images.dlaprzedszkoli.euimages.dlaprzedszkoli.eu/przedszkole67-krakow/program... · Web viewrozumie...

PROGRAMEDUKACJI EKOLOGICZNEJ

"EKO-PRZEDSZKOLAK"W SAMORZĄDOWYM PRZEDSZKOLU

NR 67 W KRAKOWIE

Opracowanie: mgr Magdalena Trąbka

1

I. Wprowadzenie

Świat przyrody, który nas otacza, w którym żyjemy, jest piękny,

wspaniałe krajobrazy, przepiękne kolory, cuda stworzone przez naturę...

Niestety, tylko tam, gdzie nie ma ludzi. Może stać się tak, że w pogoni za

lepszym życiem ten piękny świat utracimy, zniknie on bezpowrotnie. Aby do

tego nie doszło musimy podjąć pewne działania zmierzające do zupełnego

zaprzestania ingerencji człowieka w przyrodę i zachowanie jej w absolutnie

nienaruszonym stanie, ale również wypracować nowy styl życia człowieka,

rozwijać świadomość ekologiczną.

Ekologia przenika dziś każdą niemal dziedzinę życia . Jedną z form ochrony jest

odpowiednia edukacja, poczynając od lat najmłodszych. Jednak, aby odniosło to

rezultaty już przedszkolakom należy wdrażać zamiłowanie do ojczystej

przyrody i co ważne mądre jej użytkowanie. Już w przedszkolu musimy

zakorzenić szeroko rozumianą dbałość o środowisko, najpierw to najbliższe

a później to dalsze.

Dziecko w wieku przedszkolnym ma wrodzoną potrzebę poznawania siebie

i otaczającego go świata. Wiek przedszkolny jest wiekiem pytań, dlatego też

uznaje się, że ten okres jest szczególnie sprzyjający rozpoczęciu tego typu

edukacji. Naturalna wrażliwość i ciekawość dzieci na otaczający je świat oraz

chęć poznawania i działania stanowi dobry punkt wyjścia do tego, aby

rozpocząć z nimi edukację ekologiczną. Dzisiaj preferuje się podejście

wychowania podmiotowego, twórczego, które daje dziecku możliwość

samodzielnego działania i rozwiązywania problemów pod kierunkiem

nauczyciela, dorosłego lub we współpracy z rówieśnikami.

II. Program zawiera:

Główne cele edukacyjne,

Założenia programowe,

2

Metody i formy realizacji programu,

Sposób przeprowadzenia ewaluacji,

Przykładowe scenariusze zajęć .

III. Uzasadnienie opracowania programu

Będąc nauczycielem wychowania przedszkolnego, ale i również

nauczycielem biologii i przyrody zagadnienia ekologii nurtują mnie od

dłuższego już czasu, zwłaszcza że dbałość o czyste środowisko zaczynamy

kształtować my- nauczyciele przedszkola. Dlatego też postanowiłam stworzyć

program ekologiczny na potrzeby mojej placówki. Tym bardziej, że w myśl

Koncepcji Pracy jesteśmy przedszkolem ekologicznym, preferującym sport,

rekreację oraz aktywny styl życia, a jednocześnie nastawianym na twórczy

rozwój dziecka. Dzieci uczą się przede wszystkim poprzez zabawę, obserwacje

i doświadczanie a my- nauczyciele wychowania przedszkolnego działamy

wspólnie z dzieckiem. Dyskutując szukamy związków, przyczyn, skutków,

analizujemy i współdziałamy w toku wielu zabaw i zadań. Z tego względu

edukacja proekologiczna ma bardzo rozległe horyzonty. Nauczyciel ma

możliwość wyboru metody, treści i pomocy, dostosowując je do wieku

i potrzeb dzieci, aspiracji rodziców czy nawet lokalnej społeczności.

Ukierunkowanie przedszkola sprawiły, że od dawna organizuję i prowadzę

w przedszkolu zajęcia dotyczące treści ochrony środowiska. Wpajane zasady

dbania o otaczającą nas przyrody, pozostawienia Ziemi czystszej, mniej

zaśmieconej, zmotywowały mnie do większego zaangażowania się w problem,

do większego działania. Stworzyłam, wiec proponowany przeze mnie

program ,,Eko- przedszkolak". Można go zmieniać i modyfikować w zależności

od potrzeb przedszkola i możliwości dzieci. Jest spójny z zadaniami przedszkola

i w zgodzie z nową podstawą programową, a nauczyciel pełni w nim rolę

przewodnika i koordynatora działań.

3

IV. Cele edukacji ekologicznej w przedszkolu

Edukacja ekologiczna / wg E. J. Frątczaków/ to „świadomie zamierzona,

celowa, planowa, systematyczna i stopniowa działalność nauczyciela (rodziców,

opiekunów) wobec dzieci przy ich pozytywnej motywacji i wielostronnej

działalności..”.

"Edukacja ekologiczna to ogół czynności i procesów umożliwiających ludziom:

1) poznanie przyrody społeczeństwa i kultury z punktu widzenia wpływu tych

elementów na jakość holistycznie pojmowanego środowiska społeczno -

przyrodniczego;

2) uczestnictwo w przekształcaniu tych elementów ich życia w zgodzie z zasadą

harmonii między głównymi składowymi środowiska społeczno -przyrodniczego;

3) realizację tej zasady w indywidualnym, w miarę wszechstronnym, rozwoju

własnej sprawności fizycznej i umysłowej, zainteresowań i zdolności."

W zakres edukacji ekologicznej realizowanej w przedszkolu wchodzą

wszelkiego rodzaju działania, które mają na celu między innymi:

- uświadomienie, że życie bez kontaktu z przyrodą jest niemożliwe. Wszystko,

co jest potrzebne człowiekowi do życia, czerpie on ze środowiska;

- wyposażenie w wiedzę dotyczącą budowy i czynności życiowych organizmów

żywych oraz ich związków ze środowiskiem;

- pogłębianie wiadomości na temat roślin i zwierząt żyjących na ziemi;

- uświadomienie, że każda istota żywa ma prawo do godnego życia;

- kształtowanie podstawowych zasad ochrony przyrody;

- kształtowanie umiejętności racjonalnego korzystania z odnawialnych i

nieodnawialnych zasobów przyrody;

- wprowadzenie czystych technologii i racjonalnego wykorzystywania zasobów

przyrody oraz utylizacji odpadów;

- kształtowanie własnego "ja" w harmonii ze środowiskiem;

4

- rozwijanie aktywnych form wypoczynku na łonie natury;

- kształtowanie poczucia odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego

(Kutyłowska, 1997).

Działania proekologiczne najlepiej rozpocząć już w przedszkolu, gdyż

wówczas będzie je najłatwiej realizować ze względu na brak sztywnego

podziału na przedmioty lekcyjne, jak to ma miejsce na późniejszym etapie

kształcenia. Dziecko, które wychowane jest w potrzebie bezpośredniego

kontaktu z przyrodą, nauczone proekologicznego myślenia i działania , z dużym

prawdopodobieństwem wyrośnie na świadomego za jej stan dorosłego

człowieka.

V. Warunki realizacji programu

Samorządowe Przedszkole Nr 67 w Krakowie mieści się w dwóch budynkach

zlokalizowanych w dzielnicy Dębniki. Każdy z nich posiada swój własny,

piękny, zielony, pełen drzew, krzewów ogród, z którego korzystać można

podczas każdej pory roku. W niewielkiej odległości od przedszkola przepływa

rzeka Wisła, której położenie sprzyjać będzie prowadzeniu licznych obserwacji

charakterystycznych dla akwenu rzecznego roślin oraz zwierząt. Idąc dalej

korzystać można z lokalizacji Parku Dębnickiego, ogródków działkowych.

