EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII ROK 2009 - sqlmedia.pl 2009 - Historia rozszerzona.pdf · (zadania 1...
Transcript of EGZAMIN MATURALNY Z HISTORII ROK 2009 - sqlmedia.pl 2009 - Historia rozszerzona.pdf · (zadania 1...
Pobrano ze strony www.sqlmedia.plPobrano ze strony www.sqlmedia.pl
ARKUSZ ZAWIERA INFORMACJE PRAWNIE CHRONIONE
DO MOMENTU ROZPOCZ CIA EGZAMINU!
Miejsce
na naklejk
MHI-R1_1P-092
EGZAMIN MATURALNY
Z HISTORII
POZIOM ROZSZERZONY
Czas pracy 180 minut
Instrukcja dla zdaj cego
1. Sprawd , czy arkusz egzaminacyjny zawiera 28 stron
(zadania 1 – 26). Ewentualny brak zg o przewodnicz cemu
zespo u nadzoruj cego egzamin.
2. Arkusz zawiera trzy cz ci. Cz pierwsza arkusza to test,
cz druga wymaga analizy materia ów ród owych, a cz
trzecia napisania krótkiego wypracowania na jeden z podanych
tematów.
3. Czynno ci zaplanuj tak, aby mo liwe by o rozwi zanie zada
z trzech cz ci arkusza w ci gu 180 minut.
4. Rozwi zania zada zamie w miejscu na to przeznaczonym.
5. Pisz czytelnie. U ywaj d ugopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
6. Nie u ywaj korektora, a b dne zapisy wyra nie przekre l.
7. Pami taj, e zapisy w brudnopisie nie podlegaj ocenie.
8. Na karcie odpowiedzi wpisz swoj dat urodzenia i PESEL.
Nie wpisuj adnych znaków w cz ci przeznaczonej
dla egzaminatora.
yczymy powodzenia!
MAJ
ROK 2009
Za rozwi zanie
wszystkich zada
mo na otrzyma
cznie
50 punktów
Wype nia zdaj cy przed
rozpocz ciem pracy
PESEL ZDAJ CEGO
KOD
ZDAJ CEGO
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 2
Cz I (20 punktów)
Zadanie 1. (1 pkt) Przeczytaj zamieszczone w tabeli fragmenty tekstów ród owych i okre l, których
pa stw staro ytnych one dotycz . Nazwy tych pa stw wpisz w odpowiednich rubrykach
obok tekstów.
Fragment tekstu ród owego Pa stwo
staro ytne
1. Amenhotep, boski w adca Heliopolis; syn [Amona], […] sp odzony
[…] do obj cia w adzy, któr [bóg] zdoby i wyniós go jako
samego króla na tron yj cych. […]. Wszystkie krainy [s ]
w strachu przed nim. Inskrypcja Amenhotepa II wyryta w wi tyni
2. […] z woli Ahuramazdy zosta em […] królem. Kraje […] sk ada y
mi danin . […] Z woli Ahuramazdy kraje te podporz dkowa y si
moim prawom. Co przykaza em, one wykonywa y pos usznie. Napis Dariusza na skale w Behistun
3. By em najwy szym kap anem, augurem, cz onkiem kolegium
pi tnastu kap anów dla sk adania ofiar […]. Uchwa senatu imi
moje w czone zosta o do hymnu kap anów Marsa. Fragment autobiografii Oktawiana Augusta
ród o: S. Sprawski, G. Chomicki, Staro ytno . Teksty ród owe, komentarze i zagadnienia do historii w szkole
redniej, Kraków 1999, s. 18-19, 60-61, 263.
Zadanie 2. (1 pkt) Na fotografiach zamieszczonych na nast pnej stronie przedstawiono trzy monety
(awersy i rewersy). Wpisz liczby odpowiadaj ce w a ciwym podpisom monet.
1. Moneta rzymska
2. Moneta arabska
3. Moneta chi ska
4. Moneta grecka
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 3
A. ......
B. ......
C. ......
ród a: http://commons.wikimedia.org/wiki/; http://www.klaser.pl; http://www.moneta.vir.pl
Nr zadania 1. 2.
