Wykorzystanie person w projektowaniu użyteczności

Robert DrózdWebAudit.pl

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

O czym opowiem:

1. Po co i dla kogo te persony?

2. Jak tworzymy persony?

3. Jak wykorzystujemy persony?

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Persona jako narzędzie

… proste … ignorowane … niepoważne? … elastyczne i przydatne

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Czym są persony?

Osoby „utworzone” z wybranego segmentu użytkowników

Personifikacja wszystkich danych, jakie mamy o klientach

Dodanie informacji nieistotnych z punktu widzenia segmentu, a potrzebnych nam, aby takiego użytkownika poznać, polubić (nie zawsze) zrozumieć

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Po co?

Abyśmy NIGDY na etapie projektowania nie pytali:

„czy UŻYTKOWNIK poradzi sobie z tą funkcją?”

A w zamian odnosili każdy problem do konkretnej osoby:

„czy Mariusz poradzi sobie z tą funkcją?”„czy Basia poradzi sobie z tą funkcją?”„czy Artur poradzi sobie z tą funkcją?”

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Pomiędzy segmentem i jednostką

ANONIMOWYSEGMENT

UŻYTKOWNIKÓW

ZNANY NAMPOJEDYNCZY UŻYTKOWNIK

PERSONA

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Rodzaje person

Persona główna- czyli typowy użytkownik, ten który MUSI być zadowolony

Persony poboczne- inni użytkownicy, którzy pojawiają się w systemie

Persona skrajna- czyli koszmar projektantów (i możliwość uwzględnienia dostępności)

Persona negatywna (rzadko)- czyli dla kogo NIE projektujemy

Przygotowujemy nie więcej niż 5-6 person!

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Z czego składa się opis persony

Imię i nazwisko, wiek Motto życiowe Zdjęcie! Sytuacja życiowa, rodzinna, cele życiowe Umiejętności i predyspozycje techniczne Postawy i doświadczenia w obszarze, którego dotyczy

projektowany system. Cele dotyczące systemu, w którym ją wykorzystujmy.

Aby wiedzieć, jak persona będzie się zachowywać, musimy wiedzieć o niej jak najwięcej.

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Źródła informacji przy tworzeniu person

wywiady z użytkownikamigrupy fokusowe

testy użytecznościobserwacje

badania ankietowesortowanie kart

analiza statystyktesty A/B

CELE i POSTAWY ZACHOWANIA

BADANIA ILOŚCIOWE

BADANIA JAKOŚCIOWE

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Nie kopiować segmentów z badań marketingowych !

Co wiemy o użytkownikach z takich wyników? Prawie nic. Choć czasami jest jakaś inspiracja jeśli chodzi o typy

osobowości, zachowania zakupowe itd...

15%

9%

12%

17%10%

27%

10%

Ustatkowani

Zgorzkniali

Spełnieni

Poszukujący

Aspirujący

Chaotyczni

Niesklasyfikowani

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Prosta i szybka metoda

Cecha różnicująca Możliwości

Wiek 15-19 (licealiści) ;20-25 (studenci);25-30;40-50

Dochód do 1500 zł; 1500-3000zł; powyżej 3000 zł

Postawa wobec chce a boi się; pasjonat; sceptyk

Cele końcowe kupno na prezent; kupno dla siebie dla przyjemności; kupno do kolekcji; nic nie kupi – tylko ogląda

„Woreczek” do którego wrzucamy wszystkie cechy różnicujące użytkowników

Następnie wyciągamy kolejne persony

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Stanisław Wasilewski, emerytowany policjant“co ja się będę głupich pytał”

Wiek: 56 lat Waga: 71 kg Wzrost: 170 cm Wykształcenie: dwuletnie

studium Milicji Obywatelskiej

Projekt: sklep muzyczny (offline), w którym stać mają „kioski multimedialne”

do odsłuchiwania płyt.

Persona pochodzi z projektu realizowanego przez UseLab. www.uselab.pl

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Stanisław Wasilewski, emerytowany policjant “co ja się będę głupich pytał”

Stanisław Wasilewski urodził się jako ósme dziecko w biednej górniczej rodzinie z Chorzowa. W szkole radził sobie najlepiej z przedmiotami praktycznymi. Od razu po zasadniczej służbie wojskowej zgłosił się do milicji. Tam pracował na posterunku, w drogówce, wreszcie jako dzielnicowy. Karierę policyjną zakończył 6 lat temu w stopniu aspiranta.

