ABC ochrony konsumenta w Unii Europejskiej:

Czyje prawo? Czyj sd?

Problematyka kolizyjno-prawna i jurysdykcyjna w transgranicznych sporach obrotu konsumenckiego (moliwo otrzymania certyfikatu uczestnictwa w wykadzie)

Piotr StaczakKoordynator ds. ADREuropejskie Centrum KonsumenckiePolska

Warszawa, 4 kwietnia 2007 r.

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Plan prezentacjiPrzykady spraw konsumenckich, w ktrych wystpuje problem waciwoci prawa i/lub jurysdykcji sdowej,Regulacje prawa wsplnotowego,Umowy konsumenckie na tle Konwencji Rzymskiej,Umowy konsumenckie na tle Rozporzdzenia Bruksela - I,

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Przykady spraw konsumenckichSkorzystanie z prawa do odstpienia od umowy zawartej na odlego ze sprzedawc internetowymDochodzenie odszkodowania z tytuu zgubionego bagau w trakcie lotu obsugiwanego przez irlandzkie linie lotnicze,Spr konsumenta z przedsibiorc timesharingowym na tle wynajmu domw wakacyjnych pooenie nieruchomoZakup wadliwego telewizora plazmowego Niemczech termin rozpatrzenia reklamacji

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Akty prawa wsplnotowegoKonwencja 80/934/EWG z dnia 19 czerwca 1980 roku o prawie waciwym dla zobowiza umownych (Konwencja Rzymska), Rozporzdzenie Rady (WE) nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzecze sdowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych Bruksela-I, Dyrektywy konsumenckie:Dyrektywa 84/450/WE dot. nieuczciwej reklamy,Dyrektywa 93/13/WE dot. klauzul abuzywnych, Dyrektywa 90/314/WE dot. pakietw usug turystycznych,Dyrektywa 94/47/WE dot. korzystania z nieruchomoci w systemie podziau czasu,Dyrektywa 97/7/WE dot. sprzeday na odlego,Dyrektywa 99/44/WE dot. sprzeday konsumenckiej

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Umowy konsumenckie na tle Konwencji Rzymskiej(1)Art. 3: Zasada wolnoci wyboruStrony umowy mog swobodnie wybra prawo waciwe dla ich umowy, mog wybra jakiekolwiek przepisy prawne, nawet jeeli nie wykazuj one adnego zwizku z przedmiotem zawartej umowy,mog rwnie w dowolnym momencie dokona zmiany swojego pierwotnego wyboru. Prawo waciwe w razie braku wyboru prawaArt. 4: Prawo waciwe w razie braku wyboru prawaJeeli strony nie dokonay wyboru prawa waciwego dla umowy umowa podlega prawu pastwa, z ktrym wykazuje ona najcilejszy zwizek. domniemywa si, e umowa wykazuje najcilejszy zwizek z tym pastwem, w ktrym strona, na ktrej spoczywa obowizek spenienia wiadczenia ma miejsce zwykego pobytu lub w przypadku spki, stowarzyszenia lub osoby prawnej, siedzib zarzdu. Jeeli umowa zostaa zawarta w ramach dziaalnoci zawodowej lub gospodarczej strony wiadczcej, domniemywa si, e umowa wykazuje najcilejszy zwizek z pastwem, w ktrym znajduje si jej gwne przedsibiorstwo, lub w przypadku gdy wiadczenie ma by spenione przez inne przedsibiorstwo ni gwne - z pastwem, w ktrym znajduje si to inne przedsibiorstwo.

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Umowy konsumenckie na tle Konwencji Rzymskiej(2)Umowa konsumencka - przedmiotem jest dostarczenie rzeczy ruchomych lub wiadczenie usug na rzecz osoby, w celu, ktry nie moe by uznany za zwizany z jej dziaalnoci zawodow lub gospodarcz, jak rwnie umw dotyczcych finansowania takiej dziaalnoci.wybr prawa waciwego przez strony nie moe prowadzi do pozbawienia konsumenta ochrony przysugujcej mu na podstawie przepisw bezwzgldnie obowizujcych w pastwie, w ktrym ma on miejsce zwykego pobytu,jeeli w pastwie tym zawarcie umowy zostao poprzedzone specjalnie uczynion propozycj lub reklam i konsument dokona czynnoci, ktre w tym pastwie s niezbdne do zawarcia umowy, albojeeli kontrahent konsumenta lub przedstawiciel kontrahenta otrzyma w tym pastwie zamwienie konsumenta, albojeeli umowa dotyczy sprzeday towarw, a konsument wyjecha z tego pastwa za granic i tam zoy zamwienie, o ile wyjazd konsumenta zosta zorganizowany przez kontrahenta w celu nakonienia konsumenta do zawarcia umowy.

