Post on 02-Jan-2016
description
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wyniki i doświadczenia z kompleksowego odkażania
pod kątem Legionelli
Dipl. Ing. Wolfgang HentschelGermany60435 Frankfurt a. M. Am Hohlacker 12Tel.: +496954000839Email: wohe_ffm@t-online.de
Warsztaty na temat technologii uzdatniania wody do spożyciaWarsztaty z komponentu 4,
Punkt programu 4.1bWarszawa, 06.-10.07.09
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Opis obiektów / Topografia
Długość pionu ok. 250 m
bud. 1 dobudówka z 1988 roku
bud. 1 główny budynek z 1968 roku
bud. 2; zbudowany w 1968 roku
bud. 2 sala gimnastyczna zbudowana w 1968
bud. 3; zbudowany w 1960 roku
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Szkoły i ich użytkownicy
• Bud.1: Szkoła dla niepełnosprawnych problematyczna pod kątem infekcji, 160
uczniów
• Bud.2: Szkoła dla niedowidzących mało problematyczna pod kątem infekcji, 50
uczniów
• Bud.3: Szkoła średnia brak problemów pod kątem infekcji, 550
uczniów
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Stan technologii w budynkachOrganizacyjnie• Brakujące plany inwentaryzacyjne• Brak konsekwentnego zarządzania• Zatrudnianie firm z zewnątrz do prac remontowych lub
konserwacyjnych • Brak kontroli nad wykonanymi pracami • Technicznie• Patchworkowe planowanie • Zły stan techniczny• Piasek i produkty korozji w przewodach • Zatkane zawory kątowe• Dużo martwych połączeń• Zła izolacja• Pracujące przeciw sobie peryferyjne pompy cyrkulacyjne • Niemożliwe hydrauliczne zrównoważenie
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Stan budowlany
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Konieczność podjęcia działań w kwietniu 2007
• Znaczne skażenie Legionellą w lutym 2007, Wartość maksymalna > 10.000/100ml w bud. 1.
• Zamknięcie szkoły nie wchodzi w grę ze względu na niepełnosprawnych uczniów
• Decyzja w marcu 2007:– Filtry sterylizacyjne od zaraz w wybranych miejscach – Płukanie wodno-powietrzne jeszcze podczas ferii
wielkanocnych– Opracowanie aktualnego planu inwentaryzacyjnego i jak
najszybsza techniczna analiza słabych punktów – Wprowadzenie w życie koniecznych zmian technicznych – Staranne badania mikrobiologiczne
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Filtry sterylizacyjne
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Płukanie wodno-powietrzne
Tutaj widać schemat przekroju podłużnego przez przewód wody do spożycia ze znacznymi inkrustacjami (osady, biofilm) i od czasu do czasu rdzawo zabarwioną wodą.
Inkrustacje są częściowo stałe, a częściowo podlegające mobilizacji.
Okładzina ruryinkrustacje
Biofilm
Czasem rdzawa woda
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Czym jest płukanie wodno-powietrzne? (1)
Na przyłączu domowym instaluje się urządzenie do zasilania wdmuchiwanego sprężonego powietrza.
Podłącza się węże odprowadzające do stopniowego płukania
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Czym jest płukanie wodno-powietrzne?(2)
Wdmuchiwane sprężone powietrze jest wprowadzone do systemu i zaczyna się płukanie wodno-powietrzne.
Luźne inkrustacje i osady razem z biofilmem zostają stopniowo wypłukiwane.
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Czym jest płukanie wodno-powietrzne? (3)
W miarę postępu płukania wodno-powietrznego wypłukiwane są też bardziej związane inkrustacje i osady.
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Czym jest płukanie wodno-powietrzne?(4)
Skuteczność metody można poznać po tym, że wypłukiwana woda staje się coraz czystsza.
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Czym jest płukanie wodno-powietrzne?(5)
Na koniec otrzymuje się wyczyszczony przewód, w którym znajdują się już tylko niemożliwe do poruszenia inkrustacje.
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Dane z przeprowadzonego płukania wodno-powietrznego
• Czas płukania: 02.04.2007 do 12.04.2007• Ciśnienie impulsu: ok. 4,5 bar • Przepłukano 824 punkty czerpalne• 245 m³ zużytej wody do płukania• W bud.1 wystąpiły wyraźne braki w cyrkulacji,
płukanie było więc trudniejsze
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Zdjęcia płukania wodno-powietrznego
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Techniczna analiza słabych punktów
W trakcie tworzenia planów inwentaryzacyjnych stwierdzono ok. 200 błędów lub słabych punktów w instalacji technicznej.
Największe braki zlikwidowano od razu, pozostałe stopniowo.
Proces ten nie jest zamknięty do dziś.