Maks. liczba pkt 1 1 Wype nia
egzaminator!Uzyskana liczba pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 4
Zadanie 3. (1 pkt) Wykonaj polecenia A, B i C, wybieraj c spo ród podanych odpowiednie nazwy bitew
stoczonych w staro ytno ci.
bitwa pod Platejami, bitwa pod Maratonem, bitwa pod Zam , bitwa pod Cherone ,
bitwa w w wozie Termopile, bitwa pod Issos
A. Podaj nazw bitwy chronologicznie pierwszej.
.......................................................................................................................................................
B. Podaj nazw bitwy, w której przeciwnikami Greków byli Macedo czycy.
.......................................................................................................................................................
C. Podaj nazw bitwy stoczonej przez Rzymian z Kartagi czykami.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 4. (1 pkt) Na podstawie fragmentów biografii i danych z tablicy genealogicznej zamieszczonej
na nast pnej stronie wype nij tabel , wpisuj c w a ciwych przedstawicieli dynastii
Rurykowiczów.
Fragmenty biografii
Imiona i przydomki
przedstawicieli dynastii
Rurykowiczów
1. Na czele wojsk Nowogrodu rozgromi armi szwedzk nad
New . Pokona Krzy aków na zamarzni tym Jeziorze
Pejpus. Po podboju Rusi przez Mongo ów by
zwolennikiem porozumienia ze Z ot Ord . Zosta
og oszony wi tym Ko cio a prawos awnego.
2. Odpar trzy najazdy wielkiego ksi cia litewskiego Olgierda
– ojca W adys awa Jagie y. Stara si wykorzysta zam t
w Z otej Ordzie i wywalczy niepodleg o . Rozgromi nad
Donem armi emira Mamaja.
3. Zlikwidowa wi kszo dzielnic, konfiskuj c dobra
przeciwników. Z królem Kazimierzem Jagiello czykiem
zawar traktat pokojowy ko cz cy ekspansj litewsk
na wschód.
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 5
Fragment tablicy genealogicznej dynastii Rurykowiczów
Na podstawie: L. Bazylow, P. Wieczorkiewicz, Historia Rosji, Wroc aw 2005, s. 568, 569; J. E. Morby,
Dynastie wiata. Przewodnik chronologiczny i genealogiczny, Kraków 1994, s. 284-285.
Nr zadania 3. 4.
Maks. liczba pkt 1 1 Wype nia
egzaminator!Uzyskana liczba pkt
Aleksander Newski
ks. nowogrodzki 1236-1252
w. ks. w odzimierski 1252-1263
Dymitr
w. ks. w odzimierski
1277-1282,
1283-1294
Andrzej
w. ks. w odzimierski
1282-1283,
1294-1304
Daniel
ks. moskiewski
ok. 1263-1303
Jerzy
ks. moskiewski 1303-1325
w. ks. w odzimierski 1318-1322
Iwan I Kalita
ks. moskiewski 1325-1340
w. ks. w odzimierski 1328-1340
Siemion Dumny
(Szymon Pyszny)
w. ks. moskiewski
i w odzimierski 1340-1353
Iwan II Pi kny
w. ks. moskiewski
i w odzimierski 1353-1359
Dymitr Do ski
w. ks. moskiewski 1359-1389
w. ks. w odzimierski 1362-1389
Wasyl I
w. ks. moskiewski
i w odzimierski 1389-1425
Wasyl II lepy
w. ks. moskiewski 1425-1462
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 6
Zadanie 5. (1 pkt) Na podstawie diagramów wykonaj polecenia A i B.
Struktura zawodowa mieszka ców miast w Polsce w XV wieku
Miasta licz ce ok. 2000 mieszka ców, np. Pozna , Warszawa
67%
7%8%
15%
3%rzemios o
handel
us ugi
produkcja rolna
inne
Miasta licz ce ok. 1000 mieszka ców,
np. Sieradz
Miasta licz ce ok. 400 mieszka ców,
np. Mi sk Mazowiecki
50%
20%
25%
2%
3%
2%
2%
50%
13%
33%
Na podstawie: Wielka historia Polski, t. 3, Kraków 1999, s. 267.
