ElektroTrendy 02/2012
-
Upload
elektrotrendy -
Category
Documents
-
view
298 -
download
48
description
Transcript of ElektroTrendy 02/2012
Magazyn dla Elektryków
i nie tylko...
Trends Today Tomorrow
E l e k t r o T r e n d y
02/2
012
(3)
Cena: 9,99 w tym 8% VAT
ww
w.e
lek
tro
tre
nd
y.p
l
Czy Polska zasługuje
na silną markę?
w Chint daje po 5w F&F czysta fantazja i finezjaw grodno kontratakujew jsl zaskakuje
w megaman rozświetlonyw mów mi ViCow uwaga! fw2 - nadchodziw Wyłącznik zwany “eską”
PROGRAM TARGÓWJubileuszowe XX Targi ŚWIATŁO 2012
X Targi ELEKTROTECHNIKA 201212-14 marca 2012 EXPO XXI, Warszawa
Targom towarzyszą konferencje, seminaria, warsztaty szkoleniowe
1. Szkolenia i Warsztaty Techniczne dla elektryków i pro-jektantów instalacji elektrycznych – jedne z najistot-niejszych elementów corocznych spotkań targowych, codziennie w godz. 9.30 - 16.00Organizator - Polska Izba Inżynierów Budownictwa, Polski Związek Przemysłu Oświetleniowego, Agencja SOMA
2. Konferencje i Seminaria dla architektów i projektantów – 13 i 14 marcaOrganizator – Izba Architektów R.P., SARP, Agencja SOMA
3. ElektroTechnoIQ Show:
POKAzy MONTAżu I QuIzy PROduCENTÓW I dOSTAW-CÓW: DOSPEL, EBB, ELGOTECH, HAGER, INTELIGHT, JSL, NEGUROSU, PROMEDIA, SABAJ, TOPEX, VESTIGODATA
Organizator – magazyn ElektroTrendy – codziennie hala ELEKTROTECHNIKA
KONKuRS WIEdzy TECHNICzNEJ Pytania:1. Podaj najmniejszy dopuszczalny przekrój przewodu
sterowniczego ułożonego na stałe w pomieszczeniach:a) dla przewodu miedzianego (mm2)b) dla przewodu aluminiowego (mm2)
2. Podaj różnicę pomiędzy wyłącznikiem: - nadprądowym i nadmiarowo-prądowym;
3. Podaj różnicę pomiędzy "termokurczami" z polietylenu i poliolefinu; Organizator – Agencja SOMA i magazyn ElektroTrendy
POKAzy• Pokazy Samochodów Elektrycznych i Ekologicznych
Dla zainteresowanych przewidziano możliwość przejechania się quadem lub scarttem.Organizator –Ele-Driveco i Agencja SOMA - codziennie hala ELEKTROTECHNIKA
• Pokazy gry w tenisa na bazie Akademii Tenisowej Intelight oraz Konkurs z nagrodami, pn. „Opykaj mistrza”
Organizator – INTELIGHT i magazyn ElektroTrendy - codziennie hala ŚWIATŁO
4. Wystawa Pracowni Ilustracji prof. Zygmunta Januszewskiego, Akademii Sztuk Pięknych Warszawa ORAZ Konkurs Elektrounion na najlepszą ilustrację "Światło w ilustracji"
NAGROdy: • Dla AUTORA NAJLEPSZEJ PRACY nagroda rzeczowa
oraz możliwość publikacji w prasie branżowej;• NAGRODA RZECZOWA dla osoby, która LOSOWO zostanie
wyłoniona z grupy osób, które głosowały na zwycięską pracę.
• Rozstrzygnięcie konkursu 14 marca 2012 roku o godz. 13.00 w Hali ELEKTROTECHNIKA, Scena: ElektroTrendyOrganizator – Pracownia Ilustracji prof. Zygmunta Januszewskiego, Akademii Sztuk Pięknych Warszawa i Grupa Handlowa ElektroUnion
PROGRAM KONfERENCJIPONIEdzIAŁEK, 12 MARCA
9.30 - 15.45 INSTALACJE ELEKTRYCZNE PRACUJĄCE W SZCZEGÓLNYCH WARUNKACH. sala C2, I piętro
10.00 - 13.20 Seminarium NOWOCZESNE OŚWIETLENIE W MIASTACH I GMINACH.
sala C1a, I piętro
10.00 - 16.00 NOWOCZESNE SYSTEMY ELEKTROINSTALACYJNE DLA OBIEKTÓW KOMERCYJNYCH I MIESZKANIOWYCH.
sala B, I piętro
10.00 - 15.30 TELETECHNIKA W SPOŁECZEŃSTWIE INFORMACYJNYM.
sala C1b, I piętro
10.00 - 15.30 EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA W PRAKTYCE - NIŻSZE KOSZTY ENERGII W BUDYNKACH. sala A, I piętro
12.00 SPECJALNY POKAZ pojazdów elektrycznych i ekolog-icznych dla prasy i mediów.
hala ELEKTROTECHNIKA
14.00 UROCZYSTOŚĆ wręczenia nagród w Konkursie na Najlepiej Oświetloną Gminę i Miasto 2011 roku.
sala C1a, I piętro
16.00 UROCZYSTE Otwarcie targów, wręczenie nagród targowych, Ministra Gospodarki i Prezydenta Lecha Wałęsy.
sala C1a, I piętro
WTOREK, 13 MARCA
9.30 - 16.10 INSTALACJE ELEKTRYCZNE W OBIEKTACH BUDOWLANYCH I PRZEMYSŁOWYCH. sala C2, I piętro
10.00 - 15.30 Konferencja ARCHITEKTURA*ŚWIATŁO*PRZESTRZEŃ. sala C1, I piętro
10.00 - 16.00 TECHNOLOGIA LED I JEJ ZASTOSOWANIE – MOŻLIWOŚCI, OGRANICZENIA, PRZYSZŁOŚĆ CZ.1. sala B I piętro
10.00 - 16.00 Seminarium DLA WŁAŚCICIELI, MANAGERÓW I PRACOWNIKÓW SKLEPÓW I SALONÓW OŚWIETLENIOWYCH.
sala A, I piętro
ŚROdA, 14 MARCA
9.30 - 14.55 NOWOCZESNE I ENERGOOSZCZĘDNE ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE OŚWIETLENIE OBIEKTÓW PUBLICZNYCH I KOMERCYJNYCH. sala C1b, I piętro
10.00 - 16.00 II FORUM MAŁYCH ELEKTROWNI WIATROWYCH ‘2012. sala C2, I piętro
10.00 - 15.00 TECHNOLOGIA LED I JEJ ZASTOSOWANIE – MOŻLIWOŚCI, OGRANICZENIA, PRZYSZŁOŚĆ, CZ.2.
sala B, I piętro
10.00 - 13.15 Seminarium ŚWIATŁO W NOWOCZESNYM WNĘTRZU. sala A, I piętro
10.30 - 15.25 AUTOMATYKA BUDYNKOWA - INSTALACYJNE SYSTEMY STEROWANIA. sala C1a, I piętro
Rejestracja na wszystkie imprezy on-line na www.elektroinstalacje.pl
www.lightfair.plwww.cenerg.pl
od redakcji WSTĘP
4 ElektroTrendy nr 2/2012
Szanowny Czytelniku, Jeśli właśnie to czytasz, to znaczy że trzymasz w swoich
rękach już TRzECI numer 2-miesięcznika „ElektroTrendy”, Magazynu
dla Elektryków i nie tylko…, czasopisma, które ma ambicje być poradnikiem dla (prawie) każdego czytelnika, także ta-kiego, który nie dysponuje nadmiarem czasu, a poszukuje rożnych informacji podanych w pigułce. Magazyn ma w ła-twy, przystępny i zrozumiały sposób, ale „…zawsze z pie-przykiem” przybliżać to co się dzieje w branży lub komen-tować to co się ostatnio w niej działo.
Jednocześnie jest typowym „czytadłem” skierowanym nie tylko do osób czynnych zawodowo, ale również do osób uczących się w szkołach i/lub na budowach, lub właśnie zmieniających z różnych przyczyn życiowych swoje dotych-czasowe zajęcie na profesję elektryka.
Jest skierowane do tych Wszystkich, którzy chcą w spo-sób przystępny i „bez bolesny” uporządkować i/lub uzupeł-nić swoją wiedzę o produktach, firmach, trendach i historii branży elektrotechnicznej. Magazyn zawiera dużo „żywych” informacji z kraju i ze świata gospodarki oraz z pogranicza polityki, tej polityki która ma istotny wpływ na rozwój, bądź wyhamowania naszej branży.
„ElektroTrendy” co dwa miesiące oferują wszystkiego po trochu, trochę publicystyki, trochę techniki, trochę porad praktycznych, trochę historii elektrotechniki, trochę o zna-nych i znanych wynalazcach, również „coś” dla duszy i cia-ła, i intelektu, czyli dla każdego coś miłego.
Ten numer jednak jest wyjątkowy, ponieważ jest TRZECI, wyjątkowy ponieważ Magazyn ElektroTrendy został zapro-szony do objęcia patronatem marcowych, warszawskich, w tym roku Jubileuszowych Targów ELEKTROTECHNIKA 2012.
A ponieważ chcemy być dla Was i z Wami, przygotowa-liśmy wraz z naszymi Przyjaciółmi, szereg niespodzianek, o których szerzej na poprzedniej karcie, a o których może-
cie przekonać się OSOBIŚCIE podczas bliźniaczej imprezy targowej, czyli ŚWIATŁO 2012 i ELEKTROTECHNIKA 2012.
Zapraszamy gorąco, a będzie się działo, oj działo, jak jeszcze nigdy się nie działo…
Mnóstwo ciekawych stoisk z bardzo interesującymi pro-duktami i z jeszcze ciekawszymi ludźmi.
A po za tym Występy, Pokazy, Quizy, Konkursy, Wysta-wy, Turnieje, a wszystko na żywo, na miejscu i z Waszym udziałem.
Zatem zapraszamy na warszawską Wolę, tuż przy war-szawskiej Gazowni i w pobliżu dworca kolejowego i autobu-sowego Warszawa Zachodnia.
„ElektroTrendy” zapraszają wszystkie te osoby i firmy, które chcą na łamach naszego magazynu podzielić się swoją wiedzą z innymi. Zainteresowani współpracą powin-ni potraktować część publicystyczną (felietony) oraz mery-toryczną (Porady Eksperta, w tym: Czy wiesz, że…, Dom w budowie, Porady Praktyczne), jak swoisty Hyde Park, tyle tylko, że na gruncie elektrotechniki.
Zgłoszenia prosimy przysyłać na adres mailowy: [email protected]
Jednocześnie, równolegle z wersją drukowaną, funkcjo-
nuje wersja internetowa www.elektrotrendy.pl, ogólnie do-stępna po zalogowaniu, która żyje własnym e-rytmem.
Wszystkim życzymy miłej lekturyzapraszamy do współpracy.
Zespół Redakcyjny „ElektroTrendy”
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń oraz za teksty w dziale aktualności, prezentacje i gadżety. Nie zwracamy też materiałów niezamówionych oraz zastrzegamy sobie prawo do skrótów tekstów przyjętych do druku. Prawa autorskie zastrzeżone, przedruk i wyko-rzystanie materiałów możliwe tylko po uzyskaniu pisemnej zgody Wydawcy.
WYDAWCA:Idea Electric Sp. z o.o. ul. Sieradzka 301-263 Warszawa
REDAKCJA:ul. Sieradzka 301-263 [email protected].: (22) 250 10 10fax.: (22) 250 10 75
Barbara GradSekretarz redakcji:[email protected]
MARKETING i PR:[email protected]
REKLAMA:Zapytania [email protected]
PRENUMERATA:Zapytania związane ze sprzedażą prenu-meraty oraz pojedynczych [email protected]
FOTOGRAF: (sesja pod prądem)Artur Bonkowicz
PROJEKT GRAFICZNY I SKŁAD:
DRUK I OPRAWA:Drukarnia ArtDrukul. Napoleona 4, 05-624 Kobyłkawww.artdruk.com
PLONSKAPRESSw w w. p l o n s k a p r e s s . p l Katarzyna Płońska
Serdeczne PodziękowaniaBardzo Dziękujemy Wszystkim Czytelnikom, którzy życzliwie podeszli do nowego projektu, pn. „ElektroTrendy”. Dziękujemy tym Wszystkim, którzy z uwagą, - „od deski do deski” - przeczytali pierwsze dwa numery, a później podzielili się z nami swoimi uwagami lub pochwałami. Jednak najbardziej cieszy nas konstruktywna krytyka, która pozwalił nam przygotowy-wać jeszcze lepszy, - tak nam się wydaje, kolejny numer „ElektroTrendów”, który właśnie trzymasz Szanowny Czytelniku w swoim ręku. A jak przeczytasz pożycz znajomemu, niech też sobie poczyta i niech też znajdzie „coś” dla siebie. Życzymy Miłej lektury.
Redakcja
spis treści
6 ElektroTrendy nr 2/2012
NA DOBRY POCZĄTEK
4 Od redakcji
6 Spis treści
felieton
8 Czy Polska zasługuje na silną markę?
14 Coś bardziej z podstawy
Aktualności i Wydarzenia
16 Aktualności i Wydarzenia
Podsłuchane
24 Podsłuchane
27 Co w Chinach piszczy
Polska Izba Gospodarcza Elektrotechniki
28 Bydgoskie spotkanie PIGE
BRUNCH Z BIZNESEM
Kalejdoskop
30 GRODNO, nowy lider ogólnopolskiego rynku
hurtowego
Raporty biznesowe
34 Informacje gospodarcze
35 Bosch stawia na fotowoltaikę
36 Upadłości firm w pierwszych dwóch
miesiącach 2012 roku
38 Czy arbitraż gospodarczy jest szybszy, niż
procedura sądowa?
38 Nowe zasady odpowiedzialności urzędników
39 Pracodawcy rp, publikują listę barier rozwoju
przedsiębiorczości
Paprykarz gospodarczy
40 Paprykarz gospodarczy
WIEDZA I TECHNIKA
42 Nowoczesna aparatura niskich napięć firmy
CHINT.
46 System inteligentnego domu F&Home
50 Obudowy do rozdzielnic niskiego napięcia
w ofercie eti „dziś i jutro”
54 Modernizacja oświetlenia z użyciem opraw
BRAVO LED firmy Kanlux – dlaczego warto
58 Lampy uliczne ze źródłami światła led
62 Trytytki proste, skomplikowane narzędzie
TECHNIKA NA CO DZIEŃ
66 Rozdzielnice podtynkowe serii fw2
70 Zasilacz modułowy Mega Power+ ma
wyjściowy współczynnik mocy równy
1 oraz moduły o mocy 25 kVA/kW
72 Marka, której warto zaufać.
74 Świetlówki kompaktowe Intelight
76 Centrala wentylacyjna Daytona 250
i Daytona 350
78 Zmęczony wiecznymi podróżami?
Wszystko czego potrzebujesz to system
wideokonferencyjny w jakości hd.
NARZĘDZIA
80 Akcesoria do elektronarzędzi
84 Brother P-touch drukarki trwałych oznaczeń
dla fachowych elektryków, instalatorów
i majsterkowiczów
28
14
8
7 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
spis treści
BHP
88 Kask budowlany obowiązkowy!
PORADY EKSPERTA
90 Vademecum elektryka
czy wiesz, że...
91 Megaman LED AR111 (G53, GU10) Jako
zamienniki energochłonnych halogenów
QR111 I ES111
92 Czy wiesz, że...
94 Led - co warto wiedzieć? Led, ledowi nie równy,
czyli na co zwracać uwagę przy zakupie led
95 Licznik energii EM
95 Czujnik LX2000
96 Energizer ATEX latarki beziskrowe
97 Energizer BOOKLITE idealna latarka do trudno
dostępnych miejsc
97 Energizer HEADLIGHTS praktyczne czołówki
z regulacją światła
98 Obniż rachunki za energię o 20% z G9 STAR
firmy Kanlux.
99 ELLI CTX i ROVAN CTX – nowe sufitowe
oprawy ozdobne w ofercie Kanlux
100 LED24 SMD – nowe lampy z diodami led
w ofercie Kanlux
101 LED21 G4 – nowe lampy z diodami led
w ofercie Kanlux
dom w budowie
102 System profili pultruzyjnych do budowy
budynków w technologii szkieletowej
106 Kaseta/puszka podpodłogowa, wg JSL
108 MATEC – elektryczne systemy
109 Zestawy wideodomofonowe VP-703
zaprojektowane z myślą o budownictwie
jednorodzinnym
110 Przedłużacz przenośny nieodłączna część
wyposażenia naszego mieszkania.
Jak go wybrać?
112 ADLINE liniowe oprawy led do oświetlenia
architektonicznego
114 Uniwersalny termostat elektroniczny LTD4
116 Nowa jakość oświetlenia. Lampa Flex LED
REPORTAŻE
z pogranicza branży
118 Gawęda o JSL
Odkrywcy, Badacze, Wynalazcy
124 Pionier elektromagnetyzmu
Rodzinny biznes
128 F&F. Fantazja & Finezja
Z ARCHIWUM ET
Historia produktu
132 Wyłącznik zwany „eską” oraz inne „kwiatki”…
CZAS RELAKSU
Pod prądem
136 Kasia
Krzyżówka
144 Krzyżówka 1 z hasłem i nagrodami
146 Krzyżówka 2 z hasłem i nagrodami
62 128
78
na dobry początek
Felieton
8 ElektroTrendy nr 2/2012
Czy zawsze osiągamy pożąda-ny efekt synergii?A pytania cisną się same:
yy Dokąd prowadzi droga kolej-nych łączeń Firm, z których każda z osobna, posiada długą tradycję w produkcji, często ciekawą historię innowacyjności, udoskonalania pro-duktów i badań nad rozwojem wyro-bów elektrotechnicznych?
yy Czy nie prowadzi to monotonii produktów dostępnych na rynku?
yy Czy poza niewątpliwym walo-rem unifikacji technicznej, nie dopro-wadzi to do zagrożenia monopoliza-cja rynku i co za tym idzie wzrostu cen produktów?
A przecież tego typu zjawiska obserwujemy od dawna.
Od lat trwa nieustana rywalizacja pomiędzy firmami, jedne przejmują drugie, drugie trzecie, wchodzą w różne alianse, ale bardzo czę-sto jest tak jak, w układzie łańcu-cha pokarmowego, jeden zjada drugiego. Przykładowo, niemiecki oddział amerykańskiego GE stop-niowo, systematycznie, bo już od 1929 roku przejmował AEG, firma BBC w 1918 roku uzależniła od siebie nie tylko firmę Stotz & Cie, ale także i samego Hugo Stotza, konstruktora pierwszego bez-
piecznika automatycznego (typ S-11), po drodze przejęła jesz-cze Busch-Jagera (1968-69), aby w 1988 roku połączyć się z ASEA tworząc ABB. Kto ABB? A może samo ABB?
Albo kolejne historie: olbrzym F&G Energietechnik został prze-jęty w 1998 roku i rozdrobniony na mniejsze części przez Klőckne-ra Moellera, (późniejszy Moeller Electric), który później sam został włączony w 2008 roku. w struktu-ry Eaton Electric, a dzisiaj mówi o kolejnym przejęciu?
Dalej wymieniając, zasłużona dla branży, niemiecka Schupa kupiona została przez włoskiego
Gewissa i jak na razie nic nad-zwyczajnego się tam nie dzieje, niemiecki KOOP trafił do amery-kańskiego funduszu, aby po kilku latach wrócić rozparcelowany do Niemiec, zakupiony przez inny fundusz, tym razem z Hamburga.
Schneider Electric w swoim wyścigu do pozycji globalnego gracza, po kolei przejmował Te-lemecanique (1988), Square D (1992), Merlin Gerin (1992), Lexel (1999) wchłaniając przy okazji, w pakiecie nasze „polskie perły” Elda i Eltra, dalej Sarel (1999), Clipsal (2003), Merten (2006) i jeszcze kilka innych, aby w efek-cie końcowym w 2009 roku rozpo-
Przy okazji ostatniego włączenia firmy Berker w struktury organizacyjne Hager Group, przychodzą
człowiekowi, tak same z siebie różne refleksje, przychodzą refleksje historyczne i futurystyczne.
A że historia kołem się toczy…
Czy Polska zasługuje na silną markę?
S ł a w o m i r D ę b o w s k i
9 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
na dobry początek
Felieton
na od początku zmiany systemu (1989) znalazła się w polu zainte-resowania wielu koncernów euro-pejskich, korzystających z moż-liwości jakie dawała i nadal daje prywatyzacja.
Po burzliwym okresie dla Pol-ski przekształceń własnościo-wych, często kojarzącym się, sze-rokiej opinii publicznej, z wyprze-dażą majątku narodowego, - dla wielu firm była to jedyna szansa dalszego rozwoju i zatrudnienia pracowników, często jedynego dużego pracodawcy w najbliższej okolicy, ale i tak wiele dawnych firm nie przetrwało.
W praktyce nie została żad-na, znana „stara” polska marka i dzisiaj istnieją tylko w naszych wspomnieniach. Przykładowo, kilka najbardziej znanych zmian właścicielskich:• BASEL - CANTONI Motors• CELMA Bielsko Biała - CANTO-NI Motors• ELESTER Łódź - GENERAL ELECTRIC• ELTA Łódź - ABB• ELTRA Bydgoszcz - LEXEL – obecnie SCHNEIDER Electric• EMA - CANTONI Motors• FAEL Ząbkowice Śląskie - LE-GRAND• INDUKTA - CANTONI Motors• POLAM KONTAKT Czechowi-ce-Dziedzice - URMET i SIMON• POLAM PIŁA - PHILIPS Lighting• POLAM PUŁTUSK - ETI • POLAM SZCZECINEK - (ELDA Szczecinek) AHLSTROMFORE-TAGEN SVENSKA - LEXEL - obec-nie SCHNEIDER ELECTRIC
• POLAR Wrocław - WHIRPOOL • ŚFK - ŚLĄSKA FABRYKA KAB-KLI Czechowice-Dziedzice - NKT Cables• TELFA Bydgoszcz - ALCATEL Lucent• ZAMECH Elbląg - ABB - obec-nie ALSTOM i SKANA; • ZWAR Warszawa (Zakład Wy-twórczy Aparatury Rozdzielczej) - ABB• ZWAR Przasnysz (Zakład Wy-twórczy Aparatury Wysokich Na-pięć) - ABB• ZWUT Warszawa (Zakład Wy-twórczy Urządzeń Telekomunika-cyjnych) – SIEMENS
W jednym przypadku są to zwykłe, biznesowe zakupy firm, a właściwie ich rynki zbytu, w in-nym natomiast jest to fuzja z za-kładanym z góry pozytywnym efektem synergii, a jeszcze w in-nym wrogie przejęcie wraz z bez-względnym podporządkowaniem się (oczywiście, tych przejmowa-nych), a w sytuacji skrajnej zakup kontrolowany w celu zamknięcia konkurencji.
ETI po przejęciu Polamu Puł-tusk, już jako ETI POLAM pro-dukuje w Pułtusku oraz w swojej macierzystej fabryce w Słowenii. Ale pomimo szczerych chęci i róż-nych pomysłów, w tym jednego, bardzo interesującego, wręcz intrygującego, pochodzącego jeszcze z lat 1999-2003, pomysłu wypromowania ETI, jako marki panslawistycznej, - dzisiaj, chy-ba do końca nie wie, jak zarazić polskiego klienta „bezwarunkową miłością” do siebie.
cząć proces unifikacji, pod jedną wspólną marką dla wszystkich produktów.
Takie historii można opowia-dać i wymieniać bez końca, i to nie tylko te z początku pierwszej dekady XX wieku, ale również z okresu ostatnich 20-30 lat.
Na pytanie gdzie dzisiaj są i jakie poczesne miejsce zajmują Firmy, które tworzyły, praktycznie od zera branżę elektrotechnicz-ną, np. Stotz, Paris&Co, Schupa, F&G, AEG, GEYER, Bosch, ASEA, BBC, Siemens&Halske, Merten, Busch-Jager, każdy musi odpo-wiedzieć sobie sam! A zaledwie kilka z nich przetrwało…
Czy polska zasługuje na silną, własną markę?Takie lub inne sytuacje obser-wowaliśmy na świecie od kilku-dziesięciu lat, ale ze szczególną wrażliwością od kilkunastu lat ob-serwujemy zmiany własnościowe zachodzące w Polsce.
Ludzie tworzący polską branżę elektrotechniczna, elektromaszy-nową, ciągle zadają sobie pyta-nia:yy Gdzie są następcy polskich firm,
tych z przed lat 1939-1946, tych które w wyniku II wojny światowej z przyczyn politycznych zniknęły z życia gospodarczego, gdzie są następcy, np. firmy Kazimierza Szpotańskiego (późniejszy peere-lowski ZWAR)?yy Gdzie i czy kontynuowane są
prace Romana Podoskiego, Ju-liana Ochorowicza, nie mówiąc już o Ignacym Mościckim, który znalazł także czas na bycie Pre-zydentem II RP (czerwiec 1926 - wrzesień 1939), gdzie są ich spadkobiercy? yy Gdzie szukać bezpośrednich
następców polskich kablowni: krakowskiej, bydgoskiej, war-szawskiej i ożarowskiej? Czy dzi-siaj jest to: Tele-Fonika Kable? Elpar? Ełktrim? Bitner? Eltrim? a może duński NKT Cable?
Polska branża elektrotechnicz-
Dzisiaj, sytuacja w Polsce jest taka, że nie ma, stricte polskiej marki. Ostatnia z tego typu segmentu firma, czyli FAEL, została sprzedana, (pomimo deklaracji zakupu przez spółkę pracowników Faelu) francuskiemu Legrandowi w 1996 roku, który później jeszcze dokupił Polam Suwałki, a „efekty”, które widać dzisiaj „gołym okiem”, każdy musi ocenić sam…
na dobry początek
Felieton
10 ElektroTrendy nr 2/2012
Siemens swoją aparaturę z se-rii SL (wersja ekonomiczna serii SY) produkuje w Rumunii. Podob-nie Eaton, po przeniesieniu pro-dukcji z Austrii, także produkuje w Rumuni oraz w Serbii i w Cze-chach. O ile Siemens na rynku aparatów niskiego napięcia, prak-tycznie w Polsce nie istnieje, o tyle Eaton który posiada znaczący, bo grubo ponad 30% udział w rynku polskim (na marginesie mówiąc odziedziczonym po Moellerze i F&G), o inwestycjach w Polsce tak jakby zapomniał. W Polsce nie ma nawet magazynu towarów, bo ten (od dawna) znajduje się w Brnie, w Czechach.
Najbardziej widoczne inwesty-cje w rynek polski, to inwestycje ABB, General Electric i Schneider Electric oraz Philips, ale przez włączenie ich do swojego specy-ficznego korporacyjnego syste-mu organizacyjnego, nie są one odczuwalne zbytnio przez zwy-kłego zjadacza chleba, nie mają bezpośredniego przełożenia na pospolity (powszechny?) rynek handlowy, czyli sprzedaż towarów poprzez hurtownie, markety, skle-py…
• ABB wybudowało od podstaw (i dalej rozbudowuje) dwie fabryki, jeden to zakład pro-dukcji silników, drugi to zakład produkcji urządzeń energoelek-troniki, napędów SN i urządzeń trakcyjnych w Aleksandrowie Łódzkim pod Łodzią, które powoli stają się jednymi z najnowocześ-niejszych centrów produkcyjnych ABB w Polsce i w Europie. Rozwija produkcję transformatorów mocy w dawnej łódzkiej fabryce ELTA. Dawny zakład aparatury średnich i wysokich napięć w Przasnyszu, należy do najnowocześniejszych fabryk w Grupie ABB i jako jedy-ny produkuje i zaopatruje rynki na wszystkich kontynentach.
• General Electric przez ostatnie dwadzieścia lat zain-westował w Polsce co najmniej 500 milionów USD, sprzedaż GE w Polsce dawno przekroczyła 1 mld USD, a zatrudnia wynosi około 6500 osób. Przejął fabry-kę ELESTER w Łodzi i APENA w Bielsku Białej oraz wybudo-wał od podstaw fabrykę Power Controls w Kłodzku. Prowadzi też inne, poza branżą elektro-techniczną, prestiżowe projekty w Polsce.
• Schneider Electric wy-budował od podstaw zakład pro-dukujący wyłączniki i rozłączniki aparatury n.n. w Bukowinie k/Olkusza. Produkuje 3 rodziny pro-duktów: rozłączniki i wyłączniki typu Compact, wyłączniki niskich napięć Multi9 oraz rozłączniki bezpiecznikowe Interpact INS.
Wybudowanie zakładów pro-dukcyjnych przez GE w Kłodzku i Schneider Electric w Bukownie k/Olkusza, tak naprawdę polskie-mu rynkowi hurtowemu nic nie dało. Nie zbudowało znaczące-go zaufania do danej marki i nie wzmocniło jej w żaden sposób, ani w sposób naturalny, ani wy-muszony ekonomicznie. Być może zawiodły służby marketin-gowe i promotorzy marki.
Zakup warszawskiego ZWUT-u, przez Siemensa, j/w.
Natomiast Hager Group, o dzi-wo! już od pewnego czasu, powoli, ale zdecydowanie i bez zbędnego rozgłosu inwestuje w polski rynek i w polski potencjał. Przekonuje polskich klientów swoją stabilną polityką handlową, co prawda pozbawioną fajerwerków, ale za to z oczekiwaną solidnością. Do-datkowo daje coraz więcej zajęcia polskim inżynierom, technikom i elektrykom. W ramach porząd-ków wewnątrz koncernowych, wynikających, m.in. z przejęć i połączeń z innymi firmami, - Pol-sce przypada coraz większa rola, która wyraża się, m.in. w przeno-szeniu produkcji do Polski pro-duktów, które są strategiczne dla całej Grupy Hager. Po połączeniu sił z Berkerem tendencja ta z pew-nością nasili się.
Jeżeli się nasili, to miejmy na-dzieję, że z korzyścią dla polskie-go rynku i polskiego klienta.
Hager Group obok Schneider Electric ma również największe szanse na stanie się marką qua-si narodową, dzięki produkcji popularnych aparatów w Polsce (Hager Polo w Tychach) i Schne-ider Electric (S.E. Industries Bu-kowno). Hager Group powinien
11 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
na dobry początek
Felieton
bazować na popularnej polskiej marce POLO, natomiast Schnei-der Electric odwoływać się do tra-dycji, do marki ELDA Szczecinek (kiedyś marka „Szczecinek”, była marką samą w sobie i uznanym synonimem jakości i solidności) oraz ELTRA Bydgoszcz (dawny synonim innowacyjności), poza tym wrócić do najlepszego hasła w swojej historii: „montuj biało--czerwone”.
Niestety, ze względów na uni-fikację (ekonomia i rozpoznawal-ność marki w dłuższej perspek-tywie), tak jeden, jak i drugi kon-cern, likwiduje dotychczasową wielomarkowość (skutek wcześ-niejszych przejęć i fuzji) i wprowa-dza wszystkie swoje produkty pod jedną marką-matką.
Szkoda tylko, że rynek/klient polski, tak jak rynek niemiecki nie wymógł na producentach/dostaw-cach, podwójnego markowania, tzn. marką pierwotną (obecnie lokalną, regionalną) i marką aktu-alnego właściciela, tak jak to robi, m.in. GE z AEG (GE/AEG) lub Ge-wiss z AEG (GEWISS/SCHUPA), tak jak to wcześniej (należy przy-pomnieć historyczną prawdę) ro-bił Legrand z FAEL-em.
Na marginesie, na rynku nie-mieckim oferowane są zupełnie inne produkty i nie trzeba prze-konywać, że lepsze i wykonane w nowszej technologii, pomimo tej samej lub podobnej nazwy, ale o tym każdy musi przekonać się sam. Ale to już zupełnie inny te-mat, na inną okazję, w innym cza-sie, na dyskusję o różnym trakto-waniu, dwóch rynków zbytu, nie tylko współpracujących, ale bez-pośrednio graniczących ze sobą.
Jest jeszcze Philips z branży oświetleniowej.
Philips wszedł do Polski 1922 roku, już w 1923 uruchomił pro-dukcję żarówek, a w 1930 nową fabrykę w Warszawie. Po nacjona-lizacji w 1946 roku, do Polski po-wrócił dopiero po zmianie ustro-jowej, aby w 1991 roku, stać się właścicielem zakładów Polam Piła
w Pile. Później poszło mu „gład-ko” - Polam-Farel w Kętrzynie, Polam-Bielsko i Polam-Pabianice oraz fabryka sprzętu AGD w Bia-łymstoku. Obecnie to 4 zakłady produkcyjne i około 7 tysięcy pra-cowników. Część produkcji prze-niósł do Chin i teraz importem uzupełnia swoją ofertę w Polsce.
Philips poprzez ugruntowanie swojej marki w podświadomości ludzi „sam się sprzedaje”. Philips powinien odwoływać się do swo-ich tradycji w Polsce i wykorzy-stywać ten fakt z premedytacją, czym na pewno pozyska dalsze uznanie polskich klientów.
wydaje się, że powoli nad-chodzi czas, kiedy polski klient będzie pytał o kraj pochodzenia danego produktu, czyli gdzie zo-stał wyprodukowany i przez kogo. I im więcej będzie odpowiedzi, że u nas, że w Polsce, tym większy aplauz będzie otrzymywał, tym większe zyski będzie osiągał, tym większy procent rynku zdobędzie. Widać to szczególnie tam, gdzie trwa kryzys i budzą się nastroje nacjonalistyczne.
Jeżeli na rynku polskim znaj-dzie się „gracz” lub zawita zupeł-nie nowy „gość”, który zacznie budować markę opartą na tradycji polskiego przemysłu i upodoba-niu tutejszego klienta/elektroin-stalatora, to na pewno osiągnie z czasem oczekiwany sukces ryn-kowy.
A wtedy dzisiejsi obecni, nagle „obudzą się”. Tylko czy wtedy nie będzie za późno?
Jest jeden „rodzynek”, któ-remu się udało. Co prawda miał dużo szczęścia i sprzyjające zbie-gi okoliczności, ale w biznesie
poza pieniędzmi, szczęście jest równie ważne, jak nie najważniej-sze. Chodzi oczywiście o Tele-Fo-nikę Kable z Myślenic k/Krakowa, która zbudowała, z małej, lokal-nej firmy, dużego krajowego, ba! europejskiego gracza, a że przy okazji, jakby na to nie patrzeć, na błędach i gruzach Elektrimu, to już zupełnie inna sprawa.
No i oczywiście, ale już z innej bajki - KGHM, król parkietu.
W Polsce dominują firmy, które powstały, bądź rozwinęły „skrzyd-ła” po roku 1989, w oparciu o pol-ski kapitał i własną myśl tech-niczną. Jednak, większość z nich wywodzi się z małych zakładów rzemieślniczych. Swój potencjał budują w oparciu o osiągnięte lub zaplanowane zyski. Jest ich naprawdę dużo, i w większości są prężne, ale niestety rozdrobnione i za małe w skali. Najsmutniejsze jest to, że jeszcze nie dojrzały mentalnie do stworzenia większej wspólnej organizacji, coś na wzór holdingu lub konglomeratu, np. pod nazwą „Polska Elektrotech-nika” lub też odwrotnie, w celu obrony i ochrony, przed większy-mi (i bardziej zasobnymi) od sie-bie.
Istnieją bowiem uzasadnio-ne obawy, że po sprywatyzowa-niu dużych polskich firm przez zachodnie koncerny, przyjdzie czas na mniejsze lub małe. Jeżeli przedstawią ofertę nie do odrzu-cenia, i to w czasie kroczącego kryzysu, to kto wie co może się zdarzyć.
Tak stało się, choć nie do końca z sukcesem (jak na razie!) z polskimi hurtowniami podczas załamania rynku w latach 2002-
Polska i polski rynek zasługuje na mocną, rozpoznawalną markę, która będzie albo własna, albo adoptowana. Polska zasługuje na silną pozycję i mocne marki znane na całym świecie. Musimy nauczyć się planować na co najmniej 10, 20, 50 lat do przodu. A nie tylko na „tu i teraz”.
na dobry początek
Felieton
12 ElektroTrendy nr 2/2012
2005. W tym przypadku jednak zwyciężyła nasza polska mental-ność kupiecka.
dużą rolę w wojnie o polski rynek odegrały powstające wów-czas grupy zakupowe, (obecnie jest ich osiem), które zablokowa-ły sprzedaż firm hurtu elektrycz-nego do sieci zagranicznych: On-ninena, Solaru, Hagemaiera, Rexe-la czy też Alfy Elektro, które prefero-wały (dzisiaj trochę się to zmieniło) produkty wyprodukowane przez ich rodzimych producentów, w ich krajach macierzystych krajach (po-datki, zatrudnienie i inne tam takie tematy). Taki rozwój wypadków utrzymał popyt na doskonale zna-ne od lat towary wytworzone przez polskich producentów. W tym czasie wzmocniły się polskie sieci o kapitale jednorodnym i zasięgu ogólnopolskim, np. TIM, GRODNO, A-T. Teraz Wszyscy mogą konkuro-wać ze sobą jak równy z równym. I wybierać swoich Partnerów Han-dlowych.
mało kto zdaje sobie sprawę z faktu, oczywiście, poza ak-tywnymi komentatorami rynku elektrotechnicznego, że ruchy konsolidacyjne hurtowni uchro-niły przed upadkiem, w śmia-łych ocenach ekspertów, nawet i 50% małych i średnich produ-centów polskich.
i ten fakt uważany jest za bezsporny.
teraz nadszedł czas na po-dobną konsolidację wśród pro-ducentów.
Były próby takiej konsolida-cji. Jedna z nich, z roku 2002, pn. „Porozumienie Polskich Producentów Elektrotechniki” wraz ze wspólną, dla wszystkich chętnych, jedną marką „Sigma elektro” nie przetrwała nawet 2 lat, ze względu na nikłe zainte-resowanie i niedostateczny ka-pitał. Półtora roku później, bo w połowie 2003 roku ponowio-no próbę z inicjatywy samych już producentów (wzorowaną na PPPE z 2002 r.), powołując GPPE, czyli Grupę Polskich Pro-
ducentów Elektrotechniki, która dzisiaj liczy zaledwie 3 członków, ale dopracowała się wspólnych przedstawicieli handlowych oraz wspólnych działań promocyj-nym, typu targi, szkolenia, ana-lizy sprzedaży, itp.
zdecydowanie brak jest li-dera, który nadawałby tempo i świecił innym przykładem. Brak jest też pieniędzy(kapitału), czę-sto pomysłu, ale jeszcze częś-ciej brak wiary w powodzenie. Do tego dochodzi jeszcze brak zaufania do innych, ewentual-nych partnerów, często również przywiązanie do stanowisk i peł-nionych funkcji. To decyduje, że do dzisiaj Polska nie dorobiła się organizacji wzorowanych, np. do tych działających w Polsce przed 1939 rokiem. Istniały wtedy, m.in. Zjednoczenia (były też kar-tele, dzisiaj raczej niemożliwe), które jak sama nazwa wskazuje jednoczyły firmy w jednym celu. Niestety znaczenie Zjednocze-
współpracy. W Dystrybucji dzi-siaj taką pionierską rolę pełnią Grupy Zakupowe, Składy Bu-dowlane, itd.
Tak dla przykładu, dobrą ro-botę dla polskiej marki wyko-nuje ELEKTRO-PLAST Nasielsk współpracując w ciągu ostatnich kilkunastu lat, m.in. z ETI Polam, Siemens, Moeller, KOOP, próbu-je stworzyć coś więcej, niż tylko dobrą ofertę handlową, próbuje stworzyć markę, polską markę szeroko rozpoznawalną i akcep-towalną przez Klientów, i to nie tylko polskich.
Równie dobrą i skuteczną pra-cę wykonuje firma F&F z Pabia-nic, która niezmordowanie wpro-wadza na rynek polski oraz eu-ropejski, nowe, nowoczesne pro-dukty. Ba, nawet lasuje modę na określone produkty, a co za tym idzie wymusza popyt na stosowa-nie lepszych, nowych technologii. Wzorują się na niej inni, głównie importerzy.
Są potencjalni, są reprezentatywne tuzy polskich producentów. Do takich śmiało można zaliczyć takie firmy, jak: Apator, Baks, Bitner, Cynk-Mal, Elektro-Plast Nasielsk, Elgo, Elpar, Erko, F&F, LUG, Ospel, Rosa, Sabaj, TT-Plast, Zamel. Każda z tych firm jest zawodowcem w swojej specjalności.
Zdecydowanie brak jest lidera, który nadawałby tempo i świecił innym przykładem. Brak jest też pieniędzy(kapitału), często pomysłu, ale jeszcze częściej brak wiary w powodzenie.
nia zostało wypaczone w latach peerelu i dzisiaj jest synonimem kolektywizacji, przymusowej przynależności, a nie wspólnej sprawy, czy też dobrowolnej
BAKS z Karczewa k/Warszawy, śmiało i bez zażenowania kon-kuruje z wielkimi firmami Europy zachodniej i to… na ich rynkach rodzimych, i pokazuje, a jakże, że Polak potrafi.
13 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
na dobry początek
Felieton
to co dzisiaj wydaje się nam niemożliwe, możliwe było w pierwszych latach po ii woj-nie światowej, we wschodnich niemczech, ale tylko do momen-tu, kiedy enerdowskie władze ko-munistyczne po III Zjeździe SED (Niemiecka Socjalistyczna Partia Jedności) w 1950 roku, przyjęły uchwałę o planie rozwoju gospo-darki, w następstwie której podję-ły likwidację sektora prywatnego gospodarki, zakazując tego typu działalności i ostatecznie upań-stwowiły całe przedsięwzięcie.
W latach 1946-1953 (1946-1949 radziecka strefa okupacyj-
na, 1949-1953 NRD), istniała ika (ika für installationen, ka-bel und apparate Leipzig), czyli ika - instalacje, kable, apa-ratura (urządzenia) z siedzibą w Lipsku.
ika była to unia kilku przed-siębiorstw zajmujących się produkcją kabli i przewodów, aparatury rozdzielczej i zabez-pieczającej, materiałów instala-cyjnych, baterii galwanicznych (akumulatory), porcelany tech-nicznej, a nawet samochodów i pojazdów elektrycznych (to ostatnie brzmi nieprawdopodob-nie! A jednak).
Dzięki wspólnym działaniom, wg określonych zadań, realizo-wali swoje indywidualne cele i jednoczenie budowali wspólną markę. Proszę sobie wyobrazić, że gdyby nie ustrój kraju, który nie sprzyjał tego typu inicjatywom, to być może dzisiaj, IKA, byłaby dużą, a może nawet potężną firmą o szerokim profilu produkcji.
To co istotne było w Unii IKA, to, to, że profile produkcyjne przedsię-biorstw wchodzących w jej skład, wzajemnie się uzupełniały i razem stanowiły jedną całość.
Czyli, jak się chce, to można.
samochód pokazowy firmy ika w wersji: serwis rajdowy, wyścigowy, wiosenne targi lipskie,1951(zdjęcie z zasobów Deutsche Fotothek)
na dobry początek
Felieton
14 ElektroTrendy nr 2/2012
Podatek od kopalin będzie naliczany przez Państwo. Trudno się temu dziwić. Jest to dobro całego na-
rodu, a nie tylko wybranej grupy. Potężne zyski producenta miedzi świadczą o zasadności takiego poglądu.
W jaki sposób KGHM doliczy do ceny tą dodatkową opłatę?
Przecież musi być zachowa-na konkurencyjność na otwartym rynku.
A może nam tylko tak się wy-daje. Prawdopodobnie będziemy musieli przełknąć, to dodatkowe obciążenie.
Przejdźmy do fundamental-nych podstaw dyktujących zacho-wanie się cen surowców. W wielu społeczeństwach stojących na wyższym poziomie rozwoju na-wet gospodynie domowe- nie uj-mując nic tej profesji, jako jedną z pierwszych rzeczy obserwują zachowanie kursu walut i rynku. Nasz rynek walutowy daje nam w ostatnim czasie chwilę oddechu i powody do zadowolenia. Po kar-kołomnym zjeździe w dół złotów-ka się w końcu umacnia. Zgodnie z prognozami i oczekiwaniami wielu analityków ten trend będzie się pogłębiał. Czyli wpływ waluty powinien oddziaływać na naszą korzyść i obniżenie cen . Niestety żeby nie było za różowo ceny ropy idą do góry. Jest to spowodowane kryzysową sytuacją w stosunkach z Iranem jak również próbą wyko-
Coś bardziej z podstawS ł a w o m i r W y s o c k i
15 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
na dobry początek
Felieton
Coś bardziej z podstawrzystania tego zamieszania przez instytucje zarabiające na cenach surowców.
W ostatnim czasie obserwuje-my wzrost cen miedzi na giełdzie londyńskiej (LME) zarówno w no-towaniach dziennych jak i trzymie-sięcznych. Bardzo niepokojącym czynnikiem jest malenie zapasów tego surowca na giełdzie. Takie oznaki nie wróżą nic dobrego dla odbiorców miedzi. Co może być przyczyną takiego stanu rzeczy?
Zgodnie z informacjami prze-kazywanymi przez odpowiednie instytucje w Europie nie dzieje się nic takiego, co mogłoby powodo-wać wzrost cen i obniżenie zapa-sów. Wprost przeciwnie spodzie-wany jest co najmniej zastój.
W związku z tym powodów, jak zwykle powinniśmy szukać gdzie indziej. Coraz lepsze wiadomości odnośnie gospodarki napływa-ją z USA. Daleki Wschód wciąż rozwija się z może nie z tą samą dynamiką, ale w dalszym ciągu szybko. Miedź jest surowcem strategicznym, a w związku z tym różne domysły i przypuszczenia, co do o konfliktu z Iranem mają też znaczący wpływ na sytuację z tym metalem.
jaka będzie przyszłość cen miedzi w bliskim jak i dalszym
czasookresie? musimy na to odpowiedzieć
sobie sami.
16 ElektroTrendy nr 2/2012
NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA
PIGE PatronujE tarGom
Polska Izba Gospodarcza Elektrotechniki w 2012 roku objęła swoim Patronatem Targi: ELEKTROTECHNIKA,, EXPOPOWER i ENER-GETAB, fundując jedną z głównych nagród! Zło-ty, Srebrny i Brązowy VOLT do zdobycia.
źródło: PIGE
Trwa 2_edycja Konkursu Menadżer Roku Branży Elektrotechnicznej.
Ideą Konkursu jest zwrócenie uwagi na ludzi, którzy wyróżniają się szczególną aktyw-nością na rynku, ich firmy dynamicznie rosną, podnosząc standardy w branży.
Kandydatem do Konkursu Menadżer Roku Branży Elektrotechnicznej może być każ-da osoba, która uczestniczy od co najmniej pięciu lat w zarządzaniu przedsiębiorstwem branży elektrotechnicznej na polskim rynku.
Konkurs obejmuje dwie kategorie: Produ-cent i Hurtownia
Aby wziąć udział w Konkursie należy wy-pełnić formularz konkursowy i przesłać go do 30 marca 2012 roku pod adresem organiza-tora.
Nad prawidłowością przebiegu Konkursu czuwa niezależna Komisja złożona z eksper-tów z branży elektrotechnicznej.
Do Konkursu mogą zgłaszać się mena-dżerowie bezpośrednio. Istnieje również moż-liwość zgłoszenia menadżera przez osobę trzecią.
Organizatorem Konkursu jest Publikatech, wydawca miesięcznika Rynek Elektryczny
Udział w Konkursie jest bezpłatny i nie wią-że się z żadnymi zobowiązaniami ze strony osób zgłaszających swoje osiągnięcia.
Uroczysta Gala rozdania nagród odbędzie się podczas V Konwencji Rynku Elektrotech-nicznego, 18 maja 2012 roku, w hotelu Holi-day Inn w Józefowie pod Warszawą.
