WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM OCENIANIAOBOWIĄZUJĄCY W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1

IM. HENRYKA SIENKIEWICZA W CZARNKOWIE

Wewnątrzszkolny system oceniania tworzy się na podstawie:

- Ustawy z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 31.10.2016 r. - tekst jednolity – Dz. U. z 2016r. poz. 1543, poz.1954, poz.1985, poz.2164; z 2017r. poz.60, poz.949, poz. 1242),

- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. poz. 59 i następne z dnia 11 stycznia 2017),

- Ustawy z dnia 8 stycznia 1999r. - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego (Dz. U. z 1999 r. Nr 12 poz. 96),

- Rozporządzenia MEN z 7.02.2012r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 204).

- Rozporządzenie MEN z 28.03.2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2017 r., poz. 703).

- Rozporządzenia z 27.08.2012r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego (Dz. U. z 2012 r. poz. 977 ze zm.),

- Rozporządzenie MEN z 14.02.2017 r. w sprawie podstawy programowej (...) kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej (...) (Dz.U. z 2017 poz.356)

- Rozporządzenia MEN z dnia 1 sierpnia 2017r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu ośmioklasisty (Dz. U. z 2017r. poz. 1512),

- Rozporządzenia MEN z dnia 3 sierpnia 2017r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. z 16 sierpnia 2017r, poz. 1534),

- programów nauczania na poszczególnych etapach edukacyjnych.

Wewnątrzszkolny system oceniania (WSO) składa się z dwóch części: Część I - Zasady ogólne - zawierają oddzielne ustalenia dotyczące oceniania w I etapie kształcenia (klasy I – III) i oddzielne ustalenia związane z ocenianiem w II etapie kształcenia (klasy IV – VIII). Część II - Szczegółowe wymagania - na oceny szkolne z poszczególnych zajęć edukacyjnych.

Część I – Zasady ogólne

§ 11. Celem ogólnym WSO osiągnięć uczniów jest trafne, rzetelne i obiektywne ocenianie wspierające rozwój ucznia.

1

2. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów).3. Ocenianiu podlegają:

1) osiągnięcia edukacyjne uczniów; 2) zachowanie uczniów.

4. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych

wynikających z podstawy programowej, określonej w odrębnych przepisach, i realizowanych w szkole programów nauczania uwzględniających tę podstawę.5. Ocenianie zachowania ucznia polega na rozpoznawaniu przez wychowawcę klasy, nauczycieli oraz uczniów danej klasy stopnia respektowania przez ucznia zasad współżycia społecznego i norm etycznych oraz obowiązków ucznia określonych w statucie szkoły.

§ 21. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych i zachowania ucznia odbywa się w ramach oceniania wewnątrzszkolnego, które ma na celu:

1) informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach

w tym zakresie;2) udzielanie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie uczniowi informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć;3) udzielanie wskazówek do samodzielnego planowania własnego rozwoju;4) motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu;5) dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach i trudnościach w nauce i zachowaniu ucznia oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia;6) umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.

2. Ocenianie wewnątrzszkolne obejmuje: 1) formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych semestralnych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych; 2) ustalanie kryteriów oceniania zachowania; 3) ocenianie bieżące i ustalanie semestralnych oraz rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć oraz semestralnej i rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania; 4) przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych; 5) ustalanie warunków i trybu uzyskania wyższych niż przewidywane rocznych i semestralnych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych oraz rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania;6) ustalenie warunków i sposobu przekazywania rodzicom (prawnym opiekunom) informacji o postępach i trudnościach ucznia w nauce.3. Ocena nie może spełniać funkcji represyjnej.4. Na ocenę z przedmiotu nie powinny mieć wpływu cechy osobowościowe ocenianych i postawy szkolne.5. Osiąganie dobrych wyników w równym stopniu leży w interesie ucznia, nauczyciela jak i rodziców (prawnych opiekunów).

§ 3Cele szczegółowe systemu oceniania:1. System oceniania zapewnia uczniowi: 1) bieżące, okresowe i roczne rozpoznawanie i określanie poziomu opanowania wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania: a) informowanie o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz

2

o postępach w tym zakresie; b) uświadomienie sukcesów i braków w zakresie opanowywanych wiadomości i umiejętności określonych programem oraz potrzeb w zakresie wyrównywania braków; 2) udzielenie pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju; 3) motywowanie do dalszych postępów w nauce i zachowaniu; 4) systematyczne dokumentowanie postępów uczenia się; 5) wyrabianie nawyku systematycznej pracy, samokontroli i samooceny.2. System oceniania zapewnia nauczycielowi i szkole: 1) ocenę poziomu nauczania; 2) doskonalenie organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej; 3) modyfikację celów i programów kształcenia; 4) monitorowanie jakości pracy szkoły. 5) dostarczanie informacji o postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia.

3. System oceniania zapewnia rodzicom (prawnym opiekunom): 1) znajomość wymagań stawianych dzieciom; 2) dostarczanie informacji o postępach, trudnościach w nauce, zachowaniu oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia.

§ 41. Rok szkolny jest podzielony na dwa semestry oceniane oddzielnie.2. Pierwszy semestr trwa od 1września do terminu rozpoczęcia ferii zimowych.3. Drugi semestr trwa od pierwszego dnia po zakończonych feriach do końcowych dni czerwca – dokładna data wynika z rozporządzenia MEN w sprawie organizacji roku szkolnego.

§ 51. Podstawą szkolnego systemu oceniania są jednolite kryteria oceniania ustalone na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej.

§ 61. Klasyfikacja semestralna i roczna polega na okresowym podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia z zajęć edukacyjnych, określonych w szkolnym planie nauczania, i zachowania ucznia w danym semestrze

lub roku szkolnym według skali przyjętej w szkolnym systemie oceniania.2. Oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych nie mają wpływu na ocenę klasyfikacyjną zachowania.3. Ocena klasyfikacyjna zachowania nie ma wpływu na: 1) oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych; 2) promocję do klasy programowo wyższej lub ukończenie szkoły. 4. Klasyfikację semestralną uczniów przeprowadza się raz w ciągu roku szkolnego na zakończenie pierwszego semestru.5. Semestralne i roczne oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych ustalają nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne, a semestralną i roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania – wychowawca klasy po zasięgnięciu opinii nauczycieli, uczniów danej klasy oraz ocenianego ucznia.6. Semestralne i roczne oceny klasyfikacyjne z dodatkowych zajęć edukacyjnych ustalają nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne.7. Roczna ocena klasyfikacyjna z dodatkowych zajęć edukacyjnych nie ma wpływu na promocję do klasy programowo wyższej ani na ukończenie szkoły.8. Przy ustalaniu oceny z wychowania fizycznego, zajęć technicznych, plastyki, muzyki i zajęć artystycznych należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie

3

się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć, a w przypadku wychowania fizycznego – także systematyczność udziału ucznia w zajęciach oraz aktywność ucznia w działaniach podejmowanych przez szkołę na rzecz kultury fizycznej. 9. Lekcje planowane są równomiernie, rozłożone średnio:

w klasach I –III - 4-5 lekcji dziennie plus zajęcia dodatkowe; w klasach IV - 6 lekcji dziennie plus zajęcia dodatkowe; w klasach V – 5-7 lekcji plus zajęcia dodatkowe; w klasach VI, VII, VIII – 7 lekcji plus zajęcia dodatkowe;

Przez zajęcia dodatkowe rozumie się zajęcia dla chętnych lub z zaleceń poradni psychologiczno-pedagogicznych typu: zajęcia korekcyjne, logopedyczne, terapeutyczne, socjoterapeutyczne.

10. W szkole nie zadajemy prac domowych: W PIĄTKI, NA FERIE, PRZERWY ŚWIĄTECZNE I WAKACJE. Jednak powyższe nie stosuje się, jeśli zadanie ma dodatek – DLA CHĘTNYCH, czy też termin oddania/odpytania np. recytacji/ przypada w poniedziałek po feriach i po przerwach świątecznych, jeśli było to zadanie długoterminowe oraz gdy przedmiot jest raz w tygodniu i to w poniedziałek.

Ocenianie w klasach I – III (I etap kształcenia)

§ 7

1. W klasach I-III semestralne i roczne oceny klasyfikacyjne z zajęć edukacyjnych i zachowania są ocenami opisowymi.2. Ocena opisowa to ustna bądź pisemna informacja nauczyciela na temat wykonania zadań szkolnych przez ucznia, czynionych postępów w zdobywaniu wiadomości i umiejętności.3. Podstawą sformułowania oceny opisowej jest „ocena postępów w nauce” w e- Dzienniku (elektronicznym

Systemie Kontroli Frekwencji i Postępów w Nauce).4. Klasyfikacja semestralna i roczna w klasach I-III polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych z zajęć i zachowania ucznia w danym semestrze lub roku szkolnym oraz ustaleniu jednej semestralnej lub

rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych i semestralnej lub rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania.5. Nauczyciele w klasach I, II i III osiągnięcia uczniów notują w części „ocena postępów w nauce” w e-Dzienniku za pomocą punktów od 1 do 6. Po opracowaniu działu programowego w ramach poszczególnych edukacji będą przeprowadzone sprawdziany i testy, które zostaną ocenione wg następujących kryteriów:

Norma Dostosowane wymagania

6 pkt. 97% - 100% + trudniejsze zadania dodatkowe 6 pkt. 97% - 100% + trudniejsze

zadania dodatkowe

5 pkt. 85% - 96% 5 pkt. 85% - 96%

4 pkt. 70 % - 84 % 4 pkt. 70 % - 84%

3 pkt. 51% - 69 % 3 pkt. 51% - 69%

2 pkt. 35% - 50 % 2 pkt. 20% - 50%

4

1 pkt. < 35% 1 pkt. < 20% Można stosować dodatkowe adnotacje typu:

1) bz - bez zadania;2) np – nieprzygotowany;3) + („plus”) - za aktywność;

4) – („minus”) - za braki pracy, zeszytu, pomocy itp.; Możliwe jest przeliczanie: + + + = 5 pkt., - - - = 1 pkt..

W oparciu o zdobyte punkty nauczyciel tworzy ocenę opisową na pierwszy semestr i zakończenie roku szkolnego.

6. Semestralna i na koniec roku szkolnego ocena zachowania jest oceną opisową.7. Nauczyciel może stosować i eksponować, np. na gazetce, kwiatki, kropki ( itp.) dotyczące zachowania ucznia.8. Podstawowe wymagania w klasie III na oceny cząstkowe wyrażone punktami zawarte są w § 33.9. Każda ocena jest jawna i powinna być uzasadniona uczniowi, jak i jego rodzicom.10. W każdej formie punktowego sprawdzania wiedzy i umiejętności, obowiązuje przelicznik % na ocenę według § 10.11. Semestralna ocena opisowa jest wynikiem półrocznej obserwacji ucznia.12. Roczna i semestralna opisowa ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych, o której mowa w ust. 1, uwzględnia poziom opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla I etapu edukacyjnego oraz wskazuje potrzeby rozwojowe i edukacyjne ucznia związane z przezwyciężaniem trudności w nauce lub rozwijaniem uzdolnień. 13. Uczeń klasy I – III szkoły podstawowej otrzymuje na ogół promocję do klasy programowo wyższej.14. Na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) i po uzyskaniu zgody wychowawcy klasy lub na wniosek wychowawcy klasy i po uzyskaniu zgody rodziców (prawnych opiekunów), Rada Pedagogiczna może postanowić o promowaniu ucznia klasy I i II szkoły podstawowej do klasy programowo wyższej również

w ciągu roku szkolnego.15. W wyjątkowych przypadkach Rada Pedagogiczna może postanowić o powtarzaniu klasy przez ucznia klasy I – III szkoły podstawowej, na wniosek wychowawcy klasy oraz po zasięgnięciu opinii rodziców (prawnych opiekunów) ucznia.16. Ocenę cząstkową, semestralną i roczną z religii ustala się w stopniach według skali zamieszczonej w § 9.

Ocenianie w kl. IV – VIII (II etap kształcenia)

§ 81. Ocenianie powinno być systematyczne, aby uniknąć spiętrzenia różnych form sprawdzania osiągnięć uczniów w okresie 3 tygodni poprzedzających wystawianie ocen semestralnych i rocznych.

§ 91. W szkole, oceny klasyfikacyjne semestralne i roczne z zajęć edukacyjnych, ustala się w pełnych stopniach według skali od 1 do 6. Oceny cząstkowe mogą uwzględniać „ + „ i „ –„ ; poza „ 1 – „ („niedostateczny minus”) i „ 6 +” („celujący plus”): 1) stopień celujący – 6; stosowany skrót przy zapisie słownym – cel; 2) stopień bardzo dobry – 5; stosowany skrót - bdb; 3) stopień dobry – 4; stosowany skrót – db;

5

4) stopień dostateczny – 3; stosowany skrót – dst; 5) stopień dopuszczający – 2; stosowany skrót – dop; 6) stopień niedostateczny – 1; stosowany skrót – ndst.2. Oceny semestralne i roczne w e-Dzienniku w klasach IV - VIII wpisuje się cyfrą, a w arkuszach ocen należy wpisywać słownie, bez formy skróconej.3. Dodatkowe adnotacje zapisane poniżej, typu:

1) bz - bez zadania;2) np – nieprzygotowany;3) + („plus”) - za aktywność;

4) – („minus”) - za braki pracy, zeszytu, pomocy itp.; mogą być notowane z wykorzystaniem wzorów podanych w e-Dzienniku.

5) 0 – uczeń nie pisał pracy kontrolnej (pracy klasowej, sprawdzianu, kartkówki), nie oddał pracy plastycznej, pracy praktycznej z techniki, projektu itp.)

3. Możliwe jest przeliczanie plusów i minusów na oceny.

§ 101. W każdej formie punktowego sprawdzenia wiedzy i umiejętności, obowiązuje następujący przelicznik na ocenę:

1) < 35 % pkt = ndst2) 35 % - 50 % = dop3) 51 % - 69 % = dst4) 70 % - 84 % = db5) 85 % - 96 % = bdb6) 97 % - 100 % = cel

2. Uczniowie posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej o dostosowaniu wymagań edukacyjnych do ich indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych (uczniowie w normie intelektualnej, o właściwej sprawności motorycznej i prawidłowo funkcjonujących systemach sensorycznych, którzy mają trudności w przyswajaniu treści dydaktycznych, wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania poznawczo-percepcyjnego), piszą takie same prace klasowe jak pozostali uczniowie,

ale obowiązują dla nich następujące przeliczenia na oceny: 1) 20 % - 50 % = dopuszczający; 2) < 20% = niedostateczny; 3) pozostałe oceny według ogólnego kryterium; 4) przy odpowiedzi ustnej nauczyciel może zadawać pytania naprowadzające.3. W szczegółowych wymaganiach na oceny szkolne, wymagania dla uczniów z opinią o dostosowaniu do ich możliwości (orzeczeniu o indywidualnym nauczaniu), zaznaczono kursywą.4. W szczegółowych wymaganiach na oceny szkolne, wymagania dla uczniów z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu lekkim podkreślono.5. Przy ocenie uczniów posiadających opinię lub orzeczenie z poradni psychologiczno-pedagogicznej należy kierować się zaleceniami poradni lub zaświadczeniem lekarskim o indywidualnych potrzebach rozwojowych i edukacyjnych oraz o indywidualnych możliwościach psychofizycznych lub o ograniczonych możliwościach wykonywania przez ucznia określonych ćwiczeń fizycznych (np. na zajęciach wychowania fizycznego).

§ 111. Tryb ustalania ocen jest następujący:

1) odpytywanie;2) prace pisemne;3) działania praktyczne;

4) odrabianie zadań domowych;

6

5) systematyczne, właściwe i staranne prowadzenie notatek w zeszytach;6) postawa wobec przedmiotu (wychowania fizycznego, techniki, muzyki, plastyki –

posiadanie stroju, potrzebnych materiałów itp.) 7) zachowanie w szkole i poza nią; 8) aktywność na zajęciach.2. Ocena za II semestr jest oceną roczną, określającą ogólny poziom umiejętności i wiadomości ucznia przewidziany programem nauczania, a więc uwzględnia ocenę z I semestru.3. Uczniowi klasy IV- VIII, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne lub religię albo etykę, do średniej ocen wlicza się także roczne oceny uzyskane z tych zajęć.4. Począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej uzyskał z zajęć edukacyjnych średnią ocen co najmniej 4,75 i co najmniej bardzo dobrą ocenę zachowania, otrzymuje promocję do klasy programowo wyższej z wyróżnieniem. Rodzice tych uczniów mogą otrzymać list gratulacyjny.5. Laureaci konkursów przedmiotowych o zasięgu wojewódzkim i ponadwojewódzkim w szkole podstawowej otrzymują z danych zajęć edukacyjnych celującą roczną (semestralną) ocenę klasyfikacyjną.

Uczeń, który tytuł laureata uzyskał po ustaleniu albo uzyskaniu rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, otrzymuje z tych zajęć celującą końcową ocenę klasyfikacyjną.6. Za najlepsze wyniki w nauce i zachowaniu uczniowie mogą otrzymać nagrody z zastrzeżeniem pkt 1 i 2: 1) nie nagradza się uczniów w klasie I – II; 2) nagrody książkowe otrzymują wszyscy uczniowie klasy III za ukończenie pierwszego etapu edukacji oraz osiągnięcia w nauce i zachowaniu (wpis redaguje wychowawca).7. WPIS DO KSIĘGI PAMIĄTKOWEJ to wyróżnienie dla uczniów klasy VIII kończących szkołę, którzy uzyskali: 1) zachowanie wzorowe, 2) średnią ocen co najmniej 5,25, 3) osiągnęli sukcesy: - przedmiotowe – I-III miejsce w szkole; - sportowe – I-III miejsce rejonowe lub wyższe; - artystyczne – na szczeblu miejskim i wyższym; - w aktywności społecznej.

4) uzyskali trzy najlepsze wyniki w szkole z EGZAMINU ÓSMOKLASISTY.8. W szkole stosuje się zasadę związaną z NUMERKIEM SZCZĘŚCIA - każdy zapisany w dzienniku pod wylosowanym numerem uczeń zwolniony jest w danym dniu z odpowiedzi ustnej lub kartkówki, ale pisze

zapowiedziany wcześniej sprawdzian i prace klasowe. Losowania dokonuje e-dziennik.

§ 121. Począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, uczeń otrzymuje promocję do klasy programowo wyższej, jeżeli ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych, określonych w szkolnym planie nauczania, uzyskał roczne oceny klasyfikacyjne wyższe od oceny niedostatecznej. 2. Uwzględniając możliwości edukacyjne ucznia szkoły podstawowej, Rada Pedagogiczna może jeden raz w ciągu danego etapu edukacyjnego promować do klasy programowo wyższej ucznia, który nie zdał egzaminu poprawkowego z jednych obowiązkowych zajęć edukacyjnych, pod warunkiem, że te obowiązkowe zajęcia są, zgodnie ze szkolnym planem nauczania, realizowane w klasie programowo wyższej.3. Uczeń kończy szkołę: 1) jeżeli w wyniku klasyfikacji końcowej, na którą składają się roczne (semestralne) oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych uzyskane w klasie programowo najwyższej

7

i roczne (semestralne) oceny klasyfikacyjne z obowiązkowych zajęć edukacyjnych, których realizacja zakończyła się w klasach programowo niższych, uzyskał oceny klasyfikacyjne wyższe od oceny niedostatecznej; 2) z wyróżnieniem, jeżeli w wyniku klasyfikacji końcowej uzyskał z obowiązkowych zajęć edukacyjnych średnią ocen co najmniej 4,75 oraz co najmniej bardzo dobrą ocenę zachowania.4. Uczniowi, który uczęszczał na dodatkowe zajęcia edukacyjne lub religię albo etykę do średniej ocen, o której mowa w pkt. 3), wlicza się także roczne oceny uzyskane z tych zajęć.

§ 131. Uczeń, który nie spełnił warunków określonych w § 12, z zastrzeżeniem ust. 2, nie otrzymuje promocji i powtarza klasę.

§ 141. Wychowawca klasy na początku każdego roku szkolnego: 1) informuje uczniów oraz ich rodziców (prawnych opiekunów) o warunkach i sposobie oraz kryteriach oceniania zachowania, warunkach i trybie uzyskiwania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania. 2) rodziców (prawnych opiekunów) informuje także o wymaganiach edukacyjnych, sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych i warunkach uzyskania wyższej oceny niż przewidywana.

§ 151. Nauczyciele na początku każdego roku szkolnego informują uczniów o:

1) wymaganiach edukacyjnych;2) sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych;3) warunkach i sposobie uzyskania wyższej oceny niż przewidywana.

§ 161. O grożącej uczniowi semestralnej lub rocznej ocenie niedostatecznej nauczyciel uczący informuje wychowawcę miesiąc przed zakończeniem semestru, a obowiązkiem wychowawcy jest poinformowanie o tym fakcie rodziców (prawnych opiekunów) ucznia.2. Na miesiąc przed semestralnym i rocznym klasyfikacyjnym zebraniem plenarnym Rady Pedagogicznej nauczyciele prowadzący poszczególne zajęcia edukacyjne oraz wychowawca klasy są obowiązani poinformować ucznia i jego rodziców (prawnych opiekunów) o przewidywanych dla niego semestralnych

i rocznych ocenach klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych i przewidywanej ocenie klasyfikacyjnej zachowania.3. Przewidywaną ocenę semestralną i roczną wystawiają nauczyciele uczący poszczególnych przedmiotów, na podstawie ocen cząstkowych zapisanych w e-Dzienniku. Oceny przewidywane nie zawierają plusów i minusów.4. Wychowawca powiadamia rodziców (prawnych opiekunów) o przewidywanych ocenach semestralnych i rocznych w trakcie wywiadówek organizowanych na miesiąc przed posiedzeniem klasyfikacyjnym Rady Pedagogicznej. 5. Potwierdzeniem przyjęcia do wiadomości informacji o ocenach jest podpis rodziców na liście obecności na wywiadówce. 6. Jeśli rodzic jest nieobecny na zebraniu i nie zgłosi się u wychowawcy w ciągu 7 dni po wywiadówce, to nie ma podstaw do odwoływania się od wystawionej oceny. 7. Na zebraniach wychowawcy informują rodziców, że przewidywane oceny można podwyższyć, jeśli uczeń:

1) spełni do końca roku (semestru) zawarte w WSO kryteria wymagane na oceny wyższe,2) przystąpi do poprawy ocen niedostatecznych ze sprawdzianów i klasówek,

8

3) skorzysta z proponowanych przez nauczyciela możliwości zdobycia lepszych ocen (np. poprzez wykonanie dodatkowych zadań, udział w konkursach, aktywne uczestniczenie w pracy kółek przedmiotowych i innych zajęciach dodatkowych).

§ 171. Począwszy od klasy czwartej szkoły podstawowej, uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej uzyskał ocenę niedostateczną z jednych albo dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych, może zdawać egzamin poprawkowy z tych zajęć.2. Niedostateczna ocena klasyfikacyjna roczna może być zmieniona, jeśli została wystawiona niezgodnie z przepisami prawa ujętymi w WSO lub w wyniku egzaminu poprawkowego.3. Egzamin poprawkowy składa się z części pisemnej oraz części ustnej, z wyjątkiem egzaminu z plastyki, muzyki, zajęć artystycznych, techniki, zajęć technicznych, informatyki, technologii informacyjnej, zajęć komputerowych oraz z wychowania fizycznego, z których egzamin ma przede wszystkim formę zadań praktycznych.4. Termin egzaminu poprawkowego wyznacza dyrektor szkoły, w porozumieniu z rodzicami/prawnymi opiekunami ucznia, do dnia zakończenia rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Egzamin poprawkowy przeprowadza się w ostatnim tygodniu ferii letnich.5. Egzamin poprawkowy przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły. W skład komisji wchodzą:

1) dyrektor szkoły albo wicedyrektor - jako przewodniczący komisji;2) nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne - jako egzaminator;3) nauczyciel prowadzący takie same lub pokrewne zajęcia edukacyjne - jako członek

komisji.6. Nauczyciel, o którym mowa w ust. 5 pkt. 2, może być zwolniony z udziału w pracy komisji na własną prośbę lub w innych, szczególnie uzasadnionych przypadkach. W takim przypadku dyrektor szkoły powołuje jako osobę egzaminującą innego nauczyciela prowadzącego takie same zajęcia edukacyjne z tym, że powołanie nauczyciela zatrudnionego w innej szkole następuje w porozumieniu z dyrektorem tej szkoły.7. Z przeprowadzonego egzaminu poprawkowego sporządza się protokół zawierający w szczególności:

1) skład komisji, 2) termin egzaminu, 3) pytania egzaminacyjne, 4) wynik egzaminu oraz uzyskaną ocenę.

Do protokołu dołącza się pisemne prace ucznia i zwięzłą informację o ustnych odpowiedziach ucznia.8. Protokół egzaminu poprawkowego stanowi załącznik do arkusza ocen.9. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu poprawkowego w wyznaczonym

terminie, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie, wyznaczonym przez dyrektora szkoły, nie później niż do końca września.10. Uczeń, który nie zdał egzaminu poprawkowego, nie otrzymuje promocji i powtarza klasę, z zastrzeżeniem § 12 ust. 2.

§ 18

1. Jeżeli w wyniku klasyfikacji semestralnej stwierdzono, że poziom osiągnięć edukacyjnych ucznia uniemożliwi lub utrudni kontynuowanie nauki w klasie programowo wyższej, szkoła, w miarę możliwości, stwarza uczniowi szansę uzupełnienia braków.2. Uczeń ma prawo do korzystania ze zorganizowanych przez szkołę form pomocy, służących wyrównywaniu lub nadrobieniu zaległości edukacyjnych.3. Posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej lub wskazany przez nauczyciela przedmiotu,

9

uczeń, któremu stwarza się możliwości uzupełnienia braków wiedzy z języka polskiego, języków obcych, i matematyki powinien uczestniczyć w zajęciach dydaktyczno- wyrównawczych.4. Absencja na tych zajęciach, tak jak na lekcjach, musi być usprawiedliwiona (ale nie decyduje o frekwencji

% klasy).5. W ocenianiu semestralnym i rocznym z zajęć edukacyjnych będą brane pod uwagę aktywność i udział ucznia w zajęciach dydaktyczno- wyrównawczych.6. Prowadzący zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze: 1) systematycznie informują wychowawców o frekwencji i postępach uczniów; wychowawca informuje rodziców (prawnych opiekunów) ucznia; 2) omawiane i opracowywane zagadnienia dostosowują do możliwości ucznia.7. Nauczyciel przedmiotu, kierujący ucznia do grupy wyrównawczej, zobowiązany jest do kontroli jego postępów i obecności na zajęciach dydaktyczno- wyrównawczych.8. Objęcie ucznia zajęciami dydaktyczno-wyrównawczymi, zajęciami specjalistycznymi, zajęciami psychoedukacyjnymi oraz nauką w klasie wyrównawczej lub klasie terapeutycznej wymaga zgody rodziców.

§ 19 1. Nauczyciel prowadzący zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze i zajęcia rozwijające uzdolnienia może nagradzać aktywność na zajęciach za pomocą „+” czy innych symboli, które przelicza: 5 symboli = 5 (bdb), 4 = 4 (db) itd. i wpisywać je do dziennika jako oceny cząstkowe z przedmiotu, ale w odpowiednio zatytułowanej rubryce. 2. Nauczyciel prowadzący zajęcia, ale nie uczący przedmiotu uczestnika, informuje nauczyciela uczącego o ocenach zdobytych na zajęciach pozalekcyjnych przez jego ucznia, w celu wpisania do dziennika.

§ 201. Nauczyciele są zobowiązani, na podstawie opinii publicznej poradni psychologiczno – pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych pozytywnych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych, wynikających z realizowanego programu nauczania.2. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom, następuje także na podstawie opinii niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej,

w tym niepublicznej poradni specjalistycznej. 3. W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego dostosowanie wymagań do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia następują podstawie tego orzeczenia oraz ustaleń zawartych w indywidualnym programie edukacyjno – terapeutycznym [IPET] opracowanym dla ucznia, a w przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie indywidualnego nauczania na podstawie tego orzeczenia.4. Wychowawca (pedagog szkolny), który otrzyma od rodzica (prawnego opiekuna) opinię/orzeczenie poradni psychologiczno – pedagogicznej lub inne informacje pisemne od specjalistów (np. lekarza neurologa) jest zobowiązany do przekazania tych dokumentów do sekretariatu szkoły. Dalsze postępowanie opisane jest w aktualnej procedurze udzielania pomocy psychologiczno - pedagogicznej.5. Nauczyciele uczący ustalają w oparciu o WSO zakres wymagań na określone oceny dla uczniów posiadających wskazania poradni psychologiczno – pedagogicznej i dostosowują wymagania do indywidualnych potrzeb i możliwości oraz opracowują, na podstawie opinii, Arkusz Dostosowania Wymagań Edukacyjnych Wobec Ucznia.

§ 21

10

1. Uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą zgłosić zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jeśli uznają,

że semestralna i roczna ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych lub semestralna i roczna ocena klasyfikacyjna zachowania została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej

oceny. Zastrzeżenia mogą być zgłoszone w terminie do 7 dni po zakończeniu zajęć dydaktyczno- wychowawczych. Rodzic musi wskazać we wniosku rodzaj uchybień.2. W przypadku stwierdzenia, że semestralna i roczna ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych lub roczna ocena klasyfikacyjna zachowania została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny, dyrektor szkoły powołuje komisję, która:

1) w przypadku semestralnej i rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych – przeprowadza sprawdzian wiadomości i umiejętności ucznia, w formie pisemnej i ustnej oraz ustala semestralną lub roczną ocenę klasyfikacyjną z danych zajęć edukacyjnych;2) w przypadku rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania – po zapoznaniu się z zastrzeżeniami rodziców i wyjaśnieniami wychowawcy klasy, ustala roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania w drodze głosowania zwykłą większością głosów; w przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewodniczącego komisji.

3. Sprawdzian, o którym mowa w ust. 2 pkt 1, przeprowadza się nie później niż w terminie 5 dni od dnia zgłoszenia zastrzeżeń, o których mowa w ust. 1. Termin sprawdzianu uzgadnia się z uczniem i jego rodzicami (prawnymi opiekunami). 4. W skład komisji wchodzą:

1) w przypadku rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych:a) dyrektor albo wicedyrektor szkoły – jako przewodniczący komisji;b) nauczyciel prowadzący dane zajęcia edukacyjne;c) dwóch nauczycieli z danej lub innej szkoły tego samego typu, prowadzących takie same zajęcia edukacyjne;d) egzaminatorem jest (także przygotowuje pytania) nauczyciel prowadzący zajęcia lub inny nauczyciel wyznaczony przez dyrektora szkoły;

2) w przypadku rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania:a) dyrektor albo wicedyrektor szkoły – jako przewodniczący komisji;b) wychowawca klasy;c) wskazany przez dyrektora szkoły nauczyciel prowadzący zajęcia edukacyjne w danej klasie;d) pedagog szkolny; e) psycholog, jeżeli jest zatrudniony w szkole;f) przedstawiciel samorządu uczniowskiego;g) przedstawiciel Rady Rodziców.

5. Nauczyciel, o którym mowa w ust. 4 pkt. 1 lit. b może być zwolniony z udziału w pracy komisji na własną prośbę lub w innych, szczególnie uzasadnionych przypadkach. W takim przypadku dyrektor szkoły powołuje innego nauczyciela prowadzącego takie same zajęcia edukacyjne.6. Ustalona przez komisję semestralna i roczna ocena klasyfikacyjna z zajęć edukacyjnych oraz roczna ocena klasyfikacyjna zachowania nie może być niższa od ustalonej wcześniej oceny. Ocena ustalona przez komisję jest ostateczna, z wyjątkiem niedostatecznej rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych, która może być zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego.7. Z prac komisji sporządza się protokół zawierający:

1) w przypadku śródrocznej i rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych:a) skład komisji; b) termin sprawdzianu, o którym mowa w ust. 2 pkt 1;c) zadania (pytania) sprawdzające;d) wynik sprawdzianu oraz ustaloną ocenę;

11

2) w przypadku rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania:a) skład komisji; b) termin posiedzenia komisji;c) wynik głosowania;d) ustaloną ocenę zachowania wraz z uzasadnieniem;

3) protokół stanowi załącznik do arkusza ocen ucznia.8. Do protokołu, o którym mowa w ust. 7 pkt 1, dołącza się pisemne prace ucznia i zwięzłą informację o ustnych odpowiedziach ucznia.9. Uczeń, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do sprawdzianu, o którym mowa w ust. 2 pkt.1, w wyznaczonym terminie, może przystąpić do niego w dodatkowym terminie, wyznaczonym przez dyrektora szkoły.10. Przepisy ust. 1-9 stosuje się odpowiednio w przypadku rocznej oceny klasyfikacyjnej z zajęć edukacyjnych uzyskanej w wyniku egzaminu poprawkowego. Termin zgłoszenia zastrzeżeń wynosi 7 dni od dnia przeprowadzenia egzaminu poprawkowego. W tym przypadku ocena ustalona przez komisję jest ostateczna.

§ 221. Uczeń jest klasyfikowany, jeżeli został oceniony ze wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych,

z wyjątkiem przedmiotów i zajęć, z których został zwolniony.2. Dyrektor szkoły zwalnia ucznia z zajęć wychowania fizycznego, zajęć komputerowych (informatyki), na podstawie opinii o ograniczonych możliwościach uczestniczenia ucznia w tych zajęciach wydanej przez lekarza, na czas określony w tej opinii.2a. Jeśli okres zwolnienia ucznia z zajęć wychowania fizycznego, zajęć komputerowych (informatyki), uniemożliwia ustalenie śródrocznej lub rocznej (semestralnej) oceny klasyfikacyjnej, w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny klasyfikacyjnej wpisuje się ,,zwolniony” albo ,,zwolniona”. 3. Dyrektor szkoły, na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) oraz na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym poradni specjalistycznej, zwalnia do końca danego etapu edukacyjnego ucznia z wadą słuchu, z głęboką dysleksją rozwojową, z afazją, z niepełnosprawnościami sprzężonymi lub z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera, z nauki drugiego języka obcego. 4. W przypadku ucznia, o którym mowa w ust. 3, posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego albo indywidualnego nauczania, zwolnienie z nauki drugiego języka obcego może nastąpić na podstawie tego orzeczenia. 5. W przypadku zwolnienia ucznia z nauki drugiego języka obcego w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny klasyfikacyjnej wpisuje się „zwolniony” albo ,,zwolniona”.

§ 231. Uczeń może nie być klasyfikowany z jednego, kilku lub wszystkich zajęć edukacyjnych, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia śródrocznej lub rocznej oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania.2. Uczeń nieklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny.3. Na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) ucznia nieklasyfikowanego z powodu nieobecności nieusprawiedliwionej, Rada Pedagogiczna może wyrazić zgodę na egzamin klasyfikacyjny.4. Egzamin klasyfikacyjny zdaje również uczeń:

1) realizujący, na podstawie odrębnych przepisów, indywidualny tok nauki;

12

2) spełniający obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą.5. Egzamin klasyfikacyjny dla ucznia, o który mowa w ust. 4 pkt 2:

1) przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły, który zezwolił na spełnianie przez ucznia obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą; w skład komisji wchodzą:

a) dyrektor szkoły lub wicedyrektor – jako przewodniczący;b) nauczyciele zajęć edukacyjnych określonych w szkolnym planie nauczania dla odpowiedniej klasy;

2) nie obejmuje obowiązkowych zajęć edukacyjnych: zajęcia techniczne, plastyka, muzyka i wychowanie fizyczne oraz dodatkowych zajęć edukacyjnych;3) dziecku nie ustala się oceny zachowania.

6. Egzamin klasyfikacyjny przeprowadzany dla ucznia, który realizuje indywidualny tok nauki, przeprowadza nauczyciel danych zajęć edukacyjnych w obecności, wskazanego przez dyrektora szkoły nauczyciela takich samych lub pokrewnych zajęć edukacyjnych.7. W czasie egzaminu klasyfikacyjnego mogą być obecni - w charakterze obserwatorów – rodzice (prawni opiekunowie) dziecka.8. Egzamin klasyfikacyjny obejmuje materiał programowy zrealizowany w danym okresie (roku szkolnym).9. Pytania (zadania) egzaminacyjne ustala egzaminator (egzaminatorzy) w porozumieniu z przewodniczącym komisji. Stopień trudności pytań (zadań) powinien być różny i odpowiadać kryteriom

ocen ustalonych w ramach WSO.10. Egzamin klasyfikacyjny przeprowadza się w formie pisemnej i ustnej.11. Egzamin klasyfikacyjny z plastyki, muzyki, zajęć technicznych, zajęć komputerowych i wychowania fizycznego ma przede wszystkim formę zadań praktycznych.12. Egzamin klasyfikacyjny przeprowadza się nie później niż w dniu poprzedzającym dzień zakończenia rocznych zajęć dydaktyczno-wychowawczych. Termin egzaminu klasyfikacyjnego uzgadnia się z uczniem

i jego rodzicami ( prawnymi opiekunami).13. Przewodniczący komisji uzgadnia z uczniem zdającym egzamin klasyfikacyjny oraz jego rodzicami (prawnymi opiekunami) liczbę zajęć edukacyjnych, z których uczeń może zdawać egzaminy w ciągu jednego dnia.14. Przy ocenie egzaminu stosuje się stopnie według skali stopni obowiązującej w szkole. 15. Z przeprowadzonego egzaminu klasyfikacyjnego sporządza się protokół zawierający w szczególności:

1) imiona i nazwiska nauczycieli przeprowadzających egzamin lub skład komisji;2) termin egzaminu klasyfikacyjnego;3) zadania (ćwiczenia) egzaminacyjne;4) wyniki egzaminu oraz uzyskane oceny.

Do protokołu dołącza się pisemne prace ucznia i zwięzłą informację o ustnych odpowiedziach ucznia.16. Protokół egzaminu klasyfikacyjnego stanowi załącznik do arkusz ocen ucznia.17. W przypadku nieklasyfikowania ucznia z obowiązkowych lub dodatkowych zajęć edukacyjnych w dokumentacji przebiegu nauczania zamiast oceny klasyfikacyjnej wpisuje się „nieklasyfikowany” albo ,,nieklasyfikowana”.18. Ustalona przez nauczyciela albo uzyskana w wyniku egzaminu klasyfikacyjnego semestralna i roczna ocena klasyfikacyjna jest ostateczna, z zastrzeżeniem § 20 ust. 1.19. Ustalona przez nauczyciela albo uzyskana w wyniku egzaminu klasyfikacyjnego niedostateczna semestralna lub roczna ocena klasyfikacyjna może być zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego, z zastrzeżeniem § 20 ust. 1.

§ 24 1. Uczeń winien przygotowywać się na bieżąco do odpowiedzi ustnej lub pisemnej.

13

§ 251. Sprawdzanie wiedzy i umiejętności z trzech ostatnich lekcji w formie pisemnej nazywamy kartkówką. Nie powinna ona przekraczać 10 min. oraz nie wymaga wcześniejszego zapowiadania, a ocena kolorowego zapisu w dzienniku.2. Kartkówek w ciągu dnia i tygodnia może być kilka.

§ 261. Sprawdzanie wiadomości i umiejętności przekraczające 25 min. oraz obejmujące zakres materiału szerszy

niż ostatni temat (lub trzy ostatnie lekcje) nazywamy sprawdzianem, który należy zapowiedzieć z tygodniowym wyprzedzeniem. Fakt zapowiedzi zanotować w e-Dzienniku w „terminarzu”, podając zakres materiału lub umiejętności, datę i formę pracy.2. Z jednego sprawdzianu lub kartkówki może być więcej niż jedna ocena, jeżeli sprawdzenie umiejętności i wiedzy dotyczy różnych zagadnień.

§ 271. Pracę klasową jednolekcyjną zapowiada się 2 tygodnie wcześniej. Fakt zapowiedzi notuje w „terminarzu” e-Dziennika, podając zakres materiału lub umiejętności, datę i formę pracy.2. W jednym dniu może być 1 praca klasowa lub 1 sprawdzian (dyktando, test), a w tygodniu 3 dłuższe formy pisemne lub praktyczne (prace klasowe, sprawdziany, sprawdziany praktyczne, itp.).

§ 281. Sprawdzanie prac klasowych, sprawdzianów i klasówek oraz ich oddanie winno nastąpić w nieprzekraczalnym terminie 2 tygodni od daty napisania. Termin oddania może być późniejszy z następujących powodów:

1) choroba lub urlop szkoleniowy nauczyciela;2) choroba ucznia;3) przerwy świąteczne i ferie;4) inne uzasadnione nieobecności.

§ 291. Uczeń, który z pracy klasowej, sprawdzianu otrzymał ocenę niedostateczną może jeden raz poprawiać obowiązujący na pracy klasowej czy sprawdzianie materiał w możliwie najkrótszym czasie.2. Na wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę.3. Na wniosek ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów), sprawdzone i ocenione, pisemne prace kontrolne oraz inna dokumentacja dotycząca oceniania uczenia się są udostępniane do wglądu uczniowi lub jego rodzicom (prawnym opiekunom).4. Udostępnianie poprawionych i ocenionych prac pisemnych uczniów odbywa się na terenie szkoły, w obecności nauczyciela, na wywiadówce lub po wcześniejszym ustaleniu z nauczycielem terminu i miejsca.5. Nie sporządza się kserokopii poprawionych i ocenionych prac.

§ 301. Ocenianie zachowania ucznia polega na rozpoznawaniu przez wychowawcę klasy, nauczycieli oraz uczniów danej klasy stopnia respektowania przez ucznia zasad współżycia społecznego i norm etycznych oraz obowiązków ucznia określonych w statucie szkoły.

14

2. Semestralną i roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania ustala wychowawca klasy po zasięgnięciu opinii nauczycieli, uczniów danej klasy oraz ocenianego ucznia.3. Ustalona przez wychowawcę klasy roczna ocena klasyfikacyjna zachowania jest ostateczna chyba, że uczeń lub jego rodzice zgłoszą zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jeżeli uznają, że ocena została ustalona

niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania oceny.4. Wychowawca klasy przygotowuje listę w formie papierowej, na której n-le wpisują propozycje ocen zachowania. 5. Semestralna i roczna ocena klasyfikacyjna zachowania uwzględnia w szczególności:

1) wywiązywanie się z obowiązków ucznia;2) postępowanie zgodne z dobrem społeczności szkolnej;3) dbałość o honor i tradycje szkoły;4) dbałość o piękno mowy ojczystej;5) dbałość o bezpieczeństwo i zdrowie własne oraz innych osób;6) godne, kulturalne zachowanie się w szkole i poza nią;7) okazywanie szacunku innym osobom.

6. Roczną ocenę klasyfikacyjną zachowania, począwszy od klasy IV szkoły podstawowej, ustala się według następującej skali:

1) wzorowe;2) bardzo dobre;3) dobre;4) poprawne;5) nieodpowiednie;6) naganne.

7. Przy ustalaniu oceny klasyfikacyjnej zachowania ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia lub odchylenia

rozwojowe, należy uwzględnić wpływ stwierdzonych zaburzeń lub odchyleń na jego zachowanie na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego albo indywidualnego nauczania lub opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej.8. Oceną „wyjściową” zachowania jest ocena dobra.9. Kryteria:

Oce

na w

zoro

wa zajmuje czołowe miejsca w konkursach i zawodach - zgodnie

z predyspozycjami i możliwościami, reprezentuje szkołę w środowisku, wzorowo pełni funkcje z wyboru, jest przykładem dla innych i wpływa pozytywnie na otoczenie, inicjuje imprezy klasowe, szkolne, odznacza się wzorową kulturą osobistą w szkole i poza nią, z własnej woli służy pomocą innym

15

Oce

na b

ardz

o do

bra

zgodnie z predyspozycjami i możliwościami uczestniczy w konkursach wiedzy szkolnej i zawodach sportowych na poziomie szkolnym,

sumiennie wypełnia swoje obowiązki (dyżury, szatniowy), aktywnie uczestniczy w życiu klasy, przeciwstawia się wszelkim przejawom brutalności

i wulgarności – sam nie wykazuje takiej postawy, pomaga innym w potrzebie, nie spóźnia się do szkoły, jest miły i uprzejmy we wszystkich kontaktach

interpersonalnych

Oce

na d

obra

wykonuje polecenia n-li, w miarę możliwości wypełnia obowiązki ucznia, właściwie zachowuje się w szkole i poza nią, szanuje mienie własne, kolegów i społeczne, nie naraża dobrego imienia szkoły, respektuje zasady regulaminu szkolnego, nie używa wulgaryzmów, unika zagrożeń dla zdrowia, dba o higienę osobistą i otoczenia, unika konfliktów, jest koleżeński, na prośbę nauczyciela pomaga innym, jest prawdomówny i tolerancyjny, ubiera się estetycznie i stosownie do miejsca i sytuacji, dba o to, by nieobecności i spóźnienia usprawiedliwiać na

bieżąco

Oce

na p

opra

wna

nieusprawiedliwiona absencja i spóźnienia zdarzają się rzadko, zdarza mu się przeszkadzać w prowadzeniu lekcji i być

nieprzygotowanym oraz nie wykonać polecenia n-li, kultura jego języka budzi zastrzeżenia , jak również postawa i

gesty, wypełnia obowiązki poniżej swoich możliwości, uchybienia stara się poprawić zgodnie z sugestią dorosłych, nie zawsze szanuje mienie własne, kolegów i społeczne, zdarza mu się nie respektować zasad regulaminu szkolnego,

16

Oce

na n

ieod

pow

iedn

ia

prowokuje bójki i konflikty, utrudnia pełnienie dyżurów, złośliwie przeszkadza w prowadzeniu lekcji, często nie wykonuje poleceń n-li, środki zaradcze stosowane przez szkołę przynoszą krótkotrwałą

poprawę jego zachowania, w zasadzie nie wykorzystuje szans stwarzanych w szkole,

używa wulgaryzmów, naraża zdrowie swoje i innych, lekceważy obowiązki szkolne, spóźnia się i ma nieusprawiedliwione godziny, umyślnie rezygnuje z reprezentowania barw szkoły, celowo niszczy mienie własne, kolegów i społeczne, kłamie, oszukuje, ma negatywny wpływ na innych, są na niego skargi spoza szkoły, często nie respektuje zasad regulaminu szkolnego,

Oce

na n

agan

na

wagaruje, spóźnia się, uczestniczy w aktach przemocy, świadomie naraża zdrowie swoje i innych, jest wulgarny, jego zachowanie jest agresywne, wchodzi w konflikt z prawem, kłamie, oszukuje, demonstracyjnie reaguje na uwagi n-li, nie wypełnia obowiązków szkolnych, nie wykonuje poleceń dorosłych, brak u niego poczucia winy i skruchy, przynosi do szkoły niebezpieczne narzędzia …, substancje… demoralizuje innych poprzez swoje zachowanie oraz nakłania do

nieodpowiednich zachowań innych, złośliwie niszczy mienie swoje, kolegów i społeczne, nie respektuje zasad regulaminu szkolnego

10. W świetlicy szkolnej stosuje się ocenę w postaci kropek w dwóch kolorach:a) czerwona kropka oznacza: aktywny udział w zajęciach, koleżeńskie zachowanie i dbałość o estetyczny wygląd świetlicy;b) czarna kropka oznacza: niewłaściwe zachowanie-bójki, niekoleżeńskie zachowanie, niszczenie sprzętu, nierespektowanie poleceń nauczyciela.

§ 311. Dodatkowe ustalenia i wymagania, które mogą mieć wpływ na ocenę zachowania zawarte są w Regulaminie Szkolnym, w części odnoszącej się do uczniów szkoły.2. Określone w Regulaminie Szkolnym właściwe i oczekiwane postępowanie uczniów oraz grożące konsekwencje za niewłaściwe zachowanie, są rozwinięciem systemu nagród i kar opisanym w Statucie Szkoły.

17

§ 32Uwagi ogólne:1. WSO, w zasadzie, może być zmieniony uchwałą Rady Pedagogicznej po upływie pełnego roku szkolnego.2. Tryb wprowadzania zmian w szkolnym systemie oceniania:

1) w WSO wprowadza się zmiany w postaci kolejnych uchwał Rady Pedagogicznej, w których podaje się zapis dotychczasowy i wersję nową, obowiązującą po zmianie;2) zmiany w zapisach (w wersji papierowej) wprowadza się w następujący sposób:

a) zmieniany zapis zostaje oznaczony czerwonym kolorem;b) obok umieszcza się małą okrągłą pieczątkę szkolną;c) pod pieczątką podpis dokonującego zmian;d) niżej wielką literę A (jak aneks) i małą cyfrę arabską (nr aneksu) oraz nr strony, na której znajduje się właściwie brzmiący zapis;

3) numerowane zmiany z datą, od kiedy obowiązują nowe zasady, umieszcza się na końcu WSO; 4) po dokonaniu wielu zmian (w miarę potrzeb) publikuje się jego tekst ujednolicony.

3. Wewnątrzszkolny system oceniania podlega ewaluacji.4. Ewaluacji dokonuje zespół dydaktyczny.5. Zadaniem zespołu jest dokonywanie analizy bieżącej, rocznej i po zakończeniu II etapu kształcenia.6. Sposoby ewaluacji:

1) cykliczne spotkania zespołu kierowniczego szkoły z przedstawicielami zespołu dydaktycznego;2) konsultowanie szkolnego systemu oceniania na spotkaniach zespołów samokształceniowych.

7. Narzędzia ewaluacji:1) ankiety;2) testy;3) wywiady;4) sondaż;5) wnioski i raporty ewaluacji wewnętrznej;6) badanie i analiza wyników nauczania, badania diagnostyczne, sprawdzian zewnętrznyi Ogólnopolskie Badanie Umiejętności Trzecioklasisty.

8. Zespół zbiera wyniki, opracowuje i zgłasza wnioski, które będą poddawane głosowaniu podczas obrad Rady Pedagogicznej. Zmiany w WSO mogą być spowodowane zmianami w przepisach oświatowych. 9. Po przegłosowaniu przez Radę Pedagogiczną umieszcza się zmiany w WSO.

Część II - Szczegółowe zasady oceniania

§ 33

EDUKACJA WCZESNOSZKOLNAKRYTERIA OCENY CZĄSTKOWEJ (BIEŻĄCEJ) UCZNIÓW KLAS I – III

18

Uczeń ma przyznawane punkty w skali 1 do 6. Punkty wpisywane są przez nauczyciela do dziennika lekcyjnego.W oparciu o zdobyte punkty nauczyciel tworzy ocenę opisową na pierwszy semestr i zakończenie roku szkolnego.

Kryteria punktów:Uczeń otrzymuje 1 punkt jeżeli nie opanował treści zawartych w podstawie programowej.W przypadku uczniów wykazujących trudności w opanowaniu podstawowych wiadomości i umiejętności zastosowano zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze w wymiarze jednej godziny lekcyjnej.Uczeń otrzymuje 6 punktów jeżeli opanował treści wymienione na 5 punktów oraz dodatkowo wykonuje zadania znacznie wykraczające poza podstawę programową. Bierze również udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych.

KLASA I

Przy ocenianiu bieżącym wykorzystywana jest następująca gradacja ocen punktowych:

6 pkt-Uczeń wyjątkowo dobrze opanował wiadomości określone programem nauczania i często jego wiadomości wykraczają poza program. Sprawnie posługuje się zdobytą wiedzą i umiejętnościami. Stale wykonuje prace na wysokim poziomie. Wykazuje zaangażowanie, inicjatywę i oryginalność. 5 pkt-Uczeń w stopniu bardzo dobrym opanował wiadomości i umiejętności przewidziane programem nauczania w danej klasie. Bardzo dobrze wykonuje swoje prace. Wykazuje aktywność i zaangażowanie. 4 pkt- Uczeń dobrze opanował wiadomości i umiejętności określone programem nauczania w danej klasie i potrafi je zastosować w sytuacjach typowych, według podanych wzorów znanych z lekcji i z podręcznika. 3 pkt -Uczeń ma trudności w opanowaniu podstawowych wiadomości i umiejętności. Stara się wykonywać wymagane polecenia, ale przy stałej pomocy nauczyciela. 2 pkt - Uczeń ma problemy z opanowaniem wiadomości i umiejętności na poziomie podstawowym. Zadania często wykonuje przy pomocy nauczyciela. 1 pkt- Uczeń nie opanował wiadomości i umiejętności na poziomie podstawowym. Nie potrafi wykonać zadania nawet z pomocą nauczyciela.

19

Ocenie bieżącej podlegają wszystkie działania ucznia: praca na lekcji, zadania domowe, sprawdziany, testy, przygotowanie do lekcji, umiejętności. Indywidualizacja: W pracy z uczniem na zajęciach nauczyciel uwzględnia:

wskazania poradni pedagogiczno – psychologicznej; własne obserwacje; wskazania lekarza specjalisty;

Sposoby dostosowania wymagań do indywidualnych możliwości ucznia: dostosowanie czasu trwania zadań do możliwości skupienia uwagi ucznia; częste monitorowanie pracy ucznia i przywoływanie jego uwagi; dopilnowanie ucznia, aby sprawdził wykonaną pracę; podział sprawdzianów na mniejsze partie; dostosowanie miejsca pracy do potrzeb ucznia; ograniczenie (zmniejszenie) wielkości przepisywanego fragmentu; formułowanie konkretnych oczekiwań w stosunku do ucznia; zezwalanie na dokończenie w domu niektórych prac; zwracanie uwagi i nagradzanie wysiłku ucznia;

Indywidualizacja pracy domowej: wybiórcze czytanie (czytanie fragmentów tekstu); zadawanie zadań o mniejszym stopniu trudności; zadawanie mniejszych partii materiału;

Kryteria oceniania postępów ucznia klasy I EDUKACJA POLONISTYCZNA a) w zakresie umiejętności porozumiewania się (mówienie, słuchanie, dbałość o kulturę języka):

słucha i rozumie wypowiedzi innych; wypowiada się w sposób kulturalny; uczestniczy w rozmowie na tematy związane z życiem rodzinnym i szkolnym; odtwarza z pamięci teksty dla dzieci (wiersze, piosenki, fragmenty prozy). uczestniczy w zabawie teatralnej, ilustruje mimiką, gestem, ruchem zachowania bohatera; rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie się nim posłużyć;

b) w zakresie czytania rozumie sens kodowania oraz dekodowania informacji; odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy,

znaki informacyjne i napisy; zna wszystkie litery alfabetu, czyta i rozumie proste, krótkie teksty; interesuje się książką i czytaniem;

c) w zakresie pisania pisze proste krótkie zdania; przepisuje wyrazy i krótkie zdania z tablicy, z książki; dba o estetykę i poprawność graficzną pisma ( przestrzega zasad kaligrafii);

20

korzysta z pakietów edukacyjnych (podręczników, zeszytów ćwiczeń, itp.); d) w zakresie kształcenia językowego:

posługuje się ze zrozumieniem określeniami: głoska, litera, sylaba, wyraz, zdanie; poprawnie formułuje zdania pojedyncze

EDUKACJA MATEMATYCZNA a) w zakresie czynności umysłowych ważnych dla uczenia się matematyki:

ustala równoliczność; układa obiekty w serie rosnące i malejące; klasyfikuje obiekty; wyprowadza kierunki od siebie i innych osób; orientuje się na płaszczyźnie i w przestrzeni; w sytuacjach trudnych i wymagających wysiłku intelektualnego zachowuje się rozumnie, dąży do

wykonania zadania; dostrzega symetrię.

b) w zakresie liczenia i sprawności rachunkowych: sprawnie liczy obiekty – także wspak (zakres do 20) i zapisuje liczby cyframi (zakres do 20); sprawnie dodaje i odejmuje w zakresie 10 (na konkretach i bez) i zapisuje działania; stosuje w praktyce umiejętności matematyczne (dodawanie i odejmowanie); zapisuje rozwiązanie zadania z treścią.

c) w zakresie pomiaru: długości – mierzy długość, posługując się np. linijką; porównuje długości obiektów w zakresie 20 ciężaru – waży przedmioty; różnicuje przedmioty cięższe i lżejsze, używa określenia kilogram pojemności – odmierza płyny kubkiem i miarką ćwierćlitrową, półlitrową i litrową; czasu – nazywa dni w tygodniu i miesiące w roku; orientuje się, do czego służy kalendarz i

potrafi z niego korzystać; rozpoznaje pełne godziny i czas na zegarze w takim zakresie, który pozwala dziecku orientować się w ramach czasowych szkolnych zajęć i domowych obowiązków;

d) w zakresie obliczeń pieniężnych: zna będące w obiegu monety i banknoty;

EDUKACJA SPOŁECZNO – ETYCZNA potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi, wie, że warto być

odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie należy kłamać lub zatajać prawdy; współpracuje z innymi w zabawie, nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł

obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych; grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy;

ma rozeznanie, że pieniądze otrzymuje się za pracę; dostosowuje swe oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny;

wie, że ludzie żyją w różnych warunkach i dlatego nie należy się chwalić bogactwem ani nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach;

zna zagrożenia ze strony ludzi; wie, do kogo i w jaki sposób należy się zwrócić o pomoc; wie, gdzie można bezpiecznie organizować zabawy, a gdzie nie i dlaczego; umie opowiedzieć na czym polega praca ludzi w różnych zawodach; wie, w jakiej mieszka miejscowości, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a Polska znajduje

się w Europie, zna symbole narodowe, rozpoznaje flagę i hymn Unii Europejskiej; Rozpoznaje i nazywa patrona szkoły; wyjaśnia znaczenie wybranych zwyczajów i tradycji polskich;

21

wie, że nie wolno zabierać cudzej własności bez pozwolenia, pamięta o oddawaniu pożyczonych rzeczy i nie niszczy ich;

niesie pomoc potrzebującym, także w sytuacjach codziennych.

EDUKACJA PRZYRODNICZA rozpoznaje rośliny i zwierzęta żyjące w takich środowiskach, jak: park, las, pole uprawne, sad i

ogród (działka); zna sposoby przystosowania się zwierząt do poszczególnych pór roku: odloty i przyloty ptaków,

zapadanie w sen zimowy; wymienia warunki konieczne do rozwoju roślin i zwierząt, prowadzi proste hodowle i uprawy; wie, jaki pożytek przynoszą zwierzęta środowisku; zna zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka; zna zagrożenia ze strony zwierząt i roślin; wie, że należy oszczędzać wodę; wie, jakie znaczenie ma woda w życiu człowieka, roślin i zwierząt;

wie, że należy segregować śmieci; rozumie sens stosowania opakowań ekologicznych; rozumie, że Ziemia jest jedną z planet krążących wokół Słońca; obserwuje pogodę i prowadzi obrazkowy kalendarz pogody; wie, o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i telewizji, i ubiera się stosownie do

panujących warunków atmosferycznych; nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku; zna zagrożenia ze strony zjawisk przyrodniczych, takich jak: burza, huragan, powódź, pożar.

EDUKACJA PLASTYCZNA wypowiada się w wybranych technikach plastycznych, na płaszczyźnie i w przestrzeni; ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne) inspirowane wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem,

muzyką; rozpoznaje wybrane dziedziny sztuki: malarstwo, rzeźbę.

EDUKACJA TECHNICZNA:a) w zakresie wychowania technicznego:

planuje i organizuje swój warsztat pracy oszczędnie dysponuje materiałami technicznymi dba o staranność i dokładność wykonanej pracy

b) w zakresie dbałości o bezpieczeństwo własne i innych: utrzymuje porządek wokół siebie, sprząta po sobie i pomaga innym; zna zagrożenia wynikające z niewłaściwego używania narzędzi;

EDUKACJA MUZYCZNA powtarza prostą melodię, śpiewa piosenki; odtwarza proste rytmy, wyraża nastrój i charakter muzyki pląsając i tańcząc; wie, że muzykę można zapisać i odczytać; świadomie i aktywnie słucha muzyki; kulturalnie zachowuje się na koncercie oraz w trakcie śpiewania hymnu narodowego.

WYCHOWANIE FIZYCZNE uczestniczy w zajęciach rozwijających sprawność fizyczną zgodnie z regułami; potrafi: chwytać piłkę, rzucać ją, toczyć i kozłować, pokonywać przeszkody, wykonywać ćwiczenia

22

równoważne; dba o zdrowie (higiena, profilaktyka); rozumie, że każdy człowiek ma inne możliwości w zakresie sprawności fizycznej.

INFORMATYKA posługuje się komputerem w podstawowym zakresie: uruchamia program, korzystając z myszy i

klawiatury; zna i przestrzega zasad bezpieczeństwa korzystania z komputera; stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera; Zna podstawowe narzędzia w edytorze tekstu Word i grafiki Paint.

Kryteria oceniania postępów ucznia klasy II

EDUKACJA POLONISTYCZNA układa wielozdaniowe wypowiedzi; trafnie i poprawnie formułuje pytania i odpowiedzi, zdania rozkazujące i wykrzyknikowe; czyta płynnie, poprawnie i wyraziście na głos teksty i fragmenty lektur; rozumie słuchany i czytany tekst; odróżnia elementy świata fikcji od realnej rzeczywistości; samodzielnie wyszukuje w tekstach wskazane fragmenty; pisze czytelnie, płynnie wyrazy i zdania; pisze poprawnie z pamięci i ze słuchu zdania i krótkie teksty z trudnościami ortograficznymi (wyrazy

z ą, ę, ó, rz, ch, h); rozpoznaje rzeczowniki, czasowniki; rozpoznaje liczbę pojedynczą i mnogą; pisze zdania opisujące przedmioty, krótkie listy, życzenia, adresuje list.

EDUKACJA MATEMATYCZNA

słownie i cyfrowo zapisuje liczby w zakresie 100; porównuje i porządkuje liczby dwu i trzycyfrowe; biegle dodaje i odejmuje w zakresie 100; mnoży i dzieli liczby w zakresie 50; rozwiązuje proste zadania tekstowe; posługuje się pojęciami i potrafi dokonać prostych obliczeń kalendarzowych, pieniężnych,

wagowych, długości, czasu, zegarowych, odczytuje wskazania termometru i oblicza różnice temperatur.

kreśli odcinki, linie proste, prostokąty, kwadraty, trójkąty

EDUKACJA SPOŁECZNA

potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi, wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie należy kłamać lub zatajać prawdy;

współpracuje z innymi w zabawie, nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych; grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy;

23

ma rozeznanie, że pieniądze otrzymuje się za pracę; dostosowuje swe oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny;

wie, że ludzie żyją w różnych warunkach i dlatego nie należy się chwalić bogactwem ani nie należy dokuczać dzieciom, które wychowują się w trudniejszych warunkach;

zna zagrożenia ze strony ludzi; wie, do kogo i w jaki sposób należy się zwrócić o pomoc; wie, gdzie można bezpiecznie organizować zabawy, a gdzie nie i dlaczego; umie opowiedzieć na czym polega praca ludzi w różnych zawodach; wie, w jakiej mieszka miejscowości, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a Polska znajduje

się w Europie, zna symbole narodowe, rozpoznaje flagę i hymn Unii Europejskiej; wyjaśnia znaczenie wybranych zwyczajów i tradycji polskich; wie, że nie wolno zabierać cudzej własności bez pozwolenia, pamięta o oddawaniu pożyczonych

rzeczy i nie niszczy ich; niesie pomoc potrzebującym, także w sytuacjach codziennych.

EDUKACJA PRZYRODNICZA zna pory dnia i roku, nazwy miesięcy, budowę roślin i warunki ich życia; przeprowadza proste doświadczenia, obserwacje, pomiary i wyciąga trafne wnioski; zna i stosuje zasady poruszania się po drodze; prowadzi obserwację pogody i zapisuje jej elementy w formie obrazkowej; wie, że Ziemia jest jedną z ośmiu planet krążących wokół Słońca.

EDUKACJA PLASTYCZNA wypowiada się w wybranych technikach plastycznych, na płaszczyźnie i w przestrzeni; ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne) inspirowane wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem,

muzyką; rozpoznaje wybrane dziedziny sztuki: malarstwo, rzeźbę, scenografię; wypowiada się na ich temat; wykonuje proste rekwizyty i wykorzystuje je w małych formach teatralnych; wykonuje przedmioty użyteczne np.: ozdoby na choinkę;

EDUKACJA TECHNICZNAa)w zakresie wychowania technicznego:

planuje i organizuje swój warsztat pracy oszczędnie dysponuje materiałami technicznymi dba o staranność i dokładność wykonanej pracy wykonuje przedmioty użytkowe, w tym dekoracyjne i modele techniczne

a) w zakresie dbałości o bezpieczeństwo własne i innych: utrzymuje porządek wokół siebie, sprząta po sobie i pomaga innym; zna zagrożenia wynikające z niewłaściwego używania narzędzi i urządzeń domowych; wie, jak należy bezpiecznie poruszać się na drogach ;

EDUKACJA MUZYCZNA potrafi akompaniować do piosenek i zabaw za pomocą efektów akustycznych i instrumentów perkusyjnych; śpiewa piosenki indywidualnie i zbiorowo; improwizuje melodie do krótkich tekstów; swobodnie interpretuje ruchem tematy rytmiczne.

24

WYCHOWANIE FIZYCZNE jest sprawny ruchowo; chętnie współdziała w grach i zabawach zespołowych; jest zdyscyplinowany, systematyczny, wytrwały w pokonywaniu trudności; przestrzega ładu i porządku oraz zasad gry; umie dokonać samooceny własnej pracy; troszczy się o zdrowie, czystość, higienę i bezpieczeństwo swoje i innych; przestrzega norm postępowania jako uczeń i kolega.

INFORMATYKA właściwie organizuje własne działania; ustala kolejność czynności; wybiera najwłaściwszy sposób realizacji zadania; umie dobrać narzędzia, przybory i materiały; Zna edytor tekstu Word i grafiki Paint; Poznaje podstawy programowania.

