Projekt powstał w odpowiedzi na problemy związane z wyludnianiem się miejscowości (przenoszenie się ludzi do miast, starzenie się społeczeństwa, problemy narodowościowe), a także trudnościami małych miasteczek wynikającymi z niedostatecznej infrastruktury (brak komunikacji kolejowej i autobusowej).

Pomysł projektu był inicjatywą oddolną. Wymyślił go jeden człowiek i zrealizował w 1988 r. po przejściu na emeryturę.

Twórca „Tonio” zdobył 25 samochodów i zorganizował 25 grup niosących pomoc „w odciętych od świata” miejscowościach.

Na początku jednostki te działały bez żadnych przepisów prawnych. Pierwsze uregulowania znalazły się w ustawie socjalnej z 1993 r., a pełne doprecyzowanie prawne nastąpiło w 2000 r.

Stowarzyszenie prowadzi jednostki na obszarach na których mieszka mniej niż 600 osób. Aktualnie działa 1200 takich jednostek.

Jednostki prowadzone przez Stowarzyszenie „Tonio” finansowane są w 95% przez samorządy, a w 5% przez inne organizacje

W jaki sposób są rekrutowani opiekunowie w ramach projektu „Tonio”?

Dana miejscowość demokratycznie wybiera osobę godną zaufania publicznego, która zostaje zatrudniona przez lokalny samorząd. Otrzymuje samochód (koszty benzyny finansuje państwo). Zadaniem tej osoby jest pomoc w zaspokajaniu potrzeb życiowych osób starszych (robienie zakupów, przynoszenie obiadów), a także doradztwo w przysługujących prawach i świadczeniach.

Osoba zajmująca się osobami starszymi musi być dyspozycyjna i natychmiast reagować w przypadku pojawiających się problemów, a także pomóc w rozwiązywaniu ich ewentualnych kłopotów związanych z zamieszkiwaniem na terenach słabo zaludnionych.

Osoba pełniąca funkcję „opiekuna” nie musi mieć kierunkowego wykształcenia, musi jednak odbyć szkolenie, a najważniejsze to jej osobowość i indywidualne predyspozycje.

Podstawą działania takiej jednostki jest posiadanie bezpiecznego samochodu, umożliwiającego wykonywanie wszystkich zadań.

Program wyróżniony został nagrodą Węgierskiej Akademii Nauk za jego niepowtarzalność i skuteczność.

Profesjonalna i doświadczona kadra oraz zdobyte doświadczenie w realizacji usług opiekuńczych i specjalistycznych tj. opieka higieniczna, pielęgnacyjna i gospodarcza.

Ponadto możliwość przygotowanie lokalnych liderów w formie szkoleń w ramach projektów do pełnienia roli opiekunów społecznych jest czynnikiem wspierającym wprowadzanie nowych metod pracy w stosunku do osób starszych.

Brak wzorców wdrażania tej metody w województwie

Demotywacja będąca wynikiem zagrożeń płynących ze strony środowiska

Brak odpowiedniej bazy transportowej również utrudniają wdrożenie nowej metody.

Nieufność oraz niepewność jakości realizowanych usług.

Niskie dochody osób korzystających z pomocy społecznej.

Przychylność społeczności lokalnej, władz, bezpośredniego kierownictwa placówki,

Współpracę z organizacjami i instytucjami samorządowymi, rządowymi i pozarządowymi oraz innymi instytucjami wspomagającymi jak i gotowości instytucji pomocy społecznej do wsparcia projektu

Poszerzenie oferty w ramach usług opiekuńczych, możliwość organizowania przez ośrodki kursów i szkoleń w tym zakresie.

Wypracowanie przez ośrodki pomocy społecznej standardów usług.

Możliwość utworzenia podmiotów ekonomii społecznej, aktywizacja zawodowa osób bezrobotnych oraz integracja społeczna w środowisku lokalnym.

Niższy koszt zapewnienia pomocy, niż utrzymanie mieszkańca w DPS.

Diagnoza potrzeb środowiska lokalnego. Analiza porównawcza wydatków w zakresie usług

opiekuńczych. Przygotowanie opiekunów poprzez realizację szkoleń w

ramach projektu oraz zlecanie część usług np. spółdzielniom socjalnym.

Organizowanie kampanii informacyjno-promocyjnych np. na stronach internetowych instytucji m.in. pomocy społecznej oraz nawiązanie współpracy z lokalnymi mediami.