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wyniki pośrednie
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Daten einer UntersuchungsserieSCHULE
STAMM-ID DG
WASSERART GEBAEUDE SW RAUM T
STELLEDATUM
KBE_L_PNEU BZ
Leg.-Art
Geb.1 1258 31 TW-w A-Bau Schwimmbad UG Lehrerdusche 57,2 Duschkopf 28.02.2008 0 0 Geb.1 1258 31 TW-w B-Bau EG R.0009 35,3 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w Neubau EG R.0009 40,0 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-k B-Bau EG R.0013 Bad 11,9 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-k B-Bau EG R.0013 Bad 12,7 Schlauch o. Filter 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w B-Bau EG R.0013 Bad 41,1 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w B-Bau EG R.0013 Bad 58,1 Schlauch o. Filter 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w B-Bau EG R.0013 Bad 59,7 Wannen-einlauf 28.02.2008 0 0 Geb.1 1258 31 TW-k B-Bau EG R.0013 Bad Wanne 59,4 Schlauch mit Filter 28.02.2008 0 0 Geb.1 1258 31 TW-w A-Bau UG R.0053 Nebenraum 40,0 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w A-Bau UG R.0072 38,7 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-k Neubau EG R.0102 13,2 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w Neubau EG R.0102 39,5 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w Neubau EG R.0117 40,0 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-k Neubau EG R.0122 Nebenraum 17,9 WB 28.02.2008 30 1 L.p. 1
Geb.1 1258 31 TW-w Neubau EG R.0122 Nebenraum 36,8 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w Neubau EG R.0126 Bad 40,3 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-k Neubau EG R.0132 Klassenraum 18,8 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w Neubau EG R.0132 Klassenraum 38,1 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w Neubau EG R.0113 Klassenraum 59,6 WB 28.02.2008 20 1 L.p. 2-14
Geb.1 1258 31 TW-k A-Bau EG Toilette 2 11,1 WB 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w A-Bau EG Toilette 2 58,4 Duschkopf 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-k A-Bau Schwimmbad UG Umkleide Knaben 12,1 Duschkopf 28.02.2008 110 1 L.p. SG 1
Geb.1 1258 31 TW-w A-Bau Schwimmbad UG Umkleide Knaben 58,9 Duschkopf 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-k A-Bau Schwimmbad UG Umkleide Mädchen 12,4 Duschkopf 28.02.2008 0 0
Geb.1 1258 31 TW-w A-Bau Schwimmbad UG Umkleide Mädchen 57,8 Duschkopf 28.02.2008 0 0
Geb.2 1259 9 TW-w Kleine Turnhalle UG Dusche Damen 43,3 Duschkopf 28.02.2008 500 1 L.P . 1
Geb.2 1259 9 TW-w Kleine Turnhalle UG Dusche Herren 42,1 Duschkopf 28.02.2008 300 1 L.p. 1
Geb.2 1259 9 TW-k Haupthaus 01.OG R.0119, Klassenraum 10,1 WB 28.02.2008 0 0 Geb.2 1259 9 TW-k Haupthaus 02.OG R.0213, Lehrerarbeitsraum 18,2 WB 28.02.2008 0 0 Geb.2 1259 9 TW-w Haupthaus Technik 59,4 Zirk.Rück. 28.02.2008 80 1 L.p. 2-14
Geb.2 1259 9 TW-w Haupthaus Technik 64,3 Zirk.Vorl. 28.02.2008 0 0 Geb.3 1225 16 TW-w Turnhalle EG Dusche Damen 37,4 Duschkopf 28.02.2008 0 0
Geb.3 1225 16 TW-w Turnhalle EG Dusche Herren 38,4 Duschkopf 28.02.2008 0 0
Geb.3 1225 16 TW.k Turnhalle EG Dusche Herren 15,7 Duschkopf 28.02.2008 0 0
Geb.3 1225 16 TW-w Turnhalle UG Werkraum 53,2 WB 28.02.2008 0 0
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Numer zakresu – pomocne narzędzie w ocenie skażenia Legionellą
Metoda: Pogrupowanie skażenia Legionellą w 5 grup zgodnie z DVGW W 551
Ocena według UBA (2000) (najwyższa wartość między metodąbezpośrednią a filtracyjną) i DVGW W 551 (najwyższa wartość serii badań).