Klasa IIIEdukacja polonistycznaUczeń otrzymuje 5 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 4 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 3 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 2 pkt jeżeli

1) w zakresie umiejętności społecznych warunkujących porozumiewanie się i kulturę języka:a) zawsze w kulturalny sposób zwraca się do rozmówcy, zawsze mówi na temat, chętnie zadaje pytania i odpowiada na pytania innych osób, w jasny sposób wyraża swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia;b) chętnie i aktywnie uczestniczy w rozmowie na dany temat także inspirowany literaturą;c) uważnie słucha wypowiedzi

i korzysta z przekazywanych informacji;d) przejawia wrażliwość estetyczną, rozszerza zasób słownictwa poprzez kontakt z dziełami literackimi;

a) w kulturalny sposób zwraca się do rozmówcy, zawsze mówi na temat, zadaje pytania i odpowiada na pytania innych osób, w jasny sposób wyraża swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia;b) chętnie uczestniczy w rozmowie na tematy związane z życiem rodzinnym i szkolnym, także inspirowane literaturą;c) uważnie słucha wypowiedzi

i stara się korzystać z przekazywanych informacji;d) przejawia wrażliwość estetyczną, rozszerza zasób słownictwa poprzez kontakt z dziełami literackimi;

a) w kulturalny sposób zwraca się do rozmówcy, mówi na temat, zadaje pytania i odpowiada na pytania innych osób, komunikuje w jasny sposób swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia;b) uczestniczy w rozmowie na

tematy związane z życiem rodzinnym i szkolnym, także inspirowane literaturą;c) stara się uważnie słuchać wypowiedzi i korzystać z przekazywanych informacji;d) przejawia wrażliwość estetyczną, rozszerza zasób słownictwa;

a) potrafi zadać pytania i odpowiadać na pytania innych osób, stara się przekazać swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia;b) zachęcony uczestniczy

w rozmowie na tematy związane z życiem rodzinnym i szkolnym, także inspirowane literaturą;c) niezbyt uważnie słucha wypowiedzi i nie zawsze potrafi korzystać z przekazywanych informacji;

2) w zakresie umiejętności czytania i pisania:a) bezbłędnie pisze zdania: przepisuje teksty, pisze z pamięci i ze słuchu; dba o estetykę i poprawność graficzną pisma; zna i przestrzega zasad kaligrafii, ortografii

a) poprawnie pisze zdania: przepisuje teksty, pisze z pamięci i ze słuchu; dba o estetykę i poprawność graficzną pisma, przestrzega

zasad kaligrafii, ortografii

a) pisze proste, krótkie zdania: przepisuje, pisze z pamięci i ze słuchu (popełnia nieliczne błędy); stara się dbać o estetykę i poprawność graficzną pisma (przestrzega zasad

a) przepisuje proste, krótkie zdania, w pisaniu z pamięci

popełnia błędy; nie zawsze dba o estetykę i poprawność

graficzną pisma;

25

i interpunkcji; samodzielnie układa i pisze teksty;b) interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), chętnie czyta lektury i książki wybrane przez siebie i wskazane przez nauczyciela, wypowiada się na ich temat, rozszerza zasób słownictwa; c) samodzielnie korzysta z pakietów edukacyjnych (np. zeszytów ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych); d) czyta teksty samodzielnie

i recytuje wiersze z uwzględnieniem interpunkcji i odpowiedniej intonacji;e) samodzielnie czyta i rozumie

teksty przeznaczone dla dzieci na I etapie edukacyjnym i wyciąga z nich wnioski;f) wyszukuje w tekście potrzebne informacje i korzysta ze słowników i encyklopedii;g) zna formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki; korzysta z nich w praktyce;h) w tekście literackim zaznacza wybrane fragmenty, określa czas i miejsce akcji, wskazuje głównych bohaterów, ocenia

postawę głównych bohaterów;

i interpunkcji;b) interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela, rozszerza zasób

słownictwa;c) chętnie korzysta z pakietów edukacyjnych (np. zeszytów ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych) pod kierunkiem nauczyciela lub samodzielnie;d) czyta teksty samodzielnie

i recytuje wiersze z pamięci, w miarę możliwości uwzględnia interpunkcję i intonację;e) chętnie czyta i rozumie teksty przeznaczone dla dzieci na I etapie edukacyjnym i wyciąga z nich wnioski;f) wyszukuje w tekście potrzebne informacje i w miarę możliwości korzysta ze słowników i encyklopedii;g) zna formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki; potrafi z nich korzystać;h) w tekście literackim zaznacza wybrane fragmenty, określa czas i miejsce akcji, wskazuje głównych bohaterów;

kaligrafii);b) słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela; c) korzysta z pakietów edukacyjnych (np. zeszytów

ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych) pod kierunkiem nauczyciela lub samodzielnie;d) czyta krótkie teksty i recytuje wiersze z pamięci;e) czyta i rozumie teksty przeznaczone dla dzieci na I etapie edukacyjnym i wyciąga z nich wnioski;f) wyszukuje w tekście potrzebne informacje;g) zna formy użytkowe: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list, notatka do kroniki;h) w tekście literackim zaznacza wybrane fragmenty, stara się wskazywać głównych bohaterów;

b) ma problemy ze skupieniem

uwagi podczas słuchanych utworów np. baśni, opowiadań, wierszy;c) pod kierunkiem nauczyciela

korzysta z pakietów edukacyjnych np. zeszytów ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych;d) ma problemy z czytaniem krótkich tekstów, podejmuje próbę recytacji wiersza z pamięci;e) nie potrafi wyszukać w tekście potrzebnych informacji;f) nie zna form użytkowych: życzenia, zaproszenie, zawiadomienie, list;g) ma problemy ze znalezieniem odpowiedniego fragmentu literackiego;

3) tworzy wypowiedzi:

26

a) poprawne pod względem gramatycznym i stylistycznym, w formie ustnej i pisemnej: kilkuzdaniowe na określony

temat, krótkie opowiadanie i opis, list prywatny, życzenia, zaproszenie;b) zawsze dba o kulturę wypowiadania się; poprawnie artykułuje głoski, akcentuje wyrazy, stosuje pauzy i właściwą intonację; zawsze stosuje formuły grzecznościowe;c) zawsze stosuje właściwe formy komunikowania się adekwatne do różnych sytuacji społecznych;d) dostrzega różnicę pomiędzy literą i głoską; bezbłędnie dzieli wyrazy na sylaby; oddziela wyrazy w zdaniu, zdania w tekście;e) czynnie uczestniczy w rozmowach i prezentuje opinię na dany temat; poszerza zakres słownictwa i struktur składniowych;

a) w formie ustnej i pisemnej: kilkuzdaniowe na określony

temat, krótkie opowiadanie i opis, list prywatny, życzenia, zaproszenie;b) dba o kulturę wypowiadania

się; poprawnie artykułuje głoski, akcentuje wyrazy, stosuje pauzy i właściwą intonację w zdaniu oznajmującym, pytającym i rozkazującym; stosuje formuły grzecznościowe;c) poprawnie dobiera właściwe formy komunikowania się w różnych sytuacjach społecznych;d) poprawnie dostrzega różnicę pomiędzy literą i głoską; dzieli wyrazy na sylaby; oddziela wyrazy w zdaniu, zdania w tekście;e) uczestniczy w rozmowach: zadaje pytania, udziela odpowiedzi i prezentuje własne zdanie; poszerza zakres słownictwa i struktur składniowych;

a) wypowiada się na podane tematy używając prostych zdań, w formie ustnej i pisemnej: kilkuzdaniową wypowiedź, krótkie opowiadanie i opis, list prywatny, życzenia, zaproszenie;b) dba o kulturę wypowiadania

się; stara się poprawnie artykułować głoski, akcentować wyrazy, stosować pauzy i właściwą intonację w zdaniu oznajmującym, pytającym

i rozkazującym; stara się stosować formuły grzecznościowe;c) dobiera właściwe formy komunikowania się w różnych sytuacjach społecznych;d) dostrzega różnicę pomiędzy literą i głoską; dzieli wyrazy na sylaby; oddziela wyrazy w zdaniu, zdania w tekście;e) uczestniczy w rozmowach: zadaje pytania, udziela odpowiedzi i próbuje prezentować własne zdanie,

stara się poszerzać zakres słownictwa;

a) wymaga aktywizacji ze strony nauczyciela, wypowiadając się na podane tematy;b) ma problemy z poprawnym artykułowaniem wypowiedzi, nie zawsze stosuje formy grzecznościowe;c) pod kierunkiem nauczyciela dobiera właściwe formy komunikowania się w różnych sytuacjach społecznych;d) przy pomocy nauczyciela dostrzega różnicę pomiędzy literą i głoską; czasami popełnia błędy dzieląc wyrazy na sylaby, oddzielając wyrazy w zdaniu, zdania w tekście;e) próbuje zadawać pytania i udzielać odpowiedzi na dany temat;

Edukacja muzycznaUczeń otrzymuje 5 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 4 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 3 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 2 pkt jeżeli

W zakresie odbioru muzyki:a) zna i stosuje następujące rodzaje aktywności muzycznej:- bardzo chętnie śpiewa piosenki ze słuchu, - śpiewa z pamięci hymn narodowy i szkolny,- gra na instrumentach perkusyjnych (złożone rytmy i wzory rytmiczne) oraz melodycznych (melodie

i akompaniamenty),- gestem oraz ruchem odtwarza

rytmy i wzory rytmiczne;

a) zna i stosuje następujące rodzaje aktywności muzycznej:- chętnie śpiewa w zespole piosenki ze słuchu, - śpiewa z pamięci hymn narodowy i szkolny,- gra na instrumentach perkusyjnych (rytmy i wzory rytmiczne) oraz melodycznych

(melodie i akompaniamenty),- chętnie realizuje sylabami rytmicznymi, gestem oraz ruchem proste rytmy i wzory rytmiczne; reaguje ruchem na

a) zna i stosuje następujące rodzaje aktywności muzycznej:- śpiewa w zespole piosenki ze słuchu, - śpiewa z pamięci hymn narodowy i szkolny,- potrafi grać na instrumentach perkusyjnych (proste rytmy i wzory rytmiczne) oraz melodycznych (proste melodie i akompaniamenty), - realizuje sylabami rytmicznymi, gestem oraz ruchem proste rytmy i wzory rytmiczne; reaguje ruchem na

a) zna i stosuje następujące rodzaje aktywności muzycznej:- próbuje śpiewu w zespole piosenek ze słuchu, - podejmuje próbę gry prostych rytmów na instrumentach perkusyjnych,- ma trudności w realizowaniu

gestem oraz ruchem prostych

rytmów; - z pomocą nauczyciela reaguje ruchem na puls rytmiczny i jego zmiany, zmiany tempa (maszeruje, biega,

27

- bezbłędnie reaguje ruchem na puls rytmiczny i jego zmiany, zmiany tempa, metrum i dynamiki (maszeruje, biega, podskakuje),- zna i tańczy podstawowe kroki

krakowiaka, polki, prostych tańców ludowych i regionalnych, inscenizuje piosenki;b) bezbłędnie rozróżnia podstawowe elementy muzyki (melodia, rytm, dynamika, akompaniament, tempo);c) słucha muzyki i określa jej cechy: rozróżnia i wyraża środkami poza muzycznymi charakter emocjonalny muzyki, rozpoznaje utwory wykonane solo i zespołowo (na chór i orkiestrę; rozróżnia rodzaje głosów ludzkich (sopran, bas) oraz rozpoznaje dźwięki instrumentów muzycznych (fortepian, gitara, skrzypce, trąbka, flet, perkusja);

puls rytmiczny i jego zmiany, zmiany tempa, metrum i dynamiki (maszeruje, biega, podskakuje),- zna podstawowe kroki krakowiaka, polki oraz prostych tańców ludowych i regionalnych, podejmuje próby tańca i inscenizacji piosenek;b) rozróżnia podstawowe elementy muzyki (melodia, rytm, akompaniament, tempo,

dynamika);c) słucha muzyki, rozpoznaje utwory wykonane solo i zespołowo (na chór i orkiestrę); orientuje się w rodzajach głosów ludzkich (sopran, bas) oraz w instrumentach muzycznych

(fortepian, gitara, skrzypce, trąbka, flet, perkusja);

puls rytmiczny i jego zmiany, zmiany tempa (maszeruje, biega, podskakuje),- zna podstawowe kroki krakowiaka, polki oraz prostych tańców ludowych i regionalnych, próbuje zainscenizować taniec;b) wskazuje podstawowe elementy muzyki (melodia, rytm, akompaniament, tempo,

dynamika);c) słucha muzyki, rozpoznaje utwory wykonane solo i zespołowo (na chór i orkiestrę); orientuje się w instrumentach muzycznych

(fortepian, gitara, skrzypce, trąbka, flet, perkusja);

podskakuje);b) nazywa podstawowe elementy muzyki (melodia, rytm, akompaniament);c) stara się uważnie słuchać muzyki i z pomocą nauczyciela określa jej cechy;

W zakresie tworzenia muzyki:a) wykazuje się umiejętnością w zakresie gry na instrumentach: gra melodie oparte na poznanych dźwiękach;b) tworzy improwizacje do podanego tematu (słowne, ruchowe, instrumentalne, śpiewane); c) zwraca uwagę na poprawną i swobodną postawę przy śpiewie, reguluje oddech;d) bardzo chętnie śpiewa nazwami solmizacyjnymi wzory melodii do różnych dźwięków;e) bardzo chętnie improwizuje głosem i na instrumentach według ustalonych zasad;f) realizuje ruchem wartości nut: całe nuty, półnuty, ćwierćnuty, ósemki, pauzy ćwierćnutowe i pauzy półnutowe;g) wykonuje proste utwory;

a) potrafi wykorzystać efekty akustyczne i instrumenty perkusyjne do akompaniamentu; b) reaguje ruchem na zmiany tempa, dynamiki, wysokość dźwięku i artykulację; c) zwraca uwagę na poprawną i swobodną postawę przy śpiewie, pamięta o regulacji oddechu;d) chętnie śpiewa nazwami solmizacyjnymi wzory melodii do różnych dźwięków;e) chętnie improwizuje głosem i na instrumentach według ustalonych zasad;f) realizuje ruchem wartości nut: całe nuty, półnuty, ćwierćnuty, ósemki, pauzy ćwierćnutowe i pauzy półnutowe;g) potrafi wykonać proste utwory;

a) tworzy proste ilustracje dźwiękowe do tekstów i obrazów oraz improwizacje

ruchowe do muzyki;b) improwizuje głosem i na instrumentach według ustalonych zasad;c) zwraca uwagę na poprawną i swobodną postawę przy śpiewie;d) śpiewa nazwami solmizacyjnymi wzory melodii do różnych dźwięków;e) improwizuje głosem i na instrumentach według ustalonych zasad;f) realizuje ruchem wartości nut: całe nuty, półnuty, ćwierćnuty, ósemki, pauzy ćwierćnutowe i pauzy półnutowe;g) stara się wykonać proste utwory;

a) nie zawsze prawidłowo tworzy proste improwizacje ruchowe do muzyki;b) nieśmiało i nie zawsze poprawnie improwizuje głosem i na instrumentach według ustalonych zasad;c) zwraca uwagę na poprawną i swobodną postawę przy śpiewie;d) nie potrafi śpiewać nazwami

solmizacyjnymi;e) nie realizuje ruchem wartości nut: całe nuty, półnuty, ćwierćnuty, ósemki,

pauzy ćwierćnutowe i pauzy

półnutowe;f) nie wykonuje prostych utworów;

Edukacja plastyczna

28

Uczeń otrzymuje 5 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 4 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 3 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 2 pkt jeżeli

W zakresie percepcji sztuki:a) samodzielnie określa swoją przynależność kulturową poprzez kontakt z wybranymi

dziełami sztuki, zabytkami i z tradycją w środowisku rodzinnym, szkolnym i lokalnym; uczestniczy w życiu kulturalnym tych środowisk, wie o istnieniu placówek kultury działających na ich rzecz;b)samodzielnie korzysta z przekazów medialnych; często stosuje ich wytwory w swojej działalności twórczej

(zgodnie z elementarną wiedzą

o prawach autora);

a) zna swoją przynależność kulturową poprzez kontakt

z wybranymi dziełami sztuki,

zabytkami i z tradycją w środowisku rodzinnym, szkolnym i lokalnym; uczestniczy w życiu kulturalnym tych środowisk, wie o istnieniu placówek kultury działających na ich rzecz;b) często korzysta z przekazów medialnych; stosuje ich wytwory w swojej działalności

twórczej (zgodnie z elementarną wiedzą o prawach autora);

a) ma kontakt z wybranymi dziełami sztuki, potrafi wskazać zabytki w środowisku lokalnym; zna wybrane elementy związane z tradycją środowiska rodzinnego, szkolnego i lokalnego; b) korzysta z przekazów medialnych; stosuje ich wytwory w swojej działalności twórczej (zgodnie z elementarną wiedzą o prawach autora);

a) z pomocą nauczyciela wskazuje zabytki i niektóre tradycje w środowisku lokalnym, rodzinnym i szkolnym; b) z pomocą nauczyciela korzysta z przekazów medialnych;

W zakresie ekspresji przez sztukę:a) samodzielnie podejmuje działalność twórczą, posługując się takimi środkami wyrazu plastycznego jak: kształt, barwa, faktura, w kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni (stosując określone materiały, narzędzia i techniki plastyczne); b) potrafi przedstawiać zjawiska

i wydarzenia realne i fantastyczne z otaczającej rzeczywistości, uwzględniając

sceny zbiorowe, ruch postaci we wspólnej akcji oraz w określonej przestrzeni;c) potrafi przedstawiać sceny i sytuacje uwzględniające nastrój, inspirowane przeżyciami, porami roku, utworami poetyckimi i muzycznymi;d) potrafi zaprojektować i wykonać płaskie i przestrzenne formy użytkowe na potrzeby własne i zespołu, z zastosowaniem układu symetrycznego jednoosiowego. Potrafi rysować z wyobraźni,

a) chętnie podejmuje działalność twórczą, posługując się takimi środkami wyrazu plastycznego, jak kształt, barwa, faktura, w kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni (stosując określone materiały, narzędzia i techniki plastyczne);b) potrafi przedstawiać zjawiska

i wydarzenia realne z otaczającej rzeczywistości, uwzględniając ruch postaci w akcji;c) potrafi przedstawiać sceny i sytuacje inspirowane przeżyciami, porami roku, utworami literackimi;d) potrafi projektować i wykonywać płaskie i przestrzenne formy użytkowe na potrzeby własne,

stosując układ symetryczny jednoosiowy; Potrafi rysować z wyobraźni, z pamięci i pokazu, pojedyncze przedmioty i postacie, zjawiska, zwierzęta,

rośliny, postacie realne i fantastyczne;

a) podejmuje działalność twórczą, posługując się takimi środkami wyrazu plastycznego, jak kształt, barwa, faktura, w kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni (stosując określone materiały, narzędzia i techniki plastyczne);b) potrafi przedstawiać zjawiska

i wydarzenia z otaczającej rzeczywistości;c) potrafi przedstawiać sceny i sytuacje z otaczającej rzeczywistości;d) potrafi projektować i wykonywać płaskie i przestrzenne formy użytkowe; Potrafi rysować z wyobraźni, z pamięci i pokazu, pojedyncze przedmioty i postacie, zjawiska, zwierzęta, rośliny, postacie realne i fantastyczne;

a) z pomocą nauczyciela podejmuje działalność twórczą, posługując się takimi środkami wyrazu plastycznego jak: kształt, barwa, faktura, w kompozycji na płaszczyźnie i w przestrzeni

(stosując określone materiały,

narzędzia i techniki plastyczne);b) potrafi przedstawiać zjawiska

otaczającej rzeczywistości;c) potrafi przedstawiać wydarzenia z otaczającej rzeczywistości;d) potrafi wykonywać płaskie

i przestrzenne formy użytkowe

według podanego wzoru;

29

z pamięci i pokazu, pojedyncze przedmioty i postacie, zjawiska, zwierzęta,

rośliny, postacie realne i fantastyczne;

W zakresie recepcji sztuki:- rozróżnia takie dziedziny działalności twórczej człowieka jak: architektura, sztuki plastyczne oraz inne określone dyscypliny sztuki (fotografia, film ) i przekazy medialne (TV, Internet), a także rzemiosło artystyczne i sztukę ludową;- wyróżnia i nazywa symetrię jednoosiową jako cechę układów na płaszczyźnie i w przestrzeni;- zna formy dzieł plastycznych: oryginał, kopia, reprodukcja, odbitka;- zna różnorodne funkcje dzieł

plastycznych na przykładach architektury, malarstwa, rzeźby i scenografii;

- odróżnia takie dziedziny działalności twórczej człowieka jak: architektura, sztuki plastyczne oraz inne określone dyscypliny sztuki (fotografia, film ) i przekazy medialne (TV, Internet), a także rzemiosło artystyczne

i sztukę ludową;- samodzielnie wyróżnia i nazywa symetrię jednoosiową;- zna formy dzieł plastycznych: oryginał, kopia, reprodukcja, odbitka;- zna funkcje dzieł plastycznych na przykładach architektury, malarstwa, rzeźby i scenografii;- na podstawie danego wytworu sztuki plastycznej potrafi nazwać jego wykonawcę i dziedzinę sztuki;- rozumie rytm jego układu powtarzających się elementów

- odróżnia takie dziedziny działalności twórczej człowieka jak: architektura, sztuki plastyczne oraz inne określone dyscypliny sztuki (fotografia, film ) i przekazy medialne (TV, Internet ), a także rzemiosło artystyczne

i sztukę ludową;- potrafi samodzielnie wyróżnić symetrię jednoosiową w układzie elementów na płaszczyźnie i w przestrzeni;- zna formy dzieł plastycznych: oryginał, kopia, reprodukcja, odbitka;

- z pomocą nauczyciela potrafi

określić czym zajmuje się malarz, rzeźbiarz, architekt; - z pomocą nauczyciela określa symetrię jednoosiową;- rozpoznaje przy pomocy nauczyciela formy dzieł plastycznych: oryginał, kopia, reprodukcja, odbitka;

Edukacja społecznaUczeń otrzymuje 5 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 4 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 3 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 2 pkt jeżeli

1) odróżnia dobro od zła, jest sprawiedliwy i prawdomówny;

nie krzywdzi słabszych i pomaga potrzebującym;2) identyfikuje się ze swoją rodziną i jej tradycjami; podejmuje obowiązki domowe i rzetelnie je wypełnia; rozumie co to jest

sytuacja ekonomiczna rodziny i wie, że trzeba do niej dostosować swe oczekiwania;3) zawsze potrafi kulturalnie zachowywać się w stosunku

1) jest sprawiedliwy i prawdomówny; kulturalny, nie krzywdzi słabszych, pomaga potrzebującym;2) zna strukturę swojej rodziny, identyfikuje się ze swoją rodziną i jej tradycjami; podejmuje obowiązki domowe i stara się je wypełniać; rozumie potrzebę oszczędzania i stara się dostosować do niej swe oczekiwania;3) wie, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych

i rówieśników (formy

1) stara się być sprawiedliwy

i prawdomówny; kulturalny,

nie krzywdzi słabszych;2) zna stopień pokrewieństwa swojej rodziny, zna swoje obowiązki w domu rodzinnym, rozumie potrzebę oszczędzania i stara się dostosować do niej swe oczekiwania;3) wie, jak należy zachowywać się w stosunku do dorosłych

i rówieśników, jest

1) zachowuje bezpieczeństwo w czasie lekcji i przerw;2) posługuje się pojęciami „rodzina” i „ rodzice”, wymienia członków rodziny, rozumie potrzebę oszczędzania, stara się być samodzielny przy czynnościach samoobsługowych;3) zna zasady kulturalnego zachowania się wśród dorosłych i rówieśników;4) ma problem w zrozumieniu pojęcia tolerancja;5) zna zasady bycia dobrym kolegą, stara się respektować je; uczestniczy w szkolnych

30

do dorosłych i rówieśników (formy grzecznościowe); rozumie potrzebę utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania; jest chętny do pomocy, respektuje

prawo innych do pracy i wypoczynku;4) jest tolerancyjny wobec osób innej narodowości, tradycji kulturowej itp.; wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa;5) zna i zawsze przestrzega praw ucznia i jego obowiązków (w tym zasady bycia dobrym kolegą), respektuje je; uczestniczy w szkolnych wydarzeniach;6) zna najbliższą okolicę, jej ważniejsze obiekty, tradycje; wie, w jakim regionie mieszka; uczestniczy w wydarzeniach organizowanych przez lokalną społeczność;7) zna symbole narodowe barwy, godło, hymn narodowy) i najważniejsze wydarzenia historyczne; orientuje się w tym, że są ludzie szczególnie zasłużeni dla miejscowości, w której mieszka, dla Polski i świata;8) wie, jak ważna jest praca w życiu człowieka; wie, jaki zawód wykonują najbliżsi i znajomi; wie, czym zajmuje się np.: kolejarz, aptekarz, policjant, weterynarz;9) zna zagrożenia ze strony ludzi; potrafi powiadomić dorosłych o wypadku, zagrożeniu, niebezpieczeństwie; zna numery telefonów: pogotowia

ratunkowego, straży pożarnej, policji oraz ogólnopolski numer alarmowy 112 i wie w jakich sytuacjach należy z nich korzystać.

grzecznościowe); rozumie potrzebę utrzymywania dobrych relacji z sąsiadami w miejscu zamieszkania; jest

chętny do pomocy;4) stara się być tolerancyjny wobec osób innej narodowości, tradycji kulturowej itp.; wie, że wszyscy ludzie mają równe prawa;5) zna i przestrzega praw ucznia

i jego obowiązków (w tym zasady bycia dobrym kolegą), respektuje je; uczestniczy w szkolnych wydarzeniach;6) zna najbliższą okolicę, jej ważniejsze obiekty, tradycje; wie, w jakim regionie mieszka; uczestniczy w wydarzeniach organizowanych przez lokalną społeczność;7) zna symbole narodowe (barwy, godło, hymn narodowy) i najważniejsze wydarzenia historyczne; 8) rozumie jak ważna jest praca

w życiu człowieka; rozumie, jaki zawód wykonują najbliżsi i znajomi; rozumie, czym zajmuje się np.: kolejarz, aptekarz, policjant, weterynarz;9) potrafi powiadomić dorosłych o wypadku, zagrożeniu, niebezpieczeństwie; zna numery telefonów: pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, policji oraz ogólnopolski numer alarmowy 112 i wie w jakich sytuacjach należy z nich korzystać.

chętny do pomocy;4) stara się być tolerancyjny wobec osób innej narodowości;5) zna i stosuje zasady bycia dobrym kolegą, respektuje je; uczestniczy w szkolnych wydarzeniach;6) zna najbliższą okolicę w tym położenie najbliższych miast i wsi, oraz ważniejsze obiekty i elementy krajobrazu, rozróżnia tradycje kulturowe rodzinnej miejscowości;7) zna symbole narodowe (barwy, godło, hymn narodowy) i niektóre wydarzenia historyczne; 8) zna i potrafi wymienić cechy zawodów swoich rodziców oraz typowe zawody mieszkańców swojej miejscowości; zna i potrafi opisać na czym polega i jakie ma znaczenie zawód pielęgniarki, lekarza, policjanta, strażaka i sprzedawcy; wyjaśnia zależności między niektórymi zawodami;9) zna numery telefonów: pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, policji oraz ogólnopolski numer alarmowy 112 i wie w jakich sytuacjach należy

z nich korzystać.

wydarzeniach;6) potrafi samodzielnie zapisać swój adres, identyfikuje miasto i wieś, potrafi wymienić najważniejsze zabytki swojego miasta, potrafi odpowiedzieć na pytania dotyczące głównych tradycji kulturowych swojej miejscowości; 7 zna symbole narodowe (barwy, godło, pierwszą zwrotkę hymnu narodowego); 8) wymienia rożne rodzaje zawodów ludzi i orientuje się

na czym one polegają;9) zna numery telefonów: pogotowia ratunkowego, straży pożarnej, policji oraz ogólnopolski numer alarmowy 112.

Edukacja przyrodniczaUczeń otrzymuje 5 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 4 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 3 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 2 pkt jeżeli

obserwuje i prowadzi proste 1) obserwuje i prowadzi proste 1) potrafi obserwować 1) z pomocą nauczyciela

31

doświadczenia przyrodnicze, analizuje je i wiąże przyczynę ze skutkiem;2) wykazuje się bogatą wiedzą opisując życie w wybranych ekosystemach: w lesie, w parku, w ogrodzie, na łące

i w zbiornikach wodnych;3) wskazuje i nazywa zwierzęta

i rośliny typowe dla wybranych regionów Polski; rozpoznaje i nazywa niektóre zwierzęta egzotyczne;4) potrafi obserwować i opisywać zmiany zachodzące w przyrodzie

w różnych porach roku oraz warunki życia roślin i zwierząt w tych okresach;5) doskonali własną postawę proekologiczną i uczestniczy w akcjach na rzecz ochrony środowiska;6) zna wpływ przyrody nieożywionej na życie ludzi, zwierząt i roślin:a) wpływ światła słonecznego na cykliczność życia na Ziemi,b) znaczenie powietrza i wody dla życia;7) zna i uzasadnia potrzebę higienicznego trybu życia jako gwarancję zachowania zdrowia, przestrzega higieny osobistej i otoczenia, dba o estetykę własną i otoczenia;8) dba o zdrowie i bezpieczeństwo swoje i innych; orientuje się

w zagrożeniach ze strony roślin

i zwierząt, a także w zagrożeniach typu burza, huragan, śnieżyca, lawina, powódź, itp.; wie jak zachować

się w takich sytuacjach;9) samodzielnie nazywa i wskazuje na ilustracji części ciała i organy wewnętrzne zwierząt i ludzi (np. serce, płuca, żołądek ), zna podstawowe zasady racjonalnego odżywiania, rozumie konieczność

doświadczenia przyrodnicze, samodzielnie wskazuje zależności przyczynowo – skutkowe;2) opisuje życie w wybranych ekosystemach: w lesie, w ogrodzie, w parku, na łące i w zbiornikach wodnych;3) wskazuje zwierzęta i rośliny typowe dla wybranych regionów Polski; rozpoznaje i nazywa niektóre zwierzęta egzotyczne;4) potrafi opisywać zmiany zachodzące w przyrodzie w różnych porach roku;5) potrafi wskazać działania proekologiczne i w nich uczestniczy;6) zna wpływ przyrody nieożywionej na życie ludzi, zwierząt i roślin:a) światło słoneczne ma wpływ

na cykl dobowy i pory roku, wskazuje zależnościb) bez powietrza i wody nie istniałoby życie na Ziemi;7) rozumie potrzebę higienicznego trybu życia jako gwarancji zdrowia; 8) dba o zdrowie i bezpieczeństwo swoje i innych; orientuje się w zagrożeniach ze strony roślin i zwierząt, a także w zagrożeniach typu burza, huragan, śnieżyca, lawina, powódź, itp.; 9) nazywa części ciała i organy wewnętrzne zwierząt i ludzi (np. serce, płuca, żołądek ), zna podstawowe zasady racjonalnego odżywiania, rozumie konieczność kontrolowania stanu zdrowia,

stosuje się do zleceń lekarza i stomatologa;

10) Rozpoznaje i nazywa charakterystyczne elementy typowych krajobrazów Polski (nadmorskiego, nizinnego, górskiego);

i przeprowadzić proste doświadczenia przyrodnicze,

a z pomocą nauczyciela analizuje je i wiąże przyczynę ze skutkiem;2) podejmuje próbę opisywania

życia w wybranych ekosystemach: w lesie, w ogrodzie, w parku, na łące i w zbiornikach wodnych;3) wymienia i nazywa niektóre zwierzęta i rośliny żyjące w Polsce; rozpoznaje niektóre

zwierzęta egzotyczne;4) wymienia zmiany jakie zachodzą w różnych porach roku w życiu roślin i zwierząt; 5) podaje przykłady, w jaki sposób dbać o środowisko; 6) wie, że przyroda nieożywiona ma wpływ na życie ludzi, zwierząt i roślin:a) światło słoneczne ma wpływ

na cykl dobowy i pory roku,b) bez powietrza i wody nie istniałoby życie na Ziemi;7) wymienia wszystkie czynności i przybory związane z higiena osobistą; wie, że ubranie powinno być dostosowane do pogody ;8) w miarę swoich możliwości dba o zdrowie i bezpieczeństwo swoje

i innych , orientuje się w zagrożeniach ze strony roślin i zwierząt, a także w zagrożeniach typu : burza, huragan, śnieżyca, lawina, powódź itp. Wie jak trzeba zachować się w takich sytuacjach;9) wie jakie części ciała i organy wewnętrzne posiadają zwierzęta i ludzie (np. serce, płuca, żołądek ), zna podstawowe zasady racjonalnego odżywiania, rozumie konieczność kontrolowania stanu zdrowia, stosuje się do zleceń lekarza i stomatologa;10) Nazywa charakterystyczne elementy typowych krajobrazów Polski

prowadzi proste obserwacje przyrodnicze; 2) z pomocą nauczyciela opisuje życie w lesie, w ogrodzie, w parku, na łące

i w zbiornikach wodnych;3) wymienia niektóre zwierzęta

i rośliny żyjące w Polsce; rozpoznaje niektóre zwierzęta egzotyczne;4) potrafi przy pomocy nauczyciela opowiadać o zmianach w przyrodzie w różnych porach roku, warunkach życia roślin i zwierząt;5) zna proste czynności wpływające na stan środowiska; 6) wie, że jest dzień i noc oraz, że woda jest potrzebna do życia roślin, ludzi i zwierząt;7) wymienia przybory służące do utrzymania higieny osobistej;8) orientuje się w zagrożeniach typu burza, huragan, śnieżyca, powódź, itp.;9) przy pomocy nauczyciela nazywa części ciała i organy wewnętrzne zwierząt i ludzi (np. serce, płuca, żołądek ), zna podstawowe zasady racjonalnego odżywiania, rozumie konieczność kontrolowania stanu zdrowia,

stosuje się do zleceń lekarza i stomatologa;10) Przy pomocy nauczyciela nazywa charakterystyczne elementy typowych krajobrazów Polski (nadmorskiego, nizinnego, górskiego);

32

kontrolowania stanu zdrowia, stosuje się do zleceń lekarza i stomatologa;10) Samodzielnie wskazuje i nazywa charakterystyczne elementy typowych krajobrazów Polski (nadmorskiego, nizinnego, górskiego);

(nadmorskiego, nizinnego, górskiego);

Edukacja matematycznaUczeń otrzymuje 5 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 4 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 3 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 2 pkt jeżeli

1) sprawnie przelicza w zakresie 1000;2) sprawnie zapisuje i odczytuje liczby w zakresie 1000;3) rozumie, nazywa i stosuje znaki <, >, = przy porównywaniu liczb w zakresie 1000; 4) biegle dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100; sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania;5) biegle mnoży i dzieli liczby jednocyfrowe w zakresie 100; sprawdza wyniki dzielenia za pomocą

mnożenia;6) rozwiązuje równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka (bez przenoszenia na drugą stronę) wraz z rozwiązaniem odpowiednich zadań tekstowych;7) samodzielnie rozwiązuje i układa trudniejsze zadania tekstowe wymagające zastosowania więcej niż jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe, ale bez porównywania ilorazowego);8) wykonuje łatwe obliczenia pieniężne (cena, ilość, wartość) i radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności (bez zamiany jednostek i wyrażeń dwumianowanych), samodzielnie rozwiązuje i układa zadania związane

1) sprawnie przelicza w zakresie 100, a dziesiątkami w zakresie 1000;2) samodzielnie zapisuje cyframi i odczytuje liczby w zakresie 1000;3) samodzielnie porównuje liczby jedno, dwucyfrowe i trzycyfrowe stosując znaki <, >, =;4) sprawnie dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100; sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania;5) mnoży i dzieli liczby jednocyfrowe w zakresie 100; sprawdza wyniki dzielenia za pomocą mnożenia;6) rozwiązuje równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka (bez przenoszenia na drugą stronę); 7) rozwiązuje i układa zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe, ale bez porównywania ilorazowego);8) wykonuje obliczenia pieniężne (cena, ilość, wartość) i radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności (bez zamiany jednostek i wyrażeń dwumianowanych), rozwiązuje proste zadania związane z płaceniem;9) mierzy i zapisuje wynik pomiaru długości, szerokości i wysokości przedmiotów

1) 1iczy (w przód i w tył) od danej liczby po 1, dziesiątkami od danej liczby

w zakresie 100 i setkami od danej liczby w zakresie 1000;2) zapisuje cyframi i odczytuje liczby w zakresie 1000;3) porównuje dowolne dwie liczby w zakresie 1000 (słownie i z użyciem znaków <, >, =);4) dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100; sprawdza wyniki odejmowania za pomocą dodawania;5) podaje z pamięci iloczyny w zakresie tabliczki mnożenia, sprawdza wyniki dzielenia za pomocą mnożenia;6) rozwiązuje łatwe równania jednodziałaniowe z niewiadomą w postaci okienka (bez przenoszenia na drugą stronę);7) rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe, ale bez porównywania ilorazowego);8) wykonuje łatwe obliczenia pieniężne (cena, ilość, wartość) i radzi sobie w sytuacjach codziennych wymagających takich umiejętności (bez zamiany jednostek i wyrażeń dwumianowanych);9) mierzy i zapisuje wynik pomiaru długości, szerokości

1) przy pomocy nauczyciela 1iczy (w przód i w tył) od danej liczby po 1, dziesiątkami od danej liczby w zakresie 100 i setkami od danej liczby w zakresie 1000;2) przy pomocy nauczyciela rozpoznaje i nazywa liczby w zakresie 1000;3) zna znaki <, >, =, ale ma trudności w ich stosowaniu;4) w prostych obliczeniach rachunkowych popełnia nieliczne błędy;5) wykonuje mnożenie w zakresie tabliczki mnożenia jako dodawanie tych samych składników;6) popełnia nieliczne błędy

w rozwiązywaniu łatwych równań jednodziałaniowych

z niewiadomą w postaci okienka (bez przenoszenia na drugą stronę);7) rozwiązuje proste zadania tekstowe wymagające wykonania jednego działania (w tym zadania na porównywanie różnicowe );8) wykonuje łatwe obliczenia pieniężne (cena, ilość, wartość),

ale nie radzi sobie w sytuacjach

codziennych wymagających takich umiejętności (bez zamiany jednostek i wyrażeń dwumianowanych);9) przy pomocy nauczyciela mierzy i zapisuje wynik pomiaru długości, szerokości i wysokości przedmiotów oraz

odległości;

33

z płaceniem;9) mierzy, zapisuje i porównuje wynik pomiaru długości, szerokości

i wysokości przedmiotów oraz odległości; posługuje się skrótami nazw jednostek: milimetr, centymetr, metr, kilometr oraz potrafi rozwiązać zadania z ich zastosowaniem;10) waży przedmioty, używając określeń: kilogram, pół kilograma, dekagram, gram – potrafi rozwiązać zadania z ich zastosowaniem;11) odmierza płyny różnymi miarkami; używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra; potrafi rozwiązać zadania z ich zastosowaniem;12) odczytuje temperaturę ( bez konieczności posługiwania się liczbami ujemnymi, np. 5 stopni mrozu, 3 stopnie poniżej zera. Sprawnie rozwiązuje zadania z użyciem termometru;13) odczytuje i zapisuje liczby

w systemie rzymskim od I do XII, potrafi wskazać ich zastosowanie, używa ich np. w zapisie daty;14) podaje i zapisuje daty różnymi sposobami; zna kolejność dni tygodnia i miesięcy; rozwiązuje proste

zadania związane z obliczeniami kalendarzowymi; porządkuje

i zapisuje chronologicznie daty;15) odczytuje wskazania różnych zegarów w systemie 12- i 24- godzinnym, posługuje się pojęciami: godzina, pół godziny, minuta, kwadrans; sprawnie wykonuje obliczenia zegarowe (pełne godziny) i rozwiązuje zadania tekstowe;16)samodzielnie rozpoznaje i nazywa koła, kwadraty,

oraz odległości; posługuje się skrótami nazw jednostek: milimetr, centymetr, metr; kilometr, wykonuje łatwe obliczenia dotyczące tych miar; 10) waży przedmioty, używając określeń: kilogram, pół kilograma, dekagram, gram; potrafi wykonać obliczenia z ich zastosowaniem;11) odmierza płyny różnymi miarkami; używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra; potrafi wykonać proste obliczenia z ich zastosowaniem; 12) odczytuje temperaturę ( bez konieczności posługiwania się liczbami ujemnymi, np. 5 stopni mrozu, 3 stopnie poniżej zera. Rozwiązuje zadania z użyciem termometru;13) odczytuje i zapisuje liczby

w systemie rzymskim od I do XII, potrafi wskazać ich zastosowanie;14) sprawnie podaje i zapisuje daty; zna kolejność dni tygodnia i miesięcy; sprawnie wykonuje obliczenia kalendarzowe w sytuacjach życiowych; porządkuje chronologicznie daty;15) odczytuje wskazania zegarów w systemie 12- i 24- godzinnym, wyświetlających cyfry i ze wskazówkami; posługuje się pojęciami: godzina, pół godziny, kwadrans, minuta;

sprawnie wykonuje proste obliczenia zegarowe (pełne godziny);16) rozpoznaje i nazywa koła, kwadraty, prostokąty i trójkąty;, porównuje długości boków tych figur, rysuje odcinki o podanej długości, oblicza obwody trójkątów, kwadratów i prostokątów ( w cm ) Rozwiązuje zadania tekstowe na obliczanie obwodów;17) rysuje drugą połowę figury

i wysokości przedmiotów oraz odległości; posługuje się jednostkami: milimetr, centymetr, metr; wykonuje łatwe obliczenia dotyczące tych miar (bez zamiany jednostek i wyrażeń dwumianowanych w obliczeniach formalnych);

Używa pojęcia kilometr w sytuacjach życiowych np. jechaliśmy autobusem 27km. (bez zamiany na metry);10) waży przedmioty, używając określeń: kilogram, pół kilograma, dekagram, gram; wykonuje łatwe obliczenia, używając tych miar ( bez zamiany jednostek, bez wyrażeń dwumianowanych w obliczeniach formalnych);11) odmierza płyny różnymi miarkami; używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra;12) odczytuje temperaturę ( bez konieczności posługiwania się liczbami ujemnymi, np. 5 stopni mrozu, 3 stopnie poniżej zera;13) odczytuje i zapisuje liczby w systemie rzymskim od I do XII;14) podaje i zapisuje daty; zna kolejność dni tygodnia i miesięcy; wykonuje obliczenia kalendarzowe w sytuacjach życiowych, porządkuje chronologicznie daty;15) odczytuje wskazania zegarów w systemach: 12- godzinnym i 24-godzinnym,

wyświetlających cyfry i ze wskazówkami; posługuje się

pojęciami: godzina, pół godziny, kwadrans, minuta;

wykonuje proste obliczenia zegarowe (pełne godziny);16) rozpoznaje i nazywa koła, kwadraty, prostokąty i trójkąty; również nietypowe i położone w różny sposób oraz w sytuacji, gdy figury zachodzą na siebie, rysuje odcinki o podanej długości;

10) waży przedmioty, używając określeń: kilogram, pół kilograma, dekagram, gram; nie potrafi samodzielnie wykonać prostych obliczeń;11) odmierza płyny różnymi miarkami; nie zawsze używa określeń: litr, pół litra, ćwierć litra;12) odczytuje temperaturę przy pomocy nauczyciela;13) popełnia nieliczne błędy w odczytywaniu i zapisywaniu liczb w systemie rzymskim od I do XII; 14) podaje i zapisuje daty; zna kolejność dni tygodnia i miesięcy;15) prawidłowo odczytuje wskazania zegarów: w systemach: 12- i 24- godzinnym wyświetlających cyfry i ze wskazówkami; posługuje się pojęciami: godzina, pół godziny, kwadrans i minuta; z pomocą nauczyciela wykonuje proste obliczenia zegarowe (pełne godziny);16) rozróżnia kształty podstawowych figur geometrycznych (koło, kwadrat, prostokąt i trójkąt); z pomocą nauczyciela rysuje odcinki o podanej długości;17) rysuje drugą połowę figury symetrycznej;

34

prostokąty i trójkąty;, porównuje długości boków tych figur, rysuje odcinki o podanej długości, oblicza obwody trójkątów, kwadratów

i prostokątów (w cm ) Rozwiązuje złożone zadania tekstowe na obliczanie obwodów;17) rysuje drugą połowę figury symetrycznej, rysuje figury w powiększeniu i pomniejszeniu, kontynuuje regularność w prostych motywach ( np. szlaczki, rozety). Projektuje samodzielnie oryginalne wzory symetryczne;

symetrycznej, rysuje figury w powiększeniu i pomniejszeniu, kontynuuje regularność w prostych motywach ( np. szlaczki, rozety). Projektuje samodzielnie wzory symetryczne;

oblicza obwody trójkątów, kwadratów i prostokątów (w cm );17) rysuje drugą połowę figury symetrycznej, rysuje figury w powiększeniu i pomniejszeniu, kontynuuje regularność w prostych motywach ( np. szlaczki, rozety);

Edukacja komputerowaUczeń otrzymuje 5 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 4 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 3 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 2 pkt jeżeli

1) zna zasady bezpieczeństwa

i higieny pracy z komputerem obowiązujące

w pracowni komputerowej; zna i poprawnie nazywa główne elementy zestawu komputerowego;2) posługuje się programami i grami edukacyjnymi, rozwijając swoje zainteresowania; korzysta z opcji w programach;3) wyszukuje i korzysta z informacji:- zna podstawowe pojęcia: Internet, strona internetowa, przeglądarka internetowa, witryna internetowa, adres strony WWW i pasek adresowy,- przegląda wybrane przez nauczyciela strony internetowe np.: stronę swojej szkoły,- otwiera stronę o podanym adresie i szuka na niej określonych informacji,- odtwarza animacje i prezentacje multimedialne;4) Praca z edytorem tekstu Microsoft Word:- wpisuje za pomocą klawiatury litery, cyfry i inne znaki, wyrazy

1) zna zasady bezpieczeństwa i higieny pracy z komputerem

obowiązujące w pracowni komputerowej; zna i nazywa główne elementy zestawu komputerowego;2) posługuje się wybranymi programami i grami edukacyjnymi, rozwijając swoje zainteresowania; korzysta z opcji w programach;3) potrafi wyszukiwać i korzystać z informacji:- zna podstawowe pojęcia: Internet, strona internetowa, przeglądarka internetowa, witryna internetowa, adres strony WWW i pasek adresowy,- potrafi przeglądać wybrane przez nauczyciela strony internetowe np.: stronę swojej szkoły,- potrafi otwierać strony o podanym adresie i wyszukiwać na nich określonych informacji,- odtwarza animacje i prezentacje multimedialne;4) Praca z edytorem tekstu Microsoft Word:- wpisuje za pomocą klawiatury litery, cyfry i inne

1) zna zasady bezpieczeństwa

i higieny pracy z komputerem obowiązujące

w pracowni komputerowej; nazywa główne elementy zestawu komputerowego;2) stara się posługiwać się wybranymi programami i grami edukacyjnymi;3) wyszukuje i korzysta z informacji:- zna podstawowe pojęcia: Internet, strona internetowa,

adres strony WWW,- przegląda wybrane przez nauczyciela strony internetowe np.: stronę swojej szkoły,- stara się otwierać strony o podanym adresie,- stara się odtwarzać animacje

multimedialne;4) Praca z edytorem tekstu Microsoft Word:- stara się wpisywać za pomocą klawiatury litery, cyfry i inne znaki, wyrazy i zdania,- próbuje stosować podstawowe elementy formatowania tekstu np.:

1) zna zasady bezpieczeństwa i higieny pracy z komputerem obowiązujące w pracowni komputerowej;2) ma problemy w posługiwaniu się wybranymi programami;3) przy pomocy nauczyciela: - wyszukuje i korzysta z informacji,- stara się odtwarzać animacje

multimedialne;4) Praca z edytorem tekstu Microsoft Word:- przy pomocy nauczyciela wpisuje za pomocą klawiatury litery, cyfry i inne znaki, wyrazy i zdania,- przy pomocy nauczyciela próbuje formatować tekst;5) Praca w edytorze grafiki:- wie, co to jest przybornik, - z pomocą nauczyciela wykonuje rysunki za pomocą wybranego edytora grafiki;6) wie, że istnieją zagrożenia wynikające z korzystania z komputera, Internetu i multimediów:- wie, że praca przy komputerze męczy wzrok, nadweręża kręgosłup,

35

i zdania,- zna i stosuje podstawowe elementy formatowania tekstu np.: kursywa, zmiana czcionki itp.,- potrafi wyrównać tekst, zapisać tekst w pliku, otwierać dokumenty, przygotować dokumenty do druku i drukować dokumenty;5) praca w edytorze grafiki:- wie, co to jest przybornik i potrafi z niego korzystać,- wykonuje rysunki za pomocą wybranego edytora grafiki,- potrafi zapisać obrazek w pliku, otwierać plik, przygotować do druku i drukować wykonaną pracę;6) zna zagrożenia wynikające z korzystania z komputera, Internetu i multimediów:- wie, że praca przy komputerze męczy wzrok, nadweręża kręgosłup, ogranicza kontakty społeczne,- ma świadomość niebezpieczeństw wynikających z anonimowości kontaktów i podawania swojego adresu,- stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera, Internetu i multimediów;

znaki, wyrazy i zdania,- potrafi stosować podstawowe elementy formatowania tekstu

np.: kursywa, zmiana czcionki

itp.,- potrafi wyrównać tekst, zapisać tekst w pliku, otwierać dokumenty, przygotować dokumenty do druku i drukować dokumenty;5) Praca w edytorze grafiki:- wie, co to jest przybornik i stara się z niego korzystać,- wykonuje rysunki za pomocą wybranego edytora grafiki,- stara się zapisać obrazek w pliku, otwierać plik, przygotować do druku i drukować wykonaną pracę;6) zna zagrożenia wynikające z korzystania z komputera, Internetu i multimediów:- wie, że praca przy komputerze męczy wzrok, nadweręża kręgosłup, ogranicza kontakty społeczne,- ma świadomość niebezpieczeństw wynikających z anonimowości kontaktów i podawania swojego adresu,- stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera, Internetu i multimediów;

kursywa, zmiana czcionki itp.,- przy pomocy nauczyciela próbuje wyrównać tekst, zapisać tekst w pliku, otwierać dokumenty, przygotować dokumenty do druku i drukować dokumenty;5) Praca w edytorze grafiki:- wie, co to jest przybornik i próbuje z niego korzystać,- stara się wykonywać rysunki

za pomocą wybranego edytora grafiki;6) zna zagrożenia wynikające z korzystania z komputera, Internetu i multimediów:- rozumie, że praca przy komputerze męczy wzrok, nadweręża kręgosłup, - ma świadomość niebezpieczeństw wynikających z anonimowości kontaktów i podawania swojego adresu,- stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera, Internetu i multimediów;

- ma świadomość niebezpieczeństw wynikających z anonimowości kontaktów i podawania swojego adresu;

Edukacja techniczna

Uczeń otrzymuje 5 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 4 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 3 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 2 pkt jeżeli

1) zna środowisko techniczne na tyle, że:a) wskazuje sposoby wytwarzania przedmiotów codziennego użytku („jak to zrobiono?”): meble, domy, samochody, sprzęt gospodarstwa domowego,b) sprawnie rozpoznaje rodzaje maszyn i urządzeń: transportowych (samochody, statki, samoloty), wytwórczych (narzędzia, przyrządy), informatycznych (komputer, laptop, telefon komórkowy); orientuje się w rodzajach

1) zna środowisko techniczne na

tyle, że:a) orientuje się w sposobach wytwarzania przedmiotów codziennego użytku („jak to zrobiono?”): meble, domy, samochody, sprzęt gospodarstwa domowego,b) rozpoznaje rodzaje maszyn

i urządzeń: transportowych (samochody, statki, samoloty), wytwórczych (narzędzia, przyrządy), informatycznych (komputer, laptop, telefon komórkowy); orientuje się

1) zna środowisko techniczne na tyle, że:a) potrafi wskazać sposoby wytwarzania przedmiotów codziennego użytku („jak to zrobiono?”): meble, domy, samochody, sprzęt gospodarstwa domowego, b) potrafi rozpoznać i wskazać niektóre rodzaje maszyn i urządzeń: transportowych (samochody, statki, samoloty), wytwórczych (narzędzia, przyrządy), informatycznych (komputer, laptop, telefon komórkowy); orientuje się w rodzajach budowli (budynki

1) zna środowisko techniczne na tyle, że:a) z pomocą nauczyciela wskazuje niektóre sposoby wytwarzania przedmiotów codziennego użytku meble, domy, samochody, sprzęt gospodarstwa domowego,b) potrafi rozpoznać niektóre rodzaje maszyn i urządzeń: transportowych (samochody, statki, samoloty), wytwórczych

(narzędzia, przyrządy), informatycznych (komputer, laptop, telefon komórkowy); orientuje się w rodzajach

36

budowli (budynki mieszkalne, biurowe, przemysłowe, mosty, tunele, wieże) i urządzeń elektrycznych,c) sprawnie określa wartość urządzeń technicznych z punktu widzenia cech użytkowych (łatwa, trudna obsługa), ekonomicznych (tanie lub drogie w zakupie i użytkowaniu), estetycznych

(ładne lub brzydkie);2) realizuje „drogę" powstawania przedmiotów od pomysłu do wytworu:a) racjonalnie planuje pracę, dobiera do niej odpowiednie materiały i narzędzia,b) potrafi współpracować w zespole i organizować jego pracę oraz działania techniczne,c) posiada umiejętności:- odmierzania potrzebnej ilości materiału,- cięcia papieru, tektury, itp.,- montażu modeli papierowych

i z tworzyw sztucznych, korzystając z prostych instrukcji i schematów rysunkowych;3) dba o bezpieczeństwo własne

i innych:a) zawsze utrzymuje ład i porządek w miejscu pracy,b) sprawnie i bezpiecznie posługuje się narzędziami i przyborami, prawidłowo włącza i wyłącza proste urządzania elektryczne zgodnie

z przepisami bhp.c) na podstawie własnej oceny dokonuje wyboru najkrótszej i najbezpieczniejszej drogi do szkoły; potrafi wymienić uczestników ruchu drogowego; przestrzega zasad prawidłowego poruszania się pieszych po drogach; potrafi ocenić miejsca niebezpieczne na drodze; zna i stosuje zasady prawidłowego zachowania się na przystankach

i w środkach komunikacji;

w rodzajach budowli (budynki mieszkalne, przemysłowe, biurowe, mosty, tunele, wieże)

i urządzeń elektrycznych,c) określa wartość urządzeń technicznych z punktu widzenia cech użytkowych (łatwa, trudna obsługa), ekonomicznych (tanie lub drogie w zakupie i użytkowaniu), estetycznych

(ładne lub brzydkie);2) realizuje „drogę" powstawania przedmiotów od pomysłu do wytworu:a) potrafi planować własną pracę, dobrać do niej odpowiednie materiały

i narzędzia,b) uczeń potrafi organizować działania techniczne i zaplanować pracę indywidualną lub grupową,c) posiada umiejętności:- odmierzania potrzebnej ilości materiału,- cięcia papieru, tektury, itp.,- potrafi korzystać z prostej informacji technicznej;3) dba o bezpieczeństwo własne

i innych:a) utrzymuje ład i porządek w miejscu pracy,b) sprawnie posługuje się narzędziami i przyborami, włącza i wyłącza proste urządzania elektrycznec) zna swój adres zamieszkania

i bezpieczną drogę do szkoły; potrafi wymienić uczestników ruchu drogowego; zna ogólne zasady poruszania się pieszych

i pojazdów po drogach; rozumie znaczenie niebezpieczeństwa zabaw w pobliżu jezdni; rozumie znaczenie noszenia elementów

odblaskowych; potrafi wymienić podstawowe zasady zachowania się w środkach komunikacji miejskiej;

mieszkalne, przemysłowe, biurowe, mosty, tunele, wieże) i urządzeń elektrycznych ( latarka )c) określa wartość urządzeń technicznych z punktu widzenia cech, ekonomicznych (tanie lub drogie w zakupie), estetycznych (ładne lub brzydkie);2) realizuje „drogę" powstawania przedmiotów od pomysłu do wytworu:a) próbuje samodzielnie rozplanować swoją pracę i potrafi dobrać do niej odpowiednie materiały i narzędzia,b) uczeń rozumie potrzebę organizowania działania technicznego np. pracy indywidualnej lub grupowej,c) uczeń:- zgromadzone materiały nie zawsze potrafi ekonomicznie wykorzystać,- potrafi posługiwać się wybranymi narzędziami i przyborami,- próbuje korzystać z prostej informacji technicznej;3) dba o bezpieczeństwo własne

i innych:a) stara się utrzymywać ład i porządek w miejscu pracy,b) poprawnie posługuje się narzędziami i przyborami, włącza i wyłącza proste urządzania elektryczne,c) zna swój adres zamieszkania

i bezpieczną drogę do szkoły; zdaje sobie sprawę z niebezpieczeństwa wynikającego z niewłaściwego

zachowania się na drodze; wie jak zachować się w środkach komunikacji miejskiej i na przystankach; zna zasady przechodzenia przez jezdnię;

budowli (budynki mieszkalne, biurowe, przemysłowe, mosty,

tunele, wieże) i urządzeń elektrycznych,c) potrafi określać wartość urządzeń technicznych z punktu widzenia cech estetycznych (ładne lub brzydkie);2) realizuje „drogę" powstawania przedmiotów od pomysłu do wytworu:a) przy pomocy nauczyciela planuje kolejne czynności, dobiera odpowiednie materiały i narzędzia,b) zachęcany jest do pracy indywidualnej i zespołowej,c) uczeń:- próbuje ekonomicznie wykorzystać materiał,- często korzysta z pomocy nauczyciela przy posługiwaniu się narzędziami i przyborami;- przedmioty użytkowe wykonuje zawsze z pomocą nauczyciela - przy pomocy nauczyciela odczytuje proste instrukcje i schematy;3) dba o bezpieczeństwo własne i innych:a) czasami stara się utrzymywać ład i porządek w miejscu pracy,b) potrafi posługiwać się wybranymi narzędziami i przyborami; przy pomocy nauczyciela włącza i wyłącza

proste urządzania elektryczne,c) zna swoją drogę do szkoły; zna najważniejsze zasady poruszania się przez jezdnię; rozpoznaje podstawowe znaki drogowe;

37

Edukacja fizycznaUczeń otrzymuje 5 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 4 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 3 pkt jeżeli

Uczeń otrzymuje 2 pkt jeżeli

1) w zakresie sprawności fizycznej:a) chętnie realizuje marszobieg trwający co najmniej 15 minut,b) samodzielnie wykonuje próbę siły mięśni brzucha oraz próbę gibkości dolnego odcinka kręgosłupa;2) w zakresie treningu zdrowotnego:a) przyjmuje pozycje wyjściowe i ustawienia do ćwiczeń oraz wykonuje przewrót w przód,b) sprawnie skacze przez skakankę - różnymi sposobami, c) sprawnie wykonuje ćwiczenia równoważne bez przyboru, z przyborem i na przyrządzie;3) w zakresie sportów całego życia i wypoczynku:a) oburącz posługuje się piłką: rzuca, chwyta, odbija, kozłuje i prowadzi j;.b) zawsze przestrzega zasad poruszania się po drogach i daje przykład innym;c) bardzo chętnie bierze udział w zabawach, mini grach i grach terenowych, zawodach sportowych, zna i respektuje reguły, zawsze podporządkowuje się decyzjom sędziego, reprezentuje klasę;d) w bardzo kulturalny sposób zachowuje się w sytuacji sukcesu jak i porażki;4) w zakresie bezpieczeństwa

i edukacji zdrowotnej:a) samodzielnie dba o higienę osobistą i czystość odzieży,b) wie, jakie znaczenie dla zdrowia ma właściwe odżywianie się oraz aktywność fizyczna,c) wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków

1) w zakresie sprawności fizycznej:a) realizuje marszobieg trwający co najmniej 15 minut,b) chętnie wykonuje próbę siły mięśni brzucha oraz próbę gibkości dolnego odcinka kręgosłupa;2) w zakresie treningu zdrowotnego:a) przyjmuje pozycje wyjściowe i ustawienia do ćwiczeń oraz wykonuje przewrót w przódb) skacze przez skakankę, c) poprawnie wykonuje ćwiczenia równoważne bez przyboru z przyborem i na przyrządzie;3) w zakresie sportów całego życia i wypoczynku:a) sprawnie posługuje się piłką: rzuca, chwyta, odbija, kozłuje i prowadzi ją.b) zawsze przestrzega zasad poruszania się po drogach,c) chętnie bierze udział w zabawach, mini grach i grach terenowych, zawodach sportowych, respektując reguły i podporządkowując się decyzjom sędziego,d) potrafi zachować się w sytuacjach zwycięstwa i radzi sobie z porażkami w miarę swoich możliwości;4) w zakresie bezpieczeństwa

i edukacji zdrowotnej:a) chętnie dba o higienę osobistą i czystość odzieży,b) wie, jakie znaczenie dla zdrowia ma właściwe odżywianie się oraz aktywność fizyczna,c) wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych niezgodnie

z przeznaczeniem,

1) w zakresie sprawności fizycznej:a) podejmuje próbę realizacji

marszobiegu trwającego co najmniej 15 minut,b) umie wykonać próbę siły mięśni brzucha oraz próbę gibkości dolnego odcinka kręgosłupa;2) w zakresie treningu zdrowotnego:a) przyjmuje pozycje wyjściowe i ustawienia do ćwiczeń oraz wykonuje

przewrót w przód,b) wykonuje przeskoki przez skakankę, c) wykonuje ćwiczenia równoważne bez przyboru, z przyborem i na przyrządzie;3) w zakresie sportów całego życia i wypoczynku:a) posługuje się piłką: rzuca, chwyta, odbija, kozłuje i prowadzi ją.b) przestrzega zasad poruszania się po drogach,c) bierze udział w zabawach, mini grach i grach terenowych, zawodach sportowych, respektując reguły i podporządkowując się decyzjom sędziego,d) wie, jak należy zachować się w sytuacjach zwycięstwa i radzi sobie z porażkami w miarę swoich możliwości;4) w zakresie bezpieczeństwa

i edukacji zdrowotnej:a) dba o higienę osobistą i czystość odzieży,b) wie, jakie znaczenie dla zdrowia ma właściwe odżywianie się oraz aktywność fizyczna,c) wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw,d) dba o prawidłową postawę,

1) w zakresie sprawności fizycznej:a) zachęcany podejmuje próbę marszobiegu trwającego mniej niż 15 minut,b) zachęcany podejmuje próbę siły mięśni brzucha oraz próbę gibkości dolnego odcinka kręgosłupa;2) w zakresie treningu zdrowotnego:a) przyjmuje pozycje wyjściowe i ustawienia do ćwiczeń oraz wykonuje

przewrót w przód b) podejmuje próbę przeskoków przez skakankę,c) z pomocą nauczyciela wykonuje ćwiczenia równoważne bez przyboru i

na przyrządzie;3) w zakresie sportów całego życia i wypoczynku:a) słabo posługuje się piłką: rzuca, chwyta, czasami kozłuje lub odbija.b) nie zawsze przestrzega zasad poruszania się po drogach,c) niezbyt chętnie bierze udział w zabawach, mini grach i grach terenowych, zawodach sportowych,d) potrafi cieszyć się z własnych sukcesów, ale nie radzi sobie z porażkami;4) w zakresie bezpieczeństwa

i edukacji zdrowotnej:a) nie zawsze dba o higienę osobistą i czystość odzieży,b) wie, jakie znaczenie dla zdrowia ma właściwe odżywianie się oraz aktywność fizyczna,c) wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych,d) dba o to, by prawidłowo

38

chemicznych niezgodnie

z przeznaczeniem,d) dba o prawidłową postawę, np. siedząc w ławce, przy stole,e) samodzielnie przestrzega zasad bezpiecznego zachowania się w trakcie zajęć ruchowych; posługuje się przyborami sportowymi zgodnie z ich przeznaczeniem,f) samodzielnie potrafi wybrać bezpieczne miejsce do zabaw i gier ruchowych; wie, do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia

Podane umiejętności dotyczą dzieci o prawidłowym rozwoju fizycznym. Umiejętności dzieci niepełnosprawnych ustala się stosownie do ich możliwości.

d) dba o prawidłową postawę, np. siedząc w ławce, przy stole,e) chętnie przestrzega zasad bezpiecznego zachowania się w trakcie zajęć ruchowych; posługuje się przyborami sportowymi zgodnie z ich przeznaczeniem ,f) trafnie potrafi wybrać bezpieczne miejsce do zabaw i gier ruchowych; wie, do kogo zwrócić się o pomoc

w sytuacji zagrożenia.

Podane umiejętności dotyczą dzieci o prawidłowym rozwoju fizycznym. Umiejętności dzieci niepełnosprawnych ustala się stosownie do ich możliwości

np. siedząc w ławce, przy stole,e) przestrzega zasad bezpiecznego zachowania się w trakcie zajęć ruchowych; posługuje się przyborami sportowymi zgodnie z ich przeznaczeniem,f) potrafi wybrać bezpieczne miejsce do zabaw i gier ruchowych; wie, do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia.

Podane umiejętności dotyczą dzieci o prawidłowym rozwoju fizycznym. Umiejętności dzieci niepełnosprawnych ustala się stosownie do ich możliwości.

siedzieć w ławce, przy stole

itp.e) nie zawsze przestrzega zasad bezpiecznego zachowania się w trakcie zajęć ruchowych; f ) nie zawsze potrafi wybrać bezpieczne miejsce do zabaw i gier ruchowych; nie zawsze też wie, do kogo zwrócić się o pomoc w sytuacji zagrożenia.

Podane umiejętności dotyczą dzieci o prawidłowym rozwoju fizycznym. Umiejętności dzieci niepełnosprawnych ustala się stosownie do ich możliwości.

OCENA Z ZACHOWANIA

Ocena z zachowania jest również oceną opisową. Wyraża opinię o spełnianiu przez ucznia obowiązków szkolnych, jego kulturze, postawie wobec kolegów i innych osób oraz aktywności społecznej.Kryteria

1. Kultura osobista:Uczeń

Kulturalnie zachowuje się w szkole i w miejscach publicznych Potrafi panować nad emocjami( płacz, gniew, niepokój, agresja) Jest koleżeński, grzeczny i uprzejmy Stosu jena co dzień formy grzecznościowe Dba o higienę osobistą oraz o porządek w miejscu pracy Szanuje własność prywatną i społeczną

2. Stosunek do obowiązków szkolnych (obowiązkowość)Uczeń

Dotrzymuje umów i zobowiązań Jest punktualny Wkłada wysiłek w wykonywana pracę Jest aktywny w czasie zajęć Pamięta o obowiązkach ucznia(prace domowe, przybory szkolne) Pracuje na lekcjach we właściwym tempie, samodzielnie Doprowadza prace do konca

3. Relacje z rówieśnikamiUczeń

Szanuje kolegów

39

Chętnie udziela pomocy innym Troszczy się o zdrowie i bezpieczeństwo własne i kolegów Dokonuje samooceny i oceny zachowania innych Potrafi cieszyć się z sukcesów koleżanek i kolegów

4. Współdziałanie w grupieUczeń

Zgodnie bawi się w grupie Wykazuje odpowiedzialność za efekty pracy Przewodniczy lub podporządkowuje się grupie

5. Aktywność społecznaUczeń

Podejmuje oferowane zadania Pełni odpowiedzialnie powierzoną funkcję Chętnie wykonuje dodatkowe prace literackie, plastyczne, techniczne Bierze udział w konkursach.

§ 34

1. JĘZYK POLSKI - postanowienia ogólne:a) dyktando to to samo co sprawdzian lub test,

- 0 błędów celujący- 1 błąd podstawowy bardzo dobry- 2 błędy podstawowe dobry- 3 błędy podstawowe dostateczny- 4 błędy podstawowe dopuszczający- 5 błędów podstawowych niedostateczny

b1) uczeń ze stwierdzoną dysleksją może popełnić podwójną liczbę błędów w kryteriach dotyczących każdej oceny z dyktanda;c) nauczyciele j. polskiego kontrolują poziom czytania uczniów w następujący sposób:

- czytanie przygotowane do pierwszego błędu,- czytanie nieprzygotowane;

d) w jednym semestrze powinno odbyć się:- 1 dyktando ortograficzne sprawdzające znajomość wszystkich zasad ort. tzw. ROZBÓJNIK,

- jeden sprawdzian gramatyczny - jedna praca klasowa literackae) recytacje ocenia się według następujących kryteriów:

A – zgodność z tekstemB – płynność recytacji ( bez namyśleń, poprawek, czekania na podpowiedź)C – przestrzeganie znaków przestankowychD – dostosowanie tempa recytacji i barwy głosu do treści oraz nastroju utworuE – ogólne wrażenie artystyczne ( np.: gesty, mimika…)

dopuszczający Adostateczny A + Bdobry A + B + Cbardzo dobry A + B + C + Dcelujący A + B + C + D + E

40

f) kryteria oceny wypracowań:- zrozumienie tematu 0 – 5pkt- właściwa kompozycja 0 – 5pkt- sprawność językowa 0 – 5pkt- poprawność ortograficzna i interpunkcyjna 0 – 5pkt- estetyka pracy 0 – 3pkt

Maksymalnie można uzyskać 23pkt. Przeliczenie punktów na oceny wg § 10.celujący 23pktbardzo dobry 22 – 20pktdobry 19 – 16pktdostateczny 15 – 12pktdopuszczający 11 – 8pktniedostateczny poniżej 8pkt

Każda praca musi zawierać co najmniej 70 słów. W przypadku nieosiągnięcia tego minimum ocenia się tylko temat, kompozycję i estetykę. Z pozostałych kryteriów uczeń otrzymuje 0 punktów.

g) uczniowie z obniżonym poziomem wymagań muszą być traktowani indywidualnie wg wskazań poradni w porozumieniu z pedagogiem i wychowawcą.

h) kryteria oceniania przygotowanych odpowiedzi ustnych:- zrozumienie tematu – 0 – 6 pkt.- kompozycja wypowiedzi – 0 – 3 pkt.- sprawność językowa – 0 –6 pkt.Maksymalnie można uzyskać 15 pkt. Przeliczenie pkt na oceny wg § 10.cel – 15pktbdb – 14 – 13pkt db – 12 – 11pkt dst – 10 – 8pktdop – 7 – 5pkt ndst – poniżej 5pkt

i) uczeń powinien odpowiadać pełnym zdaniem.

2. Szczegółowe wymagania z języka polskiego na oceny szkolne:

Szczegółowe wymagania na ocenę celującą z j. polskiego:- uczeń ma opanowane wymagania na ocenę bardzo dobrą ,- bierze aktywny udział w konkursach szkolnych i międzyszkolnych,- aktywnie uczestniczy w dodatkowych formach pracy – kółka przedmiotowe, teatrzyki, gry dramowe, akademie, apele...,- wykazuje twórczą i aktywną postawę na lekcjach języka polskiego,- samodzielnie poszerza własną lekturę o pozycje spoza programu szkoły podstawowej,- samodzielnie i twórczo, wzorowo pod względem tematycznym, kompozycyjnym, słownikowym i językowym, redaguje wypracowania pisemne,- rozszerza wiadomości z poszczególnych działów nauki o języku,- samodzielnie wyszukuje w różnych źródłach i zbiera wiadomości na określony temat.

41

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO

KRYTERIA OCENIANIA w klasie czwartej (zgodne z podstawą programową obowiązującą od IX 2017)

Sprawności

Wymagania

konieczne(ocena: dopuszczający)

podstawowe(ocena: dostateczny)

rozszerzone(ocena: dobry)

dopełniające(ocena: bardzo dobry)

UCZEŃI Kształcenie literackie i kulturowe1. Czytanie utworów literackich2. Odbiór tekstów kultury

czyta poprawnie tekst, wyznaczając głosowo granice zdań

słucha uważnie wypowiedzi nauczyciela i uczniów

określa temat tekstu

zna pojęcia autor , narrator, czytelnik, słuchacz rozpoznaje tekst literacki

rozpoznaje formy gatunkowe wypowiedzi (zaproszenie, życzenia, ogłoszenie, przepis) wydobywa z tekstu wskazane informacje wyszukuje w tekście informacje wyrażone wprost rozumie treść pytań, poleceń i nieskomplikowanych informacji zna pojęcie prawda, fałsz

zna pojęcie tytuł, wstęp, rozwinięcie, zakończenie

czyta poprawnie tekst, zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne

słucha uważnie całości wypowiedzi nauczyciela i uczniów określa główną myśl tekstu

odróżnia autora od narratora

rozpoznaje tekst informacyjny odróżnia formy gatunkowe wypowiedzi

porządkuje informacje z tekstu odczytuje informacje wyrażone wprost rozumie dosłowne znaczenia wyrazów

określa prawdziwość informacji dotyczącej tekstu zna pojęcie akapit

czyta płynnie tekst, podkreślając głosem ważne słowa

nawiązuje do wypowiedzi innych we własnej pracy

samodzielnie wydobywa z tekstu istotne informacje określa relacje autor – narrator – czytelnik (słuchacz) odróżnia tekst literacki od informacyjnego zna funkcje różnych form gatunkowych wypowiedzi

odróżnia informacje ważne od drugorzędnych dostrzega w tekście treści wyrażone wprost i pośrednio rozumie proste przenośne znaczenia wyrazów

wyodrębnia przesłanki w tekście wyodrębnia w tekście cząstki kompozycyjne

czyta tekst, stosując odpowiednie tempo i intonację w zależności od treści

wykorzystuje wysłuchane wypowiedzi we własnej pracy

twórczo wykorzystuje informacje z tekstu wyjaśnia funkcję autora i narratora w tekście określa funkcje tekstu literackiego i informacyjnego wyodrębnia elementy charakterystyczne dla różnych form gatunkowych

hierarchizuje informacje

odczytuje treści wyrażone wprost i pośrednio odróżnia znaczenia dosłowne wyrazów od prostych znaczeń przenośnych wyciąga wnioski z tekstu

określa funkcję wstępu, rozwinięcia, zakończenia

43

odczytuje proste znaki i piktogramy nazywa reakcje czytelnicze wypowiada się na temat sytuacji bohatera literackiego i filmowego wypowiada się na temat postaci literackiej odróżnia dzieło literackie od filmu

zna pojęcie fikcja literacka

wymienia prawdopodobne (realistyczne) elementy świata przedstawionego

zna pojęcie epitet, porównanie, przenośnia

rozpoznaje wers, zwrotkę i refren, wskazuje rymy w wierszu

posługuje się terminami scena, aktor w kontekście widowiska teatralnego przedstawia wybrane fakty dotyczące historii kina

odróżnia film od programu informacyjnego

wyodrębnia wydarzenia w tekście wie, że bohater jest jednym z elementów świata przedstawionego w utworze identyfikuje opowiadanie,

rozpoznaje emocje na podstawie wyrazu twarzy opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi tekstów literackich określa sytuację bohatera literackiego i filmowego

wskazuje pozytywne i negatywne cechy bohatera

rozpoznaje różne teksty kultury

odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości wymienia nieprawdopodobne (fantastyczne) elementy świata przedstawionego odróżnia uosobienie od ożywienia

odróżnia wiersz ciągły od stroficznego i rymowy od wiersza bez rymów

posługuje się terminami kostium, rekwizyt w kontekście widowiska teatralnego posługuje się pojęciami związanymi z filmem (aktor, reżyser, kadr, plan filmowy) rozpoznaje wybrane gatunki filmowe

omawia wydarzenia w tekście krótko prezentuje

rozpoznaje emocje wyrażane gestami i postawą opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi różnych tekstów kultury porównuje sytuację bohatera z własnymi doświadczeniami

prezentuje swój pogląd na temat bohatera

odróżnia prozę od poezji

odróżnia fikcję filmową od rzeczywistości wypowiada się na temat fantastyki w baśniach

wskazuje w tekście literackim epitety, porównania, przenośnie (w tym uosobienia i ożywienia) określa rolę rymów w wierszu

wyodrębnia różne elementy składające się na widowisko teatralne rozpoznaje poszczególne plany filmowe

wyjaśnia różnicę między filmem animowanym a innymi gatunkami filmowymi analizuje przebieg zdarzeń

wypowiada się na temat

nazywa emocje wyrażane za pomocą różnych form ekspresji opisuje emocje towarzyszące odbiorowi tekstów kultury komentuje sytuację bohatera

posługuje się argumentami, wyrażając swój stosunek do postaci wskazuje środki artystycznego wyrazu charakterystyczne dla literatury i filmu określa rolę autora tekstu w kreowaniu fikcji literackiej wypowiada się na temat elementów fantastycznych w utworach współczesnych

objaśnia funkcje językowych środków stylistycznych

używa pojęć wiersz ciągły, stroficzny, rymowy, bezrymowy podczas analizy wiersza

rozpoznaje środki wyrazu charakterystyczne dla pantomimy określa właściwości i funkcje poszczególnych planów filmowych nazywa tworzywo przekazów audiowizualnych (ruchome obrazy, dźwięk) stosuje słownictwo określające następstwo zdarzeń określa motywy działania

44

komiks, baśń, przysłowie

odczytuje teksty literackie na poziomie dosłownym

używa pojęcia przesłanie w odniesieniu do baśni posługuje się pojęciami dobro – zło w odniesieniu do treści baśni czyta większość wymaganych lektur przynajmniej we fragmentach i analizuje podstawowe elementy ich świata przedstawionego

najistotniejsze informacje o bohaterze odróżnia wiersz od innych tekstów kultury

odbiera różne teksty kultury na poziomie dosłownym

wie, że obecność przesłania jest jedną z cech baśni rozróżnia pozytywne i negatywne zachowania bohaterów literackich czyta większość wymaganych lektur w całości i analizuje ich świat przedstawiony

uczuć i przeżyć bohatera

wymienia cechy opowiadania, komiksu, baśni tradycyjnej i współczesnej odczytuje przenośne sensy utworu opartego na nieskomplikowanych konstrukcjach metaforycznych odczytuje przesłanie baśni

zestawia wartości i ich przeciwieństwa na zasadzie kontrastu czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje wybrane wątki

bohatera

wyjaśnia funkcję przysłowia

odczytuje proste symbole i alegorie

formułuje samodzielnie przesłanie baśni odczytuje wartości i antywartości wpisane w teksty kultury czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje je w połączeniu z kontekstami

II Kształcenie językowe1. Gramatyka języka polskiego2. Zróżnicowanie języka3. Komunikacja językowa i kultura języka4. Ortografia i interpunkcja

zna pojęcie podmiot, orzeczenie, określenia

zna pojęcie zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte

wie, na jakie pytania odpowiada rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, zaimek rozpoznaje w tekście formy liczb odmiennych części mowy

rozróżnia wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące

buduje logiczne zdania

stara się przestrzegać

rozpoznaje podmiot i orzeczenie w zdaniu, wyodrębnia związek główny odróżnia zdanie od wypowiedzenia bez czasownika

rozpoznaje w wypowiedziach rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, rozpoznaje w tekście formy czasów i rodzajów gramatycznych używa świadomie wypowiedzeń oznajmujących, pytających i rozkazujących

tworzy poprawne wypowiedzenia pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte

przestrzega poprawności

rozróżnia wyrazy określane i określające

rozpoznaje w tekście zdanie pojedyncze rozwinięte oraz nierozwinięte i rozumie ich funkcje odróżnia rzeczowniki własne od pospolitych, rozpoznaje części mowy: rzeczownik, czasownik, przymiotnik, przysłówek, liczebnik, zaimek, przyimek, spójnik rozpoznaje w tekście formy osób

używa wypowiedzeń wykrzyknikowych ze świadomością ich funkcji

tworzy poprawne wypowiedzenia pojedyncze i

wyjaśnia funkcję orzeczenia, podmiotu i określeń w zdaniu

wyodrębnia równoważnik zdania w tekście

wskazuje różnice między rzeczownikiem, czasownikiem, przymiotnikiem i przysłówkiem, zaimkiem, przyimkiem, spójnikiem, partykułą, wykrzyknieniem

określa funkcje form liczb, czasów, rodzajów i osób w wypowiedzi zapisuje poprawnie wypowiedzenia oznajmujące, pytające, rozkazujące, wykrzyknikowe przekształca zdanie pojedyncze w równoważnik

45

poprawności gramatycznej wyrazów odmiennych

tworzy przysłówki od przymiotników

zna zasady pisowni :– rz, ż, ó, u, h, ch ,– nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami– wyrazów wielką i małą literą– ą i ę– i po spółgłoskach

zamyka wypowiedzenia oznajmujące kropką

gramatycznej wyrazów odmiennych, tworząc wypowiedzi o nieskomplikowanej strukturze językowej używa przymiotników i przysłówków we właściwych kontekstach

stara się przestrzegać poprawności ortograficznej w zakresie pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch , – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami– wyrazów wielką i małą literą– ą i ę– i po spółgłoskach w podanym zestawie ortogramów stosuje poprawnie kropkę, znak zapytania lub wykrzyknik na końcu wypowiedzeń tworzy rodziny wyrazów

złożone

stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych

uwzględnia w wypowiedziach różne natężenie cech i właściwości

stosuje w większości wyrazów zasady pisowni:– rz, ż, ó, u, h, ch , – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami– wyrazów wielką i małą literą– ą i ę– i po spółgłoskach w podanym zestawie ortogramów

stosuje poprawnie kropkę w zapisie dat

odróżnia wyrazy pokrewne od bliskoznacznych

zdania i odwrotnie ze świadomością celu poprawnie stosuje w wypowiedzi wyrazy o trudnej odmianie

używa we właściwych kontekstach przymiotników i przysłówków o różnych natężeniach cechy stosuje we wszystkich wyrazach zasady pisowni:– rz, ż, ó, u, h, ch , – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami i przysłówkami– wyrazów wielką i małą literą– ą i ę– i po spółgłoskach w podanym zestawie ortogramów

poprawnie używa różnych znaków interpunkcyjnych

III Tworzenie wypowiedzi1.Elementy retoryki i stylistyka praktyczna2.Mówienie i pisanie

udziela poprawnych i logicznych odpowiedzi na pytania przedstawia się w kilku zdaniach

formułuje poprawnie pytania podczas rozmowy tworzy wypowiedzi wyrażające różne intencje, np.

krótko wypowiada się na podany temat związany z otaczającą rzeczywistością dostosowuje sposób przedstawiania do sytuacji komunikacyjnej

formułuje logiczne pytania do tekstu stosuje różne typy wypowiedzeń w zależności od

wypowiada się logicznie na podany temat związany z poznanymi tekstami kultury stosuje formy grzecznościowe w wypowiedzi ustnej i pisemnej (pozdrowienia, list, życzenia SMS) formułuje pytania o zróżnicowanej budowie posługuje się pozawerbalnymi środkami

świadomie porządkuje i komponuje treść swoich wypowiedzi dostosowuje sposób wyrażania się do zamierzonego celu

formułuje pytania o charakterze uogólniającym podkreśla intencje wypowiedzi pozawerbalnymi

46

prośbę, polecenie, podziękowanie, przepraszanie redaguje według podanego wzoru użytkowe formy wypowiedzi: list prywatny (tradycyjny i e- mail), kartkę z pozdrowieniami, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, przepis kulinarny, proste notatki w różnych formach redaguje według podanego wzoru opowiadanie odtwórcze, opis przedmiotu, opis miejsca,

wydziela margines i dba o estetykę tekstu

sporządza według podanego wzoru odtwórczy plan ramowy wypowiedzi słucha z uwagą uczestników rozmowy czytając głośno , uwzględnia kropkę znak zapytania lub wykrzyknik na końcu wypowiedzeń wygłasza tekst z pamięci

operuje poprawnie słownictwem skoncentrowanym przede wszystkim wokół tematów:dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze i społeczne

zamierzonego celu

redaguje samodzielnie użytkowe formy wypowiedzi

redaguje samodzielnie opowiadanie odtwórcze, opis przedmiotu i miejsca

wyróżnia istotne treści w tekstach użytkowych

sporządza samodzielnie odtwórczy plan ramowy wypowiedzi mówi na temat, uczestnicząc w rozmowie czytając głośno, uwzględnia przecinki w wypowiedzeniach

recytuje tekst poetycki

komunikowania się stosownie do okoliczności redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosuje odpowiednie słownictwo

redaguje opowiadanie twórcze oraz rozwinięty opis przedmiotu i miejsca

tworzy wypowiedzi zgodne z cechami kompozycyjnymi danej formy stosuje jednolitą formę wypowiedzeń (bez czasownika) w zapisie planu ramowego włącza się do rozmowy w kulturalny sposób czytając głośno, uwzględnia różne znaki interpunkcyjne

artykułuje prawidłowo głoski podczas recytacji

środkami porozumiewania się

redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosując środki językowe podkreślające intencję wypowiedzi

redaguje charakteryzujące się bogactwem językowym opowiadanie oraz opis przedmiotu i miejsca rozplanowuje kompozycję układu treści w różnych formach notatek dba o zwięzłość wypowiedzi w zapisie planu ramowego

reaguje na wypowiedzi innych rozmówców czytając głośno, przekazuje intencję tekstu

głosowo interpretuje tekst

stosuje świadomie w swoich wypowiedziach związki frazeologiczne

IV Samokształcenie

korzysta ze słownika ortograficznego potrafi odnaleźć wskazane hasło w encyklopedii

zna budowę słownika ortograficznego wyszukuje hasła w encyklopedii

korzysta ze słownika wyrazów bliskoznacznych korzysta z informacji zawartych w encyklopedii

określa funkcje słowników

korzysta z różnych źródeł informacji

47

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, którego osiągnięcia w znacznym stopniu wykraczają poza wymagania dopełniające i sytuują się na poziomie ponadprogramowym. Jego praca cechuje się aktywnością, samodzielnością i kreatywnością. Prezentuje wysoki poziom wiedzy i umiejętności. Posiada szerokie kompetencje w zakresie odbioru tekstów kultury. Chętnie czyta i zna wiele tekstów ponadprogramowych. Twórczoi samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. Podejmuje działalność literacką i kulturalną. Swobodnie korzysta z wielu źródeł w docieraniu do informacji, wykorzystuje funkcjonalnie nowoczesne technologie informacyjno - komunikacyjne. Tworzy bezbłędne pod każdym względem wypowiedzi ustne i pisemne

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wyniki nie osiągają poziomu wymagań koniecznych, w związku z tym, nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy i umiejętności nie rokuje osiągnięcia nawet minimalnego postępu.