Dodatkowym atutem budynku przedszkola przy ul. Praskiej 52 jest sąsiedztwo

Parku Skały Twardowskiego wraz z całym bogactwem otaczającej je przyrody.

Takie położenie przedszkola umożliwiać będzie realizację zajęć przyrodniczych

w bezpośrednim kontakcie z naturą bez konieczności dalszych wyjazdów.

VI. Główne założenia programu

Program edukacji ekologicznej opracowany został dla dzieci w wieku

przedszkolnym tj. od 3 do 6 roku życia i przeznaczony jest do realizacji we

wszystkich grupach wiekowych w Samorządowym Przedszkolu Nr 67

w Krakowie.

5

Edukacja ekologiczna jest „ interdyscyplinarna”, oznacza to, że treści podane

w poszczególnych działach programowych muszą być ze sobą integralnie

powiązane. Jednocześnie realizowanie różnorodnych zadań wychowawczo –

dydaktycznych stwarza możliwości wielostronnego intensywnego uczestnictwa

dziecka w działaniu, przeżywaniu i poznawaniu otaczającego świata.

Niezwykle istotne podczas realizacji treści zawartych w tym programie

jest takie ich opracowanie przez nauczyciela, tak aby potrzeba poznania

wynikała z zainteresowania samego dziecka.

Program został podzielony na trzy grupy wiekowe:

dzieci trzyletnie

dzieci czteroletnie

dzieci pięcio/sześcioletnie

Program przystosowany został do możliwości ruchowych, manualnych,

emocjonalnych i umysłowych poszczególnych grup wiekowych, oparty został

na zasadzie stopniowania trudności. Zawarte w nim treści mogą być realizowane

w dowolnej kolejności i modyfikowane przez nauczycieli, którzy zechcą wnieść

do niego własne pomysły. Został opracowany w oparciu o obowiazującą

Podstawę Programową Wychowania Przedszkolnego (rozporządzenie MEN

z dnia 17 czerwca 2016 r. - Dz. U. z 2016 r., poz. 895)

Program ma charakter otwarty i w miarę potrzeb może być wzbogacony o nowe

treści edukacyjne, formy pracy itp.

W myśl założeń G. Kutyłowskiej każda grupa wiekowa podlega trzem

kierunkom oddziaływań wychowawczych:

1. Działania wspomagające rozwój zdrowia fizycznego, emocjonalnego

i sprawności ruchowej dziecka;

6

2. Działania wspomagające rozwój intelektualny dziecka;

3. Działania wspomagające rozwój aktywności twórczej i wrażliwości

estetycznej dziecka.

DZIECI TRZYLETNIE

Działania wspomagające rozwój zdrowia fizycznego, emocjonalnego i sprawności ruchowej dziecka.

zwiększanie do maksimum pobytu dzieci w ogrodzie przedszkolnym, organizowanie w nim zajęć, zabaw;

zwrócenie uwagi na częste wietrzenie sal przedszkolnych;

angażowanie dzieci do prac porządkowych w sali i w ogrodzie przedszkolnym;

kształtowanie nawyków kulturalno- higienicznych;

przyzwyczajanie dzieci do konieczności doboru ubrania w zależności od pogody;

wdrażanie dzieci do racjonalnego odżywania się ;

kształtowanie poczucia własnej wartości, odkrywania i akceptowania przez dziecko "własnego ja";

doskonalenie sprawności fizycznej, ruchowej i emocjonalnej dzieci przez dużą ilość zabaw ruchowych;

częste organizowanie zabaw ruchowych, które dają dzieciom możliwość bezpośredniego kontaktu z otoczeniem przyrodniczym

Działania wspomagające rozwój intelektualny dziecka.

rozbudzanie u dzieci zainteresowania florą i fauną ogrodu przedszkolnego ( np. poznanie różnic w budowie niektórych drzew, poznanie nazw niektórych drzew, zbieranie kasztanów i żołędzi do kącika przyrody);

prowadzenie obserwacji zmian w wyglądzie szaty roślinnej w zależności od pory roku ( np. zainteresowanie dzieci ptakami, dokarmianie ich, uczestniczenie w pracach ogrodowych,

7

zwrócenie uwagi na zjawiska atmosferyczne, rozróżnianie i nazywanie wybranych owoców i warzyw, poznanie określenia zimno, ciepło);

prace i doświadczenia w kąciku przyrody ( np. poznanie warunków życia niektórych roślin , pomoc w ich pielęgnacji, założenie ogródka warzywnego, okresowe eksponowanie w kąciku przyrody owoców, warzyw, grzybów, układanie bukietów z suchych roślin i traw, wykorzystanie do zabaw i zajęć eksponatów przyrodniczych)

Działania wspomagające rozwój aktywności twórczej i wrażliwości estetycznej dziecka.

stworzenie dzieciom możliwości przebywania w estetycznym i funkcjonalnym pomieszczeniu;

umożliwienie dzieciom kontaktu ze sztuką i książkami;

pogłębianie wrażliwości estetycznej dzieci, zdobytej w kontakcie z przyrodą;

zapewnienie dzieciom stałego kontaktu z otoczeniem przyrodniczym i rozwijanie aktywności twórczej w tym środowisku;

poznanie przez dzieci różnic towarzyszących zjawiskom przyrodniczym;

wprowadzenie technik plastycznych takich jak: zabawy piaskiem, wodą i materiałem przyrodniczym, modelowanie z gliny, rysowanie patykiem, wykonanie "dzieł sztuki" z materiału przyrodniczego

DZIECI CZTEROLETNIE

zagwarantowanie dzieciom długiego pobytu w ogrodzie, organizowanie w

8


nim zabaw i zajęć; rozwijanie nawyku bezpiecznego

korzystania z promieni słonecznych; kształtowanie u dzieci potrzeby

przebywania na świeżym powietrzu; zwiększenie ilości zabaw ruchowych

przez wprowadzenie ćwiczeń kompensacyjnych, relaksacyjno- oddechowych;

rozwijanie u dzieci świadomości dbania o swoje zdrowie;

wyrabianie nawyków kulturalno-higienicznych u dzieci;

zwracanie uwagi dzieci na znaczenie racjonalnego odżywiania się w życiu człowieka;

zwracanie uwagi dzieci na zjawiska akustyczne w otoczeniu, które są przyczyną zmęczenia i zdenerwowania;

zainteresowanie dzieci nowościami kulinarnymi;

kształtowanie u dzieci poczucia własnej wartości, pozytywnego stosunku do ludzi i przyrody;

rozwijanie nawyku kulturalnego porozumiewania się w grupie


przyrodnicze poznanie ogrodu przedszkolnego, jego mieszkańców;

spacery po najbliższej okolicy; kształtowanie aktywnego

zainteresowania środowiskiem, w którym mieszkają dzieci;

wykonywanie prostych doświadczeń dotyczących powietrza;

zapoznanie dzieci z niektórymi przyczynami zanieczyszczenia powietrza;

wspólne ustalenie z dziećmi prostych sposobów ograniczania zanieczyszczenia powietrza w pomieszczeniach ( wycieranie obuwia, mycie i pranie zabawek, odkurzanie);

obserwacja cech charakterystycznych

9

dla niektórych zjawisk atmosferycznych;

organizowanie działań dzieci pozwalających im na poznanie niektórych zbiorników wodnych, przyczyn ich zanieczyszczeń;

zainteresowanie dzieci warunkami potrzebnymi do wzrostu roślin, rozwoju zwierząt;

prowadzenie obserwacji zmian zachodzących w ogrodzie w zależności od pory roku;

uczenie dzieci potrzeby szanowania zwierząt, roślin, dbania o nie;

poznanie warunków życia ludzi, zwierząt i roślin w miarę zmieniających się pór roku


zwiększenie udziału dzieci w estetycznym zagospodarowaniu sali przedszkolnej;

kształtowanie dziecięcej wrażliwości na piękno i różnorodność przyrody;

inspirowanie aktywności twórczej, wrażliwości estetycznej dziecka kolorystyką środowiska przyrodniczego

