Gazeta informacyjna Wojewódzkiego Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie31 marca 2011

O sercu nietoperza, bocianachi agresywnych słoniachrozmawiamy z MarkiemKocurkiem z sekcji dydaktycznejchorzowskiego zoostr. 2

Dziś rusza konkurs w ŚląskimParku Linowym, adresowanydo uczniów szkół z całegoregionu. Do wygrania wejściówkido parku wspinaczkowegoi zniżkowe bilety do wesołegomiasteczkawięcej na str. 3

Co to jest canicross i jakuprawiać ten sport w WPKiW?Wszystkiego dowiecie sięna str. 4-5Tam również zaproszenie naMiędzynarodową WystawęKwiatów

Kataklizm w Japonii odnotowałyurządzenia w stacjisejsmologicznej chorzowskiegoplanetarium. Czym groziprzesunięcie osi Ziemi i czyzakłóci to pracę GPS-ów?str. 6

W numerze:

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

KZ

DJĘ

CIE

: JA

KU

B N

OW

AK

ZD

JĘC

IA: J

AK

UB

NO

WA

K

Dla dużych – grill albo pilates, dla małych – kino i ścianka wspinaczkowa

Zbudujemy duży port

Już w ma ju Du ża Łą ka w cho rzow skimWPKiW za mie ni się w wiel kie mia stecz -ko za ba wy, ak tyw ne go wy po czyn ku i na -uki. Po wsta nie tu Port Cho rzów, czy li

miej sce gdzie bę dzie moż na po grać w siat ków -kę pla żo wą, po słu chać mu zy ki czy od po cząćna le ża ku w oto cze niu palm i pia sku. A je ślispad nie deszcz? To nic! W por cie sta nie kil kana mio tów, w tym je den naj więk szy, gdzie bę -dzie moż na słu chać mu zy ki na ży wo. Po mie ścipra wie 300 osób.

Atrak cje te ucie szą przede wszyst kim tych,któ rzy lu bią ak tyw nie spę dzać czas. Opróczbo isk do siat ków ki pla żo wej ma być w por ciemiej sce do gry w pił kę noż ną, bad min to na,a na wet te ni sa sto ło we go. Spa ce ro wi czeotrzymają do dys po zy cji le ża ki, ha ma ki, prze -bie ral nie, prysz ni ce.

Po my śla no i o naj młod szych, po wsta nie tudla nich plac za baw z pia skow ni cą, ka ru ze lą,zjeż dżal nią oraz ścian ką wspi nacz ko wą i huś -taw ka mi. Z wszyst kie go ko rzy stać bę dzie myza dar mo.

Na każ dy dzień ty go dnia zo sta nie roz pi sa -ny har mo no gram im prez. Je śli ki no let nie, toz re per tu arem uło żo nym te ma tycz nie – jed ne -go dnia fil my o uczu ciach, in ne go ko me die.Do te go fil mo we po ran ki dla naj młod szych,a w tym sa mym cza sie dla ro dzi ców za ję ciaz jo gi, pi la te su, tai chi.

W Por cie Cho rzów cze ka na nas rów nieższczyp ta edu ka cji. War to z ta kiej oka zji sko -rzy stać i na uczyć się np. za sad udzie la niapierw szej po mo cy, czy fa cho wej pie lę gna cjizwie rząt, a tak że po znać pod sta wo we za sa dysa vo ir vi vre -u. Sma ko szy zwa bią z pew no ścią

po pi sy mi strzów kuch ni, któ rzy po pro wa dząpo ka zy gril lo wa nia, a od chu dza ją cych się pre -lek cje die te ty ków na te mat za sad zdro we good ży wia nia. Na de ser zo sta ną kon cer ty, wy stę -py ka ba re tów i po pu lar nych DJ -ów, któ rzy go -ścić bę dą na spe cjal nej por to wej sce nie.

– Park mu si oferować możliwość atrak cyj -ne go spę dza nia wol ne go cza su – mó wi Ar ka -diusz Go dlew ski, pre zes WPKiW. – Dla te goz praw dzi wą przy jem no ścią roz po czy na myz na szym par tne rem re ali za cję du że go wa ka -cyj ne go pro jek tu. Nie trze ba wy jeż dżaćnad mo rze, nie trze ba na wet wy jeż dżać z mia -sta. Wy star czy przyjść do par ku, do Por tuCho rzów. Tam przez ca łą wio snę i la to każ dyznaj dzie coś dla sie bie, bez piecz nie i cie ka wiespę dzi wol ny czas. Warto nas odwiedzić. Za -pra sza my. (MaS)

W tym roku Duża Łąka i Kanał Regatowy będą miejscami wakacyjnego wypoczynku dla całych rodzin

Uważaj na wawrzynka, bo to truciciel

Wiosna już nadchodziDla Chiń czy ków ma gno lia jest sym bo lem

szcze ro ści. W Ja po nii to kwiat na ro do wy.U nas ro śli na ta wzbu dza za chwyt, tym więk -szy, że kwit nie krót ko. Jej kwia ty opa da jąpo dwóch ty go dniach. Z da le ka wy glą da ją jaktu li pa ny ro sną ce na drze wie.

Je śli po go da do pi sze, wkrót ce bę dzie mymo gli po dzi wiać ma gno lie w Wo je wódz kimPar ku Kul tu ry i Wy po czyn ku. – Na drze wachprzy bu dyn ku dy rek cji za wią za ły się jużpącz ki – mó wi Bo gu sław Chmie lew ski, kie -row nik dzia łu zie le ni w WPKiW. – Te raz wy -star czy kil ka cie płych dni, by po ja wi ły siękwia ty.

Jest jed nak du ży pro blem z ma gno lią: pa ręgo dzin de li kat ne go przy mroz ku i kwia ty opa -da ją. To bar dzo wraż li wa ro śli na. I choć kwit -nie dwa ra zy w ro ku, w ubie głym by łoina czej. – Za kwi tła aż trzy ra zy, to ewe ne -ment – mó wi Chmie lew ski. – Ilość kwit nieńza le ży od wie lu czyn ni ków, m.in. su szy, tem -pe ra tu ry i opa dów.

W WPKiW ma gno lie moż na oglą dać rów -nież przy zbior ni ku wod nym Ci chy Za ką tek.

W par ku wi dać już wię cej zwia stu nówwio sny. Jed ną z pierw szych ro ślin, któ ra sięprze bu dzi ła jest oczar. Po tra fi za kwit nąć na -wet wte dy, gdy jest śnieg. Kwit nie już waw -rzy nek wil cze ły ko. Ale niech nie oszu ka nasje go de li kat ny ró żo wy kwiat. To nie zwy kletru ją ca ro śli na: zje dze nie dzie się ciu doj rza -łych owo ców waw rzyn ka gro zi śmier cią,dziec ku wy star czy na wet je den ta ki owoc!

Obok Ką pie li ska „Fa la” kwit nie też for sy cja.Czuć zbli ża ją cą się Wiel ka noc, bo na bu dzą -cych się do ży cia wierz bach nie ba wem po ja wiąsię „kot ki”.

Do wio sen ne go se zo nu przy go to wu je sięRo sa rium: zdję to już kop czy ki z krze wów róż,któ re chro ni ły je przed zim nem. By zo ba czyćró że w peł nej kra sie przyj dzie nam jesz cze po -cze kać, pierw sze oka zy bę dzie my mo gli po dzi -wiać w czerw cu. (MaS)

Wię cej na te mat wio sny w WPKiW na str. 2 Tak kwitnie trujący wawrzynek

2

Zdję ciez prze szło ści

S kan sen to miej sce ma gicz ne, w któ rym za trzy -mał się czas. Każ dy nasz obiekt jest jak fo to -

gra fia z prze szło ści. Z tą jed nak róż ni cą, że mawięk szą moc. Wcho dząc do wnętrz za byt ko wychchat mo że my do tknąć tra dy cji, po czuć jak miesz ka -no kie dyś, zo ba czyć z cze go i jak ko rzy sta no na codzień. To uczy hi sto rii, o któ rej nie moż na za po mi -nać. Trze ba ją pie lę gno wać, bo jest prze cież do rob -kiem wie lu po ko leń.Gór no ślą ski Park Et no gra ficz ny nie mo że jed nak staćw miej scu. Mu si żyć. Spro wa dza nie no wych eks po -na tów to tyl ko nie wiel ki wy ci nek na szej dzia łal no -ści. Pro wa dzi my lek cje mu ze al ne, przy go to wu je mysze reg im prez, któ rych w nad cho dzą cych se zo nie bę -dzie aż 30, ca ły czas prze pro wa dza my mo der ni za cjęskan se nu. Od no wienie bu dyn ków: ad mi ni stra cji, ma ga zy nui kon ser wa cji, wybru ko wa nie dro gi od stro ny ul. Par -ko wej 25 – to tyl ko nie któ re z prac, ja kie roz pi sa now ka len da rzu in we sty cyj nym na ten rok.Już trwa ją roboty przy bu do wie dro gi we wnętrz nej.Koń czy my wy mia nę sie ci cen tral ne go ogrze wa niaw bu dyn kach ad mi ni stra cyj no -go spo dar czych. Ca łyczas trwa grun tow ny re mont bu dyn ku wie lo funk cyj -ne go – w seg men cie pierw szym pro wa dzo ne są ro -bo ty żel be to no we, w dru gim zbro je nio we i be to no we.W tym mie sią cu ru szą też pra ce w seg men cie trze -cim. Bu dy nek ma zo stać ukoń czo ny do koń ca 2012ro ku.W tym ro ku roz pocz nie się rów nież od no wa sta wów,któ re znaj du ją się na te re nie mu zeum GPE. Sta nąsię one si łą na pę do wą dla za byt ko we go mły naz Imie li na oraz pro jek to wa ne go fo lu sza. Chcie li by -śmy po nad to prze nieść lub zre kon stru ować w Cho -rzo wie Ślą ską Fa bry kę Fa jek ze Zbo row skie go,a tak że uru cho mić me cha nizm wia tra ka, któ ry stał -by się jed ną z cie kaw szych atrak cji mu zeum. To wszyst ko dla tych, któ rzy chcą i lu bią spę dzaćczas w skan se nie. Pra gnie my by ście Pań stwo czu lisię u nas kom for to wo i by li usa tys fak cjo no wa ni na -szy mi pro po zy cja mi. Już nie ba wem od bę dzie się jed -na z na szych sztan da ro wych im prez – „Wiel ka nocna Ślą sku”. 10 kwiet nia za pra sza my wszyst kich,któ rzy chcą zo ba czyć ob rzęd pa le nia Ju do sza, pro -ce sję kon ną z Pio tro wic, po kaz wy ro bu palm wiel -ka noc nych, a tak że spró bo wać tra dy cyj nychwiel ka noc nych ciast.

Felietonyspod Kapelusza

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

BOGDAN KUBOSZEK, dyrektorGórnośląskiego Parku Etnograficznego

A może opera?Mam nadzieję, że w nadchodzącym sezonie park przyciągnie gości większąilością imprez niż w roku ubiegłym. To jasne, że organizacja każdegokoncertu, zawodów, konkursu kosztuje i chwała wam za to, że w minionymroku było tu kilka naprawdę ciekawych wydarzeń. Marzy mi się w parku opera.Może to wcale nie jest nierealne?

