แผนบรหารการสอนประจ าบทท 9 การตดสนใจ

หวขอเนอหา 1. ความหมายของการตดสนใจ 2. ธรรมชาตของการตดสนใจ 3. ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจ 4. ทฤษฎการตดสนใจ 5. ประเภทของการตดสนใจ 6. กระบวนการในการตดสนใจ 7. แนวทางการตดสนใจ 8. สรป 9. ค าถามทายบท 10. เอกสารอางอง

วตถประสงคเชงพฤตกรรม เมอนกศกษาเรยนบทนแลวสามารถ

1. อธบายความหมายและธรรมชาตของการตดสนใจได 2. บอกปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจได 3. อธบายทฤษฎ ประเภทและกระบวนการตดสนใจได 4. ระบแนวทางการตดสนใจและสามารถยกตวอยางประกอบได

จ านวนชวโมงทสอน 8 ชวโมง

กจกรรมการเรยนการสอน 1. การบรรยาย อภปราย

202

2. ถาม – ตอบ เพอแลกเปลยนเรยนร 3. มอบหมายกจกรรมกลม 4. ศกษาใบงานท 9.1 ตดสนใจอยางไรด 5. ตอบค าถามทายบท 6. คนควาดวยตนเอง

สอการเรยนการสอน 1. เอกสารประกอบการสอน 2. Power point 3. ใบงานท 9.1 ตดสนใจอยางไรด 4. ค าถามทายบท

การประเมนผล 1. สงเกตจากการมสวนรวม เชน การตอบค าถาม 2. การน าเสนอหนาชนเรยน 3. พจารณาการสะทอนกลบ (Reflection) จากใบงานและจากการตอบค าถามทายบท

203

บทท 9 การตดสนใจ

การตดสนใจสวนมากเกดขนภายใตสถานการณทไมแนนอน ท าใหการตดสนใจบางเรองมลกษณะ เหมอนหนเสอปะจระเข และหลายครงกกลายเปนสงทบคคลคนเคย โดยเฉพาะการทตองเลอกตดสนใจใน เรองทยากๆ ระดบความไมแนนอนนกลายเปนสงทเขามารบกวนการตดสนใจของบคคลได เชนเดยวกบการทบคคลมเปาหมายและจดมงหมายทขดแยงกน นอกจากนสงทเขามาท าใหเกดความซบซอนในการ ตดสนใจอกกคอ การมทางเลอกจ านวนมากหรอการมจ านวนสารสนเทศทเกยวของมากเกนไปกสามารถท าใหเกดความรวนเรในการตดสนใจไดมากขน ซงจ าเปนอยางยงทผท าการตดสนใจควรมการจดระเบยบสารสนเทศทงหมดกอน ดงนน การตดสนใจทมกเกดขนภายใตสถานการณทไมแนนอนนน จงเปนสงทไมสามารถคาดหวงผลลพธทเกดขนได แมวาจะไดใชการตดสนใจอยางรอบคอบไมมความล าเอยงกตาม การตดสนใจทดจงไมสามารถวดไดจากผลความส าเรจของการตดสนใจของแตละบคคล เพราะบอยครงเปนเรองของความโชคด แตบอยครงกเปนผลจากความเปนเหตเปนผลของการตดสนใจ ซงมไดเกดจากความ คดแวบแรกทเขามาในสมอง แตมการพจารณาเปาหมายและสงทมความเกยวของทงหมด

ความหมายของการตดสนใจ ความหมายของการตดสนใจ นกวชาการไดใหความหมายไวแตกตางกนดงน

204

พรพงศ ดาราไทย (2542 : 39) กลาววา “การตดสนใจ หมายถง ความคดและการกระท าตาง ๆ ทน าไปสการตกลงใจเลอกทางใดทางหนงจากทางเลอกทมอยหลายทางเพอใชแกปญหาทเกดขน”

กรฟฟทส (Griffiths, 1959 ; อางถงใน สวทย มลค า. 2549 : 50) ใหความหมายวา “การตดสนใจเปนการศกษาทางเลอกทางการปฏบตโดยการคดการเลอกทางเลอกทแตกตางกน” แซนแทรค (Santrack. 2003 : 365) กลาววา “การตดสนใจเปนเรองทเกยวของกบการประเมนทางเลอกตางๆ และเลอกทางเลอกจากทางเลอกเหลานน” โกลสเตน (Goldstein. 2008 : 466) กลาววา “การตดสนใจเปนการพจารณาเลอกทางเลอกตางๆของบคคลทตองปฏบตในลกษณะทแตกตางกน” โควาลสกและเวสเทน (Kowalski and Westen. 2009 : 238) กลาววา “การตดสนใจเปนเรองกระบวนการทบคคลใหน าหนกเชงบวกและเชงลบแกทางเลอกตางๆ เพอเลอกทางเลอกใดทางเลอกหนง”

สรปไดวา การตดสนใจ หมายถง กระบวนการเลอกทางเลอกใดทางเลอกหนง จากหลาย ๆ ทาง เลอกทไดพจารณา หรอประเมนอยางดแลววาเปนทางใหบรรลวตถประสงค และเปาหมายขององคการ การตดสนใจเปนสงส าคญและเกยวของกบหนาทการบรหาร หรอการจดการเกอบทกขนตอน ไมวาจะเปนการวางแผน การจดองคการ การจดคนเขาท างาน การประสานงาน และการควบคม การตดสนใจไดมการศกษามานาน

ธรรมชาตของการตดสนใจ ธรรมชาตการตดสนใจ อาจเปนค ากลาวทมผเขาใจในธรรมชาตและใหความส าคญแตกตางกนไปตามความแตกตางในภม หลงของแตละคน ขณะทหลายคนเขาใจวาการตดสนใจเปนเรองธรรมดาททกคนตองท าเปนประจ า เชน ตดสนใจทจะอาบน ากอนทานอาหารเชา แตหลายคนกลบเขาใจวาการตดสนใจเปนเรองทม ความซบซอนและมความส าคญในเชงผลลพธทจะเกดตามมา เชน การตดสนใจทางการเมองของนายกรฐมนตรวาจะยบสภาหรอจะลาออกการตดสนใจ ทางอตสาหกรรมวาจะเลอกตงโรงงาน ทไหน และการตดสนใจทางการทหาร วาจะใชกลยทธรปแบบใดกบฝายตรง ขาม อยางไรกตาม ถาจะอางความเปน ธรรมชาต ซงหมายถงความเปนเนอแท หรอแกนแทของการตดสนใจ นาจะ เปนทเขาใจโดยรวมของคนทวไปวา เปนพฤตกรรมอยางหนงของมนษยท แสดงออกมาเพอตอบสนองตอสงเรา หรอสงกระตน การตดสนใจดงกลาวใน ทางพฤตกรรมศาสตรสามารถพจารณา ได 2 ลกษณะ คอ การตดสนใจ ตอบสนองทนทเมอไดรบสงเราหรอท เรยกวาการตอบสนองตามสญชาตญาณ (Instinctive response) โดยมประสบการณ หรอการเรยนรเปนฐานตามแนวคดของ กลมพฤตกรรมนยม (Behavioralism) และ การตดสนใจตอบสนองตอสงเราโดยผานกระบวนการประเมนและไตรตรองบนพนฐานของประสบการณ

205

การเรยนร รวมตลอดจนปจจยสวนบคคลของแตละคนตามแนวคดของกลมเกสตลต (Gestalt) (มนส สวรรณ. 2553 : 73) อบลวรรณา ภวกานนท (2555 : 324) สรปวาธรรมชาตของการตดสนใจมลกษณะดงนคอ

1. ตองการการจ าได คอ การจ าไดถงความแตกตางระหวางเหตการณทเราสนใจกบสภาวการณท เปนจรงทท าใหเรารสกเพยงพอจะท าใหเกดกระบวนการตดสนใจ

2. คนหาขอมล คอ วธการหาขอมลทเกบไวในสวนความจ าหรอทกษะความร ขอมลทชวยในการตดสนใจจากสงแวดลอม

3. การประเมนทางเลอก คอ การหาทางเลอกในสวนทท าใหเกดประโยชนและขอจ ากดของตวเลอก

4. การเลอก คอ การเลอกทางเลอกหรอยอมรบสงใดสงหนง 5. ผลลพธ คอ การประเมนสงทเราเลอกวาตรงกบความตองการหรอไม

ดงนนการตดสนใจเปนพฤตกรรม อยางหนงของมนษยทไมสามารถ ท าความเขาใจไดโดยงายเพยงสงเกต การแสดงออกของแตละบคคล ใน กระบวนการตดสนใจ แตละคนตางกม เหตปจจยเฉพาะทแตกตางกนไป การท าความเขาใจในธรรมชาตของการตดสนใจนาจะเปนประโยชนตอ แบบแผนการตดสนใจแสดงพฤตกรรม ทถกตองและเหมาะสมของผทสนใจ ตอไปในอนาคต

ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจ การตดสนใจแตละคนมความแตกตางกนในดานตางๆ ซงมผลมาจากความแตกตางกนของลกษณะทางกายภาพและสภาพแวดลอมของแตละบคคล ท าใหการตดสนใจของแตละบคคลมความแตกตางกน โดยปจจยภายในและปจจยภายนอกทมอทธพลตอการพฤตกรรมการการตดสนใจของบคคลประกอบดวย 4 ปจจย ดงน (ศรวรรณ เสรรตน. 2552 : 130-131) 1. ปจจยดานวฒนธรรม (Cultural factor) วฒนธรรมเปนวธการด าเนนชวตทสงคมเชอถอวาเปนสงดงามและยอมรบมาปฏบต เพอใหสงคมด าเนนและมการพฒนาไปไดดวยด บคคลในสงคมเดยวกนจงตองยดถอและปฏบตตามวฒนธรรมเพอการอยเปนสวนหนงของสงคม วฒนธรรมเปนเครองผกพนบคคลในกลมไวดวยกน วฒนธรรมเปนสงทก าหนดความตองการพนฐานและพฤตกรรมของบคคลโดยบคคลจะเรยนรเรองคานยม ทศนคต ความชอบ การรบร และมพฤตกรรมอยางไรนน จะตองผานกระบวนการทางสงคมทเกยวของกบครอบครว และสถาบนตางๆ ในสงคม คนทอยในวฒนธรรมตางกนยอมมพฤตกรรมการตดสนใจทแตกตางกน

206

2. ปจจยดานสงคม (Social factor) เปนปจจยทเกยวของในชวตประจ าวนและมอทธพลตอพฤตกรรมการการตดสนใจ ลกษณะทางสงคมจะประกอบดวย 2.1 กลมอางอง (Reference group) เปนกลมทบคคลเขาไปเกยวของดวยมอทธพลตอทศนคต ความคดเหน และคานยมของบคคลในกลมอางอง เนองจากบคคลตองการใหเปนทยอมรบของกลม จงตองปฏบตตามและยอมรบความคดเหนจากกลมอางอง สามารถแบงไดเปน 2 ระดบ คอ กลมปฐมภม และกลมทตยภม 2.2 ครอบครว (Family) บคคลในครอบครวถอวามอทธพลอยางมากตอทศนคต ความคดและคานยมของบคคล ซงสงเหลานมอทธพลตอพฤตกรรมการตดสนใจของครอบครว 2.3 บทบาทและสถานะ (Roles and statuses) บคคลจะเกยวของกบหลายกลม เชน ครอบครว กลมอางอง องคกรและสถาบนตางๆ บคคลจะมสถานะทแตกตางกนในแตละกลม ฉะนนในการตดสนใจมกจะมบทบาทหลายบทบาททเกยวของกบการตดสนใจของตนเอง และผอนดวย 3. ปจจยสวนบคคล (Personal factor) การตดสนใจซอของผซอไดรบอทธพลจากลกษณะสวนบคคลของคนในดานตางๆ ดงน 3.1 อาย (Age) อายทแตกตางกนจะมความตองการตางกน เชน กลมวยรนชอบทดลองสงแปลกใหมและชอบสนคาประเภทแฟชน และรายการพกผอนหยอนใจ 3.2 วงจรชวตครอบครว (Family life cycle stage) เปนขนตอนการด ารงชวตของบคคลในลกษณะของการมครอบครว การด ารงชวตในแตละขนตอนเปนสงทมอทธพลตอความตองการทศนคตและคานยมของบคคล 3.4 รายได (Income) หรอโอกาสทางเศรษฐกจ (Economic circumstance) โอกาสทางเศรษฐกจของบคคลจะกระทบตอสงทเขาตดสนใจ โอกาสเหลานประกอบดวย รายได การออมสนทรพย และทศนคต สงเหลานมอทธพลตอพฤตกรรมการตดสนใจทงสน 3.5 การศกษา (Education) ผทมระดบการศกษาสงมแนวโนมการตดสนใจทเหมาะสมมากกวาผทมการศกษานอย 3.6 คานยมหรอคณคา (Value) และรปแบบการด ารงชวต (Lifestyle) คานยมหรอคณคา (Value) หมายถง ความนยมในสงของหรอบคคล หรอความคดในเรองใดเรองหนง รปแบบการด ารงชวต (Lifestyle) หมายถง รปแบบของการด าเนนชวตในโลกมนษย โดยแสดงออกในรปกจกรรม ( Activities) ความสนใจ (Interest) ความคดเหน (Opinions)

