prosta. Udzielają jej codziennie niezli-czone reklamówki kosmetyków, można ją znaleźć w salonach odnowy, klinikach chi-rurgii plastycznej... Tylko po co być piękną i młodą? Dla lepszego samopoczucia, bo

Szczęśliwa dwunastkaPolska Platforma Tańca (6-9.12.)

Już po raz trzeci odbędzie się impreza, na której zobaczymy najlepsze – zda-niem jury – taneczne produkcje zreali-zowane w Polsce w ciągu ostatnich dwóch lat. Rywalizowało ze sobą aż 96 spektakli. 12 z nich wybrali Anna Królica, Jacek Kopciński oraz Carine Meulders. Ich zdaniem spektakle, któ-re będziemy mogli zobaczyć w Zamku i Starym Browarze, cechuje „nie-zwykła dojrzałość, oryginalność oraz jasność przekazu, ich twórców nato-miast wielki indywidualizm”.Gospodarzami Polskiej Platformy Tań-ca są CK Zamek, Art Stations Foun-dation oraz Instytut Muzyki i Tańca. Razem i osobno zapraszają na wyda-rzenie, które jest nie tylko pokazem spektakli, ale także okazją do porozma-wiania z ekspertami z różnych krajów na temat tańca, wymiany kontaktów, poglądów oraz doświadczeń.

Monika Nawrockaszczegóły: polskaplatformatanca.pl

38

t e a t rt e a t r t e a t r

tego oczekują mężczyźni, czy w końcu, bo taka panuje moda... Bohaterki sztuki kre-owane przez Agnieszkę Różańską i Kata-rzynę Terlecką w ironiczny i zabawny sposób rozprawiają się z presją „kultu młodości”, przy okazji nie oszczędzając też mężczyzn, którym po nocach śnią się usta Angeliny Jolie.

Polski Teatr Tańca Balet Poznański dyrektor naczelna i artystyczna ewa WycichowskaStudio ul. Kozia 4tel. 61 852 42 41, 61 852 42 42www.ptt-poznan.plrezerwacja biletów: impresariat@ptt-poznan.pl, tel. 61 852 40 08bilety: 30 i 20 złSpektakle poza Poznaniem¦ 2.12. g. 19 Lubin, Centrum Kultury MuzaDesert choreografia Paulina Wycichowska¦ 10.12. g. 19 Szczecin, Teatr Współ-czesnyMinus 2choreografia ohad Naharin

Studio Teatralne blumoK Wierzbakul. Wojska Polskiego 6/8

blum@free.art.plwww.teatr-blum.plkonieczna jest wcześniejsza rezerwacja biletów: tel. 666 987 001 lub marketing.blum@gmail.com¦ Świąteczne Pudełko spektakl dla dzieci w wieku 1,5-5 lat16.12. g. 10 i 11.30¦ Gra spektakl dla dzieci w wieku 2-5 lat29.12. g. 10 uwaga! spektakle grane w Concordia design, ul. Zwierzyniecka 3 bilety: 35 zł rodzinny (dziecko plus dwoje opieku-nów)

Teatr atofritel. 535 151 538www.teatratofri.pl¦ Lulajka spektakl dla dzieci w wieku 1-5 latreżyseria, scenariusz, muzyka: Beata Bąblińska, Monika Kabacińska2.12. g. 10.30 i 12 uwaga! spektakl grany w CK Zamek, sala 218, II piętro¦ Pan Satie spektakl dla dzieci w wieku 1-5 latreżyseria, scenariusz, opracowanie muzyczne: Beata Bąblińska, Monika Kabacińska8.12. g. 11 i 12.30

uwaga! spektakl grany w Muzeum Archeologicznym ¦ 1, 2, 3... Szukam! spektakl dla dzieci w wieku 1-5 latreżyseria i scenariusz Beata Bąblińska, Monika Kabacińska16.12. g. 10.30 i 12uwaga! spektakl grany w CK Zamek, sala 218, II piętro

Studio – Teatr Castingowy mplusmPiątkowskie Centrum Kultury dąbrówkaos. B. Chrobrego 117mplusm@op.pl, www.mplusm.one.pl

Teatr animacji www.teatranimacji.plul. Św. Marcin 80/82tel. 61 853 72 20dyrektor naczelny Antoni Kończaldyrektor artystyczny Janusz Ryl-Kry-stianowskikasa: wt.-czw. g. 10-12 i 15-17, pt. g. 10-12 i 15-18, sob.-niedz. g. 10-14bow@teatranimacji.plrezerwacje grupowe w dziale Marke-tingu: tel. 61 853 69 64 lub 61 64 65 215bilety: 16, 18 i 20 zł¦ No Coś Ty reżyseria Lech Chojnacki1 i 2.12. g. 11 i 13 oraz 4 i 5.12. g. 9.30 i 11.30¦ Calineczka na motywach baśni h.Ch. Andersenareżyseria Artur Romański 6.12. g. 8.45, 10.30 i 12, 7.12. g. 9.30 i 11.30, 8 i 9.12. g. 11 i 13, 9.12. g. 15 (spektakl zamknięty), 11.12. g. 9.30 i 11.30 oraz 12.12. g. 9.30¦ Brzydkie kaczątko na motywach baśni h.Ch. Andersenareżyseria Czesław Sieńko13 i 14.12. g. 9.30 i 11.30, 15.12. g. 11, 16.12. g. 11 i 13, 18 i 19.12. g. 9.30 i 11.30 oraz 21.12. g. 11

Pan Satie Teatru Atofri

fot.

arch

iwum

Tea

tru A

tofri

t e a t r

39

t e a t r t e a t r

Teatr Ba-Ku Fundacja Barak Kulturyśw. Marcin 80/82 p. 329tel. 61 646 53 44www.barakkultury.plbarakkultury@barakkultury.pl

Teatr Muzyczny dyrektor naczelny i artystyczny daniel Kustosikul. Niezłomnych 1etel. 61 852 17 86kasa: pon. 9-14, wt.-pt. w g. 9-19, sob. 15-18, niedz. – dwie godziny przed spektaklemtel. do kasy 61 852 29 27bow@teatr-muzyczny.poznan.plbilety: 15-40 zł¦ Baron cygański Johanna Straussa IIreżyseria daniel Kustosik1.12. g. 18¦ Okno na parlament Raya Cooneyauwaga! spektakl grany na scenie estrady Poznańskiej (ul. Masztalarska 8)reżyseria Paweł Pitera1.12. g. 18¦ Wiedeńska krew Johanna Straussa IIreżyseria daniel Kustosik6 i 7.12. g. 19 oraz 8.12. g. 18¦ Phantom na podstawie powieści Gastona Leroux Upiór w Operzereżyseria Artur hofman13 i 14.12. g. 19, 15.12. g. 18 oraz 16.12. g. 17¦ Biesiada wigilijna w świątecznej gospodzie18-21.12. g. 10 i 19, 22.12. g. 10, 18 i 20.15 ¦ Koncert Sylwestrowy – gość spe-cjalny Andrzej Rybiński29-31.12. g. 18spektakle dla dzieci:¦ Dziewczynka z zapałkami na moty-wach baśni h.Ch. Andersenareżyseria, scenariusz, choreografia Władysław Janicki

4-7.12. g. 10 i 12.15, 8.12. g. 10 i 13 (dzień Rodzinny w Teatrze Muzycznym)¦ Królowa śniegu wg h.Ch. Ander-senareżyseria Artur Romański11 i 12.12. g. 10 i 12.15spektakle gościnne:¦ Krzysztof Daukszewiczkoncert2.12. g. 17¦ Sex guru Wolfganga Weinbergera3.12. g. 18 i 21¦ alicja Majewskakoncert9.12. g. 17¦ Andropauza 2, czyli jak żyć z kobietą Jana Jakuba Należytegoreżyseria Maciej damięcki10.12. g. 17.30 i 20.15

Teatr nowy dyrektor Piotr Kruszczyńskiul. dąbrowskiego 5tel. 61 848 48 85

www.teatrnowy.plinfo@teatrnowy.plkasa: pon.-sob. g. 13-19, niedz. g. 16-19zamawianie biletów: Biuro obsługi Widzówtel. 61 847 24 40, 61 847 86 24bow@teatrnowy.plbilety: 15-60 złduża Scena¦ Przyjęcie dla głupca Francisa Weberareżyseria Tadeusz Bradecki1 i 2.12. g. 18¦ Firma Pawła demirskiegouwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiareżyseria Monika Strzępka5 i 6.12. g. 19¦ Dwunastu gniewnych ludzi Regi-nalda Rose’areżyseria Radosław Rychlik8.12. g. 17, 9.12. g. 19 oraz 12.12. g. 20 uwaga! Spektakl 12.12. odbędzie się w ramach Międzynarodowego

No Coś Ty w Teatrze Animacji

fot.

arch

iwum

Tea

tru A

nim

acji

40

t e a t rt e a t r t e a t r

Festiwalu Teatralnego Boska Komedia w Krakowie¦ Peepshow uwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiaoprac. tekstu i reżyseria Piotr Kruszczyński12.12. g. 2013.12. g. 19¦ Dyskretny urok burżuazjireżyseria Marcin Liber15,16 i 18.12. g. 19 ¦ Życie to nie teatr – koncert jubile-uszowyuwaga! premiera!aranżacje i reżyseria Jerzy Satanowski29.12. g. 18 (premiera) oraz 30 i 31.12. g. 18

Scena Nowa¦ Nowa Scena Muzyczna: Projekt Sinatra1 i 2.12. g. 18.30¦ Imperiumuwaga! premiera!reżyseria Cezary Studniak7.12. g. 20 (premiera), 8.12. g. 20 14.12. g. 19.30 (premiera z legitymacją)15 i 16.12. g. 19.30uwaga! spektakl dla widzów dorosłychwięcej obok¦ Kolacja na cztery ręce Paula Barzareżyseria olaf Lubaszenko11.12. g. 19.30 oraz 12.12. g. 18¦ Nowa Scena Muzyczna: Moja Piaf18 i 19.12. g. 19¦ Dom Lalki Szymona Adamczaka, Michała Siegoczyńskiego, Kuby Mokro-sińskiegouwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życiareżyseria Michał Siegoczyński21 i 22.12. g. 18.30, ¦ Poper. Komedia z piosenkami Janocha Levinauwaga! spektakl dla widzów od 16 roku życia

reżyseria Ana Nowicka29 i 30.12. g. 20 31.12. g. 19.30Trzecia Scena¦ Oszust Carlo Goldoniegoreżyseria Sergio Maifredi1.12. g. 20.30¦ Scena literatury – Kochanie, zabi-łam nasze koty – spotkanie z dorotą Masłowską3.12. g. 18 (wstęp wolny)¦ nowa Rosja – Dramaty nowe. edycja 028.12. g. 18 9.12. g. 17.30 i 19.30 (dodatkowo spo-tkanie z realizatorami); wejściówki 5złMłodzi reżyserzy zmierzą się ze sztu-kami rosyjskimi, by następnie zapre-zentować publiczności najbardziej charakterystyczne w Rosji kierunki dramaturgii. Publiczność będzie oce-niać ich pracę, a twórcy wezmą udział w dyskusji o utworze i pomyśle na jego zrealizowanie.¦ nowy dla Seniorów Storytelling – Opowiadanie historii13.12. g. 18dzięki scenicznym opowiadaniom, które powstają pod okiem Aleksandra Machalicy, seniorzy przeniosą się do krainy wspomnień i wzruszeń…uwaga! Bezpłatne wejściówki dla wszystkich posiadających legitymację emerycką do odebrania w kasie Teatru Nowego. ¦ Teatr w działaniu – ruch w teatrze – spotkanie z Leszkiem Bzdylem20.12. g. 19; wejściówki 5zł Gościem spotkania będzie założyciel Teatru dada von Bzdülöw – Leszek Bzdyl, który jest tancerzem, aktorem, choreografem oraz reżyserem. Zapro-szeni goście, wykonując swoją pracę i na bieżąco ją komentując, pokażą wiele często nieznanych stron swojej teatral-nej działalności. odkryją przed widzami tajniki artystycznego warsztatu.

Kluczem jest chaoso premierze Imperium mówi reżyser Cezary Studniak:– Imperium to Rosja. dualistyczny kraj, którego nie można zrozumieć, ale w który trzeba wierzyć! Kraj różnic, które są jego fenomenem. Zaintrygo-wał mnie obecny, współczesny stan umysłu Rosjan. Ich mimo wszystko imperialistyczne myślenie w czasie to-talnej korupcji i mafijnych uzależnień. Kluczem do właściwie każdej war-stwy tego spektaklu jest chaos, który definiuje funkcjonowanie rosyjskiego narodu. Jeżeli chodzi o literaturę, któ-ra stała się punktem wyjścia do tego spektaklu, należy powiedzieć o Życiu owadów oraz Świętej księdze wilkoła-ka Wiktora Pielewina, współczesnego rosyjskiego prozaika. Inspiracją stał się także dramat Leonida Andrejewa Życie człowieka. Chaos zapanował także w muzyce. Nie usłyszmy na scenie takich ikon jak Włodzimierz Wysocki czy Bułat okudżawa. Posta-wiliśmy z Krzysztofem Nowikowem na skrajne estetyki i repertuar daleko odbiegający od klasyki piosenki rosyj-skiej. Nic więcej nie zdradzę, bo nie będzie żadnej niespodzianki…

not. M.N.¦ Imperiumscenariusz i reżyseria: Cezary Stud-niakmuzyka i aranżacje: Krzysztof Wiki Nowikowscenografia: Michał hrisulidis kostiumy: Jola łobacz, Iwona Ma-kowska

fot.

arch

iwum

arty

sty

t e a t r

41

t e a t r t e a t r

Teatr Ósmego Dnia dyrektor ewa Wójciakul. Ratajczaka 44, II p.tel. 61 855 20 86fax 61 852 27 20 www.osmego.art.plteatr@osmego.art.plbilety w biurze teatru pon.-pt. w g. 11-14 lub przed spektaklamirezerwacja telefoniczna lub e-mailowabilety: normalny – 25 zł, ulgowy – 20 zł, grupowe – 15 zł (powyżej 10 osób, opie-kunowie wstęp wolny)¦ Spektakle laureatów konkursu Off: Premiery/Prezentacje¦ Osad, Teatr Krzyk3 i 4.12. g. 19¦ Stypa, Rafał Urbacki, Witold Mro-zekreżyseria i performans Rafał Urbacki8 i 9.12. g. 19¦ WTF, AnonyMMous.org12 i 13.12. g. 19¦ Sala samobójów, The Penguin’s Theatre17.12. g. 19¦ Bóg zapłać, Autorski projekt Kuby Kaprala i dominika Złotkowskiego reżyseria Kuba Kapral29 i 30.11. g. 19bilety na wszystkie spektakle: 7 złWięcej obok

Teatr Polski dyrektor naczelny i artystyczny Paweł Szkotakul. 27 Grudnia 8/10tel. 61 852 56 27-9, fax 61 852 64 95 www.teatr-polski.plkasa: wt.-sob. g. 10-19, niedz. i święta 16-19rezerwacje: tel. 61 852 05 41 i 61 852 56 28 oraz rezerwacja@teatr-polski.plbilety: 20-35 zł¦ Ożenek wg Modesta Musorgskiego i Mikołaja Gogolareżyseria Monika dobrowlańska4 i 5.12. g. 19.30

Oburzeni w Teatrze Ósmego DniaOff: Premiery/ Prezentacje (29.11.- 17.12.)

Temat, na który musieli wypowiedzieć się niezależni artyści, by zaistnieć w ramach tegorocznego przeglądu oFF: Premiery/Prezentacje brzmiał: oburzeni – co i dlaczego mnie dziś w świecie dotyka, bulwersuje, upokarza? Rezultaty możemy oglądać już od 29 listopada. Wybrano tylko pięć spektakli, choć na konkurs zorganizowany przez Teatr Ósmego dnia przysłano aż 26 projektów. W ręce selekcjonerów (ewy Wójciak, Adama Borowskiego, Jacka Chmaja, Tadeusza Janiszewskiego oraz Marcina Kęszyckiego) trafiły teksty o niepokornej historii, ale i takie o tematyce społecznej, które adresowane były do dzieci. obok nich znalazły się również monodramy traktujące o współczesnej polityce i wykluczeniu kobiet oraz prace z nurtu teatru ruchu bądź tańca. Pomimo różnorodności łączył je wspólny mianownik – problem, jaki tkwi w wielu warstwach naszego życia. W związku z tym uprzedzam, że nie będzie wesoło. M. N.

fot.

arch

iwum

Tea

tru Ó

smeg

o dn

ia

Stypa

fot.

arch

iwum

R. U

rbac

kieg

o

42

t e a t rt e a t r t e a t r

uwaga! Spektakl grany w Sali Kameral-nej Teatru Wielkiego (koprodukcja)duża Scena¦ Amadeusz Petera Shafferareżyseria Paweł Szkotak1 i 2.12. g. 19Spektakl realizowany w koprodukcji z Teatrem Wielkim w Poznaniu.¦ Mistrz i Małgorzata Michaiła Buł-hakowareżyseria Grigorij Lifanow6-9.12. g. 18

¦ Trup erica Coble’areżyseria Paweł Szkotak14-16.12. g. 19 ¦ Ich czworo. Obyczaje dzikich Gabrieli Zapolskiejreżyseria Agnieszka Korytkowska Mazur29 i 30.12. g. 19 oraz 31.12. g. 19 (spek-takl sylwestrowy)Malarnia¦ Zażynki Anny Wakulikreżyseria Katarzyna Kalwat1 i 2.12. g. 17

¦ ¡¡¡Oooooleee!!!, eva Rufo 7.12. g. 19 (spektakl grany w ramach 16. Festiwalu Teatralnego MASKI)¦ Seks w Bagdadzie, AIdA8.12. g. 19.30 (spektakl grany w ramach 16. Festiwalu Teatralnego MASKI)¦ I będą święta, Teatr Konsekwentny9.12. g. 17 (spektakl grany w ramach 16. Festiwalu Teatralnego MASKI)¦ Moskwa-Pietuszki, Jacek Zawadzki9.12. g. 20.30 (spektakl grany w ramach 16. Festiwalu Teatralnego MASKI)¦ Hamlet Williama Szekspirareżyseria Paweł Szkotak12 i 13.12. g. 18¦ Kotka na rozpalonym blaszanym dachu Tennessee Williamsareżyseria Kuba Kowalski20.12. g. 19.30 (spektakl zamknięty) oraz 21 i 22.12. g. 19.30

Teatr Strefa Ciszyul. Grunwaldzka 55 barak 1www.strefaciszy.com.plteatr@strefaciszy.com.pltel. 61 867 17 85 i 602 299 066Scena Robocza – ośrodek rezydencji teatralnej¦ Minimal art, warsztaty teatralnedariusz Skibiński1 i 2.12. g. 14-20¦ Dom tańca – Struktura kryształu12.12. g. 19-23Twórcy piszą: Idea międzynarodowego ruchu Dom Tańca to prezentacja kultury wiejskiej w mieście poprzez bezpośred-nie uczestnictwo. Mieszkańcom miasta daje możliwość spotkania z muzyką, tańcem, zwyczajami i obrzędami – zapomnianym językiem małych spo-łeczności; jednocześnie jest miejscem, gdzie artyści wiejscy oraz miłośnicy dawnego brzmienia mogą prezentować swą sztukę.¦ Tragedia w lumpeksie czyli opo-wieść o przeciętnym Polaku (i Polce)

Przygoda z englertemna scenie Teatru Wielkiego „zmartwychwstanie teatr psychologiczny”.Jacek Cieślak z „Rzeczpospolitej” w taki właśnie sposób określił to, co zobaczył na scenie po premierze spektaklu w 2010 roku. A my rezultaty pracy artystów z Teatru Polonia możemy zweryfikować już 10 grudnia. Spektakl Krystyny Jandy oparty jest na dramacie Sandora Marai. To historia wielokąta miłosnego. Nie wiadomo, kto w nim rozdaje karty. Może jest to profesor, a może jego żona? W grę wchodzi także sekretarka, która kocha swojego pracodawcę, przyjaciel lekarza z czasów studiów, asystent... Tak naprawdę każdego z każdym łączyły w tej historii jakieś więzi. Zajęty pracą profesor Kádár wydaje się tego nie dostrzegać, a jednak to właśnie jego życie rozpada się jak domek z kart. M. N.¦ Przygoda Sandora Marai Teatr Polonia z Warszawy, spektakl gościnny w Teatrze Wielkimreżyseria: Krystyna Janda10.12. g. 17.30 i 20.30bilety: 120/110/85/45/35/20zł (rezerwacja@gruv-art.com.pl lub tel. 61 847 11 15)organizator: Agencja GRUV ART

fot.

R. J

awor

ski

t e a t r

43

t e a t r t e a t r

scenariusz i reżyseria Agata elsner, Kuba Kapral, Karolina Pawełska 13 i 14.12. g. 19

Teatr u Przyjaciółul. Mielżyńskiego 27/29tel. 61 851 67 95, www.uprzyjaciol.plteatr@uprzyjaciol.plwww.facebook.com/teatr.uprzyjaciolbilety: 15 zł

Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszkidyrektor naczelna Renata Borowska-Juszczyńskaul. Fredry 9, tel. 61 659 02 00www.opera.poznan.plkasa: pon.-sob. g. 13-19, niedz. i święta g. 16-19tel. do kasy 61 659 02 31zamówienia: Biuro obsługi Widzówtel. 61 659 02 80, 61 659 02 28bilety: 50-40 zł, 25 zł (dla dzieci), 40-20 zł (opera Kieszonkowa)

¦ Amadeusz Petera Shafferareżyseria Paweł Szkotak1 i 2.12. g. 19uwaga! Spektakl grany na dużej Scenie Teatru Polskiego (koprodukcja)¦ Ożenek wg Modesta Musorgskiego i Mikołaja Gogolareżyseria Monika dobrowlańska4 i 5.12. g. 19.30 (S ala Kameralna)Spektakl realizowany w koprodukcji z Teatrem Polskim w Poznaniu.¦ Piotruś i wilki Sergiusza Prokofiewareżyseria Marek Weiss-Grzesiński6.12. g. 12¦ Eugeniusz Oniegin Piotra Czajkowskiego reżyseria i kostiumy Michał Znaniecki 7.12. g. 19 8.12. g. 18¦ Skrzypek na dachu Jerry’ego Bocka/Josepha Steina reżyseria emil Wesołowski12 i 13.12. g. 19

¦ Dziadek do orzechów Piotra Czaj-kowskiegochoreografia i inscenizacja Sławomir Woźniak15.12. g. 19 (spektakl zamknięty)16.12. g. 18 oraz 18 i 19.12. g. 11 i 18¦ Koncert na koniec rokusopran Aga Mikolaj, dyrygent Karl Sollak 30.12. g. 18¦ Koncert Sylwestrowy sopran Aga Mikolaj, dyrygent Karl Sollak 31.12. g. 19 Po koncercie odbędzie się uroczysty Bal w operze. spektakle gościnne¦ Kabaret Moralnego Niepokoju2.12. g. 17 i 20¦ Kabaret Hrabi 3.12. g. 20¦ Przygoda Teatru Polonia z War-szawyreżyseria Krystyna Janda10.12. g. 17.30 i 20.30Więcej na str. 42

fot.

B. S

owa

Dyskretny urok burzuazji w Teatrze Nowym

44

t e a t r

Wielkopolska

Teatr im. aleksandra Fredry w Gnieźnie ul. Chrobrego 32, tel. 61 426 22 91fax 61 426 20 27www.teatr.gniezno.pldyr. nacz. i art. Tomasz Szymański inf. dział organizacji Widowni:tel. 61 426 16 15, bilety@teatr.gniezno.plbilety: 20 i 25 zł, ulgowe 14 zł, wej-ściówka dla opiekunów grup zorganizo-wanych – 2 zł¦ Wigilijna opowieść Karola dickensareżyseria, przekład, adaptacja, sceno-grafia i opracowanie muzyczne Józef Jasielski1.12. g. 11, 3.12. g. 10 i 12.30, 4-7.12. g. 10 oraz 18-20.12. g. 10¦ Per procura Neila Simonauwaga! premiera!reżyseria Bartosz Zaczykiewicz15.12. g. 18 (premiera), 16.12. g. 18 (pre-miera prasowa) oraz 31.12. g. 21 (spek-takl prezentowany w ramach Wieczoru Sylwestrowego)Twórcy piszą: To fantastyczna sztuka dla wszystkich, którzy poszukują dobrej teatralnej rozrywki i uwielbiają się śmiać. Głównymi jej atutami są intrygu-jąca, pełna nieoczekiwanych zwrotów akcji, fabuła, zręcznie zarysowane cha-raktery postaci, a także dowcipne dia-logi i cięta satyra na świat celebrytów oraz VIP-ów.

Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu pl. Bogusławskiego 1dyrektor naczelny i artystyczny Igor Michalskitel. 62 760 53 00 i 62 751 07 38kasa biletowa: tel. 62 760 53 11 i 62 760 53 14sekretariat@teatr.kalisz.plbow@teatr.kalisz.plwww.teatr.kalisz.pl

duża scena¦ Mayday Raya Cooneyareżyseria Igor Michalski1 i 2.12. g. 16.30¦ Piotruś Pan wg Jamesa Matthew Barriego w przekładzie M. Słomczyń-skiegoadaptacja tekstu i reżyseria Michał der-latka5-7.12. g. 9 i 11.45¦ Plotka Francisa Veberauwaga! premiera!reżyseria Norbert Rakowski15.12. g. 19 (premiera), 16.12. g. 19, 20.12. g. 11 i 19, 21 i 22.12. g. 19 oraz 28-31.12. g. 19Twórcy piszą: To spektakl, który ujaw-nia, jak łatwo ulegamy mechanizmom interesownego myślenia po to, by podo-łać współczesnemu wymaganiu atrak-cyjności. W naszym świecie szczerość, szlachetność i prostoduszność nie mają racji bytu. Asertywność jest potężną siłą. Liczy się tylko efekt, choćby iść „po trupach”! Bohaterem jest prze-ciętny, normalny facet. Grozi mu utrata pracy, odchodzi od niego żona – życie wymyka mu się z rąk. Taka sytuacja może przydarzyć się każdemu z nas. Co można wtedy zrobić? Czy dopiero gdy stracimy wszystko, stajemy się zdolni do czegokolwiek? Scena Kameralna¦ Gwałtu, co się dzieje wg Aleksan-dra Fredryadaptacja tekstu, reżyseria, sceno-grafia i opracowanie muzyczne Maciej Podstawny1 i 2.12. g. 19¦ Abonament na szczęście – koncert Agnieszka dulęba-Kasza śpiewa utwory Agnieszki osieckiej8 i 9.12. g. 19¦ Marianna i smoki wg Cruelly La Veyreżyseria Stefan Batonik16.12. g. 16 oraz 18 i 19.12. g. 9

Teatry – oprac. M.N.

Piotr Gąsowskizagra w spektakluTercet czyli kwartet w repertuarze WojArtu

n Sex Guru, Teatr Muzyczny, 3.12 g. 18 i 21, bilety 75 złn Artur Barciś Show, restauracja Italia, 14.12. g. 19, bilety 180 zł (z kolacją)n Tercet czyli Kwartet, 21.01.2013grają: hanna Śleszyńska, Piotr Gąsowski, Robert Rozmus, Woj-ciech Kaleta i zespół muzycznyn Single i Remiksy, Teatr Muzyczny, 18.02.2013, grają: Anna Mucha, Weronika Książkiewicz, Lesław Żurek, Wojciech Medyńskin Roma i Julian, Teatr Muzyczny, 25.02.2013, grają: hanna Śleszyń-ska, Paweł Wawrzecki, Agata Wątróbska/ Katarzyna Ankudo-wicz, Bartłomiej FirletUwaga! Wyłącznie w CIM-ie (ul. F. Ratajczaka 44) z grudnio-wym numerem IKS-a bilety na wymienione spektakle ze zniżką 10 proc.

m u z y k a m u z y k a

45

Dave STeWaRT – The Ringmaster General (Surfdog) – Kiedy nieprzecięt-ny kompozytor i gitarzysta zatrzymuje się w Nashville po to, by przez pięć dni nagrać płytę, efekt powinien być przy-najmniej bardzo dobry. W studiu do dys-pozycji śmietanka muzyków sesyjnych oraz kilka gwiazd, t.j. Alison Krauss, Joss Stone, diane Birch czy saksofonista Bobby Keys. W piosenkach odbijają się zainteresowania lidera popem, country i rhythm and bluesem. Wspólnie z in-nymi instrumentalistami i chórzystkami Stewart bawi się muzyką, wszystko mie-ni się barwami brzmień i solowych po-pisów. Niestety nie jest nadzwyczajnym wokalistą, a w dodatku teksty jego pio-senek pełne są klisz i banałów. dlatego te 11 nagrań sprawia przyjemność, lecz już nie wzrusza i na pewno nie zachwy-ca. Tym razem ten wyborny artysta dzia-

łał według zasady: łatwo przyszło, łatwo pójdzie. (7,8) beTH HaRT – bang bang boom boom (Provogue) – Po sukcesie albumu nagra-nego z nowym bożyszczem gitary, Joe Bonamassą, amerykańska wokalistka, pianistka i autorka piosenek przygotowa-ła solową płytę, która dobitnie pokazuje jej potencjał twórczy i wykonawczy. hart potrafi śpiewać z niezwykłą ekspresją, z finezją buduje dramaturgię utworów. Stać ją także na subtelny, intymny prze-kaz i bardzo osobiste teksty. o dojrzało-ści warsztatu wykonawczego świadczy łatwość, z jaką wokalistka porusza się pomiędzy stylistyką klasycznego bluesa, rocka, soulu i swingu. Producent Kevin Shirley czytelnie wyeksponował rolę fortepianu jako integralnego elementu muzycznej osobowości artystki. Tytuło-wy utwór krążka może zaznaczyć pozycję hart na rynku, lecz dopiero rozpiętość muzyki całej płyty daje sposobność do oceny skoku jakości artystycznej, której ten album jest dowodem. (9,10)

RuSH – Clockwork angels (Anthem) – Kanadyjskie trio to w kręgu rocka marka światowa, a jednak do Polski jeszcze nie dotarło. Nieprawdopodobne, jak po ponad 40 latach istnienia impo-nuje energią, artystycznymi pomysłami i rozwojem warsztatu instrumentalnego. Mocny, przestrzenny rock o rozbudowa-nych strukturach formalnych i narracja literacka w ulubionej konwencji science fiction sprawdzają się po raz kolejny na nowym, rewelacyjnym koncepcyjnym al-bumie. Rush generuje muzykę napędzaną zaledwie trzema instrumentami, jednak

intensywność gry, nieustanny ruch we-wnętrzny, zmienność tempa i nastrojów mogą przyprawić uważnego słuchacza o zawrót głowy. Kolejna wielka płyta w dyskografii zespołu. (9,10) bIG baD vOODOO DaDDy – Rattle Them bones (Savoy Jazz) – Ten kali-fornijski zespół był na początku lat 90. XX w. zwiastunem fali odradzania się jazzu w najbardziej swingowej, tanecznej wersji. Teraz mały big band dopracował się nowego pokolenia fanów jazzu, roz-smakowanego w piosenkach z dużą za-wartością synkopowanych rytmów, bra-wurową i precyzyjną grą sekcji dętej oraz śpiewem w stylu retro. Na nowej płycie znajdziemy wersje znanych utworów, kilka oryginalnych kompozycji zespołu, a nawet piosenkę Randy’ego Newmana. Lider, wokalista i gitarzysta Scotty Morris z uroczą nonszalancją prowadzi zespół, dając szansę zabłyśnięcia kilku zaproszo-nym gościom. Aranżacje utworów, liczne improwizacje i dobór repertuaru świadczą o tym, że nie ma mowy o taryfie ulgowej. Pop-jazz w pikantnym sosie swingowym dla wybrednych. (8,9)

Wojciech Skrzydlewski

i Ryszard Gloger polecają nowe płyty

Ocena w skali dziesięciostopniowej. Pierwsza cyfra oznacza muzyczne wykonanie, druga – produkcję i realizację.

m u z y k a

46

BLACKBERRY SMOKE – The Whippoor-will (Southern Ground Artists) – Kolejny sukces kwintetu z Atlanty. Grupa specja-lizująca się w staromodnym southern- -rocku przedstawiła na swojej czwartej płycie 13 porywających utworów spi-nających rocka, bluesa i nowoczesne

country. Nagrania studyjne wsparł swoim talentem Zac Brown, wschodząca gwiaz-da amerykańskiego rocka, jednak Black-berry Smoke kierowany przez frontmana Charliego Starra przygotował zestaw do-skonałych kompozycji, ozdobionych cie-kawymi tekstami. The Whippoorwill to ich najlepsza płyta, jednak – jak twierdzą sympatycy zespołu – jego najmocniejszą stroną są koncerty, na których występo-wali z takimi gwiazdami jak Zac Brown Band, ZZ Top czy Lynyrd Skynyrd. (9,8)

STan RIDGWay – Mr. Trouble (A440 Records) – Najnowszy krążek wybitnego amerykańskiego wokalisty, gitarzysty i autora piosenek, który swoją profesjo-nalną karierę rozpoczynał w zespole Wall of Voodoo, jest podzielony na dwie czę-ści. Pierwszą stanowi zestaw 6 nowych utworów nagranych w wersji studyjnej,

drugi to koncertowy dodatek 4 znanych przebojów Ridgwaya z nieśmiertelnym Camouflage. W sumie tylko 45 min. muzyki, ale o najwyższych wartościach artystycznych. Stana Ridgwaya wspo-maga m.in. na instrumentach klawiszo-wych Pietra Wexstun (prywatnie żona artysty), gitarzysta Rick King, perkusista Bruce Zelesnik i Ralph Carney na saksofo-nie. Ich perfekcja instrumentalna stanowi wartość samą w sobie. (7,8)

LARRY TILLERY – Rockin’ the Blu-es (Larry Tillery Publishing) – Jeszcze jeden teksański gitarzysta i wokalista zafascynowany Jimim hendrixem, ZZ Top, Freddiem Kingiem i Steviem Ray Vaughanem. Sama fascynacja to za mało, aby odnieść sukces na trudnym amerykańskim blues-rockowym rynku. Larry to dobry wokalista i autor piosenek, co stwarza większe szanse na sukces. Jest gwiazdą o zasięgu lokalnym, często występuje w klubach Austin, houston i innych miastach Teksasu, ma jednak zagorzałych fanów na całym południu Stanów. Artystów jak ten 40-latek jest za oceanem wielu, jednak płyta Rockin’ the blues zasługuje na uwagę. Fani teksaskie-go brzmienia będą ukontentowani. (7,8)BRANDI CARLILE – Bear Creek (Co-lumbia) – Najnowszy, czwarty z kolei krążek młodej wokalistki z Zachodnie-go Wybrzeża został nagrany w gronie mniej znanych producentów muzycz-nych. Takie podejście pozwoliło jeszcze bardziej niż na poprzedniej płycie (Give up the ghost) ukazać wielki talent tej urodziwej, utalentowanej i śpiewającej

własne piosenki artystki z Revensdale w stanie Washington. 13 świetnych utworów, wśród których wyróżniają się That wasn’t me, Hard way home i Raise hell, perfekcyjnie zaśpiewanych i zaaranżowanych, daje przepustkę do pierwszej ligi amerykańskich wykonaw-ców muzyki pop-rockowej. Bear creek wymieniana jest w gronie najlepszych country-rockowych płyt 2012 r. za oce-anem i pewnie zostanie doceniona na-grodą Grammy. (9,8)aeROSMITH – Music From another Dimension (Columbia) – Królowie ame-rykańskiego rocka nagrali nowe piosenki po 11 latach przerwy. 15. album studyjny w dyskografii proponuje po brzegi szorst-ką, gitarową muzykę, do jakiej zespół nas przyzwyczaił przez cztery dekady aktyw-ności. Solówki i bluesowe riffy Perry’ego to zawsze klasa sama dla siebie. Jednak tłok dogrywanych gitar Joe Perry’ego jest większy niż tłum ludzi na Man-hattanie. Wokalista Steven Tyler nie ma już jednak tej diabelskiej siły w głosie, żeby przebić się na pierwszy plan. Ta gę-stość w brzmieniu nagrań ma zatuszo-wać niedostatki wokalne lidera. Ballady, kiedyś źródło sukcesów zespołu, także nie robią większego wrażenia. Płyta przy-gotowana, jakby czas się zatrzymał w la-tach 90., z zamiarem zadowolenia maso-wego odbiorcy. Pokłady energii są, lecz rockmanom z Bostonu brak już świeżości spojrzenia. Gwiazdka country Carrie Un-derwood w duecie z Tylerem to również słaby chwyt marketingowy. (7,8)