źródło: Rynek Elektryczny
KonKurS mEnadżEr roKu 2012 w toKu
42-calowy telewizor 3D polskiej firmy Manta Multimultimedia jest najpopularniejszym odbiornikiem tego typu w brytyjskiej mutacji Amazon.com. Wyprzedza sprzęt takich marek jak Panasonic, LG,
PolSKIE tElEwIzory hItEm w wIElKIEj BrytanII. żart, nIE, to Prawda!
Sony czy Toshiba. W Wielkiej Bry-tanii sprzedano więcej, niż poło-wę tego, co sprzedano w Polsce. Ogółem od rozpoczęcia sprze-daży w październiku 2011 roku, znalazło się klientów na ponad 10 tysięcy odbiorników TV, który produkowany jest w łódzkiej fa-bryce singapurskiego koncernu Flextronics, specjalizującego się w wytwarzaniu urządzeń elektro-nicznych na zlecenie innych firm.
źródło:mantamedia
17 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA
Pw-Sat wystrzelony został w połowie lutego br. z bazy Ko-urou w Gujanie Francuskiej. Pw-Sat znajdował się w czwar-tym członie niewielkiej rakiety VEGa. Pw-Sat skonstruowany został przez studentów Poli-techniki warszawskiej, stąd Pw, a Sat, to oczywiste.
PW-Sat to jeden z siedmiu bliźniaczych pikosatelitów Cube-Sat, każdy ma inny program na-ukowy (o wymiarach 10x10x11,3 cm i wadze 1 kg), zbudowanych przez studentów europejskich uczelni, których do współpracy zaprosiła Europejska Agencja Kosmiczna. PW-Sat zbudowali członkowie Studenckiego Koła Astronomicznego i Studenckiego Koła Inżynierii Kosmicznej. Pomo-cą służyli im specjaliści z Centrum Badań Kosmicznych PAN.
PW-Sat okrąża Ziemię w 1 godz. 42 minuty, a dokładniej
PolSKI SatElIta na orBIcIE
w 102,47 minuty. W ciągu doby okrąża więc nasza planetę kilka-naście razy.
Warszawscy studenci zapla-nowali eksperyment kontrolowa-nego zejścia z orbity. Satelita ma rozkładany ogon i sprężystą spira-lę pokrytą materiałem. Ogon po-zwoli zwolnić satelitę tak, że spali
się w atmosferze dopiero po czte-rech latach. Stacja kontroli lotu założona została w warszawskim Centrum Astronomicznym Mikoła-ja Kopernika.
źródło: internet
Geotermia Podhalańska otrzyma cztery miliony złotych dotacji z unii Europejskiej na inwestycje w produkcję i dystry-bucję energii geotermalnej.
Pieniądze przyznano Geoter-mii Podhalańskiej w ramach Mało-polskiego Regionalnego Progra-mu Operacyjnego. Zostaną one wykorzystane na projekty w gmi-nach Zakopane, Biały Dunajec i Szaflary. Planowane inwesty-cje pochłoną ok 10 mln złotych, a prace mają objąć: przebudowę odwiertu chłonnego Biały Duna-jec PAN-1, przebudowę pompow-ni PAN, modernizację pompowni
dutKI dla PodhalańSKIEj GEotErmII
Bristol i Szymaszkowa oraz przy-łączenie ich do systemu SCADA, rozbudowę systemu telemetrycz-nego o 50 dodatkowych punktów, modernizację Centralnej Kotłowni i rozbudowę sieci ciepłowniczej.
Wspomniane inwestycje po-zwolą na zwiększenie produkcji energii geotermalnej oraz dotar-cie do nowych odbiorców. Tak pozyskaną energię geotermalną wykorzystuje się do zapewnie-nia ciepła, gorącej wody, a tak-że w celach rekreacyjnych np.: w basenach geotermalnych. PEC Geotermia Podhalańska S. A chwali się, że w ciągu ostatnich 10 lat zredukowała emisję CO2 o 200 tys. ton, a wszystko dzięki rozwojowi geotermalnej gałęzi ciepłownictwa. Te działania przy-noszą również korzyści finanso-
we. Na mocy polsko-duńskiego porozumienia uzyskane redukcje emisji dwutlenku węgla sprzeda-wane są Duńczykom.
źródło: malopolskaonline.pl
18 ElektroTrendy nr 2/2012
NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA
minister Gospodarki wyzna-cza kierunek pozyskania energii elektrycznej
Wicepremier, minister gospo-darki Waldemar Pawlak na wspól-nej konferencji prasowej z prof. Jeremy’m Rifkin’em i dr Tomášem Sedláčkiem, podczas warsztatów, pt. „Rozwój polskiej gospodarki, a trzecia rewolucja przemysłowa”, powiedział, że nowym kierunkiem
zIElona mIKroElEKtrownIa w Każdym domu
działań w dziedzinie energetyki będzie promocja małych projek-tów energetycznych, wykorzystu-jących lokalnie dostępne zaso-by. Promocja mikroinstalacji jest szansą dla Polski, na budowanie nowoczesnego i innowacyjnego rynku urządzeń energetyki roz-proszonej, zarówno dla potrzeb wewnętrznych kraju, jak i na eks-port. Ministerstwo Gospodarki
przygotowało przepisy, umożli-wiające sprzedaż zasadach pre-ferencyjnych, energii elektrycznej wytworzonej w mikroinstalacjach. Projekt nowych regulacji znalazł się w pakiecie ustaw energetycz-nych opublikowanych w grudniu 2011 r. przez Ministerstwo Gospo-darki.
Zdaniem prof. Jeremy’ego Rifkin’a, zbliża się nowa era pro-ducentów i konsumentów energii generowanej z niewielkich mocy instalacji wykorzystujących odna-wialne źródła energii (OZE).
Nowy model gospodarczy składa się z pięciu filarów:• 20% udziału OZE w mixie ener-getycznym do 2020 roku;• produkcji zielonej energii w mi-kroelektrowniach, jakimi staną się budynki;• przechowywania energii w noś-nikach wodorowych;• wykorzystania technologii inter-netowych do zarządzania nową siecią energetyczną;• transportu i logistyki
Lokalizacja mikroźródeł bli-sko odbiorcy pozwala uniknąć większości kosztów związanych z przesyłem i dystrybucją energii.
źródło: mg.gov.pl
Bytomska firma Digital Core Design jest dostawcą super szyb-kiego mikroprocesora. Odbior-cami są już takie firmy jak Intel, Siemens, Philips, Toyota, czy General Electric, które stosują je w milionach urządzeń takich jak USB, odtwarzacze multimedialne, telefony komórkowe, systemy so-larne, inteligentne zabawki czy też automatyka przemysłowa.
Mikroprocesor DQ80251 na-leżący do rodziny 8051, opraco-
SEnSacja w śwIEcIE ElEKtronIKI. Polski mikroprocesor 50-krotnie szybszy od najszybszych na świecie
wany został w laboratorium DCD i jest najszybszym na świecie rozwiązaniem z rodziny 8051, po-siadającym nieograniczone możli-wości rozbudowy, czym wzbudził sensację w całym świecie elektro-niki, bowiem zastosowano w nim rozwiązania z pogranicza fizycz-nych możliwości technologii. Mi-kroprocesor DQ80251 dzięki spe-cjalnej konstrukcji bez problemów osiąga 300 MHz. Wskaźnik wydaj-ności procesora jest o ponad 70%
wydajniejszy, niż najszybsze po-dobne rozwiązania. Rozwiązanie typu PMU (Power Management Unit) w połączeniu z niespotykana częstotliwością pracy. Odpowia-da współczesnym wymaganiom urządzeń mobilnych, w których potrzebna jest duża moc oblicze-niowa i niski pobór energii.
źródło: UM Bytom
19 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA
tEchnoloGIa olEd w motoryzacjI
Świetlista i przezroczysta przyszłość dachów samocho-dowych
Firmy BASF i Philips w ramach projektu „OLED 2015” współpra-cują nad nową technologią OLED (Organic Light Emitting Diode) od 2006 roku.
olEd składa się z warstwy emisyjnej, warstwy przewodzą-cej, podłoża oraz anody i katody. Warstwy złożone są z cząstek organicznych polimerów przewo-dzących. Ich poziom przewodze-nia znajduje się w zakresie mię-dzy izolatorami a przewodnikami, z tego względu nazywane są one półprzewodnikami organicznymi. Przyłożenie napięcia do OLED po-woduje przepływ elektronów od katody do anody, zatem katoda podaje elektrony do warstwy emi-syjnej, a anoda pobiera elektrony z warstwy przewodzącej, innymi słowy anoda podaje dziury elek-tronowe do warstwy emisyjnej.
Stopień zaawansowania tych badań jest na tyle wysoki, że po-zwala już na zastosowanie tej technologii w praktyce. System OLED można zintegrować z da-chami samochodów. Wyłączone diody OLED są przezroczyste, dzięki czemu widoczność jest nie-ograniczona. Jedno naciśnięcie przycisku pozwala oświetlić wnę-trze pojazdu. Ta koncepcja zasto-sowania oświetlenia OLED w da-
chach samochodów jest efektem wieloletniej współpracy firm BASF i Philips.
Takie rozwiązanie oferuje tren-dy w budowie pojazdów oraz in-nowacyjne możliwości w zakresie ich projektowania. Możliwe już jest stworzenie konstrukcji war-stwowej, która składa się z prze-zroczystych diod OLED i ogniw słonecznych.
Takie połączenie daje przy-szłemu kierowcy futurystycznego pojazdu, jedyne w swoim rodza-ju poczucie otwartej przestrze-ni. W ciągu dnia wytwarza ono energię elektryczną, a w nocy przezroczyste i bardzo wydajne diody OLED wydzielają bardzo
przyjemne i ciepłe światło. Diody OLED to oświetleniowa rewolucja, jej zalety to duża wydajność ener-getyczna oraz nowe rozwiązania z zakresu projektowania. Diody OLED stanowią cienkie na 1,8 mm źródła światła, które mogą być także przezroczyste. Rozproszo-ne światło powstaje na ich całej powierzchni. Dzięki temu są przy-jazne dla użytkownika, ponieważ nie oślepiają i nie rzucają ostrych cienie w przeciwieństwie do star-szych punktowych źródeł światła.
źródło: Basf, europeanplasticnews.com
20 ElektroTrendy nr 2/2012
NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA
aKumulator cynKowo-PowIEtrzny – rEwolucja w maGazynowanIu EnErGIInaukowcy pracujący dla Eos Energy Storage, skonstruowali nowy typ baterii cyn-kowo-powietrznej o mocy 1/3 kw. może on osiągnąć do 2700 cykli ładowania-rozła-dowania, bez żadnych oznak jej degradacji.
Akumulatory cynkowo-po-wietrzne mają dwa razy większą gęstość energii, niż baterie litowo--jonowe. Bateria będzie mogła być używana przez około 30 lat. Ma stać się najbardziej wydajną baterią na świecie, lepszą nawet od obecnych akumulatorów oło-wiowo kwasowych.
Nowy typ baterii będzie mógł być wykorzystany dla rozwoju samochodów elektrycznych oraz magazynowania energii elektrycz-nej.
Akumulatory cynkowo–po-wietrzne są bezpieczne i niedro-gie. Zapewniają dużą gęstość energii. Uzyskują większą pojem-ność w stosunku do objętości i niższy koszt wytwarzania, niż
inne baterie. Innowacyjność rewo-lucyjnych baterii polega na tym, że czerpią z otoczenia niezbędny do wytworzenia prądu tlen, a nie jak w innych bateriach, w których wszystkie substancje reagujące, znajdują się w ścisłej, niejedno-krotnie, hermetycznej obudowie.
Reagenty stosowane w bate-riach cynkowo–powietrznych, są także wytwarzane na bazie roz-tworów wodnych, dzięki czemu nie zapalają się tak szybko, jak np. baterie litowo-jonowe.
Prace nad nowa generacją akumulatorów trwały latami. Na-ukowcy nie mogli sobie poradzić z niską wydajnością i krótkim czasem użytkowania. Zmienili więc konstrukcję poszczegól-
nych cel ogniwa i elektrolitów. Zazwyczaj w bateriach cynkowo--powietrznych używano wodoro-tlenku potasu. Jednak skutkiem ubocznym wynikającym z jego używania było absorbowanie, dwutlenku węgla (CO2) z powie-trza. W konsekwencji powstawał węglan potasu, który powoli za-mykał membranę powietrzną ko-mórki ogniwa.
Dlatego zamiast wodorotlenku potasu użyli elektrolitu o neutral-nym pH, dzięki czemu dwutlenek węgla przestał być pochłaniany. Przy okazji zmieniono całkowi-cie układ cel w bateriach. Dzięki zmianą konstrukcyjnym, odłącze-nie płynnego elektrolitu od po-wietrza następuje grawitacyjnie (dotąd odbywało się to przez spe-cjalne membrany). Uniemożliwia to elektrolitycznemu odkładaniu się warstw z membrany na elek-trodzie cynkowej, co było (jest?) powodem uszkadzania cel aku-mulatora.
Naukowcy pracujący dla Eos Energy Storage obecnie pracują nad baterią o mocy ponad 1 MW, kosztującą około 160 USD za 1 kWh i działającą bez degradacji, przez co najmniej 10 tysięcy cykli.
źródło: TechnologyReviev
21 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA
EKoloGIczny tramwaj w GdańSKuKursuje po Gdańsku, można go spotkać na wszystkich liniach. Przez dwanaście najbliższych miesięcy swoimi „barwami” namawiać będzie do segregacji odpadów. Jest częścią projektu „Czyste Miasto Gdańsk”
źródło: gdańsk.pl
jak wynika z ostatnich ba-dań przeprowadzonych przez continental mobility Study na grupie około 1500 respondentów w Niemczech, Francji, USA i Chi-nach, ograniczony zasięg akumu-latorów jest główną barierą, znie-chęcającą kierowców do zakupu samochodów elektrycznych, po-mimo tego że nowy rekord trasy osiągnął prawie 220 km.
Bardziej efektywne źródło za-silania, umożliwiające przejecha-nie do 300 km bez konieczności ładowania baterii zdecydowanie, zwiększyłoby potencjał rynkowy tego rodzaju pojazdów.
Stosunkowo niewielki zasięg pojazdów elektrycznych oraz sła-bo rozwinięta infrastruktura do ła-dowania zniechęcało 72% poten-cjalnych nabywców. Z tego tylko powodu około 4% z nich obecnie rozważa zakup eko-auta, którego akumulator wystarcza tylko (aż?) na 150 km. Wskaźnik ten wzrasta nieznacznie do 6%, jeżeli dystans zwiększy się do 300 km. Wśród
oGranIczony zaSIęG Samochodów ElEKtrycznych, jaK na razIE znIEchęca
KIErowcówkonsumentów zdecydowanych na zakup samochodów elek-trycznych niekwestionowanymi liderami, są Chińczycy. Aktualnie 14% Chińskich kierowców jest potencjalnymi nabywcami. Ich liczba wzrośnie do 27%, jeżeli za-sięg samochodów zwiększy się dwukrotnie. Wynika to z rozpo-wszechnionej w Chinach kultury motoryzacyjnej. Mało kto zdaję sobie sprawę z faktu, że więk-szość pojazdów jednośladowych, typu rowery, skutery, itd., napę-dzane są prądem z akumulatorów i to z możliwością doładowania ich w czasie jazdy (nie dotyczy to ubogich, ze względu na położenie geograficzne, północno-zachod-nich prowincji Chin).
Statystycy podają, że «praw-dopodobnie» lub «zdecydowa-nie» - 27% Niemców, 29% Ame-rykanów, 10% Francuzów i aż 65% Chińczyków. zamierza kupić auto elektryczne, Polscy kierow-cy w tych statystykach nie zostali uwzględnieni.
Kierowcy we wszystkich kra-jach, w których przeprowadzono ankietę, zgodnie stwierdzili, że to właśnie cena jest podstawowym warunkiem zakupu elektrycznego samochodu. Badania wyraźnie po-kazały, że chociaż wielu kierowców już słyszało o samochodach elek-trycznych, to wciąż uważają tę tech-nologię za nie w pełni rozwiniętą.
źródło: conti-online.com, gmagazyn
22 ElektroTrendy nr 2/2012
NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA
Konieczność zwiększenia przepustowości linii przesyło-wych zmusza do maksymalne-go zwiększenia gęstości mocy w istniejących już korytarzach przesyłowych.
Przeprowadzono do tej pory wiele doświadczeń i ba-dań, aby znaleźć sposób na zwiększenie przepustowości li-nii energetycznych. Wyniki tych studiów wskazują, że jednym ze sposobów jest stosowa-nie systemów wielofazowych. Badano systemy maksymalnie 36-fazowe. Okazało się, że syste-my 6-fazowe I 12-fazowe są naj-lepszą alternatywą dla tradycyj-nych systemów 3-fazowych.
jakie są podstawowe cechy systemów wielofazowych?
• W systemach 6-fazowych napięcie międzyfazowe jest równe napięciu pojedynczej fazy;
• W systemach większych niż 6-fazowy napięcie międzyfa-zowe pomiędzy sąsiednimi fazami
altErnatywa dla SyStEmów
3-Fazowych jest niższe niż napięcie pojedyn-czej fazy. Dlatego zawsze w syste-mach międzyfazowych to właśnie napięcie jednej fazy jest punktem odniesienia;
• Podczas gdy w syste-mach 3 fazowych napięcie mię-dzyfazowe jest zawsze jednako-we, w systemach wielofazowych zależy ono od określonego łącze-nia przewodników.
cechy charakterystyczne systemów wielofazowych w po-równaniu z tradycyjnym syste-mem 3-fazowym
• Można transmitować tyle samo energii przy niższym napię-ciu
• Mniejsza przestrzeń mię-dzyfazowa
• Dzięki mniejszym gra-dientom napięcia można używać przewodniki o mniejszych rozmia-rach
• Wraz z wzrastającą licz-bą faz zwiększa się także praw-dopodobieństwo przeskoku iskry
między dwoma fazami. Dlatego należy niezwykle ostrożnie pro-jektować izolację.
• Przekazywanie energii z pomocą systemów większych niż 3-fazowe wymaga odpowied-nich transformatorów i wyłącz-ników, przełączników oraz szyn zbiorczych. Wszystko to jest bar-dzo kosztowne i trudne do utrzy-mania, kiedy mamy do czynienia z połączeniem linii 3-fazowej. Dlatego też stosowanie wielofa-zowych transmisji jest dziś ograni-czone jedynie do kilku linii.
źródło: Electrical-engineering-portal
Poniżej zestawienie wartości napięcia międzyfazowego z napięciem pojedynczej fazy dla wielofazowego systemu (kV)
23 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA NA DOBRY POCZĄTEK
AkTuAlności i wydArzEniA
Firma STS elektro została ofi-cjalnym dystrybutorem firmy Delta Electronics na terenie
Polski, w zakresie zasilaczy nisko-napięciowych oraz systemów za-silania. Produkty firmy Delta Elec-tronics charakteryzują się wysoką jakością wykonania i produkowa-ne są wg systemu Quality.
W ofercie znajdują się zasi-lacze impulsowe serii PMC oraz DRP, które stanowią źródło prądu stałego dla systemów automatyki i elektroniki przemysłowej.
Znajdują zastosowanie w apli-kacjach oświetleniowych, stero-waniu maszyn i urządzeń, syste-mach domofonów czy security, aparaturze medycznej, sprzęcie telekomunikacyjnym, wszelkiego rodzaju urządzeniach biurowych oraz elektronice użytkowej.
Charakteryzują się, m.in.:yy Stabilnym napięciem wyjścio-
wym, niezależnym od jakości na-pięcia zasilającego; yy Zabezpieczeniem przed prze-
ciążeniami. Obciążenie zasilacza w 150% do 5 sekund; yy Bardzo wysoką odpornością
na zwarcia; yy Ochroną przed podwyższoną
temperaturą pracy;yy Stosunkowo niewielkimi roz-
miarami oraz masą; yy Łatwością podłączenia kabla,
dzięki możliwości odłącznia most-ka zasilającego.
yy Przewidywaną żywotnością około 10 lat
delta Electronics to światowy producent urządzeń i elementów z zakresu elektroniki zatrudnia-jący około 75,000 pracowników. Grupa delta posiada rozbudowa-ną sieć sprzedaży (ponad 80 biur
sprzedaży) na całym świecie oraz zakłady produkcyjne na Tajwanie, w Chinach, Tajlandii, Meksyku, Indiach czy Słowacji (36 fabryki oraz 43 jednostki rozwojowo ba-dawcze). Grupa delta jest naj-większym na świecie dostawcą urządzeń zasilających, działający m.in. w nw. sektorach: • zarządzanie energią,• energia odnawialna,• produkcja komponentów elek-tronicznych,• systemy wyświetlające (projek-tory, wyświetlacze),
• automatyka przemysłowa,• sieci komputerowe i rozwiązania dla branży IT,• biotechnologia,• źródeł energii.
Produkty delta zdobyły uz-nanie takich firm jak Dell, IMB, HP, Sony i wielu innych. Sukces ten zawdzięcza ustawicznej pra-cy nad podnoszeniem jakości swoich wyrobów. Niezawodność produktów Delta jest wynikiem ujednoliconej polityki jakościowej. Wszystkie zakłady produkcyjne posiadają systemy zarządzania jakością potwierdzone certyfika-tem ISO-9001. s
Delta Electronics już w Polsce
Delta Blue
CMYK 100, 0, 0, 0 RGB 0, 135, 220 Web Safe 00 87 DC
NA DOBRY POCZĄTEK
Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK
Podsłuchane
24 elektroTrendy nr 2/2012
PodsłuchaneŹ r ó d ł o : R e u t e r s
1. Europa zarobiła na FacEbooku
Europejskie gospodarki zarobiły w 2012 roku, 15,3 mld euro dzięki Facebookowi.
W Polsce, kwota ta oscyluje w granicach 150-200 mln euro. Dzięki internetowemu kolosowi powstało w Europie ponad 232 tysięcy miejsc pracy. Z obliczeń wynika, że całkowita wartość wpływu Facebooka na gospo-darki 27 państw Unii Europejskiej i Szwajcarii wyniosła w sumie 15,3 mld euro. Dochody w skali całej Europy, m.in. dzięki tworze-niu i korzystaniu z aplikacji do-stępnych na Facebooku, szacuje się łącznie na około 2 mld euro. Największy udział w tej kwocie mają przedsiębiorstwa, które wy-korzystują facebooka do promocji swoich usług i produktów, m.in. poprzez tworzenie i aplikacji, któ-re później trafiają do docelowego konsumenta. Niemałe znaczenie ma także działalność reklamowa, gdzie wydatki na płatne reklamy wyniosły około 700 mln euro.
2. DziEci w siEciNiemal już 1,3 mln dzieci korzysta codziennie z Internetu. To prawie 20% więcej, niż rok wcześniej.
Polsce daleko jeszcze do interne-towych standardów zachodnich, ale dzięki bardzo młodemu po-koleniu jesteśmy na dobrej dro-dze. Najmłodsi nie są biernymi użytkownikami wirtualnego świa-ta, często już kilkulatki posiadają smartfony czy własne kompute-ry ze stałym dostępem do sieci. Często otrzymują je jako prezent z okazji Pierwszej Komunii lub in-nych uroczystości.
3. E-hanDEl ma się DobrzE
87% e-sklepów internetowych spodziewa się lepszych wyników w 2012, niż w roku poprzednim, a 38% zdecydowanego wzrostu.
W Polsce dział już ponad 11.000 e-sklepów, a liczba ich wciąż rośnie.
Obroty w 2011 roku wzrosły o 16% w stosunku do 2010 i wy-niosły 7,5 mld zł
Ponad 70% polskich internau-tów co najmniej raz zrobiła zaku-py poprzez Internet.
Osoby, które korzystają z tech-nologii cyfrowych i Internetu, w ciągu ostatnich pięciu lat rady-kalnie zmienili swoje zwyczaje. Aż 86% korzysta z portali społecz-nościowych, a 70% kupuje bilety lotnicze lub wyjazdy wakacyjne.
4. w polscE płacEniE kartami, najDroższE
Opłaty interchange w Polsce są ponad 2-krotnie większe od śred-niej dla całej Unii Europejskiej i aż 8-krotnie wyższe, niż, np. w Fin-landii, czy na Węgrzech. Wyso-kość opłat negatywnie wpływa na dynamiczny rozwój obrotu bez-gotówkowego. Przykładowo karty Debit masterCard obarczone są opłatą na poziomie 1,64%, pod-czas gdy średnia dla państw euro-pejskich wynosi zaledwie 0,77%.
Banki zapowiadają, że opłaty interchange będą stopniowo ob-niżane do 2016 roku.
5. FinansujEmy się sami, niE chcEmy być innowacyjni…
…I spadamy w rankingu globali-zacji, z 25 na 27 miejsce.
Pośród małych i średnich firm w Polsce, 52% z nich nie korzysta z zewnętrznych źródeł finansowa-nia.
Polskie przedsiębiorstwa są mało innowacyjne i zajmujemy 5 miejsce, ale od końca. Gorzej jest tylko na Łotwie, na Litwie, w Buł-garii i w Rumuni.
NA DOBRY POCZĄTEK
Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK
Podsłuchane
25 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Ź r ó d ł o : R e u t e r s
Dotychczasowe miejsce w ran-kingu najbardziej zglobalizowa-nych gospodarek, straciliśmy za zbyt małe inwestycje w badania i rozwój
6. sEjm uchwalił prEmiE innowacyjnE Dla Firm
Aż 70% poniesionych kosztów będzie mogła wynieść premia innowacyjna dla firm inwestują-cych w nowe technologie. Zmia-na w prawie ma pomóc w wy-korzystaniu unijnych środków przeznaczonych na finansowanie innowacji i dostosowując polskie prawo do unijnych regulacji. Jako premię innowacyjną będzie moż-na dostać zwrot nie tylko 70% za-ciągniętego kredytu, ale również wszystkich poniesionych kosztów.
7. polska niska aktywność patEntowa Nakłady Polski na rozwój innowacyj-ności w zeszłym roku nie przekro-czyły poziomu 0,58% PKB, podczas
gdy zalecana przez Unię Europej-ska wartość nakładów wynosi 3%.
Równie źle, jak nie gorzej wy-padamy pod względem aktywno-ści patentowej. W 2010 roku Po-lacy złożyli zaledwie 343 wnioski patentowe, czyli blisko 100-krot-nie mniej, niż nasi sąsiedzi za Odry, Niemcy.
8. siEmEns bęDziE kłaDł Siemens uzyskał kontrakt o war-tości 1,1 mld euro na położenie 420 km kabla po dnie Morza Ir-landzkiego, który połączy sieci energetyczne Anglii i Szkocji.
9. niEmcy oszczęDzają na Ekologii
Rząd Niemiec obniży o kolejne 20-30% zachęty dla firm ener-getycznych za elektryczność wy-twarzaną z energii słonecznej. Mało tego, przyśpieszył termin wprowadzenia tej uchwały o trzy tygodnie. Jest to już kolejna ne-gatywna zmian w tym roku. Ostat-nia wprowadzona została w życie
wraz Nowym Rokiem 2012 i to o 15%.
Hiszpanie, Brytyjczycy i Cze-si, też oszczędzają na zielonej energii.
Polska tradycyjnie, też chce zaoszczędzić na subsydiach zie-lonej energii. Tylko w tym roku ma być to ponad miliard złotych.
10. msp DalEj szuka chętnych na FpE bęDzinMinisterstwo po raz kolejny zapro-siło potencjalnych inwestorów do kupna akcji Fabryki Przewodów Energetycznych S.A. w Będzinie. Chodzi o sprzedaż akcji stanowią-cych 88,25% kapitału zakładowego spółki, pozostałe 11,75% przysłu-guje pracownikom FPE Będzin. Do nabycia jest 2.365.500 zwykłych imiennych akcji o wartości 10 zł każda, stanowiących właśnie te, oferowane 88,25% kapitału spółki.
W pierwszym etapie postę-powania oferty złożyli: Fabryka Transformatorów w Żychlinie, Fa-bryka Kabli ELPAR z Parczewa, AVIA z Pragi oraz holding Maxi-mum z Katowic. Na placu pozo-stała czeska AVIA, która jednak wycofała się.
Fabryka Przewodów Energe-tycznych należy do najstarszych zakładów przemysłu kablowego w Polsce. Obecnie jest jednym z największych producentów prze-wodów gołych w naszym kraju, posiada 2% udział w sprzedaży w rynku krajowym. Zatrudnia 133 pracowników. Oferty można skła-dać do 26 marca 2012 roku
11. co tam paniE w EnErgEtycE?
Stworzenie w ciągu kilku najbliż-szych tygodni konkretnego, racjo-nalnego i harmonijnego progra-mu inwestycyjnego dla polskiej energetyki to jeden z priorytetów, jakie stawia sobie Ministerstwo Skarbu. W najbliższych latach na inwestycje energetyczne zostanie
NA DOBRY POCZĄTEK
Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK
Podsłuchane
26 elektroTrendy nr 2/2012
wydanych blisko 100 mld zł. Tyl-ko, czy te pieniądze zostaną do-brze zagospodarowane?
Ale kwestie finansowe nie wyczerpują problemu. Równie ważna jest stabilność otoczenia regulacyjnego. Inwestorzy, rów-nież spółki Skarbu Państwa, mu-szą mieć poczucie niezmienności przepisów, w ich zasadniczych zrębach. Brak pewności nie po-zwala bowiem rzetelnie oceniać przyszłych inwestycji, co skłania wręcz do nieinwestowania. Inwe-storzy muszą, np. wiedzieć, w jaki sposób będzie wdrażany pakiet energetyczno-klimatyczny. Wśród kluczowych projektów, które po-winny być uchwalone przez Sejm powinna być ustawa o korytarzach przesyłowych oraz projekt zmie-rzający do uwolnienia rynku gazu.
Osobną kwestią jest poszuki-wanie gazu łupkowego. Toczą się w tej chwili negocjacje pomiędzy spółkami Skarbu Państwa, któ-rych finał ma nastąpić w kwietniu 2012 r., a ma być związany z pod-pisaniem konkretnych umów na rozpoczęcie odwiertów w pół-nocnej Polsce. Rozwój przemysłu gazu z łupków ma sprawić, że polski konsument ma płacić za ten surowiec znacznie mniej, niż obecnie. Przykładem jest rynek amerykański, gdzie dziś gaz ofe-rowany jest za kwotę 85 dolarów. W Polsce odbiorca indywidualny płaci za niego 500 dolarów.
12. cEt powiększył gamę przEwoDów
Od 1 marca 2012 roku CET rozszerzył swoją ofertę się o dwa nowe typy przewodów. Są to prze-wody teleinformatyczne z wypeł-nieniem żelowym znajdujące swo-je zastosowanie w zewnętrznych instalacjach teleinformatycznych. Przewody UTPw kat.5e 4x2x0,5 oraz FTPw kat.5e 4x2x0,5 są od-porne na wilgoć oraz niekorzystne warunki atmosferyczne włączając w to szkodliwe promieniowanie UV. Przewody te sprzedawane
są w dowolnych długościach ze szpuli (na metry) jednak w odcin-kach nie krótszych, niż 50 m. Kon-fekcja zbiorcza to szpula 1000 m.
13. słomczEwska wEszła Do Domus & VEnts group.
Z dniem 1 stycznia 2012 roku, nastąpiło polaczenie rynków odbiorców firm SŁOMCZEW-SKA i DOMUS&VENTS GROUP. W wyniku porozumienia, marka „Słomczewska” weszła w skład asortymentu oferowanego przez „Domus&Vents” i stanowić będzie jego uzupełnienie.
14. cEntrum klima rozbuDowujE się Firma Centrum Klima, produkują-ca wentylatory i klimatyzatory, roz-poczyna budowę drugiej fabryki w Wieruchowie k/Warszawy. Prze-widywany koszt inwestycji szaco-wany jest na 40-50 mln zł. Budowa sfinansowana ma być dzięki leasin-gowi zwrotnemu (jest tańszy w ob-słudze) udzielonego przez ING Lease, co da 33,5 mln zl brutto, na-tomiast pozostała cześć pozyskana zostanie z Citibanku. Nowy zakład wybudowany zostanie obok obec-nego, prace mają rozpocząć się w II kwartale, a zakończyć z koń-cem IV kwartału 2012 roku.
15. instytut EnErgE-tyki zamyka łóDzki zakłaD transFor-matorów iE
Z dniem 1 lutego Zakład Trans-formatorów Instytutu Energetyki z siedzibą Łodzi został przekształ-cony w Pracownie Monitoringu i Diagnostyki Transformatorów.
13. raDa. rEaktywacjaDnia 14 lutego tego roku, w same „walentynki” odbyło się pierwsze,
po latach przerwy, posiedzenie Rady Zarządzającej do spraw cer-tyfikacji wyrobów elektrotechnicz-nych przy Instytucie Elektrotech-niki, powołanej przez Dyrektora Instytutu, prof. Wiesława Wilczyń-skiego.
W skład Rady weszło pięć osób reprezentujących:• Instytut Elektrotechniki • SEP - Stowarzyszenie Elektry-ków Polskich• PIGE - Polska izba Gospodar-cza Elektrotechniki• Federację Konsumentów• Przedstawiciela producentów elektrotechniki - ETI Polam
Przewodniczącym Rady Za-rządzającej został wybrany Bogu-sław Muszyński z SEP.
Rada podjęła uchwały doty-czące Regulaminu Rady, Polityki Jakości Jednostki Certyfikującej oraz Cennika Opłat.
Jak było posiedzenie, to pojawi-ły się też pytania otwarte do człon-ków nowej Rady Zarządzającej:• Czy reaktywacja Jednostki Certyfikującej przyczyni się do po-prawy jakości i bezpieczeństwa produktów elektrotechnicznych dostępnych na rynku? • Czy również, - Bardzo ważne pytanie dla prężnych, lecz nie za-sobnych firm,, (a właściwie jesz-cze ważniejsza odpowiedź na nie), - Czy również przyczyni się do obniżenia cen za sprawdzenie i certyfikację (lub nie) kontrolowa-nych produktów? • Czy ceny będą konkurencyjne i jak bardzo, jeżeli będą?• Czy wzorem niemieckiej elek-trotechniki, Polska będzie miała swój znak jakości, wzorowany np. na VDE i naszym rodzimym znaku „B”” • Czy też będzie to kolejna sztu-ka dla sztuki?
Póki co, skład Rady Zarzą-dzającej gwarantuje prawidłową realizację postawionych przed Radą zadań. I jak zawsze bywa, to samo życie przeprowadzi bez-duszną weryfikację.
A my… My trzymamy kciuki. s
NA DOBRY POCZĄTEK
Podsłuchane NA DOBRY POCZĄTEK
Podsłuchane
27 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
1. chiński juan w polscE, stał się FaktEm
BRE Bank oferuje przedsiębior-com rozliczenia w chińskiej wa-lucie Tak więc, rozliczenia w chiń-skim juanie (RMB) w Polsce stały się faktem. Klienci mogą dokony-wać płatności zagranicznych, korzystać z inkaso dokumento-wego, akredytyw oraz gwaran-cji. Dzięki dostępnym nowym instrumentom zmniejszyła się liczba przewalutowań, dokony-wanych przy każdej transakcji. Krótszy czas rozrachunku, łatwiej też uzyskać lepsze warunki ceno-we od dostawców chińskich na-wet w granicach 5-10% wartości kontraktu. Jedyną wadą jest fakt, że ilość środków jest ograniczo-na, ponieważ jest ściśle monitoro-wana przez rząd ChRL.
Swojego czasu podobne roz-liczenia wprowadził bank HSBC.
2. chińskiE liniE lotniczE lot?
Polskie Linie Lotnicze LOT od pew-nego czasu wydają się być filmową uciekającą panną młodą. Ostatnio ponownie pojawili się zalotnicy i starają się o jej rękę i o jej wia-no. Do pojedynku stanęło dwóch konkurentów: Air China i Turkish Airlines. Obaj są, podobnie jak LOT, członkami sojuszu lotniczego Star Alliance. Dla Chińczyków, po-dobnie jak dla Turków, LOT miałby spełniać rolę przewoźnika dowo-żącego pasażerów do centrum przesiadkowego w Warszawie, a później dalej w świat.
Air China i Turkish Airlines ob-sługują po 200 tras, LOT -96.
3. kolEjny chiński pick-up w polscE?Jeżeli spełnią się zapowiedzi, to chińska firma motoryzacyjna BEI-
co w chinach piszczy…QI FOTON (jedna z największych, na prawie 300 istniejących w Chi-nach), zadebiutuje na polskim rynku, wprowadzając do sprzeda-ży model Tunland nowej generacji (model P201), w wersji pick-up, o wymiarach: długość 5310 mm, szerokość 1880 mm, rozstaw osi 3105 mm, prześwit 220 mm. Bei-qi Foton Thuland zaoferować ma do wyboru dwa silniki: benzynowy (Foton) o poj. 2,4 litra i mocy 136 KM i diesel (Cummins) o poj. 2,8 litra o mocy 130 KM (280 Nm) lub 163 KM (360 Nm) oraz dwie skrzy-nie biegów: manualną 5-biegową (Getrag) lub automatyczną 6-bie-gową (ZF).
Jest to już druga chińska mar-ka i drugi model pick-upa dostęp-ny na polskim rynku,. Pierwszym jest GrandTiger ZX, montowany w Lublinie przez rodzimy Pol-Mot Warfama.
4. polskiE pomorzE walczy z niEmiEckim hamburgiEm - o chińczyków
Porty w Gdańsku i Gdyni chcą zo-stać bramą do Europy i zastąpić, jak dotąd trudno zastępowalny Port Hamburg. Niedawno, w tym celu Pomorska Specjalna Strefa Ekonomiczna podpisała porozu-mienie z władzami miasta i portu Zhuhai w prowincji Guangdong o współpracy polskich portów z Portem Gaolan. Władze PSSE zadeklarowały rozbudowę pol-skiego centrum logistycznego, a strona chińska rozbudowę portu Gaolan i budowę nowego cen-trum logistycznego. Oba przed-sięwzięcia maja służyć wzajemnej wymianie usług portowych i kon-sultingowych.
Eksport z Polski do Chin to jedna dziesiąta (1/10) importu
z Chin do Polski. Wspólna inwe-stycja pomiędzy portami to szan-sa obsługi importu do Europy, i co najważniejsze dla Polski, szansa eksportowa.
5. chiny przEjmują aFrykę. w latach 2001-2010 chiny uDziEliły aFrycE więcEj pożyczEk, niż bank światowy.
Imponujące centrum kongresowe wraz ze 100 metrowym wieżow-cem ze szkła i aluminium, najwyż-szą budowlą w okolicy, zostało wybudowane w stolicy Etiopii, Ad-dis Abebie z przeznaczeniem na nową siedzibę Unii Afrykańskiej. Zostało sfinansowane w 100% przez rząd chiński, łącznie z meb-lami. Całość kosztowała 200 mln dolarów. Budowa centrum kon-gresowego trwała od 2009 roku, większość materiałów sprowa-dzono z Chin, a na budowie pra-cowało 1200 osób, w większości Chińczyków.
Chiny sprowadzają z konty-nentu afrykańskiego ropę naftową (1/3 chińskiego importu), miedź, kobalt i rudę żelaza. W ciągu ostat-nich 10 lat chińsko-afrykańska wy-miana handlowa wzrosła 6-krotnie i wynosi około 120 miliardów do-larów rocznie. Dla polepszenia lo-gistyki inwestują i budują potrzeb-ną do tych celów infrastrukturę, tj. drogi, linie kolejowe, lotniska i porty. Ale także szpitale i szkoły. Pomagają zadłużonym krajom, kilkudziesięciu z nich umorzyli zaciągnięte długi. A Angola była w pierwszej dekadzie XXI wieku, najszybciej rozwijającym się kra-jem świata. s
NA DOBRY POCZĄTEK
Polska Izba GosPodarcza ElEktrotEchnIkI
28 ElektroTrendy nr 2/2012
Tradycje związane są z przedwojenny-mi fabrykami Kabel Polski i Ciszewski oraz powojennymi o znanych na-
zwach: Eltra, Famor, Belma, Romet, For-met, Telfa, Byfauch, FOD, Zachem, Fato i wiele, wiele innych.
W konferencji w hotelu Holiday Inn uczestniczył Prezydent Miasta Bydgosz-czy, który przedstawił ofertę dla poten-cjalnych inwestorów przemysłowych.
Następnie odbyła się dyskusja w trzech przygotowanych blokach te-matycznych:
1. Budowa kompetencji cenowych w branży elektrotechnicznej -Pan Maciej Kraus www.fernpartners.com/pl/services.htmlStrategia cenowa to pierwszy krok na drodze do profesjonalnego zarządza-nia cenami.Fern Partners oferuje kompleksowe usługi w zakresie pozycjonowania cenowego i strategii konkurencji na poziomie produktów, marek jak i ca-łych przedsiębiorstw.
2. Przywództwo w organizacjach XXI wieku – wyzwanie jakie sto-ją przed nami – Pan Marek Socha www.mdp-mdp.pl„Budowa przywództwa na wszyst-kich szczeblach organizacji, opar-tym na zaangażowaniu i odpowie-dzialności wszystkich członków
Bydgoskie spotkanie pige
zespołu po to, aby przekraczać najlepsze, dotychczasowe wyniki” – czy to jest wyzwanie dla Twojej organizacji?
3. Diagnoza branży, budownictwo polskie w świetle wskaźników makroekonomicznych oraz mier-ników rozwoju ASM - Centrum Badań i Analiz Rynku Sp. z o.o. - Pani Małgorzata Walczak-Go-muła, Paweł Łuszcz www.asm--poland.com.pl
Następnie uczestnikami kon-ferencji zaopiekowała się prze-wodniczka Daria w stroju histo-rycznym, i poprowadziła po Rynku Starego Miasta, ulicą Dłu-
gą, do Wyspy Młyńskiej http://pl.wikipedia.org/wiki Wyspa_ M%C5%82y%C5%84ska_w_Byd-goszczy
Po drodze uczestnicy posilili się w restauracji Maestra w gma-chu Opery Nova, aby następnie przejść do gmachu Opery Nova.
Następnego dnia kontynuo-wano zwiedzanie Bydgoszczy z przewodnikiem. Uczestnicy Kon-ferencji obejrzeli Muzeum Biały Spichrz i wystawę pn. „W grodzie Bydgosta. Tajemnice życia wczes-nośredniowiecznych mieszkań-ców Bydgoszczy i okolic”, gdzie podczas rekonstrukcji wydarzeń historycznych pod topór miejskie-
J a n u s z n o w a s t o w s k i
W połowie grudnia ubiegłego roku, odbyło się, tym razem w Bydgoszczy, coroczne świąteczne spotkanie Polskiej Izby Gospodarczej Elektrotechniki. Nieprzypadkowo spotkano się w Bydgoszczy, bowiem jest to miasto o dużych tradycjach przemysłu elektromechanicznego, a obecnie jest tu statutowa siedziba Izby.
NA DOBRY POCZĄTEK
Polska Izba GosPodarcza ElEktrotEchnIkI
29 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
h t t p : / / w w w . m u z e u m .b y d g o s z c z . p l / w y s t a w a .php?79,Mennica_bydgoska
Następnie cała grupa autoka-rem udała się na tereny obecnego zakładu Zachem - do Exploseum - niezwykłego Muzeum w dawnej fabryce nitrogliceryny DAG. http://www.muzeum.bydgoszcz.pl/dag.php
Wieczorową porą uczestni-cy Konferencji udali się do Te-atru Polskiego w Bydgoszczy na spektakl „Szwoleżerowie” reżyse-rii Jana Klaty, o psychologicznych rozterkach młodych sportowców, nawet często targających się na własne życie.
Bydgoszcz w średniowieczu słynęła z wielu dobrych bro-warów, których ostatnią konty-nuacją jest nowo otwarta Wa-rzelnia Piwa , gdzie uczestnicy nieomieszkali zakosztować kilku gatunków. http://www.warzelni-apiwa.pl/
go kata położyli głowy: Prezes ERGOM Janusz Majchrowicz i Se-kretarz PIGE Janusz Nowastowski - podobno zasłużenie?!
h t tp : / /www.muzeum.byd-goszcz.pl/wystawa.php?74,W_grodzie_Bydgosta_Tajemnice_zy-cia_wczesnosredniowiecznych_mieszkancow_Bydgoszczy_i_okolic
W centrum miast w zakolu Brdy jest Wyspa Młyńska z Wene-cją Bydgoską , a na niej Europej-skie Centrum Pieniądza
brunch z biznesem
kalejdoskop
30 ElektroTrendy nr 2/2012
O SPÓŁCE GRODNO S.A.GRODNO S.A. to jeden z najdłu-żej działających na polskim rynku dystrybutorów artykułów elektro-technicznych i oświetleniowych.
Początki firmy sięgają 1990 roku, kiedy to otwarto pierwszy rodzinny sklep elektryczny w War-szawie, przy ul. Tamka (dzielnica Powiśle).
Obecnie podstawowa działal-ność Spółki skupia się na hurto-wym handlu poprzez sieć 36 hur-towni zlokalizowanych na terenie całego kraju.
GRODNO S.A. od wielu lat jest liderem w województwie ma-zowieckim. Dzięki dokonanym akwizycjom punktów sprzedażo-wych Spółka rozpoczęła proces konsolidacji rozdrobnionego ryn-ku i stała się jedną z czołowych firm w branży elektrotechnicznej w Polsce.
Spółka posiada szeroką i zdy-wersyfikowaną grupę odbiorców z sektorów energetyki, budowni-ctwa, infrastruktury i przemysłu.
GRODNO, nowy lider ogólnopolskiego rynku hurtowego
Oprócz bogatej oferty towarów - ponad 135 000 produktów - spół-ka świadczy dodatkowe usługi, w tym między innymi doradztwo techniczne, audyty systemów oświetlenia oraz instalacji elek-trycznych, konserwację czy ob-sługę gwarancyjną.
Miniony 2011 rok zakończył się dla GRODNO S.A. znaczny-mi wzrostami. Spółka nie tylko odnotowała dynamiczną i rekor-dową w historii swojej działal-ności zwyżkę przychodów kwar-talnych. W 2011 zwiększyła się również liczba jej klientów oraz asortyment. Priorytetem dla fir-my jest ekspansja terytorialna. W jej wyniku sieć dystrybucji GRODNA liczy już 36 hurtowni zlokalizowanych na terenie ca-łego kraju.
REkORDOWE WyNikiNa początku lutego 2012 roku, Spółka GRODNO S.A., jeden z największych dystrybutorów
sprzętu elektrotechnicznego w Polsce, opublikowała wyniki za czwarty kwartał 2011 r. (III kw. roku finansowego 2011/12 Spółki). Po trzech kwartałach obrotowych przychody Spółki wyniosły 138,18 mln zł, przynosząc wzrost o 47% w porównaniu z tym samym okre-sem roku poprzedniego. W ujęciu kwartalnym przychody GROD-NA zwiększyły się do 54,14 mln zł, o 46% więcej w odniesieniu do tego samego kwartału w roku ubiegłym. Tym samym firma od-notowała rekordowy rezultat w swojej ponad 20-letniej historii.
WięCEj kliENtÓW i ASORtyMENtuFirma może pochwalić się rów-nież wzrostem liczby klientów. Na koniec 2011 r. Spółka miała 44 tysiące klientów (detalicznych i in-stytucjonalnych). To o 30% więcej, niż w 2010, kiedy ich liczba wynio-sła 34 tysiące.
Zwiększył się też asortyment firmy. Na koniec ubiegłego roku
brunch z biznesem
kalejdoskop
31 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
w ofercie GRODNA znalazło się 135 tysięcy pozycji produktowych, podczas gdy w 2010 było ich 120 tysięcy. W kolejnych latach Spół-ka zamierza konsekwentnie ten asortyment poszerzać.