DZIECI PIĘCIO/SZEŚCIOLETNIE


organizowanie długiego pobytu dzieci na powietrzu, przenoszenie zabaw i zajęć do ogrodu przedszkolnego;

codzienne prowadzenie ćwiczeń kompensacyjno- korekcyjnych, relaksacyjno- oddechowych;

kształtowanie u dzieci świadomości dbania o własne zdrowie;

utrwalenie nawyku prawidłowego korzystania ze sprzętu terenowego i bezpiecznego poruszania się w przedszkolu;

angażowanie dzieci do prac

10

porządkowych w sali i w ogrodzie przedszkolnym;

zapoznanie dzieci z niebezpieczeństwem grożącym im w wyniku zabawy z ogniem, spożywaniem nieznanych grzybów, roślin czy innych produktów;

wdrażanie do mówienia umiarkowanym głosem


rozwijanie u dzieci zainteresowań kosmosem;

poznanie właściwości fizycznych wody;

rozwijanie wiedzy na temat ochrony i oszczędzania wody, zanieczyszczania gleby;

rozwijanie wiedzy na temat ochrony środowiska;

rozwijanie zainteresowania różnymi środowiskami przyrodniczymi, poznanie roślin i zwierząt żyjących np. w lesie, na łące;

prowadzenie obserwacji przyrodniczych w ogrodzie przedszkolnym;

znaczenie roślin w życiu człowieka; aranżowanie sytuacji zachęcających

dzieci do zainteresowania się zjawiskami przyrody nieożywionej ( np. pływanie i tonięcie ciał, załamanie światła);

wzbogacenie kącika przyrody o próbki różnych gatunków gleby, niektóre minerały, eksponaty leśne;

założenie hodowli roślin i zwierząt wodnych w akwarium- pielęgnacja i obserwacja;

zainteresowanie dzieci topografią Ziemi ( równiny, góry, pustynie);

uczenie dzieci opiekuńczego stosunku do zwierząt ( systematyczne dokarmianie ptaków zimą, opieka nad hodowlami w kąciku przyrody);

11


aktywny udział w komponowaniu dekoracji plastycznej przedszkola związanych z porami roku;

zwrócenie uwagi na rozwój twórczości plastycznej dzieci w otoczeniu przyrodniczym ( rysownie patykiem, budowanie w piaskownicy z użyciem materiału przyrodniczego, lepienie ze śniegu, malowanie na śniegu);

pełniejsze poznanie wartości dźwiękowych, wizualnych, węchowych i dotykowych charakterystycznych dla określonego środowiska;

działalność twórcza na bezpośrednim materiale przyrodniczym;

wykonywanie prac przestrzennych- masa papierowa, glina, masa solna;

pogłębianie wrażliwości estetycznej nabytej w kontakcie z przyrodą , słuchanie starannie dobranych utworów z literatury, utworów muzycznych;

rozwijanie wrażliwości kolorystycznej przez klasyfikację barw;

określanie przez dzieci nastrojów panujących w przyrodzie w zależności od pory roku, pory dnia, pogody

VII. Metody i formy realizacji programu

Formy i metody pracy podczas realizacji programu będą różnorodne,

dostosowane do poziomu i możliwości rozwojowych dzieci, doświadczeń

życiowych oraz nawyków wyniesionych z domu.

Proponowane formy pracy:

zajęcia organizowane z całą grupą lub w małych zespołach z

zastosowaniem aktywnych metod pracy,

zajęcia indywidualne wyzwalające swobodną ekspresję,

zabawa oraz inne formy działalności pozwalające na rozwijanie własnej

inicjatywy u dzieci ,

12

spacery , wycieczki,

sytuacje edukacyjne z udziałem rodziców,

udział w akcjach organizowanych w przedszkolu, udział w konkursach.

Podstawową formą aktywności dzieci w wieku przedszkolnym jest

zabawa. Z nią związany jest proces nauczania, na niej też oparte będą wszystkie

działania związane z realizacją powyższego programu.

Proponowane metody pracy:

Realizacja programu powinna opierać się na stosowaniu aktywnych metod

pracy, które pozwolą dzieciom przyswoić wiedzę, umiejętności, rozwinąć swoją

twórczość, wyrażać ekspresję ( w różnych jej formach). Są wśród nich:

metoda podająca: pogadanka, dyskusja, opis, obserwacja (spontaniczna

i kierowana), opowiadania, opisy, wyjaśnienia, wywiad ,

metoda eksponujące: pokaz i przeżycie, sztuka teatralna

z wykorzystaniem obrazów naturalnych, modeli , praca z literaturą

turystyczno-krajoznawczą i czasopismami, gry dydaktyczne, spotkania,

prezentacje multimedialne, wystawy,

metoda praktyczna (badawcza- uczenie się przez działanie

i doświadczanie): spacery, wycieczki, zajęcia w terenie, doświadczenia

i eksperymenty, hodowla, praca dla środowiska.

Stosowanie tych metod umożliwia organizację pracy w grupach, a także- co

istotne indywidualne traktowanie każdego dziecka. Dzięki temu każdy uczestnik

zajęć może w maksymalny sposób rozwijać swoje zainteresowania, zdolności

i umiejętności. W czasie realizacji programu metody te wzajemnie się

przenikają i uzupełniają.

13

PROPONOWANE DZIAŁANIA DO WYKORZYSTANIA PRZY REALIZACJI PROGRAMU EDUKACJI EKOLOGICZNEJ.

L.p. Proponowane działania :

Sposób realizacji–

metody i formy pracy

Oczekiwane rezultaty -

DZIECKO:1. Akcja „Sprzątanie

Świata” Porządkowanie przez

dzieci terenu wokół przedszkola i w bliskiej okolicy

Organizacja selekcji śmieci w przedszkolu–

dba o porządek wokół przedszkola- zbiera i segreguje śmieci,

2. Akcje proekologiczne w przedszkolu

zbiórka zużytych baterii, plastikowych nakrętek, makulatury- zgromadzone fundusze przeznaczone zostaną na zakup stojaków rowerowych dla przedszkola

rozumie, że zużyte baterie, nakrętki plastikowe mają wpływ na degradację

rozumie potrzebę zbierania surowców wtórnych środowiska

3. Obserwacja przyrody w naturalnym środowisku

Wycieczka do parku

Założenie hodowli roślin w przedszkolnym kąciku przyrody

rozumie potrzebę ochrony przyrody- nie niszczy drzew, nie łamie gałęzi, nie krzyczy,

zna miejsce wegetacji licznych gatunków roślin,

wysiewa nasiona do skrzynek, pielęgnuje je, systematycznie podlewa, przerywa, obserwuje wzrost,

zna skutki braku podlewania roślin,

dostrzega różnice w zależności od warunków jakie zapewniamy roślinom

14

4. Akcja „Elemelki i inni goście naszego

ogrodu”

Urządzanie w ogrodzie przedszkolnym stołówki dla ptaków- rozwieszanie pudełek z karmą, stawianie karmników,

rozpoznaje i nazywa niektóre ptaki zimujące u nas: wróbel, sikorka, gołąb, sójka, kruk, wrona, sroka,

5. Wizyta leśnika w przedszkolu.

udział dzieci w spotkaniu z pracownikiem Lasów Państwowych

poznaje nowe środowisko- las, jego mieszkańców, roślinność

6. Konkurs plastyczny o tematyce ekologicznej

np. "Gdzie mieszka woda?"