Ryszard GlogerWojciech Skrzydlewski

m u z y k a m u z y k a

47Mark Solborg

koncerty kolęd

V Poznańskie Kolędowanie 26.12.2012-6.01.201326 grudnia¦ Poznański Chór Katedralnykościół pw. Św. Trójcy, ul. 28 Czerwca 1956 r. g. 18¦ Chór ProVobiskościół pw. św. Antoniego z Padwy, ul. Franciszkańska g. 1927 grudnia¦ Zespół Wokalny Affabre Concinuikościół pw. św. Marka ewangelisty, os. Czecha g. 18.30¦ Zespół Tańca Ludowego Politechniki Poznańskiej Poligrodzianiekościół pw. św. Jana Apostoła i ewan-gelisty, ul. Forteczna g. 1928 grudnia¦ Chór Męski Arionkościół pw. Zmartwychwstania Pańskie-go, ul. dąbrówki g. 1929 grudnia¦ Zespół Tańca Ludowego Staropolaniekościół pw. Narodzenia Pańskiego, os. Stefana Batorego g. 18.4530 grudnia ¦ Chór dziewczęcy Skowronkikościół pw. Wniebowzięcia NMP ul. Żbikowa g. 133 stycznia¦ Inspiro ensemblekościół pw. św. Jadwigi Śląskiej, ul. Cy-niowa g. 18.30¦ Musica Viva Chór Kameralny Uniwer-sytetu ekonomicznegokościół pw. Wniebowstąpienia Pańskie-go, os. Wichrowe Wzgórze g. 19.304 stycznia¦ Zespół Folklorystyczny Wielkopolaniekościół pw. Podwyższenia Krzyża Świę-tego, ul. Szamarzewskiego g. 18.30¦ Chór Żeński Sonantes Uniwersytetu Ekonomicznego kościół pw. św. Michała Archanioła, ul. Stolarska g. 18.45¦ Poznański Chór Polihymniakościół pw. Najświętszej Bogarodzicy Maryi, os. Stare Żegrze g. 19

5 stycznia¦ Chór Nova im. Stanisława Moniuszkikościół pw. ducha Świętego, ul. Jaromi-ra g. 19¦ Chór Chłopięcy i Męski Filharmonii Poznańskiej Poznańskie Słowikikościół pw. Chrystusa Króla, ul. ostatnia g. 19.306 stycznia¦ Poznański Chór Chłopięcy Fara Poznańska g. 18¦ Chór Kameralny UAMkościół pw. św. Wojciecha, Wzgórze św. Wojciecha g. 19organizacja: Miasto Poznań

muzyka klasyczna

akademia Muzyczna im. I.J. Paderewskiegoul. Św. Marcin 87tel. 61 856 89 00fax 61 853 66 76rektor halina Lorkowskawww.amuz.edu.pl, e-mail: amuz@amuz.edu.pl¦ Koncert finałowy konkursu o Złotą Gitarę1.12. g. 18 Aula Nova organizatorzy: Bona Fide Stowarzy-szenie Wielkopolan Polska Akademia Gitary, Akademia Muzyczna im. I.J. Pa-derewskiego¦ Koncert z cyklu Poniedziałki w Aka-demiiBarwy instrumentów dętychArkadiusz Adamczyk – fagot, Roman Gryń – trąbka, Magdalena Jakubska-Szymiec – saksofon, Sławomir Kamiński – organy, Maciej łakomy – puzon, Paweł Marciniak – róg, Jakub Molik – kotły, ewa Murawska – flet, Jakub Pankowiak – organy, Rafał Rachwał – saksofon so-pranowy, Anna Szmatoła – wiolonczela, Paulina Wasylków – saksofon, Joanna Balewska – fortepian, Michał Francuz – fortepian, Barbara habdas – fortepian, Renata Witczak-Pabich – fortepian, Ma-rek Lipiec – fortepian, Maria Rutkowska – fortepian

Elżbieta Woźna poleca

Kolędy czas…Boże Narodzenie, święta, prezen-ty, zapach pierników i choinki – tej prawdziwej, z lasu. Takie proste skojarzenia. Ale święta to także, a może przede wszystkim, śpie-wanie kolęd. Wiemy, że niezależ-nie od niezwykle popularnej Stille Nacht, która przywędrowała do nas z Niemiec, to polskie kolędy są najpiękniejsze na świecie i wszy-scy kochamy je śpiewać. Kiedyś spędzałam Boże Narodzenie w Ty-rolu, ale nie pamiętam, aby w jakiś szczególny sposób utrwalił mi się ten czas. To w naszych kościołach „wyżywam się” podczas śpiewania kolęd, ale uwielbiam też koncerty kolędowe. Tak będzie i w tym roku, tym bardziej, że Miasto Poznań za-prasza na V Poznańskie kolędowa-nie do świątyń, których wnętrza i architektura będą z pewnością dodatkowym elementem przycią-gającym słuchaczy. Wystąpią zna-ne poznańskie zespoły, z rozpoczy-nającym cykl w dn. 26.12. o g. 18 w kościele pw. Św. Trójcy (moim parafialnym), Poznańskim Chórem Katedralnym. Szczegółowy pro-gram koncertów zamieszczamy obok.

m u z y k a

48

m u z y k a m u z y k a

w programie m.in.: e. Bozza, J. Stanley, A. Arutiunian, W.A. Mozart, B. Kroll, Ph. Gaubert, R. Schumann, R. Rogers3.12. g. 19 Aula Nova¦ Koncert dla Wilnianwykonawcy: studenci i pedagodzy Wy-działu Wokalno-Aktorskiego4.12. g. 19 Aula Nova¦ Koncert adwentowy5.12. g. 19 Aula Nova¦ VI Międzynarodowe Forum Kompo-zytorów6-7.12. g. 10-18 Sala PrezydenckaKoncert towarzyszący konferencji: 6.12. g. 19 Aula NovaKoncert towarzyszący konferencji – dzień poświęcony prof. Andrzejowi Ko-szewskiemu: 7.12. g. 19 Aula Nova¦ Pierwsze kroki na estradzie wykonawcy: studenci II roku Wydziału Wokalno-Aktorskiego 10.12. g. 19 Sala Kameralna¦ Koncert z cyklu Wtorki wokalne wykonawcy: studenci klasy śpiewu solo-wego Joanny Kozłowskiej11.12. g. 19 Sala Kameralna¦ Koncert z cyklu Środy organowewykonawcy: studenci z klasy organów elżbiety Karolak i Sławomira Kamińskiego12.12. g. 19 Aula Nova¦ Koncert w rocznicę stanu wojennegoChór Kameralny i orkiestra Symfoniczna

Akademii Muzycznej im. I.J. Paderew-skiego w PoznaniuMarcin Sompoliński – dyrygentw programie: G. Fauré – Requiem d-moll op. 4812.12. g. 23 kościół oo. Franciszkanów¦ akademia Muzyczna beethovenowiPo raz pierwszy w 92-letniej historii poznańskiej Akademii Muzycznej pe-dagodzy i studenci Katedry Fortepianu podjęli wielkie wyzwanie artystyczne, w efekcie którego podczas pięciu ko-lejnych wieczorów usłyszymy w Auli Nova komplet sonat fortepianowych ostatniego z genialnej trójki klasyków wiedeńskich. 32 sonaty to kalejdoskop emocji, pianistyczny wszechświat – znajdziemy tu i kompilację klasycyzmu z romantycznym duchem, i „heroiczną” kontrastowość, i romantyczną głębię zdefiniowaną misterną komplikacją faktury. Usłyszymy m.in.: Sonatę quasi una fantasia cis-moll op. 27/2 (zwaną Księżycową), Patetyczną c-moll op. 13, Waldsteinowską C-dur op. 53, Appas-sionatę f-moll op. 57, Les Adieux (Poże-gnanie) es-dur op. 81a i Hammerklavier B-dur op. 106.16.12. g. 19, 17.12. g. 18, 18.12. g. 19, 19.12. g. 18, 20.12. g. 18¦ Koncert Południe z Arte et scientia17.12. g. 12 Aula Akademii

¦ Sympozjum naukowe poświęcone twórczości Stanisława Moniuszki17-18.12. Sala Prezydencka g. 10-13 oraz 15-1817-18.12. Aula Akademii g. 19 – Koncer-ty towarzyszące sympozjum naukowemu poświęconemu twórczości Stanisława Moniuszki, wykonawcy: studenci Wy-działu Wokalno-Aktorskiego¦ Koncert z cyklu Czwartki z muzyką dawnąwykonawcy: studenci i pedagodzy Zakła-du Instrumentów historycznych 20.12. g. 18 Aula Akademiina wszystkie koncerty wstęp wolny

Filharmonia Poznańska im. Tadeusza Szeligowskiego ul. Św. Marcin 81tel. 61 852 47 08fax 61 852 34 51www.filharmoniapoznanska.pldyrektor Wojciech Nentwigdyrygent-szef Marek Pijarowskitel. kasy biletowej 61 853 69 35kasa czynna od pn. do pt. w g. 13-17 oraz godzinę przed koncertemrezerwacja w kasie i przez Internet¦ Koncert MarszałkowskiW 94. rocznicę wybuchu powstania wiel-kopolskiegoAndrzej Tatarski – fortepian

Gwiazda przed gwiazdką424. Koncert Poznańskiorkiestra Filharmonii Poznańskiej; Marek Pijarowski – dyrygent, Alexandra Soumm – skrzypce, Krzysztof Szaniecki – prowadzenie koncertuw programie: J. Sibelius – Koncert skrzypcowy d-moll op. 47, R. Strauss – Taniec siedmiu zasłon z opery Salome TrV 215 op. 54, P. Czajkowski – Suita orkiestrowa Dziadek do orzechów op. 71 alexandra Soumm (na zdjęciu) urodziła się w Moskwie w 1989 r. W roku 2000 rozpoczęła studia w konserwatorium w Wiedniu oraz na uniwersytecie w Grazu. W roku 2002 wygrała Vienna Conservatory Competition. W 2004 r. zdobyła pierw-szą nagrodę na Konkursie eurowizji dla młodych muzyków w Lucernie. W sezonie 2005/2006 skrzypaczce przyznano stypendium herberta von Karajana. Artystka koncertuje m.in. z Israel Philharmonic orchestra, orchestre Philharmonique de Nice, orchestre National de Lyon, Royal Scottish National orchestra i Tokyo Philharmonic. Alexandra Soumm gra na skrzypcach Francesco Stradivariego z 1735 r.¦ 8.12. g. 18 aula uaM, bilety: 15 zł (wejściówki stojące)

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izat

orów

m u z y k am u z y k a m u z y k a

49

Chór Chłopięcy i Męski Filharmonii Po-znańskiej Poznańskie Słowiki Maciej Wieloch – dyrygentw programie: utwory F. Chopina, S. Mo-niuszki, F. Nowowiejskiego i I.J. Pade-rewskiego27.12. g. 19 aula UAMbilety: 10 zł¦ Słowicze KolędowanieSebastian Karpiel-Bułecka z KapeląMaciej Bolewski – organyMaciej Wieloch – dyrygentChór Chłopięcy i Męski Filharmonii Po-znańskiej Poznańskie Słowiki Filip Jaślar – prowadzenie koncertuw programie: kolędy świata28.12. g. 19 i 29.12. g. 18 aula UAMbilety: 65, 60, 50, 45, 35, 30, 20 zł (wej-ściówki)¦ Koncert Sylwestrowy z niespo-dziankamiOd Gershwina do Straussóworkiestra Filharmonii Poznańskiej Jakub Chrenowicz – dyrygentMarta Boberska – sopran Sylwester Smulczyński – tenorKrzysztof Zanussi – prowadzenie kon-certuw programie: fragmenty słynnych oper, operetek i musicali oraz walce znad du-naju31.12. g. 19 aula UAMbilety: 250, 230, 200 zł

festiwale

X Poznański Festiwal Mozartowski1st International, 1-9.12.Tegoroczny festiwal to zarazem jego pierwsza międzynarodowa odsłona. Wzorem lat ubiegłych najważniejszym wydarzeniem będzie Missa pro defuncto W. A. Mozart Requiem – msza żałobna za duszę Mozarta odprawiana w kolejne rocznice śmierci kompozytora w rycie sprzed reformy liturgicznej Soboru Wa-tykańskiego II i oprawiona jego słynnym Requiem. organizacja festiwalu: Funda-cja Krąg Przyjaciół Poznańskiego Chóru Katedralnego.

Program koncertów w Poznaniu: ¦ 1.12. g. 14 ogród Zimowy Wielkopol-skiego Centrum onkologiiKoncert inauguracyjny w wykonaniu studentów i pedagogów Wydziału Wo-kalnego Akademii Muzycznej¦ 4.12. g. 23 Archikatedra PoznańskaMissa pro defuncto W.A. Mozart Re-quiem Celebrans ks. prałat Jan Stanisławskiorgany – Krzysztof WilkusKatarzyna hołysz – sopranAnna Lubańska – mezzosopranPiotr Friebe – tenorPatryk Rymanowski – basChór Brněnský Akademický Sbor pod dy-rekcją dašy BriškárovejInspiro ensemble pod dyrekcją Aleksan-dry Wojtaszekorkiestra Sinfonietta PoloniaMarcin Sompoliński – dyrygent¦ 6.12. g. 18.30 kościół pw. św. Marka ewangelistyKoncert Cantemus DominoBrněnský Akademický Sbor pod dyrekcją dašy Briškárovej¦ 8.12. g. 16 Archikatedra PoznańskaKoncert Tomasz Raczkiewicz – kontratenorChór Brněnský Akademický Sborpod dyrekcją dašy BriškárovejInspiro ensemble pod dyrekcją Aleksan-dry Wojtaszek

orkiestra Pro Artibus hannoverhans Christian euler – dyrygentw programie: Marcin herman Leszczyń-ska Wieża BabelUtwór skomponowany do słów poety Ry-szarda Biberstajna. dzieło o wielokulturo-wości Leszna, zamieszkałego przez stu-lecia przez cztery grupy narodowościowe – Niemców, Polaków, Żydów i Czechów.¦ 9.12. g. 18 aula UAMKoncert finałowy Muzyka łączySolenne Paidassi – skrzypceorkiestra Pro Artibus hannoverhans Christian euler – dyrygent w programie W.A. Mozart – Serenata Not-turna KV 239, A. Berg – Koncert na skrzyp-ce i orkiestrę w aranż. A. Tarkmanna, J. haydn – Symfonia d-dur nr 104

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012 3-9.12.Projekt nawiązuje do festiwalu Poznań Baroque, który zorganizowany został w li-stopadzie 2011 w ramach Projektu Spe-cjalnego Polskiej Prezydencji w Radzie Unii europejskiej. Tegoroczny festiwal będzie miał charakter kameralny.Wykonawcy:amandine beyer i Gli Incogniti – zespół założony w 2006 r. przez Amandine Beyer – jedną z najwybitniejszych skrzypaczek, specjalizującą się w wykonywaniu muzyki

Amandine Beyer i Gli Incogniti zagrają podczas inauguracji festiwalu Poznań Baroque 3.12.

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

m u z y k a

50

m u z y k a m u z y k a

barokowej. Na repertuar grupy składają się odkrywane na nowo „standardy”, jak i utwory mało znane. Ich interpretacja Pór Roku i kilku niepublikowanych dotąd koncertów skrzypcowych zostały uznane przez znawców tematu za „odnowienie” dyskografii Vivaldiego. Artyści wystąpili w wielu prestiżowych salach i na licznych festiwalach muzyki dawnej. arparla – włosko-irlandzki duet, który tworzą: włoski skrzypek, davide Monti oraz irlandzka harfistka, Maria Christina Cleary. Przedmiotem szczególnego zain-teresowania obojga muzyków są dwa aspekty wykonawstwa muzyki barokowej – ornamentacja i improwizacja. W Pozna-niu muzycy wystąpią zarówno z progra-mami kameralnymi, jak i solowymi.EUBO (European Union Baroque Or-chestra) – Barokowa orkiestra Unii europejskiej to najważniejszy europejski projekt edukacyjny, skierowany do mło-dych profesjonalistów, którzy pod okiem światowej klasy muzyków mają okazję do intensywnej i systematycznej pracy oraz koncertowania w całej europie. Zespół wystąpi pod kierunkiem znakomitego angielskiego śpiewaka i dyrygenta Paula Agnew. działalność eUBo jest dofinanso-wywana z programu Komisji europejskiej „Ambasadorzy kultury”. Gaman – duńskie trio, w skład którego wchodzą muzycy aktywni w różnych środowiskach muzycznych, dla których muzyka dawna jest punktem odniesienia, ale niekoniecznie głównym punktem za-interesowania.

Program:¦ 3.12. g. 19 aula UAMKoncert kameralnyGli IncognitiAmandine Beyer – skrzypce, Baldomero Barciela – viola da gamba, Francesco Ro-mano – teorba, Anna Fontana – klawesynw programie: muzyka kameralna, skomponowana w XVII w. w kręgach wiedeńskich¦ 4.12. g. 19 Sala Renesansowa ratusza Arparla: davide Monti – skrzypce, Maria Christina Cleary – arpa doppiaw programie: M. Uccellini – Sonate over Canzoni op. 5 na skrzypce i basso conti-nuo (Wenecja, 1649)¦ 5.12. g. 19 Sala Czerwona pałacu działyńskichKoncert La strada verso BachArparla: davide Monti – skrzypce, Maria Christina Cleary – arpa doppiaw programie m.in.: h. döbel, A. Bertali, J.h. Schmelzer, G. Muffat, h.I.F. von Bi-ber, J.S. Bach¦ 6.12. g. 19 Sala Renesansowa ratu-sza Solowy recital harfowyMaria Christina Cleary – arpa doppiaw programie: G. Strozzi – Capricci da So-nare op. 4 (Neapol 1687)¦ 6.12. g. 21.30 Pawilon Nowa GazowniaKoncert Folk-BaroqueGáman: Rune Tonsgaard Sørensen – skrzypce, Andreas Borregaard – akorde-on, Bolette Roed – flety prostew programie: J.S. Bach i… muzyka skan-dynawska oraz polska

¦ 7.12. g. 19 Sala LubrańskiegoRecital La voce del violin davide Monti – skrzypcew programie m. in.: N. Matteis, P.A. Lo-catelli, G.Ph. Telemann, h.I.F. von Biber, J.S. Bach¦ 7.12. g. 21.30 Pawilon Nowa GazowniaKoncert zespołu Gáman w składzie: Rune Tonsgaard Sørensen – skrzypce, Andreas Borregaard – akordeon, Bolette Roed – flety prostew programie: skandynawska muzyka ludowa¦ 8.12. g. 12 Pawilon Nowa GazowniaProjekt edukacyjny – warsztaty muzycz-ne z zespołem GámanMuzycy poprowadzą warsztaty muzycz-ne, poświęcone różnym aspektom wyko-nywania muzyki dawnej.¦ 8.12. g. 19.30 Teatr WielkiKoncert eUBo (european Union Baroque orchestra) – Barokowa orkiestra Unii eu-ropejskiejPaul Agnew – dyrygenthuw – daniel koncertmistrz – skrzypce, elodie Fonnard – sopran, Rachel Red-mond – sopran, Reinoud Van Mechelen – tenor, yannis Francois – bas-barytonw programie: J.-Ph. Rameau i h. Purcell¦ 9.12. g. 17 Sala Renesansowa ratuszaKoncertBolette Roed – flet prostyRune Tonsgaard Sørensen – skrzypcew programie: J.S. Bach: Partita nr 3 e-dur BWV 1006 w aranż. na flet prosty, Par-tita a-moll na flet traverso BWV 1013 w aranż. na flet prosty, Partita nr 2 d-moll BWV 1004¦ 9.12. g. 20 Pawilon Nowa GazowniaRecitalAndreas Borregaard – akordeonw programie: J.S. Bach Wariacje Gold-bergowskie BWV 988Dyrektor artystyczny festiwalu: Cezary Zych (z którym rozmowa na s. 17)bilety: 20-40 zł do nabycia w kasie es-trady, CIM, Fripp Sklep oraz ebilet.pl. Warsztaty muzyczne z zespołem Gaman – wstęp wolny.Więcej informacji na: www.estrada.poznan.pl.

polecamy: Pod koniec listopada odbyła się pre-miera płyty Nocturnal łukasza Kuro-paczewskiego. Wybitny polski gita-rzysta nagrał trzy kompozycje, a są to: Sonata para guitarra A. Jose, Con-certo for Guitar, Timpani and String Or-chestra K. Meyera z towarzyszeniem orkiestry Kameralnej Polskiego Ra-dia Amadeus pod dyrekcją Agnieszki duczmal oraz Nocturnal after John Dowland for Guitar op. 70 B. Brittena. Krążek wydany został przez polskie Radio i Ponte Art Production.

m u z y k am u z y k a m u z y k a

51

klubowe granie

blue note Jazz Clubul. Kościuszki 76/77tel. 61 657 07 77www.bluenote.poznan.pl¦ 3.12. g. 20 OsimiraIV Festiwal Kultury BiałoruskiejMuzyka świąt narodowych, jarmarków i dziewiczej przyrody Wschodu europy w wykonaniu siedmioosobowego zespo-łu cieszącego się sporą popularnością na scenie białoruskiej.¦ 4.12. g. 19 Niebiesko-Biały MikołajIV finał akcji Niebiesko-Biały Mikołaj połączony z koncertem premierowym po wydaniu płyty Definicja Kibol.Cały dochód z koncertu i z licytacji pamią-tek sportowych związanych z Lechem Poznań przeznaczony będzie na zakup prezentów dla dzieci z domów dziecka oraz dziecięcych oddziałów szpitalnych z Wielkopolski.¦ 7.12. g. 20 Wolf Spidersupport: hateera, headshot¦ 8.12. g. 20 MuchyKoncert kończący trasę promującą naj-nowszy album zespołu chcecicospowie-dziec¦ 9.12. g. 20 Ballady Ofiar – piosenki Nicka Cave’a Poetycki spektakl muzyczny w oparciu o piosenki Nicka Cave’a w tłumaczeniu Romana Kołakowskiego. Aleksandrze Meller i Rafałowi ostrowskiemu na sce-nie towarzyszyć będzie zespół Ajagore.¦ 12.12. g. 20 armiaostatnia okazja, by usłyszeć płytę Legen-da wykonywaną na żywo w całości. Al-bum dziś zaliczany jest do klasyki polskiej muzyki rockowej. W programie koncertu znajdą się również utwory z pozostałych dziewięciu albumów studyjnych Armii.¦ 13.12. g. 19.30 blindedPolski zespół metalowy z Trójmiasta.¦ 18.12. g. 20 upgradePoznańska grupa Upgrade proponu-je muzykę z pogranicza rocka i jazzu, wykonując niemal wyłącznie własne kompozycje. Jej lider Mariusz Grego-rowicz jest wibrafonistą i perkusistą.

W swym dorobku ma m.in. współpracę z Urszulą dudziak i didierem Lockwo-odem. Razem z nim zespół tworzą: zna-ny m.in. ze współpracy z Big Stan Band, gitarzysta Maciej Markiewicz, basista Paweł Głowacki, który współpracował ze Zbigniewem Górnym oraz perkusista Marcin Krakowski, znany m.in. z grupy Take It easy.¦ 19.12. g. 20 Marek DyjakMarek dyjak to bard, który równie do-brze czuje się w repertuarze poetyckim, jak i jazzowym. Artysta przyrównywany często do Toma Waitsa promować będzie swój nowy album!Marek dyjak – śpiew, Jerzy Małek – trąb-ka, Zdzisław Kalinowski – piano, łukasz Borowiecki – kontrabas, Arek Skolik – perkusja¦ 31.12. g. 20.30 Sylwester z Duty FreeSylwester w Blue Note tradycyjnie bę-dzie miał charakter taneczno-„siedzia-ny”, a clou wieczoru będzie oczywiście zespół zapewniający stosowną oprawę muzyczną. energetyczna mieszanka

r’n’b, soul, rock’n’rolla, swingu i funky – taneczne evergreeny i największe przeboje ostatnich lat w wykonaniu świetnych poznańskich muzyków z ze-społu duty Free. Występy zespołu prze-platane będą setami didżejskimi.

Klub Crime StoryStary Rynek 68 (narożnik Starego Rynku i ul. Szkolnej)początek koncertów o g. 19.30rezerwacje: tel. 61 852 93 38wstęp: 5 zł Po koncertach odbywa się losowanie wszystkiego, co związane z bluesem, np. płyt, biletów na koncerty, koszulek, itp.Bluesowe czwartki z charyzmą:¦ 6.12. Zespół 3+ BluesZespół powstał w maju 2011 r. obec-nie muzycy pracują nad materiałem do swojej debiutanckiej płyty, a inspiruje ich muzyka takich artystów, jak: Jim-my hendrix, John Mayer, Led Zeppe-lin, Stevie Ray Vaughan, dire Straits, eric Clapton, Buddy Guy, BB King, ZZ Top, Jimmy Vaughan, Bonnie Rait...

bernard Maseli MabaSo Trio Najnowszy projekt Bernarda Maselego, wibrafonisty elektrycznego. Muzyk zabiera publiczność w świat współczesnego elektrycznego jazzu, zawierającego elementy otwartej muzyki improwizowanej opartej na podstawach rytmicznych muzyki funky. MaBaSo Trio tworzą, oprócz Bernarda Maselego, kontrabasista oraz basista elek-tryczny Michał Barański, współpracownik m.in. takich muzyków jak Bennie Maupin, Nigel Kennedy, Tomasz Stańko, Michał Urbaniak oraz najlepszy słowacki perkusista, obecnie mieszkający w Pradze – dano Soltis.15.12. g. 20 blue note

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

m u z y k a

52

m u z y k a m u z y k a

Aktualny skład: Teodor Cyrulik – gita-ra, wokal, Marek Skibicki – perkusja, Bartosz Andrzejewski – bas, Grzegorz Kruszona – klawisze, saksofon¦ 13.12. Last Minute Last Minute powstał jesienią 2004 r. w Poznaniu. Repertuar grupy oparty jest głównie o utwory Jimiego hen-drixa, ale również pojawiają się w nim inne rockowe i blues-rockowe „hity”. Po wielu zmianach personalnych oraz zawieszeniu działalności skład zespo-łu wykrystalizował się i rozpoczyna działalność koncertową. Skład: Prze-mysław Nowakowski – gitara, śpiew, Wojciech Kubiak – gitara, Zbigniew Kendzia – gitara basowa, Mariusz We-lka – perkusja¦ 20.12. Mean MachineMean Machine funkcjonuje od 2007 r. W ciągu 5 lat grania zespół wypraco-wał styl będący połączeniem młodzień-czych fascynacji muzycznych. Ich mu-zyka, choć zakorzeniona w bluesie. jest bardzo rockowa i energetyczna. Zespół koncertuje w klubach, na przeglądach i festiwalach. Podczas koncertu będzie promował swoją najnowszą płytę.¦ 27.12. Wielkopolski bluesowy Szczyt z CharyzmąZagrają muzycy występujący w 2012 r. podczas bluesowych Czwartków z cha-ryzmą wraz z zaproszonymi muzykami.

Zgłoszenia: elektronicznie (zp2808@op.pl) lub telefonicznie.

Klubokawiarnia MeskalinaStary Rynek 6 (przy Galerii Miejskiej Arsenał)www.meskalina.com¦ 4.12. g. 20 Zespół DVAbilety: 20 zł w przedsprzedaży, 25 zł w dniu koncertuZespół dVA umiejętnie łączy cyrk, beat-box, cabaret, tango, avantpop, akustycz-ne electro oraz elektroakustykę. Koncert dva to lekcja obowiązkowa dla fanów múm, Coco Rosie, Caribou czy Animal Collective.¦ 6.12. g. 20 Kev Fox & andrzej Smolikbilety: 15 zł przedsprzedaż, 25 zł w dniu koncertuz grudniowym IKS-em zniżka 50%!Artysta często odwiedza Meskalinę, bywa tu zarówno prywatnie i „służ-bowo”. Kev Fox to artysta związany ze sceną Manchesteru, a ostatnio tworzą-cy w Polsce. od kilku lat intensywnie koncertuje, zdobywając serca słucha-czy w całej europie. andrzej Smolik to najbardziej uznany producent muzyczny w Polsce, który oprócz produkcji utwo-rów i albumów dla innych artystów (ta-kich jak np.: Katarzyna Nosowska, Maria Peszek, Robert Gawliński, Krzysztof

Krawczyk, Maryla Rodowicz), wydaje swoje własne autorskie/producenckie płyty. Smolik jest producentem muzyki do filmów, spektakli teatralnych i tele-wizji a także do wielu kampanii i filmów reklamowych.¦ 7.12. g. 20 Koncert urodzinowy!10 lat poznańskiej grupy Snowman + Goście: Muchy, Grabek, Bajzel, Twilite, Maja Koman, We Call It A Sound, Tomek Ballon, łukasz Lach (L. Stadt)bilety: 25 zł przedsprzedaż, 35 zł w dniu koncertuTen urodzinowy koncert jest jednodnio-wym festiwalem. Większość z zapro-szonych gości przynajmniej raz koncer-towała w Meskalinie. Formuła koncertu zakłada, że każdy z wykonawców zagra dwa utwory własne i cover wybranego utworu Snowmana. ¦ 12.12. g. 20 elipsa, wstęp wolnyKoncert elipsy to wydarzenie skiero-wane do fanów jesiennych, nostalgicz-nych melodii, dobrych tekstów oraz intymnego klimatu oddziałującego na emocje i pobudzającego wrażliwość. Zespół obecnie pracuje nad płytą. Skład: Agnieszka Baczyńska – śpiew, Iwona Grenda – flet poprzeczny, Marek Baczyński – gitara elektryczna, Rafał Cichacki – instrumenty klawiszowe, Andrzej Bucholc – gitara basowa, Da-niel husak – perkusja

Po raz pierwszy w Poznaniu! uriah HeepBrytyjski zespół założony w Londynie w grudniu 1969 r. Jego nazwa jest wyni-kiem fascynacji powieścią Dawid Copperfield Charlesa dickensa – to nazwisko jednego z bohaterów. Grupa nalezy do prekursorów muzyki heavy-metalowej. Wylansowali takie przeboje jak July Morning (uznany za jedną z najlepszych ballad rockowych w historii tego gatunku muzycznego), Lady In Black, Look At yourself i wiele innych. Ich dyskografia obejmuje 23 płyty (materiał premierowy) oraz 16 płyt koncertowych. Należy ją uzupełnić o płyty kompilacyjne oraz obec-ność utworów zespołu na składankach typu The Best Of. Uriah heep występo-wali w Polsce kilkakrotnie, ale w Poznaniu pojawią się po raz pierwszy. Zagrają swoje największe przeboje. obecny skład: Mick Box – gitary, śpiew, Bernie Shaw – śpiew, Trevor Bolder – gitara basowa, śpiew, Phil Lanzon – instrumenty klawiszowe, Russell Gilbrook – perkusja¦ eskulap 3.12. g. 20organizacja: Agencja Koncertowa Ranus

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

Mick Box – założyciel zespołu

m u z y k am u z y k a m u z y k a

53

Klub Muzyczny Fabrikaul. Mokra 5godziny otwarcia: wt.-niedz. g. 17-2e-mail: d.boc@fabrika.com¦ 2.12. 20 Vołosi bilety: 20 i 30 złZespół czerpie inspiracje z obszaru Kar-pat, ale również z innych rejonów europy. Vołosi są objawieniem sceny world music ostatnich dwóch lat. Pojawili się na Festi-walu Nowa Tradycja 2010 i zdobyli tam wszystkie nagrody regulaminowe i poza-regulaminowe. Muzycy koncertowali już w większości krajów europy, w Indiach, Nepalu i Gruzji, odnosząc duże sukcesy.¦ 4.12. g. 20 Muzyczna zębatka – przesłuchania konkursowewstęp wolny¦ 5.12. g. 20.30 KaCeZet & Fundamen-ty, bilety 15 i 25 złFundamenty to nowy projekt muzyczny KaCeZeta – artysty znanego dotychczas głównie na polskiej scenie reggae/dance-hall. Warstwę muzyczną cechuje prostota formy, w nagraniach zostały wykorzy-stane głównie instrumenty akustyczne. Wielkim atutem piosenek jest warstwa liryczna. ¦ 6.12. g. 20.30 The Red Paintings, bilety 15 i 25 złThe Red Paintings to art-rockowy zespół z Los Angeles, którego koncerty są live-artowymi wydarzeniami porównywal-nymi z występami Radiohead, Muse czy The Arcade Fire. To będzie podróż w przy-szłość – żywa, wizjonerska i pobudzająca wyobraźnię.¦ 12.12. g. 20.30 Świetlikibilety 40 i 50 złZespół Świetliki powstał w październi-ku 1992 r. w Krakowie. Zadebiutował w grudniu tegoż roku na spotkaniu po-etów Na Głos, za pierwszych słuchaczy mając m.in. Czesława Miłosza i Wisła-wę Szymborską. Marcin Świetlicki to nie tylko wokalista zespołu, ale przede wszystkim poeta, wykonujący własne wiersze, zdobywca wielu nagród literac-kich w tym m.in. Nagrody Kościelskich. W 2007 r. jego tomik poetycki Muzyka Środka znalazł się wśród finałowej sió-demki nagrody literackiej Nike.

inne koncerty

¦ Muzyka Gospel w Sali Ziemi na MTP, 1-2.12.Jubileuszowe X Poznańskie Warsztaty Gospel W tym roku instruktorami warsztatów będą: Ruth Lynch-Waldron (Anglia), pa-stor david daniel (Anglia), kanadyjska instruktorka Cassandra Sommers, Małgo-rzata Sielicka, Kenn’a oke oraz yazz. 2.12. organizatorzy zapraszają dzieci na dziecię-ce Warsztaty Gospel. Instruktorką będzie Agnieszka Górska-Tomaszewska, dyry-gentka chóru Gospel Joy. Koncert finało-wy warsztatów odbędzie się 2.12. o g. 17. Ponadto 1.12. o g. 19 odbędzie się koncert dwóch znanych polskich chórów chrze-ścijańskich Gospel Joy i TGd. Tego dnia ukaże się nowa płyta TGd Uratowani. Bilety do nabycia: ebilet.pl, eventim.pl, salony empik, Media Markt, CIM w cenie: normalny – 20 zł, gold (przy scenie) – 40 złWięcej informacji na: www.warsztatygospel.pl¦ Koncert zespołu dżemsupport: dr Blues & Soul Re Vision9.12. g. 19 MTP, hala nr 2bilety: 55 zł (przedsprzedaż), 65 zł w dniu koncertu, dostępne: CIM, Rock Long Luck, www.bilety24.pl, eventim, przed koncertem. organizacja: Impresariat Mu-zyczny duo ¦ Maciej Fortuna Trio10.12. g.19 Scena na PiętrzeMaciej Fortuna – trębacz, kompozytor, jeden z najbardziej dynamicznych i wszech-stronnych polskich muzyków jazzowych, związany z Poznańską Akademia Muzyczną.Piotr Lemańczyk – kontrabasista, gi-tarzysta basowy, kompozytor. Należy do grona wybitych muzyków europej-skiej sceny jazzowej. Jest członkiem wielu czołowych polskich zespołów jazzowych oraz jedynym europejczy-kiem w amerykańskim zespole Beatle-jazz. Często współpracuje z gwiazda-mi światowego i polskiego jazzu. Krzysztof Gradziuk – perkusista, absol-went Instytutu Jazzu i Muzyki Rozrywkowej

P R O P O N u J e

TOMaSZ KOnWenT

Swoboda i dyscyplinaZe strony internetowej Angeliki San-chez (www.angelicasanchez.com) wynika, że ta awangardowa pianistka w ciągu kilkunastu zaledwie dni zmie-nia kontynenty, składy, z którymi pra-cuje… Jakim cudem znajduje czas na własne projekty?Właśnie dostałem jej najnowszą płytę wydaną przez Clean Feed Re-cords, nie bez powodu uznawaną za najlepszą jazzową wytwórnię na świecie. To już trzecia autorska płyta Sanchez w tych barwach. Trzeba powiedzieć, że trzecia zna-komita płyta. Formuła w stosunku do pierwszej (Life Between) nie uległa radykalnej zmianie: skład jest identyczny (Angelica Sanchez, Tony Malaby, Marc ducret, drew Gress i Tom Rainey), wszystkie utwory wyszły spod ręki liderki, mamy do czynienia z żelazną dyscypliną grania, co zważywszy na wysoką temperaturę, uzyskiwaną raczej w składach free-improve, warte jest odnotowania i staje się powoli cha-rakterystyczną cechą jej muzycznej koncepcji. Wires & Moss to połącze-nie wody z ogniem, swobody i dys-cypliny, kompozycji i improwizacji.angelica Sanchez Quintet, Wires & Moss, Clean Feed

m u z y k a

54

na Akademii Muzycznej w Katowicach. Współpracował i współpracuje m.in. z: Thomasem Gustafssonem, Tomaszem Stańko, Antoine Roneyem, Avishai Cohe-nem, Piotrem Wojtasikiem, Janem Ptaszy-nem Wróblewskim, Zbigniewem Namy-słowskim, Maciejem Sikałą.¦ Smokie z orkiestrą symfonicznąLegenda brytyjskiego rocka, zespół nie-przerwanie od 40 lat obecny w muzycz-nym świecie, który nazywany jest „ma-chiną do tworzenia hitów”, zagra w Pozna-niu. Wykonają utwory w zaskakujących aranżacjach, bo zaprosili do wspólnego występu orkiestrę symfoniczną. dzięki tej współpracy takie utwory, jak: Have You Ever Seen The Rain, I’ll Meet You At Mid-night czy nieśmiertelne Living next door to Alice nabrały nowej wartości. 10.12. g. 19 hala Arenabilety: 170, 140, 110 złWięcej informacji na www.makrocon-cert.com¦ Glenn Miller Orchestrapowraca z nowym repertuarem! Glenn Miller orchestra powraca do Polski z najnowszym programem In The Miller Mood, czyli z utworami z ostatniego al-bumu o tym samym tytule. Glenn Miller orchestra jest to jedyny zespół, który występuje przed większość dni w roku, dając blisko 300 koncertów rocznie. Muzycy występowali w całych Stanach Zjednoczonych, europie, Australii, Islan-dii, Nowej Zelandii, Ameryce Południo-wej, Japonii i na Filipinach. 19.12. g. 20 aula UAMbilety: 180 i 140 zł.więcej na www.makroconcert.com

ponadto

Salon Muzyczny – Muzeum Feliksa nowowiejskiegoWilla Wśród Różal. Wielkopolska 11 www.nowowiejski.pl¦ 1.12. g. 11 Drzwi do muzyki – ko-lejne warsztaty artystyczne z cyklu Muzyczne zabawy u Mistrza Feliksa dla dzieci w wieku przedszkolnym (4-6 lat). opłata uczestnika – 10 zł (wcześniejsza rezerwacja). organizator: Towarzystwo im. Feliksa Nowowiejskiego¦ 4.12. g. 11 Koncert edukacyjny z cyklu Talenty Warte Poznania; ucznio-wie Poznańskiej ogólnokształcącej Szko-ły Muzycznej II st. im. M. Karłowicza.¦ 12.12. g. 18 Gala Wokalna – Wieczór Akademicki w Willi Wśród Róż – koncert z udziałem studentów i pedagogów po-znańskiej Akademii Muzycznej. orga-nizatorzy: Towarzystwo im. Feliksa No-wowiejskiego oraz Akademia Muzyczna im. I.J. Paderewskiego. Wstęp wolny

Gershwin na Śródce 5 urodziny mostu biskupa JordanaNa moście, 7.12. o g. 17 zabrzmi swin-gująca muzyka Georga Gershwina. Most stanie się promenadą, miejscem muzycznego spacerowania, teatralnego przechodzenia, świetlistego zatrzymania. Spotkają się na nim „Artyści ze Śródki” i „Artyści z Miasta”, m.in. orkiestra Ku-Sza, Wędrowni Architekci, mimowie, tancerze ze Szkoły Baletowej i Formacji hip-hop yatey, projektantki z Uniwersy-tetu Artystycznego oraz Natalia Świer-czyńska – śpiew, Jacek Szwaj – forte-pian i Tadeusz Sudnik – live electronics. Koncepcja całości: Teresa Nowak. or-ganizatorzy zapraszają równolatki mostu – dzieci, które urodziły się 7.12. pięć lat temu – przewidziane są dla nich specjal-ne niespodzianki. organizacja: Miasto Poznań, CK Zamek, Rada osiedla ostrów Tumski – Śródka – Zawady – Komandoria

Muzyka – oprac. E.W.

