1

GfK Polonia Sp. z o.o.

ul. Ludna 2

Warszawa, 00-406

Polska

T: +48 22 43 41 000

F: +48 22 43 41 010

Zarząd:

Agnieszka Sora

Marek Markiewicz

Sąd Rejonowy dla M. St. Warszawy XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego KRS 0000163116 NIP: 527-020-35-72 Kapitał zakładowy: 1 500 000 PLN

Komunikat z badań

Europejscy konsumenci obawiają się

spowolnienia gospodarczego

Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK w Europie – wyniki za

pierwszy kwartał 2016 r.

Warszawa, 20 kwietnia 2016 r. – Wojna w Syrii będąca przyczyną

kryzysu imigracyjnego, zagrożenie terrorystyczne w Europie,

możliwość wystąpienia Wielkiej Brytanii ze struktur UE oraz

przedłużająca się recesja w największych krajach rozwijających się

pogorszyły nastroje konsumenckie w Europie w pierwszym kwartale

2016 roku. Powyższe wydarzenia szczególnie negatywnie wpłynęły na

takie składowe barometru, jak oczekiwania dotyczące przyszłego

wzrostu gospodarczego kraju oraz indywidualnych przyszłych

dochodów gospodarstwa domowego. Od grudnia 2015 r. do marca

2016 r. nastąpił spadek nastrojów konsumenckich w 28 krajach UE o

3,2 pkt, do 9 pkt.

W pierwszym kwartale roku publiczny dyskurs zdominowały tematy o

współczesnych globalnych problemach. Chociaż Państwo Islamskie straciło

część zdobytych obszarów, wojna w Syrii jest daleka od zakończenia, co

oznacza, że UE będzie nadal borykała się z ogromnym napływem

uchodźców. Początkowo uchodźcy przedostawali się bez przeszkód do

1

Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK w Europie – 1 kwartał 2016 Wartość składowej barometru dotyczącej oceny przyszłej sytuacji gospodarczej kraju

Marzec 2016

Źródło: GfK, Komisja Europejska

> +5

Wskaźnik > +20

Wskaźnik 0 do +20

Wskaźnik 0 do -20

Wskaźnik < -20

Łączna wartość

składowej barometru

dla UE: -1

1 do 5

-1 do +1

-5 do -1

< -5

Zmiana wartości składowej barometru

od grudnia do marca:

-4

-11

+22

-29

+17

-7

-21

-20

-51

-17

-6

+1

+3

-7

+1

-1

+2

-15-4

-24

-1

-16

+23

-5+16

-7

+23

+2

-18

-1

20 kwietnia 2016 r.

Maciej Siejewicz

Manager

Marketing & Communications

T +48 22 43 41 237

M +48 500 100 500

maciej.siejewicz@gfk.com

2

Europy Środkowej i Zachodniej, do momentu, w którym kraje Grupy

Wyszehradzkiej zadecydowały o zamknięciu swoich granic, a w

konsekwencji również szlaku bałkańskiego z początkiem marca. Chociaż

położyło to tamę napływowi uchodźców migrujących przez Europę, osoby

potrzebujące pomocy są obecnie lokowane w ośrodkach dla uchodźców w

Grecji – przeważnie w miejscowości Idomeni na granicy macedońskiej,

gdzie panują bardzo trudne warunki. We Francji rząd nakazał żołnierzom

likwidację obozu nielegalnych uchodźców w Calais, gdzie koczowali ludzie

mający nadzieję na przedostanie się do Wielkiej Brytanii. Tymczasem

trwają polityczne spory na temat sposobu, w jaki Europa może pomieścić

tak ogromną liczbę uchodźców i rozmieścić ich w poszczególnych

państwach członkowskich.

Ataki przeprowadzone w Brukseli w połowie marca uświadamia, iż

zagrożenie terroryzmem w Europie w pierwszych trzech miesiącach roku

jest nadal bardzo wysokie. Jednakże, z uwagi na to, że do zamachów w

Belgii doszło dopiero po zakończeniu marcowego badania nastrojów

konsumenckich, zdarzenie to nie znalazło odzwierciedlenia w jego

wynikach.