Ania z Chorzowa

Trzeba zmienić nazwę parku Mieszkam na Śląsku od 1994 roku i nie mogę zrozumieć dlaczego ciąglenazywacie swój park skrótem z komuny? Co komu mówi nazwa WPKiW?Trzeba to zmienić, chociażby na Park Śląski (będzie ładnie pasować doStadionu Śląskiego) albo ogłosić konkurs na inną fajną nazwę. Wszyscy natym zyskamy.

Adam

Nie marudźcie!Wokół wszyscy narzekają: że za drogo w parku, za mało się dzieje, sądziurawe alejki, nie ma kajaków i łódek. Cieszcie się, że w ogóle mamy tenpark. Gdyby go nie było, mieszkalibyśmy w betonowej dżungli. A jeśli takbardzo wszystkim zależy na tym, by szybko nastała tu nowa jakość, zróbmyregionalną zbiórkę pieniędzy i będzie po problemie.

Robert z Katowic

Z ł a p a n e w s i e c i

K o m e n t u j n a w w w . w p k i w . c o m . p l

Taktyka jest prosta:albo lecę, albo zostaję

Ga ze ta Par ko wa: Wio sna za pa sem, przy ro dabu dzi się do ży cia. Czy w na szym zoo wi daćjuż pierw sze jej symptomy?Ma rek Ko cu rek: Ow szem, szcze gól nie u pta -ków. Bie li ki, błęd nie za li cza ne do or łów, zło -ży ły już ja ja. Mło de wy klu wa ją się za zwy czajpo mie sią cu, a gdy ob ro sną w pió ra bę dą ćwi -czyć w gnieź dzie la ta nie. Ta ka na uka po le gana cią głym po ru sza niu skrzy deł ka mi na za sa -dzie: po le cę czy nie? Mło de sa me de cy du jąo tym, kie dy wy fru ną, mat -ka nie wy rzu ca ich z gniaz da– kar mi je, pod po wia dai po ka zu je jak so bie ra dzićz la ta niem. Gniaz do opusz -cza ją po 2-3 mie sią cachod wy klu cia.

Ga ze ta Par ko wa: Wszyst -kim się to uda je?Ma rek Ko cu rek: Bie li ki topta ki dra pież ne, ob ser wu je -my u nich zja wi sko ka ini -zmu. Za zwy czaj wy klu wa jąsię dwa pi skla ki, a sil niej szyzja da słab sze go. Dla te gopo 2, 3 mie sią cach naj czę -ściej wy la tu je z gniaz da tyl -ko je den mło dy bie lik.

Ga ze ta Par ko wa: So wy toteż dra pież ni ki. Znio sły jużja ja?Ma rek Ko cu rek: Tak, boone du żo wcze śniej wy czu -wa ją wio snę. Do brze to wi -dać na przy kła dzie sówśnież nych. Nie wia do mo jakto ro bią, ale po tra fią prze wi dzieć ile w se zo niebę dzie... ofiar. Ży wią się le min ga mi. I je śli czu -ją, że bę dzie ich ma ło, zno szą 2, 3 ja ja. Je ślima być od wrot nie – na wet 9. Sa mi ca po pro -stu czu je, ile swo ich po tom ków bę dzie w sta -nie wy kar mić.

Ga ze ta Par ko wa: Czy so wa mo że za ata ko -wać czło wie ka?Ma rek Ko cu rek: Pu chacz to du ży ptak, magroź ne szpo ny, któ ry mi mo że zro bić krzyw dę.Uni ka jed nak czło wie ka, chy ba że ten znaj dziesię zbyt bli sko gniaz da. Wte dy mo że za ata ko -wać, chcąc chro nić swo je mło de.

Ga ze ta Par ko wa: Kie dy na wy bie gi w zoowyj dą więk sze zwie rzę ta, np. sło nie?Ma rek Ko cu rek: Już nie ba wem, tyl ko przezkil ka dni mu si być cie pło. Pa mię taj my, że sło -nie źle zno szą zbyt ni skie tem pe ra tu ry. Gdyw 218 ro ku p. n. e. Han ni bal prze pro wa dzałswo je woj ska przez Al py, na sta ła zi ma i więk -szość sło ni bo jo wych za mar z ła – z po nad 30sztuk prze ży ły tyl ko 3.

Ga ze ta Par ko wa: Sło nie wy da ją się spo koj -ny mi zwie rzę ta mi, tym cza sem zda rza się, żepo tra fią spu sto szyć ca łe afry kań skie wio ski.Ma rek Ko cu rek: Są dwa ro dza je sło ni: afry -

kań skie i in dyj skie. Te dru gie by wa ją czę stooswa ja ne i wy ko rzy sty wa ne do prac w po lu, le -sie – ro bią to wszyst ko, co u nas ko nie. Afry -kań skie sło nie są zde cy do wa nie bar dziej dzi kie,nie bez piecz ne i nie da ją się oswo ić. Naj go rzejjest wte dy, gdy po ja wia się must. To zja wi skozwią za ne z roz wo jem oraz wzro stem po zio mute sto ste ro nu we krwi sam ców w okre sie doj rze -wa nia. Póź niej must po ja wia się okre so wo, aleprak tycz nie przez ca łe ży cie doj rza łych sło ni.

Wte dy sta ją się nie obli czal ne, bez myśl nie ata -ku ją, nisz czą wio ski, są groź ne dla lu dzi.

Ga ze ta Par ko wa: Czy da się prze wi dzieć, kie -dy u sło nia za czy na się must?Ma rek Ko cu rek: Do kład nie nie, ale są pew nesymp to my: słoń sta je się nie spo koj ny, z gru -czo łu, któ ry znaj du je się na je go gło wie za czy -na wy cie kać ole ista ciecz, prze sta je re ago waćna ko men dy.

Ga ze ta Par ko wa: Nasz słoń miesz ka ją cyw zoo też to prze cho dził?Ma rek Ko cu rek: Miał sła be ob ja wy, ale da łosię z nim wy trzy mać. Z re gu ły po da je się wte -dy sło niom środ ki uspo ka ja ją ce.

Ga ze ta Par ko wa: Czy niedź wie dzie w cho -rzow skim ogro dzie obu dzi ły się już z zi mo we -go snu?Ma rek Ko cu rek: Na sze mi sie nie za sy pia jąw ty po wy zi mo wy sen. Ma ją zbyt do bre wa -run ki. Od zy wa się w nich jed nak na tu ra: w zi -mie snu ją się, są bar dzo ospa łe. Ży ją cena wol no ści niedź wie dzie sta ra ją się je sie niąty le na jeść, by spo koj nie prze spać zi mę. Zda -rza się jed nak, że tych za pa sów nie star czaz po wo du dłu giej zi my. Wte dy mo gą się bu -dzić i szu kać je dze nia.

Ga ze ta Par ko wa: Nie wie le osób wie, że po -dob nie zi mę prze ży wa ją nie to pe rze.Ma rek Ko cu rek: Zwie rzę ta ma ją pro stą tak -ty kę: al bo zo sta ję i za sy piam, al bo od la tu ję.Wszyst ko w przy ro dzie moż na ła two wy tłu -ma czyć: nie to pe rze za sy pia ją na zi mę, bo ży -wią się owa da mi, a po nie waż tych w zi mienie ma, trze ba so bie ja koś po ra dzić. Dla te gonaja da ją się owa da mi, a przed na dej ściemzi my wla tu ją do ja skiń i tam śpią. Co cie ka -

we, ich or ga nizm jest świet nie przy sto so wa -ny do hi ber na cji: la tem tem pe ra tu ra cia łanie to pe rza wy no si 40 st. C, a ser ce bi je 90ra zy na mi nu tę. Gdy śpi zi mą, tem pe ra tu raje go cia ła spa da do 5 st. C, a ser ce bi je razna mi nu tę. Dzię ki ob ni że niu me ta bo li zmuznacz nie oszczę dza ją nie zbęd ną do ży ciaener gię.

Ga ze ta Par ko wa: Są jed nak ta cy przed sta wi -cie le świa ta fau ny, któ rzy za miast spać, le cądo cie płych kra jów. Cho ciaż by bo cia ny...Ma rek Ko cu rek: Do Afry ki od la tu ją głów niepta ki, któ re ży wią się owa da mi. Ta ka po dróżtrwa od 3 do 4 ty go dni. Z re gu ły le cą nad lą -da mi. Wie dzą jak to ro bić, m.in. dzię ki ma -gne ty zmo wi Zie mi. Z bo cia na mi jest cie ka wahi sto ria: te na sze, ro syj skie czy bia ło ru skiema ją do po ko na nia Mo rze Śród ziem ne i wy -bie ra ją dro gę przez Bos for. Nie miec kie, fran -cu skie le cą nad Gi bral ta rem. A Bos fori Gi bral tar to dwie cie śni ny łą czą ce Eu ro pęi Azję – bo cia ny je wy bie ra ją, bo to znacz nieogra ni cza lot nad wo dą, któ ry jest ry zy kow ny.Po dob nie ro bią pi lo ci sa mo lo tów: choć le cącza sem nad mo rzem, sta ra ją się być jak naj bli -żej lą du, by w przy pad ku awa rii mieć gdziewy lą do wać.

Roz ma wia ła: Mag da le na Se ku ła

O tym, skąd ptaki wiedzą jak dotrzeć do Afryki i dlaczego serce nietoperza bije zimą tylko razna minutę rozmawiamy z MARKIEM KOCURKIEM z sekcji dydaktycznej Śląskiego OgroduZoologicznego

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

Bu dy nek Pla ne ta rium Ślą skie go od daw napo trze bo wał mo der ni za cji. Wła śnie zna -

la zły się na ten cel środ ki i ru sza pierw szy etapje go remontu. Dzię ki in we sty cji po pra wi sięstan dard pla ne ta rium i oca le je bi blio te ka, któ -rej zbio ry by ły za gro żo ne z po wo du prze cie -ka ją ce go ta ra su.

– Sku je my z nie go sta rą war stwę be to nu,ocie pli my i uszczel ni my ta ras – in for mu je To -masz Kacz ma rek, wi ce pre zes WPKiW. – Po sta -no wi li śmy tak że wy ko rzy stać bar dzono wo cze sną i efek tow ną me to dę ukła da niapły tek. Bę dzie to wy glą da ło tak, że każ daz nich zo sta nie uło żo na na spe cjal nych po de -stach pod trzy mu ją cych ją w czte rech ro gach.Mię dzy płyt ka mi zo sta wi my 2-3 mm od stę pu.Dzię ki ta kie mu roz wią za niu, w przy pad kuuszko dze nia ła two da się wy jąć płyt kę, nie ku -jąc po ło wy po sadz ki. Wo da zbie ra ją ca sięna ta ra sie, dzię ki od po wied niej izo la cji, nie bę -dzie za le wać i nisz czyć po miesz czeń znaj du ją -cych się tuż pod nim.

Pra ce ma ją się za koń czyć przed sierp nio wąMię dzy na ro do wą Olim pia dą Astro no micz ną(wię cej pi sze my o niej na str. 6). Co waż ne, je -śli eks per ci zdą żą z wy ko na niem pro jek tu, byćmo że do te go cza su uda się zmo der ni zo waćrów nież słyn ną ko pu łę pla ne ta rium.