207

4. ปจจยดานจตวทยา (Psychological factor) หรอปจจยภายใน การตดสนใจของบคคลไดรบอทธพลจากปจจยดานจตวทยา ซงถอวาเปนปจจยภายในทมอทธพลตอพฤตกรรมการตดสนใจ ประกอบ ดวย 4.1 การจงใจ (Motivation) หมายถง พลงสงกระตน (Drive) ทอยภายในตวบคคล ซงกระตนใหบคคลปฏบต การจงใจเกดภายในตวบคคล แตอาจถกกระทบจากปจจยภายนอกได พฤตกรรมของมนษยเกดขนตองมแรงจงใจ (Motive) ซงหมายถง ความตองการทไดรบการกระตนจากภายในตวบคคลทตองการแสวงหาความพอใจดวยพฤตกรรมทมเปาหมาย แรงจงใจทเกดขนภายในตวมนษย ถอวาเปนความตองการของมนษย 4.2 การรบร (Perception) เปนกระบวนการรบรของแตละบคคลซงขนอยปจจยภายใน เชน ความเชอ ประสบการณ ความตองการและอารมณ และยงมปจจยภายนอกคอ สงกระตน การรบรจะแสดงถงความรสกจากประสาทสมผสทง 5 การเหน ไดยน ไดกลน รส กาย การสมผส ซงแตละคนมการรบรแตกตางกนไป 4.3 การเรยนร (Learning) เปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมซงเปนผลจากประสบการณของบคคล การเรยนรของบคคลจะเกดขน เมอบคคลไดรบสงกระตนและเกดการตอบสนองตอสงกระตนนน 4.4 ความเชอ (Beliefs) เปนความคดซงบคคลยดถอเกยวกบสงใดสงหนง ซงเปนผลมาจากประสบการณในอดต 4.5 ทศนคต (Attitudes) เปนการประเมนความพงพอใจหรอไมพงพอใจของบคคล ความรสกดานอารมณและแนวโนมการปฏบตทมผลตอความคดหรอสงใดสงหนง หรอหมายถงความรสกนกคดของบคคลทมตอสงใดสงหนง 4.6 บคลกภาพ (Personality) เปนรปแบบลกษณะของบคคลทจะเปนตวก าหนดพฤตกรรมการตอบสนอง หรออาจหมายถงลกษณะดานจตวทยาทมลกษณะแตกตางของบคคลซงน าไปสการตอบ สนองทสม าเสมอและมปฏกรยาตอสงกระตน 4.7 แนวคดของตนเอง (Self-concept) หมายถง ความรสกนกคดทบคคลมตอตนเองหรอความคดทบคคลคดวาบคคลอนมความคดเหนตอตนอยางไร อษฎายธ สนทรศารทล (2547 : 34) กลาววา ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจม 4 ดาน คอ 1. ปจจยทางดานสงคม เชน วฒนธรรม ประเพณ คานยม ความเชอ หลกธรรมของสงคม ระบบการศกษาและสงแวดลอม 2. ปจจยทางดานเศรษฐกจ เชน อาชพ การท ามาหากน รายได การเพมผลผลตอาหาร เงนทน และสงแวดลอมทางเศรษฐกจ

208

3. ปจจยดานผตดสนใจ เชน ระดบการศกษา ระดบสตปญญา ความรอบรในเรองตาง ๆ รวมถงประสบการณเดม วฒภาวะ นสย อารมณ และความจ าเปนสวนตวของผตดสนใจ 4. ปจจยดานเวลาสถานทและขอเทจจรง ทงนเพราะการตดสนใจทกระท าในเวลา สถานทและขอเทจจรงทไดรบมปรมาณและคณภาพแตกตางกน วธเลอกใชอาจจะแตกตางกนดวย อาจกลาวไดวาปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจมทงทเปนปจจยภายในและปจจยภายนอก ประกอบดวย ปจจยทางดานวฒนธรรม ปจจยทางดานสงคม และปจจยทางดานจตวทยา ซงบคคลทอยในวฒนธรรมตางกน มแนวคดความเชอ ทศนคต ประสบการณ บคลกภาพ รายได รวมถงรปแบบการด าเนนชวตทตางกน ยอมมพฤตกรรมการตดสนใจทแตกตางกน

ทฤษฎการตดสนใจ (Decision theory) รเดอร (Reeder. 1996 : 123 ; อางถงใน รตตกาล สารกอง. 2551 : 39 – 40) ไดรวบรวมทฤษฎทางสงคมวทยาเพอมาอธบายพฤตกรรมตาง ๆ ของมนษย ซงเขาเหนวา โดยทวไปรปแบบ (Model) ทางดานจตวทยาสงคมทเกยวกบการตดสนใจกระท าพฤตกรรมของมนษยนนนกสงคมวทยามกจะมองในแงของสถานภาพทางเศรษฐกจและสงคม ซงถอวาเปนปจจยภายนอกจะมผลตอการตดสนใจ แต Reeder เชอวาปจจยภายนอกจรง ๆ แลวไมมอทธพลโดยตรงตอการตดสนใจ แตละบคคลจะแปลงสถานภาพทางเศรษฐกจและสงคมเหลานมาสตวคน ซงจะอยในรปของความเชอและไมเชอทท าใหบคคลตดสนใจเลอกกระท าพฤตกรรม ดงนนบคคลอาจจะตดสนใจกระท าพฤตกรรมอยางเดยวกนแตเหตผลทท าใหเกดการตดสนใจจะแตกตางกน รเดอรจงไดอธบายเหตผลในการกระท าสงใดของมนษยวาเดนจากปจจยดงตอไปน 1. เปาหมายหรอจดประสงค (Goals) คอกจกรรม วตถ คณลกษณะ ความเชอ ความร กจธระ หรอสภาพความเปนอยทบคคลตองการ ความมงหมายเพอใหบรรลผลในการกระท าสงใดสงหนงนน ซงผกระท าจะตองมการก าหนดเปาประสงคไวกอนลวงหนาและผกระท าพยายามทจะกระท าทกวธทางเพอบรรลเปาประสงคหรอเปาหมายนน ๆ 2. ความเชอ (Belief orientation) คอการรบรหรอความเขาใจงายของแตละคนหรอกลมตอสงทเกดขน ความเชอนนเปนผลมาจากการทบคคลไดรบรไมวาจะเปนแนวคดหรอความรนนเอง ซงความเชอจะมผลตอการตดสนใจของบคคลและพฤตกรรมทางสงคม ในกรณทวาบคคลและจะเลอกรปแบบของพฤตกรรมบนพนฐานของความเชอทตนยดมนอย ซงความเชอน คอ การยอมรบขอเสนอใดขอเสนอหนงวาเปนความจรงความเชอท าใหเกดภาวะทางจตใจในแตละบคคล ซงอาจเปนพนฐานส าหรบการกระท า

209

โดยสมครใจของบคคลนน แตอยางไรกตามความเชอนจะสงผลใหบคคลกระท าหรอไมกระท าพฤตกรรมนนกเปนได 3. คานยม (Value standard) คอสงทบคคลยดถอ ซงเปนเครองชวยตดสนใจและก าหนดการกระท าของตนเอง เปนความเชออยางหนงทมลกษณะคอนขางถาวร ผกระท าเชอวาวถปฏบตบางอยางเปนสงทตวเองหรอสงคมเหนดเหนชอบทยดถอปฏบต คานยมของมนษยหรอของผกระท าทางสงคมจะแสดงออกทางทศนคตและพฤตกรรมของผกระท าทกรปแบบ ดงนนคานยมจงมอทธพลตอการตดสนใจและการกระท าทางสงคมของบคคล โดยบคคลพยายามทจะกระท าสอดคลองกบคานยมทตนเองยดถออย 4. นสยและธรรมเนยม (Habits and customs) คอ แบบอยางพฤตกรรมทสงคมก าหนดไวแลวสบตอกนมาดวยประเพณ ซงถามการละเมดกจะถกบงคบดวยการทสงคมไมเหนชอบดวยการตดสนใจทเลอกกระท า เชน ไมมการอนมตไมมการรวมพฤตกรรมอยางใดอยางหนงของมนษยหรอของผกระท าทางสงคมสวนหนงเนองมาจากแบบพฤตกรรมทสงคมก าหนดใหแลว 5. การคาดหวง (Expectation) เปนการรบรของผกระท าทางสงคมวาบคคลอนกลมหรอสงคมโดยทวไปตองการใหเชอหรอรสก หรอประพฤตปฏบตอยางใดอยางหนงโดยเฉพาะภายใตสถานการณนน หรอกลาวไดวาความคาดหวง คอทาทของบคคลอนทมตอพฤตกรรมของบคคลทเกยวของกบตวเอง โดยคาดหวงหรอตองการใหบคคลนนประพฤตปฏบตในสงทตนตองการ ดงนนในการตดสนเลอกพฤตกรรมของบคคล (Social action) สวนหนงจงขนอยกบความคาดหวงและทาทของบคคลอนดวย 6. ขอผกพน (Commitments) สงทผกระท าเชอวาเขาผกพนทจะตองกระท าใหสอดคลองกบสถานการณหรอประเดนปญหาทตนเกยวของทางตรงและทางออม ทงนผกระท าจะท าตามค าสญญาทใหไวกบผอน ดงนนขอผกพนจะมอทธพลตอการตดสนใจและการกระท าทางสงคม เพราะผกระท าตงใจจะกระท าสงนน ๆ เนองจากเขารวาขอผกพนทจะตองกระท า 7. การบงคบ (Force) คอ ตวทชวยกระตนใหกระท าการตดสนใจไดเรวขนเพราะขณะทผกระท าตงใจกระท าสงตาง ๆ โดยตนเองรสกวาไมมทางเลอกอนอก นอกจากจะตองประพฤตปฏบตตามในสถานการณทผกระท าตงใจกระท าสงตาง ๆ แตยงไมแนใจวาจะกระท าดหรอไมนนการบงคบจะเปนสงชวยกระตนใหผกระท าตดสนใจปฏบตไดเรวขน ดงนนการบงคบจงมสวนส าคญในการตดสนใจและการกระท าทางสงคม เนองบคคลมกมแนวโนมเอยงทจะประพฤตปฏบตเมอถกบงคบใหท า 8. โอกาส (Opportunity) ความเชอของผกระท าทมตอสถานการณหรอทางเลอกทมอยซงเมอผกระท าพจารณาแลวเหนวาภายใตสถานการณนนมชองทางจงหวะเวลาทเหมาะสมและเปดโอกาสใหเลอกกระท าได ดงนนการทบคคลจะตดสนใจและประพฤตปฏบตอยางหนงอยางใดลงไปจงขนอยกบโอกาสทมในสถานการณนน

210

9. ความสามารถ (Ability) คอ การรบรของผกระท ารเกยวกบก าลงหรอพลงของตนเองในการทจะกระท าสงใดสงหนงจนบรรลผลส าเรจภายใตสถานการณนน ๆ ผกระท าจะตระหนกถงความสามารถของตนเองกอนการตดสนใจและการกระท าทางสงคม เพราะรวาถาตดสนใจกระท าไปแลวกจะมความ สามารถกระท าไดแนนอน ดงนน โดยทวไปแลวบคคลจะกระท าพฤตกรรมใด ๆ จงพจารณาขดของความ สามารถของตนเองเสยกอน 10. การสนบสนน (Support) คอ สงทผกระท ารวาจะไดรบหรอคดวาจะไดรบจากคนอน ๆ เชน เมอนกเรยนไดรบการสนบสนนจากผปกครองหรออาจารย กเปนปจจยใหนกเรยนสามารถเลอกเรยนตอไดท าใหมความกาวหนาในอาชพการงานตอไป