Grupa [KBE / 100 ml]NZ
4 Skrajne skażenie
0 brak skażenia
1 Małe skażenie
2 Skażenie
3 Silne skażenie> 10.000
0
100
> 100; 1.000
> 1.000; 10.000
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Metodyka przedstawiania skażenia Legionellą
1: Średnie wartości zmierzonych stężeń Legionelli na serię badań
2: Średnie wartości NZ na serię badań
Wynik: zobiektywizowany obraz trendów skażenia Legionellądo 1: mniej rozmytedo 2: bardziej rozmyte
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wyniki pośrednie po 6 miesiącach
Victor-Frankl-Schule Warmwasser
0
500
1000
1500
2000
1 2 3 4 5 6
0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
Leg. KBE/ l
BZ
Victor-Frankl-Schule Kaltwasser
0
500
1000
1500
2000
1 2 3 4 5 6
0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
Leg. KBE/ l
BZ
Anne-Frank-Schule Warmwasser
0
500
1000
1500
2000
1 2 3 4 5 6
0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
Leg. KBE/ l
BZ
Anne-Frank-Schule Kaltwasser
0
500
1000
1500
2000
1 2 3 4 5
0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
Leg. KBE/ l
BZ
Hermann-Hertzog-Schule Warmwasser
0
500
1000
1500
2000
1 2 3 4 5 6
0,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
Leg. KBE/ l
BZ
Hermann-Hertzog-Schule Kaltwasser
0
500
1000
1500
2000
1 2 3 4 5 6
0,00
1,00
2,00
3,00
4,00
5,00
Leg. KBE/l
BZ
Wniosek: Skażenia zimnej wody wymagają środków zaradczych!
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Dezynfekcja dwutlenkiem chloru
• Urządzenie do dwutlenku chloru (BWT-Reaxan) dla systemu zimnej wody zainstalowane w połowie listopada 2007.
• Brak skarg ze strony społeczności szkolnej dotyczących zapachu/smaku
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wyniki końcowe
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wynik końcowy po 1 roku Bud. 1 – ciepła woda
VFS Warmwasser
0
2000
4000
6000
8000
10000
0
1
2
3
4avg Leg.avg BZ
Geb. 1:
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wynik końcowy po 1 roku Bud. 1 – zimna woda
VFS Kaltwasser
0
1000
2000
3000
4000
5000
0
1
2
3
4avg Leg.avg BZ
Geb. 1:
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wynik końcowy po 1 roku Bud. 2 – ciepła woda
HHS Warmwasser
0
2000
4000
6000
8000
10000
0
1
2
3
4avg Leg.avg BZ
Geb. 2
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wynik końcowy po 1 roku Bud. 2 – zimna woda
HHS Kaltwasser
0
1000
2000
3000
4000
5000
0
1
2
3
4avg Leg.avg BZ
Geb. 2
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wynik końcowy po 1 roku Bud. 3 – ciepła woda
AFS Warmwasser
0
2000
4000
6000
8000
10000
0
1
2
3
4Leg. KBE/lBZ
Geb. 3
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wynik końcowy po 1 roku Bud. 3 – zimna woda
AFS Kaltwasser
0
1000
2000
3000
4000
5000
0
1
2
3
4
5Leg. KBE/lBZ
Geb. 3
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wykresy temperatur
Temperaturen Kaltwasser
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
GEB.1-KW
GEB.2-KW
GEB.3-KW
Temperaturen Warmwasser
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
GEB.1-WW
GEB.2-WW
GEB.3-WW
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Wynik końcowy po 1 roku: Liczba wyników negatywnych
Prozentsatz der n.n. - Befunde im Warmwasser
0,0
20,0
40,0
60,0
80,0
100,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Geb.1-WW Geb.2-WW Geb.3-WW Prozentsatz der n.n. - Befunde im Kaltwasser
0,0
20,0
40,0
60,0
80,0
100,0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Geb.1-KW Geb.2-KW Geb.3-KW
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Podsumowanie
• Bez natychmiastowych środków operacyjnych i strukturalnych (zwiększenie poziomu temperatury i sukcesywne ulepszenia techniczne) zastosowane metody (płukanie wodno-powietrzne, dezynfekcja dwutlenkiem chloru) byłyby nieskuteczne lub niedostatecznie skuteczne.
• Mała sala gimnastyczna w bud. 2 uznana za wciąż nieodkażoną (w międzyczasie ten problem zlikwidowano)
• Trwałe efekty odkażania zależą teraz od:– starannego zarządzania instalacjami (!)– użytkowania zgodnego z przeznaczeniem– dalszego wdrażania środków strukturalnych
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
0,00
0,50
1,00
1,50
2,00
2,50
3,00
3,50
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
Przebieg odkażania w bud. 1
nadzór higieniczny
Dwutlenek chloru
Filtry sterylizacyjne
Plan odkażaniaPlan inwentaryzacyjny
Zmiany techniczne
PWP Plan płukania
04 05 06 07 08 09 10 11 12 01 02 03 0403
2007 2008
05 06 07 08
ciepła woda
zimna woda
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Dziękuję Państwu za uwagę
Dip
l. In
g. W
olfg
an
g H
en
tsch
el,
Vor
tra
g W
ars
cha
u J
uli 2
00
9
Podział
• Sytuacja wyjściowa– Opis obiektów/topografia– Użytkownicy– Stan technologii w budynkach– konieczność podjęcia działań w kwietniu 2007
• Pomysł– techniczne środki operacyjne– metody odkażania– techniczne środki strukturalne
• Wyniki– płukanie wodno-powietrzne– ulepszenia techniczne– dezynfekcja dwutlenkiem chloru
• Ocena i prognoza