– Przed olim pia dą chce my tak że za dbaćo alej ki przy pla ne ta rium – za pew nia wi ce pre -zes Kacz ma rek. – Bę dzie my je suk ce syw nie re -mon to wać.

W WPKiW koń czy się już ter mo mo der ni -za cja in nych bu dyn ków. Re no wa cję prze szłateż fon tan na znaj du ją ca się przy głów nymwjeź dzie do par ku. Wy glą da te raz jak no wa.

– Szu ka my spon so ra, któ ry po mógł by namją oświe tlić, chce my by z po cząt kiem se zo nuza czę ła już dzia łać – mó wi To masz Kacz ma rek.– Ma my jesz cze jed ną nie spo dzian kę: rzeź baży ra fy od zy ska daw ny blask, wró ci do pier wot -ne go sta lo wo -sza re go ko lo ru. Bę dzie mieć teżpod świe tlo ny grzbiet i oko. (MaS)

3

WWo je wódz kim Par ku Kul tu ryi Wy po czyn ku za koń czy ły siędwie po tęż ne in we sty cje: wy -cin ka drzew oraz re wi ta li za cja

Sta wu Hut nik. Oby dwie, współ fi nan so wa neze środ ków Wo je wódz kie go Fun du szu Ochro -ny Śro do wi ska i Go spo dar ki Wod nej, mia łyna ce lu po pra wie nie kon dy cji par ko wej przy -ro dy, któ ra przez la ta z po wo du bra ku fun du -szy by ła nie co za nie dby wa na.

Od wrze śnia ubie głe go ro ku, kie dy roz po -czę ła się w par ku pla no wa se lek cja drzew,uby ło ich po nad 5 tys. Wy cię to te za in fe ko wa -ne grzyb nią, spróch nia łe, uszko dzo ne, znisz -czo ne przez mróz, w tym sa mo siej kii wia tro ło my. Wie le drzew ro sło zbyt bli skosie bie, kon ku ro wa ły o do stęp wo dy i po kar -mu, pła cąc za to wy sy cha niem ko ron.

– Dzię ki ogra ni cze niu nad mier ne go za gęsz -cze nia i za cie śnie nia drzew, po pra wi się kon -dy cja po zo sta łe go drze wo sta nu – wy ja śniaAlek san der Sto dół ka, dy rek tor dzia łu zie le niw WPKiW. – Za pew nie nie od po wied niej prze -strze ni ży cio wej nie wąt pli wie zwięk szy dłu go -

wiecz ność drzew i po pra wi po krój ich ko ron.Po zo sta ło wie le szla chet nych oka zów jak: dąb,buk, li pa. Te raz mu si my od cze kać mi ni mum 2la ta z no wy mi na sa dze nia mi. Mo że się bo -wiem oka zać, że w par ku ro sną szla chet ne ga -tun ki, któ re ze wzglę du na brak świa tła niemia ły wa run ków aby wy ro snąć. Ko ro ny drzewmuszą się od bu dować i od zy skać swój blask.Trze ba przy ro dzie dać czas, a nie kształ to waćją na si łę i w po śpie chu.

Pod ostrza mi pił naj wię cej pa dło to po li. Na -mięt nie sa dzo no w la tach 60., bo szyb ko ro -sły i da wa ły po żą da ny na nie użyt kach efektla su.

– To po la to drze wo, któ re w wie ku 80 latjest już star cem, w prze ci wień stwie do dę bów,czy in nych ga tun ków szla chet nych ży ją cycho wie le dłu żej – mó wi Alek san der Sto dół ka. –Na le ży pa mię tać, że to po le na le żą do tzw.drzew pio nier skich i ma ją sła be pa ra me tryme cha nicz ne, dla te go tak czę sto ob ry wa ją sięim ko na ry, ga łę zie, co za gra ża bez pie czeń stwuzwie dza ją cych, jak i są sia du ją ce mu z ni midrze wo sta no wi. War to wie dzieć, że to po la ma

tak że po tęż ny sys tem ko rze nio wy, któ ryutrud nia wzrost in nym drze wom. Gdy by spoj -rzeć na nią z gó ry, ko rze nie zaj mu ją śred ni cę 3ra zy więk szą niż ko ro na.

Ko lej ną za koń czo ną in we sty cją w par kujest re wi ta li za cja Sta wu Hut nik, któ ra kosz -to wa ła 850 tys. zł. Zo sta ły m.in. udroż nio neprze pły wy i za ło żo ne za su wy, dzię ki któ rymbę dzie moż na re gu lo wać po ziom wo dy, coma nie ba ga tel ne zna cze nie w przy pad ku su -szy lub zbyt ob fi tych opa dów. Pra ce przy czy -ni ły się do przy wró ce nia na tu ral nej funk cjiakwe nu i od bu do wy śro do wi ska bio lo gicz -ne go.

– Te raz cze ka my aż zbior nik na peł ni się wo -dą – in for mu je Sto dół ka. – Po tem po sa dzi myro ślin ność szu wa ro wą.

A fau na? Ża by przyj dą sa me, nie ba wem za -czną swo je mi gra cje zwią za ne ze skła da niemskrze ku. Wte dy trze ba na nie szcze gól nie uwa -żać, bo mo gą wę dro wać par ko wy mi alej ka mi.Za ry bia nia sta wu też nie bę dzie. Ikrę bo wiemprzy nio są z in nych zbior ni ków wod nychna pie rzu lub no gach… pta ki. (MaS)

Staw zarybią... ptaki!

Żabia wędrówka

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

KZ

DJĘ

CIE

: JA

KU

B N

OW

AK

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

A co bę dzie da lej? AR KA DIUSZGO DLEW SKI,pre zes WPKiW

W tym ro ku kon ty nu ować bę dzie my re wi ta -li za cję zbior ni ków wod nych. Trwa ją pra cewo kół sta wów przy Pla ne ta rium Ślą skim,zwią za ne z ukształ to wa niem oto cze niai ma łą ar chi tek tu rą. Dzię ki wspar ciu Wo je -wódz kie go Fun du szu Ochro ny Śro do wi skai Go spo dar ki Wod nej pla nu je my kon ty nu -ować wy cin kę drzew. Je ste śmy w par ku,a nie w le sie i mu si my za gwa ran to waćmiesz kań com Ślą ska bez piecz ny od po czy -nek na ło nie na tu ry. Wie le miejsc w par kuza ro sło sa mo siej ka mi i ma ło war to ścio wy -mi ga tun ka mi drzew, unie moż li wia jąc ko -rzy sta nie z niektórych are ałów WPKiW.W tym ro ku za koń czą się pra ce przywycince, co po zwo li służ bom par ko wymna sku tecz niej szą pie lę gna cję zie le ni.

Wygraj wejściówkę i rabat na bilety

Szkoły na startOd dziś ru sza kon kurs or ga ni zo wa ny

przez Wo je wódz ki Park Kul tu ry i Wy po -czyn ku w Ślą skim Par ku Li no wym. Po trwado 19 czerw ca. Skie ro wa ny jest do uczniówz ca łe go re gio nu. Naj lep szy ze spół, w każ dejka te go rii wie ko wej, otrzy ma wej ściów kido par ku li no we go i 50-proc. ra bat na bi le tydo Ślą skie go We so łe go Mia stecz ka.

Każ da kla sa, któ ra chcia ła by się spraw dzićw ry wa li za cji z ró wie śni ka mi z in nych szkół,lu bi do brą za ba wę i zdro wy tryb ży cia, mo żewziąć udział w kon kur sie par ku li no we go.Jest on roz gry wa ny w trzech ka te go riach wie -ko wych. Na ma łej tra sie zmie rzą się ucznio -wie pod sta wó wek, na tra sie śred niej– gim na zja li ści, a na naj trud niej szej – ucznio -wie szkół po nad gim na zjal nych. War to spró -bo wać, bo naj lep szy ze spół otrzy mawej ściów ki do par ku li no we go i o po ło wętań sze bi le ty do Ślą skie go We so łe go Mia stecz -ka.

– Za sa dy są pro ste: każ da kla sa w po szcze -gól nej ka te go rii wie ko wej bę dzie mu sia łaprzejść swo ją tra sę – in for mu je Pa try cja Szy -mu ra, ko or dy na tor ka par ku li no we gow WPKiW. – Do wy ni ku koń co we go bę dzie -my wli czać sześć naj lep szych i sześć naj gor -szych cza sów.

Lau re aci dru gie go i trze cie go miej sca w każ -dej ka te go rii wie ko wej otrzy ma ją 30-proc. ra -bat do par ku li no we go. Na gro dą jest rów nieżto, że kla sy mo gą za ist nieć na stro nie in ter ne -

to wej par ku, któ rą tyl ko w ubie głym ro ku od -wie dzi ło 540 tys. osób.

– Każ da mo że przy go to wać film lub po kazzdjęć ze swo je go przej ścia – mó wi Pa try cja Szy -mu ra. – Naj lep sze zo sta ną opu bli ko wa nena stro nie par ku i na na szym ka na le w ser wi -sie youtu be.

By uzy skać wię cej in for ma cji na te mat kon -kur su lub zgło sić w nim chęć udzia łu, naj le piejzro bić to dro gą ma ilo wą:in fo@pa le ni sko.com.pl lub te le fo nicz niepod nr 666-031-384. (MaS) Dla na szych Czy tel ni ków ma my jed no po -dwój ne za pro sze nie do par ku li no we go. By jeotrzy mać, wy star czy za dzwo nić do nas dziśo godz. 12 pod nr tel. 666-031-192 i od po wie -dzieć na py ta nie: w któ rym ro ku po dwo jeotwo rzył park li no wy w WPKiW?

Byle zdążyć przed olimpiadą

Żyrafa ze świecącym okiem

Właśnie dzisiaj rusza konkurs w ŚląskimParku Linowym

Planetarium Śląskie powoli będzieodzyskiwało dawny blask

Zakończyła się planowana wycinka drzew w WPKiW

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

4

ZD

JĘC

IA: J

AK

UB

NO

WA

K

Biegać każdy może, czyli…

Jak pięknie się zestar

Jak uprawiać canicross pokazują Henryk Wysocki i Shoko z klubu Husky Fan

Pas do biegania z psem zakładamy dosyć ciasnona biodra. Ponieważ punkt ciężkości mamy

na biodrach, gdy pies nas pociągnie, najlepiej bybyło to właśnie w okolicach tego punktu.

Gdybyśmy zapięli się w pasie, mogłoby się toskończyć kontuzją

Następnie do biegu przygotowujemy psa.Zakładamy mu szelki, które muszą być dobrze

dobrane. Trzeba kupić szelki sportowe, które niemają klamer i sprzączek. Nie powinny też uciskaćpsa pod przednimi łapami, ani przy szyi. Dobrze

dobrane szelki kończą się na wysokości ogona

Mło dy, zdro wy i… głod ny – ta ki po -wi nien być pies, je śli ma upra wiaćze swo im pa nem ca ni cross. To jużofi cjal na i co raz bar dziej po pu lar nadys cy pli na spor to wa. Wi dać to tak -że w Wo je wódz kim Par ku Kul tu ryi Wy po czyn ku, po któ rym bie ga jąca łe ro dzi ny ze swo imi pu pi la mi.

