Goniec Polski, wydanie 514

KTÓREJ MOŻESZ ZAUFAĆKANCELARIA PRAWNA,

GP CMYK.pdf 29/09/2011 17:24:23

Sprawdź wersję online! Wystarczy

zeskanować kod

Jesteśmy potęgą w skokach

Dodatek kulinarny:Nadchodzi słodki Tłusty Czwartek STR. 35

Adam Małysz ocenia występy Polaków na igrzyskach w Soczi:

str. 50

Ikonowicz kontraMichalkiewicz:

Tusk zostanie prezydentem UE?FELIETONY STR. 12

Wypadek?drogowy | w pracy | w miejscu publicznym | pobicie

Zapewniamy:• brytyjskich prawników • obsługę w języku polskim

• darmową poradę prawną • stały kontakt na każdym etapie sprawy na terenie całego UK

Należy Ci się

odszkodowanie

BRYTYJSCY PRAWNICY W ZASIĘGU RĘKI... I JĘZYKA

[email protected] 0800 335 7006,

0774 029 2237, 020 3369 85 22

claims_pro_limited_FP.indd 3 2013-04-30 10:23:10sekcja1_68_514.indd 2 2014-02-18 18:32:54

Należy Ci się

odszkodowanie

0774 029 2237, 020 3369 85 22

Należy Ci się

odszkodowanie

0774 029 2237, 020 3369 85 22

Należy Ci się

odszkodowanie

0774 029 2237, 020 3369 85 22

[email protected]

Kancelaria Prawna Osbornes 43671923

osbornes_FP_498.indd 1 2013-10-21 12:44:14

>> Od redakcjiGdy przed tygodniem rozmawialiśmy z Bartłomiejem Bonkiem, znakomitym polskim sztangistą, nikt nie przypuszczał, że będzie to ostatni wywiad poświęcony za życia jego maleńkiej Julce. Pan Bartek chciał roz-mawiać tylko o niej, ciężary spychając na drugi plan. – Myślę, że gdyby Julka była moim jedynym dzieckiem i urodziła się w takim stanie, to bym nie udźwignął tego ciężaru. A dzisiaj najprawdopodobniej siedziałbym w więzieniu. Bo do głowy przychodziły mi przeróżne myśli. Nie, nie chciałem nikogo zabić, ale naprawdę nie wiem, co bym zrobił, gdybym nie był takim opanowanym człowiekiem – mówił pan Bartek. Przed kilkoma dniami jego Julka odeszła. To jej zadedykuje każdy swój kolejny sukces.

GDZIE NAS NIE LUBIĄ? POLACY SĄ JEDNĄ Z NAJBARDZIEJ MOBILNYCH NACJI.

ROZMOWA Z SZYMONEM SIARĄ, MŁODYM POLSKIM ARTYSTĄ.

MdM czy Help to buy?

W narodowym klimacie

CZYTAJ, POLONIO! CZY W WIELKIEJ BRY-TANII CZYTA SIĘ WIĘCEJ NIŻ NAD WISŁĄ?

RATA TWOJEGO KREDYTU WE FRANKACH SZWAJCARSKICH NIE MUSI BYĆ WYŻSZA.

W tym roku w Polsce i w UK może-my kupić mieszkanie, do którego „dołoży się” rząd. Gdzie lepiej?

Rozmowa z Albinem Tybulewiczem – nestorem polskiego ruchu naro-dowego w Wielkiej Brytanii.CZYTELNICY PYTAJĄ. EKSPERCI

ODPOWIADAJĄ NA ŁAMACH GAZETY.

PRZEGLĄD NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ NA WYSPACH. KSIĄŻKI, PŁYTY.

SYPNĘŁO NIESPODZIANKAMI W POLSKIEJ LIDZE PIĄTEK PIŁKARSKICH W LONDYNIE.

Karol Pomeranekredaktor naczelny

STR. 35

STR. 24 STR. 16STR. 50

STR. 6

STR. 20

STR. 22

STR. 26

STR. 27

STR. 30

STR. 52

STR. 54

STR. 53

STR. 66

Już za tydzieńRozmowa z Eweliną Kisiel:>> czy modelki mają

kompleksy>> jak Top Model UK

pomaga dzieciom>> cechy idealnej

modelki

>> NIE PRZEGAP!

>> ADAM MAŁYSZ DLA GOŃCA:

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2STDyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: [email protected] naczelny: Karol Pomeranek, E: [email protected] (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: [email protected], Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Szymon Szar (sport), Oskar Dąbkowski (styl), Anna Zielińska, Sonia Grodek, Dariusz Dzikowski, Grzegorz LisickiFelietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michal-kiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji)Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Maciej Ligus, Rafał KoczanRedakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkow-ska, E: [email protected] i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: [email protected] Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: [email protected] Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: [email protected] Bożena Szul E: [email protected] Paweł Kuzioła T: 07974990013T: 020 7099 7107, E: [email protected] KulpaT: 07974 99 00 14, E: [email protected] i finanse: Samanta KulpaT: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: [email protected]: E: [email protected], T: 020 7099 7107Prenumerata: T: 020 7099 7105Wydawca (Publisher): 1MM Media LimitedTytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

Nasze sprawy

Wywiad

Społeczeństwo

Finanse

Panel ekspertów

Kultura

OgłoszeniaŁamigłówki

Katalog Firm

Bułka z bananem jest świetnym produktem

Dodatek kulinarny

Tłusty czwartek to jedna z ostat-nich okazji na karnawałowe sza-leństwo. Na naszych stołach kró-lują wtedy pączki, faworki, eklery. Dlatego też w tym tygodniu pro-ponujemy przepisy na najlepsze słodkie smakołyki i przypomina-my, skąd wzięła się tradycja świę-towania tłustego czwartku.

>> Polecamy:

w numerze | 4

21 lutego 2014

Paginki_do_pdfa.indd 1 2014-02-12 11:41:23

XX xxxxx 2011

sekcja1_68_514.indd 4 2014-02-18 18:36:02

[email protected]

osbornes_FP_498.indd 1 2013-10-21 12:44:14sekcja1_68_514.indd 5 2014-02-18 18:32:11

[email protected]

osbornes_FP_498.indd 1 2013-10-21 12:44:14

>> Od redakcjiGdy przed tygodniem rozmawialiśmy z Bartłomiejem Bonkiem, znakomitym polskim sztangistą, nikt nie przypuszczał, że będzie to ostatni wywiad poświęcony za życia jego maleńkiej Julce. Pan Bartek chciał roz-mawiać tylko o niej, ciężary spychając na drugi plan. – Myślę, że gdyby Julka była moim jedynym dzieckiem i urodziła się w takim stanie, to bym nie udźwignął tego ciężaru. A dzisiaj najprawdopodobniej siedziałbym w więzieniu. Bo do głowy przychodziły mi przeróżne myśli. Nie, nie chciałem nikogo zabić, ale naprawdę nie wiem, co bym zrobił, gdybym nie był takim opanowanym człowiekiem – mówił pan Bartek. Przed kilkoma dniami jego Julka odeszła. To jej zadedykuje każdy swój kolejny sukces.

GDZIE NAS NIE LUBIĄ? POLACY SĄ JEDNĄ Z NAJBARDZIEJ MOBILNYCH NACJI.

ROZMOWA Z SZYMONEM SIARĄ, MŁODYM POLSKIM ARTYSTĄ.

MdM czy Help to buy?

W narodowym klimacie

CZYTAJ, POLONIO! CZY W WIELKIEJ BRY-TANII CZYTA SIĘ WIĘCEJ NIŻ NAD WISŁĄ?

RATA TWOJEGO KREDYTU WE FRANKACH SZWAJCARSKICH NIE MUSI BYĆ WYŻSZA.

W tym roku w Polsce i w UK może-my kupić mieszkanie, do którego „dołoży się” rząd. Gdzie lepiej?

Rozmowa z Albinem Tybulewiczem – nestorem polskiego ruchu naro-dowego w Wielkiej Brytanii.CZYTELNICY PYTAJĄ. EKSPERCI

ODPOWIADAJĄ NA ŁAMACH GAZETY.

PRZEGLĄD NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ NA WYSPACH. KSIĄŻKI, PŁYTY.

SYPNĘŁO NIESPODZIANKAMI W POLSKIEJ LIDZE PIĄTEK PIŁKARSKICH W LONDYNIE.

Karol Pomeranekredaktor naczelny

STR. 35

STR. 24 STR. 16STR. 50

STR. 6

STR. 20

STR. 22

STR. 26

STR. 27

STR. 30

STR. 52

STR. 54

STR. 53

STR. 66

Już za tydzieńRozmowa z Eweliną Kisiel:>> czy modelki mają

kompleksy>> jak Top Model UK

pomaga dzieciom>> cechy idealnej

modelki

>> NIE PRZEGAP!

>> ADAM MAŁYSZ DLA GOŃCA:

Adres: Goniec Polski – The Polish Times, Exchange Plaza, 58 Uxbridge Road, London, W5 2STDyrektor wydawniczy: Izabela Nowak, E: [email protected] naczelny: Karol Pomeranek, E: [email protected] (Editorial): T: 020 7099 7106, F: 020 7099 6815, E: [email protected], Joanna Szmatuła, Anna Dobiecka, Szymon Szar (sport), Oskar Dąbkowski (styl), Anna Zielińska, Sonia Grodek, Dariusz Dzikowski, Grzegorz LisickiFelietoniści: Piotr Ikonowicz, Stanisław Michal-kiewicz (poglądy Autorów nie zawsze są zgodne z poglądami redakcji)Korekta: Elżbieta Marciniak Skład i Grafika: Maciej Ligus, Rafał KoczanRedakcja portalu Goniec.com: Marta Łaczkow-ska, E: [email protected] i Reklama (Advertising), ogłoszenia: T: 020 7099 7107, E: [email protected] Sylwia Bohatyrewicz T: 07974 99 00 11, E: [email protected] Łukasz Zawisza T: 07974 99 00 12, E: [email protected] Bożena Szul E: [email protected] Paweł Kuzioła T: 07974990013T: 020 7099 7107, E: [email protected] KulpaT: 07974 99 00 14, E: [email protected] i finanse: Samanta KulpaT: 020 7099 7105, T: 07974 99 00 14, E: [email protected]: E: [email protected], T: 020 7099 7107Prenumerata: T: 020 7099 7105Wydawca (Publisher): 1MM Media LimitedTytuł zarejestrowany pod numerem ISSN 2044-5202Redakcja Gońca Polskiego nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń. Redakcja zastrzega sobie prawo odmowy publikacji ogłoszenia bez podania przyczyny.

Nasze sprawy

Wywiad

Społeczeństwo

Finanse

Panel ekspertów

Kultura

OgłoszeniaŁamigłówki

Katalog Firm

Bułka z bananem jest świetnym produktem

Dodatek kulinarny

Tłusty czwartek to jedna z ostat-nich okazji na karnawałowe sza-leństwo. Na naszych stołach kró-lują wtedy pączki, faworki, eklery. Dlatego też w tym tygodniu pro-ponujemy przepisy na najlepsze słodkie smakołyki i przypomina-my, skąd wzięła się tradycja świę-towania tłustego czwartku.

>> Polecamy:

w numerze | 4

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

sekcja1_68_514.indd 4 2014-02-18 18:36:02

[email protected]

osbornes_FP_498.indd 1 2013-10-21 12:44:14sekcja1_68_514.indd 5 2014-02-18 18:32:11

Polacy są jedną z najbardziej mobilnych nacji. Determinacja zwią-zana z poszukiwaniem pracy i spełnianiem marzeń o lepszym ży-ciu rozrzuca nas po całym świecie. Z badań wynika, że najwięcej rodaków mieszka w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Irlandii, Holandii i Norwegii.

temat tygodnia | 6

Wielkiej Brytanii od kil-kunastu miesięcy można usłyszeć głosy niechętne Polakom. Głosy wypo-

wiadane nie tylko przez żądne sensacji tabloidy, ale również przez polityków – choćby Davida Camerona, który w czasie ostatniego szczytu w Brukseli stwierdził, że „wielkim błędem” było pełne otwar-cie granic dla Polaków i obywateli innych krajów przyjętych do Unii prawie 10 lat temu. Brytyjski premier podważył w ten

sposób sens istnienia jednej z głównych zasad, na których opiera się Unia Euro-pejska. Prawdopodobnie powodem nie-chęci do emigrantów jest strach przed masywnym napływem Rumunów i Buł-garów, którzy od 1. stycznia br. mogą swobodnie migrować do UK.

– Wypowiedź premiera odebrałem z zażenowaniem – zaznacza 71-letni Cli� White z Croydon. – Znam wielu Polaków, zarówno ze starej fali emigracyjnej, jak i z tej najnowszej, i uważam, że wiele do-

Gdzie nas w Europie nie lubią?

>> Anna Dobiecka

brego dali nam, Brytyjczykom. Zamiast panikować przed napływem nowych nacji, należy obmyślić program działania – podkreśla.

Dlaczego Cameron to robi? W 2013 r. w wyborach samorządowych

na trzecim miejscu nieoczekiwanie upla-sowała się eurosceptyczna, nacjonali-styczna Partia Niepodległości Zjednoczo-nego Królestwa (UKIP), odbierając głosy przede wszystkim partii Davida Camero-na. Stąd próby odzyskania wyborców za pomocą głoszenia podobnych UKIP-owi haseł. Że jest to populizm, potwierdza Heather Grabbe, dyrektorka brukselskie-go Instytutu Polityki Europejskiej Open Society Foundations, w wywiadzie dla jednego z polskich tygodników: „Pre-mier politycznie jest pod rosnącą presją radykalnej prawicy. W Wielkiej Brytanii, podobnie jak w całej Europie, narasta po-

W 2013 ROKUW WYBORACH SAMORZĄDO-WYCH NA TRZECIM MIEJSCU NIEOCZEKIWANIE UPLASO-WAŁA SIĘ EUROSCEPTYCZNA, NACJONALISTYCZNA PARTIA NIEPODLEGŁOŚCI ZJEDNO-CZONEGO KRÓLESTWA

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

sekcja1_68_514.indd 6 2014-02-18 18:31:59

7 | temat tygodnia

pulizm. A na wyborcach większe wraże-nie robią anegdoty, z których tradycyjnie tworzone są populistyczne narracje, np. „Przez Unię Europejską imigranci zabie-rają całą pomoc społeczną.” – Niestety retoryka Camerona znajduje obecnie poparcie innych populistycznych ugru-powań w wielu europejskich krajach – twierdzi Karolina Grot, analityczka Pro-gramu Polityki Migracyjnej w Instytucie Spraw Publicznych. Według niej rezultat referendum z 09.02.2014 w Szwajcarii (ponad połowa obywateli opowiedziała się za wprowadzeniem ograniczeń dla imigrantów, które miałyby wejść w życie od 2018 r.) jest echem antyimigracyjnych nastrojów narastających w krajach Starej Unii w ostatnich latach.

W kraju tulipanów– Nie odczuwam niechęci ze strony

Holendrów – twierdzi Piotr Włóczek, któ-ry od 8 lat regularnie przyjeżdża do Venlo w Holandii do pracy w szklarniach. Tubyl-cy są zawsze dla Piotra życzliwi, czasem próbują nawet powiedzieć „cześć” łama-ną polszczyzną. Inna rzecz, że Piotr mało ma do czynienia z Holendrami. Został zatrudniony przez agencję pośrednictwa pracy, tak jak i większość jego współpra-cowników różnych narodowości. – Nie znam �amandzkiego, oni też nie wszyscy mówią po angielsku, więc właściwie nie mamy za bardzo kontaktu. Tyle co w skle-pie, czy u lekarza – wyjaśnia bydgosz-czanin. Z powodu nieznajomości języka

Piotr nie jest też w stanie za bardzo okre-ślić jaki wizerunek Polaka lansują media.

– Z badań opinii publicznej przepro-wadzonych przez Instytut Spraw Publicz-nych Niderlandach wynika, że Polacy są postrzegani przez nich dość pozytywnie, w najgorszym wypadku – neutralnie – wyjaśnia Karolina Grot. Polacy są oce-niani przez Holendrów poprzez obec-ność na rynku pracy, czyli głównie przez chęć do podejmowania prac nawet w trudnych warunkach i za niewielkie pie-niądze, a jednocześnie wykonywanych rzetelnie. Holendrzy akceptują Polaków w rożnych rolach społecznych: jako tu-rystów, przyjaciół, sąsiadów, współpra-cowników (choć rzadko pracują z Holen-drami, bo pracują głównie w zawodach niewymagających wysokich kwali�kacji i znajomości języka, rzadziej pracują w usługach). I uwaga, w przeciwieństwie do Brytyjczyków, blisko połowa Holen-drów akceptuje Polaka jako radnego lub osobę zarządzającą ich firmą. Tylko 16 proc. Holendrów utożsamia obecność naszych rodaków w Niderlandach ze wzrostem wydatków na opiekę społecz-ną, a 6 proc. z nich uważa, że Polacy sta-

CZY WIESZ, ŻE?Wg raportu University College London w latach 2001-2011 dzięki emigrantom z Europy Środkowowschodniej brytyjski budżet zyskał 22 mld funtów!

sekcja1_68_514.indd 7 2014-02-18 18:31:46

Polacy są jedną z najbardziej mobilnych nacji. Determinacja zwią-zana z poszukiwaniem pracy i spełnianiem marzeń o lepszym ży-ciu rozrzuca nas po całym świecie. Z badań wynika, że najwięcej rodaków mieszka w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Irlandii, Holandii i Norwegii.

temat tygodnia | 6

Wielkiej Brytanii od kil-kunastu miesięcy można usłyszeć głosy niechętne Polakom. Głosy wypo-

wiadane nie tylko przez żądne sensacji tabloidy, ale również przez polityków – choćby Davida Camerona, który w czasie ostatniego szczytu w Brukseli stwierdził, że „wielkim błędem” było pełne otwar-cie granic dla Polaków i obywateli innych krajów przyjętych do Unii prawie 10 lat temu. Brytyjski premier podważył w ten

sposób sens istnienia jednej z głównych zasad, na których opiera się Unia Euro-pejska. Prawdopodobnie powodem nie-chęci do emigrantów jest strach przed masywnym napływem Rumunów i Buł-garów, którzy od 1. stycznia br. mogą swobodnie migrować do UK.

