Filtry Denoxtronic. Moc materiału filtracyjnego - Robert Bosch GmbH · 2020. 7. 17. · Bosch...

ENV – płyn hamulcowy nowej generacji| strona 14

Redundancja – klucz do zautomatyzowanych jazd

| strona 21

Bosch AutospecKwartalnik Bosch | www.motobosch.pl | www.warsztatybosch.pl

Szkolenia techniczne Boscha z dofinansowaniem

| strona 4

Zeskanuj QR kod i przeczytaj magazyn

„Autospec” online

Filtry Denoxtronic. Moc materiału filtracyjnego

Strona 8

wio

sna

| 201

9 N

r 1/

71

2 Spis treści nr 1/71 Bosch Autospec

Projekt i realizacja: www.aude.pl

MAGAZYN BOSCH AUTOSPEC REDAGUJE DZIAŁ CZĘŚCI SAMOCHODOWYCH I WYPOSAŻENIA WARSZTATOWEGO FIRMY ROBERT BOSCH SP. Z O.O.

Wiosna, ach to ty! A wraz z jej na-dejściem Bosch ponownie przypo-mni kierowcom, dlaczego po zimie ważne jest sprawdzenie i wymiana tarcz i klocków hamulcowych oraz filtrów kabinowych. Po raz kolejny przeprowadzimy kampanie w TV i Internecie. W sekcji Szkolenia informujemy o tym, jak uzyskać dofinansowanie na szkolenia techniczne Boscha.Świeca żarowa jest niezbędnym elementem silników Diesla, który przyspiesza wzrost temperatury w cylindrze, redukując emisję za-nieczyszczeń silnika oraz zapewnia-jąc jego bezproblemowy rozruch. Diagnozie i usuwaniu przyczyn ty-powych uszkodzeń świec żarowychpoświęciliśmy wstęp do plakatu.Filtry Denoxtronic to produkty, które w tym numerze rozłożyliśmy na czyn-niki pierwsze. O tym, co jest ważne przy ich opracowywaniu i produkcji, opowiada inżynier z fabryki Boscha.Na zakończenie – redundancja. Czym jest i dlaczego ma kluczowe znacze-nie dla zautomatyzowanych jazd.

DRODZY CZYTELNICY

02-231 Warszawa, ul. Jutrzenki 105, tel. (022) 715 40 00www.motobosch.pl, www.warsztatybosch.pl

Zespół redakcyjny: Artur Chrust, Robert Dzierżanowski, Łukasz Kałucki, Marcin Kiełczewski, Maciej Krzyczkowski, Maciej Łuczyński, Tomasz Maciejasz, Tomasz Miluski, Tomasz Nowak, Ewa Peresada, Zbigniew Pilewski, Jacek Pochopień, Jacek Pudło, Iwona Rokicka, Anna Stryjska, Marcin Stępień, Anna Wilanowska, Tomasz Zawalski.

Aktualności

03 Wiosenne kampanie Boscha

Szkolenia

04 Uzyskaj nawet 100% dofinansowania na szkolenia techniczne Boscha

Bosch na pokładzie

06 Pięciokrotny mistrz Europy stosuje technologię Boscha

07 BMW X4

Produkty

08 Filtry Denoxtronic: moc materiału filtracyjnego

10 Co oznaczają numery skrócone wycieraczek?

11 Diagnoza i usuwanie przyczyn typowych uszkodzeń świec żarowych

Plakat

12 Świece żarowe

Produkty

14 ENV – płyn hamulcowy nowej generacji

Diagnostyka

15 Nowa generacja urządzeń Boscha do obsługi klimatyzacji

Technologia

16 Szerokopasmowe sondy lambda

17 Brak śrub w zestawie rozrządu do silników 2.0 FSI/TSI

18 Bosch poszerza ofertę jednokierunkowych sprzęgieł alternatora

Bosch Car Service

20 Czas to pieniądz – profesjonalny serwis samochodowy

Technika

21 Redundancja – klucz do zautomatyzowanych jazd

JEŚLI CHCESZ PRZECZYTAĆ BIEŻĄCY NUMER „BOSCH AUTOSPEC” ONLINE, ZESKANUJ QR KOD.

3Aktualności

CZYSTE POWIETRZE W SAMOCHODACH ALERGIKÓWWiosną i latem nasila się pylenie, któ-re u alergików powoduje wzmożone swędzenie skóry, łzawienie oczu oraz kichanie. Objawy te są szczególnie niebezpieczne podczas prowadzenia samochodu, np. w czasie kichnięcia często zamykamy oczy, co powoduje przejechanie nawet kilkunastu metrów bez kontroli sytuacji na drodze. Pyłki i alergeny kumulują się we wnę-trzu samochodu, dlatego warto zwrócić uwagę klientów na jakość powietrza w pojeździe i zachęcić ich do wymiany filtra kabinowego na antyalergiczny filtr kabinowy Filter+. Kluczową rolę odgry-wają w nim ultracienkie mikrowłókna

Wiosenne kampanie Boscha

oraz dodatek srebra, dzięki którym ma on również właściwości antybak-teryjne i antysmogowe.

WŁAŚCIWA ODLEGŁOŚĆ TO KWESTIA BEZPIECZEŃSTWAUkład hamulcowy jest najważniejszym elementem bezpieczeństwa w pojeź-dzie. Jego regularne serwisowanie oraz wymiana elementów eksploatacyjnych zwiększają bezpieczeństwo kierowcy, pasażerów oraz pozostałych uczestni-ków ruchu drogowego. Po raz kolejny przypominamy o przeglą-dzie auta, szczególnie przed dłuższymi podróżami wakacyjnymi.

Iwona Rokicka, Anna Wilanowska

Bosch zaprezentował nowy samo-chód koncepcyjny na targach elek-troniki użytkowej w Las Vegas.Minimalistyczne wzornictwo, futury-styczna powłoka zewnętrzna z ekranów i szkła oraz przestronne wnętrze – tak można by opisać nowoczesny budynek,

Bosch Autospec nr 1/71

ale w rzeczywistości chodzi o nową klasę pojazdów do przewozu osób, tzw. shuttles. Wkrótce samochody bez kierowcy, przeznaczone do przewozu osób i wy-posażone w napęd elektryczny, będą w pełni zintegrowane z otoczeniem i będą niemal bezszelestnie poruszać się po centrach miast. Już w roku 2020 tylko w Europie, USA i Chinach na dro-gach znajdzie się około miliona takich

Mobilna przyszłość według Boscha

pojazdów, a do roku 2025 – 2,5 miliona (źródło: Roland Berger). Każdy centymetr kwadratowy samocho-du koncepcyjnego Boscha jest naszpi-kowany technologią – od napędu elek-trycznego i czujników, zapewniających ogląd otoczenia w zakresie 360 stopni, aż po sterowanie funkcjami łączności z Internetem i komputerami w pojeździe.

Łukasz Kałucki

>> WIĘCEJ INFORMACJI ZNAJDZIECIE NA STRONACH: FILTRYBOSCH.PL ORAZ HAMULCEBOSCH.PL

KAMPANIE W TELEWIZJI ORAZ INTERNECIE

W marcu rozpoczęła się kampa-nia zachęcająca do wymiany filtra kabinowego na nowy filtr Filter+, który zatrzymuje alergeny, bakte-rie i smog, zanim przedostaną się do wnętrza auta. Kolejna kampania, która rozpocznie się w maju, będzie miała na celu zwrócenie uwagi kierowców oraz pracowników warsztatów na sprawdzenie stanu układu hamulcowego przed wakacjami.

Wiosną Bosch ponownie przypomni kierowcom, dlaczego po zimie ważne jest sprawdzenie i wymiana tarcz i klocków hamulcowych oraz filtrów kabinowych. Po raz kolejny przeprowadzimy kampanie w TV i Internecie.

4 Szkolenia nr 1/71 Bosch Autospec

Uzyskaj nawet 100% dofinansowania na szkolenia techniczne Boscha

W 2019 roku urzędy pracy w całej Polsce otrzymały budżet w wysokości ponad 180 000 tys. zł na cele szkoleniowe. Pieniądze zostaną przeznaczone na dofinansowanie m.in. szkoleń technicznych z Krajowego Funduszu Szkoleniowego.

Warto jak najszybciej przygotować wniosek. Pomożemy we wszystkich formalnościach – od doboru szkoleń do wypełnienia i uzasadnienia wniosku.

KTO MA PIERWSZEŃSTWO W OTRZYMANIU ŚRODKÓW?Priorytetem wydatkowania środków Krajowego Funduszu Szkoleniowego w roku 2019 zgodnie z decyzją Mini-sterstwa Rodziny, Pracy i Polityki Spo-łecznej są m.in.:

▶ wsparcie kształcenia ustawiczne-go w zidentyfikowanych w danym powiecie lub województwie za-wodach deficytowych (na portalu https://barometrzawodow.pl, „mechanik pojazdów samochodo-wych” jest zawodem o stałym lub wzrastającym poziomie zapo-trzebowania, serwisy należące do sieci Bosch Service spełniają to kryterium);

▶ wsparcie kształcenia ustawicznego

JAKA JEST MOŻLIWA WYSOKOŚĆ DOFINANSOWANIA

▶ W przypadku mikro- przedsiębiorstw (do dzie-sięciu osób zatrudnionych) – można uzyskać 100% dofinansowania na szkolenia, ale nie więcej niż do wyso- kości 300% przeciętnego wynagrodzenia w danym roku na jednego uczestnika.