Hen ryk Wy soc ki ma 8 psów. Wo lądłuż sze dy stan se, więc za miast bie gaćsprin tem na krót kich tra sach, wy bie -ra Be ski dy czy Biesz cza dy. Te ma ra to -

ny słu żą je mu i psom – są zdrow si, ży ją ak tyw nie. Ta ki spo sób spę dza nia wol ne go cza su mo że wy -

brać każ dy. Wy star czy mieć du żo chę ci i … psa.Nie ko niecz nie ra sy hu sky. Ca ni cross moż na upra -wiać z psa mi ras więk szych i śred nich, np. wy -żłem, se te rem, spa nie lem.

– O tym trze ba jed nak po my śleć za wcza su –mó wi Hen ryk Wy soc ki, wie lo let ni dzia łacz i wi ce -pre zes Pol skie go Związ ku Spor tu Psich Za przę gów.– Od naj młod szych lat na le ży przy zwy cza jać psado bie ga nia. Je śli nasz pod opiecz ny przez dzie sięćlat sie dział na ósmym pię trze w blo ku i wca le sięnie ru szał, trud no bę dzie w nim obu dzić in stynktdo bie ga nia.

Na po czą tek war to się oswo ić z my ślą, żez psem two rzy my te am. Je śli po strze ga my sie bieja ko spor tow ca, psa mu si my trak to wać tak sa mo.

– Za czy na my od kwa dran sa dzien nie, i to nieszyb kie go bie gu, ale lek kie go truch ci ku – wy ja śniaWy soc ki. – By roz po cząć tre nin gi mu si my byćpew ni, że nasz czwo ro noż ny przy ja ciel jest zdro -wy, ab so lut nie nie wol no bie gać z cię żar ną su ką.Co waż ne, pies po wi nien być głod ny. Trze ba pa -mię tać, że je śli coś zje, mi nie 8-10 go dzin za nimsię te go po zbę dzie. Je śli więc chce my bie gać o siód -mej ra no, pies ostat ni po si łek po wi nien zjeśćo godz. 18 po przed nie go dnia.

Gdy za czy na my bie gać ze szcze nia kiem, po cze -

kaj my aż skoń czy on 9. mie siąc ży cia i wy bie raj -my do tre nin gów alej ki za mknię te. – Je śli ta kie goszcze nia ka wy pu ści my na otwar ty te ren i ka że mymu bie gać, nie bę dzie w ogó le wie dział o co cho -dzi – wy ja śnia Hen ryk Wy soc ki.

Mło dy pies ma też in ny pro blem: je śli bie gnie,to nie pa trzy gdzie i po czym. Czę sto w ta kich sy -tu acjach ra ni ła py. Dla te go wła ści ciel po wi nienwy brać nie utwar dzo ną ale ję do bie ga nia.

– Nie tre nuj my w par ku w sa mo po łu dnie, kie -dy jest go rą co – ra dzi Wy soc ki. – Pie ski na praw dęw ta kiej sy tu acji nie ma ją się jak wy chło dzić, mo -gą je dy nie dy szeć al bo wy tra cać tem pe ra tu rę przezopusz ki łap. Je śli bie ga my z ni mi po be to nie, niema ją tej moż li wo ści.

Kosz ty upra wia nia ca ni cross nie są du że: za ca -łą uprząż za pła ci my od 150-250 zł. Kie dy już jąma my, mo że my za cząć tre nin gi.

– Z cza sem pies bę dzie tę sk nił za ta kim spę dza -niem cza su – opo wia da Hen ryk Wy soc ki. – Wy -star czy spoj rzeć na bie ga ją ce, wy tre no wa ne psy.Za ło że nie im sze lek moż na po rów nać do włą cze -nia tur bo w sa mo cho dzie.

Ca ni cross mo że upra wiać każ dy. Ro bią to 5-let -nie dzie ci, mło dzież i eme ry ci. – To wspa nia ły spo -sób na za go spo da ro wa nie cza su i na wią za niefan ta stycz nej przy jaź ni ze swo im zwie rza kiem –mó wi 15-let ni Bar tek Sro ka, któ ry już star tu jew za wo dach z psem. – Wo lę ćwi czyć, ru szać się niżsie dzieć przed kom pu te rem. Mój pies też jest za -do wo lo ny.

Tro chę trud niej jest Hen ry ko wi Wy soc kie mu. –Dziś wzią łem ze so bą tyl ko li de ra za przę gu, Sho -ko – opo wia da. – Po zo sta łe 7 psów da ło wy razswo jej za zdro ści, ro biąc ha łas na ca łe osie dle. Alehu sky to psy bar dzo przy ja zne, nie sły sza łem że byzro bi ły czło wie ko wi krzyw dę. Ni gdy też nie ża ło -wa łem, że mam ta ką we so łą gro mad kę. Dzię kiniej nie sie dzę przed te le wi zo rem, nie mar nu jęcza su, bo to psy wy pro wa dza ją mnie na spa cer.Od bie ga nia już się uza leż ni łem. Wie lu lu dzi niezda je so bie spra wy z te go, ja kie to mo że być przy -jem ne i jak pięk nie się moż na ze sta rzeć.

Tek sty: Mag da le na Se ku ła

Dla psa i człowiekaMożna biegać z psem mając specjalną uprząż. Ale są też rozwiązania dla lubiących jazdę rowerem.Wtedy nie zakłada się pasa, ale elastyczną linkę zapinaną do ramy pod kierownicą. Wiele osóbprzypina ją do kierownicy lub trzyma w ręce jadąc, co wielokrotnie kończy się wypadkami. Zanimzaczniemy szybką jazdę na rowerze z psem, trzeba go nauczyć tego, by reagował na komendy, nierozglądał się wokół i nie stawał bez polecenia. Wtedy taka zabawa może być przyjemna i bezpieczna.

Słow ni czekCa ni cross – to ofi cjal na dys cy pli na spor to wa psich za -przę gów, po le ga ją ca na bie ga niu z czwo ro no giem. Piesupię ty jest na smy czy z amor ty za to rem (ok. 2,5 m dłu go ściw roz cią gnię ciu), któ ra łą czy się z pa sem w ta lii ma sze ra.Pies bie gnie przo dem po ma ga jąc w bie gu za wod ni ko wi.Wy ści gi tej dys cy pli ny od by wa ją się w wa run kach bez -śnież nych.Bi ke jo ring – dys cy pli na spor tu za przę go we go roz gry wa -na na dy stan sach sprin ter skich, w któ rej je den pies cią gniero wer, a po łą czo ny jest z nim li ną z amor ty za to rem. Tra sabie gu li czy za zwy czaj od 4 do 10 km. Ma szer chcą cy wy -star to wać w bi ke jo rin gu mu si mieć co naj mniej 15 lat i zdro -we go psa o wa dze mi ni mum 12 kg, któ re go w ża den spo sóbnie moż na zmu szać do bie gu. Za przę gi bi ke jo rin go we bar -dzo czę sto osią ga ją naj wyż szą śred nią pręd kość za wo dów(ok. 40 km/h), a mak sy mal nie na zjaz dach oko ło 60 km/h.Skijöring, rza dziej skikjöring (wym. szi sjy rink lub ski je rink)– ro dzaj spor tu zi mo we go po le ga ją ce go na wy ści guna śnie gu nar cia rzy (ma sze rów), cią gnię tych przez zwie -rzę ta (zwy kle ko nia lub np. psi za przęg) al bo po jazd (mo to -cykl, sku ter śnież ny, itp.)

Źró dło: www.wiki pe dia.pl

Film instruktażowy o canicrossie możeszobejrzeć już dziś w naszym serwisie na YouTube

5

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

rzeć Z

DJĘ

CIA

: JA

KU

B N

OW

AK

Smyczkowy koncert pośród kwiatów to nie wszystko,możesz spędzić...

Noc w ogrodzie

Do pasa przypinamykoniecznie

elastyczną smycz.Drugi koniec

przypniemy doszelek psa

W takim rynsztunkujesteśmy gotowi do biegu.

Na początku należypamiętać, by do bieganiawybierać nieutwardzone

alejki

Garść rad■ Tre no wać mo że my z psem każ dej ra sy, jed naknie wcze śniej niż przed ukoń cze niem przez czwo -ro no ga dzie wią te go mie sią ca ży cia■ Do bie ga nia wy bie ra my nie utwar dzo ne ale je,dba my o to, by pies nie bie gał po be to nie kie dyjest upał■ Nie uży wa my do bie ga nia tzw. sze lek trans por -to wych, któ re de for mu ją psu mię śnie i po wo du jąotar cia, a także kolczatek ani obroży zaciskowychbez ogranicznika■ Je śli do brze wy tre nu je my psa, mo że bie gać na -wet czte ry go dzi ny. We te ra ni te go spor tu wy trzy -mu ją jesz cze dłuż sze dy stan se■ By roz po cząć przy go dę z psi mi za przę ga mi,war to za pi sać się do klu bu, gdzie moż na uzy skaćpo ra dy i po moc w tre nin gu. W oko li cy WPKiWfunk cjo nu ją trzy ta kie klu by ■ Je śli ma my du żą ro dzi nę i jed ne go psa, mo że mypo pró bo wać sił w dog trek kin gu, czy li mar szuz psem na orien ta cję. Trze ba przejść z punk tuA do pun ku B. Wie le osób wy bie ra ten ro dzaj spę -dza nia cza su, ro biąc po dro dze przy stan ki na pik nik

Na stro jo wa mu zy ka, oświe tle nie sub tel nie roz ja śnia ją ce za ciem nio ne wnę trze i ka ska dy wo -dy – tak w tym ro ku bę dzie wy glą da ła sce no gra fia ma jo wej Mię dzy na ro do wej Wy sta wy

Kwia tów w cho rzow skim „Ka pe lu szu”. Oprócz pre zen ta cji kwia to wych eks po zy cji prze wi dzia -no wie le in nych atrak cji, rów nież... noc nych. Pa tro nat nad wy sta wą ob jął Marek Sawicki,minister rolnictwa i rozwoju wsi, am ba sady m.in. Czech, Belgii, Ukrainy oraz AdamMatusiewicz, marszałek województwa śląskiego.

Du ży ogród po wsta je la ta mi. Do je go bu do wy wy ko rzy stu je się dziś nie mal wszyst ko: od ko -ry mie lo nej po ce gły, ka mień, ele men ty rzeź by i ar chi tek tu ry, pom py, ba se ny. W Wo je wódz kimPar ku Kul tu ry i Wy po czyn ku na stwo rze nie ogro du ma rzeń bę dzie mniej cza su, ale już trwa jąpra ce, by Ha la Wy staw „Ka pe lusz” w ta ki ogród za mie ni ła się nie ba wem. Je go otwar cie na stą -pi w ma ju, pod czas ko lej nej edy cji wy sta wy kwia tów. To jed na ze sztan da ro wych par ko wych im -prez z 60-let nią tra dy cją.

