84

Paweł Nowak

Zauważ, że tych ostatnich 6% nie mogli już wyeliminować czy ograniczyć. Bo przecież nie mogli nie jeść. Stąd koniecz-ność pożyczki. I stąd nadal powiększające się zadłużenie.W efekcie znowu zaciskanie pasa i ograniczanie wydatków. Kolejny raz próby znalezienia oszczędności. Znów szu-kanie kolejnej pracy; jednak tym razem utrudnione, po-nieważ obecna posada Piotra jest niezwykle absorbująca: 9 do 12 godzin dziennie, nie licząc dojazdów. Kiedy w tym wszystkim szukać ofert pracy, pisać CV, odpowiadać na e-maile? Chwilami żyć się odechciewa!Mając świadomość grozy sytuacji, Piotr tym razem nie wahał się, żeby poprosić o wsparcie na pokrycie deficy-tu. Oczekiwał kwoty, która pomogłaby mu na około pół roku. Pozwoliłoby to utrzymać budżet w równowadze, co w efekcie dałoby Piotrowi odetchnąć i ułatwiło proces po-szukiwania kolejnej, lepszej pracy.

Prośba o wsparcie— Więc próbowałeś wszystkiego, co możliwe, żeby ogra-niczyć wydatki, i… — zawiesiłem głos, zachęcając Piotra do rozwinięcia tematu. Podjął go:— Tak, próbowałem: obcięliśmy wydatki na książki, kino, teatr, ubrania, buty, leki. Tankujemy tylko za określoną kwotę, jak w telefonie na kartę; nie wyjeżdżamy, nie odwie-dzamy rodziny, nie naprawiamy uszkodzeń koło domu itp. Przeczytałem w kilku książkach o wychodzeniu z długów, rady okazały się bezużyteczne. Nie mam już pomysłów, co

85

Rozdział 4. Jak to zatrzymać

jeszcze mogę zrobić. Chyba tylko pożyczyć na przetrwanie — dało się słyszeć nutę rezygnacji w jego głosie.— Rozumiem, że stąd pomysł spotkania ze mną. Że niby mam z czego.— Tylko ty nam zostałeś. Ostatnia deska ratunku — tym razem Piotr uśmiechnął się smutno.— Dobrze. Wiemy już sporo o przyczynach i naturze twoich problemów. Myślę, że wystarczająco, żeby coś z nimi zrobić. Jednak zanim pójdziemy dalej, potrzebujesz jeszcze wiedzy, jak z nich wyjść. Dlatego zajmijmy się twoimi finansami.— Dobrze, co powinienem wiedzieć?— Musisz znać podstawy. To, co z nich najważniejsze, to…Tu nastąpił mini wykład z końcówki części pierwszej tej pu-blikacji: o aktywach, pasywach, o procesach ewolucji finan-sów osobistych, o zagrożeniach i pułapkach, w które czasem wpadamy, kiedy nie jesteśmy ich świadomi. O kłopotach, któ-re mogą stąd wynikać i o sposobach radzenia sobie z nimi.

Nagłe zdziwienie— Twierdzisz więc, że istnieje sposób inny niż kolejna po-życzka, żeby naprawić moją sytuację?— Oczywiście. Zgodnie z zasadą odpowiedzialności: jeśli twoje decyzje z przeszłości doprowadziły cię do obecnej sytuacji, Twoje dzisiejsze decyzje mogą odwrócić skutki decyzji wcześniejszych. Tylko muszą być odpowiednie. Dlaczego?