▶ Pozostałe przedsiębiorstwa mogą otrzymać dofinansowanie w wysokości 80% poniesionych kosztów.

5SzkoleniaBosch Autospec nr 1/71

osób, które nie mają świadectwa dojrzałości;

▶ wsparcie kształcenia ustawiczne-go osób po 45. roku życia.

JAK UZYSKAĆ ŚRODKI?Pracodawca musi złożyć wniosek o przyznanie środków z KFS na kształ-cenie ustawiczne do powiatowego urzędu pracy właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy albo miejsce prowadzenia działalności. W pierwszej kolejności należy spraw-dzić w PUP, od kiedy rozpoczyna się nabór wniosków (w ubiegłym roku w większości urzędów program ruszył w lutym), a następnie trzeba pobrać wniosek wraz z załącznikami. Dokumenty powinny być dostępne zarówno w wersji papierowej, jak i do pobrania ze strony internetowej PUP.

BOGATA OFERTA SZKOLENIOWA BOSCHACentrum Szkoleniowe Boscha realizuje szkolenia z zakresu diagnostyki silni-ków benzynowych oraz Diesla, układów komfortu oraz diagnostyki pojazdów ciężarowych (w tym diagnostyka ukła-dów zasilania, systemów hamulcowych,

oczyszczanie spalin). Dużym zaintere-sowaniem cieszą się również szkolenia z diagnostyki pojazdów osobowych, w tym szkolenia „Hybrydowe układy napędowe” i „Przeprogramowanie ste-rowników pojazdów zgodnych z normą Euro 5 i Euro 6, PassThru”.Dla doradców serwisowych i pracow-ników punktów obsługi klienta propo-nujemy cykl szkoleń:

▶ Podstawy obsługi silników ben-zynowych i układów klimatyzacji oraz dokumentacja ESI;

▶ Podstawy obsługi silników Diesla oraz dokumentacja ESI;

▶ Podstawy napraw komponentów CR oraz dokumentacja ESI.

Harmonogram szkoleń wraz ze szcze-gółowymi informacjami dostępny jest na stronie www.szkoleniabosch.pl Firma Bosch spełnia wymagania sta-wiane dostawcom usług szkoleniowych w ramach funduszy KFS:

▶ posiadamy certyfikat ISO 9001:2015;

▶ akredytacja ministra edukacji narodowej potwierdza wysoką jakość szkoleń technicznych;

▶ wzór zaświadczenia o ukończeniu szkolenia jest zgodny z wymogami urzędów.

Serdecznie zapraszamy do Centrum Szkoleniowego Boscha.

Magdalena Osiadacz

OSOBY ZAINTERESOWANE ZAPRASZAMY DO KONTAKTU: TEL. 022/715‒45‒67 LUB E-MAIL: [email protected]

6 nr 1/71 Bosch Autospec6

Pięciokrotny mistrz Europy stosuje technologię Boscha

BOSCH W CIĘŻARÓWCE JOCHENA HAHNA

▶ Alternator ▶ Akumulatory ▶ Czujnik położenia wału

korbowego ▶ Czujnik położenia wałka

rozrządu ▶ Układ wtryskowy oleju

napędowego z jednostką sterującą EDC7U i pompowtryskiwaczami

▶ Filtr paliwa ▶ Bezpieczniki ▶ Czujnik ciśnienia

w kolektorze dolotowym ▶ Filtr oleju ▶ Przekaźniki ▶ Wielorowkowe paski klinowe ▶ Pióra wycieraczek

Jochen Hahn mistrzem Europy w wyścigach ciężarówek ETRC 2018. Ósma i ostatnia runda ubiegłorocz-nych Mistrzostw Europy Truck Racing Championship FIA (ETRC) odbyła się

„We wszystkich czterech wyścigach osiągnęliśmy pozycje na podium zarów-no w ramach mistrzostw kierowców, jak i mistrzostw drużyn, co potwierdza naszą niezwykłą regularność” – powie-dział Hahn. Wraz z rodziną podzięko-wał za wsparcie swojemu zespołowi oraz sponsorom i partnerom. „Bez nich to wszystko nie byłoby możliwe” – oświadczył nowy mistrz Europy. W firmie Bosch cieszymy się i jeste-śmy dumni, że mogliśmy przyczynić się do tego wielkiego sukcesu dzięki naszym technologiom. Serdecznie gratulujemy zwycięzcom!

opracował: Łukasz Kałucki

w pełnym słońcu na torze Circuito del Jarama w San Sebastián de los Reyes na północ od Madrytu. Wyścigi obej-rzało 27 000 widzów.Jochen Hahn zapewnił sobie piąty tytuł już tydzień wcześniej na torze Circuit Bugatti w Le Mans. Zajął najwyż-szą pozycję w klasyfikacji kierowców i – wraz ze swoją koleżanką z drużyny Steffi Halm – również w klasyfikacji drużynowej jako zespół „Die Bullen von IVECO Magirus” („byki z IVECO Magirus”).Mimo wcześniejszych wygranych Hahn i jego zespół nie odpuścili. Podczas ca-łej serii wyścigów w Jaramie pokazali, że naprawdę zasługują na te tytuły.

Po 7. rundzie wyścigu FIA ETRC w Le Mans wynik był jasny: Jochen Hahn będzie nowym mistrzem Europy.

Bosch na pokładzie

7Bosch na pokładzieBosch Autospec nr 1/71

SPORTOWY WYGLĄDAuto wyróżnia się w stosunku do po-przednika zwiększoną dynamiką jaz-dy. Wzrok przyciąga sportowy wygląd. Światła przednie to Bi-LED. W pojeździe zwiększyła się liczba systemów asy-stenckich i komunikacyjnych. Nadwo-zie zostało wydłużone i poszerzone. W środku nowy, sportowy fotel kierowcy znalazł się wyżej niż dotychczas. Jako ciekawostka – już nawet kluczyk ma wyświetlacz. W napędzie zastosowano 8-biegową skrzynię ZF Steptronic i napęd 4x4 xDrive. Auto oferowane jest z silnika-mi 4- i 6-cylindrowymi benzynowymi i dieslowskimi w wersjach 2- i 3-litro-wych: 20i (135 kW), 30i (185 kW Twin-scroll-Turbo), 20d (140 kW) i 25d (170 kW); M40i (265 kW), 30d (195 kW) i M40d (240 kW). W silnikach stosowane są układy wtryskowe Bosch, zarówno benzynowe, jak i wysokoprężne.

Samochód ma zmodernizowany układ jezdny i obniżony środek ciężkości. Do-bremu prowadzeniu sprzyja też równo-mierny rozkład masy. W standardzie jest adaptacyjny, sportowy układ kierowni-czy, można też wybrać sportowy układ hamulcowy i elektronicznie regulowane amortyzatory. W wersji M standardem są koła 20-calowe. Najmniejsze dostęp-ne felgi mają zresztą rozmiar 18 cali. Współczynnik oporu powietrza Cx jest niski – 0,30.

SYSTEMY ASYSTENCKIE I ŁĄCZNOŚCIAsystent utrzymania pasa ruchu, ak-tywna ochrona przed kolizją boczną, ostrzeżenia na skrzyżowaniach i ak-tywny tempomat korzystają z kamer dostarczanych przez Boscha. Obraz z kamer jest transmitowany do smart-fona, dzięki czemu można podejrzeć otoczenie pojazdu na jego ekranie.

Inne możliwości to udostępnienie Wi-Fi lub bezprzewodowe ładowanie telefo-nu. Systemy łączności pozwalają też na sprawdzenie natężenia ruchu czy wyszukanie miejsca parkingowego.

Jacek Pudło

KOMPONENTY W NOWYM BMW X4 (G02) OPRACOWANE WE WSPÓŁPRACY BOSCH I BMW:

▶ 4 kamery bliskiego zasięgu ze sterownikiem lub prosta kamera tylna

▶ Czujniki prędkości obrotowej kół

▶ Kompletny układ bezpo-średniego wtrysku benzyny, czujniki silnika, uniwersalny siłownik, sonda lambda i świece

▶ Elektronika inwertera ▶ Kompletny układ Diesla

Common Rail z przewodem przelewowym, świece żaro-we, przepływomierz, sonda lambda

▶ Odpowietrznik zbiornika paliwa

▶ Dodatkowa pompa wody ▶ Kokpit FPK

W 2018 r. BMW zaprezentowało dynamiczne, innowacyjne i manifestujące indywidualizm coupé SUV X4 drugiej generacji. Jest to średniej wielkości przedstawiciel klasy premium.