Wirtuozi dla dzieciChceMISIe to fundacja, która wspie-ra dom dziecka w Kołaczkowie koło Wrześni. Wspiera niekonwencjonal-nie, bo nie tylko przekazuje pienią-dze na jego rzecz, nie tylko pomaga zorganizować opiekę psychologiczną i korepetycje, ale też organizuje pod-opiecznym różne przyjemności. Teraz jej członkowie wpadli na pomysł zor-ganizowania koncertu, z którego każda złotówka trafi do dzieciaków: udało im się pozyskać partnerów, którzy zrzekli się jakiegokolwiek wynagrodzenia. A na scenie zabrzmi Chopin w takim wykonaniu, że aż się w głowie kręci: Jacek Kortus, Michał Szymanowski i Marek Bracha! Jako gość specjalny zapowiedziała się jeszcze Agata Szym-czewska. Wystąpią także Kasia K8 Ro-ścińska i Jacek Skowroński. dobrym duchem koncertu i jego gospodarzem został daniel Szpilman (na zdjęciu) – wnuk słynnego Władysława. Usłyszy-my też utwory jego dziadka – między innymi chopinowski z ducha Mazurek f-moll, skomponowany przez Szpil-mana w getcie, po tym, jak faszyści wprowadzili zakaz wykonywania mu-zyki Chopina. eop¦ Concordia Design. Sala Lumina

2.12. g. 18 więcej na: chcemisie.org.pl bilety: 99 i 179 zł

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izat

orów

g a l e r i e g a l e r i e

55

enklawa przy Prospekcie NiezależnościSztuka pokolenia XXI wieku. Polska–Białoruś

Litera „Ў” stała się symbolem białoruskości, gdyż nie wy-stępuje w żadnym innym słowiańskim języku. Mieszkańcy Połocka uhonorowali ją pomnikiem. W Mińsku patronuje niedużej, niezależnej galerii, którą będzie można bliżej poznać podczas poznańskiej odsłony projektu Sztuka pokolenia XXI wieku. Polska-Białoruś.Ten projekt to inicjatywa poznańskiej Fundacji Uniwersyte-tu Artystycznego, która we współpracy z mińską galerią Ў zakłada nawiązanie relacji między zajmującymi się sztuką współczesną w obu krajach instytucjami, kuratorami, ar-tystami.Polski odbiorca ma szanse poznać artystów pochodzenia białoruskiego, tworzących w krajach Ue i pojawiających się na międzynarodowych przeglądach sztuki, jak Maria Napruszkina czy Andrej durejka, jednak do twórców działa-jących za białoruską granicą znacznie trudniej mu dotrzeć. Andżelika Jabłońska-Macowicz, koordynatorka projektu, podkreśla, że ma on być przede wszystkim „spotkaniem, które doprowadzi do tego, że o twórczości artystów na Bia-łorusi stanie się głośno nie tylko w ich lokalnym środowi-sku, a poprzez wymianę doświadczeń pobudzi refleksję nad kierunkami rozwoju sztuki w Polsce”.Ў jest obecnie jedną z nielicznych na Białorusi galerii funkcjonujących poza systemem państwowych dotacji. Powstała trzy lata temu z inicjatywy Anny Chistoserdovej i Valentiny Kiselevej. Zajmuje mieszczący się w podwórzu przy Prospekcie Niezależności budynek, w którym kiedyś

działał skup szkła. obok ekspozycji mieści się tu mała księ-garnia oferująca białoruskie tytuły, sklep z dziełami sztuki oraz restauracja, w której, jak wspomina Macowicz, można się napić dobrego wina i odciąć na chwilę od zewnętrznej rzeczywistości.Galeria Ў działa jak centrum kultury: oprócz wystaw od-bywają się w niej projekcje filmów, wykłady, dyskusje czy koncerty. Jak mówi Macowicz, priorytetem działalności galerii jest promowanie współczesnej, niezależnej sztuki białoruskiej. Funkcjonuje ona częściowo na zasadach ko-mercyjnych, jednak jej ważną częścią są projekty badaw-cze czy działania prospołeczne: na przykład cykl bezpłat-nych warsztatów dla dzieci. Zyski z komercyjnej działal-ności pozwalają galerii uniezależnić się od państwowych instytucji. Na projekt Sztuka XXI wieku składają się dwie części. Pierwszą stanowił cykl wizyt w galerii Ў polskich kurato-rów: Adama Mazura, Sebastiana Cichockiego, Joanny War-szy i dawida Radziszewskiego oraz prezentacja w Galerii Nowa prac wideo studentów katedry intermediów UAP. W części drugiej kuratorki galerii Ў, Chistoserdova i Kise-leva, zaprezentują w Poznaniu działania swojej galerii oraz związanych z nią wybranych artystów i kuratorów, m.in. Sergeya Shabohina. Pojawi się też, znany jako autor tek-stów do Narodnego Albomu zespołu N.R.M., grafik i poeta Michal Aniempadystau.

Aleksandra Glinka

¦ Sztuka pokolenia XXI wieku. Polska-BiałoruśGaleria Aula, Galeria Siłownia4-5.12.2012Szczegółowy program na: www.fundacja.uap.edu.pl

fot.

A. F

lork

owsk

i (2x

)

Wykład Sebastiana Cichockiego w galerii Ў

g a l e r i e

56

g a l e r i e g a l e r i e

Galeria Miejska Arsenał Stary Rynek 6tel./fax 61 852 95 01tel. 61 852 95 02www.arsenal.art.pl, arsenal@arsenal.art.pldyrektor Wojciech Makowieckiczynna: wt.-sob. g. 12-19, niedz. g. 11-15¦ Rookie6-8.12., wstęp wolnyImpreza książkowa Rookie składać się będzie z trzech części: wystawy artbo-oków, targów wydawców oraz serii spo-tkań dyskusyjnych.¦ Mvp – Most Valuable Publisherskurator: honza Zamojskiartyści: Tauba Auerbach, Cezary Bod-zianowski, Christophe Boutin, Maur-izio Cattelan, Aleš Čermák, david hor-vitz, Brian Kennon, Rick Myers, Paulina ołowska, Slavs and Tatars, Josh Smith, Tadej Pogačar, TTC (emil Alsbo, Magnus F. Clausen and Simon h. hansen)wernisaż 6.12. g. 18ekspozycja czynna do 8.12. w g. 12-21 i 29.12.-13.01.2013otwarciu wystawy towarzyszyć będzie prezentacja zwycięskiego projektu kon-kursowego: Jo-ey Tang – FBI Book8.12. g. 14 oprowadzenie kuratorskie¦ Targi Książek z udziałem: AKV Berlin, Archive Books Berlin, Ausdruck Books Praga, Bęc Zmiana Warszawa, Broken di-manche Berlin, dIK Fagazine Warszawa, drukarnia Moś i łuczak Poznań, Fundacja Sztuk Wizualnych Kraków, Galeria Miej-ska Arsenał Poznań, Galeria Piekary Po-znań, Karakter Kraków, Korporacja ha!art Kraków, Kwartalnik Fotografia Września, Lubok Lipsk, Morava Poznań, Motto di-stribution Zurich/Berlin, off Press Londyn, ommu distribution Ateny, Periodyk Naj-gorszy Warszawa, Piktogram/B.L.A War-szawa, Space Poetry Kopenhaga, Sputnik Warszawa, Sternberg Press Berlin6.12. g. 18-22, 7-8.12. g. 12-21 sp o t k a n i a¦ 7.12. g. 19.30 sala „wykładowa”: wy-kład przez skype’a (w j. angielskim) – da-

vid Senior Jakieś miejsca: wprowadzenie do historii publikacji artystycznych david Senior opowie o historii książek eksperymentalnych, wydawanych przez artystów i designerów¦ 8.12. g. 16 sala „wykładowa”: Leah Whitman-Salkin Sternberg Press by Sternberg Press ¦ 8.12. g. 18 sala „wykładowa”: dysku-sja Cześć czarnej sztuce! moderator: daniel Muzyczuk, uczestnicy: Magda Frankowska, daniel Muzyczuk, Magda Popławska, Agata Szydłowska, honza Zamojskiwww.r-o-o-k-i-e.com¦ twarzą w twarz z… kalendarz au-torski 2013wystawa prac nagrodzonych w V edycji ogólnopolskiego Konkursu Projektowego dla uczniów Liceów Plastycznychwernisaż i wręczenie nagród 10.12. g. 18wystawa czynna do 16.12.¦ 5. Festiwal Fotodokumentu Sztuka rewitalizacji wybór prac 13 fotografów, dokonany przez niemieckiego fotografa i kuratora kolekcji Petera Liedtkewernisaż 14.12. g. 18wystawa czynna do 27.01.2013W dniu wernisażu o g. 19 spotkanie z pu-blicznością: wykład multimedialny kura-tora Petera Liedtke na temat niemieckiej fotografii współczesnej (na podstawie kolekcji Pixelprojekt_Ruhrgebiet), poka-zy multimedialne Julii Unkel i Marcusa düddera¦ Jakub Jasiukiewicz. Plagafinisaż 21.12.2012Finisaż wystawy Jakuba Jasiukiewicza nieprzypadkowo został zaplanowany na dzień 21 grudnia 2012. dla wielu jest to data magiczna, wywiedziona z ka-lendarza Majów, a raczej różnych jego odczytań. Artysta prezentuje nowe realizacje, w tym projekcje wideo, fotografie oraz instalacje będące jego odautorskim ko-mentarzem do różnorodnych współcze-

Piotr Korduba poleca

ustronie w sercu miastaKiedy się tam siada, można doświad-czyć niemal takiej dynamiki pejzażu, jak z okien wagonu kolejowego. Gdy spojrzeć w jedną stronę, tuż obok prze-jedzie pociąg, z przeciwnej widzimy park okalający operę i jej majestatycz-ny gmach. Jest więc wielkomiejsko, a dzięki zieleni trochę podmiejsko jed-nocześnie. Takich unikatowych wrażeń dostarcza pobyt w nowo otwartej ka-wiarni i galerii Nastawnia ulokowanej przy torach poniżej Teatralki. od lat za-niedbany techniczny budynek kolejowy został nie tylko wyremontowany, ale i wzbogacony o świetny architektonicz-nie, nowoczesny w oszczędnej formie pawilon i uporządkowane otoczenie. Stara i nowa część doskonale ze sobą współgrają, przekonując, że nie trzeba się bać dobrej współczesnej architektu-ry, nawet w sąsiedztwie tak nobliwych gmachów jak Teatr Wielki. Powiedzieć jednak muszę, że wobec tego znakomi-tego efektu należało sobie podarować zbyt jednoznaczne odwołania wystro-ju do kolejowych konotacji budynku, a przede wszystkim plazmy w obu sa-lach! W Nastawni można się napić, coś przekąsić i zobaczyć wystawę w sali na piętrze. Według zapowiedzi właścicieli, będą to pokazy młodych artystów. dla mnie doznaniem estetycznym jest już samo przyglądanie się miastu z per-spektywy tego ustronia położonego w sercu Poznania.

g a l e r i eg a l e r i e g a l e r i e

57

snych teorii apokaliptycznych, takich jak zderzenie z tajemniczą planetą Nibiru, burze słoneczne czy nagłe przebieguno-wanie Ziemi, a także domowe sposoby na przeżycie katastrofy.sp o t k a n i a¦ 12.12. g. 18 spotkanie promocyjne wokół książki dr. Jarosława Trybusia Warszawa niezaistniała. Niezrealizowane projekty urbanistyczne i architektonicz-ne dwudziestolecia międzywojennego z udziałem autora oraz dr. Piotra Korduby; prowadzenie: Bogna Błażewicz

Galeria 2piRWyższa Szkoła Nauk humanistycznych i dziennikarstwaul. Kutrzeby 10, www.profotografia.pl5. Festiwal Fotodokumentu ¦ Sztuka rewitalizacjizdjęcia Thomasa Pflauma i Petera Liedtkewystawa czynna do 11.01.2013

abC Galleryul. Koszalińska 15 (teren ośrodka Strze-szynek)tel. 605 446 182, www.abcgallery.plgaleria@abcgallery.plwłaściciel Katarzyna Jankowiak-Gumnaczynna: pon.-pt. w g. 12-18

antyki. Galeria MokraBazar Poznański Galeria(były Pasaż Niebieski)ul. Paderewskiego 7tel./fax 61 851 87 37www.galeriamokra.plinfo@galeriamokra.plmalarstwo polskie XIX w.

Galeria art StationsStary Browarul. Półwiejska 42tel. 61 859 61 22office@artstationsfoundation5050.com

www.artstationsfoundation5050.comczynna codziennie w g. 12-19¦ Moving Is Livingwystawa towarzysząca Mediations Bien-nale The Unknownczynna do 31.12.artyści: Carlos Cruz-diez, Loris Gréaud, Gerhard Von Graevenitz, Sebastian hempel, Žilvinas Kempinas, Tim Knowles, Victor Vasarelykuratorzy: Justyna Buśko, ewa dziewol-ska-Kawka, Marta Kabsch, Kamila Pakuło

artykwariatmalarstwo i sztuka użytkowa XIX i po-czątku XX w.ul. Paderewskiego 8, (hotel Bazar)tel. 61 855 10 16, fax 61 853 11 88www.artykwariat.pl, info@artykwariat.plczynna: pon.-pt. g. 11-19, sob. g. 10-16, 16 i 23.12. g. 11-1524 i 31.12 g. 10-13

Nazwa wydarzenia Rookie została zaczerpnięta z terminologii zawodowej ligi koszykówki (NBA). oznacza gracza, który znajduje się na samym początku profesjonalnej kariery i zazwyczaj wchodzi na boisko z ławki rezerwowych. W Galerii Miejskiej Arsenał odbędzie się festiwal Rookie, na który złożą się: wystawa MVP – Most Valuable Publishers, działania edukacyjne oraz targi artbooków, gdzie będzie można zapoznać się z ofertą 23 wydawnictw z Polski i zagranicy.– Chcielibyśmy zainteresować poznaniaków mało jeszcze popularnym w naszym kraju zjawiskiem, jakim są książki artystyczne – mówi Karolina Sikorska z Arsenału.

– Liczymy na to, że Rookie przyciągnie nie tylko stałych bywalców naszej galerii, ale również tych, którzy po prostu kochają książki. Artbooki to książki nie tylko do czytania, ale również do oglądania. Ich twórcy wykorzystują cały arsenał środków, aby treść lektury przedstawić w sposób, który wywoła w czytelniku określone emocje. Wydawane są w niewielkim nakładzie, niekiedy w zaledwie kilku egzemplarzach.– Artbooki to jedna z nielicznych form, które mają szansę przetrwać koniec ery papieru – twierdzi honza Zamojski, współorganizator festiwalu. K.G. fo

t. m

ater

iały

Gal

erii

Mie

jski

ej A

rsen

ał

Artbooki wchodzą do gry

g a l e r i e

58

g a l e r i e g a l e r i e

Artykwariat – umiejscowiony w histo-rycznym budynku hotelu Bazar – po-siada w swojej kolekcji szeroką gamę dzieł sztuki europejskiej XIX i początku XX w. Forform mieści się pod tym samym ad-resem co Artykwariat. To nowe miejsce na mapie Poznania specjalizujące się we wzornictwie – oferujące sztukę europej-ską i polską drugiej połowy XX w.Projekty Philppe’a Starcka, produkcje Fritza hansena czy zdjęcia edmunda Ke-stinga to zapowiedź dostępnych w For-form obiektów. www.forform.ple-mail: info@forform.pl

Galeria aT Uniwersytet Artystycznyul. Solna 4, tel. 61 826 66 02at@free.art.pl, www.galeria-at.siteor.plprowadzi Tomasz Wilmański¦ Franticham’s UniverseFrancis van Maele, Antic hamwernisaż 10.12. g. 18wystawa czynna do 22.12. w g. 15-18więcej obok

Galeria Sztuki Współczesnej Cechmanowiczul. Paderewskiego 7tel. 505 370 600www.galeria-cechmanowicz.plczynna: pon.-pt. g. 11-18sob. g. 11-14.30¦ Waldemar Jerzy Marszałek. Malar-stwo wystawa czynna 1-31.12. Waldemar Jerzy Marszałek (ur. 1960) studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku. dyplom z grafiki użytkowej uzyskał w 1985 r. Po studiach rozpoczął pracę pedagogiczną w macierzystej uczelni, obecnie Akademii Sztuk Pięknych. Przez wiele lat uprawiał litografię i projekto-wanie graficzne. od 1994 r. zajmuje się

przede wszystkim malarstwem i rysun-kiem. Jest autorem około trzydziestu wystaw indywidualnych, uczestniczył w kilkudziesięciu ekspozycjach zbioro-wych w kraju i za granicą.

Galeria Garbary 48ul. Garbary 48, tel./fax 61 852 91 70www.garbary48.com.plgaleria@garbary48.plczynna: pon.-pt. g. 10-18, sob. g. 10-14

Galeria u Jezuitów ul. dominikańska 8galeriaujezuitow@gazeta.plczynna w czasie wystaw wt.-niedz. w g.13-18 (oprócz świąt)

Książka artystyczna w Galerii aT

W 11. edycji wystaw z cyklu Książ-ka i co dalej (od 1990 r.) Galeria AT pokaże książki artystyczne i druki ar-tystów, którzy prowadzą wydawnic-two Redfoxpress w Irlandii – Belga Francisa van Maele i Koreanki Antic ham. Van Maele i ham realizują swoje „utwory książkowe” pod wspólnym tytułem Franticham, opierając się na kolorowych kolażach fotograficzno-tekstowych drukowanych techniką sitodrukową i z wykorzystaniem fo-tografii robionych archaiczną już me-todą za pomocą polaroidu. Charakte-rystyczne dla tych książek jest sto-sowanie wyrazistych, jaskrawych kolorów, kolażowych zestawów drukowanych fotografii, słów lub tekstów i prowokacyjnego humoru. Często nawiązują one stylistycznie także do awangardowej ikonografii stosowanej np. przez futurystów czy dadaistów na początku XX w.¦ Galeria aTFranticham’s Universewystawa czynna 10-21.12.

W grudniu Galeria Cechmanowicz pokaże prace Waldemara Jerzego Marszałka

fot.

arch

iwum

Gal

erii

Cech

man

owic

z

Galeria u Jezuitów: Piotr C. Kowalski, z cyklu

Recykling, obraz malowany w Kole, 2012 r.

fot.

arch

iwum

P. C

. Kow

alsk

iego

g a l e r i eg a l e r i e g a l e r i e

59

kierownictwo artystyczne Andrzej Maciej łubowski, tel. 606 440 250kierownictwo organizacyjne Ludomir Gał-dowski, tel. 783 488 822¦ x 22otwarcie wystawy 7.12. g. 19wystawa czynna do 20.12.Prezentacja związana jest z XXII ogólno-polskim Sympozjum Sztuk Wizualnych Sztuka niezależna lat 80. a współczesne tendencje w sztuce – Skoki 2012.

Galeria Miejska Mosinapod patronatem ZPAP okręgu Poznań-skiego, UA w Poznaniu i MoKul. Niezłomnych 1, tel. 61 819 15 91www.galeriamosina.kultura.gmina.plgaleriamosina@kultura.gmina.plkierownik artystyczny dorota Strzeleckaczynna: wt.-pt. g. 9-15sob.-niedz. g. 10-13¦ Jerzy Muszyński. Konstelacjewernisaż 14.12. g. 17.30wystawa czynna do 6.01.2013

Galeria mil’aRTdanuty Milianul. Wroniecka 6, tel./fax 61 851 74 01czynna: pon.-pt. g. 11-18, sob. g. 11-14sztuka współczesna, prace ponad 60 au-torów, m.in. prof. Leszka Rózgi, edwarda dwurnika, Tadeusza Siary

Galeria naprzeciwUniwersytet Artystyczny, ul. Solna 4¦ Konrad Mühe. Jettyingwystawa czynna 2-3.12. w g. 12-16 Będzie to pierwsza prezentacja Konrada Mühe w Polsce. Najnowsze prace wideo (instalacje, wideorzeźby) Konrad Müehe łączy z pojęciem Jettyingu (Rähmbau-weise) – techniki budowlanej, która została opracowana w średniowieczu w Niemczech. Poprzez jettying można było powiększyć powierzchnię domów w ten sposób, że wyższe kondygnacje domu wystawały poza wymiar podsta-wy (fundamentów).

Poznańska Galeria NowaStowarzyszenie Twórcze nowa nowaul. Mielżyńskiego 20www.galerianowa.pl

Galeria ObokNaukowe Koło Medialne Fotografia UAMul. Słowackiego 20tel. 61 829 28 12www.galeriaobok.art.plgaleria@galeriaobok.art.plopiekun Janusz Kostrzewski¦ Zuzanna Szczerbińska. Flipbookswystawa czynna do 8.12.¦ Agata Bednarska i Maciej Gawi-necki. Z bliska i z dalekawystawa czynna 10-22.12.¦ Janusz Kostrzewski. W świetle, cieniu i między nimiwystawa czynna 24.12.-5.01.2013

PbG GalleryWysogotowo k. Poznaniaul. Skórzewska 35, tel. 61 665 17 02¦ Mam talentjubileuszowa wystawa zbiorowa pracow-ników Grupy PBG SAwernisaż 3.12. g. 12

Galeria Profil CK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82tel. 61 646 53 20profil@zamek.poznan.plprowadzi art. plast. Waldemar Idzikowskiczynna: wt.-niedz. g. 11-19¦ Andrzej Kalina. Kim jesteśmygrafika, obiekty graficzne i instalacjewystawa czynna do 4.01.2013Studia na ASP w Warszawie, dyplom w Pracowni Grafiki Warsztatowej prof. Andrzeja Rudzińskiego w 1980 r. Upra-wia grafikę, rysunek, sztukę akcji i in-stalacje graficzne. Za swoje prace był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany, zaliczany jest do grona czołowych gra-fików polskich, o znaczącym nazwisku w świecie. Brat Jerzego.

Jacek Jagielski, W podróży, 2012 Dwugłos rzeźbiarskihol Auli Nova w grudniu stanie się miejscem dialogu rzeźbiarskiego dwóch pań: Marioli Kalickiej i Joan-ny Buczak¦ hol auli novaDialog rzeźbiarski: Mariola Kalic-ka i Joanna Buczakwernisaż wystawy 3.12. g. 18

Joanna buczak, na wystawie prezen-tuje rzeźby z lat 2007 i 2011; inspiracją dla nich były relacje: człowiek wobec wolności – zniewolenia – dominacji.

Mariola Kalicka, jej drapieżne w for-mie rzeźby chcą zaistnieć w przestrze-ni, podporządkować sobie otoczenie.

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

wys

taw

y (2

x)

g a l e r i e

60

g a l e r i e g a l e r i e

Silkworms Gallery Wyższa Szkoła Nauk humanistycznych i dziennikarstwa ul. Kutrzeby 10www.silkwormsgallery.com.¦ Silkworms Crewdanilenko/dusza/Juskowiak/Lauk/Stem-plewskiwernisaż 7.12. g. 19¦ Studio Uniforma14.12. g. 19 otwarcie prezentacji i fi-nisaż działalności Silk worms Gallery w WSNhidGaleria rozpoczęła swą działalność 28 października 2010 r. prezentacją Stu-dia MoonMadness i przez kolejne dwa lata organizowała wystawy, m.in.: Ady Buchholc, edgara Bąka, Studia Fontar-te oraz oli Niepsuj. Silkworms Gallery kończy swoją działalność. dwie ostat-nie prezentacje ukazują twórczość osób związanych bezpośrednio z organizacją projektu Silkworms i jego graficznej oprawy. Pod hasłem Silkworms Crew kryją się projekty graficzne oraz ilustra-cje Jarka danilenko, Anny duszy, ewy Juskowiak, Magdaleny Lauk i Szymona Stemplewskiego. Zobaczymy różne sty-listyki oraz sposoby myślenia nie tylko o projektowaniu, ale i sztuce. drugą, oficjalnie zamykającą działalność galerii wystawą, będzie prezentacja Studia Uniforma, które w udany sposób łączy projektowanie graficzne z motion design.

Galeria Starówkadziennego domu Pomocy Społecznej nr 4ul. Wielka 1, tel. 61 855 76 47czynna: pon.-pt. g. 10-16.30¦ Więcesława Poprawska. Obok naswernisaż 5.12. g. 16wystawa czynna do 31.12.

Galeria Stereoul. Słowackiego 30/10tel. 509 099 786, 503 178 965www.galeriastereo.pl

fot.

arch

iwum

Gal

erii

Nap

rzec

iw

Galeria Naprzeciw pokaże prace Konrada Mühe

Grudniowy Arteon pod znakiem sztuki Salvadora dalego. W kontekście paryskiej wystawy twórczości słynnego surrealisty przygląda się Wojciech delikta. W numerze także kalendarium dotyczące życia i malarstwa jednego z najbardziej skandalizujących twórców XX w.Ponadto:¦ Sabina Czajkowska recenzuje wystawę późnych prac Richarda hamiltona w Na-tional Gallery w Londynie ¦ Piotr Słodkowski pisze o wątkach patriotycznych w malarstwie Młodej Polski¦ Georgi Gruew w artykule Powrót ostatnich ofiar wojny przybliża losy dzieł utraco-nych przez Polskę podczas II wojny światowej i niedawno odzyskanych¦ w dziale Czytanie sztuki obraz René Magritte’a interpretuje Filip Lipiński ¦ w ramach Sztuki młodych na pytania ankiety odpowia-dają niedawne absolwentki uczelni artystycznych Moni-ka Smyła (ASP w Krakowie) i Katarzyna Pulit-Binkowska (ASP we Wrocławiu).

Punkt nr 9 (3/2012)Rzeczy, które znaczą – numer poświęcony rzeczom w ich rozmaitych aspek-tach – od materialnych po temporalne, epistemologiczne, metafizyczne... Kolej-ny numer magazynu stawia pytanie, co robią dziś przedmioty w sztuce. Autorzy przyglądają się rzeczom, relacjom, w jakie się wikłają i są wikłane, i przypomi-nają funkcję symbolizowania z jej psychoanalitycznym zapleczem. Analizowane będą Kantorowskie przedmioty niższej rangi, będące ciągle atrakcyjną ideą dla wielu obiektów tworzonych czy znajdowanych przez aktualnie działających mło-dych artystów. Badane są też przedmioty bez właściwości, rzeczy pospolite...www.punktmag.pl

g a l e r i eg a l e r i e g a l e r i e

61

Galeria Szyperska w budynku ZPAP, ul. Szyperska 2, II piętrotel. 61 852 70 18czynna pon.-pt. w g. 10-17 lub po umó-wieniu telefonicznym

Galeria takul. Mielżyńskiego 27/29www.galeriatak.pion.pltel. 61 222 37 35czynna: pon.-pt. w g. 12-18, sob. 10-14¦ Konrad Kwasek. ś29.10.19958w29.10.2058wystawa czynna do 30.01.2013Wystawa ukazuje znane motywy twór-czości artysty oraz rzeźby prywatne, nigdy wcześniej niepokazywane. Pre-zentowane na wystawie rzeźby pocho-dzą z kolekcji Fundacji Pod Sukniami prowadzonej przez Romka Zańko.

Think artMyślenie Sztukąul. Za Groblą 3/4 m. 101tel. 61 221 35 87 i 601 637 099www.thinkart.pl¦ Yesterday Once More. Mój 4 Wy-miarIzabela Rudzka – malarstwo; pierwsza publiczna edycja niepokazywanych obra-zów i pasteliwystawa czynna do 5.12.¦ Joanna Dudek. Doustnie/Dowcipniemalarstwo, instalacje malarskiewystawa czynna 8-19.12.

Galerie – oprac. G.S.

Piotr Korduba: Podobno przez kil-ka lat z rzędu otrzymywałem ten sam zdalnie sterowany samochód – obiekt marzeń wielu dzieci. Po roz-pakowaniu natychmiast o nim zapo-minałem (mogłem go więc znowu dostać za rok), a cieszyłem się papie-rem, w który był zawinięty!

N A J L E P S Z y P R E Z E N T

To nie będzie stypa!finisaż Galerii ON

Przez ponad 30 lat działała w Pozna-niu Galeria oN. Była rozpoznawalna nie tylko w Polsce, ale i na świecie, jako miejsce o szczególnej atmosfe-rze. Nie ma jej już na rogu ulic Fredry i Kościuszki. Ale nie będziemy płakać. Jest szansa, że znajdzie dla siebie nową przestrzeń na Uniwersytecie Ar-tystycznym. Tymczasem jest świetną okazją, żeby spotkać się z artystami, którzy ją przez trzy dekady tworzyli. Sławomir Sobczak, Anna Tyczyńska i Krzysztof łukomski (ostatni chronolo-gicznie animatorzy tego miejsca) zaprosili na wystawę STILL oN wszystkich, któ-rzy byli z Galerią oN związani. Szykuje się zatem nie lada wydarzenie. Zobaczymy się w synagodze przy ul. Stawnej. Poza prezentacją dedykowanych galerii prac zaplanowano jeszcze mnóstwo innych multimedialnych atrakcji. eop¦ STILL ONwystawa odbędzie się w synagodze, ul. Stawna 130.11. g.18

Raczej performanceKto będzie szokował publiczność ulotnymi działaniami z pogranicza sztuk wizualnych i teatru w Galerii Raczej? Przekonamy się 8.12. o g 19.Galeria Raczej – jedna z najmłodszych poznańskich galerii – mieści się przy ul. Głogowskiej 53. Jej założyciele, łukasz Trusewicz i Agnieszka Szablikowska, starają się przekonać poznaniaków, że sztuka performance to coś więcej niż nagość, jęki, stęki i samookalecze-nie. W ramach drugiej edycji imprezy pod hasłem Akcjomat zobaczymy naj-

nowsze działania Pawła Korbusa. Absolwent UMCS-u od jakiegoś czasu z dużym powodzeniem łączy działania na polu sztuk wizualnych z grą w teatrze. Wystąpi też poznański duet Radioda, czyli bracia Piotr i Mikołaj Tkacz, którzy za pomocą improwizacji muzycznych na radioodbiornikach przeniosą widzów w inny wymiar rzeczywistości. damski akcent i swoisty kontrapunkt do działań panów stanowi Iza Chamczyk. Malarka z Wrocławia często sięga po performance, aby pogłębić emocje towarzyszące swoim realizacjom.

Anna Brandys

m u z e a

62

m u z e a m u z e a

muzea w Poznaniu

archeologiczne pałac Górków, ul. Wodna 27tel. 61 852 82 51www.muzarp.poznan.pldyrektor Marzena Szmytwt.-czw. g. 10-15, pt. i sob. g. 10-18, niedz. g. 12-17, 24-26 i 31.12. zamkniętebilety: 8 zł, ulgowe 4 złw soboty wstęp bezpłatny¦ Pradzieje Wielkopolski – prezentuje życie ludzi w Wielkopolsce od epoki ka-mienia do schyłku starożytności¦ Tu powstała Polska – obejmuje czasy średniowiecza i przedstawia rolę, jaką odegrał nasz region w tworzeniu polskiej państwowości¦ Śmierć i życie w starożytnym Egipcie ¦ Archeologia Sudanu¦ Sztuka naskalna Afryki Północneje k sp oz ycj e cz a s ow e¦ Srebrny koń. Archeologiczne skar-by między Morzem Czarnym i Kauka-zemwystawa czynna do 9.01.2013kuratorki wystawy: Agata drejer-Kowal-ska, Kamila dolata-GoszczWystawa daje możliwość obejrzenia w jednym miejscu starożytnych dzieł sztuki z kolekcji wielu muzeów: Museum für Vor- und Frühgeschichte, Staatliche Museen zu Berlin, Państwowego Mu-zeum Archeologicznego w Warszawie, Muzeum Archeologicznego w Krakowie. To również okazja do zapoznania się ze wspólną polsko-niemiecką historią ar-cheologii.Prezentowane na wystawie przedmioty pochodzą z okresu od połowy drugiego tysiąclecia p.n.e. do VII w. n.e. obejrzeć można cenne i efektowne egzemplarze broni z epoki brązu, biżuterię i części stro-ju, wyroby antyczne ze szkła i kamieni szlachetnych, rytualne kotły, starożytne lustra, ozdobne elementy uprzęży koń-skiej nomadów ze Wschodu oraz wiele innych eksponatów niepokazywanych dotąd w Polsce. ¦ Erich Blume (6 IX 1884-10 IX 1912)wystawa z cyklu Bliskie spotkania z...

poświęcona stuleciu śmierci ericha Blu-megoczynna do 31.12.erich Blume, berliński archeolog, przybył do poznańskiego Kaiser Friedrich Mu-seum w 1908 r. Krótki czteroletni okres pracy zawodowej wystarczył, by jego dorobek na trwałe wpisał się do poznań-skiego muzealnictwa i archeologii.sp o t k a n i a w m u z eu m¦ 12.12. g. 11 wykład prof. dr. hab. Sławomira Moździocha Badania wykopa-liskowe w Ryczynie na Śląsku a problem chrystianizacji władztwa pierwszych Pia-stów

archidiecezjalnew Akademii Lubrańskiegoul. Jana Lubrańskiego 1tel. 61 852 61 95www.muzeum.poznan.pldyrektor ks. dr Wiesław Garczarekwt.-pt. g. 10-17, sob. g. 9-1522-26.12. zamkniętebilety: 8 zł, ulgowe 5 zł¦ Sztuka gotycka, Skarbiec, Salon ofia-rodawców, Galeria sztuki nowożytneje k sp oz ycj e cz a s ow e¦ 15-lecie Katolickiego Stowarzysze-nia Młodzieżywystawa czynna do 7.12.¦ Piękno drogą do wiary wystawa z okazji 100-lecia kościoła w Krzesinach, jedynego w Wielkopolsce drewnianego kościoła w stylu norwe-skimekspozycja czynna do 7.12.sp o t k a n i a w m u z eu m¦ Witaj święty Mikołaju – zajęcia edu-kacyjne związane ze świętami Bożego Narodzenia; termin zajęć prosimy uzgod-nić telefonicznie

Armii „Poznań” (oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych)Cytadela Mała Śluza, tel. 61 820 45 03www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Jarosław Bączykwt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-1624-26 i 31.12. zamknięte

Jacek Kowalski poleca

Dzieła obronneTo, że Poznań był kiedyś twierdzą, i to twierdzą potężną, wiemy, ale rzadko „przeżywamy”. W świado-mości mieszkańców blokowisk, po których gwiżdże wiatr, nasze miasto jest „otwarte”. A tymcza-sem przodków naszych trzymała w szachu Cytadela, ściskały w ob-wodzie bastiony, a rozpiętość tej miejskiej twierdzy najlepiej oddaje odległość pomiędzy Fortem VII a Kaponierą. ostatnio przypomnia-ła o nich publikacja Przemysława Maćkowiaka (Twierdza poligonal-na). Mimo niesprzyjającej jesieni, proponuję wziąć ją do ręki i ruszyć na Cytadelę. Pozostawiając na boku tzw. „sztukę”, skupmy się na „dziełach obronnych”: placach, bunkrach, kazamatach, wreszcie – na tkwiącym w nich Muzeum Armii Poznań. Jesień – czas po klęsce, początek okupacyjnej ge-henny – zaprasza do takich wspo-mnień, dla wielu abstrakcyjnych. Mury Cytadeli przypomną i na-stroją, niekoniecznie wesoło, ale za to prawdziwie.

m u z e am u z e a m u z e a

63

bilety: 4 zł, ulgowe 2 złw piątki wstęp bezpłatny¦ Wierni przysiędze – Armia „Poznań” w kampanii wrześniowej 1939 r.