A. Wyci gnij wniosek dotycz cy relacji mi dzy liczb mieszka ców miast
i procentowym udzia em w ich strukturze zawodowej osób zatrudnionych
w rzemio le.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
B. Wyci gnij wniosek dotycz cy relacji mi dzy liczb mieszka ców miast
i procentowym udzia em w ich strukturze zawodowej osób zatrudnionych
w produkcji rolnej.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 7
Zadanie 6. (1 pkt) Wybierz element wyposa enia ko cio a, którego zdobnictwo jest charakterystyczne
dla gotyku, i uzupe nij zdanie.
A.
B.
C.
D.
ród a: http://commons/wikimedia.org/wiki; Miejsca wi te, nr 7, 2006, s. 17; Fara lubartowska, Lubartów
1997, s. 22.
Fotografi przedstawiaj c element wyposa enia ko cio a, którego zdobnictwo jest
charakterystyczne dla gotyku oznaczono liter ............... .
Nr zadania 5. 6.
Maks. liczba pkt 1 1 Wype nia
egzaminator!Uzyskana liczba pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 8
Zadanie 7. (1 pkt) W ród wymienionych faktów z historii Anglii wska dwa, które mia y miejsce
w redniowieczu. W tabeli obok tych wydarze wstaw znak „X”.
Wydarzenie Odpowiedzi
Powstanie Ko cio a anglika skiego
Dyktatura Oliviera Cromwella
Zwyci stwo wojsk Wilhelma Zdobywcy w bitwie pod Hastings
Pokonanie hiszpa skiej Niezwyci onej Armady
Powstanie parlamentu angielskiego
Zadanie 8. (2 pkt) Przeczytaj tytu y czterech rozdzia ów monografii historycznej i wykonaj polecenia.
Czeski zapalnik i pierwsze cesarskie zwyci stwo
Du ski s omiany ogie i drugie zwyci stwo cesarskie
Najazd szwedzki i trzecie zwyci stwo cesarskie
Interwencja francuska i cesarska kl ska
ród o: J.F. Noël, wi te cesarstwo, Warszawa 1998, s. 150-153.
A. Podaj nazw wojny, której dotycz rozdzia y pracy opatrzone tymi tytu ami.
.....................................................................................................................................................
B. Na podstawie w asnej wiedzy podaj nazw kraju, którego sytuacj po zako czeniu
tej wojny charakteryzuje poni szy tekst.
[…] zgin li wszyscy przywódcy […] powstania i wybitniejsi uczestnicy wojny, maj tki ich
uleg y konfiskacie, przekazano je przewa nie arystokracji i szlachcie pochodzenia
niemieckiego. [Kraj] zosta przekszta cony z niezale nego prawie królestwa w prowincj
monarchii habsburskiej. Nast pi g boki upadek kultury.
ród o: Encyklopedia szkolna. Historia, Warszawa 1993, s. 765.
Nazwa kraju: ...............................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 9
Zadanie 9. (2 pkt) Na podstawie fragmentów trzech listów w adczyni Rosji Katarzyny II, w których
komentuje ona aktualne wydarzenia w Polsce, wykonaj polecenia A i B.
ród o 1. Fragment listu Katarzyny II do Woltera
Nie znale li my innego wyj cia, by zabezpieczy nasze granice przed atakiem
konfederatów, [...] jak tylko rozszerzy te granice. Zaj cie w tych dniach D winy i Dniepru
dokona o tego: przyznasz chyba, e kto nie s ucha rozs dku, p aci za to.
ród o 2. Fragment listu Katarzyny II do Fryderyka II Wielkiego
Ze wszystkich pretendentów do korony ma najmniejsze mo liwo ci jej otrzymania, tak
wi c w konsekwencji b dzie mia zobowi zania w stosunku do tych, z r k których j otrzyma.
ród o 3. Fragment listu Katarzyny II do Aleksandra Suworowa
Znany wam z pewno ci Ko ciuszko, podburzywszy Polsk , w swych kontaktach
z potworami rz dz cymi Francj zamierza wsz dzie rozsiewa bunt na z o Rosji.
ród o: W. A. Serczyk, Poczet w adców Rosji, Londyn 1992, s. 147, 151, 158.