Wykonanie pracy plastycznej na ww. temat

zna różne środowiska wodne Np. jezioro, bagno, morze, kałuża ;

7. Zorganizowanie na terenie ogrodu przedszkolnego "Ekobiesiady" z

udziałem rodziców

Przygotowanie i degustacja zdrowych, ekologicznych potraw

wykazuje czynną postawę wobec zdrowia, racjonalnie się odżywia

8. Obchody Dnia czystego Powietrza -

14 listopad

przygotowanie i przeprowadzenie zajęć edukacyjnych

rozumie znaczenie pojęcia powietrza oraz bierze czynny udział w doświadczeniach i zabawach z powietrzem

9. Kącik ekologiczny dla rodziców

opracowywanie gazetki informacyjnej dla rodziców np. "Woda źródłem życia", "Dbajmy o Ziemię", "Co zanieczyszcza powietrze?",

rozumie, że każdy człowiek powinien dbać o otaczającą nas przyrodę

10. Akcja "Oszczędzam energię- chronię

przygotowanie i włączenie rodziców

rozumie konieczność oszczędzania energii

15

klimat" do udziału w akcji oszczędzania energii elektrycznej

elektrycznej w trosce o środowisko naturalne

12. Obchody Światowego Dnia Wody-22 marca


rozumie znaczenie wody w życiu człowieka

13. Międzygrupowy konkurs "Znaczek- przypominaczek

oszczędzaj wodę!"

zorganizowanie konkursu na najciekawszy znaczek przypominający o konieczności oszczędzania wody

rozumie znaczenie wody i jej oszczędzania

14. Obchody Dnia Ziemi- 22 kwietnia


poznaje rodzaje odpadów i ich wpływ na środowisko

poznaje podstawowe zasady ochrony przyrody, możliwości recyklingu;

15. Festiwal piosenki ekologicznej

zorganizowanie z udziałem rodziców konkursu muzycznego

dba o przyrodę, wykazuje aktywną postawę w trosce o jej dobro

16. Akcja "Dzień bez samochodu"

przeprowadzenie cyklicznej akcji dla rodziców i pracowników przedszkola

zna negatywny wpływ spalin samochodowych dla środowiska;

zna źródła zanieczyszczenia powietrza

17. Teatrzyk ekologiczny z udziałem rodziców ,

nauczycieli i pracowników przedszkola

przygotowanie przez rodziców i pracowników przedszkola przedstawienia o tematyce ekologicznej

utrwala zdobyte wiadomości dotyczące ochrony przyrody;

jest widzem, wie jak należy zachować się podczas przedstawienia

18. Kronika ekologiczna przedszkola.

założenie i prowadzenie kroniki ekologicznej;

dokumentowanie działań ekologicznych prowadzonych w

uczestniczy w prowadzonych działaniach ekologicznych rozwijając swoją świadomość

16

przedszkolu ekologiczną

19. Kółko ekologiczne w przedszkolu

prowadzenie kółka przyrodniczego dla dzieci starszych

rozwija swoją wiedzę z zakresu ekologii;

bierze udział w doświadczeniach, badaniach

20. Wycieczki pozwalające na

rozwijanie wiedzy z zakresu ochrony przyrody np. do

Ogrodu doświadczeń, Muzeum

Etnograficznego, Huty szkła

organizowanie wyjść, wycieczek rozwijających u dzieci wiedzę ekologiczną

"dotyka" ekologii w bezpośrednim kontakcie np. poprzez doświadczenia

21. Drzewko dobroci dla rodziców- tablica z

podziękowaniami dla rodziców, którzy

aktywnie włączają się w życie przedszkola

przygotowanie w widocznym miejscu tablicy- drzewa na której wieszane będą podziękowania dla rodziców

wie, że należy pomagać sobie nawzajem

VIII. Ewaluacja

Realizacja programu umożliwia nauczycielowi dokonywanie systematycznej ewaluacji, której można dokonać poprzez:

ankietę dla nauczycielek sprawdzającą przydatność i atrakcyjność programu,

analizę osiągnięć dzieci,

quiz ekologiczny, sprawdzający wiedzę zdobytą w ciągu realizacji programu ekologicznego

udział w konkursach.

Ewaluacja służy także samemu nauczycielowi, który ma na jej podstawie możliwość dokonania samooceny swojej pracy z dziećmi oraz okazje do autorefleksji nad swoimi kompetencjami, wiedzą merytoryczną z zakresu edukacji ekologicznej w przedszkolu.

17

IX. Literatura:

1. Papuziński A. "Życie, nauka, ekologia." WSP Bydgoszcz 1998

2. Kutyłowska G. "Ekologia w przedszkolu." DIDASKO, Warszawa 1996

3. Jaszczyszyn E. "Ekologiczna edukacja przedszkolna". Stowarzyszenie na rzecz Ekorozwoju „Agro-Group” Białystok 2003

4. E. J. Frątczak, Kącik przyrodniczy w wychowaniu przedszkolnym, WSiP, Warszawa 1979.

18

Propozycje scenariuszy zajęć:

Temat kompleksowy: Ziemia- nasza planeta.

Temat zajęć: „Zdrowa Ziemia”.

Grupa: dzieci 5- letnie

Cele ogólne:

Wprowadzenie pojęcia „ekologia”; Rozwijanie umiejętności dostrzegania piękna przyrody; Kształtowanie poczucia odpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego; Zwrócenie uwagi na niebezpieczeństwa zagrażające środowisku ze strony człowieka; Poszerzenie zasobu słownictwa dzieci; Rozwijanie myślenia przyczynowo- skutkowego; Uwrażliwianie na piękno przyrody poprzez pogłębianie przeżyć dziecięcych; Budzenie wrażliwości na dobro i zło w postępowaniu człowieka.

Cele operacyjne (dziecko) :

Zna i rozumie pojęcie „ekologia”; Rozumie, jak szkodliwa może być działalność człowieka; Wie, w jaki sposób należy dbać o przyrodę; Chętnie i aktywnie uczestniczy w zajęciach; Potrafi rozróżnić dobre i złe postępowanie człowieka; Projektuje i wykonuje wg własnego pomysłu „Odznakę dobrego Ziemianina”; Przyporządkowuje elementy charakterystyczne dla „zdrowej” i „chorej” planety; Potrafi współpracować w grupie; Potrafi odnaleźć wyraz „ekologia” wśród podanych na tablicy Rozumie znaczenie roślin w przyrodzie.

Metoda:

Słowna (słuchanie treści piosenki „Ekologia”, rozmowa dotycząca treści piosenki, czytanie „Opowieści Ziemi”, złożenie przyrzeczenia)

Czynna (zabawa ruchowa „Do czego potrzebne są rośliny?”, ćwiczenie oddechowe „Chmurki”, projektowanie i wykonanie „Odznaki dobrego Ziemianina ”,przyporządkowywanie elementów charakterystycznych dla dwóch planet)

Oglądowa (prezentowanie dwóch planet: smutnej i wesołej, pokaz globusa, prezentowanie ilustracji do rozmowy o treści piosenki)

Formy pracy:

Indywidualna

19

Grupowa Zbiorowa

Środki dydaktyczne:

Ilustracje do piosenki, sylwety dwóch planet, elementy( drzewa, kwiaty, fabryki itp.) do przyporządkowania do planet, chusteczki papierowe, nagrania odgłosów przyrody, piosenka „Ekologia” (płyta CD), , magnetofon, jabłka, szarfy, symbole dwóch drużyn na sznureczkach, Kodeks Przyjaciela Przyrody, przygotowane do ozdabiania odznaki.