KRYTERIA OGÓLNE klasa 5

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

I. Kształcenie literackie i kulturowe

• wypowiada się na temat świata przedstawionego utworu • dostrzega obrazy poetyckie w   utworach o   nieskomplikowanej strukturze semantycznej

• omawia wybrane elementy świata przedstawionego utworu• wypowiada się na temat obrazów poetyckich w wierszach

• porównuje wybrane elementy świata przedstawionego w różnych utworach• analizuje i interpretuje obrazy poetyckie w czytanych utworach

• funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę na temat świata przedstawionego podczas analizy tekstów podejmujących grę z konwencją literacką • analizuje rolę środków językowych w tworzeniu obrazów poetyckich

• interpretuje teksty poetyckie na poziomie metaforycznym • podczas analizy utworów odwołuje się do różnych kontekstów literackich i kulturowych• dostrzega symboliczne treści w utworach literackich i plastycznych

48

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• stawia pytania problemowe w odniesieniu do odbieranych tekstów• dostrzega i objaśnia związki między warstwą językową, brzmieniową a semantyczną utworów poetyckich• w sposób przemyślany komentuje zachowania bohaterów, uwzględniając przy tym motywy ich działania oraz kontekst sytuacyjny• kreatywnie wykorzystuje posiadaną wiedzę i umiejętności w sytuacjach problemowych dotyczących odbioru tekstów kultury• wyraża opinie na temat tekstów literackich i innych tekstów kultury, trafnie dobierając argumenty na poparcie swojego stanowiska• ma szerokie kompetencje w zakresie odbioru różnych tekstów kultury

• zna pojęcie fikcja literacka• wymienia prawdopodobne (realistyczne) elementy świata przedstawionego

• odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości• wymienia nieprawdopodobne (fantastyczne) elementy świata przedstawionego

• odróżnia fikcję filmową od rzeczywistości• wypowiada się na temat fantastyki w baśniach, mitach i legendach

• określa rolę autora tekstu w kreowaniu fikcji literackiej• wypowiada się na temat elementów fantastycznych w utworach współczesnych• wskazuje różnice między elementami świata przedstawionego mitu, legendy, baśni

• rozpoznaje czytany utwór jako baśń, mit, legendę, dziennik, pamiętnik, powieść detektywistyczną i podróżniczą

• wskazuje cechy gatunkowe baśni, mitu, legendy, dziennika, pamiętnika

• wymienia cechy charakterystyczne różnych gatunków literackich• omawia funkcję mitów i legend

• funkcjonalne wykorzystuje wiedzę o cechach gatunkowych utworów w ich analizie i interpretacji

• zna pojęcie epitet , porównanie , przenośnia , uosobienie , ożywienie , wyraz dźwiękonaśladowczy , apostrofa

• rozpoznaje w tekście niektóre epitety, porównania, przenośnie (w tym uosobienie i ożywienie), wyrazy dźwiękonaśladowcze, apostrofy

• wskazuje w tekście literackim epitety, porównania, przenośnie (w tym uosobienia i ożywienia), wyrazy dźwiękonaśladowcze, apostrofy

• objaśnia funkcje językowych środków stylistycznych w czytanych utworach

49

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• wskazuje tytuł, podtytuł, puentę utworu• wskazuje punkt kulminacyjny w opowiadaniu

• nadaje tytuły, śródtytuły wybranym częściom utworu

• dostrzega funkcję tytułu, podtytułu, puenty, punktu kulminacyjnego jako elementu konstrukcyjnego utworu

•analizuje wpływ tytułu, podtytułu, puenty na interpretację tekstu

• rozpoznaje wers, zwrotkę i refren, wskazuje rymy w   wierszu , zna pojęcie rytm

• odróżnia wiersz rymowy od wiersza bez rymów

• określa wers, zwrotkę, refren, rymy, liczbę sylab w wersie jako elementy rytmizujące wypowiedź• zna pojęcia rymy męskiei żeńskie oraz rymy dokładnei niedokładne

• używa funkcjonalnie pojęć wiersz rymowy, bezrymowy oraz rymy i rytm podczas analizy wiersza

• wyodrębnia wydarzenia fabuły i ustala ich kolejność

• omawia wydarzenia fabuły, używa pojęć wątek i akcja

• analizuje przebieg zdarzeń w ujęciu przyczynowo-skutkowym

• stosuje bogate słownictwo określające następstwo zdarzeń

• zna pojęcie dialog , wyszukuje wypowiedzi bohaterów tekstu

• objaśnia pojęcie dialog

• porównuje wypowiedzi bohaterów i narratora

• omawia sposób zapisu dialogu w tekście

50

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• zna pojęcia podmiot liryczny, narrator, bohater

• omawia cechy bohatera, narratora, podmiotu lirycznego

• określa motywy działania bohatera, określa stosunek narratora do wybranych elementów świata przedstawionego utworu

• charakteryzuje bohatera, podmiot liryczny i narratora w czytanych utworach

• zna pojęcia narracja pierwszoosobowa i   narracja trzecioosobowa

• odróżnia narratora pierwszoosobowego od narratora trzecioosobowego

• objaśnia funkcję różnych typów narracji w tekście

• wykorzystuje funkcjonalnie wiedzę o różnych typach narracji w analizie tekstu

• wskazuje w   tekście bohatera głównego, pierwszoplanowego, drugoplanowego, tytułowego

• określa cechy bohaterów różnych typów• objaśnia, czym cechuje się bohater historyczny

• prezentuje swój pogląd na temat bohatera głównego

• posługuje się argumentami, wyrażając swój stosunek do postaci głównej w utworze

• określa tematykę utworu

• omawia tematykę utworu

• określa problematykę utworu

• omawia problematykę utworu

• zna pojęcie wątek • objaśnia pojęcie wątek • używa funkcjonalnie pojęcia wątek

• skazuje różne wątki w utworze

• nazywa swoje reakcje czytelnicze

• opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi tekstów literackich

• opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi różnych tekstów kultury

• opisuje emocje towarzyszące odbiorowi różnych tekstów kultury

51

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• odbiera teksty literackie na poziomie dosłownym

• rozumie proste przenośne znaczenia w tekstach

• odczytuje przenośne sensy utworów opartych na nieskomplikowanych konstrukcjach

• funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę do objaśnienia przenośnych znaczeń w tekstach

• wypowiada się na temat sytuacji bohaterów literackich i   filmowych

• określa doświadczenia i sytuację bohaterów literackich oraz filmowych

• zestawia sytuację bohaterów literackich z własnymi doświadczeniami

• komentuje sytuację bohaterów literackich w odniesieniu do doświadczeń współczesnych nastolatków

• wypowiada się na temat wybranych zagadnień i   znaczeń utworu

• przedstawia własne rozumienie utworu

• uzasadnia swoje rozumienie utworu

• funkcjonalnie używa różnych środków językowych do uzasadnienia swojego rozumienia utworu

• podejmuje próbę interpretacji tekstów

• wykorzystuje w interpretacji tekstów własne doświadczenia

• wykorzystuje w interpretacji tekstów znajomość innych utworów literackich

• wykorzystuje w interpretacji tekstów wiedzę o różnych tekstach kultury

• wypowiada się na temat postaci literackiej, wskazuje pozytywne i   negatywne cechy bohater a

• wyraża opinię na temat bohaterów i zdarzeń

• ocenia bohatera literackiego

• posługuje się argumentami, wyrażając swój stosunek do bohaterów i sytuacji

• posługuje się pojęciami: dobro – zło , przyjaźń – wrogość , prawda – kłamstwo , pokój – wojna w   odniesieniu do treści omawianych utworów

• rozróżnia pozytywne i negatywne zachowania bohaterów literackich

• zestawia wartości i ich przeciwieństwa w utworach na zasadzie kontrastu

• odczytuje wartości i antywartości wpisane w teksty kultury

52

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• rozpoznaje tekst literackirozpoznaje artykuł prasowy

• rozpoznaje tekst informacyjny• wymienia cechy artykułu prasowego

• odróżnia tekst literacki od informacyjnego• odróżnia tekst prasowy od literackiego

• określa funkcje tekstu literackiego i informacyjnego, prasowego

• wyszukuje w   tekście informacje wyrażone wprost

• odczytuje informacje wyrażone wprost

• dostrzega w tekście treści wyrażone wprost i pośrednio

• odczytuje treści wyrażone wprost i pośrednio

• określa temat tekstu• używa pojęcia przesłanie w odniesieniu do legendy i mitu

• wyciąga wnioski z tekstu• odczytuje przesłanie niektórych legend i mitów

• określa główną myśl tekstu• odczytuje przesłania legend i mitów

• analizuje i interpretuje główną myśl tekstu• formułuje samodzielnie przesłanie legendy i mitu

• objaśnia pojęcie tytuł , wstęp , rozwinięcie , zakończenie , akapit

• wyodrębnia w tekście cząstki kompozycyjne

• określa funkcję wstępu, rozwinięcia, zakończenia

• omawia relacje między częściami wypowiedzi

• wydobywa z   tekstu wskazane informacje

• porządkuje informacje

z tekstu

• odróżnia informacje ważne od drugorzędnych

• hierarchizuje informacje

• wskazuje określenia opisujące i oceniające

• odróżnia określenia opisujące od oceniających

• wskazuje opinie w wypowiedziach bohaterów tekstów

• objaśnia subiektywny charakter opinii

53

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• r ozpoznaje czytany utwór jako komiks

• wskazuje charakterystyczne cechy komiksu

• unkcjonalnie wykorzystuje wiedzę o budowie komiksu do jego odbioru

• charakteryzuje komiks jako tekst kultury

• odróżnia dzieło literackie od filmu i   spektaklu teatralnego• odróżnia film od programu informacyjnego

• rozpoznaje różne teksty kultury• wskazuje środki artystycznego wyrazu charakterystyczne dla literatury, filmu, teatru

• nazywa tworzywo przekazów audiowizualnych (ruchome obrazy, dźwięk)

• objaśnia swoistość tekstów kultury przynależnych do literatury, teatru, filmu, muzyki, sztuk plastycznych i audiowizualnych

• posługuje się terminami: lalki , kostium , rekwizyty , dekoracja w   kontekście widowiska teatralnego• posługuje się pojęciami związanymi z   filmem: aktor , reżyser , scenariusz filmowy

• posługuje się terminami związanymi z teatrem lalkowym, zna pojęcie znaki teatru• wie, jak zbudowany jest scenariusz filmowy• rozpoznaje wybrane gatunki filmowe

• wyodrębnia różne elementy składające się na widowisko teatralne, określa funkcje znaków teatralnych• posługuje się ze zrozumieniem terminami związanymi ze sztuką filmową

• rozpoznaje znaki teatru i środki wyrazu charakterystyczne dla teatru lalkowego• określa właściwości i funkcje różnych elementów dzieła filmowego

• zna pojęcie adaptacja utworu literackiego

• objaśnia pojęcie adaptacja utworu w odniesieniu do wybranych dzieł filmowych

• wskazuje różnice między tekstem literackim a jego adaptacją

• wskazuje różnice pomiędzy tekstem literackim a jego adaptacją sceniczną i radiową

• wypowiada się na temat treści tekstów kultury

• porównuje treści tekstów kultury z rzeczywistością znaną mu z własnego doświadczenia

• komentuje treści tekstów kultury w odniesieniu do własnego doświadczenia

• odbiera tekst kultury jako źródło wzbogacania własnych doświadczeń

54

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• dokonuje odczytania

tekstów przez przekład intersemiotyczny, posługując się konwencją realistyczną (np. ilustracja)

• dokonuje odczytania tekstów przez przekład intersemiotyczny, posługując się bardziej złożoną konwencją realistyczną (np. komiks)

• dokonuje odczytania tekstów przez przekład intersemiotyczny, posługując się konwencją symboliczną (np. plakat, kolaż)

• dokonuje odczytania tekstów przez przekład intersemiotyczny, posługując się konwencją abstrakcyjną (w połączeniu z muzyką)

• z uwagą odbiera filmy, spektakle teatralne, słuchowiska, programy radiowe i   telewizyjne, zwłaszcza adresowane do dzieci i   młodzieży

• świadomie odbiera filmy, spektakle teatralne, słuchowiska, programy radiowe i telewizyjne, zwłaszcza adresowane do dzieci i młodzieży

• wykorzystuje wiedzę na temat tekstów kultury, odbierając filmy, spektakle teatralne, słuchowiska, programy radiowe i telewizyjne, zwłaszcza adresowane do dzieci i młodzieży

• aktywnie odbiera filmy, spektakle teatralne, słuchowiska, programy radiowe i telewizyjne, zwłaszcza adresowane do dzieci i młodzieży, czyniąc je źródłem swoich działań twórczych

II. Kształcenie językowe

• rozpoznaje w   wypowiedziach rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, przysłówki oraz niektóre liczebniki i przyimki

• rozpoznaje w tekście liczebniki oraz przyimki

• wskazuje różnice między różnymi częściami mowy

• określa funkcje różnych części mowy w wypowiedzeniu

• świadomie i funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę i umiejętności językowe w zakresie słownictwa, składni, fleksji i fonetyki• swobodnie stosuje wiedzę na temat budowy wypowiedzeń i budowy tekstu w wypowiedziach ustnych i pisemnych

• rozpoznaje odmienne części mowy

• rozpoznaje nieodmienne części mowy

• odróżnia części mowy odmienne od nieodmiennych

• funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę o odmiennych i nieodmiennych częściach mowy

55

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• funkcjonalnie wykorzystuje werbalne i pozawerbalne środki wyrazu• swobodnie wykorzystuje wiedzę o języku jako narzędziu skutecznej komunikacji

• rozpoznaje formy bezokolicznika

• dostrzega rolę czasownika w wypowiedzi

• rozumie funkcję bezokolicznika

• funkcjonalne wykorzystuje wiedzę o osobowych i nieosobowych formach czasownika w wypowiedziach

• rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczby, osoby, czasu, rodzaju gramatycznego odpowiednio: rzeczownika, czasownika

• rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczby, rodzaju gramatycznego odpowiednio: przymiotnika i liczebnika

• oddziela temat fleksyjny od końcówki

• określa funkcje różnych form gramatycznych odmiennych części mowy w wypowiedzeniu

• przedstawia oryginalne rozwiązania ułatwiające naukę gramatyki i ortografii• przestrzega zasad poprawności językowej oraz zasad etykiety językowej w każdej sytuacji komunikacyjnej• świadomie i funkcjonalnie wykorzystuje synonimy, frazeologizmy w celu wzbogacenia warstwy językowej wypowiedzi • samodzielnie poszerza wiedzę i umiejętności poza treści przewidziane podstawą programową i programem nauczania

• wyszukuje i wskazuje w tekście czasowniki w stronie czynnej i w stronie biernej

• przekształca konstrukcję strony czynnej i biernej czasownika i odwrotnie

• poprawnie i celowo stosuje formy strony czynnej i biernej czasownika

• używa form strony biernej i czynnej czasownika dla uzyskania jednoznaczności treści wypowiedzi

• stara się przestrzegać poprawności gramatycznej wyrazów odmiennych

• przestrzega poprawności gramatycznej wyrazów odmiennych, tworząc wypowiedzi o nieskomplikowanej strukturze językowej

• stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych

• stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych

• używa przymiotników i przysłówków we właściwych kontekstach

• rozumie rolę przymiotników i przysłówków w opisie świata

• uwzględnia w wypowiedziach różne natężenie cech i właściwości

• używa we właściwych kontekstach przymiotników i przysłówków o różnych natężeniach cechy

56

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• zna pojęcia podmiot , orzeczenie , przydawka, dopełnienie, okolicznik

• rozpoznaje podmiot, orzeczenie, przydawkę, dopełnienie i okolicznik w zdaniu

• rozpoznaje funkcje składniowe orzeczenia, podmiotu, przydawki, dopełnienia i okolicznika w zdaniu

• wyjaśnia funkcję orzeczenia, podmiotu, przydawki, dopełnienia i okolicznika w zdaniu

• wskazuje wyrazy nadrzędne i podrzędne w związkach wyrazowych• nazywa niektóre typy związków wyrazowych

• objaśnia pojęcia związek zgody, związek rządu, związek przynależności• wie, jakie części mowy występują najczęściej w związkach wyrazowych różnych typów

• używa ze zrozumieniem pojęć związek zgody, związek rządu, związek przynależności• odróżnia różne typy związków wyrazowych

• używa funkcjonalnie nazw wszystkich typów związków wyrazowych podczas analizy składniowej zdań

• rozpoznaje wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące

• używa celowo wypowiedzeń oznajmujących, pytających i rozkazujących

• używa wypowiedzeń wykrzyknikowych ze świadomością ich funkcji

• funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę o różnych typach wypowiedzeń ze względu na cel wypowiedzi

• odróżnia zdanie pojedyncze rozwinięte i   nierozwinięte, zna pojęcia zdanie pojedyncze i   zdanie złożone

• rozpoznaje w tekście zdanie pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, zdanie pojedyncze i złożone, odróżnia zdanie i wypowiedzenie bez osobowej formy czasownika

• rozpoznaje równoważnik zdania, określa typy zdań złożonych współrzędnie

• określa funkcję zdań współrzędnie złożonych różnego typu

57

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• przekształca zdania złożone w pojedyncze i odwrotnie

• przekształca konstrukcje składniowe – zdania w równoważniki zdań i odwrotnie

• rozumie funkcjonalność przekształceń składniowych

• wykorzystuje wiedzę i umiejętności w zakresie przekształceń składniowych w wypowiedziach ustnych i pisemnych

• rozpoznaje wersję mówioną i pisaną języka

• objaśnia, czym się różni wersja mówiona języka od wersji pisanej

• wskazuje główne cechy języka mówionego i pisanego

• funkcjonalnie posługuje się wersja mówioną i pisaną języka

• wie, w jakich sytuacjach używa się oficjalnej , a w jakich nieoficjalnej odmiany polszczyzny

• posługuje się oficjalną

i nieoficjalną odmianą polszczyzny

• posługuje się oficjalną nieoficjalną odmianą polszczyzny ze świadomością zróżnicowania tych form

• zna i funkcjonalnie stosuje formy grzecznościowe używane w oficjalnej i nieoficjalnej odmianie polszczyzny

• rozumie dosłowne i   proste przenośne znaczenia wyrazów w   wypowiedzi

• odróżnia znaczenia dosłowne wyrazów od znaczeń przenośnych

• rozpoznaje wyrazy wieloznaczne

• świadomie wykorzystuje wyrazy o przenośnych znaczeniach do tworzenia własnych wypowiedzi

• zna pojęcie związek frazeologiczny

• używa stałych związków wyrazowych ze zrozumieniem i świadomością celu

• używa różnych związków frazeologicznych w wypowiedziach ustnych i pisemnych

• używa poprawnie i celowo różnych związków frazeologicznych w wypowiedziach ustnych i pisemnych

58

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• świadomie tworzy wypowiedzi wyrażające różne intencje

• stosuje różne typy wypowiedzeń w zależności od zamierzonego celu wypowiedzi

• posługuje się pozawerbalnymi środkami komunikowania się stosownie do okoliczności i celu wypowiedzi

• podkreśla intencje wypowiedzi pozawerbalnymi środkami porozumiewania się

• używa ze zrozumieniem pojęć synonim, wyraz bliskoznaczny

• wie, że formy fleksyjne wyrazów nie są ich synonimami

• świadomie zastępuje powtarzające się wyrazy ich synonimami

• funkcjonalnie stosuje synonimy w celu wzbogacenia językowego wypowiedzi

• w sposób logiczny i   spójny wypowiada się na tematy związane z   otaczającą rzeczywistością

• wie, że treść tworzonych zdań powinna nawiązywać do wcześniejszych części tekstu

• używa spójników i zaimków (bez znajomości terminów – etap propedeutyczny) w celu zespolenia tekstu

• stosuje synonimy w celu uzyskania spójności tekstu

• rozumie, że tekst jest komunikatem

• rozróżnia typy komunikatu: informacyjny, literacki, ikoniczny

• wie, że niektóre komunikaty różnią się systemem znaków

• funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę o różnych typach komunikatów

• zna pojęcia nadawca i   odbiorca wypowiedzi , posługuje się nimi w   odniesieniu do różnych sytuacji codziennych

• identyfikuje nadawcę wypowiedzi w opowiadaniach, powieściach, baśniach, mitach, legendach

• identyfikuje i opisuje nadawcę i odbiorcę wypowiedzi lirycznej

• funkcjonalnie posługuje się terminami nadawca i odbiorca wypowiedzi podczas odbioru tekstów kultury

59

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• określa sytuację komunikacyjną

• rozumie wpływ sytuacji komunikacyjnej na kształt wypowiedzi

• dostosowuje sposób wyrażania się i zachowania do sytuacji komunikacyjnej

• posługuje się różnymi werbalnymi i pozawerbalnymi środkami komunikacji stosownie do sytuacji

• rozpoznaje komunikaty wyrażane za pomocą gestów i   mimiki

• rozpoznaje i nazywa uczucia wyrażane za pomocą postawy ciała

• rozpoznaje znaczenie różnych niewerbalnych środków komunikacji

• nazywa i komentuje emocje wyrażane za pomocą różnych form ekspresji pozasłownej

• zna pojęcia głoska , litera , sylaba

• objaśnia różnicę między głoską a literą

• określa funkcje głosek, liter, sylab

• wykorzystuje wiedzę o głoskach, literach i sylabach w analizie warstwy brzmieniowej tekstów

• zna pojęcie etykieta językowa i stara się stosować jej zasady

• stosuje zasady etykiety językowej w sytuacjach codziennych

• przestrzega zasad etykiety językowej wymaganych w korespondencji

• przestrzega zasad etykiety językowej podczas komunikacji za pomocą narzędzi nowoczesnych technologii informacyjno – komunikacyjnych

60

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• zna zasady pisowni: – rz , ż , ó , u , h , ch , – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, liczebnikami i i przysłówkami– wielką i małą literą – przyimków i wyrażeń przyimkowych – ą i ę oraz -em i -om– i po spółgłoskach – zakończeń -i, -ii,-ji

• stara się przestrzegać poprawności ortograficznej w zakresie pisowni: – rz, ż, ó, u, h, ch,– nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, liczebnikami i przysłówkami– wielką i małą literą– przyimków i wyrażeń przyimkowych– ą i ę oraz -em i -om– i po spółgłoskach – zakończeń -i, -ii,-jiw podanym zestawie ortogramów

• stosuje w większości wyrazów zasady pisowni:– rz, ż, ó, u, h, ch, – nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, liczebnikami i przysłówkami– wielką i małą literą– przyimków i wyrażeń przyimkowych– ą i ę oraz -em i -om– i po spółgłoskach– zakończeń -i, -ii,-jiw podanym zestawie ortogramów

• stosuje we wszystkich wyrazach zasady pisowni:– rz, ż, ó, u, h, ch,– nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, liczebnikami i przysłówkami– wielką i małą literą– przyimków i wyrażeń przyimkowych– ą i ę oraz -em i -om– i po spółgłoskach– zakończeń -i, -ii,-jiw podanym zestawie ortogramów

• zna wybrane zasady dotyczące oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych

• stara się przestrzegać zasad dotyczących oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach

• stosuje w większości wyrazów zasady oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach

• stosuje we wszystkich wyrazach zasady oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach

61

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• zamyka wypowiedzenia kropką, znakiem zapytania lub wykrzyknikiem

• stosuje poprawnie kropkę, znak zapytania lub wykrzyknik na końcu wypowiedzeń, zna zasady dotyczące użycia przecinka w zdaniach pojedynczych i złożonych

• stosuje w większości wypowiedzeń poznane zasady użycia przecinka w zdaniu pojedynczym i złożonym

• stosuje we wszystkich wypowiedzeniach poznane zasady użycia przecinka w zdaniu pojedynczym i złożonym

III. Tworzenie wypowiedzi

• udziela poprawnych i logicznych odpowiedzi na pytania• słucha z   uwagą uczestników rozmowy, mówi na temat, uczestnicząc w   rozmowie

• krótko wypowiada się na podany temat związany z otaczającą rzeczywistością• włącza się do rozmowy w kulturalny sposób

• wypowiada się logicznie na tematy związane z poznanymi tekstami kultury• reaguje na wypowiedzi innych rozmówców

• świadomie porządkuje i komponuje treść swoich wypowiedzi• prezentuje własne stanowisko w rozmowie

• pisze bezbłędne językowo, oryginalne pod względem treści i stylu różne formy wypowiedzi • swobodnie posługuje się werbalnymi i pozawerbalnymi środkami wyrazu w wypowiedziach ustnych

• rozpoznaje argumenty w wypowiedzi

• posługuje się argumentami w rozmowie

• rozpoznaje argumenty odnoszące się do faktów, logiki oraz odnoszące się do emocji

• używa przemyślanych argumentów na poparcie swojego stanowiska

• operuje bogatym słownictwem z różnych kręgów tematycznych• w sposób szczególny dba o poprawność ortograficzną, interpunkcyjną, fleksyjną i składniową wypowiedzi• zapisuje teksty w sposób przejrzysty z wielką dbałością o stronę graficzną i podział logiczny w formie akapitów• podejmuje działalność literacką i kulturalną

• tworzy logiczne i w   przeważającej części uporządkowane wypowiedzi

• zna pojęcie akapit i rozumie jego funkcję w wypowiedzi

• tworzy wypowiedzi o właściwej kompozycji i układzie graficznym

• tworzy semantycznie pełne i bogate językowo wypowiedzi

• wyszukuje w   tekście informacje

• ocenia przydatność uzyskanych informacji

• dokonuje selekcji informacji

• wypracowuje skuteczne metody selekcji informacji

62

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• prowadzi blog internetowytworzy prezentacje multimedialne • redaguje twórcze, oryginalne teksty informacyjne o szkole przeznaczone do gazetki lub na stronę internetową

• tworzy według podanego wzoru wypowiedzi w   następujących formach gatunkowych: opowiadanie (twórcze, odtwórcze), opis (przedmiotu, miejsca, krajobrazu, postaci), list, sprawozdanie, dedykacja, zaproszenie, podziękowanie, ogłoszenie, życzenia, charakterystyka

• tworzy samodzielnie wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: opowiadanie (twórcze, odtwórcze), opis (przedmiotu, miejsca, krajobrazu, postaci), list, sprawozdanie, dedykacja, zaproszenie, podziękowanie, ogłoszenie, życzenia, charakterystyka

• tworzy poprawne językowo, spójne, zgodne z cechami kompozycyjnymi wypowiedzi w następujących formach gatunkowych: opowiadanie (twórcze, odtwórcze), opis (przedmiotu, miejsca, krajobrazu, postaci), list, sprawozdanie, dedykacja, zaproszenie, podziękowanie, ogłoszenie, życzenia, charakterystyka

• tworzy bogate językowo wypowiedzi w różnych formach gatunkowych, stosuje funkcjonalnie różne środki językowe

• recytuje ze zrozumieniem tekst poetycki lub fragment prozy

• artykułuje prawidłowo głoski podczas recytacji, dostosowuje tempo recytacji do treści utworu

• recytuje tekst z odpowiednią intonacją, dykcją i napięciem emocjonalnym

• głosowo interpretuje tekst

• sporządza według podanego wzoru odtwórczy plan ramowy i   szczegółowy wypowiedzi

• sporządza samodzielnie odtwórczy plan ramowy i szczegółowy wypowiedzi

• stosuje jednolitą formę wypowiedzeń (bez czasownika) w zapisie planu ramowego i szczegółowego

• dba o zwięzłość wypowiedzi w zapisie planu ramowego i szczegółowego

63

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• redaguje według podanego wzoru proste notatki w różnych formach

• tworzy samodzielnie prostą notatkę w formie tabeli, kilkuzdaniowej wypowiedzi, planu

•

rozplanowuje kompozycję układu treści w notatce

• funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę o różnych formach notatek

• opowiada o   treści przeczytanych utworów

• omawia problematykę przeczytanych utworów

•

funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę o języku w wypowiedziach na temat tekstów

• opowiada o treści, problematyce i formie poznanych tekstów kultury

• wie, że współczesne komunikaty (SMS, e-mail) muszą być poprawne pod względem językowym i   ortograficznym

• używa właściwych zwrotów grzecznościowych w swoich wiadomościach SMS oraz korespondencji internetowej

zapisuje poprawne, komunikatywne wiadomości SMS

• zna i stosuje zasady netykiety w komunikacji internetowej

• tworzy według podanego wzoru opowiadania na temat dalszych losów bohatera tekstu

• tworzy samodzielnie opowiadania na tematy związane z treścią poznanych utworów

• tworzy poprawne językowo, spójne, zgodne z cechami kompozycyjnymi opowiadania na podstawie tekstu

• tworzy bogate językowo wypowiedzi w różnych formach gatunkowych inspirowane treścią poznanych utworów

• podejmuje próby redagowania scenariusza

• pisze scenariusz filmowy, korzystając z rad zamieszczonych w podręczniku

• samodzielnie pisze scenariusz filmowy, na podstawie fragmentów lektury

• pisze scenariusz filmowy na podstawie własnych pomysłów

64

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• odwołuje się do swojej wiedzy o języku w tworzonych wypowiedziach

• stosuje zwroty grzecznościowe w wypowiedziach ustnych i pisemnych

•

funkcjonalnie stosuje odpowiednie konstrukcje składniowe w różnych sytuacjach komunikacyjnych

• funkcjonalnie i twórczo wykorzystuje wiedzę o języku w tworzonych wypowiedziach

IV. Samokształcenie

• czytając głośno, uwzględnia różne znaki interpunkcyjne

• czyta płynnie tekst, podkreślając głosem ważne słowa

• czyta tekst, stosując odpowiednie tempo i intonację w zależności od treści

• czytając głośno, przekazuje intencję tekstu

• wykorzystuje narzędzia TIK (np. smartfon, tablet) do zapisywania i katalogowania informacji• opracowuje własne bazy informacji, np. kartoteki, fiszki z hasłami, foldery plików• wykorzystuje programy, aplikacje i gry edukacyjne do samodzielnej nauki języka polskiego• zwraca uwagę na aspekty moralne związane z korzystaniem z zasobów internetowych (odpowiedzialność, uczciwość, poszanowanie cudzej własności)

• przestrzega praw autorskich dotyczących zasobów internetu• opisuje źródła internetowe

• zapisuje odręcznie informacje pozyskane z różnych źródeł

• porządkuje według własnego pomysłu uzyskane informacje

• zapisuje informacje za pomocą edytora tekstu

• opracowuje własne sposoby szybkiego i efektywnego zapisywania informacji

• korzysta z różnych źródeł informacji (np. książki, edukacyjne programy telewizyjne, strony internetowe)

• wybiera informacje uzyskane z różnych źródeł i wykorzystuje je w nauce i rozwijaniu pasji

• selekcjonuje informacje w celu wykorzystania ich w różnych sytuacjach typowych i nietypowych

• gromadzi dane w sposób uporządkowany i zapewniający łatwy dostęp do potrzebnych informacji

• korzysta z zasobów szkolnej biblioteki

• zna zasady korzystania z zasobów bibliotecznych

• korzysta z zasobów bibliotek on-line

• funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę na temat zasobów bibliotecznych w docieraniu do informacji

65

Sprawności

Wymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą celującą

UCZEŃ

• bierze udział i odnosi sukcesy w konkursach przedmiotowych z języka polskiego

• korzysta ze słownika ortograficznego• potrafi odnaleźć wskazane hasło w encyklopedii

• zna budowę słownika ortograficznego• wyszukuje hasła w encyklopedii

• korzysta ze słownika wyrazów bliskoznacznych• korzysta z informacji zawartych w encyklopedii

• określa funkcje słowników• korzysta ze słowników on-line

• podejmuje próbę oceny prawdziwości informacji uzyskanych z internetu

• ocenia przydatność uzyskanych informacji

• konfrontuje ze sobą informacje uzyskane z różnych źródeł, szczególnie internetowych

• krytycznie ocenia i weryfikuje informacje uzyskane z różnych źródeł

• zna legendy związane ze swoim regionem

• wyszukuje informacje na temat ważnych zdarzeń i postaci związanych ze sowim regionem

• wykorzystuje wiedzę i umiejętności do przetwarzania informacji o życiu kulturalnym regionu

• aktywnie interesuje się życiem kulturalnym swojego regionu

• korzysta z internetu w celach edukacyjnych• kształci umiejętności tworzenia prezentacji multimedialnej

• rozwija umiejętności efektywnego korzystania z zasobów internetu

• zna wybrane zasady netykiety i przestrzega ich

• postrzega nowoczesne technologie informacyjne jako narzędzia do rozwijania i prezentowania własnych zainteresowań

Lektura obowiązkowa i uzupełniająca

• czyta większość wymaganych lektur przynajmniej we fragmentach i   analizuje podstawowe elementy ich świata przedstawionego

• czyta większość wymaganych lektur w całości i analizuje ich świat przedstawiony

• czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje wybrane wątki

• czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje je w połączeniu z kontekstami

• chętnie czyta i zna wiele tekstw ponadprogramowych

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wyniki nie osiągają poziomu wymagań na ocenę dopuszczającą, w związku z tym, nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy i umiejętności nie rokuje osiągnięcia nawet minimalnego postępu.

66

KRYTERIA OCENIANIA w klasie szóstej

Sprawności

Wymaganiakonieczne

(ocena: dopuszczający)podstawowe

(ocena: dostateczny)rozszerzone

(ocena dobry)dopełniające

(ocena: bardzo dobry)UCZEŃ

I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji

czyta sprawnie tekst, wyznaczając głosowo granice zdań, zwracając uwagę na znaki interpunkcyjne

czyta poprawnie tekst, podkreślając głosem ważne słowa

czyta płynnie tekst, podkreślając odpowiednią modulacją nastrój i emocje bohaterów

czyta tekst, stosując odpowiednie tempo i intonację w zależności od treści

słucha uważnie wypowiedzi nauczyciela i uczniów

słucha uważnie wszystkich wypowiedzi nauczyciela i uczniów

nawiązuje do wypowiedzi innych we własnej pracy

wykorzystuje wysłuchane wypowiedzi we własnej pracy

określa temat oraz główną myśl tekstu

samodzielnie wydobywa z tekstu wiele informacji

funkcjonalnie wykorzystuje informacje zawarte w tekście

twórczo wykorzystuje informacje z tekstu

używa ze zrozumieniem pojęć: autor, narrator, czytelnik, słuchacz do określenia nadawcy i odbiorcy wypowiedzi

wyjaśnia na przykładach, co odróżnia autora od narratora oraz nadawcę od odbiorcy wypowiedzi

określa relacje autor –narrator – czytelnik (słuchacz) oraz nadawca – odbiorca wypowiedzi

wyjaśnia funkcję nadawcy i odbiorcy w odniesieniu do różnego typu wypowiedzi

rozpoznaje tekst informacyjny, literacki i reklamowy

objaśnia różnice między tekst informacyjnym, literackim i reklamowym

porównuje wybrane elementy tekstów informacyjnych, literackich i reklamowych

określa funkcje tekstu informacyjnego, literackiego i reklamowego

odczytuje informacje zawarte w tekście reklamowym

wskazuje opinie w tekście reklamowym

rozpoznaje różne środki językowe i pozajęzykowe użyte w tekście reklamowym

określa funkcję różnych środków językowych i pozajęzykowych w tekście reklamowym

rozpoznaje formy gatunkowe wypowiedzi (zaproszenie, życzenia, gratulacje, zawiadomienie, ogłoszenie, instrukcję, przepis)

odróżnia formy gatunkowe wypowiedzi

objaśnia funkcje różnych form gatunkowych wypowiedzi

wyodrębnia elementy charakterystyczne dla różnych form gatunkowych

odróżnia zawarte w tekście informacje ważne od drugorzędnych

hierarchizuje informacje określa funkcję różnych informacji w tekście

wykorzystuje umiejętność selekcjonowania informacji podczas korzystania z różnych źródeł (m.in. internetu)

wyszukuje w tekście odczytuje treści wyrażone funkcjonalnie wykorzystuje wyszukuje informacje

67

informacje wyrażone wprost i pośrednio

wprost i pośrednio informacje wyrażone pośrednio do opisu różnych elementów świata przedstawionego w utworze

wyrażone wprost i pośrednio w tekstach o wyższym stopniu organizacji

rozumie dosłowne i przenośne znaczenia wyrazów w wypowiedzi

odróżnia znaczenia dosłowne wyrazów od znaczeń przenośnych w wypowiedzi

określa wpływ przenośnych i dosłownych znaczeń wyrazów na odbiór wypowiedzi

określa funkcję przenośnych znaczeń wyrazów w różnych tekstach (informacyjnych, literackich, reklamowych)

wyciąga wnioski wynikające z przesłanek zawartych w tekście

odróżnia kłamstwo od fikcji literackiej

rozpoznaje elementy manipulacji językowej

odróżnia perswazję od manipulacji

wyodrębnia w tekście części składowe i dostrzega relacje między nimi

określa relacje między częściami składowymi wypowiedzi

określa funkcje części składowych wypowiedzi

funkcjonalnie wykorzystuje wiedzę o budowie tekstu do odczytywania jego sensu

samodzielnie korzysta z informacji zawartych w słowniku ortograficznym, słowniku języka polskiego oraz wyrazów bliskoznacznych

zna budowę i funkcję słowników wyrazów obcych, frazeologicznego oraz poprawnej polszczyzny

korzysta ze słowników frazeologicznego oraz poprawnej polszczyzny

korzysta z różnych typów słowników –odpowiednio do potrzeb

samodzielnie wyszukuje hasła w encyklopedii tradycyjnej oraz internetowej

korzysta z informacji zawartych w encyklopedii

korzysta z informacji zawartych na tematycznych portalach internetowych

korzysta z różnych źródeł informacji odpowiednio do potrzeb

rozpoznaje podmiot orzeczenie, przydawkę, dopełnienie i okolicznik w zdaniu

odróżnia orzeczenie czasownikowe od imiennego i zna ich funkcję

objaśnia funkcję różnych części zdania

funkcjonalnie wykorzystuje różne typy podmiotów i orzeczeń oraz inne części zdania w swoich wypowiedziach

rozpoznaje w tekście zdania pojedyncze rozwinięte i nierozwinięte, zdania pojedyncze i złożone oraz równoważniki zdań

określa funkcję w tekście zdań pojedynczych rozwiniętych i nierozwiniętych, zdań pojedynczych i złożonych oraz równoważników zdań

rozpoznaje różne typy zdań złożonych współrzędnie i określa ich funkcję

celowo wykorzystuje różne typy wypowiedzeń dla osiągnięcia zamierzonych efektów

rozpoznaje w wypowiedziach rzeczowniki, czasowniki, przymiotniki, przysłówki, liczebniki, zaimki, przyimki i spójniki

objaśnia różnice między podstawowymi częściami mowy

określa funkcje różnych części mowy w wypowiedzeniu

wykorzystuje wiedzę o funkcjach zaimków w swoich wypowiedziach ustnych i pisemnych

rozpoznaje w tekście formy przypadków, liczb, osób, rodzajów gramatycznych,

określa funkcje form przypadków, liczb, osób, rodzajów gramatycznych,

używa form strony biernej i czynnej czasownika dla uzyskania jednoznaczności

funkcjonalnie stosuje różne formy trybu czasownika w swoich wypowiedziach

68

czasów odmiennych części mowy

czasów w wypowiedzi treści wypowiedzi

rozpoznaje znaczenie niewerbalnych środków komunikowania się (gest, wyraz twarzy, mimika, postawa ciała)

nazywa emocje postaci literackich, komiksowych, filmowych wyrażane mimiką, gestami i postawą

nazywa emocje postaci ukazanych w różnych tekstach kultury (m.in. obraz, rzeźba, fotografia), wyrażane za pomocą różnych form ekspresji

wykorzystuje wiedzę na temat niewerbalnych środków komunikowania się w opisie postaci ukazanych w różnych tekstach kultury

II. Analiza i interpretacja tekstów kultury

nazywa reakcje czytelnicze opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi tekstów literackich i filmowych

opisuje wrażenia towarzyszące odbiorowi różnych tekstów kultury

opisuje emocje towarzyszące odbiorowi tekstów kultury

wypowiada się na temat sytuacji bohatera literackiego i filmowego

określa sytuację bohatera literackiego i filmowego

zestawia sytuację bohatera z własnymi doświadczeniami

obiektywnie komentuje sytuację bohatera

wyraża swój stosunek do postaci ukazanych w różnych tekstach kultury

ocenia postać prezentowaną w tekście kultury

posługuje się odpowiednimi argumentami, wyrażając swoją ocenę postaci

w ocenie postaci literackiej bierze pod uwagę motywy jej postępowania

rozpoznaje różne teksty kultury (tekst literacki, film, przedstawienie teatralne, balet, dzieło muzyczne, obraz, rzeźbę, fotografię, przedmioty sztuki użytkowej)

odróżnia tekst literacki od publicystycznego

wskazuje środki artystycznego wyrazu charakterystyczne dla różnych tekstów kultury

używa pojęć charakterystycznych dla wybranej dziedziny sztuki w opisie tekstu kultury

odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości

odróżnia fikcję filmową od rzeczywistości

charakteryzuje świat fikcji artystycznej

określa rolę autora tekstu w kreowaniu fikcji artystycznej

wskazuje prawdopodobne (realistyczne) i nieprawdopodobne (fantastyczne) elementy świata przedstawionego

wypowiada się na temat fantastyki w utworach fantasy i science fiction

wskazuje różnice między elementami świata przedstawionego mitu, legendy, baśni, utworu fantasy i science fiction

wskazuje elementy fantastyczne jako jedną z cech gatunkowych ballady

rozpoznaje w tekście literackim porównanie, przenośnię, epitet (w tym uosobienie i ożywienie) i wyraz dźwiękonaśladowczy

objaśnia funkcję porównania, przenośni, epitetu i wyrazu dźwiękonaśladowczego w tekście literackim

rozpoznaje w tekście instrumentację głoskową, przerzutnię, neologizmy, archaizmy i określa ich funkcję

objaśnia funkcję różnych językowych środków stylistycznych

rozpoznaje wers, zwrotkę, rym, rytm, refren w utworze literackim

objaśnia czynniki wpływające na rytm utworu

rozpoznaje rymy męskie i żeńskie oraz dokładne i niedokładne oraz określa ich funkcję w utworze

używa funkcjonalnie pojęć wers, zwrotka, rym,rytm, refren podczas analizy wiersza

rozpoznaje wiersz rymowany i wiersz biały

rozpoznaje wiersz ciągły i stroficzny

wyjaśnia, czym charakteryzuje się wiersz wolny

objaśnia związki między budową i znaczeniami utworu

69

poetyckiego wyodrębnia elementy składające się na widowisko teatralne (gra aktorska, reżyseria, dekoracja, charakteryzacja, kostiumy, rekwizyty)

posługuje się ze zrozumieniem terminami związanymi ze sztuką teatru

wyjaśnia, czym różni się kabaret od innych widowisk teatralnych

określa elementy charakterystyczne dla widowiska baletowego

wyodrębnia elementy dzieła filmowego i telewizyjnego (scenariusz, reżyseria, ujęcie, scena, gra aktorska)

używa ze zrozumieniem pojęć kino familijne, serial telewizyjny

objaśnia cechy filmu kultowego

określa właściwości i funkcje różnych elementów dzieła filmowego

odróżnia telewizyjny program informacyjny od programu rozrywkowego

nazywa tworzywo przekazów audiowizualnych (ruchome obrazy, dźwięk)

identyfikuje talk-show jako program rozrywkowy

wyraża opinię na temat programów telewizyjnych o charakterze rozrywkowym

wyodrębnia wątki i wydarzenia w tekście oraz omawia akcję

wskazuje wydarzenia zawiązujące akcję, punkt kulminacyjny oraz rozwiązanie akcji

odróżnia fabułę od akcji określa funkcję retrospekcji w utworze literackim

przedstawia informacje i formułuje opinie na temat bohatera

charakteryzuje bohatera określa motywy działania bohatera

używa ze zrozumieniem pojęć usposobienie, charakter, temperament podczas charakterystyki bohatera

identyfikuje opowiadanie, powieść, baśń, legendę, mit, bajkę, fraszkę, wiersz, przysłowie, komiks

wymienia najbardziej charakterystyczne cechy różnych gatunków literackich

rozpoznaje różne odmiany powieści, np. przygodową, podróżniczą, obyczajową, psychologiczną, historyczną

objaśnia cechy charakterystyczne wybranych konwencji literackich, np. fantasy, science fiction

odbiera teksty kultury na poziomie dosłownym i przenośnym

odczytuje przenośne sensy utworów opartych na nieskomplikowanych konstrukcjach metaforycznych

odczytuje proste symbole i alegorie

interpretuje teksty kultury na poziomie kontekstualnym

objaśnia morał bajki wskazuje różnice między bajką i baśnią

przytacza i objaśnia przesłanie przypowieści

objaśnia uniwersalny charakter przesłania bajek, baśni, mitów, legend i przypowieści

odczytuje wartości oraz antywartości wpisane w teksty kultury, np. dobro – zło, przyjaźń – wrogość, prawda – kłamstwo, pokój – wojna, miłość – nienawiść, wierność –

zestawia wartości i ich przeciwieństwa na zasadzie kontrastu

podejmuje próby definiowania wartości wpisanych w teksty kultury

interpretuje teksty kultury przez pryzmat wartości wpisanych w te dzieła

70

zdrada, zdrowie –choroba czyta większość wymaganych lektur przynajmniej we fragmentach i analizuje podstawowe elementy ich świata przedstawionego

czyta większość wymaganych lektur w całości i analizuje ich świat przedstawiony

czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje wybrane wątki

czyta wszystkie wymagane lektury w całości i interpretuje je w połączeniu z kontekstami

wypowiada się na tematy poruszane na zajęciach

wypowiada się poprawnie i logicznie na podane tematy związane z otaczającą rzeczywistością i poznanymi tekstami kultury

świadomie porządkuje i komponuje treść swoich wypowiedzi

funkcjonalnie używa różnych środków językowych w swoich wypowiedziach

dostosowuje sposób wyrażania się do sytuacji komunikacyjnej i zamierzonego celu

stosuje formy grzecznościowe w wypowiedzi ustnej i pisemnej (pozdrowienia, list, życzenia, gratulacje)

dostrzega związki między dostosowaniem sposobu wyrażania się i skutecznością komunikacji

świadomie i celowo stosuje elementy stylizacji językowej w swoich wypowiedziach pisemnych

formułuje poprawnie zbudowane i logiczne pytania do tekstu

formułuje pytania o zróżnicowanej budowie

formułuje pytania związane z metaforycznymi znaczeniami utworu

formułuje pytania o charakterze filozoficznym

tworzy wypowiedzi wyrażające różne intencje, np. prośbę, polecenie, radę, podziękowanie, przeproszenie

posługuje się werbalnymi i pozawerbalnymi środkami komunikowania się stosownie do okoliczności

podkreśla intencje wypowiedzi pozawerbalnymi środkami porozumiewania się

stosuje świadomie w swoich wypowiedziach elementy perswazji językowej

redaguje według podanego wzoru użytkowe formy wypowiedzi: list oficjalny, list prywatny, kartkę z pozdrowieniami, ogłoszenie, zawiadomienie, zaproszenie, życzenia, gratulacje, instrukcję, proste notatki w różnych formach

redaguje samodzielnie użytkowe formy wypowiedzi

redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosuje odpowiednie słownictwo

redaguje użytkowe formy wypowiedzi, stosując funkcjonalnie i celowo różnorodne środki językowe

redaguje według podanego wzoru opowiadanie z dialogiem i elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, opis dzieła sztuki, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie,

redaguje samodzielnie opowiadanie z dialogiem i elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, opis dzieła sztuki, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie,

redaguje rozwinięte, poprawne stylistycznie opowiadanie z dialogiem i elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, opis dzieła sztuki, dziennik,

redaguje poprawne, charakteryzujące się bogactwem językowym opowiadanie z dialogiem i elementami opisu, opis przedmiotu, opis postaci, opis miejsca, opis krajobrazu, opis

71

streszczenie streszczenie pamiętnik, sprawozdanie, streszczenie

dzieła sztuki, dziennik, pamiętnik, sprawozdanie, streszczenie

wydziela margines, stosuje akapity i dba o estetykę tekstu

stosuje w wypowiedzi pisemnej odpowiednią kompozycję i układ graficzny

samodzielnie rozplanowuje kompozycję układu treści w różnych formach wypowiedzi

używa różnych rozwiązań kompozycyjnych i graficznych eksponujących ważne treści w tekście

sporządza według podanego wzoru odtwórczy plan ramowy i szczegółowy wypowiedzi

sporządza samodzielnie odtwórczy plan ramowy i szczegółowy wypowiedzi

stosuje jednolitą formę wypowiedzeń (bez czasownika) w zapisie planu ramowego i szczegółowego

dba o zwięzłość wypowiedzi w zapisie planu ramowego i szczegółowego

słucha z uwagą uczestników rozmowy, mówi na temat, prezentuje własne zdanie

włącza się do rozmowy w kulturalny sposób

formułuje poprawnie zbudowane argumenty i kontrargumenty w dyskusji

przestrzega wszystkich zasad kultury dyskusji

czytając głośno, przekazuje intencję utworu, uwzględnia różne znaki interpunkcyjne w tekście

czytając głośno, stosuje odpowiednią intonację i właściwie akcentuje wyrazy

funkcjonalnie używa akcentu zdaniowego do wyeksponowania znaczeń wypowiedzi

czytając tekst, uwzględnia jego organizację rytmiczną

opowiada o wybranych wydarzeniach z fabuły utworu

opowiada fabułę krótkiego utworu epickiego lub fragmentu powieści

świadomie wykorzystuje tempo mówienia i intonację podczas opowiadania

funkcjonalnie używa różnych środków językowych i pozajęzykowych w celu zainteresowania słuchaczy

wygłasza tekst z pamięci recytuje tekst poetycki oraz fragmenty prozy

artykułuje prawidłowo głoski podczas recytacji

głosowo interpretuje tekst

rozróżnia i poprawnie zapisuje wypowiedzenia oznajmujące, pytające i rozkazujące

używa świadomie wypowiedzeń oznajmujących, pytających i rozkazujących

używa wypowiedzeń wykrzyknikowych ze świadomością ich funkcji

wykorzystuje wiedzę o wypowiedzeniach mających charakter pytań retorycznych w interpretacji tekstu

przekształca zdania złożone w pojedyncze i odwrotnie oraz zdania w równoważniki zdań i odwrotnie – odpowiednio do przyjętego celu

wykorzystuje wiedzę o odmianie wyrazów do tworzenia poprawnych wypowiedzeń

wykorzystuje funkcjonalnie równoważniki zdań w swoich wypowiedziach

funkcjonalnie tworzy zdania współrzędnie i podrzędnie złożone różnego typu

przestrzega poprawności gramatycznej wyrazów odmiennych, tworząc wypowiedzi o nieskomplikowanej strukturze językowej

stosuje poprawne formy gramatyczne wyrazów odmiennych

stosuje poprawnie i celowo różne formy gramatyczne wyrazów odmiennych

poprawnie stosuje w wypowiedzi wyrazy o trudnej odmianie

poprawnie stopniuje używa we właściwych funkcjonalnie używa prawidłowo stopniuje trudne

72

przymiotniki i przysłówki kontekstach przymiotników i przysłówków o różnych natężeniach cechy

różnych stopni przysłówka w swoich wypowiedziach

formy przymiotników

zna zasady pisowni: – rz, ż, ó, u, h,ch,–nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, przysłówkami, liczebnikamii zaimkami,–wielką i małą literą,–ą i ę,–połączeń literowych en, em, on, om–i po spółgłoskach,–końcówek -i, -ii, -ji,–końcówek -em, -om,–przedrostków i przyrostków,–przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych i stara się ich przestrzegać

stosuje zasady ortograficzne w zakresie pisowni:– rz, ż, ó, u, h,ch,–nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, przysłówkami, liczebnikami i zaimkami,–wielką i małą literą,–ą i ę,–połączeń literowych en, em, on, om–i po spółgłoskach,–końcówek -i, -ii, -ji,–końcówek -em, -om,–przedrostków i przyrostków,–przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach

poprawnie zapisuje większość wyrazów zawierających trudności w zakresie pisowni:– rz, ż, ó, u, h,ch,–nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, przysłówkami, liczebnikami i zaimkami,–wielką i małą literą,–ą i ę,–połączeń literowych en, em, on, om–i po spółgłoskach,–końcówek -i, -ii, -ji,–końcówek -em, -om,–przedrostków i przyrostków,–przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach

poprawnie zapisuje wszystkie wyrazy zawierające trudności w zakresie pisowni:– rz, ż, ó, u, h,ch,–nie z rzeczownikami, przymiotnikami, czasownikami, przysłówkami, liczebnikamii zaimkami,–wielką i małą literą,–ą i ę,–połączeń literowych en, em, on, om–i po spółgłoskach,–końcówek -i, -ii, -ji,–końcówek -em, -om,–przedrostków i przyrostków,–przyimków złożonych i wyrażeń przyimkowych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach

zna wybrane zasady dotyczące oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych i stara się je stosować

stosuje zasady dotyczące oznaczania spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach

poprawnie oznacza większość spółgłosek dźwięcznych i bezdźwięcznych w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach

poprawnie oznacza wszystkie spółgłoski dźwięczne i bezdźwięczne w zestawie ortogramów zawartych w ćwiczeniach

zna zasady użycia znaków interpunkcyjnych: kropki, przecinka, znaku zapytania, cudzysłowu, dwukropka, nawiasu, wykrzyknika i stara się je stosować w zapisie zdań złożonych i pojedynczych

stosuje zasady dotyczące użycia znaków interpunkcyjnych: kropki, przecinka, znaku zapytania, cudzysłowu, dwukropka, nawiasu, wykrzyknika w zapisie zdań złożonych i pojedynczych

poprawnie używa poznanych znaków interpunkcyjnych

celowo i funkcjonalnie używa różnych znaków interpunkcyjnych

operuje poprawnie słownictwem skoncentrowanym przede wszystkim wokół

odróżnia wyrazy pokrewne od bliskoznacznych oraz synonimy od antonimów

używa funkcjonalnie i we właściwych kontekstach frazeologizmów

używa zdrobnień, zgrubień oraz wyrazów nacechowanych emocjonalnie odpowiednio do

73

tematów:dom, rodzina, szkoła i nauka, środowisko przyrodnicze, społeczne i kulturowe

przyjętego celu wypowiedzi

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, którego osiągnięcia w znacznym stopniu wykraczają poza wymagania dopełniające i sytuują się na poziomie ponadprogramowym. Jego praca cechuje się aktywnością, samodzielnością i kreatywnością. Prezentuje wysoki poziom wiedzy i umiejętności. Ma szerokie kompetencje w zakresie odbioru tekstów kultury. Chętnie czyta i zna wiele tekstów ponadprogramowych. Twórczo i samodzielnie rozwija swoje zainteresowania. Podejmuje działalność literacką i kulturalną. Swobodnie korzysta z wielu źródeł w docieraniu do informacji, wykorzystuje funkcjonalnie nowoczesne technologie informacyjno-komunikacyjne. Tworzy bezbłędne pod każdym względem wypowiedzi ustne i pisemne.

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, którego wyniki nie osiągają poziomu wymagań oceny dopuszczającej, w związku z tym, nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności. Brak wiedzy i umiejętności nie rokuje osiągnięcia nawet minimalnego postępu.

KLASA 7

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

u w a ż nie s łucha w ypo w i e d z i k o l eg ów i n a u c z yci e l a wyra ża prośb ę o powtórze nie wypowie dzi sł ucha nag ra nia wzorcowe j re cyta cji m ówi na tema t na jwa żnie js zych treś ci wysł ucha neg o utworu r ozumi e pole ce nia rozpozna je frag me nty informa cyjne i pe rs wa zyjne w wysł ucha nym tekś cie rozpozna je emocje towarzyszące osobie wypowiadającej się

CZYTANIE UTWORÓW LITERACKICH I ODBIÓR TEKSTÓW KULTURY

c z y t a t eks t y w spółc z es n e i d a wn e

74

odczytuje tek st literacki i inne dzieła sztuki (np. obraz, rzeźba, grafika) na poziomie dosłownym, na poziomie krytycznym z pomocą nauczyciela i rówieśników określa temat utworu i poruszony problem, odnosi się do wybranych kontekstów, np biograficznego, historycznego, kulturowego

rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym, argumentacyjnym, wskazuje w tekście argumentacyjnym tezę, argument i przykłady rozpozna je w tekś cie na jwa żnie js ze informa cje , opinię i fakty, rozróżnia fikcję i kłamstwo wie, czym jest perswazja, sugestia, ironia, z pomocą nauczyciela i klasy rozpoznaje aluzję rozróżnia e leme nty trag izm u i k om izm u w dzie le lite ra ck im wska zuje na da wcę i a dresa ta wypowie dzi dostrzega różne motywy postępowa nia boha terów odczytują c se ns utworu, dos trzeg a pods ta wowe wa rtoś ci, tak ie ja k przyja źń, wierność, patriotyzm; formułuje wnioski czyta utwory liryczne i zna cechy liryki jako rodzaju literackiego, zna gatunki należące do liryki: sonet, pieśń, tren odróżnia osobę mówiącą w wierszu od autora tekstu, bohatera utworu od podmiotu lirycznego zna podstawowe środki wyrazu artystycznego wypowiedzi, w tym: neologizm, prozaizm, eufemizm, inwokację rozpozna je obra zy poe tyckie w utworze czyta utwory epickie i zna cechy epiki jako rodzaju literackiego, zna gatunki należące do epiki wymie ni a e leme nty k ons truk cyjne ś wia ta pr zeds ta wi oneg o w utworze wie , czym si ę różni fik cja li tera ck a od r ze czywis toś ci rozróżnia na rra cję pie rwszo- i trze cioosobową rozpozna je w tek ście e pickim fra gme nty opowia da nia i opisu odróżnia dramat od innych rodzajów literackich, wskazuje elementy dramatu: akt, scena, tekst główny, didaskalia, monolog i dialog rozpoznaje balladę jako gatunek z pogranicza rodzajów literackich posł ug uje s ię s pise m treś ci, cytatem z poszanowaniem praw autorskich rozpoznaje gatunki dziennikarskie: wywiad, artykuł, felieton wys zuk uje informa cje w tekś cie popula rnona uk owym , naukowym, publicystycznym dos tr zeg a s ymbo le i alegorie w tekstach kultury zn a t e r m i n y adap t ac j a fi lm o w a i adaptacja teatralna wymie nia osoby uczes tniczą ce w proce sie pows ta wa ni a prze ds ta wie ni a tea tra lnego oraz filmu (reżyser, aktor, scenograf, charakteryzator) zauważa związki między dziełem literackim a innym tekstem kultury dokonuje przekładu intersemiotycznego tekstów kultury i interpretacji zjawisk społecznych oraz prezentuje je w ramach różnych

projektów grupowych

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

s po rz ą dz a w r óż ny c h fo rm a ch n o t a t kę do ty c zą c ą w y s ł uc h an e j w y po w i ed z i tworzy plan dłuższej wypowiedzi

75

tworzy wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, w rozprawce z pomocą nauczyciela formułuje tezę, hipotezę oraz argumenty, samodzielnie podaje przykłady do argumentów, wnioskuje

wypowiada się na temat s t ar a si ę z a c h o w a ć popr a wn o ś ć j ę z y k o w ą , or t ografic zn ą i i nt e rp un k cyj n ą t eks tu, a w tekstach mówionych zachowuje poprawność

akcentowania wyrazów i zdań, dba o poprawną wymowę s tar a si ę o es te tyczny zapi s wypo wied zi wygłasza krótki monolog, podejmuje próbę wygłaszania przemówienia oraz prób y uczes tnicze nia w dysk us ji przygotowuje wywiad s t res z c z a, skraca, parafrazuje tekst, w tym tekst popularnonaukowy wy r a ż a s w oje z d a n ie i umie je uzasadnić, odnosi się do cudzych poglądów pisze opowia da nie odtwórcze i twórcze ; wie, jak umieścić dialog w tekście opisuje i charakteryzuje posta ci rze czywiste i fik cyjne stosuje na rra cję pie rwszo- i trze cioosobową opis uje e leme nty dzieł a ma la rsk ieg o, wykorzystuje z pomocą nauczyciela odpowiednie konteksty ukła da teks t o trójdzie lne j k om pozycji z uwzględnieniem akapitów, stosuje cytat wygłas za z pamię ci teks t poe tycki

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

w i e , c z y m j e s t b ł ąd j ę z y ko wy ma podstawową wiedzę z zakresu gramatyki języka polskiego:

– fon e t yki ( zn a ró ż nicę mi ę d z y głoską a l it e r ą ; ro z ró ż nia sam ogłoski i spół gł o ski , głoski dźwięczne, bezdźwięczne, ustne, nosowe; wie, na czym polega zjawisko upodobnień pod względem dźwięczności i uproszczeń grup spółgłoskowych, utraty dźwięczności w wygłosie), dostrzega rozbieżności między mową a pismem– sł o w o tw ór s tw a i sł o wn ic tw a ( w i e , czy m są w y r a z p o d s t a w o w y i p o c h o d n y , podstawa słowotwórcza, formant, rdzeń, rod z i n a wy r a z ó w ; ro zu m ie ró żn icę m i ę d z y wy r a z e m po k r e wny m a b l i sk o zn a c zny m, dostrzega zróżnicowanie formantów pod względem ich funkcji, rozumie różnicę między realnym a słowotwórczym znaczeniem wyrazów, odróżnia typy wyrazów złożonych) , zna typy skrótów i skrótowców i stosuje zasady interpunkcji w ich zapisie, ś wia domi e wzb oga ca zas ób włas neg o sł ownictwa o pr zysł owia , powie dze nia , frazeologizmy itp., odróżnia synonimy od homonimów– flek sji (stosuje wiedzę o częściach mowy w poprawnym zapisie partykuły nie z różnymi częściami mowy , rozpoznaje imiesłowy, zna

zasady ich tworzenia i odmiany)– składni (wykorzystuje wiedzę o budowie wypowiedzenia pojedynczego i złożonego w przekształcaniu zdań pojedynczych na złożone i

odwrotnie oraz wypowiedzeń z imiesłowowym równoważnikiem zdania na zdanie złożone i odwrotnie, dokonuje przekształceń z mowy zależnej na niezależną i odwrotnie

76

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dopuszczającą oraz:

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

świadomie uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej przez uważne słuchanie wypowiedzi innych jej uczestników żywo reaguje na wypowiedzi kolegów i nauczyciela, m.in. prosi o jej powtórzenie, uzupełnienie, wyjaśnienie określa tematykę wysłuchanego utworu; ocenia wartość wysłuchanego tekstu rozróżnia teksty o charakterze informacyjnym i perswazyjnym wybiera potrzebne informacje z wysłuchanego tekstu rozpoznaje komizm, kpinę i ironię jako wyraz intencji wypowiedzi

CZYTANIE UTWORÓW LITERACKICH I ODBIÓR TEKSTÓW KULTURY

podejmuje próby samodzie lnego odczytania różnych tekstów współczesnych i dawnych na poziomie przenośnym, a w ich odczytaniu odnosi się do różnych kontekstów

nazywa różne motywy postępowania bohaterów określa problem poruszony w utworze i ustosunkowuje się do niego identyfikuje w tekście poetyckim cechy liryki charakteryzuje osobę mówiącą w wierszu wskazuje podstawowe środki wyrazu artystycznego wypowiedzi, w tym: neologizm, prozaizm, eufemizm, inwokację wyodrębnia w tekście obrazy poetyckie rozróżnia takie gatunki poezji, jak pieśń, hymn identyfikuje elementy świata przedstawionego w utworze odróżnia fikcję literacką od rzeczywistości rozumie znaczenie terminów realizm i fantastyka odróżnia cechy gatunkowe noweli, powieści, opowiadania podaje przykłady utworów należących do literatury dydaktycznej zna cechy literatury dydaktycznej, wymienia cechy bajki i ballady ro z po zn a j e ce c hy d r a m a t u j a k o ro dz a ju l i t e r a c k i e go w t e kś c i e s a m od z i e l n i e wyszukuje potrzebne informacje w odpowiednich źródłach, sporządza prosty przypis wyszukuje informacje w indeksie i przypisach rozpoznaje językowe i pozajęzykowe środki perswazji, np. w reklamie prasowej analizuje symbole i alegorie występujące w tekstach kultury

77

dostrzega funkcje środków pozajęzykowych w sztuce teatralnej i filmie wskazuje w balladzie elementy typowe dla różnych rodzajów literackich analizuje związki między dziełem literackim a innym tekstem kultury wskazuje elementy tragizmu i komizmu w dziele literackim

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

pisze na temat, starając się zachować przejrzystą kompozycję logicznej i spójnej wypowiedzi, wyraża własne zdanie i podaje argumenty na poparcie własnego stanowiska

zachowuje trójdzielną kompozycję dłuższej wypowiedzi, w tym w przemówieniu stosuje się do zasad poprawnej wymowy oraz norm dotyczących akcentowania wyrazów i zdań, zna wyjątki w akcentowaniu wyrazów, rozróżnia środki językowe w zależności od adresata wypowiedzi w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach mówienia stosuje zasady etykiety językowej i przestrzega zasad etyki mowy uczestniczy w dyskusji zgodnie z zasadami kultury dostrzega zjawisko brutalności słownej, kłamstwo i manipulację uczestniczy w omówieniu recytacji własnej, koleżanek i kolegów redaguje rozprawkę z tezą bądź hipotezą, formułuje odpowiednie argumenty i popiera je odpowiednimi przykładami pisze wywiad stosuje akapity, dba o spójne nawiązania między poszczególnymi częściami wypowiedzi zachowuje poprawność językową i stylistyczną tworzonego tekstu wykazuje dbałość o estetykę zapisu oraz poprawność ortograficzną i interpunkcyjną opisuje dzieło malarskie z odniesieniem do odpowiednich kontekstów; odczytuje sensy przenośne w tekstach kultury, takich jak obraz,

plakat, grafika w tekstach własnych wykorzystuje różne formy wypowiedzi, w tym opis sytuacji recytuje tekst poetycki, podejmuje próbę interpretacji głosowej z uwzględnieniem tematu i wyrażanych emocji

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

do s t r z e ga b ł ę dy j ę zy ko w e i po t r a f i j e s ko ry go w a ć stosuje w tworzonych tekstach podstawową wiedzę językową w zakresie:

– fonetyki (zna różnicę między głoską a literą; rozróżnia samogłoski i spółgłoski, głoski dźwięczne, bezdźwięczne, ustne, nosowe; wie, na czym polega zjawisko upodobnień pod względem dźwięczności i uproszczeń grup spółgłoskowych, utraty dźwięczności w wygłosie), dostrzega rozbieżności między mową a pismem– słowotwórstwa i słownictwa (wie, czym są w y r a z p o d s t a w o w y i p o c h o d n y , podstawa słowotwórcza, formant, rdzeń, rodzina wyrazów; rozumie różnicę między wyrazem pokrewnym a bliskoznacznym, dostrzega zróżnicowanie formantów pod względem ich funkcji, rozumie różnicę między realnym a słowotwórczym znaczeniem wyrazów, odróżnia typy wyrazów złożonych), zna typy

78

skrótów i skrótowców i stosuje zasady interpunkcji w ich zapisie, świadomie wzbogaca zasób własnego słownictwa o przysłowia, powiedzenia, frazeologizmy itp., odróżnia synonimy od homonimów– fleksji (stosuje wiedzę o częściach mowy w poprawnym zapisie partykuły nie z różnymi częściami mowy, rozpoznaje imiesłowy, zna

zasady ich tworzenia i odmiany)– składni (wykorzystuje wiedzę o budowie wypowiedzenia pojedynczego i złożonego w przekształcaniu zdań pojedynczych na złożone i odwrotnie oraz wypowiedzeń z imiesłowowym równoważnikiem zdania na zdanie złożone i odwrotnie, dokonuje przekształceń z mowy zależnej na niezależną i odwrotnie

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dostateczną oraz:

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

słucha nagrań recytacji utworów poetyckich i prozatorskich oraz dostrzega środki wyrazu artystycznego tekstu analizuje i rozpoznaje intencję nadawcy wysłuchanego utworu, w tym aluzję, sugestię, manipulację

CZYTANIE TEKSTÓW PISANYCH I ODBIÓR INNYCH TEKSTÓW KULTURY

płynnie czyta teksty współczesne i dawne, stosując się do zasad poprawnej interpunkcji, akcentowania i intonacji odczytuje tekst na poziomie przenośnym określa funkcję przeczytanego tekstu interpretuje tytuł utworu wyjaśnia motywy postępowania bohaterów, ocenia ich zachowania i postawy w odniesieniu do ogólnie przyjętych zasad moralnych dostrzega manipulację i perswazję, wartościowanie w czytanym tekście, w tym w satyrze określa funkcję środków artystycznego wyrazu analizuje elementy świata przedstawionego w utworze, omawia ich funkcję w konstrukcji utworu uzasadnia przynależność gatunkową różnych utworów literackich uzasadnia przynależność tekstu prasowego do publicystyki wyszukuje i porównuje informacje w różnych tekstach, m.in. popularnonaukowych i naukowych analizuje językowe i pozajęzykowe środki perswazji w reklamie prasowej odczytuje sensy przenośne i symboliczne w odbieranym tekście

MÓWIENIE

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

79

płynnie mówi na podany temat, starając się zachować zasady poprawności językowej i stylistycznej uzasadnia własne zdanie za pomocą rzeczowych argumentów dobiera środki językowe w zależności od adresata wypowiedzi w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach mówienia aktywnie uczestniczy w dyskusji wystrzega się brutalności słownej, kłamstwa i manipulacji w wypowiedzi ustnej pisze na temat, stosując funkcjonalną kompozycję logicznej wypowiedzi, polemizuje ze stanowiskiem innych, formułuje rzeczowe

argumenty poparte celnie dobranymi przykładami dobiera i stosuje środki językowe odpowiednio do sytuacji i odbiorcy oraz rodzaju komunikatu pr e ze n tu j e w dyskusji swoje stanowisko, rozwija je odpowiednio dobranymi argumentami, świadome stosuje retoryczne środki

wyrazu reaguje z zachowaniem zasad kultury na zjawisko brutalności słownej, kłamstwo i manipulację w rozprawce dobiera odpowiednie argumenty, w których odwołuje się do kontekstu literackiego, popiera je odpowiednimi przykładami pisze wywiad, wykorzystując zdobytą z różnych źródeł wiedzę na temat podjęty w rozmowie opisuje dzieło malarskie z odniesieniem do odpowiednich kontekstów; podejmuje próbę interpretacji tekstu kultury, np. obrazu, plakatu,

grafiki w tekstach własnych wykorzystuje różne formy wypowiedzi, w tym mowę zależną i niezależną w celu dynamizowania akcji i

charakteryzowania bohatera recytuje tekst poetycki, interpretacje głosowo z uwzględnieniem tematu ocenia recytację własną, koleżanek i kolegów i przedstawia uzasadnienie swojej oceny

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

umiejętnie stosuje wiedzę językową w zakresie: do ko nu j e ko re k ty t w o rz o ne go t e k s t u a na l i z u j e e l e me n t y j ę zy ko w e w t e ks t a c h k u l t u r y ( np . w r e k l a m ac h , p l a k ac i e , w p i o s e n ce ) , w y ko rz y s t u j ą c

w i e dz ę o j ę zy ku w z a k r e s i e :– fonetyki (zna różnicę między głoską a literą; rozróżnia samogłoski i spółgłoski, głoski dźwięczne, bezdźwięczne, ustne, nosowe; wie,

na czym polega zjawisko upodobnień pod względem dźwięczności i uproszczeń grup spółgłoskowych, utraty dźwięczności w wygłosie), dostrzega rozbieżności między mową a pismem

– słowotwórstwa i słownictwa (wie, czym są w y r a z p o d s t a w o w y i p o c h o d n y , podstawa słowotwórcza, formant, rdzeń, rodzina wyrazów; rozumie różnicę między wyrazem pokrewnym a bliskoznacznym, dostrzega zróżnicowanie formantów pod względem ich funkcji, rozumie różnicę między realnym a słowotwórczym znaczeniem wyrazów, odróżnia typy wyrazów złożonych) , zna typy skrótów i skrótowców i stosuje zasady interpunkcji w ich zapisie, świadomie wzbogaca zasób własnego słownictwa o przysłowia, powiedzenia, frazeologizmy itp., odróżnia synonimy od homonimów