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Umowy konsumenckie na tle Konwencji Rzymskiej(3)Artyku 5: Zasada domicylu.

Do umw konsumenckich stosuje si prawo pastwa, w ktrym konsument ma miejsce zwykego pobytu.Zasady nie stosuje si do:umw przewozu;umw o wiadczenie usug, jeeli usugi nalene konsumentowi musz by wiadczone wycznie w innym pastwie ni pastwo, w ktrym konsument ma miejsce zwykego pobytu.Zasada domicylu ma zastosowanie do umw o pakiet usug turystycznych (kombinacja wiadczenia przewozowego i zakwaterowania za wspln cen).

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Umowy konsumenckie na tle Rozporzdzenia Bruksela-I(1)

Preambua 13: W sprawach dotyczcych ubezpieczenia, umw zawartych pomidzy konsumentami i z zakresu prawa pracy strona sabsza powinna by chroniona przez przepisy jurysdykcyjne dla niej bardziej korzystne ni przepisy oglne.Artyku15: umowa konsumencka zawierana przez osob, w celu, ktry nie moe by uwaany za dziaalno zawodow lub gospodarcz tej osoby, zwaszcza: jeeli chodzi o umow sprzeday na raty rzeczy ruchomych; lubjeeli chodzi o umow poyczki spacanej ratami lub inn umow kredytow, ktra przeznaczona jest do finansowania kupna rzeczy tego rodzaju; lubwe wszystkich innych przypadkach, gdy przedsibiorca prowadzi dziaalno w Pastwie miejsca domicylu konsumenta lub do tego Pastwa kieruje dziaalno.Jeeli przedsibiorca nie ma miejsca zamieszkania na terytorium Pastwa Czonkowskiego, ale posiada fili, agencj lub inny oddzia w Pastwie Czonkowskim bdzie traktowany w sporach dotyczcych ich dziaalnoci, tak jak gdyby mia miejsce zamieszkania na terytorium tego Pastwa.Wyczenie umw przewozu, z wyjtkiem umw o pakiet usug turystycznych.

przedmiotem jest dostarczenie rzeczy ruchomych lub wiadczenie usug na rzecz osoby, w celu, ktry nie moe by uznany za zwizany z jej dziaalnoci zawodow lub gospodarcz, jak rwnie umw dotyczcych finansowania takiej dziaalnoci.

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Umowy konsumenckie na tle Rozporzdzenia Bruksela-I(2)

Artyku 16:Konsument aktywny ma przywilej jurysdykcyjny: moe wytoczy powdztwo przeciwko przedsibiorcy:przed sdy Pastwa Czonkowskiego, na ktrego terytorium kontrahent ma miejsce zamieszkania/siedziby, albo przed sd miejsca, w ktrym konsument ma miejsce zamieszkania, alboPrzed sd siedziby filii przedsibiorcy (na podst. art. 15 znaczenie dla e-commerce)Konsument pasywny: wyczna waciwo miejsca zamieszkania konsumenta.

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Umowy konsumenckie na tle Rozporzdzenia Bruksela-I(3)

Artyku17: Postanowienia umowne co do jurysdykcji

Postanowienia Rozporzdzenia maja charakter bezwzgldnie obowizujcy, a odstpstwa s moliwe tylko w przypadkach: jeeli umowa zostaa zawarta po powstaniu sporu (zatem nie mona jej uj w uprzednio sformuowanym wzorcu), lubjeeli przyznaje ona konsumentowi dodatkowe uprawnienie do wytaczania powdztwa przed sdy, lubjeeli zostaa ona zawarta midzy konsumentem a jego kontrahentem, ktrzy w chwili zawarcia umowy maj miejsce zamieszkania lub zwykego pobytu w tym samym Pastwie Czonkowskim.

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

PodsumowanieCzy system stwarza dostateczn i kompletn ochron dla konsumentw?Czy system upraszcza obrt konsumencki?Ewolucja systemu prawnego UE

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Dzikuj

Europejskiego Centrum Konsumenckiego Polska

pstanczak@konsument.gov.plinfo@konsument.gov.pl www.konsument.gov.pl

Projekt jest finansowany ze rodkw Komisji Europejskiej i Urzdu Ochrony Konkurencji i Konsumentw

Europejskie Centrum Konsumenckie Polska