W tym ro ku bę dzie ina czej niż zwy kle. Przede wszyst kim dla te go, że na ze wnątrz zo sta niezbu do wa ny od kry ty pa wi lon, w któ rym zwie dza ją cy obejrzą ma łą ar chi tek tu rę ogro do wą, do -stęp ne na ryn ku wy po sa że nie, oświe tle nie czy pla ce za baw – czy li to, co jest po trzeb ne do zbu -do wa nia ogro du ma rzeń. A wszyst ko w nie ty po wych aran ża cjach, by każ dy mógł spraw dzićjak funk cjo nal nie urzą dzić ogród.

– Dru gi dzień wy sta wy też za po wia da się nie ty po wo, bo wiem ama to rzy flo ry bę dą mo gli spa -ce ro wać po na szym ogro dzie no cą – mó wi Łu kasz Busz man, rzecz nik pra so wy WPKiW. – Za -pew niam nie sa mo wi te wrażenia.

„Ka pe lusz” na to miast wy peł ni się ro śli na mi. Zwie dza ją cy bę dą mo gli po dzi wiać kom po zy -cje kwia to we, cie ka we ozdo by, nie ty po we krze wy. Każ dy, kto ze chce wzbo ga cić swo ją ko lek cjęro ślin, zro bi to na na szym kier ma szu, gdzie do stęp ne bę dą rów nież na rzę dzia do prac ogrod ni -czych i in ne dro bia zgi. Po nad to pod czas im pre zy od bę dzie się IV edy cja Mi strzostw Pol ski w Wy -ci na niu Chwa stów na Czas, bę dzie moż na wy słu chać cie ka wych pre lek cji, a na wet… kon cer tusmycz ko we go.

W związ ku z tym, że w tym ro ku eks po zy cja ma za sięg mię dzy na ro do wy, po ja wią się wy staw -cy z ca łej Eu ro py. Wię cej in for ma cji na www.wpi kiw.com.pl (MaS)

marzec

13 - 16 maja 2011 Chorzów, HW Kapelusz

Wystawa w pigułceGODZINY OTWARCIA: Piątek 13.05.2011 r.od godz. 10.00 do 20.00Sobota 14.05.2011 r.od godz. 10.00 do 22.00Niedziela 15.05.2011 r.od godz. 10.00 do 20.00Poniedziałek 16.05.2011 r.od godz. 10.00 do 15.00

CENNIK7 zł - bilet normalny 5 zł - bilet ulgowy (dzieci i młodzież do lat18, studenci za okazaniem legitymacji,emeryci, renciści)4 zł - bilet grupowy (minimum 10 osób,grupa zorganizowana: szkoły, przedszkola,wycieczki)

Wygraj podwójny biletna MiędzynarodowąWystawę Kwiatów!

By wziąć udział w konkursie należy zebraćdwie części loga wystawy kwiatów.Dziś pierwszy element, w kolejnym numerzeGazety Parkowej, która ukaże się 28 kwietnia – drugi.Obydwa elementy należy nakleić na kartępocztową i wysłać na adres:WPKiW, Aleja Różana 2, 41-501 Chorzów.Prosimy o podanie imienia, nazwiskai numeru kontaktowego.

Więcej na www.wpkiw.com.pl

6

Adres redakcji: Aleja Różana 2, 41 – 501 ChorzówTel. 666 031 192, fax. 032 793 70 09E – mail: gazeta.parkowa@wpkiw.com.plRedaktor naczelna: Magdalena SekułaRedakcja: Małgorzata Culak, Jakub Nowak

Projekt graficzny: Marek MichalskiDział sprzedaży reklam:Julian Chmielewski, tel. 666 031 514,e – mail: julian.chmielewski@wpkiw.com.plWydawca: Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku wChorzowie

Gazeta Parkowa także w internecie nawww.wpkiw.com.pl

Kolejny numer Gazety Parkowejukaże się 28 kwietnia 2011 r.

Przy kolejnym dużym trzęsieniu może się zdarzyć, że wszystko wróci do stanu poprzedniego

Japonii w Polsce nie będzie O Ziemi, która jest bąkiem w przestrzeni kosmicznej i bibułce z pomarańczy, na której... mieszkamy opowiadają: Lech Motyka,Bogusława Zagoła i Stefan Janta z Planetarium Śląskiego

Ga ze ta Par ko wa: Po dob no ostat ni ka ta klizm w Ja po -nii zo stał od no to wa ny w sta cji sej smo lo gicz nej w na -szym pla ne ta rium.Ste fan Jan ta: Tak. Do nas pierw sza fa la do tar ła oko -ło go dzi ny 6 ra no, 11 mar ca. Fa la po wierzch nio wa zaś po nad pół go dzi ny póź niej.Ga ze ta Par ko wa: To trzę sie nie spo wo do wa ło prze su -nię cie się osi Zie mi. Co to ozna cza?Ste fan Jan ta: Zmia na szyb ko ści ob ro tu Zie mi i prze -su nię cie się osi jest wy ni kiem nie wiel kich prze miesz -czeń ma sy we wnątrz na szej pla ne ty. W pew nychob sza rach zbli ży ła się ona bar dziej do środ ka, co spo -wo do wa ło, że w nie wiel kim stop niu wzro sła szyb kośćro ta cji Zie mi i skró ci ła się do ba. To dzia ła do kład nietak sa mo, jak w przy pad ku łyż wiar ki wy ko nu ją cej pi -ru et: za czy na z roz chy lo ny mi mak sy mal nie ra mio na -mi, ale po tem że by przy spie szyć ob rót mu si je zbli żyć do sie bie,czy li do osi ob ro tu. Jest to au to ma tycz ne, wy ni ka z za sa dy za -cho wa nia mo men tu pę du. Bo gu sła wa Za go ła: Nie trze ba mar twić, zmia ny któ re na stą -pi ły są nie wiel kie, na szó stym miej scu po prze cin ku. Nie ma -ją wpły wu na nic. Ste fan Jan ta: Trzę sie nie nie mo że spo wo do wać, że oś Zie mikom plet nie się od wró ci. Przy ko lej nym du żym trzę sie niu mo żesię na wet zda rzyć, że wszyst ko wró ci do sta nu po przed nie go.W zna czą cy spo sób oś Zie mi mo gła by zmie nić po ło że nie, gdy byza dzia ła ła si ła ze wnętrz na, np. ude rze nie pla ne to idy. We wnętrz -na si ła nie jest w sta nie do ko nać więk szych zmian. Ga ze ta Par ko wa: Ale te raz na sza do ba nie ma 24 go dzin.Ste fan Jan ta: Ni gdy nie mia ła. Do ba li czy 23 go dzi ny, 56 mi -nut i 4 se kun dy. Ty le trwa ob rót Zie mi wo kół osi – to tzw. do -ba gwiaz do wa. Do ba Sło necz na li czo na od pół no cydo pół no cy trwa 24 go dzi ny. Zie mia w cza sie Do by Sło necz -nej wy ko nu je nie co wię cej niż je den peł ny ob rót. Te raz czastrwa nia do by zmie nił się w ni kłym stop niu, li czo nym w mi -kro se kun dach. Zie mia jest ta kim swo bod nym bą kiem ob ra -ca ją cym się w prze strze ni ko smicz nej. Od dzia łu ją na nią róż necia ła nie bie skie, po nad to ją dro Zie mi też jest w ru chu, co po -wo du je, że oś na szej pla ne ty tro szecz kę „pły wa”– w spo sóbnie znacz ny, ale cią gły zmie nia po ło że nie wzglę dem po -wierzch ni Zie mi. Jed nak na wet gdy by się prze su nę ła o 15 m,nie mia ło by dla nas więk sze go zna cze nia. GPS -y mo gły by tro -chę wa rio wać. Ga ze ta Par ko wa: Trzę sie nia zie mi czy tsu na mi da się prze wi -dzieć?Bo gu sła wa Za gu ła: Nie ma ta kiej moż li wo ści. To jest ży wioł,a ostat nia fa la nie jest naj więk sza: w 1883 ro ku pod czas erup -

cji wul ka nu Kra ka tau (po mię dzy Ja wą i Su ma trą), tsu na miobie gła Zie mię dwu krot nie, zaś fa la sej smicz na 7 ra zy. Ste fan Jan ta: Ży je my na sko ru pie ziem skiej, któ ra wy glą da jakka wał ki po ukła da nych puz zli. Trzę sie nia po wsta ją na ich sty kach.Pły ta pa cy ficz na wcho dzi pod pły tę kon ty nen tal ną, trą o sie biei po wsta je trzę sie nie. Mu si my so bie uświa do mić, że te pły ty sąbar dzo cien kie, ta pod Pa cy fi kiem ma oko ło 10 km gru bo ści,pod Atlan ty kiem w nie któ rych miej scach 6 km. Gdy by śmy so biewy obra zi li, że Zie mia to po ma rań cza, to pły ty na któ rych ży je mysą jak bi buł ka, w któ rą po ma rań czę pa ku je my. My ży je my na tejbi buł ce i dzi wi my się, że tak trzę sie.Lech Mo ty ka: A pod ty mi pły ta mi jest płaszcz Zie mi, a jesz czegłę biej ją dro, któ re go tem pe ra tu ra się ga 5 tys. stopni Kelwina.Pły ty tek to nicz ne peł nią waż ną ro lę w funk cjo no wa niu na szejpla ne ty – po ma ga ją w schła dza niu jej wnę trza. Są po trzeb ne taksa mo jak wul ka ny, któ re są na szym wen ty lem bez pie czeń stwa. Ste fan Jan ta: We wnę trzu Zie mi cią gle za cho dzą pro ce sy po -wo du ją ce jej ogrza nie, roz pa dy pro mie nio twór czych pier wiast -ków czy ru chy ją dra na sku tek od dzia ły wa nia ze Słoń cemi Księ ży cem. Na gro ma dzo ne cie pło gdzieś trze ba od pro wa dzić.Dzię ki wy bu chom wul ka nów nad miar cie pła ma swo je uj ście,a to pie nie się płyt tek to nicz nych z jed nej stro ny i ich od twa rza -nie z dru giej, przy po mi na ruch pły nu chłod ni cze go, któ ry po -bie ra cie pło z wnę trza Zie mi i od da je na po wierzch ni. Ga ze ta Par ko wa: Czy na Ślą sku też wy stę pu ją ta kie na tu ral -ne trzę sie nia?Lech Mo ty ka: U nas ma my tzw. wstrzą sy an tro po ge nicz ne,czy li wy wo ła ne dzia łal no ścią czło wie ka. Choć ener gia jestmniej sza od tej wy twa rza nej w cza sie trzę sień na tu ral nych, ma -my tu przed smak te go, co mo gą czuć lu dzie np. w Ja po nii.Szko dy wy wo ła ne tąp nię cia mi są wi docz ne na ca łym Ślą sku,

wy star czy po pa trzeć na na sze ka mie ni ce. By tom np.w 1945 ro ku był 10 m wy żej, niż dziś. Ste fan Jan ta: To z po wo du wy do by cia wę gla zie miana Ślą sku się za pa da. Ro bi się tzw. pod sadz kę, czy limiej sca po wy ro bi skach wy peł nia pia skiem lub żwi remz wo dą. Ale ni gdy nie da się tej prze strze ni wy peł nićcał ko wi cie. Ma sy zie mi kie dyś opad ną ni żej wy wo łu jącwstrząs. Tych tąp nięć nie da się prze wi dzieć, wy star czyprzy po mnieć so bie, jak w lip cu 2009 ro ku za pa dła sięzie mia w Sie mia no wi cach Ślą skich przy ul. PCK. Osu -nę ło się ja kieś sta re wy ro bi sko po cho dzą ce być mo żejesz cze z ubie głe go wie ku. Jak moż na by ło to prze wi -dzieć, sko ro nikt już o nim nie pa mię tał? Lech Mo ty ka: W la tach 80. XX wie ku w Cho rzo wieby ło po dob nie: przy sa mym Ryn ku za pa dła się częśćjezd ni i po wsta ła kil ku me tro wa dziu ra.

