Folder edukacyjny MW 2014

przedszkole • szkoła podstawowagimnazjum • szkoły ponadgimnazjalne

Programedukacyjny

Nowa Erapartnerem

edukacyjnymMuzeum

Historycznegom.st. Warszawy

Spis treściProgram edukacyjny Muzeum Historycznego m.st. Warszawy - - - - - - - - - - - - 2Muzeum Historyczne m.st. Warszawy - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 4Oddziały Muzeum - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 5

Muzeum Historyczne m.st. Warszawy - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 13

W podziemnym świecie warszawskich legend - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 14Panoramy Warszawy – piękno starej i nowej stolicy - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 15Stacja Starówka, czyli ciuchcią po Warszawie - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 16Szlakiem detali architektonicznych Starego Miasta - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 17Warszawa w czasach „Lalki” - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 18Żyli, tu byli... O tych, którzy przed nami na Starówce mieszkali - - - - - - - - - - - 19Dawne gry i zabawy podwórkowe - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 20Nad Wisłą wszystko się zaczęło… – warszawskie mosty - - - - - - - - - - - - - - - 21Wiele twarzy warszawskiej Syrenki - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 22Legendy warszawskie - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 23Potwory i upiory dawnej Warszawy - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 24Szlakiem legend warszawskich - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 251918 – powrót do wolności - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 26Warszawa w czasie II wojny światowej - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 27

Muzeum Woli - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 29

Miasto, masa, maszyna - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 30Warszawscy rzemieślnicy - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 31Laboratorium warszawiaków - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 32

Muzeum Farmacji - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 35

Leki z polnej apteki - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 36Otruci czy nie? Schyłek panowania Piastów na Mazowszu - - - - - - - - - - - - - - 37Od wierzby do aspiryny - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 38Ignacy Łukasiewicz – twórca światowego przemysłu naftowego - - - - - - - - - - 39Historia stosowania substancji uzależniających - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 40Apteka – pierwsze laboratorium chemiczne - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 41Tradycyjne lecznictwo w Japonii - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 42

Muzeum Warszawskiej Pragi - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 45

Od osady do miasteczka – jak powstawała warszawska Praga - - - - - - - - - - - 46Szlakiem ginących zawodów - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 47

Muzeum Drukarstwa Warszawskiego - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 49

Dłutkiem, piórkiem, rysikiem – artystyczne zabawy graficzne - - - - - - - - - - - - 50Legendy warszawskie opowiedziane dłutkiem - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 51Czar czcionki – w oficynie drukarskiej - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 52Marmurki zaklęte w papierze - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 53

„Korczakianum” - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 55

Janusz Korczak – życie i dzieło - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 56Korczak w Warszawie - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 57Prawa dziecka wczoraj i dziś - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 58

Centrum Interpretacji Zabytku - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 61

Od szczegółu do ogółu, czyli jak odnaleźć się na Starówce - - - - - - - - - - - - - 62Skarby ludzkości – Światowe Dziedzictwo UNESCO - - - - - - - - - - - - - - - - - - 63Warszawa ginąca, zniszczona, odzyskana - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 64Staromiejski zwierzyniec - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 65

Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 67

Wokół Palmir – ścieżka edukacyjna - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 68Niepodległa Rzeczpospolita Kampinoska - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 69Na pomoc walczącej stolicy – Palmiry we wrześniu 1939 r. - - - - - - - - - - - - - - 70

Jak zamawiać lekcje? - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 72Spis zajęć - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 73

ProgramedukacyjnyMuzeumHistorycznego m.st. WarszawyIdea programu

Dzisiejszą Warszawę można nazwać trzema miastami w jednym. W ramach

jednego organizmu miejskiego koegzystują relikty wielowiekowego dziedzictwa

bezpowrotnie utraconego przez dramatyczne wydarzenia II wojny światowej,

rzeczywistość ukształtowana w czasach Polski Ludowej, oraz nowoczesny,

dynamicznie rozwijający się świat reprezentowany przez pnące się ku niebu

biurowce.

Muzeum Historyczne Miasta Stołecznego Warszawy jest depozytariuszem

historycznego spadku, który wszyscy mieszkańcy stolicy otrzymali po pokole -

niach przodków. Naszą misją i celem jest więc chronienie i przekazywanie go

współczesnym odbiorcom w jak najpełniejszy sposób. Służą temu nie tylko

wystawy, publikacje i muzealne zbiory, lecz także nowoczesna, przystosowana

do potrzeb współczesnego odbiorcy działalność edukacyjna.

Współpraca Muzeum Historycznego m.st. Warszawy z wydawnictwem eduka -

cyjnym Nowa Era to niecodzienne spotkanie historii prezentowanej na łamach

podręczników z eksponatami muzealnymi.

Dzięki pasji, wiedzy oraz bogatemu doświadczeniu pracowników Muzeum i wy -

dawnictwa Nowa Era w roku szkolnym 2013/2014 oddajemy w Państwa ręce

kolejną edycję foldera edukacyjnego. Tegoroczna oferta edukacyjna została

poszerzona i zmieniona przez zespół doświadczonych edukatorów, nauczy -

cieli i metodyków. Wyrażamy nadzieję, że zechcą Państwo skorzystać z naszej

oferty i wykorzystają czas przeznaczony na edukację właśnie w Muzeum Hi -

storycznym m.st. Warszawy.

Cele programu

Nadrzędnym celem programu edukacyjnego Muzeum Historycznego m.st.

Warszawy jest skuteczne propagowanie historii Warszawy wśród mieszkańców

miasta oraz licznie odwiedzających je gości. Dzięki wykorzystaniu najnowszych

metod i idei edukacji muzealno -kulturalnej pozwala on kształtować postawy, po -

budza aktywność, twórcze myślenie, uczy współpracy w zespole oraz kieruje

na nowe drogi poszukiwania. Treści zawarte w programie edukacyjnym MHW

i oddziałów zostały dobrane w taki sposób, aby optymalnie wykorzystać czas

przeznaczony na dodatkową edukację poza zajęciami szkolnymi, akademickimi

i hobbystycznymi.

Odbiorcy programu

Muzeum Historyczne m.st. Warszawy kieruje działania edukacyjne do wszyst -

kich grup odbiorców, jednak strategicznym odbiorcą są dzieci i młodzież szkół

podstawowych. Działalność edukacyjna ma charakter interaktywny i jest pro -

wadzona z wykorzystaniem kolekcji wystaw stałych i czasowych, spacerów

i warsztatów praktycznych. Ważnym czynnikiem w realizowaniu oferty eduka -

cyjnej Muzeum jest bezpośrednia współpraca z nauczycielami, którzy poprzez

wizytę z dziećmi i młodzieżą w Muzeum uzupełniają i urozmaicają prowadzony

przez siebie program nauczania.

Umiejętności i wiedza nabywane podczas zajęć

Wyjątkowość muzealnych zajęć edukacyjnych w Muzeum Historycznym m.st.

Warszawy polega na przełamaniu stereotypowego modelu edukacji opartego

na słuchaniu i konieczności zapamiętywania bez wywołania emocji, a także na

kontakcie z autentycznymi źródłami i świadkami wydarzeń historycznych, któ -

rych dotyczy temat lekcji. Dodatkowe wprowadzenie zajęć warsztatowych do

każdej lekcji muzealnej pozwala utrwalić informacje, uczy logicznego myślenia

z wykorzystaniem nowo nabytej wiedzy oraz umożliwia samodzielne rozwiązy -

wanie problemów i zadań. Uczestnicy uczą się dzięki temu wytrwałości w dą -

żeniu do celu. Zauważają, że nawet, jeśli coś się nie udaje, można to osiągnąć,

próbując kolejny raz, co nie powoduje, że zamykają się na krytykę.

Umiejętności, postawy i wiedza nabywane podczas zajęć:

interpretacja źródeł historycznych,

dyskusja,

analiza,

synteza,

obserwacja,

kreatywność,

zaangażowanie,

samodzielność,

zmysł estetyczny.

Muzeum Historyczne m.st. WarszawyMuzeum Historyczne m.st. Warszawy

Muzeum powstało w 1936 r. jako Muzeum Dawnej Warszawy, oddział Mu -

zeum Narodowego. Wybuch II wojny światowej w 1939 r. przerwał prace

nad przenoszeniem zbiorów z gmachu Muzeum Narodowego przy Alejach

Jerozolimskich do zakupionych w latach 1937–1938 kamienic staromiejskich.

Zbiory ulokowane przy Rynku Starego Miasta uległy w 1944 r. zniszczeniu

i rozproszeniu. Zaginęły wówczas inwentarze i katalogi, więc trudno dokład -

nie określić rozmiar strat. Po wojnie, w 1948 r., decyzją Zarządu Miejskiego

Muzeum zostało reaktywowane jako Muzeum Historyczne m.st. Warszawy.

Dziś Muzeum prowadzi szeroką działalność naukowo -wydawniczą i wysta -

wienniczą, dysponuje własnymi pracowniami konserwatorskimi oraz atrakcyj -

ną ofertą popularyzatorską i edukacyjną. W Muzeum działa kino, w którym

są prezentowane filmy o Warszawie, a także biblioteka specjalizująca się

w gromadzeniu publikacji na temat stolicy. Muzeum Historyczne gromadzi

zbiory poświęcone historii Warszawy (varsaviana): malarstwo, grafikę, rzeźbę,

obiekty archeologiczne, rzemiosło artystyczne, medale i numizmaty, plany

oraz rysunki architektoniczne, fotografie, negatywy, pocztówki, archiwalia,

księgozbiór, druki zwarte i czasopisma. Zbiory liczą ponad 230 tysięcy obiek -

tów. Są stale uzupełniane dzięki zakupom, darom i wymianom z muzeami

w kraju, a także za granicą.

Dzisiaj Muzeum Historyczne m.st. Warszawy oprócz siedziby w staromiejskich

kamieniczkach posiada także swoje oddziały: Muzeum Woli, Muzeum Dru -

karstwa Warszawskiego, Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej,

Ośrodek Dokumentacji i Badań „Korczakianum”, Muzeum Warszawskiej Pragi

(w organizacji), Muzeum Ordynariatu Polowego oraz Muzeum – Miejsce Pa -

mięci Palmiry.

Oddziały MuzeumMuzeum Woli

Oddział Muzeum Historycznego m.st. Warszawy to miejsce, które opowiada

historię miasta, podejmuje tematy związane z tożsamością i przyszłością stolicy

w kontekście rozwoju miast w Europie i na świecie.

Nazwa Muzeum Woli pochodzi od nazwy dzielnicy, ale też od słowa „wolność”,

ponieważ na tym terenie odbywały się pierwsze sejmy demokratyczne, na któ -

rych wybierano królów Polski. Muzeum położone w sercu Warszawy (między

Złotymi Tarasami a Placem Zawiszy) otworzy działalność Muzeum Historycznego

m.st. Warszawy nie tylko na kwestie historyczne, lecz także teraźniejsze i przyszłe.

Położenie, zabytkowy budynek (XIX -wieczny pałac) oraz infrastruktura zachęcają

do prowadzenia nowoczesnej działalności laboratoryjnej: Muzeum Woli stanie

się przestrzenią otwartą, społeczną, przyjazną dla organizacji pozarządowych,

mieszkańców – sąsiadów z pobliskich bloków i kamienic. Rezydencje artystycz -

ne, kulturalne, z obszaru nowych mediów, społeczne i naukowe – wszystkie

projekty wynikające z bogactwa przeszłości Warszawy i historii jej mieszkańców

– staną się jednym z narzędzi edukacji muzealnej. Muzeum Woli planuje zbierać

amatorskie filmy kręcone na taśmach filmowych i już od tego roku rozpocznie

współpracę z Uniwersytetem Warszawskim w obszarze animacji kultury.

Muzeum Drukarstwa Warszawskiego

Z okazji 500 -lecia drukarstwa polskiego w 1975 r. narodziła się koncepcja utwo -

rzenia Muzeum Drukarstwa jako placówki związanej z Muzeum Historycznym

m.st. Warszawy. 12 czerwca 1980 r. prezydent stolicy zatwierdził Muzeum

Drukarstwa Warszawskiego jako oddział Muzeum Historycznego m.st. War -

szawy. W zbiorach liczących około 20 000 eksponatów znajdują się wytwory

sztuki drukarskiej: książki, grafiki, kartografia, archiwalia, akcydensy, plakaty,

oprawy artystyczne. Ważną część zbiorów stanowią materiały typograficzne:

czcionki, klocki drzeworytnicze, kamienie litograficzne, klisze drukarskie, na -

rzędzia drukarskie i maszyny typograficzne, a także dokumentacja archiwal -

na oraz ikonograficzna życia i działalności drukarzy, wydawców i księgarzy.