– Wypowiedź premiera odebrałem z zażenowaniem – zaznacza 71-letni Cli� White z Croydon. – Znam wielu Polaków, zarówno ze starej fali emigracyjnej, jak i z tej najnowszej, i uważam, że wiele do-

Gdzie nas w Europie nie lubią?

>> Anna Dobiecka

brego dali nam, Brytyjczykom. Zamiast panikować przed napływem nowych nacji, należy obmyślić program działania – podkreśla.

Dlaczego Cameron to robi? W 2013 r. w wyborach samorządowych

na trzecim miejscu nieoczekiwanie upla-sowała się eurosceptyczna, nacjonali-styczna Partia Niepodległości Zjednoczo-nego Królestwa (UKIP), odbierając głosy przede wszystkim partii Davida Camero-na. Stąd próby odzyskania wyborców za pomocą głoszenia podobnych UKIP-owi haseł. Że jest to populizm, potwierdza Heather Grabbe, dyrektorka brukselskie-go Instytutu Polityki Europejskiej Open Society Foundations, w wywiadzie dla jednego z polskich tygodników: „Pre-mier politycznie jest pod rosnącą presją radykalnej prawicy. W Wielkiej Brytanii, podobnie jak w całej Europie, narasta po-

W 2013 ROKUW WYBORACH SAMORZĄDO-WYCH NA TRZECIM MIEJSCU NIEOCZEKIWANIE UPLASO-WAŁA SIĘ EUROSCEPTYCZNA, NACJONALISTYCZNA PARTIA NIEPODLEGŁOŚCI ZJEDNO-CZONEGO KRÓLESTWA

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

sekcja1_68_514.indd 6 2014-02-18 18:31:59

7 | temat tygodnia

pulizm. A na wyborcach większe wraże-nie robią anegdoty, z których tradycyjnie tworzone są populistyczne narracje, np. „Przez Unię Europejską imigranci zabie-rają całą pomoc społeczną.” – Niestety retoryka Camerona znajduje obecnie poparcie innych populistycznych ugru-powań w wielu europejskich krajach – twierdzi Karolina Grot, analityczka Pro-gramu Polityki Migracyjnej w Instytucie Spraw Publicznych. Według niej rezultat referendum z 09.02.2014 w Szwajcarii (ponad połowa obywateli opowiedziała się za wprowadzeniem ograniczeń dla imigrantów, które miałyby wejść w życie od 2018 r.) jest echem antyimigracyjnych nastrojów narastających w krajach Starej Unii w ostatnich latach.

W kraju tulipanów– Nie odczuwam niechęci ze strony

Holendrów – twierdzi Piotr Włóczek, któ-ry od 8 lat regularnie przyjeżdża do Venlo w Holandii do pracy w szklarniach. Tubyl-cy są zawsze dla Piotra życzliwi, czasem próbują nawet powiedzieć „cześć” łama-ną polszczyzną. Inna rzecz, że Piotr mało ma do czynienia z Holendrami. Został zatrudniony przez agencję pośrednictwa pracy, tak jak i większość jego współpra-cowników różnych narodowości. – Nie znam �amandzkiego, oni też nie wszyscy mówią po angielsku, więc właściwie nie mamy za bardzo kontaktu. Tyle co w skle-pie, czy u lekarza – wyjaśnia bydgosz-czanin. Z powodu nieznajomości języka

Piotr nie jest też w stanie za bardzo okre-ślić jaki wizerunek Polaka lansują media.

– Z badań opinii publicznej przepro-wadzonych przez Instytut Spraw Publicz-nych Niderlandach wynika, że Polacy są postrzegani przez nich dość pozytywnie, w najgorszym wypadku – neutralnie – wyjaśnia Karolina Grot. Polacy są oce-niani przez Holendrów poprzez obec-ność na rynku pracy, czyli głównie przez chęć do podejmowania prac nawet w trudnych warunkach i za niewielkie pie-niądze, a jednocześnie wykonywanych rzetelnie. Holendrzy akceptują Polaków w rożnych rolach społecznych: jako tu-rystów, przyjaciół, sąsiadów, współpra-cowników (choć rzadko pracują z Holen-drami, bo pracują głównie w zawodach niewymagających wysokich kwali�kacji i znajomości języka, rzadziej pracują w usługach). I uwaga, w przeciwieństwie do Brytyjczyków, blisko połowa Holen-drów akceptuje Polaka jako radnego lub osobę zarządzającą ich firmą. Tylko 16 proc. Holendrów utożsamia obecność naszych rodaków w Niderlandach ze wzrostem wydatków na opiekę społecz-ną, a 6 proc. z nich uważa, że Polacy sta-

CZY WIESZ, ŻE?Wg raportu University College London w latach 2001-2011 dzięki emigrantom z Europy Środkowowschodniej brytyjski budżet zyskał 22 mld funtów!

sekcja1_68_514.indd 7 2014-02-18 18:31:46

temat tygodnia | 8rają się o wsparcie socjalne częściej niż Holendrzy w tej samej sytuacji. Owszem, w ostatnich wyborach weszła do parla-mentu Partia na Rzecz Wolności, głoszą-ca typowo populistyczne antyemigranc-kie hasła, ale przez większość obywateli jest traktowana jako kuriozum.

Warto jednak dodać, że mimo iż sza-cunki wskazują, że w Holandii w okresie natężenia prac sezonowych może prze-bywać ok. 200 tys. Polaków, to jednak ta emigracja różni się od brytyjskiej. Rynek zdominowany przez agencje pracy nie pozwala na szczególną samodzielność. Stąd w Holandii mamy raczej pracowni-ków sezonowych, którzy przyjeżdżają na kilka miesięcy, by zarobić i wrócić do Pol-ski, do rodziny. Do Wielkiej Brytanii Pola-cy coraz częściej przenoszą się z całymi rodzinami i osiedlają się na stałe.

Po drugiej stronie Odry– Niemieckie społeczeństwo cha-

rakteryzuje się dużą „zawartością” elementów migracyjnych lub nawet całych generacji (mówi się o Niemcach z „Migrationshintergrund” czyli tłem migracyjnym) – podkreśla Ilona, która od kilku lat mieszka w Berlinie. Ale jak wszędzie lęk przed „obcym” istnieje, a jego poziom jest zróżnicowany i zależy od statusu społecznego, od polityczne-go nastawienia i od tzw. zwykłego ogól-noludzkiego czynnika. O uprzedzeniach i stereotypach nie warto nawet mówić, bo one są w Niemczech powszechne i obowiązują w obie strony.

– Nie dostrzegamy w wystąpieniach polityków czy medialnych relacjach nie-chęci skierowanych w stronę Polaków – podkreśla Witold Kamiński, założyciel Polskiej Rady Społecznej w Berlinie, któ-ra działa od 1982r. – Bo Niemcy wiedzą, że są „skazani” na emigrantów. Widzi-my natomiast ich lęk przed Rumunami i Bułgarami, Polacy są raczej postrzegani jako ci „lepsi”. Natomiast z mojego do-świadczenia widzę, iż Polacy uprawiają w Niemczech „turystykę socjalną” czyli przyjeżdżają, by zrobić „skok na kasę”. Zwykle rejestrują � kcyjną działalność sa-modzielną (samozatrudnienie), by otrzy-mywać zasiłki rodzinne. Dlatego też nie będą lubiani choćby przez urzędników, którzy muszą walczyć z tym masowym zjawiskiem. Czarny PR zrobili nasi rodacy w latach 90. To wtedy umocnił się stereo-typ „Polaka-złodzieja” – wyjaśnia Witold Kamiński. Ale trzeba dodać, że wielu naszych rodaków tra� ło do niemieckich sądów za coś, co w Polsce nie byłoby przestępstwem. A mianowicie, za przy-właszczenie mienia porzuconego. Czyli wystawiona przed domem lodówka czekająca na służby zajmujące się recy-klingiem i „zgarnięta” przez zaradnego Polaka skutkowała aresztem.

Lęk może budzić natomiast donie-sienie Der Tagesspiegel, że w 2013 r. dokonano w Niemczech prawie 12 tys. wykroczeń na tle skrajnie prawicowym. Oprócz uszkodzeń ciała były to zastra-szanie uchodźców oraz podżeganie do nienawiści na tle etnicznym i rasowym.

– Ja się z tym osobiście nie spotka-łam, ale kolegę Słowaka raz grupa nazi wyrzuciła z tramwaju – podkreśla Ilona.

Eksperci uważają, że stwarza to nie-samowity potencjał zagrożenia oraz, że rząd nie ma przeglądu sytuacji jeśli chodzi o broń i zezwolenia na posiada-nie broni, jakimi dysponują neonaziści. Z jednej strony można się cieszyć, że liczba członków ugrupowań skrajnie

prawicowych w Niemczech spadła w 2013 r. i jest ich już poniżej 22 tys. (w 2006 było ich ponad 30 tys.). Z drugiej jednak wzrosła popularność konkuren-cyjnych partii, w tym eurosceptycznej Alternatywy dla Niemiec (AfD). AfD nie jest partą skrajnie prawicową, jednak jej hasła (m.in. postulat likwidacji euro i za-przestania pomocy � nansowej dla bied-niejszych krajów Europy) są atrakcyjne dla narodowców.

France– Jesteśmy lubiani, choć zakładam,

że gdyby to Francuzi przyjechali do Polski, nie byliby jednak traktowani z taką sympatią – śmieje się Anna Banaś, nauczycielka wuefu, która od ponad 30 lat mieszka we Francji. Dlaczego Polacy są tam mile widziani? Między innymi dlatego, że wykonują prace, których nie podejmą się Francuzi.

Niestety popularność zdobywa partia Marine Le Pen, która zieje nienawiścią do emigrantów. – Jest to co najmniej dziwne, bo Francja była i jest multikul-turowa –podkreśla Anna. – Społeczeń-stwo francuskie jest jednym z najbar-dziej różnorodnych w Europie. Żeby się o tym przekonać wystarczy pospace-rować po centrum Paryża i popatrzeć na przechodniów. Nade mną mieszka Algierczyk, pode mną Marokańczyk, a mieszkanie obok – Niemiec – dodaje. Tę obserwację potwierdzają statystyki. Według Eurostatu w 2010 r. we Francji mieszkało 7,2 miliona osób urodzonych poza granicami tego państwa, co stano-wiło 11,1 proc. populacji. 5,1 miliona (7,8 proc.) urodziło się poza granicami Unii Europejskiej, a 2,1 miliona (3,3 proc.) w innym kraju członkowskim.

Dlatego nic nie zapowiadało, że przejmując po ojcu Front Narodowy, Marine Le Pen z bezładnego ruchu na-cjonalistycznego zrobi poważną partię polityczną. Pod koniec 2013 r. Francją wstrząsnęły wyniki sondażu przed wy-borami do europarlamentu, z których wynika, że największą popularnością cie-szy się nacjonalistyczny i eurosceptyczny Front Narodowy. Rząd jest oskarżany o brak postępów w walce z bezrobociem i gospodarczy marazm, a ugrupowania lewicowe oskarżają się nawzajem o to, że tworzą doskonałe warunki do rozkwitu Frontu. FN to partia, która gra na niechę-ci do imigrantów i lęku przed wolnoryn-kową gospodarką oraz napływem zagra-

nicznych pracowników.

Będzie nas tu więcej?W ubiegłym roku ruszyła kolejna po-

tężna fala emigracji po wielkim uchodź-stwie rodaków w latach 2006-2007. Z badań przeprowadzonych przez na-ukowców z Uczelni Łazarskiego wynika, że Polskę w 2013 r. mogło opuścić nawet kolejne pół miliona osób. Według specja-listów paradoksalnie falę wyjazdów na-pędzają również antymigranckie nastro-je na Zachodzie. Wiele osób przyspiesza decyzje w obawie przed zamknięciem rynku pracy i ograniczeniem korzystania z opieki socjalnej.

– Mimo ostatniej nagonki na Polaków w Wielkiej Brytanii, nadal żyje się tu ła-twiej niż w Polsce. Bo jednak szybciej można znaleźć pracę i łatwiej utrzymać rodzinę – podkreśla Michał z Basildon. – Poza tym ten atak na Polaków kiedyś musi się skończyć. Przecież odpływ emi-grantów z Wyspy byłby dla Anglii jak przysłowiowy strzał w kolano – dodaje.

Zdaniem ekspertów można oczeki-wać, że rozstań z Polską będzie coraz więcej. A im dłużej Polacy są poza kra-jem, tym trudniej liczyć na ich powrót. Nie tylko dlatego, że założyli tam rodziny albo ściągnęli dzieci, ale również dla-tego, że pobrali tam kredyty na zakup domu lub mieszkania albo rozkręcili wła-sny biznes.

Jak temu zaradzić? Karolina Grot widzi jednak w tej an-

tyemigranckiej nagonce szansę. – Jedni politycy będą chcieli zbudować swój elektorat na niechęci do emigrantów, z kolei inni, jak pokazały wcześniejsze wybory lokalne w Wielkiej Brytanii, będą

szukać poparcia wśród samych emigran-tów i do nich kierować swoje kampanie. Być może wzrastające antyimigracyjne nastroje staną się dodatkową motywacją dla Polaków chcących bardziej zaanga-żować się w życie polityczne, np. poprzez kandydowanie na radnych – wypowiada się Karolina.

– Myślę, że wszystkie kraje europej-skie, które borykają się z kwestią emi-grantów mają podobne doświadczenia i problemy – podsumowuje Witold Ka-miński. Zwykle jest to brak polityki infor-macyjnej ze strony państwa, który trzeba zestawić z nierzeczywistymi oczekiwa-niami napływających. A brak informacji nt. różnic międzykulturowych skutkuje wieloma problemami i co za tym idzie, wydatkami. Choćby wspomniane „zło-dziejstwo” Polaków można było stłumić w zarodku, zamiast potem obciążać sądy i więzienia. 60 proc. przestępstw Polaków w latach 90. wynikało z niezna-jomości niemieckiego prawa. Brak też zainteresowania ze strony państwa, jak wykorzystać potencjał napływających osób. – Boli mnie, gdy Niemcy narzekają, że Polak przyjeżdża i „obciąża budżet”, a nie doceniają, że dostają człowieka za darmo wykształconego. Za darmo, bo na jego studia wyłożyło już inne państwo – zaznacza Kamiński. I taki emigrant błąka się po hotelach czy budowach, zarabiając 4 euro za godzinę, podczas gdy mógłby zrobić użytek ze swojej wiedzy. Nawet sama nostry� kacja dokumentów jest u nas skomplikowana i trwa bardzo długo. Z kolei dla samych emigrantów przyjazd wielokrotnie oznacza ścieżkę donikąd. Walcząc o przetrwanie i marnując swój potencjał nie oddają tego, co zainwesto-wało w nich społeczeństwo.

CO TO JEST TEN „POPULIZM”?Wg Wikipedii terminem tym najczęściej określa się zacho-wanie polityczne polegające na głoszeniu tych poglądów, które są aktualnie najbardziej popularne w danej grupie społecznej, w celu łatwego zdobycia popularności. Często populizm przybiera formę schlebiania masom poprzez krytykowanie ekipy rządzącej. Natomiast będąc u władzy populiści rządzą reagując na krótkotrwałe nastroje społecz-ne i nie czując się zobowiąza-nymi do realizacji programów politycznych. Czyli krótko mówiąc, populizm nie będzie szukał rozwiązań problemu (np. kryzys) tylko skupi się na wskazaniu winnych tego stanu rzeczy (np. emigranci).

Ja się z tym nie spotkałam, ale kolegę Słowaka raz grupa nazi wyrzuciła z tramwaju

ILONA, MIESZKANKA BERLINA

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

sekcja1_68_514.indd 8 2014-02-18 18:31:33 sekcja1_68_514.indd 9 2014-02-18 18:31:22

temat tygodnia | 8rają się o wsparcie socjalne częściej niż Holendrzy w tej samej sytuacji. Owszem, w ostatnich wyborach weszła do parla-mentu Partia na Rzecz Wolności, głoszą-ca typowo populistyczne antyemigranc-kie hasła, ale przez większość obywateli jest traktowana jako kuriozum.