Bambrów Poznańskichul. Mostowa 7pt.-sob. g. 10-14, grupy prosimy zgłaszać wcześniej, nr tel. 602 658 961wstęp bezpłatny¦ dzieje rolników z Bambergu, którzy przybyli na zaproszenie władz miasta Poznania do wsi podmiejskich w 1. poł. XVIII w.

Etnograficzneoddział Muzeum Narodowego w Pozna-niuul. Grobla 25 (wejście od Mostowej 7)w budynku b. loży masońskiejtel. 61 852 30 06, www.mnp.art.plkierownik Aneta Skibińskawt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob. i niedz. g. 11-18; 26.12. g. 10-16, 24, 25 i 31.12. zamknięte bilety: 7 zł, ulgowe 5 złw soboty wstęp bezpłatnye k sp oz ycj e cz a s ow e¦ Żłóbek Wielkopolskiwystawa pokonkursowa XIV edycji kon-kursu szopek bożonarodzeniowych Żłó-bek Wielkopolski

otwarcie 1.12. g. 12wystawa czynna do 13.01.2013¦ Rzeczy Mówią 100 lat zbiorów etnograficznych w Poznaniuwystawa czynna do 31.12. 2013kurator Aneta Skibińska z zespołem MeNa jubileuszową prezentację dokonano takiego wyboru i sposobu ekspozycji, który ma sprzyjać „wysłyszeniu mowy rzeczy”. Każdy obiekt jest samodzielnym bohaterem z indywidualną „biografią”, własną historią do opowiedzenia. opo-wieści te współtworzą historię muzeum, odkrywają informacje mówiące nie tylko o samym obiekcie, ale i o ludziach, któ-rych losy były z nim związane. ¦ Śladami Kanunu. Kultura albańska w wieloetnicznym Kosowie czynna do 1.04.2013kurator Joanna Minksztymekspozycja poświęcona problematyce wielokulturowości Kosowa oraz współ-czesnym przemianom tożsamości jego mieszkańców.

FarmacjiAl. Marcinkowskiego 11, tel. 61 851 66 15kierownik Stanisław Picpon., śr., pt. g. 9-15, 26.12. zamkniętewstęp bezpłatny

¦ meble z apteki w Miłosławiu w stylu neorenesansu północnego z końca XIX w., naczynia apteczne: porcelanowe, cy-nowe, szklane od XVII w., sprzęt apteczny z XIX i XX w.

Historii Miasta Poznania oddział Muzeum Narodowego w Pozna-niuRatusz, Stary Rynek 1tel. 61 856 80 00, 61 852 56 13www.mnp.art.plkierownik Magdalena Mrugalska-Bana-szakwt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob. i niedz. g. 11-18; 26.12. g. 10-16, 24, 25 i 31.12. zamkniętebilety: 7 zł, ulgowe 5 złw soboty wstęp bezpłatny¦ historia Poznania od XV w. do 1945 r.e k sp oz ycja cz a s owa¦ Miejska ikonosfera na drukach reklamowych z widokami Poznania (1835-1939) wystawa czynna do 31.12.kurator dr Magdalena Mrugalska-Bana-szakaranżacja plastyczna Piotr BarłógWystawa prezentuje widoki dawnego Poznania utrwalone na historycznych reklamach, ulotkach czy drukach firmo-wych.

fot.

d. J

arzą

b

Muzeum etnograficzne: szopka wyróżniona w ubiegłorocznym konkursie szopek bożonarodzeniowych

m u z e a

64

m u z e a m u z e a

Niektóre po raz pierwszy zostały wy-ciągnięte z magazynów czy archiwów, pokazują nieistniejące już fragmenty miasta, ocalając od zapomnienia miej-sca poznańskiej codzienności. Ilustracje te są nieocenionym źródłem ikonografii, tym bardziej cennym, że z reguły poka-zują fragmenty Poznania, które już dawno zniknęły z pejzażu miasta. sp o t k a n i a w m u z eu m¦ 2.12. g. 12 Poznańscy graficy i zakła-dy graficzne – spotkanie z Jarosławem Mulczyńskim na wystawie Miejska iko-nosfera na drukach reklamowych z wido-kami Poznania (1835-1939)

Instrumentów Muzycznychoddział Muzeum Narodowego w Pozna-niuStary Rynek 45, tel. 61 852 08 57www.mnp.art.plkierownik Janusz Jaskulskiwt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob. i niedz. g. 11-18

26.12. g. 10-1624, 25 i 31.12. zamkniętebilety: 5,50 zł, ulgowe 3,50 złw soboty wstęp bezpłatny¦ kolekcja instrumentów lutniczych, fortepianów, instrumentów drewnianych i blaszanychkonc e rt sy lw e st row y¦ 31.12. g. 17 i 20 Sine pulvere ( ho-landia) – instrumentalne opracowania renesansowych chansons (Binchois, ockeghem, desprez) oraz kompozycje w stylu koncertującym G.F. handla, G.Ph.Telemanna, A. Corellego i innych, na skrzypce, trąbkę naturalną, oboje oraz oboje da caccia

Komunikacji Miejskiej MPK Poznańul. Głogowska 131/133, tel. 61 839 62 07czynne dla grup po wcześniejszym uzgod-nieniu telefonicznym¦ pamiątki związane z historią komuni-kacji miejskiej w Poznaniu: przedwojenne

bilety, mundury, torby i akcesoria kon-duktorskie, kasowniki i automaty bileto-we oraz oryginalne elementy wagonów tramwajowych

Makiety Dawnego Poznania podziemia klasztoru Franciszkanów na Górze Przemysławejście od ul. Ludgardy, tel. 61 855 14 35www.makieta.poznan.plzwiedzanie codziennie (również wersje obcojęzyczne) od g. 11 do 17, 23-25.12. zamkniętebilety: 14 zł, dzieci 10 zł, grupowe 10 zł¦ W podziemiach klasztoru Franciszka-nów można oglądać makiety dawnego Poznania. Pierwsza przedstawia gród na ostrowie Tumskim w czasach pierw-szych Piastów, druga – miasto z począt-ku XVII w. Półgodzinnym prezentacjom towarzyszy komentarz historyczny oraz efekty specjalne. Trzecia makieta, przed-stawiająca Stary Rynek, przeznaczona jest dla osób niewidomych.

Muzeum narodowe po modernizacjiPo niemal półrocznej przerwie z powodu modernizacji przestrzeni wystaw stałych w Galerii Malarstwa Polskie-go, Muzeum udostępnia ekspozycję w nowej aranżacji i nowym scenariuszu.Zmiany dotyczą przede wszystkim przestrzeni polskiego romantyzmu, gdzie wyeksponowana została większa niż dotąd kolekcja prac Januarego Suchodolskiego. Pokazu-je ona specyfikę twórczości artysty, który jak nikt inny w tamtej epoce, kształtował zbiorową wyobraźnię Pola-ków. Przestrzeń galerii wzbogacona została o dotychczas nieprezentowane rzeźby, m.in. Macierzyństwo Wacława Szymanowskiego.ekspozycje stałe w gmachu głównym wyposażono w nowe cokoły pod rzeźby i oświetlenie, ławki dla publicz-ności, umożliwiające odpoczynek w trakcie zwiedzania, wprowadzono udogodnienia dla osób niepełnospraw-nych. Galerie zostały wyposażone w plany tyflograficz-ne, które ułatwią osobom niewidomym i słabowidzącym poruszanie się po przestrzeniach wystaw stałych. Część obiektów prezentowanych na ekspozycjach została opa-trzona podpisami w języku Braille’a.¦ Muzeum narodoweotwarcie 16.12. o g. 12

fot.

arch

iwum

MN

P

Wacław Szymanowski, Macierzyństwo, 1903, marmur biały

m u z e am u z e a m u z e a

65

Martyrologii Wielkopolan Fort vII (oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowych)ul. Polskatel. 61 848 31 38www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Krzysztof Płonkawt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-1624-26 i 31.12. zamkniętewstęp bezpłatny ¦ Męczeństwo więźniów Fortu VII w okresie II wojny światowej ¦ Więźniowie Fortu VII w więzieniach i obozach III Rzeszy – zmarli i zaginieni¦ Wysiedlenia mieszkańców Poznania i Wielkopolski do Generalnej Guberni w latach 1939-1941e k sp oz ycj e cz a s ow e¦ …i ślad po nich zaginął. Zagłada chorych psychicznie w komorze gazo-wej w Forcie VII¦ Ja szukam życia i umrę cicho…życie i twórczość Stefana Balickiego

Mieszkanie-Pracownia Kazimiery Iłłakowiczówny (oddział Biblioteki Raczyńskich) ul. Gajowa 4 m. 8tel. 61 847 36 45kierownik elżbieta Andrzejewska pon. g. 13-15, czw. g. 16-18grupy wycieczkowe prosimy awizować telefonicznie pod nr. 61 853 66 71 w. 19 w g. 13-15 lub pod nr. 61 847 36 4524 i 31.12. zamkniętewstęp bezpłatny¦ dorobek literacki, materiały ikonogra-ficzne, pamiątki po poetce

narodoweGaleria Malarstwa i Rzeźbyal. Marcinkowskiego 9tel. 61 856 80 00, 61 852 59 69www.mnp.art.pldyrektor Wojciech Suchockiwt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob. i niedz. g. 11-18; 26.12. g. 10-1624, 25 i 31.12. zamkniętebilety: 12 zł, ulgowe 8 złw soboty na wystawy stałe wstęp wolny

¦ nowy gmach: Galeria Sztuki Polskiej od oświecenia do współczesności¦ stary gmach: Galeria Sztuki Starożyt-nej, Galeria Sztuki Średniowiecznej, Ga-leria Sztuki Polskiej XVI-XVIII w., Galeria Malarstwa Obcegoe k sp oz ycja cz a s owa¦ W służbie sacrum … z kultury muzycznej Jasnej Góry i Po-znania w XVIII wieku otwarcie wystawy 30.12. g. 12, czynna do 10.03.2013kuratorzy: Patryk Frankowski i Alina Mą-dryIdeą wystawy jest zaprezentowanie baro-kowego instrumentarium, na przykładzie dwóch wybitnych zespołów muzycznych tego czasu – kapeli klasztoru oo. Pauli-nów na Jasnej Górze oraz poznańskiej kapeli kościoła św. Marii Magdaleny.Wystawa pokaże pochodzące z kapeli jasnogórskiej instrumenty, które rze-czywiście były w użyciu muzyków. Natomiast w przypadku kapeli po-znańskiej, po której nie zachowały się instrumenty, jej skład zostanie odtwo-rzony na podstawie kolekcji Muzeum Instrumentów Muzycznych. Prezento-wane na wystawie rękopisy muzyczne pochodzą z Archiwum oo. Paulinów na Jasnej Górze oraz Archiwum Archidie-cezjalnego w Poznaniu.

sp o t k a n i a w m u z eu m¦ 1.12. g. 11.15 z cyklu Sito Sztuki, spotkanie dla dzieci (5-10 lat) Historia w trzech odsłonach, prowadzenie: Aga-ta Urbańska i Marianna Wiszniewska; wstęp w cenie biletu normalnego; ma-teriały plastyczne zapewniają organiza-torzy¦ 7.12. g. 17 z cyklu Od Fidiasza do Banksy’ego, spotkanie Sztuka XVI wieku na północ od Alp, wstęp wolny¦ 7.12. g. 19 z cyklu Ku nowej ekspozy-cji Muzeum Sztuk Użytkowych, prelekcja Renaty Sobczak-Jaskulskiej Złotnictwo historyzmu w zbiorach Muzeum Sztuk Użytkowych¦ 8.12. g. 11.15 z cyklu Muzealna Aka-demia Dziecięca, spotkanie Akademia świąteczna – Święty uśmiechnięty! po-prowadzą Paulina Broniewska i Sabina Kiełczewska; wstęp w cenie biletu nor-malnego; materiały plastyczne zapewnia-ją organizatorzy¦ 9.12. g. 12 z cyklu Ku nowej eks-pozycji Muzeum Sztuk Użytkowych, zajęcia dla rodzin z dziećmi Dekoracje świąteczne¦ 14.12. g. 17 z cyklu Od Fidiasza do Banksy’ego, spotkanie Sztuka baroku w krajach katolickich, cz. I – malarstwo, wstęp wolny¦ 14.12. g. 18 Sztuka ubioru – nowy cykl spotkań poświęconych modzie; spo-tkanie grudniowe pt. Przepych i skrom-ność poprowadzi Piotr Szaradowski¦ 14.12. g. 18 z cyklu Konwersatoria w Muzeum Narodowym w Poznaniu – Malarstwo w kontekście literatury – Literatura w kontekście malarstwa…, spotkanie z dr Agnieszką Palicką Massi-mo Stanzione – Judyta z głową Holofer-nesa; udział w konwersatorium w cenie biletu do muzeum¦ 15.12. g. 11.15 z cyklu Sito Sztuki, spotkanie O(d)pakuj mnie!, prowadze-nie: Agata Urbańska i Marianna Wisz-niewska¦ 15.12. g. 12.15 z cyklu Świat obra-zów, wykład Beaty Salamon Pojmanie na arkan, 1881 – Józef Brandt; wstęp wolny

fot A

. Cie

ślaw

ski

Pozytyw szkatulny zaprezentuje Muzeum

Narodowe na wystawie W służbie sacrum…

m u z e a

66

m u z e a m u z e a

¦ 15.12. g. 12.30 w klubie dyskusyjnym Art forum z cyklu Kassel – Nowy Jork – Paryż. Najważniejsze wystawy sztuki współczesnej, spotkanie z Joanną Bryl XX wiek, stulecie sztuki w Niemczech. Wystawa w Berlinie w 1999 roku; wstęp wolny¦ 22.12. g. 16.30 Dekoder – warsztaty twórczych interpretacji sztuki współ-czesnej, spotkanie z Agnieszką Szwa-chłą Adam Marczyński: Dekompozycja 33, 1972; wstęp wolny¦ 30.12. g. 18 koncert zespołu Sine pu-lvere z holandii wykonującego muzykę na instrumentach zabytkowych

nierozpoznani Cytadela, łąka między dzwonem Pokoju a Rosarium¦ Pierwsza w Polsce i największa na świecie plenerowa realizacja Magdale-ny Abakanowicz. Nierozpoznani to tłum 112 bezgłowych postaci podążających przed siebie. dzieło zostało zrealizowane w 2003 r. w ramach obchodów 750-lecia lokacji miasta.

Powstania Poznańskiego – Czerwiec 1956 oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk NiepodległościowychCK Zamek, ul. Św. Marcin 80/82tel. 61 852 94 64www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Krzysztof Głydawt.-pt. g. 9-17, sob.-niedz. g. 10-1624-26 i 31.12. zamkniętebilety: 6 zł, ulgowe 3 złw soboty wstęp bezpłatny¦ Powstanie Poznańskie 1956 – ocalona pamięće k sp oz ycja cz a s owa¦ Malarstwo i grafika Edwarda Dwur-nika, Wojciecha Wołyńskiego, Jerze-go Piotrowicza i innychczynna do 31.12.

Powstania Wielkopolskiego 1918-1919oddział Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowychodwach, Stary Rynek 3tel. 61 853 19 93

www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Marcin Wiśniewskiwt.-pt. g. 10-17, sob. i niedz. g. 10-15; 27.12. g. 10-1924-26 i 31.12. zamkniętebilety: 6 zł, ulgowe 3 złw soboty wstęp bezpłatny¦ Polskie państwo powstańcze 1918- -1919 w byłym zaborze pruskime k sp oz ycja cz a s owa¦ Wielkopolskie lotnictwo wojskowe 1919-1921czynna od 18.12. do poł. kwietnia 2013 r.sp o t k a n i a w m u z eu m¦ 27.12. g. 10-19 94. rocznica wybuchu powstania wielkopolskiego; na insce-nizacje i lekcje żywej historii zaprasza Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 i stowarzyszenie Grupa Re-konstrukcji historycznej 3 Bastion Grol-man (wstęp bezpłatny)

Pracownia-Muzeum Józefa I. Kraszewskiego oddział Biblioteki Raczyńskichul. Wroniecka 14, tel. 61 855 12 44

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izat

orów

Grupa lotników ze Stacji Lotniczej w ławicy przy samolocie szkolnym Albatros B.II, 1920 r., wystawa w Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919

m u z e am u z e a m u z e a

67

kierownik Krzysztof Klupppon.-pt. g. 10-14 (inny termin można uzgodnić telefonicznie lub listownie)25-26.12. zamkniętewstęp bezpłatny¦ dary i pamiątki, które otrzymał pisarz w 1879 r. z okazji 50-lecia pracy literac-kiej (depozyt PTPN)e k sp oz ycja cz a s owa¦ Stanisław Mrowiński i plakaty czynna do 31.12.sp o t k a n i a w m u z eu m¦ 6.12. g. 18 Co wiem o Kraszewskim? podsumowanie cyklu Kraszewscjada w Poznaniu poświęconego 200-leciu uro-dzin Józefa Ignacego Kraszewskiego¦ 12-13.12. Międzynarodowa konferen-cja Krasiński i Kraszewski wobec euro-pejskiego romantyzmu i dylematów XIX wieku w dwustulecie urodzin pisarzy12.12. obrady w PTPN-ie, 13.12. w Pra-cowni-Muzeum J.I. Kraszewskiego

Rezerwat archeologiczny Genius lociul. ks. Posadzego 3, tel. 61 852 21 67kierownik Agnieszka Stempinwt.-czw. g. 10-15, pt. g. 12-19, sob. g. 11-19, niedz. g. 10-1524-26 i 31.12. zamkniętebilety: 6 zł, ulgowe 4 złw niedz. wstęp bezpłatny¦ unikatowe relikty wczesnopiastow-skiego ośrodka grodowego z X w. – ory-ginalne pozostałości obwarowań grodo-wych z X w. i relikty średniowiecznych murów z czasów biskupa Lubrańskiego

Salon Muzyczny – Muzeum Feliksa nowowiejskiego al. Wielkopolska 11, tel. 61 853 40 76inf. o koncertach: www.nowowiejski.plwt.-sob. g. 10-16 (grupy prosimy o wcze-śniejszy kontakt tel.), 25-26.12. za-mkniętebilety: 5 zł, ulgowe 4 zł, grupy szkolne bezpłatne¦ Salon istnieje w miejscu, gdzie żył i tworzył Feliks Nowowiejski w latach 1929-1939, i gdzie zmarł 18 stycznia

1946 r., po powrocie z wojennej tułaczki. W mieszkaniu pozostawiono pierwotny układ wystroju wnętrz z bogatym zbiorem pamiątek po kompozytorze.

uzbrojenia – Cytadela Poznańskaoddział Wielkopolskiego Muzeum Walk Niepodległościowychal. Armii Poznańtel. 61 820 45 03www.muzeumniepodleglosci.poznan.plkierownik Arkadiusz Maciejewskiwt.-sob. g. 9-16, niedz. g. 10-1624-26 i 31.12. zamkniętebilety: 6 zł, ulgowe 3 zł w piątki wstęp bezpłatny¦ Między Wehrmachtem a Armią Czer-woną – poznaniacy w bitwie o swoje miasto w 1945 roku¦ Wystawa plenerowa ciężkiego sprzę-tu wojskowego XX w.e k sp oz ycj e cz a s ow e¦ Aprowizacja, czyli wojsko i wojna od strony kuchni¦ Za mundurem panny sznurem. Mun-dury, broń i oporządzenie polskich formacji wojskowych w latach 1914- -1945¦ Broń pancerna Wojska Polskiego 1918-1945

Wielkopolskie Muzeum Wojskoweoddział Muzeum Narodowego w PoznaniuStary Rynek 9tel. 61 852 67 39, www.mnp.art.plkierownik Jarosław łuczakwt.-czw. g. 9-15, pt. g. 12-21, sob. i niedz. g. 11-18; 24, 25 i 31.12. zamknięte26.12. g. 10-16bilety: 7 zł, ulgowe 5 zł¦ m.in. pamiątki po kryptologach enig-my, broń i oporządzenie wojska w XVII w., broń i pamiątki narodowe z XVI-XIX w., kolekcja biżuterii patriotycznej, galeria starej broni, pamiątki z powstania wiel-kopolskiego 1918/19 (największy zbiór w kraju), pamiątki po Wojsku Polskim II Rzeczypospolitej i PSZ na Zachodzie

w s p o m n i e n i e

Konstanty Kalinowski (1935-2002)

Przed 10 laty krótko po Bożym Narodzeniu zmarł w Poznaniu Konstanty Kalinowski, historyk sztuki, profesor uaM, wieloletni dyrektor Muzeum narodowego w Poznaniu.Wilno – Poznań – Gdańsk: te trzy miasta odegrały ważną rolę w ży-ciu profesora Kalinowskiego. Uro-dził się w Wilnie w 1935 r. Gdy miał 11 lat wraz z rodziną został prze-siedlony do Poznania. Tu skończył studia: historię sztuki na Wydziale Filozoficzno-historycznym UAM. Tu pracował przez większą część życia: był dyrektorem Instytutu historii Sztuki UAM, prodzieka-nem Wydziału Filozoficzno-histo-rycznego uniwersytetu, a potem przez trzy lata jego dziekanem.W 1990 r. został dyrektorem Mu-zeum Narodowego w Poznaniu. Kierował instytucją przez 10 lat. W 2000 r. nagłą decyzję o jego od-wołaniu podjął ówczesny minister kultury i dziedzictwa narodowego Kazimierz Michał Ujazdowski. od 2001 r. profesor Kalinowski kie-rował Zakładem historii Sztuki Uni-wersytetu Gdańskiego, gdzie opra-cował m.in. nowy program studiów oraz organizował Studium ochrony i Zarządzania dziedzictwem Kultu-rowym. Był także doradcą prezy-denta Aleksandra Kwaśniewskiego do spraw rewindykacji utraconych dzieł sztuki.Zmarł 27 grudnia 2002 r. w Pozna-niu. Miał 67 lat. S.K.

fot.

arch

iwum

MN

P

m u z e a

68

m u z e a m u z e a

muzea wokół Poznania

adama Mickiewicza w Śmiełowieoddział Muzeum Narodowego w Poznaniutel. 62 740 31 64, www.mnp.art.plkierownik ewa Kostołowskawt.-pt. g. 9-16, sob.-niedz. g. 10-16; 26.12. g. 10-16,24, 25 i 31.12. zamkniętebilety: 10 zł, ulgowe 7 złw soboty wstęp bezpłatny¦ Klasycystyczny pałac otoczony par-kiem krajobrazowym jest przykładem XVIII-wiecznej siedziby szlacheckiej. Wnętrza pałacowe mieszczą muzeum po-święcone pamięci Adama Mickiewicza, który tu właśnie spędził lato 1831 r.

Archidiecezji Gnieźnieńskiej w Gnieźnieul. Kolegiaty 2tel. 61 426 37 78www.muzeumag.pldyrektor ks. Jarosław Bogaczwt.-sob. g. 9-16bilety: 6 zł, ulgowe 4 zł¦ skarby gnieźnieńskie, barokowa i go-tycka rzeźba sakralna, barokowe malar-stwo sakralne, tkaniny i hafty liturgiczne, Castrum doloris – portrety trumienne

Gród w Grzybowie Rezerwat Archeologicznyoddział Muzeum Pierwszych Piastów na LednicyGrzybowo k. Wrześnikierownik Jacek Wrzesińskitel. 507 513 798, e-mail: grod.grzybo-wo@onet.euczynne: pon.-pt. g. 8-16bilety: 4 zł, ulgowe 2 zł ¦ Gród w Grzybowie pochodzi z okresu formowania się państwa Piastów. Jest największym (4 ha powierzchni) grodem z X-XI w. na terenie Wielkopolski. Zacho-wane do dziś wały osiągają 8-9 metrów wysokości.¦ Między plemieniem a państwem

sp o t k a n i a w m u z eu m¦ do czerwca 2013: Grzybowska Aka-demia Małego Archeologa – warsztaty edukacyjne skierowane do dzieci w wie-ku przedszkolnym i szkolnym.

Martyrologiczne w Żabikowie Luboń, ul. Niezłomnych 2tel. 61 813 06 81www.zabikowo.home.pldyrektor Anna Ziółkowskawt.-pt. g. 9-15, sob.-niedz. g. 10-1425-26.12. zamkniętewstęp bezpłatny¦ Więzienie Policji Bezpieczeństwa i Wychowawczy Obóz Pracyhistoria hitlerowskiego obozu karno-śled-czego, funkcjonującego w latach 1943- -1945 w Żabikowie¦ Obozy Pracy Przymusowej dla Żydów 1941-1943. Reichsautobahnlager

narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawiepoczta Komornikitel. 61 810 76 29 www.muzeum-szreniawa.pldyrektor Jan Maćkowiak1.12.-15.02. muzeum czynne tylko dla grup zorganizowanych po uprzednim zgłoszeniu telefonicznymbilety: 10 zł, ulgowe 7 złw soboty wstęp bezpłatny¦ rolnictwo polskie od VIII do XVIII w., gleboznawstwo, uprawa roli i roślin, chów i hodowla zwierząt, pszczelarstwo, przetwórstwo i przemysł rolno-spożyw-czy, rzemiosło wiejskie, narzędzia i ma-szyny rolnicze oraz historia społeczna wsi; dzieje lecznictwa zwierząt i wete-rynarii na ziemiach polskich; transport wiejski; zaopatrzenie wsi w wodęsp o t k a n i a w m u z eu m¦ 16.12. jarmark bożonarodzeniowy¦ do 20.12. Zwyczaje i obrzędy bożo-narodzeniowe – interaktywne pokazy dla zorganizowanych grup dzieci i młodzieży poświęcone zwyczajom i obrzędom wsi

towarzyszącym Bożemu Narodzeniu (jasełka, szopka z żywymi zwierzętami, pokazy pracy twórców ludowych)

Pałac w Rogalinieoddział Muzeum Narodowego w Pozna-niutel. 61 813 80 30, www.mnp.art.plkierownik Joanna Nowakwt.-pt. g. 9-16, sob.-niedz. g. 10-16; 26.12. g. 10-1624, 25 i 31.12. zamkniętebilety: 10 zł, ulgowe 7 złw środy wstęp bezpłatnynieczynna jest Galeria Rogalińskakorpus główny można zwiedzać z prze-wodnikiem, po uprzedniej rezerwacji¦ W muzeum zwiedzać można północne skrzydło pałacu, powozownię, a także wyremontowane, ale jeszcze niewyposa-żone wnętrza korpusu głównego.

Pierwszych Piastów na Lednicy Lednogóra, tel. 61 427 50 10www.lednicamuzeum.pldyrektor Andrzej M. Wyrwado 31.12. zamknięte dla zwiedzających

Początków Państwa Polskiego w Gnieźnieul. Kostrzewskiego 1tel. 61 426 46 41www.mppp.pldyrektor Gerard Radeckiwt.-niedz. g. 9-17, 25.12. zamkniętebilety: 10 zł, ulgowe 7 złw niedziele wstęp bezpłatny¦ Początki państwa polskiego¦ Broń w dawnej Polsce¦ Piastów malowane dzieje¦ Gniezno w dawnych wiekache k sp oz ycja cz a s owa¦ Gniezno – Miasto Królówwystawa czynna do 16.12.kurator Jakub Magrianautor Stanisław PasicielIdeą wystawy jest przedstawienie roli Gniezna – pierwszej stolicy Polski, a za-razem siedziby arcybiskupów dysponu-

m u z e am u z e a m u z e a

69

jących wyłącznym przywilejem koronacji władców. Ukazuje okoliczności kolejnych koronacji królewskich za panowania dy-nastii Piastów, sukcesję tronu piastow-skiego przez Andegawenów i Władysła-wa Jagiełłę, polityczny a jednocześnie sakralny charakter ceremoniału korona-cyjnego w wiekach średnich. Pokazuje trwałość tradycji historycznej Gniezna jako kolebki państwa polskiego, również w czasach I Rzeczpospolitej.

Powstańców Wielkopolskich im. gen. Józefa Dowbora-Muśnickiego w Lusowieul. ogrodowa 3atel. 61 814 69 52 dyrektor Michał Krzyżaniakwt.-sob. g. 9-15, grupy zorganizowane prosimy o wcześniejszy kontakt telefo-niczny, 25-26.12. zamkniętebilety: 3 zł, ulgowe 1,50 zł¦ kolekcja pamiątek po powstańcach wielkopolskich, pamiątki po gen. Józefie dowborze-Muśnickim i jego rodziniee k sp oz ycja cz a s owa¦ Barwa i broń wojsk wielkopolskichwystawa czynna do 31.01.2013.

Pracownia Literacka Arkadego Fiedlera w Puszczykowieul. Słowackiego 1tel. 61 813 37 94, www.fiedler.pldyrektor Marek Fiedlerwt.-niedz. g. 10-15bilety: 9 zł, ulgowe 8 zł¦ ekspozycja w starym domu rodzinnym Fiedlerów (książki A. Fiedlera, pamiątki z podróży) oraz kolekcja monumentów egzotycznych w ogrodzie Tolerancji

Przyrodniczo-Łowieckie w uzarzewie(oddział MN Rolnictwa w Szreniawie) tel. 61 818 12 11www.muzeum-szreniawa.plkierownik Anna Makarewiczwt.-pt. g. 9-15 (ostatnie wejście na pół godziny przed zamknięciem)

1.12.-15.02. sob.-niedz. g. 10-15 tylko grupy zorganizowane po wcześniejszym zgłoszeniu telefonicznym25, 26 i 31.12. zamkniętebilety: 8 zł, ulgowe 6 zł, pawilon trofeów egzotycznych 3 złw soboty wstęp bezpłatnymuzeum znajduje się na terenie zespołu parkowo-pałacowego¦ w pałacu: historia łowiectwa¦ w powozowni: zwierzęta Wielkopolski w ich naturalnym środowisku, kolekcja ptaków i jaj¦ w pawilonie: trofea egzotyczne oraz zbiór papug

Regionalne w StęszewieRynek 8dyrektor Anna Krupeckatel. 61 813 40 12www.muzeumsteszew.plmuzeum@steszew.plwt.-niedz. g. 10-14 (grupy zorganizo-wane prosimy o telefoniczne zgłaszanie wycieczek)25-26.12. zamkniętewstęp bezpłatny¦ historia Ziemi Stęszewskiej i miasta Stęszewae k sp oz ycja cz a s owa¦ Używane klucze nie rdzewiejąze zbiorów Teresy i Zbigniewa Tomaszew-

skich: prezentacja około 500 eksponatów: klucze do kłódek, kas pancernych, a tak-że rozmaitych schowków, chroniących od kradzieżywystawa czynna do 31.12.

Skansen i Muzeum Pszczelarstwa im. prof. Ryszarda Kosteckiego w Swarzędzu (oddział MN Rolnictwa w Szreniawie)www.muzeum-szreniawa.plskansen czynny codziennie od świtu do zmierzchu – unikatowa kolekcja uli kłodo-wych, koszowych i figuralnychkierownik muzeum Jerzy Kamprowskiwt.-pt. g. 9-15, sob.-niedz. g. 11-1525-26 i 31.12. zamkniętebilety: 5 zł, ulgowe 3 złw soboty wstęp bezpłatny¦ historia bartnictwa i pszczelarstwa, rasy hodowanych pszczół, ich anatomia oraz produkty wytwarzane przez te poży-teczne owady

ŚremskieŚrem, ul. Mickiewicza 89tel. 61 283 59 38www.muzeum.srem.pldyrektor Mariusz Kondzielapon., śr., czw., pt. g. 8-15, wt. g. 8-17

fot.

arch

iwum

Muz

eum

w S

tęsz

ewie

Wystawę Używane klucze nie rdzewieją obejrzeć możemy w muzeum w Stęszewie

m u z e a

70

druga sob. m-ca g. 11-17, grupy zorgani-zowane prosimy o wcześniejszy kontakt telefoniczny, 24-26.12. zamkniętebilety: 3 złsp o t k a n i a w m u z eu m¦ do 7.12. w g. 8-15 (pon.-pt.) – zajęcia Wróżby, czary, przepowiednie¦ 9.12. g. 13 i 15 projekcja filmu doku-mentalnego Śrem 1939

Wielkopolski Park Etnograficznydziekanowice-Lednogóra(oddział Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy)tel. 61 427 50 40, www.lednicamuzeum.plkierownik Antoni Pelczykdo 31.12. zamknięty dla zwiedzających

Wikliniarstwa i Chmielarstwa w nowym Tomyślu (oddział MN Rolnictwa w Szreniawie)tel. 61 442 23 11www.muzeum-szreniawa.plkierownik Andrzej Chwalińskiwt.-sob. g. 9-15, sob.-niedz. g. 11-15 (ostatnie wejście na pół godziny przed zamknięciem), 25-26 i 31.12. zamkniętebilety: 5 zł, ulgowe 3 zł

w soboty wstęp bezpłatny¦ historia wikliniarstwa i plecionkar-stwa w Polsce ze szczególnym uwzględ-nieniem terenu Wielkopolski, historia chmielarstwa w Polsce prezentująca re-jon nowotomyski

Zamek Górków w Szamotułachul. Wroniecka 30tel. 61 292 18 13, www.zamek.org.pldyrektor Michał Kruszonawt.-pt. g. 9-16, sob.-niedz. g. 10-17, 25.12. zamknięte, 26.12. g. 10-16bilety: zamek 4 zł, ulgowe 2,50 zł; baszta 4 zł, ulgowe 2,50 zł; oficyna 3 zł, ulgowe 2 zł; spichlerz 3 zł, ulgowe 2 złw czwartki wstęp bezpłatny do jednego z obiektów¦ w zamku: wnętrza zamkowe¦ w baszcie halszki: Historia ziemi sza-motulskiej, od pradziejów do 1945 r.¦ w oficynie: wystawa etnograficznae k sp oz ycja cz a s owa¦ Tebriz. Saruk. Kaszgajkobierce perskie ze zbiorów Fundacji Teresy Sahakian i Zamku Królewskiego w Warszawiewystawa czynna do 30.12.

Zamek Opalińskich w Sierakowieul. Stadnina 3 a, tel. 61 295 23 92www.muzeum-sierakow.pldyrektor Robert Jędrzejczakwt.-pt. g. 8.30-15.30, sob. g. 11-15, niedz. g. 13-17bilety: 5 zł, ulgowe 3 zł¦ sarkofagi rodziny opalińskich, wnętrza zamkowe, badania archeologiczne zamku opalińskich, zabytki kultury materialnej Po-jezierza Międzychodzko-Sierakowskiego

Zamek w Gołuchowieoddział Muzeum Narodowego w Poznaniutel. 62 761 50 94, www.mnp.art.plkierownik danuta Marekwt.-pt. g. 9-16, sob.-niedz. g. 10-16; 26.12. g. 10-16, 24, 25 i 31.12. za-mkniętebilety: 10 zł, ulgowe 7 złwe wtorki wstęp bezpłatny

¦ zbiory malarstwa zachodnioeuropej-skiego i polskiego XVI-XVII w., meble, tkaniny oraz wazy starożytne

Zamek w KórnikuBiblioteka Kórnicka PAN Kórnik, ul. Zamkowa 5, tel. 61 817 00 81dyrektor Tomasz Jasińskiw grudniu muzeum nieczynnesp o t k a n i a w K l au dy nówc e¦ 1, 2, 8, 9, 15 i 16.12. g. 11-13 z cyklu Najcenniejsze klejnoty kultury: Spotkajmy się w pięknym wieku XIX, spotkanie na temat rewolucji, jaką w świecie kore-spondencji było wprowadzenie pocztów-ki; wstęp wolny

Ziemi Średzkiej w Koszutachtel. 61 285 10 23dyrektor Jacek Piotrkowskiwt.-pt. g. 9-15, sob. g. 10-1425-26.12. zamkniętebilety: 5 złw soboty wstęp bezpłatnydworek szlachecki z XVIII w., pamiątki związane z przeszłością ziemi średzkiej. ¦ Mała siedziba ziemiańska w Wielko-polsce – meble, obrazy i przedmioty de-koracyjne z przełomu XIX i XX w.