Muzeum prowadzi badania nad historią drukarstwa i technik pokrewnych,

organizuje wystawy czasowe, spotkania, konkursy, konferencje, prowadzi

działalność edukacyjną, kulturalną oraz naukową. Gromadzi i opracowywuje

drukiem utrwaloną myśl ludzką, a także jest miejscem spotkań osób, śro -

dowisk i organizacji upowszechniających szlachetną sztukę drukarską oraz

dziedziny jej pokrewne.

Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej

Muzeum Farmacji powstało w 1985 r. z inicjatywy prezesa warszawskiego od -

działu Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego dr. Kazimierza Radeckiego.

W 2002 r. muzeum zostało przejęte przez Muzeum Historyczne m.st. Warszawy

i stanowi jeden z jego oddziałów. W 2006 r. siedziba została przeniesiona na

Stare Miasto, na ul. Piwną 31/33. Wystawę stałą tworzy między innymi ory -

ginalne wyposażenie izby ekspedycyjnej i laboratorium aptecznego z lat 30.

XX w. Prezentowane są najstarsze zachowane warszawskie meble apteczne

pochodzące z końca XIX w. Muzeum udostępnia zwiedzającym liczne naczynia

i utensylia apteczne, a także przyrządy farmaceutyczne (np. moździerze, prasy,

pigulnice, perkolatory). Dzieje aptekarstwa warszawskiego wzbogaca kolekcja

naczyń aptecznych pochodząca z badań archeologicznych apteki działającej

od 1602 r. przy Zamku Królewskim. Farmację niekonwencjonalną reprezentuje

wystawa stała pt. „Apteczki i leki japońskich wędrownych aptekarzy”, poświę -

cona tradycyjnemu systemowi rozprowadzania leków w Japonii. Ta wystawa

powstała dzięki współpracy z Konan Women’s University w Kobe (Japonia) i jest

darem rodziny Kashimoto.

Ośrodek Dokumentacji i Badań „Korczakianum”

„Korczakianum” gromadzi, bada, udostępnia i popularyzuje materiały do -

kumentujące spuściznę życiową Janusza Korczaka (Henryka Goldszmita,

1878–1942) – jego biografię osobistą, dorobek pisarski, dzieje instytucji przez

niego tworzonych i współtworzonych, losy ludzi z najbliższego otoczenia oraz

polską i zagraniczną recepcję dzieła i postaci.

Główne kierunki działalności Ośrodka to:

gromadzenie i opracowywanie zasobów Archiwum Korczakowskiego –

udział w pracach edytorskich i wydawniczych prezentujących dorobek pi -

sarski Korczaka (przede wszystkim w przygotowaniu wydania zbiorowego

jego dzieł) oraz inne ważne i mało znane czy trudno dostępne materiały

źródłowe,

działalność konsultacyjna i edukacyjna związana z udostępnianiem zbiorów,

a także z prezentacją stałej ekspozycji „Dom Sierot. 1912–1942”,

współpraca krajowa i międzynarodowa z osobami, instytucjami i ze środo -

wiskami zainteresowanymi życiem i twórczością Janusza Korczaka.

Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry

Głównym założeniem oddziału jest upamiętnienie tragicznych wydarzeń

z okresu II wojny światowej: egzekucji w Palmirach i w Puszczy Kampi -

noskiej w latach 1939–1943 oraz powojennych ekshumacji i utworzenia

cmentarza -mauzoleum (1945–1948). Na wystawie obok oryginalnych eks -

ponatów są prezentowane archiwalne fotografie oraz dokumenty w formie

animowanych zapisów filmowych. Dla pogłębienia przekazu informacyj -

nego, skierowanego w dużej mierze do młodzieży przybywającej licznie

do Palmir i Puszczy Kampinoskiej, w sposób ogólny przedstawiono też

szerszy kontekst historyczny – niezwykle ważną rolę, jaką tereny puszczy

odegrały w dziejach walk o wolność i niepodległość Polski od powstania

styczniowego po powstanie warszawskie.

Muzeum Warszawskiej Pragi

Muzeum Warszawskiej Pragi powstaje jako placówka chroniąca i propa -

gująca dziedzictwo całego obszaru prawobrzeżnej Warszawy. Zostało zlo -

kalizowane w sercu Starej Pragi, przy ul. Targowej 50/52, w bezpośrednim

sąsiedztwie bazaru Różyckiego. W zespole kamieniczek znajduje się je -

den z najstarszych zachowanych obiektów mieszkalnych na tym terenie,

a oficyna mieści unikatowe polichromie modlitewni żydowskich. W nowym

muzeum będą się znajdować między innymi ekspozycje, galeria, sala historii

mówionej, sala ginących zawodów, sala warsztatów edukacyjnych dla dzieci

i młodzieży, sala konferencyjna, magazyny zbiorów, pracownie naukowe,

skomputeryzowana czytelnia, kawiarenka z praskimi specjałami, sklepik

z wydawnictwami i pamiątkami. Powstające muzeum będzie dla prażan

i pozostałych warszawiaków oraz turystów odkrywających stolicę miejscem

kształtującym pozytywny obraz dziedzictwa kulturowego tej części miasta.

Muzeum Ordynariatu Polowego

W podziemiach Katedry Polowej Wojska Polskiego mieści się Muzeum

Ordynariatu Polowego. Usytuowanie go w podziemiach Katedry Polowej

należy widzieć w dwóch wymiarach: religijnym oraz kulturowym. Świątynia

ta, jako świadek najważniejszych wydarzeń w dziejach stolicy i całego na -

rodu, stanowi istotny element krajobrazu kulturowego Warszawy. Z drugiej

zaś strony jako kościół Wojska Polskiego jest związana z dziejami polskiej

martyrologii wojennej. Zgromadzone w muzeum dzieła sztuki i inne zabytki

kultury materialnej dokumentują wielowiekowe związki rycerstwa oraz żoł -

nierzy z Kościołem katolickim, a także podkreślają maryjny rys pobożności.

W podziemiach Katedry Polowej można prześledzić historię i tradycję oręża

narodu polskiego. Są one ukazane w kontekście posługi duszpasterskiej

– zarówno na polu walki, jak i na polu budowania tożsamości narodowej

Polaków. Wyróżniające się wśród eksponatów szaty liturgiczne kapelanów,

ołtarze polowe i różne osobiste pamiątki są namacalnym świadectwem

obecności duszpasterzy w mundurach wśród żołnierzy w czasie pokoju

i podczas wojny. Są też znakiem ich wierności przysiędze wojskowej.

Muzeum Ordynariatu Polowego jest pełne świadectw żołnierskiej wierności

Bogu, Ojczyźnie i człowiekowi. Wejście w jego progi staje się okazją do osobi -

stej refleksji nad pytaniem o patriotyzm i miłość do Ojczyzny.

Centrum Interpretacji Zabytku

Centrum Interpretacji Zabytku znajduje się na ul. Brzozowej, w pomieszczeniach

po dawnej kotłowni, która została przebudowana w ramach projektu Renowacja

i adaptacja na cele kulturalne piwnic staromiejskich Warszawy na obszarze

wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Ten projekt został zrealizo -

wany przez Miasto Stołeczne Warszawa i był współfinansowany ze środków

Norweskiego Mechanizmu Finansowego.

Stała wystawa Centrum Interpretacji Zabytku to nowoczesna ekspozycja, która

powstała po to, aby wytłumaczyć fenomen umieszczenia Warszawy na Liście

Światowego Dziedzictwa UNESCO. Przedstawia historię zniszczenia i odbu -

dowy Starego Miasta. Zwiedzający mogą zobaczyć relikty średniowiecznych

obwarowań, Warszawę z okresu międzywojennego, skalę zniszczeń wojen -

nych oraz poznać niezwykły proces rekonstrukcji zniszczonego miasta i sylwetki

osób, które tej rekonstrukcji dokonały.

Centrum Interpretacji Zabytku zajmuje się gromadzeniem i upowszechnianiem

wiedzy na temat odbudowy Starego Miasta oraz światowego dziedzictwa

UNESCO. Jest też miejscem, w którym można podyskutować nie tylko o hi -

storii, lecz także o przyszłości Starego Miasta. W ofercie Centrum znajdują

się zajęcia i wykłady dla dzieci, młodzieży oraz dorosłych. Program wykładów

znajdą Państwo na stronie Muzeum.

Kino Muzealne

W siedzibie głównej Muzeum Historycznego przy Rynku Starego Miasta, na

parterze kamienicy przy ul. Nowomiejskiej, znajduje się Kino Muzealne. Dla

publiczności jest przeznaczonych 60 miejsc. Kino jest otwarte w godzinach

pracy Muzeum, ale jest możliwe umówienie seansu również w innym termi -

nie. Dopełnieniem oferty edukacyjnej jest repertuar kina, z którego uczniowie

mogą skorzystać przed lekcjami muzealnymi lub po nich.

Repertuar

Seanse o pełnych godzinach: Warszawa nie zapomni – dokument o Warszawie 1939–45 (czas 20’,

w wersjach: angielskiej, niemieckiej, francuskiej, hiszpańskiej i włoskiej).

Istnieje możliwość wyboru dowolnego filmu z repertuaru: Wyblakłe fotografie – film o Warszawie czasów B. Prusa (czas 20’), Dla szczęścia ludzkości – film o reklamach XIX w. (czas 8’), O Warszawie raz jeszcze – Warszawa lat 60. i 70. XX w. (czas 20’), Cud nad Wisłą – film o bitwie warszawskiej 1920 r., Człowiek. Szkice do portretu Sokratesa Starynkiewicza

– film o S. Starynkiewiczu, Piosenka o mojej Warszawie – impresja o historii i współczesności

Warszawy, Requiem dla 500 tysięcy – dokument o zagładzie Żydów.