80

– fleksji (stosuje wiedzę o częściach mowy w poprawnym zapisie partykuły nie z różnymi częściami mowy, rozpoznaje imiesłowy, zna zasady ich tworzenia i odmiany)

– składni (wykorzystuje wiedzę o budowie wypowiedzenia pojedynczego i złożonego w przekształcaniu zdań pojedynczych na złożone i odwrotnie oraz wypowiedzeń z imiesłowowym równoważnikiem zdania na zdanie złożone i odwrotnie, dokonuje przekształceń z mowy zależnej na niezależną i odwrotnie

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dobrą oraz:

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

słucha nagrań recytacji utworów poetyckich i prozatorskich oraz dostrzega i ocenia zabiegi związane z prezentacją walorów artystycznych tekstu

interpretuje wysłuchany tekst, uwzględniając intencję jego nadawcy

CZYTANIE TEKSTÓW PISANYCH I ODBIÓR INNYCH TEKSTÓW KULTURY

płynnie czyta teksty współczesne i dawne, stosując się do zasad poprawnej interpunkcji, akcentowania, intonacji oraz uwzględnia budowę wersyfikacyjną, a także organizację rytmiczną utworu poetyckiego

odczytuje tekst na poziomie przenośnym i symbolicznym wartościuje zachowania i postawy bohaterów, uwzględniając motywy ich postępowania i odwołując się do ogólnie przyjętych zasad

moralnych ustosunkowuje się do różnych sposobów oddziaływania tekstu na odbiorcę, takich jak perswazja, manipulacja itp. określa funkcję środków artystycznego wyrazu, a zwłaszcza symbolu i alegorii interpretuje symbole występujące w różnych tekstach kultury

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

udowadnia swoje racje za pomocą rzeczowych argumentów ułożonych w logiczny wywód aktywnie uczestniczy w dyskusji, używając środków językowych wyrażających stosunek mówiącego do przedstawianych treści i

nawiązując do wypowiedzi przedmówców, podejmuje próby prowadzenia dyskusji charakteryzując postać fikcyjną, ocenia i wartościuje jej zachowania i postawy w odniesieniu do ogólnie przyjętych norm moralnych analizuje uczucia własne i bohaterów literackich, próbuje interpretować głosowo wygłaszany tekst, m.in. przez poprawne stosowanie pauz w tekście zawierającym przerzutnie, krytycznie, rzeczowo omawia oraz ocenia recytację własną i kolegów pisze wypowiedzi logiczne, spójne i przejrzyste pod względem kompozycyjnym i poprawne pod względem językowym,

81

stylistycznym, ortograficznym oraz interpunkcyjnym dobierając odpowiednie słownictwo, tworzy tekst wyrażający intencje nadawcy posługuje się odpowiednimi argumentami i przykładami w celu uzasadnienia własnego zdania posługując się bogatym słownictwem, redaguje różne formy wypowiedzi, m.in. opowiadanie z elementami dialogu i monologu, opisu,

charakterystyki, zróżnicowane stylistycznie i funkcjonalnie opisy, recenzję i notatkę (różnorodne postaci) oraz pisma użytkowe odwołując się do kontekstów, tworzy rozprawkę z tezą lub hipotezą

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

wykorzystując wiedzę o języku, a na l i z u j e e l e me n t y j ę zy ko w e w t e ks t a c h k u l t u r y j a ko ś w i a do m e k s z t a ł t ow an i e w a r s t w y s ty l i s t yc z ne j t e k s t u

ś w i a do m ie s t o s u j e w i e dz ę j ę z yk ow ą w za k re s i e t r e ś c i m a t e r i a ło w y ch p r z ew id z i a n yc h p ro g r a m em na u cz a n i a w z a k r e s i e fo ne t yk i , f l e k s j i , s k ł a d n i , s ł ow n i c t w a

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę bardzo dobrą oraz:

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

słucha i rozumie wypowiedzi kolegów i nauczyciela jako aktywny uczestnik różnych sytuacji mówienia w czasie zajęć lekcyjnych odczytuje i interpretuje zabiegi związane z prezentacją walorów artystycznych nagrania wzorcowej recytacji analizuje i wykorzystuje w nowych sytuacjach dydaktycznych informacje wybrane z wysłuchanego tekstu

CZYTANIE TEKSTÓW PISANYCH I ODBIÓR INNYCH TEKSTÓW KULTURY

czyta różne teksty (zarówno współczesne, jak i dawne, przewidziane w programie nauczania) na poziomie dosłownym, przenośnym i symbolicznym

samodzielnie interpretuje teksty pisane i inne teksty kultury, uwzględniając intencję nadawcy oraz konteksty niezbędne do interpretacji praktycznie wykorzystuje informacje wybrane z tekstu literackiego, popularnonaukowego, naukowego krytycznie ocenia i wartościuje treści, zachowania i postawy przedstawione w utworach w odniesieniu do systemu moralnego i

etycznego

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

82

samodzielnie buduje spójne, logiczne, rzeczowe wypowiedzi na podany temat, w których przedstawia własne stanowisko, lub za pomocą popartych przykładami argumentów uwzględniających różne konteksty kulturowe dowodzi przyjętych racji

aktywnie uczestniczy w dyskusji jako dyskutant lub przewodniczący, rzeczowo przedstawia swoje stanowisko i wnioski interpretuje głosowo wygłaszany z pamięci lub czytany tekst, uwzględniając funkcję zastosowanych środków stylistycznych oceniając pracę innych, przedstawia krytyczną, rzeczową refleksję wynikającą z wnikliwej analizy wykonanych zadań i erudycji

polonistycznej pisze wypowiedzi oryginalne pod względem sposobu ujęcia tematu, w tym rozprawkę z hipotezą; wykazuje się szczególną

dbałością o poprawność językową, bezbłędny zapis, logiczną kompozycję tworzy oryginalne notatki, posługując się bogatym słownictwem redaguje dłuższe formy wypowiedzi podejmuje próby własnej twórczości literackiej

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

wykorzystując wiedzę o języku, od c zy t u j e s e n s y s ym b o l i c zn e i p r ze n oś n e w t e k s t ac h k u l t u r y j ak o e f e k t ś w i a do m eg o ks z t a ł t o w a n i a w a r s t w y s t y l i s t y cz n e j w yp ow ie d z i

samodzielnie poszerza wiedzę językową i wykorzystuje ją we własnych wypowiedziach

SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA DLA ABSOLWENTA SZKOŁY PODSTAWOWEJOcenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia wymagań kryterialnych na ocenę dopuszczającą.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

r ozumi e większość pole ce ń

u w a ż nie s łucha w ypo w i e d z i k o l eg ów i n a u c z yci e l a, wy r a ż a pro śb ę o po wt ór z e n ie wy po w i e d z i

sł ucha nag ra nia wzorcowe j re cyta cji

m ówi na tema t na jwa żnie js zych treś ci wysł ucha neg o utworu

rozpoznaje typowe fragmenty informacyjne i perswazyjne w wysłuchanym tekście

83

rozpozna je emocje towarzyszące osobie wypowiadającej się, rozumie ogólny sens jej wypowiedzi

CZYTANIE UTWORÓW LITERACKICH I ODBIÓR TEKSTÓW KULTURY

c z y t a t eks t y w spółc z es n e i d a wn e, w tym pisane gwarą1

wskazuje w tekstach archaizmy i wyrazy należące do gwar, odszukuje ich znaczenie w przypisach

odczytuje tek st literacki i inne dzieła sztuki (np. obraz, rzeźbę, grafikę, fotografię) na poziomie dosłownym, na poziomie krytycznym z pomocą

nauczyciela i rówieśników określa temat utworu i poruszony problem, odnosi się do wybranych kontekstów, np. biograficznego,

historycznego, kulturowego

rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym, argumentacyjnym, wskazuje w tekście argumentacyjnym tezę, argument i przykłady

rozpozna je w tekś cie na jwa żnie js ze informa cje , opinie i fakty

rozróżnia fikcję i kłamstwo

wie, czym są perswazja, sugestia, ironia, rozpoznaje je w typowych tekstach i sytuacjach

zauważa wybrane e leme nty trag izm u i k om izm u w dzie le lite ra ck im

wska zuje na da wcę i a dresa ta wypowie dzi

dostrzega i krótko omawia główne motywy postępowa nia boha terów

odczytują c se ns utworu, dos trzeg a wa rtoś ci, tak ie ja k przyja źń, wierność, patriotyzm;

czyta utwory liryczne i dostrzega cechy liryki jako rodzaju literackiego

zna gatunki należące do liryki: sonet, pieśń, tren, hymn, fraszka

odróżnia osobę mówiącą w wierszu od autora tekstu, bohatera utworu od podmiotu lirycznego

wymienia ś rodki wyra zu a rtystyczne go wypowie dzi: epitet, uosobienie, ożywienie, neologizm, prozaizm, eufemizm, inwokację, pytanie

retoryczne, apostrofę, anaforę, porównanie, porównanie homeryckie, archaizację, kolokwializm – potrafi je wskazać

z pomocą nauczyciela

1 Tłustą czcionką wyszczególniono treści, które pojawiają się po raz pierwszy w klasie 8. 84

dostrzega obra zy poe tyckie w utworze, potrafi krótko je opisać

czyta utwory epickie i zna cechy epiki jako rodzaju literackiego, wymienia gatunki należące do epiki – opowiadanie, powieść (i jej odmiany),

legendę, baśń, przypowieść (parabolę), mit, nowelę, bajkę, pamiętnik, dziennik, fantasy, epopeję

zna elementy rytmizujące wypowiedź – wers, rym, strofa, refren

wymie ni a e leme nty k ons truk cyjne ś wia ta pr zeds ta wi oneg o w utworze

wskazuje w utworze bohaterów głównych i drugoplanowych , wątek główny i poboczny, omawia zdarzenia wchodzące w skład akcji utworu

odróżnia narratora od a utora te kstu i bohatera utworu

rozróżnia na rra cję pie rwszo- i trze cioosobową

rozpozna je w tek ście e pickim fra gme nty opowia da nia i opisu

wskazuje tytuł, podtytuł, motto, puentę, punkt kulminacyjny

zna cechy komiksu, piosenki

odróżnia dramat od innych rodzajów literackich, wskazuje elementy dramatu: akt, scena, tekst główny, didaskalia, monolog (w tym monolog

wewnętrzny) i dialog; zna podział dramatu na tragedię, komedię i dramat właściwy

czyta scenariusze, rozumiejąc ich specyficzną budowę i treść

potrafi zakwalifikować znane mu teksty jako baśń, bajkę, legendę, mit, nowelę, pamiętnik, dziennik, balladę i satyrę

posł ug uje s ię s pise m treś ci, cytatem z poszanowaniem praw autorskich

odróżnia tekst literacki od naukowego i popularnonaukowego, z pomocą nauczyciela wys zuk uje najważniejsze informa cje w tekś cie

popula rnona uk owym , naukowym, publicystycznym

wymienia gatunki dziennikarskie: wywiad, felieton, artykuł, reportaż

z pomocą nauczyciela wskazuje s ymbo le i alegorie w omawianych tekstach kultury

zna terminy adaptacja filmowa i adaptacja teatralna

wymie nia osoby uczes tniczą ce w proce sie pows ta wa ni a prze ds ta wie ni a tea tra lnego oraz filmu (reżyser, aktor, scenograf, charakteryzator,

scenarzysta, kostiumolog)

85

zauważa najważniejsze związki między dziełem literackim a innym tekstem kultury

wspólnie z innymi dokonuje przekładu intersemiotycznego tekstów kultury i interpretacji zjawisk społecznych w ramach różnych projektów

grupowych

wie, czym jest aforyzm i anegdota

z pomocą nauczyciela wskazuje w cudzej wypowiedzi (w tym literackiej) elementy retoryki: powtórzenia, pytania retoryczne, apostrofy,

wyliczenia, wykrzyknienia

identyfikuje styl oficjalny, nieoficjalny (potoczny), urzędowy (mówiony i pisany) i artystyczny

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

pisze na temat, s t ar a si ę z a c h o w a ć popr a wn o ś ć j ę z y k o w ą , or t ogra fi c zn ą i i nt e rp un k cyj n ą t eks tu

zna najważniejsze zasady interpunkcji zdania pojedynczego, złożonego i wielokrotnie złożonego, stara się je stosować w praktyce, popełnione

błędy nie uniemożliwiają zrozumienia całości tekstu,

ukła da teks t o trójdzie lne j k om pozycji z uwzględnieniem akapitów, stosuje cytat

s tar a si ę o es te tyczny zapi s wypo wied zi

sporządza w różnych formach notatkę dotyczącą wysłuchanej wypowiedzi

redaguje zrozumiałe ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, pozdrowienia, życzenia, gratulacje, dedykację, uwzględniając w nich

najważniejsze, niezbędne elementy oraz właściwy zapis graficzny

tworzy plan dłuższej wypowiedzi

formułuje treść sms-a , e-maila, starając się o ich poprawny zapis ortograficzny, dodaje komentarz do przeczytanej informacji elektronicznej

s t res z c z a, skraca tekst (w tym tekst popularnonaukowy), poprawnie przytaczając większość zagadnień

pisze schematyczny opis, charakterystykę, sprawozdanie, list nieoficjalny i oficjalny

tworzy krótką wypowiedź o charakterze argumentacyjnym

w rozprawce z pomocą nauczyciela formułuje tezę, hipotezę oraz argumenty, odróżnia przykład od argumentu, wnioskuje, stara się stosować

właściwe rozprawce słownictwo

86

pisze proste opowia da nie odtwórcze i twórcze ; wie, jak umieścić dialog w tekście

stosuje narrację pierwszo- i trzecioosobową

opisuje i charakteryzuje siebie, posta ci rze czywiste i fi k cyjne, porównuje wybrane cechy bohaterów literackich i rzeczywistych

pisze swój życiorys, CV, a z pomocą nauczyciela podanie i list motywacyjny we własnej sprawie

przygotowuje prosty wywiad, zachowując jego układ (pytania – odpowiedzi)

opis uje e leme nty dzieł a ma la rsk ieg o, grafiki, plakatu, rzeźby, fotografii, wykorzystuje w nich z pomocą nauczyciela podane konteksty

wspólnie z innymi uczniami pisze scenariusz na podstawie dzieła literackiego lub twórczy, zapisuje w nim dialogi

pisze prostą, schematyczną recenzję książki/filmu/przedstawienia

mówi na temat

wy r a ż a s w oje z d a n ie i umie je krótko, ale logicznie uzasadnić

w tekstach mówionych zachowuje poprawność akcentowania wyrazów i zdań, dba o poprawną wymowę, nie popełnia wielu rażących błędów

językowych, jego wypowiedź jest komunikatywna

wygłasza krótki monolog, podejmuje próbę wygłaszania przemówienia oraz prób y uczes tnicze nia w dysk us ji

wygłas za z pamię ci teks t poe tycki

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

zna podstawowe zasady ortograficzne (u, ó, ż, rz, ch, h, om, on, em, en, ą, ę, pisownia przedrostków, wielka i mała litera, zasady dotyczące

pisowni zakończeń wyrazów, oznaczenia miękkości spółgłosek) i najważniejsze wyjątki od nich, stara się stosować je

w praktyce, w razie problemów korzysta ze słownika ortograficznego

wie, czym jest błąd językowy, stara się stosować podstawowe zasady poprawności językowej, a w razie wątpliwości korzysta ze słowników,

przede wszystkim słownika języka polskiego, słownika poprawnej polszczyzny oraz słownika frazeologicznego

ma podstawową wiedzę (stosuje ją w praktyce samodzielnie lub z niewielką pomocą) z zakresu gramatyki języka polskiego:

– fon e t yki – zn a ró ż nicę mi ę d z y głoską a l it e r ą ; ro z ró ż nia sam ogłoski i spół gł o ski , gł o sk i d źw ię c zn e , bezdźwięczne (np. w parach p-b, t-d

itd.), ustne, nosowe, twarde i miękkie; wie, na czym polega zjawisko upodobnień pod względem dźwięczności i uproszczeń grup 87

spółgłoskowych, utraty dźwięczności w wygłosie, dostrzega rozbieżności między mową a pismem,

– sł o w o tw ór s tw a i sł o wn ic tw a – w i e , czy m są wyraz podstawowy i pochodny, podstawa słowotwórcza, formant, rdzeń, rod z i n a wy r a z ó w i

rozpoznaje je na przykładach omawianych na lekcji , ro zu m ie ró żn icę m i ę d z y wy r a z e m po k r e wny m a b l i sk o zn a c zny m, dostrzega

zróżnicowanie formantów pod względem ich funkcji, rozumie różnicę między realnym a słowotwórczym znaczeniem wyrazów, odróżnia

typy wyrazów złożonych, zna typy skrótów i skrótowców oraz stosuje zasady interpunkcji w ich zapisie, zna i rozumie znaczenie wybranych

p r z y sł ów, po w i e d z e ń , fr a z e o lo g i z m ów itp., z pomocą nauczyciela odróżnia synonimy, antonimy, homonimy, rozpoznaje wyrazy rodzime i

zapożyczone, zna pojęcia treść i zakres wyrazu, język ogólnonarodowy, gwara, dialekt,

– fl ek sji – rozpoznaje na typowych przykładach części mowy: odmienne – rzeczownik (z podziałem na osobowy, nieosobowy, żywotny,

nieżywotny, pospolity, własny), czasownik (dokonany, niedokonany, czasownik w stronie czynnej, biernej i zwrotnej), przymiotnik,

liczebnik (i jego rodzaje), potrafi je odmieniać, w wyrazach oddziela temat od końcówki; rozpoznaje na typowych przykładach

nieodmienne części mowy – przysłówek (w tym odprzymiotnikowy), samodzielne i niesamodzielne (spójnik, partykuła, przyimek), stara

się stosować wiedzę o częściach mowy w poprawnym zapisie: głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, przyimków , zakończeń

czasowników, partykuły nie i -by z różnymi częściami mowy, zna imiesłowy, z pomocą nauczyciela wyjaśnia zasady ich tworzenia i

odmiany,

– s kł a dni – rozpoznaje na typowych przykładach części zdania: podmiot, orzeczenie, przydawkę, dopełnienie, okolicznik, rozpoznaje związki

wyrazów w zdaniu pojedynczym, a także zależności między zdaniami składowymi w zdaniu złożonym, przy pomocy nauczyciela wskazuje

człon nadrzędny i podrzędny, wykorzystuje wiedzę o budowie wypowiedzenia pojedynczego i złożonego w przekształcaniu zdań

pojedynczych na złożone i odwrotnie oraz wypowiedzeń z imiesłowowym równoważnikiem zdania na zdanie złożone i odwrotnie,

rozpoznaje zdania bezpodmiotowe, dokonuje przekształceń z mowy zależnej na niezależną i odwrotnie, sporządza wykresy typowych zdań

pojedynczych, złożonych i wielokrotnie złożonych, wyodrębnia zdania składowe w typowych zdaniach złożonych i wielokrotnie

złożonych, potrafi wymienić i określić na łatwych przykładach rodzaje zdań pojedynczych (rozwinięte i nierozwinięte, oznajmujące,

rozkazujące, pytające, wykrzyknikowe), złożonych (współrzędnie i podrzędnie), odróżnia zdania, uwzględniając cel wypowiedzi:

oznajmujące, pytające i rozkazujące, stosuje je w swoich wypowiedziach

zna i próbuje stosować normy językowe i zasady grzecznościowe odpowiednie dla wypowiedzi publicznych

wie, czym są manipulacja i prowokacja językowa

88

zna językowe sposoby osiągania porozumienia, intuicyjnie je stosuje

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dopuszczającą oraz:

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

świadomie uczestniczy w sytuacji komunikacyjnej przez uważne słuchanie wypowiedzi innych jej uczestników, rozumie większość

wypowiedzi, reaguje na wypowiedzi kolegów i nauczyciela, m.in. prosi o ich powtórzenie, wyjaśnienie

określa tematykę wysłuchanego utworu, ocenia wartość wysłuchanego tekstu, wybiera z wysłuchanego tekstu potrzebne informacje

rozróżnia teksty o charakterze informacyjnym i perswazyjnym

podejmuje próby rozpoznania intencji nadawcy wysłuchanego utworu, w tym aluzję, sugestię, manipulację

rozpoznaje w typowych tekstach i sytuacjach komizm, kpinę i ironię jako wyraz intencji wypowiedzi

CZYTANIE UTWORÓW LITERACKICH I ODBIÓR TEKSTÓW KULTURY

podejmuje próby samodzielnego odczytania różnych tekstów współczesnych i dawnych na poziomie przenośnym, podejmuje próby

odczytania ich w różnych kontekstach

rozumie znaczenie archaizmów i wyrazów należących do gwar obecnych w tekstach literackich lub odszukuje ich znaczenie w

przypisach

odczytuje tekst literacki i inne dzieła sztuki (np. obraz, rzeźbę, grafikę, fotografię) na poziomie dosłownym i przenośnym, przy niewielkiej

pomocy określa temat utworu i poruszony problem, odnosi się do najważniejszych kontekstów, np. biograficznego, historycznego,

kulturowego

zauważa i rozumie podstawowe emocje oraz argumenty zawarte w wypowiedziach, a także tezę, argumenty i przykłady w wypowiedzi

89

samodzielnie wskazuje najważniejsze informacje zawarte w tekście, przytacza opinie

odróżnia opinię od faktu, fikcję od kłamstwa oraz fikcję od rzeczywistości, rozumie znaczenie terminów realizm i fantastyka

dostrzega w analizowanym tekście perswazję, sugestię, ironię i nieskomplikowane aluzje

wskazuje elementy tragizmu i komizmu w dziele literackim, rozumie sytuację, w jakiej znajdują się bohaterowie

identyfikuje nadawcę i adresata wypowiedzi i określa ich główne cechy

dostrzega i omawia główne motywy postępowania bohaterów

identyfikuje w tekście poetyckim cechy liryki

rozróżnia takie gatunki liryczne, jak pieśń, hymn, sonet, tren, fraszka

charakteryzuje osobę mówiącą w wierszu i bohatera wiersza, nie utożsamia ich z autorem

wskazuje środki wyrazu artystycznego wypowiedzi: neologizm, prozaizm, eufemizm, inwokację, pytanie retoryczne, apostrofę, anaforę,

porównanie, porównanie homeryckie, archaizację, kolokwializm

wyodrębnia w tekście obrazy poetyckie i omawia sposób obrazowania

odróżnia cechy gatunkowe noweli, powieści (i jej gatunków), opowiadania, legendy, baśni, przypowieści (paraboli), mitu, bajki, pamiętnika,

dziennika, fantasy, epopei

identyfikuje elementy świata przedstawionego w utworze

omawia fabułę, odróżnia fabułę utworu od akcji

analizuje funkcję podtytułu, motta, puenty, punktu kulminacyjnego w utworach

omawia i analizuje elementy komiksu, piosenki

określa rodzaj narracji w tekście (pierwszoosobowa, trzecioosobowa)

wyodrębnia w tekście epickim fragmenty opowiadania i opisu

rozpoznaje cechy dramatu jako rodzaju literackiego w tekście, stosuje w praktyce słownictwo dotyczące dramatu: akt, scena, tekst główny,

didaskalia, monolog (w tym monolog wewnętrzny) i dialog, zna najważniejsze cechy tragedii komedii i dramatu właściwego, potrafi

zakwalifikować typowe utwory dramatyczne do poszczególnych rodzajów dramatu

czyta z podziałem na role i ze zrozumieniem dialogi ze scenariuszy, rozumie budowę i treść dramatu

90

podaje przykłady utworów należących do literatury dydaktycznej, wymienia cechy bajki

wskazuje w balladzie i satyrze elementy typowe dla różnych rodzajów literackich

wyszukuje informacje w tekście popularnonaukowym, naukowym, publicystycznym, indeksie i przypisach, wykorzystuje do pracy spis treści

wyszukuje i zapisuje cytaty z poszanowaniem praw autorskich, sporządza prosty przypis

wymienia i rozpoznaje gatunki dziennikarskie: wywiad, felieton, artykuł, reportaż

analizuje proste symbole i alegorie występujące w poznanych tekstach kultury

rozpoznaje adaptację filmową i teatralną, wie, czym się one różnią od oryginalnego tekstu

określa rolę osób uczestniczących w procesie powstawania przedstawienia teatralnego oraz filmu (reżyser, aktor, scenograf, charakteryzator,

scenarzysta, producent, operator, dźwiękowiec, rekwizytor, inspicjent, sufler, statysta, oświetleniowiec, kostiumolog)

dostrzega związki między dziełem literackim a innym tekstem kultury (np. obrazem, plakatem, dziełem muzycznym, rzeźbą)

wspólnie z innymi lub samodzielnie dokonuje przekładu intersemiotycznego tekstów kultury i interpretacji wybranych zjawisk społecznych

oraz prezentuje je w ramach różnych projektów grupowych

rozpoznaje aforyzm i anegdotę

w cudzej wypowiedzi (w tym literackiej) zauważa elementy retoryki: powtórzenia, pytania retoryczne, apostrofy wyliczenia,

wykrzyknienia

rozpoznaje językowe i pozajęzykowe środki perswazji, np. w reklamie prasowej

dostrzega funkcje środków pozajęzykowych w sztuce teatralnej i filmie

rozpoznaje na typowych przykładach styl oficjalny, nieoficjalny (potoczny), urzędowy (mówiony i pisany) i artystyczny

potrafi nazwać, pejzaż, portret, scenę rodzajową, martwą naturę

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

pisze na temat, starając się zachować przejrzystą kompozycję logicznej i spójnej wypowiedzi, pisze teksty zrozumiałe i klarowne, wyraża

opinię i podaje argumenty na poparcie własnego stanowiska 91

wykazuje dbałość o poprawność językową, stylistyczną, ortograficzną i interpunkcyjną tekstu, zna najważniejsze zasady interpunkcji zdania

pojedynczego, złożonego i wielokrotnie złożonego, stara się je stosować w praktyce

układa tekst o trójdzielnej kompozycji, stosuje akapity, dba o spójne nawiązania między poszczególnymi częściami wypowiedzi

wykazuje dbałość o estetykę zapisu

sporządza w różnych formach notatkę dotyczącą treści przeczytanego tekstu

redaguje ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, pozdrowienia, życzenia, gratulacje, dedykację, uwzględniając w nich z reguły wszystkie

elementy i właściwy zapis graficzny

tworzy plan ramowy i szczegółowy dłuższej wypowiedzi

formułuje treść sms-a, e-maila, stosując poprawny zapis ortograficzny, dodaje poprawny komentarz do przeczytanej informacji elektronicznej

streszcza, skraca, parafrazuje tekst (w tym tekst naukowy i popularnonaukowy), poprawnie i samodzielnie przytaczając większość zagadnień

pisze opis, charakterystykę, sprawozdanie, list nieoficjalny i oficjalny, zgodnie z cechami gatunkowymi tekstów

tworzy krótką wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, w rozprawce formułuje tezę, hipotezę oraz argumenty, dobiera przykłady do

argumentów, podejmuje próbę wnioskowania, stosuje właściwe rozprawce słownictwo, rozróżnia rozprawkę z tezą od rozprawki z hipotezą

pisze opowiadanie odtwórcze i twórcze; umieszcza dialog w tekście

stosuje, w zależności od potrzeb tworzonego przez niego tekstu, narrację pierwszo- lub trzecioosobową

w tekstach własnych wykorzystuje różne formy wypowiedzi, w tym opis sytuacji, opis przeżyć, charakterystykę

opisuje i charakteryzuje siebie, postaci rzeczywiste i fikcyjne, porównuje najważniejsze cechy bohaterów literackich i rzeczywistych

samodzielnie pisze swój życiorys, CV, podanie i list motywacyjny we własnej sprawie

przeprowadza i zapisuje wywiad, stosuje właściwy zapis graficzny

opisuje dzieło malarskie, grafikę, plakat, rzeźbę, fotografię z odniesieniem do odpowiednich kontekstów; odczytuje wybrane sensy

przenośne w różnych tekstach kultury

pisze prosty scenariusz na podstawie dzieła literackiego lub twórczy, zapisuje w nim dialogi i didaskalia

pisze schematyczną recenzję książki/filmu/przedstawienia, uwzględniając w niej swoją opinię

płynnie mówi na podany temat, starając się zachować zasady poprawności językowej i stylistycznej

92

wyraża swoje zdanie i umie je logicznie uzasadnić, odnosi się do cudzych poglądów i poznanych idei

zna zasady poprawnej wymowy oraz norm dotyczących akcentowania wyrazów i zdań, zna wyjątki w akcentowaniu wyrazów

wygłasza poprawny monolog, krótkie przemówienie, stara się uczestniczyć w dyskusji

uczestniczy w dyskusji zgodnie z zasadami kultury

rozróżnia środki językowe w zależności od adresata wypowiedzi w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach mówienia

zna i stosuje językowe sposoby osiągania porozumienia, stosuje zasady etykiety językowej i przestrzega zasad etyki mowy

dostrzega zjawisko brutalności słownej, kłamstwo i manipulację

recytuje z pamięci tekst poetycki, podejmuje próbę interpretacji głosowej z uwzględnieniem tematu i wyrażanych emocji

uczestniczy w omówieniu recytacji własnej, koleżanek i kolegów

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

zna zasady ortograficzne (u, ó, ż, rz, ch, h, om, on, em, en, ą, ę, pisownia przedrostków, wielka i małą litera, zasady dotyczące pisowni

zakończeń wyrazów, oznaczenia miękkości głosek) i wyjątki od nich, stosuje je w praktyce, w razie problemów korzysta ze słownika

ortograficznego

dostrzega większość błędów językowych, korzysta z różnych źródeł, by je skorygować

stosuje w tworzonych tekstach podstawową wiedzę językową z zakresu fonetyki, słowotwórstwa, fleksji i składni

ma podstawową wiedzę i stosuje ją w praktyce na typowych przykładach z zakresu:

– fonetyki – zna różnicę między głoską a literą; rozróżnia samogłoski i spółgłoski, głoski dźwięczne, bezdźwięczne, ustne, nosowe,

twarde i miękkie; wskazuje upodobnienia pod względem dźwięczności i uproszczenia grup spółgłoskowych, utratę dźwięczności w

wygłosie w poznanych przykładach, dostrzega rozbieżności między mową a pismem i zgodnie z tym zapisuje wyrazy, w których

rozbieżności te występują,

– słowotwórstwa i słownictwa – wie, czym są wyraz podstawowy i pochodny, podstawa słowotwórcza, formant, rdzeń, rodzina wyrazów

i rozpoznaje je na typowych przykładach; rozumie różnicę między wyrazem pokrewnym

a bliskoznacznym, dostrzega zróżnicowanie formantów pod względem ich funkcji, rozumie różnicę między realnym a słowotwórczym 93

znaczeniem wyrazów, odróżnia typy wyrazów złożonych, zna typy skrótów i skrótowców i stosuje zasady interpunkcji w ich zapisie,

stosuje w swoich wypowiedziach przysłowia, powiedzenia, frazeologizmy itp., potrafi podać przykłady synonimów, homonimów,

antonimów, wskazuje wyrazy rodzime i zapożyczone; rozumie różnice między treścią a zakresem wyrazu, w parze wyrazów potrafi

wskazać wyraz o bogatszej treści i mniejszym zakresie, a także o uboższej treści i większym zakresie, wyjaśnia pojęcia: język

ogólnonarodowy, gwara, dialekt,

– fleksji – rozpoznaje części mowy: odmienne – rzeczownik (z podziałem na osobowy, nieosobowy, żywotny, nieżywotny, pospolity,

własny), czasownik (dokonany, niedokonany, czasownik w stronie czynnej, biernej i zwrotnej), przymiotnik, liczebnik (i jego rodzaje),

potrafi je odmieniać, oddziela temat od końcówki w wyrazach, w których występują oboczności; rozpoznaje nieodmienne części mowy

– przysłówek (w tym odprzymiotnikowy), samodzielne i niesamodzielne (spójnik, partykuła, przyimek), stara się stosować wiedzę

o częściach mowy w poprawnym zapisie: głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, przyimków, zakończeń czasowników, partykuły nie i

-by z różnymi częściami mowy, rozpoznaje imiesłowy, zna zasady ich tworzenia i odmiany,

– składni – rozpoznaje części zdania: podmiot, orzeczenie, przydawkę, dopełnienie, okolicznik, rozpoznaje związki wyrazów w zdaniu

pojedynczym, a także zależności między zdaniami składowymi w zdaniu złożonym, wskazuje człon nadrzędny

i podrzędny, wykorzystuje wiedzę o budowie wypowiedzenia pojedynczego i złożonego w przekształcaniu zdań pojedynczych na złożone

i odwrotnie oraz wypowiedzeń z imiesłowowym równoważnikiem zdania na zdanie złożone

i odwrotnie, dokonuje przekształceń z mowy zależnej na niezależną i odwrotnie, sporządza wykresy zdań pojedynczych, złożonych i

wielokrotnie złożonych, wyodrębnia zdania składowe w typowych zdaniach złożonych i wielokrotnie złożonych, potrafi wymienić i

określić na typowych przykładach typy zdań pojedynczych (rozwinięte i nierozwinięte, oznajmujące, rozkazujące, pytające,

wykrzyknikowe), złożonych (współrzędnie i podrzędnie), w swoich wypowiedziach stosuje zdania, uwzględniając cel wypowiedzi:

oznajmujące, pytające i rozkazujące

zna i stosuje znane mu normy językowe i zasady grzecznościowe odpowiednie dla wypowiedzi publicznych

rozpoznaje i analizuje wybrane przykłady manipulacji i prowokacji językowej

zna i świadomie stosuje językowe sposoby osiągania porozumienia

94

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dostateczną oraz:

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

uważnie słucha i rozumie wypowiedzi kolegów i nauczyciela, żywo reaguje na wypowiedzi kolegów i nauczyciela, m.in. prosi o ich

powtórzenie, uzupełnienie, wyjaśnienie

słucha nagrań recytacji utworów poetyckich i prozatorskich oraz dostrzega środki wyrazu artystycznego tekstu

wskazuje w tekstach treści informacyjne i perswazyjne

analizuje i rozpoznaje intencję nadawcy wysłuchanego utworu, w tym aluzję, sugestię, manipulację

rozpoznaje komizm, kpinę i ironię jako wyraz intencji wypowiedzi

CZYTANIE TEKSTÓW PISANYCH I ODBIÓR INNYCH TEKSTÓW KULTURY

samodzielnie odczytuje większość tekstów współczesnych i dawnych na poziomie przenośnym, a w ich odczytaniu odnosi się do różnych

kontekstów czyta płynnie, stosując się do zasad poprawnej interpunkcji, akcentowania i intonacji

rozumie znaczenie archaizmów i wyrazów należących do gwar obecnych w tekstach literackich, odszukuje ich znaczenie w

przypisach

interpretuje tekst literacki i inne dzieła sztuki (np. obraz, rzeźbę, grafikę, fotografię) na poziomie dosłownym i przenośnym, określa temat

utworu i różnorakie poruszone w nim problemy, interpretuje tytuł utworu, odnosi się do najważniejszych kontekstów, np. biograficznego,

historycznego, kulturowego

rozumie i omawia podstawowe emocje oraz argumenty zawarte w wypowiedziach, a także tezę, argumenty i przykłady w wypowiedzi

odczytuje informacje zawarte w tekście, przytacza i sensownie komentuje opinie

odróżnia opinię od faktu, fikcję od kłamstwa, fikcję od rzeczywistości w tekstach literackich i dziennikarskich, stosuje te rozróżnienia w

praktyce, płynnie stosuje terminy: realizm i fantastyka

95

analizuje w tekście manipulację, perswazję, sugestię, ironię, aluzję, nazywa je

omawia elementy tragizmu i komizmu w dziele literackim, rozumie sytuację, w jakiej się znajdują bohaterowie

charakteryzuje nadawcę i adresata wypowiedzi

dostrzega i wyjaśnia motywy postępowania bohaterów, ocenia ich zachowania i postawy w odniesieniu do ogólnie przyjętych zasad

moralnych

omawia w tekście poetyckim cechy liryki

identyfikuje utwory należące do takich gatunków lirycznych, jak pieśń, hymn, tren, sonet, fraszka; wskazuje ich cechy

charakteryzuje osobę mówiącą w wierszu i bohatera wiersza (jej sytuację, uczucia i stany), nie utożsamiając ich z autorem

przytacza środki wyrazu artystycznego wypowiedzi: neologizm, prozaizm, eufemizm, inwokację, pytanie retoryczne, apostrofę, anaforę,

porównanie, porównanie homeryckie, archaizację, kolokwializm, określa ich funkcje w tekście

podejmuje próby interpretacji obrazów poetyckich

odróżnia i omawia cechy gatunkowe noweli, powieści (i jej gatunków), opowiadania, legendy, baśni, przypowieści (paraboli), mitu, bajki,

pamiętnika, dziennika, epopei

przedstawia i analizuje elementy świata przedstawionego w utworze, omawia ich funkcję w konstrukcji utworu

omawia wpływ rodzaju narracji na kształt utworu

w komiksach, piosenkach i innych tekstach kultury popularnej znajduje nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych

wyodrębnia w tekście epickim fragmenty np. charakterystyki pośredniej i bezpośredniej, opisu przeżyć, tekstów użytkowych

wymienia cechy dramatu jako rodzaju literackiego, stosuje w praktyce słownictwo dotyczące dramatu: akt, scena, tekst główny, didaskalia,

monolog (w tym monolog wewnętrzny) i dialog, zna cechy tragedii komedii i dramatu właściwego, potrafi zakwalifikować utwory

dramatyczne do poszczególnych rodzajów dramatu

96

interpretuje głosowo dialogi ze scenariuszy, rozumie budowę i treść dramatu

omawia cechy literatury dydaktycznej, wymienia cechy bajki

omawia w balladzie i satyrze elementy typowe dla różnych rodzajów literackich

wyszukuje informacje w tekście popularnonaukowym, naukowym, publicystycznym, indeksie i przypisach

wykorzystuje do pracy spis treści, wyszukuje i zapisuje cytaty z poszanowaniem praw autorskich, sporządza przypis, wyszukuje i porównuje

informacje w różnych tekstach, m.in. popularnonaukowych i naukowych

dostrzega różnice stylu i intencji między tekstem literackim, naukowym i popularnonaukowym, wyszukuje w nich potrzebne informacje

wymienia i rozpoznaje gatunki dziennikarskie: wywiad, felieton, artykuł, reportaż, podaje cechy tych gatunków, uzasadnia przynależność

tekstu prasowego do publicystyki

analizuje i podejmuje próby odczytania symboli i alegorii występujących w poznanych tekstach kultury

ocenia adaptację filmową i teatralną, muzyczną i inne; krytycznie wypowiada się na jej temat, odwołując się do jej struktury i treści

analizuje związki między dziełem literackim a innym tekstem kultury (np. obrazem, plakatem, dziełem muzycznym, rzeźbą)

samodzielnie dokonuje przekładu intersemiotycznego tekstów kultury i interpretacji wybranych zjawisk społecznych oraz prezentuje je w

ramach różnych projektów grupowych

interpretuje aforyzm i anegdotę

w cudzej wypowiedzi (w tym literackiej) zauważa elementy retoryki: powtórzenia, pytania retoryczne, apostrofy wyliczenia,

wykrzyknienia; analizuje wybrane z nich

analizuje i omawia językowe i pozajęzykowe środki perswazji, np. w reklamie

analizuje funkcje środków pozajęzykowych w sztuce teatralnej i filmie

wyróżnia w tekście cechy stylu oficjalnego, nieoficjalnego (potocznego), urzędowego (mówionego i pisanego) i artystycznego

interpretuje pejzaż, portret, scenę rodzajową, martwą naturę; wie, czym się różnią, dostrzega ważne elementy i wybrane konteksty dzieła

97

malarskiego

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

pisze na temat, stosując przejrzystą kompozycję logicznej wypowiedzi, polemizuje ze stanowiskiem innych, formułuje rzeczowe argumenty

poparte przykładami

zachowuje poprawność językową, stylistyczną, ortograficzną i interpunkcyjną tworzonego tekstu, stosuje najważniejsze zasady interpunkcji

zdania pojedynczego, złożonego i wielokrotnie złożonego, pisze przeważnie teksty wyczerpujące temat, zrozumiałe, klarowne

układa tekst o trójdzielnej kompozycji z uwzględnieniem akapitów, stosuje cytat i potrafi go wprowadzić do tekstu, pamiętając o cudzysłowie

oraz nawiązaniu, dba o spójne nawiązania między poszczególnymi częściami wypowiedzi, w tym w przemówieniu

zachowuje estetykę zapisu

dobiera formę notatki dotyczącej wysłuchanej wypowiedzi do własnych potrzeb

redaguje poprawne ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, pozdrowienia, życzenia, gratulacje, dedykację, apel, uwzględniając w nich

wszystkie elementy i właściwy zapis graficzny

tworzy plan ramowy i szczegółowy dłuższej wypowiedzi, uwzględniając w nim najważniejsze zagadnienia, zgodnie z funkcją tworzonego

tekstu

formułuje treść sms-a, e-maila, stosując poprawny zapis ortograficzny; dodaje poprawny komentarz do przeczytanej informacji elektronicznej

streszcza, skraca, parafrazuje tekst (w tym tekst naukowy i popularnonaukowy), poprawnie i samodzielnie przytaczając większość zagadnień,

zgodnie z funkcją skracanego czy przekształcanego tekstu

pisze poprawne opis, charakterystykę, sprawozdanie, list nieoficjalny i oficjalny, dziennik, pamiętnik, zgodnie z cechami gatunkowymi

tekstów i funkcją tekstu

tworzy wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, w rozprawce formułuje tezę, hipotezę oraz argumenty, samodzielnie podaje przykłady

do argumentów, wnioskuje, stosuje właściwe rozprawce słownictwo

w opowiadaniu odtwórczym i twórczym stosuje elementy charakterystyki pośredniej, wprowadza realia epoki w tekście odwołującym się do

minionych epok

98

stosuje, w zależności od potrzeb tworzonego przez niego tekstu, narrację pierwszo- lub trzecioosobową

w tekstach własnych swobodnie wykorzystuje różne formy wypowiedzi, w tym opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, mowę zależną i

niezależną w celu dynamizowania akcji i charakteryzowania bohatera

opisuje i charakteryzuje siebie, postaci rzeczywiste i fikcyjne, porównuje cechy bohaterów literackich i rzeczywistych

posługuje się stylem urzędowym, samodzielnie pisze swój życiorys, CV, podanie i list motywacyjny

przeprowadza i zapisuje wywiad, stosuje w nim właściwy zapis graficzny, stara się formułować ciekawe pytania, wykorzystuje zdobytą z

różnych źródeł wiedzę na temat podjęty w rozmowie

opisuje dzieło malarskie, grafikę, plakat, rzeźbę, fotografię z odniesieniem do odpowiednich kontekstów; odczytuje sensy przenośne w

wybranych tekstach kultury, podejmuje próbę interpretacji tekstu kultury, np. obrazu, plakatu, grafiki

pisze scenariusz na podstawie dzieła literackiego lub twórczy, zapisuje w nim dialogi i didaskalia

pisze recenzję książki/filmu/przedstawienia, uwzględniając w niej swoją opinię oraz podstawowe słownictwo związane z dziedziną

recenzowanego zjawiska

wyraża swoje zdanie i umie je logicznie uzasadnić, odnosi się do cudzych poglądów i poznanych idei

stosuje się do zasad poprawnej wymowy oraz norm dotyczących akcentowania wyrazów i zdań, zna i stosuje wyjątki w akcentowaniu

wyrazów

wygłasza poprawny monolog, przemówienie, aktywnie uczestniczy w dyskusji

prezentuje w dyskusji swoje stanowisko, rozwija je odpowiednio dobranymi argumentami, świadome stosuje retoryczne środki wyrazu

uczestniczy w dyskusji zgodnie z zasadami kultury, logicznie formułuje argumenty

potrafi zastosować środki językowe w zależności od adresata wypowiedzi w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach mówienia

zna i stosuje językowe sposoby osiągania porozumienia, zasady etykiety językowej i przestrzega zasad etyki mowy

reaguje z zachowaniem zasad kultury na zjawisko brutalności słownej, kłamstwo i manipulację

recytuje z pamięci tekst poetycki, interpretując go z uwzględnieniem tematu i wyrażanych emocji

ocenia recytację własną, koleżanek i kolegów i przedstawia uzasadnienie swojej oceny

99

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

sprawnie stosuje w praktyce zasady ortograficzne (u, ó, ż, rz, ch, h, om, on, em, en, ą, ę, pisownia przedrostków, wielka i mała litera, zasady

dotyczące pisowni zakończeń wyrazów, oznaczenia miękkości głosek), w razie wątpliwości korzysta ze słownika ortograficznego

koryguje błędy językowe w tworzonym przez siebie tekście, analizuje i porównuje przy tym wiedzę z różnych źródeł informacji

analizuje elementy językowe w tekstach kultury (np. w reklamach, plakacie, piosence), wykorzystując wiedzę o języku w zakresie fonetyki,

słowotwórstwa, fleksji i składni

ma wiedzę, którą stosuje w praktyce, z zakresu:

– fonetyki – zna różnicę między głoską a literą; rozróżnia samogłoski i spółgłoski, głoski dźwięczne, bezdźwięczne, ustne, nosowe, twarde,

miękkie; wskazuje upodobnienia pod względem dźwięczności i uproszczenia grup spółgłoskowych, zjawiska utraty dźwięczności w

wygłosie, dostrzega rozbieżności między mową a pismem i zgodnie z tym zapisuje wyrazy, w których te rozbieżności występują,

– słowotwórstwa i słownictwa – rozpoznaje wyraz podstawowy i pochodny, podstawę słowotwórczą, formant, rdzeń, tworzy rodzinę

wyrazów; odróżnia wyraz pokrewny od bliskoznacznego, stosuje poprawnie formanty do tworzenia wyrazów pochodnych, umie je

nazwać, rozpoznaje wyrazy złożone słowotwórczo, wskazuje różnicę między realnym a słowotwórczym znaczeniem wyrazów; zna typy

skrótów i skrótowców

i stosuje zasady interpunkcji w ich zapisie, świadomie stosuje w swoich wypowiedziach popularne przysłowia, powiedzenia,

frazeologizmy we właściwym kontekście itp., rozróżnia synonimy, homonimy, antonimy, wskazuje wyrazy rodzime

i zapożyczone; wyjaśnia różnice między treścią a zakresem wyrazu, różnicuje wyrazy ze względu na ich treść i zakres, odróżnia

język ogólnonarodowy od gwary i dialektu,

– fleksji – nazywa i odmienia odmienne części mowy: rzeczownik (z podziałem na osobowy, nieosobowy, żywotny, nieżywotny,

pospolity, własny), czasownik (dokonany, niedokonany, czasownik w stronie czynnej, biernej i zwrotnej), przymiotnik, liczebnik (i jego

rodzaje); oddziela temat od końcówki, także w wyrazach, w których występują oboczności; nazywa nieodmienne części mowy:

przysłówek (w tym odprzymiotnikowy), samodzielne i niesamodzielne (spójnik, partykuła, przyimek, wykrzyknik); stosuje wiedzę o

częściach mowy w poprawnym zapisie: głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, przyimków, zakończeń czasowników, partykuły nie i -

by z różnymi częściami mowy; tworzy i odmienia imiesłowy,

100

– składni – rozpoznaje i nazywa części zdania: podmiot (i jego rodzaje: gramatyczny, logiczny, szeregowy i domyślny), orzeczenie

(odróżnia orzeczenie czasownikowe od imiennego), przydawkę, dopełnienie, okolicznik (czasu, miejsca, sposobu, przyczyny, celu);

nazywa związki wyrazów w zdaniu pojedynczym (w tym rozpoznaje wyraz nadrzędny i podrzędny), a także zależności między zdaniami

składowymi w zdaniu złożonym, wskazuje człon nadrzędny i podrzędny; wykorzystuje wiedzę o budowie wypowiedzenia pojedynczego

i złożonego w przekształcaniu zdań pojedynczych na złożone i odwrotnie oraz wypowiedzeń z imiesłowowym równoważnikiem zdania

na zdanie złożone i odwrotnie; dokonuje przekształceń z mowy zależnej na niezależną

i odwrotnie, sporządza wykresy zdań pojedynczych, złożonych i wielokrotnie złożonych, wyodrębnia zdania składowe w zdaniach

złożonych i wielokrotnie złożonych, potrafi określić typy zdań pojedynczych (rozwinięte i nierozwinięte, oznajmujące, rozkazujące,

pytające, wykrzyknikowe), złożonych (współrzędnie i podrzędnie), a także rozpoznać rodzaje zdań złożonych współrzędnie (łącznie,

rozłącznie, przeciwstawnie i wynikowo) i podrzędnie (przydawkowe, dopełnieniowe, okolicznikowe, podmiotowe i orzecznikowe); w

swoich wypowiedziach stosuje zdania, uwzględniając cel wypowiedzi: oznajmujące, pytające i rozkazujące

świadomie stosuje znane mu normy językowe i zasady grzecznościowe odpowiednie dla wypowiedzi publicznych

analizuje przykłady manipulacji i prowokacji językowej, nie poddaje się im

zna językowe sposoby osiągania porozumienia, świadomie je stosuje

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę dobrą oraz:

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

aktywnie słucha i rozumie wypowiedzi kolegów i nauczyciela jako uczestnik różnych sytuacji mówienia w czasie zajęć lekcyjnych,

analizuje treść i kompozycję wypowiedzi innych, poprawność językową i stylistyczną

słucha nagrań recytacji utworów poetyckich i prozatorskich oraz ocenia zabiegi związane z prezentacją walorów artystycznych tekstu

interpretuje wysłuchany tekst, uwzględniając intencję jego nadawcy, w tym aluzję, sugestię, manipulację

101

analizuje i omawia w wysłuchanych utworach elementy komizmu, kpiny i ironii jako wyraz intencji wypowiedzi

CZYTANIE TEKSTÓW PISANYCH I ODBIÓR INNYCH TEKSTÓW KULTURY

samodzielnie odczytuje teksty współczesne i dawne na poziomie przenośnym

i symbolicznym, interpretuje je w różnych kontekstach, czyta płynnie, stosując się do zasad poprawnej interpunkcji, akcentowania i intonacji

oraz uwzględnia budowę wersyfikacyjną, a także organizację rytmiczną utworu poetyckiego

rozumie znaczenie archaizmów i wyrazów należących do gwar obecnych w tekstach literackich, odszukuje ich znaczenie w

przypisach lub innych źródłach, odróżnia archaizm od archaizacji

analizuje tekst literacki i inne dzieła sztuki (np. obraz, rzeźbę, grafikę) na poziomie dosłownym, przenośnym i symbolicznym, określa temat

utworu i poruszone problemy, ustosunkowuje się do nich, dąży do zrozumienia ich złożoności i niejednoznaczności, samodzielnie

interpretuje tytuł utworu, odnosi się do kontekstów, np. biograficznego, historycznego, kulturowego

zauważa, rozumie i omawia emocje oraz argumenty zawarte w wypowiedziach, a także tezę, argumenty i przykłady w wypowiedzi,

polemizuje z nimi

interpretuje informacje zawarte w tekście, przytacza i komentuje opinie, odnosząc się do nich

odróżnia prawdę od prawdopodobieństwa, wskazuje elementy biograficzne i autobiograficzne w dziełach literackich, odróżnia je od

wspomnień i pamiętnika lub dziennika; płynnie stosuje terminy realizm i fantastyka

ustosunkowuje się do różnych sposobów oddziaływania tekstu na odbiorcę, takich jak perswazja, sugestia, ironia, aluzja, wartościowanie,

manipulacja itp., płynnie stosuje ww. terminy

całościowo omawia elementy tragizmu i komizmu w dziele literackim, rozumie złożone sytuacje, w jakich znajdują się bohaterowie

szczegółowo charakteryzuje nadawcę i adresata wypowiedzi, podaje odpowiednie fragmenty tekstu na potwierdzenie swych ustaleń

dostrzega i wyjaśnia złożone motywy postępowania bohaterów, wartościuje ich zachowania i postawy w odniesieniu do ogólnie przyjętych

zasad moralnych, stara się unikać prostych, jednoznacznych ocen

102

wskazuje w tekstach cechy typowe dla liryki, epiki czy dramatu, cechy gatunkowe takich tekstów, jak pieśń, hymn, sonet, tren, fraszka

charakteryzuje osobę mówiącą w wierszu i bohatera wiersza (jej sytuację, uczucia i stany), podaje odpowiednie fragmenty tekstu na

potwierdzenie swych ustaleń

analizuje środki stylistyczne, takie jak neologizm, prozaizm, eufemizm, inwokację, pytanie retoryczne, apostrofę, anaforę, porównanie,

porównanie homeryckie, archaizację, kolokwializm, określa ich funkcje w tekście i wpływ na kształt i wymowę utworu

wnikliwie omawia obrazy poetyckie obecne w tekście

odróżnia i omawia cechy gatunkowe noweli, powieści (i jej gatunków), opowiadania, legendy, baśni, przypowieści (paraboli), mitu, bajki,

pamiętnika, dziennika, fantasy, epopei, podaje odpowiednie fragmenty tekstu na potwierdzenie swych ustaleń

przedstawia i szczegółowo analizuje elementy świata przedstawionego w utworze, omawia ich funkcję w konstrukcji utworu

stosuje w praktyce słownictwo dotyczące dramatu: akt, scena, tekst główny, didaskalia, monolog (w tym monolog wewnętrzny) i dialog, zna

cechy tragedii, komedii i dramatu właściwego, potrafi zakwalifikować utwory dramatyczne do poszczególnych rodzajów dramatu, odróżnia

dramat od inscenizacji i adaptacji

proponuje własną interpretację głosową dialogów ze scenariuszy, rozumie budowę i treść dramatu

omawia cechy literatury dydaktycznej, podaje przykłady utworów należących do literatury dydaktycznej, wymienia cechy bajki

wskazuje, jaką funkcję pełnią w balladzie i satyrze elementy typowe dla różnych rodzajów literackich

wyszukuje informacje w tekście popularnonaukowym, naukowym, publicystycznym, indeksie i przypisach; wykorzystuje do pracy spis

treści, wyszukuje i zapisuje cytaty z poszanowaniem praw autorskich, sporządza przypis, wyszukuje i porównuje informacje w różnych

tekstach, m.in. popularnonaukowych i naukowych – używa ich do własnych celów

ma świadomość różnic stylu i intencji między tekstem literackim, naukowym, popularnonaukowym i publicystycznym

wymienia i rozpoznaje gatunki dziennikarskie: wywiad, felieton, artykuł, reportaż; podaje cechy tych gatunków, uzasadnia przynależność

tekstu prasowego do publicystyki; w wypowiedziach świadomie i konsekwentnie stosuje nazwy gatunków publicystycznych; wie, czym

publicystyka różni się od literatury

103

analizuje i interpretuje symbole i alegorie występujące w tekstach kultury, określa ich funkcje

wie, czym się różni adaptacja od oryginalnego tekstu; analizuje zamysł pisarza i twórców adaptacji

określa i ocenia rolę osób uczestniczących w procesie powstawania przedstawienia teatralnego oraz filmu (reżyser, aktor, scenograf,

charakteryzator, scenarzysta, producent, operator, dźwiękowiec, rekwizytor, inspicjent, sufler, statysta, oświetleniowiec, kostiumolog)

wnikliwie, korzystając z różnych źródeł informacji, analizuje związki między dziełem literackim a innym tekstem kultury (np. obrazem,

plakatem, dziełem muzycznym, rzeźbą)

samodzielnie dokonuje przekładu intersemiotycznego tekstów kultury i interpretacji wybranych zjawisk społecznych oraz prezentuje je w

ramach różnych projektów, samodzielnych lub grupowych, podejmuje w nich tematy związane z historią, filozofią, sztuką

interpretuje aforyzm i anegdotę

w cudzej wypowiedzi (w tym literackiej) analizuje i omawia elementy retoryki: powtórzenia, pytania retoryczne, apostrofy,

wyliczenia, wykrzyknienia

wnikliwie analizuje językowe i pozajęzykowe środki perswazji (np. w reklamie prasowej), reaguje adekwatnie do nich, nie ulega im

niepotrzebnie

dostrzega i omawia funkcje środków pozajęzykowych w sztuce teatralnej i filmie

wskazuje elementy stylu oficjalnego, nieoficjalnego (potocznego), urzędowego (mówionego i pisanego) i artystycznego w tekstach,

np. literackich, i określa ich funkcję

interpretuje pejzaż, portret, scenę rodzajową, martwą naturę; wybiera i omawia konteksty związane z analizowanym dziełem

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

pisze wyczerpująco i na temat, stosując funkcjonalną, urozmaiconą kompozycję, logikę wypowiedzi

zachowuje poprawność językową, stylistyczną, ortograficzną i interpunkcyjną tworzonego tekstu, stosuje zasady interpunkcji zdania

pojedynczego, złożonego i wielokrotnie złożonego, pisze teksty wyczerpujące temat, zrozumiałe, klarowne

104

zachowuje przemyślaną, trójdzielną kompozycję dłuższej wypowiedzi, w tym w przemówieniu; konsekwentnie i logicznie stosuje akapity,

dba o spójne, ciekawe nawiązania między poszczególnymi częściami wypowiedzi

zachowuje estetykę zapisu, jego teksty są poprawne, przejrzyste i czytelne

posługując się bogatym słownictwem, poprawnie redaguje różne formy wypowiedzi, m.in. opowiadanie z elementami dialogu i monologu,

opisu, charakterystyki, zróżnicowane stylistycznie i funkcjonalnie opisy, recenzję i notatkę (różnorodne postaci)

redaguje poprawne ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, pozdrowienia, życzenia, gratulacje, dedykację, apel, uwzględniając w nich

wszystkie elementy i właściwy zapis graficzny i funkcję tekstu

tworzy plan ramowy i rozbudowany szczegółowy dłuższej wypowiedzi

formułuje treść sms-a, e-maila, stosując poprawny zapis ortograficzny, dodaje trafny, przemyślany komentarz do przeczytanej informacji

elektronicznej

streszcza, skraca, parafrazuje tekst (w tym tekst naukowy i popularnonaukowy), poprawnie i samodzielnie przytaczając zagadnienia

pisze opis, charakterystykę, sprawozdanie, list nieoficjalny i oficjalny, dziennik, pamiętnik, zgodnie z cechami gatunkowymi tekstów,

stylizuje język, np. listu na język dawnych epok

tworzy wypowiedź o charakterze argumentacyjnym, odwołując się do kontekstów, np. historycznego, biograficznego, kulturowego; w

rozprawce swobodnie formułuje tezę, hipotezę oraz wnikliwe argumenty; samodzielnie podaje przykłady do argumentów; wnioskuje,

dobierając słownictwo właściwe rozprawce

w opowiadaniu odtwórczym i twórczym indywidualizuje język bohatera, wprowadza nieszablonowe rozwiązania kompozycyjne

w tekstach własnych swobodnie i celowo wykorzystuje różne formy wypowiedzi, w tym opis sytuacji, opis przeżyć wewnętrznych, mowę

zależną i niezależną w celu dynamizowania akcji i charakteryzowania bohatera

wnikliwie opisuje i charakteryzuje siebie, postaci rzeczywiste i fikcyjne, porównuje cechy bohaterów literackich i rzeczywistych, ocenia

i wartościuje ich zachowania i postawy w odniesieniu do ogólnie przyjętych norm moralnych

samodzielnie pisze życiorys, CV, podanie i list motywacyjny

przeprowadza i zapisuje wywiad, stosuje w nim właściwy zapis graficzny, dba o ciekawe pytania, wykorzystuje zdobytą z różnych źródeł

wiedzę na temat podjęty w rozmowie

105

opisuje dzieło malarskie, grafikę, plakat, rzeźbę, fotografię z odniesieniem do odpowiednich kontekstów; odczytuje sensy przenośne w

wybranych tekstach kultury, interpretuje tekst kultury, np. obrazu, plakatu, grafiki

pisze scenariusz na podstawie własnych pomysłów

pisze wyczerpującą temat recenzję książki/filmu/przedstawienia, uwzględniając w niej swoją opinię i operując właściwym dla

recenzji słownictwem, omawia krytycznie elementy tekstu kultury , stosując odpowiednio dobrane słownictwo

wyraża własne zdanie, trafnie polemizuje ze stanowiskiem innych, formułuje rzeczowe i samodzielne argumenty poparte celnie

dobranymi przykładami, np. wprowadza cytaty z tekstów filozoficznych, sentencje, przysłowia na poparcie swojego stanowiska

stosuje się do zasad poprawnej wymowy oraz norm dotyczących akcentowania wyrazów i zdań, zna i stosuje wyjątki w akcentowaniu

wyrazów, unika regionalizmów i elementów gwary środowiskowej, które są niezgodne z normą językową

wygłasza poprawny, ciekawy monolog, przemówienie, uczestniczy w dyskusji, posługując się wieloma środkami wyrazu

wyraża swoje zdanie i umie je logicznie uzasadnić, czynnie się odnosi do cudzych poglądów i poznanych idei

aktywnie uczestniczy w dyskusji, używając środków językowych wyrażających stosunek mówiącego do przedstawianych treści; nawiązując do

wypowiedzi przedmówców, podejmuje próby prowadzenia dyskusji

dobiera i stosuje różnorodne środki językowe odpowiednio do sytuacji i odbiorcy oraz rodzaju komunikatu

pr e ze n tu j e w dyskusji swoje stanowisko, rozwija je odpowiednio dobranymi, przemyślanymi argumentami, świadome stosuje retoryczne

środki wyrazu

stosuje środki językowe w zależności od adresata wypowiedzi w oficjalnych i nieoficjalnych sytuacjach mówienia odpowiednio do sytuacji i

odbiorcy oraz rodzaju komunikatu

zna i swobodnie stosuje językowe sposoby osiągania porozumienia, zasady etykiety językowej i przestrzega zasad etyki mowy

reaguje swobodnie i z zachowaniem zasad kultury na zjawisko brutalności słownej, kłamstwo i manipulację

recytuje z pamięci teksty poetyckie, interpretując je głosowo z uwzględnieniem tematu i wyrażanych emocji oraz na przykład przez

poprawne stosowanie pauz w tekście zawierającym przerzutnie

krytycznie ocenia recytację własną, koleżanek i kolegów; przedstawia rzeczowe, wnikliwe, bezstronne i życzliwe uzasadnienie swojej oceny

płynnie mówi na podany temat, zachowując zasady poprawności językowej i stylistycznej; udowadnia swoje racje za pomocą rzeczowych

106

argumentów ułożonych w logiczny wywód

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

Umiejętnie stosuje wiedzę językową w zakresie:

stosowania w praktyce zasad ortograficznych (u, ó, ż, rz, ch, h, om, on, em, en, ą, ę, pisownia przedrostków, wielka i mała litera, zasady

dotyczące pisowni zakończeń wyrazów, oznaczenia miękkości głosek), korzysta ze słownika ortograficznego, by wyjaśnić wątpliwości

dotyczące wyrazów rzadkich, o nietypowej pisowni

do s t r z e ga n ia i ko re k t y b ł ę dó w j ę z yk ow y c h w t w o rz on ym p r z ez s i eb i e t ek ś c i e

analizy elementów językowych w tekstach kultury (np. w reklamach, plakacie, piosence), z wykorzystaniem wiedzy o języku w zakresie

fonetyki, słowotwórstwa, fleksji i składni

ma wiedzę, którą płynnie stosuje w praktyce, z zakresu:

– fonetyki – zna różnicę między głoską a literą; rozróżnia samogłoski i spółgłoski, głoski dźwięczne, bezdźwięczne, ustne, nosowe,

twarde, miękkie; wie, na czym polega zjawisko upodobnień pod względem dźwięczności, uproszczeń grup spółgłoskowych, utraty

dźwięczności w wygłosie; ma świadomość rozbieżności między mową a pismem i świadomie to wykorzystuje, dbając o poprawność

ortograficzną pisanych tekstów,

– słowotwórstwa i słownictwa – rozpoznaje w y r a z p o d s t a w o w y i p o c h o d n y , podstawę słowotwórczą, formant, rdzeń, tworzy

rodzinę wyrazów; odróżnia wyraz pokrewny od bliskoznacznego, poprawnie stosuje formanty do tworzenia wyrazów pochodnych,

umie je nazwać, rozpoznaje wyrazy złożone słowotwórczo, wskazuje różnicę między realnym a słowotwórczym znaczeniem

wyrazów, zna typy skrótów i skrótowców oraz stosuje zasady interpunkcji w ich zapisie; świadomie stosuje

w swoich wypowiedziach popularne przysłowia, powiedzenia, frazeologizmy we właściwym kontekście itp., rozróżnia synonimy,

homonimy, antonimy, wskazuje wyrazy rodzime i zapożyczone; wyjaśnia różnice między treścią a zakresem wyrazu, różnicuje

wyrazy ze względu na ich treść i zakres, odróżnia język ogólnonarodowy od gwary i dialektu,

– fleksji – swobodnie nazywa i odmienia odmienne części mowy (także w przypadku wyrazów podchwytliwych): rzeczownik (z

podziałem na osobowy, nieosobowy, żywotny, nieżywotny, pospolity, własny), czasownik (dokonany, niedokonany,

107

w stronie czynnej, biernej i zwrotnej), przymiotnik, liczebnik (i jego rodzaje), oddziela temat od końcówki, także w wyrazach, w

których występują oboczności; nazywa nieodmienne części mowy (także w przypadku podchwytliwych wyrazów): przysłówek (w

tym odprzymiotnikowy), samodzielne i niesamodzielne (spójnik, partykuła, przyimek, wykrzyknik), stosuje wiedzę o częściach

mowy w poprawnym zapisie: głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, przyimków, zakończeń czasowników, partykuły nie i -by z

różnymi częściami mowy, tworzy i odmienia imiesłowy,

– składni – rozpoznaje i nazywa części zdania: podmiot (i jego rodzaje: gramatyczny, logiczny, szeregowy i domyślny), orzeczenie

(odróżnia orzeczenie czasownikowe od imiennego), przydawkę, dopełnienie, okolicznik (czasu, miejsca, sposobu, przyczyny, celu),

nazywa związki wyrazów w zdaniu pojedynczym (w tym rozpoznaje wyraz nadrzędny i podrzędny w związkach wyrazów, rozpoznaje

związek zgody, rządu i przynależności), a także zależności między zdaniami składowymi w zdaniu złożonym, wskazuje człon

nadrzędny i podrzędny, wykorzystuje wiedzę o budowie wypowiedzenia pojedynczego i złożonego

w przekształcaniu zdań pojedynczych na złożone i odwrotnie oraz wypowiedzeń

z imiesłowowym równoważnikiem zdania na zdanie złożone i odwrotnie, dokonuje przekształceń z mowy zależnej na niezależną i

odwrotnie, sporządza wykresy rozbudowanych zdań pojedynczych, złożonych i wielokrotnie złożonych, wyodrębnia zdania składowe

w zdaniach złożonych i wielokrotnie złożonych, potrafi określić typy zdań pojedynczych (rozwinięte i nierozwinięte, oznajmujące,

rozkazujące, pytające, wykrzyknikowe), złożonych (współrzędnie i podrzędnie),

a także rozpoznać rodzaje zdań złożonych współrzędnie (łącznie, rozłącznie, przeciwstawnie i wynikowo) i podrzędnie (przydawkowe,

dopełnieniowe, okolicznikowe, podmiotowe i orzecznikowe) na prostych przykładach; w swoich wypowiedziach stosuje zdania,

uwzględniając cel wypowiedzi: oznajmujące, pytające i rozkazujące

swobodnie wykorzystuje znane normy językowe i zasady grzecznościowe odpowiednie dla wypowiedzi publicznych

rozpoznaje i rozumie przykłady manipulacji i prowokacji językowej, aktywnie je komentuje i reaguje na nie

zna językowe sposoby osiągania porozumienia, aktywnie i asertywnie je stosuje

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wymagania kryterialne na ocenę bardzo dobrą, a ponadto przejawia wiele umiejętności w

zakresie przykładowo podanych zagadnień:108

Kształcenie literackie i kulturowe

SŁUCHANIE

ocenia wysłuchany tekst pod względem merytorycznym oraz poprawnościowym, stosuje kryteria oceny odpowiednio dobrane do celu

wypowiedzi i intencji nadawcy

samodzielnie odczytuje i interpretuje zabiegi związane z prezentacją walorów artystycznych nagrania wzorcowej recytacji

analizuje i wykorzystuje w nowych sytuacjach dydaktycznych informacje wybrane z wysłuchanego tekstu

CZYTANIE TEKSTÓW PISANYCHI ODBIÓR INNYCH TEKSTÓW KULTURY

czyta różne teksty (zarówno współczesne, jak i dawne, przewidziane w programie nauczania oraz spoza niego) na poziomie dosłownym,

przenośnym i symbolicznym

samodzielnie i z pasją interpretuje teksty pisane i inne teksty kultury, uwzględniając intencję nadawcy oraz konteksty niezbędne do

interpretacji, proponuje własną interpretację głosową tekstu

praktycznie wykorzystuje informacje wybrane z tekstu literackiego, popularnonaukowego, naukowego; systematycznie i skutecznie szuka

nowych informacji w celu realizacji zainteresowań humanistycznych

krytycznie, wielostronnie i z zaangażowaniem poznawczym ocenia i wartościuje treści, zachowania i postawy przedstawione w utworach w

odniesieniu do systemu moralnego i etycznego

analizuje niejednorodność dzieł literackich

Tworzenie wypowiedzi (elementy retoryki, mówienie i pisanie)

samodzielnie buduje spójne, logiczne, rzeczowe wypowiedzi na podany temat, w których przedstawia własne, ciekawe stanowisko lub

płynnie dowodzi przyjętych racji za pomocą popartych przykładami argumentów uwzględniających różne konteksty kulturowe

tworzy oryginalne notatki, posługując się bogatym słownictwem

podejmuje próby własnej twórczości literackiej, świadomie stosując różnorodne środki stylistyczne, parafrazuje utwory znanych twórców

pisze wypowiedzi oryginalne pod względem sposobu ujęcia tematu; wykazuje się szczególną dbałością o poprawność językową, 109

bezbłędny zapis, logiczną i pomysłową kompozycję; jego język charakteryzuje się własnym stylem lub jego zaczątkami

aktywnie uczestniczy w realizacji projektów, będąc przewodniczącym grup projektowych lub pełniąc inną ważną dla danego projektu

funkcję

proponuje tematy rozmów odnoszące się do omawianych utworów

aktywnie uczestniczy w dyskusji jako dyskutant lub przewodniczący, rzeczowo przedstawia swoje stanowisko i wnioski, formułuje

oryginalne, przemyślane sądy i spostrzeżenia

interpretuje głosowo wygłaszany z pamięci lub czytany tekst, uwzględniając funkcję zastosowanych środków stylistycznych, charakter

tekstu, konteksty

przejawia szczególną dbałość o kulturę słowa

oceniając pracę innych, przedstawia krytyczną, rzeczową refleksję wynikającą

z wnikliwej analizy wykonanych zadań i erudycji polonistycznej, pozostaje przy tym bezstronny i życzliwy

Kształcenie językowe (gramatyka języka polskiego, komunikacja językowa i kultura języka, ortografia i interpunkcja)

wykorzystując wiedzę o języku, odczytuje sensy symboliczne i przenośne w tekstach kultury jako efekt świadomego kształtowania warstwy

stylistycznej wypowiedzi

samodzielnie poszerza wiedzę językową i wykorzystuje ją we własnych wypowiedziach

110

§ 35

JĘZYK NIEMIECKIW klasach IV – VI jest językiem dodatkowym realizowanym w wymiarze 2 godzin tygodniowo. W klasach VII-VIII realizowany jest jako drugi język obowiązkowy w wymiarze 2 godzin tygodniowo.1. Na lekcjach języka niemieckiego ocenie podlegają następujące sprawności językowe:

1) słuchanie;2) mówienie;3) czytanie;4) pisanie.