Muzea – oprac. G.S.

Muzeum Śremskie zaprasza 9 grudnia na

film Śrem 1939

fot.

arch

iwum

Muz

eum

Śre

msk

iego

Jacek KowalskiW związku z Cytadelą przychodzą mi na myśl prezenty „militarne”, przede wszystkim małe plastikowe żołnie-rzyki – raj dla małego militarysty. Teraz oferta jest podobno większa niż za komuny, ale żołnierzyków równie świetnych po prostu już nie ma (chyba, że te straszliwie drogie – kolekcjonerskie, ale to inna bajka). Szczęściem mam ich jeszcze z setkę własnych i moi chłopcy mogą się pobawić husarzem, hetmanem, księ-ciem Witoldem, księciem Józefem, ułanem, kozakiem... Często wciąż jeszcze pamiętam, którego kiedy od kogo dostałem.

N A J L E P S Z y P R E Z E N T

71

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

Zamek (nie) do poznania!Nowe otwarcie

Na zewnątrz nic się nie zmieniło – neoromańska bryła pozostała nietknięta – natomiast wewnątrz… Proszę Państwa, Czas na Nowe Otwarcie!

Po pięciu latach od powstania koncepcji i po dwóch latach od rozpoczęcia przebudowy – oto wreszcie jest: zmoderni-zowana, nowoczesna Sala Wielka, a dokładniej cały kom-pleks sal usytuowanych we wschodnim skrzydle dawnego zamku cesarskiego.

Gruntownie i bezkompromisowoPomysł na przebudowę zamku narodził się z potrzeby wyre-montowania Sali Wielkiej. Charakterystyczne wnętrze, powstałe w latach 60. XX w. w miejscu dawnej Sali Trono-wej, było dziełem poznańskiego architekta Romana Macho-wiaka. Spotkania z piosenką, koncerty z okazji rocznic, przeglądy twórczości rodzimej i krajów zaprzyjaźnionych, niezapomniane seanse filmowe – przez lata Sala Wielka tęt-niła życiem. W pewnym momencie jednak jej (nie)możliwo-ści techniczne stały się ograniczeniem, a widownia słynęła z najbardziej niewygodnych krzeseł w mieście.Firma Toya design, która wygrała konkurs na projekt prze-budowy, pomyślała o tej części zamku gruntownie i bez-kompromisowo. Zwycięski projekt założył bowiem nie tylko modernizację Sali Wielkiej, ale także tego, co pod nią (hol Wielki), obok (Sale Kameralne i Marmurowa) oraz nad (nie-wykorzystane dotąd strychy) – kubatura objęta przebudową to łącznie aż 29537 m3 na powierzchni 4922 m2.

niebo nad PoznaniemNajbardziej spektakularną zmianą jest otwarcie holu przed Salą Wielką na niebo nad Poznaniem (uzyskane dzięki likwidacji stropu i zamontowaniu przeszklonego dachu) i rozbudowanie tej przestrzeni do rangi centralnego Atrium. Powstało ono w miejscu dawnego dziedzińca sali tronowej, tym samym miejsce to wróciło do pierwotnego układu architektonicznego. otwarta na trzy kondygnacje, jasna, przyjazna przestrzeń to serce nowego zamku. Stąd widzo-wie mogą kierować się do wielofunkcyjnej Sali Wielkiej, do sali wystaw oraz do Nowego Kina Pałacowego. Z tego poziomu schodami lub windą panoramiczną udajemy się na drugie piętro do kawiarni oraz do księgarni.Zmianie uległo też wejście do zamku. Wchodząc do holu Wielkiego, nie mamy żadnych wątpliwości, dokąd kiero-

wać swoje kroki – wzrok natychmiast przyciąga dominu-jąca czerwona Tuba z kasami i punktem informacyjnym. Z westybulu prawą klatką schodową z windą dostać się można do foyer Sali Wielkiej, które oświetlają odrestauro-wane kryształowe żyrandole (projekt Barbary Kozłowskiej), i gdzie eksponowane będą fryzy z dawnej sali tronowej odkryte podczas remontu, do Bawialni (poziom + 2) oraz do zawieszonej nad Salą Wielką Sceny Nowej (poziom + 3), która wieńczy całe założenie.

Joanna Przygońska

fot.

M. K

aczy

ński

72

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

Z a m ek – Now e O t wa rci e¦ 6-9.12. Polska Platforma Tańca¦ 10.12.-11.12. g. 12, 18, 18.30, 19, 19.30, 20, 20.30 zwiedzanie nowej czę-ści zamku z przewodnikiem; start: wej-ście główne, g. 17wykład Janusza Pazdera Od Sali Trono-wej do Sali Wielkiej, Sala Kinowa ¦ 13.12. g. 18 debata Instytucja kultury jako przestrzeń publiczna – Sprawdzam, Sala Kinowa¦ 14.12. g. 18 oficjalne otwarcie nowej części zamku / Rokia Traoré (Mali) – koncert, Sala Wielka ¦ 15.12. Dzień Filmowy – Nowe Kino Pałacowe, Sala Kinowag. 10 Poranek dla dzieci: Magiczne drzewo, reż. Andrzej Maleszka (2009), prowadzenie: łukasz Maciejewski, po pokazie spotkanie z gośćmig. 12 Western w samo południe: Sied-miu wspaniałych, reż. John Sturges, 1960, dKF – prelekcja: Piotr Wojtanek g. 14.30 Cudowne lata 70.: Polska Kro-nika Filmowa + Rejs, reż. Marek Piwow-ski, 1970; prowadzenie: Wojtek Kałużyń-ski, po pokazie spotkanie z gośćmig. 16 Arcyklasyk: Obywatel Kane, reż. orson Welles, 1941, dKF – prelekcja: Piotr Wojtanek g. 18.30 okiem mistrza: Wesele, reż. Wojciech Smarzowski, 2004, prowa-dzenie: Wojtek Kałużyński, po pokazie spotkanie z gośćmi

g. 20.30 Zombie apo-kino-lipsa: 28 dni później, reż. danny Boyle, 2002g. 22.30 Kin-olśnienie: Lśnienie, reż. Stanley Kubrick, 1980, prowadzenie: prof. Krzysztof Kozłowski¦ Sala Wielkag. 13 Magia kina w 3d / Georges Méliès – pierwszy mag kina: Hugo i jego wyna-lazek, reż. Martin Scorsese, 2011, pro-wadzenie: łukasz Maciejewskig. 20 Najnowsza rekonstrukcja w 4K: – polska superprodukcja z lat 20. Pan Tadeusz, reż. Ryszard ordyński, Pol-ska 1928; pokaz z muzyką Tadeusza Woźniaka z towarzyszeniem zespołu, prowadzenie: prof. Małgorzata hendry-kowska (UAM)¦ Scena nowaSłowo o filmie:g. 12 Zamek w roli głównej – Janusz Pazder (CK Zamek)g. 14 Wykład Jerzego Moszkowicza (Centrum Sztuki dziecka)g. 16 Stanley Kubrick – prof. Krzysztof Kozłowski (UAM)g. 18 historia kin w Poznaniu – prof. Marek hendrykowski (UAM)g. 15 Spotkanie z łukaszem Maciejew-skim, autorem książek Aktorki. Spotka-nia i Wszystko jest lekko dziwne – roz-mowy z Jerzym Radziwiłowiczemg. 17 Spotkanie z Wojtkiem Kałużyń-skim, autorem biografii Zygmunta Kału-żyńskiego Pół życia w ciemności

18.12. g. 19 Spektakl Khoom w wyk. Compagnie Mossoux-Bonté, ensemble Musiques Nouvelles, Sala Wielka 20.12. g. 19 Festiwal Poz Modern – koncert Moritz Von oswald Trio, Sala Wielka

Centrum Kultury Zamek ul. Św. Marcin 80/82 tel. 61 646 52 76kasa tel. 61 646 52 60dyrektor Anna hryniewiecka www.zamek.poznan.pl¦ 2.12. g. 11 3. Charytatywna Aukcja Sztuki na Rzecz dzieci z Autyzmem, Sala pod Zegarem ¦ 4.12. g. 18 Świat Przedstawiony: Nasze prowincje (w głowach) debata z udziałem Jana hartmana, edwarda Pasewicza, ewy Wanat; prowadzenie: Krzysztof hoffmann hol Balkonowy ¦ 6.12. g. 18 Czwartek o sztuce: wykład Macieja Szymaniaka Wieczny symbolizm, hol Balkonowy ¦ 7.12. g. 20 Wibracje Palsecam #6: Koncert 2kilos&More, Sala pod Zegarem ¦ 10.12. g. 19 otwarcie wystawy Bownik Demontaż, Galeria fotografii pf. Wystawa czynna do 20.01.2013.¦ 12.12. g. 18 Świat Przedstawiony: Co nas kręci, co nas nudzi, co nam grozi? O uniwersytecie, prowadzenie: Marcin Jaworski, hol Balkonowy ¦ 13.12. g. 18 Czwartek o sztuce: wykład Magdy dworak-Mróz z Galerii Artykwa-riat Le Corbusier, hol Balkonowy ¦ 18.12. g. 18 Uniwersyteckie wykłady na zamku: wykład prof. dra hab. Wojcie-cha dajczaka z Wydziału Prawa i Admi-nistracji Dobro w intuicjach prawników, hol Balkonowy ¦ 20.12. g. 18 Czwartek o sztuce: wykład Agaty Miatkowskiej-Gołdyn Fenomen pop-artu, hol Balkonowy ¦ 21.12. g. 21 Nocne zwiedzanie zamku

oprac. J.P.fot.

M. L

unbl

ad

Rokia Traoré uświetni oficjalne otwarcie nowej części zamku 14.12.

c e n t r a k u l t u r y

73

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

Estrada Poznańska Scena na Piętrzeul. Masztalarska 8tel. 61 852 88 33www.estrada.poznan.pldyrektor Tomasz Karczewskidyrektor artystyczny Wojciech Juszczakbilety: pon., śr., czw. g. 15-18wt. i pt. g. 10-13 oraz godzinę przed impreząrezerwacja biletów: 61 855 26 81Pawilon Nowa GazowniaAkademia Na Okrągło¦ 10.12. g. 18-21, Warsztaty fotogra-ficzne W centrum wydarzeńbilety: 10 zł, wiek 16+zapisy: k.palicka@estrada.poznan.pl¦ 11.12. g. 17-20 Warsztaty muzycz-no-wokalne Bartka Królika – muzyka, wokalisty, kompozytora, producenta muzycznego, aranżera, basisty i wio-lonczelisty.bilety: 10 zł, wiek 12+zapisy: k.palicka@estrada.poznan.plpo warsztatach o g. 21 Jam Sessionwstęp wolny¦ 13.12. g. 17-20 warsztaty dzienni-karskie To jest temat! bilety: 10 zł, wiek 12+zapisy: k.palicka@estrada.poznan.pl¦ 14.12. g. 16-20 warsztaty pla-styczne Myślenie scenografiąbilety: 10 zł, wiek 15+zapisy: k.palicka@estrada.poznan.pl¦ 18.12. g. 20 Open Micopen Mic to cykl imprez promujący wokalistów i jednocześnie kreujący muzyczną scenę Poznania. Bilety: 10 zł, wiek b.o., bez zapisów.¦ 19.12. g. 17-20 warsztaty wokalne – prowadzi ewa Nawrotbilety: 10 zł, wiek 12+zapisy: k.palicka@estrada.poznan.pl

Scena na Piętrze¦ 3.12. g. 19Zijah A. Sokolović Aktor… To Aktor… To Aktor…Teatralna próba zmierzenia się z geniu-szem artysty w formie niezwykle dyna-micznego, pełnego humoru dialogu z publicznością. Cezary Morawski, niczym na spowiedzi, odkrywa tajemnice zawodu, prowadząc nieustającą, iskrzącą dowcipem zabawę z Widzami. „Akto-rzy-ochotnicy” wraz z AKToReM budują atmosferę spektaklu, a także decydują o przebiegu zdarzeń, podpowiadając naj-lepsze pointy! ¦ 14.12. g. 20 II eliminacja XI Festiwalu Zostań Gwiazdą KabaretuW konkursie kabarety: Świerszczy-chrząszcz i Mimika. Gość wieczoru: Kaba-ret Skeczów Męczących.Bilety: 40 zł, do nabycia w CIM i estra-dzie Poznańskiej.Pawilon Nowa Gazownia¦ 16.12. g. 18 świąteczny koncert grupy reGeneration Gospel Music Group, bilety 10 zł (dzieci do 3 lat bez-płatnie)Zespół reGeneration powstał w 2010 r. w Poznaniu. Grupa została założona z ini-cjatywy Briana Fentrressa z USA, muzyka wychowanego w kulturze gospel. Pasją i entuzjazmem dzieli się zarówno podczas koncertów, jak i wolontariatu, w ramach którego występuje dla pacjentów oddzia-łów onkologicznych poznańskich szpitali.

W muzyce reGeneration można usłyszeć elementy gospel, jazzu, r&b, muzyki kla-sycznej oraz innych gatunków. W progra-mie koncertu: repertuar świąteczny oraz autorskie utwory zespołu.kino MuzaPremiery:¦ Niebo w gębie – od 7.12., reż. Chri-stian Vincent, FrancjaFilm inspirowany prawdziwą, niezwy-kłą historią prezydenta Francji Francois Mitteranda i jego szefa kuchni w spód-nicy hortense Laborie, mistrzyni kuchni z dordonii...¦ Miłość z Księżyca – od 14.12, reż. Veit helmer, Niemcy/Rosja/Kazachstan„Cokolwiek spadnie z nieba, możesz zachować” – to niepisane prawo kazach-stańskich stepów przestrzegane jest przez mieszkańców małej wioski, którzy na co dzień zbierają gruz kosmiczny pochodzący z pobliskiej stacji kosmicznej Bajkonur.Dni Kina Łotewskiego, 14-16.12. g. 17Pierwszy taki przegląd filmowy w Pozna-niu, w programie animacje, dokumenty i filmy fabularne, które powstały w ostat-nich latach na łotwie. Bilety 5 zł.Sylwester w kinie MuzaMaraton filmowy w ostatni wieczór tego roku. W programie trzy filmy, loteria z nagrodami, pyszny catering, lampka szampana o północy, muzyka w wykona-niu dJ’a, a przede wszystkim niepowta-rzalna atmosfera. Szczegóły na www.kinomuza.pl.

Oprac. E.W.

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

Zespół reGeneration zaśpiewa się 16.12.

74

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

Dlaczego już nie Vivisesja a ViviMotion?Jak nie wiadomo, o co chodzi, to oczywiście chodzi o pieniądze. Nie otrzymaliśmy, mimo wielu starań, wnioskowanej dotacji. Wydaje mi się, że projekt ten był dobry i nasze kolejne pomysły mogły zainteresować publiczność oraz osoby, które decydują o dystrybucji środków na tego typu działania. Niestety się nie udało. Ilość energii i pieniędzy, które w to włożyliśmy, osiągnęła już pewną nieprzekra-czalną granicę i stwierdziliśmy, że spróbuje-my trochę to przeformułować. Stąd pomysł, by działać raczej „organicznie”, i tak narodził się projekt ViviMotion, który udało się nam przeprowadzić. Generalnie nie poddajemy się i chcemy, żeby Poznań ciągle miał jakiś mocny audiowizualny przy-czółek, bo mamy świetnych twórców, któ-rzy z wielkim powodzeniem działają na polu audiowizualnym.Jak najprościej wytłumaczysz motyw przewodni tegorocznego projektu?Motion graphic czy motion design. oba pojęcia używane są często wymiennie. W dużym uproszczeniu chodzi tu o prezen-tację prac, które mają swój początek w pro-jektowaniu graficznym, a później są animowane, poruszane, przybierają dynamiczne formy, które wykorzystuje się w bar-dzo wielu dziedzinach i miejscach. Często obserwujemy je np. w reklamie, nie wiedząc, że to jest właśnie motion graphic. Bardzo mnie cieszy, że pojawia się coraz więcej artystycznych rozwiązań, które stosują tę technikę. Ostatnio bardzo popularne stały się wydarzenia o audio-wizualnym charakterze: BYOB (Bring Your Own Beamer), audiowizualne jamy, share, vj-ing. Skąd popularność tego typu przedsięwzięć?Wiele z tych zjawisk dedykowanych jest ściśle środowisku twórców, stwarza im się platformę do spotkań i wymiany do-świadczeń. oczywiście zapraszana jest również publiczność, dla której te „obrazy” są bardzo atrakcyjne wizualnie.Skąd ta popularność? W samym Poznaniu naliczyłem kilkana-ście mocno liczących się w Polsce postaci, które zajmują się vj-ingiem czy mają swoje studia motion graphic. Opowiedz coś o tegorocznym programie…Budując program, staraliśmy się z jednej strony pokazać to, co mamy najlepszego na poznańskim podwórku, a z drugiej zaprezentować rzeczy, które jeszcze nie były pokazywane, jak

np. otwierający festiwal Audiographics przy-gotowany przez Pavla Ambionta – muzyka z Białorusi – oraz artystę audiowizualnego – Michała Mierzwę z Poznania. Rzecz bardzo ciekawa, pokazująca różne podejścia, różne doświadczenia kulturalne. osobiście bardzo się cieszę, że udało nam się tę realizację włączyć do programu. od lat z przyjemnością obserwujemy działa-nia onedotzero, jednej z najmocniejszych or-ganizacji promujących nowe audiowizualne rozwiązania. dwa programy, które się poja-wią, na pewno zainteresują publiczność.Staramy się wprowadzić też elementy re-fleksji. Kurator jednego z projektów, dawid Lesiak, zaprosił do rozmowy osoby, które będą próbowały przyjrzeć się pokazywanym produkcjom i spróbują przybliżyć ich treści szerszej publiczności. Jest tego wszystkiego dużo. Jedna rzecz, dla mnie chyba najważniejsza, to światowa premiera projektu Pattern Network z Berlina. Ciekawe, generatywne podejście do obrazu i dźwięku.Zachęcam do śledzenia całego programu na naszej stronie www.vivisesja.pl.

Leszno, Konin, Gniezno. Dlaczego wychodzicie poza Poznań?Poznań jest centrum naszego działania i tu będzie się odbywa-ło najwięcej eventów, ale wydaje mi się, że bardzo istotne jest, by docierać do mniejszych ośrodków i pokazywać, co dzieje się w kulturze audiowizualnej. Zależy nam na poszerzaniu krę-gów odbiorców i zdobywaniu nowych miejsc. Chcemy dawać impuls młodym ludziom, który może przerodzić się później w fascynację szeroko pojętą kulturą audiowizualną. ogólnie rzecz biorąc, chodzi o edukację (przyszłego) uczestnika kultu-ry, świadomego odbiorcy, a być może i twórcy nowych treści audiowizualnych. Czym bawiłeś się jako dziecko?Zajmuję się często strategią, a będąc dzieckiem, uwielbiałem odtwarzać olbrzymie batalistyczne realizacje. Używałem bar-dzo różnych żołnierzyków i np. żołnierze II wojny światowej walczyli z Indianami. Z perspektywy czasu były to ciekawe i niekonwencjonalne zestawienia.

Rozmawiał Tomasz Bombrych¦ viviMotion 2012Poznań, Leszno, Konin, Gniezno21.11.– 14.12.

fot.

arch

iwum

pry

wat

ne

Co się dzieje w kulturze

audiowizualnejRozmowa z Szymonem

Stemplewskim, organizatorem

projektu ViviMotion (będącego kontynuacją

i uzupełnieniem Festiwalu Vivisesja)

c e n t r a k u l t u r y

75

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

ośrodki kultury

Fundacja edukacji Kulturalnej ad arteul. hawelańska 1, tel. 61 223 28 68fundacja@adarte.pl, www.adarte.plw ramach VivimMotion 2012:¦ 4.12. g. 19 (Aula Artis, WSNhid, ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10) onedotzero – Wow + Flutter¦ 5.12. g. 19 (Aula Artis, WSNhid, ul. gen. Tadeusza Kutrzeby 10) onedotzero – Future Cities, pokaz fil-mów: motion graphics, krótkie metraże, animacja¦ 7.12. g. 22 (Kino Rialto, ul. dąbrow-skiego 38) Valtari film experiment, pokaz teledysków do najnowszej płyty Sigur Rós. Ramin Bahrani, Alma har’el, Ryan McGinley, John Cameron Mitchel

¦ 14.12. g. 19 (Galeria Silkworms, WSNhid, ul. gen. T. Kutrzeby 10) prezen-tacja studia UniformaaRS – Fundacja Wspierania Twórczości, Kultury i Sztukiul. Nowowiejskiego 15/15atel. 61 855 25 45, ars@ars.org.plwww.ars.org.pl

Austriacki Ośrodek Kultury uaMCentrum egzaminacyjne ÖSdkierownik Bernadeta Sturzbecher ul. Zwierzyniecka 7tel. 61 829 24 24, tel./fax 61 829 25 20austruni@amu.edu.pl

www.austria-uniwersytet.poznan.plczynne: pon.-pt. g. 9.30-16.30; sob. 10-14¦ 11.12. g. 18 wykład Stanisława Popiela Wiedeń i jego zabytki; wstęp wolny¦ 14-15.02.2013 sesje egzaminacyjne (szczegółowe informacje w ośrodku) ¦ 20-21.06.2013 sesje egzaminacyjne (szczegółowe informacje w ośrodku)

Babiląd Ośrodek Rozwoju Osobistego Kobiet W krainie czarówul. Bukowska 31/ 6tel. 608 437 377info@babilad.pl, www.babilad.pl

barak KulturyFundacja Barak Kulturyul. Św. Marcin 80/82 p. 329tel. 61 646 53 44barakkultury@barakkultury.plwww.barakkultury.pl

Biblioteka Raczyńskich pl. Wolności 19tel. 61 852 94 42, www.bracz.edu.pluwaga! z uwagi na rozbudowę Biblioteki Raczyńskich spotkania, wystawy i impre-zy odbywają się w oddziałach i filiach BR¦ 4.12. g. 18 (odK Pod Lipami, os. Pod Lipami 108 A) Spotkanie z arcydziełem, Adam Mickiewicz, autograf wiersza Do H*** Wezwanie do Neapolu (Znasz-li ten kraj...) – z 1840 r., jeden z trzech znanych autografów wiersza (dwa prze-chowywane są w Muzeum Narodowym w Krakowie). W programie:¦ wykład prof. UAM dr. hab. Jerzego Fiećko Komentarze do wiersza do h*** Wezwanie do Neapolu i związków Mic-kiewicza z Wielkopolską¦ pieśni do wierszy Adama Mickiewi-cza zaprezentuje Benigna Jaskulska przy akompaniamencie Zdzisławy Waliszew-skiej (fortepian)¦ prezentacja autografu wiersza Adama Mickiewicza

¦ pokaz zabytków piśmiennictwa po konserwacji ze zbiorów specjalnych Bi-blioteki ¦ od 5.12. (Biblioteka Raczyńskich, ul. Św. Marcin 65) wystawa Lalka Prus; szczegóły na www.bracz.edu.pl¦ 5.12. g. 18 (filia nr 8, ul. osinowa 14/16) oraz 14.12. g. 17.30 (filia nr 2, os. oświecenia 59) z cyklu Kryminał z Po-znaniem w tle,spotkanie z Joanną Jodełką, autorką Polichromii, Grzechotki i Kamyka, czyli kryminałów, których akcja rozgrywa się w Poznaniu; wstęp wolny¦ 6.12. g. 18 (Pracownia-Muzeum J.I. Kraszewskiego Biblioteki Raczyń-skich, ul. Wroniecka 14) Co wiem o Kraszewskim? podsumowanie cyklu Kraszewscjady w Poznaniu w 200-lecie urodzin Józefa Ignacego Kraszewskiego. ¦ 10.12. g. 19 (Teatr Polski, ul. 27 Grud-nia 8/10) Salon u Raczyńskich czyli chwil kilka z poezją i prozą laureatów literac-kiego Nobla poświęcony będzie tego-rocznemu laureatowi, Chińczykowi Mo yang. W spotkaniu udział wezmą polska tłumaczka pisarza Katarzyna Kulpa oraz aktor Teatru Narodowego henryk Talar, który zaprezentuje fragmenty prozy lau-reata; prowadzenie prof. Ryszard K. Przy-bylski; wstęp na bezpłatne zaproszenia.¦ 10.12. g. 18.30 (filia nr 8, ul. osinowa 14/16) Skoki spadochronowe i nie tylko – spotkanie z Borysławem dzieciaszkiem; wstęp wolny¦ 12.12. obrady w Poznańskim Towa-rzystwie Przyjaciół Nauk¦ 13.12. (Pracownia-Muzeum J.I. Kra-szewskiego Biblioteki Raczyńskich, ul. Wroniecka 14) Międzynarodowa kon-ferencja Krasiński i Kraszewski wobec europejskiego romantyzmu i dylematów XIX wieku w dwustulecie urodzin pisarzy; szczegóły na www.bracz.edu.pl/mjik¦ 16.12. g. 12.30 (filia nr 8, ul osinowa 14/16) z cyklu Bajeczna Niedziela u Ra-czyńskich, ewa Gawryluk zaprezentuje fragmenty książki Waldemara Cichonia

dla fanów Sigur Rós organizatorzy projektu

ViviMotion przygotowali niespodziankę –

Valtari film experiment, czyli pokaz teledy-

sków do najnowszej płyty islandzkiej grupy.

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

76

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

Cukierku, ty łobuzie; wstęp na zapro-szenia¦ grudzień (większość filii) Jesień z Tomkiem Wilmowskim, czyli Klub Przy-gody i Podróży; szczegóły na www.bracz.edu.pl

biblioteka uniwersyteckaul. Ratajczaka 38/40tel. 61 829 38 17, library@amu.edu.plwww.lib.amu.edu.pl

biblioteka i Czytelnia brytyjska uaMul. Międzychodzka 5tel. 61 829 27 25biblbryt@amu.edu.plwww.librarynet.pl/poznankierownik Joanna Kopelgodziny otwarcia: pon.-pt. g. 10-18, sob. g. 10-14

Cafe MisjaCentrum Kultury Faraul. Gołębia 1, tel. 61 415 14 43www.cafemisja.pl

Centrum Sztuki Dziecka ul. Św. Marcin 80/82tel. 61 646 44 70, www.csdpoznan.pldyrektor Jerzy Moszkowicz¦ 2-9.12. 30. Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale Kino!

¦ 14.12. g. 9, 10.15 i 11.30 W jakim morze jest humorze? muzyczne zdarze-nie multimedialne dla przedszkolaków (4-6 lat) z udziałem harfy celtyckiej; bilety 5 zł, obowiązują zapisy: rezerwacje@csd-poznan.pl, tel. 61 646 44 70

Centrum Wykładowo- -Konferencyjne Politechniki Poznańskiejul. Jana Pawła II 28, tel. 61 665 29 13centrum.wykladowe@put.poznan.pl¦ do 14.12. wystawa Juan Soriano. Sny rzeźbione

Dom bretanii Fundacja Poznań – Ille-et-VilaineStary Rynek 37tel. 61 851 68 51, fax 61 851 68 50www.dombretanii.org.pldyrektor Mariola Samulska-Musiał¦ 6.12. g. 18.30 z cyklu Moda jak z ob-razka. Historia mody francuskiej od Lu-dwika XIV do Paula Poireta, wykład Pio-tra Szaradowskiego Madame Pompadour i jej dwór¦ 7.12. warsztaty teatralne ¦ 8.12. warsztaty tańca bretońskiego oraz muzyczne ¦ 14.12. g. 19 Wigilia Przyjaciół domu Bretanii. Kolędy celtyckie zagra Macalla Trio w składzie Małgorzata Mycek – śpiew, instrumenty perkusyjne, ewelina Grygier – flety, Tomasz Biela – gitara, śpiew.¦ do 31.12. wystawa akwarel Od Ren-nes do Finistere autorstwa siedmiorga artystów ze Stowarzyszenia Akwareli-stów Polskich

Dom Literatury Biblioteki Raczyńskich ul. Wroniecka 14, tel. 61 855 12 44

Fundacja Mały Dom Kultury ul. Zamkowa 3/4mdk@krzyk.pl, www.mdk.krzyk.pl

¦ 9.12. g. 12.30-14 warsztaty dla dzieci i rodziców – spotkanie z książką Życie, co to takiego? oscara Brenifiera; wstęp wol-ny (obowiązują zapisy tel. pod nr. 696 310 592 lub mailowo julia@fundacjamdk.pl)¦ 16.12. g. 12.30-14 warsztaty Świą-teczne ozdoby dla osób w wieku 6-12 lat; koszt 25 zł za osobę, liczba miejsc ograniczona; obowiązują zapisy do 14.12., tel. pod nr. 696 310 592 lub ma-ilowo: julia@fundacjamdk.pl

Galeria Domu TrzeźwościAl. Marcinkowskiego 24kontakt@domtrzezwosci.orgczynna pon.-pt. g. 16-22, sob. g. 9-14, niedz. g. 16-21

Galeria Sztuki Starówkadziennego domu Pomocy Społecznej nr 4ul. Wielka 1tel. 61 855 76 47czynna: pon.-pt. g. 10-16.30

Kluboksięgarnia Głośnaul. Św. Marcin 30/8-9glosna.poznan@gmail.comwww.glosna.pl

Klub Literacki DąbrówkaPiątkowskie Centrum Kultury dąbrówkaos. Bolesława Chrobrego 117imprezy prowadzi Jerzy Grupiński¦ 4.12. g. 18 wieczór wierszy satyrycz-nych, fraszek i aforyzmów. Autorzy: Ro-bert Paweł Kamin, Juliusz Rozmiłowski, Wiesława Felińska (piosenki, gitara)¦ 18.12. g. 18 (w Bistro) Wigilia Klubu Literackiego. W programie: duchy zmar-łych poetów przywoła Piotr Lewicki, ho-milia Stanisława Adamkiewicza, czytanie wierszy wigilijnych, występ aktorów te-atru Anny Szymczak MplusM

Księgarnia Między Słowamiuwaga! zmiana adresuul. Galileusza 8 (os. Kopernika)tel. 795 234 395

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

c e n t r a k u l t u r y

77

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

miedzy.slowami@go2.plwww.ksiegarnia-miedzyslowami.blog-spot.com¦ w każdą sobotę g. 12 rodzinne spo-tkania Między Słówkami; wstęp 5 zł (ku-pon wymienny na książki)¦ grudzień Świąteczne warsztaty arty-styczne dla dzieci i dorosłych.Własnoręczne wykonanie oryginalnej bombki, świecznika, wieńca bożonaro-dzeniowego; terminy i zapisy tel. 795 134 395¦ grudzień Prezent dla św. Mikołaja, legenda o znanym biskupie, zwyczaje świąteczne, wykonanie prezentu, zaba-wy oraz wizyta znakomitego Gościa (Pro-gram świąteczny dla grup przedszkolnych i klas 0-3); rezerwacja terminów i więcej informacji pod tel. 795 134 395 lub e-mail: miedzy.slowami@o2.pl¦ 1.12. g. 12 spotkanie z pisarką Wero-niką Kurosz, fragmenty jej książki Leśni Bracia przeczyta aktor Teatru Nowego Andrzej Niemyt¦ 7 i 14.12. g. 19 Boże Narodzenie w Bullerbyn, nocne spotkanie dla dzieci na podstawie książki Astrid Lindgren. Świąteczne zwyczaje polskie i szwedz-kie, czytanie na poduchach, przekąski i inne atrakcje; wstęp płatny, obowiązują zapisy¦ 5.12. g. 17 Słonik Elmer, zajęcia dla mam i dzieci, czytanie i zabawa dla najmłodszych, szycie maskotki dla star-szych; wstęp płatny, obowiązują zapisy¦ 15.12. g. 16 spotkanie z pisarzem i muzykiem, wielbicielem średniowiecza Tomaszem Kruczkiem; wstęp 10 zł (ku-pon wymienny na książki)

Księgarnia z Bajkios. Przyjaźni 125os. Wichrowe Wzgórze 124tel. 61 820 05 82www.ksiegarnia-bajka.com.pl¦ grudzień literackie imieninki dla chłopczyka lub dziewczynki – 90 mi-nut zabawy dla solenizanta i jego gości

w wybranej bajce; rezerwacja termi-nów tel. 61 820 05 82¦ grudzień nowy program dla dzieci: Jak być Świętym Mikołajem, który dary serca rozdaje na podstawie najnowszej książki elizy Piotrowskiej z serii Święci uśmiechnięci Święty Mikołaj z Mir; rejestracja grup tel. 61 820 05 82 bilety 8 zł¦ w każdą sobotę g. 11 Poranki literac-kie dla najmłodszych – prezentacja naj-nowszej, współczesnej literatury dla dzie-ci i sposoby jej czytania; wstęp wolny¦ 1.12. g. 15-19 warsztaty kaligraficzne z Grzegorzem Barasińskim Kaligrafia ad libitum; rejestracja uczestników biuro@kaligraf.eu¦ 5.12. g. 10 i 12 (os. Wichrowe Wzgó-rze 124) spotkanie z Pawłem Beręsewi-czem, pisarzem i tłumaczem¦ 8.12. g. 11 premiera Niedoparków, warsztaty literacko-plastyczne¦ 14.12. g. 19 noc ze Świętym Mikoła-jem, który dary serca rozdaje

Księgarnia Tristeroul. Św. Marcin 30/8-9www.tristero.pltristero@tristero.pl¦ 6.12. g. 18 (Kluboksięgarnia Gło-śna, ul. Św. Marcin 30/8-9) Bez szans

na literackiego Nobla, spotkanie z Ro-bertem Sudółem, tłumaczem książek m.in. Pynchona, Bukowskiego, Millera, McCarthy’ego, Zappy¦ 11.12. g. 18 (Kluboksięgarnia Gło-śna, ul. Św. Marcin 30/8-9) Le Corbu-sier i inni książki Centrum Architektury z pierwszej ręki¦ 13.12. g. 18 (Kluboksięgarnia Głośna, ul. Św. Marcin 30/8-9) Decydujący mo-ment. Nowe zjawiska w fotografii polskiej po 2000 roku – spotkanie z Adamem Mazurem, historykiem sztuki, krytykiem i kuratorem

Międzynarodowy Program Rezydencji artystycznych (MPRA)w Polsce programem zarządza:Stowarzyszenie nastawniaul. Madalińskiego 11/12www.nastawnia.com.pl office@nastawnia.com.pl

Museum Cafe w Muzeum Archeologicznym w Poznaniuul. Wodna 27(wejście od ulicy Klasztornej)tel. 697 452 942www.museumcafe.plrezerwacje@museumcafe.pl

W ramach wystawy Od Rennes do Finistere w domu Bretanii zobaczymy akwarele m.in.