Dostaje 2200 zł emerytury, jego żona pracuje jako nauczycielka geografii, zarabia 1400 zł na rękę, dorabia korepetycjami. Stanisław dorabia sobie na ¼ etatu jako ochroniarz, siedzi w stróżówce parkingu. Mają domek na przedmieściach Bytomia, jeżdżą Audi z 1991. Ich dwoje dzieci Jacek i Ewa nie mieszkają już z nimi, są już samodzielni, odwiedzają ich raz na dwa miesiące. Państwo Wasilewscy zadowoleni są z sytuacji materialnej. Z żoną Stanisław dogaduje się średnio, czasami woli pobyć sam.

W wolnym czasie zajmuje się hodowlą gołębi, konstruowaniem klatek dla ptaków i oglądaniem telewizji. Od niedawna ma „Cyfrowy Polsat”.

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Stanisław Wasilewski, emerytowany policjant “co ja się będę głupich pytał”

Cechy charakteru apodyktyczny zdecydowany, stanowczy wymagający ma autorytet

Znajomość technologii komputerowej: żadna miał wielkie problemy z menu w telewizorze i w

dekoderze cyfrowym, jednak po paru godzinach z instrukcją w ręku, skonfigurował sprzęt i był zadowolony

uważa, że komputery są dla młodych i on sobie świetnie radzi bez komputera

Postawa wobec muzyki Stanisław nie słucha na co dzień muzyki. Zdarza mu

się słuchać jadąc samochodem, pracując w garażu – włącza wtedy sobie magnetofon. Lubi wracać do muzyki jego młodości (czyli lata 60-70), ulubieni wykonawcy to Krzysztof Krawczyk, Irena Santor, Skaldowie, Rolling Stones.

Sklepy muzyczne odwiedza raz na kilka miesięcy. Kupuje za jednym razem 2-3 płyty. {+szczegóły}

Cele życiowe Wystąpić ze swoimi gołębiami na

wystawie i zdobyć wyróżnienie w kategorii amatorów.

Dopilnować, aby dzieci zostały porządnymi ludźmi, aby córka znalazła dobrego męża, a syn dobrą żonę.

Cele osobiste Nie nudzić się. Spędzać miło czas przy

gołębiach, telewizji, majsterkowaniu.

Unikać spięć z żoną. Nie chce słuchać żony, woli muzykę włączyć.

Cele końcowe Kupić parę płyt do posłuchania. Kupić jakiś prezent płytowy

synowi.

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Opinia:

„Ja tego policjanta zamorduję” (anonimowy projektant, po tym, gdy po raz kolejny jego pomysł odbił się o niekumatość pana Stanisława)

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Kiedy używać person?

Źródło: Steve Mulder – The User is Always Right. A practical Guide to Creating and Using Personas for the Web.

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Jak używać person?

Do person piszemy scenariusze! Stanisław wchodzi do sklepu: i co dalej?

Z personami weryfikujemy każdą zmianę w projekcie Co powie Stanisław na tę funkcję? Czy Stanisław skorzysta z tej funkcji? Jeśli nie on to kto? Jak ta zmiana wpłynie na realizację jego celów?

Personami uzasadniamy decyzje projektowe – szczególnie dla klienta.

Jeśli przeprowadzamy testy – do każdej persony choć jedna osoba testowana.

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Co się dzieje z personą, której nie używamy?

wracamy do „radosnego projektowania”

zaczynamy znów projektować dla siebie lub dla bliżej nieokreślonego segmentu

łatwo jest wprowadzić małą zmianę, która zniszczy user experience

jesteśmy bardziej podatni na perswazję klienta

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Parę zaleceń

Tworzenie person: nie więcej niż 1-2 dni

Powiesić tak, aby mieć na oku Po etapie burzy mózgów

KAŻDY nowy pomysł konfrontować ze wszystkimi personami

Persony powinien znać każdy, kto ma do czynienia z projektem - wtedy warto wydrukować karty w ładnym layoucie

World Usability Day (Grill IT 10): 8 listopada 2007 Robert Drózd: rdrozd@webaudit.pl

Dziękuję za uwagę!

Gdzie poczytać o personach? po polsku

Alan Cooper – Wariaci rządzą domem wariatów Marek Kasperski – spytajcie się go, jak nazwie książkę :-)

po angielsku Alan Cooper – About Face 3.0. Steve Mulder – The User is Always Right. A practical Guide to

Creating and Using Personas for the Web.

Pytania, uwagi? rdrozd@webaudit.pl

www.webaudit.pl/blog/