BMW X4

8 Produkty nr 1/71 Bosch Autospec

Filtry Denoxtronic: moc materiału filtracyjnegoRozmowa z Marianą Camacho o tym, co jest naprawdę ważne przy opracowywaniu i produkcji filtrów Denoxtronic.

Poza możliwie najczystszym spalaniem wymagane jest również oczyszczanie spalin, aby ograniczyć emisję zanie-czyszczeń. W tym celu kilku producen-tów silników i pojazdów użytkowych korzysta z systemów Denoxtronic fir-my Bosch, które działają na zasadzie wtryskiwania środka AdBlue® do stru-mienia spalin, powodując selektywną, katalityczną redukcję tlenków azotu w katalizatorze SCR. W metodzie SCR tlenki azotu są zamieniane w wodę i azot, dzięki czemu zmniejsza się ich emisja w silnikach Diesla. Mariana Camacho, inżynier ds. rozwo-ju w firmie Bosch, wyjaśnia znaczenie filtracji AdBlue® dla efektywnego dzia-łania systemu Denoxtronic.

DLACZEGO W SYSTEMIE DENOXTRONIC JEST POTRZEBNY FILTR?Środek AdBlue® może zawierać cząstki zatykające lub uszkadzające wtryski-wacz w module dozującym. W celu oczyszczenia AdBlue® filtry Denoxtronic są zintegrowane z modułami zasilania systemu Denoxtronic. W ten sposób wtryskiwacz jest chroniony i umożliwia dokładne dozowanie środka AdBlue®.

JAKIE SPECYFIKACJE OBOWIĄZUJĄ PODCZAS PROJEKTOWANIA I PRODUKCJI FILTRÓW DENOXTRONIC?Dokładne specyfikacje są określane przez producentów pojazdów. Wyma-

gania dotyczą np. zdolności zatrzymy-wania pyłu, odporności na AdBlue® i na zamarzanie. Główny cel tych spe-cyfikacji jest zawsze taki, aby filtry De-noxtronic przyczyniały się do spełnie-nia obowiązujących norm dotyczących emisji, optymalnie wykorzystując swoje możliwości oczyszczania. Dlatego nale-ży je wymieniać co 120 000 – 320 000 kilometrów przebiegu – w zależności od wymagań producenta.

CO TO OZNACZA DLA MEDIUM FILTRACYJNEGO?Optymalne medium filtracyjne jest klu-czowym czynnikiem dla skutecznego działania filtrów Denoxtronic. Stosuje-my papiery filtracyjne na bazie celulozy ze specjalną impregnacją. Impregnacja ta sprawia, że filtr jest szczególnie od-porny mechanicznie, termicznie i che-micznie. W zależności od przyszłego

użytkowania można stosować dodatko-wą warstwę z drobnych włókien z two-rzyw sztucznych, powstającą w bardzo zaawansowanym procesie. Zwiększa to jeszcze bardziej mechaniczną sta-bilność.

Mariana Camacho jest inżynierem ds. rozwoju ze specjalizacją w zakresie projektowa-nia filtrów w hiszpańskiej fabryce Bosch w Aranjuez.

CZY WIESZ, ŻE ...?

AdBlue® to wodny roztwór mocznika składający się w 32,5% z mocznika i do 67,5% z demineralizowanej wody. Ciecz jest wtryskiwana do ukła-du wydechowego i powoduje selektywną, katalityczną redukcję (SCR). Tlenki azotu i amoniak są przekształcane przy tym w wodę i azot.

9ProduktyBosch Autospec nr 1/71

Filtry Denoxtronic do systemów Denoxtronic w wersji 6.5, 2.2, 2.1, 1 (od lewej do prawej).

JAKIE SĄ KLUCZOWE CECHY ŚRODKA ADBLUE®?Szczególne właściwości AdBlue® w du-żym stopniu zależą od temperatury. Ze względu na wysoką zawartość wody środek AdBlue® zamarza i rozszerza się już przy -11,5°C. W wyższej temperaturze AdBlue® może być jeszcze bardziej agre- sywny w stosunku do niektórych

tworzyw sztucznych i metali niż olej napędowy.

JAKIE MA TO ZNACZENIE DLA OPRACOWYWANIA PRODUKTU?W celu ochrony filtrów Denoxtronic przed możliwymi uszkodzeniami w niskiej tem-peraturze są one wyposażone w ściśliwe elementy kompensacyjne, wykonane z elastycznej gumy, które są w stanie po-

radzić sobie z ciśnieniem zamarzniętego środka AdBlue®. Wszystkie materiały użyte w filtrze – np. materiał filtracyjny, elastomery i inne tworzywa sztuczne – muszą wykazywać szczególnie wyso-ką odporność chemiczną i termiczną, aby chronić AdBlue® przed przeciąże-niem i osłabieniem działania.

opracował: Jacek Pudło

Denoxtronic i czujniki spalin (przykład dla systemu DNOX 2.2)

6

2

9

8 10 10 10

12 13

14

15

11

5

7

4

65

1

D

3

10

11

12

13

14

15

A

D

1

2

3

4

5

6

7

8

9

CAN silnika

Aktuatory Czujniki

SPALINYZredukowana emisja

10

11

12

13

14

15

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Denoxtronic:

Sterownik dozowania / sterownik silnika

Moduł zasilający

Filtr Denoxtronic

Moduł dozujący

Czujnik NOx

Czujnik cząstek

Czujnik różnicy ciśnienia

Wtryskiwacz oleju napędowego

Jednostka dozująca olej napędowy z zaworem odcinającym

Pozostałe komponenty:

Czujnik temperatury spalin

Zbiornik AdBlue®

Katalizator utleniający

Powlekany filtr cząstek stałych

Mieszalnik

Katalizator SCR z katalizatorem nieprzereagowanego amoniaku

KOMPONENTY FIRMY BOSCH

A DAdBlue® Olej napędowy Przewody elektryczne Gorące spaliny


Co oznaczają numery skrócone wycieraczek?

NAJWAŻNIEJSZE ZASADY:

Na każdym opakowaniu wycieraczek Boscha znajdują się numery skrócone, które oznaczają ich rodzaj (wycieraczki pojedyncze lub w zestawie, płaskie lub przegubowe). Znajomość skrótów ułatwia i przyspiesza dobór wycieraczek.

NUMERY SKRÓCONE WYCIERACZEK BOSCHA

Wycieraczki Nr skrócony Objaśnienie

AEROTWIN wycieraczki płaskie – linia premium

Zestaw dedykowany (mocowanie jak fabryczne)

A979S A = Aerotwin, 620 = numer zestawu, S = zestaw (set; 2 szt.)

Zestaw dedykowany Retrofit (na hak) AR991S AR = Aerotwin Retrofit, 991 = numer zestawu, S = zestaw (set; 2 szt.)

Wycieraczka pojedyncza, 4 adaptery pasujące do 10 rodzajów mocowań

AP600U AP = Aerotwin Plus, 600 = długość w mm, U = pojedyncza (unit)

Wycieraczka pojedyncza na hak AR24U AR = Aerotwin Retrofit, 24 = długość w calach, U = pojedyncza (unit)

TWIN wycieraczki szkieletowe – linia premium

Zestaw (2 szt.), mocowanie na hak 539 numer zestawu

Zestaw ze spojlerem (2 szt.) 583S numer zestawu, S = spojler

Wycieraczka pojedyncza 600U 600 = długość w mm, U = pojedyncza (unit)

ECO wycieraczki szkieletowe – linia podstawowa

Wycieraczka pojedyncza na hak 50C 50 = długość w cm

TYŁ wycieraczki na tylne szyby

Wycieraczka pojedyncza płaska A340H A = Aerotwin, H = wycieraczka na tył (Heck = tył)

Wycieraczka pojedyncza: szkieletowa lub plastikowa

H354 H = wycieraczka na tył (Heck = tył)

▶ wszystkie wycieraczki Aerotwin mają na początku nume ru skróconego literę „A”;

▶ numer skrócony zawiera informację o długości wycie-raczek, wyrażoną w cm (np. 50C oznacza wycieraczkę ECO o długości 50 cm), w mm (np. AP600U, tj. 600 mm)

lub w calach (AR24U, tj. 24 cale, czyli 600 mm); ▶ numery skrócone się nie zmieniają, nawet przy zmianach

opakowania. Są one także widoczne w TecDoc, katalo-gach drukowanych Boscha, w katalogach elektronicz-nych dystrybutora oraz w sklepach internetowych.

WIĘCEJ INFORMACJI NA WYCIERACZKIBOSCH.PL

11ProduktyBosch Autospec nr 1/71

Diagnoza i usuwanie przyczyn typowych uszkodzeń świec żarowychŚwieca żarowa jest niezbędnym elementem silników Diesla, który przyspiesza wzrost temperatury w cylindrze, redukując emisję zanieczyszczeń silnika oraz zapewniając jego bezproblemowy rozruch.

