ArchimedesČistota je dôležitáCzystość jest ważna

Hrdinovia dejín: Denysa Križanová, Silvia HavelkováMarzena Kaszyńska

Pamiatka na Grécko kedysitak kiedyś było w Grecji

AkropolaParthenonErechteion

Herodovo divadlo

Žijú dodnes v bájach a socháchdo dziś zachowano rzeźby

Milétska Venuša Socha Dia Socha Atén

Archimedes zo SyrakúzArchimedes z Syrakuz

MatematikFyzik

AstronómFilozof

VynálezcaMechanik

287 – 212 r. pred 287 – 212 r. pred KristomKristom

Diskutujte, čo znamenajú Diskutujte, čo znamenajú tieto slová?tieto slová?

Dyskusja: co znaczą te Dyskusja: co znaczą te słowa?słowa?

Prínos Archimeda

Načúval múdrosti iných, učil sa od nich. Skúmal a pozoroval všetko okolo seba a čo zistil, zapisoval si do zápisníkov.

Rád riešil záhady. Pri ich riešení objavil mnoho poznatkov, ktoré sú dnes pre nás samozrejmosťou alebo sa ich učíme v škole ako učivo z učebníc.

Archimedov zápisník

• Archimedes bacznie wszystko obserwował i wszystko skrzętnie notował, słuchał innych i uczył się od nich

• W ten sposób rozwiązywał wiele zagadek i tworzył prawa, których do dziś uczymy się z książek w szkole.

Múdrosť víťazí nad silouMądrość przebija moc

Objavoval silu jednoduchých

zákonov prírody.

Zákony prírody môžeme nazvať

Fyzika.

Ochránil mesto pred nepriateľom rozumom. Zapálil plachty nepriateľských bojových lodí odrazenými slnečnými lúčmi.

Archimedov zákon

Dnes Archimedov zákon pozná každý žiak základnej školy.Dnes Archimedov zákon pozná každý žiak základnej školy.

ZZÁÁHHAADDAA

Legenda o odkryciu prawa wyporu• Władca Syrakuz, Hieron II, powziął podejrzenie, że złotnik, któremu

powierzono wykonanie korony ze szczerego złota, sprzeniewierzył część otrzymanego na to kruszcu i w zamian dodał pewną ilość srebra. W celu rozwiania trapiących go wątpliwości zwrócił się do Archimedesa z prośbą o ustalenie, jak sprawa ma się naprawdę. Prośbę swą Hieron II obwarował żądaniem, którego spełnienie przekreślało, wydawałoby się, możliwość uczynienia zadość życzeniu władcy. Otóż w żadnym wypadku Archimedes nie mógł zepsuć misternie wykonanej korony, istnego arcydzieła sztuki złotniczej. Długo, aczkolwiek bezskutecznie, rozmyślał fizyk nad sposobem wybrnięcia z sytuacji. Pewnego razu Archimedes, zażywając kąpieli w wannie i nieustannie rozmyślając nad powierzonym mu zadaniem, zauważył, że poszczególne członki jego ciała są w wodzie znacznie lżejsze niż w powietrzu. Nasunęło mu to myśl, że istnieje określony stosunek między zmniejszeniem się ciężaru ciała zanurzonego, a ciężarem wypartego płynu (prawo Archimedesa). Zachwycony prostotą własnego odkrycia wybiegł nago z wanny z radością krzycząc Heureka ! Heureka!, co znaczy po grecku Znalazłem!

• Stanąwszy przed obliczem Hierona, Archimedes łatwo wykazał fałszerstwo złotnika. Okazało się bowiem, że korona, niby szczerozłota, wyparła więcej cieczy, niż równa jej co do wagi bryła złota, co oznacza, że miała większą objętość, a więc mniejszą gęstość – nie była ze złota[2]. Wbrew powszechnemu przekonaniu Archimedes nie zastosował jednak do tej korony swojego nowo odkrytego prawa – nie mierzył spadku jej ciężaru, lecz ilość wypartej wody.

Čo objavil Archimedes vo vani?