Ste fan Jan ta: Nikt już nie pa mię ta, że tam gdzie jest te raz sie -mia no wic kie osie dle Wę zło wiec, po woj nie był te ren oto czo nydru tem kol cza stym, ta blicz ki z tru pi mi czasz ka mi i na pi sa mi:za pa dli ska. Nie wol no by ło tam cho dzić, do pie ro gdy uzna no, żegrunt się usta bi li zo wał ru szy ła bu do wa tych ogrom nych i cięż -kich be to no wych blo ków. Lech Mo ty ka: Ży je my na ta kim szwaj car skim se rze. To te ren,gdzie od lat wy do by wa się wę giel. Kie dyś chod ni ki by ły płyt szei tąp nięć by ło wię cej. Wraz z roz wo jem tech ni ki ko pie my głę -biej, na wet prze szło 1000 m pod zie mią. A im głę biej, tym dłu -żej to wszyst ko wy trzy mu je, ale i na prę że nia są więk sze. Kie dyprzy tych ogrom nych na prę że niach do cho dzi do tąp nięć, skut kisą zde cy do wa nie po waż niej sze. Ste fan Jan ta: War to jed nak pa mię tać, że po ta kich tąp nię -ciach nie by ło ofiar, ale głów nie znisz cze nia ma te rial ne. W ko -pal niach to me tan jest naj gor szym wro giem czło wie ka. Ga ze ta Par ko wa: Czy Pol ska jest na ty le bez piecz nym kra jem,że nie mu si my się oba wiać tak wiel kich trzę sień, jak te któ rewi dzie li śmy ostat nio?Bo gu sła wa Za go ła: W 2004 ro ku na Pod ha lu by ło trzę sie nieo si le 4, 9 w ska li Rich te ra. Tam re gu lar nie trzę sie, bo Ta try sięwy pię trza ją. One wciąż ro sną, to dy na micz ny pro ces, choćdzie ją cy się na prze strze ni mi lio nów lat. Ste fan Jan ta: Ta kie sy tu acje mo gą się też zda rzyć w Ju rze Kra -kow sko -Czę sto chow skiej. Je śli pod ziem ne gro ty za czną się sa -mo ist nie za pa dać, dla czło wie ka bę dzie to od czu wal ne. Lech Mo ty ka: Le żą ca w stre fie asej smicz nej Pol ska nie jest na ra -żo na na tra ge die, ja kie nio są ze so bą trzę sie nia. Ka ta stro fy wy ni -ka ją ce z trzę sień o ol brzy mich ener giach, ta kie jak w In do ne zji,na Ha iti czy ostat nio w Ja po nii na pew no nam nie gro żą.

Roz ma wia ła: Mag da le na Se ku ła

Kolumbia, Indonezja, Indie, czyli...

Olimpijczycy w ChorzowieLekcje przyrody w skansenie

Jajko i JanosikZna my już lau re atów 54. Olim pia dy

Astro no micz nej or ga ni zo wa nej przezPla ne ta rium Ślą skie. W tym ro ku wzię łow niej udział 175 uczniów szkół po nad gim -na zjal nych z ca łej Pol ski.

– Za wo dy po dzie lo ne są na trzy eta py –wy ja śnia Lech Mo ty ka, dy rek tor pla ne ta -rium. – W eta pie pierw szym star tu ją cyroz wią zu ją za da nia w do mu. Na pod sta wieich ce ny wy ła nia ni zo sta ją na stęp nie uczest -ni cy za wo dów okrę go wych, roz gry wa nychjuż pod kon tro lą, za zwy czaj w dwóch ośrod -kach.

W tym ro ku okrę go we zma ga nia od by łysię w Ka to wi cach i we Wło cław ku. A kil kadni te mu 24 naj lep szych mło dych mi ło śni -ków astro no mii zmie rzy ło się w fi na ło wychroz gryw kach w cho rzow skim pla ne ta rium(gdzie ma swą sie dzi bę Ko mi tet Głów nyOlim pia dy Astro no micz nej). Zwy cięz cą 54.Olim pia dy Astro no micz nej zo stał Mak sy -mi lian So ko łow ski, uczeń 3 kla sy I Li ceum

Ogól no kształ cą ce go im. Mi ko ła ja Ko per ni -ka w Kro śnie.

– Gru pa lau re atów i fi na li stów z naj wyż -szych po zy cji weź mie udział w 5. Mię dzy na -ro do wej Olim pia dzie z Astro no miii Astro fi zy ki, któ ra od bę dzie się w na szympla ne ta rium w dniach od 25 sierp nia do 3wrze śnia – in for mu je Mo ty ka. – W ubie głymro ku ry wa li za cja to czy ła się w Pe ki nie, gdziezwy cię żył Po lak. Mam na dzie ję, że i w tymbę dzie po dob nie.

A kon ku ren cja za po wia da się spo ra.– Spo dzie wa my się go ścić aż czter dzie -

ści 7-oso bo wych dru żyn z ca łe go świa ta –mó wi Alek san dra Ma rzyń ska, rzecz nikpra so wy mar szał ka wo je wódz twa ślą skie go,któ ry spra wu ję pie czę nad im pre zą. – Udziałza po wie dzia ły już kra je uczest ni czą ce do -tych czas w olim pia dzie, jak: In die, In do ne -zja, Sło wa cja, a tak że Ko lum bia nie bio rą cado tąd udzia łu w astro no micz nych zma ga -niach. (MaS)

„Ma rzan na i go ik”, „Zwy cza je Wiel ka -noc ne”, po ka zy zdo bie nia jaj wo skiem

pszcze lim – to wio sen ne pro po zy cje Gór no ślą -skie go Par ku Et no gra ficz ne go.

– Pod czas lek cji dzie ci do wie dzą się o zwy cza -jach zwią za nych z ob rzę dem wy pę dza nia zi my,tra dy cjach to wa rzy szą cych ob cho dze niu Wiel kie goTy go dnia i Świąt Wiel ka noc nych – mó wi Aga ta Pi -cheń z dzia łu oświa to wo -na uko we go GPE. – Na -uczą się rów nież zdo bie nia jaj wo skiem pszcze lim.

W ofer cie po ja wi się wie le pro po zy cji lek cyj -nych, w tym no wość – edu ka cja przy rod ni czadla uczniów wszyst kich szkół i klas. Bę dą lek cjepo świę co ne kra jo bra zo wi wiej skie mu, bu do wieli ści i ich funk cji, wa lo rom de ko ra cyj nym ro ślin,oraz ga tun kom ro ślin drze wia stych. Pre zen ta cjęmul ti me dial ną i zwie dza nie za gród za re zer wo wa -no z ko lei na po trze by lek cji „Sa dy tra dy cyj ne”.

– Szko łom śred nim pro po nu je my te mat „Go -spo dar stwo wiej skie – go spo dar stwem eko lo gicz -nym” oraz „By li ny w wie rze niach lu do wych”– do da je Pi cheń.

Ko lej na no wość to lek cje: „Jak się kie dyś ży -ło?”. Te ma ty ka do ty czy ży cia co dzien ne go i świątna wsi, a pod par ta jest frag men ta mi z fil mów:„Chło pi”, „Ko no piel ka”, „Pa cior ki jed ne go ró -żań ca” oraz „Dom nad roz le wi skiem”. Wszyst -ko po to, by po ka zać róż ni ce mię dzy wsią daw nąa współ cze sną.

– Ten wa riant jest pro po zy cją dla li ce ali stów –tłu ma czy Aga ta Pi cheń. – Lek cję o tym sa mymty tu le, ale in nej te ma ty ce opra co wa li śmy też dlauczniów szkół pod sta wo wych. Pod czas niej dzie -ci oglą da ją frag men ty se ria lu „Ja no sik”. Opo wia -da my le gen dę o Ja no si ku i On drasz ku, mó wi myo jej wpły wie na tra dy cję i po ka zujemy, że sąjesz cze miej sca, w któ rych daw na kul tu ra cią gleży je. (AN, MaS)

Dla na szych Czy tel ni ków ma my jed no po -dwój ne za pro sze nie na im pre zę „Wiel ka nocna Ślą sku”, któ ra od bę dzie się w GPE 10 kwiet -nia. By je otrzy mać na le ży za dzwo nić do nas dziśo godz. 12 pod nr tel. 666 031 192 i od po wie dziećna py ta nie: czym się róż ni żym lok od krup nio ka?

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

Mia ło być pięk nie: la to, słoń ce,prze jażdż ka ko lej ką li no wą.Ta de usz Sur ma z żo ną uwiel -bia li tak spę dzać czas. By ła po -

ło wa lat 70. Do ostat niej sta cji „El ki”, tużprzy We so łym Mia stecz ku, dzie li ło ich mo -że 100 m. Na gle roz pę ta ła się bu rza, ko lej kasta nę ła. 20 mi nut sie dzie li na krze seł kach,mok nąc w stru gach desz czu. – By li śmy uwię -zie ni kil ka me trów nad zie mią, a nad na szy migło wa mi strze la ły pio ru ny – opo wia da Sur ma.Obo je pa mię ta ją ten dzień do dziś.

Sur ma w Wo je wódz kim Par ku Kul tu ryi Wy po czyn ku od krył, że Te re sa jest mi ło ścią

je go ży cia. Był rok 1969 rok. – Jak każ da pa raprze ży li śmy kil ka kry zy sów – opo wia da. – Tenpod ko niec lat 60. był bar dzo po waż ny. Po sze -dłem po Te re sę do pra cy. Chcia łem po roz ma -wiać i pod jąć osta tecz ną de cy zję w spra wiena szej przy szło ści. Pra co wa ła w cen trum Ka -to wic. Szli śmy tak dys ku tu jąc, aż do tar li śmydo WPKiW. Tuż obok Ha li Wy staw „Ka pe -lusz” był jesz cze kil ka lat te mu bia ły mu rek,na zy wa łem go mur kiem hisz pań skim. Usie dli -śmy. W tym sa mym cza sie na wy spie od by wałsię kon cert „Skal dów”. Kie dy usły sza łem pio -sen kę „Wszyst ko mi mó wi, że mnie ktoś po ko -chał”, uświa do mi łem so bie, że Te re sa jest

tre ścią i praw dzi wą mi ło ścią mo je go ży cia.W jej oczach zo ba czy łem to sa mo.

Są mał żeń stwem do dziś. Czę sto by wa jąw par ku. – Ja ko ma ły chło piec sa dzi łem tudrzew ka, a dziś cho dzę je oglą dać, rosną tużobok wej ścia głów ne go do zoo – wy ja śniaTadeusz Sur ma. – Gdy by łem star szy, chęt nieoglą da łem za wo dy żuż lo we na Sta dio nie Ślą -skim. Wte dy by ło tro chę ina czej, bo bi le tyna ta kie im pre zy do sta wa ło się z za kła dówpra cy, a sta dion do słow nie pę kał w szwach.