ประเภทของการตดสนใจ วฑรย ตนศรคงคล (2542 : 25) กลาววา เนองจากการตดสนใจมผลทางการปฏบตเกยวของกบเหตการณในอนาคตดงนนจงใชปรากฏการณแหงความไมแนนอนเปนเกณฑในการจดหมวดหม ซงแบงไดเปน 3 ประเภทดงน 1. การตดสนใจภายใตภาวะแนนอน (Certainty) ผตดสนใจมขอมลทสมบรณแนนอนชดเจนเกอบรอยเปอรเซนตก าหนดไดวาสภาวการณใดจะเกดอยางไร แตในความเปนจรงนนการตดสนใจภายใตภาวะความแนนอนมโอกาสเปนไปไดนอยมากหรอแทบไมมเลย จงไดน ากลวธการตดสนใจทงหลายมาพฒนาในรปของการตดสนใจภายใตภาวะทแนนอน โดยก าหนดขอสมมตไววาสภาวการณใดบางทเกด 2. การตดสนใจภายใตสภาวะไมแนนอน (Uncertainty) การตดสนภายใตภาวะไมแนนอนจะมโอกาสเกดไดมากทสด ผตดสนใจตองปฏบตดวยความมดมน เพราะปราศจากขอมลหรอแทบไมมขอมลเพอประกอบการพจารณา เกณฑทใชประกอบการตดสนใจขนอยกบลกษณะนสยรายบคคลของผตดสนใจซงแบงเปน 5 ประเภทดงน 2.1 บคคลประเภทใชหลกการไดนอยดกวาไมไดเลย (Maximin) บคคลประเภทนมกเปนผทระแวงระวงภยไมไววางใจความไมแนนอนมประสบการณในการคาดการณดานราย ฉะนนจงตองตดสนใจเลอกวธการปฏบตทแนใจวาประสบผลส าเรจต าสดแตความแนนอนสง 2.2 บคคลประเภทผโชคดเสมอ (Maximize Minimum Payoff) บคคลประเภทนจดเปนผมประสบการณในการคาดการณลวงหนาในแงดไมค านงถงความไมแนนอนเพราะเชอมนในความเชยวชาญสงสดของตน

211

2.3 บคคลประเภทใชหลกประนประนอม (Middle of Line between the Maximax and Maximin) บคคลทงสองประเภทนเหมาะสมเมอรวมในสถานการณทประกอบดวยบคคลทงสองประเภทดงกลาวขางตน 2.4 บคคลประเภทนยมความเสมอภาค (Criterion of Rationality) ในกรณนจะแตกตางจากกรณประนประนอม เพราะจะน าทางเลอกมาคดถวงน าหนกใหเทากนและเหมอนกนหมด สวนการตดสน ใจยงคงยดหลกเดยวกนคอพจารณาจากคาสงสดของปรมาณตามทคาดหวง 2.5 บคคลประเภทแมกซแมกซ (Maximax) หรอประเภทใฝสงเกนศกด คอพยายามรกษาโอกาสทจะไดรบประโยชนสงสดหรอ ในอกแงหนงคอปฏบตตามทางเลอกทมโอกาสเสยนอยทสดนนเอง 3. การตดสนใจภายใตภาวะเสยง (Risk) การตดสนใจภายใตสภาวะการเสยงมโอกาสเปนไปไดสง รองจากการตดสนใจภายใตภาวะไมแนนอน เนองจากภาวะนอยกงกลางระหวางภาวะความแนนอนและไมแนนอน การตดสนใจจะท าตามขอมลทพอมอยบางแตไมสมบรณ ขอมลทไดรบเพยงชวยใหคาดเดาวาตามรปแบบของความนาจะเปนนน สภาวการณใดมโอกาสจะเกดขนไดบางโดย ขอมลจะมหลายรปแบบและหลายดกร สโตนเนอร (Stonner. 1978 : 98 ; อางถงใน ณชชา หมนชยกล. 2546 : 6) ไดกลาวถง การตดสนใจแบงออกไดเปน 3 ลกษณะ ตามสถานการณทเกดขนขณะท าการตดสนใจ คอ 1. การตดสนใจภายใตสถานการณทแนนอน (Condition of certainly) เปนการตดสนใจทมขอมลประกอบการตดสนใจอยางเพยงพอ 2. การตดสนใจภายใตสถานการณทเสยง (Condition of risk) เปนการตดสนใจโดยอาศยทฤษฎความนาจะเปน เปนเครองมอตรวจสอบหรอคาดการณ 3. การตดสนใจภายใตสถานการณไมแนนอน (Condition of uncertainly) เปนการตดสนใจทมกอาศยประสบการณ ดลยพนจ และสญชาตญาณ สทสสา อปลกะลน (2548 : 5-6) ไดแบงประเภทการตดสนใจออกเปน 2 อยางคอ 1. การตดสนใจภายใตสภาวการณแนนอน (Decision making under certainly) เปนการตดสนใจททราบสภาวการณตางๆ ทเกยวของกบปญหาทเกดขนในอนาคตไดลวงหนาอยางถกตอง การตดสนใจภายใตสภาวการณแนนอน จงมกไมคอยมโอกาสน ามาใชในทางสถต 2. การตดสนใจภายใตสภาวการณทไมแนนอน (Decision making under certainly) เปนการตดสนใจทผตดสนไมทราบสภาวการณตาง ๆ ทเกยวของกบปญหานน ๆ หรอ อาจทราบแตไมแนชดเทาทควร

212

กลาวโดยสรปวา การตดสนใจนนเกดขนไดดวยเหตผลส าคญคอ มปญหาเกดขน ท าใหวตถประสงคบรรลผล และจดมงหมายและวตถประสงคทมอยนนผดพลาดและบกพรอง หรอ ไมทนสมยจงจ าเปนตองปรบปรงแกไขเพอใหเหมาะสมและกาวหนา

กระบวนการของการตดสนใจ กระบวนการตดสนใจไมวาการตดสนใจจะเปนไปในลกษณะใด สงทจะท าใหการตดสนใจเปนไปอยางมประสทธภาพและเกดประสทธผลสงสดนนควรมกระบวนการตดสนใจ ซงสามารถด าเนนการเปนขนตอน ดงน (ชนงกรณ กณฑลบตร. 2547 : 50-52)

1. การหาขอมลและวเคราะหขอมล ไดแก กระบวนการรวบรวมขาวสารขอมลจากสภาพแวดลอมหรอสงทเกยวของกบปญหา แลวน ามาวเคราะหเพอเปนขอมลส าหรบการตดสนใจ ยงไดขอมลมากเทาไรยงดเทานน เพราะจะท าใหการตดสนใจถกตอง ไมผดพลาด หรอผดพลาดนอยทสด

2. คาดคะเนผลทจะเกดขนในอนาคต 3. การพจารณาแนวทางปฏบตทจะน าไปใช รวมทงการคดคนหาวธการใหม ๆ เพอพจารณา

แกปญหา รวมทงวเคราะหประเมนคาส าหรบแนวทางปฏบตนน ๆ ควรพจารณาหาทางเลอกไวหลาย ๆ ทาง

4. เลอกทางปฏบตทางใดทางหนงจากแนวทางปฏบต ทอาจจะเปนไปไดหลาย ๆ ทาง โดยเลอกแนวทางทจะเกดประโยชนสงสดตอหนวยงาน

5. ตดสนใจสงการใหปฏบต 6. วดผลการปฏบตโดยน าไปเปรยบเทยบกบการคาดคะเนทตงไว

สวนกระบวนการตดสนใจของธดารตน สรอยจกร (2553 : 39) ประกอบดวยขนตอนของการตดสน ใจ 4 ขนตอน ดงน 1. ประเดนทสนใจ เมอผเรยนไดซาบซงกบสถานการณทมากระตน จนท าใหเกดความรสกวาตนเองตองมสวนรวมในการแกปญหาหรอตอบโจทยในประเดนทสนใจ สงทตองการหาค าตอบอาจจะไมใชเพยงแคปญหาเทานน แตรวมถงทกสงทกอยางทเปนประเดนทผเรยนสนใจ 2. เสนอแนวทางเลอก เปนการเสนอแนวทางตาง ๆ ทสามารถแกปญหาหรอตอบโจทยในประเดนทสนใจ ซงอาจจะมหลากหลายแนวทาง แตละทางเลอกกจะมจดเดน จดดอยแตกตางกนไป 3. ประเมนทางเลอก เมอผเรยนไดเสนอแนวทางเลอกมาหลากหลาย ผเรยนกตดสนใจเลอกทางเลอกทคดวาดทสด แลวน าทางเลอกทไดเลอกนนไปแลกเปลยนความรกบผทมความรหรอประสบการณในเรองนนเปนการทบทวนการตดสนใจ ถอวาเปนการประเมนทางเลอก

213

4. ตดสนใจ เปนการตดสนใจครงสดทายของผเรยนหลงจากทไดแลกเปลยนความรจากผทมความรหรอมประสบการณในเรองนน กน าค าแนะน าทไดมาประกอบการตดสนใจครงสดทาย จะเหนไดวาขนตอนของกระบวนการตดสนใจจะมองทตวของปญหากอนแลวมาวเคราะหถงสาเหต หาทางเลอกเผอไวหลาย ๆ ทางเลอกทางทดทสดแลวน าไปแกปญหา แลวมการประเมนผลในการแกปญหานน สามารถอธบายตามภาพดงน

ภาพท 9.1 ขนตอนในการตดสนใจ (ทมา : ชนงกรณ กณฑลบตร. 2547: 50) ชชย เทพสาร (2546 : 16) กลาววา กระบวนการตดสนใจม 6 ขนตอนดงน 1. การก าหนดปญหา โดยทวไปปญหาหมายถงสภาพทไมเปนทพอใจและความไมพอใจมกจะเกดความแตกตางระหวางสงทเปนอยกบสงทควรเปนหรอทตองการของผทมหนาทตดสนใจ 2. ก าหนดมาตรฐานส าหรบใชในการตดสนใจ อนเปนการระบถงลกษณะและปจจยตางๆ ทจะ ตองใชพจารณาในการตดสนใจ 3. ล าดบความส าคญของมาตรการหรอปจจยทก าหนดไววาอะไรมความส าคญมากทสดและเรยงล าดบกนไว

214

4. ก าหนดทางเลอกทพอจะมความเปนไปไดจ านวนหนง และก าหนดคณคาของทางเลอกตามมาตรการแตละอยาง 5. เมอมทางเลอกแลว ขนตอไปเปนการประเมนแตละทางเลอกวามจดออนจดแขงอยางไรโดยอาศยมาตรการหรอปจจยทก าหนดไว และหาคาของแตละทางเลอกอาศยน าหนกของแตละมาตรการคณกบคณคาของทางเลอก แลวน ามารวมกนเปนคาทงหมดของแตละทางเลอก 6. ขนสดทาย คอ การเลอกเอาทางเลอกทดทสด ซงนาจะเปนทางเลอกทมคะแนนมากทสด อาจสรปไดวากระบวนการตดสนใจทจ าเปนจะตองมการด าเนนการเกดขนตงแตเกดความรสกในตวปญหา หาขาวสารทเกยวของ ประเมนคาขาวสาร ก าหนดทางเลอกการเลอกทางเลอกและการปฏบตตามการตดสนใจจะถกตองหรอเหมาะสมขนอยกบผลของการตด สนใจ ดงนนในการตดสนใจเลอกของบคคลมกเปนการตดสนใจเพอใหไดมาซงสงหนงสงใดทตนพงพอใจโดยผานกระบวนการตางๆ