A. Podaj adresata listu napisanego najwcze niej przez Katarzyn II.
.......................................................................................................................................................
B. Wyja nij, o kim Katarzyna II pisze w podkre lonym fragmencie listu ( ród o 3.).
.......................................................................................................................................................
Zadanie 10. (1 pkt) W ród podanych w tabeli zda jedno jest fa szywe. Obok tego zdania napisz s owo fa sz.
1. „Wi niem Watykanu” og osi si papie , protestuj c przeciwko
okupacji Rzymu przez wojska niemieckie.
2. Encyklika Rerum novarum g osi a potrzeb solidaryzmu
spo ecznego i sta a si ideow podstaw chrze cija skiej
demokracji.
3. Sobór Watyka ski II zwo any przez papie a Jana XXIII
wprowadzi w Ko ciele katolickim liturgi w j zykach
narodowych.
Nr zadania 7. 8.A. 8.B. 9.A. 9.B. 10
Maks. liczba pkt 1 1 1 1 1 1 Wype nia
egzaminator! Uzyskana liczba pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 10
Zadanie 11. (1 pkt)
Na podstawie tre ci mapy zaproponuj dla niej tytu .
Uwaga: tytu powinien zawiera okre lenie tematu, czasu i przestrzeni (np. Dzia ania zbrojne
na terenie Generalnego Gubernatorstwa i ziem wcielonych do Rzeszy w latach 1943–1945).
Na podstawie: H. Samsonowicz, J. Tazbir, T. epkowski, T. Na cz, Polska. Losy pa stwa i narodu do 1939
roku, Warszawa 2003, s. 354.
Tytu mapy: ................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 11
Zadanie 12. (1 pkt) Przedstawiona fotografia pokazuje targ na placu za elazn Bram w Warszawie
w II po owie XIX wieku. Przeanalizuj ród o i sformu uj dwa argumenty odnosz ce si
do tre ci fotografii, które potwierdzaj czas jej wykonania.
ród o: D. Kobielski, Warszawa na fotografiach z XIX wieku, Warszawa 1982, s. 176.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Nr zadania 11. 12.
Maks. liczba pkt 1 1 Wype nia
egzaminator!Uzyskana liczba pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 12
Zadanie 13. (2 pkt) Zapoznaj si z wykresem i wykonaj polecenia A i B.
Imigracja do Stanów Zjednoczonych w latach 1859–1866
154
92 92
193
248
319
176
121
0
50
100
150
200
250
300
350
1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866
rok
tys.
osó
b
Na podstawie: L. Mendelson, Teoria i historia kryzysów i cykli ekonomicznych, t. II, Warszawa 1960, s. 589.
A. Na podstawie wykresu wymie lata, w których imigracja do Stanów Zjednoczonych
by a najni sza.
.......................................................................................................................................................
B. Podaj wydarzenie polityczne w Stanach Zjednoczonych, które sta o si przyczyn
spadku imigracji.
.......................................................................................................................................................
Zadanie 14. (2 pkt) Na podstawie tekstu wykonaj polecenia A i B.
Bitwa […] przesz a do historii. Rosjanie mimo przewa aj cych si , ponie li
b yskawiczn kl sk . Dwie pi te jednostek sowieckich dosta o si do niewoli, reszta uciek a
w po piechu i bez adzie […]. Ocala a nie tylko Warszawa, ocala a nie tylko Polska.
Zwyci stwo nad Wis za ama o marsz wojsk bolszewickich na Europ . […] Bolszewicka
wizja wzniecenia rewolucji wiatowej na trupie Polski rozwia a si wtedy zupe nie. wier
tysi clecia przedtem or polski dokona podobnego rozstrzygni cia, kiedy Jan Sobieski
rozbi armi tureck pod Wiedniem.
ród o: A. Pi sudska, Wspomnienia, Warszawa 1997, s. 238.