Rozwijanie tych sprawności odbywa się sukcesywnie podczas procesu nauczania – uczenia się języka obcego i jest niezbędne do jego opanowania.2 . Uczniowie uzyskują oceny za:

1) aktywność na lekcji2) odpowiedzi ustne3) prace pisemne ( kartkówki, dyktanda, sprawdziany, testy, sprawności językowe)4) prace domowe ( w różnej formie)5) projekty językowe ( plakaty, albumy. Leporello)6) dodatkową aktywność ( udział w przedstawieniach, przygotowaniu imprez w jęz.

niemieckim)3. Ogólne kryteria oceny biegłości językowej w zakresie szkolnych wymagań edukacyjnych:a) Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który nie spełnia kryteriów oceny dopuszczającej, a deficyty w zakresie wiedzy i umiejętności nie pozwalają na kontynuację nauki na kolejnym etapie nauczania.b) Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnia wszystkie kryteria oceny bardzo dobrej, a także wykazuje się dodatkowymi umiejętnościami i wiedzą wykraczającą poza wymagania oceny bardzo dobrej. Wykonuje dodatkowe zadania proponowane przez nauczyciela. Bierze udział w pozalekcyjnych formach doskonalenia umiejętności i poszerzania wiedzy np. przez udział w projektach, przedstawieniach, teatrzykach. Interesuje się kulturą i geografią krajów niemieckojęzycznych. Reprezentuje klasę/szkołę w konkursach języka niemieckiego lub w konkursach wiedzy o krajach niemieckojęzycznych. c) szczegółowe kryteria na pozostałe oceny w poszczególnych klasach:

klasa IV

dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry

SŁUCHANIE

- potrafi rozróżniać dźwięki- rozumie pojedyncze słowa

- rozumie proste zwroty - rozumie wypowiedzi kierowane bezpośrednio do niego powoli i wyraźnie- potrafi rozpoznać uczucia i reakcje mówiącego- rozumie proste polecenia

- rozumie proste zdania i dialogi usłyszane z mediów- rozumie ogólny sens wypowiedzi

111

Nauczyciela

MÓWIENIE

- potrafi powtarzać i naśladować dźwięki i wyrazy- wygłasza wiersze piosenki z pomocą nauczyciela

- potrafi powtarzać proste zdania- potrafi odpowiadać na bardzo proste pytania w 1 os. l. poj.- potrafi artykułować większość poznanych słów- wygłasza wiersze i piosenki z grupą

- potrafi wypowiadać dźwięki, wyrazy i proste zdania- potrafi zadać proste pytania i odpowiedzieć na nie- potrafi artykułować słowa z zakresu poznanego materiału- wygłasza większość wierszy i piosenek

- samodzielnie potrafi wypowiadać dźwięki, wyrazy i proste zdania,- swobodnie zadaje pytania i odpowiada na nie- samodzielnie wygłasza wiersze i piosenki- potrafi zastosować właściwą intonację

CZYTANIE

- zauważa różnicę między fonetyczną a graficzną formą wyrazu- potrafi z błędami odczytywać wyrazy i proste zdania- rozumie znaczenie napisanych wyrazów

- potrafi odczytywać większość poznanych wyrazów i zdań- rozumie znaczenie napisanych zdań- potrafi wyszukać w tekście wskazane przez nauczyciela słowa

- potrafi odczytywać większość zdań- rozumie treść prostego dialogu- rozumie podstawowe napisy i ogłoszenia- potrafi wyszukać w tekście wskazane zdania

- potrafi odczytywać poznany tekst uwzględniając znaki interpunkcyjne i właściwą intonację- rozumie większość napisów i ogłoszeń- potrafi wyszukać w tekście szczegółowe informacje i rozumie globalnie tekst- potrafi wskazać i odczytać wybrane informacje w tekście

PISANIE

- dostrzega różnicę między graficzną a fonetyczną formą wyrazu,- zna wszystkie znaki graficzne alfabetu w języku niemieckim.- potrafi przepisywać wyrazy i proste zdania

- potrafi samodzielnie zapisać z pamięci niektóre wyrazy- potrafi pisemnie udzielić odpowiedzi twierdzącej lubprzeczącej za pomocą jednego wyrazu- potrafi przepisywać proste zdania

- potrafi pisemnie udzielić odpowiedzi twierdzącej lub przeczącej za pomocą zdania- potrafi przepisywać poprawnie krótkie teksty- potrafi samodzielnie i ze słuchu zapisać wyrazy i proste zdania- potrafi ująć swoje myśli w zdanie pisane

- potrafi udzielić odpowiedzi na pytanie w dłuższej formie pisemnej- potrafi przepisywać dłuższe teksty- potrafi samodzielnie zredagować i zapisać prosty tekst /dialog, pozdrowienia, życzenia/- potrafi ująć swoje myśli w krótki spójny tekst pisany

GRAMATYKA kl. 4 SŁOWNICTWO kl. 4

112

- koniugacja czasowników regularnych (l.poj. i mn.);- zaimki osobowe;- koniugacja czasownika sein i haben;- przeczenia : nein, nicht, kein;- szyk wyrazów w zdaniu oznajmującym i pytającym;- zaimki dzierżawcze mein-e, dein-e;- odmiana rodzajnika określonego i nieokreślonego ( I i IV przypadek )- liczy sprawnie od 0 do 20- zna liczebniki główne od 1-100- liczba mnoga rzeczowników; - odmiana czasownika nieregularnego sprechen- formy czasowników modalnych: möchten, mögen - przymiotnik w roli orzecznika

- przedstawianie się;- powitanie i pożegnanie;- ulubione zajęcia, nazwy czynności, gier i zabaw;- rodzina; - zawody męskie i żeńskie;- określanie wieku;- przybory szkolne i ich cechy;- zwierzęta domowe;- nazwy mebli;- kolory;- określanie położenia rzeczy;- czas wolny – nazwy zajęć i czynności wykonywanych w wolnym czasie;- niektóre potrawy i napoje- nazwy krajów

KLASA V

SŁUCHANIEdopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry

- potrafi rozróżniać dźwięki i słowa o podobnym brzmieniu wskazać różnice i podobieństwa- rozumie pojedyncze słowa z zakresu poznanego słownictwa

- rozumie większość słów i proste zwroty- rozumie proste polecenia nauczyciela

- rozumie słowa, proste zdania oraz krótkie teksty mówione powoli, wyraźnie przez nauczyciela- potrafi rozpoznać uczucia i reakcję mówiącego

- rozumie proste zdania i dialogi oraz krótkie teksty /np. reklamy, ogłoszenia itp./ usłyszane z mediów- rozumie ogólny sens wypowiedzi

MÓWIENIE

- potrafi naśladować i powtarzać dźwięki i wyrazy- artykułować przynajmniej niektóre słowa z zakresu poznanego słownictwa- wygłasza z pomocą nauczyciela poznane wiersze piosenki /przynajmniej niektóre/

- potrafi artykułować większość poznanych słów z zakresu poznanego słownictwa- potrafi powtarzać proste zdania- wygłasza zespołowo większość poznanych wierszy i piosenek- potrafi odpowiedzieć na proste pytanie nauczyciela- potrafi zadać proste pytanie

- zna większość poznanych wierszyków i piosenek i potrafi je samodzielnie wygłaszać z pamięci- potrafi zadawać proste pytania i udzielać na nie odpowiedzi- umie tworzyć krótkie dialogi

- podejmuje samodzielnie próby komunikacji z otoczeniem w j. niemieckim- potrafi samodzielnie zadać pytanie dotyczące danego tematu i udzielić na nie odpowiedzi- potrafi zachować właściwą informację wypowiadanych zdań.

CZYTANIE- dostrzega różnice między fonetyczną a graficzną formą wyrazu- potrafi z błędami odczytywać głoski i większość poznanych wyrazów- potrafi wskazać w tekście

- potrafi odczytywać poznane wyrazy i proste zdania- rozumie znaczenie większości czytanych słów, prostych zdań

- podejmuje próby odczytywania i rozumienia prostych napisów, reklam ogłoszeń, tytułów itp.- rozumie treść

- rozumie czytane wyrazy i zdania z zakresu omawianej tematyki- czyta głośno krótkie teksty uwzględniając

113

podane przez nauczyciela słowa- rozumie większość poznanych wyrazów

- potrafi odszukać w tekście wskazane przez n-la proste zdania i w miarę poprawnie odczytać je.

prostych dialogów - potrafi je głośno odczytać- potrafi korzystać ze słowniczka dwujęzycznego i odszukać znaczenie nieznanych słów

znaki interpunkcyjne i właściwą intonację- potrafi wskazać i odczytać wybrane informacje- rozumie czytany tekst globalnie.

PISANIE

- dostrzega różne między graficzną a fonetyczną formą wyrazu- rozpoznaje i potrafi zapisać wszystkie znaki alfabetu języka niemieckiego- potrafi odpisywać wyrazy i w miarę bezbłędnie proste zdania- potrafi samodzielnie zapisać niektóre poznane wyrazy- udzielić odpowiedzi za pomocą jednego wyrazu ja / nein

- pisze samodzielnie większość poznanych wyrazów- potrafi przecząco lub twierdząco odpowiedzieć na proste pytanie w formie krótkiego zdania- potrafi pisać ze słuchu większość poznanych słów- potrafi w miarę poprawnie przepisywać zdania

- potrafi przepisywać poprawnie zdania i krótkie teksty- pisze samodzielnie poznane wyrazy i proste zdania- potrafi pisemnie odpowiadać na pytania z zakresu poznanej tematyki- pisze ze słuchu wyrazy i proste zdania- potrafi ująć swoją myśl w proste zdanie

- potrafi robić samodzielnie krótkie notatki- potrafi udzielać odpowiedzi pisemnej w formie zdań i krótkiej informacji- samodzielnie potrafi zredagować i poprawnie zapisać krótki tekst: informację, życzenia, pozdrowienia, krótki list itp.- potrafi ująć swoje myśli w krótki, spójny tekst pisany

GRAMATYKA kl. V SŁOWNICTWO kl. V

- rzeczowniki złożone;- koniugacja czasowników nieregularnych w czasie teraźniejszym ( sprechen, lesen, sehen, schlafen, essen;- czasowniki rozdzielnie złożone ( fernsehen, aufstehen );- koniugacja czasowników zwrotnych ( sich waschen, sich anziehen);- koniugacja czasowników: mögen, tanzen, zeichnen, skaten, laufen;- zaimek dzierżawczy sein-e, ihr-e;- koniugacja czasowników modalnych: wollen, können;- zaimek bezosobowy es;- tryb rozkazujący;- zaimek dzierżawczy w bierniku;- przyimki z celownikiem i biernikiem;- czas przeszły Präteritum czasowników haben i sein

- przedmioty szkolne;- dni tygodnia;- plan lekcji;- przebieg dnia (dzień ucznia);- określanie czasu na zegarze;- określanie pory dnia;- program telewizyjny;- nawiązywanie przyjaźni ( korespondencyjni przyjaciele);- opis osoby ( wiek, wygląd, cechy charakteru, zainteresowania );- gatunki zwierząt;- pory roku;- pogoda;- nazwy miesięcy;- zakupy;- nazwy owoców i warzyw;- określanie cen i jednostki wagi;- potrawy, napoje;- wakacje;- miejsca podróży;- nazwy ubrań;- określanie daty

114

KLASA VI

SŁUCHANIE

dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry

- potrafi zrozumieć pojedyncze słowa, ale nie potrafi połączyć ich w jedną całość- potrafi czasami zrozumieć polecenia nauczyciela

- rozumie poszczególne, proste zwroty używane przez nauczyciela

- rozumie instrukcje nauczyciela

- potrafi czasem rozpoznać uczucia i reakcje mówiącego

- rozumie proste wypowiedzi kierowane do niego pozwoli i wyraźnie przez nauczyciela

- rozumie ogólny sens prostych sytuacji komunikacyjnych w tym intencję rozmówcy

- rozumie bardzo dobrze kierowane bezpośrednio do niego nieskomplikowane wypowiedzi

- rozumie globalny sens informacji płynących z mediów

MÓWIENIE

- potrafi powtarzać pojedyncze wyraz i wyrażenia, ale nie potrafi przekazać istotnej informacji- potrafi powtarzać zwroty z pamięci występujące w utworach typu: piosenka, wiersz- nie podejmuje próby komunikacji z otoczeniem

- potrafi poprawnie artykułować słowa z zakresu poznanego słownictwa- poprawnie wymawia, powtarza całe zdania- potrafi udzielić odpowiedzi na niektóre bardzo proste pytania kierowane do niego- rzadko próbuje zabierać głos- można go zrozumieć, ale z pewną trudnością, gdyż popełnia wiele błędów

- zadaje proste pytania i udziela proste odpowiedzi na interesujące go tematy- potrafi przekazać niektóre informacje, wiadomości- podejmuje próby komunikacji z otoczeniem- potrafi zdobyć i udzielić informacji w typowych wybranych sytuacjach dnia codziennego

- wyraża w prostych słowach własne myśli,spostrzeżenia i pytania otaczającego najbliższego otoczenia- inicjuje i podtrzymuje prostą rozmowę w sytuacji bezpośredniego kontaktu z rozmówcą, a także przy

jego pomocy - potrafi z powodzeniem

przekazać wiadomość

CZYTANIE

- rozumie sens poszczególnych wyrazów- z błędami odczytuje wyrazy i proste zdania- umie odszukać w dwujęzycznym słowniku znaczenia wyrazów

- rozumie sens prostych zdań- odczytuje krótkie zdania i wyrazy popełniając dużo błędów

- rozumie podstawowe napisy i ogłoszenia ułatwiające orientację w środowisku- rozumie globalny sens prostych tekstów- odczytuje poprawnie większość wyrazów i zdań

- rozumie prosty tekst globalnie- potrafi wyszukać w prostych tekstach szczegółowe, potrzebne mu informacje

- potrafi odczytać głośno tekst nie popełniając błędów

w wymowie oraz uwzględniając poprawną intonację i interpunkcję

PISANIE

- dostrzega różnice między fonetyczną a graficzną formą wyrazu

- potrafi odpisać poprawnie wyrazy i zdania

- używa w większości nieprawidłowej pisowni i interpunkcji

- potrafi przepisać poprawnie krótki tekst- potrafi odpowiedzieć pisemnie na bardzo proste pytania nie wykluczając błędów w pisowni- potrafi zapisać prawidłowo wybrane wyrazy ze słuchu

- umie przekazać informacje, ale ma pewne trudności w doborze słów- potrafi odpowiedzieć na zawarte w ćwiczeniach polecenia /pisanie odtwórcze/- umie zapisać poprawnie większość

- bez problemu przekazuje pisemnie dane informacje, treści- potrafi napisać krótki list inicjujący znajomość, kartkę z pozdrowieniami, wypełnić prosty formularz, sporządzić krótką notatkę- poprawnie stosuje

115

wyrazów i zadań ze słuchu

zasady pisowni

GRAMATYKA kl. VI SŁOWNICTWO kl. VI

- czas przeszły Perfekt;- przyimki z celownikiem i biernikiem;- koniugacja czasowników modalnych: müssen, dürfen, sollen, können, mögen, wollen;- formy bezosobowe man darf, man kann, man muss;- przyimki auf, an, in, zu, mit, nach, bei;- koniugacja czasownika helfen i jego rekcja;- okoliczniki określające częstotliwość wykonywanej czynności;- odmiana zaimka dzierżawczego i rodzajnika określonego w celowniku;- koniugacja czasownika rozdzielnie- złożonego einkaufen;- odmiana zaimka osobowego w celowniku i bierniku;- stopniowanie przymiotników;- zdania porównawcze;- antonimy

- wakacje letnie- czynności związane ze spędzaniem wolnego czasu;- środki lokomocji;- nakazy i zakazy;- nazwy obiektów w mieście;- obowiązki domowe;- zakupy, określanie cen;- ulubione danie;- określania objętości i miary;- przyjęcie urodzinowe (zaproszenie, życzenia);- przepis kulinarny;- dyscypliny sportowe;- części ciała

KLASA VII

Zakr

es w

iedz

y i

umie

jętn

ości

Pozi

omy

wym

agań

ed

ukac

yjny

ch

Podstawowy poziom wymagań edukacyjnych Ponadpodstawowy poziom wymagań edukacyjnych

Wiedza(fonetyka, ortografia,

środki językowe)

Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra

Uczeń:- zna niewielką liczbę podstawowych słówek i wyrażeń- w wymowie i w piśmie popełnia liczne błędy- zna tylko podstawowe reguły gramatyczne- z trudem wykonuje zadania leksykalno--gramatyczne

Uczeń:- zna podstawowe słownictwo i wyrażenia, ale popełnia błędy w ich wymowie i zapisie- zna większość podstawowych struktur gramatyczno-leksykalnych- zadania wykonuje powoli i z namysłem

Uczeń:- zna większość słownictwa i wyrażeń i z reguły poprawnie je wymawia i zapisuje- zna wszystkie struktury gramatyczno-leksykalne i rzadko popełnia błędy w zadaniach

Uczeń: - zna wszystkie wprowadzone słówka i wyrażenia, bezbłędnie je wymawia i zapisuje- zna wszystkie struktury gramatyczno-leksykalne i zadania wykonuje z reguły bezbłędnie

Umiejętności

1. receptywne (słuchanie/czytanie)

Uczeń:- rozumie podstawowe polecenia nauczyciela i bardzo proste i krótkie teksty odsłuchowe- rozumie ogólny sens tekstów pisanych- nie potrafi lub

Uczeń:- rozumie polecenia nauczyciela - potrafi częściowo wykonać bezbłędnie zadania odsłuchowe i na rozumienie tekstów pisanych

Uczeń:- rozumie wszystkie polecenia nauczyciela i poprawnie wykonuje zadania odsłuchowe i na rozumienie tekstów pisanych

Uczeń:- rozumie wszystkie polecenia nauczyciela i bezbłędnie wykonuje zadania odsłuchowe i na rozumienie tekstów pisanych

116

2. produktywne(mówienie/

pisanie)

wykonuje częściowo zadania odsłuchowe i na rozumienie tekstów pisanych

- wypowiada się krótkimi zdaniami i frazami- wypowiada się bardzo powoli- tworzy niespójne i proste teksty pisane- niewielki zakres słownictwa i struktur ogranicza wypowiedź- błędy leksykalno-gramatyczne często zakłócają komunikację

- wypowiada się dość powoli, ale dłuższymi zdaniami- tworzy bardzo proste teksty pisane, z niewielką liczbą błędów- posiada wystarczający zasób słownictwa i struktur, żeby przekazać bardzo prostą informację- potrafi wypowiedzieć się logicznie i spójnie, choć z błędami, nie zakłócający-mi ogólnego sensu wypowiedzi

- wypowiada się dość płynnie, odpowiednio długimi zdaniami- tworzy proste spójne teksty pisane- posiada urozmaicony zasób słownictwa, umożliwiający przekazanie prostej informacji w logiczny i spójny sposób- popełnia nieliczne błędy niezakłócające komunikacji

- wypowiada się płynnie stosując poznane struktury gramatyczno-leksykalne- tworzy proste, logiczne i spójne teksty pisane, wykorzystując poznane słownictwo i struktury- nie popełnia błędów gramatycznych i leksykalnych

Zakresy tematyczne podlegające ocenie w klasie VII:

- człowiek (np. dane personalne, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia, emocje, umiejętności i zainteresowania);- miejsce zamieszkania (np. dom i jego okolica, pomieszczenia i wyposażenie domu, prace domowe)- edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się, przybory szkolne, życie szkoły);- praca (np. popularne zawody, miejsce pracy)- życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, urodziny, święta); - żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki, lokale gastronomiczne);- zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary i ich cechy, sprzedawanie i kupowanie, środki płatnicze, korzystanie z usług); - podróżowanie i turystyka (np. środki transportu i korzystanie z nich, orientacja w terenie, hotel, wycieczki);- kultura (np. uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje);- sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, obiekty sportowe, uprawianie sportu); - zdrowie (np. samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie);- świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz)

Struktury gramatyczne w klasie VII

Rodzajnik- rodzajniki (nieokreślony, określony) i ich stosowanie- stosowanie rzeczownika bez rodzajnikaRzeczownik- odmiana rzeczownika - tworzenie liczby mnogiej- rzeczowniki złożone - rzeczownik po określeniu miary i wagi

117

Zaimek- zaimki osobowe, nieosobowe, zwrotne, dzierżawcze, wskazujące, pytające, nieokreślonePrzymiotnik- odmiana przymiotnika- regularne i nieregularne stopniowanie przymiotnika- przymiotnik z przedrostkiem -unLiczebnik- liczebniki główne i porządkowe- użycie liczebników w oznaczaniu miary i wagi, powierzchni i objętościPrzysłówek- przysłówki czasu i miejscaPartykuła- użycie partykuł, np. sehr, viel, immerPrzyimek- przyimki z celownikiem, z biernikiem- formy czasowe czasownika (strona czynna): Präsens, Perfekt

UWAGA:Nauczyciele języka niemieckiego uwzględniają w procesie oceniania uczniów zalecenia PPP dotyczące opinii o specyficznych trudnościach w nauce ucznia. Uczniowie z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego są zwolnieni z nauki drugiego języka obcego.

KLASA VIII

Zakr

es w

iedz

y i

umie

jętn

ości

Pozi

omy

wym

agań

ed

ukac

yjny

ch

Podstawowy poziom wymagań edukacyjnych

Ponadpodstawowy poziom wymagań edukacyjnych

Wiedza(fonetyka, ortografia,

środki językowe)

Ocena dopuszczająca

Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra

Uczeń:- zna niewielką liczbę podstawowych słówek i wyrażeń- w wymowie i w piśmie popełnia liczne błędy- zna tylko podstawowe reguły gramatyczne- z trudem wykonuje zadania leksykalno--gramatyczne

Uczeń:- zna podstawowe słownictwo i wyrażenia, ale popełnia błędy w ich wymowie i zapisie- zna większość podstawowych struktur gramatyczno-leksykalnych- zadania wykonuje powoli i z namysłem

Uczeń:- zna większość słownictwa i wyrażeń i z reguły poprawnie je wymawia i zapisuje- zna wszystkie struktury gramatyczno-leksykalne i rzadko popełnia błędy w zadaniach

Uczeń: - zna wszystkie wprowadzone słówka i wyrażenia, bezbłędnie je wymawia i zapisuje- zna wszystkie struktury gramatyczno-leksykalne i zadania wykonuje z reguły bezbłędnie

118

Umiejętności

1. receptywne (słuchanie/czytanie)

2. produktywne(mówienie/

pisanie)

Uczeń:- rozumie podstawowe polecenia nauczyciela i bardzo proste i krótkie teksty odsłuchowe- rozumie ogólny sens tekstów pisanych- nie potrafi lub wykonuje częściowo zadania odsłuchowe i na rozumienie tekstów pisanych

- wypowiada się krótkimi zdaniami i frazami- wypowiada się bardzo powoli- tworzy niespójne i proste teksty pisane- niewielki zakres słownictwa i struktur ogranicza wypowiedź- błędy leksykalno-gramatyczne często zakłócają komunikację

Uczeń:- rozumie polecenia nauczyciela - potrafi częściowo wykonać bezbłędnie zadania odsłuchowe i na rozumienie tekstów pisanych

- wypowiada się dość powoli, ale dłuższymi zdaniami- tworzy bardzo proste teksty pisane, z niewielką liczbą błędów- posiada wystarczający zasób słownictwa i struktur, żeby przekazać bardzo prostą informację- potrafi wypowiedzieć się logicznie i spójnie, choć z błędami, nie zakłócający-mi ogólnego sensu wypowiedzi

Uczeń:- rozumie wszystkie polecenia nauczyciela i poprawnie wykonuje zadania odsłuchowe i na rozumienie tekstów pisanych

- wypowiada się dość płynnie, odpowiednio długimi zdaniami- tworzy proste spójne teksty pisane- posiada urozmaicony zasób słownictwa, umożliwiający przekazanie prostej informacji w logiczny i spójny sposób- popełnia nieliczne błędy niezakłócające komunikacji

Uczeń:- rozumie wszystkie polecenia nauczyciela i bezbłędnie wykonuje zadania odsłuchowe i na rozumienie tekstów pisanych

- wypowiada się płynnie stosując poznane struktury gramatyczno-leksykalne- tworzy proste, logiczne i spójne teksty pisane, wykorzystując poznane słownictwo i struktury- nie popełnia błędów gramatycznych i leksykalnych

Poziom II.2

I Zakresy tematyczne podlegające ocenie na poziomie edukacyjnym II.2

- człowiek (np. dane personalne, okresy życia, wygląd zewnętrzny, cechy charakteru, rzeczy osobiste, uczucia, emocje, umiejętności i zainteresowania);- miejsce zamieszkania (np. dom i jego okolica, pomieszczeń i wyposażenie domu, prace domowe)- edukacja (np. szkoła i jej pomieszczenia, przedmioty nauczania, uczenie się, przybory szkolne, oceny szkolne, życie szkoły, zajęcia pozalekcyjne);- praca (np. popularne zawody i związane z nimi czynności i obowiązki, miejsce pracy,

119

wybór zawodu)- życie prywatne (np. rodzina, znajomi i przyjaciele, czynności życia codziennego, określanie czasu, formy spędzania czasu wolnego, święta i uroczystości, styl życia, konflikty i problemu); - żywienie (np. artykuły spożywcze, posiłki i ich przygotowywanie, nawyki żywieniowe, lokale gastronomiczne);- zakupy i usługi (np. rodzaje sklepów, towary i ich cechy, sprzedawanie i kupowanie, środki płatnicze, wymiana i zwrot towaru, promocje, korzystanie z usług); - podróżowanie i turystyka (np. środki transportu i korzystanie z nich, orientacja w terenie, baza noclegowa, hotel, wycieczki);- kultura (np. dziedziny kultury, twórcy i ich dzieła, uczestnictwo w kulturze, tradycje i zwyczaje, media);- sport (np. dyscypliny sportu, sprzęt sportowy, obiekty sportowe, imprezy sportowe, uprawianie sportu); - zdrowie (np. tryb życia, samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie);- nauka i technika (np. odkrycia naukowe, wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno-komunikacyjnych- świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenie i ochrona środowiska naturalnego)- życie społeczne (np. wydarzenia i zjawiska społeczne)

II Struktury gramatyczne

Treści gramatyczne są podstawą skutecznej komunikacji. Poniższe zestawienie struktur gramatycznych ma charakter informacyjny. Struktur gramatycznych należy używać do realizacji tych funkcji językowych i sytuacji komunikacyjnych, w których mają one zastosowanie i które są niezbędne na danym etapie edukacyjnym i poziomie zaawansowania.

Rodzajnik- rodzajniki (nieokreślony, określony) i ich stosowanie- stosowanie rzeczownika bez rodzajnikaRzeczownik- odmiana rzeczownika (mocna, słaba, mieszana)- tworzenie liczby mnogiej- rzeczowniki złożone, zdrobniałe, określające zawód i wykonawcę czynności- rzeczowniki tworzone od miast, krajów i części świata, od rzeczowników, czasowników, od przymiotników, imiesłowów, liczebników- odmiana imion własnych- rzeczownik po określeniu miary i wagi- rekcja rzeczownikaZaimek- zaimki osobowe, nieosobowe, zwrotne, dzierżawcze, wskazujące, pytające, nieokreślone, względne,Przymiotnik- przymiotnik jako orzecznik i jako przydawka- regularne i nieregularne stopniowanie przymiotnika- przymiotniki utworzone od nazw miast, krajów i części świata- przymiotnik z przedrostkiem -unLiczebnik- liczebniki główne, porządkowe- użycie liczebników w oznaczaniu miary i wagi, powierzchni i objętości

120

Przysłówek- przysłówki zaimkowe w pytaniu i w odpowiedzi- regularne i nieregularne stopniowanie przysłówków- przysłówki czasu i miejscaPartykuła- użycie partykuł: sehr, besonders, viel, erst, sogar, immer, etwa, eben, ziemlich, aberPrzyimek- przyimki z celownikiem, z biernikiem, z celownikiem lub z biernikiemCzasownik- formy czasowe czasownika (strona czynna): Präsens, Futur I, Präteritum, Perfekt- czasowniki posiłkowe: sein, haben, werden- czasowniki nieregularne ze zmianą samogłoski- czasowniki rozdzielnie i nierozdzielnie złożone- czasowniki zwrotne- czasowniki modalne w trybie oznajmującym (Präsens i Präteritum)- czasownik lassen- formy imiesłowowe czasownika: Partizip II- tryb rozkazujący- bezokoliczniki z zu i bez zu - rekcja czasownikówSkładnia- zdania pojedyncze: oznajmujące, pytające, rozkazujące- szyk wyrazów: prosty, przestawny i szyk zdania podrzędnie złożonego- przeczenia: nein, nicht, kein i ich miejsce w zdaniu- zdania współrzędnie złożone ze spójnikami i bezspójnikowe- zdania podrzędnie złożone: dopełnieniowe, okolicznikowe przyczyny, warunkowe

§ 36JĘZYK ANGIELSKI:1. Ocenie podlega:

- słuchanie,- mówienie, - czytanie,- pisanie,- znajomość zasad gramatycznych i słownictwa.

2. Podczas lekcji uczniowie oceny uzyskują za:- aktywność na lekcji,- odpowiedzi ustne,- prace pisemne : kartkówki, sprawdziany, testy,- prace domowe,- projekty językowe.

3. Uczeń otrzymuje ocenę celującą, jeżeli:

- bierze czynny udział w konkursach i dodatkowych zajęciach związanych z językiem angielskim,- jego wiedza wybiega poza zakres wymagań na ocenę bardzo dobrą,- posiada wiedzę o krajach anglojęzycznych,- doskonale radzi sobie z wymową i pisownią angielską.

121

4. W klasie I i II z języka angielskiego stosuje się punkty od 1 do 6, ale ocena semestralna i roczna jest oceną opisową. W klasie III cząstkowa ocena osiągnięć jest cyfrowa, ale ocena semestralna i roczna jest oceną opisową.

5. Oceny semestralna i roczna wyrażone są w dzienniku liczbami 1, 2, 3, 4, 5, i 6, co interpretuje się i zapisuje następująco:

a) ocena semestralna w klasie I, II, III:6 pkt - uczeń opanował doskonale wymagane umiejętności językowe5 pkt - uczeń opanował bardzo dobrze wymagane umiejętności językowe4 pkt - uczeń opanował dobrze wymagane umiejętności językowe 3 pkt - uczeń posiada podstawowe umiejętności językowe, ale powinien je doskonalić2 pkt - uczeń ma kłopoty w posługiwaniu się językiem angielskim 1 pkt – uczeń nie opanował wymaganych umiejętności językowych

b) ocena roczna w klasie I:6 pkt - uczeń opanował doskonale wymagane umiejętności językowe na poziomie klasy pierwszej5 pkt- uczeń opanował bardzo dobrze wymagane umiejętności językowe na poziomie klasy pierwszej4pkt - uczeń opanował dobrze wymagane umiejętności językowe na poziomie klasy pierwszej3 pkt - uczeń posiada podstawowe umiejętności językowe, ale powinien je doskonalić na poziomie klasy pierwszej 2pkt - uczeń ma kłopoty w posługiwaniu się językiem angielskim na poziomie klasy pierwszej1 pkt - uczeń nie opanował wymaganych umiejętności językowych na poziomie klasy pierwszej

c) ocena roczna w klasie II i III6 pkt - uczeń opanował doskonale czytanie, mówienie, pisanie oraz słownictwo na poziomie klasy drugiej/trzeciej5 pkt - uczeń opanował bardzo dobrze czytanie, mówienie, pisanie oraz słownictwo na poziomie klasy drugiej/trzeciej4 pkt - uczeń opanował dobrze czytanie, mówienie, pisanie oraz słownictwo na poziomie klasy drugiej/trzeciej 3 pkt - uczeń posiada podstawowe umiejętności językowe, ale powinien poćwiczyć wymowę oraz czytanie na poziomie klasy drugiej/trzeciej 2 pkt - uczeń ma kłopoty w posługiwaniu się językiem angielskim i powinien popracować nad czytaniem, mówieniem i pisaniem.1 pkt - uczeń nie opanował materiału realizowanego w klasie drugiej/trzeciej

ADNOTACJA DO SYSTEMU OCENIANIA DLA UCZNIÓW KL. I-VIII Z OPINIAMI I ORZECZENIAMINauczyciel języka angielskiego w klasach 1-3 wystawia ocenę opisową uwzględniając indywidualne możliwości psychofizyczne dziecka z orzeczeniem o kształceniu specjalnym.Nauczyciel j. angielskiego uwzględnia w ocenianiu klas 1-8 zalecenia z orzeczenia o kształceniu specjalnym oraz zalecenia dotyczące uczniów z opiniami o specyficznych trudnościach w nauce.

122

Klasa 1

Ocena Mówienie Słuchanie Czytanie Pisanie Słownictwo

6 pkt

Wymowa jest bardzo poprawna. Uczeń potrafi poprawnie powtarzać słowa i zwroty. Umie zadawać proste pytania i udzielić samodzielnej odpowiedzi.

Uczeń rozumie sens historyjek i bajek. Potrafi wyróżnić najważniejsze informacje i przetłumaczyć to co usłyszał. Rozumie polecenia nauczyciela.

Uczeń czyta zwroty i zdania poprawnie i rozumie ich sens. Nie popełnia błędów w wymowie. Umie domyślić się znaczenia niektórych nieznanych wyrazów z kontekstu.

Potrafi uzupełnić zdanie i podpisać poprawnie obrazki.W pisowni nie popełnia błędów. Pisze szybko i starannie.

Uczeń potrafi nazwać przedmioty, zwierzęta i rozumie słowa gdy je zobaczy lub usłyszy. Pamięta słowa dawno poznane. Tłumaczy słowa z j.polskiego na angielski i odwrotnie.

5 pkt

Uczeń stosuje poprawną wymowę. Potrafi powtórzyć bezbłędnie słowa i zwroty oraz udzielić odpowiedzi na postawione pytania przy pomocy nauczyciela.

Uczeń potrafi wyróżnić większość informacji ze słuchanego tekstu. Rozumie ogólny sens historyjek i bajek.Rozumie polecenia nauczyciela.

Uczeń nie popełnia błędów w czytaniu i prawie zawsze rozumie sens czytanych zdań.

Uczeń podczas odwzorowywania nie popełnia błędów. Potrafi uzupełnić samodzielnie zdania, podpisać obrazki .

Uczeń potrafi nazwać większość przedmiotów, które poznał. Rozpoznaje słowa gdy je usłyszy, lub gdy zobaczy. Tłumaczy większość słów z j.polskiego na angielski i odwrotnie.

4 pktUczeń potrafi powtórzyć słowa i zdania za nauczycielem lub nagraniem. Popełnia nieliczne błędy w wymowie.

Uczeń rozumie częściowo słyszany tekst oraz potrafi rozróżnić dźwięki oraz emocje osoby mówiącej. Rozpoznaje kluczowe informacje.

Uczeń rozumie sens prostego tekstu. Podczas czytania rzadko popełnia błędy ale czasami czyta zgodnie z pisownią.

Uczeń popełnia nieliczne błędy przy pisaniu, zwłaszcza nowych słów. Czasami stosuje fonetyczny zapis słów.

Uczeń rozpoznaje słowa gdy je usłyszy w odpowiedniej intonacji i odpowiednim kontekście. Przypomina sobie większość słów.

3 pkt

Uczeń potrafi naśladować krótkie zwroty i słowa. Ma trudności z samodzielną i poprawną wypowiedzią. Potrzebuje podpowiedzi nauczyciela.

Uczeń czasami potrzebuje pomocy nauczyciela przy rozumieniu dłuższego tekstu. Zazwyczaj rozpoznaje kluczowe informacje. Rozumie proste pytania. Rozumie ogólny sens słuchanego tekstu.

Rozumie głównie pojedyncze słowa. Z trudnością wyszukuje w tekście potrzebne informacje. Większość wyrazów czyta poprawnie. Umie przeczytać prosty tekst tak, aby był zrozumiały.

Uczeń popełnia błędy w pisowni, nieznane słowa zapisuje tak jak się je wymawia. Rzadko potrafi zbudować pełną poprawną samodzielną wypowiedź .

Uczeń pamięta część poznanych słów i przy pomocy nauczyciela rozpoznaje ich znaczenie. Z problemami tłumaczy słowa z języka angielskiego na język polski

2 pkt

Uczeń rzadko wypowiada się samodzielnie, prawie zawsze opiera się na podpowiedziach nauczyciela.

Rozumie proste zwroty grzecznościowe, stosowane na lekcji. Rozumie proste polecenia nauczyciela, poparte gestem.

Uczeń czyta bez odróżnienia wymowy od formy pisemnej. Popełnia liczne błędy w wymowie i nie rozumie znaczenia większości słów.

Uczeń popełnia liczne błędy w pisowni, często zapisuje słowa tak jak się je wymawia. Odwzorowuje słownictwo z błędami.

Uczeń pamięta nieliczną część poznanych słów i wyłącznie przy pomocy nauczyciela rozpoznaje ich znaczenie. Z problemami tłumaczy najprostsze słowa z j. angielskiego na j. polski

123

1pkt

Uczeń nie potrafi naśladować krótkich zwrotów ani słów. Nie wypowiada się samodzielnie i poprawnie.

Uczeń nie rozumie nawet krótkiego tekstu. Nie rozpoznaje kluczowych informacji.

Uczeń czyta bez odróżnienia wymowy od formy pisemnej. Popełnia liczne błędy w wymowie i nie rozumie znaczenia słów.

Uczeń nie stosuje poprawnej pisowni, zapisuje słowa tak jak się je wymawia.Nie potrafi napisać samodzielnej wypowiedzi.

Uczeń nie pamięta poznanych słów. Nawet w kontekście rzadko rozpoznaje ich znaczenie.

Formy sprawdzania wiedzy:

Odpowiedź ustna Projekty plastyczne Praca na lekcji Karty pracy oraz ćwiczenia pisemne Piosenki lub wiersze na pamięć Prace domowe wykonane w zeszycie lub książce ucznia (ćwiczeniach). głośne czytanie Systematyczne prowadzenie zeszytu przedmiotowego oraz ćwiczeń Aktywność podczas zajęć

Klasa 2

Ocena Mówienie Słuchanie Czytanie Pisanie Słownictwo

6 pkt

Wymowa ucznia jest bardzo poprawna. Potrafi poprawnie wypowiadać słowa i zwroty. Umie zadawać pytania i udzielić samodzielnej odpowiedzi.

Uczeń rozumie doskonale sens historyjek i bajek. Potrafi wyróżnić najważniejsze informacje i przetłumaczyć wszystko to, co usłyszał. Rozumie wszystkie polecenia nauczyciela.

Uczeń czyta bezbłędnie tekst i rozumie jego sens. Nie popełnia błędów w wymowie. Rozumie z kontekstu znaczenie niektórych nieznanych mu wyrazów.

Uczeń potrafi uzupełnić brakujące informacje w tekście i podpisać poprawnie obrazki.Pisze bezbłędnie, szybko i starannie.

Uczeń potrafi zapamiętać nazwy i słowa gdy je zobaczy lub usłyszy. Rozpoznaje je w innych kontekstach. Pamięta słowa dawno poznane. Tłumaczy słowa z języka polskiego na angielski i odwrotnie.

5 pkt

Uczeń stosuje bardzo dobrą wymowę i podczas powtarzania słów i zwrotów nie popełnia błędów. Potrafi udzielić odpowiedzi na postawione pytania przy

Uczeń rozumie prawie wszystkie informacje ze słuchanego tekstu. Rozumie sens historyjek i bajek, potrafi przetłumaczyć większość fragmentów.Rozumie bezbłędnie polecenia

Uczeń nie popełnia błędów podczas czytania i prawie zawsze rozumie sens czytanych zdań. Domyśla się znaczenia

Uczeń podczas pisania nie popełnia błędów. Potrafi samodzielnie napisać zdania, podpisać obrazki .

Uczeń potrafi nazwać prawie wszystkie przedmioty, które poznał. Rozpoznaje słowa, gdy je usłyszy lub gdy zobaczy. Tłumaczy poprawnie większość słów z języka polskiego na

124

pomocy nauczyciela. nauczyciela. pojedynczych słów mimo iż wcześniej ich nie poznał.

angielski i odwrotnie.

4 pktUczeń powtarza słowa i zdania za nauczycielem lub nagraniem, popełniając nieliczne błędy w wymowie.

Uczeń rozumie w większości słyszany tekst oraz potrafi wyodrębnić kluczowe informacje.

Uczeń zazwyczaj prawidłowo rozumie sens tekstu. Podczas czytania popełnia nieliczne błędy czasami czytając zgodnie z pisownią.

Uczeń popełnia nieliczne błędy przy pisaniu, zwłaszcza nowych słów, dawno poznane słowa zapisuje poprawnie. Bardzo rzadko stosuje fonetyczny zapis słów.

Uczeń rozpoznaje poznane słowa gdy je usłyszy lub zobaczy w odpowiednim kontekście. Przypomina sobie większość słów i potrafi je zastosować.

3 pkt

Uczeń potrafi naśladować krótkie zwroty i słowa, popełniając przy tym błędy, które nie zakłócają komunikacji. Ma trudności z samodzielną i poprawną wypowiedzią. Potrzebuje podpowiedzi nauczyciela.

Uczeń czasami wymaga pomocy nauczyciela przy rozumieniu trudniejszego tekstu, ale zazwyczaj rozpoznaje kluczowe informacje. Rozumie ogólny sens słuchanego tekstu.

Rozumie głównie proste zwroty. Z trudnością wyszukuje w tekście potrzebne informacje. Umie przeczytać prosty tekst tak, aby był zrozumiały.

Uczeń popełnia błędy w pisowni, zwłaszcza nieznanych słów. Czasami zapisuje tak jak się je wymawia. Rzadko potrafi zbudować pełną poprawną samodzielną wypowiedź pisemną.

Uczeń pamięta przede wszystkim najczęściej stosowane słowa a przy pomocy nauczyciela potrafi je poprawnie zapisać. Z problemami tłumaczy słowa z języka angielskiego na język polski

2pkt

Uczeń zazwyczaj wypowiada się opierając się na podpowiedziach nauczyciela i jego wymowa jest czasami niezrozumiała dla odbiorcy.

Rozumie proste teksty i słownictwo stosowane na lekcji. Rozumie proste polecenia nauczyciela, poparte gestem.

Uczeń czyta zgodnie z formą pisemną, przez co odbiorca nie rozumie znaczenia większości słów.

Uczeń popełnia liczne błędy w pisowni, przez co jego wypowiedzi stają się niezrozumiałe. Często zapisuje słowa tak, jak się je wymawia. Odwzorowuje słownictwo niepoprawnie.

Uczeń pamięta wybiórczo poznane słowa i wyłącznie przy pomocy nauczyciela rozpoznaje ich znaczenie. Z problemami tłumaczy najprostsze słowa z języka angielskiego na język polski.

1pkt

Uczeń ma duże problemy naśladowaniem krótkich zwrotów i słów. Nie wypowiada się samodzielnie i poprawnie.

Uczeń nie rozumie nawet krótkiego tekstu. Nie rozpoznaje kluczowych informacji.

Uczeń czyta bez odróżnienia wymowy od formy pisemnej i nie rozumie znaczenia słów.

Uczeń pisze i odwzorowuje z błędami, zapisuje słowa tak jak się je wymawia.Nie potrafi napisać poprawnej samodzielnej wypowiedzi.

Uczeń nie pamięta poznanych słów. Nawet w kontekście rzadko rozpoznaje ich znaczenie.

Formy sprawdzania wiedzy: Odpowiedź ustna Krótka forma pisemna- kartkówka

125

Zadania domowe Projekty plastyczne Praca na lekcji Sprawdziany, testy

Klasa 3

Ocena Mówienie Słuchanie Czytanie Pisanie Słownictwo

6

Uczeń potrafi samodzielne wypowiedzieć się na zadany temat. Na pytania odpowiada całymi zdaniami. Wymowa jest bardzo poprawna.

Uczeń rozumie sens historyjek i bajek. Potrafi wyróżnić najważniejsze informacje i przetłumaczyć to co usłyszał. Rozumie wszystkie polecenia nauczyciela i z nagrań magnetofonowych.

Uczeń czyta tekst poprawnie i rozumie jego sens. Nie popełnia błędów w wymowie. Zachowuje zawsze odpowiednią intonację i stosuje znaki przystankowe. Poprawnie czyta z podziałem na role.

Uczeń samodzielnie tworzy i tłumaczy zdania. W pisowni nie popełnia błędów. Potrafi uzupełnić zdanie i podpisać poprawnie obrazki.

Uczeń potrafi nazwać przedmioty, zwierzęta i rozumie słowa gdy je zobaczy lub usłyszy. Pamięta słowa dawno poznane. Posiada bogaty zasób słów.

5

Uczeń potrafi ładnie powiedzieć kilka zdań. Na pytania odpowiada całymi zdaniami. Wymowa jest bardzo poprawna.

Uczeń rozumie sens historyjek i bajek. Potrafi wyróżnić najważniejsze informacje. Rozumie polecenia nauczyciela i z nagrań magnetofonowych.

Uczeń czyta tekst poprawnie i rozumie jego sens. Nie popełnia błędów w wymowie. Często zachowuje odpowiednią intonację i stosuje znaki przystankowe. Poprawnie czyta z podziałem na role.

Uczeń samodzielnie tworzy i tłumaczy większość zdań. W pisowni nie popełnia poważnych błędów. Potrafi uzupełnić zdanie i podpisać poprawnie obrazki.

Uczeń potrafi nazwać przedmioty, zwierzęta i często rozumie słowa gdy je zobaczy lub usłyszy. Pamięta słowa dość dawno poznane. Posiada duży zasób słów.

4

Uczeń wypowiada się krótkimi i poprawnymi zdaniami. W większości przypadków stosuje poprawną wymowę.

Uczeń potrafi wyróżnić większość informacji ze słuchanego tekstu. Rozumie ogólny sens historyjek i bajek.

Uczeń nie popełnia poważnych błędów w czytaniu i prawie zawsze rozumie jego sens. Czyta teksty zachowując odpowiednią intonację.

Uczeń podczas odwzorowywania nie popełnia błędów. Potrafi uzupełnić samodzielnie krótkie zdania i przetłumaczyć proste zwroty.

Uczeń potrafi nazwać większość przedmiotów, które ostatnio poznał. Rozpoznaje słowa gdy je usłyszy, rzadziej gdy zobaczy. Posiada dosyć bogaty zasób słów.

3Uczeń potrafi powtórzyć słowa i zdania za nauczycielem lub

Uczeń rozumie częściowo słyszany tekst oraz potrafi rozróżnić dźwięki oraz emocje

Uczeń rozumie głównie krótkie zdania. Podczas czytania popełnia błędy

Uczeń popełnia błędy przy pisaniu, czasami stosuje polski zapis słów. Tłumaczy

Uczeń rozpoznaje słowa gdy je usłyszy w odpowiedniej intonacji i odpowiednim kontekście.

126

nagraniem. Na pytania odpowiada zazwyczaj jednym słowem i popełnia błędy w wymowie.

osoby mówiącej. i często czyta tekst zgodnie z pisownią.

pisemnie pojedyncze słowa. Przypomina sobie większość słów.

2

Uczeń potrafi naśladować krótkie zwroty i słowa. Rzadko wypowiada się samodzielnie i poprawnie.

Uczeń potrzebuje pomocy nauczyciela przy rozumieniu tekstu. Rzadko rozpoznaje kluczowe informacje.

Uczeń czyta tekst z przerwami, nie zachowując poprawnej intonacji. Popełnia błędy w wymowie i częściowo rozumie znaczenie słów.

Uczeń popełnia dużo błędów w pisowni, czasami zapisuje słowa tak jak się je wymawia.

Uczeń pamięta część poznanych słów, a przy pomocy nauczyciela rozpoznaje ich znaczenie. Znacznie lepiej tłumaczy słowa z j. angielskiego na j. polski.

1

Uczeń nie potrafi naśladować krótkich zwrotów ani słów. Nie wypowiada się samodzielnie i poprawnie.

Uczeń potrzebuje pomocy nauczyciela przy rozumieniu nawet krótkiego tekstu. Nie rozpoznaje kluczowych informacji.

Uczeń czyta tekst bez odróżnienia wymowy od formy pisemnej, nie zachowując poprawnej intonacji. Popełnia liczne błędy w wymowie i nie rozumie znaczenia słów.

Uczeń popełnia dużo błędów w pisowni, j zapisuje słowa tak jak się je wymawia.

Uczeń pamięta nieliczną część poznanych słów i wyłącznie przy pomocy nauczyciela rozpoznaje ich znaczenie. Z problemami tłumaczy słowa z j. angielskiego na j. polski

Formy sprawdzania wiedzy:

Odpowiedź ustna Krótka forma pisemna- kartkówka Zadania domowe Projekty plastyczne Praca na lekcji Sprawdziany, testy

Klasa IV

Podczas lekcji uczniowie oceny uzyskają za:- aktywność na lekcji- odpowiedzi ustne- prace pisemne (kartkówki, sprawdziany, testy)

127

- prace domowe oraz projekty językowe

Kategorie gramatyczno- leksykalne obowiązujące w klasie IV.- czasowniki: have got, to be, can- czas Present Simple (forma twierdząca, pytania i przeczenie)

- słownictwo związane z: domem, rodziną, szkołą, zwierzętami, jedzeniem i zainteresowaniami

128

129

ocena Gramatyka Słownictwo Słuchanie Mówienie Pisanie

5

Potrafi poprawnie operować prostymi strukturami. Potrafi budować spójne zdania. Stosuje szeroki zakres słownictwa odpowiedni do zdania. Używa poprawnie elementy słownictwa bardziej złożonego.

Rozumie ogólny sens różnorodnych tekstów i rozmów i rozumie kluczowe informacje w tekstach i rozmowach. Wydobywa potrzebne informacje i przekształca je w pisemną formę. Rozpoznaje uczucia i reakcje mówiącego i z łatwością rozróżnia dźwięki. Potrafi z łatwością zrozumieć polecenia nauczyciela.

Z powodzeniem przekazuje wiadomości Mówi spójnie bez zawahań i posługuje się poprawnym językiem, popełniając niewiele błędów. Posiada duży zakres słownictwa.Umie w naturalny sposób zabierać głos w rozmowie i można go zrozumieć bez trudności.

Potrafi napisać zadanie zawierające pełne zdania, proste struktury i słownictwo. Potrafi w spójny sposób zorganizować tekst. W zdaniu zawiera wszystkie istotne punkty. Używa prawidłowej pisowni i interpunkcji.

4

Potrafi poprawnie operować prostymi strukturami. Potrafi budować zdania w większości spójne. Na ogół używa szerokiego zakresu słownictwa odpowiedniego da zdania. Używa poprawnie niedużej ilości elementów słownictwa bardziej złożonego.

Zazwyczaj rozumie ogólny sens tekstów i rozmów, rozumie też większość kluczowych informacji. Potrafi większość wydobytych informacji zamienić w pisemną formę. Potrafi zwykle rozpoznać uczucia i reakcje mówiącego.Rozróżnia dźwięki i rozumie polecenia nauczyciela.

Przeważnie potrafi z powodzeniem przekazać wiadomość i mówi spójnie z lekkim wahaniem. Posługuje się w miarę poprawnym językiem, popełniając czasami błędy. Posiadany zakres słownictwa umożliwia wyrażanie myśli. Zazwyczaj naturalnie zabiera głos w rozmowie i można go zrozumieć.

Potrafi na ogół napisać zadanie w pełnych zdaniach, używając prostych struktur i słownictwa. Pisze teksty na ogół spójne i dobrze zorganizowane. W zadaniu pisemnym zawiera istotne punkty, ale niektórym poświęca niewiele miejsca. Używa przeważnie prawidłowej pisowni i interpunkcji.

3

Potrafi poprawnie używać proste struktury. Potrafi budować zdania niekiedy spójne. Czasami używa zakresu słów odpowiedniego do zdania. Używa poprawnie ograniczonego zasobu słów bardziej złożonych.

Rozumie zazwyczaj ogólny sens prostych tekstów i rozmów. Potrafi zrozumieć część kluczowych informacji w tekstach i rozmowach. Potrafi wydobyć potrzebne wiadomości i zamienić je w formą pisemną. Czasami rozpoznaje uczucie i reakcje mówiącego i rozróżnia większość dźwięków.Zazwyczaj rozumie polecenia nauczyciela.

Czasem potrafi z powodzeniem przekazać wiadomość. Mówi spójnie, ale z wyraźnym zawahaniem. Posługuje się częściowo poprawnym językiem, ale popełnia sporo zauważalnych błędów. Posiada ograniczony zasób słów. Umie czasami zabrać głos w rozmowie i zazwyczaj można go zrozumieć.

Próbuje pisać pełne zdania, zawierające proste struktury i słowa.Organizuje tekst, ale niezbyt spójnie. W tekście zawiera większość istotnych punktów.Czasem używa nieprawidłowej pisowni i interpunkcji.

2Potrafi poprawnie operować

niedużą ilością struktur. Buduje zdania przeważnie

niespójne. Dysponuje niewielkim zakresem słów. Czasami używa niepoprawnie codziennego słownictwa.

Od czasu do czasu rozumie ogólny sens prostych tekstów i rozmów. Potrafi zrozumieć kilka kluczowych informacji w różnorodnych tekstach i rozmowach. Potrafi wydobyć niedużą ilość potrzebnych informacji i zamienić je w formę pisemną. Rzadko rozpoznaje uczucia i reakcje mówiącego. Rozróżnia niektóre dźwięki i zazwyczaj rozumie polecenia nauczyciela, ale potrzebuje podpowiedzi lub pomocy.

Czasami potrafi przekazać wiadomość, ale z trudnościami. Czasem mówi spójnie, ale z częstym wahaniem. Używa czasami poprawnego języka, ale popełnia dużo widocznych błędów.Jego zasób słów jest bardzo ograniczony. Rzadko zabiera głos w rozmowie i można go zrozumieć, ale z pewną trudnością.

Ma trudności z napisaniem pełnych zdań. Tekst bywa spójny, ale brak mu organizacji. W zadaniu zawiera tylko niektóre istotne punkty. Używa w większości nieprawidłowej pisowni i interpunkcji.

Kategorie gramatyczno- leksykalne obowiązujące w klasie V. - czas Present Simple - czas Present Continuous - czas Past Simple (czasowniki regularne) - koniugacja czasownika - czasowniki nieregularne w formie przeszłej - liczba mnoga rzeczowników nieregularnych - słownictwo związane z domem, zwierzętami, jedzeniem - pory roku, miesiące, daty

Ocena Gramatykasłownictwo Słuchanie Mówienie Pisanie

5

Potrafi poprawnie operować strukturami zdań. Potrafi budować spójne zdania. Stosuje szeroki zakres słownictwa odpowiedni do zdania. Używa poprawnie słownictwa bardziej złożonego.

Rozumie ogólny sens różnorodnych tekstów i rozmów i rozumie kluczowe informacje w tekstach i rozmowach. Wydobywa potrzebne informacje i przekształca je w pisemną formę. Potrafi z łatwością zrozumieć polecenia.

Mówi spójnie bez zawahań i posługuje się poprawnym językiem, popełniając niewiele błędów. Posiada duży zakres słownictwa.Można go zrozumieć bez trudności.

Potrafi napisać zadanie zawierające proste struktury i słownictwo. Potrafi w spójny sposób zorganizować tekst. W zdaniu zawiera wszystkie istotne punkty. Używa prawidłowej pisowni i interpunkcji.

4

Potrafi poprawnie operować prostymi strukturami. Potrafi budować zdania w większości spójne. Na ogół używa szerokiego zakresu słownictwa odpowiedniego do zdania. Używa poprawnie niedużej ilości elementów

Zazwyczaj rozumie ogólny sens tekstów i rozmów, rozumie też większość kluczowych informacji. Rozpoznaje uczucia i reakcje mówiącego i z łatwością rozróżnia dźwięki. Rozróżnia dźwięki i rozumie polecenia nauczyciela.

Posługuje się w miarę poprawnym językiem, popełniając czasami błędy. Posiadany zakres słownictwa umożliwia wyrażanie myśli. Zazwyczaj można go zrozumieć.

Potrafi na ogół napisać pełne zdania, używając prostych struktur i słownictwa. Pisze teksty na ogół spójne. W zadaniu pisemnym zawiera istotne punkty, ale niektórym poświęca niewiele miejsca. Używa przeważnie prawidłowej pisowni i interpunkcji.

130

słownictwa bardziej złożonego.

3Potrafi poprawnie używać proste struktury. Potrafi budować zdania niekiedy spójne. Czasami używa zakresu słów odpowiedniego do zdania. Używa poprawnie ograniczonego zasobu słów bardziej złożonych.

Potrafi zrozumieć część kluczowych informacji w tekstach i rozmowach. Czasami rozpoznaje uczucie i reakcje mówiącego i rozróżnia większość dźwięków.Zazwyczaj rozumie polecenia nauczyciela.

Czasem potrafi wiadomość. Mówi z zawahaniem. Posługuje się częściowo poprawnym językiem, ale popełnia sporo zauważalnych błędów. Posiada ograniczony zasób słów. Zazwyczaj można go zrozumieć.

Próbuje pisać pełne zdania, zawierające proste struktury i słowa.Organizuje tekst, ale niezbyt spójnie. W tekście zawiera większość istotnych punktów.Czasem używa nieprawidłowej pisowni i interpunkcji.

2Potrafi poprawne operować

niedużą ilością struktur. Buduje zdania przeważnie niespójne. Dysponuje niewielkim zakresem słów. Czasami używa niepoprawnie codziennego słownictwa.

Od czasu do czasu rozumie ogólny sens prostych tekstów i rozmów. Rozróżnia niektóre dźwięki i zazwyczaj rozumie polecenia nauczyciela, ale potrzebuje podpowiedzi lub pomocy.

Czasami potrafi przekazać wiadomość, ale z trudnościami. Popełnia dużo widocznych błędów.Jego zasób słów jest bardzo ograniczony. Można go zrozumieć, ale z pewną trudnością.

Ma trudności z napisaniem pełnych zdań. Używa w większości nieprawidłowej pisowni i interpunkcji.

Kategorie gramatyczno- leksykalne obowiązujące w klasie VI. - czas Present Simple - czas Present Continuous - czas Past Simple (czasowniki regularne) - Past Continuous - Future Simple - koniugacja czasownika - czasowniki nieregularne w formie przeszłej - liczba mnoga rzeczowników nieregularnych i regularnych - sporty, pojazdy, obiekty w mieście, wskazywanie drogi - prowadzenie dialogu - zaimki wskazujące - zaimki osobowe, dzierżawcze

131

Ocena GramatykaSłownictwo Słuchanie Mówienie Pisanie

5

Potrafi poprawnie operować strukturami zdań. Potrafi budować spójne zdania. Stosuje szeroki zakres słownictwa odpowiedni do zdania. Używa poprawnie słownictwa bardziej złożonego.

Rozumie bardzo dobrze kierowane bezpośrednio do niego nieskomplikowane wypowiedzi. Rozumie globalne sens usłyszanych informacji. Potrafiz łatwością zrozumieć polecenia nauczyciela.

Wyraża w prostych słowach swoje myśli, spostrzeżenia i pytania. Inicjuje i podtrzymuje prostą rozmowę w sytuacji bezpośredniego kontaktu z rozmówcą. Potrafi z powodzeniem przekazać wiadomość.

Potrafi napisać zadanie zawierające proste struktury i słownictwo. Potrafi w spójny sposób zorganizować tekst. Potrafi sporządzić krótką notatkę, list lub kartkę. Używa prawidłowej pisowni i interpunkcji.

4

Potrafi poprawnie operować prostymi strukturami. Potrafi budować zdania w większości spójne. Na ogół używa szerokiego zakresu słownictwa odpowiedniego do zdania. Używa poprawnie niedużej ilości elementów słownictwa bardziej złożonego.

Zazwyczaj rozumie ogólny sens tekstów i rozmów, rozumie też większość kluczowych informacji. Rozumie ogólny sens prostych sytuacji komunikacyjnych w tym intencję rozmówcy.

Zadaje proste pytaniai udziela prostych odpowiedzi. Potrafi przekazać niektóre informacje i podejmuje próby komunikacji z otoczeniem. Zdobywa i udziela informacji w wybranych sytuacjach życia codziennego.

Potrafi na ogół napisać pełne zdania, ale ma trudności w doborze słów.Pisze teksty na ogół spójne. Umie zapisać poprawnie większość wyrazów i zdań ze słuchu. Używa przeważnie prawidłowej pisowni i interpunkcji.

3Potrafi poprawnie używać proste struktury. Potrafi budować zdania niekiedy spójne. Czasami używa zakresu słów odpowiedniego do zdania. Używa poprawnie ograniczonego zasobu słów bardziej złożonych.

Czasami rozpoznaje uczucie i reakcje mówiącego i rozróżnia większość dźwięków.Zazwyczaj rozumie proste zwroty i instrukcje nauczyciela.

Mówi z zawahaniem. Popełnia sporo zauważalnych błędów. Posiada ograniczony zasób słów. Zazwyczaj można go zrozumieć. Poprawnie powtarza całe zdania, artykułuje słowa z podanego zakresu. Rzadko próbuje zabrać głos.

Potrafi przepisać poprawnie krótki tekst i wybrane wyrazy ze słuchu. Organizuje tekst, ale niezbyt spójnie. Czasem używa nieprawidłowej pisowni i interpunkcji.

2PoPotrafi poprawnie operować

niedużą ilością struktur. Buduje zdania przeważnie niespójne. Dysponuje

Potrafi zrozumieć pojedyncze słowa, ale nie potrafi połączyć ich w jedną całość. Rozróżnia niektóre dźwięki i zazwyczaj rozumie polecenia

Potrafi powtarzać pojedyncze słowa lub zwroty z pamięci, wierszy, piosenek. Nie podejmuje próby

Ma trudności z napisaniem pełnych zdań. Używa w większości nieprawidłowej pisowni i interpunkcji. Dostrzega różnice między fonetyczną a graficzną formą wyrazu.

132

niewielkim zakresem słów. Czasami używa niepoprawnie codziennego słownictwa.

nauczyciela, ale potrzebuje podpowiedzi lub pomocy.

komunikacji z otoczeniem. Popełnia dużo widocznych błędów.Jego zasób słów jest bardzo ograniczony. Można go zrozumieć, ale z pewną trudnością.

Kategorie gramatyczno- leksykalne obowiązujące w klasie VII. - czas Present Simple - czas Present Continuous - czas Past Simple (czasowniki regularne i nieregularne) - czas Past Continuous - czas Present Perfect - Future Simple - konstrukcja to be going to - tryb warunkowy I - czasowniki modalne - stopniowanie przymiotników - tworzenie przysłówków - czas wolny, opisywanie osób, nazwy zainteresowań i hobby, słownictwo związane z technologią komunikacyjno-informacyjną, czasowniki wyrażające ruch, nazwy cech charakteru, nazwy sprzętu turystycznego, nazwy uczuć i emocji - prowadzenie dialogu

Kryteria ocen dla klasy VII

Ocena Gramatyka isłownictwo Słuchanie Mówienie Pisanie Czytanie

5

Potrafi poprawnie operować strukturami zdań. Potrafi budować spójne zdania. Stosuje szeroki

Rozumie bardzo dobrze kierowane bezpośrednio do niego nieskomplikowane

Wyraża w prostych słowach swoje myśli, spostrzeżenia i pytania. Inicjuje i podtrzymuje prostą rozmowę w

Potrafi napisać zadanie zawierające proste struktury i słownictwo. Potrafi w spójny sposób zorganizować tekst.

Czyta płynnie i z właściwą intonacją teksty podręcznikowe. Wyszukuje konkretne informacje w tekstach podręcznikowych i powszechnie spotykanych

133

zakres słownictwa odpowiedni do zdania. Używa poprawnie słownictwa bardziej złożonego.

wypowiedzi. Rozumie globalne sens usłyszanych informacji. Potrafiz łatwością zrozumieć polecenia nauczyciela.

sytuacji bezpośredniego kontaktu z rozmówcą. Potrafi z powodzeniem przekazać wiadomość.

Potrafi sporządzić krótką notatkę, list lub kartkę. Używa prawidłowej pisowni i interpunkcji.

dokumentach, np. menu, ogłoszeniu, zaproszeniu, rozkładzie jazdy, liście.

4

Potrafi poprawnie operować prostymi strukturami. Potrafi budować zdania w większości spójne. Na ogół używa szerokiego zakresu słownictwa odpowiedniego do zdania. Używa poprawnie niedużej ilości elementów słownictwa bardziej złożonego.

Zazwyczaj rozumie ogólny sens tekstów i rozmów, rozumie też większość kluczowych informacji. Rozumie ogólny sens prostych sytuacji komunikacyjnych w tym intencję rozmówcy.

Zadaje proste pytaniai udziela prostych odpowiedzi. Potrafi przekazać niektóre informacje i podejmuje próby komunikacji z otoczeniem. Zdobywa i udziela informacji w wybranych sytuacjach życia codziennego.

Potrafi na ogół napisać pełne zdania, ale ma trudności w doborze słów.Pisze teksty na ogół spójne. Umie zapisać poprawnie większość wyrazów i zdań ze słuchu. Używa przeważnie prawidłowej pisowni i interpunkcji.

Czyta dość płynnie znany tekst, sporadycznie popełniając błędy. Potrafi czytać ze zrozumieniem, w razie potrzeby posłużyć się słownikiem. Domyśla się znaczenia nowych wyrazów z kontekstu. Dokonuje autokorekty popełnionych błędów. Wyszukuje konkretne informacje w czytanym tekście.

3Potrafi poprawnie używać proste struktury. Potrafi budować zdania niekiedy spójne. Czasami używa zakresu słów odpowiedniego do zdania. Używa poprawnie ograniczonego zasobu słów bardziej złożonych.

Czasami rozpoznaje uczucie i reakcje mówiącego i rozróżnia większość dźwięków.Zazwyczaj rozumie proste zwroty i instrukcje nauczyciela.

Mówi z zawahaniem. Popełnia sporo zauważalnych błędów. Posiada ograniczony zasób słów. Zazwyczaj można go zrozumieć. Poprawnie powtarza całe zdania, artykułuje słowa z podanego zakresu. Rzadko próbuje zabrać głos.

Potrafi przepisać poprawnie krótki tekst i wybrane wyrazy ze słuchu. Organizuje tekst, ale niezbyt spójnie. Czasem używa nieprawidłowej pisowni i interpunkcji.

Czyta w zwolnionym tempie fragmenty opracowanego tekstu (znana leksyka). Próbuje znaleźć w tekście odpowiedz na postawione pytanie. Umie odszukać w dwujęzycznym słowniku znaczenia nie znanych sobie wyrazów.

2PoPotrafi poprawnie

operować niedużą ilością struktur. Buduje zdania przeważnie niespójne. Dysponuje niewielkim

Potrafi zrozumieć pojedyncze słowa, ale nie potrafi połączyć ich w jedną całość. Rozróżnia niektóre

Potrafi powtarzać pojedyncze słowa lub zwroty z pamięci, wierszy, piosenek. Nie podejmuje próby

Ma trudności z napisaniem pełnych zdań. Używa w większości nieprawidłowej pisowni i interpunkcji. Dostrzega

Potrafi przeczytać tekst w bardzo wolnym tempie, popełniając błędy, korygowane przez kolegów lub nauczyciela. Rozumie główne myśli krótkich dialogów, pocztówek

134

zakresem słów. Czasami używa niepoprawnie codziennego słownictwa.

dźwięki i zazwyczaj rozumie polecenia nauczyciela, ale potrzebuje podpowiedzi lub pomocy.

komunikacji z otoczeniem. Popełnia dużo widocznych błędów.Jego zasób słów jest bardzo ograniczony. Można go zrozumieć, ale z pewną trudnością.

różnice między fonetyczną a graficzną formą wyrazu.

dotyczących codziennego życia.

Kryteria ocen dla klasy VIII

Ocena Gramatyka isłownictwo Słuchanie Mówienie Pisanie Czytanie

5

Potrafi poprawnie operować strukturami zdań. Potrafi budować spójne zdania. Stosuje szeroki zakres słownictwa odpowiedni do zdania. Używa poprawnie słownictwa bardziej złożonego.

Rozumie bardzo dobrze kierowane bezpośrednio do niego nieskomplikowane wypowiedzi. Rozumie globalne sens usłyszanych informacji. Potrafiz łatwością zrozumieć polecenia nauczyciela.

Wyraża w prostych słowach swoje myśli, spostrzeżenia i pytania. Inicjuje i podtrzymuje prostą rozmowę w sytuacji bezpośredniego kontaktu z rozmówcą. Potrafi z powodzeniem przekazać wiadomość.

Potrafi napisać zadanie zawierające proste struktury i słownictwo. Potrafi w spójny sposób zorganizować tekst. Potrafi sporządzić krótką notatkę, list lub kartkę. Używa prawidłowej pisowni i interpunkcji.

Czyta płynnie i z właściwą intonacją teksty podręcznikowe. Wyszukuje konkretne informacje w tekstach podręcznikowych i powszechnie spotykanych dokumentach, np. menu, ogłoszeniu, zaproszeniu, rozkładzie jazdy, liście.

4

Potrafi poprawnie operować prostymi strukturami. Potrafi budować zdania w większości spójne. Na ogół używa szerokiego zakresu słownictwa odpowiedniego do zdania. Używa poprawnie

Zazwyczaj rozumie ogólny sens tekstów i rozmów, rozumie też większość kluczowych informacji. Rozumie ogólny sens prostych sytuacji komunikacyjnych w tym intencję

Zadaje proste pytaniai udziela prostych odpowiedzi. Potrafi przekazać niektóre informacje i podejmuje próby komunikacji z otoczeniem. Zdobywa i udziela informacji w wybranych sytuacjach życia codziennego.

Potrafi na ogół napisać pełne zdania, ale ma trudności w doborze słów.Pisze teksty na ogół spójne. Umie zapisać poprawnie większość wyrazów i zdań ze słuchu. Używa przeważnie prawidłowej pisowni i interpunkcji.

Czyta dość płynnie znany tekst, sporadycznie popełniając błędy. Potrafi czytać ze zrozumieniem, w razie potrzeby posłużyć się słownikiem. Domyśla się znaczenia nowych wyrazów z kontekstu. Dokonuje autokorekty popełnionych błędów. Wyszukuje konkretne informacje w czytanym tekście.

135

niedużej ilości elementów słownictwa bardziej złożonego.

rozmówcy.

3Potrafi poprawnie używać proste struktury. Potrafi budować zdania niekiedy spójne. Czasami używa zakresu słów odpowiedniego do zdania. Używa poprawnie ograniczonego zasobu słów bardziej złożonych.

Czasami rozpoznaje uczucie i reakcje mówiącego i rozróżnia większość dźwięków.Zazwyczaj rozumie proste zwroty i instrukcje nauczyciela.

Mówi z zawahaniem. Popełnia sporo zauważalnych błędów. Posiada ograniczony zasób słów. Zazwyczaj można go zrozumieć. Poprawnie powtarza całe zdania, artykułuje słowa z podanego zakresu. Rzadko próbuje zabrać głos.

Potrafi przepisać poprawnie krótki tekst i wybrane wyrazy ze słuchu. Organizuje tekst, ale niezbyt spójnie. Czasem używa nieprawidłowej pisowni i interpunkcji.

Czyta w zwolnionym tempie fragmenty opracowanego tekstu (znana leksyka). Próbuje znaleźć w tekście odpowiedz na postawione pytanie. Umie odszukać w dwujęzycznym słowniku znaczenia nie znanych sobie wyrazów.

2PoPotrafi poprawnie

operować niedużą ilością struktur. Buduje zdania przeważnie niespójne. Dysponuje niewielkim zakresem słów. Czasami używa niepoprawnie codziennego słownictwa.

Potrafi zrozumieć pojedyncze słowa, ale nie potrafi połączyć ich w jedną całość. Rozróżnia niektóre dźwięki i zazwyczaj rozumie polecenia nauczyciela, ale potrzebuje podpowiedzi lub pomocy.

Potrafi powtarzać pojedyncze słowa lub zwroty z pamięci, wierszy, piosenek. Nie podejmuje próby komunikacji z otoczeniem. Popełnia dużo widocznych błędów.Jego zasób słów jest bardzo ograniczony. Można go zrozumieć, ale z pewną trudnością.

Ma trudności z napisaniem pełnych zdań. Używa w większości nieprawidłowej pisowni i interpunkcji. Dostrzega różnice między fonetyczną a graficzną formą wyrazu.

Potrafi przeczytać tekst w bardzo wolnym tempie, popełniając błędy, korygowane przez kolegów lub nauczyciela. Rozumie główne myśli krótkich dialogów, pocztówek dotyczących codziennego życia.

Kategorie gramatyczno-leksykalne obowiązujące w klasie VIII. - czas teraźniejszy Present Simple, Present Continuous - czas Present Perfect - czas przeszły Past Simple (czasowniki regularne i nieregularne), Past Continuous, Past Perfect - Future Simple - czas Present Continuous w odniesieniu do przyszłości

136

- konstrukcja to be going to - zdania warunkowe: tryb warunkowy typu 0, I i II - tryb rozkazujący - czasowniki modalne - czasowniki z końcówką –ing (gerund) i bezokoliczniki - rzeczowniki policzalne i niepoliczalne - stopniowanie przymiotników i przysłówków - przysłówki sposobu - zaimki osobowe w formie podmiotu i dopełnienia - przymiotniki dzierżawcze - zaimki dzierżawcze, forma dzierżawcza „ `s” - zaimki zwrotne - zaimki wskazujące - przedimek określony „the” i nieokreślony „a/an” - zaimki pytające - pytania ogólne i szczegółowe - przyimki miejsca, czasu - słownictwo, funkcje i środki językowe z zakresu: człowiek, miejsce zamieszkania, życie prywatne, edukacja, praca, żywienie, zakupy i usługi, podróżowanie i turystyka, kultura, sport, zdrowie, nauka i technika, świat przyrody, życie społeczne

Uczeń może otrzymać ocenę celującą, jeżeli:

- ma opanowane wymagania na ocenę bardzo dobrą,- dysponuje wiedzą i słownictwem wykraczającym poza ramy programowe,- wykonuje dodatkowe zadania proponowane przez nauczyciela,- realizuje projekty językowe,- bierze aktywny udział w dodatkowych formach pracy (kółko, konkursy, przedstawienia, apele),- interesuje się kulturą i geografią krajów anglojęzycznych.

137

§ 37HISTORIADLA KLAS IV-VIII

NARZĘDZIA I WARUNKI POMIARU OSIĄGNIĘĆ1. Pomiar osiągnięć uczniów odbywa się za pomocą następujących narzędzi:

prace klasowe (testy), sprawdziany (kartkówki), odpowiedzi ustne, prace długoterminowe, prace domowe (oraz zeszyt przedmiotowy), aktywność.

2. Częstotliwość pomiaru osiągnięć: sprawdziany/testy ( 1 godz. lekcyjna ) – co najmniej 1 w semestrze, ale nie

więcej niż 4, kartkówki ( 10 – 15 min. ) co najmniej 1 w każdym dziale, ale nie więcej

niż 3, odpowiedzi ustne – co najmniej 1 w każdym semestrze, prace długoterminowe – zależne od potrzeb, prace domowe ( pisemne lub ustne ) – w zależności od potrzeb.

3. Obserwacja ucznia uwzględniająca: przygotowanie do lekcji, prowadzenie zeszytu, wypowiedzi na lekcji, praca w grupie, posługiwanie się pomocami naukowymi ( mapy, tablice graficzne, atlasy,

słowniki itp.) 4. Inne formy aktywności:

pisanie i prezentacja referatów, wykonywanie albumów, plakatów, makiet, pomocy naukowych, udział w konkursach przedmiotowych.

5. Kryteria ocen: wypowiedzi ustneoceniana jest zawartość rzeczowa, umiejętność formułowania myśli, wnioskowania, porównywania, dostrzegania analogii historycznych, rozumienia związków przyczynowo – skutkowych, liniowych i synchronistycznych, między teraźniejszością a przeszłością; stosowanie terminologii historycznej, umiejętność ilustrowania wypowiedzi poprzez wykorzystanie pomocy naukowych (mapy, tablice graficzne) itp.

celujący – odpowiedź wskazuje na szczególne zainteresowanie przedmiotem, spełniając kryteria oceny bardzo dobrej, wykracza poza obowiązujący program nauczania, zawiera treści poza programowe – własne przemyślenia i oceny,

bardzo dobry – odpowiedź wyczerpująca, zgodna z programem, swobodne operowanie faktami i dostrzeganie związków między nimi,

dobry – odpowiedź zasadniczo samodzielna, zawiera większość wymaganych treści, poprawna pod względem języka, nieliczne błędy, nie wyczerpuje zagadnienia,

dostateczny – uczeń zna najważniejsze fakty, umie je zinterpretować, odpowiedź odbywa się przy niewielkiej pomocy nauczyciela, występują nieliczne błędy rzeczowe,

- dopuszczający – niezbyt precyzyjne odpowiedzi na pytania nauczyciela, braki w wiadomościach i umiejętnościach, podanie nazwy zjawiska lub procesu przy pomocy nauczyciela, przy pomocy nauczyciela potrafi wykonać proste polecenia

138

wymagające zastosowania podstawowych wiadomości, potrafi rozpoznać charakterystyczne cechy danego okresu lub postacie historyczne

niedostateczny – nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela, nie udziela odpowiedzi na większość pytań zadanych przez nauczyciela, ma braki w wiadomościach koniecznych.

sprawdziany/testyprace pisemne badają znajomość wiedzy, umiejętności formułowania wypowiedzi na piśmie, umiejętność oceny przydatności różnych źródeł informacji w rozwiązywaniu problemów; znajomość różnych interpretacji wydarzeń i faktów oraz formułowanie własnych ocen i sądów historycznych

kartkówki składają się z kilku krótkich pytań, pytania są punktowane, sprawdziany zawierają kilka lub kilkanaście pytań; w formie testu, zawierają

zadania otwarte lub zamknięte, którym jest przyporządkowana określona liczba punktów,Testy i sprawdziany są oceniane zgodnie z wymaganą ilością punktów na daną

ocenę.prace długoterminowe

przy ustaleniu oceny brane są pod uwagę: sposób zaplanowania, samodzielność, wartość merytoryczna, umiejętność prezentacji wyników, oryginalność pomysłowość, estetyka wykonania, kompletność, możliwości ucznia,

prace domoweocenie podlegają: pomysłowość rozwiązania, poprawność rzeczowa, umiejętność prezentacji (w przypadku prac ustnych), zgodność z poziomem wymagań, estetyka,

praca w grupiebierze się pod uwagę: precyzyjność, stopień zaangażowania, samodzielność, efektywność, czas jej wykonania, formę prezentacji efektów pracy grupy,

aktywność pozalekcyjnaudział w konkursach (wyniki najwyższe – ocena celująca, wyniki na poziomie wyższym niż przeciętny – ocena bardzo dobra.),udział w uroczystościach patriotycznych i rocznicowych.