แนวทางในการตดสนใจ ขนตอนบางขนท าใหกจกรรมบางอยางตองมการทบทวนและท าซ า การตดสนใจจงมการด าเนน งานตามแนวคดตางๆ ซงอาจเปนหรอไมเปนไปตามล าดบกได การปฏบตกจกรรมใดกจกรรมหนงสามารถทบซอนกบการปฏบตกจกรรมอนๆ ได บางกจกรรมกสามารถขามไปได และกจกรรมตางๆ นกสามารถด าเนนการไดในล าดบทแตกตางกน กจกรรมทส าคญดงกลาวสามารถอธบายรายละเอยดได ดงน (Galotti. 2013 : 295-296) 1. การก าหนดเปาหมาย (Setting goals) เมอเราพยายามท าความเขาใจวา ท าไมบคคลคนหนงท าการตดสนใจไดดกวาการตดสนใจของบคคลอน กพบไดบอยวาการทบคคลมเหตผลเปนสงทท าใหบคคลไปสเปาหมายไดดกวานนเอง ตวอยาง เชน นกศกษาวางแผนเลอกวชาเอกชววทยาเพราะมเปาหมายจะไปศกษาดานแพทยศาสตร สวนนกศกษาบางคนคาดวาจะเรยนวชาเศรษฐศาสตร เพราะตองการไปท างานดานธรกจในบรษท ดงนน แนวคดในการก าหนดเปาหมายกคอ ผท าการตดสนใจตองท าแผนส าหรบอนาคตของตนทแสดงใหเหนหลกเกณฑ และคณคา และมการล าดบกอนหลง นนคอ ผท าการตดสนใจตองพฒนาค าตอบของปญหาวา “ตนก าลงพยายามไปสความส าเรจในเรองใด” ค าตอบเหลานนเองทเปนเปาหมายของนกตดสนใจ และเปนสงทมอทธพลตอการตดสนใจในแนวทางตางๆ 2. การรวบรวมสารสนเทศ (Gathering information) กอนท าการตดสนใจ ผท าการตดสนใจจ าเปนตองมสารสนเทศและจ าเปนตองทราบวามทางเลอกตางๆ อะไรบาง ผลทจะเกดขนของแตละทางเลอกมอะไรบางทงในระยะสนและระยะยาว ใคร

215

บางทจะไดรบผลจากแตละทางเลอก ผลนนท าใหเกดการเปลยนแปลงอยางไร สารสนเทศทรวบรวมมาควรตรวจสอบวา ถาน ามาปฏบตหรอไมน ามาปฏบตจะสงผลตอการตดสนใจอนหรอการวางแผนงานตางๆ หรอไม การตดสนใจในบางเรองมความซบซอนสง เชน การพจารณาตดสนใจเลอกซอเครองคอมพวเตอร เปนตน จะพจารณาไดวาในชวงเวลาทผานมามรปแบบคอมพวเตอรมากมายหลายลกษณะใหเลอกซอ ถาบคคลนนพจารณาสารสนเทศเกยวกบคอมพวเตอรในทกรปแบบทแตกตางกน การเลอกซอคอมพวเตอรนนกสามารถเปนไปตามความประสงคได โดยมทางเลอกตางๆ ไดอยางมากมาย ดงนน ไมวาจะเลอกดวยเหตทางเลอกใดกตาม ผตดสนใจกจ าเปนตองท าการรวบรวมสารสนเทศเกยวกบทางเลอกนน นอกเหนอจากสารสนเทศในแตละทางเลอกแลว ผตดสนใจอาจจ าเปนหรอตองการทจะรวบรวม สารสนเทศเกยวกบเกณฑในการตดสนใจทมความเปนไปไดในการเลอกทางเลอกทมอย ในกรณทผตดสน ใจไมเคยซอเครองคอมพวเตอร อาจตองปรกษากบผทมความรเพอใหไดสารสนเทศเกยวกบคณลกษณะส าคญทตองใชในการพจารณาหรออาจใชการศกษาคณลกษณะเครองทตนปรารถนาตามเปาหมายแลวจดท ารายการออกมา 3. การท าโครงสรางการตดสนใจ (Structuring the decision) หลงการรวบรวมสารสนเทศและมการตรวจสอบกบการวางแผนงานตางๆ แลว ในกรณทมความซบซอนของการตดสนใจ ผตดสนใจจ าเปนตองมแนวทางในการจดโครงสรางของสารสนเทศทงหมดทมอยไมวาจะมจ านวนทางเลอกมากมายเพยงใดใหพจารณา จากตวอยางกรณในการตดสนใจเลอกวชาเอกในการศกษาตอระดบอดมศกษานน เมอไดท าการส ารวจความคดเหนเกยวกบการตดสนใจของนกศกษาปทหนงพบวา นกศกษามการก าหนดเกณฑการเลอกวชาเอกอยางหลากหลาย เกณฑการเลอกทม ไดแก “เรยนแลวสนก” “เรยนแลวสามารถน าไปใชในอาชพทตนสนใจ” “ชอบคณะทเขาศกษา” จงไดมการก าหนดรายการเกณฑตางๆ เพอใชเปนเกณฑในการเลอกวชาเอกตางๆ ทสนใจ ซงปรากฏวา มสารสนเทศจ านวนมากท าใหผตดสนใจตองพจารณาหรอหาหนทางในการจดการสารสนเทศทไดมา ซงวธการดงกลาวนเรยกวาการจดโครงสรางในการตดสนใจ 4. การเลอกทางเลอกสดทาย (Making a final choice) ภายหลงจากการรวบรวมสารสนเทศทงหมดแลว ผท าการตดสนใจจ าเปนตองเลอกจากชดทาง เลอกทายสดทม ซงอาจงายหรอมความซบซอนกได กระบวนการในชวงนอาจมความเกยวของกบการตดสนใจอนๆ ทเขามาเกยวของ เชน เมอใดสารสนเทศทรวบรวมไดจงเพยงพอ สารสนเทศใดมความเกยวของมากทสด หรอนาเชอถอได เปนตน เพอใชประกอบการเลอกทางเลอกสดทาย การตดสนใจอยาง เปนเหตเปนผลมความเกยวของกบการรวบรวมสารสนเทศดวยความระมดระวง และเปนธรรมภายใตสภาพแวดลอมนนๆ มการตรวจสอบหลกฐานตางๆ อยางเพยงพอ

216

5. การประเมนการตดสนใจ (Evaluating) ในชวงระยะสดทายของการตดสนใจซงเปนประโยชนมากกคอ การประเมนตลอดกระบวนการวากระบวนการเปนไปดวยดเพยงใด หรอไมเปนไปดวยด จดมงหมายในขนตอนนกเพอสะทอนกระบวนการและคนหาสงทตองปรบปรง เพอใหสามารถน าไปใชไดอกในการตดสนใจสถานการณทคลายกนในอนาคต

สรป การตดสนใจ หมายถง กระบวนการเลอกทางเลอกใดทางเลอกหนง จากหลาย ๆ ทาง เลอกทได

พจารณา หรอประเมนอยางดแลววาเปนทางใหบรรลวตถประสงค และเปาหมายขององคการ การตดสนใจเปนสงส าคญและเกยวของกบหนาทการบรหาร หรอการจดการเกอบทกขนตอน ไมวาจะเปนการวางแผน การจดองคการ การจดคนเขาท างาน การประสานงาน และการควบคม การตดสนใจไดมการศกษามานาน การตดสนใจเปนพฤตกรรมอยางหนงของมนษยทไมสามารถ ท าความเขาใจไดโดยงายเพยงสงเกตการแสดงออกของแตละบคคลในกระบวนการตดสนใจ แตละคนตางกมเหตปจจยเฉพาะทแตกตางกนไป การท าความเขาใจในธรรมชาตของการตดสนใจนาจะเปนประโยชนตอแบบแผนการตดสนใจแสดงพฤตกรรม ทถกตองและเหมาะสมของผทสนใจตอไปในอนาคต ซงปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจมทงทเปนปจจยภายในและปจจยภายนอก ประกอบดวย ปจจยทางดานวฒนธรรม ปจจยทางดานสงคม และปจจยทางดานจตวทยา สวนทฤษฎการตดสนใจ ประกอบดวย เปาหมายหรอจดประสงค ความเชอ คานยม นสยและธรรมเนยม การคาดหวง ขอผกพน การบงคบ โอกาส ความสามารถ การสนบสนน ทางดานประเภทการตดสนใจจะพจารณาแตกตางกนออกไปในแตละสถานการณ ซงไดแก การตดสนใจภายใตสถานการณทแนนอน การตดสนใจภายใตสถานการณทเสยงและการตดสนใจภายใตสถานการณไมแนนอน สวนกระบวนการในการตดสนใจ ควรด าเนนการตามขนตอนทประกอบไปดวย การก าหนดปญหา การก าหนดทางเลอก การประเมนผลทางเลอก การตดสนใจเลอกและการประเมนผล ส าหรบแนวทางในการตดสนใจควรพจารณาถงการก าหนดเปาหมาย การรวบรวมสารสนเทศ การท าโครงสรางการตดสนใจ การเลอกทางเลอกสดทาย การประเมนการตดสนใจ

217

ค าถามทายบท จงตอบค าถามตอไปน

1. จงอธบายความหมายของ “การตดสนใจ” 2. ธรรมชาตของการตดสนใจ มลกษณะอยางไร 3. ปจจยทมอทธพลตอการตดสนใจมกดาน อะไรบาง จงอธบาย 4. จงเขยนแผนภาพขนตอนการตดสนใจ 5. จงอธบายการคด Six Think Hats 6. จงวเคราะหวานกศกษามลกษณะการคดตรงกบหมวกสอะไร เพราะเหตใด 7. จงเขยนผงกระบวนการในการแกปญหา พรอมอธบายขนตอนในการแกปญหา 8. จงอธบายความหมายของ “การตดสนใจ” 9. กระบวนการของการตดสนใจมกขนตอน อะไรบาง 10. จงอธบายรปแบบของการตดสนใจ

218

219

เอกสารอางอง

จนตนา ธนวบลยชย และคณะ. (2552). รายงานการวจยเรองการพฒนาชดฝกอบรมการประเมน ผเรยนตามสภาพจรงสาหรบคร. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ชนงกรณ กณฑลบตร. (2547). หลกการบรหารจดการ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ทรพยเพมการ. ชชย เทพสาร. (2546). ปจจยทมความสมพนธกบกระบวนการตดสนใจเลอกบรษทรกษาความ ปลอดภย: กรณศกษาผประกอบการซอ-ขาย แลกเปลยนรถยนตในกรงเทพมหานคร. รายงาน การวจย. กรงเทพฯ. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ณชชา หมนชยกล. (2546). ปจจยทมผลตอการตดสนใจเขาเรยนคณะพฒนาสงคมของนกศกษา โครงการพเศษ จงหวดเชยงราย. คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. ธดารตน สรอยจกร. (2553). ความสามารถในการประยกตใชแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของ นกเรยนจากการเรยนร เรอง กฎการเคลอนทของนวตน ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคมของ Yuenyong (2006) ทสอดแทรกแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง.

220

วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวทยาศาสตรศกษา. ขอนแกน : มหาวทยาลย ขอนแกน. พรพงศ ดาราไทย. (2542). ความสมพนธระหวางลกษณะการตดสนใจของผบรหารกบ ประสทธผลของโรงเรยนเอกชนสายสามญศกษาในเขตการศกษา. วทยานพนธการศกษา มหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา. ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. มนส สวรรณ. (2553).“กาลและเทศะกบพฤตกรรม เชงพนทของมนษย”. บทความทาง วชาการเสนอ ตอทประชมราชบณฑต และภาคสมาชก ส านกธรรมศาสตร และการเมอง ราชบณฑตยสถาน. รตตกาล สารกอง. (2551). ปจจยในการตดสนใจศกษาตอระดบมธยมศกษาตอนปลายของนกเรยนใน เขตพนทสง ส านกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 2. ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขา การวดและประเมนผลการศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง. วฑรย ตนศรมงคล. (2542). AHP กระบวนการตดสนใจทไดรบความนยมมากทสดในโลก. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน. ศรวรรณ เสรรตนและคณะ. (2552). การบรหารการตลาดยคใหม. (ฉบบปรบปรงใหม). กรงเทพฯ: บรษท ธรรมสาร จ ากด. สทสสา อปลกะลน. (2548). การตดสนใจเลอกสาขาในการศกษาระดบอดมศกษาของนกเรยน มธยม ศกษาปท 6: กรณศกษาโรงเรยนมหดลวทยานสรณจงหวดนครปฐม. คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. สวทย มลค า. (2549). การเขยนแผนการจดการเรยนรทเนนการคด. กรงเทพฯ: ดวงกมลสมย. อบลวรรณา ภวกานนท. (2555). จตวทยาการรคดและปญญา. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลย ธรรมศาสตร. อษฎายธ สนทรศารทล. (2547). ปจจยทมผลตอการตดสนใจเชาใชวงจรระบบดจตอลของบรษท ทศท คอรปอเรชน จ ากด (มหาชน) ของลกคาประเภทธนาคาร. กรงเทพฯ : มหาวทยาลย ราชภฏพระนคร. Galotti, Kathleen M. (2013). Cognitive Development. California: Sage Publication. Inc. Goldstein, E. Bruce. (2008). Cognitive Psychology. California: Thomson & Wadsworth. Kowalski, Robin and Westen, Drew. (2009). Psychology. 5th ed. Denvers : John Wiley & Sons. Santrack, John W. (2003). Psychology. 7th ed. New York. NY : Mc Graw Hill Inc.