Przebieg zajęć:

1. Wspólne wysłuchanie piosenki „Ekologia”. Zwrócenie uwagi na temat utworu.2. Rozmowa dotycząca treści piosenki z wykorzystaniem ilustracji:

a) O czym jest piosenka?b) Co to jest ekologia?c) Co to znaczy szanować środowisko?d) Dlaczego należy dbać o przyrodę?e) Jakie rady padają w piosence?

3. Ćwiczenie oddechowe „Chmurki”. Na stolikach leżą dwa koła przykryte kolorowymi bibułami- chmurkami. Zadaniem dzieci jest rozdmuchać chmurki, tak aby całkowicie odkryć oba koła (planety).

4. Prezentacja dwóch planet (odkrytych wcześniej przez dzieci) wesołej i smutnej Ziemi. Rozmowa na temat planet:

a) Czym różnią się planety?b) Dlaczego jedna Ziemia jest uśmiechnięta a druga taka smutna?c) Kiedy my się uśmiechamy a kiedy jesteśmy smutni?d) Na której z tych planet mieszkałoby się przyjemniej i dlaczego?

5. Przyporządkowanie elementów charakterystycznych (np. drzewa, jezioro, kominy fabryczne) które pasują do radosnej planety i te które związane są ze smutną – praca w grupach. Po wykonanej pracy omówienie efektu końcowego, powstałych planet.

6. Zabawa ruchowa "Do czego potrzebne są rośliny?"Wybrane dzieci są podzielone na dwie grupy: dzieci "rośliny" ubierane w zielone szarfy, dzieci "zwierzątka"- niebieskie szarfy. "Rośliny" rozstawiamy po sali. "Zwierzątka" mogą oddychać tylko obok rośliny. Na dany znak muszą zmienić roślinę (przybiegającym dzieciom od jednej rośliny do drugiej nie wolno oddychać). Prowadząca zabawę jest "wrogiem roślin" - ścina drzewa. W trakcie zabawy zmniejsza się ilość roślin, przy których mogą oddychać zwierzęta, robi się coraz

20

ciaśniej wokół pozostałych roślin. Zwiększa się też odległość między roślinami, którą należy przebyć na wstrzymanym oddechu. Kiedy wszystkie dzieci zgromadzą się wokół ostatniej "rośliny", należy zadać pytania: Po co potrzebne są rośliny?

7. „Opowieść Ziemi’. Nauczyciel prezentuje opowieść ziemi dotyczącą jej historii, kiedy była czysta i szczęśliwa oraz jej obecną sytuację kiedy człowiek ją wciąż zanieczyszcza i niszczy. Przy opowieści wykorzystany zostaje globus.

Ziemia zawsze była naszym domem. Kiedyś ludzie ją kochali, troszczyli się o nią i opiekowali. Nazywali ją Matką i nadali jej piękne imię Gaja. Później ludzie zapomnieli o tym i zaczęli ją niszczyć, siłą wydzierając jej bogactwa i tajemnice. Dlatego Ziemia dziś bardzo choruje i potrzebuje naszej pomocy.

Następnie nauczyciel prosi dzieci, by przez chwilę w ciszy zastanowiły się nad tym, czego życzyłyby Ziemi i rozesłały te życzenia w myślach dookoła. Po chwili prosi dzieci, aby powiedziały pozostałym, jakie to były życzenia.

8. Złożenie wspólnego przyrzeczenia dotyczącego ochrony przyrody: kodeks Przyjaciela Przyrody:

„Dziś ekologia mądre słowo

Przyrodę wszyscy chcemy mieś zdrową

Jej strażnikami się ogłaszamy.

Od dziś przyrodzie pomagamy!”

9. Projektowanie i wykonanie wg własnego pomysłu dzieci „Odznaki dobrego Ziemianina” przy jednoczesnym słuchaniu odgłosów przyrody.

10. „Dary Ziemi”- na koniec zajęć wszystkie dzieci myją ręce i otrzymują słodkie jabłuszka- dary zdrowej i zadowolonej Ziemi.

Temat zajęć: Zakładamy zielone hodowle.

Temat kompleksowy: W poszukiwaniu wiosny.

Grupa: dzieci 4-letnie

Cele ogólne:

Rozbudzanie zainteresowań przyrodniczych; Poszerzanie wiadomości na temat hodowli roślin; Wyrabianie opiekuńczej postawy wobec roślin;

21

Wdrażanie do zachowania porządku w miejscu pracy

Cele operacyjne:

Uważnie słucha czytanego tekstu; Rozbudza swoje zainteresowania przyrodnicze; Poszerza wiadomości na temat hodowli roślin i warzyw; Potrafi współpracować w zespole; Zna i nazywa narzędzia ogrodnicze; Zna warunki potrzebne roślinie do wzrostu; Ilustruje za pomocą ruchu, gestu treść opowiadania; Zna etapy powstawania rośliny; Chętnie bierze udział w zabawach ruchowych; Uważnie słucha instrukcji do wykonania pracy; Pozostawia w ładzie i porządku swoje miejsce pracy

Metody:

Słowna- wysłuchanie opowiadania, słuchanie instrukcji wykonania prac gospodarczych; omawianie warunków niezbędnych roślinie do wzrostu,

Czynna- zabawa muzyczno- ruchowa „Pracowite pszczółki”, etiuda pantomimiczna „Roślinki”, założenie hodowli roślin do kącika przyrody, układanie w kolejności ilustracji przedstawiających powstawanie rośliny

Oglądowa-praca z obrazkiem- wyszukiwanie ilustracji narzędzi ogrodniczych, układanie ilustracji w odpowiedniej kolejności, wykorzystanie sylwet ilustrujących treść opowiadania

Formy pracy:

Indywidualna Grupowa Zbiorowa

Pomoce dydaktyczne: opowiadanie „O żółtym tulipanie”, sylwety do opowiadania, , płyta CD, , szablony kolorowych kwiatów, koperty z zadaniami dla dzieci- etapy wzrostu rośliny, ilustracje narzędzi ogrodniczych, tablice magnetyczne, doniczki, ziemia, konewka, plastikowe łyżeczki, woda, sadzonki, nasiona, tabliczki z napisami, kolorowe tacki, tulipan.

Przebieg:

1. Inscenizacja opowiadania pt. „O żółtym tulipanie „ w formie teatrzyku sylwet. Rozmowa dotycząca treści utworu:

- Kto wystąpił w opowiadaniu? - Gdzie mieszkał tulipanek? Jak tam było?

22

- Kto odwiedził najpierw tulipanka? Co powiedział? - Czy tulipanek w puścił do swojego mieszkanka deszczyk? Dlaczego nie? - Kto odwiedził potem tulipanka? Co powiedział? - Czy tulipanek otworzył drzwi deszczykowi? - Co się działo potem? - Jak czuł się tulipanek w ogrodzie? - Kto zobaczył tulipanka? Co powiedziały dzieci?2. Zabawa muzyczno- ruchowa „Latające pszczółki” do utworu „Lot trzmiela”. Dzieci –

pracowite pszczółki poruszają się w rytm muzyki pomiędzy kwiatami( rozłożonymi szablonami kwiatów), gdy muzyka ucichnie stają na kwiatku. Przy ostatniej rundzie zabawy dzieci podnoszą kolorowe kwiaty i przyklejają je do ubrania (podział na trzy zespoły).

3. „Od ziarenka do rośliny”- praca w grupach. Każdy zespół otrzymuje kopertę. Zadaniem dzieci jest poukładanie w odpowiedniej kolejności obrazków przedstawiających etapy powstawania rośliny: każda drużyna dostaje inną roślinę: tulipan, fasola, cebula.