Warto jednak dodać, że mimo iż sza-cunki wskazują, że w Holandii w okresie natężenia prac sezonowych może prze-bywać ok. 200 tys. Polaków, to jednak ta emigracja różni się od brytyjskiej. Rynek zdominowany przez agencje pracy nie pozwala na szczególną samodzielność. Stąd w Holandii mamy raczej pracowni-ków sezonowych, którzy przyjeżdżają na kilka miesięcy, by zarobić i wrócić do Pol-ski, do rodziny. Do Wielkiej Brytanii Pola-cy coraz częściej przenoszą się z całymi rodzinami i osiedlają się na stałe.

Po drugiej stronie Odry– Niemieckie społeczeństwo cha-

rakteryzuje się dużą „zawartością” elementów migracyjnych lub nawet całych generacji (mówi się o Niemcach z „Migrationshintergrund” czyli tłem migracyjnym) – podkreśla Ilona, która od kilku lat mieszka w Berlinie. Ale jak wszędzie lęk przed „obcym” istnieje, a jego poziom jest zróżnicowany i zależy od statusu społecznego, od polityczne-go nastawienia i od tzw. zwykłego ogól-noludzkiego czynnika. O uprzedzeniach i stereotypach nie warto nawet mówić, bo one są w Niemczech powszechne i obowiązują w obie strony.

– Nie dostrzegamy w wystąpieniach polityków czy medialnych relacjach nie-chęci skierowanych w stronę Polaków – podkreśla Witold Kamiński, założyciel Polskiej Rady Społecznej w Berlinie, któ-ra działa od 1982r. – Bo Niemcy wiedzą, że są „skazani” na emigrantów. Widzi-my natomiast ich lęk przed Rumunami i Bułgarami, Polacy są raczej postrzegani jako ci „lepsi”. Natomiast z mojego do-świadczenia widzę, iż Polacy uprawiają w Niemczech „turystykę socjalną” czyli przyjeżdżają, by zrobić „skok na kasę”. Zwykle rejestrują � kcyjną działalność sa-modzielną (samozatrudnienie), by otrzy-mywać zasiłki rodzinne. Dlatego też nie będą lubiani choćby przez urzędników, którzy muszą walczyć z tym masowym zjawiskiem. Czarny PR zrobili nasi rodacy w latach 90. To wtedy umocnił się stereo-typ „Polaka-złodzieja” – wyjaśnia Witold Kamiński. Ale trzeba dodać, że wielu naszych rodaków tra� ło do niemieckich sądów za coś, co w Polsce nie byłoby przestępstwem. A mianowicie, za przy-właszczenie mienia porzuconego. Czyli wystawiona przed domem lodówka czekająca na służby zajmujące się recy-klingiem i „zgarnięta” przez zaradnego Polaka skutkowała aresztem.

Lęk może budzić natomiast donie-sienie Der Tagesspiegel, że w 2013 r. dokonano w Niemczech prawie 12 tys. wykroczeń na tle skrajnie prawicowym. Oprócz uszkodzeń ciała były to zastra-szanie uchodźców oraz podżeganie do nienawiści na tle etnicznym i rasowym.

– Ja się z tym osobiście nie spotka-łam, ale kolegę Słowaka raz grupa nazi wyrzuciła z tramwaju – podkreśla Ilona.

Eksperci uważają, że stwarza to nie-samowity potencjał zagrożenia oraz, że rząd nie ma przeglądu sytuacji jeśli chodzi o broń i zezwolenia na posiada-nie broni, jakimi dysponują neonaziści. Z jednej strony można się cieszyć, że liczba członków ugrupowań skrajnie

prawicowych w Niemczech spadła w 2013 r. i jest ich już poniżej 22 tys. (w 2006 było ich ponad 30 tys.). Z drugiej jednak wzrosła popularność konkuren-cyjnych partii, w tym eurosceptycznej Alternatywy dla Niemiec (AfD). AfD nie jest partą skrajnie prawicową, jednak jej hasła (m.in. postulat likwidacji euro i za-przestania pomocy � nansowej dla bied-niejszych krajów Europy) są atrakcyjne dla narodowców.

France– Jesteśmy lubiani, choć zakładam,

że gdyby to Francuzi przyjechali do Polski, nie byliby jednak traktowani z taką sympatią – śmieje się Anna Banaś, nauczycielka wuefu, która od ponad 30 lat mieszka we Francji. Dlaczego Polacy są tam mile widziani? Między innymi dlatego, że wykonują prace, których nie podejmą się Francuzi.

Niestety popularność zdobywa partia Marine Le Pen, która zieje nienawiścią do emigrantów. – Jest to co najmniej dziwne, bo Francja była i jest multikul-turowa –podkreśla Anna. – Społeczeń-stwo francuskie jest jednym z najbar-dziej różnorodnych w Europie. Żeby się o tym przekonać wystarczy pospace-rować po centrum Paryża i popatrzeć na przechodniów. Nade mną mieszka Algierczyk, pode mną Marokańczyk, a mieszkanie obok – Niemiec – dodaje. Tę obserwację potwierdzają statystyki. Według Eurostatu w 2010 r. we Francji mieszkało 7,2 miliona osób urodzonych poza granicami tego państwa, co stano-wiło 11,1 proc. populacji. 5,1 miliona (7,8 proc.) urodziło się poza granicami Unii Europejskiej, a 2,1 miliona (3,3 proc.) w innym kraju członkowskim.

Dlatego nic nie zapowiadało, że przejmując po ojcu Front Narodowy, Marine Le Pen z bezładnego ruchu na-cjonalistycznego zrobi poważną partię polityczną. Pod koniec 2013 r. Francją wstrząsnęły wyniki sondażu przed wy-borami do europarlamentu, z których wynika, że największą popularnością cie-szy się nacjonalistyczny i eurosceptyczny Front Narodowy. Rząd jest oskarżany o brak postępów w walce z bezrobociem i gospodarczy marazm, a ugrupowania lewicowe oskarżają się nawzajem o to, że tworzą doskonałe warunki do rozkwitu Frontu. FN to partia, która gra na niechę-ci do imigrantów i lęku przed wolnoryn-kową gospodarką oraz napływem zagra-

nicznych pracowników.

Będzie nas tu więcej?W ubiegłym roku ruszyła kolejna po-

tężna fala emigracji po wielkim uchodź-stwie rodaków w latach 2006-2007. Z badań przeprowadzonych przez na-ukowców z Uczelni Łazarskiego wynika, że Polskę w 2013 r. mogło opuścić nawet kolejne pół miliona osób. Według specja-listów paradoksalnie falę wyjazdów na-pędzają również antymigranckie nastro-je na Zachodzie. Wiele osób przyspiesza decyzje w obawie przed zamknięciem rynku pracy i ograniczeniem korzystania z opieki socjalnej.

– Mimo ostatniej nagonki na Polaków w Wielkiej Brytanii, nadal żyje się tu ła-twiej niż w Polsce. Bo jednak szybciej można znaleźć pracę i łatwiej utrzymać rodzinę – podkreśla Michał z Basildon. – Poza tym ten atak na Polaków kiedyś musi się skończyć. Przecież odpływ emi-grantów z Wyspy byłby dla Anglii jak przysłowiowy strzał w kolano – dodaje.

Zdaniem ekspertów można oczeki-wać, że rozstań z Polską będzie coraz więcej. A im dłużej Polacy są poza kra-jem, tym trudniej liczyć na ich powrót. Nie tylko dlatego, że założyli tam rodziny albo ściągnęli dzieci, ale również dla-tego, że pobrali tam kredyty na zakup domu lub mieszkania albo rozkręcili wła-sny biznes.

Jak temu zaradzić? Karolina Grot widzi jednak w tej an-

tyemigranckiej nagonce szansę. – Jedni politycy będą chcieli zbudować swój elektorat na niechęci do emigrantów, z kolei inni, jak pokazały wcześniejsze wybory lokalne w Wielkiej Brytanii, będą

szukać poparcia wśród samych emigran-tów i do nich kierować swoje kampanie. Być może wzrastające antyimigracyjne nastroje staną się dodatkową motywacją dla Polaków chcących bardziej zaanga-żować się w życie polityczne, np. poprzez kandydowanie na radnych – wypowiada się Karolina.

– Myślę, że wszystkie kraje europej-skie, które borykają się z kwestią emi-grantów mają podobne doświadczenia i problemy – podsumowuje Witold Ka-miński. Zwykle jest to brak polityki infor-macyjnej ze strony państwa, który trzeba zestawić z nierzeczywistymi oczekiwa-niami napływających. A brak informacji nt. różnic międzykulturowych skutkuje wieloma problemami i co za tym idzie, wydatkami. Choćby wspomniane „zło-dziejstwo” Polaków można było stłumić w zarodku, zamiast potem obciążać sądy i więzienia. 60 proc. przestępstw Polaków w latach 90. wynikało z niezna-jomości niemieckiego prawa. Brak też zainteresowania ze strony państwa, jak wykorzystać potencjał napływających osób. – Boli mnie, gdy Niemcy narzekają, że Polak przyjeżdża i „obciąża budżet”, a nie doceniają, że dostają człowieka za darmo wykształconego. Za darmo, bo na jego studia wyłożyło już inne państwo – zaznacza Kamiński. I taki emigrant błąka się po hotelach czy budowach, zarabiając 4 euro za godzinę, podczas gdy mógłby zrobić użytek ze swojej wiedzy. Nawet sama nostry� kacja dokumentów jest u nas skomplikowana i trwa bardzo długo. Z kolei dla samych emigrantów przyjazd wielokrotnie oznacza ścieżkę donikąd. Walcząc o przetrwanie i marnując swój potencjał nie oddają tego, co zainwesto-wało w nich społeczeństwo.

CO TO JEST TEN „POPULIZM”?Wg Wikipedii terminem tym najczęściej określa się zacho-wanie polityczne polegające na głoszeniu tych poglądów, które są aktualnie najbardziej popularne w danej grupie społecznej, w celu łatwego zdobycia popularności. Często populizm przybiera formę schlebiania masom poprzez krytykowanie ekipy rządzącej. Natomiast będąc u władzy populiści rządzą reagując na krótkotrwałe nastroje społecz-ne i nie czując się zobowiąza-nymi do realizacji programów politycznych. Czyli krótko mówiąc, populizm nie będzie szukał rozwiązań problemu (np. kryzys) tylko skupi się na wskazaniu winnych tego stanu rzeczy (np. emigranci).

Ja się z tym nie spotkałam, ale kolegę Słowaka raz grupa nazi wyrzuciła z tramwaju

ILONA, MIESZKANKA BERLINA

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

sekcja1_68_514.indd 8 2014-02-18 18:31:33 sekcja1_68_514.indd 9 2014-02-18 18:31:22

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

Premier też emigruje Stronnictwo Pruskie spekulujeJestem jak najdalszy od demonizowania postaci Donalda Tuska. Nie jest

ani lepszy, ani i gorszy od innych polskich polityków, takich jak Aleksander Kwaśniewski czy Jarosław Kaczyński. Niestety nie mamy u nas postaci wybitnych, których wydelegowanie do struktur europejskich przyniosłoby nam chlubę, a Europie pożytek. Rozważania o europejskiej posadzie dla naszego premiera to wynik słabych rokowań wyborczych PO i nic więcej. Nie słyszałem, żeby Tusk miał jakąś spójną, świeżą koncepcję, którą chciałby wprowadzić w życie na poziomie całej Unii. A jego przechwałki dotyczące „zielonej wyspy” bardzo ostatnio zbladły w świetle poważnego kryzysu społecznego, który zaowocował masowymi wyjazdami za chlebem. O obsadzie stanowisk na poziomie unijnym trzeba więc myśleć nie w kate-goriach personalnych a politycznych. I tu oczywiście nie entuzjazmuję się faktem, że na czele jakiegoś organizmu ponadnarodowego stanie kolejny neoliberał, który stawia raczej na konkurencję niż współpracę. Pociechą nie jest fakt, że w ten sposób pozbywamy się Tuska z krajowej polityki, bo mi zupełnie wystarczy, że wyborcy pozbędą się go odsuwając od władzy. Są jednak i tacy, którzy uważają, że „wszyscy Polacy to jedna drużyna” i, że były premier będzie pilnował w UE polskiego interesu. Jednak wyznawana przez niego neoliberalna dok-tryna nie pozwala na sprzyjanie jakiejkolwiek wspólnocie, nawet tej de�niowanej jedynie miejscem zamieszkania mię-dzy Odrą i Bugiem. Liberałowie to typowi lobbyści, więc być może załatwi on coś dla któregoś z polskich miliarderów, ale wątpię by coś zrobił dla pielęgniarek, górników czy ekspe-dientek. Jednym słowem, guzik mnie obchodzi, co dostanie Donald Tusk na pocieszenie po utracie władzy w kraju. Choć z punktu widzenia inte-resów mieszkańców Europy, najlepiej by było gdyby musiał się zadowolić emeryturą. W naszej świadomości politycy pierwszego planu urastają do roli twórców historii. Tymczasem ich rola sprowadza się do sumiennego wysługiwania się ludziom z dużymi pieniędzmi i mniej lub bardziej udol-nego uzasadniania tych zwykle niekorzystnych dla ogółu przedsięwzięć. Potem tak ja Gerhard Schroeder, dostają lukratywne posady w biznesie. Na tym tle ciepła europejska posadka wydaje się ze względów estetycz-nych czymś łatwiejszym do zaakceptowania. Niech mu będzie. Adieu!

Postępujące zużycie moralne pana premiera Donalda Tuska sprawia, że osobistości pilotujące jego karierę muszą poważnie rozejrzeć się za jakąś moż-liwością wycofania go na z góry upatrzone pozycje, bo alternatywą może być spektakularny jego upadek, przy okazji którego mogą zostać ujawnione różne wstydliwe zakątki. Akurat szczęśliwie się złożyło, że i premier Tusk, to znaczy nie on, skądże znowu, tylko pan prezydent Komorowski, a ściślej – środowiska go inspirujące spowodowały, by i z polskiej strony przekazane zostały „przyjaźni zadatki”. Oto kończący misję ambasadora RFN w Warszawie Rudiger Freiherr von Frish został właśnie odznaczony przez polskiego prezydenta Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP. Nie jest to tylko gest kurtuazyjny, bo Jego Ekscelencja był przedtem zastępcą szefa BND, a jeszcze wcześniej – sekretarzem Ambasady RFN w Warszawie. W tym czasie nawiązał kontrakty z niektóry-mi przedstawicielami ówczesnej opozycji demokratycznej. No a potem i on awansował, i oni awansowali, i tak się te wspólne losy splatają. Kiedy więc Jego Ekscelencja po raz kolejny awansuje z ambasadora RFN w Warszawie na ambasadora RFN w Moskwie, nie byłoby niczym zaskakującym, gdyby jakiś symetryczny awans, na przykład na Pierwszego Sekretarza Komisji Europejskiej, albo w ostateczności – na Pierwszego Sekretarza Rady Europejskiej, stał się udziałem pana premiera Donalda Tuska zwłaszcza w sytuacji postępującego zużycia moralnego, objawiającego się w coraz większej bezradności wobec rzeczywistych problemów naszego nieszczęśliwego kraju. Warto przypo-mnieć, że z identycznych powodów już wcześniej na z góry upatrzone pozycje wycofał się pan „Jacek” Vincent Rostow-ski, poddany brytyjski, który według uporczywie utrzymują-cych się pogłosek, ma zostać komisarzem Unii Europejskiej do spraw gospodarczych i walutowych. No to dlaczego pan premier Tusk nie może zostać pierwszym sekretarzem, jak nie Komisji, to chociaż Rady Europejskiej? Skoro taką informację podał właśnie „Newsweek” wydawany przez Axela Springera, a kierowany przez znanego z żarliwego obiektywizmu pana red. Tomasza Lisa, to czyż można się dziwić, że podejrzewani o uczestniczenie w działającym w Polsce potężnym Stronnictwie Pruskim posłowie Platformy Obywatelskiej tę opinię podtrzymują, już to z chciejstwa i nadziei na podwieszenie się na jakiejś euro-pejskiej synekurze, już to wykonując zadanie zlecone przez Naszą Złotą Panią?

