Nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi -

obowiązki wynikające ze nowelizowanej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku

w gminach.

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

WYDZIAŁ OCHRONY ŚRODOWISKA

Koszęcin, 16.11 2011 r.

Uwarunkowania ogólne

2

DYREKTYWA RAMOWA – art. 13Państwa członkowskie stosują niezbędne środki w celu

zapewnienia, aby gospodarowanie odpadami było prowadzone bez narażania zdrowia ludzkiego oraz

bez szkody dla środowiska, w szczególności:a) bez zagrożenia dla wody, powietrza, gleby, roślin lub zwierząt;b) bez powodowania uciążliwości przez hałas lub zapachy; orazc) bez niekorzystnych skutków dla terenów wiejskich lub miejsc o szczególnym znaczeniu.

Uwarunkowania ogólne - hierarchia

3

Pożądany kierunek działań

Gospodarka odpadami komunalnymi w UE-2009 rok

Gospodarka odpadami komunalnymi w UE-2009 rok

Gospodarka odpadami komunalnymi w UE-2009 rok

Gospodarka odpadami komunalnymi w UE-2009 rok

Gospodarka odpadami komunalnymi w UE-2009 rok

8

9

1,65 mln Mg/rok - 356 kg/M/rok

Szacunkowa ilość wytworzonych odpadów komunalnych – 2009 r.

Polska - 12,05 mln Mg - 316 kg/M/rok

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – 15 lipca 2011 r.

10

Gminna własność odpadów komunalnych – rewolucja śmieciowa - obligatoryjne przejęcie obowiązku zagospodarowania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy,

Opłata celowa – dochód gminy nie przedsiębiorców,

Koordynacyjna rola samorządów województw w planowaniu i organizowaniu gospodarki odpadami komunalnymi na szczeblu regionalnym.

11

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

Zorganizowanie przetargu na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli zamieszkiwanych nieruchomości albo przetargu na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów (możliwość dzielenia na sektory).

Odbieranie pozostałych odpadów komunalnych (decyzja RG).

SIWZ – szczegółowe określenie wymogów dotyczących przekazywania odebranych odpadów do regionalnych instalacji oraz wymagań wobec odbierającego odpady komunalne.

Umowa zawierana z odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości – sankcje na wypadek nie wywiązywania się wykonawcy z umowy.

12

Opłata – dochód gminy – koszty funkcjonowania systemu:

odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania,

tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych,

obsługi administracyjnej tego systemu.Rada gminy określi niższe stawki opłaty za

gospodarowanie odpadami komunalnymi, jeżeli odpady komunalne są zbierane i odbierane w

sposób selektywny.

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

13

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi :1. Liczba mieszkańców,2. Ilość zużytej wody,3. Powierzchnia lokalu mieszkalnego 4. Stawka opłaty od gospodarstwa domowego.

w przypadku niezamieszkałych nieruchomości na których wytwarzane są odpady komunalne

1.Liczba pojemników x stawka opłaty za pojemnik

x stawka opłaty

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

14

Szczegółowe określenie wymagań zamawiającego wobec wykonawcy odnośnie planowanych instalacji

odzysku i unieszkodliwiania odpadów (wytyczne – rozp. ws MBP).

Gminy zapewniają budowę, utrzymanie i eksploatację własnych lub wspólnych z innymi gminami regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych

Przetarg (Pzp) lub dokonanie wyboru podmiotu (PPP lub koncesja na roboty budowlane lub usługi).

Obejmują systemem gospodarowania odpadami wszystkich właścicieli nieruchomości (Kpgo 2014 do 2015 r.).

15

Tworzą punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych, w tym miejsca zbiórki ZSEiE.

Ustanawiają selektywne zbieranie co najmniej: papieru, metali, tworzyw sztucznych, szkła, opakowań wielomateriałowych, odpadów komunalnych ulegających biodegradacji,

w tym odpadów opakowaniowych ulegających biodegradacji.

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

Odpady zebrane najbliżej źródła ich wytwarzania będą jakościowo najlepsze co ułatwi ich

zagospodarowanie.

Gminy są obowiązane osiągnąć do 31 grudnia 2020 r.:

1) poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła w wysokości co najmniej 50% wagowo;

2) poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych w wysokości co najmniej 70% wagowo.

16

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

Odpady zebrane najbliżej źródła ich wytwarzania będą jakościowo najlepsze co ułatwi ich

zagospodarowanie.

Gminy są obowiązane ograniczyć masę odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania:

1) do dnia 16 lipca 2013 r. – do nie więcej niż 50% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych

do składowania, 2) do dnia 16 lipca 2020 r. – do nie więcej niż 35% wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych

do składowania– w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych

w 1995 r.17

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

Rys. Dopuszczalne ilości składowanych komunalnych odpadów ulegających biodegradacji w województwie śląskim

18

~258

~434

~507

Ilość odpadów konieczna do zagospodarowania poza składowaniem

2009 r. - 116,6 tys. Mg (MBP)(zebr. selekt. - 27,9 tys. Mg)

Frakcji kalorycznej odpadów:ciepło spalania powyżej 6MJ/kg,zawartość ogólnego węgla organicznego (TOC) powyżej 5% suchej masy,straty prażenia (LOI) powyżej 8% suchej masy.