4. „Roślinki”- etiuda pantomimiczna, ukazywanie przez dzieci za pomocą ruchu, gestu sytuacji roślin zgodnie z opowiadaniem N.

5. „Narzędzia ogrodnicze” -zadaniem dzieci jest wyszukanie wśród wielu ilustracji tych które przedstawiają przedmioty potrzebne do pracy w ogrodzie i przypięcie ich do tablicy magnetycznej.

6. Mali ogrodnicy- założenie hodowli roślin do kącika przyrody. Każde dziecko otrzymuje małą doniczkę i dokonuje wyboru jaką roślinę chce sadzić:

sadzenie cebuli w ziemi- do doniczek sypiemy ziemię, wkładamy do niej cebulę, przysypujemy ziemią, ugniatamy ziemię i podlewamy.

Sianie fasoli w ziemi- do doniczek sypiemy ziemię, wkładamy fasolę, przysypujemy cienką warstwą ziemi, ugniatamy ziemię i podlewamy.

Sianie szczypiorku- do doniczek sypiemy warstwę ziemi, nasypujemy nasiona szczypiorku, przysypujemy cienką warstwą ziemi, ugniatamy ziemię i podlewamy.

7. Oznaczenie hodowli przygotowanymi tabliczkami.

8. Zakończenie. Porządkowanie miejsca pracy przez dzieci. Odkładanie hodowli w wyznaczone miejsce.

23

Temat zajęcia: Kamyczki i kamyki.

Temat kompleksowy: Cztery ziemskie żywioły.

Grupa: dzieci 5-letnie

Cele ogólne:

Zapoznanie dzieci z czterema żywiołami planety; Zwrócenie uwagi na racjonalne wykorzystywanie bogactw naturalnych.

Cele operacyjne:

Wie, jakie skarby kryje ziemia; Wie, jak można wykorzystać skarby ziemi; Sprawnie liczy w zakresie 7; Potrafi odwzorowywać liczebność zbioru; Zapoznaje się z budową geologiczną ziemi; Określa masę przedmiotów; Rozumie, że masa często nie zależy od wielkości; Reaguje ruchem na zmiany akompaniamentu; Wykazuje się pomysłowością i fantazją podczas malowania kamieni

Metody:

Słowna: Wyjaśnienie znaczenia surowców naturalnych dla rozwoju przemysłu, podniesienia jakości życia człowieka, zapoznanie dzieci z budową geologiczną ziemi, wyciąganie wniosków, instrukcje do zadań

Czynna: Zabawa „Skarby ziemi”- odnajdywanie ukrytych pojemników, zabawa muzyczno- ruchowa „Krasnale i olbrzymy”, wykonanie przekroju ziemi, określanie masy przedmiotów, zabawa ruchowa „Kamień i piłka”, malowanie kamieni

Oglądowa: odszukanie pojemników, wykorzystanie postaci skrzata, oglądanie zawartości pojemników, wykonanie przekroju ziemi- oglądanie przygotowanych skarbów,.

Forma pracy: indywidualna, zbiorowa

Pomoce dydaktyczne: pojemniki, sylweta skrzata, gleba, piasek, glina, kamienie, węgiel, sól, grzechotka, bębenek, szklane naczynie, worki, piłeczki, płyta CD, pędzle, farby

Przebieg:

1. Zabawa „Skarby ziemi”. N. przedstawia dzieciom postać skrzata- strażnika skarbów ziemi (sylweta). Skrzat ukrył w Sali pojemniki ze swoimi skarbami. Pojemniki oznaczył cyframi od 1 do 7. Zadaniem dzieci jest odszukanie ich.

2. Ustawienie pojemników w odpowiedniej kolejności do 1 do 7.3. Sprawdzenie zawartości pojemników:

24

I. GlebaII. Piasek

III. GlinaIV. KamienieV. Węgiel

VI. SólVII. Kamienie szlachetne (kolorowe koraliki, szkiełka, kamyczki)

Pytania: Co znajduje się w tych pojemnikach? Do czego potrzebne są te rzeczy? Skąd skrzat je wziął? Co jeszcze wydobywa się z ziemi? Dlaczego określamy je mianem skarbów?

Wyjaśnienie znaczenia surowców naturalnych dla rozwoju przemysłu, podniesienia jakości życia człowieka. MINERAŁY

Kryształ górski:

· Nazwa pochodzi od słowa gr. (krystallos) lód· Bezbarwny, przezroczysty przez który można czytać· Wyrabiane są ozdoby jubilerskie· Można go znaleźć w ziemi, skałach magmowych

Węgiel:

· Pochodzenia roślinnego· Czarny, kruchy, pali się długim płomieniem· Otrzymujemy z niego: smołę, benzynę, daje ciepło

Sól kamienna:

· Pochodzi ze skały osadowej, powstała na skutek odparowania wód ze słonych mórz i jezior· Występuje w Polsce – Wieliczka· Wykorzystywana w celach kuchennych· Białe kryształki

Glina:

· Pochodzi ze skały osadowej (iłu, mułu, piasku)· Kolor brunatny lub ceglasty· Zwilżona wodą staje się plastyczna oraz pęcznieje· Podstawowy surowiec przemysłu ceramicznego (dachówki, cegły, doniczki)

25

Bursztyn – Jantar:

· Kopalna żywica drzew iglastych· Żółty, brunatny, czerwonawy· Zawiera niekiedy zatopione owady i szczątki roślin· Wykorzystywany do wyrobu biżuterii i przedmiotów ozdobnych

Skała wapienna:

· Pochodzenia zwierzęcego – amonity· Biała, szara· Wykorzystywana do wyrobu cementu i gipsu

4. Zabawa muzyczno- ruchowa „Krasnale i olbrzymy”. Przy dźwiękach grzechotki dzieci zamieniają się w „krasnale”- biegają na paluszkach drobnymi kroczkami. Przy dźwiękach bębenka stają się „olbrzymami”- stawiają duże, ciężkie kroki.

5. Zapoznanie dzieci z budową geologiczną ziemi. Pod kierunkiem N. wykonują „przekrój” ziemi w szklanym naczyniu. Na dno naczynia wrzucają kamyki, skałki, żwirki, sól, „drogocenne” kamienie (skarby ziemi). Następnie wkładają glinę (nie przepuszcza wody, daje się lepić, można z niej zrobić różne naczynia) i piasek ( przez lupę można dostrzec drobne ziarnka piasku). Na sam wierzch wsypują warstwę gleby niezbędnej do uprawy roślin.

6. Porównywanie masy przedmiotów. N. przynosi dwa worki. Pierwszy wypełniony jest małymi piłeczkami. W drugim znajduje się niewielka ilość kamieni.

Określanie masy worków na oko. Porównywanie masy worków- chętne dziecko podnosi kolejno worki i

stwierdza, który jest ciężki, a który lekki. Próby odgadnięcia, co może być w workach. (dzieci dochodzą do wniosku, że

niektóre rzeczy są bardzo lekkie i choć całkowicie wypełniają worek, to i tak jest on lżejszy od worka, w którym znajduje się niewielkie ciężkich przedmiotów).

7. Zabawa ruchowa „Kamień i piłka”. Dzieci ustawiają się w kole, podają sobie ręce. N. włącza muzykę. Gdy poda hasło ‘kamień” dzieci tańczą ociężale, powoli (kamienie). Kiedy pada hasło „piłka”, tańczą wesoło, jak piłeczki. Przez cały czas zabawy starają się nie przerwać koła.

8. Malowanie kamieni. Dzieci wybierają sobie dowolny kamień. Za pomocą farb i pędzli starają się go „zaczarować” w dowolną rzecz lub zwierzę: biedronkę, motyla, samochód i inne.