11

KIEDY WYMIENIAĆ ŚWIECE ŻAROWEŚwiece żarowe cechuje długa żywot-ność, niemniej ze względu na pracę w wysokiej temperaturze i ciśnieniu oraz ciągłe drgania zużywają się. Aby uniknąć trudności z demontażem sta-rych świec, które mogą ulegać korozji lub zapieczeniu w gnieździe, zalecaną przez Boscha praktyką jest ich regu-larna kontrola i wymiana najpóźniej przy przebiegu 80 tys. km dla świec metalowych oraz 200 tys. km dla świec ceramicznych. Świece zużywają się mniej więcej w tym samym czasie, dlatego w przypadku przepalenia jednej zalecana jest wymiana kompletu.

JAK DIAGNOZOWAĆ PROBLEMYJeśli przy zimnym silniku i niskiej tem-peraturze otoczenia rozruch silnika jest utrudniony, pracuje on nierównomiernie na wolnych obrotach, a także pojawia się wzmożone dymienie z rury wydecho-wej, a po rozgrzaniu silnika objawy te ustępują, to można zakładać problem ze świecami żarowymi.Najczęstszą metodą sprawdzenia świec jest pomiar oporności przy użyciu omo-mierza. W samochodach mających

sterownik świec można użyć testera diagnostycznego do odczytu kodów usterek.

DEMONTAŻ I MONTAŻNajtrudniejsze jest wymontowanie sta-rych świec. Należy je wykręcać ostroż-nie. Nie można tego robić na siłę, gdyż dolna część może pęknąć, urwać się i pozostać w głowicy. W przypadku bar-dzo mocno dokręconych, zapieczonych świec należy je odkręcać stopniowo. Ważne jest, by odkręcać element osio-wo, tak aby nie następowało zginanie świecy, ale jedynie jej „skręcanie”.Przed zamontowaniem nowych świec należy dokładnie oczyścić otwory mon-tażowe, a szczególnie powierzchnie

gniazd oraz gwinty w głowicy, dbając przy tym, aby zanieczyszczenia, szcze-gólnie metalowe opiłki, nie wpadały do cylindra. Zazwyczaj używane narzę-dzia pokrywa się smarem łożyskowym, do którego przyklejają się opiłki.Na początku nową świecę należy wkrę-cić do gniazda ręcznie, a potem dokręcić ją momentem zgodnym z zaleceniem producenta pojazdu. Aby zrobić to pre-cyzyjnie, potrzebny jest klucz dynamo-metryczny – minimalizowane jest ryzyko „przekręcenia” świecy i pozostania jej dolnej części w głowicy silnika.

ESI [TRONIC] 2.0 GWARANTUJE PRAWIDŁOWY DOBÓR Przy wymianie świec należy dobierać je w katalogach producentów lub w pro-gramie ESI [tronic] z listy wyposażenia. Trzeba zwrócić uwagę na model oraz miesiąc i rok produkcji samochodu, gdyż często w tym samym modelu po-jazdu producent zmienia typ świecy wraz z całym układem sterowania. Łatwo może dojść wtedy do pomył-ki, zwłaszcza gdy otwory montażowe i kształt świecy pozostają bez zmian.

Marcin Stępień, Anna Stryjska

FACHOWCY WIEDZĄ…

W praktyce warsztatowej spraw-dza się moment wykręcania świecy i jeżeli przekracza on ok. 25 Nm na gwincie o średnicy 10 mm, to warto uprzedzić klien-ta, że może dojść do urwania świecy, a to może oznaczać kosz-towny remont głowicy silnika.

>> USZKODZENIA I ICH PRZYCZYNY ZOSTAŁY PRZEDSTAWIONE NA ZAŁĄCZONYM PLAKACIE. WIĘCEJ INFORMACJI NA MOTOBOSCH.PL

W ofercie Boscha znajdują się zarówno świece metalowe, jak i ceramiczne.

Rodzaj uszkodzenia Przyczyny Skutki Rozwiązanie

Uszkodzenie wierzchołka części grzejnej•Zbyt wczesny początek wtrysku

•Nadmierne obciążenie termiczne części grzejnej powoduje kruszenie materiału i może prowadzić do złamania wierzchołka świecy

•Sprawdzić układ wtryskowy, precyzyjnie wyregulować moment wtrysku

Nadtopienie/złamanie części grzejnej• Zbyt wczesny początek wtrysku

•Zanieczyszczenie nagarem lub zużycie rozpylaczy

•Awaria silnika (pęknięcie zaworu, zatarcie tłoka)

•Nieszczelne rozpylacze•Zapieczone pierścienie tłokowe

• Nadtopienie lub złamanie części grzejnej w wyniku nadmiernego obciążenia termicznego

•Sprawdzić układ wtryskowy (np. wtryskiwacze)

•Precyzyjnie wyregulować moment wtrysku

Zniekształcenie części grzejnej•Stosowanie tanich świec żarowych/podróbek (wskutek nieprawidłowego wypełnienia lub niewystarczającego wysuszenia proszku izolacyjnego przed wypełnieniem rurka może ulegać zniekształceniom, pęcznieć, a nawet eksplodować)

•Zwarcie wskutek nadmiernego obciążenia termicznego

•Spęcznienie lub eksplozja rurki grzejnej

•Stosować oryginalne świece żarowe Bosch

Nadłamanie części ceramicznej•Nieprawidłowy moment wtrysku

•Nieprawidłowy przebieg wtrysku

•Zbyt wysokie napięcie (patrz: nadtopiona część grzejna)

•Niefachowy montaż (nie-osiowe osadzenie świecy)

•Nadłamanie części ceramicznej wskutek nadmiernego obciążenia termicznego

•Sprawdzić szczelność silnika (wyciek oleju)

•Sprawdzić sterownik•Prawidłowo zamontować świecę

Rodzaj uszkodzenia Przyczyny Skutki Rozwiązanie

Uszkodzenie nasadki stykowej•Zbyt duży moment dokręcania nakrętki

•Stosowanie nieodpowiednich narzędzi

•Uszkodzenie nasadki stykowej, uszkodzenie nakrętki sześciokątnej, zwarcie

•Stosować odpowiedni klucz dynamometryczny

•Przestrzegać zalecanych wartości momentu dokręcania

Przerwanie obwodu•Pokryta nalotem lub nagarem szczelina powietrzna pomiędzy korpusem a częścią grzejną świecy powoduje odprowadzanie zbyt dużej ilości ciepła ze świecy, spirala regulująca pozostaje zimna i kieruje zbyt dużo prądu do spirali grzejnej

•Przepalenie spirali, przedwczesna awaria świecy

•Sprawdzić układ wtryskowy

•Precyzyjnie wyregulować moment wtrysku

•Przestrzegać zalecanych wartości momentu dokręcania

Nierówności i wgłębienia na wierzchołku części grzejnej•Zbyt wysokie napięcie alternatora lub przy rozruchu z zewnętrznego akumulatora

•Zbyt wysokie obciążenie prądowe (wadliwy przekaźnik zasilania/podgrzewacza)

•Niedopuszczalne dogrzewanie przy pracującym silniku

•Montaż świecy bez funkcji dogrzewania

•Przepalenie spirali •Rozruch zewnętrzny tylko z sieci 12 V

•Skontrolować układ podgrzewania

•Wymienić przekaźnik czasu żarzenia

Nadtopienie części ceramicznej•Zamontowanie nieodpowiedniej świecy żarowej (np. 12 V zamiast 24 V)

•Wadliwy sterownik powo-dujący zbyt wysokie na-pięcie zasilania lub zbyt późne wyłączenie świec

•Nadtopienie części ceramicznej wskutek zbyt wysokiego napięcia

•Sprawdzić alternator•Sprawdzić działanie sterownika świec

•Stosować świece żarowe przewidziane do danego typu pojazdu

Świece żaroweDiagnoza i usuwanie przyczyn typowych uszkodzeń

motobosch.pl

Bosch_swiece_zarowe_uszkodzenia_plakat_420_280_Autospec_NCI_1.indd 1 31.01.2019 10:09:07


ENV – płyn hamulcowy nowej generacji

Najnowsze układy hamulcowe są coraz skuteczniejsze. Również systemy ABS i ESP® reagują szybciej. Dlatego Bosch, jako dostawca systemów do pojazdów i twórca ABS i ESP®, oferuje odpowiedni płyn hamulcowy ENV.

Płyn hamulcowy ENV jest już dziś zgodny z wymagania-mi przyszłych, nowoczesnych układów hamulcowych. Jedną z cech wyróżniających ENV jest mieszalność z różnymi rodzajami płynów DOT. Niezwykle dynamiczny ENV jest pierwszym płynem hamulcowym, który łączy niską lepkość i jednocześnie wysoką temperaturę wrzenia na mokro (dla płynu za-wierającego wilgoć). Zanim trafił na rynek, był testowa-ny przez ponad dwa lata w laboratorium Boscha. Aby podkreślić jego wyższe parametry od standardowych płynów DOT, dostępny jest w metalowych opakowaniach w kolorze czarnym. ENV występuje w dwóch specyfikacjach: ENV4, który jest mieszalny ze wszystkimi płynami DOT4, oraz ENV6, który można mieszać ze wszystkimi rodzajami płynu DOT.