W tam tych cza sach w par ku czę sto moż naby ło ku pić to wa ry do stęp ne tyl ko spod la ty.Sta ło się dwie go dzi ny w po tęż nej ko lej ce, by

ku pić pa rę man da ry nek al bo in ną atrak cję –wi no gro na.

– Ta kie za ku py ro bi li śmy np. z oka zji świę taTry bu ny Ro bot ni czej, któ re przy cią ga ło do par -ku tłu my – opo wia da ze śmie chem Ta de usz Sur -ma. – By ło mnó stwo lu dzi i ma ło to wa ru, alewszy scy ja koś zgod nie po tra fi li się ra zem ba wić.

Ta de usz Sur ma z no stal gią opo wia da o par -ku. – Wi dać w tym miej scu pa ty nę lat, ale po -win ni śmy być z nie go dum ni, bo zbu do wa li śmypark wła sny mi rę ka mi. Szko da tyl ko, że czę stoprzy rod ni cze wa lo ry WPKiW bar dziej do ce nia -ją ci, któ rzy tu przy jeż dża ją z in nych re jo nówPol ski niż tu byl cy. (MaS)

KARTKA Z KALENDARZA

24. 06. 1968– Wojewódzki Park Kultury i Wypoczynku odwiedzili kosmonauci: mjrMirosław Hermaszewski i płk Piotr Klimuk. Posadzili w nim drzewa

7

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

Ludzie listy piszą...

Do naszej redakcji napływa wiele pytańod bywalców parku i Czytelników Gazety Parkowej.W związku z tym stworzyliśmy specjalną rubrykę,w której będziemy na nie odpowiadać. Pytaniamożna przysyłać do nas mailem na adres: ga ze ta.par ko wa@wpkiw.com.pl

Kwia ty ze zniż kąZbli ża się ko lej na Mię dzy na ro do wa Wy sta wa Kwia tów, w któ rej za wsze chęt nieuczest ni czy my. W tym ro ku za pro si li śmy ro dzi nę znad mo rza. Wśród na szych go ścibę dzie oso ba nie peł no spraw na. Czy mo że li czyć na ja kieś zniż ki?

W tym ro ku na Mię dzy na ro do wą Wy sta wę Kwia tów bę dzie moż na ku pić bi let spe cjal nyza 2 zł. Jest on prze zna czo ny dla pod opiecz nych Ośrod ków Po mo cy Spo łecz nej i szkół spe cjal -nych. Przy ka sie trze ba bę dzie oka zać pi smo z pie cząt ką pla ców ki lub ośrod ka. Na to miast oso -ba nie peł no spraw na z wi docz ną ka te go rią nie peł no spraw no ści na wy sta wę wej dzie za dar mo,po dob nie jak jej opie kun.

So wa wró ci ła do do muW Wo je wódz kim Par ku Kul tu ry i Wy po czyn ku moż na spo tkać wie le cie ka wych ga -tun ków pta ków. Spa ce ru jąc Ale ją Klo no wą czę sto wi dzia łem na jed nym z drzew so wę.Od ja kie goś cza su już jej tam nie ma. Mo że w par ku bra ku je karm ni ków dla pta ków?

Dla wie lu spa ce ro wi czów so wa, któ ra za wsze prze sia dy wa ła na tym sa mym drze wie by łasym bo lem Alei Klo no wej. W ubie głym ro ku od by ła się grun tow na mo der ni za cja tej alei. Praw -do po dob nie so wie prze szka dzał ha łas, dla te go opu ści ła gniaz do. Ale ma my do brą wia do mość:już wró ci ła do do mu.

Karm ni ki i bud ki lę go we dla pta ków znaj du ją się w róż nych miej scach w WPKiW (m. in.na pro me na dzie przy ogro dzie ja poń skim). Wie lu spa ce ro wi czów chęt nie do kar mia pta ki, wsy -pu jąc im do karm ni ków pro so czy owies. Nie któ rzy wie sza ją ka wał ki bocz ku – war to jed nakwie dzieć, że nie po wi nien to być bo czek wę dzo ny, ale na tu ral na sło ni na.

Odtwarzamy historię parku

ZD

JĘC

IE: A

RC

HIW

UM

WP

KiW

Miłość na hiszpańskim murku

Nasze dzieje Trwa akcja „Odtwarzamy historię parku”. Jeśli przeżyłeś tu coś wspaniałego,pracowałeś przy budowie WPKiW, organizowałeś imprezy, spotkałeś miłośćswojego życia – zadzwoń lub napisz i pomóż nam zatrzymać wspomnienia.Historie będziemy publikować w Gazecie Parkowej. Można zadzwonić pod nr tel.666 031 192, wysłać maila na adres: gazeta.parkowa@wpkiw.com.pl lub napisaćlist: Gazeta Parkowa, Al. Różana 2, 41-501 Chorzów. Uwaga! Szukamy informacji, zdjęć i osób, które mogłyby opowiedzieć nam oogrodzie japońskim, który kiedyś założono na terenie WPKiW.

GieKSa w WPKiW

Będzie awans?

Kolejka Linowa „Elka” Tadeusz Surma z nostalgią wspomina park sprzed lat

Wktó rym miej scu za czy na się Wo je wódz kiPark Kul tu ry i Wy po czyn ku? Dla wie lu

miesz kań ców re gio nu – na Sta dio nie GKS Ka to -wi ce przy ul. Bu ko wej. Dla za go rza łych ki bi cówto wręcz sta dion jest punk tem lo ka li zu ją cympark na ma pie. A że jest ich wie lu, po sta no wi li -śmy, że bę dzie my w na szej ga ze cie na bie żą co in -for mo wać o tym, co dzie je się w klu bie.

– Lu dzie prze ży wa ją tu pił kar skie emo cjena wy so kim po zio mie – prze ko nu je An drzejZo wa da, rzecz nik pra so wy GKS Ka to wi ce. –Trwa ją cy se zon I li gi to dla nas czas kom ple to -wa nia wiel kiej dru ży ny, któ rej ce lemna ko lej ny se zon bę dzie awans do eks tra kla sy.

W ze spo le po ja wi ło się wie lu pił ka rzy zna -nych z bo isk eks tra kla sy oraz z wy stę pów w re -pre zen ta cji Pol ski. Wśród nich są: Woj ciechSza la, Bar tosz Kar wan, To masz So ko łow skiczy Ja cek Ko wal czyk.

– Spo rą gru pę two rzą tak że mło dzi, zdol ni,am bit ni za wod ni cy, a to po łą cze nie mło dzień -cze go za pa łu z do świad cze niem da je ka pi tal neefek ty – prze ko nu je Zo wa da. – GKS gra ofen -syw ny, wi do wi sko wy, no wo cze sny fut bol, wzo -ro wa ny na grze naj lep sze go klu bu na świe cie.Tak, jak FC Bar ce lo na, tak GKS sta ra się dłu goutrzy my wać przy pił ce, gra jąc kom bi na cyj niena je den kon takt, wy ko rzy stu jąc zgra niei umie jęt no ści tech nicz ne. Tre ner Woj ciech Sta -wo wy bu du je dru ży nę gra ją cą otwar tą pił kę,

stąd w me czach GieK Sy pa da spo ro bra mek,a emo cje się ga ją ze ni tu. Co raz czę ściej z try bunsły chać grom kie: „za gra li ście jak za daw nychlat”. I do tych daw nych lat, ob fi tu ją cych w suk -ce sy na are nie kra jo wej i mię dzy na ro do wej,GKS sta ra się po wró cić. War to przyjść na Bu -ko wą, do pin go wać pił ka rzy i prze ży wać praw -dzi we spor to we emo cje! (AZ)

Terminarz meczów GKS-u Katowicew rundzie wiosennej sezonu2010/2011 na stadionie przy ulicyBukowej 1

9.04.2011 r. (sobota)GKS Katowice – MKS Kluczborkgodz. 19:00

23.04.2011 r. (sobota)GKS Katowice – Ruch Radzionkówgodz. 19:00Ze względu na relacje telewizyjne podane terminy mogą

ulec zmianie. Informacje na bieżąco na www.gieksa.pl

ZD

JĘC

IE: T

OM

AS

Z B

ŁAS

ZC

ZY

K

Pra wie ty siąc osób przy wi ta ło wio snę na spor to wow Wo je wódz kim Par ku Kul tu ry i Wy po czyn ku w Cho -

rzo wie. Już po raz dru gi mi ło śni cy ak tyw ne go try bu ży ciabie ga li par ko wy mi alej ka mi pod czas Si le sia Eco Run. Tymsa mym ofi cjal nie otwar to se zon bie go wy w WPKiW.

To do pie ro roz grzew ka, bo w pierw szy ma jo wy week -end park spraw dzi się ja ko współ or ga ni za tor po pu lar ne gow na szej aglo me ra cji Si le sia Ma ra to nu. Me ta tra dy cyj niezlo ka li zo wa nia bę dzie przy Spodku, ale już za rok zwy cięz -ców przy wi ta my na zmo der ni zo wa nym Sta dio nie Ślą skim.

Za wod ni cy, któ rzy wzię li udział w bie gu Si le sia EcoRun przy je cha li do WPKiW z róż nych krań ców Pol ski,m.in. z Kra ko wa, War sza wy, Mu szy ny. Bie ga li na dwóchdy stan sach: 5 i 15 km. Oprócz nich wzię li udział w bie gurów nież mi ło śni cy nor dic wal king. Na star cie sta nę ło 950osób.

– Z ro ku na rok ob ser wu je my wzrost za in te re so wa niabie ga niem, w po rów na niu z ro kiem mi nio nym zwięk szy -ło się ono o 30 proc. – mó wi Boh dan Wi twic ki, or ga ni za -tor bie gu. – Chęt nych nie bra ku je i to w każ dym wie ku.

Gra ży na No wak -Pią tek z Ka to wic w Si le sia Eco Runwzię ła udział po raz dru gi. Na co dzień upra wia nor dicwal king. – Wy bie ra jąc się do WPKiW na za ję cia z nor dicwal king mia łam wie le obaw – tłu ma czy pa ni Gra ży na. –Ba łam się, że nie do rów nam młod szym i kon dy cyj nie

moc niej szym. Te lę ki zre kom pen so wa ło mi jed nak po -czu cie, że je stem spraw niej sza i zdrow sza. Mniej bo limnie krę go słup, któ ry do tąd moc no do ku czał, usta bi li -zo wa ło się ci śnie nie. Jest jesz cze coś: za każ dym ra zem,kie dy nie chce mi się wyjść po ćwi czyć, a mi mo to ro bię to,wy gry wam wal kę ze swo imi sła bo ścia mi. A to mo ty wu -je i do da je sił.

Bieg zo stał prze nie sio ny do cho rzow skie go par ku z ka -to wic kiej Do li ny Trzech Sta wów.

– Wła dze Ka to wic nie by ły już za in te re so wa ne je go or -ga ni za cją, na szczę ście w WPKiW zna leź li śmy wspar ciei park stał się współ or ga ni za to rem im pre zy – wy ja śniaWi twic ki. – To miej sce bar dzo po do ba się za wod ni kom,gdyż są tu wspa nia łe wa run ki do bie ga nia.