EkSPANSjA tERytORiAlNARok 2011 był dla firmy GRODNO przełomowy. W kwietniu Spółka zadebiutowała na alternatywnym rynku NewConnect. Dzięki pry-watnej emisji pozyskała 7,59 mln zł. Środki te zostały przeznaczone na sfinalizowanie przejęcia sześ-ciu punktów sprzedaży od przed-siębiorstwa Ostel oraz otwarcie dwóch nowych oddziałów - w Kra-kowie i Łodzi.
Biorąc pod uwagę jeden z głównych celów strategicznych GRODNO S.A. - rozwój terytorial-ny Spółki, firma uruchomiła kolej-ne hurtownie w Chorzowie, Toru-niu, Warszawie i Gdańsku. Otwie-rając 12 placówek handlowych w 2011 r., firma przekroczyła ubie-głoroczny plan, który zakładał po-szerzenie sieci handlowej o osiem lokalizacji. Już w 2012 r. powstał oddział w Białymstoku. Nowo ot-warty oddział, to pierwszy punkt handlowy GRODNA na Podlasiu.
ROzWÓj lOGiStykiJednym z najważniejszych wy-darzeń w Spółce było otwarcie Centrum Dystrybucji w Małopolu. Pozwoliło ono na scentralizowa-nie funkcji logistycznych, realizo-wanych dotychczas za pomocą
trzech magazynów. Dzięki tej in-westycji Spółka spodziewa się oszczędności kosztów logistycz-nych na poziomie około 15-20% rocznie. Jednocześnie wdrażany jest nowoczesny system informa-tyczny, który poprawi efektywność zarządzania rotacją towarów.
Obiekt w pełni zabezpie-czy potrzeby GRODNO S.A. na najbliższe lata. Należąca do Spół-ki działka pozwala jednocześnie na dalszy rozwój i wielokrotne po-większenie posiadanej powierzch-ni magazynowej w przypadku ros-nących potrzeb firmy.
Długoterminowa strate-gia spółki zakłada, iż w ciągu najbliższych pięciu lat GRODNO znajdzie się w czołówce lide-rów branży elektrotechnicznej w Polsce Centrum Dystrybucji w Małopolu
lOkAlizACjA. Nowe centrum logistyczne zlo-kalizowane jest w miejscowości
Małopole, 20 km od Warszawy, bezpośrednio przy trasie S8. Na działce o powierzchni 3,5 ha znaj-dują się: • magazyn wysokiego składu
o powierzchni 30 tys. m3, • plac kablowy liczący 3 tys. m2,• budynek administracyjno-biu-
rowy o powierzchni 900 m2.
PRACOWNiCy. W Centrum Dystrybucji GRODNO w Małopolu zatrudnione są 34 osoby. Pełnią one rozmaite funk-cje w działach: magazynowym, logistycznym, handlowym i księ-gowym.
„Dynamicznie się rozwijamy i podejmujemy działania mające na celu zwiększenie naszej konkurencyjności oraz wzmocnienie pozycji na ryn-ku. W ubiegłym roku nabrały przyspieszenia prace nad penetracją nowych rynków docelowych, skupiliśmy się też na rozwoju segmentowym sprze-daży oraz usług doradczych. Polityka asortymentowa znajduje się w cen-trum zainteresowania firmy. Naszą grupą docelową są dostawcy o naj-większym potencjale marżowym i udziale rynkowym. Wszystkie te aktyw-ności i podjęte przez nas decyzje dotyczące strategii rozwoju wpływają pozytywnie na osiągane przez nas wyniki”
– mówi Jarosław Jurczak, Wiceprezes Zarządu i Dyrektor Handlowy GRODNO S.A.
„Szybka ekspansja terytorialna była dla nas w ostatnim roku prioryte-tem. W efekcie udało nam się zwiększyć liczbę hurtowni do 36 oraz znacz-nie podnieść przychody. Nasza sieć obejmuje już większość kraju, ale zgodnie z długofalową strategią zamierzamy konsekwentnie zwięk-szać zasięg terytorialny i w ten sposób zdobywać rynek. Chcemy, by do 2015 roku sieć dystrybucji GRODNA liczyła w sumie ok. 45 punktów sprzedaży. Niewykluczone jednak, że wynik ten osiągniemy wcześniej, a łączna planowana liczba punktów sprzedaży zostanie zwiększona”
– mówi Andrzej Jurczak, Prezes Zarządu GRODNO S.A.
brunch z biznesem
kalejdoskop
32 ElektroTrendy nr 2/2012
SyStEM iNfORMAtyCzNy. Obecny system magazynowy funkcjonuje w oparciu o trady-cyjną technologię, polegającą na zbiórce towaru na podstawie dokumentu papierowego. Obec-nie wdrażany jest zaawansowany system WMS do zarządzania ma-gazynem. Dokument tradycyjny będzie zastąpiony przez obieg dokumentów na terminalach ra-diowych (obsługa bezprzewodo-wa w oparciu o kody kreskowe, etykiety logistyczne itp).
Głównym celem implementa-cji WMS jest częściowa automa-tyzacja procesów logistycznych. System ten pozwala na admini-strowanie trasami i wysyłką towa-rów. Dzięki bezpośredniej wysyłce z magazynu centralnego (cross--docking), przyczynia się do skró-cenia łańcucha dostaw. System zarządzania magazynem pozwala także na zwiększenie wydajności pracy. Poprzez analizę pracy ma-gazynierów eliminuje tzw. „pracę anonimową”. Wszystkie te czynni-ki wpływają pozytywnie na zmianę jakości obsługi klientów.
ASORtyMENt. Obecnie w stałym obrocie maga-zynu znajduje się około 12 tysię-cy pozycji. Do końca 2011 r. ilość ta, dzięki przesunięciom towarów między dotychczasowymi loka-lizacjami, zwiększy się do około 13-14 tysięcy produktów.
„Ta nagroda to dla nas ważne wyróżnienie. Od wielu lat nasza firma działa na terenie gminy i mimo iż obec-nie posiadamy placówki w całym kraju, tutaj są nasze korzenie. Cieszymy się, że nasze działania na rzecz Nieporętu i jego mieszkańców zostały zauważone”
– mówi Andrzej Jurczak, Prezes Zarządu firmy GRODNO S.A.
GRODNO S.A. - „fiRMA PRzy-jAzNA GMiNiE NiEPORęt”Spółka otrzymała tytuł „Firmy Przyjaznej Gminie Nieporęt”.
Statuetka przyznana została za szczególne zasługi dla spo-łeczności lokalnej.
brunch z biznesem
kalejdoskop
33 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
„Działania na rzecz warszawskiej szkółki FC Barcelona Escola Varso-via, to kontynuacja naszych działań na rzecz dzieci i młodzieży. Klub FC Barcelona cenimy nie tylko za sukcesy, ale przede wszystkim za zasady i postawę fair play na boisku. Wiemy, że tego uczone są dzie-ci w szkółce w Warszawie. Chcemy wspierać FCBEscola Varsovia w promowaniu wartości takich jak szacunek, przyjaźń czy tolerancja
– mówi Marcin Gardas, Dyrektor ds. Rozwoju firmy GRODNO S.A.
Statuetki wręczane są od dwóch lat przez wójta gminy Nieporęt, Sławomira Ma-cieja Mazura. Przyznawane są one podczas gminnych spotkań z lokalnymi przedsiębior-cami. Podczas ostatniego spotkania, w któ-rym uczestniczyli przedstawiciele z ponad 50 firm, nagrodę otrzymała spółka GROD-NO. Została ona wyróżniona za szczególne zasługi dla społeczności lokalnej, w tym fi-nansowe wspieranie m.in. gminnego klu-bu sportowego i Caritas oraz współpracę z gminą Nieporęt.
Nagrodę odebrał Prezes Zarządu GROD-NO S.A., Andrzej Jurczak.
GRODNO S.A., to również sponsor sportowy
GRODNO S.A. podpisała umowę spon-sorską z FC Barcelona Escola Varsovia. GRODNO S.A. jest jednym z pierwszych
sponsorów warszawskiej szkółki, która kształci młode talenty piłkarskie w Polsce.
Spotkanie inaugurujące współpracę od-było się 23 lutego br. Umowa sponsorska dotycząca wsparcia szkółki zacznie obowią-zywać od 1 marca 2012 i potrwa do końca roku.
Działania na rzecz społeczności lokalnej, między innymi poprzez inwestowanie w roz-wój młodych talentów, to trwająca już od lat praktyka firmy. GRODNO swoją aktyw-ność w dziedzinie piłki nożnej rozpoczęło od wspierania gminnego klubu sportowego w Nieporęcie.
FC Barcelona Escola Varsovia szkoli dzieci od 6. do 12. roku życia. Stawia sobie za cel przekazywanie polskim dzieciom za-równo wzorców szkoleniowych, jak i całej filozofii klubu. s
brunch z biznesem
RapoRty biznesowe
34 ElektroTrendy nr 2/2011
Chiny stają się najwięk-szym na świeCie konsumen-tem złota
Popyt w Chinach wzrósł w 2011 roku o 20%, do 769,8 ton metrycz-nych. Popyt rośnie ponieważ inwe-storzy chcą bronić swoich majątków przed inflacją wynoszącą ponad 4%, a giełdy nie spełniają swojego zada-nia. Dla chijskich inwestorów złoto jest idealną lokatą od ponad 11 lat, ponieważ ze względu na podwyż-szoną inflację, cena jego wciąż roś-nie. Chiny są największym na świe-cie producentem złota.
Wg, Chińskiego Urzędu Kon-troli Zasobów Naturalnych, Chiny w 2011 roku wyprodukowały prawie 361 ton czystego złota, czyli 20% więcej, niż rok wcześniej.
uRe pRzyznaje zieloneUrząd Regulacji Energetyki wydał
w 2011 roku, 11590 świadectw OZE,
tzw. „zielonych certyfikatów”, poświad-
czających pochodzenie energii ze
źródeł odnawialnych, o łącznej mocy
wytworzonej energii elektrycznej w wy-
sokości 10.672.997,534 megawatogo-
dzin (MWh). Producenci posiadający
taki certyfikat, otrzymali dodatkowo
po 274,92 zł za każdą wyprodukowa-
ną MWh. Zgodnie z przepisami prawa
energetycznego, system wsparcia ma
na celu wyrównanie różnicy w kosz-
tach wytwarzana energii ze źródeł od-
nawialnych w stosunku do źródeł tra-
dycyjnych.
Gus o pRodukCji pRzemysłowej w polsCe w 2011 Rok. analitycy zaskoczeni.Główny Urząd Statystyczny podaje, że produkcja przemysłowa wzro-sła w grudniu 2011 roku, o blisko 8% w porównaniu rok do roku. Choć w ujęciu miesięcznym odnotowano prawie 5% spadek, to i tak polski przemysł ma się bardzo dobrze. Głównym zasłużonym jest eksport, a właściwie polskie przedsiębiorstwa, które eksportują swoje produk-ty i usługi.
W stosunku do 2010 wzrost produkcji sprzedanej odnotowano w 26 na 34, działach przemysłu, głównie w produkcji koksu i produk-tów rafinacji ropy naftowej (o blisko 30%) oraz w produkcji mebli, metali i wyrobów chemicznych.
Spadek wystąpił w 8 działach, m.in. w produkcji wyrobów farma-ceutycznych - o 14,4% oraz odzieży - o 2,6%.
INFORMACJE GOSPODARCZE
Chiny największym Rynkiem diamentów na świeCie. Jeżeli tendencja zostanie utrzymana, USA stracą w 2015 roku palmę
pierwszeństwa na rzecz Chin. W tej chwili, Chiny zajmują drugie miejsce pod względem popytu na szlifowane diamenty przy rocznej sprzedaży na poziomie 5 mld dolarów. Rośnie rola diamentów jako inwestycji, po-nieważ inwestorzy chcą mieć w swoich pakietach nieruchomości, akcje, obligacje, złoto i właśnie diamenty.
Chiny to istna fabryka milionerów, wg ostatnich danych jest ich już ponad 500 tysięcy. Nawet Rolls Royce sprzedają się, jak przysłowiowe ciepłe bułeczki.
telewizoRy philips już tylko Chińskie
Udziałowcy chińskiej firmy TPV Technology notowanej na giełdzie
w Hongkongu, zgodzili się ma kupno deficytowego działu produkcji
telewizorów Philipsa, za 726 mln dolarów. Pomoże im to, w świato-
wej ekspansji. Sprzedaż oznacza dla Philipsa koniec pewnej epoki,
największego w Europie producenta elektroniki użytkowej. Holendrzy
zostawili sobie 30% udziałów w spółce j.v. która zarządzać będzie
produkcją i dystrybucją. Od 2007 roku dział telewizorów Philipsa star-
ci niemal miliard euro.
brunch z biznesem
RapoRty biznesowe
35 nr 2/2011 www.elektrotrendy.pl
BOSCH StAwIA NAFOtOwOltAIkę
Bosch planuje otwarcie nowej fabryki techniki so-larnej w Malezji, w regio-nie Batu Kawan, w stanie
Penang. Będzie to jedno z naj-większych projektów produkcyj-nych w historii koncernu Boscha. Malezja należy do tzw. „pasa sło-necznego” („sunbelt“), czyli do krajów o usytuowaniu do 35 stop-nia szerokości geograficznej lub poniżej równika. W porównaniu z Europą, z Niemcami nasłonecz-nienie w krajach azjatyckich tego regionu jest dwa razy większe i dlatego w regionie tym spodzie-wany jest wyjątkowo dynamiczny rozwój rynku.
Bosch jest obecny w malezji już od 1923 rok. Bosch Power Tools, zatrudnia w Malezji 1100 pracowników do produkcji wkrę-tarek akumulatorowych, wierta-rek i przyrządów pomiarowych. Bosch Car Multimedia zatrudnia kolejnych 680 pracowników i pro-dukujących radia samochodowe oraz urządzenia nawigacyjne. W sumie Bosch zatrudnia w Male-zji 2 300 pracowników i osiągając przy tym obroty w wysokości 130 milionów euro.
decydujące w przypadku ma-lezji jest także dostęp do wykwa-lifikowanego personelu w bran-ży elektroniki i półprzewodników oraz dobra infrastruktura lokalna. Zapewnienie dostaw energii do produkcji ma podstawowe zna-czenie dla bardzo wymagających i podatnych na wpływy zewnętrz-
ne metod produkcji w fotowoltai-ce.
Firma stuttgart/kuala lum-pur - Grupa Bosch zainwestuje ok. 520 milionów euro. Fabry-ka produkować ma głównie na potrzeby regionu południowo--wschodniej Azji, który w ciągu najbliższych lat osiągać będzie średnio 30% wzrost. Fabryka będzie również dostarczać kom-ponenty dla lokalnych zakładów produkcyjnych w innych krajach. Planowana produkcja obejmie szeroki asortyment, od kryształów krzemowych, poprzez ogniwa so-larne, aż po moduły do stosowania na dachach lub w elektrowniach solarnych. W nowej fabryce w Pe-nang będzie zatrudnionych ok. 2 000 pracowników. W fabryce mają być produkowane rocznie ogniwa o całkowitej mocy 640 megawa-tów peak. Produkcja modułów ma osiągnąć roczną wydajność 150 megawatów peak. W branży so-larnej do określenia wytworzonej ilości energii używa się jednostki wat peak (Wp), która określa naj-wyższą możliwą wydajność ogni-wa solarnego. W praktyce uzysk energii jest silnie uzależniony od regionu stosowania ogniwa so-larnego. Roczna produkcja ogniw nowej fabryki w Penang mogłaby pokryć potrzeby energetyczne od 165 tysięcy gospodarstw do-mowych w Europie Środkowej, aż do 300 tysięcy w gospodarstw domowych w samej Malezji. Do roku 2020 w tym regionie zainsta-
lowane mają zostać urządzenia solarne o mocy całkowitej prze-kraczającej 130 gigawatów peak, co odpowiada potrzebom energe-tycznym prawie 200 milionów Eu-ropejczyków. Obecna wydajność regionu to zaledwie 5 gigawatów. Obecnie najważniejszy dla bran-ży, rynek niemiecki, utrzymuje się na stałym poziomie około 32,5 gi-gawata nowo instalowanych urzą-dzeń rocznie.
a w europie… a w Europie we Francji w miejscowości Vénissie-ux, wiosną 2011 roku Bosch So-lar Energy AG zakończył budowę innej fabryki modułów solarnych, usprawniając tym obsługę klien-tów z południowej Europy.
ponadto, Bosch zainwesto-wał ponad 500 milionów euro w znajdującą się w turyngii fa-brykę w arnstadt, zwiększając tym prawie trzykrotnie moce pro-dukcyjne zakładu. Oprócz fabryki otworzył także ośrodek badaw-czo-rozwojowy, nowy dział admi-nistracyjny oraz centrum szkole-niowe, w których do końca 2012 roku powstanie przeszło 1 000 nowych miejsc pracy. W centrum kompetencyjnym Arnstadt opra-cowywane są kolejne generacje produktów i metod produkcji.
Obydwie wielkie inwestycje Bosch Solar Energy w Niemczech i Malezji uzupełniają się i stanowią zabezpieczenie na przyszłość.
W 2011 roku Bosch Solar Energy AG po raz pierwszy prze-kroczy miliard euro obrotów.
brunch z biznesem
RapoRty biznesowe
36 ElektroTrendy nr 2/2011
Upadłości firm w pierwszych dwóch miesiącach 2012 roku
Liczba ogłoszeń o upad-łościach przedsiębiorstw, w ciągu dwóch miesięcy 2012 roku, wynikająca z in-
formacji w oficjalnych źródłach jest wyższa o 20% od analogicz-nego poprzedniego okresu 2011 roku.. Wzrost liczby upadłości jest potwierdzeniem prognozy odnoś-nie PKB Polski, zmniejszającej perspektywy jego wzrostu z około 4% w 2011 roku do prognozowa-nego 2,5% w 2012 roku.
tRend wzRostu upadłośCi naBieRa tempaMożna było spodziewać się wzrostu upadłości, ale skala tego wzrostu jest zaskakująca. Jeszcze w styczniu 2012 roku, w porównaniu do roku ubiegłe-go opublikowanych ogłoszeń o upadłościach było jedynie o 6% więcej, niż w styczniu 2011 roku. W samym zaś lutym liczba pub-likacji była wyższa, aż o 34% niż w lutym 2011 roku (79 wobec 59). Nie oznacza to automatycznego wzrostu upadłości w takim sa-mym stopniu (z +6% w styczniu do +34% w lutym) w okresach na-stępnych 2012 roku. Jednak pro-gnozy wzrostu bankructw muszą zostać oszacowane na nowo i to w skali dwucyfrowej.
BudowniCtwo - wzRost BankRuCtw o 45%Ewidentnie widać, że przetargów na prace jest coraz mniej, kończy się, np. etap inwestycji drogo-
wych, a następna grupa dużych inwestycji infrastrukturalnych, tym razem w energetyce ma spo-re opóźnienie. W związku z tym chcąc nie chcąc, firmy muszą pogodzić się z sytuacją, gdy trud-niej jest zdobyć zlecenie, a do-datkowo realizowane są z niższą marżą, a często poniżej granicy opłacalności.
Wykonawcy znajdujący się na szczycie piramidy korzystają ze swojej uprzywilejowanej pozycji, świadomie kredytując się kosz-tem podwykonawców, opóźniając im w sposób przewlekły wypła-tę należności. To właśnie firmy (ogólno) budowlane, zwłaszcza średnie i mniejsze, specjalistycz-ne, a także dostawcy materiałów, zmuszeni są w dużym stopniu kredytować bieżące inwestycje. Dlatego wzrost wartości prac bu-dowlanych, o około 16% w skali całego 2011 roku spowodował powiększenie zapotrzebowania
liczba opublikowanych upadłości w styczniu i lutym 2012 roku
na finansowanie, a w efekcie luki finansowej u wielu wspomnianych firm. Dlatego w 2011 roku upad-łości w budownictwie było więcej o 30%, a w tym 2012 roku jest ich już więcej, aż o 45%, niż w porów-nywalnym okresie roku ubiegłe-go. I trend niepokojąco się nasila.
brunch z biznesem
RapoRty biznesowe
37 nr 2/2011 www.elektrotrendy.pl
połączenia sił i walki o utrzymanie na rynku dzięki uzyskanej w ten sposób większej konkurencyjno-ści cen oferowanych towarów.
spRzedaż detaliCzna – znaCzny wzRost liCzBy upadłośCiStatystycznie wzrost liczby pub-likacji o bankructwach sklepów detalicznych wyniósł 80%. Trzeba jednak pamiętać, że praktycznie wszystkie sklepy mają zbyt mały majątek, aby przeprowadzać w ich przypadku postępowanie upadłościowe, rzadko więc trafia-ją się takie, które są na tyle duże, aby znalazły się w statystyce upadłości. Skoro jednak wśród większych detalistów panuje taka tendencja, to można mieć pew-ność, iż wśród mniejszych jest co najmniej tak samo, a liczba tych znikających z rynku idzie w setki, jeśli nie tysiące. Jest to oczywiście efekt nasilającej się konkurencji ze strony dyskontów, sieci super i hipermarketów (z ich nowymi for-matami typu express, fresh etc.), a także sieci sklepów „patrona-ckich” tworzonych przez dużych
ogłoszone upadłości w podziale na województwa
hurtowników. Wszystkie one wy-grywają z tradycyjnym detalem przede wszystkim ceną.
oGłoszone upadłośCi w podziale na wojewódz-twa
W najsilniejszych gospodarczo województwach nie odnotowano wzrostu liczby publikacji o upad-łościach (województwa mazowie-ckie, dolnośląskie) lub zmiana jest niewielka (wielkopolskie), a nawet liczba upadłości spadła (śląskie). W niektórych z pozostałych woje-wództw liczba upadłości również spadła (lubuskie, łódzkie) bądź wzrosła (warmińsko-mazurskie, opolskie), jednak z uwagi na ni-ską bazę wyjściową bankructw (a więc trend mógłby być w du-żym stopniu efektem przypadku lub splotu okoliczności) trudno wskazać w nich jednoznaczne tendencje. Wyraźnie natomiast wzrosła, bo aż dwukrotnie, liczba opublikowanych upadłości w wo-jewództwach: małopolskim, za-chodniopomorskim.
źródło: Na podstawie materiałów
EulerHermes
pRoduCenCi - wzRost liCz-By puBlikaCji o iCh Ban-kRuCtwaCh o 18%
Wzrost kosztów w ubiegłym roku (surowców, energii, paliw, czyli i transportu) wymusił pod-wyżkę cen produktów. Klienci nie zawsze, w tym samym stopniu zwiększali swoje przychody, tak więc aby zapobiec ich rezygnacji z zakupów, spadkowi obrotów, producenci musieli zaoferować klientom lepsze warunki sprze-daży. Oczywiście polegało to na dłuższym ich kredytowaniu, średni okres oferowanego od-biorcom kredytu kupieckiego wydłużył się od 3 do 7 dni. nie-stety, nie wszyscy byli w sta-nie ponieść ten ciężar, nie za-wsze także udało się utrzymać obroty, stąd wspomniany 18% wzrost liczby publikacji o upad-łościach firm produkcyjnych.
spRzedaż huRtowa - Bez zmian. Cisza Bez BuRzą!Brak zmiany, zdecydowanego wzrostu liczby upadłości można by odczytywać jako sukces, sta-bilizację. Wydaje się jednak, że wytłumaczenie jest inne, hurtow-nie nadal upadają, ale liczba tych przypadków nie zwiększa się, po-nieważ zwiększa się jednocześ-nie liczba przejęć i połączeń sieci hurtowni. Tak więc koncentracja rynku hurtowego postępuje i duża część mniejszych, regionalnych hurtowni ma przed sobą perspek-tywę utraty rynku i upadłości, albo
brunch z biznesem
RapoRty biznesowe
38 ElektroTrendy nr 2/2011
Arbitraż gospodarczy to alternatywny, wobec sądów państwowych, sposób rozstrzygania
sporów gospodarczych. Spory rozstrzyga tu sąd arbitrażowy (ina-czej polubowny), tj. zwykle trzech arbitrów. W razie powstania sporu każdy przedsiębiorca powołuje po jednym arbitrze, a następnie arbitrzy powołują trzeciego, który będzie pełnił funkcję przewodni-czącego. Sąd arbitrażowy zwołuje rozprawy, przeprowadza postę-powanie dowodowe, a następnie wydaje orzeczenie. Jego orzecze-nie ma taką samą moc prawną jak sądu. Kodeks postępowania cy-wilnego przyjmuje zasadę rozpo-
Czy arbitraż gospodarczy jest szybszy, niż procedura sądowa? orzeczenie arbitrażu ma moc prawną
wyroku sądu powszechnego.
znawania spraw gospodarczych przez sądy państwowe. Dlatego, aby sąd arbitrażowy mógł rozpo-znać dany spór, trzeba to wyraź-nie zaznaczyć na etapie przygo-towywania umowy głównej (np. umowy najmu, o roboty budowla-ne), której jednym z postanowień może być tzw. zapis na sąd polu-bowny, czyli wskazanie, że ewen-tualne spory między stronami roz-strzygnie właśnie arbitraż.
Lista zalet arbitrażu jest długa. Możliwość powołania specjali-stów (np. ekspertów prawa ban-kowego czy budowlanego) jako arbitrów w danej sprawie, pouf-ność postępowania, ograniczony formalizm, większa niż w sądach
Karanie niekompetentnych urzędników będzie ułatwio-ne, ponieważ z dniem 11 lutego 2012 r. weszły nowe
przepisy dotyczące odpowiedzial-ności za naruszenie dyscypliny fi-nansów publicznych. Nowelizacja wprowadza, m.in. możliwość po-ciągnięcia do odpowiedzialności osób pracujących przy realizacji zamówień publicznych, które nie są pracownikami jednostek sektora finansów publicznych.
Możliwość ukarania osób rze-czywiście odpowiedzialnych za naruszenia przy wydatkowaniu środków publicznych wymusza na urzędnikach dyscyplinę. Do tej pory winne osoby rzadko ponosiły odpowiedzialność. W połączeniu z wchodzącym niedługo w życie obowiązkiem prowadzenia metry-ki dla każdej sprawy, nowe zasady odpowiedzialności zmierzają do
szybkość postępowania, możli-wość łatwego wykonania wyroku arbitrażowego w 144 państwach - to tylko niektóre z nich. Do wady zalicza się wyższe niekiedy koszty postępowania. Arbitraż sprawdza się w niemal wszystkich rodzajach sporów gospodarczych. Można mieć wątpliwości jedynie co do sporów korporacyjnych ze wzglę-du na niedoskonałe przepisy.
Podsumowując, wymienione cechy powodują, że przedsię-biorcy powinni rozważyć, czy nie skorzystać z możliwości rozstrzy-gania sporów przez arbitraż.
źródło: kancelaria prawna FKA
Nowe zasady odpowiedzialności urzędnikówzwiększenia skuteczności i trans-parentności administracji oraz ra-cjonalności wydatków.
Nowe przepisy rozszerzają i do-precyzowują zasady odpowiedzial-ności urzędników i osób wykonu-jących zadania związane z wydat-kowaniem publicznych środków. W tym celu rozszerzono, m.in. ka-talog czynów, które stanowią naru-szenie dyscypliny finansowej.
Za złamanie dyscypliny finan-sów publicznych odpowie kie-rownik jednostki sektora finansów publicznych, jeśli nie wykonał na-leżycie obowiązków w zakresie kontroli zarządczej i w rezultacie doszło, np. do uszczuplenia wpły-wów danej jednostki sektora fi-nansów publicznych czy niewyko-nania w terminie jej zobowiązań.
Do odpowiedzialności pociąg-nięte mogą zostać także osoby niebędące pracownikami jedno-
stek sektora finansów publicznych, które (na podstawie regulacji o za-mówieniach publicznych) przygo-towywały lub przeprowadzały po-stępowania o udzielenie zamówie-nia. Dotychczas odpowiedzialność w takim przypadku ponosił jedynie kierownik zamawiającej instytucji.
Nowelizacja przynosi również zmianę wysokości kar finanso-wych, minimalna wysokość zosta-ła obniżona do ¼ wynagrodzenia (wcześniej była to równowartość pełnego miesięcznego wynagro-dzenia). Według projektodawców, ma to skłonić komisje orzekające do częstszego stosowania tego rodzaju kar. Ponadto winna osoba może zostać ukarana także naga-ną, upomnieniem oraz zakazem pełnienia funkcji wiążącej się z dys-ponowaniem środkami publicznymi
źródło: PRP, www.podatki.biz
brunch z biznesem
RapoRty biznesowe
39 nr 2/2011 www.elektrotrendy.pl
PRACODAwCY RP, PUBlIkUJĄ lIStę BARIER ROZwOJU PRZEDSIęBIORCZOŚCI
niski popyt na produkty przyja-zne środowisku(brak świadomości wśród konsu-mentów; niestosowanie kryteriów środowiskowych w („zielonych” zamówieniach publicznych; brak oznakowania i etykietowania to-warów; brak promocji efektowno-ści energetycznej, w tym zachęt finansowych)
Restrykcyjne przepisy podatko-we(np. akcyza na gaz ziemny i ener-gię elektryczną, które można znacznie obniżyć dla sektorów energochłonnych; VAT na niektó-re typy statków budowane w pol-skich stoczniach przez armatorów krajowych; ograniczenia w odli-czania przez przedsiębiorcę VAT za samochód osobowy)
niedoskonałe lub źle stosowa-ne przepisy prawne(np. przewlekłość dochodzenia należności z umów; zbyt obszer-ne sprawozdania do różnych organów ochrony środowiska, których terminy składania się pokrywają, a dane wymagane sprawozdaniami nie są spójne; skomplikowane procedury prze-targowe przy zamówieniach pub-licznych i kosztowna procedura odwoławcza; niestabilność, nie-jasność i niespójność stanowio-nego prawa w wyniku częstych i szybkich zmian; nieskuteczny system kontroli pojazdów i nadzo-ru nad Stacjami Kontroli Pojazdów prowadzący do niedopuszczalnej konkurencji)
nieelastyczne prawo pracy(np. nieelastyczny czas pracy - praca w godzinach nadliczbo-wych lub w soboty; zbyt krótki okres rozliczeniowy czasu pracy - brak tzw. indywidualnych kont pracy)
niedostatki rynku pracy(niespójne kształcenie w szko-łach, w miejscu pracy i ustawicz-ne; braki pracowników o wykształ-ceniu technicznym; trudności w organizowaniu praktyk zawodo-wych; problemy związane z uzna-waniem kwalifikacji zawodowych)
trudności z dostępem do środ-ków finansowych i pomocowych(niewielkie środki własne przed-siębiorstw; ograniczony dostęp do kredytów i środków pomoco-wych UE; nierówne traktowanie sektorów/branż i ograniczenia dla niektórych, np. hutnictwa; skom-plikowane procedury lub wysokie koszty kredytów, gwarancji i ube-zpieczeń - np. KUKE, ARP, BGK)
zbyt duże obciążenia wynikają-ce z ograniczania emisji(w stosunku do krajów spoza UE oraz w UE m.in. z uwagi na energię elektryczną pochodzącą z węgla; gorsza sytuacja począt-kowa firm, niż zachodnioeuropej-skich przy jednoczesnym braku uwzględnienia niedawnych inwe-stycji ograniczających emisje)
znaczący udział szarej strefy przy jednoczesnym niskim stop-niu recyklingu odpadów(agresywna konkurencja ze stro-ny szarej strefy uniemożliwia pro-wadzenie zyskownej działalności legalnych firm recyklingowych oraz stwarza zagrożenia dla zdro-wia ludzi i środowiska; niski sto-pień recyklingu i wykorzystywania surowców wtórnych)
utrudnienia w dostępie do su-rowców(rozmaite ograniczenia na eksport nakładane przez wiele państw; niedostateczna podaż niektórych surowców; także wymienione osobno opodatkowanie surow-ców energetycznych i braki su-rowców wtórnych w PL)
nieuczciwa konkurencja, w tym na rynku ue(stosowanie niedozwolonych praktyk handlowych, w tym dum-ping; wprowadzanie na rynek towarów niespełniających obo-wiązujących standardów i norm technicznych)
mało skuteczny system pro-mowania polskich produktów w świecie(niedostateczne wsparcie; niedo-stateczne informacje o możliwoś-ciach eksportowych, czy wyma-ganiach rynków trzecich)
brunch z biznesem
PaPrykarz gosPodarczy
40 ElektroTrendy nr 2/2012
gospodarczy„paprykarz”
Łup w Łupki Zbierają się Unijne „czarne chmury” na polskimi łupkami gazu
Czy są to objawy zapowiadają-ce jawną wojnę cenową?
Drożeją materiały i komponen-ty wykorzystywane do montażu i produkcji poszczególnych ele-mentów systemów elektrotech-nicznych, drożeją paliwa i rosną koszty transportu. Już od począt-ku 2012 roku, ceny materiałów sukcesywnie rosną u wszystkich producentów i dostawców w Pol-sce Ceny rosną proporcjonalnie do wielkości podwyżek surowców kopalnych. Ze względu na rosnące koszty produkcji oraz transportu ceny materiałów elektrotechnicz-nych, czy szerzej niezbędnych na
Budowa i remont Będą droższe. Czy wyBuChnie wojna Cenowa?
skie przepisy dają pierwszeństwo firmom, które wcześniej udoku-mentowały zasoby złoża. Komisja Europejska wszczęła postępowa-nie przeciwko Polsce przed Try-bunałem Sprawiedliwości i choć trybunał formalnie jest niezależny, to nie jest pozbawiony wpływów politycznych. I bez wskazywania palcem wiadomo, że Niemcom, Francji i Rosji nie zależy na tym,
Komisja Europejska „ponoć” ma podstawy, by zakwestiono-wać polskie regulacje prawne w zakresie prawa górniczego, co może zablokować poszukiwania gazu łupkowego. Obowiązujące od 1 stycznia 2012 roku prawo nie uwzględnia niektórych zasad unij-nej dyrektywy węglowodorowej, a w szczególności udzielania kon-cesji na drodze przetargów. Pol-
by w Polsce rozwinęło się wydo-bycie gazu z łupków. By Polska z tego tytułu nie miała znaczą-cych wpływów. By stała się tak jak przed laty zaściankiem Europy. Działają więc pod płaszczykiem Brukseli i prawa unijnego, para-frazując starą zbójecką maksymę: „Łup łupki” albo „Łup polskie łup-ki”.
Ceny materiałów sukcesywnie idą w górę, będą zmieniać się zmieniać kilkakrotnie w ciągu 2012 roku.
rynku wykonawczym na pewno w tym roku wzrosną. Analitycy szacują wzrost od 5% do 10%, bardziej radykalni nawet do 15%.
Droższe będą produkty im-portowane oraz te, do produkcji których, używa się sprowadzane surowce. Wynika to z faktu, że znaczna część artykułów pro-dukowana jest z komponentów kontraktowanych w różnych wa-lutach, których wahania i różnice kursowe będą przekładać się na wzrost cen.
W dłuższym okresie czasu czeka nas zbliżenie się do cen rynków zachodnich.
brunch z biznesem
PaPrykarz gosPodarczy
41 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Wg, Banku Światowego śred-ni czas trwania sprawy w Polsce, to aż 830 dni. Gorzej od nas pod tym względem wypadają wyłącz-nie Włochy i Słowenia. Lepiej, m.in. Bułgaria, Słowacja, Mołda-wia i Rwanda. W tym afrykańskim kraju w 2008 roku wprowadzono przepisy, które nakazują wydawa-nie wyroków w ciągu maksymal-nie trzech miesięcy.
W Polsce minimum trzy mie-siące trwa kompletowanie doku-mentów i wypełnienie 38 obowiąz-
kowych procedur. Dopiero po 90 dniach sąd zaczyna studiować zebrane dokumenty, wysłuchuje strony, a następnie zagłębia się w sprawę przeciętnie przez kolej-ne 580 dni. Razem daje to 670 dni. Pozostałe 160, czyli ponad pięć miesięcy, zajmuje sama egzekucja wyroku.
I to nie chodzi o skomplikowa-ne sprawy, gdzie w grę wchodzą przestępstwa gospodarcze. To sprawy najprostsze z możliwych - kupujący zamawia towar i za
niego nie płaci, więc sprzedawca zaczyna dochodzić roszczeń na drodze sądowej.
Bardziej złożone sprawy toczą się nawet 5 - 6 lat. A im dłuższy proces, tym bardziej kosztowny. Przedsiębiorca przez parę lat nie może odzyskać pieniędzy, za to na koszty sądowe wydaje średnio 12 proc. wartości roszczenia.
I śmiesznie i strasznie.
W Polsce
minimum trzy
miesiące trwa
kompletowanie
dokumentów i wypełnienie
38 obowiązkowych
procedur.
ponad dwa lata w sądaCh - szokPolski przedsiębiorca chcący dochodzić roszczeń przed sądem gospodarczym, musi uzbroić się w cierpliwość.
Wg, Krajowej Izby Gospodar-czej, Projekt ustawy o podatku od niektórych kopalin wymaga zmian. Wątpliwości budzi przede wszystkim koncepcja, na podsta-wie której kształtowana ma być wysokość nowego podatku.
Zdaniem KIG, projekt tzw. po-datku miedziowego opiera się na wadliwych tezach w kwestii wyli-czania wysokości podatku. Przy-jęta przez resort finansów koncep-cja zakłada, że koszty wydobycia i produkcji miedzi stanowią sztyw-ny udział w kosztach. Zgodnie z projektem, każdy wzrost ceny miedzi na międzynarodowych rynkach ma zatem prowadzić do automatycznego wzrostu docho-du podatnika, który zajmuje się przetwórstwem miedzi, czyli staw-ka podatku rośnie razem z cenami produktu końcowego.
Wg, Krajowej Izby Gospodar-czej, Projektodawca nie uwzględ-nił faktu, że wzrost cen miedzi przetworzonej na światowych ryn-
kontrowersje wokóŁ projektu podatku miedziowego
kach powoduje również wzrost cen rudy. Rosną również ceny koncesji oraz przedsiębiorstw dysponujących odpowiednimi zasobami surowcowymi. Polskie firmy zajmujące się wydobyciem i przetwórstwem miedzi nie mają dostępu do złóż w takim zakresie, aby w pełni zaspokoić potrzeby surowcowe. Oznacza to, m.in. ko-nieczność nabywania koncesji na wydobycie w innych krajach lub przejęcia innych przedsiębiorstw.
Krajowej Izby Gospodarczej uważa, że w takiej sytuacji nie można z góry zakładać, iż wzrost ceny miedzi będzie mieć bezpo-średnie przełożenie na wzrost zyskowności polskich spółek sektora miedziowego. KIG po-stuluje wprowadzenie przepisów, które opierałyby się na regula-cjach wykorzystywanych m.in. w USA, gdzie tego rodzaju podatki są określane procentowo. Z kolei część wpływów z tego podatku powinna być przeznaczana na
rekultywację środowiska natural-nego, zdegradowanego w wyniku wydobycia kopalin.
42 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
Opis BadaniaPrzedstawiając poniższe badania potwierdzające parametry tech-niczne aparatury marki CHINT pochodzącej z Chin, chcieliśmy upewnić Wszystkich, w tym i sie-bie, co do odpowiedniej jakości, proponowanej przez nas na rynku polskim, aparatury rozdzielczej.
Dlaczego tak ważne są bada-nia testowe sprawdzające jakość aparatury, skoro posiadamy po-twierdzenie parametrów technicz-nych, w postaci świadectwa jako-ści dla każdego naszego wyrobu, wystawione przez powszechnie znane na całym świecie labora-torium KEMA. Pomimo tak jed-noznacznych i znakomitych re-ferencji dotyczących wyrobów marki CHINT, często spotykamy się z zapytaniami: Czy jakość wy-robów z Chin na pewno spełnia najwyższe, światowe standardy?
Dla nas odpowiedź jest oczy-wista i jednoznacznie potwierdza-jąca wysoką jakość oferowanych przez nas wyrobów.
W ciągu kilkuletniej obecno-ści na polskim rynku, doskonale wiemy, jakie reklamacje wystą-piły i w stosunku do których pro-duktów. Możemy sobie nawet już pozwolić na to, aby nie starać się udowadniać za każdym razem, że powstałe uszkodzenie zostało spowodowane z winy użytkow-nika, a nie z powodu jakości na-szej aparatury. Dla dobra ogółu staramy się „od ręki” wymieniać
stare na nowe, ponieważ wielkość zgłoszonych reklamacji należało-by mierzyć w promilach procenta w stosunku do sprzedanych apa-ratów. Jednak nasze deklaracje nie budzą pełnego zaufania, a po-wiedzielibyśmy nawet, że w nie-których przypadkach stwarzają powód do kwestionowania tej jakości stwierdzeniem, że każda myszka swój ogonek chwali i na potwierdzenie tego przywoływano argument, że KEMA to wprawdzie niekwestionowany autorytet świa-towy, ale stosowana aparatura elektryczna powinna być spraw-dzona przez niezależną jednost-kę badawczą w Polsce. Dlatego, mając to na uwadze, zdecydowa-liśmy się na badania reprezenta-tywnych aparatów przez Instytut
Elektrotechniki w Warszawie, jako instytucji która najbardziej kompleksowo, od prawie 60.lat, zajmuje się badaniami takich i po-dobnych urządzeń dla rozwiązań w instalacjach przemysłowych.
W pierwszej kolejności zapyta-liśmy Jednostkę Badawczą w jaki sposób proponuje wyselekcjono-wać reprezentatywną do badań aparaturę, na podstawie których możemy mieć pewność, że prze-badane aparaty będą reprezen-tatywne dla wszystkich innych z danego typoszeregu. Czy jeżeli aparatura, która przejdzie z bada-nia z wynikiem pozytywnym, to oznaczać będzie, że wystąpi naj-większe prawdopodobieństwo, że każdy inny aparat tego typu uzy-ska także wynik pozytywny.
NowoczesNa aparatura Niskich Napięć firmy chiNt. r y s z a r d Ś w i e t l i c k i
D y r e k t o r t e c h n i c z n y c h i n t p o l a n d s p . z o . o .
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
43 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Zaproponowano następujące kryteria wyboru:
1. Pobranie aparatury do ba-dan z serii aparatów dostarcza-nych do Polski;
2. Aparaty nie mogą być wcześniej selekcjonowane po-przez sprawdzanie parametrów wejściowych na podstawie badań wyrobu;
3. Dla danego typu wyrobu wybrano wielkości mechaniczne takie, które są mniej korzystne dla wytrzymałości mechanicz-nej, np.: aparat dla jednakowych wartości zwarciowych wybierano aparat o mniejszych wymiarach mechanicznych dla wytrzymało-ści napięciowej: aparaty o mniej-szych odległościach izolacyjnych o jednakowej deklaracji napięć probierczych sinusoidalnych czy udarowych;
4. Ilość pól 1- czy 3-polowy. W przypadku aparatury moduło-wej zwiększono ilość aparatów, aby wytrzymałość na określone parametry probiercze była jak naj-bardziej wiarygodna;
5. Możliwości określenia cha-rakterystyk pasmowych dla prze-ciążenia jak i określenia czasu zadziałania przy przekroczeniu prądu znamionowego;
6. Przekroje przewodów przy pomocy których podłączono ukła-dy probiercze;
7. Inne kryteria wymagane przez jednostkę badawczą na podstawie oględzin i ogólnego stanu aparatu.
Przyjmują powyższe kryteria, do badań aparatury modułowej, wg zgodności z normą
pn-En 60998-1:2007, wytypo-wano:
Typ wyłącznika nB-1 63Liczba pól 1p, 3pNapięcie robocze 230/400VTyp charakterystyki Typ B,
Typ CPrąd zwarciowy 6000aNapięcie izolacji 500VPrąd znamionowy In 10a, 63aCzęstotliwość 50/60Hz
aparaty, które zostały przyjęte do badańlp MCB In typ Liczba pól1 NB1-63 10 B 3p2 NB1-63 10 C 3p3 NB1-63 63 B 3p4 NB1-63 63 C 3p5 NB1-63 10 B 1p6 NB1-63 63 C 1p
Parametr dopuszczalny wg. PN-EN 60364 Parametr potwierdzony podczas badan
Wymaganie zadziałania przy przeciążeniu 1,45 In dla charakterystyk B i C
Zadziałanie przy przeciążeniu 1,13 In
Czas zadziałania przy prądzie zwarcia przekraczającym 5In i 10In (dopuszczalny dla warunków normalnych 0,4S) dla charakterystyk B i C
<0,1s
Charakterystyka Joul’a -I²t Pozytywny dla wymaganego przekroju
Prąd zwarciowy dynamiczny 6000A PozytywnyCharakterystyka Joul’a -I²t dla 6000A Pozytywny dla
wymaganego przekroju
44 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
UWaGa:Wyłączniki 10 A podłączono do układów probierczych przewo-dem o przekroju 1,5 mm²
Wyłączniki 63 A podłączono do układów probierczych przewo-dem o przekroju 16 mm²
Poniżej przedstawiono tabele wybranych wyników pomiarów wy-maganych przez normy instalacyj-nej PN-EN 60364, dotyczącej insta-lacji elektrycznych, w których apa-raty te są stosowane, i jak wspo-mniano wyżej, metody i warunki przeprowadzanych badań wykona-no wg. pn-En 60998-1:2007
Wybrane wyniki badań, cha-rakterystyczne dla wymagań nor-my PN-EN 60364 przeznaczonej dla wyłączników nadmiarowo--prądowych.
Parametry zadziałania dla prą-dów zwarciowych dla maksymal-nego napięcia sieci dały wynik pozytywny.
Do sprawdzenia serii wyłączni-ków NM8, wytypowano wyłącznik NM8 o parametrach przedsta-wionych w poniższej tabeli ba-dania wykonano wg IEC60947-2/EN60947-2
Do sprawdzenie serii wyłącz-ników NA wytypowano wyłącznik NA1 o parametrach przedstawio-nych w poniższej tabeli badania wykonano wg IEC60947-2
Wszystkie sprawdzane, ka-talogowe, parametry badanych wyłączników NM8 i NA1 zostały potwierdzone.
Należy zaznaczyć ze charakte-rystyki zabezpieczeń wyłączników NM8 i NA1 są charakterystykami pasmowymi i zostały potwier-dzone dla parametrów znamio-nowych. Natomiast nastawy zabezpieczeń zapewniają dobór prądów cieplnych od 0,4 do 1 In.
W katalogach zamieszczono także, wszystkie charakterysty-ki pasmowe prądów jak i całek Joul’a.
Dane w katalogach tak sfor-mułowano, aby spełnić wymaga-nia stawiane w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury, dotyczące warunków technicznych dla bu-dynków w zakresie:• Zabezpieczenia przewodów;• Możliwości pracy w układach sieciowych TN-C, TN-S, TT a tak-
Typ wyłącznika NM8 125S/125/3, NM8 400S/400/3, NM8 125S/1250/3 Napięcie robocze 690VNapięcie izolacji 750VNapięcie udarowe 8kVPrąd znamionowy 125/400/1250ACzęstotliwość 50/60HZPrąd zwarciowy Icu 50/70/50kA Prąd zwarciowy Ics Stosunek Icu/Ics wg. katalogu
Typ wyłącznika NA1-2000 Napięcie robocze 400VNapięcie izolacji 1000VPrąd znamionowy 2000Aczęstotliwość 50/60HZPrąd zwarciowy Icu 80kA Prąd zwarciowy Ics,Icw-1s 50kA
że dla prądu DC w określonych warunkach instalacyjnych okre-ślonych w kata loch firmowych;• Zapewnienie wymaganego po-ziomu ochrony przeciwporażenio-wej; • Selektywności zabezpieczeńoraz • Możliwości projektowania wy-rafinowanych układów sterowa-nia i zasilania urządzeń o różnym poziomie zakłóceń jakościowych energii elektrycznej.