WSZECHSTRONNOŚĆ ENVTaka różnorodność zastosowania ENV znacznie ułatwia dobór płynu hamulcowego. Pomijając to, że w niektórych modelach samochodów często się zdarza, że w pojeź-dzie jest zalany inny płyn, niż zaleca producent. Przy uzupełnieniu płynu może się okazać, że dolany płyn ma inną specyfikację niż zastosowany wcześniej w pojeździe. W przypadku używania płynów ENV nie ma takiego problemu, gdyż ENV4 zastępuje wszystkie DOT4, na-tomiast ENV6 wszystkie rodzaje płynu od DOT3 aż po DOT5.1

Marcin Kiełczewski

DOT3 DOT4 DOT4 HP DOT4 Super DOT5.1

ENV6 ✔ ✔ ✔ ✔ ✔

ENV4 ✔ ✔ ✔

MIESZALNOŚĆ ENV Z PŁYNAMI DOT

Wartość pomiarowa

ENV4

Wartość pomiarowa

ENV6

Temperatura wrzenia na sucho (°C) ≥ 265 ≥ 270

Temperatura wrzenia na mokro (oC) ≥ 175 ≥ 185

Lepkość przy -40°C (mm2/s) ≤ 700 ≤ 670

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA PŁYNU ENV

Nr katalogowy Oznaczenie Pojemność (litry)

1 987 479 200 Bosch ENV4 0,25

1 987 479 201 Bosch ENV4 0,5

1 987 479 202 Bosch ENV4 1

1 987 479 203 Bosch ENV4 5

1 987 479 204 Bosch ENV4 20

1 987 479 205 Bosch ENV4 60

1 987 479 206 Bosch ENV6 0,5

1 987 479 207 Bosch ENV6 1

1 987 479 208 Bosch ENV6 5

DOSTĘPNE NA RYNKU POJEMNOŚCI

15DiagnostykaBosch Autospec nr 1/71

Dzięki nowej serii urządzeń ACS operacje serwisowania układów A/C na czynniki R134a i R1234yf stają się łatwiejsze i bardziej wydajne. Rozwój produktów Boscha wynika z wieloletniej praktyki firmy i analizy doświadczeń klientów związanych z użytkowaniem stacji ACS.

Nowa generacja urządzeń Boscha do obsługi klimatyzacji

NAJWAŻNIEJSZE CECHY SERII URZĄDZEŃ ACS:

▶ Wyświetlacz z kolorowym ekranem 4,3”; ▶ Brak ręcznych zaworów; ▶ Innowacyjny system pojemników na olej do pojazdów z silnikami spali-

nowymi i pojazdów hybrydowych (PAG/POE); ▶ Przyjazna konstrukcja, zapewniająca łatwy dostęp do podzespołów

wewnątrz urządzenia; ▶ Wbudowany identyfikator czynnika w modelu ACS 663-RI.

BEZPIECZEŃSTWO I JAKOŚĆDzięki zebranym doświadczeniom po-wstały urządzenia z tzw. średniej półki cenowej wykonujące wszystkie funkcje serwisowania klimatyzacji. Zarówno te rutynowe (odsysanie i recykling czynnika chłodniczego, usuwanie sta-rego oleju, opróżnianie z końcowym sprawdzaniem szczelności, napełnianie świeżym olejem i środkiem kontrasto-wym oraz czynnikiem chłodniczym), jak i specjalne (płukanie, diagnostyka). Operator łatwo kontroluje i obsługuje te funkcje dzięki nowatorskiemu, gra-ficznemu interfejsowi. Wyświetlane krótkie wskazówki ułatwiają obsługę i prowadzą użytkownika przez wszyst-kie operacje.Produkty te, spełniające najwyższe standardy bezpieczeństwa i jakości, zostały opracowane zgodnie z modu-łową zasadą projektowania i użytkowa-nia. Nie mniej ważne jest projektowanie według zasady „design-for-service”, zapewniające prosty dostęp do we-wnętrznych podzespołów, co przekłada się na łatwiejszą obsługę serwisową, a w efekcie – zmniejszone koszty i czas serwisowania stacji ACS.

DOKŁADNY ODZYSK Szybkość i efektywność odzyskiwania czynnika chłodniczego są gwarantowa-ne przez innowacyjną i wyjątkową funk-cję „Deep Recovery”. Pozwala ona ope-ratorowi osiągnąć skuteczność odzysku czynnika z pojazdu na poziomie 99%. Dzięki dwustopniowej pompie podci-

śnieniowej, o największej na rynku wy-posażenia wydajności (170 dm3/min), zagwarantowane jest szybsze i przede wszystkim dokładniejsze osuszenie układu klimatyzacji. Zintegrowany system regulacji temperatury i ciśnie-nia zapewnia niezawodność działania i precyzję napełniania (+/- 15 gramów) układu czynnikiem. Nowe urządzenia oferują także automatyczną funkcję wypłukiwania nieskondensowanych gazów z elektronicznym sterowaniem. Optymalna wielkość butli na czynnik zapewnia równowagę pomiędzy wy-dajnością napełniania, martwą strefą i procesem płukania. Do szybkiego określenia jakości czynnika służy spe-cjalny wziernik. Aby uniknąć wymie-szania środków smarnych (PAG/POE), urządzenia mają opcję płukania węży serwisowych oraz niezależny wtrysk oleju, zaprojektowany do elektroaut oraz konwencjonalnych klimatyzacji. Do obsługi zostały przygotowane dwa tryby pracy: w pełni automatyczny oraz ręczny wybór poszczególnych funkcji serwisowych. Dodatkowym ułatwie-

niem jest zintegrowana baza danych z podłączeniem do sieci Bosch Con-nected Repair (CoRe).

TESTER CZYNNIKA CHŁODNICZEGOW urządzeniu ACS 663-RI został wbu-dowany tester czynnika chłodnicze-go. Przed odzyskiem lub napełnianiem zbiornika wewnętrznego identyfikator sprawdza czystość czynnika chłodni-czego w pojeździe lub w butli. Pozwala to uniknąć sytuacji, w której zbiornik zostanie napełniony czynnikiem błęd-nym lub o słabej jakości.

Tomasz Nowak

ACS_663.

Szerokopasmowe sondy lambdaPrzepisy dotyczące emisyjności stają się coraz bardziej restrykcyjne. Dlatego bardzo ważny jest dokładny nadzór nad emisyjnością silników spalinowych. Im szybsza i dokładniejsza informacja, tym precyzyjniej możemy sterować silnikiem.

Jednym z elementów, który dostarcza informacji o chwilowej emisyjności, jest sonda lambda. Przekazuje ona informa-cję o typie mieszanki, na jakiej w tym momencie pracuje silnik. Już w 1976 r. po raz pierwszy seryjnie zastosowano sondę wyprodukowaną przez Boscha w aucie marki Volvo. Od tamtej pory wiedza i doświadczenie zapewniły Boschowi pozycję lidera ryn-ku w tym segmencie. W ciągu 40 lat wy-produkowano ponad miliard sond. Są one dostarczane do wielu producentów pojazdów na wyposażenie fabryczne. Bosch ma w ofercie szeroką ofertę sond, począwszy od prostych, przeznaczo-nych do aut z lat 80., aż po najczęściej stosowane – także w pojazdach cię-żarowych – sondy szerokopasmowe.

SONDA SZEROKOPASMOWASonda szerokopasmowa mierzy sygnał w zakresie λ > 0,65 i w przeciwieństwie do sond dwustanowych, pracujących w zakresie λ = 1, może pracować w znacznie szerszym zakresie.

Schemat budowy sondy szerokopasmowej

Pompa w sondzie szerokopasmowej (na schemacie) ma dwie komory: po-miarową oraz referencyjną. W komorze pomiarowej, przez którą przepływają spaliny, znajduje się ogniwo Nernsta znane z sond dwustanowych. Druga komora – odniesienia – zawiera powie-trze referencyjne. Gdy porównuje się zawartość tlenu w obydwu komorach za pomocą pompy tlenu, tak się steruje

przepływem tlenu między komorami, aby sygnał z ogniwa Nernsta znajdują-cy się w komorze pomiarowej wynosił 450 mV, co odpowiada λ = 1.