Pojedynek o Polskę

Piotr Igor IKONOWICZ

(ur. 14 maja 1956 w Pruszkowie)

Stanisław Andrzej MICHALKIEWICZ

(ur. 8 listopada 1947 w Lublinie)--

Myślisz podobnie? A może nie zgadzasz się z autorami? – napisz: [email protected]

felieton | 12

XX xxxxx 2011

Premier też emigruje Stronnictwo Pruskie spekulujeJestem jak najdalszy od demonizowania postaci Donalda Tuska. Nie jest

ani lepszy, ani i gorszy od innych polskich polityków, takich jak Aleksander Kwaśniewski czy Jarosław Kaczyński. Niestety nie mamy u nas postaci wybitnych, których wydelegowanie do struktur europejskich przyniosłoby nam chlubę, a Europie pożytek. Rozważania o europejskiej posadzie dla naszego premiera to wynik słabych rokowań wyborczych PO i nic więcej. Nie słyszałem, żeby Tusk miał jakąś spójną, świeżą koncepcję, którą chciałby wprowadzić w życie na poziomie całej Unii. A jego przechwałki dotyczące „zielonej wyspy” bardzo ostatnio zbladły w świetle poważnego kryzysu społecznego, który zaowocował masowymi wyjazdami za chlebem. O obsadzie stanowisk na poziomie unijnym trzeba więc myśleć nie w kate-goriach personalnych a politycznych. I tu oczywiście nie entuzjazmuję się faktem, że na czele jakiegoś organizmu ponadnarodowego stanie kolejny neoliberał, który stawia raczej na konkurencję niż współpracę. Pociechą nie jest fakt, że w ten sposób pozbywamy się Tuska z krajowej polityki, bo mi zupełnie wystarczy, że wyborcy pozbędą się go odsuwając od władzy. Są jednak i tacy, którzy uważają, że „wszyscy Polacy to jedna drużyna” i, że były premier będzie pilnował w UE polskiego interesu. Jednak wyznawana przez niego neoliberalna dok-tryna nie pozwala na sprzyjanie jakiejkolwiek wspólnocie, nawet tej de�niowanej jedynie miejscem zamieszkania mię-dzy Odrą i Bugiem. Liberałowie to typowi lobbyści, więc być może załatwi on coś dla któregoś z polskich miliarderów, ale wątpię by coś zrobił dla pielęgniarek, górników czy ekspe-dientek. Jednym słowem, guzik mnie obchodzi, co dostanie Donald Tusk na pocieszenie po utracie władzy w kraju. Choć z punktu widzenia inte-resów mieszkańców Europy, najlepiej by było gdyby musiał się zadowolić emeryturą. W naszej świadomości politycy pierwszego planu urastają do roli twórców historii. Tymczasem ich rola sprowadza się do sumiennego wysługiwania się ludziom z dużymi pieniędzmi i mniej lub bardziej udol-nego uzasadniania tych zwykle niekorzystnych dla ogółu przedsięwzięć. Potem tak ja Gerhard Schroeder, dostają lukratywne posady w biznesie. Na tym tle ciepła europejska posadka wydaje się ze względów estetycz-nych czymś łatwiejszym do zaakceptowania. Niech mu będzie. Adieu!

Postępujące zużycie moralne pana premiera Donalda Tuska sprawia, że osobistości pilotujące jego karierę muszą poważnie rozejrzeć się za jakąś moż-liwością wycofania go na z góry upatrzone pozycje, bo alternatywą może być spektakularny jego upadek, przy okazji którego mogą zostać ujawnione różne wstydliwe zakątki. Akurat szczęśliwie się złożyło, że i premier Tusk, to znaczy nie on, skądże znowu, tylko pan prezydent Komorowski, a ściślej – środowiska go inspirujące spowodowały, by i z polskiej strony przekazane zostały „przyjaźni zadatki”. Oto kończący misję ambasadora RFN w Warszawie Rudiger Freiherr von Frish został właśnie odznaczony przez polskiego prezydenta Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi RP. Nie jest to tylko gest kurtuazyjny, bo Jego Ekscelencja był przedtem zastępcą szefa BND, a jeszcze wcześniej – sekretarzem Ambasady RFN w Warszawie. W tym czasie nawiązał kontrakty z niektóry-mi przedstawicielami ówczesnej opozycji demokratycznej. No a potem i on awansował, i oni awansowali, i tak się te wspólne losy splatają. Kiedy więc Jego Ekscelencja po raz kolejny awansuje z ambasadora RFN w Warszawie na ambasadora RFN w Moskwie, nie byłoby niczym zaskakującym, gdyby jakiś symetryczny awans, na przykład na Pierwszego Sekretarza Komisji Europejskiej, albo w ostateczności – na Pierwszego Sekretarza Rady Europejskiej, stał się udziałem pana premiera Donalda Tuska zwłaszcza w sytuacji postępującego zużycia moralnego, objawiającego się w coraz większej bezradności wobec rzeczywistych problemów naszego nieszczęśliwego kraju. Warto przypo-mnieć, że z identycznych powodów już wcześniej na z góry upatrzone pozycje wycofał się pan „Jacek” Vincent Rostow-ski, poddany brytyjski, który według uporczywie utrzymują-cych się pogłosek, ma zostać komisarzem Unii Europejskiej do spraw gospodarczych i walutowych. No to dlaczego pan premier Tusk nie może zostać pierwszym sekretarzem, jak nie Komisji, to chociaż Rady Europejskiej? Skoro taką informację podał właśnie „Newsweek” wydawany przez Axela Springera, a kierowany przez znanego z żarliwego obiektywizmu pana red. Tomasza Lisa, to czyż można się dziwić, że podejrzewani o uczestniczenie w działającym w Polsce potężnym Stronnictwie Pruskim posłowie Platformy Obywatelskiej tę opinię podtrzymują, już to z chciejstwa i nadziei na podwieszenie się na jakiejś euro-pejskiej synekurze, już to wykonując zadanie zlecone przez Naszą Złotą Panią?

Pojedynek o Polskę

Piotr Igor IKONOWICZ

(ur. 14 maja 1956 w Pruszkowie)

Stanisław Andrzej MICHALKIEWICZ

(ur. 8 listopada 1947 w Lublinie)--

Myślisz podobnie? A może nie zgadzasz się z autorami? – napisz: [email protected]

felieton | 12

XX xxxxx 2011

Itaka poszukuje

Osoby te są poszukiwane na prośby ich rodzin przez ITAKĘ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych. Ktokolwiek widział zaginionych lub ma jakiekolwiek informacje o ich losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ pod całodobowym numerem 0048 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: [email protected]. Informatorom gwarantuje się anonimowość.

Paweł Grzywnowicz30 lat. Wzrost: 175cm

Oczy: niebieskieOstatnie miejsce pobytu: Lincoln

Zaginął 1 maja 2012 r.

Małgorzata Wnuczek34 lata. Wzrost: 170

Oczy: zieloneOstatnie miejsce pobytu: Leicester

Zaginęła w maju 2006 r.

Goniec

NewsNagrody BAFTA rozdane

Brytyjska Akademia Sztuk Filmo-wych i Telewizyjnych (BAFTA) za najlepszy film minionego roku uznała „Zniewolonego” Steve’a McQueen’a. Najlepszym aktorem został Chiwetel Ejiofor („Zniewo-lony”), a najlepszą aktorką Cate Blanchet („Blue Jasmine”). Najlep-szym filmem brytyjskim została „Grawitacja” Alonsa Cuarona.

z wielkiej brytanii | 14

Atak na Polaków9 milionów funtów dla najuboższych

Policja podejrzewa, że powodem obrzucenia kamieniami domu zamieszkiwanego przez Polaków w Belfaście, były uprzedzenia na tle narodowościowym. – Ten bezmyślny i nieuzasadniony ni-czym atak na dom zamieszkiwany przez polską rodzinę jest nie do przyjęcia – mówi radny Pat Convery.

Podczas pierwszego półrocza funkcjonowania Scottish Welfare Fund, szkocki rząd wypłacił ponad 9 milionów funtów rodzinom najbardziej dotkniętych ubóstwem. Z tej pomocy skorzystało już 35 tysięcy gospodarstw domowych. 21 tys. spośród nich to osoby samot-ne, a 8 tys. to rodziny z dziećmi.

Nadszedł czas cięćDwie trzecie lokatorów mieszkań socjalnych, których dotknęły cięcia do�nansowań do czynszu, zalega z opłatami za mieszkanie co najmniej sześć miesięcy – informuje BBC News.

Co najmniej dwie osoby zmarły na skutek wyjątkowo złej pogody, jaka od dłuższego czasu utrudnia życie mieszkańcom Wysp. Według Met O�ce tak mokrej zimy nie było od 1910 roku.

Marta Łaczkowska

Dwie ofiary powodzi

Fot. Shutterstock

- (la)

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

Itaka poszukuje

Osoby te są poszukiwane na prośby ich rodzin przez ITAKĘ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych. Ktokolwiek widział zaginionych lub ma jakiekolwiek informacje o ich losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ pod całodobowym numerem 0048 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: [email protected]. Informatorom gwarantuje się anonimowość.

Paweł Grzywnowicz30 lat. Wzrost: 175cm

Oczy: niebieskieOstatnie miejsce pobytu: Lincoln

Zaginął 1 maja 2012 r.

Małgorzata Wnuczek34 lata. Wzrost: 170

Oczy: zieloneOstatnie miejsce pobytu: Leicester

Zaginęła w maju 2006 r.

Goniec

NewsNagrody BAFTA rozdane

Brytyjska Akademia Sztuk Filmo-wych i Telewizyjnych (BAFTA) za najlepszy film minionego roku uznała „Zniewolonego” Steve’a McQueen’a. Najlepszym aktorem został Chiwetel Ejiofor („Zniewo-lony”), a najlepszą aktorką Cate Blanchet („Blue Jasmine”). Najlep-szym filmem brytyjskim została „Grawitacja” Alonsa Cuarona.

Atak na Polaków9 milionów funtów dla najuboższych

Policja podejrzewa, że powodem obrzucenia kamieniami domu zamieszkiwanego przez Polaków w Belfaście, były uprzedzenia na tle narodowościowym. – Ten bezmyślny i nieuzasadniony ni-czym atak na dom zamieszkiwany przez polską rodzinę jest nie do przyjęcia – mówi radny Pat Convery.

Podczas pierwszego półrocza funkcjonowania Scottish Welfare Fund, szkocki rząd wypłacił ponad 9 milionów funtów rodzinom najbardziej dotkniętych ubóstwem. Z tej pomocy skorzystało już 35 tysięcy gospodarstw domowych. 21 tys. spośród nich to osoby samot-ne, a 8 tys. to rodziny z dziećmi.

Nadszedł czas cięćDwie trzecie lokatorów mieszkań socjalnych, których dotknęły cięcia do�nansowań do czynszu, zalega z opłatami za mieszkanie co najmniej sześć miesięcy – informuje BBC News.

Co najmniej dwie osoby zmarły na skutek wyjątkowo złej pogody, jaka od dłuższego czasu utrudnia życie mieszkańcom Wysp. Według Met O�ce tak mokrej zimy nie było od 1910 roku.

Marta Łaczkowska

Dwie ofiary powodzi

Fot. Shutterstock

- (la)

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

W jakiej kondycji jest dziś polski ruch narodowy?

W Polsce nie ma ku temu klimatu?----

Trudno określić Chrzanowskiego mianem zatwardziałego prawicow-ca. A tym bardziej nazisty…

W narodowym

klimacie

Z Albinem Tybulewiczem rozmawia Dariusz Dzikowski

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

17 | z wielkiej brytanii

ZAPEWNIAMY:

Odzyskaliśmy już MILIONY funtów dla naszych klientów.

Jesteśmy z Wami już 10 lat!

Sam sprawdź!

Zadzwoń!

Global_center_1x2_506.indd 1 2014-01-02 15:57:19

r e k l a m a

Przeciwnicy zarzucają narodowcom tendencje nacjonalistyczne.

Jednak, jak pokazują wyniki wybo-rów, nie mają one dużego poparcia w polskim społeczeństwie.

Tyle że z polskim patriotyzmem różnie bywa. Trudno dawną Polonię, w której takie wartości jak Bóg, Honor, Ojczy-zna stanowiły credo, porównywać do obecnej generacji emigrantów.

Pan na Wyspach mieszka od zakoń-czenia wojny.

I działał pan tu na różnych polach.

ALBIN TYBULEWICZ

Były Działacz Stronnictwa Nar-odowego na Uchodźstwie oraz Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego w Polsce i w Anglii. Założył i prowadził Fundację Food For Poland Fund, był też wiceprzewodniczącym Polskiego Ośrodka Katolick-iego na londyńskim Ealingu. Od 1997 do 2010 r. członek, a później wiceprzewodniczący Rady Programowej TV Polonia. Ma 85 lat.

NACJONALIZM Z REGUŁY ŁĄCZY SIĘ Z AGRESJĄ WOBEC IN-NYCH NARODOWOŚCI, DYSKRYMINACJĄ RA-SOWĄ, GLORYFIKO-WANIEM WŁASNEGO NARODU.

W jakiej kondycji jest dziś polski ruch narodowy?

W Polsce nie ma ku temu klimatu?----

Trudno określić Chrzanowskiego mianem zatwardziałego prawicow-ca. A tym bardziej nazisty…

W narodowym

klimacie

Z Albinem Tybulewiczem rozmawia Dariusz Dzikowski

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

ZAPEWNIAMY:

Odzyskaliśmy już MILIONY funtów dla naszych klientów.

Jesteśmy z Wami już 10 lat!

Sam sprawdź!

Zadzwoń!

Global_center_1x2_506.indd 1 2014-01-02 15:57:19

r e k l a m a

Przeciwnicy zarzucają narodowcom tendencje nacjonalistyczne.

Jednak, jak pokazują wyniki wybo-rów, nie mają one dużego poparcia w polskim społeczeństwie.

Tyle że z polskim patriotyzmem różnie bywa. Trudno dawną Polonię, w której takie wartości jak Bóg, Honor, Ojczy-zna stanowiły credo, porównywać do obecnej generacji emigrantów.

Pan na Wyspach mieszka od zakoń-czenia wojny.

I działał pan tu na różnych polach.

ALBIN TYBULEWICZ

Były Działacz Stronnictwa Nar-odowego na Uchodźstwie oraz Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego w Polsce i w Anglii. Założył i prowadził Fundację Food For Poland Fund, był też wiceprzewodniczącym Polskiego Ośrodka Katolick-iego na londyńskim Ealingu. Od 1997 do 2010 r. członek, a później wiceprzewodniczący Rady Programowej TV Polonia. Ma 85 lat.

NACJONALIZM Z REGUŁY ŁĄCZY SIĘ Z AGRESJĄ WOBEC IN-NYCH NARODOWOŚCI, DYSKRYMINACJĄ RA-SOWĄ, GLORYFIKO-WANIEM WŁASNEGO NARODU.

r e k l a m a

erial skupia się na przed-stawieniu problemu, z którym od dłuższego czasu boryka się Wiel-

ka Brytania. Jedna z bohaterek mówi

Na ulicy zasiłków

>> Joanna Szmatuła

– Bezrobotny, bezrobotny, bezrobotny – tak miesz-kańców swojej ulicy opisuje White Dee, jedna z bohaterek programu emitowanego na kanale Channel 4. Serial „Bene-fits Street” już od pierw-szego odcinka wzbudził spore kontrowersje.

z przekonaniem, że 95 proc. mieszkań-ców James Turner Street nie pracuje. Z czego się utrzymują? Z zasiłków. Dla bezrobotnych, dla osób niepełnospraw-nych, na dziecko. Zasiłki to jednak nie wszystko. Poznajemy tu między innymi mężczyznę (zamaskowany, ze zmienio-nym głosem), który uprawia w domu

marihuanę. Wyjaśnienie – z zasiłku nie da się wyżyć i każdy musi „dorabiać” sobie na boku.

Wina rządu? Ciekawych i charakterystycznych bo-

haterów jest tu jednak znacznie więcej. White Dee, która potra� wyrzucić śmie-

ci na środek ulicy i nie zejść póki służby sprzątające nie zabiorą ich sprzed jej domu, Becky, która mówi, że choć to nie Bronx, to ulica ma swoją „renomę”, Danny, który – jeśli nie siedzi w więzie-niu – to trudni się drobnymi kradzie-żami czy Fungi, alkoholik i narkoman, który mówi, że przydałoby mu się kilka

Fot. channel4.com

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

Tel: 0121 500 6167 Fax: 0121 500 6284

www.poloniacentrum.co.uk

Wypadek w pracy, drogowy, w miejscu

publicznym?Zgłoś się do nas

Nasi prawnicy pomogą Tobie jeśli:

• Zostałeś niesłusznie zwolniony • Jesteś dyskryminowany

• Chcesz odwołać się do Trybunału • Otrzymać benefity lub odwołać się

od decyzji • Ubiegać się o obywatelstwo, rezydenturę

• Potrzebujesz pomocy prawnej 438-450

High Street, West Bromwich

B709LD, United Kingdom

polonia centrum2.indd 1 2013-05-20 13:24:03

tabletek Valium. Najlepszym dla niego dniem tygodnia jest ten, w którym ...na konto wpływa zasiłek.

Portret Brytyjczyków, jaki tu przed-stawiono nie wygląda różowo. Nie dla-tego jednak serial został poddany fali krytyki. Jego przeciwnicy argumentują, że produkcja opiera się na stereotypach, wypowiedzi są umiejętnie montowane, a to co mówią uczestnicy nie jest popar-te danymi. Podkreślano także, że pro-ponuje ona tanią rozrywkę bazującą na śledzeniu losów najbiedniejszych („por-nogra�a biedy”). Jedna z bohaterek se-rialu wie, kto jest odpowiedzialny za ich złe położenie. Bez wahania wskazuje na rząd i cięcia w zasiłkach socjalnych. Pytanie, ile osób pobierających zasiłki, faktycznie nie jest w stanie pracować. Okazuje się, że jednymi z nielicznych, którzy są zatrudnieni są Rumuni, którzy w 14 osób śpią w mieszkaniu przezna-czonym dla czteroosobowej rodziny. – Żaden rodzic nie może patrzeć na to jak jego dziecko płacze z głodu – mówi jeden z nich. Inny wyjaśnia, że przyje-chał tu pracować, a nie – jak wydaje się Brytyjczykom – kraść. Ci mają im za złe to, że zbierają złom i na tym zarabiają.