Nawiązanie współpracy między gminami, innymi instytucjami oraz wolontariuszami i Urzędem Pracy.

Efektem tego będzie utworzenie lokalnych koalicji na rzecz rozwiązania danego problemu społecznego, wymiana doświadczeń w zakresie pozyskiwania środków w celu poprawy sytuacji finansowej gmin. Natomiast współpracy z wolontariuszami pozwoli na poszerzenie usług opiekuńczych oraz odciążenie finansowe placówki a zaangażowanie bezrobotnych na ich aktywizację.

Prowadzenie różnorodnych zajęć mających za celu zachowywanie pewnych gestów, uczenie samodzielnego ubierania się i poczucia czystości, czy uczenie tolerancji.

Prowadzenie ćwiczeń polegających na: rozpoznawaniu dźwięków, dotyku, rozróżnianiu kolorów, poznawaniu podobieństw i różnic, odróżnianiu całości od części, rozpoznawaniu mowy, itp..

Istniejąca baza lokalowa, wyposażenie terapeutyczne, posiadane zasoby.

Wykwalifikowana kadra. Umiejętności i wiedza mieszkańców jako

współtwórców zajęć. Współpraca z osobami z lokalnego

środowiska.

Ograniczone środki finansowe na szkolenia w zakresie terapii dla pracowników.

Postępująca demencja seniorów oraz brak chęci ze strony mieszkańców do uczestnictwa w zajęciach.

Poprawa opieki i stanu zdrowia oraz poprawa funkcji poznawczych i samopoczucia mieszkańców.

Współpraca z rodziną. Współpracę instytucji z uniwersytetem,

praktykantami, stażystami, wolontariuszami, Urzędem Pracy oraz instytucjami kultury- wymiana doświadczeń między różnymi instytucjami.

Niskie koszty metody mogą spotkać się z przychylnością decydentów.

Trzeba posiadać bazę lokalową dostosowaną do potrzeb uczestników zajęć – również do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Zajęcia powinny odbywać się indywidualnie lub w małych grupach w pokojach mieszkalnych w domach pomocy społecznej lub w miejscach wypoczynkowych.

Warto zadbać by zajęcia miały formę integracyjną, by do prowadzenia zostały zaproszone osoby medialne i mające pasję. Efektem tego będzie urozmaicenie zajęć, wymiana doświadczeń oraz odciążenie finansowe placówki.

Pozyskanie funduszy ze środków unijnych, programów dotacyjnych i sponsorów oraz zlecenie usług jednostkom pozabudżetowych, np. stowarzyszeniom, czy fundacjom.

Otwarte Konkurs ofert ogłaszane, np. przez Urząd Marszałkowski

www.kujawsko-pomorskie.pl

KONKURS NR 8/2010 WPIERANIE AKTYWNOŚCI I INTEGRACJI SPOŁECZNEJ SENIORÓW, nabór ofert do 10.10.2011

Fundusz Inicjatyw Obywatelskich www.pozytek.gov.pl

Współpraca z rodziną oraz włączanie mieszkańców do organizacji zajęć i wykorzystanie ich umiejętności.

Motywacja do wdrażania nowej metody oraz otwartość na innowacje.

Umiejętność poruszania się w realizacji projektów.

Znajomość przepisów prawa. Dobra współpraca instytucjonalna oraz

uznanie partnerów w tym organizacji pozarządowych.

Niska świadomość decydentów lokalnych o możliwości zapewnienia takiej formy opieki oraz środowiska lokalnego na temat tej formy pomocy.

Słaba kondycja organizacji pozarządowych do samodzielnego prowadzenia tej metody.

Korzyści ekonomiczne, niższy koszt. Sprzyjające przepisy. Dobre praktyki. Baza lokalowa oferenta.

Przeprowadzenie akcji informacyjno- promocyjnej dla pracowników socjalnych, kadry kierowniczej ośrodków pomocy społecznej oraz władz lokalnych.

Upowszechnianie tego rodzaju rozwiązania z wykorzystaniem dobrych praktyk.

Organizowanie spotkań informacyjnych dla seniorów.

Organizacja szkoleń w zakresie tworzenia rodzinnych domów pomocy dla pracowników, kierowników oraz potencjalnych zainteresowanych.

Nawiązanie współpracy między gminami, innymi instytucjami oraz powiatami.