POZIOM TLENUJeżeli w komorze pomiarowej zawar-tość tlenu jest niższa niż w komorze re-ferencyjnej, należy „dopompować” go. I analogicznie – jeśli poziom jest wyższy, należy tlen „odpompować”. Można tego dokonać, zmieniając kierunek przepły-wu prądu zasilającego pompę tlenu. I właśnie dzięki temu można określić poziom tlenu w komorze pomiarowej, porównując go ze znanym poziomem tlenu w komorze referencyjnej. Jako przykład podajemy kilka referencji sond szerokopasmowych z zastosowa-niem w samochodach ciężarowych:

▶ 0.281.004.184 – DAF, seria CF, XF ▶ 0.281.004.427 – Scania, seria P ▶ 0.281.004.528 – Renault, seria C, D ▶ 0.281.005.741 – Scania seria G, P, R

Marcin Kiełczewski

Spaliny Rura wydechowa Element grzejny Elektroniczny układ regulacyjny Komora odniesienia z kanałem powietrza

referencyjnego Szczelina dyfuzyjna Ogniwo Nernsta z elektrodą pomiarową

Nernsta (po stronie szczeliny dyfuzyjnej) oraz elektroda referencyjna (po stronie komory odniesienia)

Pompa tlenowa z elektrodą pompy Porowata warstwa ochronna Kanał wlotu gazów Porowata przegroda dyfuzyjnaIP Prąd pompowaniaUP Napięcie pompowaniaUH Napięcie grzejnikaURef Napięcie odniesienia (450 mV odpowiada λ = 1)US Napięcie sondy

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

1

2 3 4

56789

10

11URef

UH

UP

US ~ IP

Zależność pomiędzy prądem zasilającym pompę tlenu i współczynnikiem składu spalin λ

Współczynnik składu λ

Prąd

pom

pow

ania

I p

mA

1

0

-1

-20,7 1 2 3 4

16 Technologia nr 1/71 Bosch Autospec

17TechnologiaBosch Autospec nr 1/71

Nie wszystkie zestawy rozrządu oferowane przez Boscha mają wszystkie niezbędne komponenty, które są zalecane przez producenta pojazdu podczas wymiany układu rozrządu.

Takie sytuacje mogą się zdarzyć w ze-stawach, które pasują do wielu silników i modeli oraz w których występuje wiele wariantów danego komponentu. W opisywanym przykładzie w zestawie brakuje śrub mocowania koła pasowe-go do koła zębatego rozrządu na wale korbowym, gdzie mogły występować cztery rodzaje śrub.W tym przypadku w razie potrzeby wspomniane śruby należy kupić w ser-wisie producenta pojazdu, a właściwy rodzaj i liczbę śrub należy zidentyfiko-wać w dokumentacji fabrycznej produ-centa pojazdu na podstawie nr VIN lub zidentyfikować poprzez porównanie ze zdemontowanymi częściami z silnika.W opisywanych silnikach mogą wystę-pować cztery albo sześć śrub, które różnią się długością, rodzajem zastoso-wanego klucza, kształtem i podkładką.

NUMERY ZAMÓWIENIOWE PRODUCENTA POJAZDU ŚRUB ORAZ OPIS PARAMETRÓW

▶ 4 szt. x N10055702 M 8 x 18 mm – klucz wpustowy sześciokątny



▶ 6 szt. x N91143901 M 8 x 16 mm – klucz wpustowy dwunastokątny

DOTYCZY ROZRZĄDÓW BOSCH O NR ZAMÓWIENIOWYM

▶ 1 987 948 078 zestaw paska rozrządu

▶ 1 987 946 377 zestaw paska rozrządu

▶ 1 987 946 407 zestaw rozrządu z pompą

▶ 1 987 946 482 zestaw rozrządu z pompą

Tomasz Maciejasz

WAŻNE

Moment dokręcania może się różnić w zależności od oznacze-nia silnika, jak i modelu pojazdu. Właściwy moment dokręcania należy sprawdzić w dokumenta-cji ESI[tronic]-M lub w dokumen-tacji producenta pojazdu.

Brak śrub w zestawie rozrządu do silników 2.0 FSI/TSI

Rolka napinacza rozrządu (1) jest mocowana na śrubie dwustronnej (3) poprzez nakrętkę M 8 x 1,25 mm (2). Rolka prowadząca (4) jest przykręcana śrubą M 8 x 1,25 x 45 mm (5), natomiast rolka prowadząca (6) śrubą M 10 x 1,25 x 26 mm (7). Koło pasowe (8), śruby mocowania koła pasowego (9).

(3)

(4)

(5)

(1)

(2)

(6)

(7)

(8)

(9)

Części instalacyjne układu rozrządu

18 Technologia nr 1/71 Bosch Autospec

Bosch poszerza ofertę jednokierunkowych sprzęgieł alternatoraDotychczas Bosch oferował koła alternatorów jako części zamienne do swoich alternatorów, a teraz 19 nowo wprowadzanych kół pasowych ze sprzęgłem jednokierunkowym ma zastosowanie również w alternatorach wyprodukowanych przez innych producentów.

Koła pasowe oferowane przez Boscha są cenione na rynku za bardzo wysoką jakość i trwałość. Teraz klienci zado-woleni z jakości części Boscha będą mogli kupić najwyższej jakości koła pasowe również do pojazdów wypo-sażonych w alternatory innych produ-centów.

DLACZEGO JAKOŚĆ KOŁA ALTERNATORA ZE SPRZĘGŁEM JEST TAK WAŻNA?Jednokierunkowe sprzęgła alternato-rów zapewniają płynną i wolną od wi-bracji pracę układów napędu osprzę-tu silnikowego wyposażonych w pasy wieloklinowe.We współczesnych układach napędu pasowego wszystkie komponenty są policzone na odpowiednią trwałość, wielkość przenoszonych sił i wytrzy-małość na wibracje występujące w normalnej eksploatacji. Wszystko po to, aby ograniczyć masę komponentów, jak i całego pojazdu. Zatem żaden z komponentów nie jest przewymiaro-wany, a każdy element układu napędu pasowego ma wpływ na pracę i trwa-łość pozostałych. Niewłaściwa praca jednego z nich ma duży wpływ na wy-trzymałość pozostałych komponentów pracujących w tym układzie.Nieprawidłowa praca sprzęgła alterna-tora może powodować:

▶ zwiększone wibracje paska i hałas z układu pasowego silnika;

▶ nadmierne wychylanie się napina-cza poza normalny zakres działania i przyspieszone zużycie napinacza;

▶ wycieki z hydraulicznych tłumików napinaczy;

▶ szybkie zużycie się paska wieloklinowego;

▶ zerwanie paska wieloklinowego; ▶ pęknięcia wsporników osprzętu

lub napinaczy.

Sprzęgło jednokierunkowe na alter-natorze stosuje się z dwóch głównych powodów:

▶ Pierwszy – to minimalizacja wibra-cji spowodowanych nierównomier-ną prędkością obrotową silnika, w szczególności na biegu jałowym i niskich prędkościach obroto-wych. Wibracje te powodują m.in. hałas, zużywanie się pasa klinowe-

LISTA NOWO WPROWADZONYCH DO OFERTY BOSCHA SPRZĘGIEŁ JEDNOKIERUNKOWYCH ALTERNATORA

Producent pojazdu Nr producenta pojazdu

Nr sprzęgła jednokierunkowego Bosch

FIAT 77362721 1.987.945.401

FIAT 9951162 1.987.945.402

FIAT 9949129 1.987.945.403

MERCEDES-BENZ A6401500660 1.987.945.404

FIAT 77363468 1.987.945.405

RENAULT 7701477502 1.987.945.406

FORD 5M5Q-10344-AB 1.987.945.407

RENAULT 8200113636 1.987.945.408

FIAT 9949627 1.987.945.409

NISSAN 23151EB30A 1.987.945.410

MERCEDES-BENZ A1591500060 1.987.945.411

OPEL 93190868 1.987.945.413

RENAULT 7701477689 1.987.945.414

FORD 3M5T-10300-PD 1.987.945.415

TOYOTA 2741530010 1.987.945.416

OPEL 97355778 1.987.945.417

FIAT 77364723 1.987.945.418

OPEL 55579927 1.987.945.419

VW (VOLKSWAGEN) – AUDI 03D903119A 1.987.945.420

19TechnologiaBosch Autospec nr 1/71

go i innych komponentów układu pasowego poprzez nierównomier-ną siłę naciągu pasa i zmniejszenie przenoszonej mocy przez pas z powodu jego poślizgów.

▶ Drugi – to rozłączenie napędu podczas gwałtownych zmian, tzn. zmniejszanie prędkości obrotowej silnika i dzięki temu zminimali-zowanie niepotrzebnych dużych obciążeń układu pasowego. We współczesnych pojazdach alterna-tor kręci się około 3 razy szybciej niż silnik, tak więc podczas zmiany biegu na wyższy, gdy prędkość obrotów spada o 1000 obr./min, prędkość obrotowa alternatora musiałaby zostać zredukowana o 3000 obr./min w jednym momen-cie, a dzięki sprzęgłu jednokierun-kowemu wirnik alternatora może chwilę pracować z tzw. wybie-giem, nie powodując olbrzymich przeciążeń układu pasowego.