Anety Saks

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

ra

78

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

¦ 4.12. występ Tomasza Szweda – czło-wieka renesansu, muzyka, kabareciarza, pisarza, dziennikarza, gawędziarza

Muzułmańskie Centrum Kulturalno-Oświatowe w Poznaniuul. Biedrzyckiego 13, tel. 61 864 10 48mcko.poznan@gmail.com, www.mcko.pl

Ogród botanicznyUniwersytetu im. A. Mickiewiczaul. dąbrowskiego 165Pawilon ekspozycyjno-dydaktyczny(wejście na teren ogrodu obok Centrum ogrodniczego Botanik)czynny codziennie w g. 9-20tel. 61 829 20 23 www.ogrod.amu.edu.pl¦ 8.12. g. 16 Flora równikowych Andów prelekcja dr. Tomasza Kubali, kierownika działu Alpinarium oB UAM ¦ 19.12. g. 18 w ramach cyklu nowych spotkań ornitologicznych w ogrodzie O dystansie ucieczki u ptaków prelekcja Natalii Królikowskiej, kierownika Sekcji ornitologicznej KNP UAM¦ do 16.12. wystawa prac Stanisława Mrowińskiego Drzewa w twórczości Sta-nisława Mrowińskiego¦ warsztaty artystyczne w Botaniku Grudzień w Ogrodach wyobraźni, więcej na www.ogrod.amu.edu.pl¦ nowe projekty Z Krzysztofem Kolum-bem wyprawa po świąteczne pierniki oraz Z Kazimierzem Nowakiem krótka podróż po poznańskim Botaniku; szcze-gółowe informacje na stronie ogrodu, rezerwacja Agata ożarowska-Nowicka (agataozarowska@gmail.com)

Ośrodek Języka Francuskiego uaMkierownik dr Marta de MezerCollegium h. Cegielskiegoul. 28 Czerwca 1956 r. nr 198tel./fax 61 829 29 47www.amu.edu.pl/alliance

afpoznan@amu.edu.plsekretariat: pon.-pt. g. 10-15biblioteka i czytelnia: pon., wt., czw., pt. g. 10-15, śr. g. 10-17¦ 4.12. g. 18 wykład Teresy Michałow-skiej-Barłóg Wokół wystawy paryskiej 1925¦ 10.12. g. 18.30 (Collegium Novum, al. Niepodległości 4) Rencontre avec Marzi spotkanie w języku francuskim z Marzeną Sową, Polką mieszkającą we Francji, autorką serii znanych komiksów o Marzi; wstęp wolny¦ środy g. 15 klub Scrabble¦ listopad wystawa fotograficzna Znane i mniej znane zamki nad Loarą autorstwa Małgorzaty Kowalskiej

Palmiarnia Poznańskaul. Matejki 18, tel. 61 865 89 07sekretariat@palmiarnia.poznan.pl

Piwnica duchowa Karmelitańskie Centrum DuchowościWzgórze św. Wojciechaklasztor oo. Karmelitów Bosychul. działowa 25, tel. 61 852 92 93wojciechciak@poczta.onet.plprowadzący o. Wojciech Ciak oCd¦ 11.12. g. 19 z cyklu Galeria spotkań, koncert O radosnym oczekiwaniu (pieśni adwentowe i kolędy z różnych stron eu-ropy)¦ 14.12. g. 19 z cyklu Wielcy Mistycy – czas na apokalipsę, prezentacja tekstów św. Jana od Krzyża, reżyseria Aleksander Machalica¦ 18.12. g. 19 z cyklu Kino duchowe, pokaz filmów; spotkanie poprowadzi Wanda Różycka-Zborowska¦ 19.12. g. 19.30 z cyklu Dialogi po-etyckie, prezentacja Antologii wierszy Bożonarodzeniowych; spotkanie prowa-dzi Andrzej Sikorski

PoemaCafeuwaga! nowy adres! ul. Langiewicza 2www.poemacafe.pl

¦ 2 i 9.12. g. 18 Każdy chciałby kochać recital Marii Gabler; muzyka i aranżacja Bohdan Błażewicz; konieczna rezerwacja¦ 6.12. g. 18.30 Okruchy Wieczności na świątecznym stole wieczór poetycki Jerzego łukasza Kaczmarka; prowadze-nie Tadeusz Żukowski, wstęp wolny¦ 7.12. g. 20 Spojrzenie nie tylko na Teya wieczór kabaretowy. Wystąpią: olek Gołębiowski – piosenki, Krzysztof Gruszka – akompaniament; konieczna rezerwacja¦ 8.12. g. 20 recital piosenek Czesława Niemena w wykonaniu Piotra Kuźniaka; konieczna rezerwacja¦ 14.12. g. 20 recital Jolanty Ciecha-rowskiej, piano – Romuald Andrzejewski; konieczna rezerwacja¦ 15.12. g. 20 Kolędy na jazzowo kon-cert trio Tobiasza Gotfryda; konieczna rezerwacja

Stowarzyszenie architektów Polskich Oddział w PoznaniuStary Rynek 56, tel. 61 852 00 20www.poznan.sarp.org.plpoznan@sarp.org.pl¦ grudzień wystawa twórczości ar-chitektów eryka Sieińskiego, Stefana Wojciechowskiego oraz Grzegorza Zie-miańskiego (czynna w godzinach pracy oP SARP)

Stowarzyszenie Twórców i Sympatyków Kulturyprzy KWP w Poznaniuwww.stisk.pl¦ 1.12. g. 19 (Green Galeria, ul. Zey-landa 3) otwarcie wystawy Wszystko, co mnie zachwyca Bożeny Fibik-Beim; czynna do 25.01.2013 ¦ 3.12. (Green Way, ul. 23 lutego 11) wystawa zbiorowa Pejzaże; czynna do 30.03.2013¦ 6.12. g. 17 (Galeria 2. Piętro, Szkoła Podstawowa nr 62, ul. druskiennicka 32) otwarcie wystawy prac plastycznych wykonanych przez dzieci ze Szkoły Pod-

c e n t r a k u l t u r y

79

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

stawowej nr 62 To My – dzieci z Podolan oraz występ uczniów ze Społecznej Szko-ły Muzycznej I stopnia nr 1 w Poznaniu; czynna do 30.03.2013¦ 6.12. (Klub Seniora Rady osiedla Podolany, Szkoła Podstawowa nr 62, ul. druskiennicka 32) otwarcie wystawy fotograficznej W cieniu F-16; czynna do 30.06.2013¦ do 30.03.2013 (Green Way, ul. Ta-czaka 2) wystawa prac wykonanych podczas warsztatów dla młodzieży w Ko-łobrzegu w 2011 r.

Trakt Centrum Turystyki Kulturowejul. Zagórze 6A, tel. 61 279 70 20www.poznan.pl/trakt

Wojewódzka biblioteka Publiczna i Centrum animacji Kultury ul. Bolesława Prusa 3tel. 61 664 08 50www.wbp.poznan.pl

¦ 29.11. otwarcie pokonkursowej wy-stawy Wielkopolska Press Photo 2012 połączone z promocją kolejnego tomiku z serii Fotografowie Wielkopolski Fran-ciszek Kupczyk Fotografia otwarła mi świat; wystawa czynna do 5.1.2013

Samorząd Województwa WielkopolskiegoDepartament Kultury Urzędu Marszał-kowskiego Województwa Wielkopol-skiegoal. Niepodległości 18Wielkopolska: Rewolucjekuratorka, producentka projektu Agata Siwiakwww.wielkopolska-rewolucje.pl¦ 1.12. g. 19-20.30 (Studio Słodownia +3, Stary Browar)Teraz jest czas spektakl z udziałem Ze-społu Śpiewaczego Wrzos z Zakrzewreżyseria i choreografia Mikołaj Mikołaj-czyk ¦ 7.12. g. 17-18.30 (Kluboksięgarnia Głośna, ul. Św. Marcin 30/8-9) Kwestia

romska. Projekt z większością prezenta-cja projektu Joanny Warszy z udziałem romskiej wirtuozki Sary Czureji, Marka Millera, prezesa Wielkopolskiego Sto-warzyszenia Romów i Piotra Marcinia-ka, znawcy romskiej architektury¦ 8.12. g. 16-17.45 (Kluboksięgarnia Głośna, ul. Św. Marcin 30/8-9) pokaz filmu dokumentalnego i wykład perfor-matywny z udziałem wielkopolskich mu-zykantów koncepcja, scenariusz filmu oraz wykład Antoni Beksiakreżyseria filmu Klaudiusz Chrostowski ¦ 8.12. g. 17-19.15 (Concordia design, ul. Zwierzyniecka 3) ULEpszanie wernisaż wystawy Moniki Jakubiak oraz podopiecz-nych Stowarzyszenia Przyjaciół dzieci Specjalnej Troski w Swarzędzu i dzienne-go ośrodka Adaptacyjnego w Poznaniu oraz Slums w procesie (zapraszamy pu-bliczność do współtworzenia instalacji) – prezentacja projektu i wernisaż wystawy¦ 8.12. g. 19.30-20.15 (Concordia de-sign, ul. Zwierzyniecka 3) Mamy to coś

Wielkopolski Press PhotoWojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Pozna-niu postanowiła w 2000 roku przyjąć te same założenia, co World Press Photo – wspieranie i popularyzację profesjonalnej fotografii prasowej – tyle że na mniejszą, lokalną skalę. Jak pokazały pierwsze edycje konkursu okazał się on się potrzebną konfron-tacją dokonań fotoreporterów prasy lokalnej. Wywołał dyskusje o roli fotografii w praktyce dziennikarskiej, zachęcił wydawców prasy i redakto-rów naczelnych do częstszego korzy-stania z tej formy wypowiedzi. Tegorocznych laureatów oraz ich pra-ce będzie można zobaczyć już od 31 listopada w galerii WBPiCAK. Wysta-wa czynna do 5 stycznia 2013 roku.

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

80

c e n t r a k u l t u r yc e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

P R O P O N u J e

The Best of ŁotwaDni Filmu Łotewskiego, 14-16.12.

Kino MuzaKino Muza polubiło tzw. europejskie kino regionalne. Po spotkaniach z ki-nematografią włoską, hiszpańską, niemiecką, skandynawską, rumuńską i węgierską czas na projekcje mate-riałów przywiezionych prosto z łotwy. Trzydniowy cykl spotkań, organizowany we współpracy z Zakładem Bałtologii IJ UAM oraz łotewskim Narodowym Centrum Kina, skupiony będzie na niezależnych filmach dokumentalnych i animacjach, powstałych w latach 2008-2010 – bez lektora, w wersji ory-ginalnej, jedynie z polskimi napisami. Proponowany zestaw obejmuje pięć filmów: Brzmienie świata, Skrzydła i wiosła, Jak się masz, Rudolfie Ming?, Łopocz skrzydłami oraz Kłucis. Niepo-prawny Łotysz. Wszystkie produkcje mają na swoim koncie sporo nagród, między innymi te zdobyte na Między-narodowym Festiwalu Filmowym Tisza Mozi, Międzynarodowym Festiwalu Filmowym Message 2 Man, Festiwalu Filmów Artystycznych w Solo oraz na Festiwalu Filmowym Złota Praga. Jesteście ciekawi, jak wygląda prze-szłość byłego lotnika? Chcecie poznać łotewskiego 13-latka, który ma obse-sję na punkcie kina? A może wolicie się dowiedzieć, kto może latać, a komu nie jest to dane? Wszystko między 14 a 16 grudnia w Kinie Muza.

pokaz mody Magdy hasiak i mieszkanek Sołectwa Kołata w choreografii Janusza orlika ¦ 9.12. g. 14-17 oraz 17.30-20.30 Hans Paasche: Großpolen Hero gra terenowa-performans Bartek Frąckowiak oraz młodzież z Krzyża Wielkopolskiego ¦ 9.12. g. 19.30-21 (Kluboksięgarnia Głośna, ul. Św. Marcin 30/8-9) Awangar-da w gminie dyskusja z udziałem Bartka Frąckowiaka, Agaty Grendy, Agaty Si-wiak i Joanny Warszy; prowadzenie Ro-man Pawłowski

domy kultury

Gminny Ośrodek Kultury Komornikiul. Stawna 7/11tel. 61 8107449e-mail: gokkomorniki@wp.pl

Dom Kultury Polan StoGaleria Polan Stoos. Polan Sto, www.polansto.pl¦ grudzień Wystawa twórczości mary-nistycznej M jak morze zorganizowana przez Wielkopolski oddział Stowarzysze-nia Marynistów w Poznaniu

Młodzieżowy Dom Kultury nr 1droga dębińska 21tel. 61 833 79 10www.mdk1.pl¦ 14.12. g. 17 (Galeria pod Arkadami, budynek d) promocja antologii W ta-jemnicy wersów zawierającej wiersze laureatów XV i XVI Lednickiej Wiosny Poetyckiej

Młodzieżowy Dom Kultury nr 2 ul. Za Cytadelą 121tel. 61 820 11 12, mdk2@mdk2.plwww.mdk2.pl

¦ 30.11.-02.12. otwarte warsztaty tań-ca współczesnego ¦ 1.12. g. 10-12.30 z cyklu Mamy pro-jekt!, warsztaty sztuki współczesnej Pop-art dla dzieci w wieku 7-12 lat; koszt 10 zł¦ 3.12. g. 16.30-18.05 z cyklu Sztuczki, zajęcia twórcze Esy-floresy i Zielony Księ-życ dla dzieci w wieku 5-6 lat; koszt 8 zł lub 25 zł za miesiąc zajęć¦ 05.12. g. 11 Mała Akademia Teatru¦ 06.12. wystawa prac uczestników Pracowni Plastycznej – Anna Nowak¦ 8.12. g. 10-12.30 z cyklu Mamy pro-jekt!, warsztaty architektoniczne Zimowe schronienia dla dzieci w wieku 7-12 lat; koszt 10 zł¦ 8.12. g. 19 dzień otwarty Zespołu STW – pokaz pracy MdK nr 2¦ 10.12. g. 17 (Teatr Animacji) scena prezentacji młodych¦ 10.12. g. 16.30-18.05 z cyklu Sztucz-ki, zajęcia twórcze Kartki i karteczki dla dzieci w wieku 5-6 lat; koszt 8 zł lub 25 zł za miesiąc zajęć¦ 11.12. g. 17 rodzinne spotkania ze sztuką¦ 15.12. g. 10-12.30 z cyklu Mamy projekt!, warsztaty designu Świąteczne lampy dla dzieci w wieku 7-12 lat; koszt 10 zł¦ 17.12. g. 16.30-18.05 z cyklu Sztucz-ki, zajęcia twórcze Anioły przyleciały dla dzieci w wieku 5-6 lat; koszt 8 zł lub 25 zł za miesiąc zajęć¦ 19.12. g. 17.30 Wigilia Małej Wiel-kopolski¦ 21.12. g. 16.30 rodzinne Glinolepki¦ 29.12. g. 11 warsztaty lepienia w gli-nie

Młodzieżowy Dom Kultury nr 3ul. Jarochowskiego 1tel. 61 866 57 47mdk3@tmpsc.plwww.mdk3lazarz.pl

c e n t r a k u l t u r y

81

c e n t r a k u l t u r y c e n t r a k u l t u r y

¦ 1.12. g. 10.30 z cyklu TworzyMy pla-styczne warsztaty Szkatułka na prezent dla dzieci 3-5-letnich z rodzicami; obo-wiązują zapisy telefoniczne, wstęp 5 zł za dziecko (rodzice gratis)¦ 7.12. g. 17 spotkanie mikołajkowe dla dzieci ze świetlic środowiskowych: gry, konkursy, wizyta Mikołaja z upo-minkami(impreza zamknięta)¦ 8.12. g. 10.30 z cyklu TworzyMy pla-styczne warsztaty Dekoracje na świą-teczny stół dla dzieci 3-5-letnich z rodzi-cami; obowiązują zapisy telefoniczne, wstęp 5 zł za dziecko (rodzice gratis)¦ 14.12. g. 17 koncert oraz spotka-nie gwiazdkowe dyrekcji, nauczycieli, wychowanków i rodziców MdK nr 3; wstęp wolny ¦ 15.12. g. 10.30 z cyklu TworzyMy, plastyczne warsztaty Choinkowe ozdo-by dla dzieci 3-5-letnich z rodzicami; obowiązują zapisy telefoniczne, wstęp 5 zł za dziecko (rodzice gratis)¦ 21.12. g. 17 familijne warsztaty ozdób świątecznych dla dzieci szkol-nych wraz z rodzicami; wstęp wolny, obowiązują zapisy telefoniczne ¦ 28.12. g. 11 Bal przebierańców dla dzieci z młodszych klas szkolnych; wstęp wolny, obowiązują zapisy tel. 61 866 57 47¦ 29.12. g. 10.30 z cyklu TworzyMy plastyczne warsztaty Maski karnawa-łowe dla dzieci 3-5-letnich z rodzicami; obowiązują zapisy telefoniczne, wstęp 5 zł za dziecko (rodzice gratis)

DK Stokrotka ul. Cyniowa 11tel./fax 61 867 19 19www.dkstokrotka.pldkstokrotka@tlen.pl¦ 1.12. g. 10 XII otwarty Turniej Par Brydża Sportowego¦ 3.12. g. 18 koncert W krainie ope-retki w wykonaniu solistów Teatru Mu-

zycznego: Karoliny Garlińskiej-Ferenc i Włodzimierza Kalemby¦ 4.12. g. 16 koncert słowno-muzycz-ny z okazji Barbórki w wykonaniu dzieci z Przedszkola nr 38¦ 5.12. g. 17 wieczór świąteczno-wi-gilijny Kiedy nam do siebie bliżej przy-gotowany dla młodzieży warsztatów terapii zajęciowej Śmiałek¦ 6.12. g. 16 mikołajki dla dzieci – wspólna zabawa i spotkanie ze św. Mikołajem¦ 13.12. g. 12 Klub Seniora – spotkanie opłatkowe¦ 16.12. g. 18 wspólne wyjście do Te-atru Wielkiego na spektakl Dziadek do orzechów¦ 31.12. g. 20 zabawa sylwestrowa

ODK Orbitaos. Kosmonautów 118 tel. 61 630 33 28 (po g. 15)

ODK Pod Lipami Biblioteka Raczyńskichos. Pod Lipami 108 atel. 61 820 07 93fax 61 828 73 47www.psmwinogrady.pl lub www.bracz.edu.plodkpodlipami@psmwinogrady.pl¦ 3.12. g. 17 Afryka Kazika spotkanie z łukaszem Wierzbickim, redaktorem, biografistą i autorem książek dla dzieci (spotkanie zorganizowane przez Filię nr 49 Biblioteki Raczyńskich)¦ 4.12. g. 18 XIII Spotkanie z Arcydzie-łem ¦ 5.12. g. 10 i 12 Mikołajki dla dzieci, w programie m.in. spektakl teatralny, spotkanie z Mikołajem, słodkie upomin-ki, poczęstunek; bilety 6 zł¦ 5.12. g. 19 otwarcie wystawy ma-larstwa oraz wieczór poezji Wiesławy Urszuli Kurek; wstęp wolny¦ 7.12. g. 19 III PeStKa, czyli Trzecie Poznańskie Spotkanie Kabaretowe.

Wystąpią kabarety: Czesuaf, Czołówka Piekła, Wyjście ewakuacyjne, Kabaret Krzesełko, Kabaret Maszynowy, Masz-kotka, W dresie po Lesie oraz gość spe-cjalny – Kabaret Mimika; bilety 15 zł¦ 9.12. g. 19 koncert Cisza jak ta; bile-ty 20 zł (przedsprzedaż) i 30 zł (w dniu koncertu)¦ 10.12. g. 17 Dziadek i niedźwiadek spotkanie z łukaszem Wierzbickim, redaktorem, biografistą i autorem ksią-żek dla dzieci (spotkanie zorganizowa-ne przez Filię nr 49 Biblioteki Raczyń-skich)¦ 14.12. g. 19 z cyklu Klub Obieżyświa-tów, prelekcja i pokaz multimedialny Ro-wer góral i na Ural (dominika Szmajdy)

ODK Słońceos. Przyjaźni 120tel. 61 630 32 68 odkslonce@psmwinogrady.plwww.psmwinogrady.pl

Centra i Domy Kultury – oprac. T.B.

emilia Stachowskaz Podotykaj sobie PoznańW dzieciństwie bawiłam się misia-mi. Nawet chciałam je wykąpać, ale mama nie pozwoliła wrzucić ich do wanny, więc włożyłam je do piekar-nika. od tej pory nie mam w domu żadnych maskotek.PS autentyczna historia

Tomasz bombrychMoją największą miłością dzieciń-stwa były klocki Lego. I chociaż nie miałem ich zbyt wiele, to w tym przypadku kreatywność wzrastała odwrotnie proporcjonalnie do liczby posiadanych elementów.

N A J L E P S Z y P R E Z E N T

82

v a r i av a r i a v a r i a

Rocznice grudniowe

5-17.12.1952 odbył się II (a I w Pozna-niu) Międzynarodowy Konkurs Skrzypco-wy im. henryka Wieniawskiego.8.12.1882 Urodził się Adam Bronisław Ciechański (zm. 1957), kontrabasista. od 1974 odbywają się w Poznaniu ogólnopol-skie konkursy kontrabasowe jego imienia.10.12.1992 Zainaugurowała działalność Galeria u Jezuitów.12.12.1812 W drodze powrotnej spod Moskwy przejechał potajemnie przez Po-znań cesarz Napoleon Bonaparte.14.12.1922 Powstało Towarzystwo Miło-śników Miasta Poznania.17.12.1872 Zmarł hr. Seweryn Mielżyń-ski (ur. 1804), działacz społeczny i poli-tyczny, malarz, kolekcjoner.22.12.1872 Urodził się Zdzisław Krygowski (zm. 1955), matematyk, profesor Uniwersy-tetu Poznańskiego. Jego uczniami byli m.in. Marian Rejewski, Jerzy Różycki i henryk Zygalski, którzy złamali kod enigmy.24.12.1887 Urodził się Adam hannytkie-wicz (zm. 1946), malarz.24.12.1992 Z inicjatywy pastora Rober-ta Gamble’a odbyła się pierwsza Wigilia pod Rondem.25.12.1952 Zmarł Teofil Trzciński (ur. 1878), reżyser, współtwórca legendarnego kaba-retu Zielony Balonik. W latach 1932-33 był dyrektorem Teatru Polskiego, a w latach 1934-35 Teatru Nowego w Poznaniu.26.12.1842 Zmarł abp Marcin dunin (ur. 1774), metropolita gnieźnieński i po-znański, więziony przez władze pruskie.27.12.1918 Wybuchło Powstanie Wiel-kopolskie.27.12.2002 Zmarł Konstanty Kalinowski (ur. 1935), historyk sztuki, profesor Uni-wersytetu im. Adama Mickiewicza i dy-rektor Muzeum Narodowego w Poznaniu.29.12.1987 Zmarł Marian Walczak (ur. 1926), bibliofil, kolekcjoner. ofiarowane przez niego zbiory związane z J.I. Kraszew-skim dały początek muzeum pisarza przy ul. Wronieckiej. oprac. J.P.

94. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego 27.12. – Poznańg. 10.15 złożenie kwiatów na mogile ge-nerała Stanisława Taczaka – cmentarz Zasłużonych Wielkopolang. 11 uroczystości przy pomniku Po-wstańców Wielkopolskich, po uroczy-stości przemarsz do kościoła farnego, na trasie przemarszu składanie kwia-tów przy: tablicy pamiątkowej Fran-ciszka Ratajczaka, tablicy pamiątkowej dowódców Powstania Wielkopolskie-go, tablicy pamiątkowej Ignacego Jana Paderewskiego, pomniku 15. Pułku Uła-nów Poznańskichg. 12.45 msza święta w intencji powstań-ców wielkopolskich – kościół farnyg. 14.30 wspomnienie generała Józefa dowbora Muśnickiego – plac Wolności g. 19 koncert w 94. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego – Aula Uni-wersytecka28.12. – Warszawag. 11 msza święta w intencji powstań-ców wielkopolskich w kościele oo. domi-nikanów, ul. Freta 10 g. 13 uroczystość przy grobie Niezna-nego Żołnierza – plac Marszałka Józefa Piłsudskiego, po uroczystościach złoże-nie wiązanek na mogiłach powstańców wielkopolskich – Wojskowe Powązki, ul. Powązkowska 43/45

Towarzystwo Miłośników Miasta Poznania Stary Rynek 10tel. 61 852 85 20¦ Wykład dr Marka Rezlera Zanim wy-buchło Powstanie Wielkopolskie 1918, 3.12. g. 18 mała sala sesyjna Urzędu Miasta, pl. Kolegiacki 17wstęp wolny¦ Wykład Co wiem o J.I. Kraszewskim – zakończenie Kraszewscjady6.12. g. 18 Pracownia Muzeum J.I. Kra-szewskiego, ul. Wroniecka 14wstęp wolny

¦ Sobotnie wycieczki: Nie siedź w domu chodź na wycieczkę1.12. Wokół pętli T na Dębcu, zbiórka na pętli T – dębiec o g. 108.12. Palmiarnia Poznańska, zbiórka przed Palmiarnią o g. 1015.12. Powstanie Wielkopolskie – ludzie i miejsca, zbiórka o g. 10 przed pomni-kiem Powstańców Wielkopolskich u zbie-gu ulic Wierzbięcice i Królowej Jadwigi.Udział w wycieczkach bezpłatny.

Wykłady, spotkania…

¦ Wykłady otwarte Wszechnicy Pia-stowskiej Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk¦ 5.12. dr Franciszek Zerbe Rehabilita-cja i zapobieganie wtórne w chorobach układu krążenia¦ 12.12. Prof. dr hab. dorota Żołądź-Strzel-czyk Dawne zabawy i zabawki dziecięceWykłady rozpoczynają się o g. 18 w Sali Posiedzeń PTPN, ul. S. Mielżyńskiego 27/29. Wstęp wolny.

¦ Wykłady Uniwersytetu Trzeciego Wieku Wyższej Szkoły Bankowej5.12. Inga Bielińska Enigma – jak zrozu-mieć nastolatka? Po wykładzie: Sztuka „młodego pokolenia” – pokaz na żywo, spotkanie z artystami.12.12. Anna Sarowska-Gierasimowicz Rozwój osobisty w wieku autorytetu. Po wykładzie spektakl teatralny Spóźnio-na miłość, czyli wyznania starego belfra.Koszt: 50 zł – opłata semestralna, 100 zł – roczna (w danym roku akademickim), 15 zł – opłata za wybrany wykład dla osób, które nie są słuchaczami UKW. Wykłady odbywają się w budynku WSB, ul. Powstańców Wiel-kopolskich 2a. Budynek jest w pełni przysto-sowany dla osób niepełnosprawnych. www.poznan.wsb.pl ¦ Wykłady dla seniorów uniwersyte-tu ekonomicznegow ramach otwartej Wszechnicy ekono-micznej Erga omnes

v a r i a

83

v a r i a v a r i a

6.12. g. 15 sala 111A Marketingowy wy-miar Igrzysk Olimpijskich prof. B. Sojkin13.12. g. 15 sala 111A europejskie Lek-cje dla Seniorów (2) Czy wspólna waluta pomaga czy niszczy Europę? dr G. MazurWstęp płatny, więcej informacji na www.ue.poznan.pl/wszechnica.

Wycieczki po Poznaniu

¦ 1.12. Wycieczka z przewodnikiem Mroczne strony medycyny sądowej, zbiórka o g. 10, Uniwersytet Medyczny, ul. Święcickiego 6, opłata 3 zł. organiza-tor: Marlena Adamczak.¦ Wycieczka Śladami Powstania Wiel-kopolskiego – poznaj ciekawą historię jednego z nielicznych zwycięskich po-wstań w dziejach naszego kraju.

8.12. g 11 miejsce spotkania: Stary Ry-nek, schody przed ratuszem, przewodnik: Jarosław Redliński, udział bezpłatny, wię-cej informacji: http://popoznaniu.pl

Spotkania literackie

¦ Spotkanie jubileuszowe w cyklu Z muzami na ty z Marią Antoniną Stengertprowadzenie: Paweł Kuszczyński7.12. g. 17, sala posiedzeń PTPN ul. Miel-żyńskiego 27/29organizatorzy: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Związek Literatów Pol-skich oddział w Poznaniu¦ Wieczór autorski z oo. Michałem Zioło oCSo i Wojciechem Prusem oP, poświęcony ich najnowszej książce Kropki i kreski. Książka jest zapisem

z wędrówek literackich i artystycznych dwóch współczesnych zakonników: Michał Zioło – trapista, mało podró-żujący mnich zakonu o surowej regu-le, przemierza świat poprzez lekturę książek. Wojciech Prus – dominikanin, dyrektor Wydawnictwa W drodze – częściej w podróży służbowej, zapełnia kartki swoimi szkicami.9.12. g. 20 sala duszpasterstwa Aka-demickiego klasztoru oo. dominikanów (wejście od ul. Kościuszki 99).

Czwartki Literackie ¦ Prezentacja filmu Janusza Sidora: Władysław hr. Zamoyski pan z Wielko-polski, władca TatrFilm opowiada o Władysławie hr. Zamoy-skim – patriocie, właścicielu Biblioteki Kórnickiej oraz dóbr w Wielkopolsce i Za-kopanem, który cały majątek zapisał w da-rze odrodzonej ojczyźnie. To dzięki niemu Morskie oko należy dzisiaj do Polski. Fil-mem zainaugurowane zostaną obchody 160. rocznicy urodzin hrabiego Zamoyskie-go organizowane przez Fundację Zakłady Kórnickie i Bibliotekę Kórnicką PAN.6.12. g. 18

Magiczna strona miasta!Klub Fantastyki druga era zaprasza na Poznańskie dni Fantastyki, które odbędą się w dn.1-2.12. w empik School przy ulicy 27 Grudnia 17/19. od godziny 10 do późnych godzin popołudniowych będzie można wziąć udział w licznych atrakcjach. W programie: spotkania z pisarzami, prezentacje gier planszowych, strategicznych i fabularnych, prelekcje o literaturze fantastycznej, konkursy z nagrodami, a także kącik dla najmłodszych. dzięki poznańskiemu klubowi Gramajda będzie można po-znać nowe pozycje wśród planszówek czy też wypożyczyć znane już tytuły. Poznań-skie dni Fantastyki to wydarzenie dla osób dorosłych, lecz także dla dzieci, które będą mogły bezkarnie puścić wodze fantazji. Wstęp wolny. Wszelkie informacje znaleźć można na stronie internetowej: http://pdf.drugaera.org.

Władysław hr. Zamoyski

fot.

ze z

b. B

iblio

teki

Kór

nick

iej P

AN

84

v a r i a

¦ Nowy Poznań Poetówudział wezmą: Marcin Czerkasow, Jakub eichler, Paulina Korzeniewska, Magdalena Gałkowska, Katarzyna Klafkowska-Wa-śniowska, Kira Pietrek, Przemysław Wol-ski, Joanna Żabnicka, oprawa muzyczna: Szczepan Kopyt i oskar Lepczyńskiprowadzenie: Krzysztof hoffmann, Mar-cin Jaworski13.12. g. 18Sala Czerwona Pałacu działyńskich, wstęp wolny

Lampiony Wolności Wydarzenie organizowane przez Stowa-rzyszenie Projekt: Polska Poznań oraz Białoruskie Centrum Kulturalno-Nau-kowe jest częścią ogólnopolskiej akcji Lampiony Wolności upamiętniającej 64 rocznicę podpisania Powszechnej de-

klaracji Praw Człowieka i obywatela, które miało miejsce 10.12.1948 r. Głów-nym elementem poznańskich obcho-dów będzie wypuszczenie lampionów symbolizujących szczególnie zasłużo-nych dla ogólnoświatowego ruchu wal-czącego na rzecz przestrzegania praw człowieka. Akcja odbędzie się 1.12. o g. 19 nad Wartą.Imprezy towarzyszące:- specjalne seanse filmowe dotyczące problematyki przestrzegania praw czło-wieka – 30.11. oraz 1.12. w kinach: Muza oraz Rialto- panel dyskusyjny o poszanowaniu god-ności ludzkiej – 1.12. w kinie Rialto- powstanie tematycznego muralu przy-pominającego o ciągłej konieczności wal-ki o prawa człowieka.

Varia – oprac. E. W.

Prezenty w zasięgu ręki Festiwal Sztuki i Przedmiotów Artystycznych, 7-9.12. W ofercie tegorocznego festiwalu znajdą się ręcznie wykonane zabawki dla dzie-ci, torebki, oryginalna ceramika i szkło, biżuteria oraz ubiory od awangardowych projektantów, ciekawe elementy wystroju wnętrz, a także prace malarzy, fotografi-ków, rzeźbiarzy oraz artystów ludowych. dla osób chcących spróbować swoich sił w różnorodnych technikach przygotowano liczne warsztaty artystyczne. W ramach festiwalu odbywać się będzie kiermasz żywności tradycyjnej i regionalnej. Ważnym elementem wydarzenia jest Strefa Dziecka. Najmłodsi będą mogli wziąć udział w zajęciach plastycznych o tematyce Bożonarodzeniowej, zajęciach sportowych i tanecznych Wszystkie atrakcje dla dzieci są dostępne w ramach jednego biletu na festiwal. Bilety: 8 zł – bilet normalny, 5 zł – bilet ulgowy – dla seniorów oraz dzieci do lat 13. Godziny otwarcia: pt. g. 12-19, sob. g. 10-19, niedz. g. 10-18. Wejście na targi od ul. Śniadeckich (paw. 7, 7a i 8). Więcej informacji: www.festiwal.mtp.pl

Opowieści dla OliwkiJaskółka w farze. Skrzydlaty opowia-da Oliwce dziwo-bajki to tytuł nowej książki Włodzimierza Branieckiego – legendy poznańskiego dziennikar-stwa, miłośnika teatru, pasjonata sztuki. Bardzo malowniczej postaci. Tym razem książka adresowana jest do dzieci, choć i dorośli pewnie znaj-dą w niej coś dla siebie.Ciekawostką jest to, że te historie rzeczywiście opowiadane były oliw-ce – wnuczce Joli i Andrzeja Załec-kich (poznańskich artystów), z którą Włodek spędził sporo czasu na roz-mowach o życiu. – dzieci patrzą na wszystko inaczej, ciekawiej niż my, więc inaczej i ciekawiej opowiada im się świat – mówi autor. Ilustracje do książki zrobił Andrzej Załecki – zwy-kle rysujący bardzo, ale to bardzo, dla dorosłych. Spotkanie promujące tę publikację wydaną przez Media Ro-dzina odbędzie się na Scenie Nowej Teatru Nowego 10.12. o g. 19.30. Fragmenty książki przeczytają Mał-gorzata łodej-Stachowiak i Mariusz Puchalski. Stawią się też wszyscy „udziałowcy” całego przedsięwzię-cia: autorzy tekstu i ilustracji, a także adresatka tych opowieści. Będzie więc okazja, żeby zapytać ją, co o nich myśli. eop

fot.

mat

eria

ły o

rgan

izato

rów

PoznajńProgram edukacyjny

wycieczki dla dzieci tramwajem, autobusem i pieszo

zajęcia i warsztaty plastyczno-edukacyjne

wycieczki dla młodzieży

wycieczki dla osób niepełnosprawnych ruchowo

spotkania i wykłady

staże i praktyki

więcej na www.wmposnania.pl, zakładka edukacja

II

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń

W każdą sobotę o g. 12.15 odbywają się farne koncerty organowe i kameralne (dochód z koncertów przeznaczony jest na renowację fary).

1 grudnia sobota

Pierwszy dzień wystawy Waldemar Jerzy Marszałek. Malarstwo Galeria Cechmanowicz

X Poznański Festiwal Mozartowski1-9.12., więcej na 49 str.

X Poznańskie Warsztaty Gospel1-2.12. Sala Ziemi na terenie MTPwww.gospeljoy.pl

Sobotnia wycieczka Nie siedź w domu chodź na wycieczkęzbiórka pętla T – dębiec g. 10

Wycieczka z przewodnikiem Mroczne strony medycyny sądowejzbiórka o g. 10, Uniwersytet Medyczny, ul. Święcickiego 6

XII Otwarty Turniej Par Brydża SportowegodK Stokrotka g. 10

Warsztaty sztuki współczesnej Pop-art dla dzieci w wieku 7-12 latMdK nr 2 g. 10

Warsztaty artystyczne z cyklu Muzyczne zabawy u Mistrza Feliksa Salon Feliksa Nowowiejskiego g. 11

No Coś Ty w reż. L. ChojnackiegoTeatr Animacji g. 11 i 13

Warsztaty Sito SztukiMuzeum Narodowe g. 11.15

Spotkanie z pisarką Weroniką Kurosz, fragmenty jej książki Leśni Bracia przeczyta aktor Andrzej NiemytKsięgarnia Między Słowami g. 12

Otwarcie wystawy Żłóbek WielkopolskiMuzeum etnograficzne g. 12

Warsztaty teatralne Minimal art – dariusz SkibińskiTeatr Strefa Ciszy g. 14-20

Warsztaty kaligraficzne z Grzegorzem Barasińskim Kaligrafia ad li bitum Księgarnia z Bajki g. 15

Zażynki A. WakulikMalarnia Teatru Polskiego g. 17

Koncert finałowy konkursu o Złotą GitaręAula Nova g. 18

Baron cygański J. Straussa IITeatr Muzyczny g. 18

Okno na parlament R. CooneyaScena na Piętrze g. 18

Przyjęcie dla głupca F. WeberaTeatr Nowy g. 18

Koncert: Thomas Anders & Modern Talking BandArena g. 18

Nowa Scena Muzyczna: Projekt SinatraScena Nowa Teatru Nowego g. 18.30

Otwarcie wystawy Wszystko, co mnie zachwyca Bożeny Fibik-BeimGreen Galeria, ul. Zeylanda 3, g. 19

Teraz jest czas w reż. M. MikołajczykaStudio Słodownia +3, Stary Browar g. 19

Amadeusz P. ShafferaTeatr Polski g. 19

Koncert zespołu Archivehala nr 2 MTP, g. 20

Wypuszczenie w niebo Lampionów Wolnościtereny nad Wartą g. 19

Koncert zespołu BaltaineTanner`s Irish Pub, ul. Klasztorna 17/18, g. 20

Oszust C. GoldoniegoTrzecia Scena Teatru Nowego g. 20.30

2 grudnia niedziela

30. Międzynarodowy Festiwal Filmów Młodego Widza Ale Kino!2-9.12.www.alekino.com

Lulajka Teatru AtofriCK Zamek sala 218 g. 10.30 i 12

3. Charytatywna aukcja Sztuki na Rzecz dzieci z AutyzmemCK Zamek Sala pod Zegarem g. 11

No Coś Ty w reż. L. ChojnackiegoTeatr Animacji g. 11 i 13

Spotkanie z Jarosławem Mulczyńskim na wystawie Miejska ikonosfera na drukach reklamowych z widokami Poznania (1835-1939) Muzeum historii Miasta Poznania g. 12

Pierwszy dzień wystawy Konrad Mühe. JettyingGaleria Naprzeciw g. 12-16

Warsztaty teatralne Minimal art – dariusz SkibińskiTeatr Strefa Ciszy g. 14-20

Koncert Krzysztofa daukszewiczaTeatr Muzyczny g. 17

Zażynki A. WakulikMalarnia Teatru Polskiego g. 17

Występ Kabaretu Moralnego Niepokoju Teatr Wielki g. 17 i 20

Koncert ChceMISIe Chopina Concordia design g. 18

Przyjęcie dla głupca F. WeberaTeatr Nowy g. 18

Koncert charytatywny CHCEmisie Chopina. Wirtuozi fortepianu DzieciomConcordia design, Sala Lumina g. 18

Recital Marii Gabler Każdy chciałby kochaćPoemaCafe g. 18

Nowa Scena Muzyczna: Projekt SinatraScena Nowa Teatru Nowego g. 18.30

Amadeusz P. ShafferaTeatr Polski g. 19

Koncert: God Is An Astronautklub eskulap g. 20

Koncert: Vołosiklub Fabrika g. 20

Wydawca: Wydawnictwo Miejskie Posnania

ul. Ratajczaka 44, 61-728 Poznań tel. 61 851 86 01 fax 61 856 04 56

Redakcja ul. Ratajczaka 44 I p.