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
45 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
46 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
sTandaRd pRZYsZŁOŚCi W nasZYM dOMUF&Home to system dedykowany dla automatyki mieszkań, domów jednorodzinnych oraz lokali użyt-kowych. Zapewnia wszystkie pod-stawowe funkcjonalności automa-tyki budynkowej, takie jak:
- zarządzanie i sterowanie ogrzewaniem, chłodzeniem i wen-tylacją
- sterowanie oświetleniem (ściemniacze i sceny świetlne)
- sterowanie roletami, bramami i innymi elementami silnikowymi
- załączanie/wyłączanie róż-nych obwodów i odbiorników (w tym gniazd), oświetlenia ze-wnętrznego, zraszaczy, sprzętu AGD, itp.
- bezprzewodowe sterowanie Bluetooth oraz zdalne sterowanie i nadzór GSM
system iNteligeNtNego Domu f&home
Dzięki „rozłożeniu” systemu na oddzielne podsystemy (modu-ły) indywidualnie realizujące po-szczególne funkcje każdy może dopasować system do swoich in-dywidualnych potrzeb i możliwo-ści finansowych.
pREsTiŻBudowa domu czy zakup miesz-kania to inwestycja na długie lata. Czego oczekujemy dziś a czego Bedzie oczekiwać jutro? F&home pozwala bez obaw kroczyć w przy-szłość. To dopiero początek. Sy-
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
47 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
stem rozwija się i ulepszał w celu zapewnienia jak najwyższego standardu funkcjonowania domu.
nOWOCZEsnOŚĆCałość systemu F&Home za-rządzana jest przez jednostkę centralną PC z monitorem doty-kowym 15” lub 12”. To mózg sy-stemu. Czytelna i intuicyjna struk-tura menu pozwala na centralne sterowanie całością urządzeń wchodzących w skład systemu. Za pomocą panela dotykowego ustawiamy i parametryzujemy funkcje systemu. Indywidualne sterowanie poszczególnymi od-biornikami odbywa się za pomo-cą przycisków dowolnego produ-centa. W skład systemu wchodzą również pomocnicze monitory
dotykowe 5,7” do realizacji wy-branych funkcji bez potrzeby pod-chodzenia do panela centralnego.
Opcjonalnie system F&Home ma możliwość połączenia bez-przewodowo z domowym rou-terem WI-FI i za pośrednictwem naszej specjalnej strony interne-towej można zdalnie nadzorować system z dowolnego komputera na świecie. Funkcje GSM w ła-twy sposób pozwalają na zdalne sterowanie systemem za pomo-cą wiadomości tekstowych SMS. Wysyłając specjalną wiadomość SMS możemy załączyć/wyłączyć dowolny odbiornik w budynku,
sprawdzić czy wskazany obwód jest załączony, odczytać tempera-turę pomieszczeń lub uruchomić konkretną scenę (np. podnieść temperaturę, otworzyć bramę, oświetlić podjazd, itp.). Dodatko-wym atutem jest możliwość zinte-growania z systemem dowolne-go, tradycyjnego osprzętu elek-trotechnicznego, co daje duże możliwości zarówno od strony funkcjonalnej, wzorniczej jak i ce-nowej.
KOMFORTTemperatura w pomieszczeniach utrzymywana jest automatycznie
48 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
w zależności od pory dnia lub obecności domowników. Dzięki scenom świetlnym mamy nastrój adekwatny do samopoczucia lub do czynności takich, jak ogląda-nie TV, wspólny obiad, wypoczy-nek czy zabawa. Każdą scenę tworzymy do własnych, indywidu-alnych potrzeb. Komunikacja Blu-etooth zapewnia łączność z syste-mem przez „komórkę” z dowolne-go miejsca w domu. O zmierzchu oświetlenie ogrodu załączy się, a rolety samoczynnie się zamkną. Za pomocą telefonu komórkowe-go zawsze możemy sprawdzić stan urządzeń w domu lub zapy-tać się o temperaturę.
Sterowanie centralne pozwoli przy wyjściu jednym przyciśnię-ciem wyłączyć wszystkie światła i odbiorniki w całym domu, a ro-lety automatycznie się opuszczą pozostawiając dom bezpieczny.
sTYLPanel dotykowy oraz atrakcyjna wizualizacja są dodatkowym ele-mentem dekoracyjnym. Istnieje możliwość samodzielnego usta-wienia kolorystyki menu ekranu oraz wgrania własnych, ulubio-nych grafik i zdjęć jako wyga-
szaczy ekranu. Klient ma do wy-boru stalową ramkę maskującą z pośród 12 dostępnych wzorów kolorystycznych. Wizualizacja po-mieszczeń domu lub mieszkania - oparta na dostarczonych przez klienta planach - wykonywana jest darmowo przez naszych progra-mistów.
OsZCZĘdnOŚĆIntegracja centralnego ogrze-wania z systemem F&Home po-zwala na zredukowanie kosztów związanych z ogrzewaniem na-wet do 40%. Efekt ten uzyskuje-my dzięki możliwości sterowania zaworami obwodów centralnego ogrzewania oraz indywidualne-
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
49 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Koszt budowy przewodowej in-stalacji F&Home nieznacznie przewyższa koszt standardowe-go okablowania (ok. 1000zł wię-cej przy powierzchni użytkowej 150m²). Całość systemu to ko-szt i tak 3-4-krotnie niższy od innych znanych systemów tego typu.
ŁaTWY spOsÓB dO ZadOWOLEniaSystem F&Home zapewnia pro-stotę montażu, obsługi i ewentu-alnej rozbudowy w przyszłości. Klient ma zapewniony serwis informatyczny i techniczny oraz doradczy w zakresie indywidual-nego podejścia do nietypowych rozwiązań.
Sprzedaż i montaż systemu odbywa się przez certyfikowa-
nych partnerów handlowo-serwi-sowych. Ich wiedza i doświadcze-nie nabyte na specjalistycznych kursach z zakresu stosowania, instalowania oraz konfiguracji sy-stemu gwarantują pełen profesjo-nalizm obsługi, a w efekcie satys-fakcję klienta.
www.fhome.pl
F&F Filipowski sp. j.ul. Konstantynowska 79/81
95-200 Pabianicewww.fif.com.pl
mu programowi sterowania tem-peraturą w zależności od pory dnia oraz obecności i aktywności domowników. Widoczne są rów-nież oszczędności - nawet do 15% - realizowane poprzez ste-rowanie oświetleniem w funkcji miejsca i czasu, np. odpowiednie ustawienie natężenia oświetlenia w zależności od pory dnia. Do-datkowe oszczędności można uzyskać przy odpowiednim stero-waniu pozostałymi odbiornikami, np. urządzeniami RTV, kiedy przy opuszczaniu domu wykorzystując funkcję WYŁACZ WSZYSTKO wy-łączamy te odbiorniki z czuwania.
inWEsTYCJa W KOMFORT ŻYCiaNajwyższy początkowy koszt to zakup elementów systemu.
50 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
oBuDowy Do rozDzielNic Niskiego Napięcia w ofercie eti „DziŚ i Jutro”
i n ż . p a w e ł p i r ó g e t i p r o j e c t m a n a g e r
Koncern ETI Elektroelement, którego częścią jest firma ETI POLAM, należy do jednego z największych producentów aparatury zabezpieczającej niskiego i średniego napięcia w Europie.
Jednym w głównych celów koncernu jest posiadanie peł-nej oferty produktowej, nie-
zbędnej do wykonania komplet-nych rozdzielnic elektrycznych ni-skiego napięcia, w oparciu o apa-raty elektryczne i obudowy firmy ETI. Właśnie dlatego firma wdro-żyła wiele nowych produktów, m.in. wyłączniki powietrzne do 4000A, wyłączniki nadmiarowo--prądowe serii ETIMAT11, ETIMAT T, wyłączniki różnicowoprądowe LIMAT, wyłączniki nadmiarowo--prądowe selektywne ETIMAT S i ETIMAT SP, nową serię wyłącz-ników i rozłączników kompakto-wych serii EB2 i ED2, przekaźniki programowalne, sterowniki SZR, obudowy hermetyczne typu GT oraz wiele innych.
Aktualnie można powiedzieć, że zasadniczy cel w zakresie szerokości oferty pod względem aparatury zabezpieczającej, ste-rowniczej i sygnalizacyjnej został osiągnięty. Szeroka oferta produk-towa pozwala zaspokoić wyma-gania większości współczesnych rozwiązań technicznych stosowa-nych przy produkcji rozdzielnic elektrycznych.
W zakresie tego asortymentu ETI posiada w ofercie:• Obudowy modułowe typu CT, CM, ECT, ECM, ECH z tworzywa w II klasie izolacji do 48 modułów – rzędy: 1x12-mod, 2x12-mod,
3x12-mod, 4x12-mod, 1x18-mod, 2x18-mod. Wykonania natynkowe, podtynkowe, stopnie ochrony IP 40, IP 55, IP65, w wykonaniu z drzwiami transparentnymi i białymi.
Obudowy te stosowane są głównie budownictwie mieszka-niowym, ale również znajdują za-stosowanie w przemyśle itp.• Obudowy modułowe typu ERP wykonane w II klasie izolacji, w wy-konaniu podtynkowym, z metalo-wymi drzwiami i ramką, a spodnią częścią wykonaną z tworzywa. W obudowach można zainstalo-wać do 108 modułów, wykonania: 12 modułów w rzędzie, maksy-malnie cztery rzędy, 18 modułów w rzędzie maksymalnie-sześć rzę-dów. Stopień ochrony IP30.
Tak jak w wymienione wcześ-niej obudowy, znajdują głównie zastosowanie w budownictwie mieszkaniowym, ale mogą służyć również jako obudowy administra-cyjne, gdzie czasami wymagany jest utrudniony dostęp poprzez zastosowanie zamka z wkładką patentową.• Obudowy modułowe typ MU wy-konane w I klasie izolacji, wykona-nie uniwersalne, może być stoso-wana, jako obudowa natynkowa i podtynkowa, korpus, drzwi oraz maskownice wykonane są z bla-chy stalowej, można zainstalo-
wać do 120 modułów, wykonania: 18 modułów w rzędzie, maksy-malnie pięć rzędów, 24 modułów w rzędzie, maksymalnie również pięć rzędów. Stopień ochrony IP32. W standardzie występuje zamek z wkładką patentową.
Znajdują zastosowanie w obiek-tach budownictwa ogólnego, mię-dzy innymi w budynkach mieszkal-nych i użyteczności publicznej.• Obudowy modułowe RH wyko-nane w I klasie izolacji, wykonanie natynkowe, obudowy z blachy stalowej, można zainstalować do 376 modułów, wykonanie: 12, 24, 36, 47 modułów w rzędzie-mak-
Energia pod kontrolą
E N E RG E T Y K A E N E RG O E L E K T RO N I K A B U D OW N I C T WO I P R Z E M Y S Ł
infolinia: 801 501 571 www.etipolam.com.pl
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
51 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
symalnie osiem rzędów. Stopień ochrony IP55.
Znajdują zastosowanie wszę-dzie tam, gdzie wymagany jest podwyższony stopień ochrony IP ze względu na narażenia związa-ne z działaniem wody i pyłu. • Obudowy modułowo-licznikowe RX wykonane w I klasie izolacji. Wykonanie natynkowe o stop-niach ochrony IP42 i IP55. Obu-dowy dostarczane głównie na za-mówienie specjalne.• Obudowy hermetyczne wnę-trzowe typu GT o stopniu ochrony IP65. Obudowy w standardzie do-starczane są z płytą montażową.
Obudowy znajdują zastosowa-nie tam, gdzie występują skrajne zagrożenia związane z działaniem wody, pyłu oraz oddziaływania mechaniczne. Znajdują zastoso-wanie głównie w przemyśle.
Właśnie obudowy GT są jedną z części dużego projektu zwią-zanego z wdrażaniem do oferty ETI obudów systemowych. Pod pojęciem tym rozumiemy system, gdzie poszczególne elementy wy-posażenia wnętrza obudowy (szy-
ny, płyty, wsporniki itp.) pasują do różnych rozmiarów obudów (wy-sokość, szerokość, głębokość).
Założeniem wspomnianego projektu jest stworzenie pełnego systemu obudów monobloko-wych do 630 A z wyjmowanym wkładem montażowym oraz ra-mowych do 4000 A.
Projekt obejmuje: obudowy natynkowe, podtynkowe, wiszą-ce, stojące monoblokowe, stają-ce ramowe, o różnych stopniach ochrony IP. Obudowy występują w pierwszej i drugiej klasie izolacji.
Oto część założeń technicz-nych, funkcjonalnych, cech oraz zalet obudów monoblokowych do 630a:
Typoszereg wymiarowy oparty jest o normę DIN 43870. Podsta-wowe pole projektowe maskownicy aparatów posiada wysokość 150 mm, a szerokość 250 mm. We-wnątrz obudowy montowany jest wkład montażowy składający się ze wsporników pionowych, elementów mocujących typu L, płyt montażo-wych, maskownic aparatów, szyn TH35. Wkład montażowy może być
wyjmowany, co ułatwia sznurowanie aparatów w warsztacie, powoduje również, że aparaty można umieścić we wcześniej zamontowanej obu-dowie, po wszystkich pracach bu-dowlanych. Unika się wtedy ryzyka związanego z zanieczyszczeniem aparatów pyłem budowanym, a co za tym ich uszkodzenia.
Dodatkową zaletą systemu jest możliwość podziału obudów w pio-nie, przez co można wydzielić w jed-nej obudowie przedział z aparatami zabezpieczającymi, przedział kab-lowy bądź przedział teletechniczny. Konstrukcja wspornika pionowego umożliwia skokową regulację mon-tażu szyn nośnych , płyt montażo-wych oraz maskownic w pionie (25 mm) i poziomie (6 mm/2 mm). Daje to producentowi rozdzielnicy możli-wość wyboru optymalnych odległo-ści pomiędzy aparatami (potrzebna, np. na „sznurowanie”). Umożliwia także pozostawienie optymalnego miejsca na kable, przewody zasila-jące oraz odpływowe.
Innymi zaletami systemu są: osłony aparatów z wycięciami, otworowane płyty montażowe dedykowane do produktów ETI. Łatwy montaż kaset licznikowych, szybki montaż maskownic, wyso-kiej jakości flansze wprowadze-niowe przewodów i kabli.
Wszystko to składa się na dużą elastyczność oraz funkcjonalność systemu, skraca czas potrzebny na zmontowanie rozdzielnicy oraz obniża koszty.
Projekt wdrożenia systemu rozdzielnic przewiduje również stworzenie oprogramowania kom-puterowego wspomagającego projektowanie oraz kosztoryso-wanie rozdzielnic, co jest bardzo ważną jego częścią.
Tak jak już wcześniej wspo-mniałem wdrożyliśmy do sprze-
Jednym z najważniejszych elementów rozdzielnicy jest obudowa.
52 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
daży jedną z części systemu, a mianowicie obudowy herme-tyczne GT o stopniu szczel-ności ip65. W przypadku tych obudów jedynie część wymiarów zewnętrznych pokrywa się z ty-poszeregiem głównym. Pozostałe rozmiary podyktowane są potrze-bami rynku. Typoszereg zawiera 57 rozmiarów. Minimalne wymiary obudowy to 250 mm x 200 mm x 150 mm (wysokość x szerokość x głębokość), maksymalne 1200 mm x 1000 mm x 400 mm. Obu-dowy te w standardzie posiada-ją płytę montażowa, ale również można zamontować w nich wkład z maskownicami pod aparaty mo-dułowe oraz aparaty przystoso-wane do montażu na płycie.
Zalety oraz charakterystyka techniczna obudów GT:• Obudowy wykonane z najwyż-szej jakości blachy stalowej o gru-bościach od 1,2mm do 2mm;• Odporne na działanie zewnętrz-
leżności od rozmiaru zastosowa-no zagięcia krawędzi płyty celem jej usztywnienia.
Przy projektowaniu obudów, oprócz narzucenia typoszeregu wymiarowego, uwzględniamy i stosujemy się do aktualnej nor-malizacji w tym zakresie tj:
• pn-En 62208:2006
• pn-En 60529:2003
• pn-En 62262:2003
• pn-En-50274:2004
• pn-En 61439-1:2010
• pn-En 61439-2:2010
• pn-En 60439-1:2003
• pn-En 60439-2:2004
• pn-En 60439-2:2004/a1:2007
• pn-En 60439-3:2004
• pn-En 60439-4:2008
• pn-En 60439-5:2008
• pn-En 60715:2007
Zadbaliśmy również o to, aby obudowy spełniały wymagania dyrektywy RoHs (ang. Restric-tion of Hazardous substances). Celem wprowadzenia dyrektywy jest zmniejszenie ilości substan-cji niebezpiecznych przenikają-cych do środowiska z odpadów elektrycznych i elektronicznych. Treść dyrektywy mówi, że nowy sprzęt elektroniczny wprowa-dzany do obrotu na terenie Unii Europejskiej i EFTA począwszy od 1 lipca 2006 (w Polsce od 27 marca 2007r.) będzie zawierał ograniczenia w zawartości mate-riałów szkodliwych: ołowiu, rtęci, kadmu, sześciowartościowego chromu, polibromowanych bi-fenyli (PBB) i polibromowanych eterów fenylowych (PBDE). Ko-misja Europejska określiła mak-symalne stężenia tych pierwiast-ków/substancji w materiale jed-norodnym.
Mamy nadzieję, że wzboga-cenie oferty asortyment owej w zakresie obudów do rozdziel-nic niskiego napięcia zaspokoi potrzeby naszych klientów i przy-czyni się dalszego dynamicznego rozwoju firmy ETI.
nych czynników mechanicznych - IK10.• Malowane farbą proszkową po-liestrową kolor RAL 7035 do za-stosowań zewnętrznych.• Możliwość montażu drzwi z le-wej i prawej strony.• Obudowy od wysokości 800 mm wyposażone są w trzy zawiasy.• Specjalnie wyprofilowane kra-wędzie korpusu zapewniają pew-ną ochronę przed wodą.• Wylewana uszczelka poliureta-nowa na drzwiach oraz na przepu-ście zapewniająca stopień ochro-ny IP65.• Przepust kablowy z zagięty-mi krawędziami celem usztyw-nienia oraz wylewaną uszczelką zapewnia doskonałą szczelność obudowy.• Kąt otwarcia drzwi 120 stopni.• Drzwi otwierające się w obrysie zewnętrznym obudowy, co umoż-liwia bezpośrednie łączenie kilku obudów w szeregu – specjalna konstrukcja zawiasów.• Drzwi w obudowach od wyso-kości 400 mm posiadają profile pionowe wyposażone w otwory montażowe o rozstawie 25 mm.• Drzwi w obudowach od szero-kości 800 mm posiadają profile poziome wyposażone w otwory montażowe o rozstawie 25 mm.• Solidna konstrukcja zapięcia 3 punktowego.• Zamknięcie drzwi w zależ-ności od wysokości obudowy: 1 zamek do wysokości 400 mm; 2 zamki od wysokości 500 mm; zapięcie 3 punktowe od wysoko-ści 1000 mm.• W korpusie i drzwiach obudowy znajdują się zaciski uziemiające M6x12.• Montaż do ściany bezpośred-ni lub za pomocą specjalnych uchwytów montażowych (osob-ne zamówienie). Otwory na ścia-nie tylnej korpusu o średnicy Ø10 mm.• Płyta montażowa wykonana jest z blachy ocynkowanej o grubości 2 mm. Mocowanie płyty montażo-wej na kołkach M8x25 mm. W za-
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
Energia pod kontrolą
E N E RG E T Y K A E N E RG O E L E K T RO N I K A B U D OW N I C T WO I P R Z E M Y S Ł
infolinia: 801 501 571 www.etipolam.com.pl
54 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
moDerNizacJa oŚwietleNia z użyciem opraw BraVo leD firmy kaNlux– Dlaczego wartoNowe technologie umożliwiają oszczędne gospodarowanie energią elektryczną. Nawet przy niewielkiej powierzchni oświetlanego pomieszczenia, wymiana zużytych już nieco opraw świetlówkowych na oprawy wykorzystujące technologię LED, daje wymierne korzyści.
J a r o s ł a w r u d a śk a N l u x s . a .
Gdy do biur wkraczały opra-wy wykorzystujące świet-lówki liniowe T5 były syno-
nimem nowoczesności. Z uwagi na zastosowanie nowoczesnych i energooszczędnych statecz-ników elektronicznych i wysoko wydajnych świetlówek liniowych T5, były wzorem energooszczęd-ności. Gęsty raster zapobiegają-cy olśnieniu nadawał oprawom modernistycznego wyglądu, ob-niżał jednak sprawność oprawy, przez co konieczne było zwięk-szanie ich ilości w pomieszcze-niach. Nowa generacja opraw wy-korzystujących technologię LED, takich jak BRAVO LED firmy Kan-lux S.A., w całości wysyła światło w półprzestrzeń dolną. Zapobie-ga to stratom na odbłyśniku i ra-strach oprawy. Aby przedstawić możliwości oszczędzania na mo-dernizacji oświetlenia przeanali-zujmy poniższy przykład.
W rozpatrywanym przypadku wymiany oświetlenia zajmiemy się niewielkim pomieszczeniem biurowym, w którym centralnie na środku zlokalizowano miejsce pracy. Pomieszczenie ma wymiary 6,6m x 6,0m, czyli ok. 41m2 po-wierzchni. Przed modernizacją
oświetlały go świetlówki o mocy 15W, zainstalowane pionowo w opra-wach wpuszczanych w strop. Łączna moc zainstalowanych opraw wynosiła 960W i pozwalała uzyskać średnie natężenie oświet-lenia na poziomie 520lx. Zgodnie z normą EN-12464-1, wymagane średnie natężenie oświetlenia na płaszczyźnie roboczej nie powin-no być niższe niż 500lx.
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
55 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
W celu zwiększenia efektywno-ści oświetlenia oraz obniżenia kosztów konserwacji (64 punkty świetlne), przeprowadzimy symu-lację wymiany opraw w dwóch wariantach. Pierwszy zakłada wymianę na oprawy GRAF z czte-roma świetlówkami liniowymi T5 o mocy 14W każda, drugi na opra-wy BRAVO LED744 wyposażone w źródła światła LED o łącznej mocy 50W.
Kanlux s.a. nr kat. 00907 OZOn dLBs-1aV/27
Kanlux s.a. nr kat. 04830 GRaF 414pT
Kanlux s.a. nr kat. 04830 GRaF 414pT Aby uzyskać wymagane natęże-nie oświetlenia na płaszczyźnie roboczej powyżej 500lx potrze-bujemy 9 opraw GRAF o mocy 4x14W. W tym przypadku uzyska-liśmy 554 lx.
Projekt 1C:\Documents and Settings\jarekr\Moje dokumenty\DIALux\Projects\Sekretariat\Sekretariat 40,8m.dlx 02.03.2012
KANLUX S.A.ul. Objazdowa 1-341-922 Radzionkówwww.kanlux.com
Edytor Jarosław RudaśTelefon +48 609 850 412
fakse-Mail [email protected]
Sekretariat GFAF 4x14W PT / Wyniki jednoarkuszowe
360 480
480
480
480
480
480
480
600
600
600
600
600600
600
600
600
600 600
600
600
600
600
600
600
600
720
720
720
720
720
720
6.80 m0.00 1.82 3.00 6.08
6.00 m
0.00
0.50
2.152.48
4.70
5.33
Wysokość pomieszczenia: 2.800 m, Wysokość montażu: 2.860 m, Współczynnik konserwacji: 0.77
Wartości Lux, Skala 1:78
Powierzchnia [%] Em [lx] Emin [lx] Emax [lx] Emin / Em
Płaszczyzna pracy / 545 201 786 0.369Podłoga 36 328 9.19 544 0.028Sufit 70 155 27 233 0.176Ściany (4) 72 187 2.24 423 /
Płaszczyzna pracy:Wysokość: 0.850 mSiatka: 128 x 128 Punkty Margines: 0.500 m
Wykaz opraw
Specyfikacja mocy przyłączeniowej: 12.35 W/m² = 2.27 W/m²/100 lx (Powierzchnia podstawowa: 40.80 m²)
Nr. Ilość Etykieta (Czynnik korekcyjny) (Oprawa) [lm] (Lampy) [lm] P [W]
1 9 Kanlux S.A. nr kat. 04830 GRAF 414PT (1.000) 2776 4800 56.0W sumie: 24988 W sumie: 43200 504.0
Projekt nie jest ofertą w rozumieniu prawa. Przedstawione wyniki są przybliżone i mogą ulec zmianie. Rzeczywiste wyniki mogą się różnić w zależności od warunków w jakich zostały zamontowane poszczególne oprawy.
Strona 1
Projekt 1C:\Documents and Settings\jarekr\Moje dokumenty\DIALux\Projects\Sekretariat\Sekretariat 40,8m.dlx 02.03.2012
KANLUX S.A.ul. Objazdowa 1-341-922 Radzionkówwww.kanlux.com
Edytor Jarosław RudaśTelefon +48 609 850 412
fakse-Mail [email protected]
Sekretariat OZON E27 / Wyniki jednoarkuszowe
490
490
490490
490490
560 560
560560
560
560
560560
560
560
560
560
560560
560
6.80 m0.00 1.82 3.00 6.08
6.00 m
0.00
0.50
2.152.48
4.70
5.33
Wysokość pomieszczenia: 2.800 m, Wysokość montażu: 2.920 m, Współczynnik konserwacji: 0.77
Wartości Lux, Skala 1:78
Powierzchnia [%] Em [lx] Emin [lx] Emax [lx] Emin / Em
Płaszczyzna pracy / 520 255 592 0.490Podłoga 36 315 52 455 0.165Sufit 70 234 201 361 0.859Ściany (4) 72 345 15 700 /
Płaszczyzna pracy:Wysokość: 0.850 mSiatka: 128 x 128 Punkty Margines: 0.500 m
Wykaz opraw
Specyfikacja mocy przyłączeniowej: 23.53 W/m² = 4.52 W/m²/100 lx (Powierzchnia podstawowa: 40.80 m²)
Nr. Ilość Etykieta (Czynnik korekcyjny) (Oprawa) [lm] (Lampy) [lm] P [W]
1 64 Kanlux Sp. z o.o. 907 OZON DLBS-1AV/27-C (1.000) 475 810 15.0
W sumie: 30406W sumie: 51840 960.0
Projekt nie jest ofertą w rozumieniu prawa. Przedstawione wyniki są przybliżone i mogą ulec zmianie. Rzeczywiste wyniki mogą się różnić w zależności od warunków w jakich zostały zamontowane poszczególne oprawy.
Strona 1
56 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
Kanlux s.a. nr kat. 18000 BRaVO LEd744 Do spełnienia wymogów normy potrzebujemy jedynie 7 opraw BRAVO LED744. Uzyskane śred-nie natężenie oświetlenia wynosi 532lx.
Porównując wydatki na zużycie energii elektrycznej, najkorzystniej jest wymienić stare oświetlenie na oprawy wyposażone w źródła LED. W przypadku rozpatrywa-nego przez nas pomieszczenia biurowego, zamiana opraw wyko-rzystujących świetlówki kompak-towe ze zintegrowanym układem
L.p Oprawa Moc [W]
ilość opraw
Moc całkowita
[W]
Cena 1kWh
Wartość energii zużytej
w czasie 9h/dzień
Wartość energii zużytej rocznie
Zaoszczę-dzona kwo-ta rocznie
Oszczędność
1
OZON DLBS-1AV/27 15 64 960 0,54 zł 4,67 zł 1 399,68 zł 0,00 zł 0%
2GRAF 414 PT 56 9 504 0,54 zł 2,45 zł 734,83 zł 664,85 zł 48%
3BRAVO LED744 50 7 350 0,54 zł 1,70 zł 510,30 zł 889,38 zł 64%
Kanlux s.a. nr kat. 18000 BRaVO LEd744
zapłonowym na oprawy BRAVO LED744 przyniosła oszczędność energii wynoszącą 64%, co prze-kłada się na 889,38 zł rocznie.
Coraz niższe ceny opraw LED, połączone ze wzrostem parametrów jakościowych źró-deł w nich stosowanych, są znaczącymi argumentami prze-mawiającymi za zastosowaniem tych rozwiązań. Źródła i oprawy LED nie zawierają pierwiastków szkodliwych dla środowiska na-turalnego, takich jak np. ołów, rtęć czy kadm, a ich używanie znacząco obniża emisję CO2 do atmosfery.
Biorąc pod uwagę fakt, że oprawy świetlówkowe wymagają wymiany źródeł światła średnio co 4 lata, otrzymujemy kolejną przewagę opraw ze źródłami LED polegającą na bezobsługowym działaniu nawet przez kilkanaście lat. Należy pamiętać, że przy roz-patrywanych 41m2 powierzchni, uzyskaliśmy w ciągu roku prawie 900 zł oszczędności.
a jaką powierzchnię mają Wasze biura?
Projekt 1C:\Documents and Settings\jarekr\Moje dokumenty\DIALux\Projects\Sekretariat\Sekretariat 40,8m.dlx 02.03.2012
KANLUX S.A.ul. Objazdowa 1-341-922 Radzionkówwww.kanlux.com
Edytor Jarosław RudaśTelefon +48 609 850 412
fakse-Mail [email protected]
Sekretariat BRAVO744 / Wyniki jednoarkuszowe
400
500
500
500500
500
600
600
600
600
600
600
600600
6.80 m0.00 1.82 3.00 6.08
6.00 m
0.00
0.50
2.152.48
4.70
5.33
Wysokość pomieszczenia: 2.800 m, Wysokość montażu: 2.800 m, Współczynnik konserwacji: 0.77
Wartości Lux, Skala 1:78
Powierzchnia [%] Em [lx] Emin [lx] Emax [lx] Emin / Em
Płaszczyzna pracy / 532 241 692 0.453Podłoga 36 320 7.47 472 0.023Sufit 70 201 57 283 0.285Ściany (4) 72 263 1.30 660 /
Płaszczyzna pracy:Wysokość: 0.850 mSiatka: 128 x 128 Punkty Margines: 0.500 m
Wykaz opraw
Specyfikacja mocy przyłączeniowej: 8.58 W/m² = 1.61 W/m²/100 lx (Powierzchnia podstawowa: 40.80 m²)
Nr. Ilość Etykieta (Czynnik korekcyjny) (Oprawa) [lm] (Lampy) [lm] P [W]
1 7 Kanlux Sp. z o.o. 18000 Bravo LED744.ldt (1.000) 3877 3880 50.0W sumie: 27137 W sumie: 27160 350.0
Projekt nie jest ofertą w rozumieniu prawa. Przedstawione wyniki są przybliżone i mogą ulec zmianie. Rzeczywiste wyniki mogą się różnić w zależności od warunków w jakich zostały zamontowane poszczególne oprawy.
Strona 1
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
57 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
58 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
diody LEdDiody LED (ang. Light Emitting Dio-des) są półprzewodnikowymi źród-łami światła wykorzystującymi zja-wisko elektroluminescencji zaob-serwowane po raz pierwszy w 1907 roku. Pierwsze egzemplarze diod wyprodukowane zostały dopiero jednak w końcach lat sześćdziesią-tych XX wieku.
Dioda LED emituje promienio-wanie (fotony) w kierunku przewo-dzenia, tzn. od warstwy typu „p” do warstwy typu „n”. Diody zasilane są ze źródła prądu, przy czym dla diod małej mocy wartość prądu zasilania jest rzędu 30 ÷ 100 mA (diody mocy 50 ÷ 100 mW), natomiast dla diod tzw. dużej mocy (1 ÷ 5 W) typowe wartości prądu to 0,35 A do 1,0 A. Diody zasilane są napięciem stałym o wartości zaledwie kilku woltów. Wartość napięcia zasilającego jest zależna od energii emitowanych fo-tonów, im jest ona większa tym wy-magane jest większe napięcie. Sto-sowane są różne źródła prądowe. Do najprostszych zaliczyć można te z rezystorem włączonym w szereg z diodą. W zależności od użytego materiału do wykonania diody moż-liwym jest uzyskanie praktycznie dowolnej barwy światła (kolor żółty, zielony, czerwony, niebieski, poma-rańczowy) – rozwój tych przypada na lata osiemdziesiąte XX wieku.
Białe światło uzyskano pod koniec lat dziewięćdziesiątych po-
m a r c i n ty m o s z u k
lampy uliczNe ze źróDłami Światła leD
przez zmieszanie trzech barw RBG: czerwonej, zielonej i niebieskiej. Białe światło może być wytwarza-ne, przy obecnych rozwiązaniach, na dwa sposoby. Jednym spo-sobem jest mieszanie barwnego światła z trzech diod składowych, drugim przekształcenie światła dio-dy niebieskiej bądź diody wytwa-rzającej promieniowanie UV, przy użyciu luminoforu. Wynalezienie diody UV w połączeniu z luminofo-rami dało możliwość wytwarzania światła białego o szerokiej gamie temperatur barwowych.
Początkowo diody elektrolumi-nescencyjne (ang. Light Emitting Diodes - LED) używane były prze-de wszystkim jako zamiennik wy-świetlaczy w samochodach i sprzę-cie elektrycznym. Dzisiaj posiadają wiele różnorodnych zastosowań i spotkać je można w wielu miej-scach. Ze względu na bardzo małe zużycie energii, wyjątkową trwa-łość oraz mnogość możliwych za-stosowań, LED są nowoczesnym, wydajnym źródłem światła do za-stosowania w praktycznie każdym przypadku.
Szybki postęp w produkcji pół-przewodnikowych diod świecą-cych LED sprawia, że coraz częś-ciej pojawiają się one w zastoso-waniach do oświetlenia wnętrz oraz obiektów zewnętrznych, w tym tak-że dróg i ulic.
Technologia LEd to przyszłość oświetleniaTechnologia wytwarzania oświetle-nia LED to obecnie najnowocześ-niejszy i najszybciej rozwijający się rodzaj oświetlenia, zwany również światłem IV generacji.
Obecny rozwój technologii LED, w kierunku energooszczęd-
ności i trwałości powoduje, że oświetlenie LED będzie pojawiać się w każdej dziedzinie i „rewolu-cja oświetleniowa” jest zjawiskiem nieuniknionym. Jeszcze niedawno wszyscy używali żarówek, które generowały światło z wydajnością 10 lm/W. Używane obecnie halo-geny pracują z wydajnością ok. 25 lm/W, a świetlówki zapewniają od 50 lm/W do nawet 80lm/W.
Technologia LED zapewnia już dziś w aplikacjach stosowanych na skalę przemysłową wydajności 100-130 lm/W, a wydajności 150-200 lm/W są już poddawane odpo-wiednim badaniom w laboratoriach i będą wprowadzane w najbliższym czasie. Dodatkowymi czynnikami powodującymi, popularyzację LED są ciągle rosnące ceny energii oraz konieczność zwiększenia dbałości o środowisko naturalne poprzez ograniczenie emisji dwutlenku węgla oraz konieczność wyeliminowania ze źródeł światła rtęci oraz innych metali ciężkich.
W sprzedaży dostępny jest coraz większy wybór produktów oświetleniowych wykorzystujących technologię LED. Zaczynając od najtańszych zbudowanych przy użyciu nierenomowanych diod oraz układów zasilających poprzez opra-wy wykorzystujące wysokiej jakości diody oraz zasilacze a kończąc na najdroższych w przypadku których oprócz dobrej jakości płacimy do-datkowo za znak firmowy produ-centa (dostawcy).
Kupujący często sugerują się tyl-ko ceną. Rozczarowanie przychodzi później, gdy „tanie” LED szybko się przepalają. Wniosek nasuwa się sam najlepiej wybrać te w których jest najlepszy stosunek ceny do jakości. W tym momencie pojawia się pyta-
foto 1. Dioda LED
foto. CREE
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
59 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
nie jak tą jakość sprawdzić. Najle-piej poprzez sprawdzenie jak długo dany producent (dostawca) oferuje i sprzedaje swoje produkty oświetle-nia LED oraz z jakim skutkiem (refe-rencje, wykonane projekty).
Dobre, wysokiej jakości lampy LED (fot. 2) to efektowne i efektyw-ne energetycznie światło. Dzięki wysokiej efektywności (skuteczno-ści świetlnej) przynoszą oszczęd-ności w rachunkach za energię elektryczną, a jednocześnie wy-twarzają jednorodne światło dobrej jakości. Dzięki zastosowaniu no-watorskiej technologii są znacznie bardziej trwałe (żywotność 50 000 h - 100 000 h), niż wszelkie inne ro-dzaje źródeł światła.
Nic dziwnego, że coraz więcej osób decyduje się na ich instalację także tam, gdzie wcześniej używali zwykłych żarówek.
Nie każdy jednak wie, że lampa LED, to nie tylko świecąca dioda, ale też wbudowany elektroniczny układ zasilający. Tylko markowi producen-ci gwarantują, że kupując ich źródła światła LED rzeczywiście otrzyma-my nowoczesny produkt najwyższej jakości. Ze względu na małą moc pojedynczych diod projektowanie opraw oświetleniowych z diodami LED wymaga zastosowania układów wieloźródłowych. Ilość światła wy-twarzanego przez pojedynczą diodę jest zbyt mała dla celów oświetlenio-
wych. Pojedyncze diody łączone są w większe struktury, nazywane mo-dułami LED. Poszczególne diody są łączone ze sobą szeregowo, kolejne gałęzie równolegle.
Ponieważ oprawa oświetleniowa z diodami LED jest w rzeczywistości oprawą wieloźródłową, niezbędnym jest zaprojektowanie wyjątkowo trudnego układu optycznego dla matrycy diodowej. Bryła fotome-tryczna oprawy oświetlenia ulicz-nego z wysokoprężną lampą wyła-dowczą jest bardzo specyficzna, nie wykazuje symetrii obrotowej, jest inna w kierunku wzdłuż jezdni i inna w poprzek.
W oprawach oświetleniowych LEd rozsył światłości może być kształtowany na kilka sposobów:
1. Przez równomierne roz-łożenie diod o tej samej bryle foto-metrycznej, na płaskiej powierzchni i montaż soczewki odpowiednio for-mujące bryłę fotometryczną na każ-dej diodzie. Nowoczesny, soczew-kowy układ rozsyłu światła zapew-nia równomierny rozkład natężenia światła na drodze i eliminuje straty związane z rozproszeniem niekon-trolowanym i nadmiernym punkto-wym (fot. 3 – lampa LED z soczew-kowym układem);
2. Montaż diod o takim sa-mym rozsyle na specjalnie ukształ-towanej (liniowo lub skokowo) powierzchni i wyposażenie każdej z diod w uformowane odbłyśni-ki – reflektory (fot. 4 – lampa LED z odbłyśnikiem). W przypadku diod - każda posiada swój własny układ optyczny idealnie dopasowany do drogi. Projektant w łatwy sposób spełni warunki równomierności.
3. Montaż diod o tym samym rozsyle na płaskiej powierzchni pod różnymi kątami (rozwiązanie rzad-ko stosowane z powodu trudności w uzyskaniu dokładności montażu).
Lampy LED to skomplikowane urządzenia, w których zastosowa-ne są elementy o zaawansowanej technologii zapewniające ich pra-widłową pracę. Ma to odzwiercied-lenie w cenie, gdyż za jakość trzeba (i warto) zapłacić. Stosunkowo wą-ski kąt rozsyłu układów optyczno--świetlnych diod LED umożliwia uzyskanie niskiego olśnienia od tego typu opraw, co jest dużą zale-tą. Układy matryc LED zasilane są niskim napięciem stałym 12 V, 24 V
lub 48V z układów zasilających, te z kolei zasilanie są napięciem sie-ciowym 230 V, 50 Hz.
Stosowane rozbudowane elek-troniczne układy zasilające realizują i nadzorują wszystkie istotne pa-rametry związane z prawidłowym działaniem matryc diodowych takich jak: stabilizacja prądu przewodze-nia, temperatura pracy matrycy dio-dowej, sterowanie poziomem mocy pobieranej w zależności od warun-ków termicznych w oprawie - zmniej-szanie poziomu strumienia świetlne-go, regulacja mocy pobieranej, co w konsekwencji powoduje zmniej-szanie poziomu natężenia oświetle-nia lub luminancji w porze ciemnej, gdy natężenie ruchu pojazdów jest niskie (zgodnie z zaleceniami normy PN-EN 13 201: 2007).
Diody LED nie emitują w wiązce świetlnej promieniowania ultrafiole-towego ani podczerwonego. Istnieje jednak konieczność odprowadzenia dużych ilości ciepła z obudów złącz p-n. Realizuje się to poprzez stosowa-nie w oprawie radiatorów zapewnia-jących dostatecznie szybkie odpro-wadzanie ciepła. Radiatorem często jest odpowiednio zaprojektowana obudowa oprawy. Termiczne warunki pracy diody są bardzo ważnym czyn-nikiem wpływającym na parametry fotometryczne i jej trwałość.
Zalety technologii LEdDiody świecące LED są najnow-szą generacją sztucznych źródeł światła. Ich ciągły rozwój pozwa-la przypuszczać, że w niedalekiej przyszłości wyprą wiele rodzajów używanych dziś źródeł światła.
Pod względem technicznym można wymienić szereg korzyst-nych cech opraw oświetleniowych z diodami LED:
Foto. 2 Lampy uliczne LED
foto. LEDTECHNIKA
foto. LEDTECHNIKA
foto. 4 Lampa LED LEDTECHNIKA z od-
błyśnikiem
foto. LEDTECHNIKA
foto. 3 Lampa LED LEDTECHNIKA z so-
czewkowym układem diod
60 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
• niższe zużycie energii elek-trycznej (do 80% w porównaniu z tradycyjnymi źródłami);• dłuższa żywotność lamp ze źródłem światła LEd (jest 5-10 razy większa od żarówek sodo-wych i sięga nawet 100 000 h);• charakteryzują się natychmiasto-wym startem z pełną mocą (osią-gają właściwe natężenie oświetlenia natychmiast po załączeniu, bez ocze-kiwania na rozgrzanie);• brak migotania (efekt strobosko-powy);• brak promieniowania UV;• brak nagrzewania oświetlanych powierzchni i emisji ciepła w kie-runku świecenia (odbiór ciepła przez radiatory);• zasilanie niskim, stałym napię-ciem (pracują zasilane 85-230VAC lub 12/24 VDC, zaletą paneli LED jest fakt, że nawet uszkodzenie jed-nej z diod nie spowoduje przerwa-nia świecenia całego panelu);• wysoki współczynnik odda-wania barw CRi>85 (to parametr określający zdolność źródła świat-ła do oświetlenia obiektu w spo-sób najlepiej oddający barwy, im współczynnik ten jest wyższy tym barwy są lepiej oddawane, ewentu-alne rozpoznanie twarzy zarejestro-wanej przez systemy monitoringu będzie znacznie ułatwione);• szeroka (pełna) gama kolorów i temperatur światła;• bezgłośna praca w każdych warunkach;• wysoka odporność na drgania i wibracje;• nowoczesny, soczewkowy układ rozsyłu światła (zapewnia równo-mierny rozkład natężenia światła na drodze i eliminuje straty związane z rozproszeniem niekontrolowanym i nadmiernym punktowym);• ekologiczne źródło światła bez-pieczne dla środowiska natural-nego;• zwiększają ochronę środowi-ska naturalnego poprzez goto-wość do pracy w autonomicz-nych systemach solarnych;• nieograniczona gama aplikacji i zastosowań.Zastosowanie oświetlenia lampa-mi LEdW sklepach, restauracjach, biurach oraz w domach zastosowanie LED staje się coraz powszechniejsze.
Dzisiaj stosowanie światła LED posiada wiele różnorodnych zasto-sowań i spotkać je można w wielu miejscach. Ze względu na bardzo małe zużycie energii, wyjątkową trwałość oraz mnogość możliwych zastosowań, LED są nowoczes-nym, wydajnym źródłem światła do zastosowania praktycznie w każ-dym przypadku.
Dobre, wysokiej jakości lampy LED to efektowne i efektywne ener-getycznie światło, które możemy wykorzystać jako:
• oświetlenie uliczne, dróg, par-ków, ogrodów, magazynów, parkin-gów, placów, tuneli;
• oświetlenie obiektów użytecz-ności publicznej: szkół, przychodni i szpitali;
• oświetlenie obszarów prze-mysłowych i mieszkalnych;
• oświetlenie hoteli, restauracji, stacji paliw, sklepów i centrów han-dlowych, muzeum i kościołów;
• oświetlenie obiektów sporto-wych i rekreacyjnych, basenów, itp.
pozyskiwanie środków na oświet-lenie LEdInwestycje w produkty oświetlenio-we w technologii LED prowadzo-ne przez jednostki samorządowe mogą być dofinansowane. Przed-miotem dofinansowania są zada-nia inwestycyjne wykorzystujące odnawialne źródła energii, przyno-szące wymierny efekt ekologiczny w wyniku pozyskania energii odna-wialnej oraz zwiększenie oszczęd-ności energii poprzez zastosowa-nie oświetlenia LED w przestrzeni publicznej.
Możliwa jest współpraca z insty-tucjami finansowymi, które posiada-ją w swojej ofercie produkty finanso-we skierowane do jednostek samo-rządu terytorialnego, jak również do
klientów komercyjnych. Jednostki te wspomagają pro-
ces wymiany tradycyjnego oświet-lenia na najnowocześniejsze ener-gooszczędne w technologii LED w formie:
• preferencyjnych kredytów na energooszczędne projekty;
• wykorzystania środków unij-nych;
• sfinansowania inwestycji w ramach zaoszczędzonych środ-ków z tytułu zastosowania energo-oszczędnej technologii LED.
Dofinansowania są udzielane przez instytucje krajowe, między innymi przez Wojewódzki i Naro-dowy Fundusz Ochrony Środowi-ska i Gospodarki Wodnej. Inwe-stycje wykorzystujące odnawialne źródła energii są dofinansowywane nawet do 80% inwestycji przez fun-dusze unijne.
Lampy solarne i hybrydowe LEd Lampy solarne (fot. 6) i hybrydowe (fot. 7) LED stanowią doskonałą al-ternatywę dla klasycznego oświet-lenia. Znajdują zastosowanie jako autonomiczne źródła energii elek-trycznej w miejscach gdzie dostar-czanie energii elektrycznej z sieci nie jest możliwe lub jest nieopłacal-ne ekonomicznie. Lampy te mogą być stosowane jako oświetlenie uliczne, parków, parkingów, pla-ców, ciągów pieszych, obszarów przemysłowych i mieszkalnych itd.
Jedną z głównych zalet oświet-lenia lampami solarnymi i hybrydo-wymi jest oszczędność na energii, kosztach instalacji i kosztach robót odtworzeniowych. Kolejną ważną cechą jest krótki czas realizacji in-westycji (bez dodatkowych umów i pozwoleń) oraz łatwość i szyb-kość montażu lamp. Każda z lamp LED jest autonomiczna, gotowa do
Foto. 6 Lampy solarne LED LEDTECHNIKA w Gminie Szczytna
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
61 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
działania natychmiast po zainstalo-waniu. Autonomia lampy solarnej (czas pracy bez słońca) wynosi na-wet kilka dni. Lampy solarne LED mogą pracować do kilkunastu go-dzin na dobę.