Producenci serialu wiedzą jak grać na ludzkich emocjach. Efekt nie trudno przewidzieć – pierwszy odcinek obej-

r e k l a m a

WYŁUDZANIE ZASIŁKÓW

Z danych wynika, że w latach 2009-2010 za wyłudzanie zasiłków skazano na Wyspach około 7 tysięcy osób. W latach 2011-2012 liczba ta była znacznie wyższa i wynosiła ponad 9800. Do tego trzeba jeszcze doliczyć ponad 16 tysięcy osób, które otrzymały formalne ostrzeżenia.

rzało ponad 5 mln widzów. Jednak nie tylko to świadczy o jego powodzeniu. Po wyemitowaniu ostatniego odcinka tej serii na nowo rozgorzała debata w sprawie „zasiłkowych naciągaczy”. Choć trudno, żeby serial stał się argumentem w politycznej walce, w tym przypadku możemy mieć z tym do czynienia. Kon-serwatywni politycy znajdą tu argu-menty na korzyść prowadzonej przez nich polityki imigracyjnej, ale przede wszystkim – przemawiające na rzecz ograniczania dostępu do zasiłków. Ob-raz, który pokazuje, że czasem bardziej opłaca się być na zasiłku niż pracować może być kolejnym argumentem w tej sprawie. A stacja już zapowiada drugą serię programu.

r e k l a m a

erial skupia się na przed-stawieniu problemu, z którym od dłuższego czasu boryka się Wiel-

ka Brytania. Jedna z bohaterek mówi

Na ulicy zasiłków

>> Joanna Szmatuła

– Bezrobotny, bezrobotny, bezrobotny – tak miesz-kańców swojej ulicy opisuje White Dee, jedna z bohaterek programu emitowanego na kanale Channel 4. Serial „Bene-fits Street” już od pierw-szego odcinka wzbudził spore kontrowersje.

z przekonaniem, że 95 proc. mieszkań-ców James Turner Street nie pracuje. Z czego się utrzymują? Z zasiłków. Dla bezrobotnych, dla osób niepełnospraw-nych, na dziecko. Zasiłki to jednak nie wszystko. Poznajemy tu między innymi mężczyznę (zamaskowany, ze zmienio-nym głosem), który uprawia w domu

marihuanę. Wyjaśnienie – z zasiłku nie da się wyżyć i każdy musi „dorabiać” sobie na boku.

Wina rządu? Ciekawych i charakterystycznych bo-

haterów jest tu jednak znacznie więcej. White Dee, która potra� wyrzucić śmie-

ci na środek ulicy i nie zejść póki służby sprzątające nie zabiorą ich sprzed jej domu, Becky, która mówi, że choć to nie Bronx, to ulica ma swoją „renomę”, Danny, który – jeśli nie siedzi w więzie-niu – to trudni się drobnymi kradzie-żami czy Fungi, alkoholik i narkoman, który mówi, że przydałoby mu się kilka

Fot. channel4.com

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

Tel: 0121 500 6167 Fax: 0121 500 6284

www.poloniacentrum.co.uk

Wypadek w pracy, drogowy, w miejscu

publicznym?Zgłoś się do nas

Nasi prawnicy pomogą Tobie jeśli:

• Zostałeś niesłusznie zwolniony • Jesteś dyskryminowany

• Chcesz odwołać się do Trybunału • Otrzymać benefity lub odwołać się

od decyzji • Ubiegać się o obywatelstwo, rezydenturę

• Potrzebujesz pomocy prawnej 438-450

High Street, West Bromwich

B709LD, United Kingdom

polonia centrum2.indd 1 2013-05-20 13:24:03

tabletek Valium. Najlepszym dla niego dniem tygodnia jest ten, w którym ...na konto wpływa zasiłek.

Portret Brytyjczyków, jaki tu przed-stawiono nie wygląda różowo. Nie dla-tego jednak serial został poddany fali krytyki. Jego przeciwnicy argumentują, że produkcja opiera się na stereotypach, wypowiedzi są umiejętnie montowane, a to co mówią uczestnicy nie jest popar-te danymi. Podkreślano także, że pro-ponuje ona tanią rozrywkę bazującą na śledzeniu losów najbiedniejszych („por-nogra�a biedy”). Jedna z bohaterek se-rialu wie, kto jest odpowiedzialny za ich złe położenie. Bez wahania wskazuje na rząd i cięcia w zasiłkach socjalnych. Pytanie, ile osób pobierających zasiłki, faktycznie nie jest w stanie pracować. Okazuje się, że jednymi z nielicznych, którzy są zatrudnieni są Rumuni, którzy w 14 osób śpią w mieszkaniu przezna-czonym dla czteroosobowej rodziny. – Żaden rodzic nie może patrzeć na to jak jego dziecko płacze z głodu – mówi jeden z nich. Inny wyjaśnia, że przyje-chał tu pracować, a nie – jak wydaje się Brytyjczykom – kraść. Ci mają im za złe to, że zbierają złom i na tym zarabiają.

Producenci serialu wiedzą jak grać na ludzkich emocjach. Efekt nie trudno przewidzieć – pierwszy odcinek obej-

r e k l a m a

WYŁUDZANIE ZASIŁKÓW

Z danych wynika, że w latach 2009-2010 za wyłudzanie zasiłków skazano na Wyspach około 7 tysięcy osób. W latach 2011-2012 liczba ta była znacznie wyższa i wynosiła ponad 9800. Do tego trzeba jeszcze doliczyć ponad 16 tysięcy osób, które otrzymały formalne ostrzeżenia.

rzało ponad 5 mln widzów. Jednak nie tylko to świadczy o jego powodzeniu. Po wyemitowaniu ostatniego odcinka tej serii na nowo rozgorzała debata w sprawie „zasiłkowych naciągaczy”. Choć trudno, żeby serial stał się argumentem w politycznej walce, w tym przypadku możemy mieć z tym do czynienia. Kon-serwatywni politycy znajdą tu argu-menty na korzyść prowadzonej przez nich polityki imigracyjnej, ale przede wszystkim – przemawiające na rzecz ograniczania dostępu do zasiłków. Ob-raz, który pokazuje, że czasem bardziej opłaca się być na zasiłku niż pracować może być kolejnym argumentem w tej sprawie. A stacja już zapowiada drugą serię programu.

Tu jest mój domZ Szymonem Siarą młodym, polskim artystą rozmawia Karolina Jakubik

Do Londynu przyjechałeś z mamą w 1981 roku. Miałeś wtedy 3 lata. Jako dorosły mężczyzna nie zdecydowałeś się na powrót do ojczyzny. Dlaczego?

– Tu jest mój dom. Tu się wychowa-łem. Tu mam znajomych, przyjaciół. Nie wykluczam powrotu do Polski. W sumie to chciałbym w przyszłości, chociaż zna-jomi mi odradzają. Tymczasem w Londy-nie mam jeszcze wiele niewykorzysta-nych możliwości.

A czym zajmujesz się na co dzień?– Mam �rmę, która zajmuje się wystro-

jem wnętrz. Zasłony, rolety, obszycia, po-duszki. Sprawy raczej pseudoplastyczne. W przyszłości chciałbym zająć się projek-towaniem wnętrz. A moją największą pa-sję właśnie zaczynam spełniać. Wkrótce odbędzie się wystawa moich rysunków.

Od kiedy rysujesz?– Od zawsze. Po ojcu. Wena rodzinna,

geny (uśmiecha się). Uczęszczałem do szkoły plastycznej, później studiowałem animację.

Kim jest twój ojciec?– Tadeusz Michał Siara, jest wspania-

łym artystą, grafikiem. Ma na swoim koncie kilkadziesiąt wystaw w Polsce i na świecie. Nie rysuje postaci jak ja, jego dzieła przedstawiają architekturę i elementy pejzażu miejskiego. Z rzeczy-wistych elementów stwarza nierzeczy-wiste kompozycje.

To może łatwiej byłoby ci zrobić ka-rierę w Polsce? Mniejsza konkurencja. Znane nazwisko.

– Chciałbym do wszystkiego dojść sam. Nie chcę pomocy. Nie chcę wy-korzystywać reputacji i nazwiska ojca. Chociaż żałuję, że nie będzie go na mojej wystawie. Wiem też, że ceny prac niezna-nych artystów w Londynie w stosunku do cen prac znanych artystów w Polsce są nieporównywalnie wyższe.

Można się utrzymać z rysowania?– Jak się ma wyrobioną reputację,

nazwisko to tak. Ostatnio byłem w jed-nej galerii w Londynie. Ceny zwykłych, nieciekawych rysunków artystów mi nie-znanych były absolutnie kosmiczne.

18 lutego otwarto wystawę twoich rysunków. Gdzie i do kiedy można je zobaczyć?

– Tylko do 23 lutego moje rysunki bę-dzie można obejrzeć i kupić w W3 Galle-ry na Acton 185 High Street. 22 lutego o 18.00 zapraszam na mój wykład, w któ-rym opowiem o tym jak powstają moje dzieła, o całym tym „procederze”.

Szymon Siara

XX xxxxx 2011

r e k l a m a

Czy to twoja pierwsza wystawa?– Miałem jedną wystawę jakieś 10 lat

temu. Nie byłem wtedy na to gotowy. Nie chciałem sprzedawać swoich obra-zów. Sam nie wiem dlaczego.

A co rysujesz?– Najchętniej rysuję postacie. Prze-

rysowane kreskówki. Nie mają one nic wspólnego z rzeczywistością, są wymy-ślone, fantastyczne. Nie lubię rysować lu-dzi, których znam, chociaż czasem pew-ne podobieństwa można zauważyć.

A jak powstają twoje dzieła? Co cię

inspiruje?– Rysunek zaczynam od ołówka, po-

wstaje szkic, następnie przenoszę go na ekran komputera i dalsza część powstaje przy pomocy rysika i tabletu gra�cznego. Wolę tę nowoczesną metodę od ołówka i gumki. Komputerowo mogę wejść w detal w każdy najdrobniejszy szczegół. Nie ma to absolutnie nic wspólnego z retuszem. To od początku do końca moje dzieło. Po prostu warsztat mam w jednym miejscu i nie muszę się brudzić (śmieje się). Rzadko maluję farbami. Jeśli chodzi o inspiracje, to czasem wystarczy jedno słowo zamienione z przypadkową

osobą. Skojarzenie. Ktoś coś powie, a mi w głowie kiełkuje pomysł. Siadam i rysu-ję. Zawsze rysowałem kolorowo, ale wy-stawa będzie czarno-biała. Takie akurat miałem natchnienie, taką wizję. Sam nie wiem skąd, może przez ojca – on rysuje w czerni i bieli.

Czy masz jakieś dzieło, z które-go jesteś w sposób szczególny zadowolony?

– Najbardziej jestem dumny z prac, które właśnie zostały wystawione w galerii W3. Tym rysunkom poświęciłem najwięcej czasu.

Czy wcześniej sprzedawałeś swoje obrazy?

– Zrobiłem kilka małych projektów na życzenie. Do tej pory jednak uważałem, że moje rysunki nie są wystarczająco dobre, by je sprzedawać. Nie potrafię wycenić czegoś co powstało z niczego. Dlatego wszystkie obrazy wystawione w galerii na pewno będą drogie (śmiech).

Czy są to unikatowe, pojedyncze dzieła?

– Chciałbym rysować pojedyncze ob-razy. Tym razem jednak rysunki wysta-wione w galerii będą dostępne w ogra-niczonej ilości po 10-20 sztuk w wersji wydrukowanej.

Czy przyszłość wiążesz ze sztuką?– Zdecydowanie tak. Sprawia mi to o

wiele większą przyjemność i daje o wiele większą satysfakcję niż codzienna praca dekoratora wnętrz.

Gdzie widzisz siebie za 10 lat?– Na plaży w Australii ze szklanką

rumu w ręku, wycinając drewno (śmieje się). A poważnie to chyba ani w Anglii, ani w Polsce, tylko rzeczywiście gdzieś gdzie jest ciepło. Artystą mogę być wszędzie. Wystawy organizować można na całym świecie. A wena przychodzi sama.

Artystą mogę być wszędzie. Wysta-wy organizować można na całym świecie. A wena przychodzi sama.

Tu jest mój domZ Szymonem Siarą młodym, polskim artystą rozmawia Karolina Jakubik

Do Londynu przyjechałeś z mamą w 1981 roku. Miałeś wtedy 3 lata. Jako dorosły mężczyzna nie zdecydowałeś się na powrót do ojczyzny. Dlaczego?

– Tu jest mój dom. Tu się wychowa-łem. Tu mam znajomych, przyjaciół. Nie wykluczam powrotu do Polski. W sumie to chciałbym w przyszłości, chociaż zna-jomi mi odradzają. Tymczasem w Londy-nie mam jeszcze wiele niewykorzysta-nych możliwości.

A czym zajmujesz się na co dzień?– Mam �rmę, która zajmuje się wystro-

jem wnętrz. Zasłony, rolety, obszycia, po-duszki. Sprawy raczej pseudoplastyczne. W przyszłości chciałbym zająć się projek-towaniem wnętrz. A moją największą pa-sję właśnie zaczynam spełniać. Wkrótce odbędzie się wystawa moich rysunków.

Od kiedy rysujesz?– Od zawsze. Po ojcu. Wena rodzinna,

geny (uśmiecha się). Uczęszczałem do szkoły plastycznej, później studiowałem animację.

Kim jest twój ojciec?– Tadeusz Michał Siara, jest wspania-

łym artystą, grafikiem. Ma na swoim koncie kilkadziesiąt wystaw w Polsce i na świecie. Nie rysuje postaci jak ja, jego dzieła przedstawiają architekturę i elementy pejzażu miejskiego. Z rzeczy-wistych elementów stwarza nierzeczy-wiste kompozycje.

To może łatwiej byłoby ci zrobić ka-rierę w Polsce? Mniejsza konkurencja. Znane nazwisko.

– Chciałbym do wszystkiego dojść sam. Nie chcę pomocy. Nie chcę wy-korzystywać reputacji i nazwiska ojca. Chociaż żałuję, że nie będzie go na mojej wystawie. Wiem też, że ceny prac niezna-nych artystów w Londynie w stosunku do cen prac znanych artystów w Polsce są nieporównywalnie wyższe.

Można się utrzymać z rysowania?– Jak się ma wyrobioną reputację,

nazwisko to tak. Ostatnio byłem w jed-nej galerii w Londynie. Ceny zwykłych, nieciekawych rysunków artystów mi nie-znanych były absolutnie kosmiczne.

18 lutego otwarto wystawę twoich rysunków. Gdzie i do kiedy można je zobaczyć?

– Tylko do 23 lutego moje rysunki bę-dzie można obejrzeć i kupić w W3 Galle-ry na Acton 185 High Street. 22 lutego o 18.00 zapraszam na mój wykład, w któ-rym opowiem o tym jak powstają moje dzieła, o całym tym „procederze”.

Szymon Siara

XX xxxxx 2011

r e k l a m a

Czy to twoja pierwsza wystawa?– Miałem jedną wystawę jakieś 10 lat

temu. Nie byłem wtedy na to gotowy. Nie chciałem sprzedawać swoich obra-zów. Sam nie wiem dlaczego.

A co rysujesz?– Najchętniej rysuję postacie. Prze-

rysowane kreskówki. Nie mają one nic wspólnego z rzeczywistością, są wymy-ślone, fantastyczne. Nie lubię rysować lu-dzi, których znam, chociaż czasem pew-ne podobieństwa można zauważyć.

A jak powstają twoje dzieła? Co cię

inspiruje?– Rysunek zaczynam od ołówka, po-

wstaje szkic, następnie przenoszę go na ekran komputera i dalsza część powstaje przy pomocy rysika i tabletu gra�cznego. Wolę tę nowoczesną metodę od ołówka i gumki. Komputerowo mogę wejść w detal w każdy najdrobniejszy szczegół. Nie ma to absolutnie nic wspólnego z retuszem. To od początku do końca moje dzieło. Po prostu warsztat mam w jednym miejscu i nie muszę się brudzić (śmieje się). Rzadko maluję farbami. Jeśli chodzi o inspiracje, to czasem wystarczy jedno słowo zamienione z przypadkową

osobą. Skojarzenie. Ktoś coś powie, a mi w głowie kiełkuje pomysł. Siadam i rysu-ję. Zawsze rysowałem kolorowo, ale wy-stawa będzie czarno-biała. Takie akurat miałem natchnienie, taką wizję. Sam nie wiem skąd, może przez ojca – on rysuje w czerni i bieli.

Czy masz jakieś dzieło, z które-go jesteś w sposób szczególny zadowolony?

– Najbardziej jestem dumny z prac, które właśnie zostały wystawione w galerii W3. Tym rysunkom poświęciłem najwięcej czasu.

Czy wcześniej sprzedawałeś swoje obrazy?

– Zrobiłem kilka małych projektów na życzenie. Do tej pory jednak uważałem, że moje rysunki nie są wystarczająco dobre, by je sprzedawać. Nie potrafię wycenić czegoś co powstało z niczego. Dlatego wszystkie obrazy wystawione w galerii na pewno będą drogie (śmiech).

Czy są to unikatowe, pojedyncze dzieła?

– Chciałbym rysować pojedyncze ob-razy. Tym razem jednak rysunki wysta-wione w galerii będą dostępne w ogra-niczonej ilości po 10-20 sztuk w wersji wydrukowanej.

