ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM GEOGRAFIAbi.gazeta.pl/im/1/4744/m4744271.pdf · 1860 1870 1880...

Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.Kopiowanie w ca∏oÊci lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadaƒ

przez dyrektorów szkó∏ bioràcych udzia∏ w programie Próbna Matura z OPERONEM.

KOD ZDAJÑCEGO

ARKUSZ PRÓBNEJ MATURYZ OPERONEMGEOGRAFIA

POZIOM ROZSZERZONY

Czas pracy 150 minut

Instrukcja dla zdajàcego

1. Sprawdê, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 12 stron (za-dania 1–28) oraz barwnà map´. Ewentualny brak zg∏oÊprzewodniczàcemu zespo∏u nadzorujàcego egzamin.

2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonymprzy ka˝dym zadaniu.

3. Pisz czytelnie. U˝ywaj d∏ugopisu/pióra tylko z czarnymtuszem/atramentem.

4. Nie u˝ywaj korektora, a b∏´dne zapisy wyraênie przekreÊl.5. Pami´taj, ˝e zapisy w brudnopisie nie podlegajà ocenie.6. Podczas egzaminu mo˝esz korzystaç z o∏ówka i gumki

(wy∏àcznie do rysunków) oraz linijki, lupy oraz kalkulato-ra.

˚yczymy powodzenia! Za rozwiàzaniewszystkich zadaƒmo˝na otrzymaç

∏àcznie 60 punktów.

PESEL ZDAJÑCEGO

Wpisuje zdajàcy przed rozpocz´ciem pracy

Miejsce na identyfikacj´ szko∏y

GRUDZIE¡ROK 2007

dysleksja

LGDp-arkusze ZR 11/14/07 3:54 PM

2


Geografia. Poziom rozszerzonyPróbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Do rozwiàzania zadaƒ od 1 do 9 wykorzystaj barwnà map´ Tatrzaƒskiego Parku Narodowegooraz w∏asnà wiedz´.

Zadanie 1. (2 pkt)Oblicz wysokoÊç, którà pokonuje turysta kolejkà linowà z dolnej stacji w Kuênicach na szczytMyÊlenickie Turnie.Obliczenia:

Turysta pokonuje wysokoÊç

Zadanie 2. (3 pkt)Oblicz powierzchni´ pola A1. Wynik przedstaw w hektarach.Obliczenia:

Powierzchnia pola A1 wynosi

Zadanie 3. (3 pkt)Na przedstawionym na mapie terenie znajdujà si´ liczne jaskinie. Podaj nazw´ procesu rzeêbo-twórczego, który prowadzi do powstania jaskiƒ, oraz krótko wyjaÊnij jego dzia∏anie.

Nazwa:

WyjaÊnienie:

Zadanie 4. (1 pkt)Wska˝ naturalne niebezpieczeƒstwo, na które nara˝eni sà narciarze korzystajàcy z nartostradyw okolicach Kasprowego Wierchu.

Zadanie 5. (2 pkt)Turysta, którego m´czà strome wejÊcia, chce wejÊç na Nosal. Wska˝ odpowiednià tras´ i uza-sadnij swój wybór.A) szlakiem zielonym z przystanku PKS w MurowanicyB) szlakiem zielonym z przystanku PKS w Kuênicach

Trasa:

Uzasadnienie:

Zadanie 6. (2 pkt)WyjaÊnij, dlaczego turyÊci indywidualni nie mogà wchodziç na szczyt Krokiew (1378 mn.p.m.).

3


Zadanie 7. (1 pkt)Wybierz typ genetyczny jezior, do którego nale˝y Zielony Staw.A) jezioro polodowcowe morenoweB) jezioro polodowcowe rynnoweC) jezioro polodowcowe oczko (wytopiskowe) D) jezioro polodowcowe cyrkowe (karowe)

Zadanie 8. (1 pkt)S∏oƒce góruje najwczeÊniej na szczycie:A) BeskidB) Kasprowy WierchC) Kalacka TurniaD) Goryczkowa Czuba

Zadanie 9. (2 pkt)Korzystajàc z w∏asnej wiedzy oraz mapy, wymieƒ trzy ruchy masowe, które mogà zachodziçna stokach Kopy Magury (E5).

Zadanie 10. (5 pkt) Na podstawie za∏àczonej ryciny wykonaj polecenia.

a) Uzasadnij wprowadzenie czasu urz´dowego na obszarze Polski le˝àcym na wschód od po∏u-dnika 22°30’E.

b) Oblicz ró˝nic´ czasu miejscowego (s∏onecznego) mi´dzy Warszawà a Che∏mem.Obliczenia:

Ró˝nica czasu mi´dzy tymi miejscowoÊciami wynosi


strefa czasu Êrodkowoeuropejskiego

strefa czasu wschodnioeuropejskiego

14°

14°

16° 18° 20°

22°30'

22°30' 24°26°

28°30°

30°28°

26°24°16° 18° 20°

54°

52°

50°

54°

52°

50°

Białystok

Warszawa

Chełm

obszar, na którymurz´dowo wprowa-dzono czas Êrodko-woeuropejski

4



c) Oblicz ró˝nic´ czasu urz´dowego i strefowego w Che∏mie.

d) Oblicz, ile wynosi ró˝nica mi´dzy czasem strefowym i letnim w Che∏mie.