Szczegóły specyfikacji lamp, takie jak: czas pracy lampy, ro-dzaj słupa, autonomia, moc źródła światła itp. mogą być zmieniane za-leżnie od wymagań klienta. System autonomiczny całoroczny projek-tuje się z myślą o najgorszych wa-runkach występujących w okresie zimowym. Jeżeli wymagana jest stabilna praca przez cały rok , co często zdarza się np. w przypadku układów zasilających znaki drogo-we, to system baterii słonecznych musi być odpowiednio przewymia-rowany. Wiąże się to oczywiście ze znacznie wyższą ceną. W przy-padku gdy inwestor dopuszcza możliwość przerw w pracy syste-mu w najgorszych zimowych wa-runkach, można wykonać tańszy system. Podobnie wygląda przy-padek czasu pracy lampy – noc w grudniu to 16-17 godzin i aby sy-stem pracował tak długo, musi być bardzo przewymiarowany. Jeżeli klient zdecyduje się na skrócenie czasu pracy do 7-8 godzin na dobę (co w przypadku 8-9 miesięcy w roku jest wystarczające) kosztem krótszej pracy zimą – cena systemu zostanie zredukowana. Korzyści i oszczędności wynika-jące z zastosowania oświetlenia LEdNa poniższym zdjęciu (fot. 8) mo-żemy zaobserwować oświetlenie ulicy przy zastosowaniu oprawy LED i oprawy sodowej. Już na pierwszy rzut oka widać różnicę, przy podobnej wartości oświetle-nia powierzchni w białym świetle LED ulica wygląda jaśniej. Wynika to z wysokiego wskaźnika odda-wania barw, jaki charakteryzuje się światło LED (blisko 85%). Lampy sodowe posiadają niski wskaźnik oddawania barw stąd, aby uzyskać podobny efekt oświetlenia potrze-bują większej mocy i zużywają wię-cej energii. To wyjaśnia dlaczego nie ma potrzeby osiągania tego samego natężenia oświetlenia, aby osiągnąć ten sam efekt, jakim są dobrze oświetlone obiekty i ulice.
Przy obecnie powszechnie stosowanym w życiu codziennym monitoringu miast, ulic, parkingów, obiektów przemysłowych, miesz-kalnych, itd. oświetlone obiekty są łatwo identyfikowane (oświetlenie LED idealnie współgra z kamerami monitoringu). Więc w przypadku popełnienia przestępstwa, kradzie-ży, włamania lub gdy konieczne jest posiadanie nagrania z monito-ringu uzyskujemy je w bardzo do-brej jakości.
Dodatkowo dzięki 6-krotnie dłuższej żywotności lamp LED zmniejszają się nakłady na kon-serwację oświetlenia. Nie trzeba również wymieniać i utylizować zu-żytych przez lata lamp sodowych.
Oprócz efektów ekonomicz-nych zastosowanie lamp opartych na diodach LED przynosi globalne korzyści związane z ochroną śro-dowiska naturalnego.
Zmniejszona moc urządzeń świetlnych powoduje szerokie od-działywanie na zmniejszenie ilo-ści zanieczyszczeń, powstających w procesie produkcji energii elek-trycznej.
analizując oszczędności po-wstające przy zastosowaniu opraw świetlnych LED, takie jak:
• oszczędności zużycia energii elektrycznej;
Foto. 7 Lampy hybrydowe LED LEDTECH-
NIKA w Gminie Tuchomie
foto. Fachowy Elektryk
Foto. 8 Oświetlenie autostrady (sodowe-po lewej, LED-po prawej)
Oszczędność na energii - mniejsza moc, mniejsze koszty eksploatacji przy założeniu, że oprawa LEd 56W zastępuje 100W sodową możemy ła-two wyliczyć wynikające oszczędno-ści energii.
przyjęty koszt energii : 0,40 zł/kWh Różnica w zużyciu energii dla jednej oprawy : 110W – 63W = 47W (do obliczeń przy-jęto 50W) Różnica w zużyciu energii dla jednej oprawy w ciągu dnia (10h dziennie) : 10 h x 50W = 0,5kWh Różnica kosztów za energię dla jednej oprawy w ciągu jednego dnia : 0,5kWh * 0,40 zł/kWh = 0,20 zł Różnica kosztów za energię dla jednej oprawy w ciągu jednego roku : 365 dni * 0,20 zł/dzień = 73 zł
• mniejsze koszty konserwacji lamp;
• brak potrzeby wymiany źró-deł światła co 2-3 lata;
• brak kosztów utylizacji zuży-tych źródeł światła;
można stwierdzić, że inwesty-cja w wymianę ulicznego oświetle-nia sodowego na oświetlenie LED zwraca się w ciągu 2 do 5 lat. t
62 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
znane wszystkim TRYTYT-KI, to na pierwszy rzut oka narzędzie niezwykle proste w konstrukcji. Niemniej,
aby wytworzyć „prostą” opaskę, trzeba zastosować najwyższej jakości surowiec oraz zagwaran-tować stabilny i skomplikowany proces produkcyjny, charaktery-zujący się zachowaniem ścisłych parametrów, który zapewni odpo-wiednią jakość wyprodukowanym TRYTYTKOM.
Istnieje 5 krytycznych czyn-ników warunkujących zarówno jakość wyrobu, jak i bezpieczeń-stwo jego stosowania.
trytytkiproste, skomplikowaNe NarzęDzie
1. Materiał - TRYTYTKA składa się w 100% z poliamidu (nylon). Nazwa nylon jest często używa-na niepoprawnie do oznaczenia materiałów termoplastycznych, których główną cechą jest ela-styczność. Nylon jest wytwarza-ny poprzez polimeryzację kwasu adypinowego i hexametylenodia-miny w autoklawach pod ciśnie-niem 15 atmosfer i temperaturze 280 stopni Celsjusza, proces ten trwa około 6 godzin. Powstały w tym procesie polimer zawiera od 140-350 monomerów według następującej formuły (NH-(CH2)6--NH-CO-(CH2)4-CO). Tempera-
tura stapiania polimeru waha się pomiędzy 250 a 255 °C. Gęstość wynosi 1.14 g/cm3. Cechy te po-wodują, że materiał ten posiada doskonałe właściwości dielek-tryczne oraz niską palność, to zaś umożliwia zastosowanie go do produkcji szerokiego wachlarza akcesoriów dla branży elektro-technicznej.
2. Drugim równie ważnym czynnikiem wpływającym na ja-kość opasek jest woda. Współ-zależność pomiędzy nylonem, a wilgotnością powietrza i wodą
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
63 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
ogólnie jest głównym czynnikiem decydującym o sukcesie nylonu jako tworzywa wykorzystywanego do produkcji.
Produkty wytworzone z nylonu są jak „gąbka” tzn. potrafią absor-bować wodę jak i wydalać ją do środowiska. Właściwości nylonu mogą zmieniać się zależnie od stopnia zawartości wody w two-rzywie, a tym samym w wykona-nym z niego produkcie.
3. Temperatura, jest kolejnym po wodzie czynnikiem odgrywa-jącym zasadnicza rolę we właś-ciwościach nylonu. Wpływa ona na sztywność i elastyczność tego tworzywa, a także może wpłynąć na nieodwracalną utratę właści-wości plastycznych tworzywa.
Produkt zaczyna tracić swoje właściwości w temperaturze po-wyżej 60°C. Specjalne odmiany nylonu odpornego na działanie wysokich temperatur potrafią za-chowywać swoje właściwości w temperaturze do 130°C.
W przeciwieństwie do wyso-kich temperatur, które zwiększają miękkość tworzywa, niskie tempe-ratury powodują zwiększanie jego sztywności, aż do stopnia gdy materiał staje się kruchy i łatwo łamliwy.
4. Światło słoneczne - pro-dukty z tworzywa wystawione na działanie światła słonecznego, a szczególnie promieni UV jest kolejnym czynnikiem wpływają-cym na spadek właściwości ny-
lonu. Badania pokazują, że eks-pozycja standardowego nylonu na działanie promieni UV w ciągu 300 godzin zmniejsza odporność na zerwanie o połowę. Natomiast produkt zawierający stabilizator UV zachowuje swoje właściwości, w tym odporność na zerwanie na-wet po 1500 godzinach ekspozy-cji. Zastosowanie opasek UV od-pornych wydłuża ich żywotność nawet do 10 lat.
5. Ogień. Trytytki są produ-kowane z tworzywa zgodnego z klasyfikacją V2: UL 94, co ozna-cza, że tworzywo nie podtrzymuje płomienia oraz jest samogasnące w ciągu 30 sekund. Oznacza to, iż ewentualne źródło ognia nie rozprzestrzenia się samoczynnie. Nie wszystkie poliamidy posia-dają właściwości samogasnące. Test zachowania właściwości sa-mogasnących jest podstawowym kryterium decydującym o wpro-wadzeniu towaru do dystrybucji.
Dotrzymanie wyżej opisanych parametrów TRYTYTEK ® znajdu-je potwierdzenie w następujących testach, przeprowadzanych przez producenta cyklicznie w uzupeł-nieniu procesu produkcji:
64 ElektroTrendy nr 2/2012
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
1. Badanie odporności na działanie niskich temperatur - potwierdza ono prawidłowe funkcjonowanie TRYTYTKI® w minimalnej temperatu-rze dla niej przewidzianej
Badanie według normy MAF/03
2. Test wytrzymałości na zrywanie - bada ciężar pod wpływem które-go TRYTYTKA ® ulega zerwaniu.
Badanie według normy MAF/06
3. Badanie odporności na działanie płomienia - sprawdza się czas, w czasie którego TRYTYTKA® nie poddaje się działaniu płomienia
Test zachowania właściwości samogasnących - potwierdza właś-ciwości samogasnące TRYTYTKI®, gwarantując maksymalny poziom bezpieczeństwa produktu.
Badanie według normy MAF/08
Badanie według normy MAF/05 (odpowiednik UL 94)
W celu zagwarantowania klien-tom, wszystkich wyżej wymienio-nych cech oferowanych na rynku TRYTYTEK® firma Borpetrol-Boro-niec Sp. J. w roku 2011 nawiązała współpracę z wiodącym europej-skim producentem opasek kablo-wych - włoską firmą SapiSelco Srl.
Firma SapiSelco istnieje od roku 1950 roku, jest firmą ro-dzinną. Od początku działalności specjalizuje się w produkcji ele-mentów z tworzyw sztucznych, produkcję opasek kablowych rozpoczęła w latach 70-tych XXw.
WIEDZA I TECHNIKA ArTykuły TEchnicznE WIEDZA I TECHNIKAArTykuły TEchnicznE
65 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
W chwili obecnej posiada w swo-jej ofercie również inne akcesoria służące do mocowania przewo-dów oraz kołki montażowe. Firma posiada dwa zakłady produkcyjne w okolicach Padwy, a także włas-ne laboratoria i centrum rozwoju, w których prowadzi stałe badania jakości wytwarzanych wyrobów oraz wdraża nowe produkty.
sapiselco w liczbach:- 14.000mkw powierzchni pro-dukcyjnej- 50 wtryskarek- 18.000.000 - dzienna produkcja opasek- 60 - rynków zbytu na świecie- 70% - udział exportu w sprze-daży- 10 międzynarodowych patentów w zakresie opasek kablowych
Certyfikaty wyrobu - TRYTYTKI® posiadają dopuszczenia następujących instytucji certyfikujących.
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
66 ElektroTrendy nr 2/2012
Nowy, szeroki zakres gaba-rytowy. Seria fw2 zapewnia po-jemność modułową od 36 do 252 modułów 17,5 mm, co stanowi idealną ofertę asortymentową dla pomieszczeń budownictwa ko-mercyjnego. Prosta i przejrzysta
M a k s y m i l i a n G r a b o w s k i
Rozdzielnice podtynkowe seRii fw2W przetargach publicznych dotyczących budownictwa komercyjnego ogromne znaczenie pełni dokładna kalkulacja kosztów. Sukces osiągają tylko te podmioty, które oferują optymalne usługi lub produkty w optymalnej cenie – przykładem mogą być nowe podtynkowe rozdzielnice fw2 wykonane w I kl. ochronności, w stopniu ochrony IP30.
konstrukcja rozdzielnicy sprawia, że proces instalacji aparatów jest bardzo prosty. Z kolei udogodnie-nia montażowe istotnie wpływają na redukcję czasu montażu w do-wolnego rodzaju ścianach, tym samym wpływając na minimaliza-
cję ogólnych kosztów inwestycji. Niezwykle płytka rozdziel-
nica. Głębokość tylko 11 cm, to możliwość instalowania prak-tycznie w każdej cienkiej ścianie. W szczególności w typowych ściankach pustych, kartonowo--gipsowych, rozdzielnice fw2 mogą być z powodzeniem monto-wane zapewniając stopień ochro-ny IP30. Rozdzielnica jednocześ-nie gwarantuje dużo wolnego miejsca na prowadzenie przewo-dów w bocznych, wewnętrznych częściach obudowy. Rozdzielni-ce fw2 są w całości wykonane są z blachy stalowej lakierowanej.
Głównym celem prac rozwo-jowych nad nową rozdzielnicą marki Hager było możliwie jak naj-większe ułatwienie pracy elektro-instalatorowi pracy. Jedną z wielu zalet jest możliwość demontowa-nia kompletnego rusztu z szynami DIN/TS35. Demontowany w ca-łości ruszt montażowy zapewnia
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
67 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
elektroinstalatorowi łatwe oprze-wodowanie aparatury moduło-wej poza rozdzielnicą, co z kolei ułatwia, przyśpiesza i znacznie zwiększa komfort pracy. Co wię-cej dodatkową cechą charakte-rystyczną jest kształt szyny TS35 oraz możliwość indywidualnego demontażu każdej z szyn. Szyny TS35 są głęboko profilowane, co oznacza, że można je wykorzy-stać do prowadzenia np. przewo-du magistralnego KNX jako nie-standardowego rozwiązania pod aparatami modułowymi.
Istotną cechą wyróżniającą serię fw2 jest możliwość obni-żania rusztu nośnego z szynami DIN/TS35. Dzięki temu powstała możliwość (przy głębokości 11 cm!) zamontowania jako aparatu głównego wyłączników o więk-szych gabarytach np. typu SLS lub innych, których wysokość jest większa niż standardowej apara-tury modułowej.
Dużym ułatwieniem dla instala-torów są prefabrykowane wejścia kablowe – przetłoczenia do wyła-
ZaLeTy PRoDuKTu:
dla aparatów do 125a montaż podtynkowy w ścianach murowanych
lub kartonowo-gipsowych, głębokość tylko 11 cm ochrona rozdzielnicy przed zadrapaniami w trakcie prac instala-
torskich, dzięki oddzielnie pakowanej i montowanej ramie ma-skującej z drzwiami regulowanymi
demontowany ruszt montażowy, zapewniający wysoki komfort pracy i szybkość montażu aparatów
odciążanie przewodów za pomocą specjalnego wspornika + możliwość mocowania zatrzaskowych zacisków śrubowych Pe/N
zabudowa aparatury w jednym ciągłym rzędzie: 12, 24 lub nawet 36 modułów!
wysokiej jakości, rama maskująca z drzwiami pełnymi
CHaRaKTeRySTyKa TeCHNICZNa:
Montaż: podtynkowy Klasa ochronności: I Stopień ochrony: IP30 Ilość modułów: od 36 do 252 Wymiary: szerokość od 406 do 838 mm, wysokość od 692 do
1292 mm i głębokość 110 mm Materiał: blacha stalowa, lakierowanie pełne, dwustronne Kolor: biały, RaL 9010 Powierzchnia: powlekana lakierem proszkowym Typ zamka drzwi: uchwyt dźwigniowy
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
68 ElektroTrendy nr 2/2012
mania u góry i dołu oraz po bokach rozdzielnicy. Dzięki wstępnym, fa-brycznym nacięciom, przetłocze-nia łatwo można wycinać szczyp-cami, przez co wprowadzenie przewodów (nawet dużych) staje się proste i komfortowe. Rozdziel-nica fw2 oferuje również powięk-szoną przestrzeń na podłączenia kablowe od góry i dołu rozdzielni-cy oraz specjalne miejsce na za-ciski Pe/N. Zaciski śrubowe Pe/N mogą być montowane na specjal-nym, metalowym wsporniku, który jednocześnie służy do odciążania przewodów. W rozdzielnicach fw2 stosować można również zaciski typu QuickConnect (samozaciski) lub bloki zacisków KB, które mon-tuje się standardowo na szynach TS35 w sąsiedztwie aparatury mo-dułowej.
Symetryczna konstrukcja roz-dzielnicy zapewnia nie tylko moż-liwość odwracania rozdzielnicy góra/dół, ale także dowolność wprowadzania / wyprowadzania przewodów. Standardowym roz-wiązaniem w fw2 jest łatwa zamia-na drzwi lewe/ prawe oraz regula-cja drzwi w poziomie. Same drzwi posiadają uchwyt dźwigniowy z możliwością zabudowy zamka z kluczem. uchwyt dźwigniowy standardowo umożliwia też plom-bowanie.
Rozdzielnice fw2 są pakowne „podwójnie” oznacza to, że ramka
z drzwiami jest pakowana w osob-nym kartonie i sama konstrukcja rozdzielnicy też pakowana jest osobno. Dzięki takiemu rozwiąza-niu zapewniona zostaje ochrona elementów zewnętrznych przed zadrapaniami czy uszkodzenia-mi, które mogą powstać w trakcie prac instalatorskich czy wykoń-czeniowych. Dodatkowo sposób montażu ramy został skonstruo-
wany podobnie jak w rozdzielni-cach typu FW Media i umożliwia kompensowanie nierówności tyn-ku ściany nawet do 12 mm!
Design ramki i drzwi zbliżony został do wyglądu małych roz-dzielnic serii Volta, dzięki swojej płaskiej i eleganckiej formie do-skonale komponuje się w po-mieszczeniu i zapewnia wysoki poziom estetyki wykonania.
Dowiedz się więcej na www.hager.pl i zobacz film instruktażowy…
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
69 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
70 ElektroTrendy nr 2/2012
MeGa PoWeR+ to najwyższej jakości zasilacz modułowy, pracujący w tech-
nologii true on-line. Wszystkie elementy zasilacza umieszczone w szafie pozwalają na skonfiguro-wanie uPSa jako systemu w pełni redundancyjnego. Podstawowe elementy składowe zasilacza to moduły mocy, kontrolery syste-mowe, moduły bypassu statycz-nego i bloki dystrybucyjne. Modu-łowa konstrukcja tych zasilaczy to wyjątkowa gęstość mocy do 500 kVa to tylko 0,43m2 i waga 245kg. MeGa PoWeR+ może pracować w konfiguracji równoległej redun-dancyjnej N+1, N+2 itd.
Zasilacze wyposażone są w panele komunikacyjne wy-świetlające komunikaty w języku polskim. MeGa PoWeR+ posia-da kolorowy 7” ekran dotykowy umożliwiający pełną kontrolę nad zasilaczem oraz programowa-nie do zdalnego monitorowania i przeprowadzania autotestów
zasilacz Modułowy MeGa poweR +Ma wyjściowy współczynnik Mocy Równy 1 oRaz Moduły o Mocy 25 kVa/kw
(Moc MaksyMalna 500 kVa/kw)
zasilacza i baterii. Ponadto użyt-kownik może odczytać istotne parametry pracy zasilacza, pa-rametry napięcia i częstotliwości wejściowej i wyjściowej, dostępny czas autonomii i historię zdarzeń. uzupełnieniem panela komuni-kacyjnego jest oprogramowanie i adapter SNMP, umożliwiający zdalną komunikację z uPSem przez sieć LaN. Do każdego z za-silaczy przewidziany jest fabrycz-ny adapter GSM do zdalnego mo-nitoringu przez telefon komórko-wy współpracujący ze wszystkimi operatorami telefonii komórkowej w Polsce.
Zasilacz MeGa PoWeR + to również troska o środowisko. Wy-soka sprawność 96% to przede wszystkim mniejsze zużycie ener-gii elektrycznej przez zasilacz uPS i zastosowanie mniejszych, a więc tańszych klimatyzatorów. Nowo-czesne prostowniki oparte o tran-zystory IGBT gwarantują również niską zawartość wyższych harmo-nicznych w prądzie wejściowym
UPS MEGA POWER + Jest jednym z najmocniejszych
zasilaczy modułowych obecnie do-stępnych na rynku
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
71 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
oraz wysoki współczynnik mocy PF=1, które korzystnie wpływają na współczynnik doboru agrega-tu prądotwórczego. Natomiast fa-lownik charakteryzuje się znikomą zawartością zakłóceń typu RFI/eMI o czym przekonali się nasi klienci, dla których zakłócenia sta-nowią największy problem (radio i telewizja).
W zasilaczach stosowane są standardowe baterie wykonane w technologii aGM lub żelowej o żywotności minimum 5 lat a na specjalne życzenie klienta rów-nież 12-15 lat. Typowe rozwiąza-nie to jedna bateria akumulatorów wspólna dla całego zasilacza, lecz dodatkowe zaciski w zasilaczu umożliwiają dołączenie kolejnych dodatkowych redundancyjnych zestawów baterii w celu zwiększe-nia bezpieczeństwa zasilanego systemu lub wydłużenia czasu podtrzymania.
W przypadku MeGa PoWeR + awarii może ulec wyłącznie je-den z modułów, w takim przypad-ku moduł nadmiarowy bezprze-rwowo przejmuje jego obciąże-nie. W rzeczywistości jest tak, że większość użytkowników nie jest świadoma o zaistniałej awarii do momentu odczytania informacji z załączonego oprogramowania monitorującego. W przypadku klasycznych zasilaczy niestety na-stępuje gwałtowne wyłącznie na-pięcia z uPSa i utrata wszystkich danych w komputerach.
Zastosowanie: Sieci LaN, Serwerownie, Data Center, au-tomatyka Przemysłowa, Proce-sy Przemysłowe, Szpitale, Kasy, urządzenia awaryjne, ośrodki Te-lekomunikacyjne, e-Biznes
DANE TEchNIcZNE
MoDeL Mega Power+
Moc [kVa] 25
Waga [kg] 36
Szerokość [mm] 500
Głębokość [mm] 650
Wysokość [mm] 140
WeJŚCIe
Napięcie [V] 400 3-fazowe
Częstotliwość [Hz] 50 – 60
WyJŚCIe
Napięcie [V] 400 3-fazowe / 240 1-faza TN-S
Częstotliwość [Hz] 50 – 60
Czas autonomii Dostosowany do indywidualnych potrzeb klienta
Wymiary przykładowej szafy integrującej
Moc [kVa] 100
Waga [kg] 216
Szerokość [mm] 670
Głębokość [mm] 630
Wysokość [mm] 197
WyPoSaŻeNIe/oPCJe
opcja rack 19”
Transformator izolacji galwanicznej
Dodatkowe szafki i stojaki bateryjne
Praca równoległa szaf integrujących
Różne układy bypassu: bezprzerwowy statyczny, bezprzerwowy serwisowy
Komunikacja: RS232, adapter SNMP, adapter GSM-WING, dry contacts, zdalny panel LeD, dotykowy wyświetlacz 7” LCD
oprogramowanie zarządzająco-monitorujące
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
72 ElektroTrendy nr 2/2012
Marka VIKo powstała w 1980 r. W krótkim czasie stała się rozpo-znawalna dla klientów
na rynkach europy, azji i afryki. Dzisiaj VIKo to firma międzyna-rodowa, a zarazem jeden z naj-większych producentów osprzętu elektroinstalacyjnego, rozdzielnic tworzywowych i aparatury mo-dułowej w europie i na Świecie. Ciągłe inwestycje technologiczne, oraz bezwarunkowe nastawienie na satysfakcję klienta doprowa-dziły do powstania innowacyjnych serii produktów o najwyższej jako-ści.
osprzęt elektroinstalacyjny to wiodąca grupa produktów w ofer-cie VIKo. Nowoczesne aranżacje i wystrój wnętrz wymagają coraz większej dbałości o detale wy-kończeniowe. Niewątpliwą jego zaletą jest fakt, że wszystkie serie zawierają ten sam mechanizm co pozwala na dopasowanie różnych elementów zewnętrznych (ramek i klawiszy) bez względu na ich ko-lor, materiał lub kształt do wystro-ju wnętrza.
Karre to podtynkowa seria osprzętu elektroinstalacyjnego dostępna w dwóch kolorach bia-łym i kremowym. Wykonane są one z tworzyw termoplastycznych spełniających wszelkie normy elektryczne i odpornego na dzia-łanie promieni uV, co pozwala cie-szyć się tym samym kolorem bez względu na czas ich użytkowania. Tworzywo charakteryzuje się wy-
MaRka, któRej waRto zaufać.
sokim połyskiem i łatwością utrzy-mania w czystości. Wyroby serii KaRRe można montować w stan-dardowych puszkach Æ 60 mm, jak i również nadają się do zabu-dowy w kanałach elektroinstala-cyjnych prawie wszystkich produ-centów dostępnych na rynku. Ła-twy i trwały montaż wyrobów gwa-rantują przede wszystkim stalowe ramki szkieletowe, które oprócz montażu konwencjonalnego mają możliwość mocowania od frontu mechanizmu za pomocą wkrętów do różnorodnych puszek i kana-łów elektroinstalacyjnych. Wyro-by serii KaRRe można montować w ramkach od jedno do sześcio-krotnej zarówno w układzie pozio-mym jak i pionowym. KaRRe to jedna z niewielu serii osprzętu do-stępnych na rynku, która posiada w swojej ofercie również osprzęt z certyfikatem antybakteryjnym, do zastosowań w służbie zdrowia lub przemyśle spożywczym.
Wszystkie łączniki są wypo-sażone w szybkozłączki. oferta łączników została wzbogacona o łączniki żaluzjowe, łączniki na kartę hotelową oraz łącznik trzy-klawiszowy. Łączniki, w zależno-
ści od rodzaju obciążenia, można obciążać prądem o natężeniu do 10 a przy 250 V aC. Posiadają one samozaciski w standardzie i w za-leżności od preferencji mogą być podświetlane lub nie. Możliwość stosowania klawiszy z różnymi symbolami lub z polem opisowym pozwala na ich wszechstronne zastosowanie. Charakteryzują się wysoką niezawodnością pracy ze względu na wykonanie elemen-tów stykowych z odpowiednio do-branego stopu srebra. Ściemnia-cze (w zależności od typu) mogą regulować jasnością świecenia lamp żarowych, halogenowych 230 V aC, halogenowych nisko-napięciowych z transformatorem toroidalnym, konwencjonalnym lub elektronicznym.
Gniazda w zależności od pre-ferencji elektroinstalatora są do-stępne w wersjach na szybko złączki lub połączenia śrubowe. Gniazda 230 V aC o obciążalno-ści do 16 a wykonane są z zaci-skami śrubowymi lub z samoza-
a d a m k r z y c k i
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
73 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
LeVIToNa, ale w zależności od potrzeb instalacji jest możliwość zamontowania w nich kostki każ-dego innego systemu integrato-ra posiadającego swoje moduły w standardzie keystone.
Dopełnieniem serii KaRRe są jej kolorowe odmiany. NoVeLLa to paleta dziesięciu kolorów do każdego pomieszczenia, która pomoże zachować jego unikalny charakter. W każdej chwili użytko-wania wyrobu można wymienić klawisz lub ramkę, bez koniecz-ności ingerencji w mechanizm, aby uzyskać materiał i kolor naj-bardziej dopasowany do wnętrza. aRTLINe to możliwość dodania szlachetności każdemu pomiesz-czeniu. Za pomocą zachwycają-cych ramek z naturalnych mate-riałów może podkreślić jego no-woczesny, tradycyjny bądź eks-trawagancki charakter. Ramki są wykonane z metalu (aluminium), szkła, drewna, kamienia natural-nego lub kamienia syntetycznego.
PaLMIye seria natynkowa do zastosowań zewnętrznych i do pomieszczeń o dużej wilgotno-ści. oferujemy wyroby odporne na wodę w zwiększonej klasie IP54. Dla jeszcze szerszego za-stosowania PaLMIye została do-datkowo wzbogacona o gniazda specjalistyczne tj. antenowe, tele-foniczne i komputerowe. Wystę-puje w kolorach szarym, białym i kremowym. Dostępne są pro-dukty pojedyncze oraz podwójne
ciskami. Każde z tych rozwiązań umożliwia przelotowe podłącza-nie przewodów. Bezpieczeństwo użytkowania gniazd gwarantują przesłony styków, które uniemoż-liwiają włożenie jakichkolwiek przedmiotów przez dziecko do otworów stykowych. Gniazda z uchylną osłoną mają możliwość podwyższenia stopnia bryzgosz-czelności do IP44 poprzez za-stosowanie kołnierza uszczelnia-jącego, co pozwala stosować je w środowiskach o podwyższonej wilgotności. W ofercie dostępne są również gniazda schuko, oraz gniazda DaTa.
Gniazda antenowe oparte na mechanizmach Hirshmanna lub Zamela dostępne są w wersjach końcowej, zakończeniowej i prze-lotowej o różnym zakresie tłu-mienności. Gniazda nieprzeloto-we służą do zakańczania instalacji antenowych indywidualnych lub instalacji o strukturze gwiaździstej (równoległej). Konstrukcja gniaz-da nieprzelotowego umożliwia za-silanie wzmacniacza antenowego poprzez kabel antenowy. Gniazda przelotowe przeznaczone są do stosowania w instalacjach prze-lotowych, przy których należy pamiętać o zastosowaniu na ich końcach gniazd zakończenio-wych (z rezystorem).
Gniazda informatyczne, tj. te-lefoniczne i komputerowe opar-te na markowych modułach są dostępne w kategorii 5e, 6 lub 7 uTP, STP lub FTP. W standardzie są one wyposażone w moduły
w układzie poziomym bądź pio-nowym.
W ofercie VIKo znajdziemy również rozdzielnice mieszkanio-we. oBuDoWy MIeSZKaNIo-We to szereg natynkowych oraz podtynkowych tworzywowych rozdzielnic, jedno dwu i trójrzę-dowych z możliwością zamonto-wania od 2 do 36 modułów. Do-datkowo dla jeszcze większego komfortu pracy zostały one wy-posażone w poziomicę ułatwiają-cą montaż na ścianie. obudowy mieszkaniowe są również dostęp-ne w wersji z certyfikatem bezha-logenowym spełniającym rygory normy dotyczące ilości toksycz-nych związków chemicznych wy-dzielanych podczas spalania.
Wszystkie produkty z logiem VIKo produkowane są zgodnie z normami i europejskimi stan-dardami jakości co jest gwaran-cją niezawodnej pracy przez cały okres użytkowania.
elPeaK Sp. z o.o. Wyłączny dystrybutor produktów VIKo
na rynku polskim. Biuro handlowe:
ul. Wandy 16B, 40-322 Katowice, tel.: 32 6012310, fax:32 6012342, [email protected], www. elpeak.pl
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
74 ElektroTrendy nr 2/2012
Energooszczędne świetlówki kompaktowe Intelight poja-wiły się w ofercie w połowie
zeszłego roku. Zdobywają one sobie coraz szersze grono zwo-lenników ze względu na bardzo dobrą jakość i nowoczesność roz-wiązań. Podstawową oferowaną serią jest pełna spirala.
Główną zaletą takiej konstruk-cji jest ograniczenie wymiarów zewnętrznych w stosunku do bar-dziej tradycyjnych rozwiązań typu 2-u, 3-u czy 4-u, przy założeniu takiej samej mocy samego źródła. Dzięki temu mogą one być znako-mitym zamiennikiem tradycyjnych żarówek, do których to kształtów zazwyczaj projektowane były uży-wane w domach lampki czy żyran-dole.
oszczędność tą osiągnięto, pomijając odpowiedni kształt ca-łej rurki, także poprzez jej śred-nicę. Świetlówki kompaktowe starszego typu, cały czas zresztą dostępne na rynku, mają średnice 9 mm (czyli tzw. T3), a nawet 12 mm (T4). Zastosowanie rurki typu T2 o średnicy 7 mm zwiększa wy-datnie skuteczność świetlną i po-zwala na wspomniane zmniejsze-nie wymiarów zewnętrznych oraz oszczędność energii.
j a r o m i r H a s i k
świetlówki koMpaktowe inteliGHtPod marką INTELIGHT, należącą do MEGABAJT, oferowane są przede wszystkim systemy
oświetlenia awaryjnego, w tym oprawy ewakuacyjne oraz autonomiczne moduły awaryjne.
Wśród pozostałych produktów oświetleniowych znaleźć można m.in. oprawy przemysłowe,
oświetlenia biurowego, plafoniery, oprawy kanałowe, paski LED, a także od zeszłego roku
źródła światła.
Świetlówki te mają współczyn-nik oddawania barw Ra>=80, który zapewnia przyjemne świat-ło. Jest on typowy dla źródeł światła przeznaczonych dla po-mieszczeń, w których ludzie przebywają przez dłuższy czas (pomieszczenia mieszkalne, biu-rowe, itp.). Kupując świetlówki do tych zastosowań, należy unikać tańszych produktów o niższym współczynniku Ra, który może przyczyniać się do zmęczenia wzroku czy uczucia dyskomfor-
tu. Typowa temperatura barwo-wa z którą świetlówki Intelight są oferowane to 2700 K. Wartość ta odpowiada ciepłej barwie światła tradycyjnej żarówki i jest typowa dla produktów przeznaczonych do pomieszczeń, w których wypo-czywamy (np. salon). Inną dość typową barwą może być 4000 K, która polecana jest do pomiesz-czeń, w których pracujemy (np. gabinet czy kuchnia).
Czas życia wspomnianych świetlówek jest wysoki i wynosi 8000 h. odpowiada to około 11 miesiącom ciągłego świecenia, a przy założeniu np. średnio 5 h świecenia w ciągu każdej doby, źródło takie może nam służyć sporo ponad 4 lata. oczywiście osiągnięcie takiego wyniku zakła-da użytkowanie w standardowych warunkach. Bardzo częste włą-czanie i wyłączanie może wpły-wać na skracanie całkowitego czasu użytkowania w przypadku tańszych produktów, z zimnym startem. Zastosowana w świet-lówkach Intelight elektronika po-przez przyspieszenie podgrzania rtęci zapewnia kilka razy szybszy start, bez efektu migotania, da-jąc 60% znamionowego poziomu światła w ok. 10 s.
Świe
tlów
ka In
telig
ht F
ull S
pira
l 15W
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
75 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Świetlówki Intelight standar-dowo oferowane są z najbardziej popularnym gwintem e27, wkrót-ce wprowadzone zostaną rów-nież wersje z gwintem e14. Za-kres mocy to 5, 8, 12, 15, 20 i 23 W. Strumień świetlny dla każdej z wersji wynosi ok. 60 lm/W, co np. dla najbardziej popularnych wykonań 15 W i 20 W daje odpo-wiednio 830 lm i 1200 lm.
Konstrukcja świetlówek In-telight odpowiada najnowszym trendom w ekologii – zamiast ciekłej rtęci wewnątrz rurek zasto-sowana jest ortęć (inaczej zwana amalgamem), czyli specjalny stop rtęci z kilkoma innymi metalami, zmniejszający jej ilość w stosunku do starszych rozwiązań. Dodat-kowo rtęć, konieczna do emisji światła, uwalniana jest z takiego stopu dopiero w temperaturze kilkukrotnie wyższej od tempe-ratury otoczenia co oznacza, że nawet przypadkowe zbicie takiej świetlówki nie spowoduje ryzy-ka zatrucia. Brak zastosowania ołowiu daje dodatkowo większą stabilność parametrów świecenia w czasie deklarowanej trwałości.
Podstawowe, najbardziej typo-we modele znajdują się w ciągłej ofercie magazynowej, firma reali-zuje również zamówienia specjal-ne na życzenie odbiorców. oferta jest systematycznie poszerzana, aktualne informacje można uzy-skać kontaktując się z Działem Handlowym Intelight.
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
76 ElektroTrendy nr 2/2012
DayToNa 250 oraz DayToNa 350 spośród konkurencji wyróż-nia wiele opatentowanych rozwią-zań. Zapewniają one bezpieczeń-stwo użytkowania, funkcjonalność i niezawodność w połączeniu z bardzo dobrymi parametrami pracy.
W rekuperatorach DayToNa zastosowano silniki na prąd stały, które są energooszczędne i bar-dziej wydajne. Powoduje to, iż cen-trale wentylacyjne firmy BeRLuF są ekonomiczne w użytkowaniu.
Wnętrze central DayToNa 250 oraz DayToNa 350 wyprofilowa-no kształtkami styropianowymi, zapewniającymi sztywność i bar-dzo dobrą izolację cieplną. obu-dowa zewnętrzna wykonana zo-stała z tworzywa aBS, co znacz-nie ogranicza masę centrali oraz polepsza warunki odzysku ciepła i odprowadzania kondensatu.
Zespół króćców mocowany jest do obudowy przy pomocy wkrętów, co umożliwia zmianę kie-runku ich ustawienia z poziomego na pionowy. Pozwala to na dosto-
R o m a n j e z i o r s k i
centRala wentylacyjna daytona 250 i daytona 350
Centrale wentylacyjne DAYTONA 250 oraz DAYTONA 350 firmy BERLUF to produkty
zaawansowane technologicznie. Są one najważniejszymi elementami wentylacji mechanicznej
z odzyskiem ciepła, która w nowoczesnym, energooszczędnym budownictwie stanowi jedyne
właściwe rozwiązanie.
sowanie central DayToNa do wa-runków zabudowy układu wenty-lacji, a także w wielu przypadkach znacznie upraszcza instalację i ogranicza koszty jej wykonania.
Napędy i sterowanie moco-wane są do wspólnej podstawy, ograniczony dostęp oraz odizo-lowanie podzespołów elektrycz-nych od części “obsługowej” centrali wysuwa ją na czoło naj-bezpieczniejszych urządzeń tego typu na rynku.
W części obsługowej centra-li znajdują się tylko wymiennik i filtry eu3, zapewniające czyste powietrze. Te elementy wymagają okresowych przeglądów w celu zapewnienia niezawodnej eksplo-atacji przy zachowaniu najwyż-szego komfortu wentylacji. Jest to rozwiązanie przyjazne dla użyt-kownika, niespotykane dotych-czas w tego typu urządzeniach.
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
77 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
centRala wentylacyjna daytona 250 i daytona 350
wentylacyjnych wynosi ponad 292 W. Centrala DayToNa 350 Futura używa silnika o mocy 120 W, czy-li niemal 2,5-krotnie mniejszej od średniej konkurencji i 3,5-krotnie mniejszej od największego sto-sowanego w innych centralach. Świadczy to o tym, iż DayToNa 350 wśród central dostępnych na rynku jest najbardziej energoo-szczędna.
Bezpośrednio przekłada się to na koszty eksploatacji, które w przypadku DayToNa 350 wy-noszą miesięcznie 43,2 zł. Jest to tylko 44% średniej kwoty, jaką trzeba wydać co miesiąc na zasi-lanie wyrobów konkurencji. Naj-tańszy w eksploatacji jest przy tym system wentylacji, który pochłania 55% więcej energii niż DayToNa (66,6 zł), a najdroższy z nich wy-maga comiesięcznego wydatku sumy 2,5 raza wyższej (151,2 zł). To porównanie wykazuje, że Day-ToNa 350 dostępna w ofercie fir-my BeRLuF jest niezwykle tania w użytkowaniu.
Centrale wentylacyjne DayTo-Na 250 i DayToNa 350 cechuje prosta i lekka konstrukcja, zasto-sowanie silników prądu stałego, a także sprawność odzysku cie-pła aż do 95% oraz ruchomy ze-spół wlotowy. Nowoczesny moduł sterujący umożliwia podłączenia central do instalacji “inteligen-tnego domu”. Prosty w obsłudze sterownik z panelem dotykowym zapewnia automatyczne zarzą-
dzanie centralą w cyklu tygodnio-wym.
Porównawcze zestawienie parametrów technicznych ośmiu najpopularniejszych central tej sa-mej klasy wydajności dostępnych na rynku wentylacji z odzyskiem ciepła wypada dla DayToNy 350 niezwykle pomyślnie.
Średnia moc silników używa-nych przez pozostałych siedmiu producentów w ich centralach
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
78 ElektroTrendy nr 2/2012
Wideokonferencje stają się popularnym na-rzędziem komunikacji w wielu firmach i or-
ganizacjach, jednak uwarunko-wania technologiczne i cenowe istniejących systemów wideokon-ferencyjnych stoją na drodze do ich powszechnego stosowania. Profesjonalne wideoterminale są nadal drogie, przez co nie są dostępne dla wszystkich pra-cowników. Instalowane są tylko w ograniczonej liczbie sal konfe-rencyjnych, czy gabinetów dyrek-cji. Do ich eksploatacji potrzeba odpowiednio przygotowanej sieci komputerowej oraz szybkich łączy internetowych lub WaN dla pełnej jakości. Koszty infrastruktury ros-ną lawinowo kiedy chcąc zapew-nić komunikację wielopunktową dla wielu oddziałów firmy należy zakupić dedykowany mostek wi-deokonferencyjny.
Firmy i instytucje potrzebują narzędzia, które oferując wyso-ką jakość audio-wideo pozwoli na komunikację z dowolną licz-bą współpracowników i partne-rów zewnętrznych bez potrzeby inwestowania w drogie termina-le i sieci z mechanizmami Quali-ty of Service.
Wymagania te zostały w koń-cu spełnione! Rozwiązanie wi-deokonferencyjne Vidyo działa w oparciu o klasyczne komputery PC. Środowisko wideokonferen-cyjne budujemy przy zastoso-waniu dedykowanych serwerów Vidyo, natomiast sama obsługa systemu odbywa się za pośred-
nictwem aplikacji instalowanej na komputerach użytkowników. aplikacja jest łatwa w obsłudze, niezawodna, tania w eksploatacji, a korzystanie z niej jest napraw-dę przyjemne. System Vidyo ofe-ruje wysokiej jakości transmisję audio-wideo, dużą elastyczność podczas wdrażania usługi - przy niewielkich kosztach z wykorzy-staniem sieci Internet i dowolnych sieci IP bez zaawansowanych usług. Wszystko dzięki zastoso-waniu najnowszej technologii wi-deokonferencyjnej - Scalable Vi-deo Coding (SVC).
Czy wiesz, że aż 55% informa-cji podczas komunikacji stanowią czynniki niewerbalne? Słowa niosą tylko 7% informacji. Zastanawiałeś się jak wiele z nich tracisz każdego dnia podczas monotonnych roz-
mów telefonicznych czy wymiany setek listów e-mail? Nie widząc swojego rozmówcy prezentacja nie wzbudza zaufania, przekaz jest mniej czytelny i bardziej nużący. Być może dlatego tak często musisz podróżować i spotykać się ze swo-imi współpracownikami. Tylko, że nie można być wszędzie i zawsze.
WIeLoSTRoNNe SPoTKaNIa W JaKoŚCI HDNowoczesne rozwiązanie Vidyo umożliwia komunikację twarzą w twarz bez potrzeby ciągłego podróżowania i przemieszcza-nia się. Wysoka jakość audio--wideo High Definition oraz brak opóźnień pozwalają oddalonym
zMęczony wiecznyMi podRóżaMi? wszystko czeGo potRzebujesz to systeM wideokonfeRencyjny w jakości Hd.
cEchy KlUcZOWE:• dowolna liczba użytkowników w ramach firmy • od 2 do 100 osób w jednym spotkaniu • współdzielenie dokumentów i prezentacji • brak opóźnień audio-wideo
TECHNIKANA CO DZIEŃ
Artykuły techniczne
79 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
od siebie o wiele kilometrów roz-mówcom poczuć się tak, jakby byli w jednym pokoju. Ponadto Vidyo umożliwia rozmowę z wie-loma użytkownikami jednocześnie w ramach wspólnego spotkania wideokonferencyjnego, a skalo-walny protokół komunikacji za-pewni każdemu rozmówcy mak-symalną jakość połączenia.
WSPóŁDZIeLeNIe PReZeNTaCJISystem zapewnia również ko-munikację wielostronną i pre-zentowanie drugiego strumienia danych, np. prezentacji lub do-wolnego dokumentu otwartego na komputerze. umożliwia to zdal-ną pracę nad konkretnym zagad-nieniem. Ponadto funkcja Dual HD pozwala wyświetlić strumień danych na drugim monitorze lub projektorze, dzięki temu możemy jednocześnie widzieć rozmówców i omawianą prezentację.
NaGRyWaNIe I PuBLIKoWaNIe SPoTKańNasz system wideokonferencyjny może być również rozbudowany o dodatkowy serwer umożliwia-jący nagrywanie spotkań, a na-wet publikowanie ich w Interne-cie w czasie rzeczywistym (tzw. streaming). Dzięki temu możemy udostępniać np. relację ze szkole-
nia technicznego szerokiej rzeszy odbiorców bez potrzeby dołącza-nia do naszego spotkania kolej-nych rozmówców. Takie nagrania mogą być składowane na serwi-sie i w każdej chwili udostępniane właściwym użytkownikom, np. raz nagrane szkolenie z BHP może być odtwarzane nowozatrudnio-nym pracownikom.
ZaPRaSZaNIe GoŚCI SPoZa oRGaNIZaCJIużytkownicy naszego systemu wideokonferencyjnego uzyskują personalizowany dostęp do porta-lu WWW, ale jeśli zajdzie potrzeba dołączenia do wideokonferencji gości z zewnątrz organizacji, wy-starczy wysłać link do naszego pokoju wideokonferencyjnego i w ten sposób generowane bę-dzie zaproszenie do spotkania. Dzięki temu możemy organizo-wać spotkania nawet z Klientami czy Dostawcami, którzy nie mają własnego systemu wideokonfe-rencyjnego.
ŁaTWa oBSŁuGaKorzystanie z Vidyo nie może być prostsze - zaloguj się do portalu, oprogramowanie do wideokonfe-rencji zainstaluje się samodzielnie w ciągu kilku chwil, przejrzyj listę użytkowników on-line i rozpocznij spotkanie.
DZIaŁ FINaNSoWy KoCHa oSZCZęDNoŚCIZ wysokiej jakości usługą wideo-konferencyjną dostępną na kom-puterze PC szybko dostrzeżesz, że wyjazd do innego miasta na dwugodzinne rutynowe spotka-nie nie ma sensu. Z Vidyo możesz odbywać spotkania z jedną jak i z wieloma osobami jednocześ-nie. Szybko zauważysz jak popra-wiłeś swoją skuteczność pracy, a jednocześnie wprowadziłeś zna-czące oszczędności na kosztach podróży i delegacji.
ANybODySystem Vidyo współpracuje z wszystkimi popularnymi systema-mi operacyjnymi, dlatego komuni-kacja może odbywać się zarówno przy użyciu klasycznych kompu-terów, jak i również urządzeń mo-bilnych typu tablet i smartphone. Ponadto wymagający użytkownicy mogą również wyposażyć swoje biuro w dedykowany wideo termi-nal z kamerą szerokokątną.
ANyWhEREDzięki Vidyo będziecie mieli Pań-stwo możliwość łączenia się z do-wolnego miejsca. Może to być biuro, hotel, lotnisko, a nawet ulica. System Vidyo umożliwia połącze-nie przy wykorzystaniu dowolnej sieci internetowej: WaN/LaN, Wi--Fi, 3G.
ANyTIMEWystarczy dostęp do Internetu, aby korzystać z wideokonferencji bez żadnych ograniczeń czy limitów.
KoNTaKT: PRoMeDIoautoryzowany Partner VIDyo
www.promedio.net.pltel. 22 250 19 72
narzędzia
80 ElektroTrendy nr 2/2012
AkcesoriA do elektronArzędzi – wArto inwestowAć w jAkość prAcy
Każdy fachowiec powinien posia-dać w swoim warsztacie elek-tronarzędzia o sprawdzonej
jakości. Jednak, aby korzystanie z nich
było efektywne, równie ważne jest zaopatrzenie się w solidne akcesoria.
Do najpopularniejszych z nich na-leżą wiertła.
Ich wybór powinien być uwarun-kowany materiałem w którym zamie-rzamy wiercić. Wykonanie otworu w betonie lub cegle zwykle nie sta-nowi wielkiego problemu i wystar-czą standardowe, ogólnie dostępne wiertła do betonu lub nawet uniwer-salne. Jednak przy pracach instala-torskich często zachodzi potrzeba wywiercenia otworu w powierzchni pokrytej glazurą lub terakotą.