A. Podaj nazw i dat roczn bitwy opisanej przez Aleksandr Pi sudsk .
Nazwa: ...................................................................................................................................
Data roczna: ......................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 13
B. Wyja nij, jakie podobie stwo dostrzega Aleksandra Pi sudska w znaczeniu ideowym
tej bitwy i odsieczy wiede skiej dla dziejów Europy.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 15. (2 pkt)
Przeczytaj wiersz Mariana Piechala o wydarzeniach w jednym z pa stw
socjalistycznych po II wojnie wiatowej i wykonaj polecenia A i B.
Jak to? Wi c kwiaty pod pomnikiem
tego, co zwa si Bem, to zbrodnia –
e trzeba by o ci te kwiaty,
ten kwiat narodu, kos ognia?
Wi c ni mi krwi i kul ig ami
trza zszywa sztandar socjalizmu
i stawa murem z dzia i czo gów
mi dzy Ide a Ojczyzn ?
Czy by si tak sens mowy ludzkiej
w przek adzie na w gierski zmieni ,
e trzeba by o go przywraca
j zykiem strza ów i p omieni?
ród o: Informator. Wystawa [...], Muzeum Historyczne m.st. Warszawy 2006.
A. Podaj miejsce i czas wydarze (nazw pa stwa i dat roczn ), o których opowiada
wiersz.
Nazwa pa stwa: ...................................................................................................................
Data roczna: ........................
B. Spo ród przedstawionych ni ej wydarze z XIX wieku wypisz dwa, w których
uczestniczy bohater wymieniony w wierszu.
powstanie listopadowe, powstanie styczniowe, rewolucja lipcowa,
wojna krymska, Wiosna Ludów
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Nr zadania 13.A. 13.B. 14.A. 14.B. 15.A. 15.B.
Maks. liczba pkt 1 1 1 1 1 1 Wype nia
egzaminator! Uzyskana liczba pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 14
TEMAT: PRZEMIANY W GOSPODARCE OD STARO YTNO CI
DO XX WIEKU
Cz II – Analiza róde wiedzy historycznej (10 punktów)
Zapoznaj si z materia ami ród owymi ( ród a A-K). Nast pnie wykonaj polecenia
zamieszczone w arkuszu odpowiedzi (zadania 16-25).
ród o A Uprawa roli w Delcie [Nilu] wed ug greckiego historyka Herodota
Herodot, Dzieje, ks. II, 14, [w:] S. Sprawski, G. Chomicki, Staro ytno . Teksty ród owe, komentarze
i zagadnienia do historii w szkole redniej, Kraków 1999, s. 16.
[Mieszka cy Delty] […] z najmniejszym trudem zbieraj plony z ziemi: wszak nie potrzebuj
si biedzi , eby p ugiem rozrywa bruzdy albo kopa , […] ka dy obsiewa swoj rol
i wypuszcza na ni winie, a kiedy one wdepta y nasienie w ziemi , oczekuje niw […].
ród o B Porady dla rolnika zawarte w poemacie greckiego poety Hezjoda
Hezjod, Prace i dnie, [w:] S. Sprawski, G. Chomicki, Staro ytno . Teksty ród owe, komentarze i zagadnienia
do historii w szkole redniej, Kraków 1999, s. 75-76.
Pomy l, jak pozby si n dzy i g odu unikn niedoli.
Za ó wpierw dom i we on , kup wo y do pracy na roli.
Potem o sprz t si postaraj, by wszystko mia w domu u siebie,
eby do innych nie chodzi , daremnie ich prosz c w potrzebie. […]
Módl si , gdy ora zaczynasz, gdy p uga trzymaj c uchwyty
Wo y pop dzasz biczyskiem ci gn ce p u ysko pasami.