Oferta edukacyjna

139

Os. Za ŻelaznąBramą

PROSTA

Stawki

Świętojerska S. Dubois

L. Zamenhofa

Miła

Niska

Pawia

Pawia

Karmelicka

Orla

Nowolipie

Nowolipie

J. Bellotiego

Żytnia

Elektoralna

Elektoralna

Chłodna

Ogrodowa

Krochmalna

Ciepła

Biała

Żelazna

Miedziana

Pereca

Zimna

Pańska

Twar

da

Srebrna

Sienna

Sienna

S. Dubois

Nowolipki

Nowolipki

Kacza

Wolność

Dzielna

Dzielna Sm

ocza

Łucka

JaktorowskaKotlarska

M. Anielewicza

M. Anielewicza

Mostowa

Miodowa

Sch

illera

Piwna Kozia

Senato

rska

Senatorska

Moliera

Trębacka Wierzbowa

Kredytowa

Mazow

iecka

Ptasia

Graniczna

Królewska

Zielna

Rysia

Jasna

Twarda

Emilii Plater

Poznańska

Pańska

Śliska Sienna

Złota

R. Traugutta

Radna

Topiel TAMKA

Dynasy

Oboźna

Dobra

Dobra

Dobra

Solec

Lipowa

Okrzei

Ząbkowska

Sierakowskiego

Jagiellońska

Marcinko

wskieg

o

Browarna

Zajęcza

Koźla

Wiślana

Leszczyńska

Wałow

a

Konwiktorska

Zakroczymska

Długa

Nowogrodzka

Nowogrodzka

Ossolińskich

Podwa l e

WYBRZEŻE GDAŃSKIE

WYBRZEŻE HELSKIE

GEN. ANDERSA

AL JANA PAWŁA II

PROSTA

MARSZAŁKOW

SKA

T. CHAŁUBIŃSKIEGO

AL. JEROZOLIMSKIE

Freta BrzozowaAL. JANA PAW

ŁA II

AL. SOLIDARNOŚCI

AL. SOLIDARNOŚCI

AL. SOLIDARNOŚCI LESZNO

MOST ŚLĄSKO-DĄBROWSKI

MOST ŚWIĘTOKRZYSKI

GEN. ANDERSA

Kłopotowskiego TARGOWA

ParkPraski

ZOO

UniwersytetWarszawski

CentrumNaukiKopernik

StadionNarodowy

PortPraski

ZamekKrólewski

PałacKulturyi Nauki

Centrum

Świętokrzyska

Ratusz

Wisła

WarszawaOchota

WarszawaWileńska

Rynek NowegoMiasta

RynekStarego

Miasta

Pl. Zamkowy

Pl. Teatralny

Pl.Małachow-skiego

Pl. Piłsudskiego

Pl.Osterwy

Pl. Bankowy

Pl.De�lad

Pl.Zawiszy

RondoDaszyńskiego

StareMiasto

Mariensztat

Praga

Muranów

1

47

3

5

2

9

8

6


Stawki

Świętojerska

Franciszkańska

Kościelna

S. DuboisL. Zamenhofa

Miła

Niska

Pawia

Pawia

Karmelicka

Orla

Nowolipie

Nowolipie J. Bellotiego

Żytnia

Elektoralna

Elektoralna

Chłodna

Ogrodowa

Krochmalna

Ciepła

Biała W

aliców

Żelazna

Miedziana

Żelazna

Pereca

Zimna

Pańska

Twar

da

Złota Sienna

Sienna

S. Dubois

Nowolipki

Nowolipki

Kacza

Wolność

Dzielna

Dzielna

Smocza

Grzybowska

Grzybowska

Łucka

Wronia

Przy

okop

owa


M. Anielewicza

M. Anielewicza

Chmielna

Ciasna

Mostowa

Miodowa

Sch

illera

Piwna Kozia

Senato

rska

Senatorska

Moliera

Trębacka

Krakowskie Przedm

ieście

Wierzbowa

Corazziego

Kredytowa

Mazow

iecka

Ptasia

Graniczna

Królewska

Zielna

Rysia

Jasna

Twarda

Emilii Plater

Emilii Plater

Poznańska

Pańska

Śliska Sienna

Złota

R. Traugutta

Radna

Topiel TAMKA

Dynasy

Oboźna

Dobra

Dobra

Dobra

Solec

Lipowa

Okrzei

Ząbkowska

PanieńskaSierakowskiego

WrzesińskaJagiellońska

Marcinko

wskieg

o

Browarna

Wybrzeże Kościuszkowskie

Zajęcza

Koźla

Wiślana

Leszczyńska

Furmańska

Wałow

aKonwiktorska Zakroczym

ska

Długa

Długa

Nowogrodzka

Nowogrodzka

Bednarska

Ossolińskich

Podwa l e

WYBRZEŻE GDAŃSKIE

WYBRZEŻE HELSKIE

GEN. ANDERSA

AL JANA PAWŁA II

OKO

POW

A

TOWAROW

A

ŚWIĘTOKRZYSKA

PROSTA

PROSTA

MARSZAŁKOW

SKA

T. CHAŁUBIŃSKIEGO

AL. JEROZOLIMSKIE

Sapieżyńska

Freta Brzozowa

Grzybowska

AL. JANA PAWŁA II

AL. SOLIDARNOŚCI

AL. SOLIDARNOŚCI




WYBRZEŻE SZCZECIŃSKIE

GEN. ANDERSA


ParkPraski

ZOO

OgródKrasińskich

Ogród Saski UniwersytetWarszawski


StadionNarodowy

Port PraskiZamekKrólewski

WarszawaŚródmieście

WKD


Centrum

Świętokrzyska

Ratusz Wisła

WarszawaCentralna

WarszawaWileńska

Pl.Krasińskich

Rynek NowegoMiasta

RynekStarego

Miasta

Pl. Zamkowy

RynekMarien-sztacki

Pl. Teatralny

Pl.Małachow-skiego

Pl. Piłsudskiego

Pl.Osterwy

Pl. Bankowy

Pl.ŻelaznejBramy

pl. Grzybowski

Pl.De�lad

RondoONZ

Pl.Zawiszy

RondoDaszyńskiego

StareMiasto

Mariensztat

Praga

Nowe Miasto

Mirów

Muranów

1 3

47

3

5

2

9

8

6


Stawki

Świętojerska

Franciszkańska

Kościelna


Miła

Niska

Pawia

Pawia

Karmelicka

Orla

Nowolipie

Nowolipie

J. Bellotiego Żytnia

Elektoralna

Elektoralna

Chłodna

Ogrodowa

Krochmalna

Ciepła

Biała W

aliców

Żelazna

Miedziana

Żelazna

Pereca

Zimna

Pańska Tw

arda

Złota Sienna

Sienna

S. Dubois

Nowolipki

Nowolipki

Kacza

Wolność

Dzielna

Dzielna

Smocza

Grzybowska

Grzybowska

Łucka

Wronia

Przy

okop

owa


M. Anielewicza

M. Anielewicza

Chmielna

Ciasna

Mostowa

Miodowa

Sch

illera

Piwna Kozia

Senato

rska

Senatorska

Moliera

Trębacka

Krakowskie Przedm

ieście

Wierzbowa

Corazziego

Kredytowa

Mazow

iecka

Ptasia

Graniczna

Królewska

Zielna

Rysia

Jasna

Twarda

Emilii Plater

Emilii Plater

Poznańska

Pańska

Śliska Sienna

Złota

R. Traugutta

Radna

Topiel TAMKA

Dynasy

Oboźna

Dobra

Dobra

Dobra

Solec

Lipowa

Okrzei

Ząbkowska



Marcinko

wskieg

o

Browarna


Zajęcza

Koźla

Wiślana

Leszczyńska

Furmańska

Wałow

a

Konwiktorska Zakroczymska

Długa

Długa

Nowogrodzka

Nowogrodzka

Bednarska

Ossolińskich

Podwa l e

WYBRZEŻE GDAŃSKIE

WYBRZEŻE HELSKIE

GEN. ANDERSA

AL JANA PAWŁA II

OKO

POW

A

TOWAROW

A

ŚWIĘTOKRZYSKA

PROSTA

PROSTA

MARSZAŁKOW

SKA

T. CHAŁUBIŃSKIEGO

AL. JEROZOLIMSKIE

Sapieżyńska

Freta Brzozowa

Grzybowska

AL. JANA PAWŁA II

AL. SOLIDARNOŚCI

AL. SOLIDARNOŚCI





GEN. ANDERSA Kłopotowskiego TARGOWA

ParkPraski

ZOO

OgródKrasińskich



StadionNarodowy



WKD


Centrum

Świętokrzyska

Ratusz Wisła

WarszawaCentralna

WarszawaWileńska

Pl.Krasińskich

Rynek NowegoMiasta

RynekStarego

Miasta

Pl. Zamkowy

RynekMarien-sztacki

Pl. Teatralny

Pl.Małachow-skiego

Pl. Piłsudskiego

Pl.Osterwy

Pl. Bankowy

Pl.ŻelaznejBramy

pl. Grzybowski

Pl.De�lad

RondoONZ

Pl.Zawiszy

RondoDaszyńskiego

StareMiasto

Mariensztat

Praga

Nowe Miasto

Mirów

Muranów

1 3

47

3

5

2

9

8

6

Mapamuzeów


PROSTA

Stawki

Świętojerska

S. DuboisL. Zam

enhofa

Miła

Niska

Pawia

Pawia

Karmelicka

Orla

Nowolipie

Nowolipie

J. Bellotiego

Żytnia

Elektoralna

Elektoralna

Chłodna

Ogrodowa

Krochmalna

Ciepła

Biała

Żelazna

Miedziana

Pereca Zim

na

Pańska

Twar

da

Srebrna

Sienna

Sienna

S. Dubois

Nowolipki

Nowolipki

Kacza

Wolność

Dzielna

Dzielna

Smocza

Łucka


M. Anielewicza

M. Anielewicza

Mostowa

Miodowa

Sch

illera

Piwna Kozia

Senato

rska

Senatorska

Moliera

Trębacka Wierzbowa

Kredytowa

Mazow

iecka

Ptasia

Graniczna

Królewska

Zielna

Rysia

Jasna

Twarda

Emilii Plater

Poznańska

Pańska

Śliska Sienna

Złota

R. Traugutta

Radna

Topiel TAMKA

Dynasy

Oboźna

Dobra

Dobra

Dobra

Solec

Lipowa

Okrzei

ZąbkowskaSierakowskiego

Jagiellońska

Marcinko

wskieg

o

Browarna

Zajęcza Koźla

Wiślana

Leszczyńska

Wałow

a

Konwiktorska

Zakroczymska

Długa

Nowogrodzka

Nowogrodzka

Ossolińskich

Podwa l e

WYBRZEŻE GDAŃSKIE

WYBRZEŻE HELSKIE

GEN. ANDERSA

AL JANA PAWŁA II

PROSTA

MARSZAŁKOW

SKA

T. CHAŁUBIŃSKIEGO

AL. JEROZOLIMSKIE

Freta Brzozowa

AL. JANA PAWŁA II

AL. SOLIDARNOŚCI

AL. SOLIDARNOŚCI




GEN. ANDERSA


ParkPraski

ZOO

UniwersytetWarszawski


StadionNarodowy

PortPraski

ZamekKrólewski


Centrum

Świętokrzyska

Ratusz

Wisła

WarszawaOchota

WarszawaWileńska

Rynek NowegoMiasta

RynekStarego

Miasta

Pl. Zamkowy

Pl. Teatralny

Pl.Małachow-skiego

Pl. Piłsudskiego

Pl.Osterwy

Pl. Bankowy

Pl.De�lad

Pl.Zawiszy

RondoDaszyńskiego

StareMiasto

Mariensztat

Praga

Muranów

1

47

3

5

2

9

8

6

MUZEUM HISTORYCZNEMIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWYRynek Starego Miasta 28–42, 00–272 Warszawatel.: (+48) 22 635 16 25faks: (+48) 22 831 94 91www.mhw.ple -mail: [email protected]

MUZEUM WOLIOddział Muzeum Historycznego m.st. Warszawyul. Srebrna 12, 00–810 Warszawatel./faks: (+48) 22 624 37 33, (+48) 22 624 38 79, (+48) 22 624 90 21www.muzeumwoli.mhw.ple -mail: [email protected]

MUZEUM DRUKARSTWA WARSZAWSKIEGO Oddział Muzeum Historycznego m.st. WarszawyRynek Starego Miasta 28–42, 00–272 Warszawatel.: (+48) 22 635 16 25,faks: (+48) 22 831 94 91www.muzeumdrukarstwa.mhw.ple -mail: [email protected]

MUZEUM FARMACJI IM. MGR ANTONINY LEŚNIEWSKIEJ Oddział Muzeum Historycznego m.st. Warszawyul. Piwna 31/33, 00–265 Warszawatel./faks: (+48) 22 831 71 79www.muzeumfarmacji.mhw.ple -mail: [email protected]

OŚRODEK DOKUMENTACJI I BADAŃ „KORCZAKIANUM”Oddział Muzeum Historycznego m.st. Warszawyul. Jaktorowska 6, 01–202 Warszawatel./faks: (+48) 22 632 30 27www.korczakianum.mhw.ple -mail: [email protected]

MUZEUM WARSZAWSKIEJ PRAGI (w organizacji) Oddział Muzeum Historycznego m.st. Warszawyul. Ząbkowska 23/25, 03–736 Warszawa tel./faks: (+ 48) 22 818 10 77www.muzeumpragi.mhw.ple -mail: [email protected]

MUZEUM ORDYNARIATU POLOWEGO Oddział Muzeum Historycznego m.st. Warszawyul. Długa 13/15, 00–238 Warszawa tel.: (+48) 22 687 35 35www.ordynariat.mhw.ple -mail: [email protected]

MUZEUM – MIEJSCE PAMIĘCI PALMIRYOddział Muzeum Historycznego m.st. WarszawyGmina Czosnów05–152 Palmiry tel.: (+48) 22 720 80 84www.palmiry.mhw.ple -mail: [email protected]

CENTRUM INTERPRETACJI ZABYTKUul. Brzozowa 11/13, 00–258 Warszawatel.: (+48) 22 635 34 02www.ciz.mhw.ple -mail: [email protected]