Zakaz składowania od 2013 roku

19

20

Nie osiągnięcie wymaganego poziomu: recyklingu, przygotowania do ponownego użycia

i odzysku innymi metodami, ograniczenia masy odpadów komunalnych

ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania

powoduje nałożenie w drodze decyzji kary pieniężnej!!!

Sprawozdawczość: Podmiot odbierający odpady do gminy –

kwartalne, do końca miesiąca następującego po kwartale,

Wójt, burmistrz prezydent miasta do marszałka województwa oraz wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska – roczne, do 31 marca następującego roku,

Marszałek województwa do ministra właściwego do spraw środowiska – roczne, do 15 lipca następującego roku.

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

21

Co jeszcze czeka samorządy gmin: utworzenie rejestru działalności regulowanej

w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości – z dniem wejścia ustawy w życie,

dostosowanie regulaminów do wojewódzkich planów gospodarki odpadami – w terminie 6 miesięcy od dnia uchwalenia wpgo.

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania gmin

Podjęcie uchwał określających (w terminie 12 miesięcy):

stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,

termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,

wzór deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi składanej przez właścicieli nieruchomości,

szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów

Przeprowadzenie kampanii informacyjnych na temat praw i obowiązków właścicieli

nieruchomości określonych w powyższych uchwałach.

23

6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy

WOJEWÓDZKI PLAN GOSPODARKI ODPADAMI

Nowelizacja ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – zadania samorządu województwa

Uchwała w sprawie wykonania wojewódzkiego planu gospodarki odpadami jest aktem prawa

miejscowego regiony gospodarki odpadami komunalnymi, regionalne instalacje do przetwarzania odpadów

komunalnych i instalacje do zastępczej obsługi tych regionów,

regionalne instalacje do przetwarzania odpadów komunalnych niespełniające wymagań ochrony środowiska,

24

Regionalna instalacja - zakład zagospodarowania odpadów (120 tysięcy mieszkańców), spełniający

wymagania najlepszej dostępnej techniki lub technologii, oraz zapewniający termiczne

przekształcanie odpadów lub: a) MBP zmieszanych odpadów komunalnych i

wydzielanie ze zok frakcji surowcowych (obligatoryjne rozporządzenie – wymagania dla MBP i stabilizatów),

b) przetwarzanie selektywnie zebranych odpadów zielonych i innych bioodpadów oraz wytwarzanie

z nich produktu o właściwościach nawozowych lub środków wspomagających uprawę

roślin, (ustawa o nawozach i nawożeniu - pozwolenie, rozporządzenie - wymagania),

c) składowanie odpadów powstających w procesie mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych oraz

pozostałości z sortowania odpadów komunalnych (poj. min. 15 lat)

AKTUALNY SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI

- papier,- szkło,- tw.

sztuczne,- metale

SKŁADOWSKO

ODPADÓW

Instalacja

odzysku

balast

Zmieszane odpady komunalne (zok)

Przepływy strumieni odpadów

SKŁADOWISKO ODPADÓW

odpady niebezpieczne

INSTALACJA REGIONALNA

SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMIPrzepływy strumieni odpadów - wersja podstawowa

FP

odpadyodpadyz segregacji z segregacji wtórnejwtórnej

odpady zmieszane

odpady zielone zebrane selektywnie

odpady z segregacji u źródła:- szkło- makulatura- tworzywa

SKŁADOWISKO ODPADÓW

kompost

MBP

FN

FN – frakcja nadsitowa

FP - frakcja podsitowaSTAB

ILIZ

. BI

OLO

G.

FP

B

Biogazownia kompost

SKŁADOWISKO ODPADÓW

odpady niebezpieczne

INSTALACJA REGIONALNA

SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMIPrzepływy strumieni odpadów – wersja rozbudowana

FP

odpadyodpadyz segregacji z segregacji wtórnejwtórnej

odpady zmieszane

odpady zielone

odpady z segregacji u źródła:- szkło- makulatura-tworzywa- metale

BSKŁADOWISKO ODPADÓW

kompost

MBP

PA

FN

B- inst. wykorz. biogazu

PA PA – inst. dla paliw alt. FN – frakcja nadsitowa

FP - frakcja podsitowaSTAB

ILIZ

. BI

OLO

G.

6 MG/kg !

5 %C!