Kolejnym czynnikiem kształtującym nastroje w Europie jest zbliżające się

czerwcowe referendum w Wielkiej Brytanii, dotyczące wystąpienia tego

kraju z Unii Europejskiej. Bez wątpienia budzi ono wątpliwości, co do

wspólnej przyszłości kontynentu. Wielu ekspertów ekonomicznych, jak

również wielu brytyjskich konsumentów, przewiduje bardzo negatywne

skutki ekonomiczne tzw. „Brexitu”.

Ponadto w pierwszym kwartale 2016 r. stało się jasne, że największe kraje

rozwijające się takie jak Chiny, Brazylia i Rosja nadal znajdują się w

okresie osłabienia gospodarczego. Wpływa to na ograniczenie możliwości

eksportu dla przedsiębiorstw europejskich i może wywrzeć negatywny

wpływ na gospodarkę.

To szerokie spektrum problemów doprowadziło do znacznej niepewności

wśród europejskich konsumentów w pierwszym kwartale roku. W

szczególności od grudnia w prawie wszystkich krajach objętych badaniem

znacznie spadły oczekiwania gospodarcze. Na przykład w Grecji nastąpił

3

powrót do tego samego poziomu, jaki odnotowano w najtrudniejszych

okresach kryzysu zadłużenia. Spadek w sferze oczekiwań gospodarczych

dodatkowo wpłynął na oczekiwania w zakresie dochodów społeczeństwa,

które w większości krajów znacznie się obniżyły. Również w ocenie GfK

nastroje konsumenckie w 28 krajach UE znacząco spadły w pierwszym

kwartale – z 12,2 pkt w grudniu do 9 pkt w marcu.

Wysoki poziom wskaźników ekonomicznych skłania polskich

konsumentów do oczekiwania wzrostu dochodów

Polska gospodarka rozwija się dynamicznie. W każdym kwartale ubiegłego

roku produkt krajowy brutto był wyższy o 3,4–3,9 proc. niż w analogicznym

kwartale poprzedniego roku. Jak widać ze wskaźnika oczekiwań

dochodowych, który utrzymywał się na wysokim poziomie (22,9 pkt.) w

marcu, konsumenci zakładają, że ta wysoka dynamika wzrostu będzie

trwać.

2

Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK w Europie – 1 kwartał 2016 Wartość składowej barometru dotyczącej oczekiwań dochodowych gospodarstw domowych

Marzec 2016

Źródło: GfK, Komisja Europejska

> +5

Wskaźnik > +20

Wskaźnik 0 do +20

Wskaźnik 0 do -20

Wskaźnik < -20

Łączna wartość

składowej barometru

dla UE: +17

1 do 5

-1 do +1

-5 do -1

< -5

Zmiana wartości składowej barometru

od grudnia do marca:

-22

-17

+15

-17

+20

-4 -45

-27

+4

+/-0

+22

+7

+51

+/-0

+18

-5-15

-13

-23

-7

+52

-4+23

-5

+34

-1

+37

+15

-3

-10

3

Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK w Europie – 1 kwartał 2016Wartość składowej barometru dotyczącej oceny skłonności do zakupów w gospodarstwie domowym

Marzec 2016

Źródło: GfK, Komisja Europejska

> +5

Wskaźnik > +20

Wskaźnik 0 do +20

Wskaźnik 0 do -20

Wskaźnik < -20

Łączna wartość

składowej barometru

dla UE: +15

1 do 5

-1 do +1

-5 do -1

< -5

Zmiana wartości składowej barometru

od grudnia do marca:

0

+5

-9

-1

-24

+6

+26

+2

-38

-2

+1

-5

+4

+11

+50

+1

+11

+/-0+13

-4

+24

+10+26

+3+12

+8

+7

+1

+6

+6

4

Obserwowany wzrost gospodarczy wpłynął także na spadek poziomu

bezrobocia w ostatnich miesiącach, z poziomu 7,8 proc. w marcu 2015 r.

do 6,8 proc. w lutym 2016 r. W konsekwencji polscy konsumenci

spodziewają się wzrostu wynagrodzeń w nadchodzących miesiącach. W

marcu wskaźnik oczekiwań w sferze dochodów osiągnął 33,9 pkt., czyli

zaledwie o 1 punkt mniej niż w grudniu. W stosunku do marca ubiegłego

roku wskaźnik ten wzrósł o 19 pkt.