1 6

7

8

9

2

3

4

5


Stawki

Świętojerska

Franciszkańska

Kościelna


Miła

Niska

Pawia

Pawia

Karmelicka

Orla

Nowolipie

Nowolipie

J. Bellotiego

Żytnia

Elektoralna

Elektoralna

Chłodna

Ogrodowa

Krochmalna

Ciepła

Biała W

aliców

Żelazna

Miedziana

Żelazna

Pereca

Zimna

Pańska

Twar

da

Złota Sienna

Sienna

S. Dubois

Nowolipki

Nowolipki

Kacza

Wolność

Dzielna

Dzielna

Smocza

Grzybowska

Grzybowska

Łucka

Wronia

Przy

okop

owa


M. Anielewicza

M. Anielewicza

Chmielna

Ciasna

Mostowa

Miodowa

Sch

illera

Piwna Kozia

Senato

rska

Senatorska M

oliera

Trębacka

Krakowskie Przedm

ieście

Wierzbowa

Corazziego

Kredytowa

Mazow

iecka

Ptasia

GranicznaKrólewska

Zielna

Rysia

Jasna

Twarda

Emilii Plater

Emilii Plater

Poznańska

Pańska

Śliska Sienna

Złota

R. Traugutta

Radna

Topiel TAMKA

Dynasy

Oboźna

Dobra

Dobra

Dobra

Solec

Lipowa

Okrzei

Ząbkowska



Marcinko

wskieg

o

Browarna


Zajęcza

KoźlaWiślana

Leszczyńska

Furmańska

Wałow

a

Konwiktorska Zakroczymska

Długa

Długa

Nowogrodzka

Nowogrodzka

Bednarska

Ossolińskich

Podwa l e

WYBRZEŻE GDAŃSKIE

WYBRZEŻE HELSKIE

GEN. ANDERSA

AL JANA PAWŁA II

OKO

POW

A

TOWAROW

A

ŚWIĘTOKRZYSKA

PROSTA

PROSTA

MARSZAŁKOW

SKA

T. CHAŁUBIŃSKIEGO

AL. JEROZOLIMSKIE

Sapieżyńska

Freta Brzozowa

Grzybowska

AL. JANA PAWŁA II

AL. SOLIDARNOŚCI

AL. SOLIDARNOŚCI





GEN. ANDERSA


ParkPraski

ZOO

OgródKrasińskich



StadionNarodowy



WKD


Centrum

Świętokrzyska

Ratusz Wisła

WarszawaCentralna

WarszawaWileńska

Pl.Krasińskich

Rynek NowegoMiasta

RynekStarego

Miasta

Pl. Zamkowy

RynekMarien-sztacki

Pl. Teatralny

Pl.Małachow-skiego

Pl. Piłsudskiego

Pl.Osterwy

Pl. Bankowy

Pl.ŻelaznejBramy

pl. Grzybowski

Pl.De�lad

RondoONZ

Pl.Zawiszy

RondoDaszyńskiego

StareMiasto

Mariensztat

Praga

Nowe Miasto

Mirów

Muranów

1 3

47

3

5

2

9

8

6

Muzeum Historyczne m.st. Warszawy

1313

W podziemnym świecie warszawskich

legend Typ lekcji:

lekcja muzealna, zajęcia warsztatowe, gra edukacyjna

Miejsce realizacji: Muzeum Historycznego m.st. Warszawy – piwnice

Grupa wiekowa: przedszkole, szkoła podstawowa (klasy I–III)

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej wychowania przedszkolnego: 3.3., 4.3., 9.2., 15.3.

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 1.2.a., 1.3.c., 4.1.a., 4.2.a., 5.6., 10.3.c.

Opis lekcji: Lekcja składa się z dwóch części i ma formę zabawy edukacyjnej: dzieci

zapoznają się z jedną z wybranych legend (o Bazyliszku, warszawskiej Syrence, Złotej Kaczce, Warsie i Sawie). Zajęcia mają formę wędrówki po podziemiach, podczas których uczestnicy między innymi szukają zagubionych przedmiotów i używają „czarodziejskich” zaklęć. W zależności od wyboru modułu (legendy) dzieci unieszkodliwiają Bazyliszka, ratują Syrenkę lub szukają Złotej Kaczki, a następnie wykonują prace plastyczne.

Czas trwania lekcji: ok. 1,5 godziny

Termin i godziny zajęć: wtorek–piątek (godzina do uzgodnienia telefonicznie)

Maksymalna liczba uczestników: 30 osób

1314

PRZEDSZKOLE, SZKOŁA PODSTAWOWA

PrzedszkoleSzkoła podstawowa

Panoramy Warszawy – piękno starej i nowej

stolicy Typ lekcji:

lekcja muzealna, zajęcia warsztatowe

Miejsce realizacji: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy

Grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy I–III)

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 4.1.a., 4.2.a., 4.3.a., 5.6., 6.1., 9.2.b.

Opis lekcji: Uczniowie poznają specyfikę prawego i lewego brzegu Wisły. Oglądają panoramy

miasta od najstarszych do najnowszych. Uczestniczą w zabawie edukacyjnej: rozpoznają charakterystyczne budowle Warszawy, obserwują to, co w panoramie jest stałe i co ulega zmianie, oraz układają puzzle z widokami Warszawy. Następnie tworzą zbiorową pracę plastyczną: wykonują ilustracje znanych im warszawskich obiektów, z których powstanie panorama stolicy. Na koniec zdobytą wiedzę wykorzystują w zabawie edukacyjnej: opracowują trasę wycieczki po Warszawie i treść opowieści przewodnika.

Czas trwania lekcji: ok. 1 godziny (w zależności od liczby uczniów)



1315

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Szkoła podstawowa

Stacja Starówka, czyli ciuchcią po Warszawie

Typ lekcji: lekcja muzealna, zajęcia warsztatowe

Miejsce realizacji: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, w obrębie murów miejskich Starego Miasta

Grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy I–III) Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły

podstawowej: 1.a., 4.1.a., 4.2a., 9.2.a., 4.3.a., 5.6., 5.8., 7.8., 9.1.b., 9.3.c.

Opis lekcji: Zajęcia są poświęcone historii warszawskich dworców kolejowych i roli kolei

w życiu mieszkańców Warszawy. Uczestnicy zajęć podczas prezentacji poznają wygląd historycznych i współczesnych dworców kolejowych, okoliczności ich powstawania, a także szczegóły podróżowania (jak wyglądały bilety, ile kosztowały oraz kto i w jakiej klasie mógł zajmować miejsce). W trakcie zajęć uczestnicy dowiedzą się również, jaka jest różnica między dworcem czołowym a przelotowym oraz zgłębią historię warszawskiej kolei podziemnej – metra. Pod koniec zajęć w ramach warsztatu plastycznego każdy zaprojektuje własny model lokomotywy.

Czas trwania lekcji: ok. 1,5 godziny (w zależności od liczby uczniów)



1316

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Szlakiem detali architektonicznych

Starego Miasta Typ lekcji:

lekcja plenerowa

Miejsce realizacji: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, teren w obrębie Rynku Starego Miasta

Grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy I–III, IV–VI)

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 2.d., 4.1.a., 3.a.b., 5., 6., III., 1.1., 3.1., 2.

Opis lekcji: Lekcja plenerowa jest poświęcona nazewnictwu detali architektonicznych, które

stanowią elementy dekoracyjne kamienic Starego Miasta. Podczas spaceru uczniowie poznają nazwy elementów architektonicznych wybranych kamienic w obrębie czterech bloków rynku i ulic przyległych. Dowiadują się, jak wyglądały kamienice w dawnych wiekach. Główną część zajęć stanowi wyjaśnienie znaczenia terminologii z zakresu historii architektury i historii sztuki. Uczniowie poznają charakterystyczne elementy stylów architektonicznych, według których na przestrzeni wieków restaurowano fasady domów mieszczańskich. Przyswajają znaczenie takich terminów, jak portal, attyka, krążyna, boniowanie, a także poznają różnice między herbem a gmerkiem. Pod koniec zajęć, po analizie wielu elementów, uczniowie dokonują syntezy (np. definiują detale architektonicznie i umieszczają je w matrycach makiet budynków).




1317

SZKOŁA PODSTAWOWA

Warszawa w czasach „Lalki”

Typ lekcji: lekcja muzealna, prezentacja multimedialna


Grupa wiekowa: gimnazjum

Opis lekcji: Na kartach „Lalki” Bolesława Prusa jest przedstawiona Warszawa z drugiej połowy

XIX w. Lekcja rozwija ten obraz przez ukazanie warunków społecznych epoki, a także panującej mody, obyczajów, popularnych miejsc spotkań towarzyskich. Uczniowie dowiedzą się także o rozwoju technicznym miasta za prezydentury Sokratesa Starynkiewicza (budowa kanalizacji, wodociągów, pojawienie się w Warszawie tramwajów konnych, centrali telefonicznej). Na lekcji zostanie przedstawiony olbrzymi przyrost ludności Warszawy z drugiej połowy XIX w. (od 350 tys. w 1863 r. do 850 tys. w 1900 r.) oraz wyjaśnione warunki bytowe ludności, rozwój przemysłu i zabudowy miasta.

W warstwie kulturowej i społecznej epoka jest przedstawiona jako zderzenie odchodzącego w przeszłość świata romantycznego i rodzącego się po powstaniu styczniowym pozytywizmu.

Czas trwania lekcji: ok. 1 godziny

Termin i godziny zajęć: godziny otwarcia muzeum


1318

GIMNAZJUM

Gimnazjum

Żyli, tu byli... O tych, którzy przed nami

na Starówce mieszkali Typ lekcji:


Miejsce realizacji: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, w obrębie murów miejskich Starego Miasta


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej:

– klasy I–III: 1.1.a., 4.1.a., 4.3.a., 5.6., 5.7., – klasy IV–VI: I., II., 2.1., 2.2., 13.1., 13.2.

Opis lekcji: Lekcja popularyzuje historię związaną z obyczajowością i życiem codziennym

na Starówce. Spotkanie z uczniami rozpocznie się spacerem spod pomnika Syrenki na Rynku Starego Miasta. W trakcie wędrowania uczniowie przyjrzą się bliżej kamienicom strony Dekerta, będą sobie wyobrażać ich wnętrza, tropić mieszkańców: ich styl życia, zajęcia, zawody, które wtedy uprawiali, oraz ubiory.

W drugiej części wszyscy uczestnicy zostaną zaproszeni do piwnic jednej z kamienic na zajęcia warsztatowe, których przedmiotem będą historyczne kamienice i ich dawni mieszkańcy.




1319

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Dawne gry i zabawy podwórkowe




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 1.3.c., 5.2., 5.6., 10.3.c.

Opis lekcji: Uczniowie zdobywają wiedzę o grach i zabawach, w których brały udział dzieci

na podwórkach miast w latach powojennych. Oglądają prezentację multimedialną ukazującą różne rodzaje zabaw ruchowych, zręcznościowych i intelektualnych. W czasie prezentacji prowadzący wraz z chętnymi uczniami demonstruje reszcie grupy omawiane zabawy. W dalszej części zajęć wszyscy biorą udział w dwóch zabawach zręcznościowych, między innymi wykonują składankę z papieru, zwaną „piekło – niebo”. Po zakończonych zajęciach uczestnicy znają realia życia dzieci (pokolenia ich dziadków i rodziców) w powojennej Warszawie i na tle przemian polityczno -społecznych PRL -u do końca lat 80., a także nazwy i przebieg zabaw, które dziś mają już tylko charakter historyczny. W czasie zajęć rozwijają swoje zdolności manualne – samodzielnie wykonują papierową zabawkę, a także zręcznościowe – uczestniczą w grze w „ciupy”.

Czas trwania lekcji: ok. 1–1,5 godziny (w zależności od liczby uczniów)



1320

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Nad Wisłą wszystko się zaczęło…

– warszawskie mosty Typ lekcji:




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 1.2.d., 1.3.c., 4.1., 4.2.a., 5.6., 10.3.c.

Opis lekcji: Zajęcia są poświęcone historii warszawskich mostów i roli Wisły w życiu mieszkańców

stolicy w przeszłości oraz w czasach współczesnych. Dzieci poznają krótką historię Warszawy na podstawie makiety oraz legendy o Warsie i Sawie, poznają przyczyny osiedlenia się ludzi nad rzeką oraz umiejscowienie charakterystycznych budowli. Zajęciom towarzyszą zabawy ruchowe oraz projekt plastyczny związany z budową mostów.




1321

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Szkoła podstawowa

Wiele twarzy warszawskiej Syrenki




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 1.3.c., 4.1., 5.6.