Czy przyszłość wiążesz ze sztuką?– Zdecydowanie tak. Sprawia mi to o

wiele większą przyjemność i daje o wiele większą satysfakcję niż codzienna praca dekoratora wnętrz.

Gdzie widzisz siebie za 10 lat?– Na plaży w Australii ze szklanką

rumu w ręku, wycinając drewno (śmieje się). A poważnie to chyba ani w Anglii, ani w Polsce, tylko rzeczywiście gdzieś gdzie jest ciepło. Artystą mogę być wszędzie. Wystawy organizować można na całym świecie. A wena przychodzi sama.

Artystą mogę być wszędzie. Wysta-wy organizować można na całym świecie. A wena przychodzi sama.

Czytaj, Polonio!Ci, którzy nie czytają książek, zawsze znajdą ja-kąś wymówkę: „książki są za drogie”, „nie lubię bibliotek” czy „kiepsko znam angielski”, albo „nie mam czasu”. Ci, którzy czytają, wiedzą, że to tylko kwestia wyboru i dobrych chęci.

siążek czytamy zdecydo-wanie za mało. Średnio na jednego dorosłego Polaka przypada 0,5

książki rocznie. Z badania czytelnictwa przeprowadzonego przez Bibliotekę Narodową (we współpracy z TNS Polska) wynika, że 60,8 proc. Polaków w ogóle nie czyta książek. To aż 5 proc. więcej w porównaniu do wyników sprzed dwóch lat. Osób, które czytają rocznie więcej niż 7 książek mamy tylko 11 proc. Dla porównania: 75 proc. Francuzów czyta w ciągu roku co najmniej jedną książ-kę, 38 proc. czyta więcej niż 9 książek rocznie, 25 proc. pomiędzy 10 a 24, a 15 proc. więcej niż 25 książek w roku. Polak kupuje średnio półtorej książki rocznie, Czech – 14.

Brytyjczycy a czytanie– Gdy przyjechałem do Anglii, za-

chwyciła mnie brytyjska miłość do ksią-żek. Kupują i czytają bardzo chętnie, chodzą do bibliotek i kładą nacisk na czytanie u dzieci. U mojej córki w przed-szkolu jest „kuferek pełen skarbów” i każde dziecko musi pożyczyć z niego na weekend książkę. Nauczycielki mówią, że każde dziecko powinno przeczytać 50 książek rocznie – opowiada Artur Wawrzyniak z Hull. Wydaje się, że Angli-cy cenią i hołubią książki. W przeliczeniu na jednego mieszkańca, więcej książek wydaje się w Europie tylko w Danii. Wielka Brytania zajmuje drugie miejsce, a zaraz potem jest Hiszpania, Szwecja i Finlandia. 28 proc. Brytyjczyków chcia-łoby wydać własną książkę.

Niestety, Anglicy również narzekają na słabe czytelnictwo. 11 proc. kobiet i 5 proc. mężczyzn nie czyta wcale. 26 proc. respondentów mówi, że czyta nie-chętnie. 25 proc. przyznaje, że w ciągu ostatnich 6 miesięcy sięgnęło po książ-kę najwyżej raz.

A co z emigrantami? Nie ma badań czytelnictwa prowadzonych bezpo-średnio na tej grupie, ale wg doświad-czeń pracowników biblioteki w POSK-u, zapotrzebowanie na polskie książki spa-da. Dlaczego tak się dzieje?

Polubić bibliotekiW Polsce nadal nieliczne biblioteki

wyglądają jak ta należąca do Uniwer-sytetu Warszawskiego, a wiele z nich zamknięto z powodu braku środków. W Anglii też zamyka się biblioteki z powo-du niedo�nansowania, ale te, które funk-cjonują po prostu tętnią życiem. Oprócz tego, że oferują bogate księgozbiory, CD, DVD, e-booki oraz audiobooki, dostęp do Internetu oraz przydatne aplikacje,

>> Anna Dobiecka

CZY WARTO CZYTAĆ?Czytające dzieci:

otrzymują lepsze wyna-grodzenie

wymagającą specjal-istycznych umiejętności (prawdopodobieństwo wzrasta z 48 do 65%)będą w stanie kupić własny dom (prawdopodobieństwo wzrasta z 48 do 78%)

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

to do-d a t k o -

wo organizują działania lokalnej społeczności, gry i zabawy dla dzieci, a nawet pełnią rolę przytulnej kawiarni, w której można w spokoju przejrzeć dzienniki i wy-pić kawę. – Polacy przychodzą do nas głównie z dziećmi i to dla nich szukają książeczek – wyjaśnia Anne z biblioteki w Gravesend. – Gdy czasem z nimi roz-mawiam, często skarżą się na zapraco-wanie, które nie pozwala im czytać. Ale są też tacy, którzy przychodzą do nas, by dziecko odrobiło lekcje, np. zaliczy-ło na komputerze test z matematyki, a oni w tym czasie spokojnie coś czytają – dodaje.

Inny sposób na zdobywanie książek ma Milena z Portsmouth. – Nie zawsze w bibliotekach jest to, co mnie interesuje, a cena nowych książek czasem jest poza moim zasięgiem. Zostawiam więc swój telefon w sklepach fundacyjnych z proś-bą o informację, gdy pojawią się u nich interesujące mnie tytuły. W ten sposób skompletowałam sobie Pratcheta po polsku – pojedyncze tomiki kosztowały mnie 50-70 pensów – chwali się Polka.

Nie znasz angielskiego?Warto wiedzieć, że brytyjskie biblio-

teki mają obowiązek oferować książki

w językach emigrantów, jeśli jest tylko na nie zapotrzebowanie. I rzeczywiście, dział dziecięcy w bibliotece w Grave-send oferuje książki dwujęzyczne, np. „Złotowłosa i trzy niedźwiadki” ma pod tekstem polskim wersję angielską o Goldilocks. – Poza tym biblioteki otrzy-

mują darowizny, w tym również od Pola-ków – podkreśla Anne, która obsługuje czytelnię dziecięcą. A trzeba pamiętać, że nawet jeśli biblioteka fizycznie nie posiada konkretnej pozycji, zawsze można ją sprowadzić na zamówienie z dowolnej biblioteki w kraju.

Poza tym dostęp do literatury w języ-ku polskim zapewnia biblioteka Polskie-go Ośrodka Społeczno-Kulturalnego, która specjalizuje się w zbieraniu pu-blikacji emigracyjnych. Jej księgozbiór stanowią wydawnictwa emigracyjne i krajowe o pro�lu humanistycznym, po-lonika i conradiana. Ale nie tylko książki można znaleźć przy Kingstreet 238-246. Także rękopisy, mapy, nuty, fotogra�e oraz dokumenty życia społecznego emigracji. Jest w czym wybierać.

Analfabetyzm funkcjonalnyWydaje się, że we współczesnym

świecie analfabetyzm dotyczy tylko krajów rozwijających się np. w Azji czy Afryce. Niestety, w krajach rozwinię-tych istnieje problem analfabetyzmu funkcjonalnego, co oznacza, że osoby, które teoretycznie znają litery oraz cyfry nie potra�ą zrozumieć treści czytanego tekstu (np. instrukcji), sprawdzić sklepo-wego paragonu lub odczytać danych z wykresu. „World Literacy Fundation”, międzynarodowa organizacja walcząca z analfabetyzmem, bije na alarm. Bada-nia pokazują, że problemy z czytaniem ma 21,8 proc. Brytyjczyków i 14,4 proc. Niemców. Ale we Włoszech jest jeszcze

gorzej – tam na analfabetyzm funkcjo-nalny cierpi 47 proc. obywateli!

Co ciekawe, według raportu Sutton Trust brytyjskie dzieci mają większe szanse zostać funkcjonalnymi analfa-betami niż ich rówieśnicy w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych mimo wyż-szych zasiłków dla uboższych rodzin. We wszystkich krajach dzieci ubogie mają mniejszy zasób słów niż te pocho-dzące z rodzin lepiej sytuowanych. Ale różnica między biednymi i bogatymi w Anglii jest największa, pomimo iż Wiel-ka Brytania wydaje aż 4 proc. PKB na świadczenia rodzinne.

Na szczęście w Polsce sytuacja nie wygląda jeszcze tak tragicznie, dlatego nie weszliśmy do niechlubnej pierwszej dziesiątki krajów walczących z analfa-betyzmem funkcjonalnym. Ale to nie znaczy, że u nas ten problem nie istnie-je. Badania UMK w Toruniu pokazują, że w Polsce 20 proc. 15-latków nie rozumie ulotek dołączanych do lekarstw czy tre-ści telewizyjnych informacji. Jeszcze go-rzej jest wśród 50-latków – problem ten ma ponad 50 proc. Analfabetyzm funk-cjonalny ma olbrzymi wpływ na rozwój gospodarek światowych. Jak podaje „World Literacy Fundation”, w Niem-czech koszt analfabetyzmu funkcjonal-nego szacuje się na ok. 0,02 proc. PKB, w Wielkiej Brytanii na 0,05 proc., nato-miast w Polsce na 0,02 proc. Generalnie, w większości krajów rozwiniętych koszt tej formy analfabetyzmu oscyluje wokół 0,02 proc. PKB.

Czytajmy dzieciom!Wydawałoby się, że Polakom na emi-

gracji jeszcze trudniej sięgać po książ-kę niż rodakom w kraju i zaszczepiać miłość do czytania dzieciom. Zapraco-wani, zestresowani, często czujący się

jeszcze obco w innej kulturze. Ale oka-zuje się, że wielu z nich ma niedosyt w lekturze i chce tę lukę zapełnić. – To, że projekt „Cała Polonia czyta dzieciom” mógł być realizowany w zeszłym roku zawdzięczamy oddolnej inicjatywie polskich szkół i organizacji polonijnych – wyjaśnia Joanna Górska z fundacji ABCXXI. Wielu rodziców i nauczycieli uczestniczyło w akcji „Cała Polska czyta dzieciom” i chciało przeszczepić ją na angielski grunt.

Celem realizacji projektu było stwo-rzenie w środowiskach polonijnych warunków, umożliwiających lepsze poznanie przez dzieci i młodzież języ-ka polskiego i sprawne posługiwanie się nim, poznanie kultury i historii Pol-ski, budowanie tożsamości w oparciu o polską tradycję i współczesność, a także integrację starszego i młodszego pokolenia wokół języka, kultury i litera-tury polskiej. – Najważniejsze jest to, że przeszkoleni uczestnicy projektu zostali koordynatorami i mogą kontynuować działania – podkreśla Joanna. Na czym polegała akcja? Składały się na nią kurs e-learningowy, spotkania z psycholo-giem, prezentacje dla rodziców i na-uczycieli oraz spotkania ze znanymi pol-skimi autorami książek dla dzieci (Grze-gorz Kasdepke, Beata Gawryluk, Eliza Piotrowska, Marcin Szczygielski) m.in. w Irlandii (Galway, Cavan, Limerick, Dublin) i Wielkiej Brytanii (Hull i Londonderry).

– Trzeba jednak pamiętać, że nawet perfekcyjnie przeprowadzone akcje nie muszą zdać egzaminu, jeśli w domu ro-dzice sami nie czytają – podkreśla Joan-na Górska.

Pamiętajmy: nikt nie rodzi się czy-telnikiem. Przychodzimy na świat jako analfabeci. Dlatego w czytelniczej edu-kacji ogromną rolę odgrywa rodzina. I nie chodzi tu o „podtykanie” dziecku książek, ale wykreowanie w domu at-mosfery, w której książka będzie czymś ważnym.

JAK OBLICZYĆ KOSZT ANALFABETYZMU FUNKCJONALNEGO?

nych zleceń związanych z nieprawidłowym zrozum-ieniem zamówienia utrata klientów z powodu słabej komunikacji

-fikowanej kadry

-lemów wewnętrznych wynikających z niezrozum-ienia poleceń i ustaleń

To, że projekt „Cała Polonia czyta dzieciom” mógł być realizowany w ub. roku zawdzięczamy oddolnej inicjaty-wie polskich szkół i organizacji polonijnych

Czytaj, Polonio!Ci, którzy nie czytają książek, zawsze znajdą ja-kąś wymówkę: „książki są za drogie”, „nie lubię bibliotek” czy „kiepsko znam angielski”, albo „nie mam czasu”. Ci, którzy czytają, wiedzą, że to tylko kwestia wyboru i dobrych chęci.

siążek czytamy zdecydo-wanie za mało. Średnio na jednego dorosłego Polaka przypada 0,5

książki rocznie. Z badania czytelnictwa przeprowadzonego przez Bibliotekę Narodową (we współpracy z TNS Polska) wynika, że 60,8 proc. Polaków w ogóle nie czyta książek. To aż 5 proc. więcej w porównaniu do wyników sprzed dwóch lat. Osób, które czytają rocznie więcej niż 7 książek mamy tylko 11 proc. Dla porównania: 75 proc. Francuzów czyta w ciągu roku co najmniej jedną książ-kę, 38 proc. czyta więcej niż 9 książek rocznie, 25 proc. pomiędzy 10 a 24, a 15 proc. więcej niż 25 książek w roku. Polak kupuje średnio półtorej książki rocznie, Czech – 14.

Brytyjczycy a czytanie– Gdy przyjechałem do Anglii, za-

chwyciła mnie brytyjska miłość do ksią-żek. Kupują i czytają bardzo chętnie, chodzą do bibliotek i kładą nacisk na czytanie u dzieci. U mojej córki w przed-szkolu jest „kuferek pełen skarbów” i każde dziecko musi pożyczyć z niego na weekend książkę. Nauczycielki mówią, że każde dziecko powinno przeczytać 50 książek rocznie – opowiada Artur Wawrzyniak z Hull. Wydaje się, że Angli-cy cenią i hołubią książki. W przeliczeniu na jednego mieszkańca, więcej książek wydaje się w Europie tylko w Danii. Wielka Brytania zajmuje drugie miejsce, a zaraz potem jest Hiszpania, Szwecja i Finlandia. 28 proc. Brytyjczyków chcia-łoby wydać własną książkę.

Niestety, Anglicy również narzekają na słabe czytelnictwo. 11 proc. kobiet i 5 proc. mężczyzn nie czyta wcale. 26 proc. respondentów mówi, że czyta nie-chętnie. 25 proc. przyznaje, że w ciągu ostatnich 6 miesięcy sięgnęło po książ-kę najwyżej raz.

A co z emigrantami? Nie ma badań czytelnictwa prowadzonych bezpo-średnio na tej grupie, ale wg doświad-czeń pracowników biblioteki w POSK-u, zapotrzebowanie na polskie książki spa-da. Dlaczego tak się dzieje?

Polubić bibliotekiW Polsce nadal nieliczne biblioteki

wyglądają jak ta należąca do Uniwer-sytetu Warszawskiego, a wiele z nich zamknięto z powodu braku środków. W Anglii też zamyka się biblioteki z powo-du niedo�nansowania, ale te, które funk-cjonują po prostu tętnią życiem. Oprócz tego, że oferują bogate księgozbiory, CD, DVD, e-booki oraz audiobooki, dostęp do Internetu oraz przydatne aplikacje,

>> Anna Dobiecka

CZY WARTO CZYTAĆ?Czytające dzieci:

otrzymują lepsze wyna-grodzenie

wymagającą specjal-istycznych umiejętności (prawdopodobieństwo wzrasta z 48 do 65%)będą w stanie kupić własny dom (prawdopodobieństwo wzrasta z 48 do 78%)

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

to do-d a t k o -

wo organizują działania lokalnej społeczności, gry i zabawy dla dzieci, a nawet pełnią rolę przytulnej kawiarni, w której można w spokoju przejrzeć dzienniki i wy-pić kawę. – Polacy przychodzą do nas głównie z dziećmi i to dla nich szukają książeczek – wyjaśnia Anne z biblioteki w Gravesend. – Gdy czasem z nimi roz-mawiam, często skarżą się na zapraco-wanie, które nie pozwala im czytać. Ale są też tacy, którzy przychodzą do nas, by dziecko odrobiło lekcje, np. zaliczy-ło na komputerze test z matematyki, a oni w tym czasie spokojnie coś czytają – dodaje.

Inny sposób na zdobywanie książek ma Milena z Portsmouth. – Nie zawsze w bibliotekach jest to, co mnie interesuje, a cena nowych książek czasem jest poza moim zasięgiem. Zostawiam więc swój telefon w sklepach fundacyjnych z proś-bą o informację, gdy pojawią się u nich interesujące mnie tytuły. W ten sposób skompletowałam sobie Pratcheta po polsku – pojedyncze tomiki kosztowały mnie 50-70 pensów – chwali się Polka.

Nie znasz angielskiego?Warto wiedzieć, że brytyjskie biblio-

teki mają obowiązek oferować książki

w językach emigrantów, jeśli jest tylko na nie zapotrzebowanie. I rzeczywiście, dział dziecięcy w bibliotece w Grave-send oferuje książki dwujęzyczne, np. „Złotowłosa i trzy niedźwiadki” ma pod tekstem polskim wersję angielską o Goldilocks. – Poza tym biblioteki otrzy-

mują darowizny, w tym również od Pola-ków – podkreśla Anne, która obsługuje czytelnię dziecięcą. A trzeba pamiętać, że nawet jeśli biblioteka fizycznie nie posiada konkretnej pozycji, zawsze można ją sprowadzić na zamówienie z dowolnej biblioteki w kraju.