Próba przebicia się przez powło-ki ceramiczne wymaga odpowied-niego przygotowania i gruntowne-go przemyślenia podejmowanych kroków. Tego typu ceramika wystę-puje bowiem w różnych stopniach twardości i ścieralności, a jej uszkodzenie wiąże się z dużym problemem i niepotrzebnymi kosztami. Dlatego w takim przy-padku zaleca się użycie specjali-stycznych wierteł do szkła i gla-zury. Dzięki nietypowej budowie (specjalne ostrze), pomogą one
w sprawnym wykonaniu precy-zyjnego otworu, nie niszcząc przy tym obrabianego materiału. Do wykonania większych otworów o średnicy większej niż 50 mm potrzebna będzie otwornica dia-mentowa. Wybierając ją, najle-piej sięgnąć po produkt uznanej marki, np. GRAPHITE. Otwornice tego producenta posiadają wyso-
Wartość użytkowa elektronarzędzia jest taka, jak jakość stosowanego w nim osprzętu – wierteł, tarczy tnących, czy otwornic. W końcu to ich jakość ma kluczowe znaczenie dla efektywności wykonywanej pracy. Na szczęście, dzięki popularyzacji nowoczesnych technologii, zaawansowane akcesoria stają się coraz bardziej przystępne cenowo.
kiej jakości segmenty diamento-we o wysokości 8 mm i mogą być używane do wiercenia otworów we wszelkich materiałach mine-ralnych (cegła, marmur, beton) na głębokość do 75 mm. Problem może wystąpić dopiero podczas wiercenia w płytkach z twardej te-rakoty i gresu. W takim przypadku rozwiązaniem tego problemu są
otwornica z hartowanymi zębami
narzędzia
81 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
otwornice z ostrzem diamento-wym nakładanym galwanicznie, przystosowane do pracy na mo-kro z twardszymi materiałami.
Innymi, powszechnie stoso-wanymi materiałami są drewno i płyty g-k (gipsowo-kartonowe).
miennie i w sposób niejednorod-ny. Co za tym idzie prowadzenie wiertła oraz utrzymanie kierunku wiercenia może być dużo bardziej kłopotliwe niż przypadku metalu. Zauważyli to konstruktorzy. Dzięki ich obserwacjom wiertła do drew-
na i karton-gipsu mają specjalną budowę – poczynając od spira-li odprowadzającej wióry, aż po specjalny kolec, ułatwiający wy-godne prowadzenie wiertła w po-żądanym kierunku. Do wykony-wania otworów o średnicach od 3
Ich duża popularność to wynik dostępności i łatwości obróbki. Należy jednak zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii związanych z wykonywaniem w nich otworów. Niestety często zdarza się, że w drewnie czy płycie g-k wykony-wane są one przy pomocy wier-teł do metalu (z racji ich dostęp-ności). Tymczasem drewno jest materiałem niejednolitym, składa-jącym się z twardych i miękkich warstw występujących naprze-
otwornica diamentowa
otwornica bi-metalowa
wiertła do betonu
wiertło do drewna
wiertło do szkła I ceramiki
narzędzia
82 ElektroTrendy nr 2/2012
do 20 mm i głębokości do ok. 100 do 150 mm świetnie nadają się wiertła kręte (czołowe). Wykona-nie otworów o większej średnicy wymaga użycia wiertła łopatkowe-go. W jego przypadku szerokość łopatki, a co za tym idzie maksy-malna średnica wierconego otwo-ru, może dochodzić do 50 mm.
wiertło do drewna
Do wykonania otworu o większej średnicy, tutaj również konieczne jest zastosowanie otwornicy.
W przypadku bardziej po-datnych na obróbkę materiałów warto zwrócić uwagę na otworni-ce bi-metalowe. Technika ich wy-konania opiera się na połączeniu dwóch rodzajów stali.
Pierwszym jest wysokogatun-kowa stal węglowa, z której wy-
wiertło do betonu S4; SDS+
wiertło do betonu S4; SDS MAX
konywane są korpusy otwornic. Materiał nadaje sprężystość i za-pobiega odkształcaniu się narzę-dzia pod wpływem wysokiej tem-peratury.
Drugim rodzajem materiału jest stal szybkotnąca (HSS) z do-
wiertło do drewna
datkiem kobaltu. Wykonuje się z niej części skrawające (uzębie-nie) narzędzia. Dzięki hartowa-niu próżniowemu twardość tego najbardziej narażonego na zuży-cie elementu dochodzi nawet do 67 HRC. Otwornice bi-metalowe umożliwiają wydajne wiercenie otworów o średnicach dochodzą-
cych do 200 mm w drewnie, pla-stiku i metalu. Doskonale spraw-dzają się także przy wierceniu w materiałach o konstrukcji wielo-warstwowej, takich jak połączenia plastiku z metalem lub drewna z metalem. Dzięki uzębieniu pro-gresywnemu (płynnie zmieniają-ca się ilość zębów na obwodzie otwornicy) praca otwornicy jest bardzo stabilna i wydajna.
W czasie używania otwornic bi-metalowych należy jednak zwrócić uwagę na dobór prędko-ści obrotowej do średnicy otwo-ru i rodzaju materiału. W trakcie wiercenia w metalu wskazane jest
także stosowanie chłodziwa, które obniża temperaturę pracy, zwięk-sza wydajność wiercenia oraz przedłuża żywotność otwornic.
Z uwagi na potrzebę wykony-wania bruzd i kanałów pod insta-lację, ważnymi akcesoriami w pra-cy elektryka są również tarcze diamentowe stosowane w szlifier-
kach kątowych i bruzdownicach. Z ich pomocą można robić nacię-cia we wszystkich rodzajach ma-teriałów mineralnych od zwykłej cegły po beton zbrojony.
Właściwy dobór akcesoriów to niezwykle istotna kwestia w przy-padku pracy z użyciem elektrona-rzędzi. W końcu to one oddziałują
bezpośrednio na obrabiany ma-teriał. Dlatego warto w tym zakre-sie wybierać produkty czołowych producentów. Szczególnie, jeśli zależy nam na jakości wykonywa-nej pracy.
narzędzia
83 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
wiertło do betonu S4; SDS+
wiertło do betonu S4; SDS MAX
wiertło do drewna
narzędzia
84 ElektroTrendy nr 2/2012
1. Łatwość utrzymania zasobówDzięki wykorzystaniu urządzeń Brother P-touch do widocz-nego oznakowania kabli oraz elementów instalacji elektrycz-nych i sieciowych oszczędzi-my czas potrzebny do zdiag-nozowania usterki
2. Prostota obsługiPoprzez zastosowanie lami-nowanych etykiet TZe Brother P-touch, aby w sposób wi-doczny oznaczyć elementy instalacji elektrycznych, porty/gniazda sieciowe i telefonicz-ne upraszczamy tym samym ich obsługę i zmniejszając prawdopodobieństwo po-myłki, ułatwiamy życie swoim klientom
3. BezpieczeństwoProfesjonalne znaki ostrze-
gawcze i etykiety informacyjne zawierające instrukcje dla klien-tów z najistotniejszymi zasadami bezpieczeństwa a nawet zaimple-mentowanym logo firmy znaczą-co podnoszą bezpieczeństwo ko-rzystania z wykonanej instalacji.
W celu zapewnienia powyż-szej charakterystyki każdej pro-fesjonalnej instalacji elektrycznej, japońska firma Brother stworzyła kilkadziesiąt różnych drukarek etykiet. Wśród nich trzy modele
serii „7” które poniżej przedsta-wimy przeznaczone są specjalnie dla branży elektro-instalacyjnej.
Najprostszy model PT7100 to idealne wprowadzenie do świa-ta profesjonalnego oznaczania in-stalacji elektrycznych
Te łatwe w użyciu, przenośne urządzenia zaprojektowane są do realizacji podstawowych za-dań z zakresu tworzenia trwałych oznaczeń. PT7100 drukują na żądanie trwałe etykiety o szero-kościach od 3,5-12mm. Umożli-wiają wydruk do 2 linii tekstu oraz ponad 35 popularnych symboli elektrycznych i Audio/Video na każdej etykiecie.
Przycisk funkcyjny zapewnia szybki i łatwy dostęp do wszyst-kich ustawień urządzenia. Do wyboru jest 9 możliwych stylów druku,15 rozmiarów oraz 6 stylów obramowania. Wyświetlacz umoż-liwia podgląd i edycję etykiety przed wydrukiem.
Dzięki niewielkim wymiarom i wadze PT7100 zalicza się do grupy ręcznych, lekkich i kom-paktowych drukarek etykiet. Wy-posażona jest w ochronny gu-mowy uchwyt oraz dostarczana w komplecie z praktyczną walizką do przenoszenia zestawu zawie-rającego zasilacz sieciowy i wy-brane taśmy TZe.
Model cechuje: • 12-znakowy wyświetlacz LCD • 2-wierszowy druk • Druk poziomy, pionowy i lustrzany • 107 wbudowanych symboli • Pamięć do 720 znaków • Czcionki w 15 wielkościach i 9 stylach • 6 stylów obramowania
Ponadto każdy zestaw PT--7100VP zawiera: • 1 taśmę TZ czarny nadruk na żółtym tle z kle-jem o podwyższonej przyczepno-ści (12 mm szer., 8 m dł.) • Po-ręczną walizkę • Zasilacz siecio-wy
Wśród urządzeń przeznaczo-nych do użytku profesjonalne-go dla bardziej wymagających fachowców wyróżnić możemy modele PT7500 i 7600 pozwala-jące na zrealizowanie praktycznie każdego najbardziej zaawanso-wanego projektu elektro-instala-cyjnego.
Obydwie drukarki etykiet PT-7500 i PT-7600 wyposażo-no w wiele funkcji i właściwości opracowanych w odpowiedzi na
Brother p-touch drukArki trwAłych oznAczeń dlA fAchowych elektryków, instAlAtorów i mAjsterkowiczów
Znane wszystkim fachowcom trzy podstawowe elementy profesjonalnej instalacji, to: łatwość utrzymania, prostota obsługi i bezpieczeństwo.
narzędzia
85 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
potrzeby klientów firmy Brother. Urządzenia te charakteryzują się wytrzymałą i trwałą konstrukcją i posiadają gumowy uchwyt za-bezpieczający, który nie tylko peł-ni funkcję ochronną, ale również zapobiega wyślizgiwaniu się dru-karki z ręki. W celu dalszego za-bezpieczenia zestaw dostarczany jest w solidnej walizce z odporne-go tworzywa oferującej miejsce do przechowywania dodatkowych taśm, akcesoriów i zasilacza.
W skład każdego zesta-wu z drukarką etykiet P-touch 7500VP wchodzi : • Taśma z mocnym klejem (czarny nadruk/żółte tło o szerokości 24 mm i dłu-gości 8 m) • Poręczna walizka do przenoszenia • Zasilacz • Gumo-wy uchwyt zabezpieczający • Pa-sek na rękę
Wśród najważniejszych właściwości PT-7500 & PT-7600 wyróżniają się:
• Możliwość zastosowania la-minowanych taśm TZe o szeroko-ści 6,9,12,18 i 24 mm • Specjalny przycisk “Label Type” (“typ ety-kiety”) umożliwiający wykonanie etykiet do najbardziej powszech-nych zastosowań • Podświetlany, łatwy do odczytania wyświetlacz LCD • Zaawansowany system tnący - bez potrzeby korzystania z nożyczek • Automatyczne nu-merowanie sekwencyjne • Dru-kowanie kodów kreskowych • Drukowanie do 7 wierszy na ta-śmie o szer.24mm
Podstawowymi zaletami PT-7500 i PT-7600 są ich indywi-dualne cechy opracowane spe-cjalnie z myślą o elektrykach i fa-chowcach z branży elektrycznej.
Podświetlany, łatwy do od-czytania panel wyświetlacza LCD pozwala na pracę w ciemnych po-mieszczeniach. Wbudowane 164 symbole (w tym typowe symbole Audio/Video) w standardowym wy-posażeniu obydwu modeli nadają profesjonalny charakter każdej in-stalacji. Automatyczne numerowa-nie czyli funkcja szybkiego i proste-go drukowania etykiet z narastający-mi numerami to rozwiązanie idealne przy oznaczaniu ogromnej ilości kabli, aparatów oraz innych elemen-tów szaf i tablic rozdzielczych.
Łatwe tworzenie specjalnych, zdefiniowanych wcześniej za-awansowanych etykiet takich jak porty, panele, flagi, owijki poprzez specjalny przycisk “Label Type” (“typ etykiety”) umożliwia szybkie wykonanie oznaczeń do najbar-dziej powszechnych zastosowań elektrycznych.
Aby zapewnić odpowiednią długość drukowanej etykiety, oba modele wyposażone są w spe-cjalny system tnący, który za-trzymuje wydruk w wymaganym miejscu przecięcia. Do przycięcia taśmy na odpowiednią długość nie potrzeba dodatkowych noży-czek ani noża.
Indywidualne, dodatkowe funkcje i zalety modelu PT-7600
Urządzenie jako jedyne z serii dostarczane jest z pakietem aku-mulatorowym, który można łatwo doładować przez noc podłączając drukarkę etykiet do zasilacza, co ogranicza szkodliwy wpływ na środowisko i oszczędza koszty eksploatacji. Eliminuje to prak-tycznie konieczność kupowania drogich baterii.
Drukarka etykiet PT-7600 jest ponadto wyposażona w port i kabel USB, co umożliwia jej podłączenie do komputera pra-cującego w środowisku Microsoft Windows. Dzięki temu istnieje możliwość stworzenia własnych formatów etykiet, dodania włas-nych symboli Audio/Video, sym-boli elektrycznych bądź logo firmy przy użyciu dołączonego, zaawansowanego lecz proste-go w obsłudze oprogramowania do projektowania etykiet P-touch Editor. Urządzenie posiada 10 specjalnych lokacji pamięci do przechowywania indywidualnie stworzonych obrazów i projek-tów etykiet, dzięki czemu są one w każdej chwili dostępne.
Na bogaty zestaw drukarki etykiet P-touch 7600VP zawsze składają się: • Taśma z mocnym klejem (czarny nadruk / żółte tło,
narzędzia
86 ElektroTrendy nr 2/2012
o szerokości 24 mm i długości 8 m) • Elastyczna taśma identyfi-kacyjna do owijania kabli (czarny nadruk/ białe tło, szerokości 12 mm i długości 8 m) • Podręczna walizka przenośna • Wbudowany pakiet akumulatorowy • Zasilacz • Kabel USB • Oprogramowanie do edycji/projektowania etykiet • Pasek na szyję/na rękę
Dlaczego etykiety laminowa-ne Brother P-touch są bardziej wytrzymałe i trwałe?
W odróżnieniu popularnych na rynku zwykłych etykiet, lamino-wane taśmy TZe Brother P-touch składają się z 6 warstw materiału, dzięki czemu można z nich wy-konać cienkie, niezwykle mocne etykiety. Znaki przenoszone są na taśmę metodą termo transferową i umieszczane pomiędzy dwoma warstwami ochronnymi z folii PET (folia poliestrowa). W efekcie po-wstaje niemalże niezniszczalna etykieta odporna na działanie na-wet najbardziej niesprzyjających warunków.
Wybór odpowiedniej taśmy TZe do wykonania etykiety mają-cej spełnić określone zadanie jest kwestią o decydującym znacze-niu. Właśnie dlatego firma Brother oferuje całą gamę taśm zapro-jektowanych specjalnie z myślą o różnych zastosowaniach. Wy-korzystanie opatentowanej przez Brother, wyjątkowej metody lami-nowania i specjalnie opracowa-nych klejów jest gwarancją wy-trzymałości taśm i ich niezmiennej trwałości nawet w najbardziej nie-sprzyjających warunkach.
W odróżnieniu od zwykłych taśm, oferowane przez Brother standardowe taśmy laminowane TZe dzięki zastosowaniu unikalnej technologii warstwowej, zabez-pieczają nadruk pomiędzy war-stwą super przezroczystego poli-etylenu i trwałą warstwą bazową taśmy. W efekcie powstaje niemal niezniszczalna etykieta odporna na działanie promieni słonecz-nych, ścieranie, wilgoć, wpływ chemikaliów, skrajne temperatury.
Dodatkowo występująca w ofercie linia taśm z mocnym klejem TZeS wykazuje średnio 50% większą przyczepność niż taśmy standardowe. Są to taśmy przeznaczone do bardziej wy-magających zastosowań i słabo adhezyjnych powierzchni (np. oznaczeń kabli zakopywanych w ziemi).
Elastyczne taśmy identyfika-cyjne TZeFX: przeznaczone są do owijania niewielkich zakrzywio-nych powierzchni, takich jak kable
zasilające i przewody/rury. Są one idealnym rozwiązaniem w przy-padku konieczności zrobienia małych oznaczeń na pojedyncze kable w formie tzw. flagi lub owijki.
Etykiety bazujące na lamino-wanych taśmach TZe przetesto-wane zostały przez niezależne laboratoria w ekstremalnych warunkach.
Firma Brother jest pewna wy-trzymałości i trwałości oferowa-nych przez siebie etykiet, ponie-waż jak nikt inny na rynku testowa-ła je w ekstremalnych warunkach pod kątem odporności na ście-ranie, działanie temperatur, che-mikaliów i promieni słonecznych. Wyniki tych badań stanowią do-wód na to, że laminowane etykiety TZe Brother P-touch pozostawiają w tyle konkurencję i pozostają czytelne, mocno przytwierdzone na swoim miejscu tym samym potwierdzając profesjonalną ja-kość oznaczeń stworzonych by służyć przez długi czas.
Urządzenia znakujące dla elektroinstalatorów, firmy Brother.Drukarki PT7100VP, PT7500VP i PT7600VP służą do wykonywania opisów oraz oznakowań różnego typu instalacji. Technika laminowania taśm już w trakcie wydruku zapewnia całkowitą ochronę tekstu przed czynnikami niszczącymi, takimi jak: zdrapywanie, ścieranie, zmywanie, promieniowanie UV czy substancje chemiczne.
Widoczny na zdjęciu model PT7500VP to urządzenie dedykowane branży instalcyjno-elektrycznej, które oprócz trwałej, odpornej na uderzenia obudowy posiada specjalne funkcje edycyjne umożliwiające wydruk opisów w postaci tzw. „flag” na przewody, „owijek” na kable czy modułowych opisów do paneli.
BHP
88 ElektroTrendy nr 2/2012
KasK budowlany obowiązKowy!
Wiąże się to z tym, że 4% wszystkich wypadków przy pracy oraz 3% cho-rób zawodowych związa-
nych jest z urazami głowy. Począw-szy od lekkich obrażeń, poprzez pęknięcia czaszki, uszkodzenie krę-gów szyjnych lub kręgosłupa aż do paraliżu.
Hełm spełnia trzy podstawowe funkcje:
- zabezpieczenia przed prze-biciem, w celu skutecznej osłony czaszki.
- amortyzacji, dzięki skorupie i zamocowanej więźbie, które po-chłaniają energię uderzenia spa-dającego ciężaru.
Noszenie hełmu budowlanego przy wykonywaniu wszelkich prac budowlanych jest obowiązkowe.
- odchylenia, dzięki odpowied-niej ergonomii, która pozwala na przemieszczenie prostopad-łe spadającego przedmiotu ze szczytu głowy.
Delta Plus Polska posiada w swojej ofercie wiele modeli heł-mów budowlanych zapewniają-cych skuteczną ochronę podczas pracy. BASETBALL DIAMOND V to hełm o innowacyjnym kształcie czapeczki baseballowej spełnia-jący wymagania normy EN397, równocześnie zapewniając opty-malny komfort. Dzięki mocno wy-krzywionemu daszkowi gwarantu-je szerokie pole widzenia. Został również przetestowany do nosze-
nia na odwrót i może być używany przy pracach na wysokości. Hełm jest wykonany z ABS, dzięki cze-mu jego czasza odbija gorąco. Jego fluorescencyjne kolory i ta-śmy odblaskowe zapewniają do-brą widoczność w dzień i w nocy.
Hełm posiada system regulacji za pomocą przycisku w granicach od 53 do 63 cm obwodu głowy, w 2 pozycjach (góra/dół). Hełm gwarantuje izolację elektrycz-ną, odporność na odkształcenie boczne, odpryski stopionego metalu oraz skrajne temperatury (-20°C do +50°C).
Hełm jest wyposażony w stan-dardowe mocowania, do których można zamocować akcesoria za-pewniające dodatkowo ochronę twarzy i słuchu. t
Dostępny w 6 fluorescencyjnych kolorach:
Testowany również do noszenia na odwrót
Kolory fluorescencyjne oraz taśmy odblaskowe dla dobrej widoczności w dzień i w nocy
Mocno wykrzywiony daszek zapewniający szersze pole widzenia
Czasza odbijająca gorąco dla większego komfortu
BHP
89 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
PORADY EKSPERTA czy wiesz, że
90 ElektroTrendy nr 2/2012
Napięcie - różnica potencjałów po-między przewodem lub punktem w instalacji elektrycznej a innym prze-wodem lub punktem albo ziemią. Po-tencjał ziemi przyjmuje się równy zeru. W instalacji napięcie między przewo-dem każdej z faz a ziemią wynosi 230 V (Voltów), a między przewodami róż-nych faz 400 V (Voltów).
Przewód fazowy, zwany też ro-boczym - przewód w normalnych warunkach znajdujący się pod na-pięciem i przewodzący prąd ro-boczy - oznaczany dużą literą L i cyframi od 1 do 3: L1, L2, L3. Przewód neutralny - (dawna nazwa „zerowy”) przewód w normalnych wa-runkach mogący znaleźć się pod na-pięciem; przewodzący prąd roboczy w obwodach jednofazowych; oznacza się dużą literą N.
Przewód ochronny - przewód w nor-malnych warunkach nie będący pod napięciem i nie przewodzący prą-du - oznacza się dużymi literami PE.
Przewód ochronno-neutralny - prze-wód spełniający jednocześnie funkcję przewodu neutralnego i ochronnego - oznacza się dużymi literami PEN.
Prąd zwarcia - prąd płynący w in-stalacji, gdy uszkodzona jest izolacja przewodów, osprzęt lub urządzenie elektryczne.
Styk ochronny - element gniazdka wtyczkowego lub innego urządzenia elektrycznego, służący do przyłącze-nia przewodu ochronnego lub ochron-no-neutralnego.
Połączenie wyrównawcze - zespół przewodów i zacisków służący do wzajemnego połączenia ze sobą i z uziemieniem oraz z punktem zero-wym tablicy rozdzielczej wszystkich metalowych przedmiotów.
Zasilanie jednofazowe - linia zasilają-ca przy napięciu 230 V 50 Hz wykona-na jako 3-przewodowa - L, N, PE.
Zasilanie trójfazowe - linia zasilająca przy napięciu 230/400 V 50 Hz wyko-nana jako 5-przewodowa - L1, L2, L3, N, PE.
Vademecum elektrykaJakakolwiek ingerencja w instalację elektryczną wymaga
przynajmniej podstawowej wiedzy...
Przyłącze - odcinek lub element sieci służący do połączenia urządzeń od-biorcy z siecią przedsiębiorstwa świad-czącego usługi przesyłowe. Zgodnie z nowym Prawem energetycznym nie musi on być dostawcą energii.
Złącze - punkt połączenia przyłącza z siecią lub instalacją zawierający za-bezpieczenia główne oraz często tak-że licznik.
Moc przyłączeniowa - moc czynna, którą zamierza pobierać odbiorca, jest to moc mniejsza od sumy mocy posiadanych odbiorników. Odbiorca określa ją we wniosku o przyłączenie
Bezpiecznik topikowy - (popularny „korek” - wyrażenie niepoprawne, naganne) zabezpieczenie chroniące stare instalacje przed skutkami zwarć oraz przeciążeniami - ponowne uży-cie wymaga wymiany wkładki topiko-wej na nową o takim samym prądzie znamionowym właściwym dla wkładki danej wielkości, np. 10, 16 A itd. Prze-palenie się bezpiecznika jest sygna-lizowanie odpadnięciem kolorowe-go oczka widocznego przez szybkę w główce.
Wkładka topikowa - rodzaj bezpiecz-nika elektrycznego, w którym przez stopienie się jednego z jego elemen-tów następuje przerwanie ciągłości obwodu elektrycznego Im wyższa wartość prądu, tym szybciej docho-dzi do nagrzania i stopienia topika.
Bezpiecznik automatyczny wkrę-cany - zabezpieczenie spełniające te same funkcje co bezpiecznik topiko-wy; włącza się ponownie przez wciś-nięcie przycisku. Jest on wkręcany w takie samo gniazdo, jak główka bez-piecznika topikowego. Wyposażony jest w dwa przyciski. Centralny, więk-szy, po wciśnięciu do oporu załącza obwód, zaś umieszczony obok (mały) po naciśnięciu powoduje wyłączenie obwodu. Optycznie jest to sygnali-zowane „wyskoczeniem” przycisku centralnego. W przypadku zwarcia lub przeciążenia występującego w chro-nionym obwodzie, przycisk centralny „wyskakuje” samoczynnie. Stara kon-strukcja charakterystyki prądowej L oraz rzadko występująca K
Wyłącznik nadprądowy - (popular-na „eska”- wyrażenie niepoprawne, naganne) aparat chroniący instalację przed skutkami zwarć; ponowne włą-czenie nie wymaga wymiany elemen-tów, stara konstrukcja charakterystyk prądowych L, U, K dopuszczająca przeciążenia do 20-25% w stosunku do wyskalowania. Obecnie niezalecany. Zadziałanie wyłącznika nadprądowe-go powoduje rozłączenie chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizo-wane „przeskoczeniem” dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy - z położenia załączone (gór-ne) w położenie wyłączone (dolne). Ponowne włączenie następuje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.
Wyłącznik nadmiarowo-prądowy - (popularna „eska”- wyrażenie niepo-prawne, naganne) aparat chroniący instalację przed przeciążeniem i skut-kami zwarć; występują w wersjach jedno-, dwu-, trzy- i czterobiegunowe ponowne włączenie nie wymaga wy-miany elementów, nowa konstrukcja charakterystyk prądowych B, C, D nie dopuszczająca przeciążeń w stosun-ku do wyskalowania. Obecnie stoso-wany.Zadziałanie wyłącznika nadmiarowo--prądowego powoduje rozłączenie chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizowane „przeskoczeniem” dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy - z położenia za-łączone (górne) w położenie wyłączo-ne (dolne). Ponowne włączenie nastę-puje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.
Wyłącznik różnicowoprądowy - apa-rat chroniący przed porażeniem elek-trycznym; ponowne włączenie nie wymaga wymiany elementów, najpo-pularniejsze typy: AC, A i ostatnio B. Zadziałanie wyłącznika różnicowo-prądowego powoduje rozłączenie chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizowane „przeskoczeniem” dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy - z położenia za-łączone (górne) w położenie wyłączo-ne (dolne). Ponowne włączenie nastę-puje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.
PORADY EKSPERTAczy wiesz, że
91 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Megaman, jako jeden z liderów profesjonal-nego oświetlenia LED posiada bardzo szeroką
ofertę reflektorową LED, poczyna-jąc od kształtów PAR16, PAR20, PAR30, PAR38, MR16 a kończąc na AR111. Te ostatnie cieszą się szczególnie dużą popularnością ze względu na ilość stosowanych
megaman led ar111 (g53, gu10) jako zamienniki energochłonnych halogenów Qr111 i eS111
tego typu halogenów, nazywa-nych popularnie QR111 bądź ES111 w zależności od trzonka.
Megaman zauważając zapo-trzebowanie rynku na tego typu energooszczędne zamienniki LED, posiada w swojej ofercie produkty AR111 na trzonek GU10 jak i G53 (12V). Dostępne są one w kątach rozsyłu 80 (450lm,
12000cd), 240 (530lm, 3600cd) i 450 (570lm, 1400cd) w różnych temperaturach barwowych 2800K (barwa ciepła) i 4000K (barwa chłodna), gwarantując do tego tolerancję temperatury barwowej na poziomie +/-100K, pomiędzy różnymi partiami wytwarzanego produktu. Warto też wspomnieć o wysokim współczynniku odda-wania barw, który osiąga wartość do Ra92.
Proponowane produkty dzięki zastosowaniu metody reflektoro-wej rozsyłu światła (tak samo jest w przypadku rozsyłu światła za pomocą halogenów) oraz zasto-sowaniu chipów LED firmy Sharp, pozwalają uzyskać identyczną krzywą światłości, jak w przy-padku ich 50W halogenowych odpowiedników. Dodatkowo do każdego reflektora LED firmy Me-gaman można pobrać ze strony internetowej odpowiedni plik foto-metryczny.
Warto wspomnieć również o oszczędnościach energii elek-trycznej wynikających z faktu eksploatacji zamienników LED. Źródła Światła AR111 propono-wane przez Megaman pobierają moc odpowiednio 11W na trzonek G53(12V) oraz 15W na trzonek GU10. Tak, więc w porównaniu z 50W halogenami jest to idealna energooszczędna propozycja.
Do chłodzenia zastosowano technologię Thermal Conductive Highway, która bazuje na unikato-wej koncepcji drenażu cieplnego w obrębie reflektora i zapewnia wydajne rozprowadzenia ciepła, dzięki czemu zapobiega szybkie-mu zużywaniu się układu scalo-nego oraz innych komponentów reflektora. Zastosowana technika chłodzenia pozwala uzyskać spa-dek strumienia świetlnego o zale-dwie 15% strumienia świetlnego początkowego po czasie 40000h (spadki strumienia świetlnego w czasie są dostępne do pobrania na stronie internetowej). s
PORADY EKSPERTA czy wiesz, że
92 ElektroTrendy nr 2/2012
Rurki termokurczliwe różnią się między sobą palnością.
Dzielimy je na te które wykona-ne są polietylenu oraz na te wy-konane z poliolefinu.
Jakie występują różnice po-między tymi „termokurczami”? Podczas wykonywania instalacji elektrycznych (m.in. izolacji prze-wodów) często używa się cienkoś-ciennych rurek termokurczliwych. Z reguły nie wiemy z jakiego su-rowca są one wykonane. A szko-da. Każdy wykonawca powinien mieć świadomość stosowania bezpiecznych dla otoczenia pro-
czy wieSz, że…duktów i komponentów. Dlatego powinien wybierać cienkościen-ne rurki termokurczliwe wykona-ne z poliolefinu, ponieważ są to produkty samogasnące, w prze-ciwieństwie do tych wykonanych z polietylenu. Poliolefin posiada w tej mierze ogromną przewagę nad polietylenem, ponieważ jest on tworzywem samogasnącym, czyli nie podtrzymuje płomienia i gaśnie samoistnie w czasie poni-żej 1 sekundy.
Inną cenną zaletą rurki z poliolefinu jest wysoka gięt-kość obkurczonej rurki, umożli-wiającej dowolne ułożenie wiąz-
ki lub przewodu wykonywanej instalacji.
W porównaniu do nich rurki z polietylenu wykazują po obkur-czeniu dużo większą sztywność.
Dodatkowo coraz większą rolę podczas budowy obiektów publicznych, domów jednoro-dzinnych czy też różnego rodzaju innych budynków odgrywa rola bezpieczeństwa. Jednym z czyn-ników gwarantujących jego za-pewnienie jest palność materia-łów używanych w budownictwie oraz podczas wykonywania insta-lacji materiałów.
Gniazda z uziemieniem tak należy montować, aby kołek ochronny zawsze znajdował się na górze. O ile w gniazdach po-jedynczych nie ma problemu, to już w podwójnych tak nie jest. Dotyczy to wyłącznie konstruk-cji typu monoblok. Niektóre kra-je, np. najbliższa nam Słowacja, wprowadziły wewnętrzne przepi-
sy nakazujące umocowanie koł-ka ochronnego zawsze w górnej partii gniazdka. Polscy (i nie tylko) producenci zmuszeni są dostoso-wywać swoje konstrukcje do prze-pisów miejscowych, gdzie kołki ochronne znajdują się w skrajnym położeniu gniazda podwójnego, typu monoblok.
W konstrukcjach ramkowych ten problem nie występuje ponie-
waż, każde gniazdko montuje się osobno i łatwo jest zastosować prawidłową zasadę montażu.
Ponadto, aby być w zgodzie ze sztuką elektryka, należy przewód fazowy zawsze podłączać z lewej strony, a neutralny z prawej, oczy-wiście mając je przed sobą i pa-trząc na nie (nigdy odwrotnie).
W wyłącznikach lub przełącznikach in-stalacyjnych klawisze montujemy tak, aby w stanie wyłączenia (przerwa w obwodzie) górne krawędzie były schowane w ramce lub obudowie wyłącznika/przełącznika. Odwrot-ny montaż powoduje zakłócenie świadomego odruchu włączenia, czyli ruchu ręki z góry na dół. Poza tym na górnej części klawiszy zbiera się kurz, czasami krople lub inne zabrudzenia, które mogą przeniknąć do środka i zakłócić prawidłowe użytkowanie łącznika.
czy wieSz, że…
czy wieSz, że…Wyłączniki nadprądowe, to starsza, nieużywana już (a przynajmniej nie powinna być stosowana), wersja wyłączników instalacyjnych, o charakterystykach L, U, K, które dopuszczały przeciążenia ponad wyskalowanie.
Wyłączniki nadmiarowo-prądowe, to nowsza, obec-nie stosowana wersja wyłączników instalacyjnych, o charakterystykach B, C, D, które nie tolerują prze-ciążeń ponad wyskalowanie.
czy wieSz, że…
PORADY EKSPERTAczy wiesz, że
93 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Wyłączniki różnicowoprą-dowe występujące na rynku wy-konane są wg dwóch szkół kon-struktorskich: niemieckiej i francu-skiej. Główna różnica polega na przeciwstawnym umiejscowienia zacisku N. Według szkoły niemie-ckiej zacisk N znajduje się skrajnie po prawej stronie obudowy, a wg szkoły francuskiej zacisk N znaj-duje się skrajnie po lewej stronie obudowy aparatu. Umiejscowienie zacisku ma wpływ na odpowiednią prawidłową zabudowę aparatów modułowych w rozdzielnicy. Wg szkoły niemieckiej aparaty mo-dułowe należy zabudowywać od prawej do lewej, a wg szkoły fran-cuskiej od lewej do prawej strony.
Głównym grzechem polskich elektryków jest odruchowe za-budowywanie rozdzielnicy (obu-
dowy) od lewej do prawej, nieza-leżnie od konstrukcji. Późniejszy problem związany z prawidłowym podłączeniem aparatów za pomo-cą szyny łączeniowej, rozwiązy-wany jest w „bardzo innowacyjny” sposób (sposoby nie będą poda-ne, aby nie dawać złych przykła-dów), albo za pomocą mostka „z metra”.
Gdyby nieprawidłowy montaż nie miał wpływu na bezpieczeń-stwo eksploatacji i użytkowania, pewnie nie było by problemu. Ale tego typu praktyki powodują za-grożenie bezpieczeństwa i często dzieje się bez świadomości same-go elektroinstalatora.
Zgodnie ze sztuką elektry-ka, tak należy układać przewody w rozdzielnicy, aby nie krzyżowały się ze sobą (istnieje prawdopodo-
bieństwo przypadkowego zwar-cia), nie tworzyły pętli (powstaje wówczas cewka), nie były zgru-powane w zbyt grubych wiązkach (grzeją się i mogą doprowadzić do zwarcia, na skutek przegrza-nia i skruszenia izolacji przewo-dów) oraz aby przewody prądowe nie krzyżowały się z przewodem neutralnym N, gdyż w przypadku przetarcia, przegrzania lub innych czynników może nastąpić „wiel-kie bum”. Montując prawidłowo, zgodnie ze sztuką, - przewody N prowadzimy najkrótszą drogą po bocznej ściance obudowy (roz-dzielnicy).
czy wieSz, że…
Istnieje coś takiego jak wy-łącznik bioenergetyczny, który zdecydowanie zmniejsza lub eli-minuje powstawanie pola elek-tromagnetycznego w danym po-mieszczeniu.
Wyłącznik bioenergetyczny jest jednym z aparatów moduło-wych przeznaczonych do mon-tażu w typowej rozdzielnicy lub obudowie na szynie TH35. Aparat montuje się w konkretnym, wybra-nym do tego celu obwodzie elek-trycznym.
Stosowanie wyłącznika bioe-nergetycznego ma wyeliminować powstawanie pola elektromagne-tycznego w wybranych pomiesz-czeniach, które szkodliwe jest dla zdrowia ludzkiego.
Znajduje on zastosowanie w salach pooperacyjnych szpitali,
w salach rehabilitacyjnych sanato-riów, w pokojach przeznaczonych do odpoczynku w przedszkolach, żłobkach, w domowych sypial-niach, pokojach dziecinnych, bawialniach, czyli wszędzie tam, gdzie odpoczywamy, regeneruje-my siły, czy też po prostu śpimy, czyli tam gdzie organizm ludzki ma zmniejszoną czujność ochron-ną.
Aparat po wyłączeniu ostat-niego odbiornika, np. lampki noc-nej zmniejsza wielkość napięcia w tym obwodzie z 230V do 3-4V, które pełni funkcję czuwania i po-trzebną do uruchomienia w każdej chwili, dowolnego odbiornika pod-łączonego do tego obwodu.
Uwaga. Musi spełniony musi być jeden warunek, wszystkie urządzenia z funkcją czuwania,
np. telewizor muszą zostać wy-łączone ręcznie, na stałe, gdyż w innym przypadku wyłącznik bio-energetyczny nie będzie spełniał swojej funkcji do której został za-projektowany.
Niedogodnością jest fakt, że montaż takiego aparatu należy przewidzieć już w fazie projekto-wania instalacji elektrycznej. Wa-runkiem jest, aby w konkretnym pomieszczeniu instalacja ułożona została na maksymalnie trzech ścianach, tak aby instalacja nie tworzyła pętli.
Ważne jest również, aby z dru-giej strony ściany, w pomieszcze-niu bezpośrednio przylegającym do „naszego” dla którego ma być zamontowany wyłącznik bioener-getyczny - również nie było poło-żonych przewodów elektrycznych.
czy wieSz, że…
PORADY EKSPERTA czy wiesz, że
94 ElektroTrendy nr 2/2012
Kupując produkty LED warto pamiętać jak wybrać odpowied-nią lampę, który będzie dobrze służyła przez lata. Należy pamię-tać, że najtańsze produkty LED nie oferują wysokiej jakości ani bezpieczeństwa. Mogą natomiast okazać się nietrafionym wydat-kiem, który w odróżnieniu od mar-kowych produktów nie przyniesie realnych oszczędności naszemu budżetowi.
CZyM RóżNIą SIę MIęDZy SoBą LED?
Trwałość to jedna z najważ-niejszych cech decydujących o ja-kości produktu. Markowe lampy oparte na zaawansowanej tech-nologii, na przykład LED firmy OS-RAM, zapewniają aż do 35 tysięcy godzin świecenia. Część z nich jest objęta nawet pięcioletnią gwa-rancją producenta.
Jakość światła jest kolejnym, ważnym kryterium wyboru. W pro-cesie produkcyjnym pojedyncze diody mogą mieć nieco inną bar-wę wytwarzanego światła. Dzięki
szczegółowej selekcji prowadzo-nej między innymi przez OSRAM, produkty zakwalifikowane do jed-nej grupy nie różnią się barwą wy-twarzanego światła w sposób za-uważalny dla ludzkiego oka. Jest to ważne, gdyż w jednej lampie zazwyczaj znajduje się kilka diod. Dzięki temu dobre lampy LED nie męczą wzroku, podczas gdy tanie odpowiedniki, przy długotrwałym użytkowaniu mogą nawet uszko-dzić nasze oczy.
Wskaźnik oddawania barw (Ra) jest kolejnym ważnym ele-mentem świadczącym o jakości produktu. Im jego wartość jest wyższa, tym kolory oświetlanych osób i przedmiotów są żywsze i naturalniejsze. Światło tanich LED niestety nie jest ani zdrowe, ani nawet zbliżone do naturalne-go.
Skuteczność świetlna wska-zuje na to ile energii elektrycz-nej zostaje zamienione w świat-ło. W przypadku dobrych lamp LED jest wielokrotnie wyższa niż w przypadku tanich zamienników. Wpływa na to między innymi ja-
kość użytych komponentów oraz obudowa stanowiąca radiator. Ma ona znaczenie dla dobrego od-prowadzanie ciepła z lampy, co gwarantuje uzyskanie wysokiej skuteczności świetlnej oraz więk-szą trwałość.
Bezpieczeństwo LED jest tak samo ważne, jak każdego urzą-dzenia elektrycznego. Niska ja-kość materiałów obniża wprawdzie cenę, ale równocześnie znacznie zwiększa niebezpieczeństwo użyt-kowania. Tanie lampy LED cha-rakteryzują się niską trwałością oraz podatnością na uszkodzenia i pęknięcia. Zdarzały się też przy-padki wycofywania z rynku lamp niemarkowych producentów, ze względu na stwarzane zagrożenie pożarowe.
Zakup lamp LED warto po-traktować jako długoterminową inwestycję. Dobrej jakości pro-dukty zwracają się dzięki niskiemu poborowi energii oraz długiemu działaniu. Markowe lampy świe-cą też dużo lepszym i zdrowszym światłem.
led - co warto wiedzieć?led, ledowi nie równy, czyli na co zwracać uwagę przy zakupie led
LED to nowoczesne, energooszczędne i przyjazne dla środowiska źródło światła. Jednak tylko produkty markowe gwarantują odpowiednią jakość. Aby móc cieszyć się trwałym, zdrowym i przyjemnym dla oczu oświetleniem należy wiedzieć na co zwrócić uwagę przy wyborze lamp LED.
Dr inż. Andrzej WiśniewskiPolitechnika Warszawska
Doradca techniczny firmy OSRAM
PORADY EKSPERTAczy wiesz, że
95 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
czujnik lX2000 jest urządzeniem, służącym do automatycznego sterowania oświetleniem lub innymi odbiornikami elektrycznymi. Instala-cja w puszce ściennej Ø60 w miejsce zwykłego wyłącznika.
Urządzenie pracuje w trybie:- włącz/wyłącz, jak zwykły wyłącznik ścienny- praca z czujnikiem ruchu - regulacja czułości- praca z czujnikiem ruchu i czujnikiem dźwięku (mikrofon) - regulacja czułości
LX2000 umożliwia użytkownikowi szeroki zakres konfiguracji działania:- sterowanie czasu działania urządzenia po wzbudzeniu, usta-wianym za pomocą pokrętła „TIME”- sterowanie czułością czujnika ruchu za pomocą pokrętła „SENS”- sterowanie czułością czujnika dźwiękowego za pomocą po-krętła „MIC”- nastawnym trybem pracy, uzależnionym od natężenia oświetlenia otoczenia za pomocą pokrętła „LUX”
licznik energii emElektroniczny licznik energii czynnej EM3 i EM1 mierzy energię w sieci 3 lub 1-fazowej. Przystosowany jest do montażu na szynę DIN 35mm.Pomiar energii jest wykonywany zgodnie z normą IEC61036. Dostępny w wersji analogowej i elektronicznej.
Umiejscowienie pokręteł pod przed-nim panelem urządzenia zabezpiecza przed przypadkową zmianą ustawień.
PORADY EKSPERTA czy wiesz, że
96 ElektroTrendy nr 2/2012
Linia beziskrowych lata-rek Energizer Atex zo-stała stworzona z myślą o osobach pracujących
w warunkach pośredniego, jak i bezpośredniego zagrożenia za-prószeniem ognia. Latarki ATEX posiadają uznany w Unii Europej-skiej międzynarodowy certyfikat ATEX, który potwierdza możli-wość ich używania przy pracach wymagających użycia beziskro-wego sprzętu. Zgodnie z prawem obowiązującym w Polsce branże objęte nakazem używania sprzę-tu beziskrowego to m.in. gazow-nictwo, hutnictwo, górnictwo, ale też prace elektryczne związane m.in. z montażem instalacji chłod-niczych w branży spożywczej*. Dodatkowo, latarki Energizer ATEX są w jaskrawo-pomarańczo-wym kolorze powszechnie przyję-tym i rozpoznawalnym dla bezisk-
energizer ateX latarki BeziSkrowe
rowych latarek. Co więcej, latarki ATEX posiadają międzynarodowy certyfikat ANSI, który gwarantuje autentyczność parametrów latarki wskazanych na opakowaniu.
Energizer ATEX 2AASpecyfikacja:Jasność światła: 18 lumenówZasięg: 20 mCzas działania: 12 h*Wytrzymałość na upadki – do 1 mWodoodporna – certyfikat IPX7 (do głębokości 1 m)Rodzaj zasilania – 2 baterie AA Dodatkowe: • nietłukąca się soczewka• praktyczna zawieszka do pod-
wieszenia latarki w dowolnym miejscu
Energizer ATEX HeadlightSpecyfikacja:Jasność światła: 66 lumenówZasięg: 78 mCzas działania: 20 h*Wytrzymałość na upadki – do 4 mOdporna na trudne warunki pogo-dowe – certyfikat IPX4Rodzaj zasilania – 3 baterie AA Dodatkowe: • 1 biała dioda Cree LED• 2 diody czerwone• 1 dioda zielona• cztery tryby świecenia w zależ-
ności od wybrania diod LED• ruchoma główka do regulacji
kąta padania światła• nietłukąca się soczewka
Energizer ATEX 2DSpecyfikacja:Jasność światła: 28 lumenówZasięg: 115 mCzas działania: 45 h*Wytrzymałość na upadki – do 1 mWodoodporna – certyfikat IPX7 (do głębokości 1 m)Rodzaj zasilania – 2 baterie D Dodatkowe: • nietłukąca się soczewka• praktyczna zawieszka do pod-
wieszenia latarki w dowolnym miejscu
PORADY EKSPERTAczy wiesz, że
97 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Booklite jest najlepszym rozwiązaniem do oświet-lenia trudno dostępnych miejsc. Praktyczny klips
latarki umożliwia jej mocowa-nie w dowolnym miejscu np. na „skrzynce” czy rozdzielni. Nie-zwykle giętka szyjka pozwala na dowolną regulację kata padania i tym samym dokładnego oświet-lenia pożądanego miejsca.
energizer Booklite idealna latarka do trudno doStępnych miejSc
Energizer oferując szeroką gamę czołówek o zróżni-cowanych parametrach odpowiada na potrzeby
nawet najbardziej wymagających użytkowników. Czołówka jest nie-zastąpiona w sytuacjach wyma-gających użycia obu rak np. pod-czas prowadzenia prac remonto-wych. Wszystkie czołówki Ener-gizer posiadają międzynarodowy certyfikat ANSI, który gwarantuje autentyczność parametrów latarki wskazanych na opakowaniu.
Energizer Headlight 3LEDSpecyfikacja:Jasność światła: 41 lumenówZasięg: 32 mCzas działania: 15 h*Rodzaj zasilania – 3 baterie AAA Dodatkowe: • 3 diody LED• dwa tryby świecenia – szeroki
i skoncentrowany• ruchoma główka do regulacji
kąta padania światła
energizer headlightS praktyczne czołówki z regulacjĄ Światła
Energizer Headlight 6 LEDSpecyfikacja:Jasność światła: 46 lumenówZasięg: 33 mCzas działania: 18 h*Rodzaj zasilania – 3 baterie AAA Dodatkowe: • 4 białe diody LED• 2 czerwone diody LED• trzy świecenia w zależności od
wybrania diod LED• ruchoma główka do regulacji
kąta padania światła
Energizer BookliteSpecyfikacja:Jasność światła: 14 lumenówZasięg: 7 mCzas działania: 7 h*Rodzaj zasilania – 2 baterie 2032 Dodatkowe: • mocna biała dioda LED• elastyczna szyjka do regulacji
kąta padania światła• praktyczny klips do mocowania
latarki w dowolnym miejscu
Energizer Headlight 7 LEDSpecyfikacja:Jasność światła: 58 lumenówZasięg: 30 mCzas działania: 154 h*Rodzaj zasilania – 3 baterie AAA Odporna na trudne warunki pogodowe – certyfikat IPX4Dodatkowe: • 5 białych diod LED• 2 czerwone diody LED• cztery świecenia w zależności od wy-
brania diod LED• ruchoma główka do regulacji kąta
padania światła
PORADY EKSPERTA czy wiesz, że
98 ElektroTrendy nr 2/2012
obniż rachunki za energię o 20% z G9 STAR firmy Kanlux.