Uwaga!W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się

lub deficyty rozwojowe (uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel dostosowuje kryteria wymagań edukacyjnych do możliwości percepcyjnych ucznia w porozumieniu z jego rodzicami oraz pedagogiem szkolnym.

Przy ocenianiu obowiązuje sześciostopniowa skala ocen:Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:- nie opanował treści podstawowych,- ma poważne braki w wiadomościach,- nie przejawia chęci przyswajania nowych wiadomości i współpracy z nauczycielem.Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:- ma braki w podstawowych wiadomościach, lecz z pomocą nauczyciela potrafi je nadrobić,- rozwiązuje i wykonuje typowe zadania o niewielkim stopniu trudności,- przejawia gotowość i chęć do przyjmowania nowych wiadomości i współpracy z nauczycielem.- przy pomocy nauczyciela potrafi wykonać proste polecenia wymagające

zastosowania podstawowych wiadomości- potrafi rozpoznać charakterystyczne cechy danego okresu lub postacie historyczneOcenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:

139

- opanował treści przewidziane w programie nauczania na poziomie podstawowym,- rozwiązuje i wykonuje typowe zadania o średnim stopniu trudności i niewielkim stopniu złożoności,- popełnia błędy w stosowaniu terminów i pojęć historycznych,- próbuje porównywać, selekcjonować i klasyfikować fakty i informacje,- dostrzega podstawowe związki pomiędzy różnymi faktami historycznymi,- współpracuje z nauczycielem,- wykazuje aktywność na lekcji.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:- potrafi samodzielnie pracować z podręcznikiem, materiałem źródłowym,- ustnie i pisemnie stosuje terminy i pojęcia historyczne,- rozwiązuje typowe problemy z wykorzystaniem informacji z różnych źródeł,- efektywnie współpracuje w zespole i aktywnie pracuje w grupie,- bierze udział w dyskusjach, wymianie poglądów, potrafi argumentować i bronić swoich racji.Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:- opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania historii w danej klasie,- sprawnie posługuje się wiadomościami,- rozwiązuje samodzielnie problemy, potrafi samodzielnie interpretować i wyjaśniać fakty i zjawiska historyczne,- potrafi zastosować posiadaną wiedzę w ocenie bieżących wydarzeń,- umie bronić swoich poglądów, a także potrafi dochodzić do porozumienia w kwestiach spornych,- wnosi twórczy wkład w realizowane zagadnienia.Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:- w wysokim stopniu opanował treści programowe, rozszerzając swoją wiedzę o wiadomości wykraczające poza granice danej klasy,- umie formułować oryginalne wnioski, hierarchizować i selekcjonować nabytą wiedzę,- bierze udział i osiąga znaczące sukcesy w konkursach przedmiotowych,- samodzielnie i twórczo rozwija swoje zainteresowania.

§ 38

MUZYKA

Kl. IV -VIIPrzy wystawianiu oceny z muzyki należy brać pod uwagę przede wszystkim wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki zajęć. Dlatego też zaleca się zindywidualizowanie skali ocen na podstawie dokładnego rozpoznania możliwości każdego z uczniów oraz obserwacji jego jednostkowego rozwoju.Ocena powinna być więc relatywna, uzależniona od potencjału uczniów i prezentowanej przez nich postawy.Wystawiając konkretną ocenę z muzyki, trzeba koniecznie pamiętać o tym, że jednym z podstawowych celów tego przedmiotu jest przygotowywanie uczniów do świadomego korzystania z dorobku rodzimej i światowej kultury muzycznej oraz aktywnego i pełnego uczestnictwa w życiu muzycznym kraju.

Przy ocenie powinno się uwzględniać przede wszystkim zaangażowanie i wkład pracy, znajomość literatury muzycznej i związaną z tym wiedzę, a także umiejętność śpiewania i gry na instrumentach. Głośne czytanie nut oraz podawanie wiadomości z zakresu teorii i

140

historii muzyki nie mogą stanowić podstawy do oceny ucznia. Niedopuszczalne jest również odpytywanie uczniów i stawianie ocen wyłącznie ze znajomości tekstu piosenki.

Stosowanemu dotychczas systemowi oceniania zarzuca się niespójność wynikającą z dowolności doboru kryteriów. Brak ujednoliconych zasad oceniania prowadzi z kolei do wielu nieporozumień i zakłóca relacje między nauczycielami, uczniami oraz rodzicami. Dlatego ocenie powinny podlegać następujące elementy:

• śpiew,

• gra (na instrumencie melodycznym, np. na flecie, dzwonkach, flażolecie, pianinie, keyboardzie, gitarze oraz na instrumentach perkusyjnych niemelodycznych),

• wypowiedzi ucznia na temat utworów muzycznych,

• działania twórcze,

• znajomość terminów i wiedza muzyczna,

• aktywność na lekcjach,

• prowadzenie zeszytu przedmiotowego.

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

• prawidłowo i całkowicie samodzielnie śpiewa piosenki z podręcznika oraz z repertuaru dodatkowego,

• prawidłowo gra na różnych instrumentach melodycznych melodie z podręcznika oraz z repertuaru dodatkowego,

• samodzielnie odczytuje i wykonuje dowolny utwór,

• potrafi rozpoznać budowę utworu muzycznego,

• posiada wiedzę i umiejętności przekraczające poziom wymagań na ocenę bardzo dobrą,

• bierze czynny udział w pracach szkolnego zespołu wokalnego,

• jest bardzo aktywny muzycznie,

• Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:

• prawidłowo i samodzielnie śpiewa większość piosenek przewidzianych w programie nauczania,

• potrafi rytmizować teksty,

• rozumie zapis nutowy i potrafi się nim posługiwać,

• zna podstawowe terminy muzyczne z programu danej klasy,

• podaje nazwiska wybitnych kompozytorów z programu danej klasy.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:

• prawidłowo i samodzielnie śpiewa większość piosenek przewidzianych w programie nauczania,

• prawidłowo i samodzielnie gra na instrumentach melodycznych większość melodii przewidzianych w programie,

• umie bezbłędnie wykonywać rytmy na instrumentach perkusyjnych,

141

• potrafi rytmizować teksty,

• rozumie zapis nutowy i potrafi się nim posługiwać,

• zna podstawowe terminy muzyczne z programu danej klasy,

• podaje nazwiska wybitnych kompozytorów z programu danej klasy.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:

• poprawnie i z niewielką pomocą nauczyciela śpiewa pieśni i piosenki jednogłosowe,

• wykonuje proste rytmy na instrumentach perkusyjnych niemelodycznych,

• rytmizuje łatwe teksty,

• zna podstawowe terminy muzyczne z programu danej klasy i wie, co one oznaczają,

• prowadzi systematycznie i starannie zeszyt przedmiotowy lub zeszyt ćwiczeń.

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:

• niezbyt poprawnie i z dużą pomocą nauczyciela śpiewa niektóre piosenki przewidziane w programie nauczania,

• niezbyt poprawnie i z dużą pomocą nauczyciela gra na używanym na lekcjach instrumencie melodycznym nie- które melodie przewidziane w programie nauczania,

• zna tylko niektóre terminy i pojęcia muzyczne,

• prowadzi zeszyt niesystematycznie i niestarannie.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

• niedbale, nie starając się poprawić błędów, śpiewa kilka najprostszych piosenek przewidzianych w programie nauczania,

• niedbale, nie starając się poprawić błędów, gra na instrumencie melodycznym gamę i kilka najprostszych utworów przewidzianych w programie nauczania,

• niechętnie podejmuje działania muzyczne,

• myli terminy i pojęcia muzyczne,

• dysponuje tylko fragmentaryczną wiedzą,

• najprostsze polecenia – ćwiczenia rytmiczne – wykonuje z pomocą nauczyciela.

Ocenę niedostateczną uczeń otrzymuje tylko w sytuacjach wyjątkowych, np. gdy, mimo usilnych starań nauczyciela, wykazuje negatywny stosunek do przedmiotu oraz ma bardzo duże braki w zakresie podstawowych wymagań edukacyjnych dotyczących wiadomości i umiejętności przewidzianych dla danej klasy. Mimo pomocy nauczyciela nie potrafi i nie chce wykonać najprostszych poleceń wynikających z programu danej klasy. Nie prowadzi również zeszytu przedmiotowego lub zeszytu ucznia.

Kryteria oceniania:142

1. Podczas wystawiania oceny za śpiew należy wziąć pod uwagę: poprawność muzyczną, znajomość tekstu piosenki, ogólny wyraz artystyczny.

2. Przy wystawianiu oceny za grę na instrumencie trzeba uwzględnić: poprawność muzyczną, płynność i technikę gry, ogólny wyraz artystyczny.

3. Wystawiając ocenę za wypowiedzi na temat utworów muzycznych, połączoną ze znajomością podstawowych wiadomości i terminów muzycznych, należy wziąć pod uwagę:

• zaangażowanie i postawę podczas słuchania,• rozpoznawanie brzmienia poznanych instrumentów i głosów,• rozpoznawanie w słuchanych utworach polskich tańców narodowych,• podstawową wiedzę na temat poznanych kompozytorów,• wyrażanie muzyki środkami pozamuzycznymi (np. na rysunku, w opowiadaniu,

dramie).

4. Przy wystawianiu oceny za działania twórcze – wokalne i instrumentalne (zaleca się odpytywanie tylko ochotników) – należy wziąć pod uwagę:

• rytmizację tekstów,• improwizację: rytmiczną, melodyczną (wokalną i instrumentalną) oraz ruchową,• umiejętność korzystania ze zdobytych wiadomości i umiejętności przy

wykonywaniu zadań twórczych, np. wymagających korelacji działań muzyczno-plastycznych,

• umiejętność przygotowywania ilustracji dźwiękowej do opowiadania, komiksu, grafiki itp. (dobieranie efektów dźwiękowych),

• umiejętność tworzenia prostych akompaniamentów perkusyjnych.5. Ocena aktywności na lekcji oraz za udział w muzycznych zajęciach

pozalekcyjnych.

Za aktywną postawę na lekcji uczeń może otrzymać ocenę dobrą lub bardzo dobrą. Jeśli dodatkowo wykaże się wiedzą lub umiejętnościami wykraczającymi poza ustalone wymagania, otrzymuje ocenę celującą. Za systematyczną i bardzo dobrą pracę w szkolnym zespole muzycznym lub chórze oraz za udział w ich występach, należy podwyższyć uczniowi ocenę z muzyki o jeden stopień.

6. Przy wystawianiu oceny za zeszyt przedmiotowy lub zeszyt ćwiczeń należy wziąć pod uwagę:

• estetykę ogólną,• systematyczność,• prace domowe odrabiane przez ucznia samodzielnie.

§ 39PLASTYKAw klasach IV - VII

1. Ocenie podlegają: ćwiczenia i prace plastyczne wykonywane podczas zajęć lekcyjnych, odpowiedź ustna i prace pisemne (testy, sprawdziany) dotyczące wiedzy o:

funkcjach sztuki, dziedzinach sztuk plastycznych, środkach wyrazu artystycznego, analiza i interpretacja wytworów sztuki, zadania domowe, przygotowanie ucznia do zajęć (przybory plastyczne, zeszyt, podręcznik), aktywne uczestnictwo w zajęciach,

143

oryginalność myślenia podczas planowania działań plastycznych w tym happeningów i innych działań plastycznych,

gotowość do uczestniczenia w kulturze , do poznawania kultury plastycznej, chęć do samodzielnego podejmowania dyskusji związanych ze sztuką.

2. Ćwiczenia i prace plastyczne wykonywane podczas zajęć lekcyjnych oraz w domu ocenianie będą według wcześniej ustalonych zasad podanych przez nauczyciela na początku każdych zajęć. Wymagana będzie przede wszystkim zgodność pracy z tematem oraz wykorzystanie właściwych środków wyrazu plastycznego. Dodatkowo nauczyciel będzie brał pod uwagę estetykę wykonanej pracy, jak również oryginalność i twórcze podejście do realizowanego tematu. 3. Ocenie podlegają tylko i wyłącznie prace wykonane samodzielnie przez ucznia. W przypadku stwierdzenia, że praca nie została wykonana własnoręcznie przez ucznia, ma on obowiązek wykonać ją raz jeszcze. 4. W przypadku niedokończenia pracy podczas zajęć lekcyjnych uczeń ma możliwość dokończenia jej w domu i oddania do oceny w terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie od daty rozpoczęcia pracy. 5. Uczeń otrzymuje cząstkową ocenę niedostateczną z plastyki w przypadku nie oddania pracy po upływie dwóch tygodni od daty rozpoczęcia pracy plastycznej. 6. Uczeń może poprawić cząstkową ocenę niedostateczną za pracę plastyczną w ciągu tygodnia od daty otrzymania oceny niedostatecznej. 7. Uczeń ma obowiązek rozliczyć się z zadania domowego w formie pisemnej w ciągu tygodnia od daty zlecenia tego zadania. Po upływie powyższego terminu uczeń otrzymuje cząstkową ocenę niedostateczną. Ocenę niedostateczną za brak zadania domowego uczeń może poprawić w terminie nie dłuższym niż tydzień od daty otrzymania negatywnej oceny.8. Za nieprzygotowanie do zajęć lekcyjnych (brak podręcznika, zeszytu, przyborów plastycznych) uczeń otrzymuje „minus”. Po uzyskaniu trzech „minusów” uczeń otrzymuje cząstkową ocenę niedostateczną z plastyki. 9. Za aktywny udział w zajęciach (inicjowanie oraz zabieranie głosu w dyskusjach o sztuce) uczeń otrzymuje „plusa”. Po uzyskaniu trzech „plusów” uczeń otrzymuje cząstkową ocenę bardzo dobrą za aktywność. 10. Uczeń nieobecny na lekcji ma obowiązek wykonać pracę plastyczną w domu po uprzedniej konsultacji z nauczycielem. Na wykonanie takiej pracy uczeń ma dwa tygodnie od momentu pojawienia się w szkole po nieobecności.11. Uczeń nie ma obowiązku realizacji pracy jeśli jego nieobecność w szkole była dłuższa niż trzy tygodnie lub więcej. 12. W przypadku braku przyborów niezbędnych do wykonania pracy plastycznej uczeń wykonuje projekty do pracy na dany temat zaś w domu realizuje pracę właściwymi przyborami. 13. Uczeń ma możliwość zdobywania dodatkowych ocen cząstkowych oraz „plusów” za:

wykonywanie zadań domowych dla chętnych, branie udziału w konkursach plastycznych ( w tym wiedzy o sztuce), uczestniczenie w zajęciach pozalekcyjnych i pozaszkolnych związanych ze sztuką, tworzenie albumów z pracami plastycznymi, zaangażowanie w działania plastyczne związane z życiem szkoły i środowiska

lokalnego, kolekcjonowanie wytworów sztuki, literatury o sztuce.

14. Pozostałe warunki oceniania zawarte są w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania Szkoły Podstawowej nr 1 w Czarnkowie. Wymagania na poszczególne oceny z przedmiotu plastyka w klasach IV – VII

144

Wymagania na poszczególne oceny z przedmiotu plastyka w klasach IV – VII dla uczniów z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu lekkim podkreślono.

Ocena Zakres opanowanych treści programowych/uczeń:

niedostateczna nie opanował zakresu wiadomości i umiejętności przewidzianych w podstawie programowej, umożliwiających podjęcia nauki, przyswojenia kolejnych treści oraz nabycia umiejętności potrzebnych na następnym etapie edukacyjnym,

odmawia wykonywania zadań, przeszkadza w prowadzeniu lekcji, wyraża lekceważący stosunek do

przedmiotu,

dopuszczająca(treści i umiejętności konieczne)

wykazuje się wiedzą i umiejętnościami w niewielkim zakresie,

wykonuje ćwiczenia plastyczne z małym zaangażowaniem,

nie potrafi współpracować w zespole,

posługuje się tylko podstawowymi narzędziami i technikami plastycznymi,

skąpo wypowiada się o plastyce, bierne uczestniczy w kulturze,

dostateczna(treści i umiejętności podstawowe)

opanował treści programu na poziomie podstawowym,

w sposób prosty, stereotypowy i schematyczny realizuje prace plastyczne,

wykazuje się małą aktywnością podczas lekcji,

czasami jest nieprzygotowany do zajęć,

wykonuje ćwiczenia plastyczne zgodne z tematem, ale mało staranne,

posługuje się technikami plastycznymi, w tym graficznymi programami komputerowymi i fotografią we własnych działaniach plastycznych w zakresie podstawowym,

posługuje się terminologią plastyczną na poziomie podstawowym,

wykazuje trudności we współpracy podczas działań zespołowych,

mało aktywnie uczestniczy w kulturze,

145

dobra(treści i umiejętności rozszerzone)

przyswoił wiadomości objęte programem,

w skupieniu uczestniczy w zajęciach,

zadawalająco posługuje się technikami plastycznymi,

poprawnie wykonuje ćwiczenia plastyczne,

zadawalająco posługuje się terminologią plastyczną,

potrafi wykorzystać graficzne programy komputerowe i fotografie we własnych działaniach plastycznych,

umie opisać dzieło sztuki, potrafi współpracować przy

realizacji działań zespołowych, potrafi przenieść wiedzę o sztuce na

inne dziedziny życia, m.in. kształtowanie estetyki otoczenia,

aktywnie uczestniczy w kulturze,

bardzo dobra(treści i umiejętności dopełniające, pełna realizacja wymagań programowychi podstawy programowej)

opanował wiedzę i umiejętność w pełnym zakresie określonym programem,

posiada umiejętność zastosowania wiedzy w swojej pracy twórczej,

starannie wykonuje ćwiczenia plastyczne,

biegle posługuje się technikami plastycznymi,

umiejętnie posługuje się terminologią plastyczną,

używa graficznych programów komputerowych i fotografii we własnych działaniach plastycznych,

wykonuje opis dzieła sztuki, organizuje pracę poszczególnych

osób w zadaniach zespołowych, wykonuje zadania

ponadprogramowe po zachęceniu przez nauczyciela,

samodzielnie zdobywa wiedzę z wykorzystaniem różnych mediów,

aktywnie pracuje podczas lekcji, jest zawsze przygotowany do zajęć, potrafi odnaleźć liczne powiązania

między plastyką a innymi dziedzinami życia,

bardzo aktywne uczestnictwo w kulturze,

celująca posiada bardzo dobrą znajomość

146

(treści i umiejętności wykraczające poza program i realizacje podstawy programowej)

wiedzy określonej programem nauczania,

twórczo wykorzystuje wiedzę o sztuce w praktycznych działaniach,

świadomie wykorzystuje środki wyrazu plastycznego w swoich pracach,

bezbłędnie posługuje się terminologią plastyczną,

wykazuje zainteresowanie sztuką, wykazuje się wysokim poziom

umiejętności plastycznych, pracuje systematycznie, zawsze jest przygotowany i aktywny

na lekcjach, współpracuje z grupą, potrafi pełnić

funkcję lidera podczas wykonywania zadań zespołowych,

wykonuje dodatkowe zadania z własnej inicjatywy,

uczestniczy w konkursach plastycznych,

sprawnie i twórczo posługuje się narzędziami nowych mediów we własnych działaniach artystycznych,

wnikliwe interpretuje różnorodne treści zawarte w dziełach sztuki,

zauważa różnorodne powiązania plastyki z innymi dziedzinami życia,

bardzo aktywne uczestniczy w kulturze, żywo interesuje się zjawiskami w sztuce i wydarzeniami artystycznymi.

Uczniów z dostosowaniem wymagań edukacyjnych obowiązują powyższe wymagania na poszczególne oceny. Natomiast z uwagi na ich dysfunkcje i gdy wystąpi taka potrzeba nauczyciel uwzględnia możliwości ucznia. Przy niskiej sprawności grafomotorycznej i manualnej podczas oceny zadania uwzględnia się wkład pracy oraz zaangażowanie.

§ 40RELIGIAKL.I – III

OCENA WARUNKI UZYSKANIA OCENYCELUJĄCA 1. Uczeń spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą.

2. Posiada wiedzę wykraczającą poza program katechezy.3. Aktywnie uczestniczy w życiu parafii (służba ołtarza,

grupy modlitewno-formacyjne itp.)BARDZO DOBRA 1. Uczeń opanował pełen zakres wiedzy i umiejętności

określonych programem nauczania katechezy.2. Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami.3. Chętnie i systematycznie uczestniczy w katechezie.4. Wyróżnia się aktywnością na tle grupy katechetycznej.

147

5. Chętnie uczestniczy w życiu parafii (Liturgia, Rekolekcje).

6. Zachowuje szacunek dla miejsc świętych, czasu modlitwy i słuchania Słowa Bożego, znaków religijnych.

7. Odnosi się z szacunkiem do innych.8. Wyraża na zewnątrz swą wiarę.

DOBRA 1. Uczeń opanował wiedzę i umiejętności, które pozwalają na rozumienie większości relacji między elementami wiedzy religijnej.

2. Dysponuje dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości.

3. Postawa ucznia nie budzi zastrzeżeń – patrz. BDB p. 6,7.4. Uzyskuje dobre postępy podczas prowadzonych zajęć.5. Chętnie uczestniczy w katechezie.6. Uczestniczy w rekolekcjach adwentowych i okresu

Wielkiego Postu.DOSTATECZNA 1. Uczeń opanował wiedzę i umiejętności umożliwiające

zdobywanie dalszej wiedzy.2. Dysponuje przeciętną wiedzą w zakresie materiału

przewidzianego programem nauczania; w jego wiadomościach są luki.

3. Wykazuje brak zainteresowania przedmiotem.4. Nie uczęszcza systematycznie na katechezę.5. Postawa ucznia budzi zastrzeżenia.6. Nie bierze udziału w życiu parafii.

DOPUSZCZJĄCA 1. Zdobyte wiadomości są niewystarczające na uzyskanie przez ucznia podstawowej wiedzy religijnej.

2. Proste zadania o niewielkim stopniu trudności rozwiązuje przy pomocy nauczyciela.

3. Niechętnie bierze udział w katechezie.4. Systematycznie opuszcza katechezę.5. Ma lekceważący stosunek do przedmiotu.6. Nie uczestniczy w rekolekcjach.

NIEDOSTATECZNA 1. Nie opanował podstawowej wiedzy religijnej.2. Nie bierze udziału w katechezie, rekolekcjach.3. Lekceważy przedmiot, wiarę.

RELIGIAKl. IV - VIII

Ocenę z religii wlicza się do średniej ocen ucznia (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 lipca 2007 r.)Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia z religii polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania oraz formułowania oceny.

Ocenę z religii ustalona jest w oparciu o kryteria poznawcze, kształcące i wychowawcze.

W ocenianiu z religii obowiązują poniższe zasady:1. Obiektywność – zastosowanie jednolitych norm i kryteriów oceniania.2. Jawność – podawanie na bieżąco wyników pracy ucznia3. Instruktywność – wskazanie na występujące braki.4. Mobilizacja do dalszej pracy.

148

Prowadzenie zróżnicowanych form i rodzajów kontroli:1. Kontrola wstępna (dokonanie diagnozy wiedzy i umiejętności w początkowej fazie kształcenia).2. Kontrola bieżąca (sprawdzanie w trakcie trwania procesu kształcenia).3. Kontrola końcowa (dotyczy zakończonego etapu kształcenia).4. Kontrola dystansowa (zbadanie trwałości wyników po pewnym okresie od zakończenia procesu).

Metody kontroli i ocen:1. Konwencjonalne (bieżąca kontrola, prace pisemne, posługiwanie się książką, ćwiczenia praktyczne, kontrola graficzna, obserwacja uczniów w toku ich pracy itp.2. Techniczne sposoby kontrolowania procesu dydaktycznego (kontrola i ocena przy Pomocy zróżnicowanych zadań testowych).

Sposoby oceniania:Wartościowanie gestem, słowem, mimiką, stopniem.

Elementy wchodzące w zakres oceny z religii:1. Ilość i jakość prezentowanych wiadomości.2. Zainteresowanie przedmiotem.3. Stosunek do przedmiotu.4. Pilność i systematyczność.5. Umiejętność zastosowania poznanych wiadomości w życiu.6. Postawa.Kontrola i ocena w religii nie dotyczy wyłącznie sprawdzenia wiadomości, lecz także wartościowania umiejętności, postaw, zdolności twórczych, rozwoju zainteresowań, motywacji uczenia się, a głównie kształtowania cech charakteru, woli, odpowiedzialności za swoje czyny, dokładności, wytrwałości, pracowitości,kultury osobistej, zgodności postępowania z przyjętą wiarą.Ocenianie ma na celu:a) informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych,b) motywowanie ucznia do dalszej pracy,c) pomaganie uczniowi w samodzielnym planowaniu jego rozwoju,d) systematyczne informowanie rodziców (prawnych opiekunów) o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia,e) umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.

Ocenie podlegają:1.Pisemne prace kontrolne:- sprawdziany, testy; obejmujące więcej niż trzy jednostki lekcyjne, zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem, sprawdzane przez nauczyciela do dwóch tygodni,- kartkówki; zakres ich materiału obejmujący nie więcej niż trzy jednostki lekcyjne lub materiał podstawowy.2.Odpowiedzi ustne dotyczące materiału z zakresu trzech ostatnich lekcji.3.Wypowiedzi w trakcie lekcji, podczas dyskusji, powtórzenia itp.4.Praca domowa: krótkoterminowa i długoterminowa, oceniana na bieżąco/jeżeli nauczyciel stwierdzi, że praca ucznia jest niesamodzielna otrzymuje ocenę niedostateczną; ocenę niedostateczną otrzymuje również uczeń, który dał do przepisania swoją pracę/.5.Znajomości małego katechizmu oceniana podczas odpowiedzi ustnej lub pisemnej.6.Zeszyt; sprawdzany podczas odpowiedzi i według decyzji nauczyciela /jeden raz w semestrze kompleksowa ocena zeszytu; za czterokrotny brak zeszytu

149

przedmiotowego uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną.7.Pilność, systematyczność, postawy, umiejętności8.Przygotowanie do poszczególnych katechez.9.Korzystanie z Pisma Świętego, podręcznika i innych materiałów katechetycznych.10.Zaangażowanie w przygotowanie i przeprowadzenie uroczystości szkolnych o charakterze religijnym, zaangażowanie w przygotowanie gazetek szkolnych, udział w konkursach religijnych, współpraca ze wspólnotą parafialną, oraz rozwijanie postawy religijnej.11. Inne działania wskazujące możliwość oceniania.

Ilość ocen:W ciągu jednego semestru nauczyciel wystawia każdemu uczniowi co najmniej trzy oceny cząstkowe.

Poprawianie:Stosuje się systematyczne ocenianie w ciągu semestrów połączone z możliwością poprawiania ocen niedostatecznych ze sprawdzianów lub kartkówek. W wyjątkowych, uzasadnionych sytuacjach poprawianie może odbywać się bezpośrednio przed wystawianiem oceny śródrocznej lub rocznej.Przeprowadza się je według ustaleń osób zainteresowanych w terminie i z zakresu wskazanego przez nauczyciela religii z zastosowaniem formy pisemnej lub ustnej.

Klasyfikacja:Uczeń może być niesklasyfikowany z religii, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie edukacji.Uczeń niesklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny.

Przy wystawieniu oceny śródrocznej i rocznej przyjmuje się następujące zasady:1.Ocena nie będzie miała charakteru średniej arytmetycznej ocen cząstkowych; znaczący wpływ mają przede wszystkim oceny uzyskane z dłuższych wypowiedzi, referatów, o ile prezentacja ich przyjmie formę wypowiedzi ustnej oraz innych form pracy o charakterze samodzielnym.2. Wystawiając ocenę śródroczną i roczną bierze się pod uwagę: sprawdziany, kartkówki, odpowiedź ustną, zadania domowe, aktywność, stosunek do przedmiotu, nauczyciela i innych.3.Informacja o grożącej ocenie niedostatecznej z przedmiotu winna być przekazana uczniowi i jego rodzicom (prawnym opiekunom) na miesiąc przed klasyfikacją. 4.Uczeń ma prawo zwrócić się do dyrektora szkoły o umożliwienie podwyższenia proponowanej oceny rocznej z zajęć religii, poprzez przystąpienie do egzaminu sprawdzającego.

Uczeń ma prawo- do dwóch nieprzygotowań w ciągu roku szkolnego /jeden raz w semestrze/,- do braku trzech zadań domowych w semestrze,- do trzykrotnego braku zeszytu na lekcji w semestrze,- do poprawy oceny niedostatecznej ze sprawdzianu lub kartkówki w terminie dwóch tygodni,- do nie przygotowań do lekcji w nagłych sprawach rodzinnych,- do skorzystania z numerka szczęścia.

Uczeń, którego numer wylosowano jest zwolnionym w danym dniu z:- odpowiedzi ustnej na ocenę.- z pisania niezapowiedzianej kartkówki.

150

Jeżeli uczeń chce, może skorzystać z prawa do odpowiedzi, pisania kartkówki na ocenę, mimo wylosowanego numerka.

Szczęśliwy numerek nie zwalnia ucznia od:- pisania zapowiedzianych lub przełożonych prac klasowych, sprawdzianów i kartkówek,-wykonywania prac domowych (pisemnych i ustnych), z których uczeń może być oceniony,- aktywnego udziału w lekcji (uczeń podlega ocenie), posiadania przyborów, zeszytów i książek,- uwag za złe zachowanie.

Odmowa pracy w czasie zajęć powoduje utratę przywileju Szczęśliwego Numerka.

Wymagania dotyczące poszczególnych ocen z uwzględnieniem wiedzy, umiejętności, przejawów zastosowania ich w życiu.

Uwarunkowania uzyskania oceny CELUJĄCEJKatechizowany:• Spełnia wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej.• Wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program religii własnego poziomu edukacji.• Prezentuje wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ.• Samodzielnie posługuje się wiedzą dla celów teoretycznych i praktycznych.• Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi, swobodą w posługiwaniu się terminologią przedmiotową i inną.• Angażuje się w prace pozalekcyjne np. gazetki religijne, montaże sceniczne, pomoce katechetyczne itp..• Uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej.• Jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmiotu nie budzi żadnych zastrzeżeń.• W pełni zna pacierz i mały katechizm.• Poznane prawdy wiary stosuje w życiu.• Wykazuje się umiejętnościami i wiadomościami wykraczającymi poza wymagania edukacyjne; jego praca jest oryginalna i twórcza oraz wskazuje na dużą samodzielność.O ocenie celującej mogą decydować również inne indywidualne osiągnięcia ucznia, kwalifikujące go do tej oceny.

Uwarunkowania uzyskania oceny BARDZO DOBREJKatechizowany:• Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dobrej.• Opanował pełny zakres wiedzy, postaw i umiejętności określony poziomem nauczania religii.• Prezentuje poziom wiadomości powiązanych ze sobą w logiczny układ.• Właściwie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska bez ingerencji nauczyciela.• Umiejętnie wykorzystuje wiadomości w teorii i praktyce bez ingerencji nauczyciela.• Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi.• W pełni zna pacierz i mały katechizm.• Wzorowo prowadzi zeszyt i odrabia prace domowe.• Aktywnie uczestniczy w religii.• Jego postępowanie nie budzi żadnych zastrzeżeń.• Jest pilny, systematyczny, zainteresowany przedmiotem.• Odpowiedzialnie włącza się w dynamikę i przeżycia roku liturgicznego.

151

• Stara się być świadkiem wyznawanej wiary.• Opanował pełny zakres wiadomości i umiejętności wyznaczonych przez nauczyciela programem nauczania; osiągnięcia ucznia należą do złożonych i wymagających samodzielności.O ocenie bardzo dobrej mogą decydować również inne indywidualne osiągnięcia ucznia, kwalifikujące go do tej oceny.Uwarunkowania uzyskania oceny DOBREJKatechizowany:• Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dostatecznej.• Opanował materiał programowy z religii.• Wykazuje się wiadomościami podstawowymi, połączonymi związkami logicznymi.• Poprawnie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska podane przez nauczyciela.• Stosuje wiedzę w sytuacjach teoretycznych i praktycznych podanych przez nauczyciela.• Podczas wypowiedzi nie popełnia rażących błędów stylistycznych.• Wykazuje się dobrą znajomością pacierza małego katechizmu.• W zeszycie posiada wszystkie notatki i prace domowe.• Posiada podręcznik, zeszyt i korzysta z nich.• Systematycznie uczestniczy w zajęciach religii.• Jest zainteresowany przedmiotem.• Włącza się w przeżycia i dynamikę roku liturgicznego.• Wykazuje się dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości.• Postawa ucznia nie budzi wątpliwości.• Stara się być aktywnym podczas lekcji.• Wiadomości i umiejętności ucznia przewidziane programem nauczania nie są pełne dla danego etapu nauczania, ale wiele umiejętności ma charakter złożonyi samodzielny.O ocenie dobrej mogą przesądzić także inne indywidualne osiągnięcia ucznia, kwalifikujące go do tej oceny.Uwarunkowania uzyskania oceny DOSTATECZNEJKatechizowany:• Opanował łatwe, całkowicie niezbędne wiadomości, postawy i umiejętności.• Prezentuje podstawowe treści materiału programowego z religii.• Zna wiadomości podstawowe i umie je logicznie połączyć.• Dość poprawnie rozumie podstawowe uogólnienia oraz wyjaśnia ważniejsze zjawiska z pomocą nauczyciela.• Przy pomocy nauczyciela potrafi wykorzystać wiadomości do celów praktycznychi teoretycznych.• W przekazywaniu wiadomości z religii popełnia niewielkie i nieliczne błędy.• Cechuje go mała kondensacja wypowiedzi.• Wykazuje się podstawową znajomością pacierza i małego katechizmu.• W jego zeszycie występują sporadyczne braki notatek, prac domowych.• Prezentuje przeciętną pilność, systematyczność i zainteresowanie przedmiotem.• Wiadomości i umiejętności ucznia są na poziomie podstawowych wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania dla danego etapu; wiadomości i umiejętności należą do przystępnych, o średnim stopniu złożoności i wystarczą do pomyślnego dalszego uczenia się.O ocenie dostatecznej mogą przesądzić także inne indywidualne uwarunkowania danego ucznia.Uwarunkowania uzyskania oceny DOPUSZCZAJĄCEJKatechizowany:• Opanował konieczne pojęcia religijne.• Prezentuje luźno zestawione wiadomości programowe.• Prezentuje mało zadawalający poziom postaw i umiejętności.

152

• Wykazuje brak rozumienia podstawowych uogólnień.• Brak mu podstawowej umiejętności wyjaśniania zjawisk.• Nie potrafi stosować wiedzy, nawet przy pomocy nauczyciela.• Podczas przekazywania wiadomości popełnia liczne błędy, wykazuje niepoprawny styl wypowiedzi, posiada trudności w wysławianiu .• Prowadzi zeszyt.• Ma problemy ze znajomością pacierza i małego katechizmu.• Wykazuje poprawny stosunek do religii.• Opanował elementarne wiadomości i umiejętności programowe przewidziane dla danego etapu edukacyjnego; są to wiadomości i umiejętności bardzo przystępne, proste i praktyczne, niezbędne w funkcjonowaniu szkolnym i pozaszkolnym.O ocenie dopuszczającej mogą przesądzić także inne indywidualne cechy, postawy i braki obserwowane u ucznia.Ocena NIEDOSTATECZNAKatechizowany:• Wykazuje rażący brak wiadomości programowych.• Nie potrafi logicznie powiązać podawanych wiadomości.• Prezentuje zupełny brak rozumienia uogólnień i nieumiejętność wyjaśniania zjawisk.• Nie potrafi zastosować zdobytej wiedzy.• Podczas przekazywania informacji popełnia bardzo liczne błędy.• Prezentuje rażąco niepoprawny styl wypowiedzi.• Nie zna pacierza i małego katechizmu.• Nie posiada zeszytu lub dość często nie przynosi go na lekcję.• Lekceważy przedmiot.• Nieodpowiednio zachowuje się na lekcji.• Wyraża lekceważący stosunek do wartości religijnych.• Opuszcza lekcję religii.O ocenie niedostatecznej mogą przesądzić także inne indywidualne cechy, postawy i braki obserwowane u ucznia.Dostosowanie wymagań z religii dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się.

1. Zmniejszanie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań.2. Dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i

odpytywanie.3. Wydłużanie czasu na odpowiedź, przeczytanie tekstu.4. Częste podchodzenie do uczniów w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielenia

dodatkowej pomocy, wyjaśnień.5. Pomagać w doborze argumentów, wyrażeń i zwrotów.6. Nie obniżać ocen za błędy ortograficzne i graficzne.7. Częściej sprawdzać zeszyty szkolne ucznia, ustalić sposób poprawy błędów, czuwać

nad wnikliwą ich poprawą.8. Częściej powtarzać i utrwalać materiał.9. Uwzględniać trudności w rozumieniu treści. 10. Ćwiczyć rozumowanie, myślenie i koncentracje na pytaniu, podanym zadaniu,

wybranej ilustracji bądź tekście słownym.11. Zezwolić na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach.12. Stosować ćwiczenia polegające na kojarzeniu faktów oraz zależności przyczynowo-

skutkowych.13. W przypadku trudności z odczytaniem pracy, odpytać ucznia ustnie.

§ 41 MATEMATYKA - postanowienia ogólne:

153

a/ oceny cząstkowe uczeń może uzyskać w wyniku następujących form sprawdzenia umiejętności i kompetencji: - kartkówki, - sprawdziany w formie zadań otwartych, - sprawdziany w formie testów wyboru, - prace klasowe, - odpowiedzi ustne,

- rozwiązywanie zadań przy tablicy, - zadania domowe, - estetyczne i staranne prowadzenie zeszytu; - aktywna postawa na lekcji, - elementy samooceny ucznia.

b/ prace klasowe i sprawdziany oceniamy w skali punktowej, którą przeliczamy na oceny wg § 26.c/ ocenę celującą może otrzymać uczeń, który swoją wiedzą i umiejętnościami

wykracza poza kryteria oceny bardzo dobrej i osiąga dobre wyniki w organizowanych konkursach matematycznych.

Szczegółowe wymagania z matematyki na oceny szkolne:

Zadania tekstowe. Uczeń, który nabywa wymienione poniżej umiejętności i stosuje je bezbłędnie na odpowiednim poziomie nauczania, otrzymuje ocenę bardzo dobrą lub celującą.Uczeń :

1. czyta ze zrozumieniem prosty tekst zawierający informacje literowe;2. wykonuje wstępne czynności ułatwiające rozwiązanie zadania, w tym rysunek

pomocniczy lub wygodne dla niego zapisanie informacji i danych z treści zadania;3. dostrzega zależności między podanymi informacjami;4. dzieli rozwiązanie zadania na etapy, stosując własne poprawne, wygodne dla niego

strategie rozwiązania;5. do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną

wiedzę z zakresu arytmetyki i geometrii oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody;

6. weryfikuje wynik zadania tekstowego, oceniając sensowność rozwiązania.7. * W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się

lub deficyty rozwojowe (uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel dostosowuje kryteria wymagań edukacyjnych do indywidualnych możliwości ucznia.

154

MATEMATYKA Klasa IV

ZagadnienieWymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną ocena dobrą bardzo dobrą celującą2 3 4 5 6

Dział 1. Liczby naturalne. Uczeń:

1. Zbieranie i prezentowanie danych

• gromadzi dane; • odczytuje dane przedstawione w tekstach, tabelach, na diagramach i   wykresach;

• porządkuje dane; • przedstawia dane w tabelach, na diagramach i wykresach;

• interpretuje dane przedstawione w tekstach, tabelach, na diagramach i wykresach w sytuacjach typowych;

• interpretuje dane przedstawione w tekstach, tabelach, na diagramach i wykresach w sytuacjach nietypowych;

2. Rzymski system zapisu liczb • przedstawia w systemie dziesiątkowym liczby zapisane w systemie rzymskim w zakresie do 12; • przedstawia w systemie rzymskim liczby zapisane w systemie dziesiątkowym w zakresie do 12;

• przedstawia w systemie dziesiątkowym liczby zapisane w systemie rzymskim w zakresie do 30; • przedstawia w systemie rzymskim liczby zapisane w systemie dziesiątkowym w zakresie do 30;

• przedstawia w systemie dziesiątkowym liczby zapisane w systemie rzymskim w zakresie do 3000;

• przedstawia w systemie rzymskim liczby zapisane w systemie dziesiątkowym w zakresie do 3000;

3. Obliczenia kalendarzowe • wykonuje proste obliczenia kalendarzowe na dniach, tygodniach, miesiącach, latach;

• wykonuje obliczenia zegarowe na godzinach, minutach i sekundach w sytuacjach typowych;

• wykonuje obliczenia kalendarzowe na dniach, tygodniach, miesiącach, latach w sytuacjach nietypowych;

4. Obliczenia zegarowe • wykonuje proste obliczenia zegarowe na godzinach, minutach i sekundach;

• wykonuje obliczenia zegarowe na godzinach, minutach i sekundach w sytuacjach typowych;

• wykonuje obliczenia zegarowe na godzinach, minutach i sekundach w sytuacjach nietypowych;

5. Liczby wielocyfrowe • odczytuje liczby naturalne wielocyfrowe do dziesięciu tysięcy; ●zapisuje liczby naturalne

• odczytuje liczby naturalne wielocyfrowe do miliona; • zapisuje liczby naturalne

• odczytuje liczby naturalne wielocyfrowe; • zapisuje liczby

• buduje liczby o podanych własnościach w postaci wielu warunków;

• określa, ile jest liczb o podanych własnościach;

155

ZagadnienieWymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną ocena dobrą bardzo dobrą celującą2 3 4 5 6

wielocyfrowe do jedności tysięcy;• zapisuje liczby naturalne wielocyfrowe do dziesięciu tysięcy;

wielocyfrowe do miliona; naturalne wielocyfrowe; • buduje liczby o podanych własnościach w postaci jednego warunku;

6. Porównywanie liczb • odczytuje liczby naturalne zaznaczone na osi liczbowej w sytuacjach typowych; • porównuje liczby naturalne mniejsze od tysiąca;

• zaznacza liczby naturalne na osi liczbowej w sytuacjach typowych; • porównuje liczby naturalne mniejsze od miliona;

• porównuje liczby naturalne wielocyfrowe; • odczytuje liczby naturalne zaznaczone na osi liczbowej w sytuacjach nietypowych;

• zaznacza liczby naturalne na osi liczbowej w sytuacjach nietypowych;

• wykorzystuje w sytuacjach problemowych porównywanie liczb naturalnych wielocyfrowych;

Dział 2. Działania na liczbach naturalnych. Uczeń:7. Kolejność wykonywania działań

• stosuje reguły dotyczące kolejności wykonywania działań;

• stosuje reguły dotyczące kolejności wykonywania działań w wyrażeniach o skomplikowanej budowie;

8. Dodawanie w pamięci • liczbę jednocyfrową dodaje do dowolnej liczby naturalnej;

• dodaje w pamięci liczby naturalne dwucyfrowe;

• dodaje w pamięci liczby wielocyfrowe w przypadkach, takich jak np. 230 + 80;

• dodaje w pamięci kilka liczb naturalnych dwu-i jednocyfrowych;

9. Odejmowanie w pamięci • liczbę jednocyfrową odejmuje od dowolnej liczby naturalnej;

• odejmuje w pamięci liczby naturalne dwucyfrowe;

• odejmuje w pamięci liczby wielocyfrowe w przypadkach, takich jak np. 4600 – 1200;

10. Mnożenie w pamięci • mnoży liczbę naturalną przez liczbę naturalną

• stosuje wygodne dla niego sposoby ułatwiające

• mnoży liczbę naturalną przez liczbę

156

ZagadnienieWymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną ocena dobrą bardzo dobrą celującą2 3 4 5 6

jednocyfrową w pamięci (w najprostszych przykładach);

obliczenia, w tym przemienność i łączność dodawania i mnożenia;

naturalną jednocyfrową w pamięci;

11. Dzielenie w pamięci • dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową w pamięci (w najprostszych przykładach);

• stosuje wygodne dla niego sposoby ułatwiające obliczenia;

• dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową w pamięci;

12. Dzielenie z resztą • wykonuje dzielenie z resztą liczb naturalnych;

• stosuje dzielenie z resztą liczb naturalnych w sytuacjach typowych;

• stosuje dzielenie z resztą liczb naturalnych w sytuacjach nietypowych;

13. Porównywanie liczb. Ile razy mniej? Ile razy więcej?

• porównuje ilorazowo liczby naturalne;

• zamienia i prawidłowo stosuje jednostki długości: metr, centymetr, decymetr, milimetr, kilometr;

• zamienia i prawidłowo stosuje jednostki masy: gram, kilogram, dekagram, tona;

14. Porównywanie liczb. O ile czy ile razy?

• porównuje różnicowo liczby naturalne; porównuje ilorazowo liczby naturalne;

• stosuje w sytuacjach problemowych porównywanie różnicowe i ilorazowe;

Dział 3. Proste i odcinki. Kąty. Koła i okręgi. Uczeń:15. Punkt, prosta, półprosta, odcinek

• rozpoznaje i nazywa figury: punkt, prosta, półprosta, odcinek; • mierzy długość odcinka z dokładnością do 1 centymetra;

• mierzy długość odcinka z dokładnością do 1 milimetra; • prawidłowo stosuje jednostki długości: metr, centymetr, decymetr, milimetr, kilometr;

• zamienia jednostki długości: metr, centymetr, decymetr, milimetr, kilometr;

16. Odcinki w skali • oblicza rzeczywistą • stosuje własności • stosuje własności • wskazuje skalę,

157

ZagadnienieWymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną ocena dobrą bardzo dobrą celującą2 3 4 5 6

długość odcinka, gdy dana jest jego długość w skali; • oblicza długość odcinka w skali, gdy dana jest jego rzeczywista długość;

odcinków przedstawionych w skali w sytuacjach typowych;

odcinków przedstawionych w skali w sytuacjach nietypowych;

w której jeden odcinek jest obrazem drugiego;

17. Wzajemne położenie prostych

• rozpoznaje odcinki oraz proste prostopadłe i równoległe ; ● rysuje pary odcinków równoległych na kracie;

• rysuje pary odcinków prostopadłych na kracie lub za pomocą ekierki;

• rysuje pary odcinków prostopadłych za pomocą ekierki i linijki; • rysuje pary odcinków równoległych za pomocą ekierki i linijki;

18. Kąty. Mierzenie kątów • wskazuje w kątach ramiona i wierzchołek;

• mierzy kąty mniejsze od 180 stopni z dokładnością do 1 stopnia;

• rysuje kąt o mierze mniejszej niż 180 stopni;

19. Rodzaje kątów • rozpoznaje kąt prosty, ostry, rozwarty; ● rysuje kąt prosty;

• porównuje kąty; • rozpoznaje kąt półpełny;

20. Koło, okrąg • wskazuje na rysunku średnicę oraz promień koła i okręgu; • rysuje średnicę oraz promień koła i okręgu;

• wskazuje na rysunku cięciwę koła i okręgu; rysuje cięciwę koła i okręgu;

Dział 4. Działania pisemne na liczbach naturalnych. Uczeń: 21. Dodawanie pisemne bez przekroczenia progu dziesiątkowego

• dodaje liczby naturalne wielocyfrowe pisemnie bez przekroczenia progu dziesiątkowego;

22. Dodawanie pisemne z • dodaje liczby naturalne • dodaje liczby

158

ZagadnienieWymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną ocena dobrą bardzo dobrą celującą2 3 4 5 6

przekroczeniem progu dziesiątkowego

wielocyfrowe pisemnie bez przekroczenia progu dziesiątkowego;

naturalne wielocyfrowe pisemnie z przekroczeniem progu dziesiątkowego;

23. Odejmowanie pisemne bez przekroczenia progu dziesiątkowego

• odejmuje liczby naturalne wielocyfrowe pisemnie bez przekroczenia progu dziesiątkowego;

24. Odejmowanie pisemne z przekroczeniem progu dziesiątkowego

• odejmuje liczby naturalne wielocyfrowe pisemnie bez przekroczenia progu dziesiątkowego;

• odejmuje liczby naturalne wielocyfrowe pisemnie z przekroczeniem progu dziesiątkowego;

25. Mnożenie pisemne przez liczbę jednocyfrową

• mnoży liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową pisemnie;

26. Dzielenie pisemne przez liczbę jednocyfrową

• dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową pisemnie;

27. Wyrażenia arytmetyczne • dotyczące kolejności wykonywania działań; • stosuje wygodne dla niego sposoby ułatwiające obliczenia, w tym przemienność i łączność dodawania i mnożenia; • do rozwiązywania prostych zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje

• do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym (typowym) stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki;

• do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym (nietypowym) stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki;

159

ZagadnienieWymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną ocena dobrą bardzo dobrą celującą2 3 4 5 6

poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki;

Dział 5. Wielokąty. Uczeń: 28. Wielokąty • oblicza obwód wielokąta o

danych długościach boków; • rozpoznaje odcinki i proste prostopadłe i równoległe;

• rozpoznaje podstawowe własności wielokąta; • rysuje wielokąty o podanych własnościach;

29. Kwadrat, prostokąt • rozpoznaje i nazywa kwadrat, prostokąt; • zna najważniejsze własności kwadratu, prostokąta; • oblicza obwód wielokąta o danych długościach boków;

• stosuje najważniejsze własności kwadratu, prostokąta;

• stosuje wzór na obwód kwadratu, prostokąta do obliczenia długości boku;

• stosuje wzór na obwód kwadratu, prostokąta w sytuacjach problemowych;

30. Pole powierzchni • oblicza pola wielokątów przedstawionych na rysunku oraz w sytuacjach praktycznych; • stosuje jednostki pola: m², cm² (bez zamiany jednostek w trakcie obliczeń);

• oblicza pole kwadratu przedstawionego na rysunku (w tym na własnym rysunku pomocniczym) oraz w sytuacjach praktycznych; • zamienia jednostki długości: metr, centymetr, decymetr, milimetr, kilometr; • stosuje jednostki pola: km², mm², dm², (bez zamiany jednostek w trakcie obliczeń);

• oblicza pole kwadratu;

• dostrzega zależność między jednostkami pola: m², cm², km², mm², dm²;

31. Pole prostokąta • stosuje jednostki pola: m², cm² (bez zamiany jednostek w trakcie obliczeń);

• oblicza pola: kwadratu, prostokąta przedstawionych na

• stosuje wzór na pole kwadratu lub prostokąta do

• stosuje wzór na pole kwadratu lub prostokąta do obliczenia długości

• stosuje wzór na pole kwadratu lub prostokąta w sytuacjach

160

ZagadnienieWymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną ocena dobrą bardzo dobrą celującą2 3 4 5 6

rysunku (w tym na własnym rysunku pomocniczym) oraz w sytuacjach praktycznych; • stosuje jednostki pola: km², mm², dm² (bez zamiany jednostek w trakcie obliczeń); • zamienia jednostki długości: metr, centymetr, decymetr, milimetr, kilometr;

obliczenia długości jednego jego boku w sytuacjach typowych;

jednego jego boku w sytuacjach nietypowych;

problemowych;

Dział 6. Ułamki zwykłe. Działania na ułamkach zwykłych. Uczeń: 32. Ułamki zwykłe ● opisuje część danej całości

za pomocą ułamka; ● wskazuje opisaną ułamkiem część całości;

● przedstawia ułamek jako iloraz liczb naturalnych; ● przedstawia iloraz liczb naturalnych jako ułamek;

● stosuje ułamki do opisywania typowych sytuacji praktycznych

● stosuje ułamki do opisywania nietypowych sytuacji praktycznych

● stosuje ułamki do opisywania problemowych sytuacji praktycznych

33. Obliczanie ułamka liczby naturalnej

● opisuje część danej całości za pomocą ułamka; ● wskazuje opisaną ułamkiem część całości;

● przedstawia ułamek jako iloraz liczb naturalnych; ● przedstawia iloraz liczb naturalnych jako ułamek; ● oblicza ułamek danej liczby naturalnej;

● stosuje obliczanie ułamka liczby w typowych sytuacjach praktycznych

● stosuje obliczanie ułamka liczby w nietypowych sytuacjach praktycznych

● stosuje obliczanie ułamka liczby w problemowych sytuacjach praktycznych

34. Porównywanie ułamków • porównuje ułamki zwykłe o jednakowych licznikach lub mianownikach, korzystając z rysunku;

• porównuje ułamki zwykłe o jednakowych licznikach lub mianownikach; • porównuje różnicowo ułamki;

● porównuje ułamki w typowych sytuacji praktycznych

● porównuje ułamki w nietypowych sytuacji praktycznych

● porównuje ułamki w problemowych sytuacji praktycznych

161

ZagadnienieWymagania na ocenę

dopuszczającą dostateczną ocena dobrą bardzo dobrą celującą2 3 4 5 6

35. Dodawanie i odejmowanie ułamków o jednakowych mianownikach

• dodaje ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach proste przykłady; • odejmuje ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach proste przykłady;

• dodaje ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach; • odejmuje ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach;

• dodaje i odejmuje ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach w sytuacjach typowych;

• dodaje i odejmuje ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach w sytuacjach nietypowych;

• dodaje i odejmuje ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach w sytuacjach problemowych;

36. Liczby mieszane ● rozróżnia ułamki zwykłe i liczby mieszane

• przedstawia ułamki niewłaściwe w postaci liczby mieszanej; • przedstawia liczby mieszane w postaci ułamków niewłaściwych;

• wykorzystuje liczby mieszane w typowych sytuacjach praktycznych;

• wykorzystuje liczby mieszane w nietypowych sytuacjach praktycznych;

• wykorzystuje liczby mieszane w problemowych sytuacjach praktycznych;

MATEMATYKA Klasa V

Zagadnienie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

2 3 4 5 6Dział 1. Liczby naturalne i dziesiętne. Działania na liczbach naturalnych i dziesiętnych. Uczeń:

1. Zastosowania matematyki w sytuacjach praktycznych

• liczbę jednocyfrową dodaje do dowolnej liczby naturalnej i odejmuje od dowolnej liczby naturalnej; • mnoży liczby naturalne jednocyfrowe;

• dodaje i odejmuje w pamięci liczby naturalne dwucyfrowe lub większe;szacuje wyniki działań;• mnoży i dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową;

• dodaje i odejmuje w pamięci liczby naturalne dwucyfrowe w sytuacjach problemowych;

2. Dodawanie i odejmowanie pisemne – powtórzenie

• dodaje liczby naturalne wielocyfrowe pisemnie bez przekroczenia progu;

• dodaje liczby naturalne wielocyfrowe pisemnie;

• odejmuje liczby

162

Zagadnienie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

2 3 4 5 6• odejmuje liczby naturalne wielocyfrowe pisemnie bez przekroczenia progu;

naturalne wielocyfrowe pisemnie;

3. Mnożenie i dzielenie pisemne – powtórzenie

• mnoży liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową pisemnie;• dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną jednocyfrową pisemnie;

4. Mnożenie pisemne liczb wielocyfrowych

• mnoży liczbę naturalną przez liczbę naturalną dwucyfrową pisemnie;

• mnoży liczbę naturalną przez liczbę naturalną trzycyfrową pisemnie;• oblicza kwadraty i sześciany liczb naturalnych;

• mnoży liczby wielocyfrowe pisemnie (R);

5. Dzielenie pisemne liczb przez liczby wielocyfrowe

• dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną dwucyfrową pisemnie;

• dzieli liczbę naturalną przez liczbę naturalną trzycyfrową pisemnie;

6. Wyrażenia arytmetyczne i zadania tekstowe I

• stosuje reguły dotyczące kolejności wykonywania działań;• czyta ze zrozumieniem prosty tekst zawierający informacje liczbowe;

• wykonuje wstępne czynności ułatwiające rozwiązanie zadania, w tym rysunek pomocniczy lub wygodne dla niego zapisanie informacji i danych z treści zadania; • dostrzega zależności między podanymi informacjami; • dzieli rozwiązanie zadania na etapy, stosując własne, poprawne, wygodne dla niego strategie rozwiązania;

• stosuje reguły dotyczące kolejności wykonywania działań w wyrażeniach o skomplikowanej budowie;

• weryfikuje wynik zadania tekstowego, oceniając sensowność rozwiązania;

163

Zagadnienie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

2 3 4 5 6• do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki i geometrii oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody;

7. Zamiana jednostek. Liczby dziesiętne

• zamienia i prawidłowo stosuje jednostki długości: metr, centymetr, decymetr, milimetr, kilometr; • zamienia i prawidłowo stosuje jednostki masy: gram, kilogram, dekagram, tona;

• zapisuje wyrażenia dwumianowane w postaci ułamka dziesiętnego i odwrotnie;

8. Dodawanie pisemne liczb dziesiętnych

• dodaje ułamki dziesiętne w pamięci (w najprostszych przykładach);

• dodaje ułamki dziesiętne pisemnie;

9. Odejmowanie pisemne liczb dziesiętnych

• odejmuje ułamki dziesiętne w pamięci (w najprostszych przykładach);

• odejmuje ułamki dziesiętne pisemnie;

Dział 2. Ułamki zwykłe. Działania na ułamkach zwykłych. Uczeń:10. Cechy podzielności przez 2, 5, 10, 100

• rozpoznaje liczby naturalne podzielne przez 2;• rozpoznaje liczby naturalne podzielne przez 5, 10, 100;

• stosuje cechy podzielności przez 2, 5, 10, 100;

• prowadzi proste rozumowania nt. podzielności liczb;

• prowadzi rozumowania nt. podzielności liczb;

11. Cecha podzielności przez 4 • rozpoznaje liczby naturalne podzielne przez 4;

• stosuje cechy podzielności przez 4;

• prowadzi proste rozumowania nt. podzielności liczb;

• prowadzi rozumowania nt. podzielności liczb;

12. Cechy podzielności przez 3 i 9

• rozpoznaje liczby naturalne podzielne przez 3; • rozpoznaje liczby naturalne

• stosuje cechy podzielności przez 3, 9;

• prowadzi proste rozumowania nt. podzielności liczb;

• prowadzi rozumowania nt. podzielności liczb;

164

Zagadnienie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

2 3 4 5 6podzielne przez 9;

13. Liczby pierwsze i złożone • rozpoznaje liczbę złożoną, gdy jest ona jednocyfrowa lub dwucyfrowa;• rozpoznaje liczbę złożoną, gdy na istnienie dzielnika wskazuje poznana cecha podzielności;• rozpoznaje liczbę pierwszą jednocyfrową;• odpowiada na proste pytania dotyczące liczebności zbiorów różnych rodzajów liczb;

• rozpoznaje liczbę pierwszą dwucyfrową;• rozkłada liczby dwucyfrowe na czynniki pierwsze;• znajduje największy wspólny dzielnik dwóch liczb naturalnych (NWD);• wyznacza najmniejszą wspólną wielokrotność dwóch liczb naturalnych (NWW) metodą rozkładu na czynniki;• rozpoznaje wielokrotności danej liczby;• odpowiada na pytania dotyczące liczebności zbiorów różnych rodzajów liczb; • rozkłada liczby naturalne na czynniki pierwsze, w przypadku gdy co najwyżej jeden z tych czynników jest liczbą większą niż 10;

• rozkłada liczby na czynniki pierwsze (R);

• stosuje rozkład liczby na czynniki pierwsze w sytuacjach typowych (R);

• stosuje rozkład liczby na czynniki pierwsze w sytuacjach nietypowych (R);

14. Sprowadzanie ułamków zwykłych do wspólnego mianownika

• skraca i   rozszerza ułamki zwykłe; (proste przykłady)

• sprowadza ułamki zwykłe do wspólnego mianownika;

15. Porównywanie ułamków zwykłych

• odczytuje ułamki zwykłe zaznaczone na osi liczbowej;

• porównuje ułamki zwykłe;• zaznacza ułamki zwykłe na osi liczbowej;

165

Zagadnienie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

2 3 4 5 616. Dodawanie ułamków zwykłych

• dodaje ułamki zwykłe o mianownikach jednocyfrowych;

• dodaje ułamki zwykłe o mianownikach dwucyfrowych, a także liczby mieszane;

17. Odejmowanie ułamków zwykłych

• odejmuje ułamki zwykłe o mianownikach jednocyfrowych;

• odejmuje ułamki zwykłe o mianownikach dwucyfrowych, a także liczby mieszane;

18. Działania na ułamkach zwykłych

• mnoży ułamki zwykłe o mianownikach jednocyfrowych;

• mnoży ułamki zwykłe o mianownikach dwucyfrowych, a także liczby mieszane;• oblicza ułamek danej liczby naturalnej;• oblicza wartości prostych wyrażeń arytmetycznych, stosując reguły dotyczące kolejności wykonywania działań;

• oblicza ułamek danego ułamka (R);• oblicza wartości wyrażeń arytmetycznych, stosując reguły dotyczące kolejności wykonywania działań;

• oblicza ułamek liczby mieszanej (R);

Dział 3. Wielokąty. Uczeń:19. Klasyfikacja trójkątów. Własności trójkątów

• rozpoznaje i nazywa trójkąty ostrokątne, prostokątne i rozwartokątne;• rozpoznaje i nazywa trójkąty równoboczne i równoramienne;

• ustala możliwość zbudowania trójkąta (na podstawie nierówności trójkąta); • stosuje twierdzenie o sumie kątów trójkąta;• oblicza miary kątów, stosując przy tym poznane własności kątów i wielokątów;• w trójkącie równoramiennym wyznacza przy danym jednym kącie miary

• stosuje nierówność trójkąta do rozwiązywania zadań w sytuacjach typowych;

• stosuje nierówność trójkąta do rozwiązywania zadań w sytuacjach nietypowych;

• stosuje nierówność trójkąta do rozwiązywania zadań problemowych;

166

Zagadnienie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

2 3 4 5 6pozostałych kątów;• w trójkącie równoramiennym wyznacza przy danych obwodzie i długości jednego boku długości pozostałych boków;

20. Pole trójkąta • rozpoznaje i nazywa trójkąty ostrokątne, prostokątne i rozwartokątne;• rozpoznaje i nazywa trójkąty równoboczne i równoramienne;• stosuje jednostki pola: m², cm², km², mm², dm² (bez zamiany jednostek w trakcie obliczeń);• zamienia jednostki długości: metr, centymetr, decymetr, milimetr, kilometr;

• znajduje odległość punktu od prostej;• oblicza pole trójkąta przedstawionego na rysunku oraz w sytuacjach praktycznych; • oblicza pole trójkąta dla danych wymagających zamiany jednostek i w sytuacjach z nietypowymi wymiarami;

• stosuje wzór na pole trójkąta do obliczenia długości jednego boku lub wysokości trójkąta;

21. Klasyfikacja czworokątów. Własności czworokątów

• rozpoznaje i   nazywa kwadrat, prostokąt;• rozpoznaje i nazywa romb, równoległobok; • rozpoznaje i nazywa trapez;

• zna najważniejsze własności kwadratu, prostokąta; • zna najważniejsze własności rombu, równoległoboku; • zna najważniejsze własności trapezu;• stosuje najważniejsze własności kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku, trapezu; • oblicza miary kątów,

• stosuje najważniejsze własności kwadratu, prostokąta, rombu, równoległoboku, trapezu w sytuacjach problemowych;

167

Zagadnienie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

2 3 4 5 6stosując przy tym poznane własności kątów i wielokątów;

22. Pole równoległoboku i rombu

• oblicza pola: rombu i równoległoboku, przedstawionych na rysunku (w tym na własnym rysunku pomocniczym);• stosuje jednostki pola: m², cm², km², mm², dm² (bez zamiany jednostek w trakcie obliczeń);

• oblicza pola: rombu i równoległoboku, w sytuacjach praktycznych;• oblicza pola wielokątów metodą podziału na mniejsze wielokąty lub uzupełniania do większych wielokątów;

• stosuje wzór na pole równoległoboku do obliczenia długości jednego boku lub wysokości w sytuacjach typowych; • stosuje wzór na pole rombu do obliczenia długości jednej przekątnej w sytuacjach typowych;

• stosuje wzór na pole równoległoboku do obliczenia długości jednego boku lub wysokości w sytuacjach nietypowych;• stosuje wzór na pole rombu do obliczenia długości jednej przekątnej w sytuacjach nietypowych;

23. Pole trapezu • oblicza pole trapezu przedstawionego na rysunku (w tym na własnym rysunku pomocniczym);• stosuje jednostki pola: m², cm², km², mm², dm² (bez zamiany jednostek w trakcie obliczeń);

• oblicza pole trapezu w sytuacjach praktycznych;• oblicza pola wielokątów metodą podziału na mniejsze wielokąty lub uzupełniania do większych wielokątów;

• stosuje wzór na pole trapezu do obliczenia długości jednego boku lub wysokości;

Dział 4. Ułamki dziesiętne. Działania na ułamkach dziesiętnych. Uczeń:24. Mnożenie liczb dziesiętnych • mnoży ułamki dziesiętne

w pamięci (w najprostszych przykładach);• mnoży ułamki dziesiętne za pomocą kalkulatora (w trudniejszych przykładach);

• mnoży ułamki dziesiętne pisemnie;• oblicza kwadraty i sześciany ułamków dziesiętnych;

• mnoży ułamki dziesiętne w pamięci (w prostych przykładach);

25. Dzielenie liczb dziesiętnych • dzieli ułamki dziesiętne w pamięci (w najprostszych

• dzieli ułamki dziesiętne pisemnie;

• dzieli ułamki dziesiętne w pamięci

168

Zagadnienie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

2 3 4 5 6przykładach); • dzieli ułamki dziesiętne za pomocą kalkulatora (w trudniejszych przykładach);

(w prostych przykładach);

26. Wyrażenia arytmetyczne i zadania tekstowe II

• oblicza wartości prostych wyrażeń arytmetycznych, stosując reguły dotyczące kolejności wykonywania działań;• do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki i geometrii oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody;

• oblicza wartości wyrażeń arytmetycznych o skomplikowanej budowie, stosując reguły dotyczące kolejności wykonywania działań;

Dział 5. Figury geometryczne. Skala i plan. Bryły. Uczeń:27. Kąty wierzchołkowe i kąty przyległe

• rozpoznaje kąt prosty, ostry i rozwarty;• rozpoznaje kąty wierzchołkowe i kąty przyległe;

• stosuje twierdzenie o sumie kątów trójkąta;

• rozpoznaje kąt wklęsły i pełny (R);

28. Plan, mapa, skala • oblicza rzeczywistą długość odcinka, gdy dana jest jego długość w skali; • oblicza długość odcinka w skali, gdy dana jest jego rzeczywista długość;• do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedzę z zakresu

• wskazuje skalę, w której jeden odcinek jest obrazem drugiego;

• stosuje własności odcinków przed stawionych w skali w sytuacjach typowych (R);

• stosuje własności odcinków przed stawionych w skali w sytuacjach nietypowych (R);

169

Zagadnienie ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca

2 3 4 5 6arytmetyki i geometrii oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody;

29. Prostopadłościan, sześcian • rozpoznaje graniastosłupy proste w sytuacjach praktycznych i wskazuje te bryły wśród innych modeli brył;• wskazuje wśród graniastosłupów prostopadłościany i sześciany i uzasadnia swój wybór;

• rozpoznaje siatki graniastosłupów prostych;• rysuje siatki prostopadłościanów;• wykorzystuje podane zależności między długościami krawędzi prostopadłościanu do wyznaczania długości poszczególnych krawędzi;

• stosuje zależności między długościami krawędzi prostopadłościanu w sytuacjach typowych;

• rysuje siatki graniastosłupów (R);• stosuje zależności między długościami krawędzi prostopadłościanu w sytuacjach nietypowych;

Dział 6. Obliczenia upływu czasu. Uczeń:30. Obliczanie upływu czasu • wykonuje proste obliczenia

zegarowe na godzinach, minutach i sekundach; • wykonuje proste obliczenia kalendarzowe na dniach, tygodniach, miesiącach, latach;

• szacuje wyniki działań;

170

WYMAGANIA DLA KLASY SZÓSTEJ:Kompetencje ucznia (wiedza i umiejętności):

LICZBY CAŁKOWITE. LICZBY WYMIERNE. (klasa szósta)

Lp. Wymagania na ocenę dopuszczającą:1. Podawanie praktycznych przykładów liczb naturalnych, całkowitych dodatnich i

ujemnych.2. Wyszukiwanie w zbiorze danych liczb, liczb naturalnych, całkowitych,

wymiernych, par liczb przeciwnych.3. Zaznaczanie na osi liczbowej punktu o danej współrzędnej, będącej liczbą

całkowitą.4. Odczytywanie współrzędnej punktu zaznaczonego na osi liczbowej.5. Podawanie odległości danej liczby od zera – obliczanie wartości bezwzględnej.6. Podawanie liczby przeciwnej do danej.7. Ilustrowanie liczb przeciwnych na osi liczbowej.8. Porównywanie liczb całkowitych.9. Obliczanie: sumy, różnicy, iloczynu, ilorazu liczb całkowitych na prostych

przykładach.10.

Ilustrowanie dodawania i odejmowania liczb całkowitych na osi liczbowej.

11. Podawanie par liczb, z których jedna jest odwrotnością drugiej. 12. Mnożenie i dzielenie ułamków zwykłych.13. Mnożenie liczb dziesiętnych.14. Dodawanie i odejmowanie, mnożenie i dzielenie liczb naturalnych sposobem

pisemnym.15. Wykonywanie obliczeń czasowych i kalendarzowych w sytuacjach praktycznych.16. Obliczanie różnicy temperatur o jednakowych znakach.17. Wykonywanie obliczeń pieniężnych w sytuacjach praktycznych.18. Rozwiązywanie zadań tekstowych z wykorzystaniem skali.

Lp. Wymagania na ocenę dostateczną:1. Objaśnianie sposobów zamiany ułamków zwykłych na ułamki dziesiętne.2. Dzielenie liczb dziesiętnych.3. Podawanie przykładów ułamków zwykłych o rozwinięciu dziesiętnym

skończonym.4. Podawanie przykładów ułamków zwykłych o rozwinięciu dziesiętnym

nieskończonym.5. Zamiana ułamka zwykłego na dziesiętny i odwrotnie.6. Poprawnie oblicza kwadraty i sześciany liczb naturalnych i mieszanych.7. Rozwiązywanie zadań tekstowych: prędkość, droga i czas.8. Zna i stosuje różne strategie dodawania i odejmowania liczb całkowitych.9. Oblicza różnicę temperatur o jednakowych znakach.

Lp. Wymagania na ocenę dobrą:1. Zamiana ułamków dziesiętnych na zwykłe

171

2. Obliczanie wartości wyrażenia arytmetycznego zawierającego kwadraty i sześciany liczb.

3. Obliczanie kwadratów i sześcianów liczb całkowitych.4. Szacowanie wyników działań.5. Stosowanie jednostek prędkości: km/h, m/s.3. Rozwiązywania zadań tekstowych z wykorzystaniem działań na liczbach

wymiernych.4. Rozwiązywanie zadań tekstowych z wykorzystaniem działań na ułamkach

zwykłych i dziesiętnych na obliczenia ilorazowe i różnicoweLp. Wymagania na ocenę bardzo dobrą:1. Wykonywanie działań łącznych zawierających kwadraty i sześciany.2. Wykonywania rachunków, w których występują jednocześnie ułamki zwykłe

i dziesiętne.3. Rozwiązywanie złożonych zadań tekstowych z wykorzystaniem działań na

ułamkach zwykłych i dziesiętnych na obliczenia ilorazowe i różnicowe.Lp. Wymagania na ocenę celującą:1. Wykonywanie działań łącznych na liczbach wymiernych.2. Rozwiązywanie złożonych zadań tekstowych z wykorzystaniem działań na

liczbach wymiernych.

PROCENTY. DIAGRAMY. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE. RÓWNANIA. (klasa szósta)

Lp. Wymagania na ocenę dopuszczającą:1. Obliczanie określonego procentu danej liczby.2. Podawanie przykładów wyrażeń algebraicznych.3. Pisanie i czytanie wyrażeń algebraicznych o prostej budowie.4. Obliczanie wartości liczbowej wyrażeń algebraicznych.5. Wyróżnianie równań i nierówności w zbiorze zapisów literowych.6. Sprawdzanie, czy dana liczba jest rozwiązaniem równania.7. Rozwiązywanie prostych równań z wykorzystaniem działań odwrotnych.8. Odczytywanie i interpretowanie danych przedstawionych w tekstach, tabelach,

diagramach i na wykresach.9. Gromadzenie i porządkowanie danych.

Lp. Wymagania na ocenę dostateczną:1. Obliczanie procentu danej liczby.2. Obliczanie, jakim ułamkiem jednej liczby jest druga liczba.3. Rozwiązywanie zadań tekstowych z zastosowaniem procentów i działań na

ułamkach.4. Odczytywanie wyrażeń algebraicznych.5. Dodawanie i odejmowanie sum algebraicznych (opuszczanie nawiasów).

Lp. Wymagania na ocenę dobrą:1. Wykorzystanie diagramu procentowego do przedstawiania rozkładu

procentowego danej wielkości.2. Opisywanie zależności między wielkościami za pomocą wyrażeń

172

algebraicznych.3. Obliczanie wartości liczbowej wyrażeń algebraicznych.4. Podawanie przykładów równań.5. Stosowanie równań i nierówności do rozwiązywania zadań tekstowych.Lp. Wymagania na ocenę bardzo dobrą:1. Obliczanie:

Procentu danej liczby, Liczby na podstawie danego jej procentu.

2. Interpretowanie i porównywanie danych przedstawionych na dwu różnych diagramach.

3. Obliczanie wartości wyrażenia algebraicznego o wysokim stopniu trudności i skomplikowanej budowie.

4. Rozwiązywanie równań z niewiadomą zawierających ułamki zwykłe, dziesiętne, liczby mieszane i nawiasy.

5. Budowa zadania tekstowego do danego równania.Lp. Wymagania na ocenę celującą:1. Obliczanie jakim procentem jednej liczby jest druga liczba.2. Stosowanie równań do rozwiązywania złożonych zadań tekstowych.