221

บรรณานกรม

222

กรมสขภาพจต. (2549). คณเขาใจผอนแคไหน. กรงเทพฯ : ส านกงานกจการโรงพมพองคการสงเคราะห ทหารผานศกษา. กฤษณา ดามาพงศ. (2555). ผลการจดกจกรรมประกอบอาหารทมตอความสามารถในการคดวเคราะห ของเดกปฐมวยโรงเรยนบานกดน าใส (3 พระครอนสรณ) จงหวดชยภม. วทยานพนธ ครศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการการปฐมวยศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนคร. กองวจยการศกษา. (2542). วจยเพอพฒนาการเรยนร. กรงเทพฯ : กระทรวงศกษาธการ. กญญา วารเพชร. (2546). การศกษาบคลกภาพของพนกงานธนาคารกรงศรอยธยา จ ากด (มหาชน). สารนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาธรกจศกษา คณะศกษาศาสตร. กรงเทพฯ : มหาวทยาลย ศรนครนทรวโรฒ. กนยา สวรรณแสง. (2542). จตวทยาทวไป. พมพครงท 4. กรงเทพฯ: รวมสาสน. _______. (2544). จตวทยาทวไป. พมพครงท 5. กรงเทพ: รวมสาสน. กลยา ตากล. (2550). การศกษาการจดการเรยนการสอนและสภาพแวดลอมเพอสงเสรมทกษะการคด และกระบวนการคดแกปญหาอนาคตของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 3 : กรณศกษา โรงเรยนวชราวธวทยา. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต . กรงเทพฯ : จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. กตกร มทรพย. (2549). ซกมนด ฟรอยด ประวตชวตการท างานและฟรอยดบ าบด. กรงเทพฯ : มตชน. กลยา ตนตผลาชวะ. (2546). การเรยนรวม: ปญหาของครปฐมวย. วารสารการศกษาปฐมวย. สาขา การศกษาปฐมวย คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. เกรยงศกด เจรญวงศศกด. (2546). ลายแทงนกคด. กรงเทพฯ : ซคเซส มเดย จ ากด. จารวรรณ สกลค. (2543). อทธพลของประสบการณในมหาวทยาลยตอความฉลาดทางอารมณ ของนสตมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. รายงานวจย. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒ. จ านงค อดวฒนสทธ. (2545). สงคมวทยาตามแนวพทธศาสตร. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหาจฬา ลงกรณราชวทยาลย. จนตนา ธนวบลยชย และคณะ. (2552). รายงานการวจยเรองการพฒนาชดฝกอบรมการประเมน ผเรยนตามสภาพจรงสาหรบคร. นนทบร : มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. จนตนา สจจานนท. (2554). การศกษาตลอดชวตและการพฒนาชมชน. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. จรประภา อครบวร. (2554). พฒนาคนบนความยงยน. กรงเทพฯ : เตา (2000).

223

จราพร รกการ. (2558). เอกสารประกอบการสอน รายวชา NUR 2225 การพยาบาลสขภาพจต และจตเวช. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา. จราภา เตงไตรรตนและคณะ. (2550). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. _______. (2552). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. ชนงกรณ กณฑลบตร. (2547). หลกการบรหารจดการ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ทรพยเพมการ. ชยสาโรภกข. (2552). เพาะปญญา. กรงเทพฯ : บรษท คว พรนท แมเนจเมนท จ ากด. ชชย เทพสาร. (2546). ปจจยทมความสมพนธกบกระบวนการตดสนใจเลอกบรษทรกษาความปลอด ภย: กรณศกษาผประกอบการซอ-ขาย แลกเปลยนรถยนตในกรงเทพมหานคร. รายงาน การวจย. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ชทตย ปานปรชา. (2551). จตวทยาทวไป หนวยท 9. พมพครงท 21. กรงเทพฯ: โรงพมพ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ณรงค เพชรประเสรฐ. (2546). บทสงเคราะหภาพรวมการพฒนาระบบสวสดการส าหรบคนจนและ ดอยโอกาสในสงคมไทย. ศนยศกษาเศรษฐศาสตรการเมอง คณะเศรษฐศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. กรงเทพฯ : บรษท เอดสนเพรส โปรดกส จ ากด. ณรงควทย แสนทอง. (2550). การพฒนาและฝกอบรมบคลากรท CEO อยากเหน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : เอช อาร เซนเตอร. ณชชา หมนชยกล. (2546). ปจจยทมผลตอการตดสนใจเขาเรยนคณะพฒนาสงคมของนกศกษา โครงการพเศษ จงหวดเชยงราย. คณะพฒนาสงคม สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. ดรณ รองสวรรณ. (2545). ความฉลาดทางอารมณกบความสามารถทางสมองของนกเรยนชน ประถมศกษาปท 6 สงกดส านกงานการประถมศกษาจงหวดแพร. วทยานพนธศกษาศาสตร มหาบณฑต (การวดและประเมนผลการศกษา) บณฑตวทยาลย. เชยงใหม : มหาวทยาลย เชยงใหม. ตลา มหาพสธานนท. (2554). หลกการจดการ. กรงเทพฯ : พเอน เค แอนดสกายพรนตงส. เตมศกด คทวณช. (2546). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. _______. (2547). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน. _______. (2549). จตวทยาทวไป. พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน. ถวล ธาราโภชน และศรณย ด ารสข. (2546). พฤตกรรมมนษยกบพฒนาตน. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : บรษท อกษราพพฒน จ ากด. ทองทพภา วรยะพนธ. (2546). มนษยสมพนธกบการบรหาร. กรงเทพฯ : อนฟอรมเดย บคส.

224

ทพยวลย สจนทร. (2549). การคดและการตดสนใจ. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏสวน ดสต. ทศนา แขมมณ. (2544). วทยาการดานการคด. กรงเทพฯ : สถาบนพฒนาคณภาพวชาการ. _______. (2547). ศาสตรการสอน: องคความรเพอการจดกระบวนการการเรยนรทมประสทธภาพ. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. _______. (2548). ศาสตรการสอน. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ : ดานสทธาการพมพจ ากด. เทอดศกด เดชคง. (2545). ความฉลาดทางอารมณ. พมพครงท 15. กรงเทพฯ : มตชน. ธดารตน สรอยจกร. (2553). ความสามารถในการประยกตใชแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยงของ นกเรยนจากการเรยนร เรอง กฎการเคลอนทของนวตน ตามแนวคดวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงคมของ Yuenyong (2006) ทสอดแทรกแนวคดปรชญาเศรษฐกจพอเพยง. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวทยาศาสตรศกษา. ขอนแกน : มหาวทยาลย ขอนแกน. ธรวฒ บณยโสภณ และ สภททา ปณฑะแพทย. (2550). จตวทยาคณภาพอตสาหกรรม. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. นงพงา ลมสวรรณ. (2542). เลยงลกถกวธ ชวเปนสข. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: บรษทเมดดนโฟ.จ.ด. นพมาศ ธรเวคน. (2551). ทฤษฎบคลกภาพและการปรบตว. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : ส านกพมพ มหาวทยาลยธรรมศาสตร. นภาพร อารย. (2548). การปรบตวและแรงจงใจในการท างานของพยาบาลจบใหมโรงพยาบาล รามาธบด. สารนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาจตวทยาพฒนาการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. บญเชด หนอม. (2547). มองตวเองเพอการพฒนางานในมนษยกบสงคม เลม 9. ส านกบรการ วชาการรวมกบคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยบรพา. กรงเทพฯ : สจตต วฒน เทรดดง. ประกาศต สายธน. (2553). ผลการเรยนร ความคดสรางสรรค ความรบผดชอบและทกษะกาแกปญหา ของนกศกษาทเรยนดวยบทเรยนบนเวบแบบ PBL กบการเรยนแบบ PBL เรองการเขยนภาพ ฉาย ระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง. วทยานพนธ (กศ.ม. เทคโนโลยการศกษา). มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม. ประพนธศร สเลารจ. (2556). การพฒนาการคด. กรงเทพฯ : โรงพมพ หจก. 9119 เทคนคพรนตง. ประยร สยะใจ. (2556). ทฤษฎบคลกภาพ. กรงเทพฯ :โรงพมพมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย.

225

ประสทธ ทองอน (2540). จตวทยาและพทธศาสตร. สรนทร: ส านกสงเสรมวชาการ สถาบนราชภฏ สรนทร. ปราณ รามสตร และจ ารส ดวงสวรรณ. (2545). พฤตกรรมมนษยกบการพฒนาตน. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : โรงพมพธนะการพมพ. _______. (2555). พฤตกรรมมนษยกบการพฒนาตน. พมพครงท 5. กรงเทพฯ : โรงพมพธนะการพมพ. ปรชา วหคโต. (2546). “การเขาใจตนเอง” ในเอกสารการสอนชดวชาทกษะชวต เลมท 1 หนวยท 6

สาขาวชาศลปศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. นนทบร : ส านกพมพมหาวทยาลย สโขทยธรรมาธราช.

ปรยานช สถาวรมณ. (2548). การพฒนากจกรรมในหลกสตรเสรมเพอพฒนาทกษะการคดเชง วเคราะหของนกเรยน. ปรญญานพนธการศกษาดษฎบณฑต (การบรหารการศกษา). กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ปยะนาฏ สทธฤทธ. (2549). ปจจยเชงสาเหตทมผลตอการตระหนกรตนเองของนกเรยนชนมธยม

ศกษาปท 3 ในเขตพนทการศกษานครศรธรรมราช เขต 2. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การวจยและสถตทางการศกษา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

เปาวล วมลชาต. (2549). การศกษาการรบรความสามารถของตนเองและความตองการพฒนาตนเอง ของขาราชการกรมการทหารสอสาร. วทยานพนธมหาบณฑต คณะศลปศาสตร สาขาวชา จตวทยา อตสาหกรรมและองคการ. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยธรรมศาสตร. เปลว ปรสาร. (2543). การศกษาความสามารถในการแกปญหาของเดกปฐมวยทไดรบการจด ประสบการณแบบโครงการปรญญานพนธ กศ.ม. (ปฐมวย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร. พงษพนธ พงษโสภา. (2544). ทฤษฎและเทคนคการใหค าปรกษา. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : บรษท ธนธชการพมพ จ ากด. พรรณทพย ศรวรรณบศย. (2550). มนษยสมพนธ. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. พรรณพมล หลอตระกล, พนม เกตมาน และ พรรณ แสงชโต. (2548). คมอส าหรบบคลากร: สขภาพจต ในการดแลชวยเหลอเดกทประสบภยพบต. กรงเทพฯ: เอกซปอรต อมปอรต แอนด ไอท. พรรณราย ทรพยะประภา. (2548). จตวทยาประยกตในชวตและในการท างาน. กรงเทพฯ : จฬาลงกรณมหาวทยาลย. พรรณ ชทย เจนจต. (2545). จตวทยาการเรยนการสอน. พมพครงท 5. กรงเทพฯ. เสรมสน.