Na tym jed nak nie ko niec spor to wych emo cji w par ku:już 3 ma ja bę dzie moż na spró bo wać siłw bie gu Si le sia Ma ra ton.

– Za pro si li śmy or ga ni za to rów tej im pre -zy do współ pra cy, bo wiem park to ide al nemiej sce do upra wia nia wsze la kich spor tów– mó wi Ar ka diusz Go dlew ski, pre zesWPKiW. – Chce my, by w każ dy week endod by wa ły się tu róż ne go ty pu im pre zy. Po -za tym po moc w or ga ni za cji bie gu o ta kiejtra dy cji do sko na le pa su je do na szej stra te -gii. Se zon bie go wy za koń czy my ofi cjal niew paź dzier ni ku ka to wic kim pół ma ra to -nem, któ ry tak że od bę dzie się w WPKiW.

– Pod czas Si le sia Ma ra ton tra sa bę dzieo wie le trud niej sza, bo trze ba prze -biec 42 km – wy ja śnia Wi twic ki. – Do ta -kie go dy stan su na le ży się już le piejprzy go to wać, niż do star tów na krót szychod cin kach. (MaS)

8

Utopiliśmy marzannę!

Co wieś, to inna pieśń

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

Bieg pokazał, że wiele osób lubi tę formę aktywności

Dla 7-let nie go Bar to sza ma rzan na tota kie coś, co wrzu ca się do wo dy, je -śli chce się mieć wio snę. Do dat ko woto jesz cze ta li zman, któ ry za bie ra ze

so bą cho ro by. Asia z Ka to wic uwa ża, że ma rzan -na jest sta ra, ma mo że 15 lat, ale wło sów nie far -bu je, bo ko lo ro we ma od uro dze nia. Pew niekaż de z po nad 500 dzie ci, któ re przy szły do Wo -je wódz kie go Par ku Kul tu ry i Wy po czyn ku prze -go nić zi mę, mia ło od mien ne zda nie na te matte go, skąd się wzię ła ma rzan na. Wszyst kie jed -nak by ły zgod ne: ta, któ rą to pi ły w par ku, by ławy jąt ko wa. Mia ła 5,80 m wzro stu i 3,40 m sze -ro ko ści. Dzię ki te mu ma szan sę być wpi sa nado Pol skiej Księ gi Re ko dów i Oso bli wo ści.

Kil ka set dzie ci z ca łe go re gio nu spo tka ło sięw WPKiW, by po że gnać zi mę. Pod wo dzą ze spo -łu lu do we go „Bry ni czan ki”, ko lo ro wy ko ro wódprze szedł wzdłuż Ka na łu Re ga to we go uto pić po -tęż ną ku kłę. – Ta ką du żą ma rzan nę dzie ci wi -dzia ły pierw szy raz w ży ciu – mó wi Mał go rza taGrze siak, na uczy ciel ka z Ze spo łu Szkół In te gra -cyj nych w Cho rzo wie. – Za to go ik zna ły tyl koz ilu stra cji.

Ubra ni w lu do we stro je człon ko wie ze spo łu„Bry ni czan ki” przy bli ży li dzie ciom zwy cza jezwią za ne z po wi ta niem wio sny. – Go ik to sym -

bol wio sny – mó wi Ma ria Wy szyń ska z „Bry ni -cza nek”. – Za zwy czaj ustro jo ny jest ko lo ro wympa pie rem, a wie sza się na nim wy dmusz ki z jaj,któ re są sym bo lem ży cia, jak wio sna. W na szejwio sce był ta ki zwy czaj, że pan ny z go ikiem cho -dzi ły od do mu do do mu, nio sąc w rę kach ko -szycz ki, do któ rych wrzu ca ło się im róż neprzy sma ki.

W Bry ni cy czas do świąt od mie rza ją trzy nie -dzie le: ga jo wa, pal mo wa i ostat nia, czy li naj -waż niej sza nie dzie la wiel ka noc na.

– W nie dzie lę ga jo wą męż czyź ni mie li swo je -go ma rza nio ka, a pan ny ma rzan nę – opo wia daJó zef Ja nosz ka z „Bry ni cza nek”. – Pa no wiedo dziś cho dzą to pić ma rza nio ka, któ ry uosa -bia próż no wa nie i le ni stwo. Pan ny cho dzą zeswo ją ma rzan ną i wi ta ją wio snę. Ro bią topo po łu dniu, kie dy ma rza niok już od pły nie. Jakwi dać co wieś, to in na pieśń.

– Mu si my dbać i po ka zy wać zwy cza je, bychro nić na sze dzie dzic two kul tu ro we – mó wiIre na Lu kosz -Ko wal ska, dy rek tor MOK w Mia -stecz ku Ślą skim. – To naj waż niej sze za da niew jed no czą cej się Eu ro pie. Na szczę ście dzie cii mło dzież chęt nie uczest ni czą w po zna wa niutych zwy cza jów, co na pa wa opty mi zmemna przy szłość. (MaS)

Pa lem ki na szczę ścieWiel ki Ty dzień za czy na się Nie dzie lą Pal mo wą. Kie dyś na zy -wa no ją kwiet ną lub wierzb ną. Pa lem ki – ró zgi wierz bo we,ga łąz ki buksz pa nu, ma lin, po rze czek ozda bia no kwiat ka mi,mchem, zio ła mi, ko lo ro wy mi piór ka mi. Po po świę ce niu pa -lem ki bi ło się nią lek ko do mow ni ków, by za pew nić im szczę -ście na ca ły rok.Świą tecz ne po rząd kiRo bi my je przed Wiel ka no cą nie tyl ko po to, by miesz ka nielśni ło czy sto ścią. Po rząd ki ma ją tak że sym bo licz ne zna cze -

nie – wy mia ta my z miesz ka nia zi mę, a wraz z nią wszel kiezło i cho ro by.To pie nie Ju da szaIstot nym dniem Wiel kie go Ty go dnia jest śro da. Mło dzież,zwłasz cza chłop cy, to pi li te go dnia Ju da sza. Ze sło my i sta -rych ubrań ro bio no wiel ką ku kłę, któ rą na stęp nie wle czo nona łań cu chach po ca łej oko li cy. Przy dro dze usta wia li się ga -pie, któ rzy okła da li ku kłę ki ja mi. Na ko niec wrzu ca no „zdraj -cę” do sta wu lub ba gien ka. Wy mie rza nej w ten spo sóbspra wie dli wo ści sta wa ło się za dość.

Spe cjal nie dla dziew cząt Uwa ga dziew czy ny, je że li w Wiel ką So bo tę ob my je cie twarzw wo dzie, w któ rej go to wa ły się jaj ka na świę con kę, to znik -ną pie gi i in ne man ka men ty uro dy!La ny po nie dzia łek Śmi gus -dyn gus, świę to lej ka – to za ba wa, któ rą wszy scy do -sko na łe zna my. Ob le wać moż na by ło wszyst kich i wszę dzie.Zmo czo ne te go dnia pan ny mia ły więk sze szan se na za mąż -pój ście. A je śli któ raś się ob ra zi ła – nie pręd ko zna la zła mę ża. Źró dło: www.ask sa.re pu bli ka.pl

Wiel ka noc ne zwy cza je

Parkowa marzanna miała rekordowe rozmiary

Już nie jest bezimienna

Wygrała kobietaPierwszy wspólny bieg już za nami. Przed nami – Silesia Maraton

Szykuj dobrą kondycjęTo by ła ostat nia par ko wa ale ja

bez na zwy. Te raz no si mia no:Ale ja Zie lo nej Łą ki. Ta wła śniepro po zy cja zy ska ła uzna nie ju ryi miesz kań ców re gio nu, któ rzy zde -cy do wa li się od dać na nią naj wię -cej gło sów.

Po my sły na na zwę jed nejz głów nych ar te rii Wo je wódz kie goPar ku Kul tu ry i Wy po czyn ku, bie -gną cej przez śro dek Du żej Łą kizgło si ło kil ku set miesz kań cówaglo me ra cji. – Co cie ka we, sa mimi ło śni cy par ku wy szli z ta ką ini -

cja ty wą, a na sza ak cja i kon kursby ły od ze wem na ich po trze by –mó wi Ar ka diusz Go dlew ski, pre zesWPKiW. – Mam na dzie ję, że dzię kite mu park sta nie się im jesz czebliż szy, bę dą go trak to wać jak cośswo je go, na co ma ją re al ny wpływ.(…) Wszy scy by li śmy zgod ni: no -wa na zwa alej ki świet nie od da je jejcha rak ter.

Zwy cięż czy nią kon kur su zo sta łaAlek san dra Ja ny -Pie trzak. – Cie szęsię, że uda ło mi się wy grać, to by ło

pierw sze sko ja rze nie: Du ża Łą kai zie leń – mó wi lau re at ka. – Faj nie,że ta pro po zy cja się spodo ba ła.(…) Je śli tyl ko mam czas chęt niepo par ku spa ce ru ję. Mam tu swo jąulu bio ną tra sę: od zoo do Le śni -czów ki.

Na sza ak cja mia ła tak że na ce luprzy po mnie nie hi sto rii par ku,zbu do wa ne go przez miesz kań cówre gio nu pod czas czy nów spo łecz -nych.

– Po sier mięż nych cza sach PRL --u spa dło spo łecz ne za an ga żo wa -nie, ale dziś wi dać, że to się zmie nia– mó wi Je rzy Go rze lik, wi ce mar -sza łek wo je wódz twa ślą skie go. –I choć park po wstał w tam tychcza sach, lu dzie na dal trak tu ją gojak coś swo je go. Ich od zew to waż -ny sy gnał, że chcą się an ga żo waćw ta kie ak cje.

Hucz ne otwar cie alej ki z no wąna zwą już za na mi. Po zo sta ły tyl -ko for mal no ści. – Po sta ram się, byod po wied nia uchwa ła w tej spra -wie zo sta ła pod ję ta na naj bliż szejse sji Ra dy Mia sta – za pew nia An -drzej Ko ta la, pre zy dent Cho rzo wa,któ ry obok Ada ma Ma tu sie wi cza,mar szał ka wo je wódz twa ślą skie goi Ar ka diu sza Go dlew skie go, pre ze -sa WPKiW był człon kiem ju ry. –Ta ka zmia na na par ko wej ma piejest waż na głów nie ze wzglę dówko mu ni ka cyj nych, np. w sy tu acjiza gro że nia zdro wia ła twiej bę dziezlo ka li zo wać miej sce, gdzie ma do -trzeć po moc. (MaS)

300pro po zy cji na de sła no w ra machak cji „Na zy wa my par ko wą ale ję”.Ju ry wy bra ło 3: Ale ja Zie lo nej Łą ki,Ale ja Ka pe lu szo wa i Ale ja Ro dzin -na. Miesz kań cy re gio nu pod czasgło so wa nia za naj lep szą na zwęuzna li pierw szą z nich.

ZD

JĘC

IE: J

AK

UB

NO

WA

K

44 tys. osób bierze udział w największym na świecie maratonienowojorskim. W Londynie biega 36 tys. osób.