1

Warszawa, 29 października 2014 r.

Graniczna kontrola sanitarna

- zadania Państwowej Inspekcji

Sanitarnej

2

Państwowa Inspekcja Sanitarna

- kompetencje

Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej działają na

podstawie: - ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji

Sanitarnej, - ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie

żywności i żywienia - rozporządzenia (WE) nr 882/2004 Parlamentu

Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym (…)

3

Państwowa Inspekcja Sanitarna

- kompetencje

Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej przeprowadzają

graniczną kontrolę sanitarną, której celem jest utrzymanie

bariery sanitarno-epidemiologicznej kraju poprzez

niedopuszczenie do wprowadzenia na terytorium

Rzeczypospolitej Polskiej i Unii Europejskiej żywności oraz

materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością,

które nie spełniają wymagań zdrowotnych określonych w

obowiązujących przepisach prawnych i mogą stanowić

zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi.

GSSE Świnoujście

GSSE Gdynia

GSSE Szczecin

GSSE Elbląg

GSSE Suwałki

GSSE Warszawa

GSSE Koroszczyn

GSSE Dorohusk

GSSE Hrebenne

GSSE Przemyśl

5

Kontrola graniczna – przepisy prawne

Ogólne wymagania dotyczące kontroli granicznych żywności oraz

materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością importowanych z

państw trzecich określają przepisy rozporządzenia PE i Rady nr

882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli

urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z

prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi

zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt

Szczegółowe wymagania dotyczące kontroli granicznych

wprowadzają przepisy prawa krajowego oraz dodatkowe

rozporządzenia lub decyzje Komisji Europejskiej

np. rozporządzenie Komisji nr 669/2009, 258/2010, 284/2011,

322/2014 oraz 884/2014

6

Przepisy krajowe

Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i

żywienia – art. 79 - 84

- graniczne kontrole sanitarne obejmują żywność pochodzenia

niezwierzęcego oraz materiały lub wyroby przeznaczone do kontaktu z

żywnością, przywożone z państw trzecich

- nie dotyczy to towarów w ilościach wskazujących na ich niehandlowy

charakter, w tym w celu wykonania badań, doświadczeń, w celach

reklamy

- w przypadku towarów wywożonych z terytorium Unii Europejskiej

graniczna kontrola sanitarna przeprowadzana jest na wniosek

eksportera – kontrola towarów przy wywozie nie jest obowiązkowa

7

Przepisy krajowe

- graniczne kontrole sanitarne są przeprowadzane:

- na przejściach granicznych przez państwowych granicznych

inspektorów sanitarnych,

- w miejscu przeznaczenia towarów, siedzibie importera albo odbiorcy

towarów przez państwowych powiatowych lub granicznych inspektorów

sanitarnych

- osoba odpowiedzialna za przywóz towarów składa wniosek o

przeprowadzenie kontroli do właściwego organu PIS nie później niż na

48 godzin, a w przypadku środków spożywczych nietrwałych

mikrobiologicznie nie później niż na 24 godziny przed planowanym

przywozem

- dokumentacja potrzebna do kontroli obejmuje wniosek o

przeprowadzenie kontroli, dokumenty handlowe, wyniki badań towaru

8

Przepisy krajowe

- w wyniku przeprowadzonej kontroli właściwy organ PIS wydaje

świadectwo stwierdzające spełnianie wymagań zdrowotnych przez

kontrolowane towary

- na podstawie świadectwa organy celne nadają dopuszczalne

przeznaczenie celne

- opłaty związane z przeprowadzeniem granicznych kontroli sanitarnych

ponoszą przedsiębiorcy

- stawki opłat określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 maja

2009 r. w sprawie opłat za czynności wykonywane przez organy

Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach urzędowych kontroli

żywności (Dz. U. Nr 78, poz. 656, z późn. zm.)

9

Przepisy krajowe

- rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2007 r. w sprawie

wykazu przejść granicznych właściwych dla przeprowadzania granicznej

kontroli sanitarnej (Dz. U. Nr 196, poz. 1423)

- określa wykaz przejść granicznych, przez które środki spożywcze oraz

materiały i wyroby przeznaczone do kontaktu z żywnością, podlegające

granicznej kontroli sanitarnej, mogą być wprowadzane na terytorium

Wspólnoty Europejskiej

- rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 grudnia 2011 r. w sprawie

wykazu towarów, które podlegają granicznej kontroli sanitarnej (Dz. U.