FIGURY PŁASKIE. (klasa

szósta)Lp. Wymagania na ocenę dopuszczającą:1. Rozpoznawanie na rysunkach: prostych (odcinków) prostopadłych i

równoległych.2. Rysowanie kątów o danej mierze.3. Wyróżnianie: trójkątów, czworokątów, trapezów, równoległoboków,

prostokątów, kwadratów, wielokątów foremnych w zbiorze wielokątów.4. Wyróżnianie rodzaju trójkątów ze względu na boki i kąty.5. Rysowanie różnych rodzajów trójkątów.6. Obliczanie obwodu wielokąta, gdy dane są długości boków.7. Podawanie wzorów na pola wielokątów . 8. Objaśnianie sposobów obliczania obwodów i pól wielokątów (uzasadnianie

wzorów na pole trójkąta, trapezu, równoległoboku, prostokąta, kwadratu, rombu).

9. Zna, stosuje i zamienia jednostki długości, pola i masy.Lp. Wymagania na ocenę dostateczną:

1. Objaśnianie konstrukcji odcinków przystających.2. Rozpoznawanie odcinków przystających.3. Rozpoznawanie kątów wierzchołkowych i przyległych.4. Rozpoznawanie kątów przystających. 5. Objaśnianie konstrukcji trójkąta, gdy dane są trzy odcinki. Warunek

wykonalności konstrukcji.6. Znajomość i stosowanie jednostek pola: mm2,cm2, m2,km2, hektar i ar.7. Obliczanie pola wielokątów.

173

8. Rozpoznawanie na rysunku kątów wewnętrznych i zewnętrznych.9. Wskazywanie na rysunku cięciwy, średnicy, promienia koła i okręgu.

Lp. Wymagania na ocenę dobrą:1. Podawanie przykładów trójek liczb będących długościami boków trójkąta. 2. Wykorzystywanie własności kątów wierzchołkowych i przyległych.3. Objaśnianie konstrukcji trójkąta, gdy dane są trzy odcinki. Warunek

wykonalności konstrukcji,4. Obliczanie miary kątów wewnętrznych i zewnętrznych wielokąta.5. Rozwiązywanie zadań z wykorzystaniem cięciwy, średnicy, promienia, koła

i okręgu.6. Obliczanie miary kątów wielokątów, stosując poznane własności kątów

i wielokątów.7. Wykorzystanie własności wielokątów do rozwiązywania zadań tekstowych.8. Obliczanie pola figur złożonych.

Lp. Wymagania na ocenę bardzo dobrą:1. Rozwiązywanie złożonych zadań z wykorzystaniem podstawowych konstrukcji

geometrycznych.2. Rozwiązywanie złożonych zadań tekstowych z wykorzystaniem własności

wielokątów.Lp. Wymagania na ocenę celującą:

1. Rozwiązywanie zadań „na uzasadnianie”.

GRANIASTOSŁUPY. OSTROSŁUPY. WALEC. STOŻEK. KULA.Lp. Wymagania na ocenę dopuszczającą:

1. Wskazywanie na modelu graniastosłupa: ścian bocznych, wierzchołków, krawędzi (bocznych i podstawy), wysokości, podstaw, krawędzi i ścian równoległych i prostopadłych, krawędzi skośnych.

2. Rozróżnianie graniastosłupów prostych wśród innych figur przestrzennych.3. Podanie przykładów przedmiotów mających kształt graniastosłupa prostego.4. Rozpoznawanie siatek graniastosłupów prostych i ostrosłupów.5. Kreślenie siatek graniastosłupów prawidłowych o podanych wymiarach.

Lp. Wymagania na ocenę dostateczną:1. Opisywanie sposobu obliczania pola powierzchni i objętości graniastosłupa

prostego (prostopadłościanu).2. Obliczanie pól powierzchni graniastosłupa prostego (prostopadłościanu) o

podanych wymiarach wyrażonych jednakowymi jednostkami długości.3. Rozróżnianie ostrosłupów wśród innych figur przestrzennych.4. Podawanie przykładów przedmiotów mających kształt ostrosłupa.5. Wskazywanie na modelu ostrosłupa: wierzchołków, krawędzi (bocznych

i podstawy), wysokości, podstawy, ścian bocznych.6. Kreślenie siatek ostrosłupów o podanych wymiarach.7. Rozróżnianie walców, stożków i kuli wśród innych figur przestrzennych.

Lp. Wymagania na ocenę dobrą:1. Obliczanie objętości graniastosłupa o podanych wymiarach wyrażonych różnymi

174

jednostkami długości.2. Podawanie liczby wierzchołków, krawędzi ścian bocznych w zależności od

wielokąta będącego podstawą ostrosłupa.3. Rozpoznawanie siatek ostrosłupów wśród siatek innych figur przestrzennych.4. Kreślenie siatek ostrosłupów w skali.5. Rozpoznawanie w sytuacjach praktycznych: walców, stożków i kul.

Lp. Wymagania na ocenę bardzo dobrą:1. Podawanie, jaki wielokąt jest podstawą ostrosłupa w zależności od liczby

wierzchołków, krawędzi ścian bocznych danego ostrosłupa.2. Projektowanie siatek ostrosłupów o zadanych własnościach, określonej długości

krawędzi z wykorzystaniem porównań różnicowych i ilorazowych.Lp. Wymagania na ocenę celującą:1. Obliczanie miar określonych elementów (długości krawędzi, pola podstawy,

pola ścian bocznych, pola powierzchni, objętości) ostrosłupa, gdy dane są miary innych elementów z wykorzystaniem związków miarowych między tymi wielkościami.

175

MATEMATYKA Klasa VII

Zagadnienie Ocenadopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca

2 3 4 5 6DZIAŁ 1. LICZBY

1.1. Rzymski sposób zapisu liczb

- zna znaki używane do zapisu liczb w   systemie rzymskim

- zapisuje za pomocą znaków rzymskich liczby do 3000- odczytuje liczby zapisane w systemie rzymskim

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

1.2. Liczby pierwsze i złożone. Dzielenie z resztą

- rozpoznaje liczby podzielne przez 2, 5, 10, 100, 3, 9, 4- rozpoznaje, czy liczba jest liczbą pierwszą czy złożoną

- rozkłada liczby na czynniki pierwsze- znajduje NWD i NWW dwóch liczb- określa liczebność zbiorów liczb wśród podanego zakresu liczb- wyznacza resztę z dzielenia liczb naturalnych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

1.3. Rozwinięcia dziesiętne liczb wymiernych. Ułamki okresowe

- zamienia liczby dziesiętne skończone na ułamki zwykłe i liczby mieszane- zapisuje ułamek zwykły w postaci ułamka dziesiętnego skończonego- porównuje ułamki dziesiętne

- zapisuje ułamek zwykły w postaci ułamka dziesiętnego nieskończonego okresowego- porównuje liczby wymierne

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

176

1.4. Zaokrąglanie liczb - zaokrągla liczby z podaną dokładnością

- rozwiązuje zadania tekstowe, w których zaokrągla liczby

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

1.5. Własności działań - stosuje prawidłową kolejność wykonywania działań- stosuje podstawowe prawa działań

- stosuje prawa działań- wykonuje działania arytmetyczne na liczbach całkowitych

- wykorzystuje prawa działań na liczbach całkowitych do rozwiązywania problemów w kontekście praktycznym

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące liczb

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

1.6. Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych

- wykonuje działania (także sposobem pisemnym) na ułamkach dziesiętnych - wykonuje działania na ułamkach zwykłych

- zamienia jednostki - stosuje obliczenia na liczbach wymiernych do rozwiązywania problemów w kontekście praktycznym

- rozwiązuje zadania tekstowe z zastosowaniem ułamków zwykłych i dziesiętnych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

1.7. Wyrażenia arytmetyczne i ich szacowanie

- oblicza wartości prostych wyrażeń arytmetycznych zawierających ułamki zwykłe i dziesiętne

- szacuje wartości wyrażeń arytmetycznych- wykorzystuje szacowanie do rozwiązywania zadań tekstowych- oblicza wartości wyrażeń arytmetycznych zawierających ułamki zwykłe i dziesiętne

- oblicza wartości skomplikowanych wyrażeń arytmetycznych- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące liczb

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

1.8. Odległości na osi liczbowej

- odczytuje współrzędne punktów zaznaczonych na osi liczbowej- wskazuje liczby wymierne na osi liczbowej

- oblicza odległość między dwiema liczbami na osi liczbowej- zapisuje w postaci nierówności zbiór

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

177

- wskazuje na osi liczbowej liczby mniejsze bądź większe od ustalonej liczby

zaznaczony na osi liczbowej- oblicza wartość wyrażenia arytmetycznego zawierającego wartość bezwzględną liczby- oblicza średnią arytmetyczną dwóch liczb- oblicza środek odcinka

DZIAŁ 2. PROCENTY2.1. Ułamki i procenty - zamienia ułamki

dziesiętne skończone na ułamki zwykłe- zamienia ułamki zwykłe na ułamki dziesiętne skończone- przedstawia część danej liczby w postaci ułamka- w prostych przypadkach oblicza liczbę na podstawie danego jej ułamka- podaje przykłady zastosowania procentów w życiu codziennym- w prostych przypadkach zamienia procenty na ułamki- w prostych

- zamienia procenty na ułamki- zamienia ułamki na procenty- oblicza liczbę na podstawie danego jej ułamka

- rozwiązuje zadania dotyczące procentów o podwyższonym stopniu trudności

178

przypadkach zamienia ułamki na procenty

2.2. Obliczanie procentu danej liczby

- w prostych przypadkach oblicza procent danej liczby- w prostych przypadkach określa, jaki procent figury zaznaczono

- oblicza w pamięci 1%, 10%, 25%, 50%, 75% danej liczby- oblicza procent danej liczby- określa, jaki procent figury zaznaczono

- oblicza nowe ceny po podwyżce lub obniżce o dany procent

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące obliczania procentu danej liczby

- rozwiązuje zadania dotyczące procentów o podwyższonym stopniu trudności

2.3. Obliczanie, jakim procentem jednejliczby jest druga liczba

- w prostych przypadkach oblicza, jakim procentem jednej liczby jest druga liczba

- oblicza, jakim procentem jednej liczby jest druga liczba

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące obliczania, jakim procentem jednej liczby jest druga liczba

- rozwiązuje zadania dotyczące procentów o podwyższonym stopniu trudności

2.4. Obliczanie liczby, gdy dany jest jejProcent

- w prostych przypadkach oblicza liczbę, mając dany jej procent

- oblicza liczbę, mając dany jej procent

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące obliczania liczby na podstawie danego procentu

- rozwiązuje zadania dotyczące procentów o podwyższonym stopniu trudności

2.5. Obliczenia procentowe

- oblicza nowe ceny po podwyżce lub obniżce o dany procent

- w prostych przypadkach oblicza, o ile procent obniżono, podwyższono cenę, mając cenę początkową lub końcową

- wykonuje obliczenia związane z VAT, ceną brutto i netto- oblicza odsetki dla lokaty rocznej- oblicza zysk z lokat i akcji, koszty kredytów- oblicza stężenia procentowe roztworów- oblicza nowe ceny po wielokrotnych podwyżkach lub obniżkach- rozróżnia punkty procentowe i procenty

- stosuje obliczenia procentowe do rozwiązywania bardziej złożonych zadań tekstowych- za pomocą równań rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące procentów

- rozwiązuje zadania dotyczące procentów o podwyższonym stopniu trudności

179

2.6. Diagramy procentowe

- w prostych przypadkach odczytuje dane z   diagramów - rysuje diagram słupkowy

- odczytuje informacje z diagramów

- rysuje odpowiedni diagram do danej sytuacji

- rozwiązuje zadania tekstowe zawierające diagramy- odczytuje informacje z kilku wykresów, poprawnie je porównuje i interpretuje

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące diagramów o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 3. TRÓJKĄTY3.1. Kąty - zna położenie dwóch

prostych względem siebie na płaszczyźnie- wskazuje kąty: wierzchołkowe, przyległe, odpowiadające, naprzemianległe- rozpoznaje kąty: proste, pełne, półpełne, ostre, rozwarte

- korzysta z zależności pomiędzy kątami utworzonymi przez prostą przecinającą dwie proste równoległe- zna i stosuje twierdzenie o równości kątów wierzchołkowych - zna i stosujezależność między kątami przyległymi

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące kątów

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

3.2. Trójkąty. Przystawanie trójkątów

- rozpoznaje figury przystające- wskazuje najdłuższy i najkrótszy bok trójkąta o danych kątach- wskazuje najmniejszy i największy kąt trójkąta o danych bokach

- zna i stosuje warunek istnienia trójkąta- zna i stosuje własności trójkąta równoramiennego

- zna cechy przystawania trójkątów i korzysta z nich w prostych przypadkach- korzysta z warunku istnienia trójkątów i wie, kiedy zachodzi w nim równość- przeprowadza proste dowody geometryczne

- uzasadnia przystawanie trójkątów- rozwiązuje zadania z treścią dotyczące trójkątów przystających- przeprowadza dowody geometryczne

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 4. WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE4.1. Przykłady wyrażeń - poprawnie czyta - poprawnie czyta - zapisuje i nazywa - zapisuje złożone - rozwiązuje zadania

180

algebraicznych proste wyrażenia algebraiczne- poprawnie zapisuje proste wyrażenia algebraiczne podane słownie

trudniejsze wyrażenia algebraiczne- poprawnie zapisuje trudniejsze wyrażenia algebraiczne podane słownie- zapisuje proste zależności w zadaniach tekstowych za pomocą wyrażeń algebraicznych

złożone wyrażenia algebraiczne- zapisuje trudniejsze zależności w zadaniach tekstowych za pomocą wyrażeń algebraicznych

zależności w zadaniach tekstowych za pomocą wyrażeń algebraicznych

o podwyższonym stopniu trudności

4.2. Wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych

- oblicza wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych w prostych przypadkach

- oblicza wartości liczbowe wyrażeń algebraicznych w trudniejszych przypadkach- zapisuje proste zależności w zadaniach tekstowych za pomocą wyrażeń algebraicznych i oblicza ich wartość liczbową

- zapisuje skomplikowane zależności w zadaniach tekstowych za pomocą wyrażeń algebraicznych i oblicza ich wartość liczbową

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

4.3. Redukcja wyrazów podobnych

- rozpoznaje jednomian - porządkuje jednomian- podaje współczynnik liczbowy jednomianu uporządkowanego- rozpoznaje jednomiany podobne- rozpoznaje sumę algebraiczną- redukuje wyrazy podobne w prostych

- przedstawia jednomiany w postaci uporządkowanej w trudniejszych przypadkach- redukuje wyrazy podobne w trudniejszych przypadkach- zapisuje proste zależności w zadaniach

- zapisuje złożone zależności w zadaniach tekstowych za pomocą sumy algebraicznej i redukuje wyrazy podobne

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

181

przypadkach tekstowych za pomocą sumy algebraicznej i redukuje wyrazy podobne

4.4. Dodawanie i odejmowanie sum algebraicznych

- dodaje i odejmuje sumy algebraiczne w prostych przypadkach

- poprawnie opuszcza nawiasy w wyrażeniach algebraicznych- dodaje i odejmuje sumy algebraiczne

- stosuje dodawanie i odejmowanie sum algebraicznych w prostych zadaniach tekstowych

- stosuje dodawanie i odejmowanie sum algebraicznych w zadaniach tekstowych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

4.5. Mnożenie sum algebraicznych przez jednomiany

- mnoży sumę algebraiczną przez liczbę- mnoży jednomiany

- mnoży sumę algebraiczną przez jednomian - stosuje mnożenie sum algebraicznych przez jednomian w prostych zadaniach tekstowych

- stosuje mnożenie sum algebraicznych przez jednomian w zadaniach tekstowych- wyłącza przed nawias wspólny czynnik liczbowy

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

4.6. Mnożenie sum algebraicznych

- mnoży sumy algebraiczne w prostych przypadkach

- mnoży sumy algebraiczne

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 5. RÓWNANIA5.1. Przykłady równań - podaje przykłady

równań- sprawdza, czy dana liczba spełnia równanie- rozpoznaje równanie pierwszego stopnia z   jedną niewiadomą - opisuje prostą sytuację życiową za pomocą równania

- opisuje sytuację życiową za pomocą równania - podaje przykład równania, które spełnia dana liczba

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

5.2. Rozwiązywanie równań

- rozwiązuje proste równania stopnia pierwszego z jedną

- rozpoznaje równania równoważne- rozwiązuje proste

- rozwiązuje trudniejsze równania metodą równań równoważnych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

182

niewiadomą równania metodą równań równoważnych

5.3. Zadania tekstowe - rozwiązuje proste zadania tekstowe za pomocą równań

- rozwiązuje zadania tekstowe za pomocą równań

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

5.4. Wielkości wprost proporcjonalne

- rozpoznaje proporcję- zapisuje ilorazy w postaci proporcji- rozpoznaje wielkości wprost proporcjonalne- podaje przykłady wielkości wprost proporcjonalnych

- wykorzystuje proporcje do rozwiązywania zadań tekstowych- rozwiązuje równania zawierające proporcje

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

5.5. Przekształcanie wzorów

- przekształca proste wzory

- przekształca wzory - przekształca wzory i podaje niezbędne założenia

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 6. WIELOKĄTY6.1. Kąty w wielokątach

- rozpoznaje wielokąty foremne- rozróżnia czworokąty: prostokąt, kwadrat, romb, równoległobok, trapez, deltoid

- stosuje własności kątów i przekątnych w czworokątach- oblicza miary kątów w trójkątach i czworokątach

- stosuje własności trójkątów i czworokątów do rozwiązywania zadań- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące kątów w wielokątach

- oblicza miary kątów wewnętrznych i zewnętrznych wielokątów foremnych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

6.2. Pola wielokątów - zna wzory na pole trójkąta i znanych czworokątów- oblicza pola wielokątów w prostych przypadkach

- oblicza pola wielokątów- zamienia jednostki pola

- oblicza pola wielokątów narysowanych na płaszczyźnie- stosuje własności trójkątów i czworokątów do rozwiązywania zadań- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące pól

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

183

wielokątów6.3. Figury w układzie współrzędnych

- odczytuje współrzędne punktów zaznaczonych w   układzie współrzędnych- zaznacza w układzie współrzędnych punkty o danych współrzędnych- rozpoznaje, w których ćwiartkach układu współrzędnych leżą dane punkty

- rysuje trójkąty i czworokąty w układzie współrzędnych i oblicza ich pole- wyznacza współrzędne środka odcinka- dla danych punktów kratowych A i B znajduje inne punkty kratowe należące doprostej AB

- znajduje współrzędne końca odcinka, gdy dane są współrzędne jego drugiego końca oraz środka

- oblicza pola wielokątów w układzie współrzędnych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 7. POTĘGI7.1. Potęgi liczb całkowitych

- zapisuje w postaci potęgi liczb całkowitych iloczyn tych samych czynników i odwrotnie- oblicza potęgi liczb całkowitych o wykładniku naturalnym

- zapisuje liczbę w postaci iloczynu potęg liczb pierwszych- oblicza wartości wyrażeń zawierających potęgi liczb całkowitych

- zapisuje liczbę w postaci potęgi o podanym wykładniku i podstawie będącej liczbą całkowitą

- oblicza wartości złożonych wyrażeń, w których występują potęgi liczb całkowitych

- rozwiązuje zadania dotyczące potęg liczb całkowitych o podwyższonym stopniu trudności

7.2. Potęgi o wykładniku naturalnym

- zapisuje w   postaci potęgi iloczyn tych samych czynników i   odwrotnie - oblicza potęgi o wykładniku naturalnym

- określa znak potęgi bez wykonywania obliczeń- oblicza wartości wyrażeń zawierających potęgi

- zapisuje liczbę w postaci potęgi o podanym wykładniku

- oblicza wartości złożonych wyrażeń, w których występują potęgi

- rozwiązuje zadania dotyczące potęg o podwyższonym stopniu trudności

7.3. Mnożenie i dzielenie potęg o tej samej podstawie

- zapisuje w postaci jednej potęgi i oblicza iloczyn oraz iloraz

- zapisuje potęgę w postaci iloczynu lub ilorazu potęg o tej

- doprowadza do najprostszej postaci wyrażenia zawierające

- rozwiązuje zadania z treścią dotyczące mnożenia i dzielenia

- rozwiązuje zadania dotyczące potęg o podwyższonym

184

potęg o tej samej podstawie

samej podstawie potęgi potęg o tej samej podstawie

stopniu trudności

7.4. Potęga potęgi - zapisuje w postaci jednej potęgi potęgę potęgi i ją oblicza

- zapisuje potęgę w postaci potęgi potęgi

- doprowadza do najprostszej postaci wyrażenia zawierające potęgi

- rozwiązuje zadania dotyczące potęg o podwyższonym stopniu trudności

7.5. Mnożenie i dzielenie potęg o tym samym wykładniku

- zapisuje w postaci jednej potęgi i oblicza iloczyn oraz iloraz potęg o tym samym wykładniku

- zapisuje potęgę w postaci iloczynu lub ilorazu potęg o tym samym wykładniku

- doprowadza do najprostszej postaci wyrażenia zawierające potęgi

- rozwiązuje zadania dotyczące potęg o podwyższonym stopniu trudności

7.6. Notacja wykładnicza

- zapisuje liczby w notacji wykładniczej

- mnoży i dzieli liczby zapisane w notacji wykładniczej o wykładnikach całkowitych dodatnich

- dodaje i odejmuje liczby zapisane w notacji wykładniczej- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące potęg i notacji wykładniczej

- rozwiązuje zadania dotyczące notacji wykładniczej o podwyższonym stopniu trudności

7.7. Działania na potęgach

- porównuje potęgi o tej samej podstawie albo o tym samym wykładniku- doprowadza do najprostszej postaci wyrażenia zawierające potęgi

- dodaje i odejmuje wyrażenia zawierające potęgi o tej samej podstawie- porównuje potęgi

- rozwiązuje zadania dotyczące potęg o podwyższonym stopniu trudności

185

MATEMATYKA Klasa VIII

Zagadnienia ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca2 3 4 5 6

DZIAŁ 1. PIERWIASTKI1.1. Pierwiastek kwadratowy

- oblicza pierwiastek drugiego stopnia z kwadratu liczby nieujemnej - podnosi do potęgi drugiej pierwiastek drugiego stopnia

- szacuje wartości pierwiastków kwadratowych- podaje liczby wymierne większe lub mniejsze od danego pierwiastka kwadratowego- oblicza wartości pierwiastków drugiego stopnia, jeśli są liczbami wymiernymi

- porównuje wartość wyrażenia zawierającego pierwiastki kwadratowe z daną liczbą wymierną - szacuje wartości wyrażeń zawierających pierwiastki drugiego stopnia - podaje liczby wymierne większe lub mniejsze od wartości wyrażenia zawierającego pierwiastki kwadratowe- podnosi do potęgi drugiej pierwiastek drugiego stopnia

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące pierwiastków kwadratowych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

1.2. Pierwiastek sześcienny

- oblicza pierwiastek trzeciego stopnia z sześcianu dowolnej

- szacuje wartości pierwiastków sześciennych

- porównuje wartość wyrażenia zawierającego

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące pierwiastków

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

186

liczby - podnosi do potęgi trzeciej pierwiastek trzeciego stopnia

- podaje liczby wymierne większe lub mniejsze od danego pierwiastka sześciennego- oblicza wartości pierwiastków trzeciego stopnia, jeśli są liczbami wymiernymi

pierwiastki sześcienne z daną liczbą wymierną - szacuje wartości wyrażeń zawierających pierwiastki trzeciego stopnia - podaje liczby wymierne większe lub mniejsze od wartości wyrażenia zawierającego pierwiastki sześcienne- podnosi do potęgi trzeciej pierwiastek trzeciego stopnia

sześciennych

1.3. Pierwiastek z iloczynu i ilorazu

- dodaje i odejmuje wyrażenia zawierające takie same pierwiastki

- mnoży i dzieli pierwiastki drugiego i trzeciego stopnia- wyłącza czynnik przed pierwiastek - włącza czynnik pod pierwiastek

- doprowadza do najprostszej postaci wyrażenia zawierające pierwiastki drugiego i trzeciego stopnia i oblicza ich wartość

- doprowadza do najprostszej postaci wyrażenia zawierające pierwiastki drugiego i trzeciego stopnia i oblicza ich wartość w trudniejszych przypadkach

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

1.4. Działania na pierwiastkach

- usuwa niewymierność z mianownika ułamka

- stosuje własności potęg i pierwiastków do upraszczania

- upraszcza wyrażenia, w których występują pierwiastki

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

187

w prostych przypadkach - porównuje pierwiastki

wyrażeń - usuwa niewymierność z mianownika ułamka - porównuje wyrażenia zawierające pierwiastki

w trudniejszych przypadkach

DZIAŁ 2. TWIERDZENIE PITAGORASA2.1. Twierdzenie Pitagorasa

- nazywa boki trójkąta prostokątnego - poprawnie zapisuje tezę twierdzenia Pitagorasa w konkretnych sytuacjach - oblicza długość jednego z boków trójkąta prostokątnego, gdy dane są długości pozostałych boków trójkąta

- oblicza długość odcinka umieszczonego na kratce jednostkowej

- oblicza długość wysokości trójkąta równoramiennego z zastosowaniem twierdzenia Pitagorasa

- dowodzi twierdzenie Pitagorasa - rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

2.2. Przekątna kwadratu. Trójkąty o kątach , ,

- zna wzór na długość przekątnej kwadratu

- oblicza długość przekątnej kwadratu, gdy dana jest długość jego boku - zapisuje zależności

- oblicza długość boku kwadratu, gdy dana jest długość jego przekątnej - stosuje zależności

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące trójkątów o kątach

, , - wyprowadza wzór

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

188

między długościami boków w trójkącie o kątach , ,

między długościami boków w trójkącie o kątach , ,

na przekątną w kwadracie

2.3. Wysokość trójkąta równobocznego. Trójkąty o kątach , ,

- zna wzór na długość wysokości w trójkącie równobocznym - zna wzór na pole trójkąta równobocznego

- oblicza długość wysokości trójkąta równobocznego, gdy dana jest długość jego boku - oblicza pole trójkąta równobocznego, gdy dana jest długość jego boku - zapisuje zależności między długościami boków w trójkącie o kątach , ,

- oblicza długość boku trójkąta równobocznego, gdy dana jest długość jego wysokości - oblicza długość boku trójkąta równobocznego, gdy dane jest pole tego trójkąta - stosuje zależności między długościami boków w trójkącie o kątach , ,

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące trójkątów o kątach

, , - wyprowadza wzory na wysokość trójkąta równobocznego, pole trójkąta równobocznego

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

2.4. Zastosowania twierdzenia Pitagorasa

- oblicza długość odcinka, którego końce są punktami kratowymi

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące zastosowań twierdzenia Pitagorasa

- rozwiązuje zadania tekstowe z zastosowaniem twierdzenia Pitagorasa w sytuacjach praktycznych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 3. GRANIASTOSŁUPY3.1. Własności graniastosłupów

- zna pojęcia: graniastosłup, graniastosłup prosty, graniastosłup

- rysuje siatki graniastosłupów prostych - wyznacza liczbę

- rozwiązuje zadania z treścią dotyczące graniastosłupów

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

189

prawidłowy - rozpoznaje graniastosłupy - nazywa graniastosłupy - rozpoznaje siatki graniastosłupów - rysuje graniastosłupy - wyznacza sumę długości krawędzi graniastosłupa - wyznacza liczbę krawędzi, wierzchołków i ścian graniastosłupa w zależności od liczby boków wielokąta w podstawie graniastosłupa

ścian graniastosłupa, gdy dana jest liczba krawędzi lub wierzchołków i odwrotnie

3.2. Pole powierzchni graniastosłupa

- zna wzór na pole powierzchni graniastosłupa

- oblicza pole powierzchni całkowitej i bocznej graniastosłupa

- oblicza pole powierzchni graniastosłupa z zastosowaniem własności trójkątów prostokątnych

- oblicza pole powierzchni graniastosłupa z zastosowaniem twierdzenia Pitagorasa w sytuacjach praktycznych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

3.3. Objętość - zna wzór na - zamienia jednostki - oblicza objętość - oblicza objętość - rozwiązuje zadania

190

graniastosłupa objętość graniastosłupa

objętości - oblicza objętość graniastosłupa - wyznacza wysokość graniastosłupa, gdy dana jest jego objętość

graniastosłupa z zastosowaniem własności trójkątów prostokątnych

graniastosłupa z zastosowaniem twierdzenia Pitagorasa w sytuacjach praktycznych

o podwyższonym stopniu trudności

3.4. Odcinki i kąty w graniastosłupach

- wskazuje przekątne graniastosłupa oraz przekątne jego ścian

- wskazuje charakterystyczne kąty w graniastosłupach- oblicza długości odcinków zawartych w graniastosłupach w prostych sytuacjach

- oblicza długości odcinków zawartych w graniastosłupach

- rozwiązuje zadania z treścią dotyczące odcinków w graniastosłupach

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 4. OSTROSŁUPY4.1. Własności ostrosłupów

- zna pojęcia: ostrosłup, ostrosłup prosty, ostrosłup prawidłowy - rozpoznaje ostrosłupy - nazywa ostrosłupy - rozpoznaje siatki ostrosłupów - rysuje ostrosłupy - wyznacza sumę długości krawędzi ostrosłupa - wyznacza liczbę

- rysuje siatki ostrosłupów prostych - wyznacza liczbę ścian ostrosłupa, gdy dana jest liczba krawędzi lub wierzchołków i odwrotnie

- oblicza z wykorzystaniem twierdzenia Pitagorasa długości odcinków (np. krawędzi, wysokości ścian bocznych) w ostrosłupach - rozwiązuje zadania z treścią dotyczące ostrosłupów

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

191

krawędzi, wierzchołków i ścian ostrosłupa w zależności od liczby boków wielokąta w podstawie ostrosłupa- wie, co to jest spodek wysokości i gdzie się znajduje w zależności od wielokąta będącego podstawą tego ostrosłupa

4.2. Pole powierzchni ostrosłupa

- zna wzór na pole powierzchni ostrosłupa

- oblicza pole powierzchni ostrosłupa

- oblicza pole powierzchni ostrosłupa z zastosowaniem własności trójkątów prostokątnych

- oblicza pole powierzchni ostrosłupa z zastosowaniem twierdzenia Pitagorasa w sytuacjach praktycznych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

4.3. Objętość ostrosłupa

- zna wzór na objętość ostrosłupa

- oblicza objętość ostrosłupa - wyznacza wysokość ostrosłupa, gdy dana jest jego objętość

- oblicza objętość ostrosłupa z zastosowaniem własności trójkątów prostokątnych

- oblicza objętość ostrosłupa z zastosowaniem twierdzenia Pitagorasa w sytuacjach praktycznych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

192

4.4. Odcinki i kąty w ostrosłupach

- wskazuje charakterystyczne kąty w ostrosłupach- oblicza długości odcinków zawartych w ostrosłupach w prostych sytuacjach

- oblicza długości odcinków zawartych w ostrosłupach

- rozwiązuje zadania z treścią dotyczące odcinków w ostrosłupach

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 5. STATYSTYKA I RACHUNEK PRAWDOPODOBIEŃSTWA5.1. Statystyka - zna pojęcie średniej

arytmetycznej kilku liczb - odczytuje informacje z tabel , diagramów słupkowych i kołowych, wykresów

- oblicza średnią arytmetyczną kilku liczb - sporządza diagramy słupkowe oraz wykresy dla podanych danych

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące średniej arytmetycznej - interpretuje informacje prezentowane za pomocą tabel, diagra-mów, wykresów - prezentuje dane statystyczne za pomocą diagramów słupkowych i kołowych oraz wykresów

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące średniej arytmetycznej w trudniejszych przypadkach- przeprowadza badanie, następnie opracowuje i prezentuje wyniki przy użyciu komputera oraz wyciąga wnioski

- rozwiązuje zadaniao podwyższonym stopniu trudności

5.2. Wprowadzenie do kombinatoryki i rachunku prawdopodobieństwa

- zlicza elementy w danym zbiorze oraz oblicza, ile z nich ma daną własność - zna pojęcie zdarzenia losowego i zdarzenia

- podaje zdarzenia losowe w danym doświadczeniu- wskazuje zdarzenia mniej lub bardziej prawdopodobne - przeprowadza

- oblicza prawdopodobieństwo zdarzenia losowego

- zna i rozumie pojęcia: zdarzenie pewne, zdarzenie niemożliwe

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

193

sprzyjającego proste doświadczenia losowe - oblicza prawdopodobieństwo zdarzenia losowego w prostych przypadkach

DZIAŁ 7. KOŁO I OKRĄG7.1. Liczba π - zna przybliżenia

liczby π 7.2. Długość okręgu - zna wzór na długość

okręgu - oblicza długość okręgu, gdy dany jest jego promień lub średnica

- oblicza promień i średnicę okręgu, gdy dana jest jego długość

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące okręgów

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

7.3. Pole koła - zna wzór na pole koła - oblicza pole koła, gdy dany jest jego promień lub średnica - wie, co to jest pierścień kołowy

- oblicza promień i średnicę koła, gdy dane jest jego pole - oblicza pole pierścienia kołowego o danych promieniach lub średnicach okręgów tworzących pierścień

- oblicza obwód koła, gdy dane jest jego pole i odwrotnie

- rozwiązuje zadania tekstowe dotyczące kół i pierścieni kołowych

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 8. KOMBINATORYKA I RACHUNEK PRAWDOPODOBIEŃSTWA8.1. Kombinatoryka - zlicza pary

elementów mające daną własność w prostych

- stosuje regułę mnożenia do zliczania par elementów mających daną

- stosuje regułę mnożenia i dodawania do zliczania par

- stosuje regułę mnożenia i dodawania do zliczania par

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

194

przypadkach własność w prostych przypadkach

elementów mających daną własność

elementów mających daną własność w sytuacjach wymagających rozważenia kilku przypadków

8.2. Rachunek prawdopodobieństwa

- oblicza prawdopodobieństwo zdarzenia w przypadku np. rzutu dwiema monetami

- oblicza prawdopodobieństwo zdarzenia w przypadku np. rzutu dwiema kostkami

- oblicza prawdopodobieństwo zdarzenia w przypadku losowania dwóch elementów ze zwracaniem lub bez zwracania w prostych przypadkach

- oblicza prawdopodobieństwo zdarzenia w przypadku losowaniu dwóch elementów ze zwracaniem lub bez zwracania

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

DZIAŁ 9. SYMETRIE9.1. Symetria osiowa - rozpoznaje punkty

symetryczne względem prostej - rozpoznaje pary figur symetrycznych względem prostej - rysuje punkty symetryczne względem prostej - wskazuje osie symetrii figury w prostych przykładach- wyznacza

- podaje własności punktów symetrycznych względem prostej - rysuje figury symetryczne względem prostej - rozpoznaje figury osiowosymetryczne - wskazuje osie symetrii figury- wyznacza współrzędne punktów

- znajduje prostą, względem której figury są symetryczne - podaje przykłady figur, które mają więcej niż jedną oś symetrii - podaje liczbę osi symetrii n-kąta foremnego

- wyznacza współrzędne wierzchołków trójkątów i czworokątów, które są osiowosymetryczne

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

195

współrzędne punktów symetrycznych względem osi x i y układu współrzędnych w prostych przykładach

symetrycznych względem osi x i y układu współrzędnych

9.2. Symetria środkowa

- rozpoznaje punkty symetryczne względem punktu- rozpoznaje pary figur symetrycznych względem punktu - rysuje punkty symetryczne względem punktu - wskazuje środek symetrii figury - wyznacza współrzędne punktu symetrycznego względem początku układu współrzędnych

- podaje własności punktów symetrycznych względem punktu - rysuje figury symetryczne względem punktu - rozpoznaje figury środkowosymetryczne

- znajduje punkt, względem którego figury są symetryczne - podaje przykłady figur, które mają więcej niż jeden środek symetrii - rozpoznaje n-kąty foremne mające środek symetrii

- wyznacza współrzędne wierzchołków czworokątów, które są środkowosymetryczne

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

9.3. Symetralna odcinka i dwusieczna kąta

- zna pojęcie symetralnej odcinka - zna pojęcie dwusiecznej kąta

- konstruuje symetralną odcinka- konstruuje dwusieczną kąta

- zna i stosuje własności symetralnej odcinka i dwusiecznej kąta w zadaniach z treścią

- przeprowadza dowody z zastosowaniem własności symetralnej odcinka i dwusiecznej kąta

- rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności

§ 42

196

PRZYRODAKryteria oceniania w klasach IV - VI

Dziedzinyaktywnościucznia

O C E N A

Dopuszczająca Dostateczna Dobra Bardzo dobra Celująca

Wiadomości przyrodnicze

Opanował wiadomości w ograniczonym zakresie

Jego odpowiedzi są krótkie wspierane pytaniami nauczyciela

Używa prostego słownictwa

Opanował wiadomości podstawowe w zakresie pozwalającym na rozumienie później omawianych treści

Zna proste pojęcia przyrodnicze

Jego wypowiedzi są proste, nierozbudowane

Opanował wiadomości w zakresie pozwalającym na rozumienie większości zagadnień

Umie wyjaśnić większość nowo poznanych pojęć

Jego wypowiedzi są rozbudowane i zachowują ciągłość treści

Opanował wiadomości programowe w pełnym zakresie

Sprawnie się nimi posługuje używając fachowego języka przyrodniczego.

Posiada wiadomości znacznie poszerzone wykraczające poza ramy programowe

Biegle się nimi posługuje w celu rozwiązania problemów

Płynnie posługuje się nowo poznanymi pojęciami w ujęciu całościowym

Wyjaśnia zjawiska przyrodnicze

Wykonywanie doświadczeń i obserwacji

Wykonuje kolejne polecenia nauczyciela, które w rezultacie prowadzą do wykonania doświadczenia, obserwacji

Wykonuje pod

Powolnie, ale samodzielnie wykonuje obserwacje, doświadczenia wg instrukcji słownej lub graficznej

Umie zapisać,

Samodzielnie wykonuje obserwacje, doświadczenia

Umie uzasadnić celowość wykonywanych czynności

Samodzielnie wykonuje obserwacje i doświadczenia wg instrukcji słownej lub graficznej

Potrafi

Potrafi zaplanować inny rodzaj obserwacji, doświadczenia, umie ją przeprowadzić, udokumentować oraz wyciągnąć trafne

197

kierunkiem nauczyciela wybrane etapy doświadczeń i obserwacji

udokumentować przebieg doświadczenia przy niewielkiej pomocy nauczyciela

W prosty sposób potrafi udokumentować przebieg i wynik doświadczenia

Wyniki formułuje przy niewielkiej pomocy nauczyciela

udokumentować przebieg i wynik doświadczenia

Wyciąga trafne wnioski

wnioski Stosuje nietypowe

rozwiązania w określonych sytuacjach problemowych

Prowadzi monitoring

Wykorzystanie przyrządów i modeli

Wskazuje podstawowe elementy przedstawione na planszach, modelach

Odczytuje z mapy duże obszary, cieki wodne przy pomocy nauczyciela

Potrafi wskazać na mapie duże obiekty geograficzne, wykorzystuje podpowiedzi nauczyciela

Wskazuje elementy przedstawione na planszach, modelach, mapach

Potrafi scharakteryzować najważniejsze z nich

Umie przygotować przyrządy do pracy

Potrafi samodzielnie, sprawnie posługiwać się przyrządami, modelami; przygotowuje je do pracy

Omawia poszczególne elementy przedstawione na mapach, planszach, modelach

Umie dobrać przyrządy, pomoce niezbędne do wykonania zadania; sprawnie się nimi posługuje

Bezbłędnie interpretuje, objaśnia plansze schematyczne modele; rozpoznaje wszystkie elementy; zna oznaczenia barwne i graficzne na mapie

Wykonuje własnoręcznie niektóre pomoce, umie je zastosować, sprawnie się nimi posługuje

Korzystanie z dostępnych źródeł informacji

Pod kierunkiem nauczyciela próbuje odszukać podstawowe treści na dany temat

Odnajduje potrzebne informacje w żródłach wskazanych przez nauczyciela

Znajduje informacje na dany temat w wybranych przez siebie żródłach

Często korzysta z dodatkowych żródeł informacji

Sprawnie

Samodzielnie wyszukuje informacje poszerzające tematykę,

198

Zna przedmiot oglądanego programu

Korzysta ze wskazanego źródła informacji

Potrafi w sposób ogólny, ramowy omówić zawarte w nich treści

Potrafi sprawnie posługiwać się mapami, słownikami, wideoteką

Umie przedstawić zawarte w nich treści

odszukuje w publikacjach omawiane treści

Porównuje treści zapisu słownego i graficznego

Potrafi omówić treści zawarte w oglądanych programach

Umie wykorzystać wcześniej zdobyte informacje /np. z wycieczki, opowieści, lektury itp/

wykraczające poza poziom podstawowy

Projektuje tabelę do zapisów pomiarów

W miarę możliwości technicznych wykonuje fotografie, slajdy

199

§ 43

ZAJĘCIA KOMPUTEROWEKLASA VIPostanowienia ogólne:

a) oceny cząstkowe uczeń może uzyskać w wyniku następujących form sprawdzenia umiejętności i kompetencji:- sprawdziany praktyczne,- sprawdziany teoretyczne,- kartkówki,- testy z zadaniami otwartymi lub zamkniętymi, - odpowiedzi ustne,- ćwiczenia praktyczne na lekcji, - aktywność na lekcji,- zadania domowe,b) sprawdziany i testy oceniamy w skali punktowej, którą przeliczamy na oceny w sposób przyjęty w naszej szkole.Opis wymagań, które uczeń powinien spełnić, aby uzyskać ocenę: Celującą Uczeń samodzielnie wykonuje na komputerze wszystkie zadania przewidziane w ramach lekcji i zadania dodatkowe. Jego wiadomości i umiejętności wykraczają poza te, które są zawarte w programie zajęć komputerowych. Jest aktywny na lekcjach i pomaga innym. Bezbłędnie wykonuje ćwiczenia na lekcji, trzeba mu zadawać dodatkowe, trudniejsze zadania. Bierze udział w konkursach informatycznych, przechodząc w nich poza etap wstępny. Wykonuje dodatkowe prace informatyczne, takie jak przygotowanie pomocniczych materiałów na komputerze, pomocnych innym nauczycielom w wykorzystaniu komputera na ich lekcjach. Bardzo dobrą Uczeń samodzielnie wykonuje na komputerze wszystkie zadania przewidziane w ramach lekcji. Opanował wiadomości i umiejętności zawarte w programie zajęć komputerowych. Na lekcjach jest aktywny, pracuje systematycznie i potrafi pomagać innym w pracy. Zawsze zdąży wykonać ćwiczenia na lekcji i robi to bezbłędnie. Dobrą Uczeń samodzielnie wykonuje na komputerze nie tylko proste zadania. Opanował większość wiadomości i umiejętności, zawartych w programie zajęć komputerowych. Na lekcjach pracuje systematycznie i wykazuje postępy. Prawie zawsze zdąży wykonać ćwiczenia na lekcji i robi to niemal bezbłędnie.

W przypadku niższych stopni istotne jest to, czy uczeń osiągnął podstawowe umiejętności wymienione w podstawie programowej, czyli:

Bezpieczne posługiwanie się komputerem i jego oprogramowaniem; świadomość zagrożeń i ograniczeń związanych z korzystaniem z komputera i Internetu.

Komunikowanie się za pomocą komputera i technologii informacyjno-komunikacyjnych.

Wyszukiwanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł; opracowywanie za pomocą komputera rysunków, motywów, tekstów, animacji, prezentacji multimedialnych i danych liczbowych.

Rozwiązywanie problemów i podejmowanie decyzji z wykorzystaniem komputera. Wykorzystywanie komputera do poszerzania wiedzy i umiejętności z różnych

dziedzin, a także do rozwijania zainteresowań. 200

Dostateczną Uczeń potrafi wykonać na komputerze proste zadania, czasem z niewielką pomocą. Opanował wiadomości i umiejętności na poziomie nieprzekraczającym wymagań zawartych w podstawie programowej zajęć komputerowych. Stara się pracować systematycznie, wykazuje postępy. Zazwyczaj zdąży wykonać ćwiczenia na lekcji. Dopuszczającą Uczeń czasami potrafi wykonać na komputerze proste zadania, opanował część umiejętności zawartych w podstawie programowej. Na lekcjach pracuje niesystematycznie, jego postępy są zmienne, nie udaje mu się ukończyć niektórych ćwiczeń na lekcji. Braki w wiadomościach i umiejętnościach nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy i umiejętności informatycznych w toku dalszej nauki. * W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe (uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel dostosowuje kryteria wymagań edukacyjnych do indywidualnych możliwości ucznia.Niedostateczną Uczeń nie potrafi wykonać na komputerze prostych zadań. Nie opanował podstawowych umiejętności zawartych w podstawie programowej. Nie wykazuje postępów w trakcie pracy na lekcji, nie pracuje na lekcji lub nie udaje mu się ukończyć wykonania ćwiczeń na lekcji. Nie ma wiadomości i umiejętności niezbędnych do kontynuowania nauki na wyższym poziomie.

§ 43aINFORMATYKAKLASA IV,V i VII,VIIIPostanowienia ogólne:a) oceny cząstkowe uczeń może uzyskać w wyniku następujących form sprawdzenia umiejętności i kompetencji:- sprawdziany praktyczne,- sprawdziany teoretyczne,- kartkówki,- testy z zadaniami otwartymi lub zamkniętymi, - odpowiedzi ustne,- ćwiczenia praktyczne na lekcji, - aktywność na lekcji,- zadania domowe.b) sprawdziany i testy oceniamy w skali punktowej, którą przeliczamy na oceny w sposób przyjęty w naszej szkole.Opis wymagań, które uczeń powinien spełnić, aby uzyskać ocenę: Celującą Uczeń samodzielnie wykonuje na komputerze wszystkie zadania przewidziane w ramach lekcji i zadania dodatkowe. Jego wiadomości i umiejętności wykraczają poza te, które są zawarte w programie zajęć komputerowych. Jest aktywny na lekcjach i pomaga innym. Bezbłędnie wykonuje ćwiczenia na lekcji, trzeba mu zadawać dodatkowe, trudniejsze zadania. Bierze udział w konkursach informatycznych, przechodząc w nich poza etap wstępny. Wykonuje dodatkowe prace informatyczne, takie jak przygotowanie pomocniczych materiałów na komputerze, pomocnych innym nauczycielom w wykorzystaniu komputera na ich lekcjach. Bardzo dobrą

201

Uczeń samodzielnie wykonuje na komputerze wszystkie zadania przewidziane w ramach lekcji. Opanował wiadomości i umiejętności zawarte w programie zajęć komputerowych. Na lekcjach jest aktywny, pracuje systematycznie i potrafi pomagać innym w pracy. Zawsze zdąży wykonać ćwiczenia na lekcji i robi to bezbłędnie. Dobrą Uczeń samodzielnie wykonuje na komputerze nie tylko proste zadania. Opanował większość wiadomości i umiejętności, zawartych w programie zajęć komputerowych. Na lekcjach pracuje systematycznie i wykazuje postępy. Prawie zawsze zdąży wykonać ćwiczenia na lekcji i robi to niemal bezbłędnie. W przypadku niższych stopni istotne jest to, czy uczeń osiągnął podstawowe umiejętności wymienione w podstawie programowej, czyli:

I. Rozumienie, analizowanie i rozwiązywanie problemów na bazie logicznego i abstrakcyjnego myślenia, myślenia algorytmicznego i sposobów reprezentowania informacji.

II. Programowanie i rozwiązywanie problemów z wykorzystaniem komputera oraz innych urządzeń cyfrowych: układanie i programowanie algorytmów, organizowanie, wyszukiwanie i udostępnianie informacji, posługiwanie się aplikacjami komputerowymi.

III. Posługiwanie się komputerem, urządzeniami cyfrowymi i sieciami komputerowymi, w tym znajomość zasad działania urządzeń cyfrowych i sieci komputerowych oraz wykonywania obliczeń i programów.

IV. Rozwijanie kompetencji społecznych, takich jak komunikacja i współpraca w grupie, w tym w środowiskach wirtualnych, udział w projektach zespołowych oraz zarządzanie projektami.

V. Przestrzeganie prawa i zasad bezpieczeństwa. Respektowanie prywatności informacji i ochrony danych, praw własności intelektualnej, etykiety w komunikacji i norm współżycia społecznego, ocena zagrożeń związanych z technologią i ich uwzględnienie dla bezpieczeństwa swojego i innych.

Dostateczną Uczeń potrafi wykonać na komputerze proste zadania, czasem z niewielką pomocą. Opanował wiadomości i umiejętności na poziomie nieprzekraczającym wymagań zawartych w podstawie programowej zajęć komputerowych. Stara się pracować systematycznie, wykazuje postępy. Zazwyczaj zdąży wykonać ćwiczenia na lekcji. Dopuszczającą Uczeń czasami potrafi wykonać na komputerze proste zadania, opanował część umiejętności zawartych w podstawie programowej. Na lekcjach pracuje niesystematycznie, jego postępy są zmienne, nie udaje mu się ukończyć niektórych ćwiczeń na lekcji. Braki w wiadomościach i umiejętnościach nie przekreślają możliwości uzyskania przez ucznia podstawowej wiedzy i umiejętności informatycznych w toku dalszej nauki.* W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe (uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel dostosowuje kryteria wymagań edukacyjnych do indywidualnych możliwości ucznia.Niedostateczną Uczeń nie potrafi wykonać na komputerze prostych zadań. Nie opanował podstawowych umiejętności zawartych w podstawie programowej. Nie wykazuje postępów w trakcie pracy na lekcji, nie pracuje na lekcji lub nie udaje mu się ukończyć wykonania ćwiczeń na lekcji. Nie ma wiadomości i umiejętności niezbędnych do kontynuowania nauki na wyższym poziomie.

202

§ 44

ZAJĘCIA TECHNICZNE

Oceniając osiągnięcia, należy zwrócić uwagę na: rozumienie zjawisk technicznych, umiejętność wnioskowania, czytanie ze zrozumieniem instrukcji urządzeń i przykładów dokumentacji technicznej, czytanie rysunków złożeniowych i wykonawczych, umiejętność organizacji miejsca pracy, właściwe wykorzystanie materiałów, narzędzi i urządzeń technicznych, przestrzeganie zasad BHP, dokładność i staranność wykonywania zadań.

Podczas oceniania osiągnięć uczniów poza wiedzą i umiejętnościami należy wziąć pod uwagę:

aktywność i kreatywność podczas lekcji, zaangażowanie w wykonywane zadania, umiejętność pracy w grupie, zespole obowiązkowość i systematyczność, udział w pracach na rzecz szkoły i ochrony środowiska naturalnego.

Należy ponadto uwzględnić stosunek ucznia do wykonywania działań praktycznych. Istotne są też: pomysłowość konstrukcyjna, właściwy dobór materiałów, estetyka wykonania oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Ocena powinna przede wszystkim odzwierciedlać indywidualne podejście ucznia do lekcji, jego motywację i zaangażowanie w pracę.

W nauczaniu zajęć technicznych ocenie mogą podlegać następujące formy pracy: test, sprawdzian, kartkówka zadanie, ćwiczenie z podręcznika krzyżówka, karta pracy zadanie praktyczne, zadanie domowe, odpowiedź ustna, prowadzenie zeszytu przedmiotowego, aktywność ucznia:

- przygotowanie do lekcji,- aktywność i zaangażowanie na lekcji,- praca w grupie, zespole

praca pozalekcyjna (np. konkurs, projekt) praca na rzecz ochrony środowiska przestrzeganie regulaminu pracowni umiejętność odnalezienia i przygotowania materiałów poza pracownią.

Kryteria ustalania oceny:

203

Przy ocenianiu zajęć praktycznych będą brane pod uwagę: zgodność pracy z planem pracy, rysunkiem technicznym, samodzielność pracy, przygotowanie stanowiska pracy i przestrzeganie zasad BHP, organizacja pracy, ład i porządek na stanowisku pracy, sprawność w posługiwaniu się narzędziami, oszczędne gospodarowanie materiałami, estetyka wykonywanej pracy.

Przy ocenianiu prac pisemnych będą brane pod uwagę: spójność merytoryczna i językowa przedmiotu, zastosowanie właściwego języka przedmiotu, prawidłowość, estetyka wykonania rysunków.

Przy ocenianiu prac dodatkowych będą brane pod uwagę: pomysłowość, inwencja twórcza i nowatorstwo, samodzielność, zaangażowanie oraz ilość włożonej pracy, różnorodność zastosowania materiałów i technik.

Braki np. zeszytu, podręcznika, przyborów i narzędzi kreślarskich, materiałów i narzędzi potrzebnych na lekcję skutkuje otrzymaniem minusów. Uzyskanie 3 minusów powoduje otrzymanie oceny „niedostatecznej”. Uczeń może 2 razy w ciągu półrocza nie mieć odrobionej pracy domowej, jeżeli zgłosi ten fakt nauczycielowi na początku lekcji to otrzymuje bz. Ponadto uczeń ma obowiązek uzupełnić brakującą pracę domową na następną lekcję.

* W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe (uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel dostosowuje kryteria wymagań edukacyjnych do indywidualnych możliwości ucznia.

Pozostałe warunki oceniania zawarte są w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania Szkoły Podstawowej nr 1 w Czarnkowie.

Klasa VI

Ocena niedostateczna

Ocenę niedostateczną uzyskuje uczeń, który nie zdobył wiadomości i umiejętności niezbędnych do dalszego kształcenia. W trakcie pracy na lekcji nie wykazuje zaangażowania, przeważnie jest nieprzygotowany do zajęć i lekceważy podstawowe obowiązki szkolne.

Ocena dopuszczająca

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który z trudem wykonuje działania zaplanowane do zrealizowania podczas lekcji, ale podejmuje w tym kierunku starania. Ze sprawdzianów osiąga wyniki poniżej oceny dostatecznej. Pracuje niesystematycznie, często jest nieprzygotowany do lekcji. Bezpiecznie posługuje się narzędziami. Zna zasady higienicznego przygotowywania posiłków. Rozumie zasady rysunku

204

technicznego. Rozpoznaje symbole graficzne wybranych elementów elektrycznych i mechanicznych. Montują proste obwody elektryczne. Czyta i odwzorowuje proste schematy elektryczne. Nazywa źródła i odbiorniki energii elektrycznej. Wie jakie narzędzia i urządzenia stosuje się do obróbki różnych materiałów.

Ocena dostateczna

Ocenę dostateczną uzyskuje uczeń, który pracuje systematycznie, ale podczas realizowania działań technicznych w dużej mierze korzysta z pomocy innych osób, a treści nauczania opanował na poziomie niższym niż dostateczny. Na stanowisku pracy nie zachowuje porządku. Dokonuje prostego rzutowania rozumiejąc jego etapy. Organizuje sobie miejsce pracy, Rozumie znaczenie wymiarów i pomiarów w procesach technologicznych, posługuje się narzędziami pomiarowymi, dokonuje prostych pomiarów. Nazywa symbole graficzne stosowane w rysunku technicznym budowlanym. Wie jakie zagrożenia mogą wyniknąć z nieprzestrzegania higieny w kuchni. Wyodrębnia operacje technologiczne (np. w kuchni w przygotowywaniu różnych potraw). Potrafi bezpiecznie użytkować domowe urządzenia techniczne, Rozumie potrzebę i stosuje segregację odpadów pochodzących z gospodarstwa domowego. Rozumie znaczenie planowego działania, wykorzystuje dotychczasowe wiadomości w pracy wytwórczej, wykonuje samodzielnie typowe zadania teoretyczne lub praktyczne, rozwiązuje zadania domowe. Czyta i rysuje proste schematy elektryczne. Określa zastosowanie obwodów szeregowych i równoległych. Omawia sposoby łączenia źródeł i odbiorników energii elektrycznej. Rozróżnia symbole graficzne wybranych elementów elektrycznych. Grupuje produkty spożywcze według zasad racjonalnego żywienia.

Ocena dobra Ocenę dobrą uzyskuje uczeń, który podczas pracy na lekcjach korzysta z niewielkiej pomocy nauczyciela lub koleżanek i kolegów. Ze sprawdzianów otrzymuje oceny dobre, a podczas wykonywania prac praktycznych właściwie dobiera narzędzia i utrzymuje porządek na swoim stanowisku. Wymienia składniki odżywcze, zna zasady częstotliwości spożywania różnych produktów, wie jakie choroby może spowodować niehigieniczne przygotowanie posiłku, potrafi wyjaśnić znaczenie składników modyfikujących żywność (np. przedłużające trwałość), potrafi ułożyć w logiczny ciąg operacje technologiczne (np. produkcja żywności), dobiera narzędzia do obróbki żywności, organizuje sobie miejsce i czas pracy. Stosuje różne rodzaje linii, interpretuje podstawowe zasady wymiarowania, wymiaruje prosty obiekt, rozumie zasady rzutowania prostokątnego na jedną, dwie lub trzy płaszczyzny, wykonuje rzut prostokątny nieskomplikowanego przedmiotu, rozumie normalizację oraz jej zastosowanie w życiu codziennym, potrafi wykorzystać informacje podane przez producenta dotyczące sposobów składowania i przetwarzania opakowań. Rozwiązuje/wykonuje samodzielnie typowe zadania teoretyczne lub praktyczne. Systematycznie rozwiązuje zadania domowe. Aktywnie uczestniczy w zajęciach. Montuje obwody elektryczne szeregowe i równoległe. Dobiera napięcie źródła do napięcia odbiornika prądu. Wylicza wady i zalety szeregowych oraz równoległych obwodów elektrycznych. Rozróżnia obwody elektryczne.

Ocena bardzo dobra

Ocenę bardzo dobrą uzyskuje uczeń, który pracuje systematycznie i z reguły samodzielnie oraz wykonuje zadania poprawnie pod względem merytorycznym. Ponadto uzyskuje co najmniej dobre oceny ze

205

sprawdzianów i wykonuje działania techniczne w odpowiednio zorganizowanym miejscu pracy i z zachowaniem podstawowych zasad bezpieczeństwa. Określa wartość odżywczą różnych produktów spożywczych, wie jaką rolę pełnią witaminy i składniki mineralne w organizmie człowieka, zna objawy niedoboru witamin i składników w organizmie człowieka, rozumie zasady przechowywania żywności, zna źródła witamin i składników mineralnych, przygotuje uroczyste przyjęcie okolicznościowe oraz oblicza jego koszty, zna nowinki z dziedziny techniki. Wykonuje oryginalną pracę, opracowuje jej założenia projektowe,sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne ujęte programem nauczania, potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań trudnych i problemów w nowych sytuacjach, prace domowe wykonuje systematycznie i starannie, zawsze aktywnie uczestniczy w zajęciach. Porównuje obwody szeregowe i równoległe. Buduje obwody elektryczne według schematu. Wyjaśnia różnice między obwodem szeregowym a równoległym. Wskazuje miejsca w domu, w których znajdują się liczniki wchodzące w skład poszczególnych instalacji, podaje praktyczne sposoby zmniejszenia zużycia prądu, gazu i wody. Oblicza koszt zużycia poszczególnych zasobów, odnajduje w instrukcji obsługi potrzebne informacje, przedstawia reguły korzystania z karty gwarancyjnej, wyjaśnia zasady działania wskazanych urządzeń, wyjaśnia pojęcie klasy energetycznej sprzętu, omawia zasady działania różnych instalacji w budynku mieszkalnym, opisuje, jak podłączone są poszczególne instalacje w domu, uzasadnia potrzebę pozyskiwania energii elektrycznej z naturalnych źródeł, rozróżnia symbole poszczególnych elementów obwodów elektrycznych. Wskazuje wady i zalety poszczególnych rodzajów budynków mieszkalnych, tłumaczy konieczność stosowania jednolitej zabudowy, określa, czym zajmują się osoby pracujące w zawodach związanych z budową domu, podaje znaczenie elementów konstrukcyjnych budynków mieszkalnych, omawia zasady bezpiecznej obsługi wybranych urządzeń, wymienia nazwy zawodów związanych z obróbką dźwięku i wyjaśnia, czym zajmują się wykonujące je osoby, wykazuje się znajomością nowych technologii stosowanych w produkcji urządzeń audio-wideo.

Ocena celująca

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który pracuje systematycznie, wykonuje wszystkie zadania samodzielnie, a także starannie i poprawnie pod względem merytorycznym. Opanował wiedzę wykraczającą poza wymagania programowe, uzyskuje bardzo dobre oceny ze sprawdzianów, a podczas wykonywania praktycznych zadań bezpiecznie posługuje się narzędziami i dba o właściwą organizację miejsca pracy. Bierze udział w konkursach przedmiotowych, np. z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym lub innych. Kwalifikuje się do finałów na szczeblu wojewódzkim, krajowym lub posiada inne porównywalne osiągnięcie. Posiada wiedzę i umiejętności wykraczające poza program nauczania danej klasy, samodzielnie, twórczo rozwija własne uzdolnienia, biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami w rozwiązywaniu problemów teoretycznych lub praktycznych z programu nauczania przewidzianej dla danej klasy. Proponuje rozwiązania nietypowe. Samodzielnie projektuje oraz buduje złożone obwody elektryczne.

206

Diagnozuje obwody elektryczne wykorzystując przyrządy pomiarowe, posiada wykraczającą poza program zakres wiedzy, na przykład wyjaśniają zjawiska zachodzące w odbiornikach włączonych w obwód elektryczny, zna przyrządy pomiarowe. Posiada szeroki zakres umiejętności z rysunku technicznego.

§ 44 aTECHNIKA

Oceniając osiągnięcia, należy zwrócić uwagę na: rozumienie zjawisk technicznych, umiejętność wnioskowania, czytanie ze zrozumieniem instrukcji urządzeń i przykładów dokumentacji technicznej, czytanie rysunków złożeniowych i wykonawczych, umiejętność organizacji miejsca pracy, właściwe wykorzystanie materiałów, narzędzi i urządzeń technicznych, przestrzeganie zasad BHP, dokładność i staranność wykonywania zadań.

Podczas oceniania osiągnięć uczniów poza wiedzą i umiejętnościami należy wziąć pod uwagę:

aktywność i kreatywność podczas lekcji, zaangażowanie w wykonywane zadania, umiejętność pracy w grupie, zespole obowiązkowość i systematyczność, udział w pracach na rzecz szkoły i ochrony środowiska naturalnego.

Należy ponadto uwzględnić stosunek ucznia do wykonywania działań praktycznych. Istotne są też: pomysłowość konstrukcyjna, właściwy dobór materiałów, estetyka wykonania oraz przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Ocena powinna przede wszystkim odzwierciedlać indywidualne podejście ucznia do lekcji, jego motywację i zaangażowanie w pracę.

W nauczaniu techniki ocenie mogą podlegać następujące formy pracy: test, sprawdzian, kartkówka zadanie, ćwiczenie z podręcznika krzyżówka, karta pracy zadanie praktyczne, zadanie domowe, odpowiedź ustna, prowadzenie zeszytu przedmiotowego, aktywność ucznia:

- przygotowanie do lekcji,- aktywność i zaangażowanie na lekcji,- praca w grupie, zespole

praca pozalekcyjna (np. konkurs, projekt)

207

praca na rzecz ochrony środowiska przestrzeganie regulaminu pracowni umiejętność odnalezienia i przygotowania materiałów poza pracownią.

Kryteria ustalania oceny:

Przy ocenianiu zajęć praktycznych będą brane pod uwagę: zgodność pracy z planem pracy, rysunkiem technicznym, samodzielność pracy, przygotowanie stanowiska pracy i przestrzeganie zasad BHP, organizacja pracy, ład i porządek na stanowisku pracy, sprawność w posługiwaniu się narzędziami, oszczędne gospodarowanie materiałami, estetyka wykonywanej pracy.

Przy ocenianiu prac pisemnych będą brane pod uwagę: spójność merytoryczna i językowa przedmiotu, zastosowanie właściwego języka przedmiotu, prawidłowość, estetyka wykonania rysunków.

Przy ocenianiu prac dodatkowych będą brane pod uwagę: pomysłowość, inwencja twórcza i nowatorstwo, samodzielność, zaangażowanie oraz ilość włożonej pracy, różnorodność zastosowania materiałów i technik.

Braki np. zeszytu, podręcznika, przyborów i narzędzi kreślarskich, materiałów i narzędzi potrzebnych na lekcję skutkuje otrzymaniem minusów. Uzyskanie 3 minusów powoduje otrzymanie oceny „niedostatecznej”. Uczeń może 2 razy w ciągu półrocza nie mieć odrobionej pracy domowej, jeżeli zgłosi ten fakt nauczycielowi na początku lekcji to otrzymuje bz. Ponadto uczeń ma obowiązek uzupełnić brakującą pracę domową na następną lekcję.

Pozostałe warunki oceniania zawarte są w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania Szkoły Podstawowej nr 1 w Czarnkowie.

Klasa IV

Ocena niedostateczna

Ocenę niedostateczną uzyskuje uczeń, który nie zdobył wiadomości i umiejętności niezbędnych do dalszego kształcenia. W trakcie pracy na lekcji nie wykazuje zaangażowania, przeważnie jest nieprzygotowany do zajęć i lekceważy podstawowe obowiązki szkolne. Nie przestrzega regulaminu pracowni technicznej.

Ocena dopuszczająca

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który z trudem wykonuje działania zaplanowane do zrealizowania podczas lekcji, ale podejmuje w tym kierunku starania. Ze sprawdzianów osiąga wyniki poniżej oceny dostatecznej. Pracuje niesystematycznie, często jest nieprzygotowany do lekcji. W niewielkim stopniu opanował umiejętności i wiadomości przewidziane programem z zakresu zasad bezpiecznego poruszania się po drogach i zasad ruchu drogowego. Z dużą pomocą nauczyciela wykonuje

208

zadania wytwórcze o niewielkim stopniu trudności. Wykazuje bierną postawę na lekcjach, często nie odrabia prac domowych, często nie przynosi na lekcje podstawowych przyborów i materiałów, często nie przynosi i nie wypełnia ćwiczeń. Posługuje się podstawowymi narzędziami do obróbki papieru, wykonuje proste operacje technologiczne: przenosi wymiar na materiał, zagina, dzieli i łączy materiały. Wymienia surowce, z których wytwarza się papier. Podaje przykłady rodzajów papieru (bibułka, tektura, karton). Nazywa narzędzia stosowane do obróbki papieru.

Ocena dostateczna

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który pracuje systematycznie, ale podczas realizowania działań technicznych w dużej mierze korzysta z pomocy innych osób, a treści nauczania opanował na poziomie wyższym niż dopuszczający. Na stanowisku pracy nie zachowuje porządku. Z pomocą nauczyciela wykonuje zadania wytwórcze, jest mało aktywny na lekcjach, nie zawsze odrabia prace domowe, nie zawsze przynosi na lekcje podstawowe przybory i materiały. Nie zawsze przynosi i wypełnia ćwiczenia. Określa obszary zastosowania papieru, dobiera narzędzia do obrabianego materiału, charakteryzuje pojęcie obróbka papieru. Z pomocą nauczyciela wykonuje prace twórcze. Wymienia właściwości papieru. Identyfikuje znaki dotyczące pieszych i rowerzystów, na skrzyżowaniu zachowuje się zgodnie z przepisami ruchu drogowego. Opanował właściwą technikę jazdy rowerem. Umie odtworzyć przebieg procedury zdawania na kartę rowerową. Opanował wyrywkowo wiedzę z zakresu: zasad bezpiecznego poruszania się po drogach i zasad ruchu drogowego.

Ocena dobra

Ocenę dobrą uzyskuje uczeń, który podczas pracy na lekcjach korzysta z niewielkiej pomocy nauczyciela lub koleżanek i kolegów. Ze sprawdzianów otrzymuje oceny dobre, a podczas wykonywania prac praktycznych właściwie dobiera narzędzia i utrzymuje porządek na swoim stanowisku. Przestrzega regulaminu pracowni technicznej, zasad bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku. Opanował w dużym stopniu umiejętności i wiadomości przewidziane programem z zakresu: zasad bezpiecznego poruszania się po drogach i zasad ruchu drogowego oraz technologii papieru. Bezpiecznie uczestniczy w ruchu drogowym jako pieszy, pasażer i rowerzysta. Interpretuje warunki dopuszczenia rowerzysty do uczestnictwa w ruchu drogowym, posiada prawidłowe nawyki jazdy rowerem. Korzysta w sposób świadomy z elementów podnoszących bezpieczeństwo w ruchu drogowym. Respektuje nakazy i zakazy obowiązujące rowerzystę w ruchu drogowym. Przyjmuje postawę szacunku wobec innych uczestników ruchu drogowego. Stosuje zasadę szczególnej ostrożności oraz ograniczonego zaufania. Formułuje wyczerpującą informację o wypadku.Prawidłowo wykonuje manewry, sprawnie korzysta z wyposażenia apteczki, umie zaproponować sposoby zapobiegania wypadkom. Z niewielką pomocą nauczyciela wykonuje zadania wytwórcze, stara się aktywnie uczestniczyć w lekcjach, odrabia prace domowe, przychodzi przygotowany do lekcji, wypełnia ćwiczenia, współpracuje z kolegami. Wyjaśnia znaczenie znaków bezpieczeństwa (piktogramów).Określa możliwość zastąpienia różnych materiałów wyrobami papierniczymi. Dobiera narzędzia do operacji technologicznych. Samodzielnie wykonuje prace wytwórcze.

209

Ocena bardzo dobra

Ocenę bardzo dobrą uzyskuje uczeń, który pracuje systematycznie i z reguły samodzielnie oraz wykonuje zadania poprawnie pod względem merytorycznym. Ponadto uzyskuje oceny bardzo dobre ze sprawdzianów i wykonuje działania techniczne w odpowiednio zorganizowanym miejscu pracy z zachowaniem podstawowych zasad bezpieczeństwa. Ocenia sytuacje drogowe zachowując szczególną ostrożność i stosując zasadę ograniczonego zaufania, analizuje niebezpieczne sytuacje na drodze i wskazuje ich skutki. Opanował w wysokim stopniu umiejętności i wiadomości przewidziane programem z zakresu: zasad bezpiecznego poruszania się po drogach i zasad ruchu drogowego oraz technologii papieru. Samodzielnie wykonuje estetyczne i pomysłowe zadania wytwórcze, aktywnie uczestniczy w lekcjach, odrabia prace domowe, przychodzi przygotowany do lekcji, systematycznie wypełnia ćwiczenia, zgodnie współpracuje z kolegami, umie organizować sobie miejsce i warsztat pracy, w sposób ekonomiczny wykorzystuje materiały, dobiera sposoby łączenia wyrobów papierniczych. Dobiera materiał do wytworu, planuje prace wytwórcze uwzględniając kolejność wykonywania operacji technologicznych i czas ich trwania. Wykonuje prace starannie i estetycznie. Odnajduje w rozkładzie jazdy dogodne połączenie z przesiadką, wyznacza trasę wycieczki i prowadzi ją przez dwie lub więcej miejscowości, wybiera dogodne połączenie środkami komunikacji publicznej, projektuje piktogram, wykazując się pomysłowością, planuje trasę wycieczki, uwzględniając atrakcje turystyczne, podaje w przewodniku informacje, formułuje reguły bezpiecznego zachowania się pieszych na drodze i w jej pobliżu. Wskazuje, jak należy zachować się na miejscu wypadku. Usztywnia złamaną kończynę, wyjaśnia zasady pierwszeństwa obowiązujące na drogach dla rowerów i przejazdach dla rowerów, omawia sposób poruszania się rowerzysty po chodniku i jezdni, wymienia zasady obowiązujące rowerzystów, gdy przemieszczają się oni w kolumnie rowerowej. Wyjaśnia konieczność zachowania bezpieczeństwa podczas wykonywania manewrów na drodze, określa, kiedy uczestnik ruchu jest włączającym się do ruchu. Charakteryzuje podstawowe manewry w ruchu drogowym i omawia właściwy sposób wykonania manewrów wymijania, omijania, wyprzedzania i zawracania. Wymienia miejsca i sytuacje, w których obowiązuje zakaz wyprzedzania i zawracania. Interpretuje sygnały i znaki drogowe dotyczące pieszego i rowerzysty: definiuje najważniejsze pojęcia (m.in. droga, jej elementy i rodzaje, pojazd i jego rodzaje itp.). Omawia zasady ruchu drogowego obowiązujące na skrzyżowaniach oraz przejazdach kolejowych. Konserwuje i reguluje rower oraz przygotowuje go do jazdy z zachowaniem zasad bezpieczeństwa: rozpoznaje i klasyfikuje zespoły, części i niezbędne wyposażenie roweru. Kontroluje elementy roweru wpływające na bezpieczeństwo jazdy. Zdał egzamin na kartę rowerową i uzyskał co najmniej 80% z testu teoretycznego oraz co najmniej 90% manewrów i nie stwarza zagrożenia dla ruchu drogowego (Dz. U. z dn. 29.04.2013, poz. 512).Racjonalnie gospodaruje różnorodnymi materiałami. Rozróżnia i stosuje zasady segregowania i przetwarzania odpadów z różnych materiałów oraz elementów elektrycznych. Wyjaśnia terminy: recykling, segregacja opadów,

210

surowce organiczne, surowce wtórne. Wyjaśnia znaczenie symboli ekologicznych stosowanych na opakowaniach produktów, omawia, w jaki sposób każdy człowiek może przyczynić się do dbania o środowisko naturalne i racjonalnie gospodarować materiałami. Planuje działania zmierzające do ograniczenia ilości odpadów powstających w domu. Omawia sposoby zagospodarowania odpadów, określa rolę segregacji odpadów, prawidłowo segreguje odpady. Wyjaśnia, jak postępować z wytworami techniki, szczególnie zużytymi.

Ocena celująca Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który pracuje systematycznie, wykonuje wszystkie zadania samodzielnie, a także starannie i poprawnie pod względem merytorycznym. Opanował wiedzę wykraczającą poza wymagania programowe, uzyskuje bardzo dobre oceny ze sprawdzianów, a podczas wykonywania praktycznych zadań bezpiecznie posługuje się narzędziami i dba o właściwą organizację miejsca pracy. Ponadto bierze udział w konkursach przedmiotowych, np. z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym i ekologii oraz osiąga znaczące wyniki. Opanował wiadomości i umiejętności wykraczające ponad program przewidziany dla uczniów klasy IV z zakresu: zasad bezpiecznego poruszania się po drogach i zasad ruchu drogowego, technologii papieru, samodzielnie i według własnej inwencji wykonuje estetyczne i oryginalne zadania wytwórcze, wzorowo i systematycznie uczestniczy w lekcjach, przygotowuje do lekcji dodatkowe materiały, zgodnie współpracuje z kolegami pomagając uczniom mającym problemy z wykonaniem zadania, samodzielnie poszukuje dróg właściwego rozwiązywania zadań i poleceń, w twórczy sposób przedstawia temat, analizuje, wnioskuje, uzasadnia zjawiska i sytuacje, uzasadnia potrzebę oszczędzania papieru, recyklingu, podczas realizacji zadań technicznych stosują nowatorskie rozwiązania, prezentuje nietypowe zastosowania wyrobów papierniczych.