9. Omówienie i zorganizowanie wystawy prac dzieci.

26

Temat zajęć: Planeta błękitnej kropli.

Grupa III- dzieci 5 i 6-letnie

Cele ogólne:

badanie właściwości wody za pomocą zmysłów wzroku, smaku, węchu, dotyku

uświadomienie znaczenia wody dla życia i zdrowia ludzi; zwierząt i roślin, oraz rozumienie potrzeby jej oszczędzania;

wdrażanie do samodzielnego wykonania doświadczenia

doskonalenie zdolności analizowania zaobserwowanych zmian

Cele operacyjne:

dokonuje skojarzeń do słowa „woda”,

potrafi odpowiedzieć na pytanie „Co by było, gdyby na świecie zabrakło wody?”,

określa znaczenie wody dla ludzi, zwierząt i roślin,

bada właściwości wody, za pomocą zmysłów: wzroku, węchu i smaku,

aktywnie uczestniczy w doświadczeniach, wyciąga prawidłowe wnioski,

spontanicznie uczestniczy w zabawach ruchowych,

analizuje i wyciąga wnioski podczas przeprowadzanych doświadczeń.

Metody:

słowna

oglądowa

działalności praktycznej

Formy:

zbiorowa

indywidualna

27

Środki dydaktyczne: instrumenty, rozsypanka literowa, ilustracje określające znaczenie wody, plansze z działaniami matematycznymi, czajnik, lód, talerz, kubeczki plastikowe, cukier, sól, kasza, proszek, łyżeczki, miska z wodą, przedmioty ciężkie i lekkie, bibuła kolorowa, płyta z muzyką relaksacyjną.

Przebieg zajęć:

1.Wprowadzenie do tematu – zagadka.

Latem w niej pływamy,

zimą po niej się ślizgamy.

Życie czerpie z niej przyroda.

Co to jest? Już wiecie!... ( woda )

2. „Burza mózgów” – Z czym kojarzy wam się woda?

- czy słyszymy wodę?

- jakie wydaje odgłosy?

3.Ćwiczenia ortofoniczne:

Kap, kap, kap – pukanie rozłożonymi dłońmi o uda

Puk, puk, puk – dłonie w piąstkę, stukanie kostkami palców o podłogę

Szu, szu, szu – pocieranie dłonią o dłoń

Chlup, chlup, chlup – klaskanie dłońmi nad głową

4. Dzieci siedzą w kole. N. gra na rożnych instrumentach, a dzieci określają, jaki deszczprzypominają dźwięki instrumentów:– mały deszczyk – trójkąt muzyczny (delikatne uderzenia): Plum, plum, plum;– duży deszcz – kołatka: Kap, kap, kap;– ulewa − marakasy (tremolo: energiczne potrząsanie): Szsz… .N. rozdaje dzieciom instrumenty perkusyjne (trójkąty muzyczne, kołatki, marakasy).

Dzieci grają zgodnie z ustaleniami. N. pomaga, wskazując, które instrumenty grają.

5. Rozsypanka sylabowa- układanie hasła- dz. po kolei nazywają cyfry od 1 do 6 i odkrywają kolejne puzzle- odczytanie hasła: Woda to wielki dar.

28

6. Wypowiedzi na temat:

-Do czego jest nam potrzebna woda?

-Komu jeszcze potrzebna jest woda? – porównywanie wypowiedzi dzieci z ilustracjami przedstawiającymi: ludzi, rośliny i zwierzęta.

-Dlaczego życie bez wody byłoby niemożliwe?

7. Zabawa ruchowa "Krople wody"- wykonywanie działań matematycznych widniejących na planszach pokazywanych przez nauczyciela. Dzieci- kropelki dobierają się w określoną liczbę.

8 . Zaproszenie dzieci na zabawy z wodą:

N. włącza czajnik elektryczny − dzieci obserwują i dzielą się spostrzeżeniami (najpierw woda zaczęła bulgotać i do góry unosiło się coraz więcej pary, aż woda bardzo mocno parowała).

Wniosek: Ogrzana woda zamienia się w parę i się unosi. N. nalewa gorącą wodę do kilku szklanek i nakrywa je spodkami, na spodkach układa

kostki lodu. Następnie zaprasza dzieci, zdejmuje spodek i trzyma nad bibułą− ze spodka opadają na bibułę kropelki.Wniosek: Unosząca się para wodna zatrzymała się na spodku. Lód ochłodził parę, która zamieniła się w kropelki wody.

N. ustawia (możliwie największą) miednicę z wodą, a obok przedmioty, np.: talerzykstyropianowy, kawałek kory, łyżkę, talerzyk szklany − wybrane dzieci podchodząi sprawdzają ciężar przedmiotów: lekkie (talerzyk styropianowy, kora) i ciężkie(łyżka, talerzyk szklany). Następnie chętne dzieci wkładają przedmioty do miednicyz wodą − wszyscy obserwują, co się z nimi dzieje, i swobodnie się wypowiadają.Wniosek : Ciężkie przedmioty opadły na dno miski, lekkie pływają − unoszą się na powierzchni wody.

degustacja wody- określanie smaku przygotowanej przez nauczyciela wody Wniosek: woda nie ma smaku, ale poprzez dodanie do niej np. cytryny otrzymujemy wodę smakową.

N. ustawia 4 słoiki z wodą i kładzie bibułę w 4 kolorach. Chętne dzieci wrzucają bibuły do słoików i mocno mieszają łyżką. Dzieci swobodnie opowiadają o zaobserwowanym

zjawisku.

Wniosek: Woda zmieniła kolor. Wodę możemy zabarwić.9. Praca indywidualna przy stolikach- co rozpuszcza się w wodzie? Przy wyznaczonych stanowiskach dzieci dodają do wody odpowiednio: cukier, sól, kasza, proszek. Dzieci opowiadają, co się stało z wodą.Wnioski:

29

− cukier rozpuścił się, a woda wygląda tak samo;− sol rozpuściła się, a woda wygląda tak samo;− kasza opadła na dno, a woda jest mętna;− proszek rozpuścił się, a na wodzie powstała piana, woda jest „biaława”.

10.Ćwiczenia relaksacyjne przy muzyce: „Magiczna woda” wg M. Montessori

Dzieci siedzą w kole. Naczynie z wodą stawiamy na środku. Obserwujemy, w jaki sposób woda się uspokaja. Zachęcamy dzieci, by stopniowo też się wyciszały.

- podawanie miseczki z rąk do rąk; zwrócenie uwagi na to, by nasze ruchy były i spokojne, by nie wylać ani kropli,

- dzieci zamykają oczy; nauczyciel opuszcza krople wody na ich dłonie; ten kto poczuje dotyk kropli – może otworzyć oczy.

Scenariusz warsztatów ekologicznych z udziałem rodziców pod hasłem "Moda na odpady",

przeprowadzone w grupie dzieci 3 i 4-letnich

Cele ogólne:

kształtowanie świadomości ekologicznej - jak postępować aby chronić środowisko naturalne;

stwarzanie okazji do wzajemnej integracji dzieci i rodziców

Cele operacyjne: wie, w jaki sposób należy dbać o przyrodę; zna zasady segregowania odpadów; chętnie i aktywnie uczestniczy w zajęciach; przełamuje swoją nieśmiałość podczas krótkiego występu dla rodziców; rozwija swoją pomysłowość w trakcie tworzenia strojów z odpadów.

Przebieg spotkania:1. Występ artystyczny w wykonaniu dzieci:

"Mali strażnicy przyrody" – autor nieznany

Kłaniamy się pięknie, serdecznie witamy,na spotkanie z ekologią wszystkich zapraszamy.