61-728 Poznań, tel. 61 851 96 49 fax 61 856 04 55

www.kulturapoznan.plwww.ikspoznan.pl

iks@wm.poznan.pl

Redagują: Ewa Obrębowska-Piasecka (p.o. redaktora naczelnego)

eop@wm.poznan.pl Elżbieta Woźna

(z-ca redaktora naczelnego) elbe@wm.poznan.pl

Grażyna Soroka (sekretarz redakcji) soroka@wm.poznan.pl

Korekta: Anna RogulskaTłumaczenie kalendarium

Robert PagettOpracowanie graficzne

Joanna PakułaSkład i łamanie Studio Graficzne

Wydawnictwa Miejskiego Posnania tel. 61 851 96 85

studio@wm.poznan.plFofografie w działach „polecamy”

Anna Skowrońska Druk

Zakład Poligraficzny Antoni Frąckowiak Nakład: 3000 egz.

Prenumerata RUCH, ul. Jasielska 11

prenumerata.poznan@ruch.com.pl tel. 61 846 00 92

tel./fax 61 846 00 90

Copyright by Wydawnictwo Miejskie Posnania,

Poznań 2012

Redakcja przyjmuje informacje o imprezach

do 8. dnia każdego miesiąca.

Redakcja zastrzega sobie prawo do skrótów oraz opracowania

zamówionych tekstów. Redakcja nie odpowiada za zmiany repertuarowe oraz za treść reklam.

Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość zmian w programach.

Indeks nr 369845

III

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń g r u d z i e ń 2 0 1 2

3 grudnia poniedziałek

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 20123-9.12., www.estrada.poznan.pl

Wernisaż wystawy Mam talentPBG Gallery g. 12

Spotkanie z łukaszem Wierzbickim Afryka KazikaodK Pod Lipami g. 17

Wykład Marka Rezlera Zanim wybuchło Powstanie Wielkopolskie 1918Mała Sala Sesyjna Urzędu Miasta g. 18

Koncert W krainie operetki – Karolina Garlińska-Ferenc i Włodzimierz KalembadK Stokrotka g. 18

Otwarcie wystawy Dialog rzeźbiarski: Mariola Kalicka i Joanna Buczakhol Auli Nova g. 18

Spotkanie z dorotą Masłowską Kochanie, zabiłam nasze kotyTrzecia Scena Teatru Nowego g. 18

Sex guru W. WeinbergeraTeatr Muzyczny g. 18 i 21

Aktor… To Aktor… To Aktor… Z.A. Sokolovića – dialog Cezarego Morawskiego z publicznościąScena na Piętrze g. 19

Koncert z cyklu Poniedziałki w Akademii – Barwy instrumentów dętychAula Nova g. 19

Osad Teatru KrzykTeatr Ósmego dnia g. 19

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012 aula UAM g. 19

Koncert zespołu Uriah heepklub eskulap g. 20

Koncert: OsimiraBlue Note g. 20

Występ kabaretu hrabiTeatr Wielki g. 20

4 grudnia wtorek

Sztuka pokolenia XXI wieku. Polska-Białoruś4-5.12. Galeria Aula, Galeria Siłownia www.fundacja.uap.edu.pl

No Coś Ty w reż. L. ChojnackiegoTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Dziewczynka z zapałkami wg h.Ch. AndersenaTeatr Muzyczny g. 10 i 12.15

Koncert edukacyjny z cyklu Talenty Warte PoznaniaSalon Feliksa Nowowiejskiego g. 11

Wykład Teresy Michałowskiej-Barłóg Wokół wystawy paryskiej 1925ośrodek Języka Francuskiego UAM g. 18

Koncert charytatywny zespołu Audiofeelsaula UAM g. 18

Spotkanie z arcydziełem: Adam Mickiewicz, autograf wiersza Do H*** Wezwanie do Neapolu (Znaszli ten kraj...) z 1840 r. odK Pod Lipami g. 18

Wieczór wierszy satyrycznych, fraszek i aforyzmów Piątkowskie CK dąbrówka g. 18

Debata Nasze prowincje (w głowach) z udziałem Jana hartmana, edwarda Pasewicza, ewy Wanat, prowadzenie: Krzysztof hoffmannCK Zamek hol Balkonowy g. 18

ViviMotion 2012: onedotzero – Wow + FlutterAula Artis WSNhid g. 19

Koncert: Niebiesko-Biały MikołajBlue Note g. 19

Koncert dla Wilnian: studenci i pedagodzy Wydziału Wokalno-AktorskiegoAula Nova g. 19

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Sala Renesansowa ratusza g. 19

Osad Teatru KrzykTeatr Ósmego dnia g. 19

Ożenek wg M. Musorgskiego i M. GogolaSala Kameralna Teatru Wielkiego g. 19.30

Koncert: DVAklub Meskalina g. 20

Przesłuchania konkursowe Muzyczna zębatkaklub Fabrika g. 20

5 grudnia środa

No Coś Ty w reż. L. ChojnackiegoTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Spotkanie z Pawłem Beręsewiczem, pisarzem i tłumaczemKsięgarnia z Bajki, os. Wichrowe Wzgórze 124 g. 10 i 12

Mikołajki dla dzieciodK Pod Lipami g. 10 i 12

Dziewczynka z zapałkami wg h.Ch. AndersenaTeatr Muzyczny g. 10 i 12.15

Mała Akademia TeatruMdK nr 2 g. 11

Wernisaż wystawy Więcesława Poprawska. Obok nasGaleria Starówka g. 16

Zajęcia dla mam i dzieci Słonik ElmerKsięgarnia Między Słowami g. 17

Spotkanie z Joanną Jodełką, autorką kryminałów, których akcja rozgrywa się w PoznaniuBR filia nr 8, ul. osinowa 14/16, g. 18

Wykład dr. Franciszka Zerbe Rehabilitacja i zapobieganie wtórne w chorobach układu krążeniaSala Posiedzeń PTPN-u g. 18

Otwarcie wystawy malarstwa oraz wieczór poezji Wiesławy Urszuli KurekodK Pod Lipami g. 19

Koncert adwentowyAula Nova g. 19

ViviMotion 2012: onedotzero – Future Cities, pokaz filmówAula Artis WSNhid, g. 19

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Sala Czerwona pałacu działyńskich g. 19

Koncert adwentowyAula Nova g. 19

r e

k l

a m

a

IV

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń g r u d z i e ń 2 0 1 2

Koncert Fear Factory & devin Townsend Project klub eskulap g. 19

Firma P. demirskiegoTeatr Nowy g. 19

Ożenek wg M. Musorgskiego i M. GogolaSala Kameralna Teatru Wielkiego g. 19.30

Koncert: KaCeZet & Fundamentyklub Fabrika g. 20.30

6 grudnia czwartek

Rookie – impreza książkowa: wystawy artbooków, targów wydawców oraz spotkania dyskusyjneGaleria Miejska Arsenał 6-8.12.www.r-o-o-k-i-e.comwięcej na str. 56 i 57

Calineczka wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 8.45, 10.30 i 12

VI Międzynarodowe Forum KompozytorówSala Prezydencka Akademii Muzycznej6-7.12. g. 10-18

Dziewczynka z zapałkami wg h.Ch. AndersenaTeatr Muzyczny g. 10 i 12.15

Piotruś i wilki S. ProkofiewaTeatr Wielki g. 12

Wykład Marketingowy wymiar Igrzysk Olimpijskich – prof. B. SojkinUniwersytet ekonomiczny sala 111A, g. 15

Mikołajki dla dzieci: zabawa i spotkanie ze św. MikołajemdK Stokrotka g. 16

Spotkanie z Robertem Sudółem, tłumaczem książekKluboksięgarnia Głośn ul. Św. Marcin 30/8-9, g. 18

Inauguracja Polskiej Platformy Tańca 2012Blow Up hall hotel g. 18

Mistrz i Małgorzata M. BułhakowaTeatr Polski g. 18

Wykład Macieja Szymaniaka Wieczny symbolizmCK Zamek hol Balkonowy g. 18

Czwartek Literacki – prezentacja filmu Janusza Sidora: Władysław hr. Zamoyski pan z Wielkopolski, władca TatrSala Czerwona Pałacu działyńskich g. 18

Wykład Co wiem o J.I. Kraszewskim – zakończenie KraszewscjadyPracownia Muzeum J.I. Kraszewskiego g. 18

Wykład Piotra Szaradowskiego Madame Pompadour i jej dwórdom Bretanii g. 18.30

Wieczór poetycki Jerzego łukasza Kaczmarka Okruchy Wieczności na świątecznym stolePoemaCafe g. 18.30

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Sala Renesansowa ratusza g. 19

Firma P. demirskiegoTeatr Nowy g. 19

Polska Platforma Tańca: Magdalena Chowaniec & Mathieu Grenier When I Don’t Dance I Collect Crystal BallsStary Browar Studio g. 19

Wiedeńska krew J. StraussaTeatr Muzyczny g. 19

Koncert: Zespół 3+ Bluesklub Crime Story g. 19.30

Koncert: Kev Fox i Andrzej Smolikklub Meskalina g. 20

Koncert: The Red Paintingsklub Fabrika g. 20.30

Polska Platforma Tańca: Dada von Bzdülöw Le SacreCK Zamek Sala Wielka g. 21

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Pawilon Nowa Gazownia g. 21.30

7 grudnia piątek

Cavaliada Targi Sprzętu Jeździeckiego, Festiwal Sztuki i Przedmiotów artystycznychtereny MTP 7-9.12.

16 Festiwal Teatralny Maski 7-9,12, więcej na str. 36www.teatrbiuropodrozy.pl

Calineczka wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Dziewczynka z zapałkami wg h.Ch. AndersenaTeatr Muzyczny g. 10 i 12.15

Polska Platforma Tańca: Teatr Bretoncaffe, harakiri Farmers, Agata Maszkiewicz, Renata PiotrowskaCK Zamek Sala Kameralna g. 11

Polska Platforma Tańca: Janusz orlik Święto wiosnyStary Browar Studio g. 16

Prezentacja projektu Joanny Warszy Kwestia romska. Projekt

z większością z udziałem romskiej wirtuozki Sary CzurejiKluboksięgarnia Głośna ul. Św. Marcin 30/8-9, g. 17

Spotkanie Sztuka XVI wieku na północ od AlpMuzeum Narodowe g. 17

Spotkanie jubileuszowe w cyklu Z muzami na ty z Marią Antoniną StengertSala PTPN-u g. 17

Gershwin na Śródce 5. urodziny mostu Biskupa Jordanamost Biskupa Jordana g. 17

Mistrz i Małgorzata M. BułhakowaTeatr Polski g. 18

Prelekcja Renaty Sobczak- -Jaskulskiej Złotnictwo historyzmu w zbiorach Muzeum Sztuk UżytkowychMuzeum Narodowe g. 19

nocne spotkanie dla dzieci Boże Narodzenie w BullerbynKsięgarnia Między Słowami g. 19

Wernisaż wystawy x22Galeria u Jezuitów g. 19

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Sala Lubrańskiego g. 19

Wernisaż wystawy Silkworms Crew danilenko/dusza/Juskowiak/Lauk/StemplewskiSilkworms Gallery WSNhid g. 19

Polska Platforma Tańca: Tomasz Bazan Stadion de Corps CK Zamek Sala Wielka g. 19

TVP Poznań, czwartki g. 17.45

r e

k l

a m

a

V

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń g r u d z i e ń 2 0 1 2

III PeStKa czyli Trzecie Poznańskie Spotkanie KabaretoweodK Pod Lipami g. 19

¡¡¡Oooooleee!!!, eva RufoMalarnia Teatru Polskiego g. 19

Wiedeńska krew J. StraussaTeatr Muzyczny g. 19

Eugeniusz Oniegin P. CzajkowskiegoTeatr Wielki g. 19

Wieczór kabaretowy Spojrzenie nie tylko na Tey’aPoemaCafe g. 20

Koncert: Wolf SpiderBlue Note g. 20

uwaga! premiera!Imperium w reż. C. StudniakaScena Nowa Teatru Nowego g. 20

Koncert: 2kilos&MoreCK Zamek Sala pod Zegarem g. 20

Koncert urodzinowy grupy Snowmanklub Meskalina g. 20

Spadkobiercy Gepettao.T. Maski g. 21

Polska Platforma Tańca: Iza Szostak From culture to natureStary Browar Studio g. 21

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Pawilon Nowa Gazownia g. 21.30

ViviMotion 2012: Valtari film experiment, pokaz teledysków do najnowszej płyty Sigur Róskino Rialto g. 22

8 grudnia sobota

Pierwszy dzień wystawy Joanna Dudek. Doustnie/DowcipnieGaleria Think Art

Sobotnia wycieczka Nie siedź w domu, chodź na wycieczkę Palmiarnia Poznańskazbiórka przed Palmiarnią g. 10

Warsztaty architektoniczne Zimowe schronienia dla dzieci w wieku 7-12 latMdK nr 2 g. 10

Dziewczynka z zapałkami wg h.Ch. AndersenaTeatr Muzyczny g. 10 i 13

Warsztaty literacko-plastyczneKsięgarnia z Bajki g. 11

Wycieczka Śladami Powstania Wielkopolskiegomiejsce spotkania: schody przed ratuszem g. 11

Polska Platforma Tańca: prezentacja działalności Instytutu Muzyki i Tańca oraz wydawnictwa dVd taniec_PLCK Zamek Sala pod Zegarem g. 11

Warsztaty Taneczne Dance Of Artis II edycja8-9.12. g. 11 Szkoła Baletowa Anny Niedźwiedź ul. Strzałkowskiego 5/7 www.szkolabaletowa.poznan.pl

Pan Satie Teatru AtofriMuzeum Archeologiczne g. 11 i 12.30

Calineczka wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 11 i 13

Spotkanie Akademia świąteczna – Święty uśmiechnięty! poprowadzą

Paulina Broniewska i Sabina KiełczewskaMuzeum Narodowe g. 11.15

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Pawilon Nowa Gazownia g. 12

Polska Platforma Tańca: Open Platform – polskie środowisko tańca współczesnegoCK Zamek Sala pod Zegarem g. 12

Polska Platforma Tańca: Anna Nowicka the truth is just a plain picture. said bobStary Browar Studio g. 15

Polska Platforma Tańca: Aleksandra Borys Lost in detailsStary Browar Studio g. 15

Prelekcja dr. Tomasza Kubali Flora równikowych Andówogród Botaniczny, Pawilon ekspozycyjno-dydaktyczny g. 16

Pokaz filmu dokumentalnego i wykład performatywny z udziałem wielkopolskich muzykantówKluboksięgarnia Głośna ul. Św. Marcin 30/8-9, g. 16

Wernisaż wystawy ULEpszanie Moniki Jakubiak oraz podopiecznych Stowarzyszenia Przyjaciół dzieci Specjalnej Troski w Swarzędzu i dziennego ośrodka Adaptacyjnego w Poznaniu Concordia design g. 17

Dwunastu gniewnych ludzi R. Rose’aTeatr Nowy g. 17

424. Koncert Poznański orkiestra FP, Marek Pijarowski – dyrygent, Alexandra Soumm – skrzypce aula UAM g. 18

nowa Rosja – Dramaty nowe. edycja 02Trzecia Scena Teatru Nowego g. 18

Mistrz i Małgorzata M. BułhakowaTeatr Polski g. 18

Eugeniusz Oniegin P. CzajkowskiegoTeatr Wielki g. 18

Fobie Teatru u Przyjaciół Scena u Przyjaciół g. 18

Wiedeńska krew J. StraussaTeatr Muzyczny g. 18

Koncert: Acid Drinkershala nr 2 MTP g. 19

Polska Platforma Tańca: Anita Wach/Via Negativa OOPSCK Zamek Sala Wielka g. 19

Stypa – Rafał Urbacki, Witold MrozekTeatr Ósmego dnia g. 19

Pokaz mody Magdy hasiak Mamy to cośConcordia design g. 19.30

Seks w Bagdadzie, AIdAMalarnia Teatru Polskiego 19.30

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Teatr Wielki g. 19.30

Recital Piotra KuźniakaPoemaCafe g. 20

Koncert: MuchyBlue Note g. 20

Imperium w reż. C. StudniakaScena Nowa Teatru Nowego g. 20

Sierakowski Komuny Warszawa, o.T. Maski g. 21.30

zamów już dziś:kolportaz@wdrodze.pl, tel. 61 850 47 27

Prenumerata miesięcznika najlepszym prezentem pod choinkę!

r e

k l

a m

a

VI

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń g r u d z i e ń 2 0 1 2

Polska Platforma Tańca: Teatr Cynada Bożeny eltermann Żegnaj laleczkoStary Browar Studio g. 21

Polska Platforma Tańca: Ramona Nagabczyńska New(Dis)OrderStary Browar Studio g. 21

9 grudnia niedziela

Calineczka wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 11 i 13

Warsztaty dla rodzin z dziećmi Dekoracje świąteczneMuzeum Narodowe g. 12

Polska Platforma Tańca: Przyszłość Platformy Tańca – panel dyskusyjnyCK Zamek Sala Kameralna g. 12

Warsztaty dla dzieci i rodziców – spotkanie z książką Życie, co to takiego? oscara BrenifieraMały dom Kultury g. 12.30

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Sala Renesansowa ratusza g. 17

I będą święta – Teatr KonsekwentnyMalarnia Teatru Polskiego g. 17

Koncert Alicji MajewskiejTeatr Muzyczny g. 17

Polska Platforma Tańca: Izabela Chlewińska TralfamadoriaCK Zamek Sala Wielka g. 17

nowa Rosja – Dramaty nowe. edycja 02Trzecia Scena Teatru Nowego g. 17.30 i 19.30

Mistrz i Małgorzata M. BułhakowaTeatr Polski g. 18

Recital Marii Gabler Każdy chciałby kochaćPoemaCafe g. 18

Koncert zespołu Cisza Jak TaodK Pod Lipami g. 19

Koncert: dżemMTP, hala nr 2 g. 19

Polska Platforma Tańca: Alex Baczyński-Jenkins Displaced and perforated Studio Stary Browar g. 19

Dwunastu gniewnych ludzi R. Rose’aTeatr Nowy g. 19

Stypa – Rafał Urbacki, Witold MrozekTeatr Ósmego dnia g. 19

Pietia i wilk Teatru Puszkin o.T. Maski g. 19

Dyskusja z udziałem Bartka Frąckowiaka, Agaty Grendy, Agaty Siwiak i Joanny Warszy Awangarda w gminie; prowadzenie Roman PawłowskiKluboksięgarnia Głośna, ul. Św. Marcin 30/8-9, g. 19.30

Koncert: Aleksandra Meller, Rafał ostrowski i zespół AjagoreBlue Note g. 20

Międzynarodowy Festiwal Poznań Baroque 2012Pawilon Nowa Gazownia g. 20

Wieczór autorski z oo.: Michałem Zioło oCSo i Wojciechem Prusem oP, poświęcony ich książce Kropki i kreskisala duszpasterstwa Akademickiego klasztoru oo. dominikanów g. 20

Moskwa-Pietuszki – Jacek ZawadzkiMalarnia Teatru Polskiego g. 20.30

10 grudnia poniedziałek

Pierwszy dzień wystawy fotografii Agata Bednarska i Maciej Gawinecki. Z bliska i z dalekaGaleria obok

Zwiedzanie nowej części zamku z przewodnikiemwejście główne CK Zamek g. 12, 18, 18.30, 19, 19.30, 20, 20.30 (wejściówki do odbioru w kasie CK Zamek)

Spotkanie z łukaszem Wierzbickim Dziadek i niedźwiadekodK Pod Lipami g. 17

Scena prezentacji młodychTeatr Animacji g. 17

Wykład Janusza Pazdera Od Sali Tronowej do Sali Wielkiejkino Pałacowe CK Zamek g. 17.30

Przygoda Teatru Polonia z WarszawyTeatr Wielki g. 17.30 i 20.30

Andropauza 2, czyli jak żyć z kobietą J.J. NależytegoTeatr Muzyczny g. 17.30 i 20.15

Wernisaż wystawy Franticham’s Universe (Francis van Maele, Antic ham)Galeria AT g. 18

Otwarcie wystawy Twarzą w twarz z… kalendarz autorski 2013Galeria Miejska Arsenał g. 18

Warsztaty fotograficzne W centrum wydarzeńPawilon Nowa Gazownia g. 18-21

Spotkanie z Borysławem Dzieciaszkiem Skoki spadochronowe i nie tylkoBR filia nr 8, ul. osinowa 14/16, g. 18.30

Spotkanie w języku francuskim z Marzeną Sową Rencontre avec Marzi, autorką serii komiksów o MarziColl. Novum g. 18.30

Salon u Raczyńskich poświęcony tegorocznemu laureatowi literackiego Nobla, Chińczykowi Mo yangTeatr Polski g. 19

Koncert: Smokie z orkiestrą symfonicznąArena g. 19

Koncert: Maciej Fortuna TrioScena na Piętrze g. 19

Pierwsze kroki na estradzie – studenci Wydziału Wokalno-Aktorskiego Sala Kameralna Akademii Muzycznej g. 19

Otwarcie wystawy Bownik Demontażgaleria pf g. 19

11 grudnia wtorek

Calineczka wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Królowa śniegu wg h.Ch. AndersenaTeatr Muzyczny g. 10 i 12.15

Zwiedzanie nowej części zamku z przewodnikiem, wejście główne CK Zamek

g. 12, 18, 18.30, 19, 19.30, 20, 20.30 (wejściówki do odbioru w kasie CK Zamek)

Rodzinne spotkania ze sztukąMdK nr 2 g. 17

Warsztaty muzyczno-wokalne Bartka Królika Pawilon Nowa Gazownia g. 17

Wykład Janusza Pazdera Od Sali Tronowej do Sali Wielkiejkino Pałacowe CK Zamek g. 17.30

Wykład Stanisława Popiela Wiedeń i jego zabytkiAustriacki ośrodek Kultury UAM g. 18

Książki Centrum Architektury z pierwszej ręki Le Corbusier i inniKluboksięgarnia Głośna ul. Św. Marcin 30/8-9, g. 18

Koncert O radosnym oczekiwaniu (pieśni adwentowe i kolędy z różnych stron europy)Piwnica duchowa oo. Karmelitów Bosych g. 19

Koncert z cyklu Wtorki wokalne Sala Kameralna Akademii Muzycznej g. 19

Kolacja na cztery ręce P. BarzaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

12 grudnia środa

Calineczka wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 9.30

Królowa śniegu wg h.Ch. AndersenaTeatr Muzyczny g. 10 i 12.15

Wykład prof. dr. hab. Sławomira Moździocha Badania wykopaliskowe w Ryczynie na Śląsku a problem chrystianizacji władztwa pierwszych PiastówMuzeum Archeologiczne g. 11

Spotkanie nt. starych aptek Pod orłem w łabiszynie i Pod Koroną w łobżenicy; wspominają: Anna Pawłowska-Nowicka i Iwona Reinholz-CynajekMuzeum Farmacji g. 17

Koncert studentów i pedagogów Akademii MuzycznejSalon Feliksa Nowowiejskiego g. 18

VII

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń g r u d z i e ń 2 0 1 2

Wykład prof. dr. hab. doroty Żołądź-Strzelczyk Dawne zabawy i zabawki dziecięceSala Posiedzeń PTPN-u g. 18

Debata Co nas kręci, co nas nudzi, co nam grozi? O uniwersytecie, prowadzenie: Marcin JaworskiCK Zamek hol Balkonowy g. 18

Spotkanie wokół książki dr. Jarosława Trybusia Warszawa niezaistniała. Niezrealizowane projekty urbanistyczne i architektoniczne dwudziestolecia międzywojennego z udziałem autora oraz dr. Piotra Korduby; prowadzenie: Bogna BłażewiczGaleria Miejska Arsenał g. 18

Kolacja na cztery ręce P. BarzaScena Nowa Teatru Nowego g. 18

Hamlet W. SzekspiraMalarnia Teatru Polskiego g. 18

Koncert z cyklu Środy organoweAula Nova g. 19

Prelekcja z cyklu Terra IncognitaCafe Misja g. 19

WTF, AnonyMMous.org Teatr Ósmego dnia g. 19

Koncert z cyklu Środy organoweAula Nova g. 19

Skrzypek na dachu J. Bocka/J. SteinaTeatr Wielki g. 19

Dom tańca – Struktura kryształuTeatr Strefa Ciszy g. 19-23

Koncert: elipsaklub Meskalina g. 20

Peepshow w reż. P. KruszczyńskiegoTeatr Nowy g. 20

Koncert: Armia Blue Note g. 20

Koncert: Świetlikiklub Fabrika g. 20.30

Koncert w rocznicę stanu wojennego: Chór Kameralny i orkiestra Symfoniczna Akademii Muzycznej pod dyr. Marcina Sompolińskiegokościół oo. Franciszkanów g. 23

13 grudnia czwartek

II Międzynarodowa Konferencja Nowe możliwości leczenia endowaskularnego chorób naczyń

Centrum Kongresowo-dydaktyczne Uniwersytetu Medycznego 13-14.12. więcej www.stopamputacjom.pl

Brzydkie kaczątko wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Europejskie Lekcje dla Seniorów (2) Czy wspólna waluta pomaga czy niszczy Europę? dr G. MazurUniwersytet ekonomiczny sala 111A, g. 15

Warsztaty dziennikarskie To jest temat!Pawilon Nowa Gazownia g. 17-20

Wykład Magdy dworak Mróz z Galerii Artykwariat – Le CorbusierCK Zamek hol Balkonowy g. 18

Debata Instytucja Kultury jako przestrzeń publiczna – SprawdzamCK Zamek Sala Kinowa g. 18

Spotkanie z Adamem Mazurem, historykiem sztuki, krytykiem i kuratorem Decydujący moment. Nowe zjawiska w fotografii polskiej po 2000 rokuKluboksięgarnia Głośna ul. Św. Marcin 30/8-9, g. 18

Czwartek Literacki Nowy Poznań PoetówSala Czerwona pałacu działyńskich g. 18

nowy dla Seniorów Storytelling – Opowiadanie historiiTrzecia Scena Teatru Nowego g. 18

Hamlet W. SzekspiraMalarnia Teatru Polskiego g. 18

Wręczenie nagród ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. łucji danielewskiej Słowo jak chlebNasz Klub g. 18.30

Peepshow w reż. P. KruszczyńskiegoTeatr Nowy g. 19

Tragedia w lumpeksie czyli opowieść o przeciętnym Polaku (i Polce)Teatr Strefa Ciszy g. 19

WTF, AnonyMMous.orgTeatr Ósmego dnia g. 19

Skrzypek na dachu J. Bocka/J. SteinaTeatr Wielki g. 19

KULTUROFOBIA to tytu∏ numeru „Czasu Kultury”, w którym zadajemypytanie o miejscu kultury w naszym ˝yciu. Podczas gdy w polskichmiastach jak grzyby po deszczu mno˝à si´ ró˝nego rodzaju wi´kszei mniejsze mi´dzynarodowe festiwale galerie Êwiecà pustkami, teatrypopadajà w coraz to nowe konflikty z lokalnymi w∏adzami, czytelnictwoprzebija kolejne statystyczne dno a lider najwi´kszej partii opozycyjnejnawo∏uje do obcinania Êrodków na wydarzenia kulturalne.Odpowiedzi na to, skàd w Polsce znajdujà si´ ciàgle nowe zast´pykulturofobów upatrywaç mo˝na w konsekwentnie od wielu latuprawianej tzw. „polityce kulturalnej” – pisze o tym Marek Krajewski.Poeta Krzysztof Siwczyk zastanawia si´ z kolei nad niech´cià do s∏owa pisanego a Paulina Skorupska relacjonuje konflikty w∏adzlokalnych z teatrami. Izabela Kowalczyk w swoim eseju pisze o tymskàd bierze si´ niech´ç do kultury popularnej. Ponadto w numerze esej Stanis∏awa Obirkao postsekularyêmie oraz felietony Agaty Araszkiewicz, Adama Poprawyi Edwarda Pasewicza

�Dost´pny w dobrych ksi´garniach i EMPIK-ach

Ksi´garnia wysy∏kowa:

www.sklep.czaskultury.pl

CzytajSprawdzajPiszwww.e.czaskultury.pl

JAK NAMNA˚Aå KULTUROFOBÓW?

KULTURA – PANTEON CZY

ZBIOROWY GRÓB?

KTO SI¢ BOI POLSKIEGO TEATRU?

CZYTELNICZA AWERSJA

ZAANGA˚OWANIE SZCZEPANA

KOPYTA

Krzysztof SiwczykTadeusz Pióro

IKS_CzK0512 1/1/04 15:50 Page 1

VIII

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń g r u d z i e ń 2 0 1 2

Phantom na podst. G. Leroux Upiór w OperzeTeatr Muzyczny g. 19

Koncert: Last Minuteklub Crime Story g. 19.30

Koncert: BlindedBlue Note g. 19.30

14 grudnia piątek

W jakim morze jest humorze? muzyczne zdarzenie multimedialne dla przedszkolakówCentrum Sztuki dziecka g. 9, 10.15 i 11.30

Brzydkie kaczątko wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Warsztaty plastyczne Myślenie scenografiąPawilon Nowa Gazownia g. 14-20

Promocja antologii W tajemnicy wersów zawierającej wiersze laureatów XV i XVI Lednickiej Wiosny PoetyckiejMdK nr 1 Galeria pod Arkadami g. 17

Spotkanie Sztuka baroku w krajach katolickich, cz. I – malarstwoMuzeum Narodowe g. 17

Dni Kina Łotewskiegokino Muza 14-16.12. g. 17

Spotkanie z Joanną Jodełką, autorką kryminałów, których akcja rozgrywa się w PoznaniuBR filia nr 2, os. oświecenia 59, g. 17.30

Wernisaż wystawy Jerzy Muszyński. KonstelacjeGaleria Miejska Mosina g. 17.30

Otwarcie nowej części zamku CK Zamek g. 18

Spotkanie Sztuka ubioru: Przepych i skromność poprowadzi Piotr SzaradowskiMuzeum Narodowe g. 18

Spotkanie z dr Agnieszką Palicką Massimo Stanzione – Judyta z głową HolofernesaMuzeum Narodowe g. 18

Otwarcie wystawy Sztuka rewitalizacjiGaleria Miejska Arsenał g. 18

Prelekcja i pokaz multimedialny Rower góral i na Ural (dominika Szmajdy)odK Pod Lipami g. 19

Prezentacja tekstów św. Jana od Krzyża, reż. A. MachalicaPiwnica duchowa oo. Karmelitów Bosych g. 19

nocne spotkanie dla dzieci Boże Narodzenie w BullerbynKsięgarnia Między Słowami g. 19

noc ze Świętym Mikołajem Księgarnia z Bajki g. 19

Finisaż działalności Silkworms Gallery Studio UniformaSilkworms Gallery WSNhid g. 19

Phantom na podst. G. Leroux Upiór w OperzeTeatr Muzyczny g. 19

Występ Artura Barcisiarestauracja Italia g. 19

Trup e. Coble’aTeatr Polski g. 19

Tragedia w lumpeksie czyli opowieść o przeciętnym Polaku (i Polce)Teatr Strefa Ciszy g. 19

Imperium w reż C. StudniakaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

Recital Jolanty CiecharowskiejPoemaCafe g. 20

XI Festiwal Zostań Gwiazdą Kabaretu – II eliminacjaScena na Piętrze g. 20

uwaga! premiera!Usta AngelinyMój Teatr g. 20

15 grudnia sobota

Nowe kino Pałacoweprogram na 72 str.

Wycieczka z cyklu Wielkopolska bez tajemnic: Poznań – Opalenica – Porażyn – Sielinko – Poznańbilety: WBPiCA, ul. Kramarska 32 tel. 61 663 60 28

Warsztaty designu Świąteczne lampy dla dzieci w wieku 7-12 latMdK nr 2 g. 10

Sobotnia wycieczka Powstanie Wielkopolskie – ludzie i miejscazbiórka o g. 10 przed pomnikiem Powstańców Wielkopolskich przy zbiegu ulic Wierzbięcice i Królowej Jadwigi

Brzydkie kaczątko wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 11

Warsztaty Sito Sztuki: O(d)pakuj mnie! poprowadzą

Agata Urbańska i Marianna Wiszniewska Muzeum Narodowe g. 11.15

Wycieczka z cyklu Terra Incognita spotkanie przy kościele NMP g. 12

Wykład Beaty Salamon Pojmanie na arkan, 1881 – Józef BrandtMuzeum Narodowe g. 12.15

Spotkanie z Joanną Bryl XX wiek, stulecie sztuki w Niemczech. Wystawa w Berlinie w 1999 rokuMuzeum Narodowe g. 12.30

Spotkanie z pisarzem i muzykiem Tomaszem KruczkiemKsięgarnia Między Słowami g. 16

Phantom na podst. G. Leroux Upiór w OperzeTeatr Muzyczny g. 18

Dyskretny urok burżuazji w reż. M. LiberaTeatr Nowy g. 19

Trup e. Coble’aTeatr Polski g. 19

Imperium w reż C. StudniakaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

Usta AngelinyMój Teatr g. 20

Koncert Scotta Kelly’egoklub Pod Minogą g. 20

Koncert: Bernard Maseli MaBaSo TrioBlue Note g. 20

Koncert trio Tobiasza Gotfryda Kolędy na jazzowoPoemaCafe g. 20

Centrum InformaCjI turystyCznejStary Rynek 59/60, tel. +48 61 852 61 56e-mail: it@cim.poznan.plczynne: pon.-pt. g. 9-20, sob. g. 10-20, niedz. g. 10-18

• informacja o mieście i regionie• usługi przewodnickie i wycieczki po Poznaniu• wydawnictwa i pamiątki

IX

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń g r u d z i e ń 2 0 1 2

16 grudnia niedziela

Świąteczne Pudełko Studia Teatralnego BlumConcordia design g. 10 i 11.30

1, 2, 3... Szukam! Teatru AtofriCK Zamek sala 218 g. 10.30 i 12

Brzydkie kaczątko wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 11 i 13

Otwarcie po modernizacji wystaw stałych w Galerii Malarstwa PolskiegoMuzeum Narodowe g. 12

Warsztaty Świąteczne ozdoby dla osób w wieku 6-12 latMały dom Kultury g. 12.30

bajeczna niedziela u Raczyńskich: ewa Gawryluk zaprezentuje fragmenty książki Waldemara Cichonia Cukierku, ty łobuzieBR filia nr 8, ul osinowa 14/16, g. 12.30

Phantom na podst. G. Leroux Upiór w OperzeTeatr Muzyczny g. 17

Świąteczny koncert grupy reGeneration Gospel Music GroupPawilon Nowa Gazownia g. 18

Usta AngelinyMój Teatr g. 18

Dziadek do orzechów P. CzajkowskiegoTeatr Wielki g. 18

Koncert Akademia Muzyczna BeethovenowiAula Nova g. 19

Dyskretny urok burżuazji w reż. M. LiberaTeatr Nowy g. 19

Trup e. Coble’aTeatr Polski g. 19

Imperium w reż C. StudniakaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

17 grudnia poniedziałek

Sympozjum naukowe poświęcone twórczości Stanisława Moniuszki17-18.12. Sala Prezydencka Akademii Muzycznej g. 10-13 oraz 15-18

Koncert Południe z Arte et scientiaAula Akademii Muzycznej g. 12

Koncert Akademia Muzyczna BeethovenowiAula Nova g. 18

Sala samobójów The Penguin’s TheatreTeatr Ósmego dnia g. 19

18 grudnia wtorek

Pierwszy dzień wystawy Wielkopolskie lotnictwo wojskowe 1919-1921Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919

Brzydkie kaczątko wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Biesiada wigilijna w świątecznej gospodzieTeatr Muzyczny g. 10 i 19

Dziadek do orzechów P. CzajkowskiegoTeatr Wielki g. 11 i 18

Wigilia Klubu LiterackiegoPiątkowskie CK dąbrówka (w Bistro) g. 18

Wykład prof. dr. hab. Wojciecha dajczaka Dobro w intuicjach prawnikówCK Zamek hol Balkonowy g. 18

Pokaz filmów z cyklu Kino duchowePiwnica duchowa oo. Karmelitów Bosych g. 19

Koncert Akademia Muzyczna BeethovenowiAula Nova g. 19

Nowa Scena Muzyczna: Moja PiafScena Nowa Teatru Nowego g. 19

Dyskretny urok burżuazji w reż. M. LiberaTeatr Nowy g. 19

Open Mic – impreza promująca wokalistówPawilon Nowa Gazownia g. 20

Koncert: UpgradeBlue Note g. 20

19 grudnia środa

Brzydkie kaczątko wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 9.30 i 11.30

Biesiada wigilijna w świątecznej gospodzieTeatr Muzyczny g. 10 i 19

Dziadek do orzechów P. CzajkowskiegoTeatr Wielki g. 11 i 18

Warsztaty wokalne poprowadzi ewa NawrotPawilon Nowa Gazownia g. 17-20

Prelekcja Natalii Królikowskiej O dystansie ucieczki u ptakówogród Botaniczny, Pawilon ekspozycyjno-dydaktyczny g. 18

Koncert Akademia Muzyczna BeethovenowiAula Nova g. 18

Nowa Scena Muzyczna: Moja PiafScena Nowa Teatru Nowego g. 19

Prezentacja Antologii wierszy Bożonarodzeniowych; spotkanie prowadzi Andrzej SikorskiPiwnica duchowa oo. Karmelitów Bosych g. 19.30

Koncert Glenn Miller orchestraaula UAM g. 20

Koncert: Marek dyjakBlue Note g. 20

20 grudnia czwartek

Biesiada wigilijna w świątecznej gospodzieTeatr Muzyczny g. 10 i 19

Wykład Agaty Miatkowskiej-Gołdyn Fenomen pop-artuCK Zamek hol Balkonowy g. 18

Usta AngelinyMój Teatr g. 18

Koncert z cyklu Czwartki z muzyką dawnąAula Akademii Muzycznej g. 18

Koncert Akademia Muzyczna BeethovenowiAula Nova g. 18

Spotkanie z Leszkiem Bzdylem Teatr w działaniu – ruch w teatrzeTrzecia Scena Teatru Nowego g. 19

ul. Ratajczaka 44, 61-728 Poznań (Arkadia)

tel. +48 61 851 96 45, +48 61 19431

e-mail: centrum@cim.poznan.pl

czynne: pon.-pt. 10-19, sob. 10-17

InformaCje | | PrzewodnIkI | maPy

w w w . c i m . p o z n a n . p l

bIlety!