* W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe (uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel dostosowuje kryteria wymagań edukacyjnych do indywidualnych możliwości ucznia.

Dostosowanie wymagań edukacyjnych z techniki do indywidualnych potrzeb i możliwości psychofizycznych uczniów, dotyczy głównie metod i form sprawdzania i oceniania wiedzy oraz umiejętności.

Sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych: należy zawsze uwzględniać trudności ucznia, materiał programowy wymagający znajomości wielu nowych pojęć, symboli, piktogramów można podzielić na mniejsze partie, kontrolować stopień zrozumienia samodzielnie przeczytanych przez ucznia poleceń, podczas oceny prac pisemnych nie uwzględniać poprawności ortograficznej lub oceniać ją opisowo, w miarę możliwości pomagać, wspierać, dodatkowo instruować, naprowadzać, pokazywać na przykładzie,

211

dzielić dane zadanie na etapy i zachęcać do wykonywania malutkimi krokami, dawać więcej czasu na opanowanie danej umiejętności, cierpliwie udzielać objaśnień, instruktażu, nie krytykować, nie oceniać negatywnie wobec klasy, podczas oceniania brać przede wszystkim pod uwagę stosunek ucznia do przedmiotu, jego chęci, uwzględniać wysiłek, przygotowanie do zajęć w materiały, niezbędne pomoce do wykonywania zadań wytwórczych, itp. nie należy oceniać estetyki pisma, np. w zeszytach, włączać do rywalizacji tylko tam, gdzie uczeń ma szanse, przekazywać uczniom spostrzeżenia na temat ich pracy, zauważać zrobione postępy, należy oceniać tok rozumowania, czy jest on poprawny.

W ocenianiu uczniów z dysfunkcjami uwzględnione zostają ponadto zalecenia poradni: wydłużenie czasu wykonywania ćwiczeń praktycznych, możliwość rozbicia ćwiczeń złożonych na prostsze i ocenienie ich wykonania etapami, branie pod uwagę poprawności merytorycznej wykonanego ćwiczenia, a nie jego walorów estetycznych, możliwość (za zgodą ucznia) zamiany pracy pisemnej na odpowiedź ustną, podczas odpowiedzi ustnych zadawanie większej ilości prostych pytań zamiast jednego złożonego, obniżenie wymagań dotyczących estetyki zeszytu przedmiotowego, możliwość udzielenia pomocy w przygotowaniu pracy dodatkowej.

TECHNIKA

Klasa V

Ocena niedostateczna

Ocenę niedostateczną uzyskuje uczeń, który nie zdobył wiadomości i umiejętności niezbędnych do dalszego kształcenia. W trakcie pracy na lekcji nie wykazuje zaangażowania, przeważnie jest nieprzygotowany do zajęć i lekceważy podstawowe obowiązki szkolne.

Ocena dopuszczająca

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który z trudem wykonuje działania zaplanowane do zrealizowania podczas lekcji, ale podejmuje w tym kierunku starania. Ze sprawdzianów osiąga wyniki poniżej oceny dostatecznej. Pracuje niesystematycznie, często jest nieprzygotowany do lekcji. Potrafi czytać proste rysunki techniczne, odwzorowuje pismo techniczne, rozumie zasady pisma technicznego, posługuje się podstawowymi narzędziami do obróbki drewna i materiałów włókienniczych, bezpiecznie posługuje się narzędziami, wykonuje proste operacje technologiczne: przenosi wymiar na materiał, dzieli materiał, wyrównuje krawędzie posługując się tarnikiem i papierem ściernym, wymienia podstawowe gatunki drewna, wylicza materiały drewnopodobne, nazywa narzędzia stosowane do obróbki drewna i materiałów drewnopodobnych, rozumie i stosuje zasady bezpiecznego poruszania się po drogach.

Ocena dostateczna

Ocena dostateczna przeznaczona jest dla ucznia, który pracuje systematycznie, ale podczas realizowania działań technicznych w dużej mierze korzysta z pomocy innych osób, a treści nauczania opanował na

212

poziomie niższym niż dostateczny. Na stanowisku pracy nie zachowuje porządku. Określa funkcje i przeznaczanie podstawowych przyborów do rysowania.Rozumie normalizację oraz jej znaczenie w technice i w życiu codziennym. Zna wymiary arkuszy papieru o formatach zasadniczych. Rozróżnia rodzaje linii. Rysuje wybrane figury płaskie i rzuty prostokątne mało skomplikowanych figur przestrzennych. Z pomocą stosuje poznane zasady wymiarowania w wykonywanych rysunkach. Wyjaśnia znaczenie znaków wymiarowych. Omawia zastosowanie najczęściej używanych linii rysunkowych. Objaśnia zasady tworzenia rzutów prostokątnych. Czyta i odwzorowuje proste schematy mechaniczne i elektryczne, czyta i charakteryzuje wybrane oznaczenia na wyrobach włókienniczych, umie korzystać z gotowych wyrobów i szablonów. Przestrzega zasad BHP posługując się narzędziami i urządzeniami. Stosuje odpowiednie narzędzia i przybory. Wykonuje przy pomocy nauczyciela nieskomplikowane elementy dekoracje. Przyszywa samodzielnie guziki. Poprawnie stosuje wiadomości. Wykonuje samodzielnie typowe zadania teoretyczne lub praktyczne. Rozwiązuje zadania domowe. Określa obszary zastosowań drewna i materiałów drewnopodobnych. Dobiera narzędzia do obrabianych materiałów. Charakteryzuje zawody związane z przemysłem drzewnym. Omawia podstawowe właściwości fizyczne różnych gatunków drewna. Rozróżnia materiały drewnopochodne. Rozróżnia narzędzia stosowane do obróbki drewna. Nazywa rodzaje połączeń elementów drewnianych. Nazywa podstawowe operacje technologiczne stosowane przy obróbce drewna. Umie odpowiednio zachować się jako pieszy i kierujący rowerem, bezpiecznie zachowuje się w pojazdach komunikacji indywidualnej i zbiorowej.

Ocena dobra Ocenę dobrą uzyskuje uczeń, który podczas pracy na lekcjach korzysta z niewielkiej pomocy nauczyciela lub koleżanek i kolegów. Ze sprawdzianów otrzymuje oceny dobre, a podczas wykonywania prac praktycznych właściwie dobiera narzędzia i utrzymuje porządek na swoim stanowisku. Sprawnie posługują się przyborami do rysowania. Posługują się pismem technicznym (wielkie litery i cyfry). Rysuje i wymiaruje wybrane figury płaskie i rzuty prostokątne prostych figur przestrzennych. Rozróżnia formaty zasadnicze papieru rysunkowego. Objaśnia zasady wymiarowania. Wyjaśnia pojęcia związane z rzutowaniem prostokątnym. Potrafi narysować i zwymiarować przedmioty płaskie i rzuty prostokątne figur przestrzennych. Sam podejmuje próby rozwiązania niektórych zadań. Potrafi właściwie zorganizować stanowisko pracy i czas pracy. Omawia zasady wymiarowania, stosuje odpowiednie rodzaje linii w wykonywanym rysunku technicznym, samodzielnie wykonuje estetyczne prace, potrafi wykorzystać wiedzę i narzędzia do wykonywania zadań technicznych, rozumie znaki informacyjne umieszczone na wyrobach odzieżowych i środkach konserwujących, estetycznie przyszywa guziki, rozwiązuje/wykonuje samodzielnie typowe zadania teoretyczne lub praktyczne. Systematycznie i starannie rozwiązuje zadania domowe, aktywnie uczestniczy w zajęciach. Określa możliwość zastąpienia drewna materiałami drewnopochodnymi.Porównuje właściwości drewna z właściwościami materiałów drewnopochodnych. Dobiera narzędzia do operacji technologicznych. Wylicza wady i zalety drewna oraz materiałów drewnopochodnych.

213

Wyjaśnia w jaki sposób otrzymuje się materiały drewnopochodne. Podaje wartość odżywczą wybranych produktów na podstawie informacji z ich opakowań. Odczytuje z opakowań produktów informacje o dodatkach chemicznych. Stosuje zasady bezpieczeństwa sanitarnego. Wymienia sposoby konserwacji żywności. Charakteryzuje sposoby konserwacji produktów spożywczych. Planuje kolejność i czas realizacji wytworu. Prawidłowo organizuje miejsce pracy. Właściwie dobiera narzędzia do obróbki produktów spożywczych. Dba o porządek i bezpieczeństwo w miejscu pracy. Samodzielnie wykonuje prace z należytą starannością i dokładnością. Ocenia swoje predyspozycje w kontekście wyboru przyszłego kierunku kształcenia. Charakteryzuje sposoby konserwacji żywności.

Ocena bardzo dobra

Ocenę bardzo dobrą uzyskuje uczeń, który pracuje systematycznie i z reguły samodzielnie oraz wykonuje zadania poprawnie pod względem merytorycznym. Ponadto uzyskuje co najmniej dobre oceny ze sprawdzianów i wykonuje działania techniczne w odpowiednio zorganizowanym miejscu pracy i z zachowaniem podstawowych zasad bezpieczeństwa. Sporządza rysunki techniczne z wymiarami, stosując podziałki. Uzasadnia potrzebę stosowania rysunku technicznego, jako środka przekazu informacji technicznej między projektantem, a wykonawcą. Wyjaśnia terminologię stosowaną w rysunku technicznym. Omawia pojęcie normalizacji w rysunku technicznym, przedstawia zastosowanie poszczególnych linii, prawidłowo posługuje się nimi na rysunku, dba o estetykę i poprawność wykonywanego rysunku. Rozumie znaczenie podstawowych zasad wymiarowania, umie zastosować normalizację w praktyce. Stosuje poznane zasady wymiarowania w wykonywanych rysunkach. Planuje pracę wytwórczą z uwzględnieniem kolejności technologicznych, umie oszczędnie gospodarować materiałami. Potrafi rozróżnić pozytywne i negatywne cechy rozwoju techniki w swoim środowisku. Dobiera odpowiednie narzędzie do określonej operacji technologicznej, Potrafi właściwie zorganizować stanowisko pracy. Planuje pracę i organizuje stanowisko pracy. Wykonuje twórcze prace, stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny w pracy, stosuje odpowiednie materiały i przybory przy wykonaniu ściegów ozdobnych, wymienia surowce do produkcji wyrobów odzieżowych. Zna zalety i wady włókien naturalnych i sztucznych, umie wykorzystać informacje zawarte na metkach do konserwacji odzieży, wykonuje oryginalną pracę, opracowuje jej założenia projektowe. Sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami. Samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne ujęte programem nauczania. Potrafi zastosować posiadaną wiedzę do rozwiązywania zadań trudnych i problemów w nowych sytuacjach. Prace domowe wykonuje systematycznie, jest zawsze aktywny na zajęciach. Planuje pracę wytwórczą uwzględniając kolejność wykonywania operacji technologicznych i czas ich trwania. Wyjaśnia wpływ właściwości różnych gatunków drewna na wartość i zastosowanie wyprodukowanych wyrobów. Prawidłowo posługuje się narzędziami do obróbki papieru, wykonuje pracę według przyjętych założeń, dba o porządek i bezpieczeństwo w miejscu pracy. Omawia budowę pnia drzewa, wymienia nazwy gatunków drzew liściastych i iglastych, wyjaśnia, jak oszacować wiek drzewa, nazywa rodzaje tarcicy, określa właściwości drewna i materiałów

214

drewnopochodnych, wymienia przykłady zastosowania drewna i materiałów drewnopochodnych. Poprawnie posługuje się terminami: metal, ruda, stop, niemetal, metale żelazne, metale nieżelazne, omawia, w jaki sposób otrzymuje się metale, określa rodzaje metali, bada właściwości metali, wymienia zastosowanie różnych metali, podaje nazwy narzędzi do obróbki metali. Opisuje, w jaki sposób otrzymuje się tworzywa sztuczne, podaje przykłady przedmiotów wykonanych z różnego rodzaju tworzyw, określa właściwości tworzyw, przedstawia zastosowanie narzędzi do obróbki tworzyw sztucznych, tłumaczy zagrożenia wynikającez niewłaściwego postępowania z tworzywami sztucznymi. Posługuje się terminami: odpady, recykling, surowce organiczne, surowce wtórne, segregacja. Omawia sposoby zagospodarowania odpadów, Prawidłowo segreguje odpady, wyjaśnia znaczenie symboli ekologicznych stosowanych na opakowaniach produktów, planuje działania zmierzające do ograniczenia ilości śmieci gromadzonych w domu. Wymienia produkty dostarczające określonych składników odżywczych. Charakteryzuje podstawowe grupy składników pokarmowych. Odróżnia żywność przetworzoną od nieprzetworzonej. Wskazuje zdrowsze zamienniki produktów zawierających dodatki chemiczne. Omawia etapy wstępnej obróbki żywności. Wyjaśnia terminy: składniki odżywcze, zapotrzebowanie energetyczne, zdrowe odżywianie. Przyporządkowuje nazwy produktów do odpowiednich składników odżywczych. Przestawia zasady właściwego odżywiania według piramidy zdrowego żywienia.

Ocena celująca

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który pracuje systematycznie, wykonuje wszystkie zadania samodzielnie, a także staranniei poprawnie pod względem merytorycznym. Opanował wiedzę wykraczającą poza wymagania programowe, uzyskuje bardzo dobre oceny ze sprawdzianów, a podczas wykonywania praktycznych zadań bezpiecznie posługuje się narzędziami i dba o właściwą organizację miejsca pracy. Formułuje wnioski z przeprowadzonych badań na temat właściwości metali, przedstawia zastosowanie narzędzi do obróbki metali, wyjaśnia, w jaki sposób każdy człowiek może przyczynić się do ochrony środowiska naturalnego, określa rolę segregacji odpadów, tłumaczy termin: elektrośmieci, wykazuje znajomość zagadnień dotyczących wytwarzania, właściwości i zastosowania materiałów włókienniczych, papieru, tworzyw sztucznych oraz metali.

Interpretuje piramidę zdrowego żywienia. Określa znaczenie poszczególnych składników odżywczych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Opisuje i ocenia wpływ techniki na odżywianie. Wykonuje zaplanowany projekt kulinarny. Wykonuje pracę w sposób twórczy. Formułuje i uzasadnia ocenę gotowej pracy. Wymienia nazwy substancji dodawanych do żywności. Ponadto bierze udział w konkursach przedmiotowych, np. z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Dostrzega i uzasadnia potrzebę porozumiewania się w środowisku technicznym za pomocą znormalizowanych znaków, symboli i rysunków technicznych. Posiada szeroki zakres wiedzy z rysunku technicznego i posługuje się nią. Uzasadnia celowość stosowania materiałów drewnopochodnych. Podczas realizacji

215

zadań technicznych stosuje nowatorskie rozwiązania. Posiada wykraczający poza program zakres wiedzy, na przykład. prezentuje nietypowe zastosowania drewna i materiałów drewnopochodnych. Umiejętnie analizuje zdobyte wiadomości, wyróżnia się dużą aktywnością i zaangażowaniem na zajęciach. Wzorowo prowadzi swój zeszyt przedmiotowy, ocenia i uzasadnia wykorzystanie surowców wtórnych, umie wykorzystać zdobytą wiedzę podczas rozwiązywania zadań problemowych. Samodzielnie przygotowuje się do konkursów BRD, osiąga sukcesy w konkursach przedmiotowych, kwalifikuje się do finałów na szczeblu wojewódzkim lub krajowym.

§ 45

PUNKTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

1.Przedmiotem oceny z wychowania fizycznego jest:- rozwój fizyczny- umiejętności ruchowe- sprawność fizyczna- wiadomości z kultury fizycznej- postawy i zachowania do zdrowia

2.Podstawowym celem na lekcji wychowania fizycznego jest motywowanie uczniów do uczenia się i poprawiania sprawności fizycznej.

3.Zdobyte przez uczniów punkty zamieniane są na koniec każdego okresu na ocenę w skali od 1 do 6 według ściśle określonych kryteriów.

4.Ustala się terminy zaliczania sprawdzianów : (I semestr)lekka atletyka - 600 m (dziewczęta) 1000 m (chłopcy), skok w dal, rzut piłką lekarską. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- - 60 m , skok wzwyż, rzut piłeczką palantową (II semestr)

- gimnastyka (I semestr) klasa 4: - przewrót w przód - przewrót w tył klasa 5: - układ ćwiczeń równoważnych - naskok kuczny na 4 cz. skrzyni klasa 6: - 2 przewroty łączone w przód i w tył do rozkroku klasa 7 - układ ćwiczeń wolnych klasa 8 - zwinnościowy tor przeszkód na czas ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ (II semestr) klasa 4: - przejście równoważne po ławeczce klasa 5: - stanie na rękach z asekuracją klasa 6: - przeskok rozkroczny przez kozła klasa 7 - piramidy dwu-trzy osobowe klasa 8 - przeskok przez skrzynię ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------gry zespołowe (I semestr) klasa 4: - P.K. rzut do kosza o tablicę

216

klasa 5: - P.S. samodzielne odbicia dowolnym sposobem klasa 6: - P.S. odbicia dowolnym sposobem w parach - P.K. rzut z dwutaktu po slalomie klasa 7: - P.S. odbicia naprzemienne góra-dół P.K. rzut z wyskoku po kozłowaniu slalomem i zatrzymaniu na jedno tempo klasa 8 - P.K. koszykarski tor przeszkód na czas

- P.S. zagrywka tenisowa------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

(II semestr) klasa 4: - P.K. kozłowanie slalomem

- P.K. podania i chwyty piłki w dwójkach klasa 5: - P.K. rzut z dwutaktu - P.K. podania w 3 ze zmiana miejsca klasa 6: - P.K. rzuty osobiste do kosza - P.S. zagrywka dowolnym sposobem klasa 7 - P.S. plasowany atak - P.K. zwód po podaniu, rzut z dwutaktu

klasa 8 - P.K. rzut o tablicę zza pola 3 sekund - P.R. rzut z wyskoku po kozłowaniu

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------5. Na początku każdego semestru uczeń otrzymuje pulę 20 punktów. Z tej puli na koniec każdego semestru odejmowane będą punkty za negatywną postawę.6.Za każdy sprawdzian można zdobyć od 1 do 10 punktów. Pozostały wkład pracy oraz osiągnięcia ucznia będą oceniane na bieżąco wg. ustalonych zasad. Każdy uczeń ma możliwość zdobycia dodatkowych punktów, ale może je również stracić.Za co można punkty zdobyć a za co stracić przedstawia poniższa tabela:

Postawa Punkty dodatnie Postawa Punkty

ujemne strój na wszystkich lekcjach wych. fiz. 3 brak stroju na lekcji wych. fiz.

( pierwszy raz bez punktu ujemnego) 1

udział w zawodach na szczeblu szkolnym i miejskim 3 ucieczka z lekcji 2

obserwacja i prawidłowa postawa w czasie kibicowania w zawodach sportowych

1 niehigieniczny tryb życia (np. palenie papierosów) 5

postęp w rozwoju sprawności fizycznej

1 za każdy

sprawdzian

odmowa reprezentowania barw szkoły w zawodach sportowych 5

wiadomości z kultury fizycznej 1- 5 niszczenie i nieprawidłowe obchodzenie się ze sprzętem sportowym

3

udział w sekcjach i klubach 5 lekceważące podejście do sprawdzianu 2

reprezentowanie szkoły w zawodach sportowych 5

-nieodpowiedni wpływ na kolegów i nieodpowiedni stosunek do przedmiotu

max 10

Przygotowanie gazetki, pomoc w organizacji zawodów 1-3

217

7.Poniższa tabela punktowa przedstawia sposób przeliczania punktów na ocenę uwzględniając punkty dodatkowe i odjęte:

Ocena Zakres punkt. I semestr Zakres punkt. koniec rokucelujący

bardzo dobrydobry

dostatecznydopuszczającyniedostateczny

86 pkt i więcej63-85 pkt53-62 pkt41-52 pkt29-40 pkt

28 pkt i mniej

172 pkt i więcej125-171 pkt105-124 pkt81-104 pkt58-80 pkt

57 pkt i mniej

8. Na 30 dni przed końcem roku szkolnego uczeń zagrożony oceną niedostateczną powinien otrzymać taką informację od nauczyciela wychowania fizycznego.

9. W razie otrzymania oceny niedostatecznej uczeń ma prawo do wnioskowania o możliwość poprawy sprawdzianów.

10. Nie może otrzymać oceny celującej uczeń, który : - odmawia reprezentowania szkoły w zawodach sportowych

- za „postawę” otrzymał 10 lub więcej punktów ujemnych- nie zaliczył wszystkich sprawdzianów przewidzianych w semestrze

11. W uzasadnionych przypadkach można odejść od punktowego systemu oceniania.

12.To uczeń walczy o swoją ocenę, a nauczyciel poprzez proces nauczania i motywowania do pracy pomaga w osiągnięciu jak najlepszych wyników przez swoich wychowanków.

§ 46FIZYKAKlasa VII i VIII

I. Zasady ogólne.1. Przedmiotowy system oceniania z fizyki jest zgodny z Wewnątrzszkolnym

Systemem Oceniania Szkoły Podstawowej nr 1 w Czarnkowie.2. Na początku roku szkolnego uczniowie zostają zapoznani przez nauczyciela z

wymaganiami edukacyjnymi na poszczególne oceny oraz systemem oceniania.3. Każdy uczeń jest oceniany zgodnie z zasadami sprawiedliwości i obiektywności.

4. W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego albo

indywidualnego nauczania dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb

psychofizycznych i edukacyjnych może nastąpić na podstawie tego orzeczenia.5. Nauczyciel jest obowiązany na podstawie opinii publicznej poradni lub niepublicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej, w tym publicznej lub niepublicznej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzone zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się uniemożliwiają sprostanie tym wymaganiom.6. Uczeń ma obowiązek prowadzenia zeszytu przedmiotowego. Zeszyt powinien być prowadzony systematycznie. Uczeń w przypadku nieobecności w szkole powinien zeszyt uzupełnić.

218

II. Obszary aktywności uczniów.

Na lekcjach fizyki ocenie będą podlegały następujące obszary aktywności uczniów:

1. Opanowanie wiedzy fizycznej.2. Stosowanie wiedzy przedmiotowej w sytuacjach praktycznych.3. Planowanie i przeprowadzenie doświadczeń uczniowskich.4. Prowadzenie rozumowań i wyciąganie wniosków w oparciu o posiadaną już

wiedzę.5. Rozwiązywanie zadań i problemów fizycznych.6. Korzystanie z tekstów fizycznych7. Używanie symboli fizycznych.8. Wykorzystywanie rysunku, schematu, wykresu.

III. Narzędzia i czas pomiaru osiągnięć uczniów.

1. Sprawdzian - 1 godzina lekcyjna.2. Kartkówka - 15 do 20 minut.3. Odpowiedź ustna - 5 do 10 minut.4. Doświadczenia uczniowskie.5. Praca domowa.6. Prace długoterminowe (referaty, pomoce dydaktyczne).7. Aktywność na lekcjach.8. Aktywność poza lekcjami – np. : praca autorska, konkurs, olimpiada

IV. Kryteria oceny form aktywności.

1. Sprawdzian ( test sprawdzający ) odbywa się na zakończenie każdego większego działu. Sprawdzian poprzedza lekcja powtórzeniowa. Termin sprawdzianu, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem, ustala się w porozumieniu z uczniami. Wyniki sprawdzianów omawia się z uczniami. Sprawdziany są obowiązkowe. Jeżeli uczeń opuścił sprawdzian powinien go napisać w ciągu dwóch tygodni od powrotu do szkoły. Uczeń może poprawić sprawdzian. Poprawa odbywa się w ciągu dwóch tygodni od rozdania prac i tylko jeden raz.

2. Kartkówka w formie pisemnej sprawdza opanowanie wiadomości z kilku (około trzech ) ostatnich lekcji. Jej termin może, ale nie musi, być uzgodniony z uczniami. Uczeń nie może poprawić kartkówki, której termin był zapowiedziany. Uczniowie nieobecni na kartkówce powinni napisać ją w ciągu dwóch tygodni od powrotu do szkoły. Poprawa niezapowiedzianej kartkówki odbywa się w ciągu dwóch tygodni od rozdania prac i tylko jeden raz.

Przy ocenie prac pisemnych (sprawdzianów, kartkówek, testów zewnętrznych, egzaminów próbnych) można stosować skalę punktową, która jest następnie przeliczana na odpowiednie oceny.

3. Odpowiedź ustna.Podczas odpowiedzi ustnej oceniane są:

219

- zawartość rzeczowa- uzasadnianie, argumentowanie- stosowanie poprawnego języka- sposób prezentacji- umiejętność formułowania myśli- zgodność z tematem

Kryteria oceny ustnej są następujące:a) bezbłędna, samodzielna, z wykorzystaniem wiadomości w sytuacjach nietypowych i problemowych - ocena celującab) bezbłędna, samodzielna, wyczerpująca - ocena bardzo dobrac) bezbłędna, samodzielna, niepełna - ocena dobrad) z błędami, samodzielna, niepełna - ocena dostatecznae) z błędami, z pomocą nauczyciela, niepełna - ocena dopuszczającaf) nie udzielenie prawidłowej odpowiedzi - ocena niedostatecznaNie każda odpowiedź musi być oceniana.

4. Ocena doświadczenia przygotowanego lub/i przeprowadzonego przez ucznia obejmuje:

- zaangażowanie ucznia podczas przygotowania i wykonywania doświadczeń - przestrzeganie przepisów BHP - analiza i wyciąganie wniosków z przeprowadzanych doświadczeń

5. Praca domowa. Prace domowe mogą być: indywidualne krótkoterminowe z lekcji na lekcję (wykonywanie samodzielnie zadań i ćwiczeń) lub długoterminowe (np. referat, opracowanie zagadnienia, wykonanie pomocy dydaktycznej, projektu).

Przy ocenie pracy domowej pod uwagę brane są:- rzeczowość - przejrzystość- czystość- samodzielność

6. Prace długoterminowe (referaty, pomoce dydaktyczne).Szczególną formą aktywności są referaty lub prace doświadczalne.Referaty niesamodzielne oraz bez podania źródeł nie będą sprawdzane, a w przypadku skopiowania cudzej pracy uczeń może otrzymać ocenę niedostateczną.7. Aktywność ucznia na lekcji to aktywność w postaci:

- zaangażowania w pracę na lekcji (lub jego brak)- udziału w dyskusji- wypowiedzi w trakcie rozwiązywania nowych problemów- eksperymentowania w toku lekcji- pomysłu, inicjatywy

8. Inne formy aktywności poza lekcjami:- udział w konkursach fizycznych (oceniane jest miejsce, które

osiągnął uczeń oraz jego praca włożona w przygotowanie się do udziału w konkursie)

- zadania zaproponowane przez nauczyciela fizyki.

V. Wymaganie edukacyjne na poszczególne oceny:

220

a) Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - posiada wszystkie wiadomości i umiejętności zawarte w podstawie programowej,- samodzielnie wykorzystuje wiadomości w sytuacjach nietypowych i problemowych (np. rozwiązując dodatkowe zadania o podwyższonym stopniu trudności, wyprowadzając wzory, analizując wykresy), - formułuje problemy i dokonuje analizy lub syntezy nowych zjawisk i procesów fizycznych, - wzorowo posługuje się językiem przedmiotu, - udziela oryginalnych odpowiedzi na problemowe pytania, - swobodnie operuje wiedzą pochodzącą z różnych źródeł, - osiąga sukcesy w konkursach szkolnych i pozaszkolnych, - sprostał wymaganiom na niższe oceny. b) Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - w pełnym zakresie opanował wiadomości i umiejętności programowe, - zdobytą wiedzę stosuje w nowych sytuacjach, swobodnie operuje wiedzą podręcznikową, - stosuje zdobyte wiadomości do wytłumaczenia zjawisk fizycznych i wykorzystuje je w praktyce, - wyprowadza związki między wielkościami i jednostkami fizycznymi, - interpretuje wykresy, - uogólnia i wyciąga wnioski, - podaje nie szablonowe przykłady zjawisk w przyrodzie, - rozwiązuje nietypowe zadania, - operuje kilkoma wzorami, - interpretuje wyniki np. na wykresie, - potrafi zaplanować i przeprowadzić doświadczenie fizyczne, przeanalizować wyniki, wyciągnąć wnioski, wskazać źródła błędów, - poprawnie posługuje się językiem przedmiotu, - udziela pełnych odpowiedzi na zadawane pytania problemowe, - sprostał wymaganiom na niższe oceny. c) Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem nauczania (mogą wystąpić nieznaczne braki), - rozumie prawa fizyczne i operuje pojęciami, - rozumie związki między wielkościami fizycznymi i ich jednostkami oraz próbuje je przekształcać, - sporządza wykresy, - podejmuje próby wyprowadzania wzorów, - rozumie i opisuje zjawiska fizyczne, - przekształca proste wzory i jednostki fizyczne, - rozwiązuje typowe zadania rachunkowe i problemowe, wykonuje konkretne obliczenia, również na podstawie wykresu (przy ewentualnej niewielkiej pomocy nauczyciela), - potrafi sporządzić wykres, - sprostał wymaganiom na niższe oceny. d) Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - opanował w podstawowym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem nauczania (występują tu jednak braki), - stosuje wiadomości do rozwiązywania zadań i problemów z pomocą nauczyciela,

221

- zna prawa i wielkości fizyczne, - podaje zależności występujące między podstawowymi wielkościami fizycznymi, - opisuje proste zjawiska fizyczne, - ilustruje zagadnienia na rysunku, umieszcza wyniki w tabelce, - podaje podstawowe wzory, - podstawia dane do wzoru i wykonuje obliczenia, - stosuje prawidłowe jednostki, - udziela poprawnej odpowiedzi do zadania, - podaje definicje wielkości fizycznych związanych z zadaniem, - językiem przedmiotu posługuje się z usterkami, - sprostał wymaganiom na niższą ocenę.

e) Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - ma braki w wiadomościach i umiejętnościach określonych programem, ale braki te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia, - zna podstawowe prawa, wielkości fizyczne i jednostki, - podaje przykłady zjawisk fizycznych z życia, - rozwiązuje bardzo proste zadania i problemy przy wydatnej pomocy nauczyciela, - potrafi wyszukać w zadaniu wielkości dane i szukane i zapisać je za pomocą symboli, - językiem przedmiotu posługuje się nieporadnie, - prowadzi systematycznie i starannie zeszyt przedmiotowy.

f) Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował tych wiadomości i umiejętności, które są niezbędne do dalszego kształcenia, - nie zna podstawowych praw, pojęć i wielkości fizycznych, - nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu trudności, nawet z pomocą nauczyciela.

VI. Ocenianie uczniów posiadających opinię lub orzeczenie PPP.

1. Uczniowie posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej o dostosowaniu wymagań edukacyjnych do ich indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych (uczniowie w normie intelektualnej, o właściwej sprawności motorycznej i prawidłowo funkcjonujących systemach sensorycznych, którzy mają trudności w przyswajaniu treści dydaktycznych, wynikające ze specyfiki ich funkcjonowania poznawczo-percepcyjnego), piszą takie same prace klasowe jak pozostali uczniowie, ale obowiązują dla nich następujące przeliczenia na oceny:

a. - 50 % = dopuszczający;poniżej 20% = niedostateczny;

pozostałe oceny według ogólnego kryterium;2. Przy odpowiedzi ustnej nauczyciel może zadawać pytania naprowadzające.3. W szczegółowych wymaganiach na oceny szkolne, wymagania dla uczniów z opinią o dostosowaniu do ich możliwości (orzeczeniu o indywidualnym nauczaniu), zaznaczono kursywą.4. W szczegółowych wymaganiach na oceny szkolne, wymagania dla uczniów z orzeczeniem o upośledzeniu w stopniu lekkim podkreślono.

222

VII. Ocenianie semestralne i roczne

1. Podstawą do wystawienia oceny semestralnej i końcoworocznej z fizyki jest średnia ważona uzyskanych ocen cząstkowych.2. Ocena końcoworoczna uwzględnia ocenę uzyskaną przez ucznia na koniec I semestru.3. Ocena semestralna (roczna) jest średnią ważoną obliczaną według wzoru:

oi – poszczególne oceny cząstkowewi – waga ocen cząstkowych

S=

4. Każdej ocenie cząstkowej przyporządkowana jest określona waga.

Forma aktywności ucznia podlegająca ocenie Waga oceny

Ocena za I semestr, egzaminy próbne, konkursy na szczeblu wojewódzkim i ogólnopolskim

6

Sprawdziany, pozostałe konkursy 5

Kartkówki niezapowiedziane 4

Kartkówki zapowiedziane, odpowiedzi ustne, zadania dodatkowe, projekty, doświadczenia

3

Zadania domowe 2

Aktywność na lekcji, praca w grupie 1

5. Wartość ocen cząstkowych:

Nazwa oceny Symbol Wartość

Celujący 6 6,00

Celujący minus 6- 5,67

Bardzo dobry plus 5+ 5,33

Bardzo dobry 5 5,00

Bardzo dobry minus 5- 4,67

Dobry plus 4+ 4,33

Dobry 4 4,00

Dobry minus 4- 3,67

Dostateczny plus 3+ 3,33

Dostateczny 3 3,00

223

Dostateczny minus 3- 2,67

Dopuszczający plus 2+ 2,33

Dopuszczający 2 2,00

Dopuszczający minus 2- 1,67

Niedostateczny plus 1+ 1,33

Niedostateczny 1 1,00

6. Wystawienie oceny semestralnej/końcoworocznej po obliczeniu średniej ważonejSkala ocenCelujący od 5,50Bardzo dobry od 4,50 do 5,49Dobry od 3,50 do 4,49Dostateczny od 2,50 do 3,49Dopuszczający od 1,70 do 2,49Niedostateczny od 0,00 do 1,69

7. Nauczyciel w uzasadnionych wypadkach może podwyższyć ocenę semestralną/końcoworoczną bez względu na obliczoną wg wzoru średnią ważoną, np. jeśli uczeń osiąga sukcesy w konkursach fizycznych.8. Jeśli obliczona średnia ważona jest zbliżona do przedziału oceny wyższej semestralnej/końcoworocznej uczeń ma możliwość poprawienia jednej z niesatysfakcjonującej go oceny.9. Jeżeli uczeń celowo unika sprawdzianów, kartkówek i nie zaliczy ich w wyznaczonym przez nauczyciela terminie, nauczyciel może obniżyć ocenę semestralną/końcoworoczną bez względu na obliczoną średnią ważoną.

VIII. Kryterium nadrzędne. Uczeń ciężko doświadczony przez los może być oceniany wg indywidualnie przyjętych dla niego zasad.

§ 47GEOGRAFIAklasy V – VIII

W toku nauczania geografii ocenie podlegają efekty wyrażane w postaci kompetencji, za które uznaje się:

Czytanie map różnej treści, Wyjaśnianie prawidłowości występujących w cyklach astronomicznych i społecznych Umiejętność dokonywania planowych oraz systematycznych obserwacji, Umiejętność odczytywania i wykorzystywania oraz sporządzania dokumentacji

geograficznej (dane statystyczne, wykresy, diagramy, ryciny), Umiejętność dokonywania obliczeń (odległości, różnicy wysokości, średnich

temperatur, amplitudy, spadku temperatury z wysokością, wysokości Słońca w różnych szerokościach geograficznych, różnic czasowych),

Umiejętność posługiwania się słownictwem, terminologią i symboliką geograficzną, Wartościowanie działalności człowieka w środowisku przyrodniczym.

224

Wykaz umiejętności i wiadomości przedstawiony jest uczniom na początku roku szkolnego poprzez omówienie programu nauczania w danej klasie z jednoczesnym wskazaniem na kierunek pracy, częstotliwość i sposób uzyskania oceny.

1. FORMY AKTYWNOŚCI UCZNIA PODLEGAJACE OCENIE:

● Wypowiedzi ustne

● Prace pisemne:

a) sprawdziany ( przeprowadzone po zakończeniu działu, zawierające dodatkowe pytania na ocenę celującą)b) kartkówki (z ostatniej lub z trzech ostatnich lekcji, sprawdzające wybrane umiejętności)c) konturówki ( sprawdzające umiejętność orientacji na mapie )

● Aktywność i praca na lekcji - indywidualna i w zespołach grupowych zaangażowanie, umiejętność komunikowania się i współpracy w zespole, korzystanie z różnych źródeł informacji, efektywność pracy

● Podstawowe umiejętności praktyczne (czytanie mapy, interpretacja rysunku, orientacja w terenie – położenie, kierunki, dokonywanie podstawowych obliczeń stosowanych w geografii; czytanie i graficzna interpretacja danych liczbowych)

● Praca domowa (krótkoterminowa – zadania w zeszycie ćwiczeń, polecenia z lekcji na lekcję; długoterminowa–plakaty i inne opracowania tematyczne do lekcji)

● Aktywność obejmująca prezentowanie wyników swojej pracy w różnej formie (konkursy przedmiotowe, udział projektach oraz innych przedsięwzięciach przedmiotowych).

2. SPOSOBY OCENIANIA

● Odpowiedź ustna i pisemna (kartkówka z ostatniej lekcji), zadanie domowe i praca na lekcji podlegają ocenie na bieżąco, bez zapowiedzi. Ocenianie wszystkich innych form jest wcześniej zapowiadane. Dłuższe sprawdziany, z większej partii materiału – z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem

● Oceny są jawne, uzasadnione i zgodne z wymaganiami. Skala ocen zawiera stopnie od 1 do 6, rozszerzone o „+” i „-”.

● Ocena semestralna i końcoworoczna jest średnią ważoną. Oznacza to, że każda ocena ma swoja wagę.

● Uczeń za aktywność na lekcji otrzymuje „+” (trzy plusy odpowiadają ocenie bardzo dobrej). Uczeń otrzymuje „-” za brak pracy na lekcji, (trzy minusy odpowiadają ocenie niedostatecznej), ”+ „ i „ - ” nie sumują się.

225

● Uczeń ma prawo do zgłoszenia jeden raz w semestrze przed rozpoczęciem lekcji bez żadnych konsekwencji nieprzygotowania (z wyjątkiem zaplanowanych sprawdzianów, kartkówek, konturówek i lekcji powtórzeniowych)● Nieobecność ucznia na lekcji nie zwalnia go z obowiązku jej nadrobienia

● W przypadku prac pisemnych zdobyte punkty przelicza się na ocenę zgodnie z WSO.

● Uczeń ma prawo poprawić ocenę niedostateczną i dopuszczającą ze sprawdzianu w terminie dodatkowym ustalonym przez nauczyciela. Do dziennika wpisuje się obok oceny uzyskanej ocenę poprawioną (ocena końcowa jest średnią tych dwóch ocen ).

● Na koniec semestru nie przewiduje się dodatkowych sprawdzianów zaliczeniowych. Uzyskane stopnie w poszczególnych formach aktywności ucznia stanowią podstawę stopnia semestralnego.

Przy wystawianiu oceny na koniec roku szkolnego uwzględnia się pracę i wyniki z całego roku szkolnego.

● Wszystkie sprawy sporne rozstrzygane będą zgodnie z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania.

● W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w nauce uniemożliwiające sprostanie wymogom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania, potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej do tego jednostki – nauczyciel stosuje obniżenie wymagań.

3. KRYTERIA I WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE

● Ocena niedostatecznaUczeń nie opanował niezbędnych wiadomości i umiejętności zawartych w wymaganiach podstawy programowej. W szczególności: wykazuje brak systematyczności i chęci do nauki, nie posiada podstawowej orientacji na mapie, nie wykonuje zadań domowych, nie potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł, w tym treści podręcznika, nie pracuje na lekcji, nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych i praktycznych o elementarnym stopniu trudności samodzielnie, w grupie lub nawet przy pomocy nauczyciela, nie udziela prawidłowych odpowiedzi na większość zadanych mu pytań

● Ocena dopuszczającaUczeń ma braki w wymaganiach koniecznych z zakresu wiadomości i umiejętności. Tu: opanował w stopniu elementarnym umiejętność czytania map, posiada elementarną orientację na mapie świata, Europy i Polski, posługuje się w stopniu elementarnym słownictwem i terminologią geograficzną w mowie żywej i pisanej, samodzielnie rozwiązuje i wykonuje zadania o niewielkim stopniu trudności, przejawia chęć i gotowość pracy i współpracy, umie wykorzystać różne źródła informacji, przy czym objawia się to jako praca odtwórcza, wskazująca na słabe zrozumienie polecenia, nadrabia zaległości, przy pomocy nauczyciela udziela odpowiedzi na proste pytania.

● Ocena dostateczna Uczeń opanował podstawowe wiadomości i wybrane umiejętności określone podstawą programową. W szczególności : posiada podstawową orientację na mapie i w przestrzeni

226

geograficznej, poprawnie wyraża swoje myśli w prostych i typowych przykładach w mowie żywej i pisanej, przy wypowiedzi widać nieliczne błędy, odpowiedź ustna odbywa się przy pomocy nauczyciela zadającego kolejne pytania, samodzielnie i w grupie rozwiązuje poprawnie nieskomplikowane polecenia, potrafi naśladować podobne rozwiązania w analogicznych sytuacjach, wartościuje elementy działalności człowieka środowisku, poprawnie odczytuje dane z tekstu, rysunków, diagramów, tabel, przetwarza proste dane na wykresy, wykonuje wybrane, proste obliczenia stosowane w geografii, z pomocą nauczyciela poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania sytuacji problemowych.

● Ocena dobraUczeń opanował wiadomości i umiejętności w stopniu dobrym, uwzględniającym wymagania rozszerzające. W szczególności: pracuje systematycznie, a jego przygotowanie, choć pełne jest różne jakościowo, posiada dobrą orientację na mapie świata, czyta ze zrozumieniem mapy tematyczne, dokonuje poprawnych interpretacji różnorodnych tekstów źródłowych, udziela zasadniczo samodzielnie odpowiedzi, choć uwidaczniają się niewielkie braki w wiedzy lub wypowiedź nie wyczerpuje omawianego zagadnienia, wiadomości i umiejętności podstawowe są dla niego zrozumiałe, potrafi samodzielnie rozwiązywać zadania o pewnym stopniu trudności tu: treści przystępne, średnio trudne, wykonuje wszystkie obliczenia stosowane w geografii, dostrzega zależności przyczynowo -skutkowe, łączy zagadnienia w logiczne ciągi, opanował umiejętność dokonywania interpretacji prostych zjawisk przedstawianych graficznie, w mowie żywej i pisanej posługuje się językiem poprawnym pod względem merytorycznym, stylistycznym i gramatycznym, potrafi wartościować działalność człowieka środowisku, aktywnie i efektywnie pracuje i współpracuje w zespołach grupowych, chętnie wykonuje dodatkowe zadania.

● Ocena bardzo dobraUczeń w stopniu wyczerpującym opanował materiał przewidziany w podstawie programowej dla danej klasy oraz praktycznie stosuje umiejętności z zakresu kluczowych kompetencji w edukacji geograficznej. W szczególności: przygotowanie ucznia do lekcji jest pełne, wszechstronne oraz systematyczne, sprawnie posługuje się wiadomościami i zdobytymi umiejętnościami, podczas wypowiedzi ustnej samodzielnie potrafi interpretować omawiane zagadnienie, jego wypowiedź jest ciekawa i poprawna pod względem merytorycznym, stylistycznym i gramatycznym, samodzielnie dokonuje interpretacji treści mapy i innych materiałów źródłowych, obok prawidłowego wnioskowania przeprowadza proste analizy zjawisk, potrafi zastosować wiedzę w praktycznym działaniu, chętnie wykonuje zadania i prace dodatkowe, wykorzystuje różne źródła informacji do pogłębiania swojej wiedzy, bierze aktywny udział w przedsięwzięciach o charakterze środowiskowym, wnosi twórczy wkład w realizację zadań oraz omawianych zagadnień, pracuje nad własnym rozwojem lub bierze aktywny udział w konkursach o treściach geograficznych.

● Ocena celującaUczeń spełnia wszystkie kryteria ujęte w wymaganiach na ocenę bardzo dobrą, samodzielnie i twórczo rozwija własne uzdolnienia i zainteresowania, a ich efekty potrafi zaprezentować innym w konkretnej formie. Jest aktywny w konkursach przedmiotowych, uzyskuje w nich wysokie lokaty.

§ 48BIOLOGIA

227

Klasa V, VII i VIII

Formy aktywności podlegające ocenie: 1. Dłuższe wypowiedzi ustne np.: swobodna wypowiedź na określony temat,

charakteryzowanie procesów biologicznych, umiejętność wnioskowania przyczynowo-skutkowego itp. Przy odpowiedzi ustnej obowiązuje znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, w przypadku lekcji powtórzeniowych z całego działu.

2. Wypowiedzi pisemne: - kartkówki obejmujące materiał z trzech ostatnich tematów, - sprawdziany podsumowujące poszczególne działy (sam sprawdzian oraz jego formę

należy zapowiedzieć, co najmniej tydzień wcześniej), - sprawdziany okresowe (semestralne lub całoroczne), - wkład pracy w przyswojenie wiedzy na lekcji bieżącej (krótkie wypowiedzi na lekcji,

praca w grupie, prowadzenie obserwacji, wykonywanie doświadczeń) będzie oceniany za pomocą plusów i minusów.

- umiejętności doskonalone w domu (praca domowa), - zeszyt przedmiotowy obowiązkowy –może podlegać ocenie.

3. Prace dodatkowe (samodzielne opracowania oparte na innych źródłach niż podręcznik, plansze, rysunki, okazy wzbogacające zbiory, referaty i inne).

Wymagania ogólne na poszczególne stopnie szkolne:

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

- opanował wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania, będące efektem jego samodzielnej pracy,

- prezentuje swoje wiadomości posługując się terminologią biologiczną,- potrafi stosować zdobyte wiadomości w sytuacjach nietypowych, - formułuje problemy i rozwiązuje je w sposób twórczy, - dokonuje analizy lub syntezy zjawisk i procesów biologicznych, - wykorzystuje wiedzę zdobytą na innych przedmiotach, - potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł informacji, - bardzo aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym, - wykonuje dodatkowe zadania i polecenia- w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga celujące i bardzo dobre wyniki,- wykonuje twórcze prace, pomoce naukowe i potrafi je prezentować na terenie szkoły i poza nią, - bierze udział w konkursach biologicznych na terenie szkoły i poza nią,- wzorowo prowadzi zeszyt przedmiotowy.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który:

- opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem nauczania, - wykazuje szczególne zainteresowania biologią, - potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów w nowych

sytuacjach, - bez pomocy nauczyciela korzysta z różnych źródeł informacji, - potrafi planować i bezpiecznie przeprowadzać doświadczenia i hodowle przyrodnicze, - sprawnie posługuje się mikroskopem i lupą oraz sprzętem laboratoryjnym,

228

- potrafi samodzielnie wykonać preparaty mikroskopowe i opisać je, - wykonuje prace i zadania dodatkowe, - prezentuje swoją wiedzę posługując się poprawną terminologią biologiczną, - aktywnie uczestniczy w procesie lekcyjnym, - w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga bardzo dobre wyniki,- zeszyt ucznia zasługuje na wyróżnienie. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który:

- opanował wiadomości i umiejętności bardziej złożone i mniej przystępne, - potrafi stosować zdobytą wiedzę do samodzielnego rozwiązywania problemów typowych,

w przypadku trudniejszych korzysta z pomocy nauczyciela, - posługuje się mikroskopem i zna sprzęt laboratoryjny, - wykonuje proste preparaty mikroskopowe, - udziela poprawnych odpowiedzi na typowe pytania, - jest aktywny na lekcji, - w pracach pisemnych osiąga dobre wyniki. - prowadzi prawidłowo zeszyt przedmiotowy.

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który:

- opanował wiadomości i umiejętności przystępne, niezbyt złożone, najważniejsze w nauczaniu biologii, oraz takie, które można wykorzystać w sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych,

- z pomocą nauczyciela rozwiązuje typowe problemy o małym stopniu trudności, - z pomocą nauczyciela korzysta z takich źródeł wiedzy jak: słowniki, encyklopedie, tablice,

wykresy, itp., - wykazuje się aktywnością na lekcji w stopniu zadowalającym, - w przypadku prac pisemnych osiąga wyniki w stopniu dostatecznym. - posiada zeszyt przedmiotowy i prowadzi go systematycznie.

Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

- ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem, ale nie przekreślają one możliwości dalszego kształcenia,

- wykonuje proste zadania i polecenia o bardzo małym stopniu trudności, pod kierunkiem nauczyciela,

- z pomocą nauczyciela wykonuje proste doświadczenia biologiczne, - wiadomości przekazuje w sposób nieporadny, nie używając terminologii biologicznej, - jest mało aktywny na lekcji, - w pisemnych sprawdzianach wiedzy i umiejętności osiąga wynik pozytywny. - prowadzi zeszyt przedmiotowy

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który:

- nie opanował wiadomości i umiejętności określanych podstawą programową, koniecznymi do dalszego kształcenia,

- nie potrafi posługiwać się przyrządami biologicznymi, - wykazuje się brakiem systematyczności w przyswajaniu wiedzy i wykonywaniu prac

domowych,

229

- nie podejmuje próby rozwiązania zadań o elementarnym stopniu trudności nawet przy pomocy nauczyciela,

- wykazuje się bierną postawą na lekcji, - w przypadku prac pisemnych nie osiąga wymaganych ilości punktów,- nie prowadzi systematycznie zeszytu przedmiotowego.

Uczniowie z dysfunkcjami orzeczonymi przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne

1. Uczniowie posiadający informację o obniżeniu poziomu wymagań edukacyjnych - otrzymują ocenę dopuszczającą po uzyskaniu 20 % punktów testu, sprawdzianu lub kartkówki.

2. W przypadku uczniów posiadających opinie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej o dysleksji i dysgrafii przy ocenie zadań i prac pisemnych błędy wynikające z orzeczonych dysfunkcji nie rzutują na ocenę.

3. Uczniowie posiadającym opinie o wydłużonym czasie pracy wydłuża się czas prac pisemnych lub przewiduje się mniejsza ilość zadań.

4. Uczniowie mają opinie o trudnościach w pisaniu mogą zaliczać kartkówki i sprawdziany ustnie.

5. Uczniom z niepełnosprawnością w stopniu lekkim obniża się wymagania programowe, a prace pisemne zalicza się na poziomie 50 % uzyskanych punktów na poszczególne oceny, stosując przeliczanie na oceny wg przyjętej skali.

§ 49

CHEMIAKlasa VII i VIII

Formy aktywności podlegające ocenie:

1. Wypowiedzi ustne oceniane są pod względem rzeczowości, stosowania języka chemicznego, umiejętności formułowania dłuższej wypowiedzi. Przy odpowiedzi ustnej obowiązuje znajomość materiału z trzech ostatnich lekcji, w przypadku lekcji powtórzeniowych z całego działu. 2. Sprawdziany pisemne całogodzinne przeprowadzane po zakończeniu każdego działu; zapowiadane są tydzień wcześniej. Sprawdziany mogą zawierać dodatkowe pytania (zadania) na ocenę celującą. 3. Kartkówki obejmujące materiał z trzech ostatnich lekcji. 4. Systematyczna obserwacja zachowania uczniów: aktywność na lekcjach, umiejętność samodzielnego rozwiązywania problemów, współpraca w zespole, udział w dyskusjach prowadzących do końcowych wniosków. Za aktywność na lekcji uczeń może otrzymać plusy lub minusy, które na koniec semestru zostają zamienione na oceny.5. Uczeń może uzyskać ocenę za inne formy aktywności, np. opracowanie ciekawych materiałów, referaty, zeszyt, prezentacje multimedialne, zadania domowe, plakaty, albumy, udział w konkursach i aktywność na kółku chemicznym (np. rozwiązywanie zadań).

Wymagania ogólne na poszczególne stopnie szkolne:

Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który:

230

- posiada wiadomości i umiejętności wykraczające poza program nauczania, - potrafi korzystać z różnych źródeł informacji nie tylko tych wskazanych przez nauczyciela, - potrafi stosować wiadomości w sytuacjach nietypowych (problemowych), - proponuje rozwiązania nietypowe, - umie formułować problemy i dokonywać analizy, syntezy nowych zjawisk, - potrafi precyzyjnie rozumować, posługując się wieloma elementami wiedzy, nie tylko z

zakresu chemii, - potrafi udowodnić swoje zdanie, używając odpowiedniej argumentacji, będącej skutkiem

zdobytej samodzielnie wiedzy. - osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach chemicznych szczebla wyższego niż szkolny,

lub wymagających dużej wiedzy chemicznej na szczeblu szkolnym, - jest autorem pracy związanej z chemią o dużych wartościach poznawczych i dydaktycznych. - wzorowo prowadzi zeszyt przedmiotowy.

Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności przewidziane programem, - potrafi stosować zdobytą wiedzę do rozwiązania problemów i zadań w nowych sytuacjach, - wskazuje dużą samodzielność i potrafi bez nauczyciela korzystać z różnych źródeł wiedzy,

np. układu okresowego pierwiastków, wykresów, tablic, zestawień, - sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych i wskazanych przez nauczyciela źródeł

wiadomości, - potrafi planować i bezpiecznie przeprowadzać eksperymenty chemiczne, - potrafi pisać i samodzielnie uzgadniać równania reakcji chemicznych, - wykazuje się aktywną postawą w czasie lekcji, - potrafi poprawnie rozumować o kategoriach przyczynowo-skutkowych, wykorzystując

wiedzę przewidzianą programem również pokrewnych przedmiotów,- zeszyt ucznia prowadzony jest bardzo starannie.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - opanował w dużym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem, - poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do samodzielnego rozwiązywania typowych

zadań i problemów, natomiast zadania o stopniu trudniejszym wykonuje przy pomocy nauczyciela,

- potrafi korzystać ze wszystkich poznanych na lekcji źródeł informacji (układ okresowy pierwiastków, wykresy, tablice i inne),

- potrafi bezpiecznie wykonywać doświadczenia chemiczne, - rozwiązuje niektóre zadania dodatkowe o niewielkiej skali trudności, - poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo – skutkowych, - jest aktywny w czasie lekcji. - prowadzi prawidłowo zeszyt przedmiotowy.

Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - opanował w podstawowym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem nauczania- w przypadku prac pisemnych osiąga wyniki w stopniu dostatecznym. - z pomocą nauczyciela poprawnie stosuje wiadomości i umiejętności do rozwiązywania

typowych zadań teoretycznych lub praktycznych o niewielkim stopniu trudności, - potrafi korzystać, przy pomocy nauczyciela, z takich źródeł wiedzy, jak układ okresowy

pierwiastków, wykresy, tablice,

231

- z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonać proste doświadczenie chemiczne, - potrafi przy pomocy nauczyciela pisać i uzgadniać równania reakcji chemicznych, - w czasie lekcji wykazuje się aktywnością w stopniu zadawalającym, - posiada zeszyt przedmiotowy i prowadzi go systematycznie.

Ocenę dopuszczająca otrzymuje uczeń, który: - ma braki w opanowaniu wiadomości określonych programem nauczania, ale nie

przekreślają one możliwości dalszego kształcenia, - rozwiązuje z pomocą nauczyciela typowe zadania teoretyczne lub praktyczne o niewielkim

stopniu trudności, - z pomocą nauczyciela potrafi bezpiecznie wykonywać bardzo proste eksperymenty chemiczne, - z pomocą nauczyciela potrafi pisać proste wzory chemiczne i równania chemiczne, - przejawia pewne zaangażowanie w proces uczenia się. - prowadzi zeszyt przedmiotowy.

Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował tych wiadomości i umiejętności określonych programem, które są konieczne dla dalszego kształcenia się, - w przypadku prac pisemnych nie osiąga wymaganych ilości punktów, - nie potrafi rozwiązać zadań teoretycznych lub praktycznych o elementarnym stopniu

trudności nawet przy pomocy nauczyciela, - nie zna symboliki chemicznej, - nie potrafi napisać prostych wzorów chemicznych i najprostszych równań chemicznych

nawet z pomocą nauczyciela,

- wykazuje się bierną postawą na lekcji, - nie prowadzi systematycznie zeszytu przedmiotowego.

Uczeń może być pozbawiony przywileju poprawiania ocen, jeżeli: stwierdzi się nieuczciwość ucznia (odpisywanie, zmiana grupy na sprawdzianie, wykorzystywanie cudzych prac jako własnych, np.: kopiowanie informacji z Internetu, odpisywanie zadań domowych, a także odrabianie prac domowych w szkole) – nauczyciel wystawia wówczas uczniowi ocenę niedostateczną bez możliwości jej poprawienia.

Uczniowie z dysfunkcjami orzeczonymi przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne

1. Uczniowie posiadający informację o obniżeniu poziomu wymagań edukacyjnych - otrzymują ocenę dopuszczającą po uzyskaniu 20 % punktów testu, sprawdzianu lub kartkówki.

2. W przypadku uczniów posiadających opinie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej o dysleksji i dysgrafii przy ocenie zadań i prac pisemnych błędy wynikające z orzeczonych dysfunkcji nie rzutują na ocenę.

3. Uczniowie posiadającym opinie o wydłużonym czasie pracy wydłuża się czas prac pisemnych lub przewiduje się mniejsza ilość zadań.

4. Uczniowie mają opinie o trudnościach w pisaniu mogą zaliczać kartkówki i sprawdziany ustnie.

232

5. Uczniom z niepełnosprawnością w stopniu lekkim obniża się wymagania programowe a prace pisemne zalicza się na poziomie 50% uzyskanych punktów na daną ocenę, stosując przeliczanie na oceny wg przyjętej skali.

§ 50

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA VIII

I. Cele:

1.Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym zakresie.2.Pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju i motywowanie go do dalszej pracy.3.Dostarczanie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i specjalnych uzdolnieniach ucznia.4.Umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.

II. Zasady ogólne:

1.Sprawdziany (testy) są obowiązkowe i jeżeli uczeń opuścił go z przyczyn losowych, powinien napisać sprawdzian w terminie uzgodnionym z nauczycielem.2.Każdy sprawdzian (test) uczeń może poprawić w ciągu 2 tygodni.3.Sprawdzian (test) obejmuje zwykle jeden dział programowy, jeżeli dział jest obszerny uczniowie mogą pisać sprawdzian (test) po zrealizowaniu znacznej jego części.4.Sprawdzian (test) jest zapowiedziany co najmniej tydzień wcześniej i omówiony jego zakres oraz kryteria wymagań.5.Sprawdzian (test) poprzedza lekcja powtórzeniowa utrwalająca poznane wiadomości i umiejętności.6.Na koniec semestru nie przewiduje się sprawdzianu (testu) zaliczeniowego.7.Kartkówki obejmują trzy ostatnie lekcje, mogą być zapowiadane lub nie.8.Uczeń zgłasza brak zadania domowego lub zeszytu po sprawdzeniu obecności (trzy braki są równoznaczne z wystawieniem oceny niedostatecznej).9.Oceny wystawione przez nauczyciela są jawne i wpisane do zeszytu przedmiotowego.10.Uczeń ma obowiązek prowadzenia zeszytu przedmiotowego, w którym powinny znajdować się zapisy tematów, notatki, zapisy poleceń ustnych i pisemnych prac domowych. Zeszyt powinien być prowadzony systematycznie. W przypadku nieobecności ucznia w szkole, powinien go uzupełnić.11.Prace pisemne sprawdzane są systematycznie: kartkówki w ciągu tygodnia a testy i sprawdziany w ciągu 2 tygodni.12.Na końcu roku szkolnego system ulega ewaluacji.

III. Narzędzia i warunki pomiaru osiągnięć

1.Pomiar osiągnięć uczniów odbywa sięga pomocą następujących narzędzi: sprawdziany, testy kartkówki odpowiedzi ustne

233

prace długoterminowe prace domowe praca na lekcji indywidualna i w grupie aktywność

Osiągnięcia uczniów są podsumowane oceną w dzienniku.

2.Częstotliwość pomiaru osiągnięć: sprawdziany, testy ( 1 godzina lekcyjna ) kartkówki (10 – 15 minut) odpowiedzi ustne prace domowe prace długoterminowe praca na lekcji indywidualna i w grupie aktywność

3.Obserwacja ucznia uwzględnia: przygotowanie do lekcji prowadzenie zeszytu wypowiedzi na lekcji praca w grupie i indywidualna posługiwanie się pomocami naukowymi (wykresy, diagramy, mapy itd.)

Podsumowanie w formie oceny w dzienniku.

4.Inne formy aktywności: pisanie i prezentacja referatów wykonywanie albumów, plakatów, makiet, pomocy naukowych, wiadomości z kraju i

ze świata, prezentacji multimedialnych udział w konkursach praca nad projektem

Oceny za pracę w grupie, prace długoterminowe i aktywność wystawione są po uwzględnieniu samooceny ucznia i jego pracy przez kolegów.

IV. OCENA BIEŻĄCA I JEJ KRYTERIA

1.Do ustalenia oceny stosuje się skalę: 6 – celujący 5 – bardzo dobry 4 – dobry 3 – dostateczny 2 – dopuszczający 1 – niedostatecznywg następujących przedziałów procentowych: 1. 100 % - 97 % = cel 2. 96 % - 85 % = bdb 3. 84 % - 70% = db 4. 69 % - 51 % = dst 5. 50 % - 35 % = dop 6. < 35 % = ndsOceny mogą być zróżnicowane poprzez stosowanie znaków ,,+’’ i ,,-”.

234

2.Kryteria ocen:

Ocenę celującą (6) może otrzymać uczeń, który:

wyróżnia się szeroką, samodzielnie zdobytą wiedzą, posiadł umiejętność samodzielnego korzystania z różnych źródeł informacji, samodzielnie formułuje wypowiedzi ustne i pisemne na określony temat, które są

wzorowe pod względem merytorycznym, jak i językowym, nie boi się wypowiadać własnych, nawet kontrowersyjnych opinii i sądów, które

potrafi prawidłowo, przekonująco uzasadnić, doskonale zna szeroką terminologię przedmiotową, swobodnie się nią posługuje, wykazuje doskonałą orientację w aktualnej sytuacji politycznej, gospodarczej i

społecznej Polski oraz w sytuacji międzynarodowej.Ocenę bardzo dobrą (5) może otrzymać uczeń, który:

opanował w pełnym stopniu wiadomości i umiejętności przewidziane programem nauczania,

sprawnie, samodzielnie posługuje się różnymi źródłami wiedzy, rozumie i poprawnie stosuje poznaną terminologię, samodzielnie formułuje wypowiedzi ustne i pisemne na określony temat,

wykorzystując wiedzę zdobytą w szkole i poza nią, umie współpracować w grupie, aktywnie uczestniczy w lekcjach.

Ocenę dobrą (4) otrzymuje uczeń, który: nie opanował całego materiału określonego programem nauczania, ale nie utrudnia mu

to głębszego i pełniejszego poznania wiedzy podstawowej, rozumie genezę, przebieg i skutki wielu zjawisk zachodzących we współczesnej

Polsce i świecie, rozumie podstawowe reguły i procedury życia politycznego i gospodarczego, poprawnie posługuje się prostymi źródłami informacji, wykonuje samodzielnie typowe zadania polegające na ocenianiu, selekcjonowaniu,

wartościowaniu, uzasadnianiu, umie formułować proste, typowe wypowiedzi ustne i pisemne.

Ocenę dostateczną (3) otrzymuje uczeń, który: opanował minimum wiadomości określonych programem nauczania, potrafi formułować schematyczne wypowiedzi ustne i pisemne, umie posługiwać się, często pod kierunkiem nauczyciela prostymi środkami

dydaktycznymi wykorzystanymi na lekcji.Ocenę dopuszczającą (2) otrzymuje uczeń, który:

ma braki w wiadomościach, nie opanował także wszystkich umiejętności przewidzianych w programie, ale nie uniemożliwia mu to dalszego poznawania treści programowych w następnych etapach edukacji,

zadania i polecenia, które uczeń wykonuje, często przy znacznej pomocy nauczyciela, mają niewielki stopień trudności,

zeszyt ćwiczeń prowadzi niesystematycznie, nie wykonał wszystkich prac lekcyjnych i domowych.

235

Ocenę niedostateczną (1) może otrzymać uczeń, który: nie opanował wiadomości i umiejętności przewidzianych programem nauczania, nie potrafi, nawet przy znacznej pomocy nauczyciela, korzystać z prostych środków

dydaktycznych, nie potrafi formułować nawet bardzo prostych wypowiedzi ustnych i pisemnych

ponieważ nie zna i nie rozumie podstawowej terminologii stosowanej na lekcjach, nie prowadzi zeszytu przedmiotowego.

wypowiedzi ustne

oceniana jest zawartość rzeczowa, umiejętność formułowania myśli, stosowanie terminologii politycznej i społecznej, zgodność z poziomem wymagań, umiejętność ilustrowania wypowiedzi poprzez wykorzystanie pomocy naukowych ( wykresy, tablice, itd. )

celujący – odpowiedź wskazuje na szczególne zainteresowanie przedmiotem, spełniając kryteria oceny celującej zawsze wzbogaca wypowiedź o własne przemyślenia, argumentacje, sądy, wnioski, analizy i oceny

bardzo dobry – odpowiedź wyczerpująca, zgodna z podstawą programową, swobodne

operowanie faktami i dostrzeganie związków między nimi dobry – odpowiedź zasadniczo samodzielna, zawiera większość wymaganych treści,

poprawa pod względem języka, nieliczne błędy, nie wyczerpuje zagadnienia dostateczny – uczeń zna najważniejsze fakty, umie je zinterpretować, odpowiedź

odbywa się przy niewielkiej pomocy nauczyciela, występują nieliczne błędy rzeczowe,

dopuszczający – uczeń udziela niezbyt precyzyjnych odpowiedzi na pytania nauczycieli, ma braki w wiadomościach i umiejętnościach, odpowiada przy dużej pomocy nauczyciela,

niedostateczny – nie potrafi rozwiązywać zadań teoretycznych i praktycznych o elementarnym stopniu trudności nawet z pomocą nauczyciela, nie udziela odpowiedzi na większość pytań zadanych przez nauczyciela, ma braki w podstawowych wiadomościach.

prace pisemne

badają znajomość wiedzy, umiejętności formułowania wypowiedzi na piśmie, umiejętność oceny przydatności różnych źródeł informacji w rozwiązywaniu problemów; znajomość różnych interpretacji wydarzeń i faktów oraz formułowanie własnych ocen i sądów

sprawdziany zawierają kilka lub kilkanaście pytań bądź też są w formie testu zawiera pytania otwarte i zamknięte, którym jest przyporządkowana określona liczba punktów,

kartkówki składają się z kilku krótkich pytań, każde pytanie jest punktowane, sprawdziany, testy i kartkówki są oceniane zgodnie ze skalą oceniania obowiązującą

w szkole

prace długoterminowe

przy ustalaniu oceny brane są pod uwagę: sposób zaplanowania, samodzielność, wartość merytoryczną, umiejętność prezentacji wyników, oryginalność, pomysłowość, estetyka wykonania, kompletność, możliwości ucznia,

236

prace domowe

ocenie podlegają: pomysłowość rozwiązania, poprawność rzeczowa, umiejętność prezentacji (w przypadku prac ustnych), zgodność z poziomem wymagań, estetyka,

praca w grupie

bierze się pod uwagę: precyzyjność, stopień zaangażowania, samodzielność, efektywność, czas jej wykonania, formę prezentacji efektów pracy grupy,

aktywność pozalekcyjna

udział w konkursach (wyniki najwyższe – ocena celująca, wyniki na poziomie wyższym niż przeciętny – ocena bardzo dobra.), udział w uroczystościach patriotycznych i rocznicowych.

Uwaga! W stosunku do ucznia, u którego stwierdzono specyficzne trudności w uczeniu się lub deficyty rozwojowe (uniemożliwiające sprostanie wymaganiom edukacyjnym wynikającym z realizowanego programu nauczania) potwierdzone pisemną opinią poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej upoważnionej poradni specjalistycznej, nauczyciel dostosowuje kryteria wymagań edukacyjnych do możliwości percepcyjnych ucznia w porozumieniu z jego rodzicami oraz pedagogiem szkolnym.

3.Oceny wpisywane są systematycznie do dziennika elektronicznego.

§ 51

EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA klasa VIII

1. Zadania systemu oceniania: pobudzanie uczniów do systematycznej pracy i rozwoju, wspieranie motywacji,

ukierunkowanie dalszej pracy poprzez wskazanie sukcesów i niedociągnięć,

rozbudzanie poczucia odpowiedzialności uczniów za osobiste postępy,

wdrażanie uczniów do samooceny i umiejętności planowania nauki,

dostarczenie nauczycielowi możliwie precyzyjnej informacji o poziomie osiągniętej

wiedzy i umiejętności.

dostarczenie rodzicom bieżącej informacji o osiągnięciach ich dzieci

2. Ocenia się w skali od 1 do 6 (znaki „+” i „-” stosowane są tylko przy ocenach cząstkowych). 3. Ocenie podlegają:

praca na lekcji: odpowiedź ustna, aktywność, ćwiczenia praktyczne,

sprawdzian pisemny,

sprawdzian praktyczny ( z udzielania pierwszej pomocy),

237

kartkówka (mogą być niezapowiedziane; obejmują materiał maksymalnie 3 ostatnich

lekcji),

praca domowa,

zeszyt przedmiotowy,

odpowiedź ustna.

4. Kryteria oceniania sprawdzianów:

1) < 35 % pkt = ndst2) 35 % - 50 % = dop3) 51 % - 69 % = dst4) 70 % - 84 % = db5) 85 % - 96 % = bdb6) 97 % - 100 % = cel

5. Sprawdziany pisemne są obowiązkowe. Nauczyciel zobowiązuje się do sprawdzenia jej w ciągu maksymalnie 2 tygodni. Uczeń nieobecny na sprawdzianie ma obowiązek jak najszybszego napisania go. Termin uzgadnia z nauczycielem. 6. Uczeń ma prawo do poprawy oceny dwa tygodnie po jej otrzymaniu.

7. Uczeń ma prawo zgłoszenia nieprzygotowania do zajęć jeden raz w semestrze – otrzymuje wówczas „np”. Za każde następne nieprzygotowanie nauczyciel wystawia ocenę niedostateczną. Jeżeli uczeń nie zgłosi nieprzygotowania na początku lekcji – może otrzymać ocenę niedostateczną. Nieprzygotowania nie można zgłosić przed pracą klasową. 8. Ocena semestralna i roczna nie jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. 9. Przy wystawianiu oceny rocznej uwzględniana jest ocena semestralna. 10. Uczniowie informowani są o zasadach oceniania na pierwszych zajęciach lekcyjnych.

Kryteria oceniania ocena

Ocena Umiejętność i aktywnośćUczeń:

WiedzaUczeń:

Celująca • inicjuje dyskusję• przedstawia własne (racjonalne) koncepcje rozwiązań, działań, przedsięwzięć • systematycznie wzbogaca swoją wiedzę i umiejętności, dzieli się tym z grupą • odnajduje analogie, wskazuje szanse i zagrożenia określonych rozwiązań • wyraża własny, krytyczny, twórczy stosunek do omawianych zagadnień • argumentuje w obronie własnych poglądów, posługując się wiedzą pozaprogramową

• zdobył wiedzę znacznie wykraczającą poza zakres materiału programowego

Bardzo dobra • sprawnie korzysta ze wszystkich dostępnych źródeł informacji • samodzielnie rozwiązuje zadania i problemy postawione przez nauczyciela • jest aktywny na lekcjach i zajęciach pozalekcyjnych (zawodach, konkursach) • bezbłędnie wykonuje czynności ratownicze, koryguje błędy kolegów • odpowiednio wykorzystuje sprzęt i

• zdobył pełen zakres wiedzy przewidziany w programie • sprawnie wykorzystuje wiedzę z różnych przedmiotów do rozwiązywania zadań z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa

238

środki ratownicze • sprawnie wyszukuje w różnych źródłach informacje o sposobach alternatywnego działania (także doraźnego) • umie pokierować grupą rówieśników

Dobra • samodzielnie korzysta ze wskazanych źródeł informacji • poprawnie rozumuje w kategoriach przyczynowo-skutkowych• samodzielnie wykonuje typowe zadania o niewielkim stopniu złożoności • podejmuje wybrane zadania dodatkowe • jest aktywny w czasie lekcji• poprawnie wykonuje czynności ratownicze, umie dobrać potrzebny sprzęt i wykorzystać niektóre środki ratownicze

• opanował materiał programowy w stopniu zadowalającym

Dostateczna • pod kierunkiem nauczyciela wykorzystuje podstawowe źródła informacji • samodzielnie wykonuje proste zadania w trakcie zajęć • przejawia przeciętną aktywność

• opanował podstawowe elementy programu, pozwalające na podejmowanie w otoczeniu działań ratowniczych i zabezpieczających

Dopuszczająca • przy pomocy nauczyciela wykonuje proste polecenia, wykorzystując podstawowe umiejętności

• wykazuje braki w wiedzy, nie uniemożliwiają one jednak dalszej edukacji i mogą zostać usunięte

Niedostateczna • nie potrafi wykonać prostych poleceń, wymagających zastosowania podstawowych umiejętności

• wykazuje braki w wiedzy, które uniemożliwiają dalszy rozwój w ramach przedmiotu

Zmiany wprowadzono: - uchwałą nr 11/2008/2009 z 22.10.08r. - uchwałą nr 18/2008/2009 z 16.04.09r.- uchwałą nr 5/2009/2010 z 26 sierpnia 2009r- uchwałą nr 9/ 2009/2010 z 16 września 2009r.- uchwałą nr 16/2009/2010 z 21 czerwca 2010r.- uchwałą nr 17/2009/2010 z 21 czerwca 2010r.- uchwałą nr 06/2010/2011 z 09 września 2010r.- uchwałą nr 11/2010/2011 z 24 listopada 2010r.- uchwałą nr 5/2011/2012 z 29 sierpnia 2011r.- uchwałą nr 9/2011/2012 z 14 września 2011r.- uchwałą nr 6/2012/2013 z 29 sierpnia 2012r.- uchwałą nr 6/2013/2014 z 30 sierpnia 2013r.- uchwałą nr 10/2014/2015 z 11 września 2014r.- uchwałą nr 11/2014/2015 z l2 listopada 2014r.- uchwałą nr 19/2014/2015 z 27 kwietnia 2015r.- uchwałą nr 21/2014/2015 z 22 czerwca 2015r.- uchwałą nr 7/2015/2016 z 14 września 2015r.- uchwałą nr 9/2016/2017 z 15 września 2016r.- uchwałą nr 9/2017/2018 z 14 września 2017r.- uchwałą nr 8/2017/2018 z 13 września 2018r.

239

240