Nr 272, poz. 1612)

- określa wykaz towarów podlegających granicznej kontroli sanitarnej,

które nie zostały objęte regulacjami unijnymi

- towary podlegają tylko jednej kontroli sanitarnej na podstawie

przepisów unijnych albo przepisów krajowych

10

Przepisy krajowe

Bieżący i zapobiegawczy nadzór sanitarno-epidemiologiczny na

granicy Polski prowadzony jest przez Państwowych Granicznych

Inspektorów Sanitarnych we współpracy z innymi organami kontroli

granicznej oraz z innymi jednostkami.

- rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 lutego 2008 r. w sprawie

współpracy organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej z organami

celnymi w zakresie granicznych kontroli sanitarnych (Dz. U. Nr 37,

poz. 213, z późn. zm.)

- określa sposób współpracy organów, w tym tryb postępowania w

określonych przypadkach

11

Przepisy krajowe

Współpraca z organami celnymi polega na:

- wzajemnym udzielaniu pomocy w zakresie prawidłowej identyfikacji

towarów zgłoszonych i podlegających granicznej kontroli sanitarnej, a

także informowaniu o zauważonych nieprawidłowościach stwierdzonych

w związku z kontrolą celną lub sanitarną

- towary nieobjęte obowiązkową kontrolą graniczną mogą zostać objęte

kontrolą w każdym przypadku podejrzenia lub stwierdzenia

nieprawidłowości

- wówczas organ celny powiadamia właściwy organ PIS o

niezgodnościach towaru, a działania są podejmowane na podstawie

rozporządzenia (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego

wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do

warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylającego

rozporządzenie (EWG) nr 339/93

12

Wyniki kontroli granicznych

- w 2013 r. w ramach nadzoru nad środkami spożywczymi oraz

materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością organy Państwowej

Inspekcji Sanitarnej przeprowadziły 35 490 granicznych kontroli

sanitarnych

- wydano 248 decyzji o zakazie wprowadzenia importowanych partii

środków spożywczych do obrotu w Unii Europejskiej.

- w przypadku produktów, które nie spełniały wymagań zdrowotnych i

stanowiły równocześnie potencjalne zagrożenie dla zdrowia lub życia

konsumentów, przesłano w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania

o Niebezpiecznej Żywności i Paszach – RASFF powiadomienia o

odrzuceniu na granicy

- w 2013 r. – 44 powiadomień o odrzuceniu na granicy

GSSE Świnoujście

GSSE Gdynia

GSSE Szczecin

GSSE Elbląg

GSSE Suwałki

GSSE Warszawa

GSSE Koroszczyn

GSSE Dorohusk

GSSE Hrebenne

GSSE Przemyśl

Kontrolowana żywność (Port Gdynia / I półrocze 2012)