W dzisiejszych czasach każdy zwraca uwagę na zmniejszenie miesięcznych rachunków. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom konsumentów firma Kanlux wprowadziła do swojej oferty cztery nowe modele żarówek halogenowych z trzonkiem G9. G9-20W STAR, G9-33W STAR, G9-48W STAR oraz G9-60W STAR. Nowe żarówki halogenowe G9 STAR o klasie efektywności energetycznej Ei=C, charakteryzują się podwyższoną wydajnością świetlną w stosunku do tradycyjnych żarówek halogenowych typu G9 w klasie E. Zastosowanie tych źródeł pozwala na mniejsze zużycie energii, co przekłada się jednocześnie na obniżenie kosztów eksploatacji nawet o 20% przy strumieniu świetlnym większym o ponad 5%. Źródła światła o niewielkich gabarytach doskonale znajdą swoje zastosowanie w oprawach służących do oświetlenia punktowego w pomieszczeniach lokalnych, sklepach i hotelach.
Porównanie parametrów G9 STAR oraz G9 BASIC
Cechy produktów:• zasilanie 220-240V~;
50/60Hz• moc odpowiednio: 20W,
33W, 48W, 60W • klasa efektywności
energetycznej Ei=C• trzonek G9• strumień świetlny wynoszą-
cy odpowiednio: 235 lm, 460 lm, 740 lm, 975 lm
• trwałość 2000h• deklaracja CE
PORADY EKSPERTAczy wiesz, że
99 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
ROVAN CTX-DS50O, ROVAN CTX-DS50L oraz ELLI CTX-DS20 to trzy nowe modele sufitowych opraw ozdobnych, które poszerzyły ofertę firmy Kanlux. Nowe produkty o eleganckim i oryginal-nym wzorze użytkowym zapewniają dyskretny rozsył światła oraz ciekawe efekty świetlne na su-ficie. Oprawy ELLI CTX oraz ROVAN CTX przeznaczone są do ogólnych celów oświetleniowych i dekoracyjnych równocześnie same w sobie stanowiąc ciekawą ozdobę.
Cechy produktów:• zasilanie 12V• moc odpowiednio dla ELLI CTX max 20W, dla ROVAN CTX max 50W• źródło światła odpowiednio dla ELLI CTX żarówka halogenowa JC, dla ROVAN CTX żarówka
halogenowa MR-16• trzonek odpowiednio dla ELLI CTX G4 dla ROVAN CTX Gx5,3• deklaracja CE
ELLI CTX i RoVAN CTX – nowe sufitowe oprawy ozdobne w ofercie Kanlux
PORADY EKSPERTA czy wiesz, że
100 ElektroTrendy nr 2/2012
LED24 SMD – nowe lampy z diodami LED w ofercie Kanlux
Firma Kanlux powiększyła ofertę lamp z diodami LED SMD o osiem nowych modeli: LED24 SMD E14-WW, LED24 SMD E14-CW, LED24 SMD E27-WW, LED24 SMD E27-CW, LED24 SMD GU10-WW, LED24 SMD GU10--CW, LED24SMD MR16-WW, LED24SMD MR16-CW. Nowe produkty charakteryzują się wysoką wydajnością świetlną i doskonale sprawdzą się, jako pomocnicze źródło światła w oprawach ścienno-sufitowych oraz jako akcent dekoracyjny.
Cechy produktów:
• zasilanie 220-240V~; 50/60Hz, dla lamp LED24 SMD MR16 12V AC/DC • źródło światła: 24 diody LED SMD 5050 • moc: 3 W • trzonek odpowiednio: E14, E27, GU10, Gx5,3• strumień świetlny wynoszący odpowiednio: dla odmiany WW - 270 lm i dla CW - 300 lm• temp. barwowa dla odmiany WW wynosi 2700-3200K i dla odmiany CW wynosi 5700-6300K• trwałość 30 000h• kąt rozsyłu światłości 120º• deklaracja CE
PORADY EKSPERTAczy wiesz, że
101 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Dnia 9 lutego 2012r., firma Kanlux rozszerzyła ofertę lamp z diodami LED o dwa nowe modele: LED21 G4-WW oraz LED21 G4-CW. Nowe produkty z naszej oferty doskonale sprawdzą się, jako pomocnicze źródło światła w oprawach ścienno-sufitowych oraz jako akcent dekoracyjny.
Cechy produktów:• zasilanie 12V DC• źródło światła 21 diod LED • moc 0,8W • ekwiwalent 0,8W-5W• trzonek G4• strumień świetlny wynoszący odpowiednio: 65 lm oraz 70 lm• temp. barwowa dla odmiany WW wynosi 2700-3500K, dla odmiany CW wynosi 5500-6500K• trwałość 20 000h• kąt rozsyłu światłości 60º• deklaracja CE
LED21 G4 – nowe lampy z diodami LED w ofercie Kanlux
porady eksperta Dom w buDowie
102 ElektroTrendy nr 2/2012
Przedstawiając cały system profili należy zacząć od podstawowych informa-cji o specyfice budynków
szkieletowych: Technologia budowania bu-
dynków szkieletowych (kanadyj-skich) polega na wybudowaniu płyty fundamentowej betonowej, pod którą układana jest podsta-wowa instalacja wodno– kanali-zacyjna ( odpływy kanalizacyjne, przewody wentylacyjne i wody). Następnym etapem jest montaż konstrukcji z pojedynczych ele-mentów (belki, krokwie, kantów-ki), co znacznie skraca czas bu-dowy stanu surowego budynku.
Podstawę ścian stanowi szkie-let nośny, który obudowuje się z zewnątrz i wewnątrz. Budowa konstrukcji sprowadza się do montażu elementów, co znacznie skraca czas budowy. Ocieplenie wprowadzane jest w środek ścia-ny, tam również rozprowadzane są instalacje (elektryczna, hydrau-liczna, tv, telefon, centralne odku-rzanie) dostosowane do wyma-gań budownictwa szkieletowego. Budowa może odbywać się rów-nież w zimie ze względu na fakt, że warunki pogodowe nie wpły-wają na jakość ani szybkość mon-tażu. Od środka ściany wykańcza się przeważnie płytami gipsowo-
SyStem profili pultruzyjnych do budowy budynków w technologii Szkieletowej
-kartonowymi lub boazerią drew-nianą. Z zewnątrz dom może być wykończony tynkiem mineralnym z dodatkowym dociepleniem sty-ropianem bądź wełną, szalówką lub najnowszym trendem stoso-wanym w elewacjach- boazerią kompozytową. Dodatkowo kon-strukcja usztywniona jest od ze-wnątrz płytą drewnianą - OSB.
Na przełomie ostatnich kil-ku lat dopracowano technologie profili produkowanych metodą pultruzji, zastępując tym profilem jednocześnie belki drewniane i stalowe, a dając produkt łączący właściwości obu tych materiałów. Pultruzja jest procesem ciągłym produkcji profili najczęściej na bazie żywic i włókna szklanego. W zależność od wymagań pro-filu możemy kształtować właści-wości mechaniczne dobierając odpowiednie maty, włókna oraz żywice. Proces produkcji polega na przepuszczeniu maty i włókien przez wannę z żywicą a następnie materiał przechodzi przez formę, gdzie następuje proces utwardza-nia profilu. Utwardzony profil jest wyciągany przez odciągi hydrau-liczne przy niektórych profilach wymagający siły odciągu ponad 20 ton. Następnie profil jest cięty przez piły diamentowe, a pył jest odsysany specjalnymi odciąga-
mi. Średnie ilości produkcyjne są uzależnione od skomplikowania profilu, grubości ścianek, uży-tych utwardzaczy oraz długości i typu wykonanego narzędzia. Do produkcji profili metodą pultruzji używane są żywice, maty, włókno oraz dodatki utwardzające. Najpopularniejszym włóknem jest włókno szklane ze w względu na niskie koszt zakupu oraz bardzo dobre właściwości. Pozostałe włókna to włókna bazaltowe, węglowe, aramidowe a w ostat-nim czasie także włókna naturalne np. lniane, konopne. Napełnienie włóknem może stanowić do 80% wypełnienia profilu. Najczęściej używane są żywice poliestrowe, ale można tez spotkać profile wykonane na bazie epoksydu, fenolu, a ostatnio także poliure-tanu. Maty używane w procesie pultruzji mogą mieć różny splot oraz grubość. Do profili estetycz-nych można także użyć mat wy-kończeniowych. Rodzaj dodat-ków utwardzających dobierany jest w zależności od typu żywicy i czasu utwardzenia. Dodatkowo wszystkie profile można zabarwić na dowolnie wybrany kolor oraz uniepalnić. Największą zaletą kompozytów wyprodukowanych metodą pultruzji jest możliwość dowolnego kształtowania właści-
porady ekspertaDom w buDowie
103 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
wości profilu dobierając tak kom-ponenty, aby spełniły konkretne cechy.
Bazując na doskonałych właś-ciwościach wytrzymałościowych profili wykonanych metodą pul-truzji firma MINBUD zajęła się pro-dukcją takich profili na skalę prze-
mysłową już w roku 2008. W 2011 powstał szczegółowo opracowa-ny system profili pultruzyjnych do budowy budynków szkieleto-wych PULFIBERTECH. System ten zapewnia wszystkie elementy niezbędne do wykonania domów jednorodzinnych, hal przemysło-
wych, moteli, hoteli, przedszkoli, domów seniora, całorocznych domków letniskowych, stacji ben-zynowych oraz innych obiektów użyteczności publicznej.
Do zalet profili pultruzyjnych PULFIBERTECH zaliczyć należy przede wszystkim:
2 www.minbud.pl, www.pulfiber.pl
budynków szkieletowych . System ten zapewnia wszystkie elementy niezbędne do wykonania domów jednorodzinnych, hal przemysłowych, moteli, hoteli, przedszkoli, domów seniora, całorocznych domków letniskowych, stacji benzynowych oraz innych obiektów użyteczności publicznej.
Do zalet profili pultruzyjnych zaliczyć należy przede wszystkim:
Ogólne zasady budowy budynków w technologii szkieletowej
są podobne do zasad stosowanych przy użyciu technologii szkieletowej drewnianej.
Znakomite właściwości mechaniczne- porównywalne do stali, przy jednoczesnej niskiej wadze
Doskonałą izolację elektryczną i magnetyczną (profile nie przewodzą iskry, więc mogą być stosowane w warunkach podwyższonego ryzyka)
Izolację cieplną eliminującą mostki cieplne w budynkach
Odporne są na działanie kwasów i soli oraz ze względu na skład materiałowo- chemiczny nie ulegają korozji
Odporne na insekty (w przeciwieństwie do technologii szkieletowej drewnianej),
Mogą być zabarwione na dowolny kolor
Przez cały swój okres użytkowania zachowują stabilność wymiarową
Ogólne zasady budowy bu-dynków w technologii szkieleto-wej PULFIBERTECH są podob-ne do zasad stosowanych przy użyciu technologii szkieletowej drewnianej.
Poniżej przedstawiono schemat działań budowy
3 www.minbud.pl, www.pulfiber.pl
Poniżej przedstawiono schemat działań budowy
ZALETY DOMÓW SZKIELETOWYCH: • krótki czas budowy: realizacja domu o powierzchni użytkowej ok.120 m² trwa 3 - 4
miesiące i jest nawet do 30% tańsza w porównaniu do technologii murowanej; • bardzo dobra ochrona cieplna budynku: która jest trudna do uzyskania podobnym
kosztem w innych technologiach (ściany to praktycznie sama izolacja cieplna – wełna, ułożona wewnątrz ścian budynku pomiędzy elementami konstrukcyjnymi), brak tzw. mostków termicznych, które w technologiach murowanych są prawie niemożliwe do wyeliminowania;
• mały ciężar domu: znacznie tańszy i mniej pracochłonny fundament;• technologia tzw. „sucha”: budowa konstrukcji domu sprowadza się do montażu
elementów, łączonych wkrętami i metalowymi łącznikami; zbędne są przerwy technologiczne, co znacznie skraca czas budowy;
• realizacja może odbywać się w okresie zimowym: oprócz wykonania fundamentów budynek nie wymaga żadnych prac mokrych - jak betonowania, murowania, tynkowania, które wymagają dodatnich temperatur;
• łatwa rozbudowa i przebudowa ścian wewnętrznych już istniejącego budynku: jeżeli planujemy najpierw wybudować mały budynek a potem dopiero go rozbudowywać jest to wówczas idealny system; dodatkowo bez większych problemów można w domu szkieletowym wymienić instalacje na nowocześniejsze;
• doskonale nadaje się do zastosowania przy odnowie budynków dotkniętych powodzią-budynek oczyszczany jest z wszystkich elementów zalanych, zostawia się tylko konstrukcję, a następnie uzupełnia się te miejsca nową izolacja wewnętrzną i zewnętrzną, płytą karton- gips i nową elewacją;
• mała grubość ścian zewnętrznych, dom idealny na małe działki: dzięki czemu domy szkieletowe przy takich samych wymiarach zewnętrznych mają większą powierzchnię użytkową niż murowane. Szkieletowy dom o powierzchni całkowitej ok 120m² jest od takiego samego z zewnątrz domu murowanego większy w środku o 10-12 m², co przy aktualnych cenach daje znaczne oszczędności;
)
porady eksperta Dom w buDowie
104 ElektroTrendy nr 2/2012
• krótki czas budowy: realizacja domu o powierzchni użytkowej ok.120 m² trwa 3 - 4 miesiące i jest nawet do 30% tańsza w porównaniu do tech-nologii murowanej;
• bardzo dobra ochrona cieplna budynku: która jest trudna do uzyskania podob-nym kosztem w innych techno-logiach (ściany to praktycznie sama izolacja cieplna – wełna, ułożona wewnątrz ścian bu-dynku pomiędzy elementami konstrukcyjnymi), brak tzw. mostków termicznych, które w technologiach murowanych są prawie niemożliwe do wyeli-minowania;
• mały ciężar domu: znacznie tańszy i mniej praco-chłonny fundament;
• technologia tzw. „su-cha”: budowa konstrukcji domu sprowadza się do mon-tażu elementów, łączonych wkrętami i metalowymi łączni-kami; zbędne są przerwy tech-nologiczne, co znacznie skra-ca czas budowy;
• realizacja może odby-wać się w okresie zimowym: oprócz wykonania fundamen-tów budynek nie wymaga żadnych prac mokrych - jak betonowania, murowania, tyn-kowania, które wymagają do-datnich temperatur;
• łatwa rozbudowa i przebudowa ścian wewnętrz-nych już istniejącego budyn-ku: jeżeli planujemy najpierw wybudować mały budynek a potem dopiero go rozbudo-wywać jest to wówczas ide-alny system; dodatkowo bez
większych problemów można w domu szkieletowym wymie-nić instalacje na nowocześ-niejsze;
• doskonale nadaje się do zastosowania przy odno-wie budynków dotkniętych po-wodzią- budynek oczyszczany jest z wszystkich elementów zalanych, zostawia się tylko konstrukcję, a następnie uzu-pełnia się te miejsca nową izo-lacja wewnętrzną i zewnętrz-ną, płytą karton- gips i nową elewacją;
• mała grubość ścian zewnętrznych, dom idealny na małe działki: dzięki czemu domy szkieletowe przy takich samych wymiarach zewnętrz-nych mają większą powierzch-nię użytkową niż murowane. Szkieletowy dom o powierzch-ni całkowitej ok 120m² jest od takiego samego z zewnątrz domu murowanego większy w środku o 10-12 m², co przy aktualnych cenach daje znacz-ne oszczędności;
• trwałość budynków: aktualne badania wykazują, że zastosowanie odpowiednich materiałów oraz fachowe wy-konawstwo gwarantują długo-wieczność budynków szkiele-towych nawet do 100 lat;
• Niezwykłą zaletą tech-nologiczną jest niewielki ciężar
konstrukcji budynku, przez co ogranicza koszt fundamentów, oraz idealnie sprawdza się w trudnych warunkach grunto-wych i hydrologicznych np. na terenach szkód górniczych;
• zdrowy mikroklimat wewnątrz domu: brak zawil-goceń i grzybów, ściany domu szkieletowego dzięki zastoso-wanej technologii i materia-łom cały czas „oddychają”. W przeciwieństwie do domów murowanych, które szczel-nie obłożone styropianem i z minimalną wentylacją już po dwóch, trzech latach są zagrzybione. Dom kanadyj-ski jest pozbawiony zapachu „chemii” - można w nim za-mieszkać od razu po zakoń-czeniu budowy.
PULFIBERTECH to system dający Państwu możliwość budowy obiektu mieszkalnego lub komercyjnego w maksy-malnie krótkim czasie, elimi-nując jednocześnie większość negatywnych cech budowy metodami: tradycyjną i „kana-dyjską”.
System ten generuje oszczędności na etapie bu-dowy, jak i w trakcie ewentual-nych remontów. Jest to ideal-ne rozwiązanie dla nowoczes-nych budowniczych.
Zapraszamy do współpracy!Więcej informacji w siedzibie firmy.
P.P.H. MINBUD R. Sikorski, Z.Żarek i Wspólnicy Sp. J.Stojadła, ul. Mińska 51/53, 05-300 Mińsk Mazowieckiwww.pulfiber.pl, email: [email protected] tel./fax. +48-25-758-39-42, 758-37-98
ZALETY DOMÓW SZKIELETOWYCH:
Bezpłatne e-wydanie
załóż darmowe kontona www.elektrotrendy.pli pobierz wersję elektroniczną
porady ekspertaDom w buDowie
105 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
Bezpłatne e-wydanie
załóż darmowe kontona www.elektrotrendy.pli pobierz wersję elektroniczną
porady eksperta Dom w buDowie
106 ElektroTrendy nr 2/2012
kaSeta/puSzka podpodłogowa, wg jSl
Od stycznia 2012, portugalska firma JSL - Material Electrico S.A., poprzez swoją firmę--córkę JSL Polska, oferuje
w naszym kraju, kasety (puszki) pod-podłogowe, płytkie (56 mm) w dwóch typach: typ czterogniazdowy 745-4 i typ ośmiogniazdowy 745-8. Kasety (puszki) mogą być dostarczone z wy-posażeniem lub też bez niego. Wy-posażenie pełne lub częściowe, typu gniazda zasilające z/u lub bez, kom-puterowe, telefoniczne i pozostałe IT (samodzielnie produkowane przez JSL) dostarczone zostać może zgodnie ze specyfikacją otrzymaną od Klienta.
Obecnym standardem w bu-downictwie jest stosowanie syste-mów podpodłogowych dla nowo-czesnych instalacji elektrycznych i teletechnicznych zalewanych betonem. Nowoczesne instalacje
stosuje się już nie tylko w miejscu pracy, ale również w miejscu za-mieszkania: w mieszkaniu, apar-tamencie, czy też rezydencji. Ka-sety (puszki, obudowy) są jednym z elementów, najbardziej widocz-nym w systemie elektroinstalacyj-nym podpodłogowym.
Kasety (puszki) podpodłogo-we JSL mają uniwersalne zasto-sowanie: mogę być wykorzystane zarówno w podłogach technicz-nych, jak również w wylewkach betonowych.
Pokrywa zdejmowana jest bez użycia narzędzi i odwrócona o 180 stopni. Dodatkowo można zastosować blachę nierdzewną, która zwiększa odporność na nacisk do 5000N. Firma JSL sto-suje najwyższej jakości surowce, w tym bezhalogonowy Poliamid 6.
Kasety (puszki) podpodłogo-we JSL to najlepsze rozwiąza-nie do szkół, hoteli, sklep itd. ze względu na ich niską cenę i ła-twość montażu.
r a u l m a c h a d o
Wymiary kasety/puszki podłogowej:1. Typ 745-4: 250*145*58 2. Typ 745-8: 250*250*58
Inne warunki techniczne:1. Zakres temperatur: od –25 C do +60 C2. Stopień ochronna: IP4X3. Odporność udarowa: IK09
Ciekawostką jest wyprodukowanie przez portugalską JSL, kaset podpodłogowych pokrytych wysoko karatowym złotem przeznaczonych dla jednego z szejków arabskich z Dubaju (Zjednoczone Emiraty Arabskie). Wartości kontraktu, niestety, nie udało się ustalić.
porady ekspertaDom w buDowie
107 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
r a u l m a c h a d o
porady eksperta Porady Praktyczne
108 ElektroTrendy nr 2/2012
matec – elektryczne SyStemy
Elektryczne maty grzejne to je-den z najprostszych w mon-tażu systemów ogrzewania podłogowego. Jest stosowany
najczęściej w budownictwie mieszka-niowym i w mniejszym stopniu prze-mysłowym. Zapewnia on relatywnie szybko komfort cieplny poprzez rów-nomierny rozkład temperatury w do-grzewanych pomieszczeniach (np. łazienka, wiatrołap, kuchnia, sypialnia itp.). W systemach tych wraz z matą grzejną stosowane są regulatory tem-peratury, które w sposób precyzyjny sterują i kontrolują temperaturę oraz ograniczają bezwładność ciepła.
MATEC to przede wszystkim maty wykonane z wysokiej jakości siatki samoprzylepnej co ułatwia ułożenie ich na posadzce. Dodatkowo mata wyposażona jest w taśmy klejące, które eliminują problem przesuwania się maty w trakcie rozprowadzania zaprawy klejowej. Siatka maty ła-two poddaje się cięciu nożyczkami podczas tworzenia zakrętów przy jej układaniu. Sam przewód grzej-ny wykonany jest przede wszyst-kim z żyły oporowej ze stopu niklu, chromu i miedzi. W zależności od sposobu zasilania maty, przewo-dy grzejne posiadają konstrukcję jedno- lub dwużyłową. Przewody zasilające w matach jednostronnie zasilanych posiadają konstrukcję trzyżyłową H03VV-F 3G0,75. Maty
MATEC to oferowana przez firmę CET grupa urządzeń stanowiących źródła ciepła w elektrycznych systemach ogrzewania podłogowego. Główne produkty grupy, to maty grzejne o mocy 150W/m² oraz regulatory temperatury kompatybilne z elektrycznymi, a także wodnymi systemami grzewczymi. Producentem urządzeń ogrzewania podłogo-wego jest pszczyński producent kabli i przewodów CET Sp. z o.o. Odpowiednie know--how oraz ponad 20-letnie doświadczenie firmy CET w produkcji przewodów niskoprą-dowych gwarantuje wysoką jakość wyrobów MATEC.
latorów temperatury. Dwa z nich przeznaczone są do montażu naściennego, trzeci - instalowany podtynkowo. Dodatkowo jako ste-rujące urządzenia modułowe do montażu na szynie TH-35 MATEC wykorzystuje regulatory tempera-tury EXTA (typ RTM) produkowa-ne przez ZAMEL.
g r z e g o r z r o s a
Mata grzejna w rolce wraz z opakowaniem
dwustronnie zasilane wyposażo-ne są w przewody jednożyłowe YcLXSek 300/500V 1x0,75mm². Wszystkie przewody produkowa-ne są przez CET.
MATEC oferuje maty wyposa-żone w komplet akcesoriów nie-zbędnych do instalacji (przewód zasilający, przewód podłogowe-go czujnika temperatury, peszel ochronny dla obu przewodów, puszka elektryczna podtynkowa do instalacji regulatora temperatu-ry). Dla osób ceniących sobie wy-godę zakupu CET oferuje gotowe zestawy ogrzewania podłogowe-go. Zestaw dodatkowo zawiera regulator temperatury manualny lub programowalny dobrany w za-leżności od rodzaju zestawu.
W zakresie kontroli i regulacji ciepła MATEC umożliwia kliento-wi wybór jednego z trzech regu-
RTS-01
RTS-02
Producent oferuje pomoc mery-toryczną w zakresie projektowania sposobu ułożenia mat grzejnych w pomieszczeniach oraz ich pod-łączenia jednocześnie wyceniając konkretne wielkości mat grzejnych w realizowanym projekcie.
Produkty MATEC można na-być w każdej dobrej hurtowni elektrotechnicznej.
porady ekspertaPorady Praktyczne
109 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
zeStawy wideodomofonowe Vp-703 zaprojektowane z myślą o budownictwie jednorodzinnym f i l i p r y ł o
Zestawy VP-703A i VP-703P oferowane przez firmę ZAMEL to nowoczesne wideodo-mofony o atrakcyjnym designie zaprojektowane specjalnie dla budownictwa jednoro-dzinnego. Każdy zestaw zawiera aluminiowy panel zewnętrzny z wbudowaną kame-rą, kolorowy wideomonitor z wyświetlaczem LCD, zasilacz oraz 15-metrowy przewód umożliwiający montaż zestawu.
Symbol VP-703Opis Wideomonitor z kolorowym 7 wyświetla-czem LCD do rozbudowy zestawów wideodo-mofonowych VP-703A oraz VP-703P.Struktura okablowania: • do 20m (4x0,5mm2)• do 55m (4x1,0mm2)Cechy• przeznaczony do rozbudowy zestawu
VP-703A lub 703P o dodatkowy wideomo-nitor
• cienki, kolorowy 7 wyświetlacz LCD• wykonany ze stopu aluminium• możliwość wywołania obrazu na żądanie
użytkownika• wysoka rozdzielczość obrazu• regulacja głośności rozmowy• regulacja nasycenia barw i jasności• czternaście polifonicznych melodii• możliwość podłączenia elektrozaczepu
do wideo monitora• komunikacja bez użycia słuchawki
Bogactwo funkcji, łatwość użytkowaniaUżytkownik zestawów VP-703A i VP-703P może prowadzić rozmowę z osobą znajdującą się przy wejściu do budynku lub posesji oraz odblokować zdalnie drzwi lub furtkę. Wideomonitor posiada również funkcję wywołania obrazu na żądanie, dzięki czemu domownik w do-wolnym momencie może włączyć podgląd obrazu z kamery w panelu zewnętrznym. Wideomonitor jest bezsłuchawkowym, głośnomówiącym urządzeniem z kolorowym wyświetlaczem TFT-LCD o przekątnej ekra-nu 7”. Wykonany jest ze stopu aluminium, posiada funkcje regulacji głośności, jasności obrazu i nasycenia kolorów oraz wyboru jednej z cz-ternastu polifonicznych melodii. Zaletą zestawów wideodomofonowych firmy Zamel jest możliwość ich rozbudowy o dodatkowy, równolegle podłączony wideomonitor.
Wandaloodporny panel zewnętrzny Panel zewnętrzny montowany jest na zewnątrz budynku, jest więc el-ementem narażonym na szkodliwy wpływ warunków atmosferycznych i akty wandalizmu. Panel zewnętrzny zestawu VP-703A oraz VP-703P, wykonany jest ze stopu aluminium. Solidna konstrukcja tego elemen-tu dostosowana jest do trudnych warunków, w jakich pracuje panel zewnętrzny, zachowując zarazem estetyczny wygląd. Panele zewnętrzne wyposażone są w duży przycisk i oświetlacz podczerwieni ułatwiający obserwację rozmówcy nocą, gdy przy wejściu nie ma oświetlenia.
Montaż dla każdegoPołączenie elementów zestawu jest łatwe i nie wymaga specjalistycznej wiedzy ani kwalifikacji. Liczba elementów wchodzących w skład zestawu została ograniczona do minimum, podobnie jak liczba przewodów w in-stalacji elektrycznej wideodomofonu.
Entra - Wideomonitor z kolorowym wyświetlaczem 7 TFT-LCD VP-703
Wideomonitor z kolorowym wyświetlaczem 7 TFT-LCD
porady eksperta Porady Praktyczne
110 ElektroTrendy nr 2/2012
tas nb cu jis sa zr ke oi dw lia wz yei chN
RoHS
Na początek parę istot-nych wskazówek, który-mi powinniśmy się kie-rować przed zakupem
przedłużacza do naszego domu.
1. PrZEZnACZEnIEPrzed wyborem przedłużacza, warto przemyśleć jego zastoso-wanie: do ilu i do jakich urządzeń będzie wykorzystywany?
Tak więc, w zależności od ilości urządzeń, które chcemy podłączyć powinniśmy wybrać odpowiednią ilości gniazd oraz długość przewodu.
Odpowiedzią na nasze poszu-kiwania może być gama przedłu-żaczy przenośnych do zastoso-wań domowych i podobnych ofe-rowanych przez firmę Elgotech.
Mamy tu do wyboru przedłuża-cze od jedno- do sześciokrotnych, z długością przewodu od 1 do 10m wykonanych w ładnym nie-standardowym designie. Propo-nowane przedłużacze występują w wersji z kołkiem uziemiającym, bądź bez uziemienia. Dodatkowo przedłużacze mogą być wyposa-żone w funkcjonalny wyłącznik, służący do wyłączenia lub włącze-nia zasilania listwy, bez potrzeby odłączania wtyczki.
2. MIEJSCE WYKORZYSTANIAIstotnym z punktu widzenia wybo-
przedłużacz przenośny nieodłączna część wypoSażenia naSzego mieSzkania. jak go wybrać?
ru jest miejsce użytkowania prze-dłużacza. Nie zawsze będziemy go potrzebowali rozciągniętego na podłodze. Może się bowiem okazać, że najlepszym miejscem dla dodatkowych gniazdek będzie stół, czy powierzchnia na ścianie. Istotnym będzie więc dla nas możliwość przymocowania prze-dłużacza w wybranym przez nas miejscu.
Nasze wymagania w tej kwestii spełnią wspomniane wcześniej wyroby firmy Elgotech, których kolejnym wyróżnikiem jest moż-liwość łatwego montażu np. na blacie biurka, do mebli itp. Obu-dowa ma dwa specjalne otwory montażowe, które umożliwiają przykręcenie listwy przedłużacza do podłoża.
3. PARAMETRYSzukając odpowiedniego prze-dłużacza należy zwrócić uwagę na parametry urządzeń do niego podłączanych. Nie zawsze stan-dardowy produkt będzie wystar-czający do naszych potrzeb.
Standardowo, przedłużacze wykonane są z przewodu OMY lub z przewodu H05VV opcjonal-nie, o przekroju 2x1mm² dla prze-dłużaczy bez uziemienia i z prze-wodu 3x1mm² dla przedłużaczy z uziemieniem na prąd znamiono-wy 10A.
Firma Elgotech oferuje rów-nież produkty wykonane z prze-wodu o przekroju 2x1,5mm², 3x1,5mm² na prąd znamionowy 16A długościach od 1 do 10 me-trów. Do takiego przedłużacza możemy podłączyć dopuszczalne obciążenie 16A, które gwarantuje nam odpowiednie działanie i bez-pieczeństwo.
4. KOLORYSTYKADbając o szczegóły aranżacji mieszkań, coraz częściej zwraca-my uwagę na nawet najmniejsze elementy, które staramy się dopa-
tas nb cu jis sa zr ke oi dw lia wz yei chN
RoHS
tas nb cu jis sa zr ke oi dw lia wz yei chN
RoHS
tas nb cu jis sa zr ke oi dw lia wz yei chN
RoHS
porady ekspertaPorady Praktyczne
111 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
tas nb cu jis sa zr ke oi dw lia wz yei chN
RoHS
sować do ogólnej wizji wystroju, bądź „ukryć” niewygodne detale dobierając ich kolor w taki spo-sób, aby nie rzucały się w oczy.
Wspominany wcześniej pro-ducent oferuje produkty nie tylko w standardowej białej kolorysty-ce, ale również opcjonalnie w in-nych kolorach jak np.: czarny, brą-zowy, zielony czy szary. Można więc z tak powszechnego i mało istotnego detalu jakim jest niewąt-pliwie przedłużacz zrobić element dekoracyjny, albo wykorzystując „dopasowanie” kolorystyczne ukryć go przed oczami gości.
5. JAKOŚćCenna wskazówką dla kupujące-go przy wyborze przedłużacza, powinna być jakość potwierdzona deklaracją zgodności CE i fakt, że produkt nie zawiera substan-cji szkodliwych, czyli jest zgodny z RoHS.
Wspominane wcześniej prze-dłużacze są produktami do użyt-ku domowego i podobnego i pod-legają normie PN-IEC 60884-1
, która precyzuje jakie powinny spełniać wymagania. Tak więc przedłużacze te, przed wprowa-dzeniem do obrotu przeszły po-zytywnie badania zgodnie z ww. normą. Wszelkie deklaracje dla produktów podlegających certy-fikacji, producent udostępnia na swoich stronach.
6. DLA NIELICZNYCHPoza standardowymi przedłuża-czami występującymi w Polsce, czyli kołkiem uziemiających lub przedłużaczami bez uziemienia, na rynku można spotkać również produkty przeznaczone na rynek niemiecki – z uziemieniem typu Schuko.
Ofertę takich wyrobów można też znaleźć w gamie przedłużaczy wspomnianego producenta.
7. KRAJ PRODUKCJINa pierwszy rzut może się wyda-wać, iż przy dokonywaniu wyboru przedłużacza, kraj jego produkcji nie ma dla użytkownika większe-go znaczenia. Nie zmienia jego
tas nb cu jis sa zr ke oi dw lia wz yei chN
RoHS
tas nb cu jis sa zr ke oi dw lia wz yei chN
RoHS
tas nb cu jis sa zr ke oi dw lia wz yei chN
RoHS
funkcjonalności, ani parame-trów. Jednak wybierając produk-ty polskie musimy pamiętać, że przyczyniamy się do utrzymania miejsc pracy nie tylko u same-go producenta przedłużacza, ale i jego dostawców – hut, kablowni, producentów tworzyw sztucznych itp.
Przedmiotowe przedłużacze, to produkty polskie wykonane z komponentów polskiego pocho-dzenia i przewodów pochodzą-cych z polskich renomowanych kablowni.
8. CENAKryterium, które najczęściej de-terminuje nasze zakupy, w tym również zakup przedłużaczy, to cena. Wydawałoby się , że wyda-my parę złotych i przyniesiemy do domu sprawdzony produkt. Nie-stety nie! Nasz rynek zalany jest produktami , które są bardzo ta-nie , i które chętniej wybieramy ale ….. Niejednokrotnie spotykamy się z „bublami”, tzn. np.: przewód zastosowany do ich produkcji wy-konany jest z aluminium pokry-tego miedzią, albo rozwiązania wewnątrz produktu są niezgodne z normami.
Zazwyczaj parametry fizyczne takiego produktu nie odpowiadają danym deklarowanym za opako-waniu, czy produkcie. Oznacze-nia produktów mogą wprowadzać w błąd, a wiele wad jest ukrytych i niemożliwych do zidentyfikowa-nia przy dokonywaniu zakupu. Warto więc zaufać znanym produ-centom i markom.
porady eksperta Porady Praktyczne
112 ElektroTrendy nr 2/2012
W ostatnich latach roz-wój techniki nowych źródeł światła – diod świecących LED, po-
zwolił na zaprojektowanie całko-wicie nowej klasy opraw oświetle-niowych przeznaczonych głównie do iluminacji architektury, tzw. liniowych naświetlaczy LED (LED wall wascher).
Punktowa postać pojedyn-czych diod świecących LED po-zwala układać je w struktury po-wierzchniowe, ale także w linie. Dzięki temu możliwe stało się konstruowanie opraw oświetlenio-wych o postaci liniowej, charak-teryzujących się niewielkim prze-krojem, za to w zasadzie dowol-ną długością ograniczaną raczej względami praktycznymi niż tech-nicznymi. Dodatkowo konstrukcja takich opraw zapewnia na ogół ich wysoką szczelność.
Oprawy w wąsko-liniowej po-staci można łatwo instalować m.in. na wszelkiego rodzaju zewnętrz-nych gzymsach, w załomach ścian budynków i wnękach okien-
adlineliniowe oprawy led do oświetlenia architektonicznegom a r e k k o ł a k o w s k i
Jednym ze szczególnych zadań w zakresie iluminacji architektury jest konieczność możliwie równomiernego podświetlania powierzchni pionowych ścian budowli lub two-rzenia na ich fasadach liniowych akcentów świetlnych podkreślających wzdłużne deta-le architektoniczne, np. gzymsy.
nych, gdzie dzięki swoim liniowym kształtom i wymiarom są one mało widoczne dla obserwatorów nie in-gerując w ogólny wygląd obiektu architektonicznego. W oświetleniu zewnętrznym mogą być również używane do oświetlania reklam wielkopowierzchniowych.
Liniowe oprawy LED mogą być także wykorzystywane w oświet-leniu wnętrzowym. Podobnie jak klasyczne oprawy typu „wall washer” do tradycyjnych źródeł światła, liniowe oprawy LED mogą być montowane w lub na sufitach w pobliżu ścian, aby zapewnić ich rozświetlenie.
Mogą również zastępować zwykłe liniowe belki świetlówkowe dotychczas montowane w zagłę-bieniach między ścianami, a su-fitem, wzdłuż korytarzy lub wokół pomieszczeń.
Zastosowanie różnorodnych soczewek kształtujących rozsył światła pojedynczych diod umoż-liwia dość swobodny dobór cha-rakterystyki rozsyłu światłości ca-łej liniowej oprawy oświetleniowej
LED, zgodnie z jej indywidualnym zadaniem oświetleniowym.
Możliwość stosowania bardzo wydajnych diod LED o świetle białym w różnych temperaturach barwowych, pozwala na skutecz-ną iluminację budynków przy ni-skim zużyciu energii elektrycznej, a użycie diod LED światła barwne-go, w szczególności diod typu RGB, w połączeniu z zaawan-sowanymi sterownikami elektro-nicznymi zapewnia fascynujące możliwości tworzenia zmiennych, barwnych efektów świetlnych.
OPrAWA ADLInE Z ELGODo tej właśnie klasy opraw należy oprawa ADLINE, której produkcję uruchomiła firma ELGO Lighting Industries. Zasadniczo, ze wzglę-du na wysoką szczelność, jest
porady ekspertaPorady Praktyczne
113 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
ona przeznaczona głównie do użytku w oświetleniu zewnętrz-nym, np. do oświetlania elewacji budynków, ścian, reklam, okien wystawowych oraz podświetla-nia obiektów architektonicznych i elementów małej architektury w ogrodach, parkach itp. Jednak nic nie stoi na przeszkodzie użycia jej również we wnętrzach.
OBuDOWA OPrAWY I ZASILA-CZA O SZCZELnOśCI IP67Korpus oprawy ADLINE to alumi-niowy kształtownik o odpowied-nio zaprojektowanym przekroju. W jego tylnej części znajduje się żebrowanie tworzące radiator, który poprawia oddawanie cie-pła do atmosfery, zapewniając właściwą temperaturę pracy diod. Przednia płaszczyzna „ceowego” profilu zamknięta jest płaską szy-bą ze szkła hartowanego. Szyba jest mocowana do korpusu opra-wy metalowymi listwami w kształ-cie kątownika. Boki oprawy zamy-kają przykręcane płytki. Między detalami obudowy umieszczono uszczelki zapewniające bardzo wysoki stopień szczelności IP67.
Podobnie wysoką szczelność IP67 zapewnia obudowa elektro-nicznego zasilacza zamocowana od tyłu obudowy oprawy.
METALOWE DłAWnICE I SZYB-KOZłąCZE KABLA ZASILAnIAOprawa jest fabrycznie wyposażo-na w kabel zasilający ze specjalną złączką umożliwiająca szybkie, pewne i szczelne podłączenie zasilania. Kabel ten jest wprowa-dzony do zasilacza i oprawy przez wysokiej jakości, metalowe dław-nice.
uCHWYTY MOnTAżOWEOprawę ADLINE wyposażono standardowo w dwa uchwyty montażowe umożliwiające przy-mocowanie jej do podłoża i płyn-ną regulację jej nachylenia w sze-rokim zakresie. Ustalenie położe-nia oprawy jest możliwe w mocny i pewny sposób przez silne dokrę-cenie śrub blokujących.
uKłAD OPTYCZnYStandardowa oferta zawiera opra-wy z soczewkami o rozsyle syme-trycznym w kącie 20º, 30º lub 60º oraz niesymetrycznym o zakresie kątów 142º ÷ 57º. Poza standar-dem, na życzenie klienta, może być także wykonana wersja o roz-syle niesymetrycznym w zakresie kątów 129º ÷ 52º.
ŹrÓDłA śWIATłA LEDOprawy ADLINE mogą być wy-posażone w diody świecące LED firmy Cree typu XP-G o barwie neutralnej białej (3700-5000K) lub dziennej białej (5000-8300K) albo typu XP-E o barwie neutralnej bia-łej (3700-5000K) lub ciepłej białej (2600-3700K).
DOSTęPnE MODELEW ofercie liniowych opraw ledo-wych ADLINE znalazło się pięć modeli:
Typ oprawy Ilość diod
Długość oprawy
ADLINE 17W 14 szt. 476 mm
ADLINE 25W 21 szt. 672 mm
ADLINE 33W 28 szt. 868 mm
ADLINE 41W 35 szt. 1064 mm
ADLINE 49W 42 szt. 1260 mm
Każdy z nich oferowany jest w wersjach z różnymi wariantami typu diody, temperatury barwowej światła i rodzaju soczewki.
porady eksperta Porady Praktyczne
114 ElektroTrendy nr 2/2012
Podstawowe jego zalety to:
• Duży, podświetlany wyświetlacz z czytelnym menu
• Wyłącznik sieciowy
• Zakres kontrolowanej temperatury od -19,5oC do +70oC
• Temperatura pracy od – 20oC
• Tryb pracy termostat / regulator mocy
• Tryb pracy grzanie / chłodzenie
• Dodatkowe funkcje: kalibracja czujnika, obniżka temperatury,
funkcja przeciwzamrożeniowa, ogranicznik skali nastaw
• Montaż na szynie DIN, 16 A / 230 V
Więcej informacji znajdziecie na www.luxbud.com.pl tel. 22 766 45 60, 22 766 45 70 fax. 22 751 36 38
uniwerSalny termoStat elektroniczny ltd4
W styczniu br. Firma LUXBUD wprowadziła do swojej oferty nowy termostat do montażu na szynę DIN - LTD4.Termostat może sterować systemami ogrzewania elektryc-znego podłogowego, ochrony przed zamarzaniem, ochrony przeciwoblodzeniowej, chłodzenia itp.
Nowe termostaty do elektrycznego ogrzewania podłogowego w atrakcyjnych cenach
Nowe termostaty do ogrzewania podłogowego:
LTEnp-19 z czujnikiem powietrznym i czujnikiem podłogowym w roli ogranicznika temperatury.Termostat ten ma wiele unikatowych funkcji, jak np.:
• możliwość wprowadzania nastaw w fotelupo wyjęciu części elektronicznej z ramki termostatu
• duży, czytelny i podświetlany wyświetlaczna wyświetlaczu pojawia się za każdym razem tekst informacyjny w języku polskim
• intuicyjne ustawianiemożliwość kontrolowania 4 różnych nastaw temperatury
• licznik zużycia energii• blokada kodem przed dziećmi • ochrona przed zamarzaniem • czasowe programowanie (odstępstwo od programu stałego
na określony czas np. imprezy albo choroby)
LRE-1 z czujnikiem podłogowym i dwupolowym wyłącznikiem. Termostat ten ma następujące funkcje:
• wbudowaną funkcję obniżki temperatury poprzez zegar zewnętrzny
• diody sygnalizacyjne: czerwona-grzania, zielona-tryb obniżki
• tryb awaryjny - w przypadku uszkodzenia czujnika grzanie 30%
• dwupolowy wyłącznik.
Więcej informacji na stronie www.luxbud.com.plLuxbud Sp. z o.o.ul. Warszawska 50, 05-092 Ł[email protected] tel. 22 766 45 60, 22 766 45 70; faks 22 751 36 38
NOWOŚĆ!
Cena detaliczna 249,00 zł netto!
Cena detaliczna 189,00 zł netto!
nowość
porady eksperta Porady Praktyczne
116 ElektroTrendy nr 2/2012
porady ekspertaPorady Praktyczne
117 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
reportaże Z pogranicZa branży
118 ElektroTrendy nr 2/2012
GAWĘDA o JSL
Na początku lat pięćdzie-siątych XX wieku istniało w Portugalii słynne prawo „Lei do Condicionamento
Industrial” wprowadzone przez ów-czesnego premiera Antonio Salaza-ra, które blokowało możliwość wej-ścia na rynek nowych firm. Rozpo-częcie działalności gospodarczej warunkowane było uzyskaniem po-zwolenia na złożenie działalności, które można było uzyskać poprzez uzyskanie zgody od instytucji zrze-szających firmy z danej branży tak
R a u l M a c h a d o
Aby przedstawić firmę JSL musimy przybliżyć jej historię.
reportażeZ pogranicZa branży
119 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
zwane Corporacao. W tamtym okresie na runku portugalskim istniały trzy liczące się firmy pro-dukujące materiały elektryczne: J.B. Corsino, SIPE oraz Elektro--Ceramica.
Jednym ze sposobów na roz-poczęcie działalności, było prze-jęcie upadającej firmy, która dzia-łała już na rynku a tym samym po-siadała wymagane uprawnienia. Tak też postanowił zrobić założy-ciel firmy Hans Christien. W roku 1958 kupił on od przedsiębiorcy Jose Santosa bankrutującą firmę „Fabrica de Plasticos J. Santos, Lda”, która posiadała wszystkie niezbędne pozwolenia do produk-cji materiałów elektrycznych.
W krótkim czasie poczynio-ne inwestycje oraz racjonalne zarządzanie firmą zaczęły przy-nosić pozytywne efekty. W cią-gu dekady zatrudnienie w firmie zwiększyło się do 126 pracowni-ków a obroty w 1968 roku wynio-sły 12 672 000,00 escudos (dla porównania w roku 1960 obroty wyniosły 1 147 000,00 escudos). W 1970 roku firma JSL przeniosła fabrykę z Amadore do Queluz de Baxio, gdzie do dnia dzisiejszego znajduje się główna siedziba firmy.
reportaże Z pogranicZa branży
120 ElektroTrendy nr 2/2012
W 1971 roku postanowiono uruchomić produkcję przewodów elektrycznych i artykułów sani-tarnych w Mozambiku, będącym kolonią portugalską w Afryce. Po-wodzenie tej inwestycji wpłynęło na decyzję o założenie kolejnych oddziałów firmy w Angoli i RPA.
Intensywny rozwój firmy został gwałtownie zakłócony w kwietniu 1974 roku poprzez obalenie dyktatury następcy An-tónio Salazara – Marcelo Ca-etano. Tak zwana „rewolucja goździków” oprócz obalenia Caetano przyniosła dekoloni-zację portugalskich posiadłości w Afryce i Azji. Polityczne prze-miany miały negatywny wpływ na kondycję firmy. Wiązało się to głównie z faktem, iż firma zmuszona była do zamknięcia fabryki w Mozambiku a nakłady poniesione na produkcję zosta-ły zamrożone na lata. Również inwestycje planowane w Angolii i RPA zostały wstrzymane.
Stagnacja ekonomiczna w Portugali, wysoki wskaźnik infla-cji, niekorzystna polityka stóp pro-centowych oraz nieuregulowane przepisy pracownicze utrudniały prowadzenie firm a wielu przypad-kach były przyczyną zamykania spółek.
Właściciel firmy JSL wykorzy-stał istniejący potencjał firmy taki jak: dobry produkt, , rozbudowa-ny park maszynowy, know-how
reportażeZ pogranicZa branży
121 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
oraz renoma wśród dotychczaso-wych klientów do przeprowadze-nia firmy przez ciężki okres prze-mian ekonomiczno-politycznych oraz budowania stabilnej pozycji na rynku krajowym.
Jednym z rezultatów rewolucji z 1974 roku było otwarcie do tej pory szczelnie zamkniętego ryn-ku krajowego a w konsekwencji zwiększenie konkurencji. W okre-sie tym wielu z czołowych produ-centów materiałów elektrycznych zostało wykupionych przez duże koncerny zagraniczne takie jak Legrand (JB Corsino i SIPE) oraz General Electric (Elektro-Cerami-ca). Jednakże firma JSL systema-tycznie i pewnie umacniała swoją pozycję na rynku.