Polecamy nowe gadżety miasta Poznania

X

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń g r u d z i e ń 2 0 1 2

Koncert: Moritz Von oswald Trio Sala Wielka CK Zamek g. 13

Koncert: Mean Machine klub Crime Story g. 19.30

21 grudnia piątek

Finisaż wystawy Jakub Jasiukiewicz. PlagaGaleria Miejska Arsenał

Biesiada wigilijna w świątecznej gospodzieTeatr Muzyczny g. 10 i 19

Brzydkie kaczątko wg h.Ch. AndersenaTeatr Animacji g. 11

Usta AngelinyMój Teatr g. 18

Dom Lalki S. Adamczaka, M. Siegoczyńskiego, K. MokrosińskiegoScena Nowa Teatru Nowego g. 18.30

Kotka na rozpalonym blaszanym dachu T. WilliamsaMalarnia Teatru Polskiego g. 19.30

nocne zwiedzanie zamkuzbiórka w wieży zegarowej CK Zamek g. 21

22 grudnia sobota

Biesiada wigilijna w świątecznej gospodzieTeatr Muzyczny g. 10, 18 i 20.15

Spotkanie z Agnieszką Szwachłą Adam Marczyński: Dekompozycja 33, 1972Muzeum Narodowe g. 16.30

Dom Lalki S. Adamczaka, M. Siegoczyńskiego, K. MokrosińskiegoScena Nowa Teatru Nowego g. 18.30

Kotka na rozpalonym blaszanym dachu T. WilliamsaMalarnia Teatru Polskiego g. 19.30

23 grudnia niedziela

24 grudnia poniedziałek Wigilia

Pierwszy dzień wystawy fotografii Janusz Kostrzewski. W świetle, cieniu i między nimiGaleria obok

25 grudnia wtorek Boże Narodzenie

26 grudnia środa Drugi dzień Świąt Bożego narodzenia

V Poznańskie Kolędowanie: Poznański Chór Katedralnykościół św. Trójcy g. 18

V Poznańskie Kolędowanie: Chór ProVobiskościół pw. św. Antoniego z Padwy g. 19

27 grudnia czwartek

94. rocznica wybuchu powstania wielkopolskiego

Inscenizacje i lekcje żywej historii z okazji 94. rocznicy wybuchu powstania wielkopolskiegoMuzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 g. 10-19

V Poznańskie Kolędowanie: Zespół Wokalny Affabre Concinuikościół pw. św. Marka ewangelisty, os. Czecha g. 18.30

Koncert Marszałkowski w 94. rocznicę wybuchu powstania wielkopolskiegoaula UAM g. 19

V Poznańskie Kolędowanie: Zespół Tańca Ludowego Politechniki Poznańskiej Poligrodzianiekościół pw. św. Jana Apostoła i ewangelisty, ul. Forteczna g. 19

Wielkopolski bluesowy Szczyt z Charyzmąklub Crime Story g. 19.30

28 grudnia piątek

Słowicze Kolędowanie: Sebastian Karpiel-Bułecka z Kapelą, Chór Poznańskie Słowiki aula UAM g. 19

V Poznańskie Kolędowanie: Chór Męski Arionkościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego g. 19

29 grudnia sobota

Gra Studia Teatralnego BlumConcordia design g. 10

Warsztaty lepienia w glinieMdK nr 2 g. 11

Słowicze Kolędowanie: Sebastian Karpiel-Bułecka z Kapelą, Chór Poznańskie Słowiki aula UAM g. 18

Koncert Sylwestrowy – gość specjalny Andrzej RybińskiTeatr Muzyczny g. 18

uwaga! premiera!Koncert jubileuszowy Życie to nie teatrTeatr Nowy g. 18

V Poznańskie Kolędowanie: Zespół Tańca Ludowego Staropolaniekościół pw. Narodzenia Pańskiego, os. Stefana Batorego g. 18.45

Bóg zapłać – projekt K. Kaprala i d. Złotkowskiego Teatr Ósmego dnia g. 19

Ich czworo. Obyczaje dzikich G. ZapolskiejTeatr Polski g. 19

Poper. Komedia z piosenkami J. LevinaScena Nowa Teatru Nowego g. 20

30 grudnia niedziela

Otwarcie wystawy W służbie sacrum … z kultury muzycznej Jasnej Góry i Poznania w XVIII wiekuMuzeum Narodowe g. 12

V Poznańskie Kolędowanie: Chór dziewczęcy Skowronkikościół pw. Wniebowzięcia NMP ul. Żbikowa g. 13

Koncert zespołu Sine pulvere z holandiiMuzeum Narodowe g. 18

Koncert Sylwestrowy – gość specjalny Andrzej RybińskiTeatr Muzyczny g. 18

Koncert na koniec roku Teatr Wielki g. 18

Koncert jubileuszowy Życie to nie teatrTeatr Nowy g. 18

Bóg zapłać – projekt K. Kaprala i d. Złotkowskiego Teatr Ósmego dnia g. 19

Ich czworo. Obyczaje dzikich G. ZapolskiejTeatr Polski g. 19

Poper. Komedia z piosenkami J. LevinaScena Nowa Teatru Nowego g. 20

31 grudnia poniedziałek

Koncert Sine pulvere (holandia)Muzeum Instrumentów Muzycznych g. 17 i 20

Koncert Sylwestrowy – gość specjalny Andrzej RybińskiTeatr Muzyczny g. 18

Koncert jubileuszowy Życie to nie teatrTeatr Nowy g. 18

Sylwestrowe party pl. Wolności od g. 18

Ich czworo. Obyczaje dzikich G. ZapolskiejTeatr Polski g. 19

Koncert Sylwestrowy Od Gershwina Do Straussówaula UAM g. 19

Koncert Sylwestrowy (po koncercie uroczysty bal w operze)Teatr Wielki g. 19

Sylwester w kinie Muzawww.kinomuza.pl

Poper. Komedia z piosenkami J. LevinaScena Nowa Teatru Nowego g. 19.30

Zabawa sylwestrowadK Stokrotka g. 20

Sylwester z duty FreeBlue Note g. 20.30

Kalendarium zamknięto 19.11.2012 r. Redakcja nie bierze odpowiedzialności za zmiany w repertuarze i terminach imprez wprowadzone po oddaniu numeru do druku.

Kalendarium – oprac. G.S.

XI

k a l e n d a r i u m w y d a r z e ń g r u d z i e ń 2 0 1 2

kalendarium sportowe

30 listopada piątek

Lech Poznań – Śląsk Wro-cław, mecz piłkarzy o mistrzo-stwo T-Mobile ekstraklasa (14. kolejka, przedostatnia w jesien-nej rundzie)Stadion Miejski przy ul. Bułgar-skiej g. 20.45

1 grudnia sobota

zBiegiem Natury Poznań – ogólnie dostępny bieg wokół jeziora Rusałka na dystansie 5 km (dystans główny), wyści-gi dzieci w pięciu kategoriach wiekowych na różnych dystan-sach i nordic walking, start na wschodnim krańcu jeziora, g. 11 (meta na terenie plaży PoSiR)

AZS Politechnika Poznańska – Franz astoria bydgoszcz, mecz koszykarzy o mistrzostwo I ligisala UAM przy ul. Zagajnikowej na Morasku g. 15

MKS Poznań – Tęcza Kościan, mecz piłkarzy ręcznych o mi-strzostwo II ligisala Gimnazjum 54 przy ul. Newtona g. 18

AZS UAM Poznań – Energetyk Jaworzno, mecz siatkarzy o mistrzostwo I ligisala UAM przy ul. Zagajnikowej na Morasku g. 18

Inea AZS Poznań – Wilki Morskie Szczecin, mecz ko-szykarek o mistrzostwo I ligisala PoSiR przy ul. Chwiałkow-skiego g. 18.15

6 grudnia czwartek

Cavaliada 2012 Międzynarodo-we halowe zawody jeździeckie w skokach przez przeszkody CSi3*1-Whala MTP, wejście od ul. Bu-kowskiej i Głogowskiej, g. 9, 12 i 16.30

7 grudnia piątek

Cavaliada 2012 Międzynarodo-we halowe zawody jeździeckie w skokach przez przeszkody CSi3*1-Whala MTP, wejście od ul. Bu-kowskiej i Głogowskiej, g. 10, 15 i 21

8 grudnia sobota

Cavaliada 2012 Międzynarodo-we halowe zawody jeździeckie w skokach przez przeszkody CSi3*1-Whala MTP, wejście od ul. Bukowskiej i Gło-gowskiej, g. 8, 12, 17 i 21

Lech Cup U-12 Międzynarodo-wy piłkarski turniej halowy dla młodzieży do lat 12 z udziałem m.in.: FC Barcelona, Paris Sa-int-Germain, Borussi dortmund, Juventusu Turyn, Chelsea LondynArena przy ul. Wyspiańskiego g. 11

Gwiazdkowy turniej dzieci w judosala judo olimpii przy ul. Rey-monta g. 11

Grunwald Poznań – SMS ZPRP Gdańsk mecz piłkarzy ręcznych o mistrzostwo I ligisala Gimnazjum 54 przy ul. Newtona g. 18

AZS Politechnika Poznań – bM Stal Ostrów Wielkopolski mecz koszykarzy o mistrzostwo I ligisala UAM przy ul. Zagajnikowej na Morasku g. 18

9 grudnia niedziela

Cavaliada 2012 Międzynarodo-we halowe zawody jeździeckie w skokach przez przeszkody CSi3*1-Whala MTP, wejście od ul. Bukowskiej i Głogowskiej, g. 8.30 i 15

Lech Cup U-12 Międzynarodo-wy piłkarski turniej halowy dla młodzieży do lat 12 z udziałem między innymi FC Barcelona, Paris Saint-Germain, Borussi dortmund, Juventusu Turyn, Chelsea LondynArena przy ul. Wyspiańskiego g. 11

Biegi w Lasku Marcelińskim cykl przełajowych imprez bie-gowychstart-meta i biuro zawodów przy torze saneczkowym w La-sku Marcelińskim g. 11

15 grudnia sobota

Ogólnopolski turniej zapaśni-czy o Puchar UKS Kiekrzsala przy ul. Chojnickiej 57 w Kiekrzu g. 11

Otwarte mistrzostwa Pozna-nia na ergometrach kajakowych i kanadyjkowychsala Posnanii przy ul. Słowiań-skiej g. 16

AZS UAM Poznań – BBTS Bielsko Biała mecz siatkarzy o mistrzostwo I ligisala UAM przy ul. Zagajnikowej na Morasku g. 18

Inea AZS Poznań – Eco Ener-gy Hit Kobylnica mecz koszy-karek o mistrzostwo I ligisala PoSiR przy ul. Chwiałkow-skiego g. 18.15

19 grudnia środa

ASZ Politechnika Poznańska – SKK Siedlce mecz koszykarzy o mistrzostwo I ligisala UAM przy ul. Zagajnikowej na Morasku g. 18

Poznaj Poznań nocą – trzeci z cyklu pięciu biegów na orien-tację: knock out sprintAWF przy ul. Królowej Jadwigi g. 19

29 grudnia sobota

29. Międzynarodowy Bieg Sylwestrowy im. Ryszarda burgiela dystans 10,8 km: dwa okrążenia wokół Jeziora Maltańskiegostart g. 12

oprac. – Leszek Gracz

Azalia, ul. Św. Marcin 34 tel. 61 853 24 42czynna codz. w g. 12-22.30• bogate menu• dania na wynos

– dowóz gratis

ReKL

AM

A

kalendarz na 2013 rokjuż w sprzedaży

2013POZNAŃ

2013POZNAŃ

w nowym numerze rowertouru

XII

POZN

AŃC

EN

TR

UM

opra

cow

anie

-Zar

ząd

Geo

dezj

iiKa

tast

ruM

iejsk

iego

GEO

POZ

-list

opad

2012

XIII

c a l e n d a r o f e v e n t s D e c e m b e r 2 0 1 2

every Saturday at 12:15pm, organ and chamber music concerts are held in Poznań Parish Church, ul. Gołębia. All proceeds go to the church restoration fund.

Saturday 1st December

You’re kidding! dir. by L. ChojnackiAnimation Theatre, 11am and 1pm

exhibition opens A Wielkopolska Cribethnography Museum, 12noon

Theatre workshops Minimal art – dariusz SkibińskiStrefa Ciszy Theatre, 2pm-8pm

Zażynki winter festival A. WakulikPolski Theatre, Malarnia Stage, 5pm

The Gypsy Baron J. StraussMuzyczny Theatre, 6pm

Noises Off!! R. CooneyThe Upstairs Stage (Scena na Piętrze), 6pm

The Dinner Game F. WeberNowy Theatre, 6pm

Concert: Thomas Anders & Modern Talking BandArena, 6pm

New Music Stage: Sinatra ProjectNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 6:30pm

Amadeus P. ShafferPolski Theatre, 7pm

Concert by the band Archivehall no. 2, Poznań International Fair, 8pm

The Releasing of Freedom Lanterns The Warta river bank, 7pm

Concert by the band BaltaineTanner’s Irish Pub, ul. Klasztorna 17/18, 8pm

The Deceiver C. GoldoniNowy Theatre, Stage no.3 (Trzecia Scena), 8:30pm

Sunday 2nd December

You’re kidding! dir. by L. ChojnackiAnimation Theatre, 11am and 1pm

Concert: Krzysztof daukszewiczMuzyczny Theatre, 5pm

Zażynki winter festival A. WakulikPolski Theatre, Malarnia Stage, 5pm

The Dinner Game F. WeberNowy Theatre, 6pm

New Music Stage: Sinatra ProjectNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 6:30pm

Amadeus P. ShafferPolski Theatre, 7pm

Concert: God Is An Astronauteskulap Club, 8pm

Concert: VołosiFabrika Club, 8pm

Monday 3rd December

exhibition opens A dialogue in scultpture: Mariola Kalicka and Joanna BuczakNova auditorium hallway, 6pm

Actor… an Actor… an Actor… with A. Sokolović – a dialogue between Cezary Morawski and the audienceThe Upstairs Stage (Scena na Piętrze), 7pm

Concert in the series Mondays at the Academy – The tones of brass instrumentsNova auditorium, 7pm

Residue The Krzyk (Scream) Theatreeighth day Theatre (Teatr Ósmego dnia), 7pm

International Festival Poznań Baroque 2012Adam Mickiewicz University auditorium, 7pm

Concert by the band Uriah heepeskulap Club, 8pm

Concert: OsimiraBlue Note, 8pm

Tuesday 4th December

You’re kidding! dir. by L. ChojnackiAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

The Little Match Girl h.Ch. AndersenMuzyczny Theatre, 10am and 12:15pm

Charity concert by the band AudiofeelsAdam Mickiewicz University auditorium, 6pm

VivimMotion 2012: onedotzero – Wow + FlutterArtis auditorium, College of humanities and Journalism (WSNhid), 7pm

Concert: Niebiesko-Biały MikołajBlue Note, 7pm

Concert for Vilnius residents: students and teachers from the Faculty of Vocal-Acting StudiesNova auditorium, 7pm

International Festival Poznań Baroque 2012Town hall, Renaissance hall, 7pm

Residue The Krzyk (Scream) Theatreeighth day Theatre (Teatr Ósmego dnia), 7pm

The Marriage based on M. Mussorgsky and N. GogolWielki Theatre, Chamber hall (Sala Kameralna), 7:30pm

Concert: DVAMeskalina Club, 8pm

Wednesday 5th December

You’re kidding! dir. by L. ChojnackiAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

The Little Match Girl h.Ch. AndersenMuzyczny Theatre, 10am and 12:15pm

Vivi Motion 2012: onedotzero – Future Cities, film showArtis auditorium, College of humanities and Journalism (WSNhid), 7pm

International Festival Poznań Baroque 2012

działyński Palace, Red Room, 7pm

Concert for advent Nova auditorium, 7pm

Concert: Fear Factory & devin Townsend Project eskulap Club, 7pm

The Firm P. demirskiNowy Theatre, 7pm

The Marriage based on M. Mussorgsky and N. GogolWielki Theatre, Chamber hall (Sala Kameralna), 7:30pm

Concert: KaCeZet & FundamentyFabrika Club, 8:30pm

Thursday 6th December

Thumbelina h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 8:45am, 10:30am and 12noon

The Little Match Girl h.Ch. AndersenMuzyczny Theatre, 10am and 12:15pm

Peter and the Wolf S. ProkofievWielki Theatre, 12noon

The Master and Margarita M. BulhakovPolski Theatre, 6pm

International Festival Poznań Baroque 2012Town hall, Renaissance hall, 7pm

The Firm P. demirskiNowy Theatre, 7pm

Polish Dance Platform: Magdalena Chowaniec & Mathieu Grenier When I Don’t Dance I Collect Crystal BallsStary Browar Studio, 7pm

Viennese Blood J. StraussMuzyczny Theatre, 7pm

Concert: 3+ BluesCrime Story Club, 7:30pm

Concert: Kev Fox and Andrzej SmolikMeskalina Club, 8pm

Concert: The Red PaintingsFabrika Club, 8:30pm

POZN

AŃC

EN

TR

UM

opra

cow

anie

-Zar

ząd

Geo

dezj

iiKa

tast

ruM

iejsk

iego

GEO

POZ

-list

opad

2012

XIV

c a l e n d a r o f e v e n t s D e c e m b e r 2 0 1 2

Polish Dance Platform: Dada von Bzdülöw Le SacreZamek (‘Castle’) Cultural Centre, Great hall (Sala Wielka), 9pm

International Festival Poznań Baroque 2012Nowa Gazownia pavilion, 9:30pm

Friday 7th December

Thumbelina h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

The Little Match Girl h.Ch. AndersenMuzyczny Theatre, 10am and 12:15pm

Polish Dance Platform: Bretoncaffe Theatre, harakiri Farmers, Agata Maszkiewicz, Renata PiotrowskaZamek (‘Castle’) Cultural Centre, Chamber hall (Sala Kameralna), 11am

Polish Dance Platform: Janusz orlik The Rite of SpringStary Browar Studio, 4pm

Gershwin in Śródka – to celebrate 5 years of the Bishop Jordan bridgeBishop Jordan bridge, 5pm

The Master and Margarita M. BulhakovPolski Theatre, 6pm

exhibition vernissage x22Jesuits’ Gallery, 7pm

International Festival Poznań Baroque 2012Lubrański hall, 7pm

exhibition vernissage Silkworms Crew danilenko/dusza/Juskowiak/Lauk/StemplewskiSilkworms Gallery, College of humanities and Journalism (WSNhid), 7pm

Polish Dance Platform: Tomasz Bazan Stadion de Corps Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, Great hall (Sala Wielka), 7pm

¡¡¡Oooooleee!!!, eva RufoPolski Theatre, Malarnia Stage, 7pm

Viennese Blood J. StraussMuzyczny Theatre, 7pm

Eugene Onegin P. Tchaikovsky Wielki Theatre, 7pm

Concert: Wolf SpiderBlue Note, 8pm

Premiere!Empire dir. by C. StudniakNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 8pm

Concert: 2kilos&MoreZamek (‘Castle’) Cultural Centre, the hall under the clock tower, 8pm

birthday concert by the band SnowmanMeskalina Club, 8pm

Polish Dance Platform: Iza Szostak From culture to natureStary Browar Studio, 9pm

International Festival Poznań Baroque 2012Nowa Gazownia pavilion, 9:30pm

VivimMotion 2012: Valtari film experiment, a presentation of videos for the new cd by Sigur RósRialto cinema, 10pm

Saturday 8th December

The Little Match Girl h.Ch. AndersenMuzyczny Theatre, 10am and 1pm

Thumbelina h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 11am and 1pm

International Festival Poznań Baroque 2012Nowa Gazownia pavilion, 12noon

Polish Dance Platform: open Platform – Poland’s contemporary dance sceneZamek (‘Castle’) Cultural Centre, the hall under the clock tower, 12noon

Polish Dance Platform: Anna Nowicka the truth is just a plain picture. said bobStary Browar Studio, 3pm

Polish Dance Platform: Aleksandra Borys Lost in detailsStary Browar Studio, 3pm

12 Angry Men R. RoseNowy Theatre, 5pm

424th Poznań Concert Poznań Philharmonic orchestra, Marek Pijarowski – conductor, Alexandra Soumm – violinAdam Mickiewicz University auditorium, 6pm

new Russia – new Dramas. edition 02Nowy Theatre, Stage no.3 (Trzecia Scena), 6pm

The Master and Margarita M. BulhakovPolski Theatre, 6pm

Eugene Onegin P. TchaikovskyWielki Theatre, 6pm

Viennese Blood J. StraussMuzyczny Theatre, 6pm

Concert: Acid Drinkershall no. 2, Poznań International Fair, 7pm

Polish Dance Platform: Anita Wach / Via Negativa OOPSZamek (‘Castle’) Cultural Centre, Great hall (Sala Wielka), 7pm

Fashion Show Magda hasiak We’ve got that somethingConcordia design, 7:30pm

Sex in Baghdad, AIdAPolski Theatre, Malarnia Stage, 7:30pm

International Festival Poznań Baroque 2012Wielki Theatre, 7:30pm

Concert: MuchyBlue Note, 8pm

Empire dir. by C. StudniakNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 8pm

Polish Dance Platform: Bożena eltermann’s Cynada Theatre Goodbye little dollStary Browar Studio, 9pm

Polish Dance Platform: Ramona Nagabczyńska New(Dis)OrderStary Browar Studio, 9pm

Sunday 9th December

Thumbelina h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 11am and 1pm

International Festival Poznań Baroque 2012Town hall, Renaissance hall, 5pm

And there’ll be holidays – Konsekwentny TheatrePolski Theatre, Malarnia Stage, 5pm

Polish Dance Platform: Izabela Chlewińska TralfamadoreZamek (‘Castle’) Cultural Centre, Great hall (Sala Wielka), 5pm

new Russia – new Dramas. edition 02Nowy Theatre, Stage no.3 (Trzecia Scena), 5:30pm and 7:30pm

The Master and Margarita M. BulhakovPolski Theatre, 6pm

Concert: dżemPoznań International Fair, hall no. 2, 7pm

Polish Dance Platform: Alex Baczyński-Jenkins Displaced and perforatedStary Browar Studio, 7pm

12 Angry Men R. RoseNowy Theatre, 7pm

Concert: Aleksandra Meller, Rafał ostrowski and the group AjagoreBlue Note, 8pm

International Festival Poznań Baroque 2012Nowa Gazownia pavilion, 8pm

Moskwa Pietuszki – Jacek ZawadzkiPolski Theatre, Malarnia Stage, 8:30pm

Monday 10th December

An Adventure Polonia Theatre from WarsawWielki Theatre, 5:30pm and 8:30pm

Male menopause 2, or how to live with a woman J. J. NależytyMuzyczny Theatre, 5:30pm and 8:15pm

exhibition vernissage Franticham’s Universe (Francis van Maele, Antic ham)AT Gallery, 6pm

exhibition opens face to face with … an original calendar 2013‘Arsenal’ Municipal Gallery, 6pm

XV

c a l e n d a r o f e v e n t s D e c e m b e r 2 0 1 2

Concert: Smokie with symphony orchestraArena, 7pm

Concert: Maciej Fortuna TrioThe Upstairs Stage (Scena na Piętrze), 7pm

Tuesday 11th December

Thumbelina h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

The Snow Queen h.Ch. AndersenMuzyczny Theatre, 10am and 12:15pm

Supper for four hands P. BarzNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

Wednesday 12th December

Thumbelina h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 9:30am

The Snow Queen h.Ch. AndersenMuzyczny Theatre, 10am and 12:15pm

Supper for four hands P. BarzNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 6pm

Hamlet W. ShakespearePolski Theatre, Malarnia Stage, 6pm

WTF, AnonyMMous.orgeighth day Theatre (Teatr Ósmego dnia), 7pm

Concert in the series Organ WednesdaysNova auditorium, 7pm

Fiddler on the Roof J. Bock / J. SteinWielki Theatre, 7pm

The house of dance – the structure of crystalStrefa Ciszy Theatre, 7pm-11pm

Concert: elipsaMeskalina Club, 8pm

Peepshow dir. by P. Kruszczyński Nowy Theatre, 8pm

Concert: ArmiaBlue Note, 8pm

Concert: ŚwietlikiFabrika Club, 8:30pm

Thursday 13th December The Ugly Duckling h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

The nowy for Senior Citizens StorytellingNowy Theatre, Stage no.3 (Trzecia Scena), 6pm

Hamlet W. ShakespearePolski Theatre, Malarnia Stage, 6pm

Peepshow dir. by P. KruszczyńskiNowy Theatre, 7pm

Tragedy at the second-hand clothes store, or the tale of the average Pole (and Poland)Strefa Ciszy Theatre, 7pm

Fiddler on the Roof J. Bock / J. SteinWielki Theatre, 7pm

Phantom based on G. Leroux’s The Phantom of the OperaMuzyczny Theatre, 7pm

Concert: Last MinuteCrime Story Club, 7:30pm

Concert: BlindedBlue Note, 7:30pm

Friday 14th December

The Ugly Duckling h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

exhibition opens The art of revitalisation‘Arsenal’ Municipal Gallery, 6pm

Final shows at the Silkworms Gallery Studio UniformaSilkworms Gallery, College of humanities and Journalism (WSNhid), 7pm

Phantom based on G. Leroux’s The Phantom of the Opera Muzyczny Theatre, 7pm

The Corpse e. CoblePolski Theatre, 7pm

Tragedy at the second-hand clothes store, or the tale of the average Pole (and Poland)Strefa Ciszy Theatre, 7pm

Empire dir. by C. StudniakNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

Saturday 15th December

The Ugly Duckling h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 11am

Phantom based on G. Leroux’s The Phantom of the OperaMuzyczny Theatre, 6pm

The Discreet Charm of the Bourgeoisie dir. by M. LiberNowy Theatre, 7pm

The Corpse e. CoblePolski Theatre, 7pm

Empire dir. by C. StudniakNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

Concert: Scott KellyPod Minogą Club, 8pm

Concert: Bernard Maseli MaBaSo TrioBlue Note, 8pm

Sunday 16th December

Christmas Box Blum Theatre StudioConcordia design, 10am and 11:30am

The Ugly Duckling h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 11am and 1pm

Phantom based on G. Leroux’s The Phantom of the OperaMuzyczny Theatre, 5pm

Christmas Concert by the reGeneration Gospel Music GroupNowa Gazownia pavilion, 6pm

The Nutcracker P. TchaikovskyWielki Theatre, 6pm

Concert The Academy of Music for BeethovenNova auditorium, 7pm

The Discreet Charm of the Bourgeoisie dir. by M. LiberNowy Theatre, 7pm

The Corpse e. CoblePolski Theatre, 7pm

Empire dir. by C. StudniakNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

Monday 17th December

Concert Afternoons with Arte et scientiaAcademy of Music auditorium, 12noon

Concert The Academy of Music for BeethovenNova auditorium, 6pm

The Suicide’s Room – The Penguin’s Theatreeighth day Theatre (Teatr Ósmego dnia), 7pm

Tuesday 18th December

First day of an exhibition Wielkopolska’s air force 1919-1921Museum of the Wielkopolska Uprising 1918-1919

The Ugly Duckling h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Christmas Eve celebration at the festive innMuzyczny Theatre, 10am and 7pm

The Nutcracker P. TchaikovskyWielki Theatre, 11am and 6pm

Concert The Academy of Music for BeethovenNova auditorium, 7pm

New Music Stage: My PiafNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7pm

The Discreet Charm of the Bourgeoisie dir. by M. LiberNowy Theatre, 8pm

Concert: UpgradeBlue Note, 8pm

Wednesday 19th December

The Ugly Duckling h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 9:30am and 11:30am

Christmas Eve celebration at the festive innMuzyczny Theatre, 10am and 7pm

The Nutcracker P. TchaikovskyWielki Theatre, 11am and 6pm

Concert The Academy of Music for BeethovenNova auditorium, 6pm

XVI

c a l e n d a r o f e v e n t s D e c e m b e r 2 0 1 2

New Music Stage: My PiafNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7pm

Concert: Glenn Miller orchestraAdam Mickiewicz University auditorium, 8pm

Concert: Marek dyjakBlue Note, 8pm

Thursday 20th December

Christmas Eve celebration at the festive innMuzyczny Theatre, 10am and 7pm

Concert The Academy of Music for BeethovenNova auditorium, 6pm

Meeting with Leszek Bzdyl Theatre in action – movement in the theatreNowy Theatre, Stage no.3 (Trzecia Scena), 7pm

Concert: Mean MachineCrime Story Club, 7:30pm

Friday 21st December

Christmas Eve celebration at the festive innMuzyczny Theatre, 10am and 7pm

The Ugly Duckling h.Ch. AndersenAnimation Theatre, 11am

The Doll’s House S. Adamczak, M. Siegoczyński, K. MokrosińskiNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 6:30pm

Cat on a hot tin roof T. WilliamsPolski Theatre, Malarnia Stage, 7:30pm

Night-time guided tours of the CastleMeeting point by the Clock Tower, Zamek (‘Castle’) Cultural Centre, 9pm

Saturday 22nd December

Christmas Eve celebration at the festive innMuzyczny Theatre 10am, 6pm and 8:15pm

The Doll’s House S. Adamczak, M. Siegoczyński, K. MokrosińskiNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 6:30pm

Cat on a hot tin roof T. WilliamsPolski Theatre, Malarnia Stage, 7:30pm

Sunday 23rd December

Monday 24th December Christmas eve

Tuesday 25th December Christmas Day

Wednesday 26th December boxing Day

5th Poznań Carolling: Poznań Cathedral ChoirChurch of the holy Trinity, 6pm

5th Poznań Carolling: ProVobis ChoirChurch of St. Anthony of Padua, 7pm

Thursday 27th December

94th anniversary of the outbreak of the Wielkopolska uprising

Reenactment and lessons in living history to mark the 94th anniversary of the outbreak of the Wielkopolska UprisingMuseum of the Wielkopolska Uprising 1918-1919, 10am-7pm

5th Poznań Carolling: Affabre Concinui Vocal ensembleChurch of St. Mark the evangelist, os. Czecha, 6:30pm

Marshall’s Concert on the 94th anniversary of the outbreak of the Wielkopolska UprisingAdam Mickiewicz University auditorium, 7pm

5th Poznań Carolling: Poligrodzianie Folk dance ensemble from Poznań University of TechnologyChurch of St. John the evangelist, ul. Forteczna 7pm

Wielkopolska blues Summit with CharyzmaCrime Story Club, 7:30pm

Friday 28th December

Nightingale Carolling: Sebastian Karpiel-Bułecka with ensemble, Poznań Nightingales Choir Adam Mickiewicz University auditorium, 7pm

5th Poznań Carolling: Arion male voice choirChurch of the Resurrection, 7pm

Saturday 29th December

The Game Blum Theatre StudioConcordia design, 10am

Nightingale Carolling: Sebastian Karpiel-Bułecka with ensemble, Poznań Nightingales Choir Adam Mickiewicz University auditorium, 6pm

new year’s Concert Muzyczny Theatre, 6pm

Premiere!Jubilee concert Life is not theatreNowy Theatre, 6pm

5th Poznań Carolling: Staropolanie Folk dance GroupChurch of the holy Birth, os. Stefana Batorego, 6:45pm

The four of them. Wild customs G. ZapolskaPolski Theatre, 7pm

Poper. A comedy with songs J. LevinNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 8pm

Sunday 30th December

5th Poznań Carolling: Skowronki (Larks) Girls ChoirChurch of the Ascension of holy Mary, ul. Żbikowa, 1pm

Concert by the group Sine pulvere from hollandNational Museum, 6pm

new year’s Concert Muzyczny Theatre, 6pm

Concert at the end of the yearWielki Theatre, 6pm

Jubilee concert Life is not theatreNowy Theatre, 6pm

The four of them. Wild customs G. ZapolskaPolski Theatre, 7pm

Poper. A comedy with songs J. LevinNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 8pm

Monday 31st December

Concert: Sine pulvere (holland)Museum of Musical Instruments, 5pm and 8pm

new year’s ConcertMuzyczny Theatre, 6pm

Jubilee concert Life is not theatreNowy Theatre, 6pm

new year’s eve party with the bands Wilki and Fun Factorypl. Wolności from 6pm

The four of them. Wild customs G. ZapolskaPolski Theatre, 7pm

new year’s Concert From Gershwin to StraussAdam Mickiewicz University auditorium, 7pm

new year’s Concert (following the concert there will be a ball in the opera)Wielki Theatre, 7pm

new year’s eve at Muza cinemawww.kinomuza.pl

Poper. A comedy with songs J. LevinNowy Theatre, New Stage (Scena Nowa), 7:30pm

new year’s eve with duty FreeBlue Note, 8:30pm

Calendar – compiled by G.S.

Translation R. Pagett

Do poduszki, pod poduszkę i... samą poduszkę – poleca sklep.wmposnania.pl

AlbumyGrunwald, Sołacz, Chwaliszewo – urokliwe zakątki, historie dzielnic, domów i ich mieszkańców znajdziecie na kartach książek, które wydało Wydawnictwo Miejskie Posnania. To znakomity prezent dla czytelników zainteresowanych naszym miastem.

Nowość! Polsce zawsze i wszędzie służyć będę. Mundury i broń Wojsk Wielkopolskich 1918-1920 – cenne źródło wiedzy dla wytrawnych i początkujących znawców historii m.in. dzięki kolorowym akwarelom pokazującym umundurowanie i broń od karabinów po samoloty.

Na mikołajkowy prezent:Pendrive Ratusz 2GBpoduszka (z wypełnieniem) serii Kamieniczki – 3 wzory pozwalające stworzyć komplet. Dostępna także w wersji bez wypełnienia.

79 złJan KaczmareK

WaLISzeWO POZNAŃSKA WENECJA

WaLIS

zeWO

POZNAŃSKA WENECJA

ISBN 978-83-7768-012-4

75 zł 75 zł

34,80 złza sztukę 27,50 zł

Polsce zawsze i wszędzie służyć będę Mundur i broń Wojsk Wielkopolskich 1918–1920

Karol Szaładziński Leszek Rościszewski

35 zł

kalendarium wydarzeń calendar of eventsgrudzień December

z tym numerem

IKS-a taniej w mieście!

wię

cej na

ww

w.k

ultu

rap

ozn

an

.pl Wydawnictwo Miejskie

Posnaniagrudzień nr 12 (254)/2012

Cena 4,90 zł (w tym 5% VAT) ISSN 1231-9139