226

พระจรวฒน อตตมเมธ (วฒพงศ). (2553). ศกษาวเคราะหการศกษาเพอพฒนาตนตามทศนะของ พระพรหมคณาภรณ (ป.อ.ปยตโต). วทยานพนธ พธ.ม. (พระพทธศาสนา). กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. พระเทพเวท (ป.อ.ปยตโต). (2531). พฒนาตน. กรงเทพฯ: มลนธโกมลคมทอง. พระธรรมปฎก (ป.อ. ปยตโต). (2544). ธรรมกบการศกษา-พฒนาชวต. พมพครงท 6. กรงเทพฯ : ธรรมสภา. พระพรหมคณาภรณ (ป.อ. ปยตโต). (2550). ความส าคญของพระพทธศาสนาในฐานะศาสนา ประจ าชาต. พมพครงท 12. กรงเทพฯ : บรษทสหธรรมกจ. พระราชวรมน. (2538). มตใหมของการพฒนาจตใจ:พฒนาตน. กรงเทพฯ: ส านกพมพประเทองวทย. พวงผกา โกมตกานนท. (2544). การเปรยบเทยบผลของการระดมพลงสมองและเทคนคการคดแบบ หมวกหกใบทมตอความคดสรางสรรคของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนชมทาง ตลงชน เขตตลงชน กรงเทพมหานคร. ปรญญานพนธ (กศ.ม. จตวทยาการศกษา). กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. พฒนา ราชวงศ. (2553). ทฤษฎอปนสยของบคลกภาพ (Trait Theory of Personality). พษณโลก : ภาควชาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม คณะเกษตรศาสตรฯ มหาวทยาลยนเรศวร. พมพนภส โภคา. (2550). การปรบตว การสนบสนนทางสงคม กบคณภาพชวตของแรงงานตางชาตใน อ าเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร. วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาจตวทยาชมชน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. พมพพนต เชาววะณช. (2552). ความตองการพฒนาตนเองเพอเพมคณภาพในการบรการ กรณศกษา เจาหนาทสนบสนนการบรการธนาคารกสกรไทย. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต. กรงเทพฯ : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร. พมพกาข จนทนะโสตถ. (2550). ปจจยปองกนพฤตกรรมเสยงดานการเรยนของนกศกษา วทยาลย เทคนคราชบร. วทยานพนธศกษา ศศ.ม. (จตวทยาการแนะแนว). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. พรพงศ ดาราไทย. (2542). ความสมพนธระหวางลกษณะการตดสนใจของผบรหารกบประสทธผล ของโรงเรยนเอกชนสายสามญศกษาในเขตการศกษา. วทยานพนธการศกษา มหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา. ชลบร: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา.

227

ไพศาล ไกรสทธ (2542). การพฒนาตน. ราชบร: สถาบนราชภฏหมบานจอมบง. ภทรา บญยโหตระ. (2542). บคลกภาพและการปรบตว. ก าแพงเพชร: สถาบนราชภฏก าแพงเพชร. มงคลวฒน ทวรกษากล. (2548). แรงจงใจใฝฤทธกบความฉลาดทางอารมณของผบรหารระดบตนของ

บรษทเอกชนในกรงเทพมหานคร. สารนพนธบรหารธรกจมหาบณฑต (การจดการ). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

มาลน จโฑปะมา. (2549). จตวทยาการปรบตว. บรรมย: คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบรรมย. ระพ สาครก. (2552). การศกษากบการจดการ. กรงเทพฯ : วศระ. รตตกรณ จงวศาล. (2550). มนษยสมพนธ : พฤตกรรมมนษยในองคการ. กรงเทพฯ: ส านกพมพ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. รตตกาล สารกอง. (2551). ปจจยในการตดสนใจศกษาตอระดบมธยมศกษาตอนปลายของนกเรยนใน เขตพนทสง ส านกงานเขตพนทการศกษานาน เขต 2. ปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขา การวดและประเมนผลการศกษา กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามค าแหง. ราชบณฑตยสถาน. (2542). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: นานมบค. _______. (2550). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: นานมบค. ราตร พฒนรงสรรค. (2542). พฤตกรรมมนษยกบการพฒนาตน. กรงเทพฯ: ภาควชา จตวทยาและ การแนะแนว คณะครศาสตร สถาบนราชภฎจนทรเกษม. เรยม ศรทอง. (2542). พฤตกรรมมนษยกบการพฒนาตน. กรงเทพฯ: เธรดเวฟ เอดดเคชน จ ากด. ฤกษชย คณปการ และคณะ. (2546). พฤตกรรมมนษยกบการพฒนาตน. กรงเทพฯ: ส านกงานสภา สถาบนราชภฏ. ลกขณา สรวฒน. (2549). การคด. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. ยศ สนตสมบต. (2550). ฟรอยดและพฒนาการของจตวเคราะห : จากความฝนสทฤษฎสงคม. พมพครงท 4. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยธรรมศาสตร. วรรณภา เหลาไพศาลพงษ. (2554). การศกษาความสามารถในการคดแกปญหาและความสนใจ ในการเรยนภาษาไทย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ทจดการเรยนรแบบกระบวนการ แกปญหากบการจดการเรยนรตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. วราภรณ ตระกลสฤษด. (2544). จตวทยาการปรบตว. กรงเทพฯ : ศนยสงเสรมวชาการ. วสกาล ญาณสาร. (2550). ผลของการปรกษาเชงจตวทยาแบบกลมตามแนวของ Trotzer ทมตอการ ตระหนกรในตนเองและความหวงของเยาวชนในศนยฝกและอบรมเดกและ เยาวชน เขต 7

228

จงหวดเชยงใหม. การคนควาแบบอสระ วท.ม. (จตวทยาการปรกษา). เชยงใหม : บณฑต วทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. วารณ คณธรรมสถาพร. (2545). ความสมพนธระหวางความฉลาดทางอารมณกบการปรบตวของ นกศกษามหาวทยาลยเชยงใหมชนปท 1. วทยานพนธ วท.ม. (จตวทยาการปรกษา). เชยงใหม : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม. วจารณ พานช. (2555). วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ : มลนธสดศร- สฤษด วงศ. วจตร อาวะกล. (2542). เทคนคมนษยสมพนธ . พมพครงท 8. กรงเทพฯ: โอ.เอส.พรนตง เฮาส. วชย แหวนเพชร. (2543). มนษยสมพนธในการบรหารอตสาหกรรม. กรงเทพฯ : โรงพมพธรรมกมล. วฑรย ตนศรมงคล. (2542). AHP กระบวนการตดสนใจทไดรบความนยมมากทสดในโลก. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน. วทยากร เชยงกล. (2552). อธบายศพทจตวทยาและการพฒนาตนเอง. กรงเทพฯ: สายธาร. วนย เพชรชวย. (2551). พฤตกรรมมนษยกบการพฒนาตน. กรงเทพฯ : สถาบนราชภฏสวนสนนทา. วไลวรรณ ศรสงคราม และคณะ. (2549). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ: ทรปเพล กรบ. วระ ไชยศรสข. (2533). สขภาพจต = Mental. กรงเทพฯ: ตนออ. ศรเรอน แกวกงวาล. (2545). ทฤษฎจตวทยาบคลกภาพ : รเขา รเรา. พมพครงท 3. กรงเทพฯ: เรอนแกวการพมพ. _______. (2550). จตวทยาทวไป. พมพครงท 5. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. _______. (2559). 72101 จตวทยาเพอการด ารงชวต (Psychology for Living) หนวยท 12 บคลกภาพและการวด. นนทบร : ส านกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ศรสรางค ทนะกลและคณะ. (2542). การคดและการตดสนใจ. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน. ศรชย กาญจนวาส. (2544). การวดและประเมนความสามารถในการคด ในวทยาการดานการคด. กรงเทพฯ : เดอะมาสเตอรกรป แมเนจเมนท จ ากด. ศรวรรณ เสรรตนและคณะ. (2552). การบรหารการตลาดยคใหม. (ฉบบปรบปรงใหม). กรงเทพฯ: บรษท ธรรมสาร จ ากด. ศกรใจ เจรญสข. (2557). แนวคดทฤษฎทางการพยาบาลจตเวชและสขภาพจต (Theoretical Concepts of Psychiatric-Mental Health Nursing). ใน ฉววรรณ สตยธรรม, แผ จนทรสข และศกรใจ เจรญสข (บรรณาธการ), การพยาบาลจตเวชและสขภาพจต (ฉบบ ปรบปรง) เลมท 1 (หนา 90-113). พมพครงท 2. กรงเทพฯ : ธนาเพรส.

229

สงกรานต กอธรรมนเวศน. (2552). ศพททางจตเวช. กรงเทพฯ: ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สงวน สทธเลศอรณ. (2543). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ : โรงพมพทพยวสทธ. _______. (2549). จตวทยาการเรยนการสอน. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร. สมพร สทศนย. (2544). มนษยสมพนธ. พมพครงท 6. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย _______. (2547). จตวทยาการปกครองชนเรยน. ครงท 6. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย. _______. (2554). มนษยสมพนธ. พมพครงท 10. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย สมร แสงอรณ. (2550). จตวทยาบคลกภาพและการปรบตว. นครราชสมา : มหาวทยาลยราชภฏ นครราชสมา. สมโภชน เอยมสภาษต (2545). ทฤษฎและเทคนคการปรบพฤตกรรม. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหง จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สมศกด สนธระเวชญ. (2545). การสอนซอมเสรม. กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว. สหวฒน ประไพทรพยสกล. (2546). ระดบของพฤตกรรมการพฒนาตนเองของพนกงานศกษาความ สมพนธระหวางปจจยสวนบคคลและพฤตกรรมการพฒนาตนเองของพนกงาน. วทยานพนธ การจดการมหาบณฑต สาขาวชาการจดการทรพยากรมนษย. ชลบร : บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยบรพา. ส ารวม จงเจรญ. (2546). การศกษาวจยปญหาหนสนขาราชการคร. วารสารพฒนบรหารศาสตร. 43(1) : 187-212. สกญญา ศรสาคร. (2547). การพฒนาความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทจดการเรยนรโดยใชเทคนคการคดแกปญหาอนาคตวทยานพนธ ศษ.ม. (หลกสตรและการ นเทศ). นครปฐมฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ถายเอกสาร. สคนธ สนธพานนท. (2550). สดยอดวธการสอนสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม น าไปส…การ จดการ เรยนรของครยคใหม. กรงเทพฯ : อกษรเจรญทศน. สทสสา อปลกะลน. (2548). การตดสนใจเลอกสาขาในการศกษาระดบอดมศกษาของนกเรยน มธยม ศกษาปท 6: กรณศกษาโรงเรยนมหดลวทยานสรณจงหวดนครปฐม. ภาคนพนธคณะพฒนา สงคม กรงเทพฯ : สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. สพจน เดชบญ. (2556). แนวทางและปจจยในการแกไขปญหาการรกล าเขตทางหลวง ต าบลธาร ปราสาท อ าเภอโนนสง จงหวดนครราชสมา. หลกสตรปรญญาวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต

230

สาขาวชาวศวกรรมโยธา. นครราชสมา : มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร. สรางค โควตระกล. (2554). จตวทยาการศกษา. พมพครงท 10. กรงเทพฯ : ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. สรางค มนยานนท. (2542). เอกสารประกอบการสอนวชามนษยสมพนธ. ราชบร: มหาวทยาลยราชภฏ หมบานจอมบง. สวร ศวะแพทย. (2549). จตวทยาทวไป. กรงเทพฯ : โอเดยนสโตร สวทย มลค า. (2549). การเขยนแผนการจดการเรยนรทเนนการคด. กรงเทพฯ: ดวงกมลสมย. _______. (2552). ครบเครองเรองการคด. พมพครงท 10. กรงเทพฯ : ดวงกมลสมย. สวมล วองวาณช. (2548). การวจยประเมนความตองการจ าเปน. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อนสร จนทพนธ, และบญชย โกศลธนากล. (2546). จรต 6 ศาสตรในการอานใจคน. กรงเทพฯ : อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง. อรพรรณ ลอบญธวชชย. (2554). การพยาบาลสขภาพจตและจตเวช. ครงท 4. กรงเทพฯ : ส านกพมพ

แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.. อรญญา ตยคมภร. (2553). จตบ าบดแนวความหมายในชวต = Logotherapy. กรงเทพฯ : คณะ จตวทยา จฬาลงกรณมหาวทยาลย. องคณา ลงกาวงศ. (2552). ความสามารถในการแกปญหาของนกเรยนชวงชนท 3 ทไดรบการสอนโดย เสรมเกมวทยาศาสตร. วทยานพนธปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาวทยาศาสตร ศกษา. เชยงใหม : มหาวทยาลยเชยงใหม. อจฉรา จนหา. (2549). การศกษาผลการเรยนร และความสามารถในการแกปญหาโดยการจดการ เรยนรแบบของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 เรองการจดการสงแวดลอม. วทยานพนธ ศษ.ม. (การสอนสงคม). นครปฐม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร. ถายเอกสาร. อมพร มาคนอง. (2552). การพฒนามโนทศนทางคณตศาสตรโดยใชโมเดลการไดมาซงมโนทศนและ ค าถามระดบสง.วารสารครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ปท : 37 ฉบบท : 3 เลขหนา : 1-13. อษฎายธ สนทรศารทล. (2547). ปจจยทมผลตอการตดสนใจเชาใชวงจรระบบดจตอลของบรษท ทศท คอรปอเรชน จ ากด (มหาชน) ของลกคาประเภทธนาคาร. กรงเทพฯ : มหาวทยาลย ราชภฏพระนคร. อาร วชาชย. (2549). พทธธรรมกบชวต. กรงเทพฯ : ภาควชาปรชญาและศาสนา คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

231

อารย อองสวาง และคนอนๆ. (2547). ภาวะเครยดและการปรบตวของเจาหนาทสาธารณสขตอ สถานการณความไมสงบใน 3 จงหวดชายแดนภาคใต. นราธวาส : ส านกงานสาธารณสข จงหวดนราธวาส. อ านวย แสงสวาง. (2544). จตวทยาอตสาหกรรม Industrial Psychology. พมพครงท 3. กรงเทพฯ : อกษราพพฒน. อบลวรรณา ภวกานนท. (2555). จตวทยาการรคดและปญญา. กรงเทพฯ : ส านกพมพมหาวทยาลย ธรรมศาสตร อมาพร ตรงคสมบต. (2544). สราง E.Q. ใหลกคณ. กรงเทพฯ: ซนตาการพมพ. Adele B, Lynn. (2005. THE EQ Difference : a powerful program for putting emotional intelligence to work. New York, NY : Amacom. Aggie Carson-Arenas. (2004). Introduction to Psychology Understanding Human Behavior. Philippine : Rex Book Store, Inc. Andrew J. DuBrin. (2008). Human Relations: Interpersonal Job-Oriented Skills. (9th ed). Prentice Hall. Retrieved July 17, 2013, from http://www.goodreads.com/book/show/4399812-human-relations. Ashcraft, M. H., & Radvansky, G.A. (2010). Cognition. 5th ed. NJ : Pearson. Boeree, C.G. (2006). Personality Theories. Santo Domingo, Dominican Republic: Universidad Iberoamericana. Bradberry, Travis. & Greaves, Jean. (2005). The Emotional intelligence Quick Book : everything you need to know to put your EQ to work. New York : Simon & Schuster. Cameron, Kim S., and David A. Whetten. (2013). Organizational effectiveness: A comparison of multiple models. Academic Press. Carlson, Neli R. and Others. (2010). Psychology : The Science of Behavior. 7th ed. Boston : Pearson International. Christopher J. Patrick. (2005). Handbook of Psychopathy : “personality : an individual’s characteristic pattern of thinking, feeling, and acting”. New York : The Guilford Press. Covey. (1997). Cited in reece and Brandt. n.p.

232

Daniel Goleman. (2006). Social Intelligence: The New Science of Social Relationships. Bantam Books. De Bono, E. (2004). Thinking course. London : BBC Worldwide. Drucker, P. F. (1983). Concept of the corporation. New Brunswick, N.J., U.S.A.: Transaction Publishers. Duane P. Schultz,Sydney Ellen Schultz. (2015). Theories of Personality. 8th. USA : Nelson Education, Ltd. Edwin B. Flippo. (1984). Personal Management. (6th ed). McGraw-Hill, New York. Retrieved July 17, 2015, from http://www.goodreads.com/book/show/3997233- personnel-management. Fledman, R. S. (1992). Elements of psychology. New York: McGraw-Hill. Frederiksen, Norman. (1984). Implications of Cognitive Theory for Instruction in Problem Solving. Review of Educational Research. 54 (3): 363-367. Funk, Rainer. (2000). Erich Fromm his life and ideas : an illustrated biography. New York : The Continuum International Publishing Group Inc. Galotti, Kathleen M. (2013). Cognitive Development. California: Sage Publication. Inc. Goldstein, E. Bruce. (2008). Cognitive Psychology. California: Thomson & Wadsworth. Goleman, Daniel. (2007). The difference kinds of empathy. New York : Bantam Books. Jerry M. Burger. (2015). Personality. 9th. USA : Nelson Education, Ltd. John Sommers-Flanagan, Rita Sommers-Flanagan. (2015). Counseling and Psychotherapy Theories in Context and Practice Skills, Strategies and Techniques. John Wiley & Sons, New Jersey. Kowalski, Robin and Westen, Drew. (2009). Psychology. 5th ed. Denvers : John Wiley & Sons. Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress, appraisal and coping. New York: Spring Publishing. Lilienfeld, et al. 2010. Psychology: From inquiry to understanding. Boston, MA: Allyn & Bacon.

233

Mosak, Harold H. (1999). A Primer of Adlerian Psychology: The Analytic - Behavioural - Cognitive Psychology of Alfred Adler. New York : Brunner- Routledge. Richard West, Lynn H. Turner. (2009). Understanding Interpersonal Communication : Making Choices in Changing Times. 2nd. USA : Nelson Education, Ltd. Robert M. Fulmer. (1983). The new management. New York : Macmillan ; London : Collier Macmillan. Robert Ewen B. (2003). An Introduction to Theories of Personality. USA : Lawrence Erlbaum Associates. Robert J. Wright. (2012). Introduction to School Counseling. USA : SAGE Publishcations, Inc. Robertson, I.T. and Smith, M. (2001). Personnel selection. Journal of Occupational and Organizational Psychology. 74 (4), 441-472. Ruggiero, V. R. (2010). The Art of thinking : a guide to critical and creative thought. 9th ed. NY : Longman. Santrack, John W. (2003). Psychology. 7th ed. New York. NY : Mc Graw Hill Inc. Seaward, Brian Luke. (2015). Managing stress : principles and strategies for health and well being. 8th. USA : Nelson Education, Ltd. Sternberg, Robert J. (2006). Cognitive Psychology. California : Thomson & Wadsworth.

234

ภาคผนวก กจกรรม ใบงานและใบความร

235

กจกรรม เรอง สมพนธภาพและความพรอมในการเรยน

วตถประสงค

1. เพอสรางสมพนธภาพในชนเรยน 2. เพอส ารวจความรพนฐานและวธการเรยนรทพงประสงค 3. เพอใหนกศกษาส ารวจความตองการในการเรยน

ค าชแจง ใหนกศกษาด าเนนการตามหวขอทก าหนดให

1. ใหนกศกษาท าปายชอแนะน าตนเอง และแนะน าตนเองตอสมาชกในชนเรยน 2. จงอธบายเหตผลในการเลอกเรยนวชาจตวทยาการปรบตวและความคาดหวงตอการเรยน

............................................................................................................................. ....................

.............................................................................................................. ...................................

236

............................................................................................................................. ....................

.......................................................................... .......................................................................

............................................................................................................................. ....................

.................................................................................................................................................

3. วชา “จตวทยาการปรบตว” เปนวชาทศกษาเกยวกบ ............................................................................................... ..................................................

............................................................................................................................. ....................

........................................................... ......................................................................................

............................................................................................................................. ....................

.................................................................................................................................................

............................................................................................................................. ....................

แบงกลม กลมละ 5-6 คน รวมกนเสนอวธการเรยนเพอใหไดตามความคาดหวง และตอบค าถาม

ในขอ 4

4. รายงานสรปผลการอภปราย รวบรวมวธการเรยนเพอใชเปนแนวทางการปฏบตของสมาชก ............................................................................................................................. ....................

.............................................................................................................. ...................................

............................................................................................................................. ....................

.......................................................................... .......................................................................

............................................................................................................................. ....................

.................................................................................................................................................

............................................................................................................................. ....................

............................................................................................................................. ....................

.............................................................................................................. ...................................

............................................................................................................................. ....................

237

.......................................................................... .......................................................................

............................................................................................................................. ....................

.................................................................................................................................................

............................................................................................................................. ....................

............................................................................................................................... ..................

................................................................................................................ .................................

............................................................................................................................. ....................

............................................................................ .....................................................................

............................................................................................................................. ....................

.................................................................................................................................................

............................................................................................................................. ....................

................................................................................................................................. ................

.................................................................................................................. ...............................

............................................................................................................................. ....................

.............................................................................. ...................................................................

............................................................................................................................. ....................

ใบงานท 1.1 เรอง การปรบตวของสงมชวต

วตถประสงค 1. เพอใหนกศกษามความร ความเขาใจเกยวกบการปรบตว 2. เพอใหนกศกษาสามารถอธบายเหตผลทตองมการปรบตว

238

ค าชแจง ใหนกศกษาดรปภาพ และใหตอบวาภาพทเหนเปนภาพรปสตวอะไร พรอมอธบายเหตตาม

หวขอทก าหนดให

ภาพท 1 ภาพท 2

......................................... .........................................

ภาพท 3 ภาพท 4

......................................... .........................................

จากภาพทเหน เพราะเหตใดสตวแตละชนดจงมความใกลเคยงกบธรรมชาต

............................................................................................ .....................................................

............................................................................................................................. ....................

ใบงานท 2.1 เรอง การวเคราะหบคลกภาพ

239

วตถประสงค 1. เพอส ารวจความรพนฐานเกยวกบบคลกภาพของมนษย 2. เพอวเคราะหบคลกภาพของมนษยในแตละสถานการณ

ค าชแจง

1. ใหนกศกษาแบงกลม กลมละประมาณ 5-6 คน 2. ชวยกนหาขาว 1 ขาว โดยใชโทรศพทมอถอเปนเครองมอในการสบคน 3. เขยนรายละเอยดของขาว ไดแก เนอหา ทมาของขาว วนเดอนปของขาว และเหตผลในการ

เลอกขาวน 4. รวมกนวเคราะห โดยอธบายเหตผลเปนขอๆ วาบคคลในขาวมบคลกภาพอยางไรบาง 5. น าผลงานน าเสนอหนาชนเรยน

รายละเอยด เนอหา...................................................................................................................... ..................... ............................................................................................................. ......................................... ............................................................................................................................. ......................... ............................................................... ....................................................................................... ............................................................................................................................. ......................... ทมาของขาว.................................................................................................................................. . ............................................................................................................................. .......................... วนเดอนป................................................................................................................... .................... ............................................................................................................................. .......................... เหตผลในการเลอกขาว.................................................................................... ............................... ............................................................................................................................. .......................... วเคราะหบคลกภาพ...................................................... ................................................................. ............................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................... .......