W lad niechaj kroczy z tob m ody niewolnik z grabiami,
Ptactwo niech ra nie odstrasza i ziarna niech ziemi powleka.
ród o C egluga po Eufracie opisana przez greckiego historyka Herodota
Herodot, Dzieje, ks. I, 194, [w:] S. Sprawski, G. Chomicki, Staro ytno . Teksty ród owe, komentarze
i zagadnienia do historii w szkole redniej, Kraków 1999, s. 49.
[…] statki, które jad rzek w dó do Babilonu, s ca kiem okr g e i ze skóry. Mianowicie
w kraju Arme czyków, którzy mieszkaj powy ej Asyrii, cinaj oni wierzby, z których
sporz dzaj szpongi okr tów; doko a nich naci gaj od zewn trz ubezpieczaj ce skóry […]
[i] wype niaj je trzcin ; p dz tak ca y ten statek, obci ony towarami rzek w dó ; przewo
na tych statkach g ównie beczu ki z drzewa palmowego, nape nione winem. […] Skoro
eglarze przyb d do Babilonu i wy aduj swój towar, sprzedaj zaraz […] szpongi statku
i ca trzcin […]. Albowiem przeciw pr dowi rzeki jecha niepodobna, gdy jest ona rw ca
[...].
szponga – deska u yta do spojenia konstrukcji
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 15
ród o D Prawo dla miasta Krakowa nadane przez W adys awa okietka w 1306 roku
[w:] Teksty ród owe do nauki historii w szkole, nr 8, Warszawa 1959, s. 19.
[…] aby […] kupcy [jad cy] z W gier lub ze S cza, lub z jakichkolwiek innych miejsc
z miedzi i innymi towarami […] ich w kraju rozprowadza nie mieli, je li przedtem
wymieniona mied i towary do Krakowa sprowadzone nie zosta y z o one na sk adzie i tam e
naszym mieszczanom krakowskim sprzedane […].
ród o E Dokument rady miasta Frankfurtu z 1432 roku
[w:] Teksty ród owe do nauki historii w szkole, nr 8, Warszawa 1959, s. 14-15.
Mistrzowie cechu tkaczy we ny we Frankfurcie postanowili w interesach cechu okre li , jak
ilo sukna ma prawo ka dy rzemie lnik wyprodukowa i zanie na targ. Odczytali swój spis
i prosili rad o zatwierdzenie go […]. Rada zezwoli a […] na ustanowienie nast puj cej
zasady: aden mistrz nie ma prawa wyrabia […] wi kszej ilo ci sukna, ni to na niego
przypada o. Ka dy, kto naruszy to postanowienie, […] p aci kar w wysoko ci 5 grzywien
od sztuki sukna. […] Za liczby wyrobu sukna na jarmark przez mistrzów cechowych s
nast puj ce: 11 ludzi wyrabia po 30 sztuk, 22 ludzi – po 24 sztuki, 10 ludzi – po 16 sztuk
[…].
ród o F Ludwik Krzywicki o spo ecznych skutkach inflacji
[w:] Wielka historia Polski, t. 9, Kraków 2003, s. 118.
Ludwik Krzywicki (1859–1941) – socjolog, ekonomista, polityk
W ko cu lata roku 1920 jeden z osadników otrzyma od Okr gowego Inspektoratu Pomocy
Rolnej we Lwowie 12 koni i wystawi za nie skrypt d u ny na kwot 1 200 000 marek
polskich (mkp), co odpowiada o mniej wi cej ówczesnej warto ci 12 koni na rynku. D ug by
niezwaloryzowany i pozosta nim a do sp aty w grudniu 1923 roku. Osadnik zwróci
Bankowi Rolnemu jak nale a o: 1 200 000 mkp, czyli tak kwot , za któr w ko cu grudnia
1923 roku mo na by o naby co najwy ej 1 kg mi sa. A wi c za dwana cie koni jeden
kilogram mi sa! Post powanie takie by o bodaj zasad w praktyce Skarbu. […]
Pewien w o cianin w lecie 1923 roku, chc c kupi konia, sprzedaje krow i rocznego byczka.