Biogazownia kompost

ODP

odpady niebezpieczne

INSTALACJA REGIONALNA

SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMIPrzepływy strumieni odpadów – wersja docelowa

FP

odpady zmieszaneodpady zielone

odpady z segregacji u źródła:- szkło- makulatura-tworzywa-metale

BSKŁADOWISKO ODPADÓW

kompost

MBP

PA

FN

B- inst. wykorz. biogazu

PA PA – inst. dla paliw alt. FN – frakcja nadsitowa

FP - frakcja podsitowa

STAB

ILIZ

. BI

OLO

G.

tlen

owa

– be

ztl.

?

6 MG/kg ?!

Biogazownia kompost

odpady niebezpieczne

SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMIPrzepływy strumieni odpadów – wersja z regionalną instalacją do termicznego przekształcania odpadów

odpady zmieszane

odpady zielone

odpady z segregacji u źródła:- szkło- makulatura- tworzywa

SKŁADOWISKO ODPADÓW

kompost

Odpady zmieszane

REGIONALNA INSTALACJA

DO TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANI

A ODPADOW

(ELEKTROCIEPŁOWNIA !!)

POPIOŁY

SKŁADOWISKO ODPADÓW

SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMIPrzepływy strumieni finansowych – wersja historyczna

odpady zmieszane

odpady z segregacji u źródła:- szkło- makulatura- tworzywa

SKŁADOWISKO ODPADÓWKoszty operacyjne

Opłata marszałkowska

Koszty zbiórki transportu

Kos

zty

”na

bram

ie”

Prz

ych.

ze

sprz

ed.

KOMPOST

SKŁADOWISKO ODPADÓW

odpady niebezpieczne

INSTALACJA REGIONALNA

SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMIPrzepływy strumieni finansowych

FP

Koszty „na bramie instalacji”

SKŁADOWISKO ODPADÓW

MBP

STAB

ILIZ

. BI

OLO

G.

Koszty transportu

Biogazowni

a

PA

Opł

ata

na m

iesz

kańc

a

Opłata marszałkowska

Przychody ze sprzedaży

Koszty operacyjne

Odpady zielone

FP

KOMPOST

ENERGIA

OD

P. W

YS

EG

RE

GO

W.

KOMPOST

ENER

G.

POLIWO ALTERN..

OD

PAD

Y W

YSEG

R.

ŚWIAD.POCH.EN.

Św. p. en.

Biogazownia

odpady niebezpieczne

SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMIPrzepływy strumieni finansowych– wersja z regionalną instalacją do termicznego przekształcania odpadów

odpady zmieszaneSKŁADOWISKO ODPADÓW

Odpady zmieszaneREGIONALNA INSTALACJA

DO TERMICZNEGO PRZEKSZTAŁCANI

A ODPADOW

Opłata marszałkowska

ENERGIAKOMPOST

KOMPOST

OD

PA

DY

W

YS

EG

RE

GO

WA

NE

EN. ELEKTRYCZNA

EN. CIEPLNA

Opł

ata

na m

iesz

kańc

a

ŚWIAD.POCH.EN.

ŚWIAD. POCH.EN.

33

• Przygotowanie i uchwalenie do 30.06.2012 r. Planu gospodarki odpadami dla województwa (nie przewiduje się powiatowych i gminnych planów gospodarki odpadami)

•Prowadzenie wojewódzkiej bazy odpadowej

•Tworzenie płaszczyzny współpracy i wymiany doświadczeń

GŁOWNE ZADANIA WOJEWÓDZTWA

34

Określenie granic regionów ds. gospodarki odpadami – w ścisłej współpracy z gminami!!!

Wskazanie instalacji regionalnych !!!

NAJWAŻNIEJSZE ELEMENTY WOJEWÓDZKIEGO PLANU

35

GŁÓWNE ZADANIA GMIN (nie mających potrzeby budowy instalacji regionalnych)

1.Przygotowanie i przeprowadzenie procedury wyboru firmy/firm odbierającej i transportującej odpady;2.Przygotowanie umowy na odbiór i transport odpadów;3. Kontrola i sprawozdawczość;4. Edukacja.

Wnioski:1. Osiągnięcie wymaganych poziomów recyklingu,

przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania nie będzie możliwe bez rozwoju selektywnej zbiórki odpadów jak najbliżej źródła ich powstawania.

2. Osiągnięcie celów w zakresie ograniczenia ilości odpadów organicznych kierowanych do składowania, wymaga dalszego rozwoju metod biologicznych i mechaniczno-biologicznych oraz wprowadzenia termicznego przekształcania odpadów, jako elementu kompleksowego systemu zagospodarowania odpadów komunalnych.

3. Dla osiągnięcia powyższych celów konieczne jest podjęcie współpracy gmin w ramach regionów gospodarki odpadami komunalnymi celem prowadzenia wspólnej i kompleksowej gospodarki tymi odpadami.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Jerzy ZioraBogdan PaskoUrząd Marszałkowski Województwa ŚląskiegoWydział Ochrony Środowiskatel. 32 78 35 606