240

หมายเหต นกศกษาสามารถออกแบบใบงานเพมเตมไดเอง ใบกจกรรมท 3.1

เรอง ปรบตวตามสถานการณตางๆ วตถประสงค 1. เพอใหสมาชกสามารถบอกถงความรสกทเกดจากสถานการณทท าใหเกดความคบของใจ 2. เพอใหสมาชกสามารถวเคราะหสาเหตของอารมณและความรสกตอสถานการณตาง ๆ ได 3. เพอใหสมาชกอธบายวธการจดการกบความรสกคบของใจของตนเองได วธด าเนนกจกรรม

1. แบงกลมสมาชก 4-5 คน จากนนใหเลอกผน ากลม 1 คน 2. ผน ากลมถามสมาชกกลมถงสถานการณตาง ๆ ทท าใหสมาชกมความคบของใจดานการเรยนโดย

ไมตองสรป 3. แจกสถานการณตวอยางและใหสมาชกในแตละกลมอภปรายตามประเดนในใบกจกรรม 4. ใหสมาชกสงตวแทนออกไปรายงานหนาหอง 5. สมาชกรวมกนอภปรายถงความรสกสาเหต และวธการจดการกบความรสกคบของใจของตนเอง

ใหได ขอสรปตามแนวคดทควรได การประเมนผล

สงเกตจากการระดมความคดในการอภปรายกลม

241

สถานการณตางๆ

ใหสมาชกอานสถานการณทไดรบและอภปรายตามประเดนใหไดขอสรป และหาตวแทนน าเสนอในกลมใหญ ประเดนอภปราย 1. สมาชกรสกอยางไร กบสถานการณทเกดขน

สถานการณท 1 สมาชกพยายามตงใจเรยน แตเพอนสงเสยงดง สมาชกฟงเทาไร กไมเขาใจวชาทอาจารยสอน

สถานการณท 2 เพอนไมมาตามนดเพอท างานกลมสงอาจารย มผลท าใหงานกลมอาจไมเสรจตามก าหนดสง

สถานการณท 3 เพอนรกกนมากทอยตางหอง ชวนสมาชกโดดเรยนไปดหนงทอยากดมาก แตสมาชกกลวเรยน ไมทน

242

2. อะไรเปนสาเหตทท าใหสมาชกเกดความรสกเชนนน 3. สมาชกมวธจดการกบความรสกเหลานนไดอยางไร

กจกรรม “นแหละ...ตวฉน”

ชอกจกรรม นแหละ……ตวฉน วตถประสงค เพอใหสมาชกส ารวจบคลกภาพของตนเองทงในสวนดและสวนทตองการปรบปรง วธด าเนนกจกรรม 1. ใหสมาชกท าใบกจกรรมทแจกใหและเตมขอความเกยวกบลกษณะของตนเองดงน (ใหเวลา 20 นาท) 1.1 นสยของฉน 1.2 ความภมใจของฉน 1.3 สงทคนอนชนชมฉน 1.4 สงทฉนอยากปรบปรงตนเอง 1.5 สรปความคดทมองตนเอง “ฉนมองตนเองอยางไรนะ?” 2. สมใหสมาชกพดสรปความคดทมองตนเอง (ขอ 1.4) ทละคน 3. ใหสมาชกสรปรวมกนวา “ไดอะไรจากกจกรรมน”

243

สอ/อปกรณ ใบงานท 4.1 “นแหละ.....ตวฉน” การประเมนผล พจารณาจากค าตอบในใบกจกรรม สรปแนวคดทไดจากกจกรรม การมองตนเองเปนการส ารวจบคลกภาพ ท าใหรจกและเขาใจพฤตกรรมทงในสวนดและสวนทตองการปรบปรง เปนการรจกตนเองมากขน ซงเปนบนไดขนแรกทท าใหคนเราสามารถตอบสนอง ความพอใจของตนเองและเปนการเตมเตมใหชวต น าพาใหชวตมคณคา

ใบงานท 4.1 “นแหละ.....ตวฉน”

244

ใบกจกรรม

“การวเคราะหตนเอง”

245

ค าชแจง 1. ใหนกศกษาแบงกลม กลมละ 5 คน 2. รวมกนศกษาและวเคราะหกรณศกษา เรอง การวเคราะหตนเอง 3. สงตวแทนออกมาน าเสนอ และรวมแลกเปลยนเรยนร

แกวเปนคนรปรางหนาตาด รตววาเปนคนขโมโห ม พอ-แม ทเปนคนอารมณด ไมด ลก ๆ คอยให

ก าลงใจทดกบแกวตลอด เมอมปญหาในการท างาน แกวเรยนจบ ปวส. สาขาคอมพวเตอรธรกจ

จากสถาบนทมชอเสยง ไดท างานเปนผชวย Programmer ทบรษทผลต Software แหงหนง เปน

เวลา 3 ป ไมเคยผานการฝกอบรม เพราะเชอมนในความร และสถาบนการศกษาของตนเองมาก

ในขณะทเทคโนโลยทางดาน IT มการเปลยนแปลงอยางตอเนองตลอดเวลา ตอมาเกดสภาพ

เศรษฐกจตกต า ท าใหสถานภาพในการท างานเรมสนคลอน เนองจากจ านวนลกคาลดลง แต

บรษทกสงเสรมใหแกวไดพฒนาความรดาน IT เพม แกวจะวเคราะหตนเองเพอใหสถานภาพใน

การท างานมนคงขนได อยางไร

246

ใบความร การสรางความสมพนธระหวางบคคล

การสรางความสมพนธระหวางบคคล หมายถง ความสามารถในการสรางสมพนธภาพกบผอนใหเกดความรวมมอรวมใจในการท างานใหบรรลเปาหมายไดอยางถกตองเหมาะสม องคประกอบของการสรางความสมพนธระหวางบคคลมดงตอไปน 1. การทกทาย เราควรทกทายคนอนกอน เพอสรางมตรและผกพนท าใหคนอนเหนวาตนมความส าคญ มความเปนกนเอง ใหความชวยเหลอท าใหเกดความสะดวกในการท างานและประสานสมพนธทด 2. การสอสาร เราควรใชภาษาทดเหมาะสมกบวย สถานภาพของตนเอง เพศ อาย เชอชาต ศาสนา มอาการยมแยมดวยสายตาจรงใจไมเฉยเมย 3. การให เปนการเออเฟอเผอแผเสยสละ แบงปน การชวยเหลอสงเคราะหดวยปจจยส ทน หรอทรพยสงของ ตลอดจนใหความร ความเขาใจ และศลปวทยา ทงยงท าลายกเลสคอความเหนแกตวลง 4. การรบ สงของหรอน าใจทเพอนมอบใหนน เปนสงทควรจะรบแมวาจะมคานอยกตามควรแสดงความขอบใจ ในไมตรทเขาให 5. การขอโทษ เปนค าพดและทาทางทควรกระท าใหเปนนสยอยางยง คนทท าผดแลวแสดงความเสยใจตอการกระท าของตนเองนนยอมตองไดรบอภย และผอนหนกเปนเบาลงได

247

ใบงานท 6.1 เรอง การผกไมตร

วตถประสงค

1. รหลกการสรางสมพนธภาพระหวางบคคล 2. รความส าคญของการสรางสมพนธภาพระหวางบคคล 3. สรางสมพนธภาพระหวางบคคลไดอยางเหมาะสม 4. น าหลกคณธรรมดานปยวาจาและมนญวาจามาใชในการสรางสมพนธภาพกบผอนได

ค าชแจง

1. ใหนกศกษาจบคกนตามความสมครใจเพอจะไดสมภาษณซงกนและกน 2. เมอจบคเพอนไดแลว ใหแตละคสมภาษณซงกนและกนตามหวขอในใบงาน ใชเวลา 5 นาท

ใหไดขอมลซงกนและกนมากทสด 3. ใหแตละคมารายงานครงละ 1 ค โดยผลดกนเลาเรองทสมภาษณ 4. แจกใบความร “การสรางความสมพนธระหวางบคคล” ใหนกศกษาแตละคนศกษา

ใหสมภาษณเพอนตามหวขอตอไปน

1. ชอ................................................................................................................... 2. ทอย................................................................................................................. 3. นสยสวนตว..................................................................................................... 4. สทชอบ........................................................................................................... 5. อาหารทชอบ................................................................................................... 6. ดาราคนโปรด..................................................................................................

248

ใบงานท 7.1 เรอง รจกการคด

วตถประสงค

1. เพอใหผเรยนมความร ความเขาใจเกยวกบความหมายของการคด 2. เพอใหผเรยนสามารถอธบายปจจยทสงผลตอการคด อปสรรคการคดและระดบการคดได 3. เพอใหผเรยนสามารถประเมนการน าความรไปประยกตใชในชวตประจ าวนได

วธด าเนนการ

1. น าเสนอรปภาพใหผเรยนไดอภปรายดงตอไปน 1.1 ภาพนเรยกวาอะไร........................................................................................................... . 1.2 รสกอยางไรเกยวกบภาพน.................................................................................................

................................................................................................................................ ...............................

................................................................................................... ............................................................ แบงกลม กลมละ 3-4 คน ตอบค าถามและอภปรายดงตอไปน

1.3 แบงปนประสบการณรายบคคล

249

1.4 เพราะเหตใดจงรจกภาพดงกลาว................................................................................... .... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. ..................................

1.5 สมาชกในกลม คด รสก เหมอนกนอยางไร เพราะเหตใด ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ..................................

1.6 มปจจยใดบางทสงผลตอการคด......................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ................................................................................................ ...............................................................

1.7 การคดเรมตนเมอใดและเกดขนทไหน............................................................................... .......................................................................... ..................................................................................... ............................................................................................................................. ..................................

1.8 จงอธบายประโยชนของการคดและอปสรรคของการคด................................................... ............................................................................................................................. .................................. ....................................................................................................................................... ........................

2. รวมกนสรปแนวทางการประยกตใชในชวตประจ าวน ......................................................... ...................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. .................................. ......................................................................................... ...................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ...................................................................................................................................................... ......... ......................................................................................................................... ...................................... ............................................................................................................................. .................................. ......................................................... ...................................................................................................... ............................................................................................................................. .................................. ............................................................................................................................. ..................................

250

............................................................................................................................. ..................................

................................................................................................ ...............................................................

............................................................................................................................. ..................................

............................................................................................................................. ..................................

................................................................................................ ...............................................................

............................................................................................................................. ..................................

............................................................................................................................................................. ..

............................................................................................................................. ..................................

............................................................................................................................. ..................................

................................................................ ...............................................................................................

............................................................................................................................. ..................................

............................................................................................................................. ..................................

................................................................................................ ...............................................................

............................................................................................................................. ..................................

............................................................................................................................................................. ..

............................................................................................................................. ..................................

............................................................................................................................. ..................................

................................................................ ...............................................................................................

............................................................................................................................. ..................................

............................................................................................................................. ..................................

................................................................................................ ............................................................... ใบงานท 8.1

เรอง การวางแผนแกปญหา

ค าชแจง จงเสนอการวางแผนวธการแกปญหามาใหมากทสด โดยค านงถงความเปนไปไดหรอ สามารถปฏบตได ในปญหาตอไปน

ปญหา การวางแผนวธการแกปญหา

251

1. “ทบานมคาใชจายเกยวกบคากระแสไฟฟา มากทสด”

2. “ตลาดสดเตมไปดวยน าสกปรกและขยะลนถง”

3. “นกเรยนไมรกการอาน”

4. “ลกเลนเกมคอมพวเตอรมากเกนไป”

5. “นกเรยนไมมระเบยบวนย”

ใบงานท 9.1 เรอง ตดสนใจอยางไรด

252

วตถประสงค 1. เพอใหผเรยนมความร ความเขาใจเทคนคตางๆ ทชวยสรางทางเลอกในการตดสนใจ 2. เพอใหผเรยนมทกษะการตดสนใจทเหมาะสมตามบรบท

อปกรณ กระดาษฟลบชารตและปากกาเมจก วธด าเนนการ

1. แบงกลม กลมละ 6-8 คน และบทบาทหนาทการท างาน 2. แตละกลมเลอก 1 สถานการณตอไปนเพออภปราย

A : “หากมเศรษฐใจดมอบรางวลทนการศกษาจ านวน 1 ลานบาท เพอเดนทางไปศกษาภาษาและวฒนธรรมในตางแดนเปนระยะเวลา 1 ป โดยผเรยนสามารถเลอกได 1 ประเทศระหวางบราซลหรอโรมาเนย” ผเรยนจะตดสนใจรบทนนหรอไม และหากตดสนใจรบทนจะเลอกไปประเทศใด จงใหเหตผลประกอบ B : “แบดบอยแสนด กบ แสนดผยากไร” ผเรยนจะเลอกใครเปนเพอนใจ C : “หากผเรยนจองตวเครองบนและทพกเพอไปพกผอนในประเทศในกลมยโรปเรยบรอยแลว ปรากฏวาหนงสปดาหกอนเดนทางเกดหมะตกหนกในบางประเทศ” ผเรยนจะยงคงเดนทางไปพกผอนหรอไมอยางไร D : “อยากผอม ขาว ใส ตองลองน าแขงดส” ผเรยนเปนคนหนงทมคานยมชอบความขาวและผอม ผเรยนจะตดสนใจอยางไร

3. ผเรยนรวมอภปรายในหวขอตอไปนแลวเขยนลงกระดาษฟลบชารต 3.1 เหตผลในการตดสนใจเลอกสถานการณในการอภปราย 3.2 เทคนคทใชในการตดสนใจ 3.3 ผลการตดสนใจพรอมใหเหตผลประกอบ

4. ผเรยนน าเสนอผลการด าเนนงานหนาชนเรยน 5. ผเรยนรวมกนสรปขอคดทได พรอมแนวทางการประยกตในชวตประจ าวน

253