Rodzaj towarów Ilość partii Ilość świadectw

o jakości zdrowotnej

Świeże owoce - 78 000 kg 4 świadectwa

Świeży imbir - 42 000 kg 4 świadectwa

Mrożone owoce - 599 201 kg 27 świadectw

Mrożony bambus - 77 700 kg 4 świadectwa

Grzyby mrożone - 127 922 kg 9 świadectw

Ekstrakty roślinne - 124 950 kg 10 świadectw

Koncentraty soków - 20 000 kg 1 świadectwo

Makaron bezjajeczny - 28 456 kg 6 świadectw

Sosy - 155 126 kg 19 świadectw

Mrożone warzywa - 46 000 kg 2 świadectwa

Mrożone koncentraty soków - 40 585 kg 2 świadectwa

Rodzaj towarów Ilość partii Ilość świadectw

o jakości zdrowotnej

Substancje dodatkowe - 474 730 kg 19 świadectw

Izobaty i konc. białka

sojowego - 1 165 643 kg 66 świadectw

Supl. diety i surowce - 75 626 kg 63 świadectwa

Herbata - 716 056 kg 72 świadectwa

Warzywa suszone - 831 292 kg 49 świadectw

Owoce suszone - 180 000 kg 4 świadectwa

Przyprawy - 13 845 kg 15 świadectw

Rośliny oleiste - 111 144 kg 4 świadectwa

Orzechy ziemne - 7 46 312 kg 37 świadectw

Przedmioty użytku

Ceramika, tworzywa sztuczne, produkty ze stali - partia ogółem -

5 146 206 kg – 609 świadectw

ILOŚĆ DECYZJI GSSE Gdynia (asortyment, jakiej orientacyjnie ilości

dotyczyły, najczęstsze przyczyny dyskwalifikacji, dalsze losy towaru) –

Port Gdynia

asortyment

jakiej orientacyjnie

ilości dotyczyły

najczęstsze

przyczyny

dyskwalifikacji

dalsze losy towaru

Orzechy

ziemne

w łupinie

18 000 kg/600 worków aflatoksyna wywóz

Herbata

zielona

24 750 kg/450

kartonów

pestycydy wykonalność

wywozu do dnia

27.08.2012

Herbata

zielona

18 000 kg/450

kartonów

pestycydy wykonalność

wywozu do dnia

27.08.2012

Zestaw łyżek

nylonowych

111,40 kg/11 kartonów wysoka zawartość

PAAS

utylizacja

Kontrolowana żywność (Port Gdańsk / I półrocze 2012)

Rodzaj towarów Ilość partii Ilość świadectw

o jakości zdrowotnej

Świeże owoce - 1 104 480 kg 59 świadectw

Świeży imbir - 25 500 kg 1 świadectwo

Mrożone owoce - 294 495 kg 9 świadectw

Mrożony bambus - 73 440 kg 3 świadectwa

Grzyby mrożone - 94 935 kg 6 świadectw

Ekstrakty roślinne - 19 899 kg 5 świadectw

Koncentraty soków - 108 222 kg 3 świadectwo

Makaron bezjajeczny - 8 428 kg 3 świadectw

Sosy (gł. sojowe) - 174 976 kg 8 świadectw

Zupki chińskie - 238 424 kg 12 świadectw

Mrożone koncentraty soków - ----------- kg --- świadectwa

Rodzaj towarów Ilość partii Ilość świadectw

o jakości zdrowotnej

Substancje dodatkowe - ------------- kg ---- świadectw

Izobaty i konc. białka

sojowego - ------------- kg ---- świadectw

Supl. diety i surowce - ------------- kg ---- świadectw

Herbata - 451 501 kg 35 świadectw

Warzywa suszone (fasola) - 21 042 kg 1 świadectwo

Owoce suszone - 693 730 kg 31 świadectwa

Przyprawy (chili) - 32 128 kg 2 świadectwa

Orzechy - 2 758 160 kg 156 świadectw

Przedmioty użytku

Ceramika - 1 561 548 kg 131 świadectw

Tworzywa sztuczne - 358 052 kg 76 świadectw

Pozostałe - 1 170 949 kg 169 świadectw

DECYZJE GSSE Gdynia – Port GDAŃSK

asortyment

jakiej orientacyjnie ilości

dotyczyły

najczęstsze przyczyny

dyskwalifikacji

dalsze losy

towaru

Pomelo

świeże (po

segregacji)

2 772 kg (252 kart.) zepsute, zgniłe utylizacja

Herbata

zielona

14 740 kg (670 kart.) pestycydy wywóz

Pomelo

świeże

20 280 kg (1 560

kart.)

pestycydy wywóz

Pomelo

świeże (po

segregacji)

1 848 kg (154 kart.) zepsute, zgniłe utylizacja

Pomelo

świeże (po

segregacji)

1 793 kg (163 kart.) zepsute, zgniłe,

spleśniałe

utylizacja

Herbata

zielona

25 065kg (450 worków) pestycydy wywóz

20

Wyniki kontroli granicznych

Środki spożywcze oraz wyroby do kontaktu z żywnością odrzucone na

granicy RP i jednocześnie zgłoszone do RASFF w 2014 r. w wyniku

granicznej kontroli sanitarnej (od stycznia 2014 do 23.10.2014 r.), wg

kraju pochodzenia:

Indie - ziarno sezamu obłuszczone, rodzynki, gałka muszkatołowa

Indonezja - gałka muszkatołowa

Ukraina - nierafinowany olej sojowy

Turcja - rodzynki

Chiny - łyżka cedzakowa, prażone i solone orzeszki ziemne, jagody goi

suszone, suszone wodorosty, marynowana rzodkiew

21

Wyniki kontroli granicznych

Vietnam - czarny pieprz

Pakistan - rodzynki

Argentyna - orzechy ziemne blanszowane

Egipt - pomarańcze

Stany Zjednoczone - orzechy pistacjowe

Brazylia - orzechy ziemne blanszowane, orzechy ziemne surowe łuskane

22