Opis lekcji: W czasie zajęć uczniowie zapoznają się między innymi z przedstawieniami syrenki na

odciskach pieczęci z XV i XVI w., ewolucją wyobrażeń postaci w XVII w. (rozszerzenie kategorii źródeł; pół kobieta, pół ryba). Próbują wspólnie ustalić, ile syrenek mieszka w Warszawie, czyimi oczami spogląda syrenka znad Wisły (przybliżenie postaci Krystyny Krahelskiej). Po przerwie mogą wziąć udział w zajęciach plastyczno - -quizowych (odgadują wierszowane zagadki i uzupełniają przedstawienia syrenek). Celem lekcji jest zapoznanie uczestników z ewolucją wizerunku warszawskiej Syrenki od XIV do XX w. i przyczynami tej ewolucji (zmiana mentalności, przyczyny socjologiczne itp.).

Czas trwania lekcji: ok. 1–1,5 godziny



1322

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Legendy warszawskie




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej (klasy I–III): 1.1.a., 1.2.a., 1.2.d., 1.3.c., 4.1.a., 4.2.a., 5.6., 10.3.c.

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej historii i społeczeństwa dla szkoły podstawowej (klasy IV–VI): I., III., 2.1.2., 8.1.

Opis lekcji: Zajęcia składają się z dwóch części: teoretycznej, podczas której prowadzący

przedstawia dwie legendy (o warszawskiej Syrence i Bazyliszku), oraz warsztatowej, w czasie której uczniowie przedstawiają wybraną postać w formie plastycznej (rysunek).

Lekcja ma na celu ukazanie uczestnikom (w formie dostosowanej do ich możliwości percepcyjnych) przenikania się świata realnego i fantastycznego na przestrzeni dziejów.

W trakcie zajęć dzieci uczą się krytycznego podejścia do treści legend w zestawieniu z faktami (wprowadzenie do krytyki źródeł historycznych). Lekcja rozbudza ciekawość poznawczą oraz kształtuje postawy moralne, stwarza warunki sprzyjające wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieciom o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych.




1323

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Potwory i upiory dawnej Warszawy

Typ lekcji: lekcja plenerowa



Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 1.2.a., 1.2.d., 1.3.c., 5.6.

Opis lekcji: Lekcja plenerowa ma na celu ukazanie uczniom (w formie dostosowanej do ich

możliwości percepcyjnych) przenikanie się świata realnego i fantastycznego na przestrzeni dziejów. Środowiskiem zajęć jest „mała ojczyzna” – Stare Miasto. W trakcie spaceru prowadzący prezentuje kilka legend (m.in. o Bazyliszku, widmie kobiety, śmierci i burmistrzu powietrznym) w miejscach, z którymi są związane, na przykład rynek Starego Miasta, Krzywe Koło, okolice Zamku Królewskiego.

Po zakończonych zajęciach uczniowie mają wiedzę na temat przenikania się faktografii i legend dotyczących wydarzeń oraz postaci związanych z dziejami Warszawy, znają topografię Starego Miasta, a także potrafią się orientować w terenie. Ponadto poznają strukturę administracyjną dawnej Warszawy. Uczą się krytycznego podejścia do treści legend w zestawieniu z faktami (wprowadzenie do krytyki źródeł historycznych). Lekcja rozbudza ciekawość poznawczą i kształtuje postawy moralne.




1324

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Szlakiem legend warszawskich


Miejsce realizacji: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy – Stare Miasto (w obrębie murów obronnych)


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej (klasy I–III): 1.1.a., 1.2.a., 1.2.d., 1.3.c., 5.6.

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej historii i społeczeństwa dla szkoły podstawowej (klasy IV–VI): I., III., 2.1.2., 8.1., 10.1.

Opis lekcji: Lekcja plenerowa obejmuje wiedzę związaną z legendami warszawskimi. W trakcie

spaceru uczestnicy zapoznają się z treścią 6–7 legend opowiadanych w miejscach, z którymi wiąże się ich akcja, na przykład Rynek Starego Miasta, kamienica Św. Anny (legenda o Warsie i Sawie), ul. Krzywe Koło (Bazyliszek), ul. Kanonia (dzwon, który spełnia życzenia). Dla II etapu edukacyjnego legendy są ukazywane na tle historii Warszawy.

Po zakończonych zajęciach uczniowie mają wiedzę na temat przenikania się faktografii i tradycji ustnej w dziejach Warszawy, znają topografię Starego Miasta, a także potrafią się orientować w terenie. Uczą się krytycznego podejścia do treści legend w zestawieniu z faktami (wprowadzenie do krytyki źródeł historycznych). Lekcja rozbudza ciekawość poznawczą i kształtuje postawy moralne.




1325

SZKOŁA PODSTAWOWA

Gimnazjum

1918 – powrót do wolności

Typ lekcji: zajęcia muzealne, prezentacja multimedialna


Grupa wiekowa: gimnazjum

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej historii dla gimnazjum: I., II., 39.1., 39.2., 39.3.

Opis lekcji: Celem lekcji jest przybliżenie wydarzeń, które doprowadziły do odzyskania przez

Polskę niepodległości. Tłem omawianych zagadnień historycznych jest obraz Warszawy tamtego okresu – jej zabudowy, mieszkańców oraz infrastruktury. Uczniowie dowiadują się o Akcie 5 listopada i jego znaczeniu dla odzyskanej niepodległości. Bohaterami lekcji są także najważniejsze postacie epoki, między innymi Józef Piłsudski i Roman Dmowski.

Zajęcia kończą się przedstawieniem wydarzeń z listopada 1918 r. (powrót Piłsudskiego z niewoli, rozwiązanie się Rady Regencyjnej oraz ukonstytuowanie nowych władz wolnej Polski).




1326

GIMNAZJUM

GimnazjumSzkoły ponadgimnazjalne

Warszawa w czasie II wojny światowej

Typ lekcji: lekcja muzealna


Grupa wiekowa: gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej wiedzy o społeczeństwie dla gimnazjum: III., 1.1.2., 9.4.

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej historii dla szkół ponadgimnazjalnych do zakresu podstawowego: II., III., 8.4.

Opis lekcji: Wykład towarzyszący wystawie jest poprzedzony filmem „Warszawa nie zapomni”.

Lekcja porusza wiele kwestii związanych z ludnością Warszawy i stolicą z czasów okupacji niemieckiej (łapanki, publiczne rozstrzelania, dewastacja przemysłu, rabunek i wreszcie zniszczenie miasta).

Po zakończonych zajęciach uczeń zna historię Warszawy w najtragiczniejszym okresie jej istnienia.

Zajęcia mają za zadanie kształtować postawę patriotyzmu.




1327

GIMNAZJUM, SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE

Muzeum Woli

1329

Szkoła podstawowaGimnazjumSzkoły ponadgimnazjalne

Miasto, masa, maszyna


Miejsce realizacji: Muzeum Woli

Grupa wiekowa: szkoła podstawowa, gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne

Opis lekcji: O Warszawie można opowiadać przez pryzmat historii dźwięku – dźwięk wyznaczał

granice miasta, rytm życia, był inspirującym tematem dla futurystów i do dziś jest związany z ważnymi zagadnieniami życia społecznego stolicy (np. cisza nocna).

Lekcja składa się z dwóch części: wstępu historycznego połączonego z prezentacją oraz zajęć praktycznych – warsztatu dźwiękonaśladowczego. Ten warsztat obejmuje naukę słuchania dźwięków (samochodów, autobusów, tramwajów, przechadzających się i spieszących gdzieś ludzi, odgłosów sklepów, fabryk, odlatujących i lądujących samolotów itp.), naśladowania ich, wyłapywania szczególnej barwy i potencjału rytmicznego, a także naukę tworzenia dźwiękowych obrazów inspirowanych miastem (przedstawiania tętniącego miejskiego życia i poszczególnych miejskich sytuacji za pomocą dźwięków). Lekcja kończy się spacerem po okolicy.




1330

SZKOŁA PODSTAWOWA, GIMNAZJUM, SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE

Szkoła podstawowa

Warszawscy rzemieślnicy





– klasy I–III: 4.2.a., 5.8., 9.a., 9.b., 2.a., 2.b. – klasy IV–VI: II., 1.2., 2.1., 2.2.

Opis lekcji: Lekcja ma na celu ułatwienie zrozumienia procesu projektowania i wykonywania

oryginalnych, wyjątkowych i funkcjonalnych przedmiotów. Projektowanie – praca designera (projektanta), na którą składają się: koncepcja, stworzenie rysunków technicznych, wzoru przedmiotu i jego dekoracji, a także praca rzemieślnika: wykonywanie, nadawanie kształtu, tworzenie przedmiotów użytkowych własnymi rękami, współcześnie splatają się w tendencji zwanej nowym rzemiosłem. To oznacza sytuację, kiedy projektant form przemysłowych albo projektant -grafik wracają od projektowania przedmiotów lub druków nastawionych na bycie masowo powielanymi do ręcznego, powolnego procesu. Dotykają materiału, biorą do ręki narzędzia, poznają technologię i sami wykonują przedmioty, które wymyślili (zaprojektowali).

Przebieg warsztatu: Uczniowie dowiadują się, co to znaczy coś zaprojektować, jakie znaczenie ma

kształt i forma przedmiotu, jak wiążą się z jego zastosowaniem, jak należy dobierać materiał/tworzywo, z którego przedmiot ma być wykonany. Poznają historie warszawskich rzemieślników.




1331

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Laboratorium warszawiaków



Grupa wiekowa: szkoła podstawowa (klasy IV–VI)

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej (klasy IV–VI):

– język polski – II., III., I.1.4., I.1.6., III.1.2., – historia i społeczeństwo – II., III., 2.2.

Opis lekcji: Warszawa to miasto przyjezdnych. Kim byli ludzie, którzy je stworzyli? Co to znaczy

być „nowym warszawiakiem”? W trakcie zajęć uczniowie poznają historię najsłynniejszych warszawiaków, którzy

przyjechali do stolicy Polski, aby szukać tu sukcesu, szczęścia, edukacji, awansu: przedsiębiorców, self -made manów, ludzi, którzy ciężką pracą i kreatywnością zapisali się na kartach historii stolicy (Norblin, Lilpop, Ulrich, ale też współcześni warszawiacy).

Na zajęciach zostanie zaprezentowana krótka historia najsłynniejszych postaci, zostaną pokazane fragmenty filmów, a także przeprowadzona gra warsztatowa, w trakcie której uczestnicy będą tworzyć komiks o swoim bohaterze – warszawskim self -made manie.




1332

SZKOŁA PODSTAWOWA

Przedszkolei Szkoła podstawowa

Muzeum Farmacji

1335


Leki z polnej apteki


Miejsce realizacji: Muzeum Farmacji im. mgr Antoniny Leśniewskiej


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej wychowania przedszkolnego: 1.2., 5.1., 6.4., 12.1.

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 1.2.c., 1.3.c., 6.1.a., 6.9., 6.10., 10.4.b., 10.4.c., 11.6.

Opis lekcji: Uczniowie oglądają prezentację multimedialną (pokaz zdjęć 14 roślin leczniczych

z wierszykami opisującymi ich właściwości), czytają na głos wierszyki. Prezentację kończy wspólne rozwiązywanie krzyżówki (hasła krzyżówki sprawdzają wiedzę zdobytą w czasie zajęć). Następnie uczniowie rozwiązują zagadki na temat roślin leczniczych (ustnie lub w kartach pracy), dla przedszkolaków przygotowane są kolorowanki z roślinami leczniczymi. Lekcję kończy zabawa w aptekarzy, podczas której każde dziecko samodzielnie w moździerzu rozdrabnia rośliny lecznicze – przygotowuje w ten sposób środki lecznicze na „miłość, szczęście, sprawność fizyczną, dobre wyniki w nauce i zdrowie”. Po zakończonych zajęciach uczniowie znają pojęcia: farmacja, farmaceuta, aptekarz, muzeum, historia, zabytek/eksponat, recepta, zioła/rośliny lecznicze, napar, lek, dawka, przedawkowanie, trucizna, chemia, apteczka. Potrafią rozpoznać i samodzielnie odnaleźć w otoczeniu najpopularniejsze rośliny lecznicze.