Kolejnym przełomowym wyda-rzeniem w historii firmy było przy-stąpienie Portugali do Unii Euro-pejskiej, co stworzyło dużo więk-sze możliwości rozwoju. Jednak-że umiędzynarodowienie sprawiło również wiele trudności. Normy portugalskie dotyczące produkcji
materiałów elektrycznych nie były zgodne z normami europejskimi.
Właściciele firmy musieli pod-jąć decyzję: czy koncentrować się na działalności krajowej czy dostosować produkcję do stan-dardów europejskich, gdyż wiele z oferowanych dotychczas pro-
reportaże Z pogranicZa branży
122 ElektroTrendy nr 2/2012
duktów nie miało zastosowania w instalacjach na rynkach między-narodowych.
Aby konkurować na rynku europejskim firma JSL zmuszo-na była do znacznych inwestycji w nowy sprzęt jak również tworze-nie nowych produktów.
Mimo znacznego wsparcia fi-nansowego ze strony Unii Euro-pejskiej firma musiała zmierzyć się z licznymi problemami aby zaist-nieć na rynku międzynarodowym.
Jednakże aktualna kondycja firmy pozwala stwierdzić, iż obra-na taktyka była słuszna. Obecnie 50% sprzedaży firmy JSL stanowi eksport na rynki zagraniczne. Fir-ma posiada dwa oddziały zagra-niczne: w Polsce i w Hiszpanii. W roku 2012 firma planuje otwar-cie kolejnych oddziałów w Brazylii i Angoli.
reportażeZ pogranicZa branży
123 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
reportaże Odkrywcy, Badacze, wynalazcy
124 ElektroTrendy nr 2/2012
PIONIER ELEKTROMAGNETYZMU
Urodził się 13 czerwca 1831 roku w stolicy Szkocji Edyn-burgu. Był późnym i jedynym
synem prawnika Johna Clerka i Fran-ces Cay. Edukacją małego Jamesa zajęła się jego matka, co w tamtych czasach nie było rzadkością. Chło-piec z wielką chęcią i nienasyconą ciekawością chłoną wszelaką wie-dzę. Miał wyjątkową pamięć i od wczesnego dzieciństwa wykazywał żywe zainteresowanie zabawkami mechanicznymi. Niestety w 1839 r. po nieudanej operacji usunięcia nowotworu matka Jamesa zmarła osieracając go w wieku zaledwie ośmiu lat.
Trudny sTarTWychowanie i edukacja chłop-ca spoczęło na barkach jego ojca. John Clerk był z zawodu adwokatem, z zamiłowania zaś wynalazcą i członkiem edynbur-skiego Towarzystwa Królewskie-go, jak również Królewskiego Szkockiego Towarzystwa Sztuk Pięknych. Ojca i syna łączyła
Na świat przyszedł jako James
Clerk. Zasłynął jednak pod drugim
nazwiskiem – nazwiskiem, które
przyjął jego ojciec, gdy odziedziczył
majątek po przodkach i którym, na
cześć naukowca, nazwano jednostkę
strumienia magnetycznego. Maxwell.
bardzo silna więź mimo, że ten pierwszy okazał się nauczycie-lem surowym i wymagającym, a już w 1841r. dziesięcioletnie-go chłopca posłał do szkoły z internatem.
Młodziutki James rozpoczął naukę w prestiżowej Akademii Edynburskiej. Początki nauki okazały się jednak trudne. Z po-wodu braku wolnych miejsc na pierwszym roku, chłopiec zmu-szony był do rozpoczęcia nau-ki od drugiej klasy ze starszymi od siebie kolegami. Wychowany na wsi James odstawał od resz-ty uczniów zarówno wyglądem jak i zachowaniem. Już pierw-szego dnia otrzymał przezwisko „Draftie” (z ang. stuknięty), które przylgnęło do niego na wszyst-kie lata nauki, lecz którym zda-wał się nigdy nie przejmować.
ZbyT młody na geniusZaPierwsze szkolne sukcesy Ja-mes odnosił w dziedzinach hu-manistycznych – wygrywał kon-kursy wiedzy z zakresu języka angielskiego i poezji. Chłopiec zafascynowany był jednak prze-de wszystkim geometrią - mi-stycznym mariażem estetyki i matematyki, tajemnicą piękna zaklętego w liczbach. W wie-ku zaledwie 14 lat przedstawił swoją pierwszą pracę nauko-wą poświęconą krzywym ma-tematycznym, właściwościom elips i technikom ich kreślenia za pomocą szpilek i nici. Praca została opublikowana przez To-warzystwo Królewskie, jednak James nie mógł zaprezentować jej osobiście, gdyż został uznany za zbyt młodego.
We r o n i k a D ę b o w s k a
reportażeOdkrywcy, Badacze, wynalazcy
125 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
PIONIER ELEKTROMAGNETYZMU
uniwersyTeT edynburskiW 1847 r., w wieku 16 lat mło-dzieniec rozpoczął studia na Uni-wersytecie Edynburskim na kie-runkach logiki, filozofii naturalnej i matematyki. Mimo, że zajęcia prowadzone były przez wyśmie-nitych profesorów, których nazwi-ska zapisały się w historii nauki, James szybko uznał wykłady za mało wymagające, więc skupił się na własnych studiach i eks-perymentach. Prowadził badania z dziedziny chemii i fizyki. Samo-dzielnie konstruował aparaturę do doświadczeń magnetycznych i elektrycznych. Wówczas naj-bardziej jednak pasjonowało go światło, zjawisko polaryzacji oraz barwy i ich mieszanie.
Przepuszczając światło przez poddane różnym naprężeniom bloki żelatyny odkrył zjawisko fo-toelastyczności, które posłużyło
We r o n i k a D ę b o w s k a
później do badania i wizualizacji rozkładu naprężenia w ciałach stałych. Mając 18 lat napisał ko-lejne dwie prace naukowe, lecz znów - uznany za zbyt młodego - nie mógł ich osobiście zapre-zentować profesorom Akademii Edynburskiej.
Po ukończonych studiach matematycznych, Maxwell konty-nuował naukę na Uniwersytecie Cambridge pogłębiając swoją wiedzę zarówno z zakresu ma-tematyki jak i fizyki. Początkowo uczęszczał do kolegium Peter-house, a następnie przeniósł się do prestiżowego Trinity Collage, w którym dostał się do elitarne-go tajnego stowarzyszenia „Apo-stołów Cambridge”. Otrzymał też tytuł „Senior Wrangler” (z ang. „Starszy Awanturnik”) przypadają-cy najlepszemu studentowi roku. Po ukończeniu studiów, Maxwell postanowił pozostać na uczelni, by z wyjątkiem niewielu obowiąz-ków związanych z nauczaniem i egzaminowaniem studentów, mieć wystarczająco dużo czasu na kontynuowanie swych badań.
Młody James Clerk Maxwell
Karta do Maxwella od Peter Guthrie Tait
reportaże Odkrywcy, Badacze, wynalazcy
126 ElektroTrendy nr 2/2012
ZaklinacZ świaTła Fascynacja światłem i postrze-ganiem barw doprowadziła Max-wella do wielkich odkryć, które stanowią fundamenty optyki. Przy pomocy wirującego wokół własnej osi kolorowego bąka po-twierdził swoje przypuszczenia, że białe światło jest kombinacją połączenia światła barwy czerwo-nej, zielonej i niebieskiej. W 1855 r. zaprezentował pracę na ten te-mat członkom Towarzystwa Kró-lewskiego Akademii Edynburskiej i po raz pierwszy zrobił to osobi-ście. W tym samym roku sam stał się członkiem towarzystwa nauko-wego uniwersytetu w Cambridge – w znacznie młodszym wieku niż pozostali działacze.
Rok później, dwudziestopię-cioletni Maxwell przyjął posadę profesora w Marischal Collage w Aberdeen i zaczął nauczać na katedrze filozofii naturalnej jako najmłodszy (i młodszy o 15 lat od pozostałych) wykładowca uczelni.
Maxwell interesował się wie-loma zagadnieniami z obszaru fizyki, matematyki jak i ich pogra-nicza. Najwięcej uwagi Maxwell poświęcił matematycznemu sfor-mułowaniu teorii linii pola elek-
Pierwsza fotografia barwna, wykonana przez Maxwella w 1861 roku, przedstawia wstążkę tartanu.
James Clerk Maxwell - Katherine Maxwell - 1869
reportażeOdkrywcy, Badacze, wynalazcy
127 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
tromagnetycznego – zjawiska odkrytego przez Faradaya. Prace te prowadził w różnych miejscach Wielkiej Brytanii. W ciągu następ-nych 12 lat pracował w Londy-nie, rodzinnym Glenlair i znów w Cambridge.
dZieło życiaW 1873 zaprezentował dwutomo-wy Traktat o Elektryczności i Mag-netyzmie wieńczący jego wielolet-nie badania. W rozprawie tej po-łączył elektryczność, magnetyzm i optykę w jedną spójną teorię zjawisk elektromagnetycznych. Dzieło zostało napisane w niety-powy sposób – jako podręcznik dla studentów. Maxwell podzielił go na 4 duże części:
„i. Elektrostatyka”, „ii. Elek-trokinematyka”, „iii. Magnetyzm” i „iV. Elektromagnetyzm”, a każ-dą z nich na rozdziały i paragrafy (w sumie aż 866). Maxwell stwo-rzył obszerne kompendium wie-dzy o elektromagnetyzmie, które oprócz jego teorii zawierało liczne opisy przyrządów i eksperymen-tów. Podstawowe z zaprezento-wanych idei fizycznych były dzie-łem Faradaya, który to jednak nie miał wykształcenia matematycz-nego a swe wnioski formułował opisowo i obrazowo. Maxwell zaś ujął je ściśle matematycznie.
W swym Traktacie Maxwell wy-sunął również wniosek mówiący
James clerk maxwell (ur. 13 czerwca 1831
w edynburgu, zm. 5 listopada 1879
w cambridge) – szkocki fizyk i matematyk.
autor wielu wybitnych prac z zakresu elektrodynamiki,
kinetycznej teorii gazów, optyki i teorii barw.
o istnieniu fal elektromagnetycz-nych poruszających się z tą samą prędkością co światło. Hipotezę tę potwierdził dopiero Hetrz, ale już po śmierci naukowca. Wnioski te pozwoliły też Maxwellowi stwo-rzyć pierwszą kolorową fotografię. Maxwell odkrył, że kolorową foto-grafię można wykonać za pomocą czerwonych, niebieskich i zielo-nych filtrów optycznych. Pierwszą fotografię barwną zaprezentował w 1861 roku. Fotografia przedsta-wiała wstążkę tartanu.
TaJemnica pierścieniDwa lata Maxwell poświęcił na ba-danie stabilności pierścieni Satur-na. W XIX wieku uważano, że pier-ścień musy być jednym ciałem niebieskim o stałym stanie skupie-nia bądź też cieczą. To Maxwell, na wiele lat przed tym jak postęp techniczny pozwolił astronomom dokładnie przyjrzeć się pierście-niom Saturna, wydedukował, że musi on mieć postać licznych odrębnych brył krążących wokół planety – inaczej nie zachowałby stabilności – rozpłynąłby się lub uderzał w planetę. Przewidywania uczonego potwierdzono dopiero w 1980r. – 121 lat po publikacji pracy „O stabilności pierścieni
Saturna” - podczas lotu sondy Voyager.
epilog Zmarł bezdzietnie 5 listopada 1879 roku w Cambridge. Z powo-du nowotworu – takiego samego jaki zaatakował jego matkę, w tym samym wieku co ona. W ciągu niedługiego – zaledwie 48-letnie-go - życia zapracował na miano największego naukowca XIX – tego wieku. Stworzył równania będące podstawą teorii elektro-magnetyzmu, zdefiniował świat-ło jako falę elektromagnetyczną. Jego dzieło Traktat o elektrycz-ności i magnetyzmie jest jednym z najważniejszych dzieł w historii fizyki, a zawarte w nim równania stały się podstawą do powstania teorii względności i elektrody-namiki kwantowej. Jest autorem wielu wybitnych prac naukowych z dziedziny termodynamiki, opty-ki, fizyki molekularnej, teorii sprę-żystości i teorii barw. W ankiecie przeprowadzonej wśród współ-czesnych naukowców uznany został za trzeciego najbardziej znaczącego fizyka wszechczasów (ustępując jedynie Newtonowi i Einsteinowi).
reportaże Rodzinny biznes
128 ElektroTrendy nr 2/2012
F&FFantazja & Finezja
Początki Przemiany do jakich doszło w Polsce po roku 1989, powstanie gospodarki wolnorynkowej, zakończenie nauki na Politechnice Łódzkiej i poszukiwa-nie miejsca dla siebie w życiu zawo-dowym, a także doświadczenie i pa-sja życiowa, jaką było tworzenie ukła-dów elektronicznych, nieżyjącego już współzałożyciela firmy, mojego ojca Wiesława Filipowskiego, skłoniły nas do założenia w 1992 roku rodzinne-go biznesu.
Nazwa firmy i znak graficzny, któ-ry tę nazwę obrazuje, to dwa istotne elementy wizerunku firmy. Spełniają one rolę marketingową i informacyj-ną, są łatwo rozpoznawalnym zna-kiem od nazwisk założycieli – ojca i syna.
Z perspektywy 20-letniej działal-ności firmy widać jak daleką drogę przebyliśmy. Pierwszym miejscem działalności była wynajęta po-wierzchnia parteru w kamienicy, po-czątkową ofertę stanowiły zaledwie 3 urządzenia. Z mozołem budowa-liśmy sieć dystrybucji w oparciu głównie o sprzedaż bezpośrednią, środkiem transportu był Fiat 125p, podstawowe czynności, jak faktu-rowanie, pakowanie, czy transport były dla nas codziennością.
Kolejne lata to rozwój włas-nej oferty produktowej, zawsze staraliśmy się wypełniać niszę rynkową produktami, na które istniało umiarkowane zapotrze-bowanie.
O p o w i a d a R a f a ł F i l i p o w s k i , W ł a ś c i c i e l f i r m y F & F
reportażeRodzinny biznes
129 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
W 1997 roku powstał pierwszy budynek biurowo-produkcyjny, sześć lat później nastąpiła jego rozbudowa o drugą kondygnację.
Wtedy też powstała spółka produkcyjna na Białorusi, która obecnie posiada nowoczesny obiekt produkcyjny oraz własne biura handlowe w Mińsku oraz Moskwie.
W 2010 roku została również ukończona budowa nowej siedzi-by firmy w Pabianicach, w której oprócz pomieszczeń biurowych i produkcyjnych, powstała dobrze wyposażona, nowoczesna sala szkoleniowa.
ProduktyWizytówką firmy są przede wszystkim elektroniczne urządze-nia sterujące oświetleniem, urzą-dzenia zabezpieczające, kontrol-ne i pomiarowe.
Zdobyte przez lata doświad-czenie pozwala nam tworzyć co-raz bardziej zaawansowane urzą-dzenia. Pragniemy, aby miały one charakter innowacyjny.
Stąd też takie rozwiązania jak inteligentne sterowanie budyn-
kiem F&Home, sterownik progra-mowalny z modułem GSM, PLC Max czy sterownik zasilania re-zerwowego SZR. Konsumpcyjny tryb życia, chęć wyróżnienia się, potrzeba luksusu i komfortu spra-wiły, że rynek zainteresował się
Jedne z pierwszych aparatów F&F
reportaże Rodzinny biznes
130 ElektroTrendy nr 2/2012
systemami inteligentnych domów. Udało nam się stworzyć tani, w pełni funkcjonalny inteligen-tny system sterowania domem F&Home, który znalazł już wielu nabywców.
Nasze urządzenia są wypad-kową przemyśleń inżynierów i oczekiwań klientów, którzy nie-rzadko mają ogromny wpływ na projektowane wyroby.
Niejednokrotnie projektujemy na konkretne zamówienie klien-tów.
Struktura SPrzedażyOkoło 95% sprzedaży krajowej realizowana jest poprzez dystry-butorów, czyli hurtownie elek-tryczne, które zaopatrują klientów końcowych, głównie instalatorów, prefabrykatorów oraz wspólnoty mieszkaniowe. Coraz częściej na-szym klientem są również działy utrzymania ruchu.
Znacząco rozwijamy eksport. Obecnie, poza wyżej wymie-
nionymi, produkty trafiają na rynki
Finlandii, Szwecji, Norwegii, Irlan-dii, Łotwy, Litwy, Estonii, Niemiec, Francji, Australii, Nowej Zelandii, Stanów Zjednoczonych, Chile, Portugalii, Hiszpanii, Włoch, Au-strii, Serbii, Chorwacji, Grecji, Ru-munii, Bułgarii, Mołdawii, Mongo-lii.
Siła firmyW przypadku naszej firmy trud-no mówić o sile, z pewnością humanizm w działaniu, twórcze myślenie, chęć sprostania wy-maganiom rynku, natychmiasto-we reakcje na potrzeby klientów, czasem dostosowanie produk-tu do konkretnego rozwiązania czyni z naszej firmy zaufanego partnera. Na rynek trafia produkt dobrej jakości, w przystępnej ce-nie.
Aby sprostać tym zadaniom, niezbędni są ludzie, i to właśnie oni są największą siłą firmy.
Podejmujemy szereg działań zmierzających do umacniania po-zycji firmy: rozwój oferty, uczest-
nictwo w targach branżowych, wydawanie poradnika praktyka elektryka z dokładnymi opisami urządzeń i aplikacjami, czytelny katalog produktów, przyjazna strona internetowa.
W procesie produkcji pilnuje-my kosztów wytworzenia. Przy-wiązujemy uwagę do wyglądu produktów, powstają nowe desig-ny urządzeń.
filozofia bizneSuDziś by móc się rozwijać należy chwytać każdą szansę dla popra-wienia efektywności funkcjono-wania spółki. Jednak są granice maksymalizowania zysków. Dla mnie wyznacza je etyka i własne sumienie.
Staram się optymalnie i efek-tywnie wykorzystywać moce pro-dukcyjne i ludzki kapitał.
Choć otoczenie na rynku sta-je coraz bardziej bezwzględne, właśnie zgodnie z tymi zasadami chciałbym kontynuować działal-ność.
reportażeRodzinny biznes
131 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
SukceSKredyt zaufania jakim obdarzyli nas klienci do największy sukces firmy. Obliguje do ciągłego do-skonalenia jakości oferowanych wyrobów i standardów obsługi klienta.
Od początku budowaliśmy bi-znes oparty na długotrwałych, bli-skich relacjach z klientami.
W kraju i za granicą kontak-ty biznesowe nie przeszkadzają w utrzymywaniu przyjaznych, a nawet przyjacielskich relacji.
Także nagrody i wyróżnienia (ostatnio otrzymane to Laur Kon-sumenta Odkrycie Roku 2010 za wspomniany inteligentny system sterowania budynkiem F&Home, Diament Forbes’a oraz Gazela Biznesu za lata 2010 i 2011), po-dziękowania które firma otrzy-muje za swoje działania na polu biznesowym czy charytatywnym (wspieramy klub sportowy, ośro-dek rehabilitacji, hospicjum, towa-rzystwo brata św. Alberta), świad-czą o sukcesie.
innowacjeNieustannie pracujemy nad roz-wojem systemu inteligentnego sterowania tak, aby podnosić jego funkcjonalność, estetykę i komfort użytkowania.
Rozwijamy sterowanie radio-we zarówno w systemie F&Home jak i samodzielne.
Będą też nowe serie urządzeń o większych możliwościach tech-nicznych.
Rozwijamy aplikację do sczy-tywania danych z urządzeń po-miarowych (np. liczników energii elektrycznej z protokołem Mod-bus).
Powstaje nowa aplikacja do sterownika SZR.
marzeniaOsobiście chciałbym mieć więcej czasu na realizowanie swoich za-interesowań (aktywnie pływam na windsurfingu odwiedzając różne spoty, uprawiam turystykę mo-tocyklową, zimą z powodzeniem uczestniczę w amatorskich zawo-dach narciarskich) i oczywiście mniej stresu związanego z prowa-dzeniem firmy, choć niestety jest to nieodłączny element naszych czasów.
Firma pozwala realizować, nie tylko moje, cele zawodowe i spełniać marzenia, i życzyłbym właśnie jej organicznego rozwoju, poszerzania grona zadowolonych klientów, marce F&F coraz szer-szej rozpoznawalności, a rynkowi aby konkurencja nie była jedynie walką cenową o klienta.
Samodzielne uczestnictwo w targach zagranicznych (Mediolan, Frankfurt, Hannover) oraz wspólne z naszymi dystrybutorami (Słowacja, Czechy, Ukraina, Węgry, Białoruś, Rosja) pozwoliło na zaprezentowanie oferty poza granicami kraju.
Z ARCHIWUM ET Historia produktu
132 ElektroTrendy nr 2/2012
S ł a w o m i r D ę b o w s k i
Mało kto pamięta skąd, ale nazwa „eska” rozpo-wszechniała się w Polsce
już od lat końca lat siedemdzie-siątych, a szczególnie mocno utrwalała się w podświadomości elektryków w latach dziewięć-dziesiątych XX wieku i używana jest do dzisiaj. Jest to co prawda nazwa nieprawidłowa, typowo slangowa, wręcz uproszczona technicznie, ale zrobiła tak wiel-ką karierę, że nawet ja, który na co dzień głośno sprzeciwiam się takiemu nazewnictwu (i tu pod-kreślam, jestem w zdecydowanej mniejszości), muszę się z tym po-godzić.
Niestety. Bo czyż wkręcamy Osrama,
prasujemy Philipsem, świeci-my Piłą lub Kanluxem, czy też / a może jednak żarówką?
Znani polscy językoznaw-cy „z bólem” godzą się na cho-dzenie w adidasach, arafatkach i szwedkach, mniej już na odku-rzanie elektroluksem, („Elektro-lux” w latach 20. i 30. XX w., był w przedwojennej Polsce czoło-wą marką oferującą odkurzacze, i dlatego nasze babcie i prabab-cie odkurzały elektroluksem), ale
zdecydowanie nie zgadzają się, na bełkotliwe wymawianie (uzna-jąc to zjawisko, co najmniej za nie-chlujstwo językowe) takich kwiat-ków, jak: „włanczać”, ”załanczać”, „przełanczać”. „wyłanczać” (to nawet ciężko się pisze, proszę spróbować), zamiast prawidło-wych słów: włączać, załączać, przełączać, wyłączać.
Wyłącznik zWany „eSką” oraz inne „kWiatki”…SkąD Wzięła Się nazWa „eSka”?
Z ARCHIWUM ETHistoria produktu
133 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
W innej, choć także niechluj-nej rodziny wyrazów, można za-liczyć, takie słowa jak: „spięcie” zamiast zwarcie, „korek” zamiast bezpiecznik (choć dalej jest to stwierdzenie ogólne), „bolec” zamiast kołek ochronny, „dziu-ra” zamiast otwór czy „kontakt” zamiast gniazdko, wyłącznik lub przełącznik. Szczególnym kurio-zum językowym jest stwierdzenie „włożyć w kontakt”.
To ostatnie słowo „kontakt” ma źródłosłów historyczny i wy-wodzi się od nazwy śląskiej firmy KONTAKT z Czechowic (obecnie. Kontakt-Simon Czechowice-Dzie-dzice) założonej w 1921 roku, produkującej bardzo popularne w latach 30., 40., 50., i 60.tych XX wieku oprawki izolacyjne, gniaz-da bezpiecznikowe, wyłączniki pokrętne oraz bardzo popularne gniazda wtyczkowe w obudowie porcelanowej, - stąd popularność słowa „kontakt”. Ponadto, fabry-ka od początku znajduje się na Śląsku, gdzie w mowie potocznej i gwarze śląskiej jest dużo nale-ciałości z języka niemieckiego i słowo „kontakt” posiada wiele znaczeń, np. utrzymywać z kimś kontakt, kontakt osobisty, kontakt towarzyski. W ten sposób słowo „kontakt” przeniknęło do słownika domowego elektryka i określe-nia nim gniazda lub przełącznika elektrycznego, czyli być w zasię-gu prądu, być blisko prądu, mieć z nim kontakt.
Firma Kontakt (obecnie Kon-takt-Simon) od 1974 roku do dnia dzisiejszego (2012 r.), czyli już prawie 40 lat produkuje bezpiecz-niki automatyczne (charakterysty-ki prądowe L i U) na licencji BBC (obecnie ABB), które jest właści-cielem patentu Hugo Stotza, wy-nalazcy wkrętkowego bezpieczni-ka automatycznego, w obudowie porcelanowej opatentowanego w 1924 roku, zamiennie wkręca-nego w miejsce główek porcela-nowych z wkładkami topikowym.
Na marginesie, słowo „prze-łącznik” używane dzisiaj w sto-
sunku do łączników 2-klawiszo-wych, nazywanych też „świeczni-kowymi” lub „podwójnymi”, kie-dyś oznaczało łącznik z pokrętłem włącz-wyłącz (tzw. „pakieciak”), co w praktyce sprowadzało się do przekręcania dźwigni, inaczej przełączania poprzez pokręcanie pokrętłem włącz-wyłącz. I dlatego nazywało się go przełącznikiem, bo się przełączało, na okrągło, dosłownie i w przenośni.
Wróćmy jednak do główne-go tematu tego felietonu, czyli „Skąd wzięła się „eska”?
Dla porządku, z historyczne-go punktu widzenia należy wy-jaśnić, że na początku lat 70.tych XX wieku, ówczesne Ministerstwo Gospodarki kupiło od firmy BBC (obecnie ABB) licencję na produk-cję i dystrybucję przekaźników dla przedsiębiorstwa EMA-FAEL (Dolnośląskie Zakłady Wytwór-cze Aparatury Precyzyjnej EMA--FAEL).
I jak to w życiu bywa, życiem często rządzi przypadek.
I tak było tym razem. Aby ostatecznie przekonać
polską delegację do zakupu tych, a nie innych przekaźników, przed-stawiciele BBC w pakiecie dołoży-li nowoczesne, jak na ówczesne czasy, aparaty zabezpieczające obwody elektryczne przed prze-ciążeniem i zwarciem. Były to, patrząc, z dzisiejszej perspektywy „poczciwe” wyłączniki nadprą-dowe serii S-160 BBC, o charak-terystykach prądowych typu: L, U i K. Posiadały obudowę o kon-strukcji płaskiej, zgodnej z normą DIN 43880, do montażu na płycie, w praktyce tamtych lat, teksto-litowej, z technologiczną moż-liwością adaptacji obudowy do montażu na szynę TH. Wyłączniki nadprądowe FAEL S-160 zaczęły pojawiać się w polskich instala-cjach elektrycznych na przełomie 1975/1976 roku.
Po latach okazało się, że o przekaźnikach nikt już nie pa-mięta, natomiast przypadkowo
pozyskane wyłączniki nadprądo-we serii S-160 nadal cieszą się dużym powodzeniem.
Po modernizacji, na począt-ku lat 90.tych ubiegłego wieku (w latach 1991-1993) otrzymały one charakterystyki prądowe no-wej konstrukcji: B, C i D, i już jako wyłączniki nadmiarowo-prądowe, oznaczone symbolem S-190 wraz rozszerzeniami S-191, S-192, S-193, S-194 przetrwały do mo-mentu przejęcia ich wraz z całą fabryką FAEL w Ząbkowicach Ślą-skich, przez francuskiego Legran-da. W niedługim czasie S-190 po-dzieliły los swoich poprzedniczek S-160, ponieważ firma Legrand wprowadził na rynek polski swoje, rodzime produkty: S-300, S-310, S-320.
ReaSumując. Nazwa „eska” wywodzi się od fo-netycznej wymowy symbolu „S” - „es” lub fantazyjniej - „eska”. Od symbolu znajdującego się na froncie aparatów i oznaczającego symbol serii i będącego jedno-cześnie pierwszą literą niemieckie-go słowa „schalter”, czyli S jak schalter, czyli po polsku wyłącz-nik. To samo oznaczenie występo-wało w kartach katalogowych. Po literze S występowały cyfry: 161, 162, 163, przy czym 1 - było kon-
Z ARCHIWUM ET Historia produktu
134 ElektroTrendy nr 2/2012
tynuacją typu S-11 (bezpiecznik automatyczny wkrętkowy, wkręca-ny Stotz’a), 6 - oznaczało odpor-ność zwarciową, w tym przypadku o wartości 6 kA (6000A), a trzecia cyfra oznaczała 1, 2 lub 3 ilość mo-dułów.
Do dzisiaj symbolu „S” na swoich produktach używa Le-grand, Siemens (serie: SX, SY, SL) oraz oczywiście ABB, która powstała w 1988 roku w wyniku połączenia się szwedzkiej ASEA i szwajcarsko-niemieckiego BBC, właśnie tego samego BBC, które udzieliło Polsce licencji na pro-dukcję bezpieczników automa-tycznych Mini Stotz (KONTAKT) oraz pierwszych modułowych wyłączników nadprądowych S-160 (FAEL), zabezpieczających przed zwarciem i przeciążeniem, a w praktyce przed nadmiernym przeciążeniem, ponieważ charak-terystyki L, U, K stosowane w jed-nych i drugich zabezpieczeniach dopuszczają pewne nadwyżki obciążenia przed ich ostatecznym zadziałaniem.
Do dzisiaj w bezpiecznikach automatycznych wkrętkowych (wkręcanych w miejsce główek porcelanowych z wkładkami to-pikowymi), stosuje się charak-terystyki prądowe L, U, K które dopuszczają przeciążalność. Są to w istocie bezpieczniki nadprą-dowe w obudowie w kształcie stożko-walca. Produkowane są one do dnia dzisiejszego, m.in. w polskiej firmie Kontakt od 1974 roku (obecnie Kontakt-Simon) na licencji BBC (obecnie ABB), która jest właścicielem patentu Hugo Stotza, wynalazcy wkręcanego bezpiecznika automatycznego w obudowie porcelanowej (patent z 1924 r.)
Nieprzewidziane konsekwencje używania słowa „eska”!
Negatywną konsekwencją używania słowa „eska” jest po-wszechnie stosowane niewłaś-ciwe nazewnictwo elektryczne, w tym wyłączników – nazwijmy je
modułowymi wyłącznikami insta-lacyjnymi.
O ile nazwa: „wyłącznik róż-nicowo-prądowy” nie wzbudza emocji i jego nazwa z łatwością wkomponowała się w krajobraz języka polskiego, o tyle wyłącz-nik nadmiarowo-prądowy ciągle i nieustannie mylony jest wyłącz-nikiem nadprądowym.
Charakterystyki prądowe L, U i K dopuszczały przeciążalność ob-wodów, w skutek czego przewody nagrzewały się, tworzywo izolacji przewodów twardniało, przy ja-kimkolwiek poruszeniu kruszyło się, aby w końcowym rozrachun-ku zewrzeć się i w wielu przypad-kach być przyczyną pożaru.
Dlatego, aby uniknąć podob-nych tragedii, po latach prób i do-świadczeń wprowadzono nowe konstrukcje i nazwano je charak-terystykami B, C i D, które nie do-puszczają przeciążeń, a tym sa-mym powyżej opisanych skutków. Dlatego należy skutecznie rozróż-
niać i dzielić wyłączniki na nad-prądowe i nadmiarowo-prądowe.
W Niemczech, w kolebce świa-towej elektrotechniki, zdecydowa-nie rozróżnia się te dwa, jakże róż-ne konstrukcyjnie, produkty.
Dlatego, dopóki, nie zostanie rozwiązany ten „węzeł gordyjski”, dopóty obowiązują, chcąc nie chcąc, Wszystkich, w tej lub in-nej mutacji, poniższe prawidłowe określenia, na to, co jest co i dla-czego:Wyłącznik nadprądowy - (po-pularna „eska”- wyrażenie niepo-prawne, naganne) aparat chro-niący instalację przed skutkami zwarć; ponowne włączenie nie wymaga wymiany elementów, stara konstrukcja charakterystyk prądowych L, U, K dopuszczają-ca przeciążenia do 20-25% w sto-sunku do wyskalowania. Obecnie niezalecany, ze względu na możli-wość powstania zagrożenia..
Zadziałanie wyłącznika nad-prądowego powoduje rozłączenie
Z ARCHIWUM ETHistoria produktu
135 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
chronionego obwodu. Optycznie jest to sygnalizowane „przesko-czeniem” dźwigienki umiesz-czonej na przedniej stronie jego obudowy - z położenia załączo-ne (górne) w położenie wyłączo-ne (dolne). Ponowne włączenie następuje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.
Wyłącznik nadmiarowo-prą-dowy - (popularna „eska”- wy-rażenie niepoprawne, naganne) aparat chroniący instalację przed przeciążeniem i skutkami zwarć; występują w wersjach jedno-, dwu-, trzy- i czterobiegunowych, ponowne włączenie nie wymaga wymiany elementów, nowa kon-strukcja charakterystyk prądo-wych B, C, D nie dopuszczająca przeciążeń w stosunku do wyska-lowania. Obecnie stosowany i za-lecany.
Zadziałanie wyłącznika nad-miarowo-prądowego powoduje rozłączenie chronionego obwo-du. Optycznie jest to sygnalizowa-ne „przeskoczeniem” dźwigienki umieszczonej na przedniej stro-nie jego obudowy - z położenia załączone (górne) w położenie wyłączone (dolne). Ponowne włą-czenie następuje poprzez przesu-nięcie dźwigienki do góry.
Wyłącznik różnicowoprądo-wy - aparat chroniący przed po-rażeniem elektrycznym; ponowne włączenie nie wymaga wymiany elementów, najpopularniejsze typy: AC, A i B.
Zadziałanie wyłącznika róż-nicowoprądowego, dzięki różni-cy potencjałów, powoduje roz-łączenie chronionego obwodu elektrycznego. Optycznie jest to sygnalizowane „przeskoczeniem” dźwigienki umieszczonej na przedniej stronie jego obudowy - z położenia załączone (górne) w położenie wyłączone (dolne).
Ponowne włączenie następuje poprzez przesunięcie dźwigienki do góry.
PodSumoWaNieProblem nazewnictwa istnieje nie tylko wśród elektryków-prakty-ków, ale także wśród projektan-tów. Nie bez winy są także wy-działy elektryczne polskich uczel-ni technicznych, na których na co dzień szermuje się nieprawidło-wym nazewnictwem (i przy oka-zji ucząc kilku niepotrzebnych w przyszłej, zawodowej codzien-ności rzeczy). W konsekwencji młodzi inżynierowie opuszcza-jący mury uczelni niosą ten nie-chlubny „kaganek wiedzy”, który zamiast rozświetlać – zaciem-nia. Abiturienci otrzymują pracę w znanych firmach, koncernach i przenoszą tą negatywną manie-rę dalej. W swoich miejscach pra-cy spotykają podobny „słownik” i utwierdzają się w przekonaniu, że zostali prawidłowo wyedu-kowani w tym zakresie. A wcale nie!!! bo ich starsi koledzy, też kiedyś kończyli naukę i też przy-nieśli ze sobą złe nawyki, których z czasem nie zweryfikowali. I co ciekawe ich przełożeni nie reagu-ją na te nieprawidłowości. Czyż-by też nie zauważali tego proble-mu? I tak koło się zamyka.
Stosując nieprawidłowe na-zewnictwo, wypowiadając je na szkoleniach technicznych, utrwalając w katalogach, ulot-kach, reklamach i cennikach wprowadzamy w błąd naszych klientów i źle uczymy kolejne młode pokolenie, co w przyszło-ści może zemścić się na nas sa-mych, z powodu źle wyliczonych projektów, źle wykonanych in-stalacji czy rozdzielnicach. Jeże-li władni tego świata uważają, że nie ma problemu, to są w dużym
błędzie. Problem jest bo tkwi on w szczegółach.
Jeżeli w polskich wersjach katalogów wielu znanych koncer-nów i nie tylko, widnieje nazwa produktu, np.: wyłącznik nadprą-dowy, a opis techniczny produktu wyraźnie wskazuje, że jest to jed-nak wyłącznik nadmiarowo-prą-dowy, to jest to, niezbity dowód na brak staranności i świadczy o bylejakości wykonywanego, w tym przypadku, zadania. Czy inne zawody, z całym szacun-kiem dla tych zawodów, mają nas, elektryków, uczyć popraw-ności? Uczyć zawodu elektry-ka? No, chyba, że część z nas, elektrykami nie jest. A jeżeli tak, to pozostają tylko kursy wieczo-rowe. Przekazywana wiedza elektrotechniczna powinna być rzetelna, szczególnie jeżeli jest to słowo pisane w materiałach wykorzystywanych w pracy za-wodowej, tak wykonawczej, jak i projektowej. Rzetelność powo-duje kolejną rzetelność. O ile na nieprawidłowe słowo mówione, można od czasu do czasu „przy-mknąć oko”, o tyle na słowo pisa-ne już nie! Bo słowo wielokrotnie powtarzane poprzez mówienie i czytanie, wielokrotnie słyszane, zapada w podświadomość.
I tak jak inżynier Mamoń w „Re-sie” Marka Piwowskiego mówił:
„..Ja jestem umysł ścisły. Mnie się podobają melodie, które już raz słyszałem. Po prostu...”.
A jest to dopiero przysłowiowy czubek góry lodowej. Języki naro-dów są różne, ale język technicz-ny jest jeden. Jest wszechstronny i powszechnie zrozumiały. O czym niejednokrotnie przekonałem się osobiście.
Tak jak będziemy przekazywać swoją wiedzę innym, często młod-szym pokoleniom, taki będziemy mieli w naszym kraju poziom tech-niczny. Czyli jak zapracujemy, tak będziemy mieli.
Na dobrą starość pracuje się całe życie, a nie ostatnie pięć czy dziesięć lat tuż przed emeryturą.t
PodScRiPtum Zaraz, jaką emeryturą? Czy dożyjemy emerytury?
... zusu nie będzie, filarów nie będzie, co to będzie? A… emerytury nie będzie!
CZAS RELAKSU Pod Pradem KASIA
136 ElektroTrendy nr 2/2012
CZAS RELAKSUKASIA Pod Pradem
137 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
CZAS RELAKSU Pod Pradem KASIA
138 ElektroTrendy nr 2/2012
CZAS RELAKSUKASIA Pod Pradem
139 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
CZAS RELAKSU Pod Pradem KASIA
140 ElektroTrendy nr 2/2012
CZAS RELAKSUKASIA Pod Pradem
141 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
CZAS RELAKSU Pod Pradem KASIA
142 ElektroTrendy nr 2/2012
CZAS RELAKSUKASIA Pod Pradem
143 nr 2/2012 www.elektrotrendy.pl
CZAS RELAKSU KrzyżówKa
144 ElektroTrendy nr 2/2011
Nowyfragment
tekstu
Mieszkanad
Narwią
Wyrabianaczynia
z gliny
Gradzie-cięca
PowyŜejkolana
W grupieWielkichJezior
Przepły-wa przez
Mona-chium
Kontuzja
Ojciecchrzes-
tny
TłuczeńŜuŜlowy
Karcianylistek
Rundarozmów
Wiozłana Sybir
Dwuko-łowa
taczka
MuzykaKomedy
Orzeł
Chuck,gwiazdor
filmówakcji
Częśćtrójkąta
As lubkról
Dominolub
warcaby
Gazowygrzejnikwody
Pionowyrządcyfr
Zakrywadziurę
Salvado-re,
surre-alista
Grubakość
Awaria wukładzie
krwionoś-nym
W okusię kręci
Znakzodiaku
Uprzywi-lejowana
karta
Biblijnywłaści-ciel arki
PrzodekRumuna
Taniec rewiowy
Znisz-czonykawałtkaniny
Bógmiłości
Pablo,malarzhisz-
pański
Gryzońz
tropiku
Strumień
Kolceprzy
butachtaternika
Opłatawstępna
StylŜyciaspołe-
czności
Podpierastrop
wkopalni
Cerkie-wny
obraz
Klęska,niesz-
częście
Literagrecka
Ciastoz baka-
liami
Białepieczy-
wopszenne
Hucznazabawa
taneczna
SąsiadBoliwii
Piękno,uroda
Łaźniafińska
Jedno-stka
mone-tarna
Chrobotlub
trzask
Zamiło-wanie doczegoś
NaBiela-
nach coniedziela
Wadawzroku
HenrykTalar
Produ-cent
wędlin
Odprę-Ŝenie
Miniatu-rowy
modelbudynku
Okrągła,pucoło-
watatwarz
Przypra-wa ku-chenna Pani z
łasiczką
Potrafiwywoły-
waćzjawiskanadprzy-rodzone
Tadeuszlub
Wołody-jowski
Dalekomu dozawo-dowca
Towarzyszypisaniu
na maszynie
Drogabita
Trenujewschod-
ni stylwalki
Wenecka moneta
Rów pobombie
Weso-łość,śmie-
szność
Nadętykurak
Ostrykrzyk
Barierkana
statku
Kolegaliryka i
dramato-pisarza
Wysokiurzędnikrzymski
Postać
RozŜa-rzona
drobina
Stałenapięciemięśni
Przekro-czył
Rubikon
Strop drewniany,sufit
Końz
pokładuIdy
Przydo-mek
Eisen-howera
Szybka,ciętaodpo-wiedź
Pospolityminerał
Podtrzy-muje
spodnie
Samo-chód
terenowy
SłuŜył donarkozy Poranny
w wojsku
Kosz-mar, cośprzera-Ŝającego
ZakrętścieŜki
Nietykal-na
świętość
StrójŜałobny
Wędrujew
taborze
Suteprzyję-
cie,uczta
Krótkie,zwięzłehasło
Ryśstepowy
ModelFiata
DuŜypokój
8
16
9
4
15
13
11
14
10
3
2
12
6
7
1
5
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Litery z pól ponumerowanych od 1 do 16 utworzą rozwiązanie.
Sponsorem nagród do naszej krzyżówki jest firma Elpar, która przeznaczyła wyjątkowe nagrody dla pierwszych pięciu osób, które nadeślą nam rozwiązanie.
adres redakcji: ElektroTrendy, ul. Sieradzka 3 01-263 Warszawa, z dopiskiem krzyżówka.Wysłanie rozwiązania krzyżówki traktowane jest jako jednoczesne wyrażenie zgody na przetwarzania danych osobowych zgodnie z ustawą
SupEr nagrody!
nazwiska zwyciężców: 1. Zofia Kuczek - Sosnowiec, 2. Jacek Mastelarz - gdynia, 3. Tomasz niecały - Wałczeń, 4. Józef Skoruszewski - Warszawa5. piotr Weryszko -Szczecin
ZAMÓW PRENUMERATE
Najłatwiejszy sposób na zakup czasopismaW prenumeracie jeden numer GRATIS
Dostawa bezpośrednio do domuCena: 50zł
ET - ElektroTrendy?Dlaczego warto reklamować się w
[email protected] www.ElektroTrendy.pl
ElektroTrendy jest 2-miesięcznikiem poświęconym branży elektrotechnicznej, ze szczególnym uwzględnieniem branży elektroinstalacyjnej i produktów stosowanych w większości instalacji elektrycznych. A wszystko podane jest przystępnie i zrozumiale, bez niepotrzebnych komplikacji.
Przy nakładzie 8000 egzemplarzy trafiamy wszędzie tam, gdzie czytelnik tego oczekuje. Dodatkowo oferujemy e-wydanie.
DlaczegoDlaczego WARTO? Magazyn skierowany jest do elektryków i elektroinstalatorów, do elektromonterów i prefabrykatorów rozdzielnic, do uczniów i studentów oraz do tych wszystkich, którzy interesują się lub chcą zainteresować się popularną elektrotechniką, nowościami technicznymi oraz zachodzącymi w niej zmianami i najnowszymi trendami.
RReklama w ElektroTrendach gwarantuje dotarcie do obecnych, i co równie ważne, pozyskanie nowych, czytelników i użytkowników.
Kontakt:e-mail: [email protected], tel. (22) 250 10 10, fax. (22) 250 10 75
CZAS RELAKSU KrzyżówKa
146 ElektroTrendy nr 2/2011
Autograf
Wielobarwnykamień ozdobny
Wielki tragikgrecki
Dodatekdo
barszczu
1/100dolara
Jodłapoko-jowa
Unijnawaluta
Wytwa-rza
parme-zan
Cytryno-wy w
kuchni
Huragan
Pieńzrąbane-
godrzewa
Wciera-ny w
ciało pokąpieli
Niskatempe-ratura
GłoswęŜa
Odłama-ny kawał
lodu
Niewzru-szona
podsta-wa
DomenaToma-
szaStańki
Wczes-na pora
dnia
Lwiszpon
Otaczalagunę
Farbawodna
Grubykij
Zarząd-ca
folwarku
Odświtu
doświtu
PolskacięŜa-rówka
Łowcabezpań-
skichpsów
Głosmęski
Częśćpiecahutni-czego
Relacja,mel-
dunek
Załogałodzi
wioślar-skiej
Kraso-mówca
Narządpowo-nienia
SucheźdźbłazbóŜ
Przera-biana
wrafinerii
Odpor-ność naprzeciw-
ności
Płynnełączeniedźwię-
ków
Czarnaw
stadzie
KawazboŜowa
Roślinaplecho-
wata
Planjazdypocią-gów
Ciastoz ubitych
białek
ElegiaŜałobna
Woń ulatniającasię z ogrzanychcieczy lub ciał
stałych
Badaskładsub-
stancji
Darowa-nie winy
ZiemiaobsianazboŜem
Znacznaodleg-łość
CechujedŜen-
telmena
Pracujew
stoczni
Uczeńw
mun-durze
Realizo-wana
w aptece
JanGuten-berg
Miarapereł Przód
męskiejkoszuli
Właści-wy
czas
Twórcadzieła
Prezent
Cerkiew-ny obraz Panika
nagiełdzie
Dentys-tycznewiertło
1000 kg
Literagrecka
Radarpod-
wodny
Dodatekdo
potraw
Ucieczkaod rzeczywistości Niezbęd-
ny wjadalni
Głębokiewodymorza
Oferujenoclegi
Mocnamuzyka
Mądrośćz bajki
Przyszy-wanamatka
Zasuwabramy
Królzwierząt
Chwaleb-ny
postępek
Wsyfonie
Niedocią-gnięcie
Podiumdla
orkiestry
Porzą-dek
Namałymjasnym
Mania,bzik
Nagłezamknię-
cienaczynia
krwio-nośnego
Aferaobycza-
jowaSzmergłosów
Szefjuhasów
Zada-wany
łgarzowi
Polnyskow-ronek
Strójzakon-
nika
Zbioro-wiskodrzew Balowa
w zamku
Stolicai główny
portGuam
Japoń-ska
kasta
Świętuje1 lutego
Babialub
Barania
Rodzajwyciągunarciar-skiego
Potrzaskna ptaki
ŁóŜkona
statku
Zgrubie-nie
tkankiłącznej
Portretnagusa
10
12
9
13
8
15
7
6
16
4
2
11
1
5
14
3
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
Litery z pól ponumerowanych od 1 do 16 utworzą rozwiązanie.
Sponsorem nagród do naszej krzyżówki jest firma EnErgiZEr która przeznaczyła wyjątkowe nagrody dla pierw-szych pięciu osób, które nadeślą nam rozwiązanie.
adres redakcji: ElektroTrendy, ul. Sieradzka 3 01-263 Warszawa, z dopiskiem krzyżówka.Wysłanie rozwiązania krzyżówki traktowane jest jako jednoczesne wyrażenie zgody na przetwarzania danych osobowych zgodnie z ustawą
SupEr nagrody!
nazwiska zwyciężców: 1. Włodzimierz Bugdoł - Gliwice, 2. Jerzy Dangiel - Opole, 3. Andrzej Klatka - Ustroń, 4. Barbara Łuczyńska - Kaliszew5. Krzysztof Skierski - Poznań