WYŚRUBOWANE WYMAGANIA Aby nowo montowane koło pasowe alternatora ze sprzęgłem działało długo i niezawodnie, przed montażem należy sprawdzić również pozostałe kompo-nenty układu pasowego.Istnieje duże prawdopodobieństwo, że właśnie wymieniane niesprawne sprzę-gło mogło już uszkodzić inne elementy. Zatem przed montażem nowej części należy dokładnie sprawdzić napinacz pasa wieloklinowego pod względem luzów na osi ramienia napinacza, jak również prawidłową pracę rolki napi-nacza i rolek prowadzących, a podczas montażu nowego sprzęgła alternatora zaleca się zastosować nowy pas wie-loklinowy – ponieważ stary, z powodu dużych drgań i szarpnięć, może mieć już mikrouszkodzenia. Koła pasowe alternatora Boscha ze sprzęgłem jed-nokierunkowym to dobry wybór dla warsztatu i dla właściciela pojazdu.

Koła pasowe alternatora ze sprzęgłem jednokierunkowym Boscha oferowane na rynku wtórnym są jakości wyposa- żenia oryginalnego pojazdu, dzięki cze-mu działają precyzyjnie i dokładnie, co zapewnia też trwałość pasa wieloklino-wego i pozostałych elementów współ-pracujących w układzie pasowym.

TRWAŁOŚĆ TO DOBRY INTERES Trwałość elementów układu pasowe-go zapewnia płynność pracy sprzęgła jednokierunkowego alternatora. Jego prawidłowa praca zmniejsza obciążenia w układzie pasowym oraz zmniejsza poślizg i zużycie pasa wywołane przez drgania. Zmniejszenie skutków obciąże-nia i drgań w układzie zwiększa również trwałość pozostałych współpracują-cych elementów układu pasowego.

KOŁA ALTERNATORA BOSCHA ZE SPRZĘGŁEM JEDNOKIERUNKOWYM:

▶ Kompensują nierównomierną prędkość obrotową wału korbo-wego tak daleko, jak to możliwe, minimalizując w ten sposób drga-nia na napędzie pomocniczym.

▶ Zwiększają żywotność złożone-go układu napędowego paska zmniejszając występujące w nim obciążenia.

▶ Minimalizują generowanie hałasu, redukują siłę naciągu pasa i zwięk-szają zdolność przenoszenia mocy przez układ pasowy.

Koła pasowe alternatora Boscha cechu-ją się wysoką jakością i niezawodnością.

Tomasz Maciejasz

Pierścień zewnętrzny z rowkami koła pasowego

BUDOWA SPRZĘGŁA JEDNOKIERUNKOWEGO

Uszczelnienia

Łożyska igiełkowe

Rolkowe sprzęgło jednokierunkowe

Przednia osłona chroniąca mechanizm przed wodą i zabrudzeniami

Sprzęgło jednokierunkowe alternatora jest prostym urządzeniem, ale w celu długotrwałego prawidłowego działania wymagającym niezwykłej precyzji produkcji i materiałów najwyższej jakości. Koło pasowe ze sprzęgłem zbudowane jest z dwóch tulei, wewnętrznej z gwintem mocującym do osi alternatora oraz z tulei zewnętrznej z row-kami koła pasowego. Pomiędzy tymi tulejami umieszczone są dwa rzędy łożysk igiełkowych, a pomiędzy nimi jest rząd igiełek sprzęgła jednokie-runkowego. Igiełki sprzęgła są umieszczone w specjalnych gniazdach, które są ukształtowane w taki sposób, że igiełki przesuwając się w jedną stronę, oddalają się od powierzchni pierścienia zewnętrznego, powodując rozsprzęglenie, a przesuwając się w drugą stronę, są dociskane do pier-ścienia zewnętrznego, przenosząc napęd. Przed dostępem zanieczysz-czeń i wody do łożysk zabezpieczają je dwa pierścienie uszczelniające, a dodatkowo od czoła osłona metalowo-gumowa.

20 Bosch Car Service nr 1/71 Bosch Autospec

Czas to pieniądz – profesjonalny serwis samochodowyCzym różni się serwis samochodowy od sklepu motoryzacyjnego? Tym, czym różnią się miejsca świadczące usługi od miejsc sprzedaży produktów. Podstawowym produktem sprzedawanym przez serwis jest czas.

Motoryzacja jest jedną z nielicznych branż, gdzie sprzedaż usług (czasu) oparta jest na szczegółowych tabelach czasochłonności z podziałem na grupy czynności i poszczególne operacje we-dług marek i modeli pojazdów. Dlaczego jest to takie istotne w usługach motory-zacyjnych? Ponieważ głównym kosztem stałym serwisu jest koszt czasu, a do-kładniej wynagrodzenie dla mechani-ków za ich czas obecności w pracy. Im więcej tego czasu sprzedamy klientowi, tym większe będzie pokrycie kosztów pracy mechaników, a w konsekwencji zyski ze sprzedanej robocizny. Żeby to jednak czynić w sposób skuteczny, mechanicy muszą być wydajni.

CO MA NAJWIĘKSZY WPŁYW NA PARAMETR WYDAJNOŚCI?Po pierwsze, kompetencje mechani-ków, tzn. ich wiedza i doświadczenie. Po drugie, organizacja pracy serwisu. Za obydwa aspekty odpowiada wła-ściciel serwisu lub osoba zarządzająca serwisem. Nawet najlepszy mechanik z dużym doświadczeniem nie będzie w stanie skutecznie realizować usług, a doradca serwisowy sprzedawać ich klientom, jeśli właściciel nie zadba o właściwą i sprawną organizację. 2-,3-tygodniowa kolejka klientów i pe-łen parking samochodów nie muszą świadczyć o profesjonalizmie, ale o pro-blemach wewnętrznych serwisu.Dlaczego temat sprzedaży czasu jest tak ważny? Są dwa główne powody:

▶ Sprzedana robocizna jest podsta-wowym źródłem wynagrodzenia

i utrzymania mechaników, a nie marża na częściach. A trudno utrzymać dobrego mechanika za niską pensję i bez dbałości o jego szkolenia i rozwój;

▶ Praktyka pokazuje, że warsztat, który nie potrafi sprzedawać czasu

pracy mechaników, nie potrafi też sprzedawać części zamiennych z dobrą marżą.

Z tego powodu czas usług należy mie-rzyć i odpowiednio sprzedawać klien-towi. Do tego służą programy warsz-tatowe, a w wersji zaawansowanej – czytniki czasu pracy. W sieci Bosch Car Service pierwszym parametrem, o który pytamy właści-ciela, jest zawsze sprzedaż robocizny (czasu) na mechanika. Odpowiedź mówi wiele o stanie organizacji warsz-tatu i wiemy, jakie postawić kolejne pytania i od czego zacząć propozycje zmian i usprawnień, aby zwiększyć zyskowność serwisu. Podstawowym celem każdego właściciela serwisu nie powinno być przecież naprawianie sa-mochodów i zadowolenie klientów, lecz zyskowne prowadzenie firmy.

Robert Dzierżanowski

JAK MIERZYĆ WYDAJNOŚĆ MECHANIKÓW?

Najprościej poprzez porównanie czasochłonności usługi według tabel z czasem realizacji usługi przez mechanika. Dlatego niezbędne są tabele czasochłonności. Innym sposobem, ale już mniej dokładnym, jest porów-nanie wartości sprzedanej robocizny klientom do potencjału warsztatu według wzoru:

Profesjonalne serwisy powyższy wskaźnik mają na poziomie 80‒100%. Oczywiście wraz ze sprzedażą robocizny musi iść sprzedaż części zamien-nych i akcesoriów na poziomie nie mniejszym niż wartość robocizny.

Wartość sprzedanej robocizny nettocennikowa stawka

za rbg nettoliczba godzin obecności

mechaników w pracy x

>> INFORMACJE NA TEMAT PRZYSTĄPIENIA DO SIECI BOSCH CAR SERVICE ZNAJDĄ PAŃSTWO NA STRONIE WWW.WARSZTATYBOSCH.PL

21TechnikaBosch Autospec nr 1/71

Redundancja – klucz do zautomatyzowanych jazdSamochody autonomiczne stają się na naszych oczach rzeczywistością. Z technicznego punktu widzenia nie ma już w zasadzie przeszkód do ich produkcji seryjnej i wprowadzenia na rynek.

Zautomatyzowana jazda to coś więcej niż tylko czujniki, jednostki sterujące i dużo mocy obliczeniowej. Do zautomatyzowanej jazdy niezbędny jest również ciągły dostęp do istotnych dla bezpieczeństwa informacji za pośrednictwem wyświetlaczy oraz interfejsu człowiek–maszyna (HMI).

21

Stało się tak dzięki zintegrowaniu po-szczególnych układów wspomagania kierowcy w jeden spójny, centralnie sterowany system, charakteryzujący się redundancją. Przyjrzyjmy się, czym jest redundancja w samochodach i dla-czego nie ma bez niej zautomatyzowa-nych jazd.Redundancją lub inaczej nadmiaro-wością przyjęło się określać takie po-dwojenie elementów kluczowych dla bezpieczeństwa układu, aby w razie

awarii jednego z nich element rezer-wowy natychmiast przejął jego rolę. Redundancja może być:

▶ strukturalna – polega na dublowa-niu niektórych układów;

▶ funkcjonalna – polega na przysto-sowaniu niektórych elementów

układu do pełnienia określonych dodatkowych funkcji w razie uszkodzenia innych elementów.