Poza tym dostęp do literatury w języ-ku polskim zapewnia biblioteka Polskie-go Ośrodka Społeczno-Kulturalnego, która specjalizuje się w zbieraniu pu-blikacji emigracyjnych. Jej księgozbiór stanowią wydawnictwa emigracyjne i krajowe o pro�lu humanistycznym, po-lonika i conradiana. Ale nie tylko książki można znaleźć przy Kingstreet 238-246. Także rękopisy, mapy, nuty, fotogra�e oraz dokumenty życia społecznego emigracji. Jest w czym wybierać.

Analfabetyzm funkcjonalnyWydaje się, że we współczesnym

świecie analfabetyzm dotyczy tylko krajów rozwijających się np. w Azji czy Afryce. Niestety, w krajach rozwinię-tych istnieje problem analfabetyzmu funkcjonalnego, co oznacza, że osoby, które teoretycznie znają litery oraz cyfry nie potra�ą zrozumieć treści czytanego tekstu (np. instrukcji), sprawdzić sklepo-wego paragonu lub odczytać danych z wykresu. „World Literacy Fundation”, międzynarodowa organizacja walcząca z analfabetyzmem, bije na alarm. Bada-nia pokazują, że problemy z czytaniem ma 21,8 proc. Brytyjczyków i 14,4 proc. Niemców. Ale we Włoszech jest jeszcze

gorzej – tam na analfabetyzm funkcjo-nalny cierpi 47 proc. obywateli!

Co ciekawe, według raportu Sutton Trust brytyjskie dzieci mają większe szanse zostać funkcjonalnymi analfa-betami niż ich rówieśnicy w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych mimo wyż-szych zasiłków dla uboższych rodzin. We wszystkich krajach dzieci ubogie mają mniejszy zasób słów niż te pocho-dzące z rodzin lepiej sytuowanych. Ale różnica między biednymi i bogatymi w Anglii jest największa, pomimo iż Wiel-ka Brytania wydaje aż 4 proc. PKB na świadczenia rodzinne.

Na szczęście w Polsce sytuacja nie wygląda jeszcze tak tragicznie, dlatego nie weszliśmy do niechlubnej pierwszej dziesiątki krajów walczących z analfa-betyzmem funkcjonalnym. Ale to nie znaczy, że u nas ten problem nie istnie-je. Badania UMK w Toruniu pokazują, że w Polsce 20 proc. 15-latków nie rozumie ulotek dołączanych do lekarstw czy tre-ści telewizyjnych informacji. Jeszcze go-rzej jest wśród 50-latków – problem ten ma ponad 50 proc. Analfabetyzm funk-cjonalny ma olbrzymi wpływ na rozwój gospodarek światowych. Jak podaje „World Literacy Fundation”, w Niem-czech koszt analfabetyzmu funkcjonal-nego szacuje się na ok. 0,02 proc. PKB, w Wielkiej Brytanii na 0,05 proc., nato-miast w Polsce na 0,02 proc. Generalnie, w większości krajów rozwiniętych koszt tej formy analfabetyzmu oscyluje wokół 0,02 proc. PKB.

Czytajmy dzieciom!Wydawałoby się, że Polakom na emi-

gracji jeszcze trudniej sięgać po książ-kę niż rodakom w kraju i zaszczepiać miłość do czytania dzieciom. Zapraco-wani, zestresowani, często czujący się

jeszcze obco w innej kulturze. Ale oka-zuje się, że wielu z nich ma niedosyt w lekturze i chce tę lukę zapełnić. – To, że projekt „Cała Polonia czyta dzieciom” mógł być realizowany w zeszłym roku zawdzięczamy oddolnej inicjatywie polskich szkół i organizacji polonijnych – wyjaśnia Joanna Górska z fundacji ABCXXI. Wielu rodziców i nauczycieli uczestniczyło w akcji „Cała Polska czyta dzieciom” i chciało przeszczepić ją na angielski grunt.

Celem realizacji projektu było stwo-rzenie w środowiskach polonijnych warunków, umożliwiających lepsze poznanie przez dzieci i młodzież języ-ka polskiego i sprawne posługiwanie się nim, poznanie kultury i historii Pol-ski, budowanie tożsamości w oparciu o polską tradycję i współczesność, a także integrację starszego i młodszego pokolenia wokół języka, kultury i litera-tury polskiej. – Najważniejsze jest to, że przeszkoleni uczestnicy projektu zostali koordynatorami i mogą kontynuować działania – podkreśla Joanna. Na czym polegała akcja? Składały się na nią kurs e-learningowy, spotkania z psycholo-giem, prezentacje dla rodziców i na-uczycieli oraz spotkania ze znanymi pol-skimi autorami książek dla dzieci (Grze-gorz Kasdepke, Beata Gawryluk, Eliza Piotrowska, Marcin Szczygielski) m.in. w Irlandii (Galway, Cavan, Limerick, Dublin) i Wielkiej Brytanii (Hull i Londonderry).

– Trzeba jednak pamiętać, że nawet perfekcyjnie przeprowadzone akcje nie muszą zdać egzaminu, jeśli w domu ro-dzice sami nie czytają – podkreśla Joan-na Górska.

Pamiętajmy: nikt nie rodzi się czy-telnikiem. Przychodzimy na świat jako analfabeci. Dlatego w czytelniczej edu-kacji ogromną rolę odgrywa rodzina. I nie chodzi tu o „podtykanie” dziecku książek, ale wykreowanie w domu at-mosfery, w której książka będzie czymś ważnym.

JAK OBLICZYĆ KOSZT ANALFABETYZMU FUNKCJONALNEGO?

nych zleceń związanych z nieprawidłowym zrozum-ieniem zamówienia utrata klientów z powodu słabej komunikacji

-fikowanej kadry

-lemów wewnętrznych wynikających z niezrozum-ienia poleceń i ustaleń

To, że projekt „Cała Polonia czyta dzieciom” mógł być realizowany w ub. roku zawdzięczamy oddolnej inicjaty-wie polskich szkół i organizacji polonijnych

rak własnego miejsca do życia to nie tylko kwe-stia komfortu młodego pokolenia – osoby, które

mieszkają kątem u rodziców lub wynaj-mują drogi lokal są mniej skłonne do powiększania rodziny. Z kolei całe po-kolenie zwlekające z rodzeniem dzieci to już poważny kłopot dla państwa. Nic dziwnego, że politycy zaczynają myśleć o tym, jak ułatwić młodym wyprowadz-kę „na swoje”.

Korzystnie dla rodzinW Polsce pierwszy był program „Ro-

dzina na swoim”, zakończony w 2012 roku. W ramach tego projektu ok. 181 tys. osób wzięło kredyt, którego poło-wę odsetek przez pierwsze 8 lat spłaty pokryło państwo. Pozwalało to młodym zmobilizować się do szybszej spłaty kre-dytu, przy racie obniżonej nawet o 800 złotych miesięcznie. W programie mo-gły wziąć udział zarówno osoby samot-ne, jak i rodziny – te pierwsze uzyskiwały dopłatę do 30 mkw. mieszkania, rodziny – do 50 metrów (ale mogły kupić miesz-kanie o maksymalnej wielkości 70 me-trów i 140-metrowy dom). Nie dość, że tysiącom rodzin pozwoliło to wyprowa-dzić się do własnego mieszkania, to jesz-cze „rozbujało” branżę nieruchomości.

Idzie noweOd tego roku program ten zastąpiło

„Mieszkanie dla młodych”. O co chodzi w tym projekcie? Rząd dołoży do pierw-szego kupowanego mieszkania do 20 proc. wartości – 10 proc. dla wszystkich, którzy spełniają wymagania i dodatko-we pieniądze dla tych, którzy szybko dorobią się potomstwa. Jest jednak kil-ka haczyków. Po pierwsze, mieszkanie musi mieć maksymalną powierzchnię 75 metrów i być kupione na rynku pierwot-nym. Po drugie, obowiązuje limit cen za metr kwadratowy. W Warszawie jest to 5.864 zł za metr, w Szczecinie 4.339 zł, a w Krakowie 4.894 zł. Ekonomiści portalu Money.pl wyliczyli przy tym, że średnio osoby korzystające z dopłat w ramach

Politycy coraz wyraźniej widzą, że brak mieszkań wśród najmłodszego pokolenia to poważny problem. W tym roku w Polsce i Wielkiej Brytanii możemy więc kupić mieszkanie, do którego „dołoży się” rząd.

>> Sonia Grodek

MdM i tak otrzymają prawie 20 tysięcy złotych mniej, niż w ramach „Rodziny na swoim”.

Naśladują nasPolski rząd jednak głośno chwali się

tym pomysłem. Na tyle głośno, że prze-konał samego... premiera Wielkiej Bryta-nii. Po przegłosowaniu wprowadzenia programu we wrześniu 2013 powiedział on: – Młodzi ludzie, nawet ci, którzy mają dobrą pracę i osiągają przyzwoite do-chody, nie mogą kupić domu lub miesz-kania, ponieważ aby uzyskać kredyt hi-poteczny, muszą mieć 30 tys., 40 tys. a nawet 50 tys. funtów na depozyt. Jeżeli nie ma się bogatych rodziców, zdobycie takiej sumy pieniędzy jest niemożliwe. Dlatego zamierzamy uruchomić pro-gram „Help to Buy” i nie w przyszłym roku, ale w przyszłym tygodniu. Muszę dołożyć wszelkich starań, aby pomóc ludziom, którzy chcą posiadać własne mieszkanie lub dom – dodał premier.

Rząd płaci depozytEfekt? Program wystartował pod

koniec roku. Dzięki niemu osoby, któ-re chcą kupić pierwsze mieszkanie lub dom o wartości do 600 tys. funtów będą musiały wyłożyć 5 proc. wartości nieru-chomości i wziąć kredyt na kwotę do 75 proc. wartości – za to rząd dołoży do 20 proc. wartości w nisko oprocentowanym kredycie (Equity Loan). Przez pierwsze 5 lat spłaty – darmowym; przez kolejne lata – płatnym tylko 1,75 proc. wartości

UWAGA: ZNAJDŹ LOKALNE-GO DORADCĘ NA STRONIE HELPTOBUY.CO.UK.

Mieszkanie dla Młodych czy Help to buy?

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

kredytu (dla porównania – oprocento-wanie bankowej pożyczki to nawet 25 proc. w skali roku). Aby wziąć udział w programie wystarczy znaleźć lokalnego doradcę na stronie Helptobuy.co.uk. Po-może on wybrać nieruchomość i dopeł-nić formalności.

Inne możliwościAlternatywnie rząd może dołożyć

się w niskooprocentowanej pożyczce do wkładu własnego – 5 proc. wartości domu, jakich wymagają zwykle banki na początek. Wybrane mieszkanie może pochodzić z rynku wtórnego i nie musi być to pierwsza nasza nieruchomość w życiu, choć w momencie kupna nie mo-żemy posiadać na własność żadnej innej. Aby skorzystać z dopłaty należy zwrócić się do banku, np. Barclays, HSBC czy Hali-fax. Aby wziąć udział w programie trzeba być obywatelem Anglii lub mieć prawo stałego pobytu na terenie kraju.

Ceny w góręJakie skutki ma póki co wprowadze-

nie tych programów w Polsce i Anglii? W Wielkiej Brytanii nie widać minusów poza jednym – jak podaje Daily Tele-graph, od momentu wprowadzenia pro-gramu ceny domów w Londynie wzrosły o ok. 15 proc. Nigel Wilson z inwesty-cyjnego giganta Legal & General mó-

wił w wywiadzie dla dziennika, że ceny osiągnęły absurdalny poziom. Wysoki limit wartości mieszkań w „Help to Buy” zachęcił sprzedawców nieruchomości do windowania cen, przez co ci, którzy

nie kwalifikują się do programu mają teraz jeszcze mniejsze szanse na kupie-nie mieszkania. Program ma też jednak pozytywne działanie – na biedniejszej północy kraju, gdzie przeciętny dom kosztuje mniej niż 150 tys. funtów, nie-mal wszystkie nieruchomości kwali�ku-ją się do rządowej pomocy. Pomaga to więc kupić pierwszą nieruchomość tym, których nie było na to stać od lat.

Z korzyścią dla rynku?W Polsce jest jeszcze ciekawiej.

Sztucznie ustalone limity cen za metr kwadratowy sprawiły, że choć np. w Łodzi w limicie mieści się ok. 51 proc. nowych nieruchomości, to w Krakowie już tylko niecałe 3 proc. W Warszawie limit to ok. 5800 zł, przy czym średnia cena metra mieszkania to 8800 złotych.

Dla rodzin chcących kupić mieszkanie z dopłatą oznacza to, że w większych miastach będzie je stać tylko na te po-łożone na peryferiach i w najmniej prestiżowych (czyli często – najmniej

bezpiecznych i najgorzej skomuniko-wanych) dzielnicach. Z kolei rodziny z terenów wiejskich mogą zapomnieć o dopłacie, bo na ich terenach rzadko buduje się nowe apartamentowce, a rynku wtórnego program nie obejmuje. Developerzy z kolei narzekają, że np. w Warszawie niemal nie sposób zmieścić się w limicie. Nieo�cjalnie słyszymy więc, że będą „kombinować”, by zachęcić be-ne�cjentów programu MdM do kupna – np. obniżając standard lub wyłączając niektóre opłaty z podstawowej ceny mieszkania. Za garaż, solidne okna czy balkon trzeba będzie płacić dodatkowo, już poza o�cjalną ceną. Przez to miesz-kanie i tak może kosztować tyle samo, co bez dopłaty.

Najodważniejsi spekulują, że pro-gram dopłat najwięcej dobrego zrobi...

Najodważniejsi spekulują, że

program dopłat MdM najwięcej

dobrego zrobi... developerom

developerom. Mieszkania z rynku wtór-nego nie kwali�kują się do MdM, więc nie będą cieszyć się popularnością. Po-może to natomiast zbyć najmniej atrak-cyjne nowe nieruchomości, bo w wielu dużych miastach tylko takie kwali�kują się do programu. Pytanie o jakość życia rodziny z małymi dziećmi, która będzie musiała dojeżdżać do szkoły, przedszko-la czy pracy z peryferyjnej dzielnicy, po-zostaje otwarte. Jaki płynie z tego wnio-sek? Choć rząd próbuje nas przekonać, że wrócić do kraju i kupić tu mieszkanie się opłaca, wciąż większość z nas lepiej wyjdzie na zainwestowaniu w nierucho-mość w Anglii – szczególnie na północy. Za dom z ogrodem w Leeds czy Liver-poolu zapłacimy przy tym często tyle samo, co za mieszkanie w nowym bloku w Warszawie czy Krakowie. (dane: Pew Research Study, GUS).

Jeżeli nie ma się bogatych rodziców, zdobycie potrzeb-nej sumy jest niemożliwe

DAVID CAMERON, PREMIER

CZY WIESZ ŻE...

mieszka 44 proc. osób w wieku 25-34 lata. W Wielkiej Brytanii 31 proc. osób w wieku 18-31 lat również dzieli mieszkanie z mamą i tatą.

rak własnego miejsca do życia to nie tylko kwe-stia komfortu młodego pokolenia – osoby, które

mieszkają kątem u rodziców lub wynaj-mują drogi lokal są mniej skłonne do powiększania rodziny. Z kolei całe po-kolenie zwlekające z rodzeniem dzieci to już poważny kłopot dla państwa. Nic dziwnego, że politycy zaczynają myśleć o tym, jak ułatwić młodym wyprowadz-kę „na swoje”.

Korzystnie dla rodzinW Polsce pierwszy był program „Ro-

dzina na swoim”, zakończony w 2012 roku. W ramach tego projektu ok. 181 tys. osób wzięło kredyt, którego poło-wę odsetek przez pierwsze 8 lat spłaty pokryło państwo. Pozwalało to młodym zmobilizować się do szybszej spłaty kre-dytu, przy racie obniżonej nawet o 800 złotych miesięcznie. W programie mo-gły wziąć udział zarówno osoby samot-ne, jak i rodziny – te pierwsze uzyskiwały dopłatę do 30 mkw. mieszkania, rodziny – do 50 metrów (ale mogły kupić miesz-kanie o maksymalnej wielkości 70 me-trów i 140-metrowy dom). Nie dość, że tysiącom rodzin pozwoliło to wyprowa-dzić się do własnego mieszkania, to jesz-cze „rozbujało” branżę nieruchomości.

Idzie noweOd tego roku program ten zastąpiło

„Mieszkanie dla młodych”. O co chodzi w tym projekcie? Rząd dołoży do pierw-szego kupowanego mieszkania do 20 proc. wartości – 10 proc. dla wszystkich, którzy spełniają wymagania i dodatko-we pieniądze dla tych, którzy szybko dorobią się potomstwa. Jest jednak kil-ka haczyków. Po pierwsze, mieszkanie musi mieć maksymalną powierzchnię 75 metrów i być kupione na rynku pierwot-nym. Po drugie, obowiązuje limit cen za metr kwadratowy. W Warszawie jest to 5.864 zł za metr, w Szczecinie 4.339 zł, a w Krakowie 4.894 zł. Ekonomiści portalu Money.pl wyliczyli przy tym, że średnio osoby korzystające z dopłat w ramach

Politycy coraz wyraźniej widzą, że brak mieszkań wśród najmłodszego pokolenia to poważny problem. W tym roku w Polsce i Wielkiej Brytanii możemy więc kupić mieszkanie, do którego „dołoży się” rząd.