3. Kameň ponorený do vody vytláča vodu z nádoby. Môžeme ju zmerať.

1. Kameň ťahá pružinku silomeru

svojou silou.

2. Po ponorení kameň ťahá

pružinku silomeru menšou silou.

OOBBJJEEMM

Vyskúšajme si to

Potrebujeme: Odmerný valec, kameňPostup: 1.Oboznám sa s odmerným valcom. Spoznaj mierku na valci. 2.Naber vodu do odmerného valca a zapíš si jej objem v ml.3.Ponor kameň ( predmet ) do valca a zisti objem vody vo valci.

Aký je objem Aký je objem kameňa?kameňa?

Robte viac Robte viac pokusov, pokusov, porovnávajte porovnávajte objemy.objemy.

PPOOKKUUSSYY

Pláva či nepláva?Pływa czy nie pływa?Prečo loď pláva na mori? Prečo kameň padá ku dnu? Prečo dokážeme my plávať?Prečo sa človek utopí?

Potrebuješ:

Urobte pokusy:Urobte pokusy:1.1.S voľným pádom na zemS voľným pádom na zem2.2.S ponáraním do vodyS ponáraním do vody

Ktoré predmety padajú na dno prázdneho vedra?

Ktoré predmety padajú na dno vedra s vodou?

Jedz toľko, aby si sa vždy zmestil do vane.

Čo by si mal vedieť?

Každý predmet má svoj objem. Zistíš ho jednoduchým meraním – vnoríš ho do vody a vypočítaš, o koľko stúpla hladina. Jednotkou objemu je liter alebo mililiter. Objem meriame odmerným valcom alebo odmerkou.

Každý predmet je priťahovaný silou k zemi. Môžeme ju odmerať silomerom. Po vnorení predmetu sa táto sila mení. Voda predmety nadľahčuje. Toto nám umožňuje plávať vo vode. I niektoré predmety na vode plávajú (drevo, polystyrén, korok).

• Każdy obiekt ma własną wielkość. Uznał za prosty pomiar - wejdzie on w wodzie i obliczyć, ile krwi wzrosła. jednostkę objętości jest litr lub mililitr. Wielkość mierzona jest przez cylinder pomiarowy lub urządzenie pomiarowe.

Medzipredmetové vzťahy• História: hovorte o tom, ako sa každý poznatok, ktorý je

dnes samozrejmosťou, musel najskôr zrodiť v hlave objaviteľa. Pohovorte zaujímavo o starovekom Grécku ako kolíske mysliteľov, hovorte o Archimedovi.

• Fyzika a pokusy: objavujte spolu fyzikálne zákonitosti o objeme, sile (a intuitívne o prejavoch hustoty) nadľahčovaní vodou v pokusoch. Zavádzajte pojem objem, jednotky objemu. Oprite sa o skúsenosti s jednotkami miery.

• Logika a vyvodzovanie záverov: Skúmajte a diskutujte, kedy a čo pláva, čo nie. Zadávajte problémové úlohy typu: Kedy balón padne na dno vedra? ( keď sa naplní vodou ) Vyleje sa voda vždy z pohára, keď ho prevrátime? (pokus s vodou a pohľadnicou) Kedy papier pláva a kedy nie? a podobne.

Zdroje:• http://sk.wikipedia.org/wiki/Archimedes• http://cs.wikipedia.org/wiki/Archim%C3%A9d%C5%AFv_palimpsest• http://referaty.atlas.sk/vseobecne-humanitne/dejepis/10042/?page=2• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e7/Domenico-Fetti_Archimede

s_1620.jpg• http://www.lepla.edu.pl/en/modules/Activities/images/archimedes.jpg• http://www.cs.drexel.edu/~crorres/Archimedes/Mirrors/EngravingMirrorBig.jpg• http://www.cs.drexel.edu/~crorres/Archimedes/Mirrors/EngravingMirrorBig.jpg• http://blueribbonphysiotherapy.files.wordpress.com/2009/01/archimedes.jpg• https://facultystaff.richmond.edu/~wstevens/romanhistory/images/

archimedesmirror.jpg• http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/e/e0/Submerged-and-

Displacing.png