Dr Grażyna Poraj Instytut Psychologii
-
Upload
lorenzo-romero -
Category
Documents
-
view
59 -
download
0
description
Transcript of Dr Grażyna Poraj Instytut Psychologii
Agresja jako rezultat kryzysu wychowania w rodzinie i szkole„Alarm dla przemocy i okrucieństwa rówieśniczego” – skuteczne sposoby rozwiązywania konfliktów Łódź 2006
Dr Grażyna Poraj
Instytut Psychologii
Uniwersytet Łódzki
Problematyka wystąpienia
Analiza wyników badań uczniów szkół województwa łódzkiego
Determinanty agresji Rodzina jako środowisko agresogenne Szkoła jako środowisko agresogenne Syndrom agresji u nauczycieli Identyfikacja celów agresji u młodzieży Kontrolowanie i socjalizacja agresji
1. Miejsce kontaktu z agresją i przemocą
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
%
Szkoła Podstawowa Gimnazjum SzkołaPonadgimnazjalna
Dom
Szkoła
Ulica
2. Miejsce kontaktu z agresją i przemocą
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
%
Szkoła Podstawowa Gimnazjum SzkołaPonadgimnazjalna
Dziewczęta
Dom
Szkoła
Ulica
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
%
Szkoła Podstawowa Gimnazjum SzkołaPonadgimnazjalna
Chłopcy
Dom
Szkoła
Ulica
3. Przejawy agresji w szkołach
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
%
Szkoła Podstawowa Gimnazjum SzkołaPonadgimnazjalna
Wyzywanie, przezywanie
Obmawianie, krytykowanie
Wyśmiewanie, ośmieszanie
Bicie i kopanie
4. Przejawy agresji w szkołach – z podziałem na płeć badanych uczniów
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
%
Szkoła Podstawowa Gimnazjum SzkołaPonadgimnazjalna
Chłopcy
Wyzywanie, przezywanie
Obmawianie, krytykowanie
Wyśmiewanie, ośmieszanie
Bicie i kopanie
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
%
Szkoła Podstawowa Gimnazjum SzkołaPonadgimnazjalna
Dziewczęta
Wyzywanie, przezywanie
Obmawianie, krytykowanie
Wyśmiewanie, ośmieszanie
Bicie i kopanie
5. Zjawisko fali w szkołach
0
5
10
15
20
25
30
35
40
%
Gimnazjum Szkoły Ponadgimnazjalne
Zjawisko fali
Dziewczęta
Chłopcy
6. Zachowania agresywne u nauczycieli
0
5
10
15
20
25
30
%
Szkoły Podsatwowe Gimnazjum SzkołyPonadgimnazjalne
Dziewczęta
Chłopcy
Rodzina jako środowisko agresogenne
1. Nieprawidłowe relacje pomiędzy
rodzicami i dziećmi
2. Akceptacja zachowań agresywnych i
zachęcanie do nich
3. Dostarczanie dzieciom wzorców
zachowań agresywnych
Agresja Wycofanie Zachowania prospołeczne
Średnia liczba
-4,00
-1,00
1,00
2,00
-2,00
-3,00
3,00
6,00
0,00
5,00
4,00
Krzywdzenie
Zaniedbanie
Kontrola
Wykres 3. Wpływ przemocy rodzicielskiej, zaniedbania i kontroli na zachowania prospołeczne, wycofanie i poziom agresji dzieci ( Prino i Reyrot za: Krahe 2005 )
Szkoła jako środowisko agresogenne Szkoła jako instytucja - przymus, ograniczenie samodzielności - anonimowość uczniów, rzeczowe stosunki z nauczycielami - przeciążenie uczniów, niewłaściwy proces oceniania Nieprawidłowe relacje pomiędzy uczniami a nauczycielami - brak poszanowania godności uczniów - stosowanie presji dydaktycznej - krytykowanie, ośmieszanie - brak uznania dla osiągnięć uczniów Nieprawidłowe relacje pomiędzy uczniami - manieryzm, agresja fizyczna, słowna, pośrednia
- role agresora i ofiary
Syndrom agresji u nauczycieli Motywy wyboru zawodu nauczycielskiego Charakterystyka nauczycieli o wysokim
syndromie agresji: - niska samoocena ( niezadowolenie z siebie )
- brak odporności na sytuacje trudne
- niska wrażliwość na potrzeby innych
- niska potrzeba afiliacji ( tendencja do izolowania się )
- koncentracja na sobie
- sztywność, konfliktowość
= brak szans na samorealizację zawodową
Identyfikacja celów agresji u uczniów
Przeżywanie radości ze zwyciężania
( agresja jako zabawa ) Unikanie obrażeń, przezwyciężanie strachu
( agresja jako obrona ) Wyrównywanie krzywd
( agresja jako reakcja na frustrację ) Badanie granic
( agresja jako „wywiad” - walka o władzę ) Pozyskanie zainteresowania i wsparcia
( agresja jako ukryte pragnienie miłości )
Kontrolowanie agresji Program profilaktyki agresji w szkole: - budowanie środowiska wychowawczego - gratyfikacja potrzeb psychospołecznych uczniów - ustalanie jasnych dla wszystkich reguł postępowania i ich przestrzeganie - budowanie właściwych interakcji pomiędzy nauczycielami i uczniami - wypracowywanie bezpiecznego systemu oceniania - skuteczna współpraca z rodzicami - uczenie zachowań prospołecznych
Kontrolowanie agresji
Program interwencyjny w szkole:
- diagnoza problemu w środowisku szkolnym
- identyfikacja celów agresji
- indywidualne programy interwencyjne
- stosowanie mechanizmu „przerywania roli”
- stała troska o przestrzeganie reguł ( granice
i konsekwencje w atmosferze akceptacji i
gratyfikacji potrzeb ucznia )