Mimo tych korzystnych warunków skłonność do robienia zakupów

utrzymuje się nadal na bardzo niskim poziomie. Wskaźnik ten wynosił 7,3

pkt. w marcu, czyli był tylko nieznacznie wyższy niż w grudniu. Konsumenci

nie są nadal przekonani, że jest to obecnie dobry moment do robienia

większych zakupów i wydawania większych sum pieniędzy.

Do pobrania

Wyniki barometru na mapach dla wybranych krajów

Barometr, trendy dla wybranych krajów

O badaniu

GfK Consumer Climate Europe jest badaniem nastrojów konsumenckich

prowadzonym w krajach Unii Europejskiej i współfinansowanym przez

Komisję Europejską. Co miesiąc metodą CAPI lub CATI ankietowanych jest

około 40 000 respondentów we wszystkich 28 państwach członkowskich.

Barometr jest zagregowanym wskaźnikiem wyliczanym według

niezmienionej formuły od roku 1985.

Z comiesięcznego zestawu 12 pytań, do opracowania głównego indeksu

nastrojów wybrano pięć składowych – oczekiwania gospodarcze, cenowe i

dochodowe, skłonność do zakupów oraz do oszczędzania.

Indeks jest obliczanych w następujący sposób:

- podstawą obliczania poszczególnych składowych są salda odpowiedzi

pozytywnych i negatywnych udzielanych w poszczególnych pytaniach –

składowych indeksu

- sumy pozytywnych odpowiedzi (np. sytuacja finansowa gospodarstwa

domowego poprawi się w istotny sposób) jest odejmowany od sumy

5

odpowiedzi negatywnych (np. sytuacja finansowa gospodarstwa

domowego pogorszy się w istotny sposób).

- w kolejnym kroku, sumy są ujednolicane przy wykorzystaniu

standardowych metod statystycznych, a następnie przeliczane tak, że

długoterminowa średnia wskaźnika wynosi 0 punktów, przy teoretycznym

zakresie wartości od +100 do -100 punktów. Na podstawie empirycznych

danych gromadzonych od 1980 roku do analiz przyjmuje się wartości

składowych w przedziale +60 i -60 punktów.

- dodatnia wartość składowej świadczy o ocenie tej zmiennej powyżej

średniej w ujęciu długookresowym; odwrotna sytuacja ma miejsce dla

wartości ujemnych. Standaryzacja ułatwia porównywanie wyników z

różnych krajów, likwidując różnice kulturowe, charakterystyczne dla danej

populacji.

– KONIEC –

Więcej informacji:

Maciej Siejewicz

T: +48 (22) 43 41 239

M: +48 500 100 500

maciej.siejewicz@gfk.com

GfK

Instytut GfK jest zaufanym źródłem rzetelnych informacji o rynku

i konsumentach. Umożliwia podejmowanie trafniejszych decyzji. Łączy

pasję badawczą 13 000 ekspertów. Posiada 80 lat doświadczeń

w analizowaniu i interpretowaniu danych. Dostarcza analiz, zarówno na

poziomie globalnym, jak i rynków lokalnych, w ponad 100 krajach.

Dzięki stosowaniu innowacyjnych rozwiązań łączących technologię i naukę,

zmienia "big data" w "smart data", zwiększając przewagę konkurencyjną

swoich klientów i jednocześnie wzbogacając doświadczenia i decyzje

konsumentów.