Suma uzyskana wystarcza a w dniu sprzeda y na kupno konia, jednak nie mog c znale
okazu odpowiedniego, ch op odk ada transakcj na inny dzie . W jednym z najbli szych
tygodni kwota poprzednia jest ju niedostateczna, wobec czego ch op sprzedaje dodatkowo
sztuk trzody chlewnej wagi 360 funtów. Jednak i ta suma nie pokrywa ceny konia. A nawet
po dodatkowej jeszcze sprzeda y ja ówki, kupno konia staje si niedo cig ym marzeniem.
Zrezygnowany w o cianin kupuje za ca sum – cztery cembrowiny do studni.
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 16
ród o G Lokalizacja Centralnego Okr gu Przemys owego oraz zu ycie energii elektrycznej,
nawozów sztucznych i elaza w tzw. Polsce A i B
Na podstawie: Wielka historia Polski, t. 9, Kraków 2003, s. 244; J. Skodlarski, Zarys historii gospodarczej
Polski, Warszawa 2005, s. 294.
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 17
ród o H Rysunek Jerzego Zaruby z 1950 roku zatytu owany Fundamenty
[w:] M. Kallas, Historia ustroju Polski X–XX w., Warszawa 2001, il. 80.
Jerzy Zaruba (1891–1971) – malarz, grafik, karykaturzysta
ród o I Fragment pracy wspó czesnego historyka Wojciecha Roszkowskiego
[w:] W. Roszkowski, Historia Polski 1914–2004, Warszawa 2005, s. 221, 223.
Na II Zje dzie PZPR w marcu 1954 roku dokonano czwartej ju korekty Planu 6-letniego.
W uchwale zjazdowej podkre lono dysproporcje w rozwoju gospodarki: niedostateczny
wzrost produkcji rolnej, niedobory artyku ów konsumpcyjnych i braki surowcowe.
Postanowiono przyspieszy rozwój rolnictwa zwi kszaj c pomoc dla gospodarstw
uspo ecznionych, zwi kszy import surowców dla przemys u lekkiego oraz podnie tempo
wzrostu produkcji w dzia ach wytwarzaj cych na potrzeby rynku. […] przesuni to nak ady
inwestycyjne z produkcji dóbr inwestycyjnych na wytwarzanie artyku ów konsumpcyjnych.
Manewr gospodarczy stawa si konieczny ze wzgl du na sytuacj rynkow […]. Poprawa
[rezultatów Planu 6-letniego] mia a by efektem nak adów pa stwowych i centralnie
sterowanego entuzjazmu, a nie usprawnie technicznych i organizacyjnych. […] Doktrynalne
preferencje dla ma o wydajnych i deficytowych PGR oraz spó dzielni […] uniemo liwia y
zwi kszenie produkcji ywno ci. […] Sytuacj pogarsza a niegospodarno partyjnych
biurokratów […] sp tanych ogromn liczb przepisów, niereagowanie gospodarki planowej
na potrzeby spo eczne oraz z a organizacja.
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 18
ród o J Udzia akumulacji
* w dochodzie narodowym Polski w latach 1950–1956
Na podstawie: W. Roszkowski, Historia Polski 1914–2004, Warszawa 2005, s. 214, 221, 223.
0
5
10
15
20
25
30
1950 1953 1955 1956
Rok
Ud
zia
ak
um
ula
cji w
do
ch
od
zie
na
rod
ow
ym
(w
%)
* akumulacja – cz dochodu narodowego przeznaczona g ównie na inwestycje
ród o K Wyniki Planu 6-letniego
Na podstawie: W. Roszkowski, Historia Polski 1914–2004, Warszawa 2005, s. 221, 222.
Plan 6-letni (1950–1955)
Wybrane wska niki Planowany
wzrost (w %)
Osi gni ty
wzrost (w %)
Dochód narodowy 112 73
Zatrudnienie 60 56
Inwestycje 140 136
Produkcja rolna 50 13
P ace realne 40 27**
**
wed ug oficjalnych danych. Natomiast Roszkowski podaje, e p ace realne w rzeczywisto ci
wzros y zaledwie o kilka procent.