>> Sonia Grodek

MdM i tak otrzymają prawie 20 tysięcy złotych mniej, niż w ramach „Rodziny na swoim”.

Naśladują nasPolski rząd jednak głośno chwali się

tym pomysłem. Na tyle głośno, że prze-konał samego... premiera Wielkiej Bryta-nii. Po przegłosowaniu wprowadzenia programu we wrześniu 2013 powiedział on: – Młodzi ludzie, nawet ci, którzy mają dobrą pracę i osiągają przyzwoite do-chody, nie mogą kupić domu lub miesz-kania, ponieważ aby uzyskać kredyt hi-poteczny, muszą mieć 30 tys., 40 tys. a nawet 50 tys. funtów na depozyt. Jeżeli nie ma się bogatych rodziców, zdobycie takiej sumy pieniędzy jest niemożliwe. Dlatego zamierzamy uruchomić pro-gram „Help to Buy” i nie w przyszłym roku, ale w przyszłym tygodniu. Muszę dołożyć wszelkich starań, aby pomóc ludziom, którzy chcą posiadać własne mieszkanie lub dom – dodał premier.

Rząd płaci depozytEfekt? Program wystartował pod

koniec roku. Dzięki niemu osoby, któ-re chcą kupić pierwsze mieszkanie lub dom o wartości do 600 tys. funtów będą musiały wyłożyć 5 proc. wartości nieru-chomości i wziąć kredyt na kwotę do 75 proc. wartości – za to rząd dołoży do 20 proc. wartości w nisko oprocentowanym kredycie (Equity Loan). Przez pierwsze 5 lat spłaty – darmowym; przez kolejne lata – płatnym tylko 1,75 proc. wartości

UWAGA: ZNAJDŹ LOKALNE-GO DORADCĘ NA STRONIE HELPTOBUY.CO.UK.

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

kredytu (dla porównania – oprocento-wanie bankowej pożyczki to nawet 25 proc. w skali roku). Aby wziąć udział w programie wystarczy znaleźć lokalnego doradcę na stronie Helptobuy.co.uk. Po-może on wybrać nieruchomość i dopeł-nić formalności.

Inne możliwościAlternatywnie rząd może dołożyć

się w niskooprocentowanej pożyczce do wkładu własnego – 5 proc. wartości domu, jakich wymagają zwykle banki na początek. Wybrane mieszkanie może pochodzić z rynku wtórnego i nie musi być to pierwsza nasza nieruchomość w życiu, choć w momencie kupna nie mo-żemy posiadać na własność żadnej innej. Aby skorzystać z dopłaty należy zwrócić się do banku, np. Barclays, HSBC czy Hali-fax. Aby wziąć udział w programie trzeba być obywatelem Anglii lub mieć prawo stałego pobytu na terenie kraju.

Ceny w góręJakie skutki ma póki co wprowadze-

nie tych programów w Polsce i Anglii? W Wielkiej Brytanii nie widać minusów poza jednym – jak podaje Daily Tele-graph, od momentu wprowadzenia pro-gramu ceny domów w Londynie wzrosły o ok. 15 proc. Nigel Wilson z inwesty-cyjnego giganta Legal & General mó-

wił w wywiadzie dla dziennika, że ceny osiągnęły absurdalny poziom. Wysoki limit wartości mieszkań w „Help to Buy” zachęcił sprzedawców nieruchomości do windowania cen, przez co ci, którzy

nie kwalifikują się do programu mają teraz jeszcze mniejsze szanse na kupie-nie mieszkania. Program ma też jednak pozytywne działanie – na biedniejszej północy kraju, gdzie przeciętny dom kosztuje mniej niż 150 tys. funtów, nie-mal wszystkie nieruchomości kwali�ku-ją się do rządowej pomocy. Pomaga to więc kupić pierwszą nieruchomość tym, których nie było na to stać od lat.

Z korzyścią dla rynku?W Polsce jest jeszcze ciekawiej.

Sztucznie ustalone limity cen za metr kwadratowy sprawiły, że choć np. w Łodzi w limicie mieści się ok. 51 proc. nowych nieruchomości, to w Krakowie już tylko niecałe 3 proc. W Warszawie limit to ok. 5800 zł, przy czym średnia cena metra mieszkania to 8800 złotych.

Dla rodzin chcących kupić mieszkanie z dopłatą oznacza to, że w większych miastach będzie je stać tylko na te po-łożone na peryferiach i w najmniej prestiżowych (czyli często – najmniej

bezpiecznych i najgorzej skomuniko-wanych) dzielnicach. Z kolei rodziny z terenów wiejskich mogą zapomnieć o dopłacie, bo na ich terenach rzadko buduje się nowe apartamentowce, a rynku wtórnego program nie obejmuje. Developerzy z kolei narzekają, że np. w Warszawie niemal nie sposób zmieścić się w limicie. Nieo�cjalnie słyszymy więc, że będą „kombinować”, by zachęcić be-ne�cjentów programu MdM do kupna – np. obniżając standard lub wyłączając niektóre opłaty z podstawowej ceny mieszkania. Za garaż, solidne okna czy balkon trzeba będzie płacić dodatkowo, już poza o�cjalną ceną. Przez to miesz-kanie i tak może kosztować tyle samo, co bez dopłaty.

Najodważniejsi spekulują, że pro-gram dopłat najwięcej dobrego zrobi...

Najodważniejsi spekulują, że

program dopłat MdM najwięcej

dobrego zrobi... developerom

developerom. Mieszkania z rynku wtór-nego nie kwali�kują się do MdM, więc nie będą cieszyć się popularnością. Po-może to natomiast zbyć najmniej atrak-cyjne nowe nieruchomości, bo w wielu dużych miastach tylko takie kwali�kują się do programu. Pytanie o jakość życia rodziny z małymi dziećmi, która będzie musiała dojeżdżać do szkoły, przedszko-la czy pracy z peryferyjnej dzielnicy, po-zostaje otwarte. Jaki płynie z tego wnio-sek? Choć rząd próbuje nas przekonać, że wrócić do kraju i kupić tu mieszkanie się opłaca, wciąż większość z nas lepiej wyjdzie na zainwestowaniu w nierucho-mość w Anglii – szczególnie na północy. Za dom z ogrodem w Leeds czy Liver-poolu zapłacimy przy tym często tyle samo, co za mieszkanie w nowym bloku w Warszawie czy Krakowie. (dane: Pew Research Study, GUS).

Jeżeli nie ma się bogatych rodziców, zdobycie potrzeb-nej sumy jest niemożliwe

DAVID CAMERON, PREMIER

CZY WIESZ ŻE...

mieszka 44 proc. osób w wieku 25-34 lata. W Wielkiej Brytanii 31 proc. osób w wieku 18-31 lat również dzieli mieszkanie z mamą i tatą.

finanse | 26

Biznes express

Klimatyczna narada Trudny rok dla euro? Konstytucja naruszona?Przywódcy państw Unii Europejskiej zamierzają w przyszłym miesiącu ustalić harmonogram rozwoju energetycznego i celów klimatycznych do 2030 r. (za: onet.pl)

To może być trudny rok dla euro. Można oczekiwać niewielkiego osłabienia tej waluty w stosunku do dolara. Złoty zaś może nieco stracić względem euro. (za: dziennik.pl)

Analiza zmian w ustawie o otwartych fun-duszach emerytalnych wskazuje, że zostały one przyjęte przez Sejm z naruszeniem konstytucji (eksperci Lewiatan, money.pl)

ostatnich dniach kurs franka szwajcarskiego zauważalnie wzrósł, co zapewne martwi osoby

spłacające kredyty w tej walucie. Jeszcze w połowie stycznia wynosił ok. 3,35 PLN, podczas gdy obecnie osiągnął poziom 3,47 PLN. Przy racie w wysokości 500 CHF, taka zmiana powoduje zwiększenie jej o około 60 PLN. Nie wszyscy zadłużeni w szwajcarskiej walucie zapłacą jednak więcej.

Uniknąć podwyżki można poprzez sa-modzielne kupowanie franków niezbęd-nych do uregulowania raty. Od sierpnia 2012 r. działa bowiem prosta zasada: kup franki, gdy kurs spadnie poniżej 3,40 PLN. W momencie, gdy wynosił on 3,35 PLN był to sygnał, że warto zrobić większe za-kupy tej waluty. W omawianym okresie kurs wielokrotnie szybko i niespodzie-wanie rósł, po czym zwykle równie dyna-micznie spadał. Ci, którzy to zauważyli, mogli sporo zaoszczędzić.

Osoby kupujące walutę samodzielnie mogą decydować, kiedy i po jakim kursie dokonają zakupu. Co ciekawe nie muszą

nieustannie śledzić notowań walut. Kan-tory internetowe (np. InternetowyKantor.pl) udostępniają bowiem funkcję, która robi to za klienta. Wystarczy wpłacić pie-niądze przeznaczone na wymianę i usta-lić po jakim kursie chcielibyśmy kupić franki. Taka dyspozycja będzie czekała aż kurs spadnie poniżej wyznaczonego poziomu i dopiero wtedy dokonana zo-

stanie wymiana. W opisany sposób można było obni-

żyć lutową ratę (500 CHF) o ok. 60 PLN, kupując franki w połowie stycznia. To jednak tylko część oszczędności. Kupno waluty w kantorze ma jeszcze jedną za-letę. W porównaniu do spłaty, w której to bank dokonuje przeliczeń kursowych –

Rata kredytu w CHF nie musi być wyższa

>> Jarosław Sadowski

Część osób, które samodzielnie kupują franki w celu spłaty rat kredytu zauważyło skuteczny sposób za-bezpieczenia się przed nagłymi wzrostami kursu. Wy-starczy nie czekać do ostatniego momentu, lecz kupo-wać walutę, gdy jej wartość spadnie poniżej 3,40 PLN. Uwolnienie się od bankowych kursów daje też dodat-kowe oszczędności dzięki niższemu spreadowi. Expan-der szacuje, że osoba kupująca walutę na własną rękę w ciągu minionych 18 miesięcy mogła zaoszczędzić ponad 1000 PLN.

mniejszą prowizję. Co prawda ani banki, ani kantory o�cjalnie nie naliczają pro-wizji, ale w praktyce funkcjonuje spread walutowy, który można uznać za ukrytą opłatę.

Spread walutowy?Aby wymiana walut przynosiła zyski,

banki i kantory sprzedają nam waluty po wyższym kursie niż ten po jakim je ku-pują. Ta różnica to właśnie spread, czyli forma ukrytej prowizji. Ile wynosi taka prowizja? W przypadku franka szwaj-

carskiego w bankach jest to średnio ok. 6,7 proc., w najdroższych przekracza jednak 10 proc. W kantorach interneto-wych przeciętnie jest to ok. 0,8 proc., a w najgorszym przypadku nieco poniżej 2 proc. W bankach ta ukryta prowizja jest więc ponad 5-krotnie wyższa.

Spread walutowy powoduje, że oso-ba, która kupi franki przy obecnym wy-sokim kursie w kantorze internetowym i tak zapłaci niższą ratę niż w sytuacji, gdy-by to bank dokonywał przeliczenia. Jeśli połączymy korzyści z możliwości wybo-ru momentu zakupu i te z niższego spre-adu to okaże się, że w ciągu ostatnich 18 miesięcy (od sierpnia 2012 r.) można było w ten sposób zaoszczędzić ponad 1000 PLN.

Aby regulować raty samodzielnie za-kupionymi frankami wystarczy zgłosić w swoim banku, że chcemy zmienić sposób spłaty. Czasami dyspozycja może wymagać podpisania aneksu do umowy kredytu, ale zgodnie z ustawą antyspreadową banki nie mogą za to wymagać żadnej prowizji. Później najlepiej znaleźć kantor internetowy, który ma konto w banku, w którym spłacamy kredyt. Nie powinno to być trudne, gdyż kantory mają zwykle konta w kilkunastu bankach jednocze-śnie. Jest to ważne, gdyż dzięki temu przelewy między kantorem a klientem są bezpłatne i przekazywane bardzo szybko, nierzadko nawet w ciągu kilku sekund.

ZARABIANIE ABY WYMIANA WALUT PRZYNOSIŁA ZYSKI, BANKI I KANTORY SPRZEDAJĄ NAM WALUTY PO WYŻSZYM KURSIE NIŻ TEN PO JAKIM JE KUPUJĄ.

21 lutego 2014

XX xxxxx 2011

27 | porady

Panel ekspertów

Licówka to cieniutki porcelanowy listek przyklejany na zewnętrzną po-wierzchnię zęba. Jakość użytego ma-teriału pozwala uzyskać kolor i prze-zierność naturalnego zęba.

Technika ta służy do pokrycia nie-estetycznych powierzchni wargowych zębów przednich, koryguje przebar-wienia trudne do usunięcia metodą wybielania, wydłuża patologicznie starte zęby, maskuje pęknięcia i ubytki zębów, zamyka zbyt duże przestrzenie (diastemy) między zębami, koryguje kształt i odbudowuje odłamane frag-menty zębów.

Licówka porcelanowa w dużym stopniu oszczędza zdrowe tkanki zęba, który zostaje poddany niewiel-kiej preparacji przygotowanej jedynie w obrębie szkliwa (ok. 0,8 mm).

Wykonanie licówek jest pracą bar-dzo precyzyjną przynoszącą piękny i trwały efekt.

Licówka nie zmienia koloru, nie ciemnieje i nie przebarwia się. Dzięki licówkom na wszystkie przednie zęby uzyskujemy efekt „hollywoodzkie-

Warto umieć się rozstać Prowadzę kilkuosobową �rmę. Noszę się z zamiarem zwolnienia jednego z pracowników nie spełniającego moich oczekiwań.

– Decyzja o zwolnieniu może doty-czyć każdego pracownika, nawet uzna-nego za najlepszego w swojej dziedzi-nie, co z oczywistych powodów bywa niezrozumiałe zarówno dla tej osoby, jak i pozostałych członków zespołu – komentuje Hanna Więcewicz, kierow-nik ds. zmian w karierze w agencji do-radztwa personalnego ManpowerGro-up. – Sytuacja rozstania z pracownikiem wzbudza duży niepokój wśród osób

Sprawdź www.polski-lekarz.co.uk! Wystarczy

zeskanować kod

pozostających w organizacji. Należy też pamiętać, że w trakcie zmian organiza-cyjnych wszyscy obserwują ruchy pra-codawcy w zakresie tego jak traktuje pracownika przy rozstaniu.

Takie informacje bardzo szybko rozprzestrzeniają się wewnątrz i poza organizacją. To jak potraktowane zo-staną osoby odchodzące ma istotny wpływ na nastawienie, motywację i wyniki pracowników, którzy zostają. Zaoferowanie zwalnianym dobrego i skutecznego programu outplacemen-towego jest skutecznym sposobem na

Kilka dni temu stomatolog z Londynu zastosował u mojej znajomej ze szko-ły licówkę porcelanową. Proszę powiedzieć, na czym polega ten zabieg i jaki ma wpływ na nasze uzębienie.

Uśmiech filmowej gwiazdy

go” uśmiechu imitujący do złudzenia zęby naturalne o idealnym kształcie i kolorze, nawet jeśli zęby własne były wcześniej przesunięte, wychylone czy cofnięte.

Po przygotowaniu zęba pod liców-kę wykonuje się wyciski, które zostają odesłane do laboratorium protetycz-nego. Podczas następnej wizyty (za ok. 7 dni) licówka zostaje przyklejona na ząb.

Faktem jest, że metoda wykonywa-nia licówek porcelanowych jest coraz chętniej stosowaną metodą leczenia w stomatologii. Stanowi jeden z �larów stomatologii estetycznej, pozwala na osiągnięcie czasem wręcz spektakular-nych efektów, jak również nie przekre-śla ponownej ingerencji protetycznej. Staje się nieoceniona u osób młodych. Zapewne dzięki pojawiającym się co-raz to nowocześniejszym materiałom stosowanym przy jej wykonaniu, lista wskazań do ich stosowania będzie się wydłużać.

Bardzo mała inwazyjność i dosko-nała estetyka sprawiły, że licówki ce-

złagodzenie tego stanu rzeczy. Udział w outplacemencie to realna pomoc ze strony pracodawcy w tej trudnej sytuacji. Często przekłada się to też na zaangażowanie odchodzącej osoby w pracę, do ostatniego dnia jej wy-konywania. Ma to pozytywny wpływ na pracę całego zespołu, atmosferę i dalsze funkcjonowanie organizacji. Buduje to pozytywny wizerunek orga-nizacji jako pracodawcy i przyczynia się do utrzymania pożądanego po-ziomu efektywności – objaśnia Hanna Więcewicz.

ramiczne stały się standardowym spo-sobem poprawy uśmiechu w show-biznesie i można je zaobserwować u większości gwiazd �lmowych.

Małgorzata Sacewicz-Górska, koordynator ds. PR

Co tydzień nasi eksperci odpowiadają na wasze pytaniaNapisz do nas! [email protected]

Potrzebujesz fachowej porady?

Fot. S

Oddział stomatologiczny Tooting Medical Centre

0208 767 8389, 0208 648 5111