86

Paweł Nowak

Przyjrzyjmy się ponownie strukturze wydatków Piotra: 94% to wydatki stałe, 6% to konsumpcja bieżąca. Jeśli masz swo-bodę dysponowania własnymi środkami jedynie w odnie-sieniu do 6% ich wysokości, to trochę mało. Nawet gdybyś wydatki te sprowadził do zera, co w ogóle nie jest możliwe, efekt, jaki osiągniesz będzie znikomy. Nie tędy więc droga.— Jak więc mam oszczędzać, na wydatkach stałych? — Piotr nie krył zdumienia.— Tak, na wydatkach stałych — odpowiedziałem z całą mocą.— Ale wydatki stałe są… stałe, jak mam je ograniczyć? — nie dawał za wygraną Piotr.— Piotrze, fundamenty twoich finansów są chore, więc twoja sytuacja ma charakter fundamentalny. To nie jakieś tam chwilowe problemiki. Jeśli zgodzisz się z tym, zrozu-miesz, że tylko działania o charakterze fundamentalnym mogą ją zmienić. Wszystkie inne nie dadzą żadnego efek-tu. Powiększysz tylko długi.— Jak to, nie rozumiem! Mam może podnieść dochody, wziąć drugi etat?! Kiedy, już z tym się nie „wyrabiam”! To nie jest możliwe! Jak mam to zrobić? — Piotr nie krył wzburzenia.— Tym razem nie tędy droga. Przez prawie piętnaście lat stopniowo udawało ci się powiększać swoje dochody i do czego cię to doprowadziło? Dobrze jest zwiększać dochody, nawet tak trzeba, lecz musisz przy tym wiedzieć, jak nimi dysponować. Tobie brakuje elementarnej wiedzy

87

Rozdział 4. Jak to zatrzymać

o ich funkcjonowaniu, i jeśli tego nie zmienisz, jeśli nie naprawisz fundamentów, zwiększanie dochodów odroczy tylko wyrok. To pewne.— Więc co mam robić? Nadal nie rozumiem.— Ujmę to inaczej: twoja obecna sytuacja finansowa jest rezultatem decyzji finansowych, jakie podejmowałeś w przeszłości. Nabywałeś tylko pasywa. Z każdym skład-nikiem pasywów wiązały się jakieś wydatki na ich obsłu-gę. I to wydatki o charakterze stałym lub prawie stałym. Widać to po strukturze twoich wydatków: 94% to właśnie wydatki, które wziąłeś sobie na głowę, nabywając składni-ki pasywów. To właśnie jest jedna z fundamentalnych za-sad ewolucji Twoich finansów. Ty dotarłeś do…— Dna? — szybko wtrącił Piotr, chcąc mnie uprzedzić.— Nie, nie do dna. Powiedziałbym, że do granicy możli-wości. Bardziej już nie można. W tej sytuacji nawet drobne wahnięcia w dochodach twoich czy twojej żony powodują utratę płynności, czyli brak możliwości regulowania zobo-wiązań na bieżąco, ale to już wiesz.— Chyba zaczynam chwytać, o co w tym chodzi; rozu-miem, że zamiast uzupełniać deficyt, żeby przetrwać, na-leży zacząć redukować stałe obciążenia, tak?— Właśnie tak. To jest właśnie pole do kreatywnego oszczędzania. Bo pomyśl: jeśli nie wszystko wydajesz i zo-staje ci trochę na koniec miesiąca, co za filozofia oszczę-dzać? Wystarczy powstrzymać się od wydawania. Jeśli nie masz z czego oszczędzać (żebyś tylko wiedział, od ilu osób

Paweł Nowak

to słyszałem), wtedy oszczędzanie to dopiero wyzwanie. A ile frajdy, jeśli się uda. To jak? Podejmujemy próbę zna-lezienia oszczędności w twoim budżecie?— Dobrze — ponownie słychać było rezygnację w głosie Piotra. — Niech tak będzie. Tylko ja nie wiem, co to zna-czy i jak się do tego zabrać.— Właśnie po to znalazłeś się u mnie, a to już moja spe-cjalność. Zaczniemy od szczegółowej analizy poszczegól-nych pozycji wydatków stałych i zastanowimy się, co moż-na z nimi zrobić.— Więc do roboty! — Piotra ogarnął zapał.— Do roboty — zgodziłem się.Analizując wydatki, ujawniliśmy w budżecie Piotra to, co przeszło nasze najśmielsze oczekiwania. Wprawdzie wie-działem, że w każdym budżecie istnieją możliwości oszczę-dzania, jednak teraz ich skala zaskoczyła nawet mnie.Ciebie także zaskoczy, tym bardziej jeśli odniesiesz nasze pomysły do własnego budżetu. Życzę Ci tego.

http://czwarta-droga-przelom.zlotemysli.pl