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 19
ARKUSZ ODPOWIEDZI
Na podstawie róde A i B
Zadanie 16. (1 pkt) Wymie dwie ró nice w technice uprawy roli w Delcie [Egipcie Dolnym] i w staro ytnej
Grecji.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Na podstawie róde A i B oraz w asnej wiedzy
Zadanie 17. (1 pkt) Podaj najwa niejsz przyczyn ró nic w technice uprawy roli w staro ytnym Egipcie
i staro ytnej Grecji.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Na podstawie ród a C
Zadanie 18. (1 pkt) Wyja nij, dlaczego demonta statków w Babilonie by dla eglarzy konieczno ci
i w jaki sposób zmniejszano wynikaj ce z tego powodu straty.
Przyczyna demonta u statku: .....................................................................................................
......................................................................................................................................................
Sposób zmniejszania strat: ..........................................................................................................
......................................................................................................................................................
Na podstawie ród a D
Zadanie 19. (1 pkt) Podaj nazw zacytowanego prawa, które otrzyma Kraków, i wyja nij, jakie korzy ci
p yn y z jego nadania dla rozwoju rzemios a w mie cie.
Nazwa: .........................................................................................................................................
Wyja nienie: ................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
Nr zadania 16. 17. 18. 19.
Maks. liczba pkt 1 1 1 1 Wype nia
egzaminator! Uzyskana liczba pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 20
Na podstawie ród a E
Zadanie 20. (1 pkt) Oce mo liwy wp yw decyzji cechu na produkcj sukiennicz we Frankfurcie.
Uzasadnij ocen .
Ocena: ..........................................................................................................................................
Uzasadnienie: ...............................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Na podstawie ród a F
Zadanie 21. (1 pkt) Wyci gnij wniosek dotycz cy ró nych nast pstw inflacji, uwzgl dniaj c dwa przyk ady
podane w tek cie.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Na podstawie ród a G
Zadanie 22. (1 pkt) W ród podanych w tabeli zda jedno jest fa szywe. Obok tego zdania napisz s owo fa sz.
1. Budowa COP s u y a niwelowaniu ró nic mi dzy terenami Polski
gospodarczo rozwini tymi a zacofanymi.
2. Na terenie Polski B zu ywano o po ow mniej nawozów sztucznych
i elaza ni na terenie Polski A.
3. W granicach COP znalaz y si tereny o dawnych tradycjach
przemys owych oraz obszary typowo rolnicze.
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 21
Na podstawie ród a H
Zadanie 23. (1 pkt) Zinterpretuj przedstawiony rysunek.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Na podstawie róde I i J
Zadanie 24. (1 pkt) Wyt umacz, w jaki sposób zmienia si udzia akumulacji w dochodzie narodowym
w latach 1950–1956, i podaj, kto decydowa o tych zmianach.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
na podstawie róde I, J i K
Zadanie 25. (1 pkt) Oce , czy decyzje podj te w 1954 roku pozwoli y na osi gni cie planowanego wzrostu
wska ników wymienionych w tabeli. Podaj dwa czynniki, które mia y wp yw
na zaprezentowane wyniki Planu 6-letniego.
Ocena: ..........................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Czynniki:
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Nr zadania 20. 21. 22. 23. 24. 25.
Maks. liczba pkt 1 1 1 1 1 1 Wype nia
egzaminator! Uzyskana liczba pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 22
Cz III – Wypracowanie (20 punktów)
Zadanie 26. (20 pkt) Zadanie zawiera dwa tematy. Wybierz jeden z nich do opracowania.
Temat I Scharakteryzuj przemiany w gospodarce Europy w XVI–XVII w.
Temat II Scharakteryzuj sytuacj gospodarcz na ziemiach polskich w latach 1815–1914.
Wybieram temat: .............................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania 26.
Maks. liczba pkt 20 Wype nia
egzaminator!Uzyskana liczba pkt
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 23
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 24
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 25
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 26
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 27
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Egzamin maturalny z historii
Poziom rozszerzony 28
BRUDNOPIS
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl