การทองเทยวโดยชมชน (Community Based Tourism - CBT) โดย พจนา สวนศร

สถาบนการทองเทยวโดยชมชน 1

การประชมเชงวชาการและการแถลงขาวเรอง

“รายงานภาวะเศรษฐกจทองเทยว ฉบบท 7” 3 เมษายน 2560

ณ หองประชม 1 ชน 2 กระทรวงการทองเทยวและกฬา

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

การทองเทยวโดยชมชน : What’s CBT?

2

Do

Learn

Feel

Share

การทองเทยวทค านงถงความยงยน ของสงแวดลอม สงคม และวฒนธรรม

ก าหนดทศทางโดยชมชน จดการโดยชมชนเพอชมชน

และชมชนมบทบาทเปนเจาของ มสทธในการจดการดแล

เพอใหเกดการเรยนรแกผมาเยอน กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

Why CBT? เปนวาระแหงชาต!!!

3

• เปนเครองมอในการพฒนาคนและพฒนาชมชน ในทกมต

(ดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและสงแวดลอม)

• ปจจบนการทองเทยวโดยชมชนเปนทสนใจของนกทองเทยวมากขน

(Local Experience)

• รฐบาลมองวาการทองเทยวโดยชมชนสามารถสรางเสรมเศรษฐกจฐานราก

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

พฒนาการของ การทองเทยว

โดยชมชนใน ประเทศไทย

4

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

กวา 20 ปของการพฒนา CBT เราม “ชดประสบการณ” Tourism Development

• การผสมผสาน 3 ทกษะของการพฒนาชมชน การตลาด และการด าเนนงานในหวงโซอปทานอยางพนธมตรทางธรกจ

Community Development

• การทองเทยวเปนเครองมอการพฒนา สงเสรมการมสวนรวม และความเขมแขงของชมชนในการพฒนาอยางยงยน

Knowledge Management

• องคความรทตอเนอง เรยนรจากบทเรยนทผานมา และสานตอใหเกดการพฒนา

Policy

. แผนแมบทการพฒนา นโยบายชาต มการสงเสรมการตลาดอยางตอเนอง

5

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

6

1) การบรหารจดการอยางยงยน 2) การกระจายผลประโยชนและพฒนาคณภาพชวต

ชมชนทองถน 3) การสงเสรมและอนรกษมรดกทางวฒนธรรม 4) การจดการดานสงแวดลอมอยางยงยน 5) การบรการและความปลอดภย

ป พ.ศ. 2560 จงเปนปทมความหมายส าหรบ CBT ในการน าเสนอรปธรรมความส าเรจ เพอยนยนวาเปนการทองเทยวทยงยนเพอการพฒนา

การพฒนาทยงยน (United Nation) การทองเทยวทยงยนทมการรณรงคในภาคเอกชน (GSTC)

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

การทองเทยวโดยชมชนในอาเซยน

7

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

CBT ในอาเซยน : ชมชนตนแบบดานการทองเทยวในอาเซยน

8

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

CBT ในอาเซยน : ชมชนตนแบบดานการทองเทยวในอาเซยน

บรไน Excellent Village Award เมยนมา Asean CBT Standard Award

กมพชา Inspiring Stories from Destination

ฟลปปนส INsPIRE Award for Best CBT (PATA Award)

อนโดนเซย Wild Asia Award สงคโปร -

ลาว World Responsible Tourism Award

ไทย InSPIRE Award for Best CBT (PATA Award)

มาเลเซย Best in Community Engagement and Development Wild Asia Award

เวยดนาม Grand Award for Education and Training Wild Asia Award

9

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

แนวโนมการทองเทยวโดยชมชน

10

บรษททวรทยโรป ตงเปาหมายเชงปรมาณ

ทจะเพมจ านวนของ การทองเทยว

ทเปนมตรกบสงคมและสงแวดลอม

ซง CBT มโอกาส ทจะถกน าเสนอเปนตวอยางทดของ Sustainable tourism

ใหกบบรษททวรใน ประเทศไทย

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

แนวโนมการทองเทยวโดยชมชน

11

Hard CBT Traveller ตดดน นยมการแลกเปลยนเรยนรทางวฒนธรรม และพรอมทจะสละความสะดวกเพอเขาถงวถชวตชาวบาน มการประเมนวาตลาดนอยระหวาง 2-4% ของตลาดยโรปทงหมด Soft CBT Traveller สนใจวฒธรรม การผจญภย และการแลกเปลยนกบคนทองถน ตองการความมการประเมนวากลมนจะมสดสวนประมาณ 20-40 % ของนกทองเทยวยโรป (2552) Soft CBT Traveller คอ • กลมทแตงงานแลว มรายไดทงสองคนและไมมลก • ผอาวโสทมสขภาพแขงแรงและชอบเดนทาง • กลมครอบครว ซงงานวจยของ CBI ในป 2558 ระบวากจกรรม CBT ก าลงเปนทนยมมากขนในกลมนกทองเทยวยโรป และระบวาตลาดทมศกยภาพทสดกบประเทศทก าลงพฒนาคอเยอรมน ฝรงเศส สเปน เนเธอรแลนด และสหราชอาณาจกร

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

ในภมภาคอาเซยน มสถาบนการศกษาระดบอดมศกษาประมาณ 6,500 แหง และมนกศกษาระดบอดมศกษาประมาณ 12 ลานคน ซงแนวโนมจะมการจดการศกษาและการเรยนรนอกหองเรยน มากขนนาจะเปนโอกาสของชมชนในการพฒนาเปนแหลงเรยนร ทจะสรางกจกรรมและการแลกเปลยนเรยนรกบผมาเยอนได

แนวโนมการทองเทยวโดยชมชน

CBT as learning centers

ASEAN universities, schools, research, clubs

GO,NGO study groups

Urban professionals, wanting to reconnect their families with roots.

12

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

13

การทองเทยวโดยชมชนในประเทศไทย สดสวนนกทองเทยวในแหลงทองเทยวโดยชมชน

ภาคเหนอ 82 ชมชน

ภาคใต 63 ชมชน

ภาคกลาง 62 ชมชน

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 57 ชมชน กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

นกทองเทยวไทยกบการทองเทยวโดยชมชน

• สวนใหญเปนนกทองเทยวอสระ (FIT)

• กลมศกษาดงานสวนใหญจะใชบรษท

น าเทยวจดในรปแบบ Tailor Made

• ชมชนไทยมโอกาสเสนอโปรแกรม

การทองเทยวโดยไมตองจดการ

เรองการเดนทาง และดานอน ๆ

14

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

การวเคราะหจดออน จดแขง ของการทองเทยวโดยชมชน

จดแขง

• ชมชนหลายแหงสามารถเปน แหลงเรยนรเรองการจดการ ทองเทยวอยางมสวนรวม และยงยน • ชมชนใช CBT ในการเผยแพร

ฟนฟทรพยากรธรรมชาต และวฒนธรรมใหคงอย

15

จดออน

• ขาดการเตรยมความพรอมชมชน ในเรองแนวคดและทกษะการท างาน • ขาดการวางแผนขดความสามารถ ในการรองรบ • ขาดระบบการจดการผลประโยชน

โดยตรงและโดยออมทสมาชกในชมชนควรไดรบ กอ

งเศรษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า

ขอเสนอแนะ

16

• Training of Trainer หรอ Training of Facilitator

• คดสรรเฉพาะชมชนทมความสามารถ เพอพฒนาเปนทองเทยวโดยชมชน 4.0

• มการก าหนดขดความสามารถในการรองรบ

• สงเสรมภาคเอกชนโดยเฉพาะบรษทน าเทยว ใหมบทบาทชวยเหลอชมชน

• สงเสรมการเจรจาทางการคา(B2B) ระหวางบรษททสนใจ กบชมชน CBT

• สงเสรมการทองเทยวโดยชมชนในหมเยาวชน

• เผยแพรองคความร CBT ของไทย สประชาคมโลก

กองเศ

รษฐกจการท

องเทย

วและกฬ

า