1336



Otruci czy nie? Schyłek panowania Piastów

na Mazowszu Typ lekcji:

lekcja muzealna



Realizowane wymagania ogólne podstawy programowej chemii dla gimnazjum: II. Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej chemii dla

szkół ponadgimnazjalnych do zakresu podstawowego: II., 3.1.

Opis lekcji: Celem zajęć jest poznanie przez uczniów toksycznych właściwości różnych sub -

stancji i wzbudzenie odpowiedzialności za własne zdrowie. Lekcja jest poświęcona problemowi wiarygodności tezy o otruciu ostatnich Piastów mazowieckich Stani -sława i Janusza III z zaprezentowaniem tła historycznego oraz źródeł historycz -nych, z uzupełnieniem o zagadnienia archeologiczno -antropologiczne (grobowiec i szczątki książąt), a także o zagadnienia związane z historią farmacji (trucizny) oraz medycyny (higiena żywieniowa, choroby). Zajęcia są prowadzone w formie wykła -du połączonego z prezentacją multimedialną i pokazem eksponatów. Po zakoń -czonych zajęciach uczestnicy są bogatsi między innymi o wiedzę na temat trucizn (co i kiedy jest trucizną) oraz wiadomości z dziedziny historii medycyny (sposób postrzegania i znajomość chorób w średniowieczu, higiena żywieniowa w Polsce średniowiecznej).

Po zakończonych zajęciach uczestnicy znają toksyczne właściwości różnych sub -stancji oraz pojęcie dawka.




1337


Szkoły ponadgimnazjalne

Od wierzby do aspiryny



Grupa wiekowa: szkoły ponadgimnazjalne

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej chemii dla szkół ponadgimnazjalnych do zakresu podstawowego: III., 3.1., 3.2.

Opis lekcji: Lekcja muzealno -eksperymentalna jest poświęcona historii i właściwościom chemicz -

nym popularnego leku – kwasu acetylosalicylowego, znanego jako aspiryna. Wprowa -dzenie do zajęć laboratoryjnych jest przeprowadzone w formie prezentacji multimedial -nej, połączonej z krótkim wykładem. Dotyczy między innymi charakteru chemicznego aspiryny i właściwego czynnika leczniczego – kwasu salicylowego, a także historii powstania tabletek aspiryny. Uczniowie otrzymują karty pracy, na których znajdują się zadania do rozwiązania oraz instrukcja do części eksperymentalnej. Po części teore -tycznej jest przeprowadzony pokaz doświadczeń chemicznych.

Po zakończonych zajęciach uczestnicy potrafią wskazać, jaki jest właściwy związek aktywny powstający z aspiryny i kiedy on powstaje, a także określić sens stoso -wania jako leku kwasu acetylosalicylowego zamiast samego kwasu salicylowego. Podają również nazwę substancji, która jest wypełniaczem w tabletkach aspiryny.

Doświadczenia chemiczne – badanie składu jakościowego tabletki aspiryny: – reakcja kwasu salicylowego z chlorkiem żelaza(III), – reakcja aspiryny z chlorkiem żelaza(III), – reakcja zhydrolizowanej aspiryny z chlorkiem żelaza(III), – wykrywanie wypełniacza – skrobi.




1338

SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE


Ignacy Łukasiewicz – twórca światowego przemysłu naftowego




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej chemii dla gimnazjum: II., 8.1.

Realizowane wymagania szczegółowe podstawy programowej chemii dla szkół ponadgimnazjalnych do zakresu podstawowego: 5.1., 5.2., 5.5.

Opis lekcji: Celem lekcji jest poznanie przez uczniów historii życia Ignacego Łukasiewicza

i jego dokonań, podstawowych wiadomości o właściwościach ropy naftowej, jej przeróbce i zastosowaniach.

Lekcja muzealna jest poświęcona jednemu z najwybitniejszych aptekarzy, twórcy przemysłu naftowego i wynalazcy lampy naftowej. Na lekcji oprócz charakterystyki postaci Ignacego Łukasiewicza jest prezentowana replika lampy naftowej oraz pokaz multimedialny procesu destylacji ropy na skalę laboratoryjną i przemysłową. Uczniowie otrzymują karty pracy z zadaniami, których część uzupełniają na miejscu, a część w ramach pracy domowej.

Po zakończonych zajęciach uczestnicy potrafią wyjaśnić wpływ Ignacego Łukasiewicza na rozwój przemysłu naftowego, pojęcia: ropa naftowa, nafta, oleje napędowe, benzyna, gaz rafineryjny, oraz podać zasadę procesu destylacji. Znają właściwości ropy naftowej oraz skutki jej wydobycia dla środowiska przyrodniczego.

Na zajęciach odbywa się również pokaz zapalania lampy naftowej.




1339



Historia stosowania substancji

uzależniających Typ lekcji:

lekcja muzealna



Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej biologii dla gimnazjum: IV., VII.2.

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej biologii dla liceum i technikum do zakresu rozszerzonego: V., V.2.

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej chemii dla szkół ponadgimnazjalnych do zakresu podstawowego: II., 3.1., 3.3.

Opis lekcji: Celem zajęć jest wskazanie na właściwości substancji, które mają silny wpływ uza -

leżniający na organizm ludzki i poznanie historii substancji uzależniających w różnych kulturach. Zajęcia rozpoczyna wykład wsparty prezentacją multimedialną. Rośliny o działaniu narkotycznym były znane wszystkim dawnym kulturom. Były wykorzysty -wane w obrzędach oraz jako leki. Pierwsza walka przeciwko handlowi narkotykami ro -zegrała się w Chinach w czasie wojen opiumowych w latach 1839–1842 i 1856–1860. Pod koniec XIX w. liczbę osób uzależnionych od narkotyków szacowało się tam na 100–120 milionów. Problem nie ominął również Europy, przede wszystkim bohe -my artystycznej oraz pacjentów, którzy po kuracjach leczniczych uzależniali się od substancji narkotycznych. Po zakończonych zajęciach uczestnicy potrafią wymienić przykłady nazw substancji uzależniających, zdefiniować pojęcie narkotyki, wymienić nazwy wybranych narkotyków i opisać ich działanie na organizm. Znają i rozumieją stwierdzenie Paracelsusa „Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka decyduje, że jakaś substancja nie jest trucizną”. Na zajęciach można przeprowadzić doświadczenie chemiczne – wykrywanie substancji uzależniających.




1340



Apteka – pierwsze laboratorium chemiczne




Realizowane wymagania ogólne podstawy programowej chemii dla gimnazjum: I., II. Realizowane wymagania ogólne podstawy programowej chemii dla szkół ponad -

gimnazjalnych do zakresu podstawowego: I., II.

Opis lekcji: Celem lekcji jest poznanie przez uczniów znaczenia farmacji w rozwoju chemii,

wpływu odkryć dokonanych w aptekach na możliwość zwalczania chorób oraz po -stępu w przemyśle spożywczym. Zanim powstał przemysł farmaceutyczny (koniec XIX w.), apteka była miejscem eksperymentów i w konsekwencji odkryć wielu sub -stancji, które następnie były stosowane jako leki. Aptekarze – odkrywcy, badając surowce naturalne, mieli swój wkład w tworzenie i rozwój przemysłu naftowego, cukrowniczego oraz spożywczego (byli np. autorami receptur coca -coli i pepsi -coli).

Lekcja muzealna jest połączona z prezentacją multimedialną. Uczniowie otrzymują karty pracy – formularze z pytaniami dotyczącymi treści prezentacji, które po wy -pełnieniu będą stanowiły ich notatki. Po zakończonych zajęciach uczestnicy znają pojęcia: alchemia, chemia leków oraz nazwy podstawowego sprzętu wykorzysty -wanego w laboratoriach aptecznych.




1341



Tradycyjne lecznictwo w Japonii




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej chemii dla szkół ponadgimnazjalnych do zakresu podstawowego: I., II., 3.2.

Opis lekcji: Celem lekcji jest poznanie substancji wykorzystywanych do wytwarzania leków na

typowe dolegliwości, wskazanie na właściwości substancji, które mogą wpływać na ludzki organizm.

Liczne świątynie buddyjskie w najstarszej stolicy Japonii – Narze – przyciągały wier -nych między innymi dzięki wytwarzanym według własnych receptur lekom. Jedna z nich do dziś patronuje firmie Sankougan produkującej bardzo popularny lek stoso -wany w chorobach układu pokarmowego. Już w połowie XIX w. sprzedawcy leków z Nary odczuli konkurencję wędrownych aptekarzy z Toyamy, którzy rozprowadzali lek o podobnym działaniu. Doszło nawet do walk pomiędzy dystrybutorami z tych dwóch miast. Do dzisiaj leki z Nary i Toyamy, bazujące na tradycyjnym składzie, cie -szą się dużym zaufaniem pacjentów. Nie są dostępne w aptekach, a jedynie przez przedstawicieli firm, które dostosowały się do współczesnych wymagań i produkują zgodnie z zasadami Good Manufacturing Practice (GMP).

Ilustracją wykładu jest wystawa „Apteczki i leki japońskich wędrownych aptekarzy”. Po zakończonych zajęciach uczestnicy potrafią wymienić przykłady substancji sto -

sowanych w tradycyjnej medycynie japońskiej, poznają pojęcia moksa i akupunktura. Dowiadują się o konieczności stosowania współcześnie zasad GMP.




1342


Muzeum Warszawskiej Pragi

1345

Szkoła podstawowa

Od osady do miasteczka – jak powstawała

warszawska Praga Typ lekcji:

lekcja muzealna

Miejsce realizacji: Muzeum Warszawskiej Pragi


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej historii i społeczeństwa dla szkoły podstawowej: I., II., 2.1., 2.2., 3.1.

Opis lekcji: Praga nie zawsze była dzielnicą i jedną z wielu części Warszawy. Ponad 300 lat

temu funkcjonowała jako osobne, niezależne miasteczko, które formalnie powstało w 1648 r. na mocy przywileju nadanego przez króla Władysława IV. Nie był to jednak sam początek istnienia Pragi – wcześniej na tych terenach rozwijały się w bliskim sąsiedztwie także inne osady.

Podczas lekcji uczestnicy zapoznają się z zagadnieniem powstawania i funkcjono -wania miasta. Na przykładzie Pragi dowiedzą się, czym jest miasto, jak powstaje, jakie są jego funkcje oraz cele, a także jakie prawa przysługują ich nowym miesz -kańcom.




1346

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Szlakiem ginących zawodów


Miejsce realizacji: Muzeum Warszawskiej Pragi


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 4.1.a., 4.2.a., 4.3.a., 5.6., 5.8., 9.2.a., 9.2.b.

Opis lekcji: Zajęcia rozpoczynają się spacerem po ul. Ząbkowskiej w poszukiwaniu zapomnia -

nych zakładów rzemieślniczych. Uczniowie będą się starali odpowiedzieć na pyta -nia, pod jakim szyldem reklamował się krawiec, szewc czy białoskórnik.

W drugiej części wszyscy uczniowie zostają zaproszeni na tymczasową ekspozy -cję Muzeum Warszawskiej Pragi, aby obejrzeć zajęcia, których przedmiotem będą dawne i zapomniane zawody.

W trzeciej części uczestnicy będą wykonywać szyldy dawnych zakładów rzemieśl -niczych.

Poprzez prezentację i warsztaty, a także spacer po ul. Ząbkowskiej uczniowie po -znają wykonywane dawniej zawody.




1347

SZKOŁA PODSTAWOWA

Muzeum Drukarstwa Warszawskiego

1349


Dłutkiem, piórkiem, rysikiem – artystyczne

zabawy graficzne Typ lekcji:




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej wychowa -nia przedszkolnego: 1.1.a., 1.3.c., 9.1., 9.3.

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.3.c., 4.1.a., 4.3.a., 9.3.b.

Opis lekcji: W trakcie zajęć uczniowie poznają proces twórczy artysty grafika – od fazy projek -

towej, przez przygotowanie matrycy linorytniczej do wykonania odbitki graficznej. Zapoznają się z różnymi rodzajami materiałów (papiery drukarskie, farby graficzne), narzędzi (wałki i prasy drukarskie, dłutka linorytnicze) oraz uczą się właściwego ich stosowania. W czasie zajęć pod okiem specjalistów mogą własnoręcznie wykonać linoryt, a później zrobić odbitkę linorytniczą na zabytkowej prasie pochodzącej ze zbiorów Muzeum Drukarstwa Warszawskiego.




1350


Szkoła podstawowa

Legendy warszawskie opowiedziane dłutkiem




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a, 1.2.a., 4.1.a., 4.2.a., 4.3.a.

Opis lekcji: Podczas lekcji uczniowie wysłuchują jednej z legend warszawskich. Następnie

współuczestniczą w pracy artysty grafika, który wykonuje linoryt ilustrujący opo -wiadaną legendę. W tym czasie dowiadują się między innymi, co to jest linoryt i na czym polega technika druku wypukłego. Na pamiątkę każdy otrzymuje samodziel -nie wytłoczoną odbitkę linorytu.

Czas trwania lekcji: ok. 1 godziny (w zależności od liczby uczniów)



1351

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Czar czcionki – w oficynie drukarskiej




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej do historii i społeczeństwa dla szkoły podstawowej: I., II., 8.3., 9.1., 13.1.

Opis lekcji: Celem lekcji jest przedstawienie historii pisma oraz książki ze szczególnym uwzględ -

nieniem przełomowego znaczenia wynalazku druku i jego wpływu na rozwój ludzko -ści. Zajęcia stanowią połączenie lekcji muzealnej z warsztatami plastycznymi – ich tematyka obejmuje historię pisma oraz ewolucję materiałów i technik piśmienniczych.

Uczniowie mają okazję do zapoznania się z oryginalnymi materiałami pisarskimi stosowanymi w tych epokach: papirusem i pergaminem. Poznają także charaktery -styczne elementy dawnych ksiąg, między innymi bogato zdobione inicjały. Podczas ćwiczenia warsztatowego każdy uczeń wykonuje ozdobne inicjały własnego imienia i nazwiska. Korzystając z zasobów pracowni (prasa drukarska, zestawy czcionek itp.), uczniowie mają okazję wczuć się w rolę dawnych drukarzy i zecerów. Ich za -daniem jest wykonanie odbitki fragmentu tekstu. Dzięki ćwiczeniu praktycznemu poznają metody pracy w warsztacie drukarskim oraz korzyści, które przyniósł dla piśmiennictwa wynalazek Jana Gutenberga.

Po zakończeniu zajęć uczestnicy potrafią opisać materiały piśmiennicze stosowane w przeszłości, technikę druku i elementy budowy książki. Wyjaśniają także, na czym polega przełomowe znaczenie wynalazku Jana Gutenberga. Na przykładzie warsz -tatu drukarskiego opisują działalność rzemieślników w średniowiecznym mieście.

Czas trwania: 1,5 godziny



1352

SZKOŁA PODSTAWOWA


Marmurki zaklęte w papierze




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej wychowa -nia przedszkolnego: 1.1.a., 1.3.c., 9.1., 9.3.

Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 1.3.c., 4.2.a., 4.3.a.

Opis lekcji: Muzeum Drukarstwa Warszawskiego prezentuje zwiedzającym tradycyjną technikę

barwienia papieru, potocznie nazywaną marmurkowaniem. Uczniowie dowiadu -ją się niemal wszystkiego o technikach barwienia papieru. Poznają bardzo starą i efektowną metodę powierzchniowego barwienia papieru, tzw. marmurkowania. Dowiadują się, jak po połączeniu farby z wodą można uzyskać przepiękne wzory na papierze. Poznają zastosowanie papieru marmurkowego w życiu codziennym (tapety, oprawy książkowe itd.).

Zajęcia mają być zachętą do indywidualnej wędrówki w świat produkcji i barwienia papieru. Dzięki różnego rodzaju materiałom oraz narzędziom uczniowie mają szan -sę poznać historię barwienia i wykorzystywania papieru.

Po zakończeniu części teoretycznej rozpoczyna się część praktyczna, podczas któ -rej samodzielnie wykonują papier barwiony.




1353


„Korczakianum”

1355


Janusz Korczak – życie i dzieło


Miejsce realizacji: Ośrodek Dokumentacji i Badań „Korczakianum” (sala ekspozycyjna)


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkół ponadgimnazjalnych:

– język polski – I.1.3., 4.6., I.2.4., I.2.8., II.1.1., II.1.2., II.2.4., II.3.2., II.4.1.3., III.2.1., – historia – 6.1., 6.4., 7.5., – wiedza o kulturze – 1.2., 1.4., 2.1.

Opis lekcji: Na podstawie materiałów ekspozycji stałej w Ośrodku Dokumentacji i Badań „Kor -

czakianum” zostanie przedstawiona postać wyjątkowego pisarza, lekarza i peda -goga. Oprócz podstawowych informacji biograficznych zostaną zaprezentowane również inne, nieznane powszechnie pola jego działalności społecznej i zawodowej (prelegent radiowy, publicysta, biegły sądowy, współpracownik Kasy Chorych). In -tensywne życie zawodowe Janusza Korczaka będzie pokazane w szerszym kon -tekście rzeczywistości, w której przyszło mu funkcjonować (zabory, wojny, getto). Podczas zajęć uczestnicy będą mieli szansę poszerzyć swoją wiedzę w zakresie historii Polski i Warszawy oraz polskich Żydów.


Termin i godziny zajęć: do uzgodnienia telefonicznie


1356



Korczak w Warszawie

Typ lekcji: lekcja muzealna, zajęcia warsztatowe, prezentacja multimedialna

Miejsce realizacji: Ośrodek Dokumentacji i Badań „Korczakianum”


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkół ponadgimnazjalnych:

– język polski: I.1., I.2., I.3., I.4., 8., II.1.1., 2.4., 3.2., II.4.1., II.4.2., II.4.3., III.2., – historia: II., III., 6.1.4., – wiedza o kulturze: 1.2., 1.6., 3.3., 3.5.

Opis lekcji: Podczas zajęć na podstawie prezentacji multimedialnej oraz materiałów znajdują -

cych się na ekspozycji zostaną przedstawione związki Janusza Korczaka z Warsza -wą i omówione poszczególne okresy jego życia na tle historii Polski i świata. Dzięki wykorzystaniu archiwalnych zdjęć i przedwojennych planów stolicy uczniowie będą mieli szansę samodzielnego zaobserwowania zmian, które zaszły w mieście na przestrzeni ostatnich wieków.

Po części teoretycznej uczniowie będą mieli za zadanie samodzielnie odnaleźć wybrane miejsca, z którymi był związany Korczak. Podczas pracy w grupach, przy użyciu cyta -tów pochodzących z wojennego „Pamiętnika” oraz innych tekstów autobiograficznych, będą musieli umiejscowić głównego bohatera w przestrzeni dawnej Warszawy.

W ostatniej części spotkania zostaną pokazane i omówione te miejsca, w których Janusz Korczak jest dziś upamiętniony.




1357


Szkoła podstawowa

Prawa dziecka wczoraj i dziś


Miejsce realizacji: Ośrodek Dokumentacji i Badań „Korczakianum” (sala ekspozycyjna)


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej historii i społeczeństwa dla szkoły podstawowej: IV., 4.4.

Opis lekcji: Podczas zajęć, w nawiązaniu do postulowanych przez Korczaka praw dziecka, któ -

re znajdują się na ekspozycji, cytatów z jego pism, a także zapisów praktyki peda -gogicznej w Domu Sierot, uczniowie będą rozmawiać o prawach dziecka. Zostanie krótko przedstawiona historia uchwalenia praw dziecka oraz to, w jaki sposób są one dziś przestrzegane w Polsce. Uczestnicy spotkania dowiedzą się, czym jest Konwencja Ochrony Praw Dziecka oraz czym się zajmuje Rzecznik Praw Dziecka. W drugiej części warsztatów uczniowie będą pracować w mniejszych grupach i za -stanowią się, czym jest prawo dziecka do prywatności i w jaki sposób powinno się je chronić. Wnioski z pracy w grupach zostaną przedstawione na forum i wspólnie przedyskutowane. Następnie uczestnicy przystąpią do wykonania techniką origami prostych papierowych „pudełek na prywatność”, które mogą posłużyć jako szkatuł -ki na drobiazgi.




1358

SZKOŁA PODSTAWOWA

Centrum Interpretacji Zabytku

1361

Szkoła podstawowa

Od szczegółu do ogółu, czyli jak odnaleźć się

na Starówce Typ lekcji:

lekcja muzealna, zajęcia warsztatowe lub plenerowe

Miejsce realizacji: Centrum Interpretacji Zabytku



– klasy I–III: 6.7., – historii i społeczeństwa, klasy IV–VI: II., III., 2.1., 2.2., 8.3.

Opis lekcji: Na zajęciach uczniowie poznają topografię historyczną Starego Miasta i dokonują

analizy panoramy Kozarskiego. Lekcja może mieć formę spaceru lub wizyty w CIZ (w zależności od pogody). Jej celem jest przedstawienie najbardziej charaktery -stycznych architektonicznie obiektów warszawskiej Starówki. Na zakończenie na różnych planach i mapach uczniowie lokalizują odwiedzone miejsca. Pod kie -runkiem osoby prowadzącej wypełniają karty pracy dotyczące tych obiektów (ze szczególnym uwzględnieniem topografii Starego Miasta), a także zmian spowodo -wanych przez zniszczenia wojenne.




1362

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Skarby ludzkości – Światowe Dziedzictwo

UNESCO Typ lekcji:

lekcja muzealna, prezentacja multimedialna




– klasy I–III: 1.1.a., 1.2.e., 4.1.a., 4.1.b., 4.3.a., 4.3.b., 8.3.a., – historii i społeczeństwa, klasy IV–VI: III., 1.1., 3.2.

Opis lekcji: W czasie zajęć uczestnicy poznają bogactwo kulturowe, przyrodnicze i niematerial -

ne dziedzictwa ludzkości. W atrakcyjnej formie, z wykorzystaniem technik multime -dialnych, dowiadują się o roli i zadaniach UNESCO, kategoriach i kryteriach wpisu, a także o obiektach wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa. Podczas lekcji dla starszych uczestników zostaje poruszona tematyka zagrożeń i współodpowie -dzialności za wspólne dobro.




1363

SZKOŁA PODSTAWOWA

Warszawa ginąca, zniszczona, odzyskana

Typ lekcji: lekcja muzealna, prezentacja multimedialna



Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej historii dla szkół ponadgimnazjalnych: I., II., 6.4., 8.4., 11.3.

Opis lekcji: W trakcie zajęć uczestnicy poznają tętniącą życiem przedwojenną Warszawę oraz

plan zagłady miasta z czasu II wojny światowej. Zostają wprowadzeni w powojenne dylematy oraz realia czasów odbudowy Starego Miasta. Zwieńczeniem zajęć jest ukazanie wyjątkowości dzieła przywrócenia Starego Miasta do życia i jego uznanie poprzez wpisanie na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Motywem przewod -nim lekcji jest marzenie prezydenta Stefana Starzyńskiego: „Chciałem, by Warsza -wa była wielka […]”.

Dopełnieniem może być projekt edukacyjny, realizowany pod kierunkiem pracow -nika muzeum i zakończony szkolną debatą „Czy spełniło się marzenie prezydenta Starzyńskiego?”.




1364



Staromiejski zwierzyniec




Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkoły podstawowej: 1.1.a., 1.1.d., 4.1.a., 4.2.a., 4.3.a.

Opis lekcji: W trakcie zajęć uczniowie poznają detale architektoniczne i zdobienia staromiej -

skich kamieniczek, a także podstawowe pojęcia z dziedziny architektury. Punktem wyjścia jest fragment kroniki Galla Anonima o takim złupieniu pierwszej stolicy, Gnie -zna, że „w ruinach dzikie zwierzęta mieszkały”. Następnie w trakcie spaceru ucznio -wie poszukują zwierząt, które „zamieszkują” Stare Miasto na ścianach budowli. Na koniec tworzą swoją plastyczną wizję „staromiejskiego zwierzyńca”. Podczas zajęć zostają wprowadzone podstawowe pojęcia z zakresu zdobnictwa i detalu architek -tonicznego, takie jak płaskorzeźba, rzeźba, polichromia.




1365

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry

1367

Wokół Palmir – ścieżka edukacyjna

Typ lekcji: zajęcia plenerowe

Miejsce realizacji: spacer wokół Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej historii i społeczeństwa dla szkoły podstawowej: I., II., 2.1., 2.2., 3.1., 27.2.

Opis lekcji: Lekcja jest realizowana na ścieżce edukacyjnej wokół Muzeum – Miejsca Pamięci

Palmiry, w malowniczym Lesie Palmirskim na terenie Kampinoskiego Parku Naro -dowego. Uczniowie poznają zróżnicowany krajobraz przyrodniczy, na który składają się las sosnowy, wydmy, endemiczne brzozy czarne, bagno, zniszczenia dokonane przez trąbę powietrzną. Poznają również wybrane fragmenty historii tego miejsca, czyli pozostałości po przedwojennej składnicy amunicji, dowiadują się o zwycięskiej potyczce we wrześniu 1939 r. z niemieckimi czołgami i wreszcie poznają szczegóły zbrodni dokonanej przez Niemców w czasie okupacji.

Elementem niezmiernie ważnym jest budowanie postawy szacunku wobec przyro -dy i historii.


Termin i godziny zajęć: wtorek–piątek (w zależności od warunków atmosferycznych)


1368

SZKOŁA PODSTAWOWA

Szkoła podstawowa

Niepodległa Rzeczpospolita

Kampinoska Typ lekcji:

lekcja muzealna, prezentacja multimedialna, film, prezentacja artefaktów

Miejsce realizacji: Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej dla szkół ponadgimnazjalnych: I., II., III., 8.2., 8.3., 8.4.

Opis lekcji: Uczestnicy lekcji muzealnej poznają historię partyzantki działającej na terenie Pusz -

czy Kampinoskiej. Szczegółowo zostają omówione takie zagadnienia, jak Polskie Państwo Podziemne, konspiracja na terenie puszczy – struktury, szkolenie, akcje bojowe, plan „Burza”, Niepodległa Rzeczpospolita Kampinoska, wycofanie oddzia -łów partyzanckich z puszczy i klęska pod Jaktorowem.

Uczniowie odkryją tajemnicę niezwykłego rajdu por. Adolfa Pilcha i jego żołnierzy, którzy w przeddzień powstania przybyli do Kampinosu z terenów Wileńszczyzny i w znaczący sposób zasilili stacjonujące tu oddziały. Lekcję wzbogacą relacje świadków udokumentowane w filmie Rzeczpospolita Kampinoska.




1369



Na pomoc walczącej stolicy – Palmiry we

wrześniu 1939 r. Typ lekcji:

lekcja muzealna, prezentacja multimedialna, film, prezentacja artefaktów

Miejsce realizacji: Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry


Realizowane wymagania ogólne i szczegółowe podstawy programowej historii dla szkół ponadgimnazjalnych: I., II., III., 7.2.

Opis lekcji: Celem lekcji jest przybliżenie wydarzeń, które miały miejsce w Palmirach, Puszczy

Kampinoskiej i najbliższej okolicy Muzeum we wrześniu 1939 r. Główną osią nar -racji jest odwrót wojsk polskich znad Bzury przez Puszczę Kampinoską do War -szawy. Poprzez ukazanie epizodów z kampanii wrześniowej uczniowie dowiadują się o bohaterskiej postawie polskich żołnierzy walczących z Niemcami, o tym, że dookoła mimo upływu lat jest wiele śladów walki z okresu II wojny światowej. Dzię -ki prezentacji multimedialnej, a przede wszystkim autentycznym elementom (bądź ich wiernym kopiom) uczniowie poznają uzbrojenie i wyposażenie polskiej armii. Dowiadują się o zaawansowanych pracach polskiego przemysłu zbrojeniowego w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Uczniowie w ramach zajęć otrzymują do przeczytania fragmenty wspomnień żołnierzy wrześniowych. Na ich podstawie mają samodzielnie (pisemnie bądź ustnie) określić sytuację, w której znalazły się poszczególne oddziały Wojska Polskiego, oraz słuszność decyzji podejmowanych przez ich dowódców.




1370



Jak zamawiać lekcje? Lekcje należy zamawiać telefonicznie, pod numerem Centrum Edukacji

Muzeum Historycznego m.st. Warszawy 48 22 531 38 52,

od poniedziałku do piątku w godzinach 9–16,

lub poprzez e -mail: [email protected].

Podczas zamawiania zajęć będą niezbędne następujące informacje:

temat i termin planowanej lekcji, liczba uczestników, nazwa i numer

szkoły, numer telefonu do szkoły oraz nazwisko nauczyciela.

Lekcje prosimy zamawiać z dwutygodniowym wyprzedzeniem.

Zajęcia należy potwierdzić lub odwołać na 3 dni przed terminem.

Terminy zajęć Zajęcia odbywają się od wtorku do piątku w godzinach 9–14.

Czas trwania lekcji waha się od 45 minut do 1,5 godziny,

w zależności od tematu.

Koszt lekcji Koszt zajęć muzealnych wynosi 100 zł z podatkiem VAT.

Opłatę za lekcję należy wnieść w dniu zajęć w kasie biletowej Muzeum

Historycznego m.st. Warszawy lub oddziału.

Ważne informacje Grupa może liczyć maksymalnie 30 osób.

Opiekun jest zobowiązany do pozostawania z grupą przez cały czas

pobytu w Muzeum.

Pełna oferta edukacyjna Muzeum Historycznego m.st. Warszawy

i oddziałów znajduje się na stronie internetowej www.mhw.pl.

Temat Miejsce zajęć Etap edukacyjny

W podziemnym świecie warszawskich legend Muzeum Historyczne m.st. Warszawyprzedszkole, szkoła podstawowa (klasy I–III)

Panoramy Warszawy – piękno starej i nowej stolicy

Muzeum Historyczne m.st. Warszawy szkoła podstawowa (klasy I–III)

Stacja Starówka, czyli ciuchcią po Warszawie – NOWOŚĆ


Szlakiem detali architektonicznych Starego Miasta – NOWOŚĆ

Muzeum Historyczne m.st. Warszawy szkoła podstawowa (klasy I–III, IV–VI)

Warszawa w czasach „Lalki” – NOWOŚĆ Muzeum Historyczne m.st. Warszawy gimnazjum

Żyli, tu byli... O tych, którzy przed nami na Starówce mieszkali – NOWOŚĆ

Muzeum Historyczne m.st. Warszawy szkoła podstawowa (klasy I–III, IV–VI)

Dawne gry i zabawy podwórkowe Muzeum Historyczne m.st. Warszawy szkoła podstawowa (klasy I–III)

Nad Wisłą wszystko się zaczęło… – warszawskie mosty


Wiele twarzy warszawskiej Syrenki Muzeum Historyczne m.st. Warszawy szkoła podstawowa (klasy I–III)

Legendy warszawskie Muzeum Historyczne m.st. Warszawy szkoła podstawowa (klasy I–III, IV–VI)

Potwory i upiory dawnej Warszawy Muzeum Historyczne m.st. Warszawy szkoła podstawowa (klasy I–III)

Szlakiem legend warszawskich Muzeum Historyczne m.st. Warszawy szkoła podstawowa (klasy I–III, IV–VI)

1918 – powrót do wolności – NOWOŚĆ Muzeum Historyczne m.st. Warszawy gimnazjum

Warszawa w czasie II wojny światowej Muzeum Historyczne m.st. Warszawy gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne

Miasto, masa, maszyna – NOWOŚĆ Muzeum Woliszkoła podstawowa, gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne

Warszawscy rzemieślnicy – NOWOŚĆ Muzeum Woli szkoła podstawowa (klasy I–III, IV–VI)

Laboratorium warszawiaków – NOWOŚĆ Muzeum Woli szkoła podstawowa (klasy IV–VI)

Leki z polnej apteki Muzeum Farmacji przedszkole, szkoła podstawowa (klasy I–III)

Otruci czy nie? Schyłek panowania Piastów na Mazowszu

Muzeum Farmacji gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne

Od wierzby do aspiryny Muzeum Farmacji szkoły ponadgimnazjalne

Ignacy Łukasiewicz – twórca światowego przemysłu naftowego

Muzeum Farmacji gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne

Historia stosowania substancji uzależniających Muzeum Farmacji gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne

Apteka – pierwsze laboratorium chemiczne Muzeum Farmacji gimnazjum, szkoły ponadgimnazjalne

Tradycyjne lecznictwo w Japonii Muzeum Farmacji szkoły ponadgimnazjalne

Od osady do miasteczka – jak powstawała warszawska Praga

Muzeum Warszawskiej Pragi szkoła podstawowa (klasy IV–VI)

Szlakiem ginących zawodów – NOWOŚĆ Muzeum Warszawskiej Pragi szkoła podstawowa (klasy I–III)

Dłutem, piórkiem, rysikiem – artystyczne zabawy graficzne

Muzeum Historyczne m.st. Warszawy przedszkole, szkoła podstawowa (klasy I–III)

Legendy warszawskie opowiedziane dłutkiem – NOWOŚĆ


Czar czcionki – w oficynie drukarskiej Muzeum Historyczne m.st. Warszawy szkoła podstawowa (klasy IV–VI)

Marmurki zaklęte w papierze Muzeum Historyczne m.st. Warszawy przedszkole, szkoła podstawowa (klasy I–III)

Janusz Korczak – życie i dzieło – NOWOŚĆ „Korczakianum” szkoły ponadgimnazjalne

Korczak w Warszawie – NOWOŚĆ „Korczakianum” szkoły ponadgimnazjalne

Prawa dziecka wczoraj i dziś – NOWOŚĆ „Korczakianum” szkoła podstawowa (klasy IV–VI)

Od szczegółu do ogółu, czyli jak odnaleźć się na Starówce – NOWOŚĆ

Centrum Interpretacji Zabytku szkoła podstawowa (klasy I–III, IV–VI)

Skarby ludzkości – Światowe Dziedzictwo UNESCO – NOWOŚĆ

Centrum Interpretacji Zabytku szkoła podstawowa (klasy I–III, IV–VI)

Warszawa ginąca, zniszczona, odzyskana – NOWOŚĆ

Centrum Interpretacji Zabytku szkoły ponadgimnazjalne

Staromiejski zwierzyniec – NOWOŚĆ Centrum Interpretacji Zabytku szkoła podstawowa (klasy I–III)

Wokół Palmir – ścieżka edukacyjna – NOWOŚĆ

Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry szkoła podstawowa (klasy IV–VI)

Niepodległa Rzeczpospolita Kampinoska – NOWOŚĆ

Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry szkoły ponadgimnazjalne

Na pomoc walczącej stolicy – Palmiry we wrześniu 1939 r. – NOWOŚĆ

Muzeum – Miejsce Pamięci Palmiry szkoły ponadgimnazjalne

Spis zajęć

Eksperci podkreślają, że czas między 9 a 12 rokiem życia dzieci to kluczowy moment,w którym wrodzona ciekawość świata pobudza naturalną chęć zdobywania wiedzyoraz instynkt odkrywcy. Chcesz wiedzieć, co zrobić, aby zachęcać uczniów do aktywnego uczestnictwa w lekcjach? Jak wychować dzieci ciekawe świata oraz jak zachęcićdo efektywnego spędzania czasu? Zapraszamy na www.edubudzik.pl.

Dla rodzicówInspirujące artykuły, praktyczne porady psychologów, które pomogą rodzicom wspierać dzieci w poszukiwaniu pasji i swoich mocnych stron.

Dla nauczycieliArtykuły psychologów i pedagogów szkolnych, scenariusze lekcji, prezentacje i praktyczne wskazówki pomagające zaciekawiać uczniów, rozwijać naturalną chęć pogłębiaia wiedzy.

www.edubudzik.plNakręca do mądrego wspierania dzieci

Ekspedycje naukoweIdea oraz program ekspedycji naukowych, partnerzy programu, blog wolonatariuszy Nowej Ery oraz galeria zdjęć.

O programieInformacje na temat programu „eduBudzik. Nakręcamy edukacje” opisy poszczegól-nych etapów i elementów programu wraz z praktycznymi wskazówkami.

Chcesz dowiedzieć

się więcej od

ekspertów tworzących

program? Napisz na

[email protected]

58 322 45 45 z telefonów komórkowych i stacjonarnych, godziny pracy infolinii 8:00–19:00 pn-pt

[email protected]@nowaera.pl

Nowa Era Sp. z o.o.Aleje Jerozolimskie 146 D02-305 Warszawa

Folder edukacyjny MW 2014

Documents

Transcript of Folder edukacyjny MW 2014