Zadanie 11. (2 pkt)Rycina przedstawia budow´ stratowulkanu. Podpisz nast´pujàce elementy: krater, komoramagmowa, chmury popio∏u, sto˝ek paso˝ytniczy, warstwy popio∏u i lawy, lakolit, bomby wul-kaniczne.

Zadanie 12. (2 pkt) Wybuchy wulkanów sà niebezpieczne dla ˝ycia ludzkiego. Jednak na wyspie Jawa g´stoÊç za-ludnienia wynosi prawie 1000 osób/km2. Uzasadnij, dlaczego ludzie tak ch´tnie osiedlajà si´na tej wyspie, mimo ˝e liczy ona ponad 100 wulkanów.

..............................

..............................

..............................

..............................

............................................................

..............................

5


Zadanie 13. (2 pkt)Oznacz literà P zdania prawdziwe, a literà F – zdania b∏´dne.a) Doliny U-kszta∏tne powstajà w wyniku przekszta∏cenia przez lodowce górskie V-kszta∏tnych do-lin rzecznych. ..........b) Cechà charakterystycznà mutonów (baraƒców), b´dàcych pagórkami og∏adzonymi przez przesu-wajàcy si´ lód, jest stromy stok od strony nasuwajàcego si´ lodowca. ..........c) Pradoliny odprowadza∏y wody z topniejàcych lodowców do mórz. ..........d) W kot∏ach polodowcowych zazwyczaj znajdujà si´ jeziora cyrkowe. ..........e) Morenami nazywamy osady fluwioglacjalne. ..........

Zadanie 14. (3 pkt)Rycina przedstawia zjawisko fenu.

a) Wpisz w odpowiednim miejscu wartoÊç gradientu suchoadiabatycznego.b) Wpisz wartoÊci temperatury powietrza po jego przejÊciu przez barier´ górskà.c) Podaj dwie cechy wiatru fenowego.

1.

2.

Zadanie 15. (2 pkt)Jeziora sà tworem geologicznie krótkotrwa∏ym. Wymieƒ trzy przyczyny, które doprowadzajàdo zaniku jeziora.

1.

2.

3.

Zadanie 16. (2 pkt)Wykres przedstawia granic´ wieloletniegoÊniegu na kuli ziemskiej. Podaj przyczyny ró˝nego przebiegu wyso-koÊci tej granicy nad równikiem i zwrotni-kami.


6°C ..........

–12°C ..........

0°C ..........–6°C ..........

0,6°

C/1

00 m

3 km

2 km

1 km W N..........

rów

nik

zwro

tnik

Koz

ioro

˝ca

koło

pod

bieg

unow

e po

łudn

iow

e

koło

pod

bieg

unow

e pó

łnoc

ne

zwro

tnik

Rak

a

0

2000

4000

6000

0

2000

4000

6000

m n.p.m. m n.p.m.

6


Zadanie 17. (3 pkt)Fotografia przedstawia specyficzny sposób gospo-darowania na obszarach górskich.a) Podaj nazw´ takiego sposobu przekszta∏caniastoków.

b) Wymieƒ proces, przed którym chroni takisposób gospodarowania.

c) Wymieƒ dwie inne mo˝liwoÊci ochrony stoków górskich przed tym niepo˝àdanym procesem.

1.

2.

Zadanie 18. (2 pkt)PodkreÊl nazwy tych zwierzàt spoÊród podanych, które sà charakterystyczne dla krainy austra-lijskiej.zwierz´ta: muflon, antylopa gnu, dziobak, anakonda, wombat, ∏oÊ, lirogon, leming, struÊ emu, lama

Zadanie 19. (3 pkt)Mapa przedstawia g´stoÊç zalud-nienia na kontynencie afrykaƒ-skim. Obok umieszczonych ni˝ej li-ter oznaczajàcych wybrane obszaryAfryki podaj symbol atrakcji osad-niczej (A) lub bariery osadniczej(B) oraz krótko opisz atrakcj´ lubbarier´ – wed∏ug podanego wzoru.Wzór:S) B – pustynia, bariera wodna– niskie opady

T)

K)

R)

N)


S

T

K

R

N

7



Zadanie 20. (3 pkt)W krajach rozwini´tych gospodarczo wspó∏czynnik urbanizacji jest wysoki (np. w Niemczech wy-nosi 87,5%). Sà jednak takie kraje s∏abo rozwini´te, w których ten wskaênik jest równie wysoki,przyk∏adowo: Gabon (83%), Brazylia (82%).a) Podaj, jak si´ nazywa ta wysoka urbanizacja w krajach s∏abo rozwini´tych.

b) Wymieƒ dwie przyczyny tak intensywnej urbanizacji.

