Chód fizjologiczny
17
Transcript of Chód fizjologiczny
Definicja chodu
"Rytmiczne gubienie i odzyskiwanie równowagi w zmieniających się na przemian fazach podporu i przenoszenia" [1]
„Fizjologiczny chód charakteryzuje się skoordynowanymi, powtarzalnymi ruchami kończyn i tułowia, których celem jest przemieszanie ciała w pozycji pionowej przy najmniejszym wydatku energetycznym” – [2]
Determinanty chodu
1) Stabilność w fazie podporu2) Przeniesienie stopy nad podłożem3) Ustawienie stopy w fazie Terminal-Swing (koniec fazy
przenoszenia)4) Właściwa długość kroku5) Zachowanie energii
1-3 � stabilizacja i bezpieczeństwo4 � szybkość chodu5 � wydajność chodu
Warunki ekonomicznego choduChód jest najbardziej ekonomiczny, gdy osoba potrafi w
prawidłowy sposób przenosić ciężar ciała na obie kkd.
� Możliwość przenoszenia ciężaru ciała do przodu
� Wymagane zakresy ruchów stawów kończyn i kręgosłupa (wyprost i rotacja tułowia)
� Dostateczna siła mm� Koordynacja ruchowa� Motywacja
Fazy chodu
1) Faza podporu ( 60%) � f.podwójnego podporu2) Faza wykroku (40%)
Podfazy chodu
1. Initial contact IC (kontakt pięty) - moment, w którym pięta styka się z podłożem
2. Loading response LR (faza amortyzacji) - położenie całej stopy i przejęcie ciężaru ciała przez nią
3. Mid Stance MSt (środkowa faza podparcia) - tułów stopniowo jest przenoszony ponad stopą do przodu
4. Terminal Stance TS (oderwanie pięty) - pięta się podnosi i ciężar zostaje przeniesiony na przodostopie.
5. Pre-Swing PSw (przed przenoszenie) - ciężar ciała zostaje przeniesiony na drugą stronę ciała. Kd jest odciążona i rozluźnia się w stawie biodrowym i stawie kolanowym.
6. Initial Swing ISw (oderwanie palców) - stopa odrywa się od podłoża i rozpoczyna się ruch do przodu.
7. Mid – Swing MSw (środkowa faza przenoszenia) - kd jest przenoszona do przodu i wyprzedza kd podporową
8. Terminal Swing TSw (koniec fazy przenoszenia) - ruch uda do przodu zostaje zahamowany, kolano prostuje się, a noga przygotowuje się do przejęcia ciężaru ciała.
Stabilność w fazie podporu
� Stopa ustabilizowana na podłożu� Zgięcie w stawie skokowym umożliwia ruch postępowy ciała
w przód
� Możliwość przetoczenia stopy� Stabilność tułowia (ruch kkg)� Poczucie równowagi
1) IC-biodro: 25º zg., wyp./ ekscentryczna-kolano: 0º-st.sk.-gol.: 0º zg. grzb./ izometryczna
Główne problemy� Osłabione zginacze grzbietowe stopy.� Utrata mobilności zgięcia grzb. stopy.
Stabilność w fazie podporu
2. LR (faza amortyzacji)- biodro: 25ºzg., wyp., rot. zew. / ekscentryczna- kolano: 15º,zg., wyp./ ekscentryczna- st.sk.-gol.: 10º zg. podesz., wyp./ ekscentryczna
Główne problemy:� Przeprost w stawie kolanowym.� Miednica skierowana do tyłu.� Utrata kontroli osi w k. dolnej. � Niedostateczne przeniesienie ciężaru ciała na kd
3.Mid Stance MSt (środkowa faza podparcia)- biodro: 0º, odwodz. /koncentryczna- kolano: 0 º, wyp. /ekscentryczna- st.sk.-gol.: 5 º zg. grzb., zg. podesz./ ekscentryczna
Główne problemy:� Objaw Trendelenburga.� Przeprost w stawie kolanowym.� Brak dostatecznego przeniesienia ciężaru
Stabilność w fazie podporu4.Terminal Stance TS -biodro: 20º, wyp., rot. wew.-kolano: 0 º-st.sk-gol: 10 º zg. grzb./koncentryczna
Główne problemy:� Brak mobilności w st. biodrowym, w górnym st. skokowym i st. palców.� Osłabienie m. trójgłowego łydki.
Przeniesienie stopy
� Odpowiednie zgięcie i st.sk-g, kolana i biodra kd w wymachu� Stabilność w fazie podporu� Odpowiedni układ st.biodrowego i miednicy w pozycji stojącej
Przeniesienie stopy
5. Pre - Swing PSw (przed przenoszenie)
- biodro: 0º, zg. /koncentryczna- kolano: 40 º, zg. /koncentryczna
- st.sk.-gol.: 20 º zg. podeszwowe
Główne problemy:� Niedostateczne przeniesienie ciężaru na nogę podporową po drugiej stronie.� Miednica skierowana w tył i w górę.
6. Initial Swing ISw (oderwanie palców)
- biodro: 15 º, zg. /koncentryczna- kolano: 60 º, zg. koncentryczna-st.sk.-gol.: 10 º zg. podesz., zg. grzb. /koncentryczna
Główne problemy:� Osłabienie zg. grzb. stopy.� Brak zawieszenia kończyny dolnej na mięśniach tułowia
Przeniesienie stopy
7. Mid – Swing MSw (środkowa faza przenoszenia)
� Noga jest przenoszona do przodu i wyprzedza nogę podporową.� - biodro: 25º, zg. /koncentryczna� - kolano: 25 º, zg. /koncentryczna
� - st.sk.-gol.: 0 º, zg. grzb. /izometrycznaGłówne problemy:� Miednica skierowana w tył i w górę.� Szuranie stopą
Ustawienie stopy w końcowej fazie przenoszenia
8. Terminal Swing TSwRuch uda do przodu zostaje zahamowany, kolano prostuje się, a noga przygotowuje się
do przejęcia ciężaru ciała.- biodro: 25º, zg.
- kolano: 0 º, zg. /ekscentryczna-st.sk.-gol.: 0 º zg. grzb. /izometryczna
Główne problemy:� Brak selektywnego zg. grzbietowego stopy.� Utrata mobilności w górnym stawie skokowym.� Ograniczenie elastyczności mięśni kulszowo-goleniowych.
Ustawienie stopy w końcowej fazie przenoszenia
� Neutralne ułożenie pięty (valgus/ varus)� Przygotowanie stabilizacji biodra i kolana� Zgięcie grzbietowe stopy� Stabilność w fazie podporu
� Przeniesienie stopy
Długość krokuUzależniona jest od :- wyprostu w st.kolanowym w wyniku wymachu- wyprostu w st.kolanowym po przeciwnej stronie ciała w fazie podporu- odpowiedniego zgięcia w st.biodrowym
- odpowiedniego wyprostu w st.biodrowym po przeciwnej stronie ciała- rotacji miednicy w pł.poprzecznej- stabilności w fazie podporu- przeniesienia stopy
Zachowanie energii
Chód jest najbardziej ekonomiczny, gdy pacjent potrafi w prawidłowy sposób przenosić ciężar ciała na obie kończyny.
Dodatkowo :- jak najmniejsze obciążenie stawów
- optymalizacja środka ciężkości- prawidłowa praca mięśni (przekazywanie energii między segmentami, mięśnie jako
liny – więzy, zachowanie energii w czasie, praca wydłużenie-skurcz-skrócenie)- amortyzacja drgań i zderzeń z podłożem
Cd nastąpi …