Przykładem redundancji strukturalnej jest dwuobwodowy układ hamulcowy w samochodach, natomiast funkcjonal-nej – czujnik położenia wałka rozrządu, >

22 Diagnostyka nr 1/71 Bosch Autospec

> który awaryjnie może zastąpić działanie czujnika położenia wału korbowego.

DLACZEGO REDUNDANCJA JEST POTRZEBNA?Wysoce zautomatyzowane pojazdy po-ziomu 3 (wg klasyfikacji SAE, patrz opis w ramce) zaczynają już się pojawiać na rynku. W przypadku tych pojazdów kierowca jest, co prawda, nadal po-trzebny, ale w określonych warunkach drogowych funkcje związane z bezpie-czeństwem mogą zostać całkowicie przeniesione na pojazd. Kierowcy będą potrzebowali pewnego czasu, aby zdać sobie sprawę, że ich interwencja jest konieczna. Redundancja zapewni, że w tym czasie wszystkie funkcje istot-ne z punktu widzenia bezpieczeństwa pozostają aktywne, nawet w rzadkich przypadkach wystąpienia awarii syste-

mu. W pojazdach poziomu 4 i 5 wg SAE redundancja staje się jeszcze ważniej-sza, ponieważ działają one jeszcze bar-dziej niezależnie od kierowcy i w razie potrzeby jego interwencja jest w więk-szym stopniu opóźniona. W celu reali-zacji zautomatyzowanych jazd w ruchu,

który ma być pozbawiony wypadków, absolutnie konieczne jest zastosowanie redundancji w systemach o krytycznym znaczeniu dla bezpieczeństwa – takich jak układ hamulcowy i układ kierow-niczy.

REDUNDANTNY UKŁAD HAMULCOWYRozwiązanie firmy Bosch w zakresie redundantnego układu hamulcowego jest kombinacją elektromechanicznego urządzenia wspomagania hamulców iBooster oraz elektronicznego układu stabilizacji toru jazdy ESP. W rzadkim przypadku awarii jednego z obu zespo-łów drugi może przejąć funkcję hamowa-nia pojazdu bez angażowania kierowcy. Zarówno iBooster, jak i ESP mogą tak regulować ciśnienie w układzie hamul-cowym, aby nie doszło do zablokowania kół i można było kierować pojazdem także w trakcie hamowania. Redundantny układ hamulcowy firmy Bosch przystosowany do zautomatyzo-wanej jazdy został nominowany w roku 2018 do nagrody PACE Awards (Premier Automotive Suppliers’ Contribution to Excellence) czasopisma „Automotive News”, która jest uznawana na całym świecie za prestiżowy punkt odniesienia dla innowacji w branży motoryzacyjnej. Firma Bosch została również uhonoro-wana nagrodą eMove360° w kategorii

Wszystkie te systemy redundantne w samochodzie muszą mieć różne źródła mocy obli-czeniowej, różne sieci komunikacyjne i różne źródła zasilania, aby zapewnić separację i redundancję potrzebną do zautomatyzowanej jazdy.

zespół sterowników głównych i awaryjnych

sprzęgło bezpieczeństwa, które w razie potrzeby łączy mechanicznie kierownicę z kołami

dwa niezależne siłowniki przy przekładni zębatej

Redundantny układ kierowniczy typu steer-by-wire

23DiagnostykaBosch Autospec nr 1/71

Automated Driving za redundantne rozwiązanie dla układu hamulcowego.

REDUNDANTNY UKŁAD KIEROWNICZYUkład kierowniczy z elektrycznym wspo-maganiem (EPS) firmy Bosch z funkcją typu fail-operational1 umożliwia kierow-cy lub autopilotowi w incydentalnym przypadku wystąpienia awarii bez-pieczne manewrowanie samochodem, co jest kluczowym wymogiem na drodze do w pełni zautomatyzowanej jazdy. System z funkcją fail-operational pozwa-la na samodzielny powrót do stanu mi-nimalnego ryzyka (stanu bezpiecznego) dzięki uruchomieniu około 50-procen-towego wspomagania elektrycznego układu kierowniczego za pomocą roz-wiązania awaryjnego. Redundancja jest tutaj realizowana za pomocą drugiego siłownika (rys.), który może przejąć kontrolę, jeśli wystąpi usterka w pierw-szym siłowniku. System jest w stanie wykryć awarię układu kierowniczego 1 Fail-operational – określenie stosowane początkowo w lotnictwie. Fail-operational to system, który w razie powstania usterki któregoś z podzespołów pozwala na automa-tyczne dokończenie realizacji danej funkcji, np. lądowania samolotu.

i przejść do awaryjnego wspomagania elektrycznego, tak że kierowca może bezpiecznie manewrować bez potrze-by nagłego przykładania większej siły do koła kierownicy.

REDUNDANCJA W INNYCH SYSTEMACH Redundancja dla pojazdów autonomicz-nych wykracza poza samo hamowanie i kierowanie. Jest kilka innych ważnych systemów w samochodach, które rów-nież wymagają specjalnych rozwiązań rezerwowych. Obejmuje to takie syste-

my jak na przykład lokalizowanie poło-żenia i planowanie trasy, wyświetlanie informacji i wskaźników oraz – co jest nie mniej ważne – inteligentną, dobrze zaprojektowaną architekturę E/E (Elec-tric/Electronic), umożliwiającą realiza-cję tych funkcji.Aby zautomatyzowane prowadzenie sa-mochodu stało się rzeczywistością, po-trzeba głębokiego zrozumienia współza-leżności wszystkich systemów pojazdu.

Krzysztof Trzeciak Zdjęcia i rysunki: Bosch, Nissan, Aude

Rozwiązania techniczne Boscha zapewniają redundancję potrzebną do wprowadzenia zautomatyzowanej jazdy.

Poziomy automatyzacji jazdyAmerykańska organizacja SAE w swojej normie J3016 i niemiecki Federalny Urząd Drogownictwa BASt wyróżniają sześć poziomów automatyzacji jazdy.

POZIOM 0JAZDA MANUALNA Samochód jest prowadzony tradycyjnie, tylko przez kierowcę i przy zachowaniu jego pełnej odpowiedzialności.

POZIOM 1JAZDA BEZ UDZIAŁU NÓG Jazda ze wspar-ciem pojedynczych układów przy zacho-waniu odpowiedzial-ności kierowcy, który cały czas trzyma ręce na kierownicy i musi być gotów do powro-tu do prowadzenia pojazdu (np. tempo-mat ACC z regulacją odstępu).

POZIOM 2JAZDA CZASAMI BEZ UDZIAŁU RĄKJazda częściowo zautomatyzowana przy zachowaniu odpowiedzialności kierowcy, ale z moż-liwością przejęcia prowadzenia samo-chodu przez system (np. asystent jazdy w korkach, utrzy-mywanie na pasie ruchu, zachowywa-nie odstępu).

POZIOM 3JAZDA BEZ UDZIAŁU OCZUJazda wysoce zauto-matyzowana, w pew-nych warunkach bez nadzorowania przez kierowcę, ale z roz-poznaniem przez system momentu, w którym ponownie musi on (w ciągu maks. 10 s) przejąć inicjatywę (np. pilot jazdy w korkach).

POZIOM 4JAZDA BEZ UDZIAŁU MYŚLIJazda w pełni zautomatyzowana bez żadnego udziału kierowcy, ale tylko w pewnych warun-kach (np. autostrada albo parkowanie) wymagająca komunikacji między pojazdami.

POZIOM 5KIEROWCA PASAŻEREMJazda autonomicz-na w pełnym zakre-sie, bez żadnego udziału kierowcy, który staje się pasażerem.

Warstwa antybakteryjna– zawiera jony srebra

Warstwa pochłaniająca zapachy i szkodliwe gazy, np. tlenki azotu

Warstwa zatrzymująca smog, pyłki i alergeny

SMOG

ALERGENY

BAKTERIE

Filtr kabinowy

Filter+

Bakterie, smog i alergeny nie wsiadają

Filter+ z zawartością srebra zatrzymuje nawet do 99% cząstek zanieczyszczeń

filtrybosch.pl

Warstwa zapewniająca wytrzymałość filtra

Zapachy i szkodliwe gazy

Kurz

Pyłki

Spaliny

Bakterie Alergeny

Drobny kurz

Sadza

Bosch_filtry_srebro_reklama_210_280.indd 1 14.02.2019 12:23:14

Filtry Denoxtronic. Moc materiału filtracyjnego - Robert Bosch GmbH · 2020. 7. 17. · Bosch...

Documents

Transcript of Filtry Denoxtronic. Moc materiału filtracyjnego - Robert Bosch GmbH · 2020. 7. 17. · Bosch...