1.

2.

c) Podaj g∏ównà ró˝nic´ w poziomie ˝ycia mieszkaƒców miast krajów s∏abo i wysokorozwini´-tych gospodarczo, w których jest tak du˝y wspó∏czynnik urbanizacji.

Zadanie 21. (2 pkt)ZakreÊl poprawne zakoƒczenie.Zjawisko upodabniania si´ mi´dzy innymi stylów ˝ycia oraz przenikania si´ kultur na Ziemi nosi nazw´:A) deglomeracji. C) konurbacji.B) globalizacji. D) reemigracji.

Zadanie 22. (4 pkt)Wykresy przedstawiajà u˝ytkowanie ziemi wed∏ug kontynentów.

a) Przyporzàdkuj podanym wykresom formy u˝ytkowania ziemi wybrane spoÊród nast´pujà-cych: grunty orne, u˝ytki zielone, lasy, pozosta∏e grunty i nieu˝ytki.b) Uzasadnij swój wybór dla ka˝dego z wykresów.

A)

B)

C)

0

10

20

30

40

50%

Euro

pa (b

ez W

NP)

Azj

a (b

ez W

NP)

Am

eryk

a Pó

∏noc

na

Am

eryk

a Po

∏udn

iow

a

Aus

tral

ia i

Oce

ania

Afr

yka

0

10

20

30%

Euro

pa (b

ez W

NP)

Azj

a (b

ez W

NP)

Am

eryk

a Pó

∏noc

na

Am

eryk

a Po

∏udn

iow

a

Aus

tral

ia i

Oce

ania

Afr

yka

0

10

20

30

40

50

60 %

Euro

pa (b

ez W

NP)

Azj

a (b

ez W

NP)

Am

eryk

a Pó

∏noc

na

Am

eryk

a Po

∏udn

iow

a

Aus

tral

ia i

Oce

ania

Afr

yka

A B C

8


30° 20° 10° 0° 10° 20° 30° 40° 50° 60° 70°40°

10° 0° 10° 20° 30° 40°

30°

40°

50°

60°

40°

50°

60°

0 1000 km

0,1–0,5%

0–0,1%

brak danych

0,5–1%

Zadanie 23. (2 pkt)Przyporzàdkuj ka˝dej grupie upraw nale˝àcà do niej upraw´.a) zbo˝ab) roÊliny bulwiaste i korzeniowec) owoce i warzywad) roÊliny oleistee) roÊliny w∏óknistef) u˝ywki

A) jutaB) palma daktylowaC) maniok jadalnyD) kukurydzaE) sojaF) trzcina cukrowaG) herbata

a) ........ b) ........ c) ........ d) ........ e) ........ f) ........

Zadanie 24. (2 pkt)Mapa przedstawia odsetek populacji zaka˝onej wirusem HIV w Europie w 2000 roku. Podaj po jed-nym przyk∏adzie kraju o najwy˝szym i najni˝szym odsetku ludnoÊci zaka˝onej wirusem HIV.

A) kraj o najwy˝szym odsetku

B) kraj o najni˝szym odsetku


9


Zadanie 25. (1 pkt)Wykres A przedstawia Êrednie roczne temperatury na kuli ziemskiej od 1870 roku, a wykres B– zmiany st´˝enia dwutlenku w´gla w powietrzu od 1860 roku.

èród∏o: http://www.biolog.pl

Wska˝ zale˝noÊç pomi´dzy wykresami A i B.

Zadanie 26. (1 pkt)WyjaÊnij, dlaczego zjawisko efektu cieplarnianego uznajemy za problem globalny.

Zadanie 27. (1 pkt)Zaznacz szrafem na za∏àczonej mapie konturowej Êwiata 5 paƒstw nale˝àcych do OPEC.


10

0,5

0

–0,5

1870 1890 1910 1930 1950 1970 1990

lata

1860

1870

1880

1890

1900

1910

1920

1930

1940

1950

1960

1970

1980

1990

2000

290~293

300

310

320

330

340

350

360

370

380

ppm (10–4%)

lata

tem

pera

tura

(°C

)

A B

0 2000 km


11


Zadanie 28. (1 pkt)Podaj dwa przyk∏ady dzia∏aƒ podj´tych w Polsce po roku 1989 w ramach restrukturyzacji prze-mys∏u.

1.

2.


12


BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)


ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM GEOGRAFIAbi.gazeta.pl/im/1/4744/m4744271.pdf · 1860 1870 1880...

Documents

Transcript of ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY Z OPERONEM GEOGRAFIAbi.gazeta.pl/im/1/4744/m4744271.pdf · 1860 1870 1880...