Piosenka " Dbam o ziemię"

30

I. Dbać o ziemię musza dzieci,

segregować wszystkie śmieci .

Dbać o ziemię musza dzieci,

segregować wszystkie śmieci .

Ref. Śmieci tu, śmieci tam ,

zbieram wszystkie - mówię Wam !

Śmieci tu, śmieci tam ,

zbieram wszystkie - mówię Wam !

II. Gdy przyroda zachoruje

Zdrowie jej podreperuję.

Ref. Sprzątnę tu, sprzątnę tam,

Dbam o ziemię, mówię Wam.

Sprzątnę tu, sprzątnę tam,

Dbam o Ziemię – mówię Wam!

Dziś ekologia modne słowo,Przyrodę wszyscy chcemy mieć zdrową.Jej strażnikami się ogłaszamy,od dziś przyrodzie my pomagamy!

Gdy ktoś bezmyślnie papierek rzuci,Musisz takiemu uwagę zwrócić.Nie można przecież bezkarnie śmiecić,To wiedzą nawet przedszkolne dzieci.

Nie wolno łamać gałęzi drzew,

Bo piękny płynie z nich ptasi śpiew.A kiedy bocian wróci z podróżyGniazdo niech znajdzie, na nie zasłużył.

31

A zimą nakarm głodne ptaki,Sikorki, wróble, wrony, szpaki.Powieś na drzewie karmnik mały,będą ci wiosną za to śpiewały.

Choć ekolodzy jeszcze z nas maliUczyć będziemy tego wandali.Matka natura nam wynagrodzi, Jeśli z przyroda będziemy w zgodzie.

Piosenka " Posprzątajmy świat"

I. Tyle śmieci jest na świecie,tyle brudu wokół nas.Wszędzie śmieci te znajdzieciena porządki nastał czas.

Ref.: Niech się lasy zielenią,niech śmieci zniknie ślad.Posprzątajmy ziemię,posprzątajmy świat.

II. Czemu ludzie żyją w brudzie?Cierpi rzeka, łąka, las.Brudne ścieki precz od rzeki,na porządki nastał czas.

Ref.: Niech się lasy zielenią,niech śmieci zniknie ślad.Posprzątajmy ziemię,posprzątajmy świat.

2. Wspólna segregacja zgromadzonych odpadów do przygotowanych pojemników.

3. Złożenie razem z rodzicami przyrzeczenia ”BĘDĘ PRZYJACIELEM PRZYRODY”

- Przyrzekam uroczyście, że będę prawdziwym przyjacielem przyrody:- Będę kochał, chronił zwierzęta i rośliny;. Nie będę zaśmiecał ziemi;

- W lesie będę zachowywał spokój i ciszę;- Będę zajmował się pielęgnacją kwiatów w domu, przedszkolu;

- Będę pamiętał o regularnym dokarmianiu i pojeniu ptaków i zwierząt;- Będę segregował odpady i zachęcę do tego rodziców;

32

- Będę oszczędzał wodę i papier; - Będę obserwował i poznawał przyrodę

4. Udział dzieci i ich rodziców w warsztatach ekologicznych- wykonanie ze zgromadzonych odpadów strojów dla dzieci.

5. Pokaz mody ekologicznej.

6. Wręczenie ekologicznych zakładek w podziękowaniu za udział w spotkaniu.

KWESTIONARIUSZ ANKIETY DLA NAUCZYCIELI

Szanowne koleżanki bardzo proszę o wypełnienie kwestionariusza ankiety, która dotyczy programu autorskiego. Zestawienie zbiorcze ankiet służyć ma przeprowadzeniu ewaluacji programu.

1.Jak oceniasz przydatność programu?a) bardzo dobrzeb) dobrzec) dostatecznie2.Czy według Ciebie założone w programie elementy zostały w pełni zrealizowane?a) takb) niec) częściowo3.W jakim stopniu odpowiadają Ci formy i metody pracy przedstawione w programie?a) wystarczającob) częściowoc) nie odpowiadają4.Jakie według Ciebie korzyści daje program?a) ekologiczna edukacja dziecib) zachęcanie do działań prozdrowotnychc) budzenie zainteresowań przyrodąd)inne (jakie) .........................................................................................................................................................................................

33

5.Jakie masz propozycje odnośnie udoskonalenia programu?............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Dziękuję

Aneks do Programu edukacji ekologicznej "Eko- przedszkolak" w Samorządowym Przedszkolu Nr 67 w Krakowie

W związku z nowymi propozycjami oraz działaniami ekologicznymi podejmowanymi przez grono pedagogiczne Samorządowego Przedszkola Nr 67 w Krakowie sporządzono aneks działań do realizacji programu.

L.p. Proponowane działania : Sposób realizacji–

metody i formy pracy

Oczekiwane rezultaty -

DZIECKO:1. Udział w Ogólnopolskiej

Społecznej Kampanii Wiedzy i Edukacji Przyrodniczej „Bądź na pTAK"

realizacja zajęć dotyczących ptaków, przyrody w ramach kampanii

umieszczenie budek lęgowych każdej grupy na terenie ogrodu przedszkolnego

zna gatunki ptaków objętych ochroną

rozumie konieczność ochrony siedlisk życiowych ptaków

2. Kalendarz ekologiczny opracowanie kalendarza ekologicznego w obrębie grupy

realizacja działań w ramach kalendarza ekologicznego np. Święto drzewa, dzień kota, Dzień bociana białego, Dzień morza itp.

koordynuje na bieżąco ważne wydarzenia ekologiczne w miesiącu

rozwija swoją wiedzę i umiejętności przyrodnicze w toku realizacji poszczególnych wydarzeń

3. Marsz ekologiczny w ramach obchodów Dnia Ziemi

zorganizowanie przemarszu ekologicznego do

rozumie konieczność ochrony

34

pobliskiego Parku Dębnickiego- złożenie uroczystego przyrzeczenia Małego Ekologa

przyrody swoją postawą

zachęca innych do dbania o otaczającą nas przyrodę

4. Warsztaty ekologiczne dla rodziców

zorganizowanie dla dzieci i ich rodziców warsztatów ekologicznych

wspólne wykonanie rękodzieła z wykorzystaniem surowców wtórnych

rozumie konieczność segregacji odpadów, zna możliwości ich wykorzystania

rozwija swoją kreatywność wykonując prace z użyciem surowców wtórnych

5. Turniej wiedzy przyrodniczo- ekologicznej

zorganizowanie międzygrupowego konkursu wiedzy przyrodniczo- ekologicznej z wykorzystaniem aktywnych metod pracy

rozwija swoją wiedzę oraz umiejętności z zakresu edukacji ekologicznej np. wie, jak prawidłowo segregować śmieci, zna roślinność i zwierzęta charakterystyczne dla poszczególnych środowisk przyrodniczych, wie, jak należy zachować się w lesie itp.

rozumie potrzebę dbania o środowisko naturalne człowieka

6. Konkursy o tematyce przyrodniczej np. "Kapelusz Pani Jesieni", "Jesienne cudaki- dziwaki"

organizowanie konkursów o tematyce ekologicznej

przygotowywanie dzieci do udziału w konkursach, opieka nad wykonaniem pracy przez dziecko

działa twórczo bezpośrednio na materiale przyrodniczym

pogłębia wrażliwość estetyczną nabytą w

35

kontakcie z przyrodą

aneks sporządziła: mgr Magdalena Trąbka

autorka programu

36

images.dlaprzedszkoli.euimages.dlaprzedszkoli.eu/przedszkole67-krakow/program... · Web viewrozumie...

Documents

Transcript of images.dlaprzedszkoli.euimages.dlaprzedszkoli.eu/przedszkole67-krakow/program... · Web viewrozumie...